Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

download Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

of 30

Transcript of Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    1/30

    BUKU PEDOMANETIKA DAN MEDIKO LEGAL

    RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONG

    Disusun Oleh :

    Komite Eti! "!n Me"io Le#!lRSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#%&'&

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    2/30

    SAMBUTAN

    KETUA KOMITE ETIKA DAN MEDIKO LEGAL

    RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONG

    K!mi (!n$!t!n (u$i "!n s)uur eh!"ir!t All!h Su*h!n!hu +!t!,!l! !t!s susesn)! men)usun

    Buu Pe"om!n Eti! "!n Me"io Le#!l RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#. Den#!n (eru*!h!n

    tenolo#i "i !*!" %' ini- m!s!l!h eti! "!n me"io le#!l men$!"i tu#!s )!n# s!n#!t (entin# "!n

    *er!t *!#i (el!s!n!!n "i Rum!h S!it.

    Tu#!s *!#i se#en!( (etu#!s Rum!h S!it men$!"i sem!in om(le "!n rumit.

    Buu ini "!(!t mem*eri!n :

    '. Se*!#!i sum*er inorm!si )!n# rele/!n untu men)eles!i!n m!s!l!h eti "!n me"io le#!l

    "i RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#.

    %. Men#i"entii!si m!s!l!h (el!n##!r!n eti "!n me"io le#!l sert! mem*eri!n (en"!(!t

    untu (en)eles!i!n.

    0. Se*!#!i (e"om!n "!n mem*!ntu (!r! Doter- P!r!me"is "!n An##ot! Tim Keseh!t!n

    Rum!h S!it "!l!m men#h!"!(i m!s!l!h1m!s!l!h (el!n##!r!n eti "!n me"io le#!l

    m!u(un (em!nt!(!n (en#!l!m!n eti m!sin#1m!sin# (roesi.

    Ahirn)! !mi *erh!r!( semo#! *uu ini *erm!n!!t *!#i )!n# men##un!!n.

    Ketua,

    Dr. H. ENDRO PRANOTO, SpM.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    3/30

    SAMBUTAN

    KETUA KOMITE ETIKA DAN MEDIKO LEGAL

    RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONG

    Komite Me"i RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# s!n#!t *erterim! !sih !t!s ter*itn)! *uu

    (e"om!n eti! "!n me"io le#!l RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# )!n# "isusun oleh Komite Eti!

    "!n Me"io Le#!l. Komite Eti! "!n Me"io Le#!l iut *ert!n##un# $!2!* tent!n# (el!s!n!!n

    eti! (roesi se*!#!i Rum!h S!it Ru$u!n.

    Eti! "!n Me"io Le#!l meru(!!n h!l )!n# (entin# "!n menentu!n e*erh!sil!n "!l!m

    ehi"u(!n *erm!s)!r!!t. Demii!n (ul! "!l!m (el!)!n!n eseh!t!n "i RSUD Dr. R. Soe"$ono

    Selon# norm!1norm! eti hen"!n)! "i$un$un# tin##i. Norm! eti !!n men"uun# !"!n)!

    omuni!si )!n# seh!t !nt!r! (etu#!s eseh!t!n "en#!n (!sien "!n elu!r#!n)! m!u(un !nt!r!

    (etu#!s eseh!t!n sen"iri !!n mem*eri!n su!s!n! )!n# n)!m!n (!"! (el!s!n!!n tu#!s )!n#

    !hirn)! s!n#!t *es!r sum*!n#sihn)! (!"! e*erh!sil!n esem*uh!n (!sien.

    Komite Me"i *erh!r!( !#!r !tur!n1!tur!n )!n# "isusun "!(!t "iet!hui "!n "iiuti "en#!n*!i oleh (!r! (etu#!s eseh!t!n "ilin#un#!n RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# hususn)! (!r!

    Doter.

    Buu ini hen"!n)! "!(!t "isosi!lis!si!n se3!r! eeti sehin##! "!(!t "imen#erti

    "en#!n *!i.

    Ketua,

    Dr. H. ISDONO WISNU TJAHJA, SpOG

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    4/30

    SAMBUTAN

    DIREKTUR RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONG

    Assalamualaikum Wr. Wb.

    Pu$i s)uur it! (!n$!t!n eh!"ir!t All!h S+T. *!h2! it! "i!runi!i eseh!t!n "!nesem(!t!n untu *er!m!l i*!"!h !nt!r! l!in mel!lui (ener*it!n *uu (e"om!n eti! "!n me"iole#!l RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#.

    K!mi men)!m(!i!n r!s! terim! !sih "!n (en#h!r#!!n )!n# tulus e(!"! seluruh Tim(en)usun *uu (e"om!n ini. D!l!m on"isi ne#!r! it! )!n# mem(rih!tin!n ini it! $ustru h!rus*er!r)! "!n menin#!t!n (en#!*"i!n it! !#!r se#er! ter*e*!s "!ri esulit!n "!n risis "i*er*!#!i *i"!n#. Se*!#!im!n! it! et!hui "!n r!s!!n *ers!m! risis )!n# mel!n"! ne#!r! it!meli(uti *er*!#!i !s(e term!su !s(e eti!.

    Di !l!n#!n Rum!h S!it- !(!l!#i RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# se*!#!i Rum!h S!itRu$u!n su"!h se2!$!rn)! *il! it! h!rus sel!lu men$!"i (!nut!n Rum!h S!it l!in.Rum!h S!it mem(un)!i % 4 "u! 5 t!n##un# $!2!* umum "!n husus. T!n##un# $!2!* umumRum!h S!it meru(!!n e2!$i*!n (im(in!n men$!2!* men#en!i (ert!n)!!n1(ert!n)!!n tent!n#(erm!s!l!h!n1(erm!s!l!h!n- (eristi2!- e$!"i!n "!n e!"!!n "i Rum!h S!it. T!n##un# $!2!*mun3ul $i! !"! !n##!(!n *!h2! Rum!h S!it tel!h mel!n##!r !i"!h1!i"!h- *!i "!l!m *i"!n#huum- eti! m!u(un t!t! terti* !t!u "isi(lin.

    Den#!n "iter*it!nn)! Buu Pe"om!n Eti! "!n Me"io Le#!l RSUD Dr. R. Soe"$onoSelon# "ih!r!(!n m!m(u me2u$u"!n 6isi Rum!h S!it )!itu : Rum!h S!it *ermutu untuseluruh l!(is!n m!s)!r!!t menu$u In"onesi! Seh!t %&'&.

    Semo#! l!n#!h1l!n#!h it! sel!lu men"!(!t ri"ho "!ri All!h S+T.Sei!n "!n terim! !sih.

    Wassalamualaikum Wr. Wb.

    Direktur RSUD Dr. R. Soe!o"o Se#o"$

    Dr. H. M. Ha%&i Sa"to%o, M.Ke%

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    5/30

    PEMERINTAH KABUPATEN LOMBOK TIMUR

    RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONGJln. Pro. M. 7!min- S8. No. 99 Selon#

    Tele(on No. 4 &0; 5 %''''9 ?!@. 4&0;5 %'>'9

    KEPUTUSAN DIREKTUR RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONGNOMOR ' (() * * RSUD * +-

    TENTANG

    PEMBERLAKUAN BUKU PEDOMAN ETIKA DAN MEDIKO LEGALPADA RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONG

    DIREKTUR RSUD Dr. R. SOEDJONO SELONG

    Menim*!n# : !. *!h2! "!l!m menun$!n# (enin#!t!n mutu (el!)!n!n RSUD Dr. R.Soe"$ono Selon# (erlu !"!n)! (e"om!n Eti! "!n Me"io Le#!l Rum!hS!it

    *. *!h2! untu men3!(!i m!su" terse*ut (!"! huru ! "i!t!s- m!!"i(!n"!n# (erlu mem*erl!u!n Buu (e"om!n Eti! "!n Me"io Le#!lRSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# )!n# "itet!(!n "en#!n Ke(utus!nDiretur.

    Men#in#!t : '. Un"!n# 1 Un"!n# Nomor %0 T!hun '==%tent!n# Keseh!t!n

    %. Un"!n# 1 Un"!n# Nomor >0 T!hun '===tent!n# Peru*!h!n !t!s Un"!n#1Un"!n# Nomor < T!hun '=> tent!n#Poo 1 Poo Ke(e#!2!i!n

    0. Un"!n# 1 Un"!n# Nomor 0% T!hun %&&>tent!n# Pemerint!h!n D!er!h se*!#!im!n! "iu*!h "en#!n Un"!n#1Un"!n# Nomor < T!hun %&&9

    >. Un"!n# 1 Un"!n# Nomor 00 T!hun %&&>tent!n# Perim*!n#!n Keu!n#!n !nt!r! Pemerint!h Pus!t "!n Pemerint!h

    D!er!h9. Per!tur!n Pemerint!h Nomor T!hun '=

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    6/30

    Nomor '9 T!hun %&&= tent!n# Peru*!h!n !t!s Per!tur!n D!er!h K!*.Lom*o Timur Nomor > T!hun %&&< tent!n# Or#!nis!si "!n T!t! Ker$!Per!n#!t D!er!h Lom*o Timur.

    M E M U T U S K A N

    Menet!(!n :KESATU :

    KEDUA :

    Mem*erl!u!n Buu Pe"om!n Eti! "!n Me"io Le#!l RSUD Dr. R.Soe"$ono Selon#.

    Ke(utus!n ini mul!i *erl!u se$! t!n##!l "itet!(!n.

    Ditet!(!n "i : Selon#

    P!"! t!n##!l :Plt. Diretur RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#

    Dr. H. M. Ha%&i Sa"to%o, M.Ke%.Ni(. '=;;&>%= '==&0 ' &&'

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    7/30

    BAB I

    PENDAHULUAN

    A. LATAR BELAKANG

    K!t! Bioeti! (ert!m!1t!m! "i#!#!s oleh Rossel!er Polter untu men##!m*!r!n usul!n(eneliti!nn)! )!n# mem*utuh!n eti! )!n# men)!tu "!l!m e2!$i*!n it! ti"! s!$! e(!"!ses!m! m!nusi!- tet!(i $u#! e(!"! lin#un#!n hi"u( se3!r! eseluruh!n 4 *is(here 5.Bioeti! ini t!"in)! "i#un!!n untu eti! eolo#i- tet!(i se!r!n# "im!n!!t!n (!"!(eneliti!n1(eneliti!n *iolo#i "!n e"oter!n. B!h!n se!r!n# *erem*!n# l!#i e m!s!l!h

    )!n# *erhu*un#!n "en#!n (el!)!n!n- (eneliti!n "!n (en"i"i!n e"oter!n "!n eseh!t!n.Pen##un!!n istil!h "i*er*!#!i *uu !$!r!n mis!ln)! Bioethi3- Biome"i3!l- Me"i3!l Ethi3- (!"!"!s!rn)! mem(un)!i (en#erti!n )!n# s!m! !nt!r! )!n# s!tu "en#!n l!inn)!.

    Rum!h S!it meru(!!n *!#i!n "!l!m s!tu sistem (el!)!n!n eseh!t!n )!n#mel!s!n!!n (el!)!n!n me"is. Asuh!n Ke(er!2!t!n "i Polilini m!u(un "i Ru!n#Per!2!t!n "!n "i K!m!r O(er!si. Pel!)!n!n (enun$!n# l!in )!n# $u#! "il!s!n!!n "iRum!h S!it !nt!r! l!in R!"iolo#i- P!tolo#i Klini- Reh!*ilit!si Me"i- $u#! (el!)!n!nA"ministr!si "!n Keu!n#!n. Oleh !ren! itu (ril!u Doter- Per!2!t- Bi"!n "!n semu!!r)!2!n l!inn)! "i Rum!h S!it (erlu memilii- men$!#! "!n men#em*!n#!n eti!- *!i

    eti! erum!hs!it!n se3!r! umum- eti! e"oter!n "!n e(er!2!t!n m!u(un eti!(el!)!n!n !"ministr!si "!n eu!n#!n. Be#itu lu!sn)! (erm!s!l!h!n eti! Rum!h S!it-(en##un!!n istil!h Bioeti! "i Rum!h S!it "i(!n"!n# 3uu( mem!"!i "!n "!(!t "iterim!.

    A"! % 4 "u! 5 3ontoh e*erh!sil!n eti! me"is "!l!m mem*u! t!*ir etertutu(!n (r!tee"oter!n- )!itu )!n# (ert!m! ter$!"i (!"! !*!" '< "en#!n nil!i inte#rit!s inteletu!l "!nmor!l (r!te e"oter!n. Penil!i!n ini ti"! s!$! e(!"! "oter1"otern)! tet!(i $u#! e(!"!institusin)! se(erti Rum!h S!it "!n tem(!t1tem(!t (el!)!n!n e"oter!n l!inn)!.Gre#or)- seor!n# "oter se!li#us (hil!so(her "!ri sotl!n"i!- mem*eri!n riti )!n# t!$!me(!"! (r!te e"oter!n- 2!tu itu *er3iri entre (renuneri!l- sel interest !n" l!#erl)

    uns3ientii3 (r!3ti3e o me"i3ine . Di Ameri! Seri!t- le*ih "!ri "u! !*!" *eriutn)! m!n!#e" (r!3ti3e C. Mem*u! h!l )!n# s!m! *!h!n "i Ameri! Seri!t (r!te e"oter!nm!sih mel!u!n h!l )!n# h!m(ir s!m! )!itu Intre Oreneur!l- Still Sel Interest- *ut mores3ientii3 . M!n!#e" Pr!3ti3e )!n# men#em*!n#!n !(! )!n# "ise*ut (o(ul!tion *!se"me"i3ine se*!#!i "!s!r (r!te e"oter!n semu! s(esi!lis "!n men"oron# (!r!"i#m!e"oter!n )!n# *!ru- )!itu mele3ul!r me"i3ine "!n (o(ul!tion *!se" me"i3ine .

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    8/30

    Tu$u!n tulis!n ini !"!l!h men)e#!r!n em*!li in#!t!n it! !!n (entin#n)! eti! me"is!t!u *ioeti! "i Rum!h S!it "!l!m r!n#! menu$u (el!)!n!n (rim!. Be*er!(! (rinsi( "!s!reti! me"is *er*!#!i m!s!l!h )!n# *erhu*un#!n "en#!n *ioeti! "i Rum!h S!it- ontro/ersieti! (eneliti!n "!n l!in se*!#!in)! !!n "i*!h!s se3!r! sin#!t (!"! tulis!n ini.

    B. PRINSIPPRINSIP DASAR ETIKA

    A"! *e*er!(! (rinsi( eti! men"!s!ri eti! erum!h s!it!n !nt!r! l!in :-. Pri"%ip Da%ar

    B!h2! s!tu inter/ensi lini )!n# "i*en!r!n 4 Is Justie" 5 !"!l!h !l!u euntun#!n1euntun#!n )!n# "i(eroleh le*ih *es!r "!ri emun#in!n1emun#in!n )!n# mem*eri!n*e*!n 4 eru#i!n 5 e(!"! (!sien.

    +. Pe/&uata" Keputu%a" Ber%a/a a"tara pa%ie" a" DokterPem*u!t!n e(utus!n *ers!m! !nt!r! (!sien "!n "oter !"! *e*er!(! (en"e!t!n :!. Du! (en"e!t!n )!n# "i!n##!( *!n)! eur!n#!n !t!u elem!h!nn)! !"!l!h :

    1) Pater"a#i%/e )!itu : !l!u "!l!m men#!m*il e(utus!n "oter menentu!nse#!l!n)! tent!n# !(! )!n# ter*!i untu (!sien.

    2) Oto"o/i Pa%ie" Sepe"u0"1a)!itu : !l!u "oter mem*eri!n eter!n#!n )!n#"i(erlu!n- tet!(i (!sien !t!u 2!li 4 )!n# "itentu!n 5 )!n# memutus!n se#!l!n)!.

    *. Pen"e!t!n )!n# "i(ilih- )!itu :Pem*u!t!n e(utus!n *ers!m! !"!l!h )!n# ter*!i- "en#!n men##un!!n (remis *!h2! e(utus!n linis )!n# ter*!i !!n meli*!t!n "u! om(onen 4 (ih! 5 :Pert!m! : P!sien 4 2!lin)! 5 umumn)! !"!l!h (ih! )!n# se3!r! te(!t men#et!hui

    "!n memilii otorit!s untu menentu!n tu$u!n !t!u nil!i )!n# !!n

    "i3!(!i.Ke"u! : Doter !"!l!h (ih! )!n# te(!t 4 !hli 5 untu menentu!n inter/ensi me"is !(! )!n# se*en!rn)!- !l!u !"! )!n# "!(!t "il!u!n untu men3!(!i tu$u!n.

    A"! "u! !tur!n )!n# *erl!u se3!r! umum- *!h2! seor!n# (!sien )!n# m!m(u43om(etent (!tient5 mem(un)!i h! untu menol! seti!( u(!)! tin"!!n me"is mis!ln)!(en#o*!t!n 4 tre!tment 5 2!l!u(un (en#o*!t!n terse*ut meru(!!n sesu!tu )!n#"i(erlu!n untu men)el!m!t!n $i2!n)!. K!l!u seor!n# (!sien ti"! m!m(u 4 is not3om(otent 5 sesu!i "en#!n huum )!n# *erl!u "!(!t "iru$u (er2!li!nn)! )!n# te(!tuntu me2!ilin)!.

    2. LANDASAN HUKUM 3 MEDI2O LEGAL PERSPE2TI4E 5

    Rum!h S!it se(erti h!ln)! "en#!n e#i!t!n1e#i!t!n "i*i"!n# )!n# l!in ti"! "!(!t le(!s"!ri (er!tur!n1(er!tur!n "!n huum )!n# *erl!u. M!s)!r!!t ti"! men)!"!ri h! "!ne2!$i*!n- *e#itu $u#! "en#!n norm! "!n (!n"!n#!n hi"u(n)!- terut!m! "i*i"!n#e"oter!n eseh!t!n.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    9/30

    A"! *e*er!(! (en#erti!n men#en!i h!1h! huum seseor!n# "!l!m menerim! !t!umenol! su!tu tin"!!n me"is 4 (emeris!!n- (en#o*!t!n "ll 5 se*!#!i *eriut :'. Seor!n# "e2!s! )!n# m!m(u 4 3om(otent 5 memilii h! huum untu menerim! !t!u

    menol! tin"!!n me"is- 2!l!u(un m!sih h!rus mem(erh!ti!n *er*!#!i e(entin#!n

    huum )!n# *erl!u- mis!ln)! men#hin"!ri *unuh "iri- mem(ert!h!n!n hi"u(- melin"un#ie(entin#!n1e(entin#!n mere! )!n# hi"u(n)! ter#!ntun# (!"! e!"!!n1e!"!!ntertentu "!n mem(ert!h!n!n inte#rit!s eti! "!l!m (roesi e"oter!n- e(er!2!t!n "!neseh!t!n l!in.

    %. Seor!n# "e2!s! )!n# ti"! m!m(u 4 in 3om(otent 5 memilii h! huum )!n# s!m! untumenerim! !t!u menol! tin"!!n me"is )!n# "!(!t "il!u!n oleh seor!n# 2!li )!n#su"!h "itentu!n sesu!i "en#!n st!n"!r huum )!n# *erl!u.

    0. D!l!m *e*er!(! e!"!!n- "im!n! 2!li tel!h "itentu!n oleh (!sien se*elumn)!- i! 4 2!li 5mem(un)!i otorit!s )!n# s!m! untu mem*u!t e(utus!n (el!)!n!n eseh!t!n )!n#"iehen"!i oleh (!sien "!n h!l ini mun#in "!(!t *er*e"! s!tu "!er!h "en#!n "!er!h

    l!inn)!.>. A"! *e*er!(! h!l )!n# memerlu!n tuntun!n huum "!l!m menentu!n su!tu e(utus!n

    2!li )!n# tel!h "itun$u- !nt!r! l!in :!. Ke(utus!n untu ti"! menerus!n resusit!si.*. Ke(utus!n untu menerus!n !t!u men#henti!n su!tu (en#o*!t!n.3. Mem(ertim*!n#!n (em*eri!n nutrisi !t!u 3!ir!n.". Ke(utus!n (enol!!n tr!nsusi "!r!h oleh elom(o1elom(o (o(ul!si tertentu

    mis!ln)! Jeho2!h,s +itnesses .9. Menentu!n riteri! m!ti *!t!n# ot! 4 Br!in De!th 5 )!n# sesu!i "en#!n (rose"ur st!n"!r

    )!n# *erl!u.

    D!l!m men#!m*il e(utus!n !"! *e*er!(! h!l )!n# (erlu "i(erh!ti!n. Be*er!(!(en"e!t!n umum )!n# sistem!tis (!"! seti!( men#h!"!(i m!s!l!h eti! linis- )!itu *!h2!e(utus!n1e(utus!n terse*ut "i"uun# "en#!n !t!1!t! )!n# tel!h "i reonorm!si- nil!i1nil!i !t!u (ilih!n1(ilih!n !t!u (ertim*!n#!n1(ertim*!n#!n tin"!!n me"is )!n# "i!m*ilmemerlu!n 3e ul!n# 4 e/i"en3e1*!se" me"i3ine 5.

    Perlu $u#! "iin#!t h!l1h!l se*!#!i *eriut :'. Ke(utus!n )!n# *!i mem*utuh!n "!t! !t!u *uti )!n# *!i (ul!.

    Se*!#!i 3ontoh !l!u (en#et!hu!n "oter tent!n# on"isi *iolo#i "!n ri2!)!t (en)!itseor!n# (!sien "!(!t "iet!hui "en#!n *!i- m!! *!n)! esu!r!n1esu!r!n !!n

    men$!"i le*ih "imu"!h!n.%. !ril!h solusi 2in12in "!n re!ti.

    Su!tu (ilih!n e(utus!n )!n# ter*!i ti"! $!r!n# h!n)! su!tu ilusi !t!u !n#!n1!n#!n s!$!-sehin##! (erlu "iemu!!n nil!i1nil!i (entin# "en#!n !l!s!n1!l!s!n )!n# r!sion!l. Su!tutin"!!n )!n# "!(!t mem(er(!n$!n# hi"u( "!n mem(ert!h!n!n u!lit!s hi"u( !t!ures(e (!"! otonomi (!sien "!n )!in *!h2! (!sien menerim! tin"!!n me"is !t!u

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    10/30

    (en#o*!t!n )!n# eeti !"!l!h le*ih *!i "!ri(!"! h!n)! "en#!n s!tu- "u! (ilih!n"i!nt!r!n)!.

    0. Di(iir!n $u#! si!(! )!n# h!rus men#!m*il e(utus!n - se(erti h!ln)! !(! )!n# h!rus"i(utus!n )!n# ter*!i. Ti"! $!r!n# s!tu e(utus!n "!n si!(! )!n# memutus!ne"u!n)! ti"! $el!s.

    D. MEN6IAPKAN, MEN6USUN DAN MENINGKATKAN ETIKA PELA6ANAN MEDIS

    A"! *e*er!(! h!l )!n# (erlu "i3erm!ti "!l!m mel!s!n!!n (el!)!n!n me"i !t!u !suh!ne(er!2!t!n- !nt!r! l!in men#en!i !t!1!t!- nil!i1nil!i- onli- *e*er!(! emun#in!nl!n#!h tin"!!n me"is- e(utus!n "!n (em*en!r!nn)!- eti"!se(!!t!n "!n eti!(en3e#!h!n :-. 7akta8akta )!n# (entin# "!ri s!tu !sus "!(!t *er!s!l "!ri ri2!)!t (en)!it- "i!#nosis-

    on"isi linis- *er*!#!i emun#in!n *entu1*entu inter/ensi term!su 4 "oin# nothin# 5"!n (ro#nosis untu m!sin#1m!sin# !t! su*)eti. Mis!ln)! r!s! t!$ut- h!r!(!n- (ilih!n

    (!sien terse*ut. ?!t! l!in )!n# *erhu*un#!n "en#!n elu!r#!- lin#un#!n m!s)!r!!t-on"isi eonomi- sum*er1sum*er )!n# terse"i! sert! m!s!l!h le#!lit!s.

    +. Ni#ai !(! )!n# (!lin# (entin# "!ri m!sin#1m!sin# st!ehol"ersF 4 (!sien- elu!r#!-!n##ot! tim (el!)!n!n eseh!t!n- institusi 4 mis!ln)! Rum!h S!it 5 so3iet)F "!n (ih!eti#!. Se*!#!i 3ontoh- mis!ln)! eseh!t!n (ri*!"i- es!m!!n !t!u eter*u!!n-e*en!r!n- inte#rit!s (roesion!l- nil!i1nil!i !#!m! "!n e*u"!)!!n.

    9. Ko"8#ik nil!i1nil!i !t!u !t!1!t! !(! s!$!- !l!u !"! )!n# menim*ul!n (er*e"!!n1

    (er*e"!!n (!n"!n#!n- (erse(si "!n e(utus!n )!n# "i !m*il.

    (. Ber&a$ai #a"$ka0 ti"aka" )!n# !!n "i !m*il- semu! "en#!n mem(ertim*!n#!n*er*!#!i !tor "!n nil!i )!n# !"!.

    ). Keputu%a" #a"$ka0 ti"aka" )!n# "itet!(!n "en#!n mem*!n"in#!n *er*!#!iem!m(u!n )!n# "imilii "en#!n nil!i1nil!i )!n# (!lin# (entin#- memilih l!n#!h )!n# *!i"!n menin#!t!n u!lit!s (ilih!n. K!l!u mun#in "en#!n ti"! menin##!l!n nil!i1nil!i)!n# (entin#.

    :. Aa #i/a ke/u"$ki"a" ketiak %epakata" etika k#i"ik '!5 Tent!n# !t! 4 "i!#nosis- (r!#nosis- "ll. 5*5 Tent!n# nil!i1nil!i !(! )!n# h!rus "i(ertim*!n#!n35 Tent!n# *!#!im!n! menim*!n# (er*e"!!n1(er*e"!!n nil!i"5 Tent!n# !(! )!n# ter$!"i !l!u l!n#!h )!n# "iusul!n tel!h "il!s!n!!ne5 Tent!n# h! otorit!s (em*u!t!n e(utus!n.K!l!u (er*e"!!n1(er*e"!!n !t!u eti"! se(!!t!n ini *elum "itemu!n $!l!n elu!r- it!se*!in)! "!(!t menerim! *!h!n men#usul!n untu men"!(!t!n se3on" or thir"

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    11/30

    3lini3!l o(inion )!n# "!(!t mem*!ntu men)eles!i!n (er*e"!!n !t!u eti"!se(!!t!nini.

    ;. Satu i#e/a a#a/ etika k#i"ik %eri"$ apat iu$a %e&e#u/"1a, oleh !ren! itu !"!

    "u! h!l )!n# (erlu "i(erh!ti!n :

    '5 Kem*!n#!n hu*un#!n 4 (!rtnershi( 5 "en#!n (!sien "!n elu!r#!n)! "en#!n se*!i1*!in)! 4 trust 2ortl) 5.

    %5 Komuni!si!n tu$u!n "!n h!sil se1!2!l "!n seserin# mun#in re!listi.

    E. KASUSKASUS ETIKA MEDIS

    S!n#!t *!n)! !sus eti! me"is )!n# "itemu!n "!l!m *er*!#!i /!ri!si $enis "!n tin#!t!t!u *er!t rin#!nn)! (erm!s!l!h!n )!n# "i"!(!t "!ri *er*!#!i e#i!t!n (el!)!n!n me"i-!suh!n e(er!2!t!n- (el!)!n!n !"ministr!si "!n eu!n#!n "i Rum!h S!it- !nt!r! l!in :'5 Inorme" 3onsent

    %5 Per*e"!!n *!h!s!n05 Eonomi eu!n#!n>5 8u*un#!n (!sien "en#!n "oter (er!2!t95 Pel!n##!r!n "isi(lin er$!.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    12/30

    BAB II

    ETIKA PELA6ANAN DI RUMAH SAKIT

    A. ETIKA RUMAH SAKIT SE2ARA UMUM

    Ko"e Eti Ke"oter!n 4 KODEKI 5 )!n# tel!h "irumus!n *e*er!(! t!hun )!n# l!lu "!ntel!h men"!(!t!n (en)em(urn!!n (!"! t!hun1t!hun *eriutn)! "iter*it!n em*!li se*!#!ih!sil mus)!2!r!h er$! eti! e"oter!n II t!hun '=

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    13/30

    h. Sel!lu *erus!h! menin#!t!n mutu (el!)!n!n.

    +. Ter0aap Ma%1arakat, Ru/a0 Sakit 0aru% '!. Berl!u $u$ur "!n ter*u!

    *. Den#!n ter*u! menerim! s!r!n "!n riti m!s)!r!!t se*!#!i m!su!n untu(er*!i!n (el!)!n!n Rum!h S!it (!"! umumn)!.

    3. Berus!h! men$!n#!u (en"erit! "ilu!r "in"in# Rum!h S!it 4 estr!mur!l 5.

    9. Ter0aap Pe"erita, Ru/a0 Sakit 0aru% '!. Men#in"!h!n h!1h! (en"erit!*. Mem*eri!n (en$el!s!n !(! )!n# "i"erit! "!n tin"!!n !(! )!n# hen"! "il!u!n

    e(!"! (en"erit!3. Memint! (ersetu$u!n (en"erit! se*elum mel!u!n su!tu tin"!!n 4 inorme"

    3onsent 5

    ". Men#in"!h!n h! (ri*!"i "!n men$!#! r!h!si! (en"erit!.

    (. Te"a$a Sta8, Ru/a0 Sakit 0aru% '!. Men#!"!!n selesi (enerim!!n st! se3!r! $u$ur "!n ter*u!*. Men#!"!!n oor"in!si "!n mem*in! hu*un#!n *!i !nt!r seluruh ten!#! "i

    Rum!h S!it3. Men#!2!si "!n men#u(!)!!n !#!r se#!l! sesu!tu "il!u!n sesu!i st!n"!r

    (roesi )!n# *erl!u". Berl!u !"il terh!"!( semu! ten!#! Rum!h S!it t!n(! (ilih !sih.

    ). Ru/a0 Sakit !u$a 0aru% '!. Men#iuti (erem*!n#!n "uni! (erum!h s!it!n*. Memelih!r! hu*un#!n *!i !nt!r! Rum!h S!it "!n men#hin"!r!n (ers!in#!n

    )!n# ti"! seh!t3. Men##!l!n# er$!s!m! )!n# *!i "en#!n inst!nsi !t!u *!"!n l!in )!n# *er#er!

    "i*i"!n# eseh!t!n". Mem*!ntu u(!)! (eneliti!n "!n (erem*!n#!n ilmu (en#et!hu!n "!n tenolo#i

    e"oter!ne. D!l!m mel!u!n (em!s!r!n hen"!n)! *ersi!t inorm!ti "!n sel!lu

    *erl!n"!s!n Ko"e Eti Rum!h S!it In"onesi!.

    +5 Te"a$a Dokter

    '. Seti!( "oter h!rus men$un$un# tin##i- men#h!)!ti "!n men#!m!l!n sum(!h "oter%. Seor!n# "oter h!rus sen!nti!s! mel!u!n (roesin)! menurut uur!n )!n# tertin##i0. D!l!m mel!u!n (eer$!!n e"oter!nn)!- seor!n# "oter ti"! *oleh "i(en#!ruhi

    oleh euntun#!n (ri*!"i>. Ti"!l!h etis seor!n# "oter :

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    14/30

    !. Mel!u!n (er*u!t!n )!n# *ersi!t memu$i "iri sen"iri*. Mel!s!n!!n se3!r! sen"iri !t!u *ers!m!1s!m! (ener!(!n (en#et!hu!n "!n

    etr!m(il!n e"oter!n "!l!m se#!l! *entu t!n(! e*e*!s!n (roesi9. Ti!( (er*u!t!n !t!u n!sih!t )!n# mun#in melem!h!n "!)! t!h!n m!hlu ins!ni-

    *!i $!sm!ni !t!u(un roh!ni h!n)! "il!u!n untu e(entin#!n (en"erit!

    ;. Seor!n# "oter h!rus sen!nti!s! *erh!ti1h!ti "!l!m men#umum!n "!n mener!(!nseti!( (enemu!n teni !t!u (en#o*!t!n *!ru )!n# *elum "iu$i e*en!r!nn)!

    . Seor!n# "oter hen"!n)! mem*eri eter!n#!n !t!u (en"!(!t )!n# "!(!t "i*uti!ne*en!r!nn)!

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    15/30

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    16/30

    PERAWAT DAN MAS6ARAKAT

    Per!2!t t!n##un# $!2!* *ers!m! m!s)!r!!t untu mem(r!!rs!i "!n men"uun#*er*!#!i e#i!t!n "!l!m memenuhi e*utuh!n eseh!t!n m!s)!r!!t.

    PERAWAT DAN TEMAN SEJAWAT

    '. Per!2!t sen!nti!s! memelih!r! hu*un#!n *!i "en#!n (er!2!t m!u(un "en#!nten!#! eseh!t!n l!inn)!- "!n "!l!m memelih!r! eser!si!n su!s!n! lin#un#!ner$! m!u(un "!l!m men3!(!i tu$u!n (el!)!n!n eseh!t!n se3!r! men)eluruh.

    %. Per!2!t *ertin"! melin"un#i lien "!ri ten!#! eseh!t!n se3!r! ti"! om(oten- ti"!etis "!n ile#!l.

    PERAWAT DAN PRO7ESI

    '. Per!2!t mem(un)!i (er!n ut!m! "!l!m menentu!n st!n"!r (en"i"i!n "!n(el!)!n!n e(er!2!t!n sert! mener!(!n "!l!m e#i!t!n (el!)!n!n "!n (en"i"i!ne(er!2!t!n.

    %. Per!2!t *er(er!n !ti "!l!m *er*!#!i e#i!t!n (en#em*!n#!n (roesi e(er!2!t!n.0. Per!2!t *er(!rtisi(!si !ti "!l!m *eru(!)! (roesi untu mem*!n#un "!n memelih!r!

    on"isi er$! "!n on"usi "emi ter2u$u"n)! !suh!n )!n# *ermutu tin##i.

    +. Ke

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    17/30

    i"entit!s )!n# s!m! sesu!i "en#!n e*utuh!nn)! *er"!s!r!n em!m(u!n )!n#"imiliin)!.

    ;. Seti!( *i"!n RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# sen!nti!s! men3i(t!!n su!s!n! )!n#ser!si "!l!m hu*un#!n (el!s!n!!n tu#!sn)! "en#!n men"oron# (!rtisi(!sim!s)!r!!t untu menin#!t!n "er!$!t eseh!t!n se3!r! o(tim!l.

    &. Ke

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    18/30

    '. Seti!( *i"!n RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# "!l!m mel!s!n!!n tu#!sn)!-sen!nti!s! mel!s!n!!n etentu!n1etentu!n Pemerint!h "!l!m *i"!n#eseh!t!n- hususn)! "!l!m *i"!n# (el!)!n!n KIA KB "!n eseh!t!n elu!r#!.

    %. Seti!( *i"!n RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# mel!lui (roesin)! *er(!rtisi(!si "!nmen)um*!n#!n (emiir!nn)! e(!"! Pemerint!h untu menin#!t!n mutu

    $!n#!u!n (el!)!n!n eseh!t!n terut!m! (el!)!n!n KIA KB "!n eseh!t!nelu!r#!.

    9. Pe"utupSeti!( ten!#! e(er!2!t!n RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# "!l!m mel!s!n!!n tu#!sn)!seh!ri1h!ri sen!nti!s! men#h!)!ti "!n men#!m!l!n o"e eti "!n st!n"!r (roesi.

    2. ETIKA DALAM PELA6ANAN KESEHATAN PASIEN DEWASA-. Ke. D!l!m mel!s!n!!n tu#!s (roesin)! tu#!s seor!n# "oter ti"! *oleh "i(en#!ruhi

    oleh (ertim*!n#!n (ri*!"i- suu- !#!m!- #olon#!n m!u(un r!s9. A(!*il! "i"!l!m mel!s!n!!n tu#!s (roesin)!- menemui esulit!n )!n# men)!n#ut

    s(esi!lis l!in- seti!( "oter men#onsult!si!n e(!"! se$!2!t l!in sesu!is(esi!lis!sin)!

    ;. Seor!n# "oter 2!$i* mem*eri e*e*!s!n e(!"! (!sienn)! untu #!nti "oter )!n#

    mer!2!t !(!*il! (!sien terse*ut (u!s !!n (el!)!n!n. Per*u!t!n *eriut "i(!n"!n# ti"! eti :!. Memu$i "iri sen"iri*. Men)!l!h!n tin"! se$!2!t )!n# mer!2!t se*elumn)! "ih!"!(!n (!sien3. Menerim! im*!l!n lu!r "ietentu!n )!n# l!)! t!n(! (ersetu$u!n !t!u eihl!s!n

    "!ri (!sien". Men$!"i!n (!sien se*!#!i su*)e "!l!m (eneliti!n e"oter!n t!n(!

    se(en#et!hu!n !t!u sei$in (!siene. Mener!(!n (en#et!hu!n "!n etr!m(il!n e"oter!n )!n# *elum teru$i

    e*en!r!nn)!. Mem!n"!n# (!sien se*!n)! o*)e eonomi untu e(entin#!n (ri*!"i.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    19/30

    %. Seti!( "oter hen"!n)! mem(erl!u!n (!sien se*!#!im!n! mem(erl!u!n#urun)!- se*!* (!sien (!"! h!e!tn)! $u#! meru(!!n #uru )!n# *!i *!#i "oter)!n# mer!2!tn)!

    0. Seti!( "oter mer!2!t (!sien h!rus "en#!n tulus ihl!s "!n "i"!s!ri ni!t i*!"!hn)!>. A(!*il! "!l!m mel!u!n (el!)!n!n "oter ti"! m!m(u mel!u!n (emeris!!n

    m!u(un (en#o*!t!n terh!"!( (!sienn)!- m!! i! 2!$i* meru$u e(!"! se$!2!t l!in)!n# mem(un)!i e!hli!n "i*i"!n# (en)!it terse*ut

    9. Seti!( "oter 2!$i* mem*eri!n esem(!t!n e(!"! (!sien untu *erhu*un#!n"en#!n elu!r#!n)!- or!n# l!in )!n# "i*utuh!n !t!u (en!seh!t s(iritu!ln)!

    ;. Seti!( "oter 2!$i* men#horm!ti h! (!sien untu menerim! !t!u(un menol!tin"!!n me"is m!u(un (en#o*!t!n

    . Seti!( "oter 2!$i* mer!h!si!!n se#!l! sesu!tu )!n# "iet!huin)! tent!n#(!sienn)!- *!h!n setel!h (!sien menin##!l

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    20/30

    *!i !(oteer- !sisten !(oteer "!n ten!#!1ten!#! )!n# men"uun#n)!. Koor"in!si !nt!r!ten!#! (roesi eseh!t!n ini (erlu "i$!lin se*!i1*!in)!.

    +. Pro$ra/'. Turut me2u$u"!n em!m(u!n untu hi"u( seh!t *!#i seti!( (en"u"u

    untu men3!(!i "er!$!t eseh!t!n m!s)!r!!t )!n# o(tim!l%. Menin#!t!n "!n men#em*!n#!n ilmu !rm!si "!n (roesi

    e!rm!si!n. Pro#r!m terse*ut meru(!!n (ro#r!m $!n#! (!n$!n# )!n#(el!s!n!!nn)! "il!s!n!!n se3!r! *ert!h!( mel!lui (ro#r!m $!n#! (en"e "!nmenen#!h

    0. Men#horm!ti h!r!t (en"erit! se*!#!i m!nusi! "!n *er$i2! !ltruisti .

    Bia"$ 7ar/a%i Ru/a0 Sakit1 Mel!s!n!!n "!n men#em*!n#!n sistem (el!)!n!n e!rm!si!n "i Rum!h S!it

    term!su (en#!"!!n- (en"istri*usi!n- (en)im(!n!n )!n# "isesu!i!n "en#!n

    (er!tur!n )!n# *erl!u1 Sur!t (es!n!n (en#!"!!n o*!t1o*!t!n !les rutin "itulis oleh (etu#!s )!n#

    *er2en!n# 4 !(oti )!n# mem(un)!i SIK 5 "!n "itun$u oleh Rum!h S!it K!.Inst!l!si ?!rm!si

    1 Menin#!t!n (en#et!hu!n "!n em!m(u!n sesu!i (rot!( "i*i"!n# !rm!si Rum!hS!it mel!lui (en!t!r!n (en"i"i!n *eresin!m*un#!n

    1 Menin#!t!n un#si "!n (er!n "!l!m (!niti! !rm!si "!n ter!(i "i Rum!h S!it.

    Bia"$ Apotik Ru/a0 Sakit1 Men)i!(!n se"i!!n o*!t sesu!i (ermint!!n Doter- Doter Gi#i !t!u (roesi l!in )!n#

    memilii 2e2en!n#1 Men)i!(!n se"i!!n o*!t !t!s (ermint!!n (en"erit! sesu!i (er!tur!n (erun"!n#1un"!n#!n )!n# *erl!u

    1 Menet!(!n e!*s!h!n o*!t se*!#!i se"i!!n $!"i !t!u *!h!n *!u )!n# "i(erlu!n"!l!m (em*u!t!n !t!u (er!3i!n o*!t *!#i (en"erit! *er"!s!r!n ilmu e!rm!si!n)!n# "imilii

    1 Menet!(!n e!m!n!n o*!t 3!m(ur!n o*!t )!n# "i*eri!n e(!"! (!sien*er"!s!r!n e!*s!h!n ilmu !rm!si

    1 Mem*eri!n inorm!si e(!"! (!sien se#!l! sesu!tu tent!n# o*!t *er"!s!r!n rese("oter- "oter #i#i sehin##! men$!min ee !rm!olo#i )!n# o(tim!l

    1 Men)e"i!!n o*!t !t!u *!h!n )!n# *ermutu sesu!i st!n"!r )!n# !"!1 Men)i!(!n se*!#!i sum*er inorm!si *!#i se$!2!t (roesi eseh!t!n m!u(un

    m!s)!r!!t "en#!n (enuh t!n##un# $!2!* *er"!s!r!n ilmu )!n# "imilii.

    9. Pe"utupD!l!m us!h! (enin#!t!n (el!)!n!n eseh!t!n "i Rum!h S!it- sem!in "i*utuh!n!"!n)! (el!)!n!n e!rm!si!n "i Rum!h S!it )!n# (roesion!l "!n un#sion!l untu"iem*!n#!n su!tu sistem (el!)!n!n e!rm!si!n "i Rum!h S!it mili Pemerint!h.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    21/30

    E. ETIKA PEMASARAN

    Rum!h S!it meru(!!n institusi (el!)!n!n eseh!t!n )!n# ti"! men3!ri l!*! 4 nirl!*! 5"im!n! (!"! "!s!rn)! Rum!h S!it *er#er! untu (en#!*"i!n e(!"! m!s)!r!!t *!n)!.A!n tet!(i 2!l!u(un Rum!h S!it ti"! men3!ri euntun#!n sem!t!- n!mun (em!s!r!ntet!( "i(erlu!n "!n (em!s!r!n se(erti ini "i*u!t "en#!n (em!s!r!n sosi!l. Pem!s!r!n4(romosi5 Rum!h s!it !t!u(un ten!#! "oter *!i mel!lui me"i! m!ss! m!u(un )!n# l!in1l!inse3!r! eti ti"! "i(eren!n!n tet!(i "!(!t "il!u!n se3!r! ters!m!r.

    Pem!s!r!n sosi!l )!n# "il!u!n oleh Rum!h S!it "i!r!h!n untu men#!t!si *er*!#!im!s!l!h sosi!l )!n# tim*ul "i"!l!m (roses (el!)!n!n eseh!t!n "i Rum!h S!it terse*ut "!n

    $u#! *er(er!n untu mem(en#!ruhi "!n mem*u!t im!#e (!"! m!s)!r!!t.

    Pem!s!r!n sosi!l )!n# "il!u!n oleh Rum!h S!it "im!su"!n untu memoti/!si "!nmen##u#!h m!s)!r!!t "ilin#un#!nn)! !#!r *erse"i! "!n m!u men##un!!n $!s!(el!)!n!n Rum!h S!it terse*ut.

    A#!r (er*e"!!n (en"!(!t "!(!t "ite!n seo(tim!l mun#in seir!n)! s!n#!t (erlu "i*u!tsu!tu etentu!n1etentu!n. Eti! (em!s!r!n )!n# mem*!t!si "!n mene!n !"!n)!(erselisih!n !nt!r! (el!)!n!n eseh!t!n "!n )!n# "il!)!ni 4 (!sien "!n !t!u elu!r#! 5.

    1) Etika pe/a%ara" ter%e&ut apat iartika" %e&a$ai &erikut:

    -. Pe/a%ara" %e=ara u/u/!. D!l!m mel!u!n (em!s!r!n Rum!h S!it m!! ti"! *oleh *ertent!n#!n "en#!nP!n3!sil!- norm!1norm! sosi!l "!n Ko"e Eti Rum!h S!it

    *. Pem!s!r!n )!n# "il!u!n h!rus men#e"e(!n!n un#si sosi!l Rum!h s!it

    +. Pe/a%ara" i"ter"a#!. Pem!s!r!n )!n# "il!u!n Rum!h S!it ti"! *oleh mel!n##!r h!1h! (!sien*. Petu#!s eseh!t!n "i Rum!h S!it *ere2!$i*!n mel!u!n (em!s!r!n "en#!n

    3!r! mel!)!ni (!sien se*!i1*!in)! sesu!i "en#!n st!n"!r me"is- "en#!n so(!n"!n men#h!r#!i h!r!t m!rt!*!t m!nusi! 4 (!sien 5

    3. Untu mem(eren!l!n (ro"u (el!)!n!n "i Rum!h S!it- m!! Rum!h S!it "!(!tmel!u!n (em!s!n#!n 4 me"i! 5 : s(!n"u- (oster m!u(un le2!t me"i! intern!l"ilin#un#!n Rum!h S!it se3!r! terse*ut se3!r! ter!n#1ter!n#!n "!n te#!s

    ". Di"!l!m lin#un#!n Rum!h S!it ti"! "i(er*oleh!n mem!s!n# il!n (ro"u*!r!n# "!n !t!u $!s! !(!(un "!n !t!u "!l!m *entu !(!(un $!s! se3!r! ter!n#1ter!n#!n- tere3u!li (ro"u (el!)!n!n )!n# !"! "i Rum!h S!it itu sen"iri.

    9. Pe/a%ara" ek%ter"a#

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    22/30

    !. D!l!m mel!s!n!!n (em!s!r!n elu!r lin#un#!n Rum!h S!it- m!! Rum!hS!it ti"! *oleh se3!r! ter!n#1ter!n#!n "!n !t!u se3!r! "i!m1"i!m men)in##un#institusi lem*!#! eseh!t!n !t!u lem*!#! l!inn)!. D!l!m men$!l!n!n (em!s!r!nterse*ut hen"!n)! "!(!t men$!min "it!!tin)! "!n !t!u "ihorm!tin)! institusi lem*!#! m!sin#1m!sin#.

    *. Rum!h S!it "!l!m mel!u!n (em!s!r!n ti"! "i(er*oleh!n se3!r! ter!n#1ter!n#!n mem!s!n# il!n "i me"i! m!ss! *!i me"i! 3et! m!u(un me"i!eletroni

    3. Rum!h S!it "!l!m mel!u!n (em!s!r!n "ilu!r lin#un#!n Rum!h s!it ti"!"i(er*oleh!n se3!r! ter!n#1ter!n#!n mem!s!n# il!n- s(!n"u- il!n *ill*o!r" "!nl!in se*!#!in)! "i tem(!t1tem(!t umum

    ". Pem!s!r!n le2!t il!n- s(!n"u m!u(un il!n *ill*o!r" "!n !t!u (romosi terse*ut"il!u!n se3!r! "i!m1"i!m. Mis!l (u*li!si semin!r- sim(osium. Untumem(romosi!n (ro"u *!ru elu!r "!(!t "il!u!n mel!lui sim(osium- semin!r-tr!innin# "en#!n men#un"!n# ten!#! "oter "!ri Pusesm!s- Rum!h S!it "!n

    M!s)!r!!te. D!l!m mel!s!n!!n (em!s!r!nn)!- Rum!h S!it h!rus tet!( men$!#! (ri/!3)

    (!sien. Pem!s!r!n#. Men#in#!t Rum!h S!it se*!#!i nir l!*! m!! (em!s!r!n )!n# "il!u!n ti"!

    *oleh se3!r! *erle*ih1le*ih!n.

    Kemu"i!n $i! "!l!m mel!s!n!!n (em!s!r!n "i RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# ter"!(!t(ih!1(ih! )!n# mer!s! "iru#i!n oleh (em!s!r!n "!ri RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# m!!(ih!1(ih! )!n# mer!s! "iru#i!n terse*ut "!(!t men#!"u!n h!l terse*ut mel!lui :

    '. Su* Komite Ko"e Eti Rum!h S!it )!n# "i*entu oleh Diretur RSUD Dr. R. Soe"$onoSelon#%. Ji! le2!t Su* Komite m!s!l!h terse*ut ti"! "!(!t terseles!i!n- m!! "!(!t "i!$u!n e

    Komite Me"i0. Ji! Komite Me"i ti"! "!(!t men)eles!i!n (erm!s!l!h!n terse*ut- m!! "!(!t "i!$u!n

    e Diretur RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#>. Ji! ti"! *is! "iseles!i!n se3!r! mus)!2!r!h terse*ut- m!! (ih! )!n# "iru#i!n !t!s

    (em!s!r!n terse*ut "!(!t men#!$u!n m!s!l!hn)! mel!lui (en#!"il!n.

    7. ETIKA PELA6ANAN REKAM MEDIS

    -. Pe"$ertia", Tu!ua" a" Ke$u"aa"a. Pe"$ertia"

    Re!m Me"is 4 RM 5 !"!l!h *er!s )!n# *erisi!n 3!t!t!n "!n "oumen tent!n#i"entit!s (!sien- (emeris!!n- (en#o*!t!n- tin"!!n "!n (el!)!n!n l!in e(!"!(!sien (!"! s!r!n! (el!)!n!n eseh!t!n.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    23/30

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    24/30

    "oter !t!u (er!2!t )!n# *ers!n#ut!n "imint! untu melen#!(i orm1orm )!n#*elum "iisi

    9. Pen#isi!n untu melen#!(i *er!s Re!m Me"i (!sien terse*ut "il!u!n oleh"oter )!n# *ers!n#ut!n "iru!n# m!sin#1m!isn# !t!u "iru!n# urus!n Re!mMe"i )!n# tel!h "iisi. Ber!s Re!m Me"i ti"! "i(eren!n!n "i*!2! elu!r

    "!ri *!#i!n Re!m Me"i e3u!li (!sien itu "ir!2!t ul!n#- m!! *er!s Re!mMe"i (!sien 4 )!n# l!m! !t!u ter"!hulu 5 "!(!t "i(in$!m sel!m! ' h!ri 4 %> $!m 5setel!h itu h!rus "iem*!li!n e urus!n Re!m Me"i

    ;. Ber!s Re!m Me"i (!sien )!n# (in"!h (er!2!t!n "!ri unit etentu!n e unitl!in- tet!( men$!"i t!n##un# $!2!* "oter )!n# mer!2!t men$!"i unit )!n#ter"!hulu "!n Re!m Me"i )!n# (!"! unit *eriutn)! (ul!. Re!m Me"i m!sin#1m!sin# unit terse*ut "i!t!s h!rus "iem*!li!n e urus!n Re!m Me"i oleh(etu#!s unitn)! m!sin#1m!sin#. Bil! "oter (!"! unitn)! "item(!t (!sien )!n#"i(in"!h!n e !t!s (erlu memin$!m *er!s Re!m Me"i )!n# *ers!n#ut!n4 in#in mere/ie2 inorm!si )!n# ter"!hulu 5 m!! )!n# *ers!n#ut!n "!(!t

    memin$!m *er!s Re!m Me"i (!sien e unit )!n# ter"!hulu mer!2!tn)!. Ber!sRe!m Me"i "iem*!li!n l!#i setel!h seles!i mere/ie2n)! e unit tem(!tmemin$!m Re!m Me"i terse*ut.

    . Pemin$!m menulis *on (emin$!m!n )!n# *erisi!n : n!m!- !l!m!t- n!m! (!sien-nomor re!m me"i- m!su" tu$u!n (emin$!m!n. T!n"! t!n#!n (emin$!m "!nmen)er!h!n e (etu#!s (en)!$i re!m me"i

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    25/30

    1 Sur!t eter!n#!n (ul!n# "!n (en#o*!t!n l!n$ut!n *!#i (!sien )!n# (ul!n#hi"u(

    1 Sur!t eter!n#!n menin##!l "en#!n "i!#nos! !hir- untu (!sien )!n#menin##!l

    Di!#nos!1"i!#nos! terse*ut "i!t!s "i(erlu!n untu men)e"i!!n !n#! om(il!si

    mor*i"it!s "!n mort!lit!s (!sien r!2!t in!( "i RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon#"!l!m $!n#! 2!tu tertentu.Ketentu!n1etentu!n terse*ut "i!t!s !"!l!h untu "!(!t mel!n3!r!n tu#!sm!sin#1m!sin# )!n# *ert!n##un# $!2!* !t!s re!m me"is (!sien )!n# "ir!2!tn)!sehin##! ti"! !"! m!s!l!h )!n# "itim*ul!n (!"! unit er$! )!n# l!in.

    &. 2ara Pe"$i%ia" Reka/ Meik'. 7!n# terli*!t "!l!m (en#isi!n Re!m Me"i !"!l!h "oter )!n#

    mer!2!t (!sien )!n# *ers!n#ut!n- (er!2!t- (etu#!s re!m me"i%. Seti!( (el!)!n!n (!"! (!sien 4 !n!mnes!- ri2!)!t (en)!it- h!sil

    (emeris!!n- (en#o*!t!n m!u(un onsult!si 5- sel!m*!t1l!m*!tn)! ' @ %> $!mh!rus su"!h "itulis "i*er!s Re!m Me"i

    0. L!(or!n tin"!!n !t!u (em*e"!h!n se#er! "i3!t!t "i*er!sRe!m Me"i setel!h "il!s!n!!n- "!n h!rus !"! (ersetu$u!n tertulis "!ri (!sien elu!r#! (!sien- se*elum "il!u!n tin"!!n terse*ut

    >. Untu (en3!t!t!n inorm!si h!l1h!l )!n# husus "i#un!!n sim*ol t!n"! sin#!t!n sesu!i "en#!n etentu!n )!n# *erl!u "i RSUD Dr. R. Soe"$onoSelon#

    9. Dil!r!n# !"! (en#h!(us!n tulis!n "en#!n 3!r! !(!(un. A(!*il!!"! es!l!h!n (enulis!n- "oter )!n# mer!2!t "!(!t mem(er*!ii es!l!h!n

    (enulis!n "en#!n men3oret s!!t itu $u#! "!n "i*u*uhi (!r!;. Semu! 3!t!t!n "it!n"! t!n#!ni oleh "oter !t!u ten!#! eseh!t!n)!n# terli*!t sert! "i*eri n!m! ter!n#- t!n##!l "!n $!m

    . D!l!m 2!tu sel!m*!t1l!m*!tn)! ' @ %> $!m- *er!s Re!mMe"i (!sien (ul!n# (er!2!t!n h!rus se#er! "iem*!li!n e urus!n Re!mMe"i "en#!n len#!(

    $!m setel!h (!sien (ul!n# (er!2!t!n "!n "ier$!!noleh "oter )!n# mer!2!t

    =. I"entit!s (!sien "iisi oleh (etu#!s re!m me"i "en#!n len#!("!n $el!s (!"! lem*!r (ert!m! *er!s re!m me"is.

    =. Pe/i#ika" Reka/ MeikRum!h S!it se*!#!i (emili se#!l! 3!t!t!n )!n# !"! "i Rum!h S!it term!suRe!m Me"i !ren! 3!t!t!n )!n# ter"!(!t "i"!l!mn)! meru(!!n r!n#!i!n e#i!t!n(el!)!n!n )!n# "i*eri!n oleh Rum!h S!it e(!"! (!sien. Doumen Re!m Me"i

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    26/30

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    27/30

    Sistem (en)im(!n!n *er!s re!m me"i !"!l!h sistem (en)im(!n!n "en#!n !n#! !hir4 termin!l "i#it illin# 5.Di RSUD Dr. R. Soe"$ono Selon# "i#un!!n nomor ; "i#it )!n# "ielom(o!n men$!"i 0elom(o m!sin#1m!sin# ter"iri "!ri % !n#!.An#! (ert!m! !"!l!h elom(o )!n# (!lin# iri- !n#! e"u! !"!l!h )!n# terlet!

    "iten#!h "!n !n#! eti#! !"!l!h elom(o )!n# (!lin# !n!n. D!l!m s!tu (en)im(!n!n"!l!m sistem !n#! !hir '& elom(o (ert!m! )!itu && s" '&. P!"! 2!tu (en)im(!n!n(etu#!s melih!t !n#! (ert!m! "!n melih!t 3!t!t!n me"i terse*ut e r! (en)im(!n!nuntu elom(o !n#! (ert!m! ini- "isesu!i!n urut!n let!n)! "en#!n menurut !n#!e"u! "!n 3!t!t!n me"i "isim(!n "i"!l!m urut!n sesu!i elom(o !n#! eti#! sehin##!(en)im(!n!n nomor elom(o !n#! eti#!l!h )!n# sel!lu *erl!in!n.

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    28/30

    BAB III

    MEKANISME MASALAH ETIK KEDOKTERAN DAN RUMAH SAKIT

    Keterangan :

    '. Pen#!"u!n (el!n##!r!n eti! "!(!t *er!s!l "!rim!n! s!$! "!n *is! "!l!m *entu lis!n "!n!t!u tulis!n

    %. Pen#!"u!n *is! "itun$u!n e(!"! si!(! s!$! )!itu l!n#sun# e Diretur !t!u le2!t SM?-Inst!l!si- Per!2!t- PKMRS "!n se*!#!in)!

    0. Untu (en#!"u!n )!n# "itun$u!n (!"! (oint %* !!n "iterus!n e Diretur>. Diretur menerus!n m!s!l!h (en#!"u!n terse*ut e Komite Me"i9. Komite Me"i menerus!n m!s!l!h terse*ut e Su* Komite Me"i;. Su* Komite Eti! menerus!n e unit er$! ter!"u untu memint! inorm!si "!n (en$el!s!n

    terh!"!( m!s!l!h (en#!"u!n terse*ut "!l!m su!tu r!(!t Su* Komite Eti!

    INSTITUSIPENDIDIKAN

    KOMITE MEDIKDIREKTURRUMAH SAKIT

    PENGADUAN UNIT KERJA

    SUB KOMITEMEDIK

    SM7, I"%ta#a%i, Pera

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    29/30

    . Su* Komite Eti! mem*eri!n (ertim*!n#!n e Komite Me"i untu "iterus!n e Diretur AUDIT KLINIKKEPERAWATANKEPALARUANGAN

    KASIKEPERAWATAN

    KABAGTU

    KOMITE ETIKA >MEDIKO LEGAL RS

    KOMITEKEPERAWATAN

  • 7/25/2019 Buku Pedoman Etika Mediko legal.doc

    30/30