Briefing kona-ba Orsamentu Jerál Estadu 2014 no topiku relevante

download Briefing kona-ba  Orsamentu  Jerál Estadu 2014  no  topiku relevante

If you can't read please download the document

description

Briefing kona-ba Orsamentu Jerál Estadu 2014 no topiku relevante. 16 Novembru 2013. Husi La’o Hamutuk Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua Martires da Patria, Bebora, Dili, Timor-Leste - PowerPoint PPT Presentation

Transcript of Briefing kona-ba Orsamentu Jerál Estadu 2014 no topiku relevante

  • Briefing kona-ba Orsamentu Jerl Estadu 2014 no topiku relevanteHusi Lao HamutukInstitutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza Dezenvolvimentu Rua Martires da Patria, Bebora, Dili, Timor-LesteTel: +670 332 1040 email: [email protected] Website: www.laohamutuk.org laohamutuk.blogspot.com16 Novembru 2013

  • Tpiku atu diskuteOrsamentu Jerl Estadu 2014Fonte OJE 2014 mina menus, RSE?Ezekusaun OJE 2013Sustentabilidade bainhira mina sei maranMakro-ekonomia: PIB, inflasaun, importasaun, nsst.Projetu Tasi Mane no PPP iha OJE 2014

  • Alokasaun OJE 2014: tokon $1,500Salriut$ 167Sasn no servisu (Goods and services, ink FDKU)t$ 476Kapitl Menrt$ 40 Transfernsia Pbliku (ba ema ka organizasaun) t$ 292Kapitl Dezenvolvimentu (inklui Fundu Infra.)t$ 526 Doadr sirat$ 178Fundu Konsolidadu (FKTL)t$1,035Fundu Infrastrutura(inklui carry-over & emprstimu)t$ 425Fundu Dezenvolvimentu Kapitl Umanut$ 40 Totalt$1,500

  • Alokasaun proposta OJE 2014

  • Orsamentu tinan kotuk (2013)

  • Maioria povo moris hanesan agrikultr subsistensia.Area agrikultura barak liu iha area kosta sl.Governu aloka de'it t$34 (2.0% husi OJE 2014) ba agrikultura, menus liu t$35 iha OR 2013.

  • Despeza la too atu dezenvolve rekursu umanuOJE 2014 aloka ba sade 5.1% menus metade kompara ho norma global (aumenta husi 4.2% OJE 2013).OJE 2014 aloka ba edukasaun 11.4%, nasaun sub-dezenvolvidu aloka 20% (aumenta husi 8.5% OJE 2013).Nasaun sira iha progresu atinje MDG tanba sira nia gastu 28% husi gastu estadu nian ba edukasaun no sade. TL sei gastu 16.5% deit.Oins TL nia futuru se labarik labele estuda, futuru labarik sira permanente limitadu nutrisaun ai-han, no ema mate tanba sistema sade la di'ak?

  • Reseita husi Bayu-Undan menusOJE 2014

  • Kompara ho projesaun iha OJE2013OJE 2014OJE 2013

  • Governu hakarak foti t$903 husi Fundu Petro. iha 2014Maib la presiza uza liu RSE t$623. $494 Saldu osan iha fin de Setembru 2013+ $607 atu transfere husi Fundu Petrliferu iha Out.-Dez. 2013 estimasaun neeb aas gastu (net hafoin rendimentu - $350 domstiku) durante trimester dahaat 2013 nian. $751 Saldu osan neeb espekta iha fin de tinan 2013+ $632 RSE husi Fundu Petrleu durante 2014+ $166 rendimentu domstiku durante 2014+ $ 51 deve neeb simu durante 2014$1,600 Gastu durante 2014 sei menus husi $1,500 neeb aloka.

  • Ajudu husi doador tuun

  • Ezekusaun OJE 2013

  • Fundu Infraestrutura 2013

  • Osan mina sustentavel ka lae?

  • Ho reseitas mina tuir OJE 2014

  • Karik Sunrise la lao

  • 81% PIB mai husi mina no gas

  • Ita tenke hasees-an hosi dependnsia petrleu ba dezenvolvimentu ne'eb mak sustentvel.Timor-Leste nudr nasaun segundu iha mundu mak nia ekonomia depende liu ba esportasaun petrleu no gas. GDP 2011, biliaun $5.8, no 81% mai husi estrasaun petrleu no gas.GDP naun petrolferu maizumenus billion $1.1 de'it.GDP noun-petrleu mai husi despeza estadu rasik, ne'e besik 94% mai husi rendimentu petrleu.

  • Timor-oan nain 600,000 ho idade servisu halo servisu saida?

  • Dependensia importasaunImporta Sistema Eltrika Nasionl

  • Labarik barak sei sai jovenTimor-Leste enfrenta problema agora atu hetan empregu ba joven nain 15,000 tama iha forsa laboral durante tinan 2013.Iha tinan 2024, joven nain 30,000 foun sei buka servisu kada tinan, no mina sai maran ona. Joven sira agora daudaun sei iha oan.

  • Distribuisaun Rekursu Ekonomia la JustuEkonomia maior parte husi esporta mina no gas ne'eb pertense ba povu hotu.So grupu ki'ik oan ida husi klase aas mak hetan benefsiu bot.10% ema riku liu hetan rendimentu dala 14 kompara ho ema kiak liu 10%, maski inklui ona agrikultura no barter.Hatudu katak metade populasaun nia rendimentu $1.33/loron.

  • Inflasaun anul, tuir DNE

  • Dili diferente tebes husi distritu sira.Liu 70% populasaun iha Dili iha parte 20% (quintile) riku liu husi povo nasionl, maib 2.5% deit moris iha lia pobreza nia okos. Liu metade populasaun hela iha distritu moris ho pobreza.

  • Projetu infrastrutura Petrleu Tasi ManeTL hah servisu ba korredr petrleu Tasi Mane iha 2010Parte hosi Plano Estratjiku Dezenvolvimentu Nasionl 2010-2030Atu lori dezenvolvimentu petrleu ba rai maran atu fornese lukru ekonmiku direita hosi atividade indstria petrolfera ... (PEDN)

  • Supply Base iha Suai

  • Refinaria no Indstria Petrokimika iha BetanoSei presiza rai liu 200 HaFoin iha estudu, maib seidauk sai pblikuSei kria kampu servisu balu ho skill as, maib labarakBele kria estragus ambientlHabelit liu TL ba dependensia ba PetrleuOins TL bele fan kombustivel ho baratu liu iha rejiaun?

  • Lao Hamutuk nia hanoin:TMP Halo TL depende liu tan ba setr petrolferu.Haluha setr sustentavel (agrikultura, turizmu, indstria kiik nsst).Besik osan tomak gasta ba kompaia estranjeiru, fornese kampu servisu uitoan deit.Sei kria problema sosil, hadau rai, eviksaun, implikasaun ba sade no degrada no ameasa ba ambientl. Kustu boot liu fali retornu.Karik Sunrise la dada mai iha TL? Projetu nee atu ba saida tan?

  • Projetu Tasi Mane iha OJE 2014

  • Auto-estrada kansela ka lae?Iha loron 11 Novembru, Prezidente TimorGAP hatete ba Parlamentu:

  • PPPs Aeroportu Dili & Portu TibarAlokasaun husi Fundu Infrastrutura iha OJE 2014 (tokon dolar EUA)

    Gastu ona 201220132014201520162017hafoin 2017Aeroportu Dili (RDTL)0.01.05.653.668.930.6100.0+Aeroportu Dili (deve)2.015.525.040.014.0+TL sei gastu tokon $2.5 tan durante 2014 atu reabilita aeropista Dili.Portu Tibar0.72.57.520.4109.59.9more

  • Trafiku aeroportu tuir realidade?

  • Portu sei fasilita importasaun fantstiku!Iha tinan 2035, Timor-Leste sei iha defisit merkadoria billaun $3 kada tinan. Ita sei selu ho saida?

  • Dvida pbliku foun iha 2014

  • Livru neen husi Min. FinansasPanorama / sumariu Objetivu, estratjia, ekonomia, reseita, gastu, finansiamentu, Fundu Petrleu, inisiativas founPlano de Asaun Anul Husi kada ministriuDistritu Programa iha kada distritu, subdistritu no suku Linhas Orsamentl (parte rua) Too nivel diresaun ka rgaunParseiru de Dezenvolvimentu Husi kada doadr, ba kada rgaun, projetu no distrituFundus Espesil Lista projetu iha FI no FDKU ba tinan limaBele hetan husi Lao Hamutuk nia website.

  • Fonte informasaun kona ba OJELao Hamutuk nia website http://www.laohamutuk.org/econ/OGE14/13OJE14.htmLei OJE iha Jornl da Repblika http://www.jornal.gov.tl/ Relatriu Ministriu Finansas nian kona ba ezekusaun http://www.mof.gov.tl/category/documents-and-forms/treasury-documents/budget-execution-reports/?lang=tl Konta Jerl Estadu (2011); ita hein 2012 http://www.laohamutuk.org/econ/OGE11/ CGA11/LHsubComCGSA2011Nov12.htmPortal Transparnsia http://www.transparency.gov.tl/tetum.html Google translate http://translate.google.com/

  • Obrigado barak.Bele hetan informasaun tan no atualiza ihaLao Hamutuk nia website http://www.laohamutuk.org Lao Hamutuk nia blog http://laohamutuk.blogspot.com/ Reference DVD-ROM husi Lao Hamutuk fulan oin.Karik hakarak uza grfiku balun husi LH, husi deit.Institutu Timor-Leste ba Monitor no Analiza DezenvolvimentuRua Martires do Patria, Bebora, Dili, Timor-LesteMailing address: P.O. Box 340, Dili, Timor-LesteTel.: +670 7723 4330 (mobile) +670 332 1040 (landline) Email: [email protected]

    **La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014****La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014***La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**This shows that 71% of Dilis population is in the richest 20% of Timor-Lestes population.Reversing the table, we see that 13,598 of the sample is in the top quintile, of whom 7,743 live in Dili. In other words, 57% of the richest people in TL live in Dili district, although Dili has only 16% of Timor-Lestes population.

    If we say that the lowest two quintiles are in poverty, only 2.5% of Dilis population is below the poverty line.On the other hand, 26,660 of the sample is in the bottom two quintiles, of whom 273 live in Dili. In other words, only 1% of the poorest people in TL live in Dili.

    **La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014*Kustu manutensaun, operasaun, mina matak husi neebe, oinsa konsidera nia retornu****La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014Dokumentu Orsamentu Estadu babain Lingua Portugues mak f sai uluk, molok sira seluk hanesan documentu ofisial husi Konselu Ministru (importante atu ita hotu iha komprendesaun baziku lian portuguese).Book 1: Overview and revenuesBook 2: Action plans for guidance, not legally bindingbreakBook 3: District level expendituresBook 4: Breakdown to department level; Autonomous agenciesBook 5: Development partners. Discuss data limitations and omissionsBook 6 Special Funds (more on day 3) Details are illustrative only, as they can be changed without Parliamentary approvalWhats not there: Hidden, may have subsidies BPA, ANPNew: TimorGAP, RTTL, E.P.Transfers to Banku Dezenvolvimentu Nasionl, sst.Transfers to PDD, PDL used for other purposes

    **La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014**La'o Hamutuk briefing kona-ba Orsamentu Estadu 2014