April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA...

36
April 2014 t AGAPE t 1 www.mizoramsynod.org

Transcript of April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA...

Page 1: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 1

www.mizoramsynod.org

Page 2: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 2

www.mizoramsynod.org

Page 3: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 3

www.mizoramsynod.org

Editorial

Zirtawpni ropui - Good Friday kan thleng leh ta rengmai. Min chhandam turin Lal Isua Krista chu he khawvelaha lo kal a. Pathian Fapa chuan mihringte dinhmun, a chhelai ber thleng rawn \awmin kan chhandamna chu a thawkchhuak a. Lei leh van lalber ni siin, ama thil siamah arawn changa, mi rethei ber pianna hmun aia tlawm zawkaha lo piang a. Hrehawmna, hmuhsitna leh tuarna nasa tak,krawsa thihna thlengin a tuar a, chung zawng zawng chuhnehin, min tlanna hna chu a hlen chhuak ta a ni.

Ziaktu pakhat chuan Lal Isua chungchang heti hian aziak: “Nunna Chhang chuan riltamin a rawngbâwlna a\an a. Nunna Tui chuan tuihalin a hun tawp a hmanga. Krista chu mihringte angin a ril\am a, mahse Pathiana nihnain ril\amte a hrai puar thung a. A chau va, mahsechaute tân hahchawlhna a ni si. Chhiah a chawi a, mahseLal a ni. Ramhuaizâwl tiin an puh a, mahse ramhuaite ahnawt chhuak a. A \awng\ai a, mahse kan \awng\aina angaithla \hîn. A \ap a, mahse kan mittui a hru hul si a.Tângka 30-ah an hralh a, mahse min tlan chhuak si.Beramno talh tur ang maia hruai a ni a, mahse Berampu|ha a ni. A nunna a hlan a, Thihna hmangin thihnavek chu a hneh si,” tiin.

Lal Isua min tuarsakna hi a hlu a, Chanchin |ha buziaktute pawh hian an ziak hnem hle a, Matthaia leh Markahian hmun thuma \hena hmun khat vel ve ve an ziak a,Luka chuan hmun lia \hena hmun khat vel lai awhin a ziakbawk a, Johana phei chuan a zatve deuh thaw hi Lal Isuatuarna lam ziak nan a hmang a ni.

Lal Isua tuarna hian i nunah eng chen nge a luah ve le?

Page 4: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 4

www.mizoramsynod.org

Kristian Chhungkua

THU KA PE CHE A NI LAWM NI?CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH

(Jos 1:9)- Rev. C.M. Zalenthanga

Chanmari

Josua bung khat thuah hian hruaitu ropui Mosiathih hnuah amah thlaktu Nuna fapa Josua hnenah Lalpanthupek ropui tak a pe a. Jordan lui kân a, ram a pekah kala, an kephaha an rah apiang chu a pek tur thu kan hmu a.Josua hnenah chuan ram zau tak a pe a. A dam chhungzawng chuan tuman an chelh lo vang a, a hnenah Lalpa aawm tlat dawn a. Amaherawhchu Lalpa dan chu ding lamleh vei lamah a pensan tur a ni lo. Jordan lui kân a, Lalpachuan Kanaan rama Israel fate hruai lut turin Josua hnenahhe thu hi sawiin, “Thu ka pe che a ni lawm ni? Chak takleh huai takin awm rawh; hlau suh la, zam hek suh; Lalpai Pathian chu i kalna apiangan i hnenah a awm zel dawnalawm,” tiin a sawi a (Jos 1:9). Keini pawhin chak tak lehhuai takin Lalpan thu angin Kristian chhungkuaah hma laki han tum teh ang.

C h h u n g k u ainkaihhruainaah :Chhungkaw inkaihhruainaahhian nu leh paten chak takleh huai taka tu leh fatehnenah hma lak a ngai.Chhungkuaah chuan nu lehpate hi a mawhphurtu berkan ni. An mamawh phuhrutura \an lak reng a ngai a.Ei leh bar, silh leh fen te,

an zirna lamte hriatpui a ngaia. Nu leh paten an mamawhkan hriatpui lohva anmahniduh thu thua an khawsakchuan chhungkawinenkawlna kawngahinkaihhruai a harsa \hin.Kan sum hmuh leh hmanchungchangah te pawhchhungkaw rorelna fel taka awm loh chuan

Page 5: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 5

www.mizoramsynod.org

chhungkaw budget a buaithei \hin. Kan sum hmuhtawk anga kan inenkawlthiam a pawimawh. Mihausa leh ropuiten an neihang hi chhungkaw harsazawkte chuan kan nei ve theilo. Kan sum neih tawka\anga khawsak kan thiamloh chuan rualawhna lamahkan t lan ang a, kanchhungkaw nun - taksa lehthlarau nun thlengin mintichau thei. Eng nge ka eiinka in ang a, eng nge kasilhin ka fen ang âw tiin LalIsuan kan taksa thulungkham lo turin min hrilha. Ei tur aiin nunna a thupuizawk a, a ram leh a felnazawng hmasa zawk turinmin zirtir a ni (Mt 6:25 ff).

Kan tu leh fate hi tisathilah tuamhlawm \ha fu mahila an thlarau lam nunah chi\ha kan tuh si loh chuaninchhirna leh phurrit takkan la phur ngei ang. Kantu leh fate hnena chi \hathehtu kan nih chuanthlaraua mi chatuan nunnakan seng dawn a ni (Gal6:7,8). |henkhat chu kan tu

leh fate zu leh ruihtheih thilafihlim lote an ni. Hengharsatna avang hian nupa lehchhungkua inhauhna lehbuaina vawi tam tak kantawk \hin. Kan hmelma paduh ang taka chhungkuaahbuaina a lo awm hian kanfate leh nupa inhau buai mailovin hmelmapa Setana hiLal Isua thuneihnaa phuarindodal \hin ila a va \ha dawnem! Pathian kan hnaih a,Diabola kan dodal chuananin min tlan bosan ang (Jak4:7). Kristian chhungkuatehian chak tak leh huai takatu leh fate kaihruaia, enkawlturin Lalpan min duh a ni.

I n h m a n g a i htawnnaah : Nupa inhmangaih tak chhungkuaa\ang lo chuan inhmangaihtawnna neih hi thil harsa taka ni a. Nupa inhmangaihtakte hian a takin an fatehnenah inhmangaih an zirtira ni. Nupa inkar thu hiPaula pawhin nupui chupasal lakah a intulut ang a,pasal pawh an nupuite lak avin lo turin a sawi a ni (Kol3:18-19). Hmangaihna hi

Page 6: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 6

www.mizoramsynod.org

Paulan a dah sang hle a,hmangaihna hi phuarfamkimna a ni a ti bawk (Kol3:14).

Chhungkuaah nu lehpate inhmangaihna mai nilovin tu leh fate nenainhmangaih tawn hi apawimawh hle. Nufa, pafaleh unau inhmangaih a \ultehlul nen chhungkaw\henkhatah chuan indona atleng fo \hin. Unau inbeihnate, nufa/pafa insualnathlengin boruak \ha lo taktak a awm thei \hin. Mi\henkhat chu pawn lam landanah pawh unautehmangaih thiam tak, Pathianrawngbawltu \ha tak an niha lang fo \hin. HmangaihJohana chuan, “Miin‘Pathian ka hmangaih e,’ tiina unau haw si sela, amahchu dawthei a ni; a unau ahmuh tawh reng mah ahmangaih loh chuan Pathiana hmuh ngai lohva chuengtin nge a hmangaih theihang? Ama hnen ata he mithupek hi kan nei.‘Tupawhin Pathian ahmangaih chuan a unau

pawh a hmangaih bawk tura ni’ tih hi” (1 Jh 4:20-21).

Mahni unautechunga eng mah pawisak neilo, nu leh pate thu pawhawih lo mi tam tak kan awmmek a. Nu leh pate thih hnuaro inchuha Court-a inkhingbur bur duh tawk lah chuan bo lo. Krista avangainhmangaih a, thil tihsualahpawh inngaidam tawn \hinmi kan nih a va \ul em!Peteran, “Lalpa, ka unauinvawi eng zat nge ka chungahthil tisual sela ka ngaihdamtur? Vawi sarih thlengin emni ang?” a ti a, Isuan ahnenah vawi sarih thlengin,ka ti lova che, ‘Vawi sarihhmun sawmsarih thlengin kati zawk che a ni’ a ti (Mat18:21,22). Pathian kanhmangaih chuan kan unautekan hmangaih ang a,ngaihdam an \ul chuanPathian hmingin kanngaidam tur a ni.

Chhungkuaa Lalpabiak honaah :Kristian chhungkaw tininkan thlakhlelh em em chuchhungkuaa Pathian fakho

Page 7: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 7

www.mizoramsynod.org

theih hi a ni. Ni tina Lalpapawl a fak \hinte nunahchuan inhmangaihna te, inremna te, lawmna lehhlimna te a awm a,chuvangin Lalpa Pathian hikan fak fo tur a ni (Deut10:21). Lalpan Mosiahnenah, ‘Maichama mei chua nung reng ang a, a mit tura ni lo’ a tih angin ringtuchhungkua zawng zawngtehian chhungkaw maichamamei hi mit hauh lova ni tinachhem nung reng tur kan ni.Kan tlin lohna leh fel lohnatehre rengin Lal Isuan athisenin min tlan a, minchhandam a, a fa atan minpawmin roluahtuah minsiam a. Chumi avang chuanthlarau lam hlate saa amahfak fo tur kan ni.

Chhungkuaa Lalpabiak hona leh amah pawlhona nei \ha thei lo tur hianhmelmapa Setana hianchhuanlam hrang hranghmangin min tibuai fo \hin.Kan ni tin eizawnna hnaavang te, thil dang kanngaih pawimawh zawkavangte hian Lalpa kan

pawlin kan fak hman \hin lo.Sam ziaktu chuan, “Kaunaute hnenah i hming kahril ang a, inkhawmhotezingah chuan ka fak angche, Lalpa \ihtu te u, Amahchu fak rawh u” a ti a.Englai pawhin Lalpa kanfakna chu kan kâah achhuak fo tur a ni.Chhungkuaa Pathian be hotehi Thlarau Thianghlim chuana chenchilh reng a, an\awng\aina leh thilpekte hihriat reng turin Lalpa hnena thleng \hin (TT 10:1ff).Chhungkuaa Lalpa fakachawimawi \hinte hi Lalpana hre reng a, taksa lehthlarau lam malsawmna tamtakin a vur \hin.

Kan rama kristianchhungkaw chungchanginzirtirna leh \an lakna hianrah duhawm tak a chhuahmek a ni. Chutih mek laiinnu leh pa thu awih lo tu lehfate an lo chhuak mek bawka. “A nu emaw, a pa emaw,anchhia lawhtu chu thimthamlai berah a khawnvar tihmihsak a ni ang” a lo ti hial a ni(Thuf 20:20). Sual

Page 8: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 8

www.mizoramsynod.org

th i l t ihtheihna chuanhmanraw chi hrang hranghmangin kan tu leh fateinkarah intihbuaina thlen\hin mahse, Lalpa rinchhana, chak tak leh huai takading tlat tur kan ni. Kristianchhungkuaten eng lai pawhaamah kan fak a, kanchawimawi a, kan \ih tlatchuan taksa leh thlarauah

malsawmna kan dawng anga, kan rah chin apiang hi kanram a ni zel dawn a ni.

“Thu ka pe che a nilawm ni? Chak tak lehhuai takin awm rawh; hlausuh la, zam hek suh: Lalpai Pathian chu i kalnaapiangan i hnenah a awmzel dawn alawm” (Jos 1:9).

Pennsylvania khawthlang lam thingtlang khaw mawi takchu thlipuiin a nuai vak mai a, rei lo te chhungin khawram ang maiin a lo chhe zo ta vek mai a.

Pa pakhat chu a in chhe sawp bulah chuan a lo \ap hawmhawm mai a, mahse a chânna nasa tak avanga \ap ni lovinlawm avanga \ap a lo ni zawk. A fapa chu mak tak maiin alo him tlat a ni!

An \henawm pa lo haw chuan a \henawm mipa naupangchu hmanhmawh takin a rawn phur haw a, thlipui nâ takan hmachhawn dawn tih a hriat avangin car a\ang chuan apawt chhuak a, khuarkhurumah a namthlaa, a chungahamah chu a zu bawk ta a. An \henawm pa chu thlipuiavangin a thi a, mipa naupang erawh chu an \henawm pataksain a hliah tlat avangin a him thei ta a lo ni a.

- Edward H.Morgan

Page 9: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 9

www.mizoramsynod.org

Sermon

ISUA LUNGNGAIHNA(Mt 26:36-39; Mk 14:34; Lk 22:41-44)

- Rev. DarchungnungaZotlang

Isua lungngaihna thu hi Chanchin Tha ziaktu Matthaia,Marka leh Luka ten an ziak \heuh va. Luka chuan a thlaphanem em thu a sawi a. Matthaia leh Marka chuan amah Isuangeiin a lungngaih thu a sawina, “Ka rilru a lungngai em ema, thihna khawp hial a ni,” a tih thu an ziak a. Zawlnei Isaiapawhin, “....lungngaihnate nei mi leh natna hre mi a ni a...,”a lo ti bawk a (Is 53:3). Isua lungngaihna hi hetiang hian lothlir zui ila.

1. Isua lungngaihna hi anasa a ni - Isua hianmihring famkim a nihna hiankan mihring nihna hi afamkimin min chanpui a ni tihhi kan hre reng tur a ni.Gethsemani huanah khanamah ngeiin a lungngaih thua sawi chhuak kha a ni a.|awngkâa a sawi hian alungngaihzia a la tifiah tawklovah kan ngai a nih pawhin,a chetzia hian a tichiang a ni.A zirtirte hnenah pawh, “Mivenpui rawh u,” a ti hial a.Hemi zanah hian a ralthuam\ha ber leh a thlamuanpui ber‘\awng\aina’ pawh a beingawrh nangiang mai. Achangin \hing\hiin a \awng\ai

a, a chang phei chuanbawkkhup thlawp thlawpkhawpin a \ang a, nasa takina bei a ni. A chang chuan aPa hnenah, a chunga tuarnalo thleng tur, a no in tur chuanamah a pumpelh theihna turina dil hial a. Mahse, amaduhzawng aiin a pa remruatnazâwm tur a nih inhriain,“keima thu ni lovin, nangmathu thu ni zawk rawh se,” ati thei a. Kan Lalpa hilungngaih tak tein a lungngaia ni. Luka chuan, “...a thlanchu thi far lian tak angin leiaha far,” a ti (Lk 22:24). He athlan far hi e Exercise kanlaknaah emaw hna kanthawhrimnaah emawa kan

Page 10: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 10

www.mizoramsynod.org

thlan far ang mai a ni lo.Exercise kan laknaa kan thlana chhuah tam chuan, taksaathil \ha lo kha thlanah achhuak a. Chu chu mihringinkan ngeih a, kan hriselin kanchak phah \hin. He huna kanLalpa tuar erawh zawng,lungngaihna boruak lumlutukin a tuam avanginlungngaihna thlan chhia leiaha far zawih zawih mai a ni.Hei hi Luka’n a hriatthiampuidanah chuan, thi far lian tak,leia far koh koh anga nâ niina ngai a ni. Mihring taksaahliam nâ tak a\anga thil loawm \hin nen a tehkhin a ni.Hei hi chu mihring tumahinan ngeih thei ngai lo. Hetihlai dinhmun hi sawi dan dangakan sawi chuan, zawh rualloh phurritin a delh a ni. Heihi mihring pangngaiah chuantaksain a zo lo va, rilru lehthlarau pawhin a zo \hin lova, rinawmna pawh hloh aawl hle \hin. Taksa atichauvin thlarau lam nunpawh a pawt hniam \hin a ni.Mihring nihna kim chanpuitukan Lalpa Isuan chuti khawplungngaihna chu a tuar a ni.‘Min venpui rawh u, a ti vehial reng a nih kha. He

indona rapthlak tak hi hnehtura a hmaa tuar tur awm chuhuaisen taka a tuar tlang theihnan, \awng\aia venpui a ngaia ni.

2. Isua lungngaihna hiannat bikna a nei - Pasal\ha anzam hun a awm \hin a, mihuaisen an lungngaih hunte,mi chak an tlawm hun te aawm bawk \hin. Kan Lal Isua,“Sakeibaknei, Juda hnamami, Davida bulpui,” tih meuhhi enga ti nge chuti taka alungngaih? Davida chuankhandaih leh fei tel lovin aberam vennaah savawm lehsakeibakneite pawh a tihlum\hin a ni a. Chuti a nih chuanDavida chu Sakeibaknei aiachak a nih chu maw le!Hmangaih Johanan“Sakeibaknei, Juda hnam ami, Davida bulpui” tia a sawihi, Isua kawka sawi a ni si a.Sakeibaknei ai pawha ropuiDavida tan pawh bulpui nihtling a ni a, heti em emalungngaia a zâm chhan hi engnge ni ang le!

Martin Luther-a chuan,“Keini mi bawlhhlawh lehthinlung suala chawlawl hnutehian, rilru thianghlim leh

Page 11: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 11

www.mizoramsynod.org

sualna tel lovin mite sualnarapthlak tak mawh phura, atuarna natzia hi kan hre thiamphak lo a ni,” a ti. Mi \haapiangte hian sual an vei na\hin a, mi dik apiangte hiandik lo an ngai thei lo nasabawk \hin. Isuaah chuan diklohna reng reng awm lo mahsela, mi dik lo leh sual berteaiawh a, an sualna avanga antuar tur chu sual ve lo Isuachanvoah tlain, mi sual nia anpuh tlat avanga mi sual thihaa han thi tur chu a nâ lo theilo vang. A dikna leh \hatnate, a rinawmna leh athawhrimnate avangachawimawina lawmman hmuha hnêka, mi sual berte hlawh\hin hremna sang ber han tuartur chu a va nâ dawn tak êm.Beram No a hmul mettu hmaaa ngawi reng ang maiin thiamthu sawi a rem tawh bawk silo. He dinhmun hi tuthinlungin nge nâ ti lova tuarthei tehlul ang ni?

Tunlai dan thiam mitehian, manmi (police)-ten misual an zawnnaah rin mana,dâwpna atana rin vuakte hian duh tawh lo. Mi sual lovina tuar palh ai chuan mi sualchu man rih loh mai hi a pawi

lo zawkah an ngai a ni. Danhian, sualna nei lo, tuar loturin an tuar palh hlauh a hlauem em a ni. Chumi thlirnaa\anga thlir chuan Isua tuarhi a nâ lehzual a, a nâ lâwtlak a ni.

Isua ruala khenbeh vepawh khan, an tuar tur rengan tuar nia inpawm thlapin,Isua kha chu thil tisual velovin a tuar tih a puang a ni.Thil thuhmun tuar si kha, antuar a nâ hlei em em tih kanhrethiam \heuh awm e.

Mahni hmangaihte,duhsak zawngte leh anmahnihmangaihtute tuar ai tuar chumiin an peih viau pawh a nithei. Mahse, amah rawnhmelmatu/hawtu sualna kha asualnaa bel lêt avanga mi sualtuar tur, sualna nei si lovin, asualna avanga a tuar tur rengang maia a han tuar kher khazawng, tuarna azawnga nâhleihluak a tling a ni.

Hei hi mi dang sualnaahbel tur a ni lo. Kei leh nangmasual mawh kha a ni a phurhni. Tun huna chhandamhlimna changa Chanchin |hakan hlimpui hi kan Lal Isuatuarna rah a ni a sin!

Page 12: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 12

www.mizoramsynod.org

3. Lungngaihnain damnahriak a rawn thlen: Alungngaihna hmun hiGethsemani huan tih a ni a.He huanah hian Olive thingmawi tak takte chu an awma. An rah duhawm tak taktechu a \hatna vawrtawp andawn theihna turin, hriaksawrnaahte chuan nâ takin,dimdawina awm hauh lovinan sawr a, olive hriak hlu takchu an sawr chhuak \hin. Hehmunah ngei mai hian olivething mawi leh a rah duhawmtak takte aia duhawm zawkPathian Fapa sawisel bo chumi sual ber chan changa rahsawrin a lo awm ta.Gethsemani huan hi khenbeha tuarna hmun a ni lo naa,khawvel sualna phura rahsawra a awmna hi, a tawrhnanâ lai ber a ni hial awm e.He kan Lalpa rah sawrna

a\ang hian, Hmangaihna lui,hnam tin damna chu a lo luangchhuak ta a ni.

A hmangaih, a chhandamturte sualna ngei chu aphurha, an ai a awh tluanchhuah si loh chuan, an sualnaa\angin a chhandam thei dawnsi lo. A tuarna hi nang leh keiavang a ni. “Ani chu kanbawhchhiatnate avanginhliamin a awm a, kankhawlohna avangin vuakthitlinin a awm a; kanthlamuanna tura thununna chua chungah a tla a; a vuaknavualtea tihdamin kan awm ta,”

A lungngaihna hi lungngaihnathianghlim a ni.

Chhandamna hriak sawrchhuahna a ni.

I tan leh ka tan a ni.A tan eng nge kan tih ve ang

le? AMEN

W.E. Sangster-a chuan a hun hnuhnung lam chu natna khumahchau tak chungin a hmang a, âw pawh a chhuah \ha theitawh lo va. Easter Sunday zinga a han harh chuan a fanuhnenah, ‘Easter Sunday zinga “Chhandamtu a tho ta!” tiaauna tur âw han neih tak loh hi chu rapthlak ka va ti em! Chuai mah chuan âw nei reng si a, Chhandamtu thawhleh thu auchhuahpui loh hi a la rapthlak zawk’ a ti a.

Page 13: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 13

www.mizoramsynod.org

THAWHLEHNA THILTIHTHEIHNA- Rev. Zoramsanga

Tuikhuahtlang

“…a thihna anpuia thiin, amah nen, a thawhlehnathiltihtheihna nen, a tuarnate \awmpuina nen ka hriat theihnan…” (Phil. 3:10)

Kristianten hun pui kan neihte zingah Easter hi apawimawh ber niin an sawi \hin a, a duh thawh deuhtephei chuan Krismas-te hi chu Easter atana kan inbuatsaihnapakhat ve chauh a ni, an ti hial a. Isua thihna hneha athawhlehna hun hriatrengna a nih avangin Kristiante tanaa pawimawhzia hi sawi ûar lutuk theih pawh a ni lo hialawm e. Tirhkoh Paula phei chuan, “Krista kha kaihthawhina awm loh chuan kan thu hrilh hi eng mah lo a ni ang a,in rin pawh eng mah lo a ni bawk ang,” tiin a sawi hial ani (1 Kor 15:14).

Easter Sunday hi engtika\anga hman \an nge a nihchiang takin a hriat theihlohva; amaherawhchu, zirmite chuan kum zabi 2-nahun laihawl velah kha chuanan hmang tawh niin an ring.Ringtu hmasaten an lo hmandanah, Easter hi ThuthlungHluia Kalhlen kut nen khana inhnaih hle tih a hriattheih a; Kalhlen kut khaEaster hl imthla a ni t ipawhin a sawi theih awm e.Easter hi Grik \awng chuanPascha tia sawi a ni \hin a,chu chu Hebrai \awng

Pesach t ih a\anga lakchhawn a ni in, Juda-teKalhlen kut sawina a ni.Aigupta sal tan laiin Israelfate chu beram no thisenhmanga chhanhim an ni a,hei hian Isua Krista thisenavanga chhandamna kanchan tur a lo entir reng ani, tih hi ringtu hmasatepawm dan a lo ni awm e.

Tun laiin, Mizoramahngei pawh ringhleltu lehring lo tam tak an awm tawha; Kohhran mite ngei pawhrinna a\anga hruai penin anawm mek. Heng boruak

Page 14: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 14

www.mizoramsynod.org

leng vel karah hian, Isuathihna hnena a thawhlehnahian ringtu leh ringlotepawh min cho va, hekhawvel hun bi chhiar(history) chhungah ngei maihian Pathian fapa chu lolutin, a thiin a tho leh a, chuchuan amah zuitute leh mitngeia hmutute nun a thlakdanglam vek a, anniho nunleh thuhril chuan khawvelkalphung a thlak danglamvek bawk a. Rinhlelhna lehbuaina chi hrang hrangkarah pawh he thu hianringtute min tinghetin minthlamuan \hin a ni.

Easter Thuchah - Biblechang kan tar lanah khianTirhkoh Paula chuan Kristatuarna hriatpui a, \awmpuia duh thu a sawi a; chuchauh pawh ni lovin Kristathawhlehna thiltihtheihnapawh hriat a duh a ni tih asawi bawk. Krista thihnahneha a thawhlehna hianchatuan nun beiseina min pea; he khawvela kan damchhung ngei pawh hian,buaina leh natna karah pawh- tho leh Krista ringtute kannih ang ngeiin – beidawng

mai lova beiseina thar nenahma lam thlir tlat tur kan ni,tih thuchah a keng tel bawka ni.

1. Kan do hi kan la hnehngei dawn a ni - Kristathawhlehnain a ken tel tlatchu, Krista hminga thil kantih leh a tana kan doapiangah hnehna kan lachang dawn a ni, tih hi ani. Kristiante hian hei hi athuin kan hre fo tawh a, ataka nun chhuahpui erawhkan harsat t lang hle;rinhlelhna leh eng mah ti theilo nia inhriatnain min awpbet fo \hin. Isua a thihathlana phuma a awm laia azirtirte rilru ang mai kha kanput chang a tam zawk mahawm asin. Amaherawhchubeiseina pakhat mah an neihtawh loh hnuah thihnahnehin a tho leh tlat mai a,chakna reng reng nei tawhlo a zirtirte pawhin chaknathar neiin khawvel pumah achanchin an puang darh taa ni. Krista thawhlehna hihnehna tluantling a ni a,hneh theih loh hmelma anawm thei tawh lo. Tunmaiah hnehna hmel hmu

Page 15: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 15

www.mizoramsynod.org

hrih lo mah ila, kan la hnehngei dawn a ni.

Kum 2011 khan KarbiAnglong Field-a kan thawhve laiin, DongkamukamPastor Bial chhunga khawpakhat, Langamek-ah chuanringthar chhungkaw pahnihchu ring lohovin khuaa\anga hnawh chhuah ngeitumin an bei a, hengchhungkaw pahniha an pateve ve chu kovin kut an thlaka, an vua a. Karbi rorelnasangah an hruai a, khuaa\angin an hnawt chhuak a,an in leh lo an chan vekbawk a. Chutiang taka antihretheih avang chuan he laihmunah hian ringthar anawm leh theih pawh ringtawh l ov i n , b e i d awngt a k i n kohh r anho t e anawm a. Amaherawhchu, akum lehah chuan mak takmaiin kum dang zawngaiin ringthar an ngah tazawk a ni.

Isua hi hnehtu a nihavangin, amah ringtutepawh hnehtu kan ni.

2. Hma lam pan thei turinchakna min pe - Hma lam

thlir thei lova mihringte minsiamtu leh min pawtlettu chukan sualte a ni fo \hin. Midang ngaihdam ai mahinmahni inngaihdam a harzawk e, tiin an sawi \hin.Amaherawhchu Isua hi kansualte avanga thi a ni a, chuchu hnehin a tho leh a (1Kor 15:3); chuvangin, kansualte leh kan nun hlui chuhnutchhiahin hma lam paninkan kal thei ta a ni. AmahTirhkoh Paula vekin,“…hnung lama thil awmtechu theihnghilha, hma lamathil awmte chu banin, KristaIsuaa Pathian chung lamkoh chhan lawmman hmuturin, tiam chin lam chu kapan \alh \alh a ni,” tiin asawi (Phil 3:13,14).

Hei hi Isua thawhlehnathiltihtheihna kan hmuhnalangsar ber pawl a ni awme. Khawvel thiamna a\angamihring nun dik lo siam \hatchu thil harsa tak a ni awme; khawtlang ngaiha mi sual,mahni nun siam \ha theitawh lo tam tak hipsychology leh psychiatryhmangin an nun khalh ngilinkhawtlang tana mi \angkaiah

Page 16: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 16

www.mizoramsynod.org

chher dawn ta ila a har viaumai thei. AmaherawhchuKrista thawhlehnathiltihtheihna avanga an nunhlui kalsana nun thara nungta mi tam tak kan ramahngei pawh hmuh tur an awma ni.

3. Beidawnna khur thukaawmte tan beiseina tharpetu a ni - Bible-a mihringkan hmuhte zingah Joba angrenga tuarna nasa lehbeidawnna khura lut thuk anawm awm lo ve. Amahin achhan a hriat hauh lohvinvanduaina chi tinrengin atlakbuak a. Khaw khat pahausa leh zahawm, a nupuifanaute nena hl im takakhawsa \hin khathawklehkhatah a tla chhethut mai a; a hausakna lehthil neihte a chan vek a, afanaute a chan vek bawk a,a nupui ngei pawhin a dolet tawh a, a hriselna a tlachhia a, mi mit hmuhah mikhawngaihthlak lehhmuhsitawm tak a lo ni ta.Chu beidawnna khur thuka\ang chuan \awng\aina hlani bawk, hrilhlawkna ropuitak ni bawk a rawn puangchhuak a:

Ka tlantu chu a nung tih kahre si a,

Nakinah chuan leiah hian alo la ding ang.

Ka vun hi tihchhiata a awmhnuin,

Ka tisain Pathian ka la hmuang.

Keima tan ngei ka la hmuang a,

Ka mitin a la thlir ang, midang ni lovin… (Job19:25-27)

He khawvela chengmihringte tihlimtu leh damthlakhlelhtirtu thil zawngzawng chu Joba hian a chanvek tawh a, beisei tur a neitawh lo va, dam zel châknachhan tur a nei tawh lo.Amaherawhchu, chubeidawnna khur thuk a\angchuan beiseina hla a rawnau chhuahpui a, a taksa chunatna avanga tihchhiat vekinawm tawh mah se, a Tlantuzarah taksa thar neiinPathian hmaah a la ding lehdawn a, Pathian chu a lahmu dawn a ni tih a rawnpuang chhuak a ni.

Joba ang ema fiahna lehharsatna tawk chu kan tamlovang; amaherawhchu,

Page 17: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 17

www.mizoramsynod.org

dam chhunzawm zel chaktawh lo khawpa taksa natnaemaw, rilru natna emaw,dinhmun tlakchhiatna emawtawk mek kan awm thei.Eng dinhmunah pawh dingila, Krista thawhlehna avanghian siamtharna kan la changdawn a ni t ih hriain,beiseina leh hnehna au hlakan chham thei a ni.

America rama statepakhat, Wisconsin-ah khuanpianphunga rualbanloenkawlna hmun pakhat,Shepherd’s Home a awm a,

chutah chuan rilru leh taksalama rualbanlo, an damchhung pawha \hat lam pantawh lo turte an enkawl ani. He home-a awmte hi tuktin tukverhah an dakchhuakin, Lal Isua a lo kaltawh dawn em? tiin an thlir\hin, an ti. Isua lo kal hunataksa thar, \ha famkim anneih hun tur chu nghakhlelem emin an thlir reng a ni.

“Keini chu kan nung a, kanthi leh a; Krista erawh chua thi a, a nung leh thung ani.” John Stott

Ringtu \ha tak Dan Richardson-a Cancer natna avangathi chuan Cancer-in a tih theih lohte hetiang hian a sawi :

* Hmangaihna a tidai thei lo* Beiseina a tibo thei lo* Rinna a tichhe thei lo* Thlamuanna a la bo thei lo* Inrintawkna a tichhe thei lo* In\hian \hatna a tihlum thei lo* Hriatrengna a tibo lo* Huaisenna a tireh thei lo* Thlarau a tihlum thei lo* Chatuan nunna a tibo thei lo* Thlarauva tuihalna a tireh thei lo* Thawhlehna a tibo thei lo

Page 18: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 18

www.mizoramsynod.org

MITEN TU NGE A NI MIN TIH?(Mt 16:13-20, Lk 9:18-21, Gal 6:3-5)

- Upa HaukhumaChhingchhip Venghlun

Lal Isuan Jordan luiah Baptisma a chang a, chumihnuah thlemna a tawk a, Zirtir 12 a thlang a, a zirtir a, arawngbawlnaahte a hruai \hin a. Mi tam tak a tidam a,Ramhuaite a hnawt chhuak a, mitthite a kai tho va, thlipui lehtuifawn pawh a hau reh a, damlo hrang hrang pawh a tidama. Mipui 5,000 zet chhangper panga leh sangha pahnih lekina hrai puar a. A hmel pawh tih danglamin a awm a. TuiUaiin-ah a chantir a, hun eng emaw ti chen rawng a bawlhnuin miten tu nge a ni tih an hriat dan leh eng angin nge anngaih tih hriat a duh ta a. A zirtirte, a kianga ni tin khawsa\hin ngei te pawhin an hriat chian leh chian loh hriat a duh a,zawhna pawimawh tak a zawt ta a. “Miten, tu nge a ni mintih?” tiin a zawt ta a. “|henkhatin Baptistu Johana emawzawlnei Eliza, \henkhatin Jeremia emaw zawlnei tu emaw anti che” an ti a. A nih nangnin tu nge a ni min tih?” a ti a,Petera’n, “Krista, Pathian nung fapa chu i ni” a ti a, LalIsua’n Petera’n a hriatna chu tisa leh thisen a hriatna mai nilo, Pathian hriattirna a ni tih a puang hial a ni.

Keini hian Lal Isua hikan hre chiang ve tak tak emle? Pathian Fapa, khawvelchhandamtu a nih chu kanhre \heuh awm e. Zu nodawm chung pawhin kansawi zuah zuah thei a,amaherawhchu thinlungahriat chianna tak tak,‘keimah ngei min chhandama ni’ tih hriat chian hi a va

\ul em! Lal Isua kan hriat chianloh avangin kan ring tak takngam lo \hin a, kan phatsanfo \hin a ni lo maw? Hrechiang ila chuan kan hmangaihang a, a duh zawngin kannung ngei ang. Hre chiangapiangin hriat chian lehzual,hriat belh zel an duh a, ‘Hriatchian lehzual che ka va duhem!’ an ti \hin.

Page 19: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 19

www.mizoramsynod.org

Aman min hriat chian hia va \ulin a va pawimawh em!kan hmangaihzia te, kanrinzia te, a duh zawnga kanawm leh awm lohte hi minhriat chian a \ul khawp mai.Khawvela mi lian lehthiltitheite pawh hi keinin hrechiang mah ila, annin minhriat ve miau loh chuan anduhsakna leh malsawmnapawh kan dawng thei lo vang.

Keini ve hi miten engangin nge nia min hriata, minngaih? tih hi a va pawimawhem! kan \henawm te, kanmihringpui te, ni tina hna kanthawhpui te, kan chhung tengei pawh hian eng ang minge nia min hmuh, min hriatdan hi a va pawimawh em!Tirhkoh Paulan Galatia 6:3-4-ah chuan, “Mi, eng mah nisi lovin, mi lian deuhva ainruat chuan a inbum chawpmai a ni si. Mi tinin mahnithiltih fiah \heuh zawk rawhse,” a ti a. Keimahniin \haakan inhriat dan hi mi min hriatdan a ni em? Pastor ni awmrengin miin min hria em? Upani awm rengin, Kohhranrawngbawltu, Hmeichhe

hruaitu, K|P hruaitu,Thuhriltu, Sunday Schoolzirtirtu etc. ni awm renginmin hriain, min hmu em le?

Mahni inbih chian fo hia va \ulin a va pawimawh em!Miin i bula awm nuam an tiem? Lal Isua zuitu, ringtu taktak ni awm rengin an hmuche em?

Hla chuan,

‘Miten min chhiar, min thlirreng e,

Ka awm dan zawng zawngan hai lo;

Krista nun mawi leh chanchin\ha,

Keimahah hian hmuh anchak \hin.’ a ti.

Hebrai lehkhathawnziaktu pawhin, “Chhumpuinasa tak ang thlirtuten minhual vel avangin min tihnawkapiang leh sual keimahnia bettlat chu i dah ve ang u. Isuakan rinna siamtu lehtifamkimtu lam chu enin kanhmaa intlansiakna tur awmahhian chhel takin i tlan zel angu.” a ti. Mahni \heuh iinenfiah fo ang u.

Page 20: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 20

www.mizoramsynod.org

CIRCULAR(Kan Kohhran mi pawl danga ordained pawm dan tur)

Tunlai hian kan Kohhran mite zingah Pastor ni si lo, Rev-erend title invuah an awm nia hriat a nih vangin Synod chuanKohhranhoten kan lo thliar/dawnsawn theihna turin a hnuaiami ang hian Kaihhruaina a siam a, hei hi Kohhranhoten zawm\heuh theih ni se.

Kum 2012 Synod Gen. 34; SEC 244:17; 245:15;246:11 leh 2013 Synod Gen. 73 chuan, Kan Kohhran mi,pawl dangin an ordained dawnsawn dan tur hetiang hian aruahman a ni :

1. Kan Kohhran mi, kan remtihna la hmasa lova pawl danginan ordained-te chu an Ordination pawm loh ni se.Rawngbawlnaa chhawr tur an nih leh nih loh chu anOrdination-in hril lovin an inpeknain a hril zawk ang.Kohhrana an hming ziak dan leh lam danah pawh'Reverend' tih an ni lo vang.

2. Kan remtihna la hmasaa Thurin leh kalhmanga kaninkungkaihpui theih Kohhranin an ordain-te erawh chuan title pawmsak ni se, rawngbawlna huangah lehChurch Court thilah erawh chuan an title-in awmzia anei lovang a, rawngbawlnaah pawh an inpekna enachhawr a ni ang a, an hming lam danah erawh chuanReverend tih a ni ang.

(UPA H. ZOLIANA)Secretary, Mizoram Synod

MIZORAM PRESBYTERIAN CHURCH(Presbyterian Church of India)

Page 21: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 21

www.mizoramsynod.org

THUFINGTE 31:10-31- C. Lianpari

Ex-Central Committee MemberLuangmual

Thufingte 31:10-31 thu hi chhungkaw nute hian engzat nge zir chianga passed tawh awm ang aw? tih hi kangaihtuah \hin a, Zoram dung leh vang leh ram pawnthleng phak Kohhran Hmeichhe chanchin bu AGAPE-ahhian zawhna hmangin i han inzir chiang teh ang u. Nupuifel, nutling nih kan duh vek a, kan ni vek rih lem lo in alang a, chutiang ni tur chuan thiamna, finna, changkannazawng zawng hmaah he thufing hi a awm a ni. Nupui felkan nih \heuh theihna turin taimak a \ulzia min kawhhmuhnasa hle a, kan pasal, fanau, tu leh fate, kan chhungkua inleh lo kan enkawlna leh Kristian chhungkua kan dinnakawngah taimak kan mamawh a ni. Lunghlu sen mi hi ahlu hle a, ‘Hmeichhe khawsak \ha chu lunghlu sen mi aiina hlu zawk daih si a’ Bible-in a ti a. Lunghlu sen mi aiahlu, Hmeichhe khawsak \ha ni tura \an kan lak \heuh theihnan heng zawhnate hi kan thinlung takin i han chhang tehang :

1. Ka pasal tan thinlungtaka rin ngam, chhawrnahawm tak ka ni em?

2. Chhe lam ni lova a \halam hlira thawhsak \hintu kani em?

3. Ka hmaa hna awmtelungawi tak leh hlim takathawk \hintu nge ka nih a,thinrim, phunchiar leh angbuan buan chunga thawk\hintu?

4. Khawvar hmaa thova,chhungkaw tana ei turchhawpsak a, chenpuitehnena hnathawh tur relfelsak \hintu ka ni em?

5. Mahni kutkawihchhuah ngeia huan thlaitethawk chhuak \hin ka ni em?

6. Chaknaa kawng hrenga, bânte tichak \hin ka ni em?

7. Zan thlenga hna thawk

Page 22: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 22

www.mizoramsynod.org

a, khawnvar timit ngai lo kani em?

8. Mi rethei lama kut phara, renchhamte thlenga banphaktu ka ni em?

9. Ka chhungkawmember-te tan eng silhfentenge ka inbeltir ve \hin?

10. Mi siam sa ngawt ringa, leitu nge ka nih, mahnikutkawih ngei inbel \hin?

11. Ka pasal chu ar a w n g b a w l p u i t e ,hnathawhpuite zingah engtinnge miin an hmuh ve?

12. ‘Chakna leh ropuina’ hikan silhfen a ni ve em? hunlo la thleng tur atan kahlimin ka nui thei em?

13. |awngkam \ha lo puipui chhak chhuak a, se sea

thu lak ching nge ka niha,Finnaa kâ ânga, ngilneihnathu chhak chhuaka, nunpui\hin?

14. Dawngdah taka nunga,mahni in chhung rel \hin ngeka niha, dawngdahnachhang ei ngai lo va, inchhung khawsak \ha taka relfel \hin?

15. Ka pasal, ka fate, kachenpuiten min fak \hin em,Engthawli min ti nge kabula awm thawpik thlak anti \hin?

Heng zawng zawngahhian Lalpa \ihna a\angin hmakan sawn thei a, Lalpa \ihtuhmeichhia chu nupui fel ani a, “Lalpa \ihtu Hmeichhiaerawh chu fak a ni ang”Bible-in a ti.

Thu 6 pawimawh ber chu, “Ka lo tisual palh a ni,”Thu 5 pawimawh ber chu, “I ti\ha lutuk tlat,”Thu 4 pawimawh ber chu, “Eng nge i ngaih dan?”Thu 3 pawimawh ber chu, “I remtih chuan,”Thu 2 pawimawh ber chu, “Ka lawm e,”Thu pawimawh lo ber chu “Ka,” tih hi a ni.

-David Weiss

Page 23: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 23

www.mizoramsynod.org

HMANGAIHNA IN-AHVANTIRHKOH KA HMU

- LaldawnkimiSuperintendent

K.T.P. General Conference vawi 54-na Thenzawla neihahCentral Kohhran Hmeichhe Committee aiawha palai tura ruatkan nih angin ka \hiannu nen hlim takin hun kan hmang a.|halai zuan zang, tha tho, zai thiam, fai, hmel \ha bawk sitebula han chet tlat chu a nuamin a khamawm loh hle mai.Programme kan hmang zo va, hlim taka kan haw chu kaninah office lam lehkha pawimawh takin min lo hmuak rengmai a. Ka han chhiar chuan Synod Office a\anga HmangaihnaIn lama thawk tura transfer-na order a lo ni a, duh leh duhloh sawi theih a ni lo va, “Kohhran âw hi Pathian aw” tiami dangte pawh lo fuih ve fo tawhtu nihna chu a taka chantir

a lo ngai ta a ni. Ka hna tharchu vuanin chhungkuainQuarters-ah kan insuan lut taa. Helai hmunah hian ka lathawk ve ang tih ka ngaihtuahthleng ngai lo va, mumanglamah pawh ka la mang heklo, chutiang chu a nih avanginka bangbo va, zir tur lehngaihtuah tur a tam hle mai.Hna kan thawk a, kan bungchho map map a, chutah minlainata min tlawhtu, thil minpetu, \awng\aisaktu, thurawnleh min fuihtu kan tawng ta\uk \uk mai, a tirah chuanheng hi dan pangngai lehnaranah ka ruat mai a;

amaherawhchu, hun a lo kalzel a, heng mite hi PathianVantirhkoh, Lalpan a mitekan tur leh an mamawh petura a rawn tirh a ni tih kahre chhuak ta. He ka hnathawhna hmunah ngei hianLalpa Vantirhkoh chu ka hmuta a ni ka ti a, ka va lawmem! Bible kan chhiar chuanPathian Vantirhkohten mitean awmpui a, an thlamuaninan mamawh an pe \hin a,awm dan tur leh tih turtehrilhin Pathian aiawhin thu ansawi \hin a ni tih kan hria,hei ngei mai hi keiniHmangaihna Ina thawktute leh

Page 24: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 24

www.mizoramsynod.org

naupangten kan lo hmuin kanlo chang ve ta a ni.

Mizoram chhung leh rampawn a\angin Kohhran,chhungkua, mi mal,\hianzaho, NGO, pawlho etc.a\angtein kan mamawh chihrang hrang a lo luang lut ruihruih mai. Pawisa,thawmhnaw, ei tur, naupanglawm chi hrang hrang lehHome mamawh dang minrawn pek zozaite hi a varopuiin kan va lawm tehlul em.Krismas thilpek ei leh in turhrang hrang, Home mamawhleh naupang lawm, pawisa(khawl bawm, coins dahkhawm, scholarship, Carol,Concert, Birthday, Bonus,thawmhnaw leina leh anmahniToys leina ai) chi hrang hrangkan dawng a. Thil phalna hineih tam vang a ni lo va,thinlung a\anga lo chhuak,Pathian mite chauhin an neiha ni. “I \awng\aina leh i thilpekthute chu hriat reng turinPathian hmaah a thleng chhota” tih ang khan in thilpekte aluang ral lo va, Pathian hnenahrimtui atan van lamah a chhonguai nguai a ni. In thilpekavangin Krismas pawh hlim

tak leh hnianghnar takin kanhmang a, mi lian fate angmaiin thawmhnaw \ha lehmawi tak takin kan fate aninthuam a, mawi an inti hlemai. Ei tur tuihnai leh toyshrang hrangte hi an hlimpuiteh a nia. Thil min petute hikan tan vantirhkoh in ni e, amal malin in hmaichhanngeiah lawm thu sawi kan duha, mahse a theih si loh. Hethu ziak hmang hian in hnenahthinlung takin lawm thu kansawi e.

Kum tinin HmangaihnaIn enkawlna atana Synod-inBudget a siam \hin a, kum2013-2014 Budget`45,69,000-ah `9,17,000 hiNau chawmna, donation lehthil dang a\anga hmu turabeisei kan ni a, a bak`35,52,000 erawh hi chuSynod-in min pe ang. Rinnainkan kal a, Pathianin a mitehnenah thu a sawi a, hmuhkan tumte kan tlin thei \hin a,kuminah pawh kan tlin lehngei ang tih kan ring. “Hengmi tê berte chunga in tih hika chunga ti in ni,” “I thiltihin lawmman a nei dawn e”

Page 25: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 25

www.mizoramsynod.org

tihte hi Lalpa thu chhuak ani. thil petu zawng zawngteLalpan malsawmnain vur\heuh che u rawh se.

Tunah hian naupang 35- Mizo, Vai, Chakma, Bruleh hnam tenau dangte anawm a, Sakhuana lamahchuan Kristian, Hindu, Bud-dhist leh Muslim kan ni nawkmai. Dinhmun khirh taka dingmek nu/pa thihsan, âtsan, tlanbosan, kawppui dang neihsan,

retheihna avanga enkawltumumal nei lote an ni, a malmalin an chanchin sawi dawnila, dinhmun inang lo,khawngaihthlak tak tak vekan ni. In \awng\aisakna lehthilpek hrang hrang avangintluang takin kan kal zel a, kanlawm hle mai. Hun lo kal lehzel turah pawh \awng\aina,fuihna leh thurawn kanmamawh reng e.

Chrysostom Ropuia an tih mai chu Rome lalberin a man a,theih tawp chhuahin Krista hnungzuitu a nihna chu phat lehmai turin a thlem a, a hlawhchham der mai a. Lal chuan akhawnbawlho hnenah engtia tih tur nge ni ang tih a zawt a.

Lal : Lei hnuai puk thimah ka dah mai dawnem ni ang?

Khawnbawl pakhat : Ni lo ve, chutiang hmun fianrialah chuantuma tihbuai lohvin a Pathian kiangah aawm thei dawn a, a chak zawng tak ani ang.

Lal : A nih leh ka tihlum mai dawn em niang?

Khawbawl dang : Tihlum lo vang, a thih chuan a lawmngawt ang. A thih huna a Lalpa hnenaawm a chakzia thu a sawi fo \hin asin.

Lal : A nih leh engtin nge ka tih dawn?Khawnbawl dang : Kawng khat chiah a awm, Chrysostom

hian sual chiah a hlau. Sual turin zirtirila, chu chiah chuan a tina thei ang.

Page 26: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 26

www.mizoramsynod.org

George Washington-a nu khan a fapa chu Bible hmanginpolitics leh vantlang nun dan \ha te ngun takin a zirtir\hin a. Ni tin Chhung inkhawm vawi hnih an nei ziah a,Bible chhiarin an \awng\aiho ziah \hin.

Indopui pahnihnaa General hmingthang tak, FerdinandFoch kha a nuin Pathiana rinna nghat tlat tur leh \awng\aithlahthlam hauh lo turin a zirtir ngun hle a. A hlawhtling ningei tur a ni, a hote pawhin, “General Foch chu \awng\ai mi,zawlnei, Pathian nena inpawl \hin a ni e,”an ti hial a ni. Adam chhung zawng khan a nu hnen a\anga zirtirna a dawn,\awng\ai a thlahthlam ngai lo reng reng a ni.

England rama mi lar tak William E.Gladstone pawhkha a nu zirtirna hnuaiah kum 9 mi a nih laiin a piangthar a,vawi khat mah a hnungtawlhsan lo a. “Ka ngaihtuahna te, kathu ziak te, keimah pawh hi a pumin Isua Krista hnenah kainhlan vek a, a bak innghahna tur ka neih reng reng ka hre love,” a ti a ni.

Oliver Cromwell-a nu pawh khan Bible hmangin afapa chu ngun takin a zirtirna a pe \hin a. A zirtirna pawh ahlawhtling ngiang mai. Cromwell-a chuan, “Min tichaktuKrista avang hian engkim ka ti thei a ni,” a ti hial a ni.

D.L.Moody-a nu pawh kha hmeithai rethei tak ni mahse, a fapa hnena Pathian thu zirtir a thlahthlam ngai rengreng lo va, a thawh rah vang liau liauvin D.L.Moody chukum 17 mi a nihin a piangthar a; a nun zawng zawng chuKrista tan a hlan ta a ni.

Sir Isaac Newton-a nu pawh khan a fapa chu ni tin a\awng\aipui \hin a, kum 7 mi chauh a nih laia thihsan ni mahse, a hlawhtling hman tho a ni. Newton-a chuan,“Kristianchhungkuaa piang ka ni a, ka nausen lai a\anga Pathian tanaserh hran ka ni,” a ti ngam ngat a ni.

Hriatzauna

Page 27: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 27

www.mizoramsynod.org

Hriselna Huang

HIV/AIDS DAMLOTE ENKAWL DAN- Dr. Lalchhanhima Ralte

Diploma HIV & Management (South Africa)Synod Hospital, Durtlang

Miin HIV+ a ni tih a inhriat chhuah rualin zawhnatam tak a nei nghal a. Mi dangin hria se engtin nge ni ang?Engtin nge ka kawppui, ka chhungte, ka \hiante ka hrilhang? Lo hre ta se engtin nge min ngaih ang? tih leh rilrubuaina hrang hrangten a chim nghal \hin.

HIV avangadamlohna hian taksa, rilru,thlarau, mi dang nena kaninlaichinna, kan chhungkawnun leh khawtlanga kandinhmunte nasa takin akhawih tel a. India sawrkarinNational AIDS Control Or-ganization (NACO) hmanginMizoramah pawh MizoramState AIDS Control Society(MSACS) kaltlangin nasatakin hma an la a. Sawrkarleh NGO tih tura dah mailovin, mi tin hian a enkawlnalamah engtin nge ke kan penchhuah ve ang le?

Grace Home (SynodHospital, Durtlang hnuaiaHIV AIDS enkawlna) adamloten an sawi fo \hin chu“Mi hian min hrethiam se,HIV avanga vanduai tate hi

damdawi inchiu \hin emawmipat hmeichhiat buan chaklo kan ni vek si lo a. Inendawngna leh in hmuhsitnahi chu awm ta lo se, ka damphah ang” an ti fo \hin a.Heng a\angte pawh hiandamdawia taksa natna anenkawl theih piah lamah hian,mi tin hian tih theih kan neitih hi a chiang viau a ni.

Tun hma lam khachuan miin HIV hrik a lopaiin, thi mai tura inngaihnaa awm \hin a. Tunlai angaART (Anti RetroviralTherapy) – HIV damdawi \haa la awm loh avangin thi maiatura an inngai pawh a awmviau mai. Amaherawhchu,tunah chuan damdawi \ha taktak eitur a awm tawh a, natnaan kai hnuah kum 20 dawn

Page 28: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 28

www.mizoramsynod.org

lai damte pawh an awm ta.

Inenkawl pawimawhnate –1) ART damdawi ei \hatchuan rei takin nunna a pawhsei theih a ni.

2) Beidawnna, thih maichakna leh rilru hrehawmnatam tak chhawk zangkhai nan,rilru leh thlarau lam dam nanenkawlna pek theih a ni.

3) HIV hrikin taksaaharsatna/natna dang a thlenin,enkawl vat a nih theih nan.

4) Thisen var tam zat hriatkhan ART damdawi ei a ngainge ngai lo tih a hriat theih.

5) Sawrkar, kohhran lehtlawmngai pawl hranghrangte kaltlanga ham\hatnaawmte a hman \angkai theih.

6) HIV AIDS chungchangchiang leh zawkin inzirtirtheih a lo ni ang.

7) Mi mal hriselna piahlamah, khawtlang leh rampum ang pawha hmasawnnatur a ni a. Africa ramah chuaninenkawlna lamah hma an lakchak loh avangin nu leh parual an thi nasa em em a, chu

chuan an ram khawsakna akhawih buai a ni.

Inenkawlna awmte lehinenkawl dan tur: India ramkan vanneihna bik chusawrkarin hma a la nasa a.Inenkawlna tur chi hranghrang, man tam tak tak tur hia thlawnin a sem a, hei hi thillawmawm tak a ni.

HIV damdawi: Tun thlenghian HIV hrik thahna turdamdawi hi hmuhchhuah a lani lo a, tuna kan damdawipek \hin ART hian natna hrika that lo va, a hrikinthlahpung tur kha a lo vengmai a ni. A damdawi hi ARTcentre – Aizawl, Lunglei lehChamphai Civil Hospitala\angtein a lak theih a ni.Heng bakah hian taksaa natnadang a rawn thlente enkawlnatur damdawi tam zawk chu athlawnin sawrkar damdawi inleh Grace Home, Durtlang-ah pawh a awm a ni.

Counselling: Inenkawlnahlawhtling tur chuan damlotenan damlohna an pawm thlapa \ul a, rilru hahna tur a tamavangin counselling hi anmamawh zual a ni. Counsel-

Page 29: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 29

www.mizoramsynod.org

ling hian rilru put hmang athlak danglam thei a, a engzawnga hma thlir thiam dante, damna famkim – taksa,rilru, thlarau damna atan te apawimawh a ni. Heng hunkhirh tak mai hi an thlarautuihal zual laite pawh a tihtheih awm e.

Chhungkua hriatthiamna:Damlote hian an chhungte lehkawppuiten an natna anhriatthiampui hi an mamawhhle a. Heng natna vei, anchhungte hriatthiampuite hichu an rilru a zangkhaiin anhahdam bik \hin. Hmangaihtaka enkawlte chu damlotetan pawh dam sawngsawngna a ni.

Ei leh in tur \ha: Taksa ahrisel zel nan leh natna dotuthisen var a lo insiam chakzawk nan ei leh in \ha apawimawh a. Ei tur \ha hantih hian a tharlam, a \hing nilo thei se tih hi duhthusam ani. Chu bakah thil mawm lehuih lutuk te, kâ chhung tipilhawlsam thei emaw kaw\halosiam hma thei tur ang chi chuei loh a \ha ber.

Chin \ha lo bansan: Taksatichhe thei ruihtheih thil, zu,

kuhva, sahdah, meizialte hibansan hmak a ngai a ni.Chutiang bawkin mipathmeichhiatna lamah fimkhur a\ul a, nupa pawh a hrik paitlem zawk khan a hrik pai tamzawkin a pek belh thei a ni.

Grace Home: HIV+ teenkawlna atana din GraceHome-ah hian englai pawhinin-admit theih a ni a. Awmman chawi a ngai lo va,daktawr, nurse, counsellor lehthawktu inpe tak takten an vilreng a. ART damdawi ei laimek enkawlna lehcounselling-na hmun a ni a.

Sawrkar/NGO: Sawrkar lehtlawmngai pawl hranghrangten an tan \anpuina ansiam a, ngaihven theih renga ni. Entir nan - a thlawninMST bus-ah a chuan theih a,a thlawnin naupang tana ei lehin tur \ha te, eizawn atana atraining-na hrang hrang,mobile chhe siam, beautician,leh a dangte pawh a awm.

Eng nge Anti RetroviralTherapy (ART) damdawichu? : HIV hrik hi mihringtaksaa a luh chuan a chhuakleh tawh dawn lo. Entir

Page 30: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 30

www.mizoramsynod.org

nan- Malaria hrik chu thosiseh vangin mihring taksaaha lut a, a damdawi ei chuana hrik chu a thi ve leh mai\hin. HIV-ah chuan a ni velo va, taksaah a hrik a loluh tawh chuan a thi ve theitawh lo. Mahse a inthlahpung zel tur leh taksa chaktaka a tichhe tur chu ventheih a ni ve thung. ARTdamdawi hian HIV hrik chuthat lovin, a inthlah pung tura veng \hin. Tun thleng hiana hrik that thei damdawi hihmuhchhuah a la ni lo.

A hrik tam dan lehnatna lo lan chhuah dan azirin damdawi chu pek an ni\hin a. India ramah chuan athlawna sem a ni a, khawvelram tam takah chuan athlawnin an sem lem lo. Leitur ni ta se, thla khat ei hicheng sing man dawn a ni.He damdawi hi dam chhungani tin ei tur a ni.

ART damdawi ei turte tanahriat tur pawimawh -1) Dam chhung ei ngai a nia, hunbi neiin, darkar 12danah ei \hin a ni.

2) Dam chhung ei ngai a nihavangin inhrilhfiahna \ha tak

an dawn hnuah anmahniduhthlanna ngeiin an eitirchauh tur a ni.

3) ART ei \an ni a\anga ni 5tal hi HIV thiam bik Doctor-te enkawlna hnuaiah inenkawla ngai \hin a. Hei hi a tir lamaside effect leh natna rawn langchhuak theite venna atanaruahman a ni.

4) Ei \hat loh leh eitheihnghilh a pawi hle.Damdawi taksaa hnathawktham lova a awm hian HIVhrik hi a inthlak danglam theia, a inthlak danglam hlauhchuan damdawi chu ei \ha lehhle mahse HIV hrik kha ahneh thei tawh dawn lo a ni.

5) Ruihtheih thil nghei/simhmak tan chauh damdawi hiei a \ha. Ruihtheih thil titechuan a hun biah damdawian ei hlei thei \hin lo va, anatna hrik kha a tidanglam angtih a hlauhawm a ni.

6) Natna dotu thisen var tamzat hi thla ruk danah en ziahtur a ni.

7) Damdawi chak tak a ni a,taksaah side effect tam tak athlen theih avangin centre-ahinentir \hin tur a ni.

Page 31: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 31

www.mizoramsynod.org

Enkawltute hriat tur\henkhat :1) A hun taka damdawi an eitheih nan lo hriatpui tur.

2) Thla 6 danah thisen vartam lam hi en ngei tura hmalakpui.

3) Doctor-te’n an rawn angzelin inentir tura hma lakpui.

4) Ei leh in, mutbu, inthiarnaetc inhman \awm a\angin a kaitheih loh va. Thisen chhuaka awm erawh chuan fimkhurtur a ni. Pan/pilh an neihchuan tuam tur a ni.

5) TB an vei a nih chuankhak, inkhuh khum lehhahchhiau khum a\angtein ainkai theih avangin fimkhurni se.

6) Hmul mehna, toothbrush,nail-cutter etc inhman \awmloh tur a ni.

7) Ruihhlo leh taksa tichhethei dang lakah an fihlim apawimawh hle a. Ei leh in\ha a pawimawh a,insawizawi pawh an ngaipawimawhin an ti \hin tur ani.

8) A inkai theih dan leh theih

loh dan chiang taka zir a,hman \angkai tur a ni.

Tlangkawmna :Natna tihdam theih loh ni

mah se, enkawlna \ha tak apek theih mai bakah Kohhranchuan damna famkim Kristakan thlenpui thei a ni. Miin ahrik a kai dan pawh hrechiang mang lova kan ngaihdan kan sawi vak vak lehthiam loh chantir ngawt kanchin hi bansan ang u.

AIDS hi mi an sual vangrenga Pathian hremna angangaih tlatna hi kalsan a huntawh tak zet.

“Keiin ka \anpui lohchuan tu nge \anpui chuangang?” tiin Samari mi \ha khansuamhmang tawk a hmuhkhan a ngaihtuah a ni ngeiang. Eng vanga suam nge anih? Eng ang mi nge a nih a,eng ti tur nge a nih? Tih khaa ngaihtuah lo, \anpui a ngaitih a hmu a, a \anpui mai ani. Chutiang bawkin Isuantihdam rawngbawl hna minhnutchhiah hi i chhunzawmzel ang u.

Page 32: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 32

www.mizoramsynod.org

PI VANRAMMAWII

Pi Vanrammawii hi PuThangchhawna (L) leh PiLalkhawchhani (L) te karahlo piangin unau pariat zingaupa ber a ni.

Kum 1974-76 chhungkhan Primary School zirtirtuniin, kum 1977 a\anginTuikual M/S-ah zirtirtuin aawm leh a, tunah hianTuikual Govt. M/S, Tuikual‘S’-ah zirtirtuah a la thawkmek a ni. Kum 1980 khanUpa T. Thandanga neninneiin fapa 4 an nei a, a pasalhian kum 2009 khan chatuanram a pansan tawh a ni.

Rawngbawlna lam - Kum1972 a\angin TuikualKohhran Naupang SundaySchool-ah zirtirtu niin, kum

1974-1980 chhungin KTPCommittee Member-ah aawm a. Khawtlang lamahpawh YMA CommitteeMember leh O.B. te niin kum1989-1996 chhung khanMHIP-ah O.B a ni a,khawtlang tan pawh theihtawp a lo chhuah ve \hin.

Kum 1991 a\ang khanTuikual Kohhran HmeichheCommittee-ah a tel \an a,Treasurer tih loh chu O.B.post pawh a lo chelh kim vetawh a ni.

Bialah chuan CommitteeMember a nih \hin bakahhian Secretary leh Asst.Secretary chanvo a chelhtawh a. Tunah hian TuikualBial Kohhran HmeichheCommittee-ah Asst.Secretary a ni mek a ni.

Tualchhung kohhranahPuitling Sunday Schoolzirtirtu leh Pathianni chawhnuinkhawma thuhriltu a ni.

A Bible chang duh chuIsaia 60:12, “I rawngbawl duhlo hnam leh ram chu a boraldawn si a, Ani, chung hnamtechu tihchhiat hlauhvin anawm ang.”

Hruaitute chanchin

Page 33: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 33

www.mizoramsynod.org

PI C. CHAWNGPUII

Pi C. Chawngpuii hi PuThangchungnunga (L) leh PiV.L. Auvi (L) te karah lopiangin unau panga zinga upaber a ni.

Kum 1984 khan Pu K.Ropara nen inneiin fa 3,hmeichhia 2 leh mipa 1 annei a. Tunah hian Zuangtuiveng, Aizawlah anchhungkuain an khawsa a.Eizawnna lamah chuan PWD,Project Division II-ah UDChna a thawk mek a ni.

Kum 1993 a\angintualchhung KohhranHmeichhe Committee-ah a tela, Secretary leh FinanceSecretary-ah te lo \ang tawhintunah hian Asst. Secretaryhna a chelh a ni.

Thuampui Pastor BialahCommittee Member,Secretary leh Asst. Secretaryte ni tawhin tunah hian BialAsst. Secretary a ni bawk.

Tualchhung kohhranahpawh Sunday School depart-ment hrang hrangah zirtirtu lehLeader-te pawh a a ni tawh a.Tunah hian Puitling SundaySchool zirtirtu leh Inrinni zanthuhriltu a ni.

A Bible chang ngainatdeuhte chu Sam 73:25, 28‘Vanah khian nang lo chu tunge ka neih? Leiah pawh hiannang lo chu ka duh tumahan awm lo... Keia tân erawhzawng Pathian hnaih hi a \haa ni: Lalpa PATHIAN chu kainhumhimnaah ka hmang a,A hnathawh zawng zawng thuchu ka hrilh theih nân.’ tihte, Johana 3:16 ‘Pathianinkhawvel a hmangaih em ema, chutichuan a Fapa malneih chhun a pe a, amah chutupawh a ring apiang anboral loh va, chatuana nunnaan neih zawk nan’ tihte leh 2Korinth 8:9 ‘Kan Lalpa IsuaKrista khawngaihna chu, aretheihna avanga in lo hausaktheihna turin hausa mah selanangmahni avang ngeiin a loretheih tak kha in hre si a.’te hi a ni. A hla duhzawngchu KHB No. 34 ‘Thil \hakan hmuh ang hi’ tih leh KHBNo 173 ‘Imanuela thi zaman’tih te hi a ni.

Page 34: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 34

www.mizoramsynod.org

Hriat atan

* Kan hruaituten heng hmunahte hian Bial Inkhawmpui(Dt 7 9.2.2014) an hmanpui a, Pathian hruainain tluang takin hun an hmang -

i) Cachar Kahrawt Bial, Telkata kohhranah Pi C. Lalhmangaihi,Chairman leh Pi C. Romawii

ii) Mualpheng Bial, Lenchim Kohhranah Pi Rochuangkimi, ViceChairman leh Pi Maria Lalchhanhimi

iii) Zohmun Bial, Zohmun kohhranah Pi Laltlanmawii, Ex-Chairman leh Pi Tlangmawii

iv)Teikhang Bial, Hrianghmun Kohhranah Pi Rosangpuii lehPi Lalbiakengi

v) Bairabi Bial, Bairabi South kohhranah Pi Zohmachhuani

* Dt 7-9.2.2013 chhung khan Lawngtlai-ah LIKBKHP InkhawmpuiPalai turin Kohhran Hmeichhe Inkhawmpui Lian aiawhin Dr.Vanlalhruaii, Asst. Secretary leh Pi Lalrinzuali te an kal a, khawmpuihlimawm tak an hmang.

* SEC-in a phal angin kum tinin Hmangaihna In dincham Febru-ary 15 leh Naupangte ni November 14 hi Home ni pawimawhahman a ni tawh dawn a. Dt.15.2.2014 khan Hmangaihna Indincham vawi 27-na chu thawktute, naupangte leh ManagementCommittee-ten zanriah kilhova hlim taka hman a ni.

* Hmangaihna In-a Nurse thawk turin Nl. ShalomeRamdintluangi Hnamte, Leitan South chu lak a ni a. Feb. 1, 2014a\angin a hna a zawm a ni.

* Kum 2013-a Kristian Chhungkaw dinhmun tehnaa sang zual Bial10-te :

1) N.E. Khawdungsei Bial 2) Ngopa Bial3) Tlangnuam Bial 4) Mission Vengthlang Bial5) Luangmual Bial 6) Dawrpui Bial7) Ramhlun North Bial 8) Phainuam Bial9) Mualpheng Bial 10) Champhai Vengthlang Bial

Page 35: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 35

www.mizoramsynod.org

Page 36: April 2014 t AGAPE t 1 - Mizoram Presbyterian Church … 2014 t AGAPE t 4 Kristian Chhungkua THU KA PE CHE A NI LAWM NI? CHAK TAK LEH HUAI TAKIN AWM RAWH (Jos 1:9) - Rev. C.M. Zalenthanga

April 2014 t AGAPE t 36

www.mizoramsynod.org