Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

download Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

of 110

Transcript of Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    1/110

    Anabilim Dal : ENDSTR MHENDSL

    Program : MHENDSLK YNETM

    Tez Danman : r. Gr. Dr. Blent CERT

    STANBUL TEKNK NVERSTES FEN BLMLER ENSTTS

    ALTI SGMA VE STATSTKSEL UYGULAMALARI

    YKSEK LSANS TEZ

    Hrmz Mine KURT

    OCAK 2008

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    2/110

    Tez Danman : r. Gr. Dr. Blent CERT

    Dier Jri yeleri Yrd. Do. Dr. Ufuk CEBEC

    Do. Dr. Ferhan EB

    STANBUL TEKNK NVERSTES FEN BLMLER ENSTTS

    ALTI SGMA VE STATSTKSEL UYGULAMALARI

    YKSEK LSANS TEZHrmz Mine KURT

    (507031215)

    OCAK 2008

    Tezin Enstitye Verildii Tarih : 24 Aralk 2007

    Tezin Savunulduu Tarih : 29 Ocak 2008

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    3/110

    ii

    NSZ

    Dnyada her alanda olduu gibi, Kalite Ynetimi alannda da hzl deimeleryaanmaktadr. yi organize olmu bir Kalite ekibinin, irketin performansna olanetkisi ve katks byk nem tamaktadr. Bu almada, en gelimi kalite ynetimiuygulamalarndan biri olan Alt Sigma ve statistiksel Uygulamalar konusuincelenmi, gerek bir iletme uygulamasna yer verilmitir.Youn akademik ve idar almalar arasnda bana zaman ayrarak yksek lisanseitimimi ynlendiren Hocam r. Gr. Dr. Blent CERTe sonsuz teekkrlerimisunarm.Tez uygulamasnda bana geni zaman ayrarak yardmlarn esirgemeyen FordOtosan alanlar Alev Osma (Uzman Kara Kuak), Murat Bak (Kara Kuak) ve

    Eylem Trpana (Yeil Kuak) teekkrlerimi sunarm.Son olarak, her zaman yanmda olan eim ndere sonsuz teekkrlerimi sunarm.

    Hrmz Mine Kurt

    Aralk 2007

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    4/110

    iii

    NDEKLER

    NSZ ii

    NDEKLER iii

    EKL LSTES vi

    TABLO LSTES vii

    ZET viii

    SUMMARY ix

    1. GR 1

    1.1. Alt Sigma Kavram 1

    1.2. Alt Sigma Metodolojisi 5

    1.3. Alt Sigmann Tarihsel Geliimi 8

    1.4. Toplam Kalite Ynetimi ve Alt Sigma 11

    1.5. Alt Sigma ve Toplam Kalite Ynetiminin Hatalar 12

    1.6. Alt Sigmann Yararlar ve Prensipleri 16

    1.7. Alt Sigma ve Mteri Kavram 19

    1.8. Alt Sigma ve Sre Ynetimi 22

    1.9. Alt Sigmann Gelecei ve Yaln Alt Sigma 24

    2. ALTI SGMA UYGULAMA METODOLOJS 27

    2.1. Tanmlama 28

    2.2. lme 29

    2.3. Analiz 30

    2.4. yiletirme 30

    2.5. Kontrol 31

    3. ALTI SGMA ORGANZASYON YAPISI 32

    3.1. st Kalite Konseyi 33

    3.2. Ynetim Temsilcisi 34

    3.3. ampiyonlar 35

    3.4. Proje Lideri 35

    3.5. Uzman Kara Kuaklar 36

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    5/110

    iv

    3.6. Kara Kuaklar 36

    3.7. Yeil Kuaklar 37

    3.8. Alt Sigma Eitimleri 37

    4. ALTI SGMA UYGULAMALARINDA BAARI FAKTRLER 41

    4.1. Alt Sigmay Stratejilerine Balamak 424.2. Mteri Odakllk 42

    4.3. Proje Ynetimi Becerileri 42

    4.4. st Ynetimin Destei ve Katlm 43

    4.5. Organizasyonel Altyap 43

    4.6. Alt Sigma Metodolojisini Anlama 44

    4.7. Proje Seme ve nceliklendirme 44

    4.8. Kltrel Deiimi Ynetmek 44

    4.9. Eitim 454.10. Proje Takibi ve Gzden Geirme 45

    5. ALTI SGMA UYGULAMA ARALARI 47

    5.1. Tanmlama Aamasnda Kullanlan Aralar 47

    5.1.1. Beyin Frtnas 47

    5.1.2. Histogram 48

    5.1.3. Pareto Diyagram 49

    5.1.4. Neden-Sonu (Balk Kl) Diyagram 51

    5.1.5. Aa Diyagram 52

    5.1.6. likilendirme Diyagram 53

    5.1.7. Kyaslama 54

    5.2. lme Aamasnda Kullanlan Aralar 55

    5.2.1. Veri Toplama 55

    5.2.2. rnekleme Dalm 57

    5.2.3. Tekrar Edebilme ve Yeniden retebilme lm 58

    5.2.4. Sre Sigmas 58

    5.3. Analiz Aamasnda Kullanlan Aralar 59

    5.3.1. Hipotez Testi 59

    5.3.2. statistiksel Anlam Testleri (Ki-Kare, T Testi, ANOVA, MANOVA) 63

    5.3.3. Regresyon ve Korelasyon Analizi 69

    5.3.4. Kalite Fonksiyon Yaylm KFY (QFD) 71

    5.3.5. Hata Trleri ve Etkileri Analizi HTEA (FMEA) 75

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    6/110

    v

    5.3.6. Hataszlk (Poka-Yoke) 79

    5.3.7. Veri Madencilii 82

    5.4. yiletirme Aamasnda Kullanlan Aralar 82

    5.4.1. Deney Tasarm 82

    5.5. Kontrol Aamasnda Kullanlan Aralar 845.5.1. statistiksel Proses Kontrol (PK) 84

    6. FORD OTOSANDA ALTI SGMA UYGULAMALARI 87

    6.1. irket Tantm 87

    6.2. Ford Otosanda Alt Sigma 89

    6.3. Ford Otosanda Alt Sigma Uygulama rnei 90

    6.3.1. Tanmlama Aamas 90

    6.3.2. lme Aamas 92

    6.3.3. Analiz Aamas 936.3.4. yiletirme Aamas 93

    6.3.5. Kontrol Aamas 94

    7. SONULAR 95

    KAYNAKLAR 98

    ZGEM 100

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    7/110

    vi

    EKL LSTES

    Sayfa No

    ekil 1.1ekil 1.2ekil 1.3ekil 1.4ekil 1.5ekil 1.6ekil 1.7ekil 1.8ekil 1.9ekil 1.10ekil 2.1ekil 3.1

    ekil 5.1ekil 5.2ekil 5.3ekil 5.4ekil 5.5ekil 5.6

    ekil 5.7ekil 5.8ekil 5.9ekil 5.10

    ekil 5.11

    ekil 5.12ekil 5.13ekil 5.14ekil 5.15

    ekil 6.1ekil 6.2ekil 6.3ekil 6.4ekil 6.5ekil 6.6ekil 7.1ekil 7.2

    : Sigma-MOHS likisi....................................................................: Gnlk Hayatta Alt Sigmann Anlam.......................................: Standart Normal Dalm..............................................................: Deney Histogram.........................................................................: Deney Dalm Grafii..................................................................: Normal Dalm Grafii zerindeki Hata Oranlar......................: retici-Mteri likisi..................................................................: Sre Tanm.... ............................................................................: Ak ncesi ve Ak Sonras Deikenler....................................: Alt Sigma ve Yaln Alt Sigma Arasndaki liki........................: Alt Sigma Proje Akemas.......................................................: Alt Sigma almasnda Yer Alan Oyuncular Arasndakiliki...............................................................................................

    : Histogram Grafii rnei.............................................................: Pareto Grafii rnei....................................................................: Balk Kl Diyagram................................................................: Aa Diyagram............................................................................: Kyaslama Sreci..........................................................................: Kontrol ve Uygulama Gruplarnn Test Sonras dealletirilmiDalmlar.....................................................................................

    : Aritmetik Ortalamalar Arasndaki Fark iin FarklSenaryo.........................................................................................: Regresyon Analizi rnei.............................................................: Deikenler Arasnda likisiz Durum..........................................: Deikenler Arasndaki Kuvvetli Pozitif ve Kuvvetli Negatifliki...............................................................................................

    : Deikenler Arasndaki Zayf Pozitif ve Zayf Negatifliki...............................................................................................

    : Kalite Evi......................................................................................: Kalite Evi rnei..........................................................................: Planlamadan retime KFY emas..............................................: HTEA Sreci.................................................................................

    : Ford Otosan Organizasyon emas...............................................: Ford Otosan Ortaklk Yaps.........................................................: Arka Kap Kapanma Eforu ikayetleri.........................................: TGW Kyaslama Tablosu..............................................................: Sebep-Sonu Diyagram................................................................: Pareto Diyagram..........................................................................: Fitil Kesitlerindeki Deiim..........................................................: Efor-Zaman Grafii......................................................................

    245667

    2122232528

    334950515355

    65

    677070

    71

    7172737479

    8889919192939697

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    8/110

    vii

    TABLO LSTES

    Sayfa No

    Tablo 1.1 Deney Sonu Tablosu....................................................................... 6Tablo 1.2 TKY ve Alt Sigma likisi.............................................................. 13Tablo 1.3 Alt Sigma Uygulayan irketler ve Fayda-Tasarruf Gstergeleri.... 16Tablo 1.4 TKY, Alt Sigma ve Yaln Alt Sigmann Karlatrmas.............. 26Tablo 3.1 Genel Roller ve Kuaklardaki eitlerden rnekler........................ 32Tablo 3.2 Alt Sigma Genel Eitim Program.................................................. 39Tablo 4.1 Alt Sigma iin Kritik Baar Faktrleri........................................... 41Tablo 5.1 aft retiminde Yaplan Hatalar...................................................... 50

    Tablo 5.2 Gerek Durum ile Sfr Hipotezine likin Verilmesi OlasKararlar............................................................................................. 61

    Tablo 5.3 Mteri Seim Tablosu..................................................................... 64Tablo 5.4 Hata Olasl Deerlendirme Tablosu............................................. 76Tablo 5.5 Etki nem Derecesi Tablosu............................................................ 76Tablo 5.6 Hatann Saptanabilirlii Tablosu...................................................... 77Tablo 5.7 Konsolide Risk ncelik Deerlendirme Tablosu............................. 77Tablo 5.8 PK Uygulama Tablosu.................................................................... 86Tablo 6.1 Ford Otosanda Alt Sigma statistikleri.......................................... 90

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    9/110

    viii

    ALTI SGMA VE STATSTKSEL UYGULAMALARI

    ZET

    Kreselleen dnya ekonomisinde, gittike artan rekabet ortamnda verimliliiartrmay temel hedeflerinden biri olarak semeyen irketlerin, uzun vadede ayaktakalabilmeleri ve rekabet edebilmeleri olduka zorlaacaktr. Alt Sigma ynetimsistemi, retimden insan kaynaklar ynetimine, finanstan pazarlamaya, irketlerinher trl srecini daha verimli hale getirmektedir. Son yllarda i evrelerinde sk skad duyulan Alt Sigma, gnmzde iletmeler tarafndan her alanda uygulanmasarzulanan bir plnlama, ynetim ve kontrol arac haline gelmitir. Alt Sigma, dier

    birok sistemle btnleik hle gelmi, temel ynetim aralar arasnda yerini almaybaarmtr. Bu tez; Alt Sigma ile ilgili detayl bir ierie sahip olup, Alt Sigmannistatistiksel uygulama aralar zerinde younlamtr. Ayrca, gerek bir iletmeuygulamasna yer verilmitir.Birinci blmde, Alt Sigma kavram ele alnm, Alt Sigmann tarihsel geliimiincelenmitir. Ayrca bu blmde Alt Sigmann yararlarndan, mteri ve srekavramndan, Alt Sigmann geleceinden bahsedilmitir.Tezin ikinci blmnde, Alt Sigma uygulama metodolojisinden bahsedilmi ve AltSigma uygulamalarnn tanmlama, lme, analiz, iyiletirme ve kontrol aamalarnayer verilmitir.nc blmde, Alt Sigma organizasyon yaps anlatlmtr.Tezin drdnc blmnde Alt Sigma uygulamalarndaki baar faktrlerinden

    bahsedilmitir.Tezin beinci blmnde, Alt Sigma uygulama aralar incelenmitir. Bu blmdedetayl olarak istatistiksel aralar incelenmi, bu aralar deiik uygulamarnekleriyle zenginletirilmitir.Altnc blm, uygulama ksmna ayrlmtr. Bu ksmda irketin genel bir tantmyaplm, irkette uygulanan Alt Sigma rneklerinden bahsedilmitir.Son blm olan yedinci blmde ise, elde edilen sonular paylalmtr.

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    10/110

    ix

    SIX SIGMA AND STATISTICAL TOOLS

    SUMMARY

    In todays global world, it is difficult for companies to survive in long term andcompete who do not choose increasing efficiency as a vital goal. Six Sigmamanagement systems, brings efficiency to each process such as production, humanresources, finance, marketing and so on. Six Sigma has been a desired planning,execution and control tool for companies in business environment in the last years.Six Sigma has been integrated with many other systems and has taken its placeamong fundamental management tools. That thesis includes a detailed content

    regarding Six Sigma System and it has been focused on statistical implementationtools. Moreover, a real company implementation has been considered in the study.In the first section, Six Sigma topic has been studied. Historical improvement of SixSigma has been told. Additionally, objectives and benefits of Six Sigma, customerand process concepts and future of Six Sigma have been discussed.In the second section of the study, Six Sigma implementation methodology, its stepssuch as define, measure, analyze, improve, control have been defined.In the third section, Six Sigma organizational structuring has been discussed.In the forth section, success factors in Six Sigma implementation have been studied.In the fifth section, Six Sigma Implementation Tools have been defined. In thissection, statistical tools have been studied in detail and those tools have beenenriched with different implementation tool samples.

    Sixth section is about implementation of the thesis. In this section, the company hasbeen introduced. Additionally, implementation of Six Sigma in the company hasbeen discussed.In final section, obtained results have been shared.

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    11/110

    1

    1. GR1.1. Alt Sigma KavramBir ynetim sistemi olarak Alt Sigma, iletmelerin krllk unsurunun gelimesini

    hedefleyen bir yaklamdr. Bu yaklam, hata ve fire oranlarn indirip mteri

    ihtiya ve isteklerini esas alarak sre ynetimini btnsel yaklam ierisinde ve

    istatistiksel olarak gerekletirmektedir. Alt Sigma paralelinde ele alnan sre

    yaklam sadece birka blmde deil, iletme ii tm faaliyetlerde uygulanmaldr.

    Kalite kontrolde geerli olan sistemler, hatalarn belirlenip dzeltilmesineodaklanmken, Alt Sigma getirdii paradigma deiimiyle srelerin iyiletirilmesi

    veya yeniden tasarm ile hatalarn bir daha hi olmamas iin yaplandrlm bir yol

    salamaktadr (Ada, 2004).

    Alt Sigma ile mteri memnuniyeti zerine odaklanm ve krll artrma

    amacnda olan iletme iinde tm srelerde bir yeniden deerlendirme

    balamaktadr. Bunu takiben mteri kriterlerinin, srelerin, girdi ve kt

    deerlerinin, performansn matematiksel lm ve analizi gerekletirilmektedir.

    Mteri tarafndan ortaya konan kriterlerde mkemmele yakn bir baar ngren

    Alt Sigma, istatistiksel olarak milyonda 3,4 hata olaslnn altna inilmesini

    hedeflemitir. Alt sigmann mteri memnuniyetini esas alan ve buna paralel olarak

    sre yaklam temelinde sistematik biimde iletme genelinde uygulanan kantitatif

    metotlarn sonucunda:

    Hata oranlar azalmakta, evrim sreleri ksalmakta, Stok seviyeleri dmekte, Verimlilik ykselmekte, Maliyetler azalmakta, Yksek mteri tatmini ve Artan pazar pay ile krllk art salanmaktadr (Ada, 2004).

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    12/110

    2

    Alt Sigma uygulamalarnda Sigma Seviyesi (Pande, 2004);

    Sigma = 1 ise, baar oran = % 30,9 ve MOHS = 690.000 Sigma = 2 ise, baar oran = % 69,2 ve MOHS = 380.000 Sigma = 3 ise, baar oran = % 93,3 ve MOHS = 66.800 Sigma = 4 ise, baar oran = % 99,4 ve MOHS = 6.210 Sigma = 5 ise, baar oran = % 99,98 ve MOHS = 320 Sigma = 6 ise, baar oran = % 99,99966 ve MOHS = 3,4ekil 1.1de, her Sigma seviyesine karlk gelen Milyon Olaslkta Hata Says

    (MOHS) yer almaktadr (Linderman, 2003):

    ekil 1.1: Sigma-MOHS likisi

    te bu sebeplerle Alt Sigma felsefesinin uygulanmas ile kalite odanda mteri

    memnuniyetini esas alacak olan iletmeler, dnyadaki mteri istek ve beklentileriyle

    teknolojik alanda hzla deiimi yakalayabilecek ve ar rekabet koullarnn gereini

    yerine getirebilecektir. Unutulmamas gereken nokta, irketlerde bu felsefenin

    yerlemesini ksa vadede bir operasyonel faaliyet deil, iletme btnne hakim

    olmas hedeflenen ve uzun vadede olmakla beraber srdrlebilir ve anahtar bir yol

    olarak rekabet gc salayacak stratejik bir karar olacadr. Kresel rekabet unsular

    dikkate alndnda, klasik kalite ynetimi yaklamlarnn, iletmelerin uzun

    dnemde baary yakalamalarnda yeterli olamayaca grlmektedir. Bilgi

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    13/110

    3

    toplumunun yine bilgi merkezli kresel ekonomisinde kalclk ve esneklik, ancak

    Alt Sigma felsefesinin ortaya koyduu paradigmal deiimin yakalanmasyla

    mmkn olacaktr. Alt Sigmann sistem yaklamn temel alan sre ynetimi,

    btnsel bak as ve mkemmellie giden yolu iletmenin her alannda llebilir

    kriterlerle izen metodolojisi somut iyileme ve gelime sonularnn da ortayakonmasn salayacak ve bylece bu felsefenin iletmenin makro erevesinde sektr

    ve ekonomi genelinde yaygnlamas salanacaktr (Ada, 2004).

    Alt Sigma konusunda literatrde birbirinden farkl tanmlara rastlamak mmkndr.

    Bu tanmlara gz atacak olursak;

    Alt Sigma, Toplam Kalite Ynetiminin nemli odak noktalarndan biri olan

    srelerin kalitesinin lm ve iyiletirilmesinde, kullanlabilen bir yntem, bir

    metodolojidir. Hedefi hata oranlarn milyonda 3,4 seviyesine drmektir. (elebi,

    2006).

    Alt Sigma, organizasyonun temel srelerini, mteri ihtiyalarn karlayacak

    ekilde deerlendirmek ve iyiletirmek iin, imdi ve gelecekte tm alanlarn

    bilgilerinin ve kantitatif metotlarn etkin olarak kullanlmasdr. (elebi, 2006).

    Alt Sigma, ierisinde kuvvetli aralarn olduu bir teknik program gibi grnse de,

    aslnda btnnde ynetimsel ve kltrel bir deiim programdr. (elebi, 2006).

    Alt Sigma, ite baary yakalamak, srdrmek ve en st dzeye ulamak iin

    kapsaml ve esnek bir sistemdir. Alt Sigmay ileten benzer mekanizma, mteri

    ihtiyalarn derinlemesine anlama; gerekleri, verileri ve istatistiksel analizleri bir

    disiplin erevesinde kullanma; i srelerini ynetme, iyiletirme ve yeniden

    kefetmekten ibarettir. (elebi, 2006).

    Alt Sigma, prosesleri ve rnleri sistematik ve bilimsel yaklamlarla mteri

    gereksinimlerine gre iyiletirmek ve verimlilii artrarak srekli klmak iin verilerive istatistiksel aralar kullanan ve kritik baar faktrlerine gre kaliteye ve

    verimlilie projelerle odaklanan bir yntemdir. (Iok, 2005).

    Alt Sigma, kalite problemlerinin temel nedenlerini bulmak ve kontrol noktalar

    oluturmak iin istatistiksel yntemlerle veri analizi yaparak kaliteyi iyiletiren bir

    felsefe, ayn zamanda bir metodolojidir. (Markarian, 2004).

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    14/110

    4

    Alt Sigma, operasyonel srelerdeki fireleri, isizlii ve kayplar baarl bir

    ekilde azaltmak iin kullanlan ve 1986 ylnda Motorola tarafndan gelitirilen bir

    metottur. Alt Sigma uygulamalar sonucunda irketlerin kalite dzeyinde, mteri

    memnuniyetinde, opreasyonel ve finansal performansnda ilerlemeler

    gzlemlenmektedir. (Fairbanks, 2007).

    Alt Sigma, hata orann milyonda 3,4e drmeyi hedefleyen bir kalite iyiletirme

    programdr. Alt Sigma, normal dalm ve rn hatalar ile rn geliri, evrim

    zaman, stoklar arasndaki kuvvetli ilikiyi kullanr. (Sokovic, 2005).

    Yukardaki tanmlardan anlalaca gibi Alt Sigma, hata oranlarn en aza indirmek

    suretiyle irketlerin performanslarn en yksee karmay hedefleyen istatistiksel

    bir aratr. Alt Sigma, bnyesinde uygulanabilir bir metodoloji barndrr, bu

    metodoloji sayesinde sreleri iyiletirerek i ve d mteri memnuniyetini salar ve

    kurumsal baary artrmaya odaklanr.

    Gnlk hayatta Alt Sigmann nemi ekil 1.2de anlalmaktadr (Markarian,

    2004):

    ekil 1.2: Gnlk Hayatta Alt Sigmann Anlam

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    15/110

    5

    1.2. Alt Sigma MetodolojisiSigma (), Yunan alfabesinde kullanlan bir harftir. Sigma, zellikle istatistikiler

    tarafndan herhangi bir srecin deikenliini lmek iin kulland bir lttr.

    Sigma, bir i srecine uygulandnda, Sigma deeri, srecin ne kadar iyi ilediini

    gsteren sonular verir. Sigma seviyesi ne kadar yksekse, srele ilgili hata says,

    maliyet, hurda miktar ve evrim zaman da o kadar dk olacaktr. statistiksel

    olarak baktmzda Sigma standart sapmay temsil etmektedir. retim srelerinin

    normal bir sonucu olarak retilmi paralarn her biri birbirinden farkl biimdedir.

    Deikenlik ise, kalitenin dmandr. Sigma, belirli bir ana ktledeki paralarn

    dalm veya deikenliinin standartlatrlm istatistiksel lmdr. ekil

    1.3teki Standart Normal Dalm grafiinde gsterildii gibi Sigma, ana ktle

    ortalamas ve standart sapma arasndaki mesafedir. Standart Normal Dalm;

    ortalamas 0, standart sapmas 1 olan dalmdr. (zkan, 2006).

    0-6 -2-4 2 64

    = Ortalama

    6 SGMA

    ekil 1.3: Standart Normal Dalm

    Alt Sigma faaliyetlerinde kullanlan verilerin genel olarak normal dalma uygun

    davrand kabul vardr. Elimizdeki verilerin normal dalma uygun olup olmad

    normalite testi ile kontrol edilir. Aadaki formlde gsterilen normal dalma ait

    fonksiyondan anlalaca zere dalmn, standart sapma ve aritmetik ortalama

    parametrelerine sahip olduu grlr (zkan, 2006).

    2

    2

    1

    2

    1)(

    =

    x

    ex

    xf

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    16/110

    6

    Normal dalma ilikin bir rnek verecek olursak; 10 adet madeni parann 100 defa

    havaya atldn dnelim. Her atta 10 madeni parann st yznn tura gelmesi 0

    ila 10 arasnda deimektedir. Burada beklenilen, hilesiz madeni paralarn ortalama 5

    tura, 5 yaz eklinde gelmesidir. Tablo 1.1de bu deneyin sonular, ekil 1.4te

    deneye ait Histogram ve ekil 1.5te deneye ait dalm grafii yer almaktadr(Basu, 2003):

    Tablo 1.1: Deney Sonu Tablosu

    Tura Says 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

    Frekans 1 2 5 12 18 23 16 10 9 3 1

    ekil 1.4: Deney Histogram

    ekil 1.5: Deney Dalm Grafii

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    17/110

    7

    Eer bir para imal ediyorsanz, mutlaka bu paraya ait tasarmdan gelen

    spesifikasyonlar mevcuttur. Bu spesifikasyon deerlerini normal dalm grafiine

    eklediimizde parann imalat srecini gsteren hata oranlarn hesaplamak

    mmkndr. ekil 1.6da normal dalm grafiinde st spesifikasyon limiti (SL)

    ve alt spesifikasyon limiti (ASL) mevcuttur. Ayn zamanda ASL ve SL dndakalan taral blgeler ise hata alanlarn gstermektedirler. Hata alan, erinin

    spesifikasyon deerlerinin dnda kalan blmlerinin altnda kalan alanlardr. Hata

    olaslklar ise, hata alannn, erinin toplam alanna orandr (zkan, 2006).

    Hata Alanlar

    ASL SL

    ekil 1.6: Normal Dalm Grafii zerindeki Hata Oranlar

    Matematiksel olarak, bu orann hesaplanmas iin erinin fonksiyonunun bulunmasve integralinin alnarak alanlarnn hesaplanmas gerekmektedir. Bu ise, uzun ve zor

    bir yntemdir. Bunun yerine Z dalm yntemi kullanlr. Z dalm, ortalamas 0

    ve standart sapmas 1 olan standart normal bir dalmdr. En nemli zellii ise, eri

    zerindeki her deer iin, eri altnda snrlanan alann biliniyor olmasdr. Her Z

    deerine karlk, erinin altnda kalan ya da hata blgesisnde kalan hata olaslk

    deerleri standart normal dalm tablolarndan bulunabilir. Bir deerin Z karl,

    standart sapma cinsinden ortalamadan ne kadar uzakta bulunduunu gsterir.

    rnein, Z=2 olmas ilgilenilen x deerinin ortalamadan 2 standart sapma uzaktaolduu anlamndadr. Sonu olarak, normal dalm bir srecin, Z dalm

    kullanlarak, ASL ve SL deerlerinin Z karlklar bulunursa, hata olasl

    kolaylkla hesaplanabilir (zkan, 2006).

    ( )

    XXZ

    =

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    18/110

    8

    = rneklemin standart sapmas

    X= rneklemin oratalamas

    X = Z karl bulunmak istenen deer

    SL ve ASL iin Z deeri u ekilde hesaplanr (zkan, 2006):

    ( )XSLZst

    = ;

    ( )

    ASLXZAlt

    =

    1.3. Alt Sigmann Tarihsel GeliimiAlt Sigma Metodolojisinin, 1980li yllarn ortalarnda Motorola tarafndan

    gelitirildii sylenmesine karn, yaklak 100 yllk bir gemii bulunmaktadr

    (elebi, 2006).

    1900 ve 1920li yllarda Frederick Winslow Taylorn gelitirdii BilimselYnetim ve statistik teorileri

    Henry Fordun seri retim hatlarn 84 ayr istasyona ayrtrarak TamZamannda retim ve Yaln retim uygulamalarn kullanmas

    Walter Shewhart ve Joseph M. Jurann 1920 ve 1924 arasndaki kalitealmalar sonucunda retim srelerindeki kaliteyi deerlendirmek zere

    gelitirdikleri Kontrol Grafikleri ve modern statistiksel Proses Kontrol

    yntemleri

    1950li yllarda Japon kalitesinin en bunalml dnemlerini yaad zamanlarda,Japonlara danmanlk destei salayarak Japon Kalite devriminin yaplanmasna

    byk katk salayan Dr. W. Edward Deming, Dr. Joseph M. Juran ve Dr.

    Armand Feingenbaumun uygulamalar ve sonuta Japonlarn stn rekabet

    gcne ulat 1970li yllar.

    1970li yllarda Japonlarn kalite devrimi meyvelerini vermeye balam ve

    Japonlar, mteri beklentilerini karlayan ucuz rnleriyle Amerikan pazarndaegemen olmulardr. Birok Amerikan irketi gibi Motorola da Japonlar ile rekabet

    etme yeteneinden dolay, her geen gn Pazar kaybetmeye ve klmeye devam

    eden bir durumdadr. yle ki, 1970li yllarda Amerikada televizyon retimi yapan

    Quasar adndaki irketini yksek kalitesizlik maliyetleri nedeniyle, Japonlarn nl

    bir holdingi olan Matsushitaya satmak zorunda kalrlar. Televizyon retiminde %

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    19/110

    9

    150lere varan hata oranlarnn yaratt verimsizlik ve maliyetler (her 100

    televizyonda toplam 150 tane parann hatal olmas ve bu paralarn onarlmas veya

    hurdaya atlp yenilerinin taklmasnn yaratt kalitesizlik maliyetleri artk

    dayanlacak boyutlarn ok tesindedir. Matsushita 1970li yllarda Motoroladan

    satnald Quasarda yeniden bir kalite devrimi yaratarak, istatistiksel teknikleritelevizyon retim proseslerinin gelimesinde kullanm, % 150 hata oranlarnn

    birka yl iinde % 3 seviyelerine kadar drmtr. Amerikada Amerikan iisi ile

    elde edilen bu baar, tm Amerikan endstrisi ile paylalmak zere Amerikan

    Kalite Derneine raporlanmtr (elebi, 2006).

    Dier yandan 1980li yllarn banda ou Amerikan irketi gibi Japonlar karsnda

    srekli Pazar kaybeden Motorola, ktye gidii durdurmak amacyla kapsaml

    aratrmalar, rn kyaslamalar yapmaya balamtr. Motorola mhendislerine

    gre, Japon rnleri kalitesiz olduu iin ucuzdur. Mteri ise kaliteli rn deil,

    ucuz rnleri tercih ettii iin Japon rnlerine ynelmektedir. te yandan, kalitesiz

    Japon rnlerini tercih eden mteriler, uzun vadede sorunlar yaayacak ve kaliteli

    rn almak iin tekrar Motorolaya dneceklerdir (elebi, 2006).

    Kalite kavramn yorumlamay renen Motorola, art rekabet iin mterilerine

    gitmeye ve onlarn fikirlerini daha dikkatli anlama yoluna gitmitir. Yaplan

    aratrmalar sonucunda mteriler, Motorola rnleriyle Japon rnlerinin ayn

    fonksiyonu yerine getirmesine ramen Motorolann ok pahal olduunu, bu

    nedenle de Japon rnlerini tercih ettiklerini sylemilerdir. Motorola uzmanlarna

    gre, kalitesiz Japon rnleriyle Motorola rnlerinin mteri iin fark olmayan

    fonksiyonlar yerine getirmesi imkanszd. nk, onlara gre, Japonlarn kulland

    malzemeler kalitesizdi ve ayrca Japonlar retim proseslerinde yaplmas gereken

    birok kontrol yapmyorlard. Bu yarglara kar en net cevaplar Amerikan Kalite

    Derneinden gelmiti. Amerikan Kalite Dernei Motorolaya ait olan Quasar

    firmasnda Japonlarn uygulad iyiletirmeleri anlatan raporu uzmanlarna sunarak

    srelerdeki verimsizliklerin, tamir ve kontrol maliyetlerinin ne kadar byk

    boyutlara ulaabildiini gstermiti. Japonlarn ucuz rnlerinin gerisinde

    Japonyadaki ucuz iilik ve ucuz malzelemerin olmad, Amerikada Amerikan

    iisi ve malzemesi ile retim yapan Quasarn da son derece dk retim

    maliyetlerine ulaabildii bu raporda aka belirtilmekteydi (elebi, 2006).

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    20/110

    10

    Artk Japonlar ve Japon retim teknikleri baka bir gzle kyaslanyordu. rn

    kalitesinden ok srelerin kalitesini gsteren yeterlilik indeksleri, irketin rekabet

    gcn belirleyen ok nemli bir gsterge haline gelivermiti. Srete varolan

    hatalar belirli bir disiplin altnda llerek, istatistik yardmyla analiz edilmeli ve

    iyiletirilmeliydi. yleyse Japonlar gibi rn kalitesinden daha ok, rnn retildiisrecin kalitesinin sorguland bir ynetim tarz oluturulmal ve bunu iyiletirmek

    iin de mteri beklentilerinin ok iyi belirlendii bir yntem dzenlenmeliydi

    (elebi, 2006).

    Bu mesaj iyi deerlendiren Motorola bakan kuruluu kkl bir deiime itmitir.

    Bundan sonra kendisinin ilk sorgulayaca indeksin sre kalitesi olacan belirterek

    bu konu zerinde hemen almalarn balatlmasn istemitir. te bu almalar,

    Alt Sigmay gn yzne karmtr. Bylelikle Motorola irketleri verimliliklerini

    Sigma Seviyesi adn verdikleri bir indeksle takip etmeye balamlardr. Bunu

    iyiletirmek iin de odaklanm projeler belirlemiler ve bu projeleri hedeflerine

    ulatrmak iin TAK (Tanmla-l-Analiz Et-yiletir-Kontrol Et) ad verilen ve

    kendilerinin derledii problem zme modelini oluturmulardr (elebi, 2006).

    1981de Motorolann en st on amacndan birisi de, 1986dan nce kaliteyi on kat

    gelitirme ve be yl iinde on kat byme karardr. Bu erevede ncelikle firma

    iinde yaygn hata azaltma ve birim bana hata says kavramlar tanmland. Bu

    tanm btn birimlerde hatalara ilikin veri lme ve toplamaya odaklanlmasn

    salad. Bylece, George Fisher tarafndan ynetilen Motorola letiim grubundan

    yeni bir dnce dodu ve bu yeniliki iyiletirme kavramna Alt Sigma ad verildi.

    Daha sonra, telefon kalitelerinin artmas ve gelimesini salamak iin Alt Sigma

    teknikleri i eitimlerde kullanlmaya baland. Bylece, Motorola firmas, 1988de,

    Alt Sigma felsefesi kullanarak, Ulusal Kalite dln alan ilk firma nvann alm

    ve her be yl iinde on kat byme hedefi, drt yl iinde yz kat byyerek

    gereklemitir (Iok, 2005).

    Motorolann stratejisi ve kaliteye bu kadar odaklanmas btn dnyada bata

    otomotiv sektrnn yeleri olmak zere btn firmalar tarafndan ilgiyle izlenmeye

    baland. Alt Sigma tekniklerini kritik bir baar faktr olarak Motoroladan sonra,

    General Electric (GE) ve Allied Signal (veya 1999da gerekleen birlemeden

    sonraki adyla Honeywell) uygulam ve drt yldan ksa srede milyarlarca dolar

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    21/110

    11

    kazan salamlardr. Alt Sigma sayesinde Motorolann ulusal kalite dl almas

    dnda Alt Sigma tarihindeki dier byk bir olay ise, 1991de JackWelchin

    GEnin CEOsu olmasyla gerekleti ve Welch st dzey kurmaylarndan Alt

    Sigmaya lgnca balanmalarn istedi. Ayrca GEnin Alt Sigmaya olan

    inancn ise, dengesizce diye nitelendirdi. GE, Alt Sigmay 1995te uygulamayabalad ve 1996-1999 dneminde drt yllk srete 2,2 milyar dolar kar elde etti

    (Iok, 2005).

    Allied Signal / Honeywell, Motorola ve GE ile balantl bir baka baar yksdr.

    Allied, 1995te Alt Sigma almalarna balam ve 1999da Alt Sigma konusunda

    geni kapsaml personel eitimi ve Alt Sigma ilkelerinin uygulanmasyla, ylda 600

    milyon dolardan daha fazla tasarruf salyordu. Allied Alt Sigma ekipleri, sadece

    tekrar ilerden kaynaklanan maliyetleri azaltmakla kalmayp, ayn ilkeleri uak

    motorlar gibi yeni rnler iin de uygulayarak, tasarmdan tescile kadar geen 42

    aylk sreyi de 33 aya indirmitir (Iok, 2005).

    1.4. Toplam Kalite Ynetimi ve Alt SigmaToplam Kalite ynetimi; tm proseslerin, rnlerin ve hizmetlerin tam katlm

    yoluyla gelitirilmesi, i ve d mteri tatmininin arttrlmas ve mteri ballnn

    yaratlmasnn salanmas amacyla iletmede alnan sonularn iyiletirilmesine

    dayanan, mteri beklentilerini hereyin zerinde tutan ve mteri tarafndantanmlanan kaliteyi, tm faaliyetlerin yrtlmesi srasnda rn ve hizmet

    bnyesinde oluturan modern ynetim biimidir. (elebi, 2006).

    Toplam Kalite Ynetimi (TKY) prensiplerini kabul eden Alt Sigma, TKYnin

    tesinde ve mkemmel bir kalite seviyesi iin sistematik, bilimsel ve kalc bir

    yaklam salar. O halde, TKYye uzaktan veya yakndan bulaan firmalara Alt

    Sigma yaklam yabanc gelmeyecektir. Daha nce bilinen ve kullanlan tekniklerin

    ve yntemlerin, Alt Sigma yaklamyla baar faktrleri ve rekabet gc ile ilgili

    sonular zerinde ok daha etkili olarak uyguland sylenebilir. Alt Sigma

    metodolojisi, sadece kaliteye odaklanan bir yaklam olmayp, organizasyonda yer

    alan tm proseslerde ve alanlarda, ksaca frsatlarn yer ald her yerde

    uygulanabilir. Ancak, Alt Sigmann uygulanabilmesi iin ISO 9001, ISO/TS 16949,

    ISO 14001 vb. kalite ynetim sistemi belgelerinin varlndan ok, etkin olarak

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    22/110

    12

    iliyor olmas gereklidir. Alt Sigma, ilemeyen ve altrlmayan belgelerin

    bulunduu firmalar yerine bu tr belgelerin olmamasna karn sistemli ve gvenilir

    veri altyapsnn olduu firmalarda da uygulanabilir. Ksacas Alt Sigmann temeli

    verilere dayanr ve veri olmadan frsatlar etkin olmadan izlenemez ve grlemez

    (Iok, 2005).

    Alt Sigma, kurum geneline daha geni bir bak asyla yaklamaktayken, Toplam

    Kalite Ynetiminin temel felsefelerinden biri olan ve Srekli yiletirme anlamna

    gelen Kaizen, daha ok ksa dnemde sorunlarn zmne ynelik bir yaklamdr.

    Alt Sigmann getirdii paradigma deiimi, tek tek hatalarn dzeltilmesi yerine

    srecin incelenmesi ve iyiletirilmesi olarak tanmlanabilir. Alt Sigmay Toplam

    Kalite Ynetiminden ayran bir zellik de, nceki yaklamlarda sorunu zmek

    esas alnrken maliyet olgusunun gz ard edilmesidir. Aktivite incelenirken maliyet-

    fayda analizi yaplmal ve maliyeti karlayacak bir ilem olup olmad

    belirlenmelidir. Bu adan Alt Sigma, Toplam Kalite Ynetimine gre daha

    sistematik ve kr odakl bir kalite ynetimidir (Ada, 2004).

    1.5. Alt Sigma ve Toplam Kalite Ynetiminin HatalarToplam Kalite Ynetimi (TKY), arkasnda olumlu bir hret brakm olmasna, pek

    ok kuruluta hala yayor olmasna ve Alt Sigma sisteminin oluturulmasn

    salayacak zemini hazrlam olmasna karn, bugn neden ok fazla rabetgrmemektedir? Olumsuz yarglarn bir blm sadece duygusaldr, Toplam Kalite

    Ynetiminin ilk yllarnda bu kadar talep grmesine karlk dedii bedel olarak

    dnlebilir. Bunun kadar nemli baka nokta da, birok giriimin balatlma ve

    ynetilme biiminin, Toplam Kalite Ynetimi uzmanlarnn zihninde, kt bir

    izlenim brakmasdr. Bu nedenle kaliteyi bilen ve uygulam insanlar, belki de, Alt

    Sigmann gerekten yeni ve stn birey sunduuna en zor ikna edilecek kiiler

    olacaktr. Toplam Kalite Ynetiminin gemite yapt baz hatalarn, yeterince

    dikkatli olunmad takdirde, Alt Sigma giriimlerinde yinelenmesi iten bile

    deildir. Tablo 1.2de Toplam Kalite Ynetiminin karlat baz hatalarn

    yansra, Alt Sigmann ayn durumlar iin nasl bir yol izlediini gstermektedir

    (Pande, 2004)

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    23/110

    13

    Tablo 1.2: TKY ve Alt Sigma likisi

    TKY Hatas Alt Sigma zmEntegrasyon Eksiklii:Kalite sk sk, irket stratejisi veperformansnn temel konularndan farkl bir

    yan etkinlik gibi grlmtr. Bununglgeleri arasnda, ekirdek ynetimekibinden ok, bu kiilerin konuyu delegeettikleri kiilerden oluan bir Kalite Konseyiya da kr-zarar veya net kr gibi konular ilehi ilikisi olmayan kalite blm personelisaylabilir. Bir dier btnleme boluu da,irketin orta kademe yneticilerinin kararverme srecinden karlmasyla ve sorunzme yetkisinin bu yneticilerin resmenkontrolnde olmayan ekipleredevredilmesiyle ortaya kar. Toplam kalitekavramnn telaffuz edilmesine karn,

    abalarn yalnzca rn retimdepartmanlaryla snrl braklmasylagiriimin kurulua gerek anlamda malolmasn engeller.

    lerin ve Kiilerin /irket veKiilerin Gelirlerine BalantKurmak:

    Alt Sigma kurulular sreynetimini, iyiletirmeyi ve lmzellikle iletmeden sorumlumdrlerin gnlk ilerinin bir parasolarak uygulamaya koyar. GeneralElectricin (GE) Alt Sigmaya maledilen ve ok iyi bilinen % 40lkperformans primi gibi tevikuygulamalar, Alt Sigmann iin birparas olduu mesajnkuvvetlendirir. Dikkat gerektiren birbaka nokta, Alt Sigmann idari yada hizmet srelerine uygulanmasdr.

    Bu sayede, GEnin Capital Servicesfinans birimlerinde ok baarlsonular elde edilmitir.

    lgisiz Liderler:Baarl TKY uygulamalarnn hepsindeliderlerin sreleri ynlendirme konusundaaktif olarak rol aldklar grlr. Ancak dahask rastlanan durum, st dzey ynetimlerinkukuculuu ya da kalite fikrini gelitirmekonusundaki isteksizlikleridir. Bu trkurulularda kalite geici olarak hissedilir vebu giriime n ayak olan kiiler irkettenayrldklarnda da kalitenin geici olduukantlanm olur.

    n Saflardaki Liderler:in en tepesindeki kiilerin AltSigmaya olan inan ve tutkusu,Bombardier, AlliedSignal ve GE gibiirketlerde apak grlmektedir. Bututku - ve Alt Sigma sistemi iin bkpusanmadan srekli nclk etmeyehazr olmak hemen her zaman birliderin Alt Sigmann iin srekliolarak yeniden yaratlmasyla edeerolduunu kavramasyla olanakldr.Bir irket ya da alt blmn yneticisi,sadece ayakta kalmann yeterliolmadn sylediinde ve sreklibaary yakalamak iin deiiminartk kanlmaz olduuna kararverdiinde, o irket Alt Sigmayuygulamak iin yeterince olgunlamdemektir.

    Kavram Bulankl:TKYdeki bulanklk kalite kavramnn

    kendisiyle balar. Kalite, pek ok yan anlamolan bildik bir szcktr. Pek ok irkettekalite, kalite kontrol ya da kalite gvencegibi belli sorumluluklar olan, yaklamnsreci iyiletirmek yerine onu istikrarlduruma getirmeye somut bir blmolagelmitir. Kalite felsefelerinin fikirleri debtn kavram pek ok kii iin gizemli halegetirmitir. ISO 9000 sertifikas ya da

    Tutarl Bir ekilde Tekrar EdilenBasit Bir Mesaj:

    Bu aamada Alt Sigma da, TKYninkarlat glklerle karlaabilir.Hepsinin tesinde Alt Sigma terimiburada anlatmaya altmz sistemitam olarak ifade etmek iin yeterlideildir. nerdiimiz pratiktanmlamann olduka ieyarayacana inanyoruz. Alt Sigmamteriye odaklanarak Sre

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    24/110

    14

    reengineering teknikleri benzeri yeniyaklamlarn ortaya kmasyla, mevcutkalite abalaryla bir trl btnleemeyenTKYnin yetersizlii iyice belirgin durumagelmitir.

    Ynetimi ve yiletirmesine nemvererek, gerekleri ve verileri akllcakullanarak baarya ulamay ve bunusrekli klmay salayan bir almasistemidir. Ak, eksiksiz ve yeterincespesifik. Bu tanmlamay srekli

    yineleyerek ve hangi aralarn zorunluolduu ya da hangi Alt Sigmafelsefesinin izlenmesi gerektii gibitartmalara girmeden, insanlarn kafakarklndan ve tereddtten uzaktutmak olanakldr.

    Belirsiz Bir Hedef:Pek ok irket, kulaa olumlu gibi gelenrnein mteri beklentilerini karlamak vetesine gemek benzeri kavramlarla, ancakbu hedeflere doru ilerlemeyideerlendirecek gereleri oluturmadklariin, kalite kavramn da bulank hale

    getirmitir. 1980lerde ve 1990lardaretilen kalite yntemleri de, gerekte okeitli ve deiken olan mteri taleplerinikarlamada olduka baarsz kalmtr.Mteri isteklerini gerekten anlamamzsalayacak aralar olmadan, TKY giriimi,ak ulu bir evrim olmaya mahkumdur; budng iinde irket, mterilerinin bugnktaleplerini karlayabilir ancak yarnnmterisi iin kendini hazrlayamaz.

    Anlaml ve Net Bir Hedef:Anlalr bir hedef, Alt Sigmann belkemiidir. Bu hedef ok iddialolmakla birlikte, gemiteki sfr hatakampanyalarnn tersine inandrc birhedeftir. Hedef ister baar oranyla(%99,9997 mkemmellik), ister

    milyon olaslkta hata says (3,4MOHS) ile, isterse Sigma ile ifadeedilsin, Alt Sigma giriiminde rolalan kiiler sonularn iyiletiinetank olur; stelik bu iyilemeyi paraile de ifade edebilir. Bunun kadarnemli baka bir nokta da, AltSigmay uygulayan kurulularn,mteri gereksinimlerini vetaleplerindeki deiimleri izlemeyntemlerine odaklanarak,performanslarn mterilerinin en sonve en zel taleplerine dayanarak

    lebilecekleri dinamik bir sistemkurmasdr. Hedef zaman iindedeiebilir, ama kapal evrim AltSigma sistemi kuruluun buna ayakuydurmasna yardmc olur.

    Ar Titizlik ve Teknik Katlk:TKY uzmanlnn en ok hayal krklyaratan etkilerinden biri kalite polisi dedenilebilecek bir kavramn yaratlmasyd:Bunlar bir iin yalnzca bir ekilde yaplmasgerektiini direten kiilerdi. Bu yntemdenya da inantan sapmak demek, kalite

    idealine ya da bir gurunun retilerineihanet ettiimiz anlamna gelirdi. Kalitekonusundaki katln etkileri iki tanedir: 1)Kaynaklar, uygun ya da gerekli olmayanaralarla sorunlar analiz etmek iinkullanlrd. 2) Kaliteyi uygulamaya alansradan (yani uzman olmayan) insanlar, bualmalardan dlanrd. Belki klie olacakama bu tr yaklamlar, daha karmakteknikleri ya da aralar destekleyen ve de

    Aralar ve Katlk DerecesiniKoullara Gre Semek:Siz ve iinizin yneticileri AltSigmann yalnzca teknik uzmanlkdeil, ok eitli becerileri gerektiren daha baarl bir kurulu yaratmakve onu srdrmek olduunu

    kavradnz srece bu sorunuyaamazsnz. Birden fazla Alt Sigmayolu vardr. Benimsenecek en salklyaklam: En kolay ve basit biimdebizi sonuca ulatracak ara veyaklamlardan yararlanacazolmaldr. Gerekse de, gerekmese deherkesin derinlemesine bir analizyapmasn bir analiz yapmasnistiyoruz deil. Sreleri lmek ve

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    25/110

    15

    gereksinim olmasa bile bu tekniklerinuygulanmas gerektiinde srar edenkiilerden kaynaklanmtr.

    iyiletirmek iin tutarl yntemleribenimsemenin ya da ileri dzeydekiteknikleri kullanmann hibir sakncasyoktur. Alt Sigma pek ok dnceyive yntemi kapsad iin katlksorununun stesinden gelebilir.

    TKYye zarar veren tutuculuk, AltSigma sistemi iinde potansiyel birtehlikedir.

    erideki Engelleri Amada Baarszlk:TKY zirvede olduu dnemde bile, pekokkuruluta departman dzeyinde kalan biralma idi. Bu durum btnyle ktdeildir. nk yalnzca bir departmanazg mteriler olabilir ve departmanlarnbnyesinde de llebilir ve iyiletirilebilirsreler bulunabilir. Ancak btnorganizasyona yaylm Toplam Kalitelaflarndan pek ou sadece lafta kalmtr.

    yiletirme projeleri ise mnferit paralarhalinde gereklemitir: mhendislikblm kendi projelerini uygulamtr,finans, imalat ya da insan kaynaklar da aynekilde.TKY ilerlemesiyle birlikte dahadepartmanlar aras zellik kazanmtr,ancak pek ok durumda kk sorunlar elealr, mteri asndan byk sorunlar deil.

    Departmanlar Aras SreYnetimine Verilen ncelik:En ileri noktadaki Alt Sigmauygulayclar, kendi hallerinebraklm blmleri ve izole olmusilolar gn na karma iinincelik listelerinin st sralarnayerletirir. Bu, hem daha sorunsuzileyen, daha etkili ve daha verimli birirket meydana getirmeyi

    kolaylatracak bir hedef olarak,hem de iletiimsizlik ve yanlanlamalardan kaynaklanan mkerrerileri ortadan kaldracak bir araolarak nemlidir. Bu durumda bile,Alt Sigmann kurumsal engelleriortadan kaldrmadaki baars ancakuzun vadede anlalabilir. Srelerilme ya da iyiletirme yntemlerikadar, Alt Sigma sistemi iin sreynetim disiplininin de yaamsalnem tamasnn nedeni budur.

    Adm Adm Deiime Kar KatlamalDeiim:TKY retileri sk sk, deiimin, ok saydakk iyiletirmeden olutuunu vurgular.TKY pakedi iinde deiimi dlayan birifade yoktur. Ancak, reengineeringkavram etkisini yitirdiinde irket liderleriarasnda sabrszlk balar.

    Adm Adm Katlamal Deiim:Alt Sigmann sunduu en bykfrsatlardan biri, hem kkiyilemelerin, hem de bykdeiimlerin baarya ulamannvazgeilmez birer paras olduunuhatrlatarak taze bir balangsunmasdr.

    Etkisiz EitimBurada etkisiz terimini, TKY eitimisrasnda karlalan birbirinden farkl btnsorunlar toparlayc bir terim olarakkullanyoruz. Bir kuruluu TKY ya da Alt

    Sigma konusunda eitmenin mkemmel biryolu yoktur. Zamanlama, ayrntlar vekaynaklar konusunda her zaman glklervardr. TKY eitiminin her zaman verimsizolduu iddia edilemez. TKY eitimi belirginbir ierik sunmaktan ok eitim aralarnaodaklanmtr. Sonu olarak insanlararalarn neler olduunu biliyor ama onlarnnasl ve ne zaman uygulayacaklarn

    Yeil Kuaklar, Kara Kuaklar,Uzman Kara KuaklarAlt Sigma kurulular eitimkonusunda ok yksek standartlarkoyar ve alanlarn bu standartlara

    ulamasn salamak iin gereklizaman ayrr ve parasal yatrmyapar. Pek ok kurulutaki eitim ikisaatten daha uzun srmezken, GEdekiKara Kuaklar hafta boyuncaeitim alr. Sonrasnda snava girer,konferans ve benzeri forumlarsayesinde renmeyi srdrr. Yeilkuaa duyulan inan daha da

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    26/110

    16

    bilmiyordu. TKY eitimi projelere arlkveriyordu. Dolaysyla insanlarn gnlkyaamdaki sorumluluklar asndan biranlam tamyordu.

    etkilidir. Ynetimdeki her alan AltSigma yntemleri hakknda en az ikihafta ders alr. Eitime verilen nem,bilinli olarak yaplm ciddi birfedakarlk, bir yatrmdr. Eitim ileinsanlarn yapt iler arasnda

    balant kurmak, sralara oturtulaninsan saysnn tesinde bir lmesistemi yaratmak gibi dier sorunlar,hem eitimin tasarlanmas srasnda,hem de renme srecinin ncesindeve sonrasnda katlmclardanbeklenenler arasnda ele alnr.

    Eitim Kalitesine Verilen nem:Toplam tanmlamasna karn, kaliteiyiletirme abalarnn pek ou yalnzcaretim srelerine eilir; hizmet, lojistik,pazarlama ya da edeer neme sahip dieryaamsal alanlara gereken nemi vermez.

    Btn Srelerine Verilen nem:Alt Sigma yalnzca hizmet veilemsel sreleri ele almakla kalmaz,retime kyasla bu alanlara daha fazlanem verir. Alt Sigma, TKYdendaha toplam olma potansiyeline

    sahiptir.

    1.6. Alt Sigmann Yararlar ve PrensipleriDnyada birok irket Alt Sigma yntemlerini kullanarak ok ksa srelerde

    inanlmaz sonular elde etmitir. Etkin bir ekilde Alt Sigma Stratejisini kullanarak

    byk kazanlar salayan firmalarn sonular tablo 1.3te gsterilmitir (Kwak,

    2006):

    Tablo 1.3: Alt Sigma Uygulayan irketler ve Fayda - Tasarruf Gstergeleri

    irket / Proje lm Faydalar / Tasarruflar

    Motorola (1992) retim ii fire dzeyi 150 kat azalma

    Raytheon Depo bakm zaman % 88 azalma

    GE Leasing Tamir atlyelerindeki evrimzaman

    % 62 azalma

    AlliedSignal(Honeywell)

    Tasarmdan teslimata evrimzaman

    18 aydan 8 aya dme

    GE Finansal 1999da 2 milyar $

    Motorola Finansal 11 ylda 15 milyar $DuPont Finansal 25 milyon $

    Telefonica Finansal lk 10 ayda 30 milyon

    Texas Instruments Finansal 600 milyon $

    Johnson & Johnson Finansal 500 milyon $

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    27/110

    17

    Her sigma derecesi atlamak demek, irket krllndan % 5-10luk net kr art

    anlamna gelmektedir. Alt Sigma stratejisi, retim, tasarm, sat, pazarlama, servis

    gibi tm i alanlarnda kolaylkla uygulanabilir. Alt Sigma alanlar tarafndan iyi

    bir ekilde uygulandnda (elebi, 2006);

    rn maliyeti % 10-25 iner, retim ve rn kalitesi artar, Mteri beklentileri daha iyi belirlenir, Pazar pay artar, Datm ve kalite performans artar, Daha gl ve salam tasarmlar yaplr, Tm srelerde kayplar en aza iner, Mteri sreklilii salanr, Kltr deiimini salar, Verimlilii artrr, Kompleks tasarmlar basit hale dnr.Alt Sigmay i stratejisi olarak uygulayan hizmet sektrnde faaliyet gsteren

    firmalarda ise, Alt Sigma aada yer alan faydalar salayacaktr (Antony, 2007):

    Btn organizasyonda blmler aras takm almasn gelitirir, Organizasyon kltrn, yangn sndrme kltrnden yangn nleme kltrne

    dntrr,

    alan moralini artrr, Kritik i srelerinde katma deersiz admlar azaltr, hzl hizmet retimini

    destekler,

    Dk kalite maliyetlerini azaltr (ge teslimat, mteri ikayetleri, vb.maliyetler),

    eitli problem zme aralar ve tekniklerinin bilinirliini ve dolaysylaalanlarn i tatminini artrr,

    Kabul ve alglardan ok gvenilir veri ve gereklere dayal kararlara gre etkinynetim anlayn gelitirir.

    Alt Sigma temel metodoloji ve aralar tesinde, ok iyi tasarlanm komple bir

    sistemdir. Alt Sigmann ana itici gc, istatistiksel ara ve yntemlerin disiplinli ve

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    28/110

    18

    kolay anlalr bir metot iinde ilevsel bir ekilde uygulanmasdr. Bu metodoloji ve

    aralar, sadece retim srelerine deil, dier i srelerine de uygulanabilmekte ve

    son derece baarl sonular elde edilmektedir. Alt Sigmann temel ilkelerinden biri

    de hatalarn azaltlmas ve srelerin iyiletirilmesinden elde edilen finansal

    kazanlarn grnr klnmas ve srekli izlenmesidir (elebi, 2006). Alt Sigmannznde yer alan mteri oda, mterilerin nelere deer verdiinin renilmesi ve

    bunu onlara krl olarak nasl salanacann planlanmasn ngrr.

    Bununla birlikte, Alt Sigmann temel ilkeleri veya temalar toplu olarak yle

    zetlenebilir (Iok, 2005):

    Mteri odakllk, Verilere ve gereklere dayal ynetim, Sre odakllk, Ynetimin katlmcl ve iyiletirmeye olan inanc, Proaktif ynetim, Snrsz ibirlii, Mkemmele yneli, Baarszla kar hogrAlt Sigmada performans lm mteri ile balar. Alt Sigma iyiletirmeleri

    mteri tatmini ve deeri zerindeki etkileriyle tanmlanr.

    Alt sigma, verilere dayal karar ve zmleri desteklemek iin yneticilerin iki

    temel soruyu cevaplamalarna yardmc olur: 1) Hangi veri / bilgilere gerekten

    ihtiya var? 2) Bu veri / bilgileri en fazla yarar salayacak ekilde nasl

    kullanabilirim?

    Alt Sigmada sre, faaliyetin olduu yerdir. ster irket ynetimi, isterse rn ve

    hizmet tasarm, performans lm, etkinliin artrlmas ya da mteri tatmininin

    iyiletirilmesi olsun, tm alanlarda baarnn anahtar, srelerdir. Alt Sigma

    uygulamalarnda salanan kazanlar, srelerin mteriye deer salamak iin

    kullanmyla gereklemitir.

    Alt Sigma, reaktif alkanlklarn yerini, dinamik, ihtiyalara gerekten cevap veren,

    proaktif bir ynetim tarznn almasn salayacak ara, yntem ve uygulamalar

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    29/110

    19

    ierir. Alt Sigma, insanlarn byk resimdeki yerlerini grmelerini ve faaliyetler

    arasndaki ilikileri anlamalarn salayarak ibirlii frsatlarn artrr. Alt Sigmay

    hedef edinmi bir irket, her zaman kusursuz iin aba harcayacaktr, fakat arasra

    olan baarszlklar kabul edecektir.

    1.7. Alt Sigma ve Mteri Kavramretilen her rnn bir alc kitlesi olmas gerekir. Bu kitlenin tad zellikler

    retici kurulular iin byk nem tar. rnlerinin pazarda tutulmas ve yaamas

    byk lde bu kitlenin niteliklerinin iyi bilinmesine ve rn gelitirmede buna

    gre hareket edilmesine baldr. Bu amala retici firmalarn kendilerine u sorular

    sormalar gerekir: rnmz kimler satn alacak? Satn alacaklarn belirleyici

    zellikleri nelerdir? rn tekrar satn alacaklar mdr? Deilse neden? Benzer

    rnleri satn alanlar neden bizim rnmz semiyorlar? Rakiplerimize gre,

    stn ve zayf taraflarmz nelerdir? Bu ve benzeri sorular; rne gerekten bal,

    sadk bir mteri kitlesi yaratabilmek iin son derece gerekli sorulardr. Bu sorular

    sorup yantlarn alarak rn satn almas beklenen kitlenin genel baz zelliklerini

    renebilirsiniz. Mteri ilikilerinin nemli olmasnn en byk nedeni hatalarn

    lelemeyen maliyetinin, llebilir maliyetinden fazla olmasndandr. ABDde

    yaplan bir ankete gre mterilerin retilen hizmetlerden tatmin olmalar halinde

    bunu ortalama yirmi kiiye, memnun kalmadklar durumda ise yaklak krk kiiye

    aktardklar tespit edilmitir. Bu nedenle hatal rn veya hizmet retmenin sadece

    malzeme kayplarna deil, ayn zamanda mteriler zerinde llemeyen (imaj

    sarslmas, gven kayb, pazar kayb, vb.) maliyetlerin de domasna neden olduunu

    kabul etmek gerekir. Burada, her mterinin ikayeti dile getirmeden ilikiyi kesme

    olasln da dnmek gerekir. Aratrmalar, yeni bir mteriyi elde etme

    maliyetinin, eski mteriyi korumaktan be kat daha fazla olduunu gstermektedir.

    Mterilerin ikayetlerinin belirlenmesi durumunda bunlarn giderilmesi

    mmkndr. Fakat ikayetlere ulamak kolay deildir. Mteriler ikayet etmek

    yerine baka kurumlar ile ilikiye girmeyi tercih etmektedirler. Onun iin srekli

    mteri memnuniyetine nem vermek ve ikayetlerin olumamasna gayret

    gstermek gerekmektedir. Modern dnyada, mterilerin beklentilerini

    karlayamayan ve onlar tatmin edemeyen organizasyonlarn uzun sre yaama

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    30/110

    20

    anslar yoktur. nk mterinin her zaman iin baka bir alternatif kurum bulmas

    mmkndr (elebi, 2006).

    Toplam Kalite Ynetiminde mteri tatmini yeterli sonu deildir. Asl hedef, rn

    tekrar satn alacak mteri kitlesini yaratabilmek olduundan salt mteri tatmini ile

    yetinilmemelidir. Mteri tatmininin tesinde, mteri mutluluunu yaratabilmek

    gerekir. Mteri mutluluunu salamak; pazar aratrmalarndan balar, rn

    planlama ve rn tasarm ile devam eder ve rnn mteriye sunumundan sonra da

    srer (elebi, 2006).

    Alt Sigmann temel felsefesi ve odak noktas da Toplam Kalite Ynetiminde

    olduu gibi mteridir. irketler kr edebilmek iin, mterilerinin beklentilerini

    karlayan rn veya hizmetleri retmek, mterilerine satmak durumundadrlar.

    yleyse, mteri beklentileri veya irket krll ile ilgili olmayan iler, irket

    srelerinde katma deersiz ilerdir ve irket srelerinden ayklanmaldr. Alt

    Sigmann odak noktasn grebilmek iin, mteri tedariki ilikisini yakndan

    incelemek gereklidir. Mteriler aldklar rnlerle kendi ihtiya ve beklentilerini

    karlamaya, firmalar ise mterileri iin yaptklar rnleri satarak kr elde etmeye

    alrlar. Dolaysyla, mteri beklentileriyle irket sreleri arasnda kuvvetli bir

    iliki olmas beklenmektedir. Bu etkileim, ekil 1.7deki gibi bir emayla ifade

    edilebilir. Firmann yaptklaryla mterilerin beklentileri arasndaki kesiim

    (etkileim) ne kadar artrlrsa, hem firmann, hem de tketicinin bu iten kazanc o

    kadar yksek olacaktr. Bu etkileimi artrmak kukusuz firmann grevidir. Firma,

    mteri beklentilerini ok iyi anlamal, elindeki kaynaklar en etkin ekilde

    kullanarak rnlerini mteri gereksinimlerini karlayacak ekilde sunmaldr. Bir

    firma yukarda sz edilen etkileimi artrmak iin neler yapabilir? Bunun iin

    hepimizin yakndan tand kalite kavramnn yakndan incelenmesi yeterlidir. En

    yaln haliyle mteriler, satn ald rnleri temel zelliine gre tercih ederler

    (elebi, 2006):

    Datm: Mteriler, rne uygun yerde ve uygun zamanda ulamak isterler. Fiyat: Mteriler, rn en dk fiyatla almak isterler. Kalite: Mteriler, rnn zelliklerinin, kendilerini en yksek dzeyde tatmin

    etmesini beklerler.

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    31/110

    21

    ekil 1.7: retici Mteri likisi

    retici firmann yapmas gereken, mteri beklentilerini karlayacak rn vehizmetleri geri plandaki retim srelerine doru aktarmaktr (elebi, 2006).

    Mterinin datm beklentisini karlamak iin, retim srelerinden minimumoperasyon ve datm sreleri tam zamannda retim gibi nemli ktlara

    ulamak zorundadr (elebi, 2006).

    Mterinin fiyat beklentisini karlamak iin, retilen rn ve hizmetlerinminimum maliyetlerle yaplmas gereklidir. te bu beklentiye bal olarak her

    irketin maliyetleri drmekle ilgili nemli stratejik hedefi bulunmaktadr.

    Kaliteli rnn pahal rn anlamna gelmediini grebilmek yeterlidir (elebi,

    2006).

    Mterinin kalite beklentisini karlamak iin, irket rettii rnlerini hi hataolmakszn mterisine ulatrmak zorundadr. te bu dorultuda, retim

    srelerinde hata bulmaya rnn gvenilirliini garanti almaya dnk nemli

    kaynaklar harcanr (elebi, 2006).

    Dolaysyla, mteriler reticilerden hi hata olmayan rnleri en az fiyatla,

    istedikleri yer ve zamanda kendilerine sunmalarn beklemektedir. Bu beklenti ne

    oranda karlanyorsa, o oranda mteri odakl bir irket haline gelinir. Alt Sigma

    metodolojisinin hedeflerine bakldnda bu amalarn dorudan mteri retici

    etkileiminin ykseltilmesine katk salayan, llebilir hedefler olduu grlebilir.

    hedeflerini, mteri beklentileri dorultusunda oluturabilmek nemlidir. Eer, bu

    RETC M TER

    YAPILAN BEKLENT

    ETKLE M (Datm, Fiyat, Kalite)

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    32/110

    22

    lmler doru yaplabiliyorsa, zamanla srelerde mkemmel bir yapya doru yol

    alnabilir (elebi, 2006).

    1.8. Alt Sigma ve Sre YnetimiSre, elde bulunan girdileri belirli operasyonlardan geirerek ktlara dntrmeeylemi olarak tanmlanmaktadr. Burada; insan, malzeme, makine, para gibi

    kaynaklar (girdileri) ileyip onlara deer katarak (operasyon veya ilemler) mteri

    isteklerini karlayacak rn ve hizmetlere (ktlara) dntrmek iin bir dizi ilem

    kastedilmektedir. ekil 1.8 bu durumu gstermektedir (elebi, 2006).

    ekil 1.8: Sre Tanm

    yi bir sre ynetimi, ancak her sre iin gerek duyulan girdilerin zamannda,

    istenilen yerde ve olmas gereken ekillerde bulunduu durumlarda mmkndr.

    Aksi taktirde srecin ihtiyalar ve gerekleri yerine getirilmemi olur. Bu da zaman

    kayb ve verimlilik d demektir. Sadece rn veya hizmetleri retmek iin

    yaplan ileri sre olarak grmemek lazmdr. Ayn zamanda idari iler, pazarlama,

    sat, sat sonras hizmetler, insan kaynaklar, bakm-onarm, evrak ileri, birimler

    aras iletiim vb. retilen hizmetleri destekleyen bir ok alma da sre kapsam

    ierisinde dnlmelidir. Bir organizasyonda srelerin tek tek belirlenmesi,

    tanmlanmas, her srecin girdileri, ilemleri, kullanlan yntem ve metotlar, ktlar

    belirlenmeli ve dokmante edilmelidir. Bunun neticesinde i tanmlarnn

    oluturulmas ve katma deeri olmayan eylemler ile alanlarn uratrlmamas

    salanmaldr (elebi, 2006).

    Sre Ynetimi bir organizasyonda srelerin tanmlanmas, tedarikilerin ve

    mterilerin ortaya karlmas, srecin sorumlularnn ve yaplacak ilemlerin

    Tedarikiler

    Girdiler:nsanMakineMalzemeParaBilgi...

    SRE

    ktlar:rnler

    HizmetlerRaporlar...

    Mteriler

    Geri Besleme

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    33/110

    23

    belirlenmesi, ilemleri gerekletirmek iin gerekenlerin ortaya konulmas, yaplan

    ilerin performansnn llmesi gibi sre ile ilgili tm eylemleri kapsamaktadr.

    Sre ynetiminin elemanlar aadaki gibi sralanabilir (elebi, 2006):

    Srelerin tanmlanmas ve dokmantasyonu Sreler aras ilikilerin ve sre sahiplerinin belirlenmesi Srecin tedarikisi ve mterisinin belirlenmesi Srecin hedeflerinin ortaya konulmas Srecin performansnn llmesi Sonularn gzden geirilmesi Srecin iyiletirilmesiSre ynetiminin son eleman olan srecin iyiletirilmesi ile mteri beklentilerinin

    karlanmas hedefini tutturma oran daha da artar. Alt Sigmada ulalmak istenen

    rn kalitesinden ok sre kalitesinde yeterliliklerin artrlmasdr. Dolaysyla,

    sreleri mkemmellie tayacak yntem, srelerin geleneksel yntemlerden farkl

    aralar yardmyla ynetilebilmesidir. Alt Sigma, sre bazl ynetiminin temeli,

    sre ktlarnn, sre girdileriyle ifade edilebilmesine dayanr. ekil 1.9da

    sistemin farkl noktalarndaki lmleri ya da deikenleri temsil eden semboller

    bulunmaktadr. Girdi ve sre aknda grlen Xler sistemin balang

    blmlerindeki deiimin ya da performansn gstergeleridir. Sadaki Yler ise, iin

    performansyla ilgili lmleri temsil eder. Y = f (X) (Y, Xin fonksiyonudur)

    demek, sistemin girdileri ve srelerindeki farkllklar ya da deikenlerin, nasl bir

    biti skoruyla karlaacamz byk lde belirlendiini sylemenin

    matematiksel boyutudur (elebi, 2006).

    ekil 1.9: Ak ncesi ve Ak Sonras Deikenler

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    34/110

    24

    Kapal evrimli i sisteminin pf noktas iki ynldr: 1) srecindeki ve

    girdilerdeki Xlerden ya da deikenlerden hangilerinin Yler ya da sonular

    zerinde en byk etkiye sahip olduunu anlamak 2) Gerekli dzenlemeleri yapmak

    ve onun krlln srdrmek iin srecin toplam performansn performansndaki

    deiimlerden (Yler ve dier harici etkenler) yararlanmak. Alt Sigma irketlerindeXler ve Yler zerine kurulu bir dil kullanmak artk alkanlk haline gelmitir. Yine

    de deiken denilince birden fazla anlam olabileceini bilmek gerekir; rnein Y u

    anlama gelebilir (elebi, 2006):

    Stratejik hedef Kazanlar Mteri memnuniyeti

    Toplam i verimlilii

    Xler u anlamlara gelebilir:

    Stratejik hedeflere ulaabilmek iin gerekli eylemler Yaplan iin kalitesi Mteri memnuniyetini belirleyen ana etkenler Personel, evrim zaman, kullanlan teknoloji vb. gibi sre deikenleri Srece katlan girdilerin kalitesi (mterilerden ya da tedarikilerden)Mteri gereksinimleri ve dolaysyla beklentilerini en iyi ekilde karlayabilmek

    iin, bu girdiler ile ktlar arasnda srecin yaratt ilikinin doru biinde

    belirlenmesi gereklidir. Bunu yapabilmenin yolu sre ynetiminden gemektedir.

    Dolaysyla, ktlar oluturan sre iyi tanmlanmal ve ilikiler doru olarak

    belirlenmelidir (elebi, 2006).

    1.9. Alt Sigmann Gelecei ve Yaln Alt SigmaAlt Sigma, gelip geici bir moda olarak alglanmaktan ok ynetim srecini

    gelitiren temel inisiyatiflerden biri olarak kalacaktr. Alt Sigmann ncelikli olarak

    odakland nokta hatalar saptamak deil, ynetim performansn iyiletirmektir.

    Aratrmaclar ve uygulamaclar, Alt Sigmay farkl organizasyonlar iin daha cazip

    hale getirmek iin dier mevcut yeniliki ynetim modelleriyle btnletirmeye

    almaktadrlar (Kwak, 2006). Yaln Alt Sigma kavram, Toyotada ortaya kan

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    35/110

    25

    Yaln retim sistemi ile Alt Sigma yaklamnn btnlemesiyle ortaya kan bir

    felsefedir (Andersson, 2006).

    Yaln retim Sisteminin aralar aada listelenmitir (Basu, 2003):

    Toplam Verimli Bakm 5 S (dzeltme, yerinde bulma, temizlik, standartlatrma, srdrme) Tam Zamannda retim Kalplarn Deiimi Sfr Kalite Kontrol retim Hcreleri Kanban Poka Yoke (Hatasz retim)ekil 1.10da Alt Sigma ve Yaln Alt Sigma arasndaki iliki grlmektedir:

    ekil 1.10: Alt Sigma ve Yaln Alt Sigma Arasndaki liki

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    36/110

    26

    Tablo 1.4te TKY, Alt Sigma ve Yaln Alt Sigmann benzerlik ve farklar

    karlatrlmtr (Andersson, 2006).

    Tablo 1.4: TKY, Alt Sigma ve Yaln Alt Sigmann Karlatrmas

    Konseptler TKY Alt Sigma Yaln Alt SigmaOrtaya k Japonyadaki kalite

    evrimiJaponya veMotoroladaki kaliteevrimi

    Japonya veToyotadaki kaliteevrimi

    Teori Mteriyeodaklanma

    Sfr hata Kayplar ortadankaldrma

    Srelere Bak Sreleri iyiletir vestandartlatr

    Sapmalar azalt vesreleri iyiletir

    Srelerdeki akiyiletir

    Yaklam Herkesin katlm Proje ynetimi Proje ynetimi

    Metodolojiler Planla, uygula,kontrol et, nlem al

    Tanmla, l, analizet, iyiletir, kontrolet

    Mteri deeri, deeryaylm, analiz, ak,mkemmellik

    Aralar Analitik veistatistiksel aralar

    leri analitik veistatistiksel aralar

    Analitik aralar

    Birincil Etkiler Mteri tatminindeart

    Tasarruf evrim zamanndaazalma

    kincil Etkiler Mteri sadakati veperformans art

    hedeflerindebaar ve finansalperformansta art

    Stokta azalma,verimlilik ve mteritatmininde art

    Eletiriler lm zoriyiletirmeler, arkaynak kullanm,net olmayan bak

    alar

    Herkesinkatlmamas,mteri tatminininartmamas, sistem

    bakna sahipolmamas

    Esneklikte azalma,tedarik zincirindedarboazlara sebepolma, her endstride

    uygulanamamas

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    37/110

    27

    2. ALTI SGMA UYGULAMA METODOLOJSAlt Sigma yaklamnn uygulanmasnda, ncelikle firmann stratejik ve kritik baar

    faktrlerine ynelik olarak doru projeler ile kendisini bu projeye adayacak

    kiilerden oluan bir ekip seilir. Szkonusu ekipte bulunanlar, yeil kuak veya kara

    kuak eitiminden geirilir. Daha sonra, Alt Sigma iyiletirme plan veya Alt Sigma

    yol haritas olarak adlandrlan TAK (ngilizce DMAIC) aamalar uygulanr. Alt

    Sigma yol haritas, uygulama metodolojisi veya TAK iyiletirme modeli, birbirini

    srasyla izleyen ve be aamadan oluan proje odakl dngsel bir yaklamdr. Bu

    aamalar unlardr (Iok, 2005):

    Tanmlama (T) [ Define (D) ] lme () [ Measure (M) ] Analiz (A) [ Analyze (A) ] yiletirme () [ Improve (I) ] Kontrol (K) [ Control (C) ]Alt Sigma uygulama metodolojisi veya TAK modeli aslnda, Alt Sigma yol

    haritasndan baka bir ey olmayp, temel uygunsuzluk nedenlerinin tanmlanp

    ortadan kaldrlmas iin srecin nasl tanmlanacan, lleceini,

    iyiletirileceini, analiz edileceini ve kontrol edileceini sistematik olarak irdeler.

    Kalite akmnn ortaya kmasndan bu yana sreler zerinde birok iyiletirme

    modelleri uygulanmtr. Dier iyiletirme modelleri gibi TAK dngs de,

    Deming tarafndan gelitirilen drt aamal PUK (Planla, Uygula, Kontrol Et,

    nlem Al) dngsne dayanr. Ancak, PUK dngs sre iyiletirme dngs

    iken, TAK dngs, hem sre iyiletirme, hem de sre tasarm dngsdr

    (Iok, 2005).

    ekil 2.1de TAK ileyiini gsteren soru evrimi yer almaktadr (zkan, 2006):

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    38/110

    28

    1. TANIMLAMA

    Proje konusunun firmadaki nemi nedir?Mteri kimdir?Mevcut durum ak emas nedir?Projenin amac nedir?Proje takvimi nedir?Projenin getirisi nedir?

    2. LME

    akndaki nemli llecek noktalarnelerdir?

    lmler uygun mu?Sre hakknda yeterli verimiz var m?Mevcut durumun saysal karl nedir?Nasl lm yapacam?lm yapacam veri cinsi nedir?

    3. ANALZ

    Mevcut durum nasldr?Sre olabilecei en iyi halde midir?Deiiklikleri yapmaya kim yardm

    edecek?Yatrm gerekli mi?Deiimin olumasn neler

    engelleyebilir?Uralmas gereken en nemli faktrler

    nelerdir?

    5. KONTROL

    Proje boyunca neler kontrol altndatutulmaldr?

    Kontrol altndaki faktrler iin ne trraporlar, hangi sklkta hazrlanmaldr?

    Projenin hedefine ulat nasl garanti

    altna alnr?Projeden kazanlanlarn devamllsalanabiliyor mu?

    4. YLETRME

    yilemi haldeki srecin ak emasnasldr?

    Hedefe ulamak iin kritik faktrlerehangi iyiletirmeler uygulanmaldr?

    ekil 2.1: Alt Sigma Proje Akemas

    2.1. TanmlamaBu aamann amac, projenin ama ve kapsamnn tanmlanmasdr. Bu aamada

    dikkat edilmesi gereken hususlar, seilen projenin organizasyonun imkan vekabiliyetlerine uygun olmas, daha yksek bir kalite yaratma ve maliyetleri azaltma

    olaslnn yksek olmasdr. Problemlerin net ve mmkn olduunca saysal olarak

    tanmlanmas eklinde zetlenebilir. Dolaysyla ilk olarak, tespit edilen problemin

    organizasyonun elindeki imkan ve kaynaklarla zlebilecek nitelikte olmasna

    dikkat edilmelidir. Ayrca seilen problemin, organizasyon iin nemli bir sknt

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    39/110

    29

    kayna olduundan ve dzeltilmesi halinde byk yarar salayacandan emin

    olunmas gerekmektedir. Bunun ak bir anlam da udur: Faydasna ve getirisine

    inanmadnz projelere girimeyiniz. Yine bu aamada, sre ve mteri hakknda

    bilgi toplanr. Seilen ve tanmlanan projenin daha yksek bir kalite yaratma ve

    maliyetleri azaltma olaslnn yksek olmas nemlidir. Bu aamann kts(zkan, 2006);

    Planlanan iyiletirmenin ayrntl tanm, Mteri iin nemli olan faktrlerin listesi, zerinde allacak srecin ak diyagram yardm ile detayl gsterimidir.2.2. lmeBu aamada, mevcut durumu tm ynleriyle aklayan bilgiler toplanr. nkgeerli ve doru performansn ve yaplan lmler olmakszn srecin mevcut

    iyiletirmelerinin etkilerini belirlemek mmkn deildir. Bu aamadaki en kritik

    faktr ise neyin ya da nelerin lleceinin doru belirlenmesidir. Aksi takdirde

    harcanacak emek ve kaynaklarn karl hibir kullanm alan olmayan sayfalarca

    veri olacaktr. Benzer ekilde belli bir sreteki hatalar iyiletirme frsatlarn

    belirlemek iin yaplacak analizler ncesinde, problem sahalar doru olarak

    belirlenmeli ve kullanlacak yntemler bu bilgilerin nda seilmelidir. Alt Sigma

    basamaklar ierisinde, verilen nem ve deer, harcanan para ve zaman asndan enfazla gz ard edilen aamann lm aamas olduu sylenebilir. lm srasnda

    somut bir sonu elde edilemediinden, bu parlayan bir basamak deildir. Bu nedenle

    bu basamaktan, bir an nce geme eilimi sz konusudur. Fakat bu doru deildir.

    nk kantitatif veriler Alt Sigmann temelini oluturur. yi veri olmadan iyi

    kararlar alnamaz. Geerli ve doru lmler olmakszn srecin mevcut

    performansn ve yaplan iyiletirmelerin etkilerini belirlemek mmkn deildir. Bu

    aamann kts (zkan, 2006);

    Srecin mevcut performans, Problemi ya da problemin oluumunu aklayan veriler, Problemin daha zel ve detayl bir tanmdr.

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    40/110

    30

    2.3. AnalizBu aamann amac, problemin asl nedenlerini tanmlamak ve bunlarn nedenlerini

    dorulamaktr. Dolaysyla bu aamann kts test edilen ve dorulanan bir hipotez

    olacaktr. Bu aamada ncelikle her bir problemin iletme krna, mteri tatminine,

    performansa ve retkenlie etkilerini belirlemektir. Ayrca rakiplerin ayn alanlarda

    yaadklar problemlerle yaplacak olan kyaslamalar (benchmarking) organizasyona

    ok deerli bilgiler salayacaktr. Seilen problemle ilgili olarak onlar ne gibi nlem

    almaktalar? Performanslar organizasyon ile karlatrldnda nasl? ok sayda

    irket performanslarn sayya dkmeden nce, kalite, etkinlik ve mteri tatmini

    konusunda kendi alanlarnda en iyi olduklarn dnrler. Fakat evreye baktktan

    ve kendilerini rakipleri ile karlatrdktan sonra genellikle dndkleri kadar

    istisnai olmadklarnn farkna varrlar (zkan, 2006).

    Eer mevcut durum ile bulunduklar durum arasndaki fark yeterince byk deilse

    ya da kapatlmas halinde organizasyona nemli bir avantaj salamayacaksa bir

    sonraki probleme geilmesi mantkl olacaktr. Dier yandan problemin genel

    performans, rekabet gcn nemli derecede etkiledii sonucuna varlrsa, bu

    kymetli maden zerinde almaya balanabilir. Burada cevaplanmas gereken bir

    dier nemli soru da hatalarn niin yapld ve bunlarn nasl onarlacadr. Deney

    doru kurulursa, elde edilecek rakamlar organizasyona cevaplar verecektir. Eer

    ihtiya duyulan rakamlar elde edilmediyse, geri dnlr ve yeni bir deneye ba lanr.

    Eer hatalarn ne zaman, nerede, ne kadar sklkla olutuuna cevap verilebiliyorsa,

    ihtiya duyulan bilgiye sahip olunmutur. Fakat yalnz belirtilere odaklanlmamal ve

    altta yatan nedenler bulunmaldr. Eer problemi arama ilemi yar yolda braklrsa,

    yarm bir zm elde edilmesi kanlmaz olabilir (zkan, 2006).

    2.4. yiletirmeBu aama problemin ortadan kaldrlaca ya da etkilerinin azaltlaca andr. Ancak

    zihindeki zmler hemen uygulamaya konmadan nce, bundan nceki

    basamaktan elde edilen kazanmlarn gzden geirilmesi yararl olacaktr. Bu gzden

    geirme sonucunda problemin; herkes tarafndan anlalabilecek derecede net ve

    ayrntl olarak tanmland, mevcut imkan ve kaynaklarla zlebilecek nitelikte

    olduu, giderilmesi halinde irkete byk yarar salayaca, zme yardmc olacak

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    41/110

    31

    doru verilere sahip olunduu ve temel nedenlerinin ve bunlarn nasl giderileceinin

    doru olarak belirlendii dnlyorsa, eldeki zmler denenmeye balanabilir

    (zkan, 2006).

    2.5. KontrolBu aamann amac, uygulanan iyiletirme plann ve elde edilen sonular

    deerlendirmek ve elde edilen kazanlarn srdrlmesi ve artrlmas iin

    gerekenleri ortaya koymaktr. Bu aamann ktlar; iyiletirmeye konu olan srecin

    son durumu, iyiletirme sonucu salanan kazanlar, iyiletirme sonucu ortaya kan

    frsatlar ve tavsiyelerdir. Gnmz iletmelerinde temel problem nasl baarl

    olacandan ok, nasl baarl kalacadr. Bununla ilgili ok sayda baar hikayesi

    mevcuttur. Ancak, eer biraz zihninizi zorlarsanz bunlarn pek ou uzun vadeli

    deildir. ok sayda irkette yldzlar snmesi, parlamas kadar doal karlanr.

    nk, baarnn srdrlememesi, tm aba ve kaynaklarn boa gitmesine yol aar.

    te bu nedenle kontrol aamas en nemli aamalarndan biridir. Bu aamada, ilk

    drt aama sonunda salanan kazanlar deerlendirilir. Bu kazanlarn srdrlmesi

    ve artrlmas iin neler yaplabilecei kararlatrlr, Alt Sigmann gl aralar

    yardm ile en kk baarlarn dahi kalc olmas salanr (zkan, 2006).

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    42/110

    32

    3. ALTI SGMA ORGANZASYON YAPISIAlt Sigma hareketinin en tannan ynlerinden biri, Kara Kuaklar, Uzman Kara

    Kuaklar ve Yeil Kuaklar gibi farkl isimlerle bilinen lm ve iyiletirme

    uzmanlarndan oluan bir ekibin oluturulmasdr. Kuaklar nemli olmakla birlikte,

    Alt Sigma srecini hayata geiren byk organizasyonel yap ve roller dizisi iinde

    en ok tannan unsurlardr. Alt Sigma ynetimine balarken, yaplmas gereken

    temel ilerden biri, kurulu iin gereken rolleri tanmlamak ve bu rollerin

    sorumluluklarn netletirmektir. Alt Sigma hedefleri, uygulama planlar, bte,

    mevcut personel ve kaynaklarn da iinde olduu bir dizi etken, bu kararlarn

    alnmasnda belirleyici olur. Bu blmde temel soru irdelenecektir (Pande, 2004):

    Bir Alt Sigma kuruluundaki balca roller nelerdir? Kara Kuak, Uzman Kara Kuak ve Yeil Kuak rollerinden en iyi biimde

    yararlanma seenekleri nelerdir?

    Alt Sigma srecini ayaa kaldrmak ve trmana geirmek iin hangi dzeydeve ierikte eitime gereksinim vardr?

    Tablo 3.1de Alt Sigma organizasyonundaki farkl rolleri datma ve bu rollerin

    raporlama yapsnn nasl ileyebilecei grlmektedir (Pande, 2004):

    Tablo 3.1: Genel Roller ve Kuaklardaki eitlerden rnekler

    Genel Rol Kuak ya da Dier nvanlarLiderlik Konseyi st Kalite Konseyi, Alt Sigma Ynetim Komitesi

    Sponsor ampiyon, Sre Sahibi

    Uygulama Lideri Alt Sigma Mdr, Kalite Lideri, Uzman Kara Kuak

    Rehber Uzman Kara Kuak ya da Kara KuakEkip Lideri Kara Kuak ya da Yeil Kuak

    Ekip yesi Ekip yesi ya da Yeil Kuak

    Sre Sahibi Sponsor ya da ampiyon

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    43/110

    33

    ekil 3.1de Alt Sigma almasnda yer alan oyuncular arasndaki iliki

    gsterilmektedir (elebi, 2006)

    ekil 3.1: Alt Sigma almasnda Yer Alan Oyuncular Arasndaki liki

    3.1. st Kalite KonseyiAlt Sigmada projeler, organizasyonun orta kademesinde yer alan Kara Kuaklar

    tarafndan yrtlr. Fakat st ynetim bu projelere yeterli nem ve desteivermezse, hibir sonu elde edilemez. Daha ak bir ifade ile, eer st ynetim Alt

    Sigma hakknda bilgi edinmek iin zaman harcamaz, bu i iin en nitelikli personeli

    grevlendirmez ve ihtiya duyulan kaynaklar salamazsa, Kara Kuaklarn baar

    ans olmayacaktr. Bunun iin zellikle byk apl iletmelerde bir st Kalite

    Konseyinin oluturulmas yararl olacaktr. Bu konseyin balca grevleri (elebi,

    2006);

    Alt Sigma uygulamalarnn kapsamn belirlemek, Alt Sigma organizasyonunu ve bu organizasyonda yer alan kiilerin yetki,

    sorumluluk ve grevlerini belirlemek,

    Alt Sigma uygulamalarnn kapsamn deien ihtiyalara ve iletmenin AltSigma konusunda ulat olgunluk dzeyine gre geniletmek ve organizasyon

    yapsnda buna uygun dzenlemeler yapmak,

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    44/110

    34

    Alt Sigma projeler iin gerekli kaynaklar salamak, proje takmlarnnkarlat byk problemleri zmlemek,

    Alt Sigma projelerini takip etmek ve gerektii durumlarda mdahalelerdebulunmak,

    Elde edilen olumlu sonular ve iyi uygulamalarn tm irketteyaygnlatrlmasn salamaktr.

    3.2. Ynetim TemsilcisiAlt Sigma almalar, st ynetimden etkili bir lider tarafndan ynetilmedii

    srece baarszlk olasl yksektir. Bu tr grevlendirme, Alt Sigmaya verilen

    nemi gstermesi ve faaliyetleri kolaylatrmas asndan nemlidir. Ynetim

    Temsilcisi, st ynetim adna karar verebilecei iin proje almalar srasnda kan

    sorunlarn zm iin konsey toplantlar beklenmeyecektir. Ynetim

    Temsilcisinin balca grevleri (elebi, 2006);

    Alt Sigma eitim planlarn hazrlamak ve eitim planna uygun olarakyrtlmesini salamak,

    Gerektiinde Alt Sigma konusunda, eitim kurulular, danmanlk irketleri vedier ilgili kurululardan yardm almak,

    Alt Sigma konusunda yardm isteyen kurulularn taleplerini cevaplamak, Proje seimi ve takm oluturulmasnda Kalite ampiyonu / ampiyonlarna

    yardmc olmak,

    Belirlenen projeleri ve bu projeler iin oluturulan takmlar onaylamak, Takmlarn gereksinimlerini deerlendirmek, uygun grdklerinden yetkisi

    dahilinde olanlar tedarik etmek, yetkisini aanlar st Kalite Konseyine

    bildirmek,

    Kalite ampiyonlarna her konuda destek olmak, Tm iyiletirme projelerini takip etmek ve elde edilen sonular bir rapor halinde

    st Kalite Konseyine sunmaktr.

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    45/110

    35

    3.3. ampiyonlarampiyonlar, projeleri saptayan kdemli yneticilerdir. Bu kdemli ynetim liderleri

    Alt Sigma almalarnn baarsndan sorumludur. Kalite ampiyonunun balca

    grevleri (elebi, 2006);

    yiletirme projelerinin iletme amalar ile uyumlu olmasn salamak, yiletirme takmlarnn kaynak ihtiyalarn ynetim temsilcisine bildirmek, yiletirme takmlar arasnda koordinasyonu salamak, Hzn yitiren almalara mdahele etmek, gerektiinde kapsam deiiklii, yeni

    personel grevlendirmesi vb. tedbirler almak,

    yiletirme projelerinin tamamlanma srelerini belirlemek, yiletirme projelerinin konu ve kapsam deiikliklerini onaylamaktr.ampiyonlarn en nemli grevlerinden biri de projeler esnasnda Kara Kuaklarn

    karlatklar engelleri ortadan kaldrmaktr. ampiyonlar, Alt Sigma projelerinde

    tam zamanl olarak grev almazlar. Zamanlarnn % 20 ila % 30unu Alt Sigma

    faaliyetleri iin harcarlar (Wheat, 2003).

    3.4. Proje LideriProje Lideri, projedeki almalardan, projenin planland gibi yrtlmesinden ve

    elde edilen tm sonulardan birinci derecede sorumlu kiidir. Proje Liderinin balca

    grevleri (Iok, 2005);

    ampiyon ile projenin belirlenmesini salamak, Proje belgesini ve uygulama plann oluturmak ve gncelletirmek, Ekip yelerini semek, Kaynaklar ve bilgileri toplamak ve aratrmak, Uygun Alt Sigma aralarn uygulamak, Projenin iyiletirilmesini salamak, Elde edilen sonular belgelemek ve projenin sunuunu yapmaktr.

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    46/110

    36

    3.5. Uzman Kara KuaklarUzman Kara Kuaklar, sra d niceliksel ustalklar, retim ve liderlik

    yetenekleriyle tam zamanl retmenlerdir. ki gerei yerine getirerek sertifika alrlar

    (elebi, 2006):

    Sertifika alan on kara kuaa gz kulak olmak letme ampiyon ekibi tarafndan onaylanm olmakUzman Kara Kuaklar, Kara Kuaklar gzden geirir ve onlara rehberlik ederler.

    Uzman Kara Kuaklarn seilme kriterleri niceliksel ustalk ile retim ve rehberlik

    yetenekleridir. Uzman Kara Kuaklar retmek ve rehberlik etmek iin en az iki

    hafta eitilirler. Uzman Kara Kuaklarn balca grevleri (elebi, 2006);

    yiletirme takmlarna bata istatistik yntemlerin seimi ve kullanm olmakzere her konuda teknik destek salamak,

    Kalite ampiyonlarna projelerin tamamlanma srelerinin belirlenmesindeyardmc olmak,

    yiletirme projelerinden elde edilen sonular Ynetim Temsilcisi iin bir arayagetirmek ve zetlemek,

    Alt Sigma konusunda eitim vermek,

    alanlar bilgilendirmek suretiyle Alt Sigmann organizasyon apndabenimsenmesine katk salamaktr.

    3.6. Kara KuaklarKara Kuaklar, ekiplere nclk eden ve kilit sreler zerinde odaklanan, sonular

    ampiyonlara raporlayan tam zamanl kalite yrtcleridir. Bu ekip liderleri,

    mteri tatminini ya da verimlilik artn etkileyen kilit sreleri lme, zmleme,

    gelitirme ve kontrol etmeyle sorumludur. Kara Kuaklar, birincisi bir Uzman Kara

    Kuan himayesinde, ikincisi de daha bamsz iki projeyi tamamlayarak sertifika

    alrlar. Sertifika almak iin Kara Kuaklar ayn zamanda iletme ampiyon ekipleri

    tarafndan onaylanmaldrlar. Kara Kuaklarn balca grevleri (elebi, 2006);

    yiletirme projesini belirleyerek kalite ampiyonuna sunmak,

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    47/110

    37

    yiletirme projelerinin konu ve kapsam deiikliklerini kalite ampiyonunasunmak,

    Takm yelerini belirlemek ya da belirlenmesinde kalite ampiyonuna yardmcolmak,

    Takm yeleri arasnda grev dalm yapmak, yiletirme projesini ynetmek ve projenin zamannda tamamlanmasn

    salamak,

    Bilgi ve kaynak ihtiyalarn belirlemek ve ihtiyalar kalite ampiyonunabildirmek,

    Takm yelerine Alt Sigma aralarnn kullanm ve proje grevlerinin yerinegetirilmesi srasnda teknik destek salamaktr.

    3.7. Yeil KuaklarYeil kuaklar, Alt Sigma aralarnn daha ok lm aralarn iyi bilen, dier

    aralar konusunda temel bilgilere sahip, Kara Kuak projelerinde takm eleman

    olarak alan kiilerdir. Projeler zerinde tam zamanl almazlar, Alt Sigma

    projeleri zerinde irketteki dier ilerini yaparken alrlar. Kara Kuak projesi

    biter bitmez, ekip yelerinden dzenli ilerinin bir paras olarak Alt Sigma

    araalarn kullanmay srdrmeleri beklenir. Alt Sigma organizasyonunda Kara

    Kuaklar kadar bir nemli rol de Yeil Kuaklardr. Zira Yeil Kuaklar da Kara

    Kuaklar gibi projelerde uygulama noktasnda etkin bir role sahiptirler (elebi,

    2006).

    3.8. Alt Sigma EitimleriAlt Sigma kuruluu renen bir Kurulutur. Bunun anlam, kuruluun,

    mterilerden, d ortamlar ve srelerden srekli olarak yeni bilgiler ve grler

    edinmesi; bu bilgilerden yararlanarak yeni fikirler, rnler, hizmetler ve yenilikler

    retmesi ve bunlarn sonucunu deelendirerek bilgisini daha da ilerletmesidir.Eitim, hem balangta hem de kalc bir uygulama olarak Alt Sigma yoluyla

    baary yakalamann anahtar unsurudur. Bir Alt Sigma kuruluunu olutururken

    nemli btn ynetsel beceriler farkl aamalarda bir rol oynar. rnein, Kara

    Kuaklara verilen eitim proje ynetiminden, deiim ynetimine, uzlama ve ekip

    oluturmaktan, lm ve sre analizi ara ve tekniklerine kadar uzanan geni bir

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    48/110

    38

    dizi konuyu kapsar. irketlerin Alt Sigmaya ilk baladklar dnemde eitim

    konusunda nem vermeleri gereken noktalar vardr. Bunlar alanlarn zerlerine

    den rolleri yerine getirmeleri ve srekli renme srecini planlamalar iin en fazla

    gereksinim duyulan beceri ve yntemlerdir. yi bir Alt Sigma eitiminin kilit

    noktalar herhangi bir eitim srecinin gerektirdiklerinden ok farkl deildir. AltSigma eitimleri planlanrken, zerinde durulmas gereken nemli noktalardan

    bazlar aada yer almaktadr (Pande, 2004):

    Bizzat uygulamaya dayal renmenin n plana karlmas, Konuyla ilgili rnekler vererek gerek hayatla balant oluturulmas, Bilgiyi gelitirmek, Farkl retme yntemlerinin kullanlmas, Eitimin renmekten daha ileri bir uygulamaya dntrlmesi, Eitimin srekli bir eyleme dntrlmesi.Pek ok farkl trdeki kuruluta yrtlen baarl Alt Sigma almalar, irketleri

    daha duyarl ve verimli duruma getirme sorununu zmek iin bekleyen geni bir

    kapasite ve zengin olanaklar bulunduunu gstermektedir. Bu potansiyeli gn na

    karmak iin, haftalar srecek bir eitim vermek art deildir. Alt Sigmann ileri

    dzeyindeki becerilerinden bazlarnda uzmanlamak, zellikle istatistik konusunda

    hibir n bilgisi ve deneyimi olmayanlar iin elbette zaman gerektirir. Dier yandan,

    eitimin iyi tasarlanmas, katlmclarn mevcut becerilerini, srelere vb. uyacak

    biimde uyarlanmas kouluyla insanlar iyiletirme projelerinde rol alacak dzeyde

    yetitirilmeleri, iki haftadan ksa bir sre iinde olanakldr. Tablo 3.2de Alt Sigma

    genel eitim program yer almaktadr. Bu tabloda gn saysnn kesin konmasnn

    nedeni, katlmclarn mevcut birikimleri, bizzat yaptrlacak uygulamann

    younluu, sunulacak konunun derinliine bal olarak bu srenin farkllk

    gsterebilmesidir (Pande, 2004).

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    49/110

    39

    Tablo 3.2: Alt Sigma Genel Eitim Program

    Eitim Konusu erik Katlmclar SreAlt SigmaKavramlarnnTantlmas

    Temel Alt Sigmaprensipleri, irketin AltSigma ihtiyacnn gzden

    geirilmesiKsa uygulama ve/veyasimlasyonRollerin ve beklentileringzden geirilmesi

    Herkes 1-2 gn

    Alt SigmaalmalarnnYnlendirilmesive Sponsorluu

    Liderlik Konseyi veSponsor rolleri iingerekenler ve becerilerProje seimiEkip projelerinin gzdengeirilmesi

    LiderleriUygulama Liderleri

    1-2 gn

    Liderler iin Alt

    Sigma Srelerive Aralar

    Alt Sigma lm ve analiz

    sreleri / aralarkonusunda youn veuyarlanm bilgiler

    Liderleri

    Uygulama Liderleri

    3-5 gn

    DeiiminLiderliiniYapmak

    Kurumsal deiiminynn belirlemek,benimsetmek veynlendirmek iin kavramve uygulamalar

    LiderleriUygulama LiderleriUzman KaraKuaklarEkip Liderleri / KaraKuaklar

    2-5 gn

    Alt SigmayiletirilmesiTemel BecerilerEitimi

    Sre iyiletirmesiTasarm / yeniden tasarm,temel lm ve iyiletirmearalar

    Ekip Liderleri, KaraKuaklarYneticiler / YeilKuaklarEkip yeleriProje Sponsorlar

    6-10 gn

    birlii ve EkipLiderliiBecerileri

    Uzlama salamak,tartma ynetmek, toplantdzenlemek,uyumazlklar zmekiin gerekli beceri veyntemler

    LiderleriRehberler / UzmanKara KuaklarEkip Liderleri / KaraKuaklarYneticiler / YeilKuaklarEkip yeleri

    2-5 gn

    Orta DzeydekiAlt Sigma

    lm ve AnalizAralar

    Daha karmak projesorunlarn zmek iin

    teknik beceriler:rnekleme ve veri toplamastatistiksel sre kontrolstatistiksel anlamn testedilmesiKorelasyon ve regresyonTemel deney tasarm, vb.

    Uzman KaraKuaklar

    Ekip Liderleri / KaraKuaklar

    2-6 gn

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    50/110

    40

    leri DzeydekiAlt SigmaAralar

    Uzmanlk beceri vearalar ile ilgili modller:kalite fonksiyonlarnnyaylmleri istatistiksel analizTaguchi yntemleri

    Uzman KaraKuaklarDanmanlar

    Konuyabalolarakdeiir

    Sre Ynetimilkeleri veBecerileri

    Bir temel projenin ya dadestek projesinintanmlanmas,nemli ktlarn,ihtiyalarn ve lmlerinsaptanmas,zleme ve uyar plan

    Sre Sahipleri LiderleriDepartmanYneticileri

    2-5 gn

  • 7/30/2019 Alti Sigma Ve Istatistiksel Uygulamalari Six Sigma and Statistical Tools

    51/110

    41

    4. ALTI SGMA UYGULAMALARINDA BAARI FAKTRLERAlt Sigma, kalitenin gelimesi iin sadece birka tekniin ve aracn kullanmn

    deil, tm felsefeye ball gerektirmektedir. Alt Sigma, finansal ve ilemsel

    anlamda dorudan etki yapacak sre ve rn iyiletirmelerini hedefler. likilerin

    aka ortaya konmas anlamnda, projelerin ve aktivitelerin mteriyle, ana

    srelerle ve rekabet gcyle olan bann akla kavumas gerekmektedir (Ada,

    2004). Bu nedenle, Alt Sigmann etkin bir ekilde uygulanabilmesi iin baz kritik

    noktalar tespit etmek ve izlemek gereklidir. Tablo 4.1de Alt Sigma uygulayan bir

    irkette dikkat edilmesi gereken kritik baar faktrleri grlmektedir. 5li skalada

    (Antony, 2007);

    1 = En nemsiz

    2 = Az nemli

    3 = nemli

    4 = ok nemli

    5 = Olmazsa Olmaza karlk gelmektedir.

    Tablo 4.1: Al