Alcock & Brown Senior Workbook

28
Alcock & Brown Alcock & Brown Senior Workbook Senior Workbook

Transcript of Alcock & Brown Senior Workbook

Alcock & BrownAlcock & BrownSenior WorkbookSenior Workbook

First Non-Stop Atlantic Flight

In 1913, Lord Northcliffe the owner of the 'Daily Mail’ newspaper, offered a prize of £10,000 for the first aircraft to fly non-stop across the Atlantic. Aircraft then were not advanced enough to make that trip. During the first world war great advances were made in aircraft design and after the war in 1918, the prize was offered again. Four teams travelled by ship to Newfoundland to take part in the race.

The American government also sent a team to Newfoundland to try to cross the Atlantic. They planned to attempt this using four flying boats, nicknamed the 'Nancies'. This aircraft could not fly the full distance and planned to stop in the Azores. This meant however, they could not win the prize.

The Sopwith team (Hawker & Grieve ) set out after the Americans had departed. As they were flying non-stop they could still win the race. They got more than half way when their plane broke down. They were picked up by ship in the Ocean.

Another team, Raynham and Morgan also set out, but they crashed while taking off.

After 11 days, one of the American Planes, the NC4, arrived in Lisbon, Portugal, becoming the first aircraft to cross the Atlantic ocean.

The remaining two teams still in Newfoundland could still win the Daily Mail prize. The Handley Page team were not ready to fly, but on the 14th of June 1919 the Vickers Vimy took off from St John’s, Newfoundland.

Alcock and Brown flew for 16 hours and on Sunday the 15th June landed near the Marconi Radio Station in Clifden, Ireland. They were the first to fly the Atlantic non-stop and won the race and the prize of £10,000.

First Non-Stop Atlantic Flight

In 1913, Lord Northcliffe the owner of the 'Daily Mail’ newspaper, offered a prize of £10,000 for the first aircraft to fly non-stop across the Atlantic. Aircraft then were not advanced enough to make that trip. During the first world war great advances were made in aircraft design and after the war in 1918, the prize was offered again. Four teams travelled by ship to Newfoundland to take part in the race.

The American government also sent a team to Newfoundland to try to cross the Atlantic. They planned to attempt this using four flying boats, nicknamed the 'Nancies'. This aircraft could not fly the full distance and planned to stop in the Azores. This meant however, they could not win the prize.

The Sopwith team (Hawker & Grieve ) set out after the Americans had departed. As they were flying non-stop they could still win the race. They got more than half way when their plane broke down. They were picked up by ship in the Ocean.

Another team, Raynham and Morgan also set out, but they crashed while taking off.

After 11 days, one of the American Planes, the NC4, arrived in Lisbon, Portugal, becoming the first aircraft to cross the Atlantic ocean.

The remaining two teams still in Newfoundland could still win the Daily Mail prize. The Handley Page team were not ready to fly, but on the 14th of June 1919 the Vickers Vimy took off from St John’s, Newfoundland.

Alcock and Brown flew for 16 hours and on Sunday the 15th June landed near the Marconi Radio Station in Clifden, Ireland. They were the first to fly the Atlantic non-stop and won the race and the prize of £10,000.

Questions:

Which ocean did the flyers cross ?

Who was the owner of the Daily Mail ?

Why could the Americans not claim the prize ?

To which group of Islands did the ‘Nancies' fly ?

What country was the first, to fly the Atlantic ?

In what month did Alcock and Brown fly the Atlantic ?

Name the town near which Alcock and Brown landed ?

WORDSEARCH

ATLANTIC NON-STOP CLIFDEN NEWFOUNDLAND RACE CRASHED LISBON PORTUGAL NEWSPAPER PRIZE HAWKER VICKERS VIMY ALCOCK BROWN MARCONI

ACROSS DOWN

1 A radio station owner 2 Which ocean did the flyers cross

5 Alcock and Brown flew ... 3 The Vimy navigator

7 The headlines were printed in a ... 4 The capital of Portugal

9 The aircraft type that Hawker and Grieve flew 6 The name of the newspaper owner

12 The country the flyers took off from 8 Near what town did Alcock and Brown land

16 A large body of water 10 Type of plane the Americans flew

18 What happened to Raynham and Morgan 11 The nickname of the American planes

19 A type of Vickers aircraft 13 The team to first fly the Atlantic came from ...

20 The city the Vimy took off from 14 The name of the newspaper

22 Islands in the Atlantic 15 The Sopwith pilot

23 The country in Europe the Americans reached 17 The Vimy pilot

21 In what month did Alcock and Brown fly the Atlantic

Questions:

Which ocean did the flyers cross ?

Who was the owner of the Daily Mail ?

Why could the Americans not claim the prize ?

To which group of Islands did the ‘Nancies' fly ?

What country was the first, to fly the Atlantic ?

In what month did Alcock and Brown fly the Atlantic ?

Name the town near which Alcock and Brown landed ?

WORDSEARCH

ATLANTIC NON-STOP CLIFDEN NEWFOUNDLAND RACE CRASHED LISBON PORTUGAL NEWSPAPER PRIZE HAWKER VICKERS VIMY ALCOCK BROWN MARCONI

ACROSS DOWN

1 A radio station owner 2 Which ocean did the flyers cross

5 Alcock and Brown flew ... 3 The Vimy navigator

7 The headlines were printed in a ... 4 The capital of Portugal

9 The aircraft type that Hawker and Grieve flew 6 The name of the newspaper owner

12 The country the flyers took off from 8 Near what town did Alcock and Brown land

16 A large body of water 10 Type of plane the Americans flew

18 What happened to Raynham and Morgan 11 The nickname of the American planes

19 A type of Vickers aircraft 13 The team to first fly the Atlantic came from ...

20 The city the Vimy took off from 14 The name of the newspaper

22 Islands in the Atlantic 15 The Sopwith pilot

23 The country in Europe the Americans reached 17 The Vimy pilot

21 In what month did Alcock and Brown fly the Atlantic

Effect of Wind

In 2005, Mark Rebholz flew across the Atlantic in a replica Vimy. In the video he explains how pilots must take wind speed and direction into account, in order to calculate the compass direction ( heading ) needed for their journey.

If the wind is from behind, the plane will travel faster over the ground. If it is from the front the journey will take more time. If the wind is from the side, the plane will be blown off course if the heading is not adjusted for the wind. The stronger the wind, the more the plane will be affected. In very light winds, the plane will not be affected very much. Play the video which shows wind direction and marks positions A B C D E and F

Circle all the answers that are TRUE for each journey:

AIRCRAFT SPEED DRIFT (BLOWN)

Flying from A to B FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from B to C FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from C to D FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from D to E FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from E to F FASTER SLOWER SAME N S E W

Effect of Wind

In 2005, Mark Rebholz flew across the Atlantic in a replica Vimy. In the video he explains how pilots must take wind speed and direction into account, in order to calculate the compass direction ( heading ) needed for their journey.

If the wind is from behind, the plane will travel faster over the ground. If it is from the front the journey will take more time. If the wind is from the side, the plane will be blown off course if the heading is not adjusted for the wind. The stronger the wind, the more the plane will be affected. In very light winds, the plane will not be affected very much. Play the video which shows wind direction and marks positions A B C D E and F

Circle all the answers that are TRUE for each journey:

AIRCRAFT SPEED DRIFT (BLOWN)

Flying from A to B FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from B to C FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from C to D FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from D to E FASTER SLOWER SAME N S E W

Flying from E to F FASTER SLOWER SAME N S E W

FAKE NEWS

Fake news, also known as junk news or pseudo-news, is a type of propaganda that consists of deliberate disinformation or hoaxes. It is usually spread via traditional news media (print and broadcast) or online social media.

An 1894 illustration by Frederick Burr Opper

The term ‘fake news’ goes back more than 100 years. In 1891, the Buffalo Commercial printed “The public taste ... certainly has no genuine appetite for ‘fake news’ …”  ‘Fake news’ is even older than this. During the first century BC, the Emperor Octavian ran a campaign of misinformation against his rival Mark Antony, portraying him as a drunkard, and a mere puppet of the Egyptian queen, Cleopatra VII.

Alcock and Brown were also the subject of fake news. It was not possible for the Vimy to fly upside-down but this fact did not prevent the newspapers of the time from printing sensational headlines. The most famous made up story about the trip was that Brown had to walk on the wing to clear ice from the engine.

Although Alcock did fly into cloud and lose control, he was never upside down 10 ft over the sea. The Vimy had suffered a stall and spiral descent, but that doesn’t seem as exciting as being upside-down, does it ?

It is the job of newspapers to provide news and stories that people would like to read. Exciting, interesting and informative stories that are true. Unfortunately, not all newspapers take the time and effort to make sure that they have the real and complete story.

INTERNET STORIES

While newspapers have failed to do their job from time to time, the Internet provides a platform where anyone can publish anything they wish. The picture (below) was a Jurassic Park publicity image. As the responder James Boggess points out, it’s Spielberg in the picture ! This picture is fake, as you probably suspected but it was shared over 14 thousand times and had over 4 thousand comments including … “I don’t care who he is he should not have shot that animal’

Lot’s of people were upset that anyone should shoot a triceratops, but remember, they became extinct over 60 million years ago !

Sometimes it’s easy to see if the story is real or fake, sometimes it’s very difficult. Let’s consider.

Did the author named, even create the story ? Was the account hacked ? Why did they publish the story ? Is it clickbait, satire, error or published to cause hurt or damage.

FAKE NEWS

Fake news, also known as junk news or pseudo-news, is a type of propaganda that consists of deliberate disinformation or hoaxes. It is usually spread via traditional news media (print and broadcast) or online social media.

An 1894 illustration by Frederick Burr Opper

The term ‘fake news’ goes back more than 100 years. In 1891, the Buffalo Commercial printed “The public taste ... certainly has no genuine appetite for ‘fake news’ …”  ‘Fake news’ is even older than this. During the first century BC, the Emperor Octavian ran a campaign of misinformation against his rival Mark Antony, portraying him as a drunkard, and a mere puppet of the Egyptian queen, Cleopatra VII.

Alcock and Brown were also the subject of fake news. It was not possible for the Vimy to fly upside-down but this fact did not prevent the newspapers of the time from printing sensational headlines. The most famous made up story about the trip was that Brown had to walk on the wing to clear ice from the engine.

Although Alcock did fly into cloud and lose control, he was never upside down 10 ft over the sea. The Vimy had suffered a stall and spiral descent, but that doesn’t seem as exciting as being upside-down, does it ?

It is the job of newspapers to provide news and stories that people would like to read. Exciting, interesting and informative stories that are true. Unfortunately, not all newspapers take the time and effort to make sure that they have the real and complete story.

INTERNET STORIES

While newspapers have failed to do their job from time to time, the Internet provides a platform where anyone can publish anything they wish. The picture (below) was a Jurassic Park publicity image. As the responder James Boggess points out, it’s Spielberg in the picture ! This picture is fake, as you probably suspected but it was shared over 14 thousand times and had over 4 thousand comments including … “I don’t care who he is he should not have shot that animal’

Lot’s of people were upset that anyone should shoot a triceratops, but remember, they became extinct over 60 million years ago !

Sometimes it’s easy to see if the story is real or fake, sometimes it’s very difficult. Let’s consider.

Did the author named, even create the story ? Was the account hacked ? Why did they publish the story ? Is it clickbait, satire, error or published to cause hurt or damage.

John (Jack) Alcock attended Heyhouses School in and about 1900. He wrote an essay about courage in his copybook. This is a part of the essay. Listen to 13-year-old Jack Alcock read it to you. He is John Alcock's great-grandnephew.

GROUP WORK

What does it mean to be courageous ?

John gives an example of a job that requires physical courage. Create a list of examples of physical courage. Remember, they might not be occupations, people are courageous for fun also.

Discuss the difference between ‘Moral Courage’ and ‘Physical Courage’.

Give some examples or stories of someone being morally courageous.

Give some examples of where you might find out about real and true information.

Where might you see or read stories which may not be true, ‘fake news’.

Discuss why spending a lot of time browsing social media and the internet might not be good for you. Consider your physical and mental wellbeing.

Are there any benefits to using the internet ? How can we reduce the dangers ?

Superstitions & Lucky Charms

Alcock believed that the number 13 was lucky for him.

His work number at Empress engineering was 13. The Vickers Vimy was the 13th of the batch and finished on Feb 13th. There were 13 members in the group that travelled to Newfoundland. He tried very hard to leave on Friday 13th of June, (though he had some bad luck when part of the undercarriage failed, which meant he would depart on Saturday 14th.)

Brown too, was not without his superstitions. He brought a furry toy, a black cat called ‘Twinkletoes’ as a mascot. Alcock brought his own companion, ‘Lucky Jim’, a tatty toy cat. One of the engineers also fixed a lucky horseshoe under Alcock's seat.

Discuss Why would Alcock and Brown have taken lucky charms with them ? Make a list of any other lucky charms you can think of. Can you think of any symbols of bad luck ?

Research Why is a horseshoe considered to be lucky ?

‘Lucky Jim’

‘Twinkletoes’

John (Jack) Alcock attended Heyhouses School in and about 1900. He wrote an essay about courage in his copybook. This is a part of the essay. Listen to 13-year-old Jack Alcock read it to you. He is John Alcock's great-grandnephew.

GROUP WORK

What does it mean to be courageous ?

John gives an example of a job that requires physical courage. Create a list of examples of physical courage. Remember, they might not be occupations, people are courageous for fun also.

Discuss the difference between ‘Moral Courage’ and ‘Physical Courage’.

Give some examples or stories of someone being morally courageous.

Give some examples of where you might find out about real and true information.

Where might you see or read stories which may not be true, ‘fake news’.

Discuss why spending a lot of time browsing social media and the internet might not be good for you. Consider your physical and mental wellbeing.

Are there any benefits to using the internet ? How can we reduce the dangers ?

Superstitions & Lucky Charms

Alcock believed that the number 13 was lucky for him.

His work number at Empress engineering was 13. The Vickers Vimy was the 13th of the batch and finished on Feb 13th. There were 13 members in the group that travelled to Newfoundland. He tried very hard to leave on Friday 13th of June, (though he had some bad luck when part of the undercarriage failed, which meant he would depart on Saturday 14th.)

Brown too, was not without his superstitions. He brought a furry toy, a black cat called ‘Twinkletoes’ as a mascot. Alcock brought his own companion, ‘Lucky Jim’, a tatty toy cat. One of the engineers also fixed a lucky horseshoe under Alcock's seat.

Discuss Why would Alcock and Brown have taken lucky charms with them ? Make a list of any other lucky charms you can think of. Can you think of any symbols of bad luck ?

Research Why is a horseshoe considered to be lucky ?

‘Lucky Jim’

‘Twinkletoes’

FLYING THE PAPER PLANE

Let’s Fly !

Which plane can fly the furthest. Have a competition. You might also set up a hoop to fly the plane through. Fly straight through the hoop. Now trim your plane so it flies in a curve, turning gently and flying through the hoop.

Experiments on the characteristics of flight

EXPERIMENT

ACTION EXPECTED RESULT ACTUAL RESULT

LAUNCH

THE

PLANE

Level

Up

Down

Fast

Slow

TRIM THE

PLANE

Level

Up

Down

One Up and

One down

Time zones

Before clocks were invented, people told the time from the position of the Sun. Because the Sun is at a different angle, depending on where you are, that means every place will have a different time, based on the Sun.

Imagine if while travelling from Dublin to Clifden you had to change your watch for every area you passed through. This would not be very convenient, so everywhere in the country is set to the same time.

Other countries that share the same sun position are also included in this ‘time zone' Some countries which are very large are split into several zones. When you move from one zone to a different zone you have to change the time on your watch.

Not all zones are 1 hour apart, there are many which are half-hour zones ( e.g., Newfoundland is 3½ hours )

When Alcock and Brown flew the Atlantic, they flew across several time zones. To avoid confusion, Brown recorded the times in GMT (Greenwich Mean Time - the time in the UK). On the next page is a map of the world with all the time zones marked. Questions:

If it is 18.00 in Galway what time is it in Paris ? _____ : ___

If it is 11.00 in Greenland what time is it in Argentina ? _____ : ___

If it is 15.00 in Galway what time is it in London ? _____ : ___

Alcock and Brown landed in Clifden on 15th June at 08:40 GMT What time is this in Newfoundland ? _____ : ___

Alcock and Brown flew for 16 hours. What time and date was it in Newfoundland when they took off ? ________ _____ : ___

FLYING THE PAPER PLANE

Let’s Fly !

Which plane can fly the furthest. Have a competition. You might also set up a hoop to fly the plane through. Fly straight through the hoop. Now trim your plane so it flies in a curve, turning gently and flying through the hoop.

Experiments on the characteristics of flight

EXPERIMENT

ACTION EXPECTED RESULT ACTUAL RESULT

LAUNCH

THE

PLANE

Level

Up

Down

Fast

Slow

TRIM THE

PLANE

Level

Up

Down

One Up and

One down

Time zones

Before clocks were invented, people told the time from the position of the Sun. Because the Sun is at a different angle, depending on where you are, that means every place will have a different time, based on the Sun.

Imagine if while travelling from Dublin to Clifden you had to change your watch for every area you passed through. This would not be very convenient, so everywhere in the country is set to the same time.

Other countries that share the same sun position are also included in this ‘time zone' Some countries which are very large are split into several zones. When you move from one zone to a different zone you have to change the time on your watch.

Not all zones are 1 hour apart, there are many which are half-hour zones ( e.g., Newfoundland is 3½ hours )

When Alcock and Brown flew the Atlantic, they flew across several time zones. To avoid confusion, Brown recorded the times in GMT (Greenwich Mean Time - the time in the UK). On the next page is a map of the world with all the time zones marked. Questions:

If it is 18.00 in Galway what time is it in Paris ? _____ : ___

If it is 11.00 in Greenland what time is it in Argentina ? _____ : ___

If it is 15.00 in Galway what time is it in London ? _____ : ___

Alcock and Brown landed in Clifden on 15th June at 08:40 GMT What time is this in Newfoundland ? _____ : ___

Alcock and Brown flew for 16 hours. What time and date was it in Newfoundland when they took off ? ________ _____ : ___

CRIOSANNA AMA AN DOMHAIN

TIME ZONES OF THE WORLD

CRIOSANNA AMA AN DOMHAIN

TIME ZONES OF THE WORLD

Alcock & BrownAlcock & BrownLeabhar Oibre na Sinsear Leabhar Oibre na Sinsear

Criosanna ama

Sula raibh aon chlog ann, is de réir ionad na gréine sa spéir a d'insíodh daoine an t-am. Ó tharla nach mar a chéile ionad na gréine sa spéir ag brath ar an áit ar domhan a bhfuil duine ag breathnú uirthi, ní mar a chéile an t-am sna háiteanna éagsúla sin ach oiread, bunaithe ar an ngrian.

Cuir i gcás go bhfuil tú ag taisteal trasna na tíre idir Baile Átha Cliath agus an Clochán agus go bhfuil ort an t-am ar d'uaireadóir a athrú de réir mar a théann tú ó cheantar go ceantar. Ba mhór an trioblóid sin agus, ar an ábhar sin, socraítear gurb é an t-am amháin atá i ngach áit ar fud na tíre.

Bíonn na tíortha ar fad ar ionann ionad na gréine iontu san amchrios amháin. Tá roinnt tíortha chomh fairsing agus go dteastaíonn níos mó ná crios ama amháin iontu. Bíonn ar dhaoine an t-am ar an uaireadóir a athrú agus iad ag dul ó amchrios amháin isteach i gcrios eile.

Ní 1 uair a chloig óna chéile atá na criosanna ama go léir. Tá cuid mhór criosanna ama leathuaire ar fáil. ( e.g., Talamh an Éisc 3½ uair a chloig).

Nuair a bhí Alcock agus Brown ag eitilt trasna an Atlantaigh, chuaigh siad trí amchriosanna éagsúla. Le meascán a sheachaint, chloígh Brown ina chuid tuairiscíochta le ham GMT (Meán-am Greenwich - an t-am sa Ríocht Aontaithe).

Ceisteanna: Nuair atá sé an 18.00 i nGaillimh, cén t-am é i bPáras ? _____ : ___

Nuair atá sé an 11.00 sa Ghraonlainn, cén t-am é san Airgintín? _____ : ___

Nuair atá sé an 15.00 i nGaillimh, cén t-am é i Londain ? _____ : ___

Tháinig Alcock agus Brown anuas ag an gClochán an 15 Meitheamh ag 08:40 GMT Cén t-am a bhí sé i dTalamh an Éisc ? _____ : ___

Bhí Alcock agus Brown 16 uair a chloig ag eitilt. Luaigh an Dáta agus an tráth de lá i dTalamh an Éisc nuair a d'éirigh siad den talamh ________ _____ : ___

AN tEITLEÁN PÁIPÉIR A SCAOILEADH

Suas san Aer !

Cén t-eitleán is faide a théann? Bíodh sé ina chomórtas. D'fhéadfaí freisin fáinne a fheistiú a bhféachfaí leis na heitleáin a chur tríd. Eitilt díreach tríd an bhfáinne ar dtús. Cóirítear an t-eitleán anois ionas go dtugann sé cúrsa cuartha, ag casadh go réidh agus ag dul tríd an bhfáinne.

Tástáil maidir le tréithe eitilte

TÁSTÁIL CÓIRIÚ AN TORADH A BHFUIL SÚIL LEIS TORADH

SCAOILEADH

AN EITLEÁIN

Cothrom

Suas

Síos

Tréan

Réidh

COTHROMÚ

AN

EITLEÁIN

Cothrom

Suas

Síos

Ceann

Suas agus

Ceann Síos

Criosanna ama

Sula raibh aon chlog ann, is de réir ionad na gréine sa spéir a d'insíodh daoine an t-am. Ó tharla nach mar a chéile ionad na gréine sa spéir ag brath ar an áit ar domhan a bhfuil duine ag breathnú uirthi, ní mar a chéile an t-am sna háiteanna éagsúla sin ach oiread, bunaithe ar an ngrian.

Cuir i gcás go bhfuil tú ag taisteal trasna na tíre idir Baile Átha Cliath agus an Clochán agus go bhfuil ort an t-am ar d'uaireadóir a athrú de réir mar a théann tú ó cheantar go ceantar. Ba mhór an trioblóid sin agus, ar an ábhar sin, socraítear gurb é an t-am amháin atá i ngach áit ar fud na tíre.

Bíonn na tíortha ar fad ar ionann ionad na gréine iontu san amchrios amháin. Tá roinnt tíortha chomh fairsing agus go dteastaíonn níos mó ná crios ama amháin iontu. Bíonn ar dhaoine an t-am ar an uaireadóir a athrú agus iad ag dul ó amchrios amháin isteach i gcrios eile.

Ní 1 uair a chloig óna chéile atá na criosanna ama go léir. Tá cuid mhór criosanna ama leathuaire ar fáil. ( e.g., Talamh an Éisc 3½ uair a chloig).

Nuair a bhí Alcock agus Brown ag eitilt trasna an Atlantaigh, chuaigh siad trí amchriosanna éagsúla. Le meascán a sheachaint, chloígh Brown ina chuid tuairiscíochta le ham GMT (Meán-am Greenwich - an t-am sa Ríocht Aontaithe).

Ceisteanna: Nuair atá sé an 18.00 i nGaillimh, cén t-am é i bPáras ? _____ : ___

Nuair atá sé an 11.00 sa Ghraonlainn, cén t-am é san Airgintín? _____ : ___

Nuair atá sé an 15.00 i nGaillimh, cén t-am é i Londain ? _____ : ___

Tháinig Alcock agus Brown anuas ag an gClochán an 15 Meitheamh ag 08:40 GMT Cén t-am a bhí sé i dTalamh an Éisc ? _____ : ___

Bhí Alcock agus Brown 16 uair a chloig ag eitilt. Luaigh an Dáta agus an tráth de lá i dTalamh an Éisc nuair a d'éirigh siad den talamh ________ _____ : ___

AN tEITLEÁN PÁIPÉIR A SCAOILEADH

Suas san Aer !

Cén t-eitleán is faide a théann? Bíodh sé ina chomórtas. D'fhéadfaí freisin fáinne a fheistiú a bhféachfaí leis na heitleáin a chur tríd. Eitilt díreach tríd an bhfáinne ar dtús. Cóirítear an t-eitleán anois ionas go dtugann sé cúrsa cuartha, ag casadh go réidh agus ag dul tríd an bhfáinne.

Tástáil maidir le tréithe eitilte

TÁSTÁIL CÓIRIÚ AN TORADH A BHFUIL SÚIL LEIS TORADH

SCAOILEADH

AN EITLEÁIN

Cothrom

Suas

Síos

Tréan

Réidh

COTHROMÚ

AN

EITLEÁIN

Cothrom

Suas

Síos

Ceann

Suas agus

Ceann Síos

Piseoga & Briochtaí a bhfuil an tÁdh ag baint leo   Chreid Alcock go raibh an t-ádh ag baint leis an uimhir 13 dó féin.

Ba í an uimhir 13 an uimhir oibre a bhí aige agus é ag obair do Empress engineering. Ba é an Vickers Vimy an 13ú eitleán den chnuas agus críochnaíodh é an 13 Feabhra. Bhí 13 duine ar an bhfoireann a thaistil go Talamh an Éisc. Rinne sé gach uile iarracht imeacht ar an Aoine an 13 Meaitheamh, (ach bhí mí-ádh air nuair a chlis ar chuid d'fearas tuirlingthe an eitleáin, mar sin b'éigin dó imeacht ar an Satharn an 14.)

Bhí a chuid piseoga féin ag Brown chomh maith. Thug sé leis bréagán clúmhach mar shonóg, cat dubh ar a dtug sé ‘Twinkletoes’.  Thug Alcock leis a chomhluadar féin, ‘Lucky Jim’. Chuir duine de na hinnealtóirí crú capaill i bhfostú faoi chathaoir Alcock chomh maith.

Pléigh Cén fath an dtabharfadh Alcock agus Brown briochtaí leo a raibh an t-ádh ag baint leo? Déan liosta d'aon bhriochtaí eile atá tú in ann smaoineamh orthu a bhfuil an t-ádh ag baint leo. An bhfuil tú in ann smaoineamh ar aon shiombail a bhfuil mí-ádh ag baint leo?

Taighde Cén fáth a gceaptar go bhfuil an t-ádh ag baint le crú capaill?

‘Twinkletoes’

‘Lucky Jim’

D’fhreastail John (Jack) Alcock ar scoil i Heyhouses School thart ar an mbliain 1900. (An aithníonn tú é sa ghrianghraf?) Scríobh sé aiste ina chóipleabhar faoi chrógacht. Seo sliocht as an aiste.

OBAIR GHRÚPA

Cad atá i gceist le crógacht ?

Luann John sampla de phost a dteastaíonn crógacht fhisiciúil lena aghaidh. Cuir liosta de shamplaí le chéile maidir le crógacht fhisiciúil. Ní gá gur cineálacha oibre a bheadh i gceist, cuimhnigh go mbíonn daoine cróga i mbun a gcuid caitheamh aimsire chomh maith.

Déan plé ar an difríocht idir 'Neart Aigne' agus 'Crógacht Fhisiciúil'.

Tabhair samplaí nó cuntais ar neart aigne á léiriú ag daoine.

Tabhair samplaí d'áiteanna ina bhféadfá teacht ar fhaisnéis atá cruinn fírinneach.

Cá mbeadh scéalta le feiceáil nó le léamh nach móide a bheith fíor, 'nuacht bréige'.

Pléigh fáthanna nach móide gur mhaith an rud duit cuid mhór ama a chaitheamh ag brabhsáil ar na meáin shóisialta agus ar an idirlíon. Tugtar sláinte colainne agus sláinte mheabhrach san áireamh.

An bhfuil buntáiste ar bith le cuardach a dhéanamh ar an idirlíon? Cé na bealaí inar féidir an chontúirt a mhaolú ?

Piseoga & Briochtaí a bhfuil an tÁdh ag baint leo   Chreid Alcock go raibh an t-ádh ag baint leis an uimhir 13 dó féin.

Ba í an uimhir 13 an uimhir oibre a bhí aige agus é ag obair do Empress engineering. Ba é an Vickers Vimy an 13ú eitleán den chnuas agus críochnaíodh é an 13 Feabhra. Bhí 13 duine ar an bhfoireann a thaistil go Talamh an Éisc. Rinne sé gach uile iarracht imeacht ar an Aoine an 13 Meaitheamh, (ach bhí mí-ádh air nuair a chlis ar chuid d'fearas tuirlingthe an eitleáin, mar sin b'éigin dó imeacht ar an Satharn an 14.)

Bhí a chuid piseoga féin ag Brown chomh maith. Thug sé leis bréagán clúmhach mar shonóg, cat dubh ar a dtug sé ‘Twinkletoes’.  Thug Alcock leis a chomhluadar féin, ‘Lucky Jim’. Chuir duine de na hinnealtóirí crú capaill i bhfostú faoi chathaoir Alcock chomh maith.

Pléigh Cén fath an dtabharfadh Alcock agus Brown briochtaí leo a raibh an t-ádh ag baint leo? Déan liosta d'aon bhriochtaí eile atá tú in ann smaoineamh orthu a bhfuil an t-ádh ag baint leo. An bhfuil tú in ann smaoineamh ar aon shiombail a bhfuil mí-ádh ag baint leo?

Taighde Cén fáth a gceaptar go bhfuil an t-ádh ag baint le crú capaill?

‘Twinkletoes’

‘Lucky Jim’

D’fhreastail John (Jack) Alcock ar scoil i Heyhouses School thart ar an mbliain 1900. (An aithníonn tú é sa ghrianghraf?) Scríobh sé aiste ina chóipleabhar faoi chrógacht. Seo sliocht as an aiste.

OBAIR GHRÚPA

Cad atá i gceist le crógacht ?

Luann John sampla de phost a dteastaíonn crógacht fhisiciúil lena aghaidh. Cuir liosta de shamplaí le chéile maidir le crógacht fhisiciúil. Ní gá gur cineálacha oibre a bheadh i gceist, cuimhnigh go mbíonn daoine cróga i mbun a gcuid caitheamh aimsire chomh maith.

Déan plé ar an difríocht idir 'Neart Aigne' agus 'Crógacht Fhisiciúil'.

Tabhair samplaí nó cuntais ar neart aigne á léiriú ag daoine.

Tabhair samplaí d'áiteanna ina bhféadfá teacht ar fhaisnéis atá cruinn fírinneach.

Cá mbeadh scéalta le feiceáil nó le léamh nach móide a bheith fíor, 'nuacht bréige'.

Pléigh fáthanna nach móide gur mhaith an rud duit cuid mhór ama a chaitheamh ag brabhsáil ar na meáin shóisialta agus ar an idirlíon. Tugtar sláinte colainne agus sláinte mheabhrach san áireamh.

An bhfuil buntáiste ar bith le cuardach a dhéanamh ar an idirlíon? Cé na bealaí inar féidir an chontúirt a mhaolú ?

SCÉALTA AR AN IDIRLÍON Cé gur tharla ó am go chéile nár éirigh leis na nuachtáin ina gcúram, is ardán an tIdirlíon ar féidir le duine ar bith a bhuaileann faoi ábhar ar bith is mian leis a fhoilsiú. Íomhá bolscaireachta don scannán Jurassic Park a bhí sa ghrianghraf seo (thíos). Pictiúr bréige atá ann. Mar a luann James, is é Spielberg atá sa phictiúr! Níl fírinne ag baint le haon chuid den scéal seo, rud is dócha a mheas tú féin, ach tá sé scaipthe ag daoine níos mó ná 14,000 uair agus níos mó ná 4,000 tuairim luaite leis, ina measc “I don’t care who he is he should not have shot that animal’

Bhí cuid mhór daoine curtha amach go scaoilfeadh duine le tríceireatóp, ainneoin, mar is eol dúinn, go bhfuil sé níos mó ná 60 milliún bliain ó chuaigh siad in éag !

Bíonn sé éasca uaireanta a fheiceáil an scéal fírinneach nó scéal bréige atá i gceist, uaireanta bíonn sé an-deacair. Tugtar san áireamh.

Arbh é an duine seo a scríobh an scéal ar chor ar bith ? An raibh bradaíl á déanamh ar an gcuntas? Cén fáth ar fhoilsigh an scríbhneoir an scéal ? An ag mealladh cliceanna é, an aor atá ann, earráid, nó an le biorán nó chun dochar a dhéanamh atá sé á fhoilsiú.

NUACHT BRÉIGE

Is cumadóireacht atá i nuacht bréige, ar a dtugtar fake news, junk news nó pseudo-news go coitianta i mBéarla, ar cineál bolscaireachta é lena gcumtar agus a scaiptear mífhaisnéis d'aon ghnó chun daoine a chur amú. Is iondúil gur trí mheáin thraidisiúnta nuachta (páipéir, irisí, raidió agus teilifís) a scaiptear na scéalta nó trí mheáin shóisialta agus ar an idirlíon.

Tá an téarma ‘fake news’ in úsáid le breis agus 100 bliain. “The public taste ... certainly has no genuine appetite for ‘fake news’ …” de réir mar a bhí i gcló ar an Buffalo Commercial sa bhliain 1891. Bhí nuacht bréige ar fáil i bhfad roimhe sin. I rith an chéad aois RC, chuir an tImpire Octáivian feachtas mífhaisnéise ar bun in aghaidh a chéile iomaíochta Marcas Antaine, á léiriú mar fhear óil a bhí faoi smacht go hiomlán ag banríon na hÉigipte, Cleopatra VII.

Cuireadh scéalta bréige nuachta i gcló faoi Alcock agus Brown freisin. Níorbh fhéidir an Vimy a eitilt ar a bhéal faoi ach níor stop sin páipéir nuachta na linne ceannlínte áibhéalacha a fhoilsiú. Ba é an píosa cumadóireachta faoin turas ba mhó a chuaigh i gcion ar dhaoine an scéal go raibh ar Brown siúl amach ar an sciathán chun leac oighir a ghlanadh as an inneall.

Cé gur eitil Alcock trí scamall agus gur chaill sé an stiúir, níor tharla riamh go raibh sé bunoscionn i bhfoisceacht 10 dtroithe de dhroim na farraige. Stop inneall an Vimy agus bhí an t-eitleán ag iompú ag teacht anuas, ach ní bheadh an scéal sin baileach chomh spéisiúil, an mbeadh ?

Is é cúram na bpáipéar nuachta tuairiscí agus scéalta a chur ar fáil ar mhaithe le daoine iad a léamh. Scéalta spéisiúla, corraitheacha faisnéise atá fírinneach. Is é an trua nach gcuireann lucht na nuachtán uilig de stró orthu féin a chinntiú go bhfuil an scéal ina iomláine acu, agus fírinne an scéil.

SCÉALTA AR AN IDIRLÍON Cé gur tharla ó am go chéile nár éirigh leis na nuachtáin ina gcúram, is ardán an tIdirlíon ar féidir le duine ar bith a bhuaileann faoi ábhar ar bith is mian leis a fhoilsiú. Íomhá bolscaireachta don scannán Jurassic Park a bhí sa ghrianghraf seo (thíos). Pictiúr bréige atá ann. Mar a luann James, is é Spielberg atá sa phictiúr! Níl fírinne ag baint le haon chuid den scéal seo, rud is dócha a mheas tú féin, ach tá sé scaipthe ag daoine níos mó ná 14,000 uair agus níos mó ná 4,000 tuairim luaite leis, ina measc “I don’t care who he is he should not have shot that animal’

Bhí cuid mhór daoine curtha amach go scaoilfeadh duine le tríceireatóp, ainneoin, mar is eol dúinn, go bhfuil sé níos mó ná 60 milliún bliain ó chuaigh siad in éag !

Bíonn sé éasca uaireanta a fheiceáil an scéal fírinneach nó scéal bréige atá i gceist, uaireanta bíonn sé an-deacair. Tugtar san áireamh.

Arbh é an duine seo a scríobh an scéal ar chor ar bith ? An raibh bradaíl á déanamh ar an gcuntas? Cén fáth ar fhoilsigh an scríbhneoir an scéal ? An ag mealladh cliceanna é, an aor atá ann, earráid, nó an le biorán nó chun dochar a dhéanamh atá sé á fhoilsiú.

NUACHT BRÉIGE

Is cumadóireacht atá i nuacht bréige, ar a dtugtar fake news, junk news nó pseudo-news go coitianta i mBéarla, ar cineál bolscaireachta é lena gcumtar agus a scaiptear mífhaisnéis d'aon ghnó chun daoine a chur amú. Is iondúil gur trí mheáin thraidisiúnta nuachta (páipéir, irisí, raidió agus teilifís) a scaiptear na scéalta nó trí mheáin shóisialta agus ar an idirlíon.

Tá an téarma ‘fake news’ in úsáid le breis agus 100 bliain. “The public taste ... certainly has no genuine appetite for ‘fake news’ …” de réir mar a bhí i gcló ar an Buffalo Commercial sa bhliain 1891. Bhí nuacht bréige ar fáil i bhfad roimhe sin. I rith an chéad aois RC, chuir an tImpire Octáivian feachtas mífhaisnéise ar bun in aghaidh a chéile iomaíochta Marcas Antaine, á léiriú mar fhear óil a bhí faoi smacht go hiomlán ag banríon na hÉigipte, Cleopatra VII.

Cuireadh scéalta bréige nuachta i gcló faoi Alcock agus Brown freisin. Níorbh fhéidir an Vimy a eitilt ar a bhéal faoi ach níor stop sin páipéir nuachta na linne ceannlínte áibhéalacha a fhoilsiú. Ba é an píosa cumadóireachta faoin turas ba mhó a chuaigh i gcion ar dhaoine an scéal go raibh ar Brown siúl amach ar an sciathán chun leac oighir a ghlanadh as an inneall.

Cé gur eitil Alcock trí scamall agus gur chaill sé an stiúir, níor tharla riamh go raibh sé bunoscionn i bhfoisceacht 10 dtroithe de dhroim na farraige. Stop inneall an Vimy agus bhí an t-eitleán ag iompú ag teacht anuas, ach ní bheadh an scéal sin baileach chomh spéisiúil, an mbeadh ?

Is é cúram na bpáipéar nuachta tuairiscí agus scéalta a chur ar fáil ar mhaithe le daoine iad a léamh. Scéalta spéisiúla, corraitheacha faisnéise atá fírinneach. Is é an trua nach gcuireann lucht na nuachtán uilig de stró orthu féin a chinntiú go bhfuil an scéal ina iomláine acu, agus fírinne an scéil.

Tionchar na Gaoithe

Sa bhliain 2005, d'eitil Mark Rebholz trasna an Atlantaigh i macasamhail an Vimy.

Míníonn sé san fhíseán an chaoi a dtugann píolóta luas agus treo na gaoithe san áireamh agus an cúrsa á ríomh don turas atá le tabhairt.

Má bhíonn cóir leis, tiocfaidh an t-eitleán níos tapa thar dhroim an domhain.

Má bhíonn an ghaoth ina aghaidh, beidh an turas níos moille.

Má bhíonn an ghaoth de leataobh, cuirfear an t-eitleán den chúrsa mura n-athraítear stiúir de bharr na gaoithe.

Dá láidre an ghaoth is ea is mó an cur isteach ar an eitleán.

Nuair a bhíonn an ghaoth an-éadrom, d'fhéadfadh gur beag a chuirfí isteach ar an eitleán.

Breathnaigh an físeán ina léirítear treo na gaoithe agus ina dtaispeántar na hionaid A B C D E agus F

Cuir ciorcal ar na freagraí go léir atá CRUINN maidir le gach aistear:

LUAS AN EITLEÁIN AN TREO INA gCUIRTEAR

Eitilt ó A go B GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó B go C GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó C go D GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó D go E GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó E go F GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

TRASNA SÍOS

1 Úinéir stáisiún raidió 2 An t-aigéan a thrasnaigh na heitileoirí

5 D'eitil Alcock agus Brown ... 3 Fear loingseoireachta an Vimy

7 Rinneadh na ceannlínte a chur i gcló i ... 4 Príomhchathair na Portaingéile

9 An déanamh eitleáin a d'eitil Hawker agus Grieve 6 Ainm úinéir an nuachtáin

12 An tír ónar imigh na heitleoirí 8 An baile mór ar tháinig Alcock agus Brown anuas in aice leis

16 Réimse fairsing uisce 10 An déanamh eitleáin a d'eitil na Meiriceánaigh

18 Cad a tharla do Raynham agus Morgan 11 Leasainm eitleáin na Meiriceánach

19 Cineál eitleáin den déanamh Vickers 13 Tháinig an chéad fhoireann a d'eitil trasna an Atlantaigh as ..

20 An chathair ónar imigh an Vimy 14 Ainm an nuachtáin

22 Oileáin san Atlantach 15 Píolóta an Sopwith

23 An tír san Eoraip ar tháinig na Meiriceánaigh chomh fada léi 17 Píolóta an Vimy

21 An mhí ar eitil Alcock agus Brown trasna an Atlantaigh

Ceisteanna: Cén t-aigéan a thrasnaigh na heitleoirí?

Cérbh é úinéir an Daily Mail ? Cén fáth nach bhféadfadh na Meiriceánaigh an duais a fháil ? Cé na hOileáin ar tháinig na ‘Nancies' anuas orthu ?

Cén tír a mba as an chéad fhoireann eitleoireachta a d'eitil trasna an Atlantaigh ? Cén mhí den bhliain ar eitil Alcock agus Brown trasna an Atlantaigh?

Ainmnigh an baile ar tháinig Alcock agus Brown anuas in aice leis ?

TÓRAÍOCHT FOCAL

Tionchar na Gaoithe

Sa bhliain 2005, d'eitil Mark Rebholz trasna an Atlantaigh i macasamhail an Vimy.

Míníonn sé san fhíseán an chaoi a dtugann píolóta luas agus treo na gaoithe san áireamh agus an cúrsa á ríomh don turas atá le tabhairt.

Má bhíonn cóir leis, tiocfaidh an t-eitleán níos tapa thar dhroim an domhain.

Má bhíonn an ghaoth ina aghaidh, beidh an turas níos moille.

Má bhíonn an ghaoth de leataobh, cuirfear an t-eitleán den chúrsa mura n-athraítear stiúir de bharr na gaoithe.

Dá láidre an ghaoth is ea is mó an cur isteach ar an eitleán.

Nuair a bhíonn an ghaoth an-éadrom, d'fhéadfadh gur beag a chuirfí isteach ar an eitleán.

Breathnaigh an físeán ina léirítear treo na gaoithe agus ina dtaispeántar na hionaid A B C D E agus F

Cuir ciorcal ar na freagraí go léir atá CRUINN maidir le gach aistear:

LUAS AN EITLEÁIN AN TREO INA gCUIRTEAR

Eitilt ó A go B GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó B go C GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó C go D GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó D go E GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

Eitilt ó E go F GÉARÚ MOILLIÚ GAN ATHRÚ T D O I

TRASNA SÍOS

1 Úinéir stáisiún raidió 2 An t-aigéan a thrasnaigh na heitileoirí

5 D'eitil Alcock agus Brown ... 3 Fear loingseoireachta an Vimy

7 Rinneadh na ceannlínte a chur i gcló i ... 4 Príomhchathair na Portaingéile

9 An déanamh eitleáin a d'eitil Hawker agus Grieve 6 Ainm úinéir an nuachtáin

12 An tír ónar imigh na heitleoirí 8 An baile mór ar tháinig Alcock agus Brown anuas in aice leis

16 Réimse fairsing uisce 10 An déanamh eitleáin a d'eitil na Meiriceánaigh

18 Cad a tharla do Raynham agus Morgan 11 Leasainm eitleáin na Meiriceánach

19 Cineál eitleáin den déanamh Vickers 13 Tháinig an chéad fhoireann a d'eitil trasna an Atlantaigh as ..

20 An chathair ónar imigh an Vimy 14 Ainm an nuachtáin

22 Oileáin san Atlantach 15 Píolóta an Sopwith

23 An tír san Eoraip ar tháinig na Meiriceánaigh chomh fada léi 17 Píolóta an Vimy

21 An mhí ar eitil Alcock agus Brown trasna an Atlantaigh

Ceisteanna: Cén t-aigéan a thrasnaigh na heitleoirí?

Cérbh é úinéir an Daily Mail ? Cén fáth nach bhféadfadh na Meiriceánaigh an duais a fháil ? Cé na hOileáin ar tháinig na ‘Nancies' anuas orthu ?

Cén tír a mba as an chéad fhoireann eitleoireachta a d'eitil trasna an Atlantaigh ? Cén mhí den bhliain ar eitil Alcock agus Brown trasna an Atlantaigh?

Ainmnigh an baile ar tháinig Alcock agus Brown anuas in aice leis ?

TÓRAÍOCHT FOCAL

Eitilt gan stad Trasna an Atlantaigh den chéad uair Sa bhliain 1913, thairg an Tiarna Northcliffe, úinéir pháipéar nuachta an 'Daily Mail’ duais £10,000 don chéad eitleán a dhéanfadh eitilt gan stad trasna aigéan an Atlantaigh. Ní raibh eitleáin na linne sin sách maith go fóill leis an turas sin a thabhairt. Rinneadh dul chun cinn mór i rith an chéad chogaidh dhomhanda maidir le dearadh eitleáin agus ar dheireadh a theacht leis an gcogadh sa bhliain 1918, tairgeadh an duais arís. Chuaigh ceithre cinn d'fhoirne trasna na farraige go Talamh an Éisc chun páirt a ghlacadh sa rás.

Chuir rialtas na Stát Aontaithe foireann go Talamh an Éisc chomh maith chun tabhairt faoi eitilt trasna an Atlantaigh. Ceithre cinn de bháid aeir, a raibh na 'Nancies' de leasainm orthu, a bhí beartaithe acu a úsáid. Ní fhéadfaí na heitleáin sin a eitilt an bealach ar fad agus bheadh orthu a theacht anuas sna hAsóir. D'fhág sin nach bhféadfaidís an duais a fháil.

Bhí foireann an Sopwith níos deireanaí ag imeacht ná na Meiriceánaigh. Ó bhí Hawker & Grieve ag eitilt gan stad, d'fhéadfaidísean an rás a bhuachan. Bhí siad níos mó ná leath bealaigh aniar nuair a bhris an t-eitleán orthu agus chuaigh siad i bhfarraige. Tugadh ar bord loinge iad.

Bhí foireann eile, Raynham agus Morgan ar tharla timpiste dóibh agus iad ag éirí den talamh.

Tar éis 11 lá a chaitheamh ar an turas, tháinig ceann d'eitleáin Mheiriceá, an NC4, le talamh i Liospóin na Portaingéile, an chéad eitleán riamh a rinne bealach san aer trasna aigéan an Atlantaigh.

D'fhéadfadh an dá fhoireann a bhí fágtha i dTalamh an Éisc duais an 'Daily Mail’ a bhuachan. Ní raibh foireann Handley Page réidh le heitilt go fóill ach, ar an 14 Meitheamh 1919, d'éirigh an Vickers Vimy den talamh i St. John’s, Talamh an Éisc.

Bhí Alcock agus Brown 16 uair a chloig ag eitilt agus Dé Domhnaigh, an 15 Meitheamh, tháinig siad anuas in aice le Stáisiún Raidió Marconi in aice leis an gClochán in Éirinn. B'iadsan an chéad dream a d'eitil trasna an Atlantaigh gan stad. Bhuaigh siad an rás agus an duais £10,000.

Buíochas /Acknowledgements: Text and Design/Téacs agus Leagan Amach: Kevin Glynn ‘Big Idea Films’

Project Team/Foireann an Togra: Developed by the ‘Education & Learning Working Group’ comprising: Marie Mannion, Heritage Officer Galway County Council, Kevin Glynn ‘Big Idea Films’, Marie Bourke, Clifden, Cllr Eileen Mannion, Clifden, Terence O’Toole, Clifden

Administrative Support/Tacaíocht riaracháin: Gráinne Smyth, Caroline Hannon & Martina Creaven, Sharon O’Grady and Bernadette O’Connor, Galway County Council, Laura Griffin, Principal, Claddaghduff N.S.

Funded by/ Arna mhaoiniú ag: Creative Ireland Programme 2017-2022 and Galway County Council

Printing/Arna cur i gCló ag: KPW Print Management (Ballinasloe).

Proofreading/Profáil: Marianne ten Cate

Translation/ Aistriúchán: Europus

Published/Foilsithe:  Galway County Council. ISBN: 978-1-913449-01-8

Baintear úsáid as ‘Béarla na heitlíochta’ chun cur síos a dhéanamh ar chodanna an eitleáin.

Eitilt gan stad Trasna an Atlantaigh den chéad uair Sa bhliain 1913, thairg an Tiarna Northcliffe, úinéir pháipéar nuachta an 'Daily Mail’ duais £10,000 don chéad eitleán a dhéanfadh eitilt gan stad trasna aigéan an Atlantaigh. Ní raibh eitleáin na linne sin sách maith go fóill leis an turas sin a thabhairt. Rinneadh dul chun cinn mór i rith an chéad chogaidh dhomhanda maidir le dearadh eitleáin agus ar dheireadh a theacht leis an gcogadh sa bhliain 1918, tairgeadh an duais arís. Chuaigh ceithre cinn d'fhoirne trasna na farraige go Talamh an Éisc chun páirt a ghlacadh sa rás.

Chuir rialtas na Stát Aontaithe foireann go Talamh an Éisc chomh maith chun tabhairt faoi eitilt trasna an Atlantaigh. Ceithre cinn de bháid aeir, a raibh na 'Nancies' de leasainm orthu, a bhí beartaithe acu a úsáid. Ní fhéadfaí na heitleáin sin a eitilt an bealach ar fad agus bheadh orthu a theacht anuas sna hAsóir. D'fhág sin nach bhféadfaidís an duais a fháil.

Bhí foireann an Sopwith níos deireanaí ag imeacht ná na Meiriceánaigh. Ó bhí Hawker & Grieve ag eitilt gan stad, d'fhéadfaidísean an rás a bhuachan. Bhí siad níos mó ná leath bealaigh aniar nuair a bhris an t-eitleán orthu agus chuaigh siad i bhfarraige. Tugadh ar bord loinge iad.

Bhí foireann eile, Raynham agus Morgan ar tharla timpiste dóibh agus iad ag éirí den talamh.

Tar éis 11 lá a chaitheamh ar an turas, tháinig ceann d'eitleáin Mheiriceá, an NC4, le talamh i Liospóin na Portaingéile, an chéad eitleán riamh a rinne bealach san aer trasna aigéan an Atlantaigh.

D'fhéadfadh an dá fhoireann a bhí fágtha i dTalamh an Éisc duais an 'Daily Mail’ a bhuachan. Ní raibh foireann Handley Page réidh le heitilt go fóill ach, ar an 14 Meitheamh 1919, d'éirigh an Vickers Vimy den talamh i St. John’s, Talamh an Éisc.

Bhí Alcock agus Brown 16 uair a chloig ag eitilt agus Dé Domhnaigh, an 15 Meitheamh, tháinig siad anuas in aice le Stáisiún Raidió Marconi in aice leis an gClochán in Éirinn. B'iadsan an chéad dream a d'eitil trasna an Atlantaigh gan stad. Bhuaigh siad an rás agus an duais £10,000.

Buíochas /Acknowledgements: Text and Design/Téacs agus Leagan Amach: Kevin Glynn ‘Big Idea Films’

Project Team/Foireann an Togra: Developed by the ‘Education & Learning Working Group’ comprising: Marie Mannion, Heritage Officer Galway County Council, Kevin Glynn ‘Big Idea Films’, Marie Bourke, Clifden, Cllr Eileen Mannion, Clifden, Terence O’Toole, Clifden

Administrative Support/Tacaíocht riaracháin: Gráinne Smyth, Caroline Hannon & Martina Creaven, Sharon O’Grady and Bernadette O’Connor, Galway County Council, Laura Griffin, Principal, Claddaghduff N.S.

Funded by/ Arna mhaoiniú ag: Creative Ireland Programme 2017-2022 and Galway County Council

Printing/Arna cur i gCló ag: KPW Print Management (Ballinasloe).

Proofreading/Profáil: Marianne ten Cate

Translation/ Aistriúchán: Europus

Published/Foilsithe:  Galway County Council. ISBN: 978-1-913449-01-8

Baintear úsáid as ‘Béarla na heitlíochta’ chun cur síos a dhéanamh ar chodanna an eitleáin.