มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย K ey Ethical Principles for...

ตญทรรศน ประทปพรณรงค

137ปท 39 ฉบบท 2 เดอนเมษายน - มถนายน 2562

วารสารวชาการ มหาวทยาลยหอการคาไทย มนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ปท 39 ฉบบท 2 เดอนเมษายน - มถนายน 2562

ey Ethical Principles for Researchers in the

Field of Criminology and Criminal Justice

System

Dhiyathad Prateeppornnarong1,*

K

1 Graduate School of Public Administration, National Institute of Development Administration

* Corresponding author. E-mail: [email protected]

Received: June 21, 2018 Revised: November 19, 2018 Accepted: January 18, 2019

Abstract

Currently, the protection of human rights becomes norms in social context. The research

involving human participants either for scientific or social enquiries requires serious ethical

considerations. Ethics on the part of research participants include informed consent, confidentiality,

anonymity, and harm prevention. In addition, there are ethical aspects, such as personal safety

and law abiding, on the part of researchers themselves as well. This paper argues that ethical

considerations are crucial for conducting social research. Thus, researchers should be aware of

the importance of research ethics especially when conducting research on criminology and the

criminal justice system so as to avoid violations of human rights or any trouble that the conduct

of a research project may cause.

Keywords: ethics, research ethics, social research, criminology, criminal justice system

หลกจรยธรรมทส�ำคญส�ำหรบนกวจยดำนอำชญำวทยำและกระบวนกำรยตธรรมทำงอำญำ

138 วารสารวชาการ มหาวทยาลยหอการคาไทย มนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ลกจรยธรรมทส�ำคญส�ำหรบนกวจยดำนอำชญำ

วทยำและกระบวนกำรยตธรรมทำงอำญำ

ตญทรรศน ประทปพรณรงค1,*

ห

1 คณะรฐประศาสนศาสตร, สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร

* Corresponding author. E-mail: [email protected]

วนรบบทความ: June 21, 2018 วนแกไขบทความ: November 19, 2018 วนตอบรบบทความ: January 18, 2019

บทคดยอ

ภายใตบรบทของสงคมปจจบนทการคมครองสทธของบคคลเปนบรรทดฐานอนส�าคญ การท�าวจย

ในคนไมวาจะเปนการวจยเชงทดลองทางวทยาศาสตร หรอการวจยทางสงคมศาสตร ลวนตองค�านงถงประเดน

ทางจรยธรรม ขอคดเชงจรยธรรมการวจยเกยวกบผเขารวมการวจยประกอบดวยความยนยอมสมครใจ การเกบ

รกษาความลบ การปกปดตวตน และการปองกนผลเสยหาย ในขณะทตวผวจยเองกมขอคดเชงจรยธรรม

ทพงตระหนกเชนกน กลาวคอ ความปลอดภยสวนตน และการปฏบตตามกฎหมายบานเมอง บทความนแสดง

ใหเหนวาขอคดเชงจรยธรรมมความส�าคญอยางมากตอการท�าวจย ดวยเหตนนกวจยควรจะตระหนกรถง

ความส�าคญของจรยธรรมการวจยเพอจะหลกเลยงการละเมดสทธมนษยชน หรอความเดอดรอนเสยหาย

ทงหลายทการท�าวจยอาจเปนสาเหตใหเกดขน โดยเฉพาะอยางยงเมอท�าวจยดานอาชญาวทยาและกระบวนการ

ยตธรรมทางอาญา

ค�ำส�ำคญ: จรยธรรม จรยธรรมการวจย การวจยทางสงคมศาสตร อาชญาวทยา กระบวนการยตธรรมทางอาญา



ความน�า

ภายใตบรบทของสงคมในยคปจจบน ผคนจ�านวนไมนอยเลยทเดยวทตองการกาวไปสเปาหมายทตงไว

โดยเพกเฉยหรอละเลยตอครรลอง (means) ทถกตองเหมาะสมในการทจะบรรลเปาหมายนน ตวอยางเชน ใน

การแขงขนทางการคา กลมธรกจการคาหนงอาจตองการแยงสวนแบงทางการตลาดจากอกกลมธรกจหนงซง

ยดครองตลาดอย โดยใชวธการโฆษณาสนคาเกนจรง ท�าใหผบรโภคหลงเชอและมาซอสนคากบตน การกระท�า

เชนวานนอกจากจะเปนการหลอกลวงผบรโภคแลว ยงเปนการแขงขนทไมเปนธรรมอกดวย (Crane & Matten,

2010) ครรลองทถกตองเหมาะสม ตองอยบนพนฐานของหลก “จรยธรรม” (ethics) อนหมายความถง แนวทาง

การประพฤตปฏบตเพอใหการด�าเนนการในสงตาง ๆ เปนไปดวยความเรยบรอยเปนธรรมตอทกฝาย (บญม

แทนแกว, 2539).

ปจจบนการประกอบสมมาชพในหลากหลายสาขาลวนมการก�าหนดหลกการทางจรยธรรมขนเฉพาะ

ในสาขาอาชพของตน หรอทเรยกกนวา “จรยธรรมวชาชพ” เชน จรยธรรมวชาชพแพทย จรยธรรมในวชาชพ

นกกฎหมาย จรยธรรมในวชาชพคร เปนตน (วรยา ชนวรรโณ, 2546) บางอาชพถงกบเขยนหลกทางจรยธรรม

วชาชพนขนเปน “ประมวลจรยธรรม” (code of ethics) เชน อาชพขาราชการต�ารวจ ซงก�าหนดใหม “ประมวล

จรยธรรมและจรรยาบรรณของต�ารวจ” นอกจากอาชพทกลาวขางตน “นกวจย” กถอเปนกลมวชาชพอกแขนง

หนงทใหความส�าคญกบประเดนดานจรยธรรม ตองยอมรบวาในหลายทศวรรษทผานมา การขบเคลอนสงคมทง

ในระดบโลก และระดบประเทศนน ลวนอาศยการศกษาวจยไมวาจะในทางวทยาศาสตร หรอดานสงคมศาสตร

มาเปนฐานในการน�าเสนอการปฏรปในดานตาง ๆ เพอแกไขปญหาทมอย เมอการศกษาวจยมความส�าคญมากขน

องคกรตางๆ ทงในระดบสากลและระดบชาตกไดใหความส�าคญกบการก�าหนดแนวทางทเหมาะสมในการท�าวจย

เพอเปนหลกประกนวาการท�าวจยนน จะตงอยบนพนฐานของความถกตอง และเปนธรรมโดยเฉพาะอยางยง

ความเปนธรรมตอผเขารวมการวจย (Bryman, 2012) ประเทศไทยตระหนกถงประเดนทางจรยธรรมในการ

ท�าวจยทเกยวของกบคนมาหลายทศวรรษ โดยเฉพาะอยางยงการท�าวจยทางการแพทย หรอทางวทยาศาสตร

แขนงอน ๆ (ชมรมจรยธรรมการท�าวจยในคนในประเทศไทย, 2551)

นอกจากการวจยทางวทยาศาสตรแลว พบวา งานวชาการดานจรยธรรมการวจยทางสงคมศาสตร

แมจะมผเขยนถงบางแลวในอดต กลบไมปรากฏวาหลกจรยธรรมการวจยไดถกน�าไปใชในทางปฏบตอยาง

แพรหลาย การศกษากลไกการรบเรองรองเรยนกรณการปฏบตหนาทโดยมชอบของเจาหนาทต�ารวจในประเทศไทย

โดย Prateeppornnarong (2016) แสดงใหเหนวา แมนกวจยทางสงคมศาสตรทมประสบการณบางทาน

กยงไมทราบวาแบบแสดงความยนยอมเขารวมการวจย (informed consent form) คอ สงใด งานวจย

ทางสงคมศาสตรแขนงหนงทกลาวไดวาตองค�านงถงประเดนทางจรยธรรมอยางหลกเลยงไมได คอ งานวจย

ดานอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรมทางอาญา เพราะการวจยในดานนใหความส�าคญกบการแกปญหา

อาชญากรรม และพฒนาระบบกระบวนการยตธรรม เพอใหเกดประโยชนสงสดกบประชาชนสวนรวม ซงแนนอน

วาจะตองมความเกยวโยงกบคน และแมวาการวจยดานนอาจจะไมไดมการกระท�าตอเนอตวของคนผเขารวม

การวจย แตกมประเดนทางจรยธรรมมากมายทผวจยควรค�านง และน�าไปปฏบตอยางเครงครด ซงประเดน

ตาง ๆ น จะไดพดตอไปในหวขอขอคดเชงจรยธรรมการวจยในล�าดบถดไป



บทความนศกษาจรยธรรมการวจยในคนในดานอาชญาวทยา และกระบวนการยตธรรมทางอาญา ใน

หวขอถดไปจะอธบายถงวตถประสงคของการศกษาโดยสงเขป จากนนจะน�าเสนอการทบทวนวรรณกรรมท

เกยวของ โดยจะกลาวถงแนวคดเรองจรยธรรมการวจย และมาตรการทางกฎหมายทมความสมพนธกบประเดน

จรยธรรมการวจยดวย จากนนจะเปนการอภปรายเกยวกบขอคดเชงจรยธรรมการวจยดานอาชญาวทยาและ

กระบวนการยตธรรมทางอาญา เพอใหผอานไดเหนภาพรวมประเดนตาง ๆ ในการท�าวจยโดยเฉพาะอยางยง

ประเดนทมกเกดขนเมอมการเกบขอมลภาคสนาม (research fieldwork) และในสวนทายของบทความนจะ

เปนการอภปรายสรปและเสนอแนะแนวทางการสงเสรมจรยธรรมการวจย

วตถประสงค

1. เพอศกษาแนวคดและหลกการเกยวกบจรยธรรมการวจยในคน

2. เพอสงเสรมใหนกวจยตระหนกถงความส�าคญของจรยธรรมการวจยในคน โดยเฉพาะอยางยงใน

การศกษาทมความละเอยดออน และอาจน�าไปสการกระทบสทธของผทเกยวของกบงานวจยได

จรยธรรมการวจย: แนวคด และกฎหมายทเกยวของ

การศกษาเกยวกบจรยธรรม หรอทเรยกกนวา “จรยศาสตร” นน มมาตงแตโบราณทงในสงคมตะวนตก

และตะวนออก โดยผทศกษาเกยวกบจรยธรรมสวนใหญเหนตรงกนวา จรยธรรม เปนแนวคดเชงปรชญา

(philosophical thought) วาดวยเรองการประพฤตปฏบตตน (ดเรก ควรสมาคม, 2558) บญม แทนแกว (2539)

กลาววา การตความ จรยธรรม อยางกวางอาจจะครอบคลมไปถง “คานยม” (values) ซงหมายความถง

การยดมนถอมนในสภาพ หรอการกระท�าบางประการของปกเจกชน เชน การยดมนในความซอสตยสจรต

ซงถอวาเปนคานยมทด ในทางตรงขาม บคคลบางคนอาจมคานยมในการลกขโมย ซงถอวาเปนคานยมชวราย

อยางไรกตาม คานยมทจะนบเปนจรยธรรมคอคานยมทด และหากตความค�าวาจรยธรรมอยางแคบอาจกลาว

ไดวาจรยธรรมกคอ “คณธรรม” (virtue) หมายความถง สงทพงปฏบตนนเอง

คงจะปฏเสธไมไดวาประเดนจรยธรรมยดโยงกบแนวคดของศาสนา ในสวนของพระพทธศาสนาจรยธรรม

แบงออกไดเปนสามระดบ คอ

1. จรยธรรมระดบตน ประกอบดวยหลกเรอง เบญจศลและเบญจธรรม

2. จรยธรรมระดบกลาง ประกอบดวยหลกเรอง กายสจรต วจสจรต และมโนสจรต

3. จรยธรรมระดบสง ประกอบดวยหลกเรอง อรยมรรคมองคแปด

หลกการทกลาวขางตน ลวนเปนหลกการทมงสอนใหผคนทงหลายครองตนดวยความถกตองเหมาะสม

เพอใหสงคมโดยรวมอยรวมกนไดอยางผาสข ดงไดกลาวไวแลวในหวขอกอนวา แนวคดในเรองจรยธรรมไดถก

น�ามาใชเปนแนวทางในการปฏบตงานของหนวยงานตาง ๆ มากมายเพอเปนแนวทางในการปฏบตตนของ

ผประกอบอาชพนน ๆ วาการประพฤตปฏบตอยางไรจงเปนการเหมาะสม เปนการรกษาเกยรตภมของวชาชพ



และยงเพอใหการปฏบตหนาทเกดประสทธภาพสงสด (ส�านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน [กพ],

2555)

จรยธรรมในการท�าวจยเปนประเดนททวโลกเรมใหความส�าคญภายหลงจากการพจารณาคด

อาชญากรสงครามของกองทพนาซเยอรมน ซงเปนฝายแพสงครามโลกครงท 2 คดดงกลาวพจารณาและพบ

หลกฐานการใชความเหยมโหดทารณในการทดลองทางวทยาศาสตรกบมนษยโดยเฉพาะกบเฉลยศก การทดลอง

ทวามานท�าขนภายใตการน�าของแพทยสวนตวของ Adolf Hitler ทมนามวา Karl Brandt เมอเปนเชนนภายหลง

จากการตดสนคด จงไดมการวางหลกเกณฑเพอปองกนมใหการวจยเชงทดลองในคนในภายหลงใชวธการทไร

มนษยธรรมเฉกเชนเดยวกบทกองทพนาซไดท�าไวอก หลกเกณฑทใชเพอปองกนทวามานเรยกวา Nuremberg

Code หลกการประการส�าคญของ Nuremberg Code คอ การวจยเชงทดลองในคนตองท�าบนพนฐานของ

ความยนยอมโดยสมครใจ (consent) ของผเขารวมการวจยนน ๆ (Henn, Weinstein, & Foard, 2009) ตอมา

การใหความส�าคญกบจรยธรรมการวจยกมววฒนาการอยางเปนล�าดบ โดยในป พ.ศ. 2508 แพทยสมาคมโลก

(World Medical Association) ไดออกประกาศ Declaration of Helsinki ซงมวตถประสงคในการก�าหนด

กฎเกณฑการวจยเชงทดลองในคนใหมหลกการทแนนอนยงขน จนกระทงในป พ.ศ. 2509 หลกการในเรอง

การไดรบความยนยอมของบคคลกอนเขารวมการวจยเชงทดลองกไดถกรองรบในกตกาสากลวาดวยสทธพลเมอง

และสทธทางการเมอง (International Covenant on Civil and Political Rights) และมผลบงคบใชนบแตป

พ.ศ. 2519 เปนตนมา (วชย โชคววฒน, 2544)

นอกจากมมมองดานการคมครองสทธมนษยชนแลว นกวจยกพงยดถอหลกทางจรยธรรมอยาง

เหมาะสมควบคกนไปดวย เพอมใหการท�าวจยซงมวตถประสงคในการศกษาคนหาหนทางในการปรบปรง

เปลยนแปลงเพอประโยชนแกสงคมโดยรวม เปนเพยงแคกจกรรมการคาขอมลทผวจยจะสามารถท�าไดทกวถทาง

ตราบเทาทจะไดมาซงขอมลตามทตนตองการ โดยปราศจากการค�านงถงความเดอดรอนของผอนไมวาทางตรงหรอ

ทางออม (ประชย เปยมสมบรณ, 2538) เมอประชาคมโลกใหความส�าคญกบการท�าวจยในคนมากขน กอรปกบ

ความแพรหลายของแนวคดการคมครองสทธมนษยชน ประเดนดานจรยธรรมการวจยในคนจงมไดจ�ากดอยเพยง

แคการวจยเชงทดลองในทางการแพทย แตไดขยายมายงการวจยทางสงคมทคนอาจเขามามสวนรวมในฐานะ

ตวอยางงานวจย (จรรยา เศรษฐบตร, 2544) งานวจยทางสงคมทมความเกยวโยงกบประเดนจรยธรรมการวจย

ในคนมหลากหลายสาขา อาท งานวจยดานสงคมศาสตร สงคมสงเคราะหศาสตร รฐศาสตร รฐประศาสนศาสตร

นตศาสตร เปนตน เพราะงานวจยหลายงานในสาขาทยกตวอยางมานไมวาจะเปนงานวจยเชงปรมาณ หรอเชง

คณภาพลวนมเปาหมายทจะสะทอนความคดเหน มมมอง และประสบการณของบคคลทเกยวของและประชาชน

ทวไป เพอน�าไปสขอเสนอตาง ๆ ในการปรบปรงและพฒนาสงตาง ๆ ใหดขน

เมองานวจยในทางสงคมศาสตรในหลายสาขามวตถประสงคดงทวามาขางตน ในยามทผวจยไปเกบ

ขอมลภาคสนาม กหลกเลยงไมไดทจะตองมการพดคยซกถาม หรอการเฝาสงเกตตาง ๆ ซงการกระท�าเหลาน

อาจเปนการเดอดรอนแกการใชชวตของผคน หรอในบางกรณอาจถงขนเปนการกระทบสทธมนษยชนพนฐาน

เชน สทธความเปนสวนตว (right of privacy) เมอกลาวถงประเดนการคมครองสทธมนษยชนในการท�าวจย



กจะตองกลาวถงกฎหมายบานเมองทเปนหลกเกณฑในการคมครองสทธของบคคลตาง ๆ กฎหมายทกลาวมาน

ในประเทศไทยประกอบดวย

1. รฐธรรมนญ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2560 หมวด 3 วาดวยสทธและเสรภาพของปวงชนชาวไทย

ไดก�าหนดเรองการคมครองสทธของบคคลไวอยางชดเจน ไมวาจะเปนมาตรา 28 ทมงคมครองสทธและเสรภาพ

ในชวตและรางกายของบคคล มาตรา 32 ซงคมครองสทธความเปนสวนตว และคมครองขอมลสวนบคคลมให

มการน�าไปใชในทางเสอมเสย หรอมาตรา 33 อนเปนหลกเกณฑคมครองเสรภาพของบคคลในเคหสถานของตน

2. ประมวลกฎหมายแพงและพาณชย

กฎหมายแพงวาดวยความรบผดเพอละเมดกไดบญญตคมครองสทธของบคคลไวใน มาตรา 420 วา

ในกรณทมการกระท�าดวยความจงใจ หรอเปนกรณประมาทเลนเลอกด หากการกระท�าดงกลาวท�าใหผอนเสยหาย

ไมวาจะเปนความเสยหายตอชวต รางกาย อนามย เสรภาพ หรอสทธอน ๆ เชน ชอเสยง ผทสรางความ

เสยหายนนตองรบผด

3. ประมวลกฎหมายอาญา

กฎหมายอาญานนมบทบญญตทมงคมครองบคคลจากตกเปนเหยอในการกระท�าความผดในหลาย

ลกษณะ เชน ความผดเกยวกบเสรภาพ มาตรา 309 ทมงปกปองมใหบคคลใดบคคลหนงบงคบใหบคคลอกบคคล

หนงตองกระท�าอยางใดอยางหนงทตนไมประสงคทจะกระท�า หรอในความผดฐานหมนประมาท เชน มาตรา 326

ทปกปองคมครองบคคลจากการถกใสความ ท�าใหถกดหมน หรอถกเกลยดชง

4. พระราชบญญตตาง ๆ ทมงคมครองสทธเฉพาะเรอง

นอกจากกฎหมายหลกทไดกลาวในขอ 1-3 แลว ปจจบนไดมการตราพระราชบญญตหลายฉบบ

ทมงคมครองสทธของบคคลทมความเฉพาะเจาะจง เชน พระราชบญญตสขภาพจต พ.ศ. 2551 ทมมาตราการ

หามท�าการวจยในทางใดกตาม ตอผปวยจตเวชโดยไมไดรบความยนยอมเสยกอน

จะเหนไดวา กฎหมายทกลาวขางตนมขอก�าหนดเพอคมครองสทธ และครอบคลมถงประเดนจรยธรรม

การวจยในคนอยางชดเจน ไมวาจะเปนประเดนในเรองความเปนสวนตว และประเดนสทธอน ๆ แนนอนวาบรรล

ถงวตถประสงคของการศกษาวจยไมควรเปนการสรางภาระ หรอความล�าบากใจแกผเขารวม หรอผใหขอมล

เชน นกวจยไมควรตอแยบคคลหนงบคคลใดทไมมความประสงคจะของเกยวกบการวจยของตน เพราะเปน

การรบกวนสทธความเปนสวนตวอยางชดเจน นอกจากน เมอผใหขอมลไดเขารวมการวจย และใหขอมลแกผวจย

แลว ผวจยเองพงตองพจารณาเกยวกบการคมครองผใหขอมลมใหไดรบผลกระทบในทางกฎหมาย เชน ผวจย

ควรคดกรองขอมลกอนเผยแพร เพอปองกนมใหขอมลในสวนทมความละเอยดออนมาก หรอขอมลทยงม

การโตแยงกน (controversial) ถกน�าไปใชในการด�าเนนคดตอผใหขอมล เปนตน



นอกจากน ในขณะทบทความนถกเขยนขนไดมการพจารณารางพระราชบญญตการวจยในคน ซงเปน

กฎหมายทประสงคจะใหจรยธรรมการวจยในคนไดรบการรองรบดวยหลกเกณฑทแนนอน อนนบเปนจดเรมตนทด

เพราะรางพระราชบญญตนไดก�าหนดหลกการทางจรยธรรมในการท�าวจยไวครอบคลมพอสมควร เชน ก�าหนด

ใหการท�าวจยในคนตองไดรบความยนยอมเปนหนงสอจากผเขารวม หรอการก�าหนดใหหนวยงานทเกยวของกบ

งานวจยจดใหมคณะกรรมการจรยธรรมการวจยขนเพอควบคมตรวจสอบประเดนทางจรยธรรม (ส�านกเลขาธการ

คณะรฐมนตร [สลค], 2558) อยางไรกด ราง พ.ร.บ. ทกลาวมานกมไดเขยนครอบคลมประเดนเชงจรยธรรมการ

วจยครบถวนในทกมต (รายละเอยดปรากฏในหวขอถดไป) และแมหากวาราง พ.ร.บ. นไดถกตราออกบงคบใชจรง

การสรางความตระหนกรในเรองจรยธรรมการวจยในคน กยงเปนภารกจทตองท�าอยางตอเนองตอไป เนองจาก

การท�าวจยในคนนนมกจะเกดประเดนปญหาในขณะลงมอปฏบต ดงนน จะพงพาแตเพยงตวบทกฎหมาย

อยางเดยวคงจะไมเพยงพอ

ปจจบนการศกษาดานอาชญาวทยา และกระบวนการยตธรรมทางอาญาซงเปนศาสตรบรณาการท

ไดรบความนยมในสงคมไทยมากขน ดงจะสงเกตไดจากการเปดหลกสตรนในสถาบนอดมศกษาหลายแหง ไม

วาจะในระดบปรญญาตร โท หรอเอก ในคณะนตศาสตร คณะสงคมศาสตร คณะสงคมสงเคราะห คณะ

รฐประศาสนศาสตร เปนตน การขยายตวของศาสตรดานนจงท�าใหงานวจยทเกยวของกบอาชญาวทยาและ

กระบวนการยตธรรมทางอาญากมมากขนไปดวย งานวจยดานอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรมทางอาญา

ประกอบดวยมตทหลากหลาย ตงแตการวจยปญหาการเกดขนของอาชญากรรม เชน การศกษาวจยปญหาความ

รนแรงในเดกและเยาวชน ปญหาการคาประเวณ ปญหาการคามนษย ปญหายาเสพตด ปญหาการทจรตใน

การปฏบตหนาท รวมไปถงปญหาในเชงการบรหารจดการ เชน ปญหาการด�าเนนคดอาญากบผปวยทางจต

ปญหาจ�านวนผตองโทษ ปญหาการปฏบตหนาทโดยมชอบของเจาหนาทในกระบวนการยตธรรม และอน ๆ อก

มากมาย จากทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา การศกษาปญหาสวนใหญจ�าเปนอยางยงทผวจยจะตองมปฏสมพนธกบ

ผคนทเกยวของ และตองอาศยขอมลจากบคคลตาง ๆ เหลานนดวย ดงนน การท�าวจยในดานนจงมความจ�าเปน

ตองค�านงถงจรยธรรมการวจยอยางยงยวด

ในตางประเทศ เชน สหราชอาณาจกร สมาคมวชาชพทางสงคมศาสตรหลายสมาคมกไดออกประกาศ

มาตรฐานทางจรยธรรมการวจยเพอใหนกวจยในสายวชาชพนนไดน�าไปเปนหลกยดถอปฏบต ตวอยางเชน

สมาคมสงคมวทยาแหงสหราชอาณาจกร (British Sociological Association: BSA) ในประเทศไทย

สภาวจยแหงชาตกไดจดใหม จรรยาบรรณนกวจยและแนวทางปฏบต ไวเปนแนวทางใหนกวจยไดน�าไปปฏบต

เมอมการท�าวจย นอกจากน ในปจจบนมหาวทยาลยบางแหงกไดเปดหลกสตรอบรมจรยธรรมการวจยในคน ใน

สายสงคมศาสตร โดยมการออกใบประกาศรบรองไว เพอใหผ เขาอบรมไดน�าไปใชแสดงตอหนวยงานท

เกยวของเพอขอเขาเกบขอมลวจยตอไป ดงตวอยางในงานของ จรทธพล ภวไชยจรภทร (2560) การใหความ

ส�าคญตอประเดนจรยธรรมการวจยดานสงคมศาสตรทเพมมากขนในสงคมไทยในปจจบน ท�าใหการสราง

องคความรและการตระหนกรเกยวกบจรยธรรมเปนสงจ�าเปนอยางยง



ขอคดเชงจรยธรรมการวจยดานอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรมทางอาญา

ขอคดเชงจรยธรรมการวจยทจะไดอภปรายในสวนนจะใหความส�าคญกบขนตอนของการเกบขอมล

ภาคสนามและการน�าเสนอขอมลเมองานวจยเสรจสมบรณเทานน ดงนน จรยธรรมในสวนของผวจยนบแตเรม

โครงการ เชน ประเดนจรยธรรมเรองการคดลอกผลงานผอน เปนตน จะมไดกลาวถงแตอยางใด

ผเขยนแบงการอภปรายเกยวกบขอคดเชงจรยธรรมการวจยในสวนนออกเปน 2 หวขอยอย คอ ขอคด

เชงจรยธรรมเกยวกบผเขารวมการวจย และขอคดเชงจรยธรรมเกยวกบผวจย

1. ขอคดเชงจรยธรรมเกยวกบผเขารวมการวจย

ในดานผเขารวมการวจยนน ขอคดเชงจรยธรรมการวจยแบงไดเปน 4 มต คอ ความยนยอมสมครใจ

การเกบรกษาความลบ การปกปดตวตน และการปองกนผลเสยหาย

1.1 ความยนยอมสมครใจ

ความยนยอมสมครใจ (informed consent) เปนองคประกอบส�าคญทขาดไมได ดงจะเหนใน

หวขอกอนวา หลงจากการตดสนคดอาชญากรสงครามของกองทพนาซเยอรมน ประชาคมโลกกไดใหความส�าคญ

กบประเดน “ความยนยอมสมครใจ” ในการเขารวมงานวจย อยางไรกตาม หากพจารณาจากถอยค�าในภาษาองกฤษ

จะเหนไดวา ค�าวา informed มความหมายพเศษในเรองการใหความยนยอม เพราะความยนยอมนนตองอย

บนหลกการของการบอกผเขารวมใหแจงชดถงการวจยทเขาจะเขามามสวนรวม ในการท�าวจยของนกวจย

ชาวตะวนตก เชน ในสหราชอาณาจกร ผวจยจะมหนงสอน�า หรอใบปะหนาทใหขอมลพนฐานตอผเขารวมวา

โครงการวจยนน ๆ เกยวกบสงใด มวตถประสงคอยางไร ผเขารวมจะมบทบาทอยางไรในการเขารวม และทส�าคญ

คอ การเขารวมนนอยบนพนฐานของความเตมใจ (voluntary basis) หนงสอน�าหรอใบปะหนาทวาน เรยกวา

participant information sheet นอกจากนเพอเปนหลกประกนวาผเขารวมวจยไดยนยอม และอานขอความ

ในหนงสอน�าโดยเขาใจดแลว ผวจยจะมหนงสออกฉบบหนงทเรยกวา หนงสอใหความยนยอม (informed

consent form) ใหผเขารวมวจยลงนามไวดวย ดงตวอยางจากงานของตญทรรศน ประทปพรณรงค (2561)

อยางไรกตาม การใหผเขารวมงานวจยลงนามในแบบแสดงความยนยอมยงไมปรากฏวามความแพรหลาย

มากนกในการท�าวจยทางสงคมศาสตรของประเทศไทย (Prateeppornnarong, 2016)

แมการใหผเขารวมวจยลงนามใบแบบแสดงความยนยอมจะเปนแนวปฏบตในประเทศตะวนตก

การกระท�าดงกลาวกมผโตแยงไมนอย เชน Coomber (2002) กลาววา การใหผเขารวมงานวจยลงนามในแบบ

แสดงความยนยอมท�าใหการท�าวจยมลกษณะเปนกจกรรมทถกครอบโดยกฎเกณฑและยากทจะท�าใหการ

ท�าวจยทางสงคมนนมความคลองตวและยดหยน เขายงอธบายอกวา การท�าวจยทางสงคมแตกตางจากการท�า

วจยเชงทดลอง เพราะการท�าวจยเชงทดลองในคนเปนการกระท�าตอเนอตว ดงนน การใหผเขารวมการทดลอง

ลงนามแสดงความยนยอมยอมเปนสงทถกตอง แตการท�าวจยทางสงคมไมจ�าตองด�าเนนการในลกษณะเดยวกน

แตควรจะใหผวจยไดใชวจารณญาณของตนตดสนวาสงทตนท�าอยจะเปนการละเมดจรยธรรมหรอไม อยางไร



แมสงทกลาวขางตนจะมผเหนดวยจ�านวนหนง แตอาจมองไดวา การใหผเขารวมการวจยทางสงคมลงนามแสดง

ความยนยอมกเปนเรองทเหมาะสมแลว เพราะจะเปนหลกประกนใหแกผวจยวา จะไมมการโตแยงจากผเขารวม

การวจยในภายหลงวามไดเขารวมการวจยดวยใจสมครอนอาจท�าใหขอมลทไดมานนตองถกตดออก ซงหากเปน

ขอมลส�าคญ กอาจถงกบท�าใหการวเคราะหขอมลและการน�าเสนอขอมลเสยไปได

ในอดต การศกษาผปวยซฟลสในประเทศสหรฐอเมรกา โดยความรวมมอระหวางกระทรวงสาธารณสข

และ Tuskegee Institute เปนบทเรยนจรยธรรมการวจยทส�าคญไมเพยงแตของสหรฐอเมรกา แตยงเปนบทเรยน

ของโลกในประเดนเรองความยนยอมสมครใจเขารวมการวจย เพราะหลกฐานแสดงใหเหนวา ผวจยมไดแจงแก

ผเขารวมการวจยอยางแจงชดวา พวกเขาจะตองถกทดลองกบสงใดบาง ท�าใหผเขารวมการวจยนบางสวน

ไดรบความเสยหายในดานสขภาวะ เรองนนบเปนเรองออฉาวขนาดทอดตประธานาธบด Bill Clinton จ�าตอง

ออกมากลาวค�าขอโทษตอผเขารวมทยงมชวตอย และญาตของผเขารวมทเสยชวตไปแลว (วชย โชคววฒน,

2544)

ในการวจยเกยวกบอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรมทางอาญา บอยครงทผใหขอมลเปนกลมคน

ทมความเปราะบาง (vulnerable) เชน กลมเดกและเยาวชน ผตองขง เหยออาชญากรรม พยานผพบเหน

การกระท�าความผด เปนตน ประเดนทศกษากมกจะเตมไปดวยความละเอยดออน ดงนน นกวจยทศกษาปญหา

ตาง ๆ เหลาน ควรขอความยนยอมจากผใหขอมลภายหลงจากทไดอธบายเกยวกบโครงการวจยจนกระทง

ผใหขอมลเกดความเขาใจอยางดแลว เชน การศกษาเกยวกบแรงจงใจในการใชยาเสพตดโดยศกษาจากกลม

ผเขารบการบ�าบดรกษาการตดยาเสพตด ดงนผ ใหขอมลสวนใหญกคอกลมผทเคยใชยาเสพตดและก�าลง

เขารบการบ�าบดรกษาอาการตดยาเสพตดนนเอง ซงกลมคนกลมนถอวามความเปราะบางเนองจากเปนผปวย

ทอยในชวงการบ�าบดรกษา และการใหขอมลตาง ๆ กบผวจยอาจกอใหเกดการกระทบสทธได เชน ผลกระทบตอ

สทธความเปนสวนตว ผลกระทบตอชอเสยงของตนเอง หรอตอครอบครว ดงนน ผวจยควรแสดงตนใหชดเจน

และอธบายสงตาง ๆ เกยวกบโครงการวจยของตนใหผใหขอมลทราบและเขาใจเสยกอน แลวจงขอความยนยอม

ในการเขารวมวจยจากผใหขอมล การอธบายดงกลาวจะตองไมกระท�าโดยการหลอกลวง (deception) หรอปกปด

ความจรงบางสวนทควรบอกใหแจง เชน นกวจยเกรงวาผใหขอมลจะไมยนยอมเขารวมการวจย จงปกปดผให

ขอมลเกยวกบสถานะของตนเอง (undercover) เปนตน

ดงทกลาวไวแลววา ราง พ.ร.บ. การวจยในคนไดใหความส�าคญกบความยนยอมของผเขารวมการวจย

โดยมาตรา 23 วรรคแรก และวรรคสอง ก�าหนดวาการท�าวจยในคนจะตองไดรบความยนยอมทเกดจากการ

ไดรบขอมลทถกตองเพยงพอตอการตดสนใจอยางเปนอสระ และความยนยอมนนตองท�าเปนหนงสอเวนแต

มความจ�าเปนอน นอกจากน ในมาตรา 30 ยงไดก�าหนดใหมการคมครองกลมผเขารวมวจยทม “ความเปราะบาง”

(vulnerability) ซงหมายความรวมถง ผเยาว ผบกพรองทางปญญา หญงมครรภ นกโทษ ชนกลมนอย ผอพยพ

หรอผอยใตบงคบบญชา เปนตน (สลค., 2558) บทบญญตทงหลายทวามานมความส�าคญอยางมากตอการ

คมครองผเขารวมการวจย และท�าใหเหนถงความสอดคลองของหลกการในราง พ.ร.บ. การวจยในคนของไทย

กบหลกการจรยธรรมการวจยสากล



1.2 การเกบรกษาความลบ

การเกบรกษาความลบ (confidentiality) ในทางการวจย มมตทยดโยงกบความเปนสวนตว (privacy)

(Oliver, 2003) Wiles, Charles, Crow, และHeath (2006) อธบายวา ประเดนการเกบรกษาความลบเพอ

ปกปองความเปนสวนตวนน ผวจยจะตองพจารณาค�าถามทวา เมอไดขอมลดบ (data) จากผเขารวมวจยมาแลว

ใครจะสามารถเขาถงขอมลเหลานนไดบาง ใครจะเปนผเกบรกษาขอมลและจะเกบดวยวธใด Henn และคนอน ๆ

(2009) กลาววา ผวจยควรแจงแกผเขารวมงานวจยวาใครจะเปนผทเขาถงขอมลดบ เชน หากเปนงานวจยของ

นกวจยอาชพ ผทเขาถงขอมลดบกคงมเพยงทมวจย แตหากเปนการวจยซงเปนสวนหนงของการศกษา ผเขาถง

ขอมลดบกคงจะรวมถงอาจารยผใหค�าปรกษาวทยานพนธดวย ในดานการเกบขอมลนน กจะตองพงระวง ไมควร

เกบในคอมพวเตอรสาธารณะ เชน คอมพวเตอรทท�างาน นอกจากน หากงานวจยมความเกยวของกบประเดน

สทธอยางมาก กควรหลกเลยงการสงขอมลดบทางจดหมายอเลกทรอนกส (e-mail) อกดวย

1.3 การปกปดนาม

การปกปดนาม (anonymity) หมายถง การปกปดตวตนของผเขารวมการวจย โดยการใชนามแฝง

นอกจากน ในบางกรณอาจจะตองมการปกปดรายละเอยดทางกายภาพบางอยางของผเขารวมการวจยเพอ

มใหสามารถถกคาดเดาไดวาผนนคอผใด (Corden & Sainsbury, 2004) การปกปดนามของผเขารวมงานวจย

เปนสงจ�าเปนมาก ตวอยางเชน ในการวจยทศกษาปญหาการทจรตของเจาหนาทในกระบวนการยตธรรม ซงผให

ขอมลไมวาจะเปนผทไดรบผลกระทบจากการทจรต หรอผพบเหนการทจรต ลวนแตเปนผมความเปราะบางทงสน

เพราะปญหาทศกษานเปนปญหาในทางกฎหมาย และเปนปญหาเชงจรยธรรม ผทใหขอมลมโอกาสไดรบ

ความเสยหายจากการถกด�าเนนคด (legal action) และ/หรอในบางกรณอาจเกดอนตรายแกกายได ดงนน

ผใหขอมลไมวาจะเปนใครกตามควรถกปกปดนาม ซงการปกปดนามในทนมไดหมายความถง ชอและนามสกล

ของผใหขอมลเทานน แตยงครอบคลมถงขอมลอน ๆ ทอาจท�าใหทราบไดวาผใหขอมลคอผใด เชน ผวจยได

ขอขอมลจากนายต�ารวจชนผใหญทานหนงโดยปกปดชอนามสกลของนายต�ารวจทานดงกลาว แตกลบระบวา

นายต�ารวจทานนเปนผบงคบการต�ารวจภธรจงหวด (ชอจงหวด) ซงท�าใหผอานทราบไดโดยงายวาผใหขอมลนน

คอผใด

อยางไรกตาม ในทางปฏบตผเขารวมงานวจยบางคนกตองการใหเปดเผยวาตนเองนนเปนผใหขอมล

ดงตวอยางงานของ Grinyer (2002) ซงผวจยพงจะตองพจารณาใหด เนองจากการเปดเผยตวตนของผให

ขอมลคนหนง อาจท�าใหผอนทราบ หรอสนนษฐานไดวาผใหขอมลคนอน ๆ เปนใครบาง นอกจากน ในบรบท

ของสงคมไทย การท�างานวจยเชงคณภาพโดยนกวจยสวนหนง (บอยครงโดยนกศกษา) จะพบวา นยมใสชอ

บคคลผมชอเสยงไวในงานของตนเพอเพมความนาเชอถอของงานวจยของตนในสายตาผอาน วธการทกลาว

มาขางตนลวนถกโตแยงไดวาไมสอดคลองกบจรยธรรมการวจย การวจยทน�าประเดนจรยธรรมการวจยมา

ปฏบตอยางจรงจงนน ควรหลกเลยงการกระท�าในลกษณะดงกลาว เวนแตการวจยนนจะไมมประเดนใด ๆ

เลยทอาจสงผลกระทบตอผใหขอมล หรอบคคลทสามซงเปนเรองทจะตองพจารณากนเปนรายกรณ



1.4 การปองกนผลเสยหาย

การปองกนผลเสยหาย (harm prevention) หมายถง ความเสยหายในทกดาน ไมวาจะเปนความ

เสยหายตอสทธเสรภาพ สขอนามย ชอเสยง หรอทางกฎหมาย (Bryman, 2012) ในการวจยดานอาชญาวทยา

และกระบวนการยตธรรมทางอาญา เชน ในเรองปญหาการด�าเนนคดอาญาของผปวยจตเวท การทผวจยพยายาม

ใหผเขารวมซงเปนผปวยทเคยเขารบการรกษาและอาการดขนแลว ตอบค�าถามไมวาจะผานแบบสอบถาม หรอ

ดวยการสมภาษณ ประเดนค�าถามอาจจะท�าใหผเขารวมงานวจยเกดความเครยดเกนสมควรกได หรอใน

การวจยปญหาการทจรตของเจาหนาทในกระบวนการยตธรรมทางอาญา ค�าถามบางสวนอาจน�าไปสประเดนทาง

กฎหมายตอผเขารวมงานวจยได เชน อาจเขาขายหมนประมาทบคคลทสาม เปนตน เพอมใหการวจยนนเกด

ความเสยหายตอผเขารวมงานวจย ผวจยจ�าตองพจารณาและคดกรองประเดนทจะศกษา และพงจะตองคอย

สงเกตผเขารวมงานวจยวามความอดอดใจ หรอไมสบายใจในขณะใหขอมลหรอไม หากมประเดนดงกลาวมาน

ขน ผวจยกพงจะหยดการเกบขอมลในคราวนนเสย หรอหากเปนประเดนขอกฎหมาย ผวจยกควรจะแนะน�าผเขา

รวมวจยใหพงระวงและหลกเลยงการใหขอมลทอาจน�าไปสปญหาในทางกฎหมาย (Henn et al., 2009)

เมอพจารณา ราง พ.ร.บ. การวจยในคนโดยละเอยดจะพบวานอกจากประเดนเรองความยนยอมแลว

ประเดนส�าคญทางจรยธรรมอน เชน การเกบรกษาความลบ การปกปดนาม และการปองกนผลเสยหายของ

ผเขารวมการวจยซงไดรบการใหความส�าคญในระดบสากล กลบมไดถกก�าหนดไวใน ราง พ.ร.บ. ดงกลาว

แตประการใด

2. ขอคดเชงจรยธรรมเกยวกบผวจย

ขนตอนการเกบขอมลดบนน นอกจากประเดนจรยธรรมทอาจเกดขนกบตวผเขารวมการวจยแลว

ตวผวจยเองกอาจจะไปเกยวพนกบประเดนจรยธรรมได คอ ความปลอดภยสวนตน และการปฏบตตามกฎหมาย

บานเมอง ปญหาการฝาฝนหลกการทางจรยธรรมเหลานสามารถเกดขนไดกบนกวจยทมความปรารถนาอยาง

แรงกลา (passion) ในการศกษาเรองทตนใหความสนใจ ดงจะไดอธบายตอไปน

2.1 ความปลอดภยสวนตน (personal safety)

ในชวงของการท�าวจยภาคสนาม บางครงนกวจยทราบดวาขอมลทส�าคญนนอาจหาเพมเตมได

หากใชความเสยงบางไมมากกนอย เชน การวจยเกยวกบปญหาการแขงรถบนถนนสาธารณะของกลมเยาวชน

(ปญหาเดกแวน) โดยผวจยอาจเขาไปอยในเหตการณของการแขงรถเพอสงเกตการณ หรอเพอชกชวนใหเยาวชน

บางสวนตอบแบบสอบถาม อยางไรกด การกระท�าในลกษณะนอาจน�ามาซงอนตรายตอตวผวจยเอง หากวา

ในเหตการณดงกลาวมการใชความรนแรงเกดขน ซงความรนแรงทวามานเปนภยทปถชนพงคาดหมายได

(Institute of Occupational Safety and Health [IOSH], 2012) นอกจากน การเขาไปรวมในเหตการณ

ในลกษณะนอาจเกดปญหาในทางกฎหมายตอตวผวจยเองดวย ดงจะไดอภปรายในหวขอถดไป



2.2 การปฏบตตามกฎหมายบานเมอง (law abiding)

จากตวอยางในหวขอ 2.1 จะเหนวาการทนกวจยไปรวมอยในเหตการณการแขงรถบนถนนสาธารณะ

อนเปนกจกรรมทฝาฝนตอกฎหมาย คอ พระราชบญญตจราจรทางบก พ.ศ. 2522 ผวจยอาจถกด�าเนนคดตาม

กฎหมายไดเพราะอาจถกมองวามสวนรเหนในการกระท�าความผด งานวจยของ Pearson (2009) เกยวกบ

อนธพาลลกหนง (football hooligan) ไดอธบายใหผอานเหนภาพวา การทผวจยมความปรารถนาอนแรงกลา

ทจะศกษาพฤตกรรมของอนธพาลลกหนง และไดเขารวมอยในเหตการณทกลมคนเหลานใชความรนแรงตอ

ผอนในสนามฟตบอลหลงจบการแขงขน อาจมองไดวาผวจยคนนนก�าลงรวมกระท�าการฝาฝนกฎหมายบานเมอง

เสยเองเชนกน ดงนน ในการท�าวจยโดยเฉพาะอยางยงงานวจยดานอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรม

ทางอาญา ผวจยจ�าตองพงระมดระวงในประเดนทกลาวมานในฐานะหนงในขอคดพจารณาเชงจรยธรรมการวจย

เชนกน

แมประเดนจรยธรรมการวจยซงอาจเกดขนกบตวผวจยเองจะไดรบความสนใจนอยกวาประเดน

ทอาจเกดกบตวผเขารวมการวจย แตกกลาวไดวาเปนประเดนทไมควรมองขามเชนกน เพราะหลกการท�าวจย

ทดนน ไมวาผวจยหรอผเขารวมการวจยกไมควรจะตองไดรบผลกระทบจากการท�าวจยดวยกนทงสน ผก�าหนด

นโยบายหรอผรางกฎหมายเกยวกบการวจยในคนเองกพงจะตองน�าประเดนจรยธรรมการวจยซงอาจเกดขนกบ

ตวผวจยไปพจารณาเพอหาหนทางในการปกปองคมครองผวจยดวยเชนกน

อภปรายสรปและขอเสนอแนะ

จรยธรรมเปนประเดนทมความส�าคญ และจะทวความส�าคญมากขนภายใตแนวคดการคมครองสทธ

ของบคคลทกลายเปนบรรทดฐานของสงคม (norms) ความใสใจตอประเดนการท�าวจยดานอาชญาวทยาและ

กระบวนการยตธรรมทางอาญาเปนสงทควรสงเสรม เพอใหการท�าวจยทเกยวของกบประเดนความละเอยดออน

ทงหลายไดท�าผานแนวทางทเหมาะสม ไมสรางความเดอดรอนใหกบผเกยวของรวมถงตวผวจยเอง อยางไรกด

การใหความส�าคญกบจรยธรรมการวจยอาจจะน�ามาสค�าถามเรองการปฏบตไดจรง (practicality) เมอผวจยลงพนท

เกบขอมล ในสวนนอาจกลาวไดวา ผวจยทตระหนกถงประเดนทางจรยธรรมจ�าเปนตองพจารณาถงกระบวนการ

และตระเตรยมการเกบขอมลไวลวงหนา เพอใหการเกบขอมลมอปสรรคนอยทสดเทาทจะเปนไปได แตหากวา

ในสถานการณจรงนน เกดประเดนทสมเสยงตอการละเมดจรยธรรมการวจย กตองเปนวจารณญาณสวนบคคล

ของผวจยเองในการทจะปองกน หรอหลกเลยงปญหาทางจรยธรรมเหลานน

บทความนมงทจะเสนอใหผวจยทางสงคม โดยเฉพาะผวจยดานอาชญาวทยาและกระบวนการยตธรรม

ทางอาญา ทงทเปนผวจยมออาชพ และผวจยทเปนนกศกษาไดตระหนกและน�าหลกการทางจรยธรรมการวจย

ไปปฏบต และดงทกลาวไวในหวขอกอนหนานวา แมความพยายามทจะท�าใหหลกการจรยธรรมการวจยมผล

บงคบไดทางกฎหมายแตในความเปนจรงแลว เปนเรองไมงายทจะมการตรวจสอบวาการด�าเนนการวจยไดปฏบต

ตามหลกการจรยธรรมครบถวนหรอไม ดงนน หนวยงานทเกยวของกบการสงเสรมการท�าวจย ไมวาจะเปน

หนวยงานทใหทนสนบสนนการวจย หนวยงานราชการทเปนเจาของโครงการวจย และสถาบนอดมศกษา ควรจด



ใหมการอบรมหลกจรยธรรมการวจยในคนในทางสงคมศาสตรอยางจรงจง และควรจดใหมคณะกรรมการจรยธรรม

การวจยขน เพอพจารณาและเสนอแงคดเกยวกบการท�าวจยในแตละโครงการทเกยวของกบบคลากรของตนดวย

สดทายน จากการศกษา ราง พ.ร.บ. การวจยในคน พบวา เนอหาของ ราง พ.ร.บ. ดงกลาวยงมความ

ไมสมบรณ กลาวคอ ใหความส�าคญกบประเดนความยนยอมของผเขารวมการวจยเทานน โดยมไดพจารณา

ประเดนการเกบรกษาความลบ การปกปดนาม และการปองกนผลเสยหายทอาจเกดแกผเขารวมวจย นอกจากน

ประเดนจรยธรรมทอาจเกดกบตวผวจยกควรไดรบการไตรตรองอยางรอบคอบดวยเชนกน ดงนน ผก�าหนด

นโยบายหรอผรางกฎหมายเกยวกบการวจยในคนกพงจะตองพจารณาหลกจรยธรรมการวจยในคนของสากล

อยางถถวน เพอประโยชนในการออกกฎหมายทมความครอบคลมประเดนจรยธรรมการวจยในคนใหมากกวา

ทปรากฏในปจจบน

บรรณานกรม

จรรยา เศรษฐบตร. (2544). จรยธรรมในการวจยทางสงคมศาสตร. ใน บปผา ศรรศม, จรรยา เศรษฐ บตร และ

เบญจา ยอดด�าเนน-แอตตกจ (บรรณาธการ), จรยธรรมส�าหรบการศกษาวจยในคน. (น. 1-10). นครปฐม:

มหาวทยาลยมหดล, สถาบนวจยประชากรและสงคม.

จรทธพล ภวไชยจรภทร. (2560). ปจจยกดดนและปจจยการควบคมตนเองกบการกระท�าความผดของเดกและ

เยาวชน. (วทยานพนธปรญญามหาบณฑต ไมไดตพมพ). สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร, กรงเทพฯ.

ชมรมจรยธรรมการท�าวจยในคนในประเทศไทย. (2551). แนวทางจรยธรรมการท�าวจยในคนในประเทศไทย

พ.ศ. 2550. กรงเทพฯ: โรงพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย.

ดเรก ควรสมาคม. (2558). มาตรการทางกฎหมายเกยวกบจรยธรรมการวจยในมนษย. วารสารนตศาสตร

มหาวทยาลยนเรศวร, 8(2), 65-88.

ตญทรรศน ประทปพรณรงค. (2561). รายงานการวจย เรองการพฒนากลไกการด�าเนนการกรณทจรตและ

ประพฤตมชอบขององคกร ป.ป.ท. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

บญม แทนแกว. (2539). จรยศาสตร. กรงเทพฯ: โอเดยนสโตร.

ประชย เปยมสมบรณ. (2538). จรยธรรมในงานวจย. กรงเทพฯ: สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

วรยา ชนวรรโณ. (2546). จรยธรรม. ใน วรยา ชนวรรโณ (บรรณาธการ), จรยธรรมในวชาชพ (น. 1-38). กรงเทพฯ:

โรงพมพชวนพมพ.

วชย โชคววฒน. (2544). หลกเกณฑทางจรยธรรมส�าหรบการศกษาวจยในคน. ใน บปผา ศรรศม, จรรยา

เศรษฐบตร และเบญจา ยอดด�าเนน-แอตตกจ (บรรณาธการ), จรยธรรมส�าหรบการศกษาวจยในคน

(น. 1-10). นครปฐม: มหาวทยาลยมหดล, สถาบนวจยประชากรและสงคม.

ส�านกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน. (2555). คมอการพฒนาและสงเสรมการปฏบตตามมาตรฐานทาง

จรยธรรมขาราชการพลเรอน. นนทบร: ผแตง.

ส�านกเลขาธการคณะรฐมนตร. (2558). รางพระราชบญญตการวจยในคน พ.ศ. ... สบคนเมอ 16 พฤษภาคม



2561, จาก http://www.cabinet.soc.go.th/soc/Program2-3.jsp?top_serl=99312609&key_

word=&owner_dep=&meet_date_dd=3&meet_date_mm=03&meet_date_yyyy=2558&doc_

id1=&doc_id2=&meet_date_dd2=&meet_date_mm2=&meet_date_yyyy2=

Bryman, A. (2012). Social research methods (4th ed.). Oxford, England: Oxford University Press.

Coomber, R. (2002). Signing your life away? Why Research Ethics Committees (REC) shouldn’t

always require written confirmation that participants in research have been informed of

the aims of a study and their rights: The case of criminal populations. Sociological

Research Online, 7(1), 1-4.

Corden, A., & Sainsbury, R. (2004). Verbatim quotations in applied social research: Theory, practice

and impact: Researchers’ perspectives on participation and consent. Retrieved May 16,

2018, from http://www.ccsr.ac.uk/methods/festival2004/programme/Fri/p,/JCR

Crane, A., & Matten, D. (2010). Business ethics: Managing corporate citizenship and sustainability

in the age of globalization (3rd ed.). Oxford, England: Oxford University Press.

Grinyer, A. (2002). The anonymity of research participants: Assumptions, ethics and practicalities.

Retrieved May 16, 2018, from http://sru.soc.surrey.ac.uk/SRU36.html

Henn, M., Weinstein, M., & Foard, N. (2009). A critical introduction to social research (2nd ed.).

London, England: SAGE.

Institute of Occupational Safety and Health. (2012). Responsible research: Managing health and

safety in research: Guidance for the not-for-profit sector. Leicester, England: Author.

Oliver, P. (2003). The student’s guide to research ethics. Maidenhead, England: Open University

Press.

Pearson, G. (2009). The researcher as hooligan: Where ‘participant’ observation means breaking

the law. International Journal of Social Research Methodology, 12(3), 243-255.

Prateeppornnarong, D. (2016). An evaluation of the systems for handling police complaints in

Thailand (Unpublished doctoral dissertation). University of Birmingham, England.

Wiles, R., Charles, V., Crow, G., & Heath, S. (2006). Researching researchers: Lessons for research

ethics. Qualitative Research, 6(3), 282-299.

มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย K ey Ethical Principles for...

Documents

Transcript of มหาวิทยาลัยหอการค้าไทย K ey Ethical Principles for...