รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่...
Transcript of รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่...
![Page 1: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/1.jpg)
รายวชา สนทรยภาพกบชวตAesthetic Appreciation
GEH11013(3-0-3)
![Page 2: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/2.jpg)
บทท 2 สนทรยภาพดานวรรณกรรม
•»‘¬∫ Ì‘•คาวา “สนทรยภาพ” มความหมายตามภาษาของคนทวไปวา “ความงาม” แตเมอผกโยงสนทรยภาพเขากบคาวา “ศลปะ” ความหมายนนแปรไปจากภาษาปรกตของคนทวไป กลาวคอมนยยะวามงใหความสนใจในทางการรสกสมผสรบรไดตอความงามของศลปะหรอสภาพแวดลอมทเปนธรรมชาต•เมอความหมายดงกลาวอย ในบรบทของศลปะประเภทอนและศลปะรวมสมยพบวา สนทรยภาพไดกาวขามคณคาดานความงามไปสคณคาดานอนหลายรปแบบ ดงกรณเมอสนทรยภาพเขาอยในบรบทของงานวรรณกรรม
•ดงนน เมอกลาวถงสนทรยภาพจงตองศกษาความหมาย แนวคด ความรทวไปดานความสมพนธระหวางสนทรยภาพกบวรรณกรรม เพอเปนพนฐานการอธบายประสบการณสนทรยภาพ เมอไดสมผสรบรผลงานศลปะประเภทวรรณกรรม
![Page 3: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/3.jpg)
ตอนท 2.1 ความรทวไปเกยวกบวรรณกรรม
เรองท 2.1.1 ความหมายของคาวา “วรรณกรรม”
• คาวา “วรรณกรรม” และคาวา “วรรณคด” เปนคาท มอย ในภาษาไทย
• คาวา “วรรณกรรม” และ “วรรณคด” มความหมายตางกน วรรณคด คอวรรณกรรมท ไดรบยกยอง หมายความวามคณะบคคลทาหนาทยกยองวรรณกรรมเรองนน ๆ วาแตงด มคณคาเชงวรรณศลป
• ทงน โดยมไดกลาวถงสนทรยภาพหรอการรสกสมผสรบรได ของแตละบคคลตอความงามดานศลปะของวรรณกรรม
![Page 4: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/4.jpg)
วรรณคดสโมสร
• สงคมไทยสมยพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รชกาลท
6 พระองคทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหมคณะบคคลทาหนาท
พจารณาหนงสอเพอใหเปนวรรณคดทแตงด ไดแกคณะบคคลท
เปนกรรมการในวรรณคดสโมสร อนเปนสโมสรทตงขนตามพระ
ราชกฤษฎกาตงวรรณคดสโมสร ลงวนท 23 กรกฎาคม พระ
พทธศกราช 2457
• ดงนน กลาวไดวาเมอสมยรชกาลท 6 สงคมไทยไม
มคาวา “วรรณกรรม” แตมคาวา “หนงสอ”
![Page 5: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/5.jpg)
วรรณคดสโมสร กบ วรรณคดทแตงด
• หนงสอเลมใดหรอเรองใดจะไดรบการยกยอง วาเปนวรรณคดทมคณสมบตตรงตามหรอเขาอย ในขายแหงความในพระราชกฤษฎกาอนควรไดรบประโยชนนน ตองผานการพจารณาจากวรรณคดสโมสรเทานน
• โดยนยยะดงกลาว หมายความวาหนงสอหรอวรรณคดท มคณวเศษบรบรณ ไดมาโดยการกาหนดจากอานาจของรฐ
• ดงนน สามารถเขาใจไดวาเวลานนสนทรยภาพกพงเกดขน โดยการกาหนดจากอานาจรฐ พลเมองแหงรฐจะเกดสนทรยภาพเองมได
![Page 6: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/6.jpg)
สนทรยภาพจากอานาจรฐ
• เหตน น สนทรยภาพดงกลาวนน จง มใ ช สนทรยภาพท ม
ความหมายเกยวของกบศลปะวรรณกรรม ดงท โลกศลปะ
วรรณกรรมเขาใจตามความหมายของคาภาษาองกฤษ
• ทงน คาวาวรรณคดในภาษาไทยเปนศพททบญญตขนเมอ
พทธศกราช 2457 เพยงเพอปรบความหมายใหเขากบคาวา
“literature” ในภาษาองกฤษเทานน แตมความแตกตางกน
อยางสนเชง ตรงทมไดมความหมายเกยวของกบสนทรยภาพใน
ศลปะวรรณกรรม
![Page 7: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/7.jpg)
คาวา Literature
Literature เปนคานาม มความหมายหลายความหมาย
• หนง การเขยนท มลกษณะจาเพาะตามประเภทการเขยน ท ผกโยงอย กบแนวคดหลากหลาย เชน กวนพนธ นวนยาย ประวตศาสตร ชวประวต และความเรยง
• สอง งานเขยนโดยรวมตามยคสมย ภาษาเฉพาะแตละภาษา หรอชนชาต เชน the literature of England
• สาม งานเขยนทจาเพาะศาสตร เชน the literature of ornithology, the literature of medicine
• ส อาชพนกเขยน
• หา ผลงานเขยนดานวรรณกรรม (literary work or production)• หก สอสงพมพ เชน แผนพบโฆษณา (literature describing company products) • เจด โบราณหมายถง ความรอนประณต (polite learning) วฒนธรรมทางวรรณกรรม
(literary culture) ความซาบซงจบใจดานตวอกษรและหนงสอ
• แปด งานเขยนทเขยนดอยางมวรรณศลป (belles-lettres)
![Page 8: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/8.jpg)
วรรณกรรม – วรรณคด – Literature
• ดงน น เมอพจารณาคาอธบายเกยวกบคาวา “วรรณกรรม”“วรรณคด” และ “literature” แลวสามารถสรปความได ดงน
• โดยสาระสาคญของคาดงกลาว หมายถงขอเขยนทเขยนหรอแตง
ขนเปนหนงสอ แตงดหรอไมด เนอหาดหรอไมด เปนหนงสอ
เกยวกบเรองใดกตาม หนงสอของชาตใดกตาม หนงสอภาษาใด
กตาม หนงสอยคใดสมยใดกตาม ลวนนบวาเปนวรรณกรรม
ทงหมดทงสน
![Page 9: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/9.jpg)
วรรณกรรม – วรรณคด – Literature
• เมอวรรณกรรมประสงคคารบรอง วาเขยนดอยางมวรรณศลป จง
มอบใหคณะกรรมการทจดตงขนทาหนาทพจารณาตดสน และ
ประกาศผลการตดสนแกสาธารณชนทราบ
• ดงกรณ เชน รางวลโนเบลสาขาวรรณกรรม - The Noble prize in literature, รางวลพลตเซอร - The Pulitzer prize for fiction, รางวลซไรท - The S.E.A. Write Award, or Southeast Asian Writers Award
![Page 10: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/10.jpg)
เรองท 2.1.2 วรรณกรรมในฐานะเปนศลปะ
• คานยามของวรรณกรรมทคนทวไปเขาใจ คอผลงานเขยนทมลกษณะเชงศลปะ ใหคณคาทางปญญา จรรโลงใจหรอคาชจตใจใหเบกบาน โดยจากดรปแบบตามลกษณะการเขยนเปนกวนพนธ นวนยาย เรองสน บทละคร และจาแนกตามแนวทางเนอหา (genre) ทกระทบอารมณเปนประเภทพาฝน สยองขวญ ผจญภย ชวนขน
• วรรณกรรมยงถกจดเปนงานเขยนประเภทบนเทงคด (fiction)เพราะเขยนขนมาจากจนตนาการและใหความเพลดเพลนแกผอาน สวนงานเขยนทไมกอเกดความบนเทงตามความหมายดงกลาว ถกจดเปนสารคด (non-fiction) เพราะเขยนหรอเรยบเรยงขน เพอใหสาระหรอขอมลความรแกผอานเปนสาคญ
![Page 11: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/11.jpg)
คานยามของวรรณกรรม
วรรณกรรมคออะไร
• คานยามของวรรณกรรมมลกษณะทไมชดเจนเดนชด หากตอง
ระบวาวรรณกรรมจาเปนตองตพมพเปนหนงสอ เนองจากหาขอ
ยตมไดโดยฉนทานมตของโลกทางศลปะวรรณกรรม
![Page 12: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/12.jpg)
คานยามของวรรณกรรม
• ไซมอน ไรอน และ ดลส ไรอน (Simon Ryan and Delyse Ryan) นกวรรณกรรมศกษา ชาวออสเตรเลยน อธบายเชงอปมาอปไมยเกยวกบคานยามของวรรณกรรม ดงน
• การคนหาคานยามของ “วรรณกรรม” คอถนนสายหนงทถกยาผานไปนบครงไมถวน แมวาจดหมายปลายทางทไปถงมไดเปนทพงพอใจนก คานยามสวนใหญทกลนออกมานนกลบกวางเกนไป คลมเครอและเปลยนแปลงไปตลอดเวลาอยางเลยงไมพน ความจรงแลวมเพยงส งเดยวทแนนอนท สดเกยวกบการนยามวรรณกรรม คอคานยามจะตองเปลยนแปลง กรอบคดของคาถามวาวรรณกรรมคออะไรจงตองเปลยนแปลงไปเชนเดยวกน
![Page 13: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/13.jpg)
เรองท 2.1.3 กวนพนธ
กวนพนธคออะไร
• กวนพนธ (poetry, poem, poesy) เปนวรรณกรรมทนบเปน
งานศลปะ เพราะสามารถสรางความจบใจตอผอานผานภาษา
กอใหเกดความรสกนมนวล ออนหวาน งามหมดจดในจนตภาพ
แชมชนในอารมณ หรอกระดาง หยาบคาย สะอดสะเอยน
กกขฬะ ตาชา
• เชนนนแลว จงเกดคาถามวา กวนพนธ (poetry) คออะไร
![Page 14: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/14.jpg)
กวนพนธคออะไร
• กวนพนธคออะไร คาตอบทนาจะมความชดเจนอยบางปรากฏดง
คานยามของแซมเอล เทยเลอร โคเลอะรดจ (Samuel Taylor
Coleridge 1722-1834) กวชาวองกฤษ ผนยามกวนพนธวา “กวนพนธคอถอยคาทดทสดในตาแหนงทเรยงไวอยางดทสด”
• “Poetry is the best words in their best order.”
![Page 15: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/15.jpg)
องคประกอบของกวนพนธ
• เมอบทกวนพนธเปนเชนคานยามของโคเลอะรดจ การอานบทกว
นพนธจงเปนการหาความหมายของถอยคา เพอกอเกดสนทรยภาพ
ในอารมณสมผสรบรของผอาน
• ความหมายของถอยคาบทกวนพนธปรากฏในองคประกอบหลาย
ประเภท ไดแก ภาพพจน (figures of speech) เสยง (soundfeatures) กระบวนจนตภาพ (imagery) สญลกษณ (symbols)ความเปรยบประชดประชนพลกผน (irony) เอกภาพ (unity)จนตนาการ ความยอนแยง ความกากวมหลายนย (imagination, paradox, ambiguity) และ แกนเรอง (theme)
![Page 16: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/16.jpg)
ตวอยาง องคประกอบของกวนพนธประเภท แกนเรอง
![Page 17: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/17.jpg)
แสงดาวแหงศรทธา
พรางพรายแสงดวงดาวนอยสกาว สองฟากฟาเดนพราวไกลแสนไกล
ดงโคมทองสองเรองรงในหทย เหมอนธงชยสองนาจากหวงทกขทน
พายฟาครนขมคกคาม เดอนลบยามแผนดนมดมน
ดาวศรทธายงสองแสงเบองบน ปลกหวใจปลกคนอยมวาย
ขอเยาะเยยทกขยากขวากหนามลาเคญ คนยงคงยนเดนโดยทาทาย
แมนผนฟามดดบเดอนลบละลาย ดาวยงพรายศรทธาเยยฟาดน
ดาวยงพรายอยจนฟารงราง
(∙ »∙ Õå®…ƒ”∏‘, จตร ภมศกด)
![Page 18: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/18.jpg)
แสงดาวแหงศรทธา
• บทเพลงชอ “แสงดาวแหงศรทธา” แตงโดยจตร ภมศกด
• มลกษณะเปนกวนพนธประเภทกลอนสภาพ
• เสนอเนอหาเกยวกบ “อปสรรคของชวต”• มความหมายวา “ชวตคนแมเผชญอปสรรคขวากหนาม
มากเพยงใด ไมควรสนศรทธาในชวตและความหวง”• ความหมายดงกลาวคอความคดหลกทเรยกวา แกนเรอง
![Page 19: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/19.jpg)
แสงดาวแหงศรทธา
บทเพลงนใชองคประกอบอะไร : ภาษาภาพ (figurative language)ประเภทภาพพจน (figure of speech) ลกษณะเปนอปมา (simile)
• กวเปรยบศรทธาและความหวงเหมอนแสงดาว
• แมวาดวงดาวทอแสงรบหรอยฟากฟาแสนไกล แตดาวยงมแสง
ใหมองเหนเมอมดมดยามคาคน
• หวใจคนไมควรสนแสงแหงความหวง คนควรดารงความหวง
จนกวาจะสมหวง
• เมอแสงแหงอรณรงมาเยอน ความมดหมนจะปลาสนาการไป
![Page 20: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/20.jpg)
กวนพนธไรฉนทลกษณ
กลอนเปลา (blank verse or free verse) และ แคนโต • กวตองการมงเนนความสาคญของคณลกษณะ (qualitative) ใด
คณลกษณะหนงของภาษาในบทกว ไดแก เสยง ภาพ เสยงและภาพ
• เมอกวเนนเสยงและจงหวะของคา กวมเจตนาเพยงเพอสรางจงหวะของคาสาหรบโนมนาวอารมณผอาน โดยมไดยดหลกการของเสยงอยางรดกมเครงครดเหมอนกวนพนธฉนทลกษณ
• มงใหความสาคญกบความหมายของเนอหา และปลดปลอยบทกวใหผอนคลายลนไหล พรงพรความคดความรสกออกมาผานคาและถอยคา กอเกดความแปลกใหมแกความเปนวรรณกรรม
![Page 21: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/21.jpg)
เนนเสยงและจงหวะของคา
ทสดเรากจากกน : ความทรงจาจานวนหนง
อมลกเดอนเศษไวในออมอก
เธอบอกลาพชายวาจะไปสอกรากเหงาทไมรจก
เธอกาลงกลายเปนอน, นองสาว
เธออยากฟงเสยงสะอนของพชาย, สะอนรวมกบพชาย
โลกหมนเรวเกนไป นองสาว
การเรยนรยางกาวไมทนความปรารถนา, เปราะบางเหลอเกน
ในรางของเธอจงซอนความลบ
รอยยมของสาวนอย, รไหม- ใบหนาความเปนแมกาลงเบกบาน(ทสดเรากจากกน: ความทรงจาจานวนหนง,พทกษ ใจบญ)
![Page 22: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/22.jpg)
กวนพนธไรฉนทลกษณ
กลอนเปลา (blank verse or free verse) และ แคนโต
• เมอกวเนนภาพผานคา นอกจากการสอความหมายตามเนอหา
แลว กวยงเจตนาสรางรปลกษณของกวนพนธไรฉนทลกษณ
อยางงานศลปะประเภททศนศลปอกโสดหนงดวย
• กวนพนธไรฉนทลกษณดงกลาวจงถกเรยกวา วรรณรป
(concrete poetry or visual poem) ซงมกมลกษณะทสามารถ
สงเกตเหนชดเจนดานรปทรง ระบบสญลกษณ ตรรกะดาน
ภาษาและความคด
![Page 23: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/23.jpg)
เนนภาพผานคา
![Page 24: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/24.jpg)
กวนพนธไรฉนทลกษณ
กลอนเปลา (blank verse or free verse) และ แคนโต
• เมอกวเนนเสยงและภาพ กวมเจตนาใหความสาคญแกลลาของ
เสยงและภาพในบทกว
• ทงน อาจทาใหเขาใจไดวานอกจากการสอความหมายตามเนอหา
ของบทกวแลว กวยงมเจตนาสรางความลงตวระหวางกวนพนธ
ฉนทลกษณกบกวนพนธไรฉนทลกษณ
![Page 25: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/25.jpg)
เนนเสยงและภาพ
©∫ ¢»å‘ø∆∏Õ‘ƒ•∫ Ã⁄µ∏ç‘√©‘¢∙ ∫ »ƒª ©“¢∆”ª ¬‘
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII เธอนงรมทางรถไฟบนมานงตวเดม ทเธอกบเขาเคยนง
รถไฟขบวนหนงขบวนนน จอดเทยบชานชาลา
........................... คอยคอยเลกลง เลกลง
เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง เลกลง
จนหายลบสายตา-----------------------------------------
![Page 26: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/26.jpg)
‡œ∫ ”Ë®ƒ÷¬∏‘®ƒ∑‰¿ IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIª ∫ ¬ç‘∫ ”Ë®∂”»‡µ÷¬∂”»∫ ”È∫ ∏◊ˇœ¢”ª ‡£‘‡•√∫ ”Ë®ƒ∑‰¿‡∏◊√ª ´‘∫ ´‘∆‘ £ª »∫ ∙∆绣ª »∫ ‡∆呇œ∫ ”Ë®∙∆“√Ÿ∫ ‡œ∫ ”Ë®∙∆ç»√Ÿ∫ √Ÿ∫ ∙∆ç»∫ ”Ë®
ƒœ•œ√œ√å‘®∫ ◊È ∫ ‘∫ Õ∆‘√Ã÷ª º◊ 10+10+10+10+10
£ª »∫ ∙∆绣ª »∫ ‡∆å‘£ª »∫ ∙∆绣ª »∫ ‡∆å‘
ƒ∑‰¿£ª »∫ ‡¢å‘»÷Ë® ‚£√¢‡£√¢ ª ƒƒ∏⁄¢Ω€ç∂眮‚µ√у©Ì‘‡ºÁ∫„∫ ´⁄µΩç‘ø”∫ ∙Ω∆‡ºŸÈœ∫ ‡∆Ÿœµ‡æŸœ¢∙∆“‰¬ç•ÌÈ‘√”∫ ƒœ√√÷Ȭª ∫ ∙Ω∆¿¢ ÌÈ‘∙∂剬å¬◊»◊Ë∙»» „•ƒ∏◊ˇœƒœ•œ√¢ƒ“ ÷ª ÔÆÆ‘£œ®‡£‘µ”®∙»å» ∙∆“©‘®Õ‘√-----------------------------------------
(จนกวาพลทหารคนสดทายจากแนวรบจะกลบมา, ‰¬å¬◊ÕÆ÷®Ã‘»„∫ ª ∏¢»◊, ซะการยยา อมตยา)
![Page 27: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/27.jpg)
แคนโต
แคนโต หมายเลข 1เมอไดยนขาวความตายของคนอน
ลกลงไปในหวใจของขา
มเสยงหวเราะอยางชวราย
แคนโต หมายเลข 2ไดขาวความตายของเพอน
ผมไปนงอยรมบงทเตมไปดวยดอกบวสชมพ
(แคนโต หมายเลข 1, 2 บทท 259, 329 ฟา พลวรลกษณ)
![Page 28: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/28.jpg)
เรองท 2.1.4 องคประกอบของนวนยายและเรองสน
• นวนยาย (novel) และเรองสน (short story) เปนวรรณกรรมท
เขยนเปนรอยแกวประเภทบนเทงคด (fiction)
• ผลงานวรรณกรรมประเภทนวนยายและเรองสนนบเปนความคด
สรางสรรคท มไดเกดขนโดยบงเอญ แตเกดขนจากการวางแผน
สรางโดยนกเขยน
• นกเขยนสรางงานขนมาอยางเปรยบเสมอนเปนสถาปนกของ
เรองเลา (narrative) กลาวคอนกเขยนตองมแบบแปลนเรอง
เหมอนสถาปนกทตองมพมพเขยวของการสรางอาคารบานเรอน
![Page 29: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/29.jpg)
องคประกอบของนวนยายและเรองสน
• การอานนวนยายและเรองสนผอานควรพจารณาองคประกอบของเรองเลาสองประเภทดงกลาว เพอเปนสงชวยใหเขาใจและเขาถงความคด อารมณ ปญญา และการสรางสรรคอนเปนคณคาของเรองเลาดานศลปะวรรณกรรม
• โครงสรางของเรอง (structure)
• โครงเรอง (plot)• ฉากของเรอง (setting)
• ผเลาและมมมองการเลาเรอง (narrators and point of view)
• ลลาภาษาและบทสนทนา (style and dialogue)
• ตวละคร (character) • แกนเรอง (theme)
![Page 30: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/30.jpg)
ผเลาเรอง (Narrator)
![Page 31: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/31.jpg)
เรองท 2.1.5 องคประกอบของบทละคร
• บทละคร (play) เปนวรรณกรรมทเขยนเปนรอยแกวประเภทบนเทงคด (fiction)
• นกเขยนบทละคร (playwright) เขยนบทละครขนดวยรปแบบทแตกตางจากงานเขยนรอยแกวประเภทอน เชน นวนยาย เรองสน สารคด (non-fiction)
• บทละครเปนเพยงองคประกอบสวนหนงของการแสดงละครบนเวท
• ดง น น บทละครหมายถ งงานเ ขยนประเภทเ รองเ ลาท มวตถประสงคเพอใชเปนบท (screen) สาหรบการแสดงบนเวท
![Page 32: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/32.jpg)
องคประกอบของบทละคร
• บทละครมรปแบบทแตกตางจากงานเขยนรอยแกวประเภทอนใน
ขอทวา บทละครแบงเรองราวเหตการณออกเปนหลายองก (Act)
แตละองคแบงออกเปนหลายฉาก (Scene)
• บทละครตลอดทงเรองถกเขยนขนใหมเฉพาะบทสนทนาของตว
ละคร คาสนทนาถกกากบไวดวยชอของตวละคร
• ตวละครถกกาหนดทศทางขณะปรากฏตวบนเวทดวยคาอธบาย
บอกในตวบท
![Page 33: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/33.jpg)
องคประกอบของบทละคร
• บทละครมองคประกอบแหงความเปนวรรณกรรม(literariness) บางประการทเหมอนกนกบวรรณกรรมรอยแกวประเภทอน ดงน
• ตวบท (text)
• ตวละคร (character)
• โครงสรางของเรอง (structure)
• โครงเรอง (plot)
• ความขดแยง (conflict)
• แกนเรอง (theme)
![Page 34: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/34.jpg)
วธอานบทละคร
• กอนอาน กวาดสายตาดชอตวละครวามตวละครตวใดบาง
• สรางคาเชอมโยง (transitional words) เขากบชอตวละครเอง
กระถน: ทาไมเธอพดจาแปลกหพกล มเรองหนกใจอะไร
หรอเปลา
สายบว: ฟงฉนใหดนะกระถน กานนถยจะยดทนาของฉนกบแมไวขดดอกเบยเงนก ฉนจะพดจาเปนปรกต
ไดอยางไร คนมนกงวลใจนนา ยงไมรจะทายงไงด
![Page 35: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/35.jpg)
กระถนเอย, “ทาไมเธอพดจาแปลกหพกล มเรองหนกใจอะไรหรอ
เปลา”
สายบวตอบ, “ฟงฉนใหดนะกระถน กานนถยจะยดทนาของฉนกบแมไวขดดอกเบยเงนก ฉนจะพดจาเปนปรกตได
อยางไร คนมนกงวลใจนนา ยงไมรจะทายงไงด”
![Page 36: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/36.jpg)
ตอนท 2.2 สนทรยภาพดานวรรณกรรม
เรองท 2.2.1 ปรชญาของวรรณกรรม
• ปรชญาของวรรณกรรมเกยวของกบคาถามพนฐานท วาดวยเรองธรรมชาตของวรรณกรรมในฐานะเปนศลปะ
• คาถามนนมลกษณะเปนอภปรชญา (metaphysics) และภววทยา(ontology) อนหมายถงการแสวงหาคาอธบายเกยวกบภาวะ (being) และความจรง (reality) ของงานวรรณกรรม
• ตวอยางคาถาม เชน อะไรทาใหงานวรรณกรรมในฐานะเปนศลปะอาท กวนพนธ นวนยาย เรองสน บทละคร มความแตกตางจากงานเขยนประเภทอน เชน คมภรทางศาสนา ตาราประวตศาสตร รายงานดานวทยาศาสตร คมอทาอาหาร หนงสอนาเทยว
![Page 37: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/37.jpg)
ปรชญาของวรรณกรรม
• สรป ปรชญาของวรรณกรรมเปนองคความรทเกยวดวยเรองของการแสวงหาคาอธบายเกยวภาวะและความจรงของงานวรรณกรรมในฐานะเปนศลปะ
• โดยอธบายวาภาวะและความจรงของวรรณกรรมคอสงใด สามารถกอเกดประโยชนอะไรตอมนษยดานปญญาความคดและการเขาใจโลกเขาใจชวต
• วรรณกรรมสรางการหยงเหน (insights) หรอความรอะไรท โดดเดนแตกตางอยางชดเจนหรอไม
• ขอดขอเสยเชงพทธปญญา (cognitive process) ของงานวรรณกรรมนบเปนขอดขอเสยเชงศลปะไดหรอไม
![Page 38: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/38.jpg)
เรองท 2.2.2 ความซาบซงดานสนทรยภาพของวรรณกรรม
• สนทรยภาพของวรรณกรรมกอเกดจากรปแบบและเนอหาของตวงานวรรณกรรม
• แ ม ว า เ ม อ ป ด ห น ง ส อ ว ร ร ณ ก ร ร ม เ ล ม ท อ า น ล ง แ ต เ ส น ห (enchantment) ของสนทรยภาพยงคงดาเนนตอไปในการรบรของผอาน
• วรรณกรรมเปนงานศลปะประเภทหนงทถกสรางสรรคผานตวอกษร ซงเ มออาน ผ อานสามารถเกดความซาบซ ง ดานสนทรยภาพ (aesthetic appreciation of literature) หรอความงามของวรรณกรรม
• วรรณกรรมเปนการแสดงออกของผเขยนดวยกลวธทางวรรณศลปอยางจบใจผอานดานประสบการณ ความคด จนตนาการท มความหมาย
![Page 39: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/39.jpg)
ความซาบซงดานสนทรยภาพของวรรณกรรม
• ดงนน ความซาบซงดานสนทรยภาพของงานวรรณกรรม มอาจ
กอเกดขนไดจากมมมองการอานท ขามรปแบบและเนอหาของ
วรรณกรรมในฐานะเปนงานศลปะ หรองานทถกสรางขนอยางม
วรรณศลป (literary work’s artistic aspects)
• สรป ผอานตองเพงพนจวรรณกรรมจากความรความสามารถ
ดานภาษาและวจารณญาณของตน จนกระท งหย ง เหน
ความหมายและคณคาทเปนความซาบซงดานสนทรยภาพ
![Page 40: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/40.jpg)
เรองท 2.2.3 ลกษณะของสนทรยภาพในวรรณกรรม
• ลกษณะของสนทรยภาพในวรรณกรรม (aesthetic features) เกด
จากศกยภาพ ดงน
• ความซาบซงทางพทธปญญา (intellectual appreciation)
• การสมผสรบรถงความงาม (aesthetic taste) ดานรปแบบและ
เนอหา
• ความรสกอนประณต (fine feeling) ทมตอความงามและ
จนตนาการในงานวรรณกรรม
![Page 41: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/41.jpg)
เรองท 2.2.4 การประเมนสนทรยภาพในวรรณกรรม
• วรรณกรรมเปนงานศลปะทกอใหเกดสนทรยภาพในความรสกสมผส
รบรของผอาน เพราะวรรณกรรมมงสรางประสบการณหนงอยางทถก
รบรวาเปนสนทรยภาพ
• สนทรยภาพดงกลาวนนจงควรถกอธบายดวยปรากฏการณเชง
ประจกษ เพอยนยนไดวาปจเจกบคคลเกดประสบการณสนทรยภาพ
อยางไร
• ความหมายขางตนคอ เมออานงานวรรณกรรม ผอานเกดการสมผส
รบรจนมสนทรยภาพ ฉะนน ผอานควรประเมนสนทรยภาพ(aesthetic
appraisal) ของตนออกมาใหเปนทประจกษ
![Page 42: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/42.jpg)
หลกเกณฑอธบายประสบการณสนทรยภาพ
• ประวตผลงานศลปะ (History of Artwork) หมายถง การรแนวคดเกยวกบความเปนมาของผลงานวรรณกรรมเรอง
• ทฤษฎศลปะ (Art Theory) หมายถง แนวคดเกยวกบการกาหนดประเภทของวรรณกรรม ทนาไปสความเขาใจรปแบบและเนอหาของผลงานวรรณกรรม
• คณคาดานสนทรยภาพ (Aesthetic Qualities) หมายถง คณคาจากองคประกอบของสนทรยภาพดานใดดานหนงหรอหลายดานทตวผลงานวรรณกรรมเรองนน ๆ เชน
• ดานความงาม (the beautiful)• ดานวฒนธรรม (cultural specifics) ของสงคมแตละสงคม• ดานท ถกกาหนดขนดวยอานาจของชนช นกลาง ชนช นสง และ
ผปกครอง (bourgeois-elitist-state regulation) แหงรฐ • ดานทเกดจากการตความหมายเชงปจเจก (individual interpretations)
• คณคาดานเกณฑสนทรยภาพ (Qualitative Criteria) หมายถง คณคาทเกดจากประสบการณสนทรยภาพท รบรอยางสอดคลองกบรปแบบ (form) เนอหา(content) ของทฤษฎวรรณกรรมและองคประกอบของวรรณกรรม ทวรรณกรรมแตละเรองถกจดประเภทไว
![Page 43: รายวิชา สุนทรียภาพ กับชีวิต · ตอนที่ . 2.1. ความร้ทั่วไปูเกี่ยวกับวรรณกรรม.](https://reader034.fdocuments.in/reader034/viewer/2022050522/5fa560acb27b724bb27a2dfe/html5/thumbnails/43.jpg)
ขอบคณ