स्थानय सञ्चित कोष व्यवस्थापन ...•SUTRA म ह...
27
थानीय सचित कोष यवथापन ाी (स ू ) Subnational Treasury Regulatory Application (SuTRA) स ं ि परििय
Transcript of स्थानय सञ्चित कोष व्यवस्थापन ...•SUTRA म ह...
स्थानीय सञ्चित कोष व्यवस्थापन प्रणााी ी (सूत्र)
Subnational Treasury Regulatory Application (SuTRA)
सञं्िप्त परििय
सूत्रः परििय
सूत्र प्रदशे तथा स्थानीय तहमा आधारभूत बजेटिङ्ग तथा लेखाांकन मापदण्डमा आधाररत आटथिक
कारोवारको व्यवस्थापन सहज रूपमा गराउने उदे्दश्यले टवकास गररएको वेभमा आधाररत प्रणाली ।
SuTRA - Sub-national Treasury Regulatory Application नेपालीमा “प्रदशे तथा स्थानीय
सटचित कोष व्यवस्थापन प्रणाली”
प्रदशे तथा स्थानीय तहका लाटग अलग अलग दरु्ि मखु्य प्रणाली रहेका ।
स्थानीय सतु्र सांटवधानको धारा २२९ र स्थानीय सरकार सचिालन ऐनको दफा ६९ बमोटजम सटचित
कोषको सचिालन व्यवस्थापन र प्रटतवेदन प्रणालीमा एकरूपता कायम गनि टवकास गररएको ।
सतु्रको टवकास अथि मन्त्त्रालयको टनदशेनमा साविजटनक खिि तथा टवत्तीय उत्तरदाटयत्व सटिवालयले
महालेखा टनयन्त्त्रक कायािलय र सांघीय माटमला तथा स्थानीय टवकास मन्त्त्रालयसगँको सहकायिमा गरकेो ।
सतु्र महालेखा परीक्षकबाि स्वीकृत भएको एकीकृत आञ्थिक सकेंतको वर्गीकिणा ि व्याख्या २०७४ ि
मीे प फािमहरुको ढााँिा प्रयोग गरर तयार गररएको ।
नेपाल सरकारको टमटत २०७४/०८/०३ को टनणियबाि स्वीकृत भएको।
सबै स्थानीय तहलार्ि टनिःशलु्क उपलब्ध गरार्एको ।
स्थानीय तहले प्रणाली सचिालनका लाटग आवश्यक पूवािधार र जनशटिको प्रटशक्षण गनि पने।
सूत्रः ञ्वकासका आधािहरु
नेपालको सांटवधान २०७२
एकीकृत आटथिक सांकेत तथा बगीकरण र ब्याख्या २०७४
स्थानीय सरकार सचिालन ऐन, २०७४
स्थानीय तहको योजना तथा बजेि तजुिमा टदग्दशिन, २०७४
अन्त्तरसरकारी टवत्त ब्यवस्थापन ऐन २०७४
सांघीय माटमला तथा स्थानीय टवकास मन्त्त्रालयबाि जारी भएका नमनुा काननु
तथा टनदटेशकाहरू
स्थानीय तहमा बजेि तजुिमा, कायािन्त्वयन, आटथिक ब्यवस्थापन तथा सम्पटत्त
हस्तान्त्तरण सम्बन्त्धी टनदटेशका २०७४
अन्त्य सान्त्दटभिक व्यवस्थाहरू ।
सूत्रः : टवकासको आवश्यकता
• महालेखा परीक्षकबाि स्वीकृत आटथिक सांकेत अनरुूप एकरूपतामा आधाररत बजेि तजुिमा तथा
लेखाङ्कन कायि गनि,
• सरकारका तीनै तह (स्थानीय, प्रदशे तथा सांघ) को आटथिक प्रशासन तथा टवत्तीय प्रटतवेदनमा
एकरूपता कायम गनि,
• स्थानीय तह, प्रदशे तथा सांघका टवटभन्त्न टनकायमा गनुिपने टवत्तीय प्रटतवेदन समयमै गणुात्मक रूपमा
उपलब्ध गराउन,
• स्थानीय सरकारको टजम्मेवारी जवाफदटेहता व्वयटस्थत गनि,
• स्थानीय आटथिक कारोवारको टनयटमतता, टमतव्यटयता, कायिदक्षता, प्रभावकाररता र औटित्यता पटुि
गनि सहयोग गनि,
• स्थानीय तहलाई टवत्तीय टनयन्त्त्रण र अनशुासन कायम गनि मद्दत पयुािउन,
• स्थानीय तहको टवत्तीय कारोवार टवश्वसनीय वनाउन,
• प्रिटलत आटथिक कानूनको पालनामा सघाउ पयुािउन,
• सम्बटन्त्धत स्थानीय तहको आन्त्तररक टनयन्त्त्रण प्रणालीको प्रभावकाररताका लाटग,
• टवत्तीय जोटखम टवशे्लषण गनि सहज रूपमा तथयाांक आधारत तयार गनि
• टवत्तीय साधनको उपयोगमा 3E (Economy, Efficiency & Effectiveness) कायम गनि
राजस्व तथा खिि अनमुानको अटभलेख र टवशे्लषण ।
गाउपँाटलका वा नगरपाटलकाको टवटनयोजन ऐन तयार ।
स्थानीय तहको बजेिको टवस्ततृ टववरण (रडेबकु) टनमािण
बजेि सम्बन्त्धी सबै अनसूुटिहरु र कायिक्रमहरु तयार ।
के्षत्रगत, उपके्षत्रगत, कायिक्रमगत, खिि शीषिकगत टववरण तयार
स्वीकृत बजेिको आधारमा लेखाङ्कन कायि ।
कायिक्रम वा टक्रयाकलापमा आधाररत लेखाङ्कन प्रणाली ।
लेखाङ्कन सम्बन्त्धी स्वीकृत लेजर तथा प्रटतवेदनहरु तयार ।
सूत्रबाट प्राप्त हुने नञ्तजाहरू
बेभवेसमा आधाररत सफ्िवेयर ।
बजेि तथा कायिक्रम सम्बन्त्धी सबै टववरण अटभलेख ।
राजस्व अनमुान अटभलेख गने अलग ब्यवस्था ।
आन्त्तररक तथा अनदुानको अलग अलग खिि अनमुान ।
लटक्षत समूह अनसुार बजेि तथा कायिक्रम तजुिमा ।
बजेि सम्बन्त्धी टनधािररत अनसूुटि एबांम् प्रटतवेदन तयार ।
बजेि उपशीषिकमा आधाररत खिि अनमुान ।
पािँ तहमा बजेि अनमुान अटभलेख गने अटनबायिता ।
बजेि अटभलेखमा कायिक्रमको टवस्ततृ टववरण प्रटवटि ।
बहुबषीय कायिक्रमको अटभलेखन सम्बन्त्धी ब्यवस्था ।
आगामी दईु बषिको खिि अनमुान प्रके्षपण ।
सशति अनदुानका सबै कायिक्रम र बजेि प्रटवटि ।
कामको प्रकृटत अनसुार कायि टवभाजनको ब्यवस्था .
एकभन्त्दा बढी प्रयोगकतािले िलाउन सटकने ।
बजेि उपटशषिकमा आधाररत लेखाङ्कन गने पद्धटत ।
स्थानीय सटचित कोषको लेखाङ्कन सम्बन्त्धी अलग
ब्यवस्था ।
लटक्षत समूहको खिि अटभलेख एबांम् प्रटतवेदन ।
िालू तथा पूटँजगत सम्बन्त्धी लेखाङ्कन कायिमा एकरुपता ।
बैक टहसाव टमलान टववरण वनाउने अटनबायि ब्यवस्था ।
स्थानीय तह सबैको नाम टसिममा नै अटभलेख गररएको ।
सबै प्रटतवेदन Excel मा सटजलै बनाउन सटकने ।
बैक टहसाव टमलान टववरण वनाउने ब्यवस्था ।
नेपाली यूटनकोडको प्रयोग गररएको ।
सूत्रः मीू भूत ञ्वशेषताहरू
सूत्रः प्राञ्वञ्धक ञ्वविणा
• अनलार्िनमा आधाररत प्रणालीिः www.sutra.gov.np मा उपलब्ध
• Microsoft SQL Server 2012 र Active Server Pages मा तयार भएको
• जनुसकैु वेभ ब्राउजरबाि सहजै पहुिँ गनि सटकने (Firefox मा बढी उपयिु)
• िलाउनका लाटग टनम्न पूवािधार आवश्यक
– 256+ Kbps भन्त्दा माटथको र्न्त्िरनेि स्पीड
– कम््यिुर सचिालनका लाटग टवद्यतु (Power Backup)
– नेपाली यटुनकोड सपोिि गने कुनै वेभ ब्राउजर भएको कम््यिुर
• प्रणाली अथि मन्त्त्रालयको समन्त्वयमा NITC Cloud मा राटखएको
• व्यवस्थापनका लाटग पेफा सटिवालय अन्त्तगित सपोिि सेन्त्िरको स्थापना
सूत्रः प्रमखु मोडेी हरू
• SUTRA मा हालसम्म टनम्न module हरू टवकास भर्िसकेका छन्
(१) बजेि तथा कायिक्रम तजुिमा
(२) लेखाांकन (सटचित कोष र बजेि तथा कायिक्रम)
(३) प्रटतवेदन
(४) कोलेटनका
(५) अनगुमन
• क्र.सां. १, २ र ३ का Model हरू स्थानीय सरकारका लाटग हुन भने क्र.सां. ४ र ५ का
Model कोलेटनका, मलेटनका, अथि मन्त्त्रालय र अन्त्य टनकायका लाटग प्रटतवेदन र
अनगुमन प्रयोजनका लाटग टवकास गररएका हुन ।
• स्थानीय तहको लाटग अत्यावश्यक माटनएका (१) धरौिी र (२) राजस्व Model थप गनि
प्रणाली टवकासको कायि भर्िरहेको छ । धरौिीको Module पषु मसान्त्तसम्ममा प्रयोग
गनिका लाटग उपलब्ध हुनेछ भने राजस्वको लाटग थप केही समय लाग्नेछ ।
प्रदेश तथा सिकािको ी ाञ्र्ग तयाि र्गरिएको प्रणााी ी (SuTRA)
सूत्रमा समावेश भएका मोडेी हरू
सीमा टनधािरण र
टवतरण
बजेि तथा कायिक्रम
तजुिमा
स्वीकृटत र
अटख्तयारी
कायिक्रम सांशोधन ,
रकमान्त्तर
१. बजेट
सटचित कोषको लेखाांकन
कायिक्रम र बजेि लेखाांकन
टनकासा व्यवस्थापन
बैंक टहसाब समायोजन
२. लेख ांकन
टवनयोजन ऐन र अनसूुिीहरू
कायिक्रम पटुस्तका (रातो
टकताब)
पि्ुयारं् फाराम, िौमाटसक
टवभाजन
मलेप फाराममा आधाररत लेखा
प्रटतवेदनहरू
३. प्रतिवेदन
१. स्रोतको
प्रकाि
२. स्रोत समूह ३. स्रोतको तह ४. स्रोत शीषिक ५. ञ्वञ्ध
आगामी
आ.ब.को
अनमुान
गत वषिको
नगद मौज्दात
सांघीय सरकार नेपाल सरकार समाटनकरण अनदुान, सशति अनदुान
टवशेष अनदुान, समपरुक अनदुान,
अन्त्य अनदुान
नगद, सोधभनाि,
सोझै भिुानी, वस्तगुत
अन्त्तर प्रदशे तथा
अन्त्तर स्थानीय तह
प्रदशे नां.
स्थानीय तह नां.
,, ,, ,, ,,
राजस्व बाडँफाडँ राजस्व बाडँफाडँ बाडँफाडँ भर्ि प्राप्त हुने म.ुअ.कर,
अन्त्तिःशलु्क र अन्त्य बाडँफाडँ हुने
राजस्वका शीषिकहरू
नगद
आन्त्तररक राजस्व आन्त्तररक प्रदशे तथा स्थानीय तहका राजस्व
शीषिकहरू
नगद
वैदटेशक स्रोत दात ृटनकाय अनदुान
ऋण
नगद, सोधभनाि,
सोझै भिुानी, वस्तगुत
जनसहभाटगता जन सहभाटगता सविसाधारण नगद, वस्तगुत,
श्रम सहभाटगता
सूत्रः प्रदेश तथा स्थानीय तहमा स्रोत समहू व्यवस्थापन
सूत्रः बजेट प्रणााी ीमा समावेश बहुआयाञ्मक अवधािणााहरू
• सांगठनात्मक (Organizational) अवधारणािः बजेि सांकेत तथा कायािलय सांकेत
• के्षत्रगत (Sectorial) अवधारणािः कायिक्रमको के्षत्र, उपके्षत्र, मखु्य टक्रयाकलाप, टक्रयाकलाप,
उपटक्रयाकलाप, आयोजना वा कायिक्रमको नाम
• आटथिक वगीकरण (GFSमा आधाररत) को अवधारणा : िाल,ु पूजँीगत, टवत्तीय व्यवस्था,
अन्त्तरसरकारी हस्तान्त्तरण
• लटक्षत समूह वगीकरण अवधारणािः मटहला, बालबाटलका, यवुा, जनजाटत ........
• मध्यमकालीन खिि सांरिना (MTEF): टक्रयाकलापगत रूपमा आगामी २ वषिको अनमुान
कायिक्रमर्गत बजेट
(Program-based Budgeting)
कायिक्रमर्गत ीे खाङ्कन
(Program-based Accounting)
कायिक्रमर्गत प्रञ्तवेदन
(Program-based Reporting)
सूत्रः स्थानीय तह
सूत्रः बजेट उपञ्शषिक ि कायिक्रम
• स्थानीय तहको मूल बजेि शीषिक एकीकृत आटथिक सांकेत तथा वगीकरण र व्याख्याको
अनसूुिी १ बमोटजम व्यवटस्थत,
• परुै स्थानीय तह जनाउन एकीकृत आटथिक सांकेत तथा वगीकरण र व्याख्यामा प्रयोग भएको
बजेि शीषिकलार्ि नै उपशीषिक कायम गररएको,
• स्थानीय बजेि उपशीषिकका लाटग थप ३ अांक थप गरी व्यवटस्थत गररएको,
• थप गररएको ३ अांकमा १०० देखी १९९ सम्म स्थानीय टनकायको कायािलयले खिि लेख्ने
शीषिक, २०० देखी २९९ सम्म सम्बटन्त्धत वडाले खिि लेख्ने शीषिक, ३०१ देटख ३९९ सम्म
टवषयगत शाखाका लाटग शीषिक, ४०१ देटख ४९९ सम्म टवटवध कोष खाताहरू र ५०१ देटख
अन्त्य हस्तान्त्तररत कायिकमका लाटग शीषिक कायम गरी प्रणालीमा समावेश गररएको,
• आवश्यकता अनसुार बजेि उपशीषिक थप गनि सटकने,
• कृटष टशक्षा तथा स्वास्थयको बजेि शीषिक र त्यसको आ.ब. २०७४/७५ को बजेि तथा
कायिक्रम टसिममा नै अपडेि गररएको ।
सूत्रः िाजस्व अनमुान
सूत्रः खिि अनमुान प्रकृया
पटहलो िरणिः आन्त्तररक श्रोतको खिि अनमुान ।
दोस्रो िरणिः अनदुान रकमको अनमुानको एकमिु प्रटवटि ।
तेस्रो िरणिः अनदुान रकमको टवस्ततृ खिि अनमुान ।
िौथो िरणिः कायिक्रमको टवस्ततृ टववरण प्रटवटि ।
१. उपशीषिकको छनोि २. खििको के्षत्र यकीन
३. के्षत्रसगँ सम्बटन्त्धत उपके्षत्रको पटहिान ४. उपके्षत्र अन्त्तगितको मखु्य टक्रयाकलापको छनोि
५. मखु्य कायिक्रम प्रटवटि र खिि शीषिकको यकीन ६. आयोजना वा कायिक्रमको नाम प्रटवटि
७. कायिक्रमको सांटक्षप्त टववरण - ठेगाना आटद ८. खररद योजना तथा लटक्षत समूहको छनोि
९. पररमाण तथा लागत प्रटवटि, बजेि अनमुान १०. बजेिको श्रोत, तह, प्रकार र टवटधको छनोि
११. बहुबटषिय योजनाको कूल पररणाम वा लागत १२. अटघल्लो आटथिक बषिको उपलटब्ध
१३. आगामी दईु बषिको खििको अनमुान ।
सूत्रः बजेट तजुिमा
आञ्थिक ञ्वकास - कृटष, उद्योग तथा वाटणज्य, पयििन सहकारी, टवत्तीय के्षत्र,
सामाञ्जक िते्र - टशक्षा, स्वास्थय, खानेपानी तथा सरसफार्, सांस्कृटत प्रबद्धिन, लैंटगक समानता
तथा सामाटजक समावेशीकरण,
पूबािधाि ञ्वकास िते्र - सडक तथा पूल, टसिार्, भवन तथा शहरी टवकास, उजाि, लघु तथा साना
जलटवद्यतु, सांिार, खानेपानी पूबािधार,
वाताविणा तथा ञ्वपद ब्यवस्थापन - वन तथा भूसांरक्षण जलाधार सांरक्षण, वातावरण सांरक्षण,
जलबायु पररवतिन, फोहरमैला ब्यवस्थापन, जल उत्पन्त्न प्रकोप टनयन्त्त्रण, टवपद ब्यवस्थापन, बारुण
यन्त्त्र सचििालन, ल्यान्त्डटफल्ड सार्ि,
ससं्थार्गत ञ्वकास तथा सेवा प्रवाह - मानव सांशाधन टवकास, सांस्थागत क्षमता टवकास, सांस्थागत
पूवािधार नागररक वडापत्र तथा िोकन प्रणाटल, सेवा प्रवाहमा मापदण्ड टनधािरण, सूिना प्रटवटध,
पटचजकरण ब्यवस्थापन, अटभलेख ब्यवस्थापन, सरुक्षा ब्यवस्थापन,
ञ्वत्तीय ब्यवस्थापन ि सशुासन - लेखाङ्कन तथा राजस्व पररिालन, सामाटजक परीक्षण, अटन्त्तम
लेखापरीक्षण तथा वेरुजू, साविजटनक सनुवुाई, आन्त्तररक टनयन्त्त्रण तथा लेखापरीक्षण, टवत्तीय
अनशुासन तथा जोटखम न्त्यूनीकरण,
कायि सचंिाी न तथा प्रशासञ्नक खिि - कायि सचिालन सम्बन्त्धी िालू तथा पूटँजगत खििहरू
सूत्रः खििका मखु्य िते्र ि उपिते्र
सूत्रः बजेट स्वीकृञ्त
• राजस्व अनमुान एबां खिि अनमुान अथाित् बजेि सम्बटन्त्धत स्थानीय तहको
सभाबाि पाररत अथाित् स्वीकृत भएपटछ प्रणालीमा स्वीकृटत जनार्सकेपटछ
पररवतिन गनि सटकदनै ।
• पररवतिन गनुिपर ेरकमान्त्तरको सीमाटभत्र रही थप वा घि गनि सटकन्त्छ ।
• थप पररवतिन गनुिपरमेा परुक बजेिको प्रटक्रया अवलम्बन गनुिपदिछ ।
सूत्रः बजेट ीे खाकंन
• बजेि स्वीकृत गरपेटछ मातै्र लेखाांकनको प्रटक्रया शरुू गनि सटकन्त्छ
• लेखाांकन दरु्ि तहमा गनुिपदिछ
(१) सटचित कोषको लेखाांकन
(२) िाल ुतथा पूजँीगत खिि खाताको लेखाांकन
• लेखाांकनको स्वीकृत बजेि अनसुार उपशीषिकगत आधारमा टक्रयाकलाप वा योजना
बमोटजम हुने व्यवस्था गररएको छ ।
• लेखाांकनमा सरटलकरणका लाटग टक्रयाकलापमा आधाररत गररएको छ,
• खििको भौिर स्वीकृत भएपटछ िेक स्वतिः िेक हुन्त्छ,
• बैंकबाि साटिएको िेकको टववरण प्रटवटि गरपेटछ बैंक टहसाब टमलान व्यवस्था स्वतिः तयार
हुन्त्छ ।
• यो प्रणालीका आधारमा लेखाांकन गररएमा स्वतिः खििका सबै प्रकारका प्रटतवेदनहरू तयार
हुन्त्छन् ।
• माटथल्ला टनकायमा गनुिपने प्रटतवेदन प्रणालीबािै स्वतिः तयार हुन्त्छन् ।
सूत्रः सटचित कोषको लेखाांकन
सूत्रः सञ्चित कोषको प्रञ्तवेदन
सूत्रः ीे खाङ्कन ििणा
१ सम्बटन्त्धत गाउ ँवा नगर सभाबाि बजेिको स्वीकृटत ।
२ बैक सम्बन्त्धी टववरणको प्रटवटि ।
७ भौिरमा हस्ताक्षर गने ब्यटिहरुको नाम प्रटवटि ।
५ भिुानी पाउने ब्यटि वा फमिको टववरण प्रटविी ।
६ पेश्की खाताको तयारी ।
३ खाता अनसुार िेक नम्बर प्रटवटि ।
४ बजेि उपशीषिक र बैक खाता बीि टिनाजान
८ आवश्यकता अनसुार लेखा तयारी र प्रटवटि ।
सूत्रः खिि प्रञ्क्रया
सूत्रः खिि भौिि
सूत्रः प्रञ्तवेदन
• सबै प्रकारका प्रटतवेदनहरू बहुतहमा प्राप्त गनि सक्ने गरी Dynamic
reporting व्यवस्था
• बजेि तजुिमा र लेखाांकन तथा खिि सम्बन्त्धी प्रटतवेदनहरू स्वतिः तयार हुने
• आवश्यक प्रटतवेदनको प्रकार छनौि गरी बहु तहमा प्रटतवेदन हेनि हे त का
धन्यवाद
