๑ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทท ๑ ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest ) คออะไร ?

ผลประโยชนทบซอนหรอความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (Conflict of interest : COI) เปนประเดนปญหาทางการบรหารภาครฐในปจจบนทเปนบอเกดของปญหาการทจรตประพฤต มชอบในระดบทรนแรงขน และยงสะทอนปญหาการขาดหลกธรรมาภบาลและเปนอปสรรคตอการพฒนาประเทศ ความหมาย : ส านกงาน ก.พ. สถานการณหรอการกระท าของบคคล (ไมวาจะเปนนกการเมองขาราชการ พนกงานบรษท ผบรหาร) มผลประโยชนสวนตนเขามาเกยวของ จนสงผลกระทบตอการตดสนใจหรอการปฏบตหนาทในต าแหนงนน การกระท าดงกลาวอาจเกดขนโดยรตวหรอไมรตว ทงเจตนาหรอไมเจตนาหรอบางเรองเปนการปฏบตสบตอกนมาจนไมเหนวาจะเปนสงผดแตอยางใดพฤตกรรมเหลานเปนการกระทาความผดทางจรยธรรมของเจาหนาทของรฐ ทตองค านงถงผลประโยชนสาธารณะ(ประโยชนของสวนรวม)แตกลบตดสนใจปฏบตหนาทโดยค านงถงประโยชนของตนเองหรอพวกพอง มลเหตปญหาผลประโยชนทบซอน ปญหาผลประโยชนทบซอนเกดจากการพฒนาการทางการเมองไทยเปลยนไป จากเดมทนกการเมองและนกธรกจเปนบคคลคนละกลมกน กลาวคอในอดต นกธรกจตองพงพงนกการเมอง เพอใหนกการเมองชวยเหลอสนบสนนธรกจของตน ซงในบางครงสงทนกธรกจตองการนน มไดรบการตอบสนองจากนกการเมองทกครงเสมอไป นกธรกจกตองจายเงนจานวนมากแกนกการเมอง ในปจจบนนกธรกจจงใชวธการเขามาเลนการเมองเองเพอใหตนเองสามารถเขามาเปนผก าหนดนโยบายและออกกฎเกณฑตางๆ ในสงคมไดและทส าคญคอทาใหขาราชการตางๆ ตองปฏบตตามคาสง ผลประโยชนทบซอน ภาษาไทยใชอย ๓ อยาง ๑. ความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม ๒. ผลประโยชนทบซอน ๓. ผลประโยชนขดกน นยามศพทและแนวคดส าคญ ผลประโยชนสวนตน (private interest) “ผลประโยชน” คอ สงใดๆ ทมผลตอบคคล/กลม ไมวาในทางบวกหรอลบ “ผลประโยชนสวนตน” ไมไดครอบคลมเพยงผลประโยชนดานการงานหรอธรกจของเจาหนาท แตรวมถงคนทตดตอสมพนธดวย เชน เพอน ญาต คแขง ศตร เมอใดเจาหนาทประสงคจะใหคนเหลานไดหรอเสยประโยชน เมอนนกถอวามเรองผลประโยชนสวนตนมาเกยวของ ผลประโยชนสวนตน ม ๒ ประเภท คอ ทเกยวกบเงน (pecuniary) และทไมเกยวกบเงน (non-pecuniary) ๑. ผลประโยชนสวนตนทเกยวกบเงน ไมไดเกยวกบการไดมาซงเงนทองเทานน แตยงเกยวกบการเพมพนประโยชนหรอปกปองการสญเสยของสงทมอยแลว เชน ทดน หน ต าแหนงในบรษททรบงานจากหนวยงาน รวมถง

๒ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

การไดมาซงผลประโยชนอนๆ ทไมไดอยในรปตวเงน เชน สมปทาน สวนลดของขวญ หรอของทแสดงนาใจไมตรอนๆ ๒. ผลประโยชนทไมเกยวกบเงน เกดจากความสมพนธระหวางบคคล ครอบครว หรอกจกรรมทางสงคมวฒนธรรมอน ๆ เชน สถาบนการศกษา สมาคม ลทธ แนวคด มกอยในรปความลาเอยง/อคต/เลอกทรกมกทชง และมขอสงเกตวาแมแตความเชอ/ความคดเหนสวนตวกจดอยในประเภทน หนาทสาธารณะ (public duty) หนาทสาธารณะของผททางานใหภาครฐคอ การใหความส าคญอนดบตนแกประโยชนสาธารณะ (public interest) คนเหลานไมจ ากดเฉพาะเจาหนาทของรฐทงระดบทองถนและระดบประเทศเทานน แตยงรวมถงคนอน ๆ ททางานใหภาครฐ เชน ทปรกษา อาสาสมคร ผลประโยชนสาธารณะ คอประโยชนของชมชนโดยรวม ไมใชผลรวมของผลประโยชนของปจเจกบคคล และไมใชผลประโยชนของกลมคน การระบผลประโยชนสาธารณะไมใชเรองงาย แตในเบองตนเจาหนาทภาครฐสามารถใหความส าคญอนดบตนแกสงน โดย - ท างานตามหนาทอยางเตมทและมประสทธภาพ - ท างานตามหนาทตามกรอบและมาตรฐานทางจรยธรรม - ระบผลประโยชนทบซอนทตนเองมหรออาจจะมและจดการอยางมประสทธภาพ - ใหความส าคญอนดบตนแกผลประโยชนสาธารณะ มความคาดหวงวาเจาหนาทตองจากดขอบเขตท ประโยชนสวนตนจะมามผลตอความเปนกลางในการทาหนาท - หลกเลยงการตดสนใจหรอการทาหนาททมผลประโยชนทบซอน - หลกเลยงการกระทา/กจกรรมสวนตนทอาจทาใหคนเหนวาไดประโยชนจากขอมลภายใน - หลกเลยงการใชต าแหนงหนาทหรอทรพยากรของหนวยงานเพอประโยชนสวนตน - ปองกนขอครหาวาไดรบผลประโยชนทไมสมควรจากการใชอ านาจหนาท - ไมใชประโยชนจากต าแหนงหรอขอมลภายในทไดขณะอยในต าแหนง ขณะทไปหาต าแหนงงานใหม ผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interests) องคกรสากล คอ Organization for Economic Cooperation and Development (OECD) นยามวาเปนความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนทบซอน ม ๓ ประเภท คอ ๑. ผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรง (actual) มความทบซอนระหวางผลประโยชนสวนตนและสาธารณะเกดขน ๒. ผลประโยชนทบซอนทเหน (perceived & apparent) เปนผลประโยชนทบซอนทคนเหนวาม แตจรงๆ อาจไมมกได ถาจดการผลประโยชนทบซอนประเภทนอยางขาดประสทธภาพ กอาจนามาซงผลเสยไมนอยกวาการจดการผลประโยชนทบซอนทเกดขนจรง ขอนแสดงวาเจาหนาทไมเพยงแตจะตองประพฤตตนอยางมจรยธรรมเทานน แตตองทาใหคนอน ๆ รบรและเหนดวยวาไมไดรบประโยชนเชนนนจรง ๓. ผลประโยชนทบซอนทเปนไปได (potential) ผลประโยชนสวนตนทมในปจจบนอาจจะทบซอนกบผลประโยชนสาธารณะไดในอนาคต

๓ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

หนาททบซอน (conflict of duty) หรอผลประโยชนเบยดซอนกน (competing interests) ม ๒ ประเภท ๑. ประเภทแรก เกดจากการทเจาหนาทมบทบาทหนาทมากกวาหนง เชน เปนเจาหนาทในหนวยงานและ เปนคณะกรรมการดานระเบยบวนยประจาหนวยงานดวย ปญหาจะเกดเมอไมสามารถแยกแยะบทบาทหนาททงสองออกจากกนไดอาจทาใหทางานไมมประสทธภาพ หรอแมกระทงเกดความผดพลาดหรอผดกฎหมาย ปกตหนวยงานมกมกลไกปองกนปญหานโดยแยกแยะบทบาทหนาทตางๆ ใหชดเจน แตกยงมปญหาไดโดยเฉพาะอยางยงในหนวยงานทมกาลงคนนอยหรอมเจาหนาทบางคนเทานนทสามารถทางานบางอยางทคนอนๆ ทาไมได คนสวนใหญไมคอยหวงปญหานกนเพราะดเหมอนไมมเรองผลประโยชนสวนตนมาเกยวของ ๒. ประเภททสอง เกดจากการทเจาหนาทมบทบาทหนาทมากกวาหนงบทบาท และการทาบทบาทหนาท ในหนวยงานหนงนน ทาใหไดขอมลภายในบางอยางทอาจนามาใชเปนประโยชนแกการทาบทบาทหนาทใหแก อกหนวยงานหนงได ผลเสยคอ ถานาขอมลมาใชกอาจเกดการประพฤตมชอบหรอความลาเอยง/อคตตอคนบางกลม ควรถอวาหนาททบซอนเปนปญหาผลประโยชนทบซอนดวย เพราะวามหลกการจดการแบบเดยวกน นนคอ การตดสนใจทาหนาทตองเปนกลางและกลไกการจดการผลประโยชนทบซอนกสามารถนามาจดการกบหนาททบซอนได ผลประโยชนสวนรวมหรอผลประโยชนสาธารณะ (Public Interests) หมายถง สงใดกตามทใหประโยชนสขแกบคคลทงหลายในสงคม ผลประโยชนสาธารณะ ยงหมายรวมถงหลกประโยชนตอมวลสมาชกในสงคม ความขดแยงกนระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสวนรวม (Conflict Of Interests) เปนสถานการณทบคคลในฐานะพนกงานหรอเจาหนาทของรฐ ใชต าแหนงหรออ านาจหนาทในการแสวงประโยชนแกตนเอง กลมหรอพวกพอง ซงเปนการละเมดทางจรยธรรม และสงผลกระทบหรอความเสยหายตอประโยชนสาธารณะ ค าอนทมความหมายถงความขดแยงกนแหงผลประโยชนสวนตนและสวนรวม ไดแก การมผลประโยชนทบซอน ความขดกนระหวางผลประโยชนของผด ารงต าแหนงสาธารณะ และรวมถงคอรรปชนเชงนโยบาย คอรรปชนสเทา การกระท าทอยในขาย Conflict of Interest - รบผลประโยชน (Accepting Benefits)คอ การรบสนบนหรอรบของขวญ เชน เปนเจาพนกงานสรรพากรแลวรบเงนจากผมา เสยภาษ หรอเปนเจาหนาทจดซอแลวไปรบไมกอลฟจากรานคา เปนตน - ใชอทธพล (Influence Peddling)เปนการเรยกผลตอบแทนในการใชอทธพลในต าแหนงหนาทเพอสงผลทเปนคณแกฝายใด ฝายหนงอยางไมเปนธรรม - ใชทรพยสนของนายจางเพอประโยชนสวนตน (Using employer’s property for private advantage)ไดแก การใชรถราชการ หรอใชคอมพวเตอรของราชการทางานสวนตว เปนตน - ใชขอมลลบของราชการ (Using confidential information)เชน รวาราชการจะตดถนน แลวรบชงไปซอทดกหนาไวกอน - รบงานนอก (Outside employment or moonlighting)ไดแก การเปดบรษทหากนซอนบรษททตนเองท างาน เชน เปนพนกงานขายแอบเอาสนคาตวเองมาขายแขง หรอเชนนกบญชทรบงานสวนตวจนไมมเวลาท างานบญชในหนาทใหราชการ - ท างานหลงออกจากต าแหนง (Post Employment)เปนการไปทางานใหผอนหลงออกจากงานเดม โดยใชความรหรออทธพลทเดมมาชงงาน หรอเอาประโยชนโดยไมชอบธรรม เชน เอาความรในนโยบาย และแผนของธนาคารชาตไปชวยธนาคารเอกชนหลงเกษยณ

๔ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

ตวอยางประโยชนทบซอน

- หาประโยชนใหตนเอง - รบประโยชนจากต าแหนงหนาท - ใชอทธพลเรยกผลตอบแทน - ใชทรพยสนของนายจางเพอประโยชนของตน - ใชขอมลความลบ เพอแสวงประโยชนของตนเองและพวกพอง - รบงานนอก แลวสงผลเสยใหงานในหนาท - ท างานหลงออกจากต าแหนงและเออประโยชนตอบรษท - การใหของขวญ ของก านล เพอหวงความกาวหนา - ใหทปพนกงานโรงแรมเพอหวงการบรการทดกวาลกคารายอน - ชวยใหญาตมตรท างานในหนวยทตนมอ านาจ - ชอขายต าแหนง จายผลประโยชน เพอความเจรญกาวหนาของตน

๕ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทท ๒

กระบวนการทางความคด ( Mind Set) การปรบกระบวนการทางความคด (Mind Set) การขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม หรอผลประโยชนทบซอน (Conflict of Interest)

Analog Digital

ระบบคดฐาน ๑๐ ระบบคดฐาน ๒

ใชน าประปาหลวง ลางรถสวนตว

น ารถยนตหลวงมาใชในธระสวนตว

น าอปกรณไฟฟาสวนตวมาชารตทท างาน

น าวสดครภณฑหลวงไป

ใชสวนตว

ใชโทรศพทหลวงในเรองสวนตว

รบของขวญจากผมาตดตอราชการ

ไมใชน าประปาหลวง ลางรถสวนตว

ไมน ารถยนตหลวงมาใชในธระสวนตว

ไมน าอปกรณไฟฟาสวนตวมาชารตทท างาน

ไมน าวสดครภณฑหลวงไปใชสวนตว

ไมใชโทรศพทหลวงในเรอง

สวนตว

ไมรบของขวญจากผมาตดตอ

ราชการ

๖ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

การปฏบตงานแบบใชระบบคดฐานสอง (Digital)

การทเจาหนาทของรฐมระบบการคดทสามารถแยกออกอยางชดเจนวาสงไหน สงไหนผด สงไหนท าได สงไหนท าไมได สงไหนคอประโยชนสวนตว สวนไหนคอประโยชนสวนรวม ไมน ามาปะปนกน ไมน าสงของราชการมาใชเพอประโยชนสวนตน ไมเบยดบงราชการ เหนแกประโยชนสวนรวมหรอของหนวยงานเหนอกวาประโยชนของสวนตน ไมแสวงหาประโยชนจากต าแหนงหนาทราชการ ไมรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากการปฏบตหนาท กรณเกดการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมจะตองยดประโยชนสวนรวมเปนหลก

การปฏบตงานแบบใชระบบคดฐานสบ (Analog)

การทเจาหนาทของรฐยงมระบบการคดทน าประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมมาปะปนกนไปหมด แยกแยะไมออกวาสงไหนคอประโยชนสวนตน สงไหนคอประโยชนสวนรวม น าสงของราชการมาใชเพอประโยชนสวนตน เบยดบงราชการ เหนแกประโยชนสวนตนเหนอกวาประโยชนสวนรวมหรอของหนวยงาน จะคอยแสวงหาประโยชนจากต าแหนงหนาทราชการเพอตนเอง เครอญาต หรอพวกพอง กรณเกดการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวมจะยดประโยชนสวนตนเปนหลก

๗ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทท ๓ หลกการการจดการผลประโยชนทบซอน

หลกการ ๔ ประการส าหรบการจดการผลประโยชนทบซอน ๑. ปกปองผลประโยชนสาธารณะ : การท าเพอผลประโยชนของสาธารณะเปนหนาทหลก เจาหนาทตองตดสนใจและใหค าแนะน าภายในกรอบกฎหมายและนโยบาย จะตองท างานในขอบเขตหนาท พจารณาความถกผดไปตามเนอผา ไมใหผลประโยชนสวนตนมาแทรกแซง รวมถงความเหนหรอทศนคตสวนบคคล ปฏบตตอแตละบคคลอยางเปนกลาง ไมมอคตล าเอยงดวยเรองศาสนา อาชพ จดยนทางการเมอง เผาพนธ วงศตระกล ฯลฯ ทงนเจาหนาทไมเพยงปฏบตตามกฎหมายเทานน แตตองมจรยธรรมดวย

๒. สนบสนนความโปรงใสและพรอมรบผด : การจดการผลประโยชนทบซอนตองอาศย กระบวนการแสวงหา เปดเผยและจดการทโปรงใส นนคอ เปดโอกาสใหตรวจสอบ และมความพรอมรบผด มวธการตาง ๆ เชน จดทะเบยนผลประโยชน โยกยายเจาหนาทจากต าแหนงทเกยวของกบผลประโยชนทบซอน การเปดเผยผลประโยชนสวนตนหรอความสมพนธทอาจมผลตอการปฏบตหนาทถอเปนขนตอนแรกของการจดการผลประโยชนทบซอน การใชกระบวนการอยางเปดเผยทวหนา จะทาใหเจาหนาทรวมมอและสรางความเชอมนแกประชาชน ผรบบรการ และผมสวนไดเสย

๓. สงเสรมความรบผดชอบสวนบคคลและปฏบตตนเปนแบบอยาง : การแกปญหาหรอจดการผลประโยชนทบซอนจะสะทอนถงความยดหลกคณธรรมและความเปนมออาชพของเจาหนาทและองคกร การจดการตองอาศยขอมลน าเขาจากทกระดบในองคกร ฝายบรหารตองรบผดชอบเรองการสรางระบบและนโยบาย และเจาหนาทกมความรบผดชอบตองระบผลประโยชนทบซอนทตนม เจาหนาทตองจดการกบเรองสวนตนเพอหลกเลยงผลประโยชนทบซอนมากทสดเทาทท าได และผบรหารกตองเปนแบบอยางดวย

๔. สรางวฒนธรรมองคกร : ผบรหารตองสรางสภาพแวดลอมเชงนโยบายทชวยสนบสนนการตดสนใจในเวลาทมประเดนผลประโยชนทบซอนเกดขน และการสรางวฒนธรรมแหงความซอตรงตอหนาท ซงตองอาศยวธการดงน - ใหขอแนะน าและการฝกอบรมเจาหนาทเพอสงเสรมความเขาใจเกยวกบกฎเกณฑและการปฏบต รวมถงการใชกฎเกณฑทมในสภาพแวดลอมการท างาน

- สงเสรมใหมการสอสารอยางเปดเผยและมการเสวนาแลกเปลยนเพอใหเจาหนาทสบายใจ ในการเปดเผยและหารอเกยวกบผลประโยชนทบซอนในทท างาน

- ปองกนไมใหขอมลเกยวกบผลประโยชนทบซอนทเจาหนาทเปดเผยเพอมใหมผน าไปใชในทางทผด

- ใหเจาหนาทมสวนรวมในการพฒนาและปรบปรงนโยบายและกระบวนการจดการ ผลประโยชนทบซอน เพอใหรสกเปนเจาของและปฏบตตาม ในเวลาเดยวกนกตองสรางระบบโดยการพฒนาในเรองตอไปน - มาตรฐานในการสงเสรมความซอตรงตอหนาทโดยรวมไวในขอก าหนดทางจรยธรรม

- กระบวนการระบความเสยงและจดการผลประโยชนทบซอน

- กลไกความพรอมรบผดทงภายในและภายนอก

๘ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

- วธการจดการ (รวมถงการลงโทษ) ทท าใหเจาหนาทถอวาเปนความรบผดชอบของตนเอง ทจะตอง ท าตามกฎระเบยบและมาตรฐาน แนวทางการจดการผลประโยชนทบซอน กรอบการท างานนเปนวธการกวาง ๆ ไมจ ากดอยกบรายละเอยดขอกฎหมายทเกยวของ สามารถน าไปพฒนาเปนรปแบบการจดการตามบรบทขององคกรและกฎหมายได ม ๖ ขนตอน สาหรบการพฒนาและการปฏบตตามนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอน

๑. ระบวามผลประโยชนทบซอนแบบใดบางทมกเกดขนในองคกร

๒. พฒนานโยบายทเหมาะสม รวมถงกลยทธการจดการและแกไขปญหา

๓. ใหการศกษาแกเจาหนาทและผบรหารระดบตาง ๆ รวมถงเผยแพรนโยบายการจดการผลประโยชนทบซอนใหทวถงในองคกร

๔. ด าเนนการเปนแบบอยาง

๕. สอสารใหผมสวนไดเสย ผรบบรการ ผสนบสนนองคกร และชมชนทราบถงความมงมน ในการจดการผลประโยชนทบซอน

๖. บงคบใชนโยบายและทบทวนนโยบายสม าเสมอ

จดเสยงของผลประโยชนทบซอน

๑. การปฏสมพนธกบภาคเอกชน

๒. การท าสญญาจดซอจดจาง

๓. การตรวจตราเพอควบคมคณภาพมาตรฐานของการท างาน

๔. การอนมต/อนญาต การออกใบอนญาตใหประกอบวชาชพ

๕. การกระจายงบประมาณ

๖. การปรบการลงโทษ

๗. การใหเงนหรอสงของชวยเหลอผเดอดรอน การตดสนขอพพาท

๘. การรบของขวญของก านลจากผทมาตดตออนเกยวของในการปฏบตหนาท

๙ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

การแสวงหาเหตผลเพอบดเบอนความจรง มแนวโนมทเปนไปไดมากทเราจะรบของขวญและผลประโยชน โดยเฉพาะสงทถกใจเรา บคคลอาจสงสยวาการรบของขวญหรอผลประโยชนใดๆถอไดวาเปนความผด แตผรบมกจะหาเหตผลเขาขางตนเอง ดงน เชน ๑.ฉนรวาไมควรรบของดงกลาวแตดวยมารยาทจงไมกลาปฏเสธน าใจหรอหากไมรบจะเปนการท าลายสมพนธภาพระหวางผใหกบองคกรหรอกบตนเอง ๒.ดซ ฉนอทศเวลานอกเวลาราชการท างาน ดงนน มนเปนการยตธรรมทเราจะไดรางวลผลประโยชนพเศษบาง ๓.คนอนๆกท าเชนน ท าไมฉนจะท าบางไมได ๔.ฉนไมเหนกฎระเบยบใดๆเกยวกบการใหของขวญ ดงนนฉนกไมไดฝาฝนกฎเกณฑใดๆ ๕.เพราะฉนเปนคนพเศษจรงๆดงนนผบงคบบญชาจงชมฉน และเปนเรองธรรมดาทฉนมกเปนคนแรกเสมอทไดรบโอกาสใหไปฝกอบรม/สมมนา ๖.มนเปนแคตวอยางฟรใหทดลองใชและฉนไมคดวาหนวยงานของฉนจะสงสนคาชนดน แมวาฉนจะใหค าแนะน ากตาม

ทานตองระลกอยเสมอวา เหตผลททานใชกลาวอางเชนนไมสามารถปกปองทานจากการถกด าเนนการทางวนย หากการกระท าของทานเปนการกระท าทมชอบ

ตวอยางคดแบบระบบฐานสบส านกงานปลดกระทรวงสาธารณสข

ตอน “คนหลวงใชเงนหลวง”

นางวนด ต าแหนงเจาพนกงานสาธารณสขปฏบตงาน ไดรบแตงตงใหเปนกรรมการเกบรกษาเงน และเปนเจาหนาทการเงนรบผดชอบงานการเงนและบญช และมอ านาจลงนามในใบถอนเงนรวมกบเจาหนาทรายอน นางวนดไดถอนเงนออกจากบญชเงนฝากของสถานอนามย น าไปใชจายในเรองสวนตว จ านวน ๓๐๐,๐๐๐ บาท ตอมาไดน าเงนดงกลาวมาคนใหกบทางราชการแลว และพบวามการเบกจายเงนโดยไมมเอกสาร หลกฐานประกอบการจายเงนจ านวน ๒๐๐,๐๐๐ บาท นางวนดใหการรบสารภาพวาตนไดจดท าเอกสารหลกฐานประกอบการเบกจายเทจขนมาใหมเพอใหมจ านวนเงนคงเหลออยจรงตามรายงานงบเดอนสงใหส านกงานสาธารณสขอ าเภอเพอประกอบการจดท าบญชเกณฑคงคาง พฤตการณของนางวนด ดงกลาว เปนการกระท าผดวนยอยางรายแรงฐานปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา ๘๕(๑)แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๕๑ ลงโทษไลออกจากราชการ

๑๐ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

ตอน “ยกยอกยา”

นายยา ต าแหนงเภสชกรปฏบตการ ไดยกยอกยาแกหวดสตรผสมซโดอฟรดรน ทตนด าเนนการสงซอจากบรษทยาของเอกชน รวมจ านวน ๒๐๐,๐๐๐ เมด โดยยาดงกลาวจ านวน ๕๐,๐๐๐เมด ไดมการสงซอในนามของโรงพยาบาลและน าเขาคลงยาของโรงพยาบาลตามระบบ สวนอกจ านวน ๑๕๐,๐๐๐ เมดนน ไดสงซอในนามของโรงพยาบาลแตน ายาเขาราน และจายเงนเอง โดยการสงซอยาไดท าการปลอมลายมอชอของผอ านวยการโรงพยาบาลเพอใชเปนหลกฐานในการสงซอยาและไดน ายาดงกลาวไปขายใหแกบคคลภายนอก พฤตการณของนายยาดงกลาว เปนการกระท าผดวนยอยางรายแรงปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบเพอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใด หรอ ปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา ๘๕(๑)แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๕๑ ลงโทษไลออกจากราชการ ตอน “ฝากพเศษ” นายสมหวง ต าแหนงแพทยช านาญการ มหนาทตรวจรกษาผปวย ผาตดและหตถการทางสตนรเวชทงหมด นายสมหวงไดท าการรบฝากครรภพเศษในโรงพยาบาลของทางราชการ หลงจากทท าคลอดเสรจแลว ผปวยหรอญาตผปวยจ าน าเงนใสซองมาใหกบนายสมหวง เปนคาฝากพเศษและท าคลอด รายละ ๓,๐๐๐ บาท ตอมาไดมผรองเรยนเรองดงกลาวขน จากการสอบสวนนายสมหวงใหการรบวาตนไดกระท าการดงกลาวจรง และไดรบเงนคาฝากครรภพเศษดงกลาว และมบางรายเมอท าคลอดเสรจกเงยบเฉยไมยอมจายเงนให พฤตการณของนายสมหวงดงกลาว เปนการกระท าผดวนยอยางไมรายแรงฐานอาศยต าแหนงหนาทราชการของตนหาผลประโยชนใหแกตนเอง ตามมาตรา๘๓(๓)ประกอบมาตรา ๘๔ แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๕๑ สมควรลงโทษภาคทณฑ แตเนองจากนายสมหวงไมเคยกระท าผดทางวนยมากอนและปฏบตหนาทมาดวยดตลอด จงงดโทษให และใหวากลาวตกเตอนเปนลายลกษณอกษร ตอน “อบ..ลม” นายทองด ขาราชการ ไดยมเงนราชการและลงชอในโครงการอบรมโดยเปนผเสนอโครงการอบรมทางดานสขภาพ รวมจ านวน ๒ วน นายทองดไดจดท าเอกสารหลกฐานขออนมตเบกจายเงนตามโครงการอบรมสงใหกบการเงนเพอหกลางเงนยมส าหรบเปนคาอาหารวางและเครองดม เปนจ านวนเงน ๑๐,๖๐๐ บาท โดยลายมอชอผเขาอบรมในเอกสารประกอบการหกลางเงนยมนน มใชเปนลายมอชอทแทจรงของผเขารบการอบรมแตเปนลายมอชอปลอม และมไดมการจดอบรมตามโครงการดงกลาวแตอยางใด

พฤตการณของนายทองดดงกลาว เปนการกระท าผดวนยอยางรายแรงฐานปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยมชอบ เพอใหเกดความเสยหายอยางรายแรงแกผหนงผใ ด หรอปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา ๘๕(๑)แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๕๑ ลงโทษไลออกจากราชการ

๑๑ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

ตอน “คนหลวง กบรถยนตหลวง” นายสรรชย ต าแหนงผอ านวยการโรงพยาบาล ไดเบยดบงทรพยสนของทางราชการน าไปใชประโยชนสวนตว โดยน าบลน ามนของโรงพยาบาล ไปเขยนเตมน ามนใสรถยนตสวนตวยรหอวอลโว และรถจปแกรนดเชอโรก แลวเบกจายเงนคาน ามนจากเงนบ ารงของโรงพยาบาลเปนระยะเวลา ๓ ป รวมจ านวน ๒๓๒ ครง เปนเงนรวม ๒๙๐,๐๐๐ บาท ทงทนายสรรชยกน ารถยนตราชการไปใชทงในเวลาราชการและนอกเวลาราชการอกดวย พฤตกรรมของนายสรรชยดงกลาวเปนการกระท าผดวนยอยางรายแรง ฐานปฏบตหรอละเวนการปฏบตหนาทราชการโดยทจรต ตามมาตรา ๘๕(๑)แหงพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอน พ.ศ.๒๕๕๑ ลงโทษไลออกจากราชการ

๑๒ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทท ๔

การให – การรบของขวญและผลประโยชน

หลกการและแนวคดนสามารถประยกตใชประกอบการด าเนนการตามนโยบายการใหและรบ ของขวญและผลประโยชนของขาราชการพลเรอนและเจาหนาทภาครฐ ในประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ขอบงคบวาดวยจรรยาขาราชการของสวนราชการตามพระราชบญญตระเบยบขาราชการพลเรอนพ .ศ. ๒๕๕๑ และประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ.๒๕๔๓

เจตนารมณ เนองจากความเชอถอไววางใจของประชาชนตอการปฏบตงานของขาราชการและเจาหนาท

ภาครฐวา จะตองตดสนใจและกระท าหนาทโดยยดผลประโยชนสาธารณะเปนหลก ปราศจากผลประโยชนสวนบคคล หากขาราชการและเจาหนาทภาครฐคนใดรบของขวญและผลประโยชนทท าใหมอทธพลตอการตดสนใจและการกระท าหนาทถอวาเปนการประพฤตมชอบ ยอมท าลายความเชอถอไววางใจของประชาชนกระทบตอความถกตองชอบธรรมทองคกรภาครฐยดถอในการบรหารราชการรวมทงกระทบตอกระบวนการปกครองในระบอบประชาธปไตย

อะไรคอของขวญและประโยชนอนใดทใชในความหมายน ของขวญและประโยชนอนใด หมายถง สงใดๆ หรอบรการใดๆ (เงน ทรพยสน สงของบรการ

หรออนๆทมมลคา) ทขาราชการและเจาหนาทภาครฐใหและหรอไดรบทนอกเหนอจากเงนเดอน รายไดและผลประโยชนจากการจางงานในราชการปกต

ของขวญและผลประโยชนอนใด สามารถตคาตราคาเปนเงน หรออาจไมสามารถตคาตราคาได

ของขวญทสามารถคดราคาได (Tangible gifts) หมายรวมถงสนคาบรโภคความบนเทงการตอนรบใหทพกการเดนทางอปกรณเครองใชเชนตวอยางสนคาบตรของขวญเครองใชสวนตวบตรก านลบตรลดราคาสนคาหรอบรการและเงนเปนตน

ของขวญและประโยชนอนใดทคดเปนราคาไมได (Intangible gifts and benefits)หมายถงสงใดๆหรอบรการใดๆทไมสามารถคดเปนราคาทจะซอขายไดอาทเชนการใหบรการสวนตวการปฏบตดวยความชอบสวนตนการเขาถงประโยชนหรอการสญญาวาจะใหหรอการสญญาวาจะไดรบประโยชนมากกวาคนอนๆ

รายละเอยดตอจากนเปนขอเสนอแนะในการพจารณาเกยวกบการให-รบของขวญและหรอ

ผลประโยชนอนใดในทางปฏบต

เราจะจดการอยางไร การจะรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ม ๓ ค าถาม ทใชในการตดสนใจวาจะรบหรอไมรบ

ของขวญและหรอผลประโยชนคอ ๑) เราควรรบหรอไม ๒) เราควรรายงานการรบหรอไม ๓) เราสามารถเกบไวเปนของตนเองไดหรอไม

๑๓ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

๑. เราควรรบหรอไม ตามหลกการทางจรยธรรมแมวาเราจะไมควรรบ แตมหลายโอกาสทเราไมสามารถปฏเสธไดหรอเปนการ

รบในโอกาสทเหมาะสมตามขนบธรรมเนยมประเพณ วฒนธรรมหรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม อยางไรกตามมหลายโอกาสทไมเปนการเหมาะสมอยางยงทจะรบ

๑) ถาเปนการใหเงน ทานจะตองปฏเสธ ไมวาจะเปนโอกาสใดๆ การรบเงนสดหรอสงใดๆทสามารถเปลยนกลบมาเปนเงน เชน ลอตเตอร หน พนธบตร เปนการฝาฝนประมวลจรยธรรมและอาจเขาขายการรบสนบน

๑.๑ การถกเสนอสงใดๆนอกเหนอจากเงนนนสงทควรน ามาเปนเหตผลในการตดสนใจคอ - ท าไมเขาจงเสนอให เชน ใหแทนค าขอบคณการเสนอใหมผลตอการตดสนใจในการปฏบตตน

หรอไม - ความประทบใจของทานตอของขวญและหรอผลประโยชนทจะสงผลตอการท างานในอนาคต ๑.๒ ถาทานท างานอยในกลมเสยง ออนไหว หรออยในขายทตองไดรบความไววางใจเปนพเศษ

เชน งานตรวจสอบภายใน และงานตรวจคณภาพตางๆ การจดซอจดจาง การออกใบอนญาตหรอการอนมต /อนญาตตางๆ ฯลฯ ทานจะตองปฏบตตามนโยบายและหลกจรยธรรมเรองน มากกวาบคคลกลมอน

๒) การรบกอใหเกดการขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวมหรอไม หากการ รบกอใหเกดความขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและผลประโยชนสาธารณะ แลวผลประโยชนสวนตน ทไดรบกลายเปนมอทธพลตอการปฏบตหนาทราชการ หรอกอใหเกดขอสงสยตอสาธารณชนวาเปนการ ประพฤตโดยมชอบ

การขดแยงระหวางผลประโยชนสวนตนและสวนรวม เปนตวกระตนใหเกดการประพฤตมชอบ

และการทจรตคอรรปชน ในแตละสวนราชการควรก าหนดนโยบายการรบของขวญและผลประโยชนของตนเอง โดยสวนราชการทอยในกลมปฏบตหนาททเสยงตอการประพฤตมชอบ ควรก าหนดนโยบายดานนอยางเครงครดมากกวาหนวยงานอนๆ

หลกการการปฏบตงานในภาครฐอยบนพนฐานทวา “การกระท าและการตดสนใจใดๆจะตองกระท าดวยความเปนกลาง ปราศจากการมสวนไดสวนเสยในการใหบรการ และปกปองผลประโยชน ของสงคมไทยโดยรวม”

ดงนน องคกรหรอบคคลใดๆ ไมควรใชของขวญหรอผลประโยชนมาแสวงหาความชอบผลประโยชนใหกบองคกรของตนหรอตนเอง เหนอองคกรหรอบคคลอน ท าใหเกดความสนคลอนความเชอถอไววางใจทประชาสงคมมตอภาครฐ และท าใหเกดความไมเปนธรรมในสงคม

“ไมวาของขวญและหรอผลประโยชนนนจะมคาเพยง

เลกนอยกไมควรรบ เพราะกอใหเกดความรสกผกพนหรอพนธะกบผให และอาจกอใหเกดความเสอมศรทธาตอประชาชน”

๑๔ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

ประการส าคญ สมาชกทงหมดในสงคมตองไดรบการปฏบตอยางเปนธรรม ภายใตระบอบประชาธปไตย ขาราชการและเจาหนาทภาครฐมพนธะผกพนทจะตองปฏบตงานอยางเปนธรรมโดยกระท าและแสดงออกโดยยดมาตรฐานความโปรงใส ความพรอมรบผดชอบ และแสดงพฤตกรรมทถกตอง เทยงธรรม ตลอดเวลาทมอาชพรบขาราชการ ๒.เราตองรายงานหรอไม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนตดสนจากหลกการตอไปน

๑) ธรรมชาตของผให : พจารณาตามกฎหมายกฎ ระเบยบทเกยวของ เชน ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต รวมทงนโยบายของหนวยงาน เชน การหามรบของขวญหรอประโยชนจากคสญญา/องคกรหรอบคคลทก าลงจะมาท าการคา การสญญาวาจะให-รบกบองคกรหรอบคคลทจะขอท าใบอนญาตหรอรบการตรวจสอบดานตางๆ ฯลฯ

หนวยงานควรก าหนดนโยบายดานนใหเครงครดและมกระบวนการทชวยใหขาราชการและเจาหนาทภาครฐสามารถจดการเรองนไดอยางเหมาะสม การรายงานการรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆตองมการลงทะเบยนรบอยางเปนทางการ

๒) บทบาทหนาทของทานในองคกร : ถาขาราชการนนๆ ท างานในขอบขายทออนไหวและตองการความเชอถอไววางใจเปนพเศษ และหรอกลมทเกยวกบการไดประโยชนหรอเสยประโยชนทงจากระดบองคกร และระดบบคคล อาทเชน งานตรวจสอบ งานจดซอจดจาง การใหใบอนญาต/ยดใบอนญาต ฯลฯ ควรใหแนใจทสดวาตวทานและองคกรมความเทยงธรรมและจะไมถกตงขอสงสย แมวา

หนวยงานของทานมไดก าหนดนโยบายเกยวกบการหามรบของขวญหรอผลประโยชนใดๆและมไดก าหนดใหรายงานการรบของขวญและผลประโยชน ทานควรด ารงความถกตองดวยการรายงานหรอปฏเสธทจะรบของขวญและหรอผลประโยชนนนๆ

หลกการ การก าหนดวาของขวญและผลประโยชนอนใดควรตองรายงานหรอไม ควรจะตองใหองคกรเกบรกษาไวหรอไม หรอควรตกเปนของขาราชการ ใหเทยบกบคาตามราคาตลาดโดยตองมคานอยกวา๓,๐๐๐ บาท ทงน ใหปฏบตตามประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตเรองหลกเกณฑการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ.๒๕๔๓(ภาคผนวก๑) แนวพจารณาในการปฏบต

ของขวญทงหมดทมคาทางวฒนธรรมหรอประวตศาสตร เชน งานศลปะพระพทธรปเครองประดบโบราณ ฯลฯ แมจะมขนาดเลกหรอเปนเรองเลกนอย ของขวญนนๆ ยอมเปนทรพยสนขององคกรไมวาจะมคาราคาเทาใด

ของขวญหรอผลประโยชนทไดรบเมอเทยบกบราคาตลาด มคานอยกวา ๓,๐๐๐ บาท ไมตองรายงานและอาจเกบเปนของตนเองได

ของขวญหรอผลประโยชนใดๆเมอเทยบกบราคาตลาดมคาเกน ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานหนวยงานและลงทะเบยนไว

๑๕ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐ - ๑๕,๐๐๐บาท และเจาหนาทมความจ าเปนตองรบใหองคกรโดยหวหนาสวนราชการตดสนวา สมควรใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐคนนนๆรบทรพยสนดงกลาวหรอไม

ถาของขวญหรอผลประโยชนทมคาทางการตลาดมากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท ใหสงมอบเปนทรพยสนขององคกร เพอใชประโยชนสาธารณะและหรอตามความเหมาะสม องคกรอาจพจารณาอนญาตใหขาราชการหรอเจาหนาทของรฐผนนเกบรกษาของไวเปนกรณไป เชน ของขวญในการยายหนวยงานในขณะด ารงต าแหนงเดม ของขวญในโอกาสเกษยณอายราชการหรอลาออกจากงานของขวญหรอผลประโยชนทเพอนรวมงานใหเมอเจบปวยฯลฯ

ถาในปงบประมาณใดๆคณคารวมของขวญและหรอผลประโยชนทไดรบจากผใหคนเดยวกนกลมเดยวกนหรอผใหมความสมพนธกนหลายๆครง เมอรวมกนทงปมคามากกวา ๓,๐๐๐ บาท ตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางทไดรบ

ถาในปงบประมาณใดๆไดของขวญและหรอผลประโยชนจากผรบบรการ แมจะตางคนตางกลมเพอเปนการขอบคณในการใหบรการทด แตเมอรวมกนแลวมคามากกวาสามพนบาทตองรายงานของขวญหรอผลประโยชนแตละอยางนน

ของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ทไดรบเพอเปนการขอบคณจากผรบบรการ (ประชาชนองคกรเอกชน) ทไดอยางสม าเสมอบอยครงอาจท าใหเกดขอสงสยจากประชาชนวามอทธพลบดเบอนกอใหเกดอคตในการใหบรการของขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐ หรออาจกอใหเกดความรสกชอบและคาดหวงวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนเมอมผมารบบรการควรปฏเสธการรบ

เงนสดหรอสงใดๆทสามารถเปลยนเปนเงนได (ตวอยางเชน หน พนธบตร ลอตเตอร) ตองปฏเสธไมรบไมวาจะอยในสถานการณใดๆ) ๓. เราจะเกบรกษาไวเองไดหรอไม

๑) ปกตสามารถเกบรกษาไวเองหากมคาไมเกน ๓,๐๐๐ บาท

๒) หากมราคาทางการตลาดระหวาง ๓,๐๐๐ – ๑๕,๐๐๐ บาท สวนราชการตองพจารณาตดสนวาขาราชการหรอเจาหนาทภาครฐนนๆจะเกบไวเองไดหรอไม

๓) หากราคามากกวา ๑๕,๐๐๐ บาท จะตองใหเปนทรพยสนของสวนราชการและสวนราชการพจารณาตดสนวาจะใชประโยชนอยางไร

๔. การฝาฝนกฎนมโทษอยางไร

การฝาฝนนโยบายวาดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนนน และพรอมฝาฝนการปฏบตตามประมวลจรยธรรมอาจถกลงโทษตกเตอน ตดเงนเดอน จนกระทงถงไลออก ขนกบความรายแรงของการฝาฝน

นอกจากนนหากการรบของขวญหรอผลประโยชนนนๆ เขาขายการรบสนบน ฉอฉล ทจรต และสามารถพสจนไดวา ขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐนนๆรบของขวญหรอผลประโยชนซง มผลตอความเปนธรรมกอใหเกดผลประโยชนแกผใหโดยมชอบ หากถกตดสนวาผดจรงผมสวนเกยวของ ทกคนอาจมสวนรวมในการรบโทษทางอาญาดวย

๑๖ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

กญแจแหงความเสยง ๒ ประการทส าคญคอ

การรบของขวญและผลประโยชนใดๆ เปนสาเหตใหสาธารณชนรบรวามการปฏบตอยางมอคต ม

อทธพลตอการตดสนใจในการปฏบตหนาทราชการ กอใหเกดการท าลายเชอถอศรทธาของประชาชนตอภาครฐและตอราชการ กญแจแหงความเสยง ๒ ประการทส าคญคอ

๑. ความพยายามทจะหลบเลยงกฎเกณฑ โดยตคาราคาของขวญและหรอผลประโยชนนอยกวาความเปนจรง การตคาราคาต ากวาความเปนจรงนน บคคลอาจจงใจตนเองหรอจงใจผอนใหคดวาของขวญและหรอผลประโยชนนนๆมคาต ากวาทเปนจรง เพอหลกเลยงการรายงาน การกระท าดงกลาวนบวาเปนการคดโกงและหลอกลวงซงเขาขายฝาฝนประมวลจรยธรรม ๒. การเพกเฉยมองขามความผดและละเลยตอผลทเกดขน การรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ อาจท าใหตดเปนนสยอยางรวดเรวและกอใหเกดความคาดหวงเสมอวาจะไดรบของขวญและหรอผลประโยชนใดๆ ในการปฏบตหนาทราชการท าใหเกดความรสกชอบหรออยากปฏบตตอผรบบรการ หรอผรบงาน-รบจาง-รบเหมาฯลฯ ทเปนผใหของขวญและหรอผลประโยชนโดยอทธพลของความชอบหรอประโยชนตอบแทนทไดรบท าใหมการปฏบตตอบแทนเกนกวามาตรฐานทก าหนด

ในสถานการณเชนน ผรบจาง ผรบเหมา และหรอผรบจดซออาจรบรผดพลาดและเขาใจวาการรบจางตางๆไมตองท าในระดบมาตรฐานหรอลดคณคาการบรการ นอกจากนนหากเกดการปฏบตเปนวฒนธรรมการท างานขององคกรขาราชการและหรอเจาหนาทของรฐจะมพฤตกรรมเคยชนกบ “การรบรางวล” จากการปฏบตหนาทและละเวนการปฏบตหนาทโดยความรบผดชอบซงจดไดวาเปน การรบสนบน

สถานการณตวอยาง หนวยงานภาครฐหนง สงนกทรพยากรบคคลทท าหนาทจดซอจดจาง (HR procurement) ให

เขารวมสมมนาดานทรพยากรบคคล เจาหนาทผนนไดรบรางวลมลคา ๗,๐๐๐ บาท จากการเปนผเขารวมสมมนาทมบคลกเปน personnel planner ซงบรจาคโดยโรงงานผลตสนคาทเปนคคากบหนวยงาน เจาหนาทไดเกบของรางวลนนไวโดยไมไดรายงานหนวยงานเนองจากคดวาเปนรางวลทตนชนะจากการเขารวมกจกรรมการสมมนา

ผบงคบบญชาตระหนกถงความหมายทอาจแอบแฝงมาจากการให และตดสนใจวาจะตองมการรายงานของรางวลนนและลงทะเบยนเปนของหนวยงาน โดยใหเหตผลวาการปรากฏตวของเขาในการเขารวมสมมนาเปนเพราะไดรบการสนบสนนจากหนวยงาน ดงนนเปนความชอบธรรมของหนวยงานทจะตดสนใจวาจะจดการอยางไรกบรางวลชนน

เนองจากราคาของรางวลและบทบาทในหนาทมความเสยงในเรองผลประโยชน ในทสดเจาหนาทจงถกขอรองใหสละรางวลแกหนวยงานเพอประโยชนตามความเหมาะสม

๑๗ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทสรป ความเชอถอไววางใจและจรยธรรมเปนรากฐานของการบรหารภาครฐทด เมอทานเปนขาราชการและหรอเจาหนาทภาครฐไมวาจะสงกดหนวยงานใด ทานถกคาดหวงใหปฏบตหนาทและตดสนใจโดยปราศจากอคตทานถกคาดหวงไมใหแสวงหารางวลหรอผลประโยชนในรปแบบใดๆ นอกเหนอจากเงนเดอนและผลประโยชนทรฐจดให แมวานโยบายของหนวยงานหลายแหงจะอนญาตใหรบของขวญได ซงถอวาเปนของทระลกในโอกาสทเหมาะสม แตอยางไรกตามควรมขอบเขตในการรบเสมอ การฝาฝนขอบเขตดวยการรบของขวญหรอผลประโยชนทไมเหมาะสม จะน าไปสความเสยงตอการทจรต และท าลายชอเสยงของทานรวมทง องคกรของทานเอง

๑๘ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทท ๕

บทลงโทษผฝาฝน หากฝาฝนจะมบทลงโทษอยางไร ?

การมพฤตกรรมใดๆ กตามทเขาขายประเภทของผลประโยชนทบซอน หรอมพฤตกรรม ทพรอม ฝาฝนการปฏบตตามประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน ยอมสงผลใหถกลงโทษ ตกเตอน ตดเงนเดอน จนกระทงถงไลออก ขนอยกบความรายแรงของการฝาฝน นอกจากนน หากพฤตกรรมนนๆ เขาขายการรบสนบน ฉอฉลทจรต และสามารถพสจนไดวา ขาราชการ หรอเจาหนาทของรฐนนๆ มการรบผลประโยชนทบซอนหรอเขาขายการมพฤตกรรมดงกลาว ซงมผลตอความเปนธรรม กอใหเกดผลประโยชนแกผใหโดยมชอบ หากถกตดสนวาผดจรง ผมสวนเกยวของทกคนอาจมสวนรวมในการรบโทษทางอาญาดวย

ตามพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ หมวด ๙ การขดกนระหวางประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวนรวม มาตรา ๑๐๓ หามมใหเจาหนาทของรฐผใดรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคล นอกเหนอจากทรพยสนหรอประโยชนอนควรไดตามกฎหมาย หรอกฎ ขอบงคบทออก โดยอาศยอ านาจตามบทบญญตแหงกฎหมาย เวนแตการรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมจรรยาตามหลกเกณฑและจ านวนทคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตก าหนด

กรณฝาฝนหลกเกณฑของคณะกรรมการการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตจะมโทษจ าคกไมเกน 3 ป ปรบไมเกน 60,000 บาท หรอทงจ าทงปรบ และยงมความผดฐานกระท าความผดตอต าแหนงหนาท หรอทจรตตอหนาทตามประมวลกฎหมายอาญาดวย

๑๙ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

บทท ๖

กฎหมายเกยวกบการปองกนผลประโยชนทบซอน ๑. พระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรต พ.ศ. ๒๕๔๒ และทแกไขเพมเตม มาตรา ๑๐๐ , ๑๐๓ และ ๑๐๓/๑ ก าหนดเรองการขดกนของผลประโยชนสวนตวและสวนรวมไว เพอลดระบบอปถมภในสงคมไทย ใหเจาหนาทของรฐ มจตสานกแยกแยะประโยชนสวนบคคลและประโยชนสวนรวมออกจากกนได หากเจาหนาทของรฐฝาฝนใหถอเปนความผดตามประมวลกฎหมายอาญาดวย

๒. ประกาศคณะกรรมการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาต เรอง หลกเกณฑ การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดโดยธรรมดาของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๓ ไดก าหนดวา โดยอาศยอ านาจตามความในมาตรา ๑๐๓ แหงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการปองกนและปราบปรามการทจรตแหงชาตไดก าหนดหลกเกณฑและจ านวนทรพยสน หรอประโยชนอนใดทเจาหนาทของรฐจะรบจากบคคลไดโดยธรรมจรรยา กลาวคอ การรบทรพยสนหรอประโยชนอนใดจากบคคลทใหกนในโอกาสตางๆ โดยปกตตามขนบธรรมเนยม ประเพณหรอวฒนธรรม หรอใหกนตามมารยาททปฏบตกนในสงคม

๓. ประมวลจรยธรรมขาราชการพลเรอน

๓.๑) สวนค าปรารภ ไดกลาวถงคานยมหลกของมาตรฐานจรยธรรมส าหรบ ผด ารงต าแหนงทาง การเมองและเจาหนาทของรฐ ๙ ประการของส านกงานผตรวจการแผนดน ๙ ขอ ดงน (๑) การยดมนในคณธรรมและจรยธรรม (๒) การมจตส านกทด ซอสตย สจรต และรบผดชอบ (๓) การยดถอประโยชนของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน และไมมผลประโยชนทบซอน (๔) การยนหยดท าในสงทถกตอง เปนธรรมและถกกฎหมาย (๕) การใหบรการแกประชาชนดวยความรวดเรว มอธยาศย และไมเลอกปฏบต (๖) การใหขอมลขาวสารแกประชาชนอยางครบถวน ถกตอง ไมบดเบอน ขอเทจจรง (๗) การมงผลสมฤทธของงาน รกษามาตรฐานมคณภาพ โปรงใส และตรวจสอบได (๘) การยดมนในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข (๙) การยดมนในหลกจรรยาวชาชพขององคกร

๓.๒) หมวด ๒ ขอ ๕ ใหขาราชการตองแยกเรองสวนตวออกจากต าแหนงหนาท และยดถอประโยชน สวนรวมของประเทศชาตเหนอกวาประโยชนสวนตน โดยอยางนอยตองวางตน ดงน (๑) ไมน าความสมพนธสวนตวทตนมตอบคคลอน ไมวาจะเปนญาต พนอง พรรคพวก เพอนฝง หรอผมบญคณสวนตว มาประกอบการใชดลยพนจใหเปนคณหรอเปนโทษแกบคคลนน หรอปฏบตตอบคคลนนตางจากบคคลอนเพราะความชอบหรอชง (๒) ไมใชเวลาราชการ เงน ทรพยสน บคลากร บรการหรอสงอ านวย ความสะดวกของทางราชการ ไปเพอประโยชนสวนตวของตนเองหรอผอน เวนแตไดรบอนญาต โดยชอบดวยกฎหมาย (๓) ไมกระท าการใด หรอด ารงต าแหนง หรอปฏบตการใดในฐานะสวนตว ซงกอใหเกดความ เคลอบแคลงหรอสงสยวาจะขดกบประโยชนสวนรวมทอยในความรบผดชอบ ของหนาท ๔

๒๐ คมอการปฏบตงานเพอปองกนผลประโยชนทบซอน ส านกงานสาธารณสขอ าเภอปาพะยอมประจ าป พ.ศ. ๒๕๖๑

ทงนในกรณมความเคลอบแคลงหรอสงสยใหขาราชการผนนยตการกระท าดงกลาวไวกอนแลวแจงใหผบงคบบญชาหวหนาสวนราชการและคณะกรรมการจรยธรรมพจารณา เมอคณะกรรมการ จรยธรรมวนจฉยเปนประการใด แลวจงปฏบตตามนน (๔) ในการปฏบตหนาททรบผดชอบในหนวยงานโดยตรงหรอหนาทอน ในหนวยงานราชการ รฐวสาหกจ องคการมหาชน หรอหนวยงานของรฐ ตองยดถอประโยชนของทางราชการเปนหลก ในกรณทมความขดแยงระหวางประโยชนของทางราชการหรอประโยชนสวนรวมกบประโยชนสวนตนหรอสวนกลม อนจ าเปนตองวนจฉยหรอชขาดตองยดประโยชนของทางราชการและประโยชน สวนรวมเปนส าคญ

๓.๓) หมวด ๒ ขอ ๖ ใหขาราชการตองละเวนจากการแสวงหาประโยชนทมชอบ โดยอาศยต าแหนง หนาทและไมกระทาการอนเปนการขดกนระหวางประโยชนสวนตนและประโยชนสวนรวม โดยอยางนอยตองวางตน ดงน (๑) ไมเรยก รบ หรอยอมจะรบ หรอยอมใหผอน เรยก รบ หรอ ยอมจะรบซงของขวญแทนตน หรอญาตของตน ไมวากอนหรอหลงดารงต าแหนงหรอปฏบตหนาทไมวาจะเกยวของ หรอไมเกยวของกบการปฏบตหนาทหรอไมกตาม เวนแตเปนการใหโดยธรรมจรรยาหรอการใหตามประเพณหรอใหแกบคคลทวไป (๒) ไมใชต าแหนงหรอการกระท าการทเปนคณ หรอเปนโทษแกบคคลใดเพราะมอคต

(๓) ไมเสนอ หรออนมตโครงการ การด าเนนการ หรอการท านตกรรม หรอสญญาซงตนเองหรอ บคคลอน จะไดประโยชนอนมควรไดโดยชอบดวยกฎหมายหรอประมวลจรยธรรมน

๔. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการเรยไรของหนวยงานของรฐ พ.ศ.๒๕๔๔ และทแกไขเพมเตม

๕. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการเรยไรของหนวยงานของรฐ พ.ศ.๒๕๔๔ และทแกไขเพมเตม

( ฉบบท๒ ) พ.ศ. ๒๕๔๙

๖. ระเบยบส านกนายกรฐมนตรวาดวยการใหหรอรบของขวญของเจาหนาทของรฐ พ.ศ. ๒๕๔๔