การศกษาภาวะผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย

A Study of Successful Startup Leadership in Thailand

กตมา หงสศรกาญจน

ดษฎนพนธนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรปรญญาปรชญาดษฎบณฑต สาขาวชาการจดการ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสยาม พทธศกราช 2562

ลขสทธของมหาวทยาลยสยาม

Administrator

Stamp

(จ)

กตตกรรมประกาศ

ขอขอบคณคนทกคนทท ำใหงำนวจยในครงนประสบควำมส ำเรจไปไดดวยด งำนวจยชนนเกดจำกควำมตงใจทมรวมกนของบคคลหลำยฝำย ไมวำจะเปนอำจำรยทปรกษำหลก ผศ. ดร. เฉลมเกยรต วงศวนชทว และอำจำรยทปรกษำรอง ดร.บรนทร สนตสำสน และยงรวมถง ผศ. ดร.โอม หวะนนทน ดร.นพคณ ทอดสนท และ ดร.กลเชษฐ มงคล รวมถง ดร.วนดำ เลศพพฒนำนนททไดอดทน ตงใจอำน และใหค ำแนะน ำตลอดกำรท ำงำนวจยทงหมดน

ขอขอบคณผประกอบกำรธรกจสตำรทอพทกทำนทแมจะมงำนทตองสะสำงจ ำนวนมำก และงำนทตองบรหำรลนมอ แตยงใหควำมรวมมอ สงตอแนวคด และยงใหค ำแนะน ำในกำรบรหำรคน บรหำรงำน รวมถงมมมองในกำรมองโลกในอนำคตอกมำกมำยกบงำนวจยชนน งำนชนนจะไมมทำงเกดขนไดถำไมมค ำแนะน ำจำกทกทำน

ไมเพยงเทำนนงำนวจยชนนยงไดรบกำรสนบสนนจำกคณำจำรยจำกมหำวทยำลยตำงๆในดำนผประกอบกำร พำณชยกำร กำรบรหำรและกำรจดกำร รวมถงกลมนกลงทนผใหควำมรและเงนทนแกกลมธรกจสตำรทอพทมำรวมใหสมภำษณในกำรวจยชนน ผวจยขอขอบคณในควำมกรณำของทกทำนอยำงมำก

ขอขอบคณทกทำนทงหมดทไดมำรวมสรำงงำนวจยชนน ท งดวยกำรชวยแสดงควำมคดเหน ชวยตดตอประสำนงำน ชวยแนะน ำและสงตอควำมคดเหนตลอดระยะเวลำกำรท ำงำนวจยชนน

นอกจำกนขอบคณทกคนในครอบครว ไมวำจะเปนคณแมอำภรณ หงสศรกำญจน และคณพอสมบรณ หงสศรกำญจนทสนบสนนใหศกษำตอในระดบปรญญำเอกตงแตตน คณพอและคณแมไมเปนเพยงผทชวยสนบสนนใหเรมตนกำรเรยนในครงน แตยงชวยใหก ำลงใจ ผลกดนและสนบสนนมำโดยตลอด และขอขอบคณพสำว นองสำว และนองชำยอยำงมำกทชวยเปนก ำลงใจใหอยเสมอ

และสดทำยขอขอบคณคณฐตวฒน แสนสมบตผทเปนทงเพอน ผใหค ำแนะน ำ ผสนบสนนและเปนคนรกทยงคงรอคอยเพอรวมฉลองในควำมส ำเรจในกำรท ำวจยชนนไปดวยกน

กตมา หงสศรกาญจน สงหาคม 2562

(ฉ)

สารบญ

หนา บทคดยอภาษาไทย (ก) ABSTRACT (ค) กตตกรรมประกาศ (จ) สารบญ (ฉ) สารบญตาราง (ช) สารบญรปภาพ (ญ) บทท 1 บทน า 1.1 ความเปนมาของปญหา 1 1.2 ความส าคญของปญหา 6 1.3 โจทยวจย 8 1.3 วตถประสงคของการวจย 8 1.4 ขอบเขตของการวจย 9 1.5 ประโยชนทไดรบ 9 1.6 นยามศพททวไป 10 บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ 2.1 ทฤษฎภาวะผน าในองคกร 11 2.2 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบธรกจสตารทอพ 39 2.3 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบภาวะผน า 72

2.4 งานวจยทเกยวของ 112 2.5 กรอบแนวคดในการวจย 116

บทท 3 วธด าเนนการวจย 3.1 รปแบบและขนตอนในการวจย 120 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 123 3.3 เครองมอทใชในการวจย 128

(ช)

สารบญ (ตอ)

หนา 3.4 วธการเกบรวบรวมขอมล 133 3.5 การวเคราะหขอมล 133 3.6 การรายงานผลการวจย 136 บทท 4 ผลการวจย 4.1 กระบวนการหาผลการวจยภาคสนาม 137 4.2 การวเคราะหผลการวจยจากแบบสอบถาม 141 4.3 การวเคราะหผลการวจยจากการสมภาษณ 152 4.4 การวเคราะหผลการวจยจากการสนทนากลม 216 4.5 ผลการประมวลการวจย 219 4.6 กรอบแนวคดภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 231 บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

5.1 สรปผลการวจย 237 5.2 อภปรายผลการวจย 241 5.3 ขอเสนอแนะจากการวจย 271

บรรณานกรม 275 ภาคผนวก 292

- ภาคผนวก ก แบบสอบถาม 293 - ภาคผนวก ข แบบสมภาษณเชงลก 297

ประวตผวจย 303

(ซ)

สารบญตาราง หนา

ตารางท

2.1 แนวคดและกระบวนทศนวาดวยภาวะผน าในชวงป ค.ศ. 1950-2000…………………. 13

2.2 ลกษณะนสยและทกษะของผน าตามแนวคดของ Stogdill…………………………….. 16

2.3 เปรยบเทยบลกษณะของผน าแบบ X และ Y ของ McGregor …………………………. 21

2.4 ลกษณะผน าตามสถานการณตามแนวคดของ House and Mitchell (1975)……………. 29

2.5 ตารางเปรยบเทยบความแตกตางระหวางผแบบแลกเปลยน และผน าแบบเปลยนสภาพ ตามแนวคดของBass และ Avolio โดย Stephen Covey……………………………… 31

2.6 การแสดงความสมพนธระหวางการเปลยนแปลง (change) ความซบซอน (complexity) และภาวะผน า (Leadership)…………………………………………………………... 34

2.7 การสรปแนวความคดและทฤษฎดานลกษณะนสยทส าคญของผน า………………….. 36

2.8 การเปรยบเทยบแนวคดดานผน าตามสถานการณของแนวคดและทฤษฏตาง ๆ ………. 37

2.9 ความแตกตางระหวางลกษณะธรกจ SME และ ธรกจสตารทอพ……………………... 50

2.10 ดชนความสามารถในการเปนผประกอบการไทยดานการรบรถงโอกาส ความสามารถ และการหานวตกรรมใหม…………………………………………………………….. 64

2.11 การแสดงความคาดหวงในการลงทนของกลมนกลงทน……………………………… 69

2.12 แสดงจ านวนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจากการระดมทนผาน Venture Capital ในประเทศไทยในชวงป 2012-2016………………………………… 69

2.13 ลกษณะการจบคบคลกประเภทตาง ๆ ผาน 4 มมมองหลกของ MBTI …………………75

2.14 กลมศกยภาพตามแนวคด Spencer and Spencer (1993)……………………………… 90

2.15 กลมศกยภาพของผน าตามแนวคด Young and Dulewicz (2005)……………………... 92

2.16 กลมศกยภาพของผน าตามแนวคด Goleman et al.(2013)……………………………... 96

2.17 สรปแนวคด และทฤษฎทเกยวของกบศกยภาพทพงประสงคของผน า ……………….. 98

2.18 สรปแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบลกษณะของผตาม……………………………… 109

3.1 จ านวนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจากการระดมทน ในประเทศไทยในชวงป ค.ศ. 2012-2016 ………………………………………....... 123

(ฌ)

สารบญตาราง (ตอ) 3.2 จ านวนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจากการระดมทนผาน

Venture Capital ในประเทศไทยในชวงป 2012-2016………………………………… 124

3.3 รายชอกลมตวอยางผประกอบการสตารทอพ………………………………………… 126

3.4 รายชอนกวชาการและผใหค าปรกษากลมสตารทอพ…………………………………. 127

3.5 รายชอกลมนกลงทนในธรกจสตารทอพ……………………………………………… 127

4.1 ตวอยางคาดชนความสอดคลองของเครองมอ………………………………………… 139

4.2 ปจจยดานบคลกภาพทเกยวของกบความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพ………….. 144

4.3 ผลการวเคราะหปจจยดานศกยภาพของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจ สตารทอพในประเทศไทย…………………………………………………………….. 146

4.4 ผลการวเคราะหดานปจจยภายนอกของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจ สตารทอพในประเทศไทย…………………………………………………………….. 148

4.5 ผลการวเคราะหปจจยแนวทางการพฒนาภาวะผน าทสงผลกบความส าเรจในการ ท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย……………………………………………………. 151

4.6 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนภาวะผน าดานบคลกภาพเชงปรมาณ และเชงคณภาพ ……………………………………………………………………… 220

4.7 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนภาวะผน าดานศกยภาพเชงปรมาณ และเชงคณภาพ……………………………………………………………………….. 222

4.8 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนปจจยภายนอกดานบคคลทเกยวของ กบภาวะผน าเชงปรมาณ และเชงคณภาพ……………………………………………... 223

4.9 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าใน สตารทอพไทยในเชงปรมาณ และเชงคณภาพ………………………………………… 224

(ญ)

สารบญภาพ

ภาพท หนา 1.1 มลคาธรกจสตารทอพในประเทศสหรฐอเมรกา………………………………………. 2 2.1 ทกษะทจ าเปนของผนาตามแนวคด Katz (1974)……………………………………… 17 2.2 ลกษณะนสย ศกยภาพ ผลลพธ ประสบการณ และสภาพแวดลอมของผน าตามแนวคด 18 2.3 ลกษณะของผน าตามแนวคด Blake and Mouton’s Managerial Grid………………… 22 2.4 ลกษณะผน าตามสถานการณตามแนวคดของ Hersey et al.(1969)…………………… 25 2.5 ลกษณะผน าตามสถานการณตามแนวคดของ Tannenbaum and Schmidt, (1973)…… 27 2.6 กรอบแนวคดดานปจจยทเกยวของกบบคลกภาพของผน า……………………………. 38 2.7 วงจรธรกจสตารทอพ…………………………………………………………………. 40 2.8 ลกษณะความแตกตางระหวางธรกจขนาดยอมและขนาดกลาง และธรกจสตารทอพ… 42 2.9 ความมสวนรวมของผบรโภคกบลกษณะแนวทางการระดมทนในธรกจสตารทอพ…. 44 2.10 มลคาธรกจสตารทอพในประเทศสหรฐอเมรกา……………………………………… 52 2.11 เทคโนโลยใหม 7 ประการทมความส าคญในโลกยคดจตอล ………………………... 53 2.12 ดชนแสดงความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในชวงป 2007-2018………... 54 2.13 20 สาเหตหลกทสตารทอพลมเหลว…………………………………………………... 62 2.14 รายละเอยดรายชอการเตบโตของมลคาของธรกจสตารทอพตามมาในเทพนยาย……. 65 2.15 อตราการอยรอดของธรกจสตารทอพจากระยะเวลาทยงอยรอดของธรกจ…………… 66 2.16 ลกษณะการเตบโตของธรกจสตารทอพผานการลงทนโดยกลมตาง ๆ ………………. 68 2.17 ลกษณะนสยบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจ……………………………….. 77 2.18 ทมาและการเชอมโยงกรอบแนวคดดานบคลกภาพของผน า…………………………. 80 2.19 แนวคดภาวะผน า การปฏบตการ และศกยภาพของผน า……………………………… 85 2.20 โมเดลภเขาน าแขงดานศกยภาพ……………………………………………………… 88 2.21 ความเชอมโยงของทมาของศกยภาพของผน าทน าไปสผลลพธทพงประสงค……….. 91 2.22 ลกษณะศกยภาพ คณคา และบคลกภาพของผน า…………………………………….. 93 2.23 กลมศกยภาพของผน าตามแนวคด Global Leadership Competency Model…………. 94 2.24 ปจจยทเกยวของกบผประกอบการสตารทอพ............................................................... 107 2.25 กรอบแนวคดภาวะผน าทประสบความส าเรจของผประกอบการสตารทอพ ................ 118

(ฎ)

สารบญภาพ (ตอ) 3.1 กลมตวอยางทใชในการวจย………………………………………………………….. 125 3.2 แสดงขอมลการเชอมโยงของแหลงขอมลทจะน าไปสวตถประสงคการวจย………… 132 4.1 กลมตวอยางทใชในการวจย………………………………………………………….. 138 4.2 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางในงานวจย……………………………. 142 4.3 ผลการวเคราะหดานบคลกภาพของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจ

สตารทอพในประเทศไทย……………………………………………………………. 144 4.4 ผลการวเคราะหปจจยดานศกยภาพของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจ

สตารทอพในประเทศไทย……………………………………………………………. 146 4.5 ผลการวเคราะหดานปจจยภายนอกของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจ

สตารทอพในประเทศไทย……………………………………………………………. 148 4.6 ผลการวเคราะหปจจยดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทสงผลกบความส าเรจใน

การท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย……………………………………………….. 150 4.7 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจใน

ธรกจสตารทอพ………………………………………………………………………. 154 4.8 ตวแปรเพมเตมดานความส าคญของลกษณะบคลกภาพกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………………………………………………….. 154 4.9 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพเปนผชอบสงคมกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………………………………………………….. 155 4.10 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพเปดรบสงใหมกบการเปนผน าทประสบความส าเรจ

ในธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………. 158 4.11 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพชอบการวางแผนและการวางระบบกบการเปนผน าท

ประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………………………………………….. 160 4.12 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพการใหความส าคญกบเหตผลกบการเปนผน าท

ประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………………………………………….. 162 4.13 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพการใหความส าคญกบวสยทศนและ

การมองภาพรวมกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ…………… 165 4.14 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพการมมานะกบการเปนผน าทประสบความส าเรจ

ในธรกจสตารทอพ…………………………………………………………………… 167

(ฏ)

สารบญภาพ (ตอ) 4.15 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพชอบการเรยนรกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………………………………………………... 169 4.16 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพกลาตดสนใจกบการเปนผน าทประสบความส าเรจ

ในธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………. 171 4.17 ความส าคญของศกยภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ…... 174 4.18 ตวแปรเพมเตมดานความส าคญของศกยภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจ

ในธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………. 174 4.19 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการปฏบตการกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………………………………………………... 175 4.20 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการสรางความสมพนธกบการเปนผน า

ทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………………………………………… 179 4.21 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการควบคมตนเองกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………………………………………………... 181 4.22 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการบรหารคนกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………………………………………………... 184 4.23 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการโนมนาวใจกบการเปนผน าทประสบ

ความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………………………………………………... 186 4.24 ความส าคญของตวแปรภายนอกกบการเปนผน าทประสบความส าเรจใน

ธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………….. 188 4.25 ความส าคญของตวแปรดานทมงานกบการเปนผน าทประสบความส าเรจใน

ธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………….. 189 4.26 ความส าคญของตวแปรดานทมงานกบการเปนผน าทประสบความส าเรจใน

ธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………….. 192 4.27 ความส าคญของตวแปรดานนกลงทนกบการเปนผน าทประสบความส าเรจใน

ธรกจสตารทอพ……………………………………………………………………….. 194 4.28 แนวทางการพฒนาภาวะผน ากบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ.. 198 4.29 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการสรางประสบการณ

ตรงกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ………………………… 199

(ฐ)

สารบญภาพ (ตอ) 4.30 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการดกระจกเงาวา

สอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………….. 201 4.31 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการสรางระบบนเวศวา

สอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ………………….. 203 4.32 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการโคชชง และ

ระบบพเลยงวาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ….. 206 4.33 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการอบรมสอดคลอง

กบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………………………... 208 4.34 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการท าแบบประเมนวา

สอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ…………………. 211 4.35 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการใหขอมลขาวสาร

วาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ……………….. 214 4.36 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดานบคลกภาพ

ของผน าสตารทอพในประเทศไทย…………………………………………………… 227 4.37 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดานศกยภาพของผน า

สตารทอพในประเทศไทย……………………………………………………………. 228 4.38 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดาน

ปจจยภายนอกของผน าสตารทอพในประเทศไทย…………………………………… 229 4.39 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดาน

แนวทางการพฒนาผน าสตารทอพในประเทศไทย……………………………………. 230 4.40 ภาพแสดงกรอบวจยใหม…………………………………………………………….... 232 5.1 การอภปรายลกษณะบคลกภาพของผน า……………………………………………… 242 5.2 การอภปรายลกษณะศกยภาพของผน า……………………………………………….... 252 5.3 ระดบผลงานของผน าทมความรเฉพาะดาน(Specialist)และผน าทท าหลายอยางไดกวาง ๆ

(Generalist)ในชวงทมการเปลยนแปลงรวดเรว และชา ๆ ……………………………. 253 5.4 การอภปรายตวแปรภายนอกดานบคคลของผน า……………………………………… 259 5.5 แนวทางการพฒนาภาวะผน าของในธรกจสตารทอพของประเทศไทย ………………... 263

บทท 1 บทน ำ

ภาวะผน าเปนสงทส าคญและถกศกษามาอยางยาวนาน ในวารสารมหาวทยาลยเคมบรดจไดแสดงความคดเหนถงความส าคญของแนวคดภาวะผน ากบประสทธภาพขององคกรวา ภาวะผน าไมเพยงแตชวยใหตวผน าเองสามารถแสดงศกยภาพ และความสามารถของตวเองออกมาไมวาจะเปนความสามารถดานการโนมนาว การแสดงวสยทศน การตดสนใจ การคดเชงกลยทธ และความสามารถในการปรบตวหรอการควมคมตนเอง (Schmidt, 2014, pp.182-187) ความสามารถเหลานนบเปนหลกส าคญในการท าธรกจทกประเภทรวมถงธรกจทเรมเตบโตและมความส าคญมากขนเรอย ๆ ในประเทศไทยโดยเฉพาะอยางธรกจสตารทอพ ซงรฐบาลพรอมจะสนบสนนธรกจสตารทอพ ดวยมลคาการลงทนกวา หมนลานบาท (ศนยสตารทอพประเทศไทย, 2561) งานวจยในครงนจงมงประเดนไปทความส าคญของภาวะผน าทจะสงผลใหผประกอบการสตารทอพเหลานประสบความส าเรจตอไป 1.1 ความเปนมาของปญหา ศตวรรษท 21 เปนชวงเวลาททกประเทศลวนแตมงเนนการพฒนาประเทศผานการเสรมสรางนวตกรรม การเตบโตของเศรษฐกจในประเทศลวนแตเกดจากกลมธรกจนวตกรรมของประเทศ เชนกระทรวงการคาของสหรฐอเมรกา (U.S. Department of Commerce: Bureau of Economic Analysis) พบวา การเตบโตของ GDP ภายใน 2016 มมลคา GDP รวมท 18.5 พนลานดอลลารโดยมสดสวนมาจากการเตบโตจากธรกจเกดใหมอยาง Startup ทางดาน Technology ดวยกนทงสน ไมวาจะเปน Facebook, Microsoft, Apple, Google และ Amazon เปนตน (Statistic, 2017) องคกรธรกจสตารทอพเหลานแมจะด าเนนธรกจมานอยกวาสองทศวรรษ แตมมลคาในตลาดในแตละองคกรไมนอยกวาพนลานดอลลารสหรฐ และมมลคารวมประมาณ 2.2 พนลานดอลลารสหรฐ หรอคดเปน 12% ของมลคา GDP ของทงประเทศสหรฐอเมรกาในปคศ. 2017 ดงแสดงในภาพท 1.1

2

ภาพท 1.1 มลคาธรกจสตารทอพในประเทศสหรฐอเมรกา ทมา: Statisic (2017) ภาพท1.1 แสดงใหเหนวามลคาธรกจสตารทอพไมเพยงแตมมลคาทสงขนในชวงหลงทศวรรษท 20 แตยงมความสามารถในการเตบโตทรวดเรวท าใหธรกจดงกลาวเปนทสนใจมากขน และหลายประเทศในโลกเรมน าแนวคดธรกจสตารทอพมาใชเปนแนวทางวางแผนนโยบายแผนพฒนาบคลากรภายในประเทศมากขน (USA Department of Commerce, 2017) งานวจยของ Vielmetter andSell (2014); Word (2009); Bughin, Chui, and Manyika (2010) ตางหนมาใหความส าคญกบธรกจสตารทอพมากขน โดยกลาวถงความจ าเปนทธรกจทวไปตองปรบเปลยนตวเองใหมลกษณะเปนธรกจสตารทอพมากขน ดงตอไปน

บทบาทของภาวะผน าในโลกธรกจสตารทอพไดเปลยนไป Burns (2013) ไดกลาววาบทบาทของการเปนผ น าในธรกจสตารทอพไมไดขนอยกบความสามารถในการควบคมและจดการสงตาง ๆ หรอการหาความเชอมโยงในการสรางระบบอกตอไป แตเปนความสามารถในการดงความสนใจของทมงาน ความสามารถในการสรางแรงบนดาลใจ บคลกภาพ และเสนหสวนตวของผน าคนนน ในขณะท Muñoz-Bullon, Sanchez-Bueno, and Vos-Saz (2015) แ ล ะ Peterson, Walumbwa, Byron, and Myrowitz (2009) สนบสนนวาธรกจสตารทอพเปนธรกจทเนนความแปลกใหม ทมงานแตละคนไมไดเกดจากการวาจาง แตมกจะเกดจากการรวมตวกนของคนทมแนวความคดเดยวกน มความมงมนทสรางสนคา หรอผลตภณฑรปแบบใหมเหมอนกน แนวคดภาวะผน ายงทวความส าคญขนไปอก เพราะผประกอบการไมสามารถควบคมทมในฐานะผจดการและลกจางไดอกตอไป แตตองอาศยความสามารถของผน าดานการบรหารคน

752

507.5407.3

101.8 71.08 57.59 51 31 11

US Startup Market Cap in 2017(Billion Dollars)

3

แนวทางการจดการโครงสรางองคกรเปลยนไป การจดการโครงสรางองคกรในอดตการจดการควรอยในรปแบบของล าดบข นการบญชาการ (Hierarchical Organization Structure) โดยเนนทการก าหนดนโยบาย กลยทธจากกลมผบรหาร ทมการก าหนดมาตรฐานผลงาน (Performance) ใหกบคนทสามารถท าไดด และลงโทษผใตบงคบบญชาทท าผลงานไดต ากวามาตรฐาน กลายเปนการบรหารเพอนรวมงานทไมไดมใครมอ านาจในการสงการเหนอใคร ไมมการแบงแยกในดานอายการท างาน วยวฒ การศกษา แตเกดจากการแบงหนาทกนเอง และรวมตวกนดวยความตงใจทมรวมกน ท าใหโครงสรางองคกรอยในแนวราบ และทกคนมความรบผดชอบในแตละเรองทมความส าคญไมตางกน การบรหารทมงานลกษณะนผน าตองปรบเปลยนรปแบบจากการสงการ (Directing) เปนการโนมนาวใจ (Persuasion) แทน เพอลดความไมพอใจของทมงานอนจะน าไปสการขอออกจากธรกจ (Antonakis, Cianciolo, and Sternberg, 2004)

รปแบบโมเดลธรกจทเปลยนไป ทงการหาแหลงเงนทน วงจรธรกจ และโมเดลธรกจทเปลยนไปท าใหคณสมบตของผน าทเหมาะสมกบธรกจสตารทอพตางจากธรกจประเภทอน โดยมรายละเอยดดงน o การหาแหลงเงนทน เปนสงแรก ๆ ทผประกอบการสตารทอพตองหาใหไดหลงจาก

ตดสนใจไดแลววาจะขายผลตภณฑหรอบรการใด โดยรปแบบการหาเงนทนในธรกจประเภทอน เงนทนมาจากการสนบสนนของครอบครวหรอคนใกลชด (Family) การขอเงนลงทนจากธนาคาร (Bank) หรอการขอเงนลงทนจากนกลงทน (Business Angle/ Venture Capital) ในรปแบบของการอยในสถานะของเจาหน ลกหน จะมความแตกตางจาก สตารทอพทเปนรปแบบของการขอเงนทนในรปแบบของผถอหนทเปนสวนหนง ในการบรหาร และการเขาถงผลตภณฑกอนใครผานกลมชวยเหลอธรกจสตารทอพ (Startup Business Incubator) กลมนกลงทน (Angel Investor) กลมเงนทน (Venture Capital) หรอกลมมหาชน (Crowdfunding1) ท าใหทกษะหลกของผน าธรกจสตารทอพจากเดมทเนนการเขยนแผนธรกจ การวางแผนงานโครงสรางทางการเงนใหสมบรณเพอใหธนาคารหรอเจาหนยอมใหเงนสนบสนนในรปแบบของสญญาค าประกน

1 “Crowdfunding หมายถง การระดมทนจากฝงชนคนละจ านวนไมมาก เพอสนบสนนกจกรรม โครงการ หรอธรกจ ผานเวบไซตกลาง หรอทเรยกวา Platform การระดมทนในรปแบบดงกลาวเหมาะส าหรบธรกจทเพงเรมกจการ เนองจากท าไดงายและสะดวก” (กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม, 2562)

4

เปลยนมาเปนความสามารถในการน าเสนอรปแบบธรกจไดนาสนใจ ความคดสรางสรรคของตวผลตภณฑ และบรการเองทแสดงถงนวตกรรมใหมในการไดเงนจากกลมนกลงทนประเภทตาง ๆ (Mason and Harrison, 1997)

o วงจรธรกจทตางจากเดม Levitt (1965) อธบายธรกจแบบเดมทมการแบงวงจรสนคาและบรการเปน 4 ชวงคอชวงเรมตน ชวงของการเตบโต ชวงอมตว และชวงของการลดลง ซงตลอดระยะเวลาของธรกจไมไดมการก าหนดตายตวแนนอน นอกจากนแนวความคดของ Scott and Bruce (1987) ทเนนการพฒนาในชวงของการเตบโต และชวงของจดอมตวของธรกจโดยการพฒนาสรางระบบการแบงงาน การจดโครงสรางการบรหารแบบคอยเปนคอยไปโดยไมไดมการจ ากดเวลาวาตอนนอยในชวงไหนของธรกจ ตรงกนขามกบในรปแบบธรกจสตารทอพเปนรปแบบของการสรางธรกจทเนนวงจรธรกจเพยง 5 ปเปนหลก งานวจยจากมหาวทยาลย London School of Economics and Political Science (LSE) โดย Sedlacek and Sterk (2014) แสดงใหเหนวาลกษณะวงจรธรกจของสตารทอพเปนธรกจทมความรวดเรวและตองการใหเหนผลภายใน 5 ป เมอคนทนและไดรบผลประโยชนตามทตองการแลว ตองรบวางแผนเพอขายกจการตอไปเพอน าเงนไปลงทนในสนคาผลตภณฑและบรการตวตอไป นอกจากนนแลวแทนทธรกจลกษณะนจะใหความส าคญในการสรางการเตบโตอยางคอยเปนคอยไป และใหความส าคญกบชวงการเตบโต (Growth) และจดอมตว (Stable) ใหมระยะเวลานานขนและสามารถอยในธรกจไดนานขนในรปแบบของธรกจทเปนวว (Cash Cow) ขององคกรตามแนวคดของ BCG Model แตแนวคดนกลบใหความสนใจกบการเขาและออกจากตลาด (Entry and Exit Strategy) มากกวา สงเหลานท าใหภาวะผน าของธรกจสตารทอพเปลยนจากความสามารถในการจดการในชวงของการเตบโต การวางแผนงาน หรอสรางระบบงานระยะยาว มาเปนทกษะในการโนมนาวใจในการสรางธรกจใหมโดยน าเงนลงทนจากนกลงทน มาสรางสนคาและบรการใหลกคา และขายธรกจตอใหกบนกลงทนรายอน (Lee and Mukoyama, 2008)

o โมเดลธรกจท เปล ยนไป Demill and Lecocq (2010) ไดอธบายถงลกษณะการเปลยนแปลงของธรกจในยคกอนศตวรรษท 20 จากเดมทโมเดลธรกจขนอยกบผผลต การบรโภคและความตองการสนคามาจากการคดคนสนคาทมคณภาพตามความเขาใจของผ ผลตเอง กลายมาเปนโมเดลธรกจหลงศตวรรษท 20 ทบรษทมการพฒนานวตกรรมทมการสรางสรรคสนคาและบรการใหม เพอตอบโจทยลกคาในรปแบบของคณคามากกวาคณภาพ และเนนการเปนพนธมตรกบธรกจรอบขาง หรอแมแตตวนก

5

ลงทนเองทงทเปน การลงทนจากนกลงทน (Business Angel) หรอลงทนจากมหาชน (Crowdfunding) ใหมารวมแสดงความคดเหนในการสรางสรรคนวตกรรมใหม ในการตอยอดกนไปเรอย ๆ ในรปแบบของ Ecosystem2 มากกวาทจะเนนทการหากลยทธแขงขนกนเองในตลาด ท าใหผน าของธรกจสตารทอพมใชตองมความสามารถในการปรบตว ในการจดการ หรอในดานการโนมนาวใจเหมอนในอดตเทานน แตตองมคณสมบตในการคนหา หรอคดคนนวตกรรมใหมเพอสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงและวงจรธรกจทสนลงของธรกจสตารทอพใหไดอกดวย (Ries, 2011)

จากสาเหตดงกลาวขางตนท าใหธรกจสตารทอพในประเทศไทยเปนทสนใจทงภาครฐและภาคเอกชนมากขน เมอวเคราะหองคกรประกอบภายในของการท าธรกจสตารทอพแลวพบวาธรกจสตารทอพมความตางจากกลมธรกจทวไปอยางมาก ดงทตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยโดย ณฤทธ วรพงษด (2560, น.1) ไดอธบายถงความแตกตางระหวาง สตารทอพ และ SME ไววา ลกษณะการท าธรกจแบบ SME เมอกจการมเงนทนตองการเตบโตขยายธรกจจะตองมองหาท าเลเพอขยายสาขาเพมขนและลงทนจางคนเพม ซงถอวาเปนการเตบโตตามจ านวนเงนลงทน ในขณะทธรกจสตารทอพจะปรบทรปแบบธรกจเชน ธรกจใหบรการรบดแลผสงอายลกษณะธรกจสตารทอพจะเนนการปรบตวโดยการน าเทคโนโลย เชนการน าอนเตอรเนตมาชวยโดยการสรางเวปไซตหรอแอพพลเคชนเพอใหคนทสนใจอยากท างานเปนผดแลเดกและผสงอายมาสมครทงขอมลไว และใหคนทตองการบรการดงกลาวเขามาเลอกโดยมระบบกรองหาคนทอยใกล ๆ ต าแหนงลกคา บอกชวงเวลาวางรบงาน และขอมลประวตค าตชมผลงานทลกคาทานอนไดใหไว ตลอดจนสามารถจองเวลาช าระเงนผานบตรเครดตไดทนท โดยเจาของธรกจสตารทอพจะไดรายไดมาจากคาธรรมเนยมการใชบรการ โดยอาศยการลงทนไมมากในการพฒนาเวบไซตหรอแอพพลเคชนแตสามารถขยายกจการไดมากกวาธรกจ SMEs ดงนนจะเหนไดวาขอไดเปรยบของธรกจสตารทอพคอ สามารถเตบโตไดอยางรวดเรว เขาถงลกคาไดอยางครอบคลม ไมตดขอจ ากดในเรองการเพมบคลากร หรอหาสถานทหรอท าเลในการขยายกจการ กลาวโดยสรปคอ “ทกสตารทอพเปน SMEs แตทก SMEs

2 Ecosystem หมายถงกลมขององคกร หนวยงาน และบคคลตาง ๆ ทเกยวของกน โดยเฉพาะส าหรบบรษทเทคโนโลยทงหลายเราจะมองระบบนเวศ หรอ Ecosystem ของบรษทดงกลาวทความเชอมโยงดานความรวมมอของหนวยงานทประกอบดวย สนคา บรการ เนอหาตาง ๆ ทสมพนธกน (พส เดชะรนทร, 2555)

6

อาจจะไมใชสตารทอพเนองจากลกษณะการใชเทคโนโลย และความสามารถในการเตบโตอยางรวดเรวทตางกน”

ในขณะทประเทศไทยทผานมากลบมงเนนเพยงใหคนในประเทศผลตธรกจสนคาตนทางอยางเกษตรกรรม อตสาหกรรม และรบจางผลตในรปแบบสนคาในอตสาหกรรมเบา /หนกเพยงเทานน (กรมสรรพสามต, 2560) เพอเปนการกระตนเศรษฐกจ และยกระดบมาตรฐานในการด ารงชวตของประชากรในประเทศไทย พลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรและหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ไดก าหนดเอาไววาจะตองมการพฒนาทางดานวทยาการ ความคดสรางสรรค นวตกรรม วทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนาตอยอดในกลมเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมาย ผานการสงเสรมธรกจสตารทอพ จงไดมหลายหนวยงานทงภาครฐ และภาคเอกชนเขามาสงเสรมและสนบสนนใหเกดการผลกดนการพฒนาประเทศผานธรกจสตารทอพ เชน ความรวมมอระหวางสถาบนนวตกรรมแหงชาต (National Innovation Agency: NIA), ส านกงานพฒนาวทยาศาสตรและเทคโนโลยแหงชาต (สวทช.: NSTDA), ส านกงานพฒนาธรกรรมทางอเลคทรอนคส (สพธอ.: ETDA) และหนวยงานภาครฐอน ๆ โดยภาครฐมการวางแผนทจะทมเงนกวา 10,000 ลานบาทในการสนบสนนกลมสตารทอพใหเปนกลมธรกจทบกเบกใหเกดนวตกรรมใหมใหแกประเทศไทย (ศนยสตารทอพประเทศไทย, 2561)

1.2 ความส าคญของปญหา ประเทศไทยมกลมสตารทอพทประสบความส าเรจและเปนตวอยางทดอยหลายองคกรแตเมอเทยบสดสวนการอยรอดขององคกรสตารทอพทอยรอดจากทงหมดกลบมนอยมาก ดงทบทสมภาษณจาก เจฟฟร เพยน ผเปนผกอต ง และนกลงทน Golden Gate Ventures ไดแสดงความคดเหนวา “แมสตารทอพไทยเปนนกรบเศรษฐกจทจะชวยผลกดนประเทศไปสไทยแลนด 4.0 แตอตราการอยรอดยงไปไมถงไหน สตารทอพในปจจบนยงคงย าอยกบทหรอลมหายไปตามกระแส มเพยง 1% เทานน ทสามารถเตบโตตอไปไดเนองจากเงนลงทนจากกลมนกลงทน (Venture Capital) ทจะท าธรกจอยางเพยงพอในแตละรอบของการหาเงนทน” (นจกร สทธมาศ, 2560) รายงานสถตโดย Gavett (2017) ทไดแสดงใหเหนวา 95% ของธรกจสตารทอพลมเหลวตงแตยงไมเรมธรกจเนองจากตวผประกอบการเองลมเลกความตงใจตงแตแรกเรมเนองจากความกดดน ความเครยด และ ความผดหวงในการน าเสนอธรกจสตารทอพของตนเองแกนกลงทน Blank (2017) ไดกลาววา 75% ของสตารทอพทไดเรมตนธรกจแลวไมสามารถอยรอดตอไปไดเกน 5 ป ซงแสดงใหเหนถงความลมเหลวในการพฒนา และสนบสนนกลมธรกจสตารทอพอยางมาก

7

สาเหตหลกทท าใหธรกจสตารทอพเหลานลมเหลวมอยหลายสาเหต งานวจยของ CB Insight Research (2017) ไดกลาววา 75-90% ของธรกจสตารทอพประสบความลมเหลว โดยมสาเหตหลก 20 ประการ ประกอบดวยปญหาจากสภาพแวดลอมภายนอกอยางทมความไมแนนอนทไมสามารถควบคมได เชน รสนยมการบรโภคทเปลยนไป ความตองการของตลาดเปลยน การออกสนคาไมถกชวงเวลา และอน ๆ แตถงกระนนปญหาสวนใหญกลบเกดขนจากภาวะผน าของตวผน าเอง 7 ประเดนไดแก การทผน าไมสามารถดงความสนใจของทมงานได การลมเลกกอนทท าธรกจส าเรจ ขาดความสนใจในธรกจ ความไมสามคคของทมงาน การขาดความมงมน การไมสามารถสรางความสมพนธอนดกบผเกยวของอน ๆ ได และความเหนอยจากการท างาน Feinleib (2011) ไดกลาวถงประเดนส าคญทท าใหผน าธรกจสตารทอพลมเหลววา คอการทผน าเองขาดความสนใจเมอเจอความสบสน ความยงยากล าบาก คนกลมนมกจะไมสามารถควบคมทมงานและรกษาใหทมงานท างานตอไปได และไมสามารถโนมนาวทงนกลงทนและลกคาใหเหนคณคาในสนคาผลตภณฑหรอบรการได หรอความสามารถของผน าทไมมวสยทศน ไมกลาตดสนใจ ขาดความสามารถแกไขปญหา ไมมความคดสรางสรรคในการหาทางออกซงลวนแตเปนปญหาจากตวผน าเอง นอกจากนจากรายงานสถตโดย The Global Entrepreneurship and Development Institute: GEDI ไดแสดงขอมลวาความสามารถในการประกอบการของผประกอบการจาก 130 ประเทศทวโลก พบวาประเทศไทยอยอนดบท 65 จาก 130 ทวโลก และไดอนดบท 11 เมอเทยบกบ 21 ประเทศในเอเชยแปซฟค จากดชนหวขอตาง ๆ ทงหมดพบวาดชน 3 ตวทไดรบคะแนนต าทสดจากหวขอทงหมดของผประกอบการไทยคอ ผประกอบการเองไมมวสยทศนทจะเตบโตในธรกจระดบโลก (Internationalization) โดยไดคะแนน 9/100, ผประกอบการไทยไมพรอมทจะรบความเสยง (Risk Acceptance) โดยไดคะแนนท 19/100 และสดทายคอผประกอบการไมสามารถสรางเครอขายทเหนยวแนนในการท าธรกจได โดยไดคะแนนท 25/100 ขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวาปญหาจากการท าธรกจสตารทอพของผประกอบการไทย อยทภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพไทยเองทไมพรอมจะรบการเปลยนแปลง และมวสยทศนทแคบเกนไป (Global Entrepreneurship and Development Institute, 2016) จากปญหาทกลาวมาขางตนแสดงใหเหนวาแมวาธรกจสตารทอพจะเปนความหวงทภาครฐบาลตงความคาดหวงวาจะเปนตวแปรหลกทสรางการเปลยนแปลงใหกบเศรษฐกจในอก 10 ปขางหนา แตมความเปนไปไดมากทธรกจเหลานจะประสบความลมเหลวตงแตยงไมเรม หรอลมเหลวในชวง 5 ปแรกทเขาสตลาดดวยสาเหตมากมาย และหนงในนนคอปญหาจากผน าของธรกจสตารทอพเหลานลมเลกเนองจากทอแท ไมกลาปรบตวหรอปรบแนวความคดเดม มปญหากบ

8

ทมงาน มปญหากบนกลงทน ในขณะทความส าคญของภาวะผน าในธรกจสตารทอพมความส าคญอยางยง แตทผานมางานวจยสวนใหญเชน งานวจยของ Yang (2016) ทไดท าการศกษาภาวะผน าของกลมธรกจสตารทอพในชวงการเรมธรกจ (Early Prefunding Stage) ตอนตนในประเทศสวเดน งานวจย Peterson, Walumbwa., Byron, and Myrowitz (2009) ทไดท าการวจยเพอคนหาวา ผน าทมทศนคตบวก จะสงผลตอภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ (Transformational Leadership) และผลการด าเนนงานของบรษทสตารทอพทเพงเปดใหม, งานวจย Zach and Baldegger (2014) ทท าการศกษาถงลกษณะนสยของภาวะผน าทมผลตอความส าเรจของผประกอบการธรกจสตารทอพ งานวจยเหลานลวนแตเปนงานวจยทวเคราะหภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพในชวงการเรมตนธรกจเทานน แตไมไดวดความส าเรจในฐานะผน าของผประกอบการทแทจรงได งานวจยนจงถกสรางขนเพอวจย และหาขอมลตวแปรทสนบสนนใหเกดภาวะผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพในมมมองประเดนของบคลกภาพ และศกยภาพทพงประสงค เพอเพมโอกาสในการสรางนโยบายสนบสนนสตารทอพทประสบความส าเรจใหแกภาครฐตอไป 1.3 โจทยวจย 1. อะไรคอลกษณะภาวะผน าทเหมาะสมทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบ

ความส าเรจในประเทศไทย 2. อะไรเปนปจจยภายนอกทางดานบคคลทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบ

ความส าเรจในประเทศไทย 3. แนวทางการพฒนาภาวะผน าธรกจสตารทอพของประเทศไทยเปนอยางไร

1.4 วตถประสงค 1. เพอศกษาตวแปรดานภาวะผน าทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ 2. เพอศกษาตวแปรดานปจจยภายนอกทางดานบคคลทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบ

ความส าเรจ 3. เพอศกษาหาแนวทางในการพฒนาภาวะผน าใหเกดขนกบผน าธรกจสตารทอพของไทยให

ประสบความส าเรจ

9

1.5 ขอบเขตการวจย 1. ขอบเขตดานเนอหา การวจยครงนมขอบเขตเนอหาทครอบคลมถง แนวคดเกยวกบภาวะผน า

ปจจยภายนอกดานบคคลทสงผลตอความส าเรจในธรกจสตารทอพในประเทศไทย รวมถงแนวคดดานการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย

2. ขอบเขตดานประชากร จากขอมล Thailand Tech Startup Report แสดงใหเหนวามจ านวนสตารทอพในปคศ. 2012-2016 ทผานการลงทนในระดบ Venture Capital ในประเทศไทยทงหมด 136 ราย อยางไรกตามการศกษาในครงนจะเปนการศกษาในเชงคณภาพโดยเลอกจากกลมผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในการระดมทนอยางนอยในระดบ Seed มาแลวจ านวน 22 คน และกลมนกลงทน กบกลมนกวชาการทเกยวของ 7 คน และกลมนกลงทนในธรกจสตารทอพจ านวน 7 คนจากประเทศไทยทงหมด รวมทงหมด 32 คน โดยทบคคลบางกลมทแสดงความคดเหนในหลายแงมมดงทจะกลาวเพมเตมในบทท 3

3. ขอบเขตดานพนท การศกษาครงนจะเนนทการเกบตวอยางกบกลมผประกอบการธรกจ สตารทอพภายในประเทศไทยทงหมด

4. ขอบเขตดานระยะเวลา การวจยครงนมระยะเวลาในการด าเนนการ ตงแตเดอนกรกฎาคม - ตลาคม พ.ศ. 2561

1.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

การศกษาครงนผวจยคาดวาจะกอใหเกดประโยชน 3 ประการ ทงประโยชนทางวชาการ และประโยชนตอการน าไปประยกตใชโดยผทเกยวของ ดงน

1. เกดความรความเขาใจถงตวแปรดานภาวะผน าทท าใหเกดภาวะผน าทท าธรกจสตารทอพประสบความส าเรจ และสามารถน ามาประยกตใชการบรหารงานในธรกจสตารทอพ เชน การบรหารนวตกรรม การพฒนาบคลากรใหมลกษณะนสยของผ น าสตารทอพทประสบความส าเรจ

2. สรางแนวคดและมมมองใหมทางดานการจดการพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทน าไปสองคกรทสามารถแขงขนได

3. สามารถน าขอมลทไดไปใชในการประยกตกบแนวทางการวจยอน ๆ ทเกยวของ

10

1.7 นยามศพท ผน า หมายถง บคคลทมหนาทในการบรหารจดการคนในองคกร ซงรวมถงการบรหารงานใหเปนไปตามตองการขององคกร และ รวมถงการบรหารคนในองคกรใหเกดความจงรกภคด สามคคในระดบทสามารถด าเนนกจการไปในทศทางเดยวกนตามเปาประสงคขององคกร ภาวะผน า หมายถง แนวทางในการท างานของแตละบคคลในการท างานตามความคาดหมายขององคกรใหส าเรจโดยการสรางความสมดลระหวางการบรหารงาน และการบรหารคนไดอยางมประสทธภาพโดยอาศยบคลกภาพลกษณะนสยบคลกภาพสวนบคคล การพฒนาศกยภาพ และการปรบตวตอสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการบรหารจดการโดยเนนสามประเดนหลก

1. ศกษาปจจยดานบคลกภาพทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ 2. ศกษาปจจยดานศกยภาพทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ

สตารทอพ หมายถง องคกรทมลกษณะของโมเดลธรกจทถกสรางขนเพอใหเกดการเตบโตอยางรวดเรว สามารถขยายตวได ท าซ าไดงาย โดยทตนทนไมไดมากขนดวยอตราสวนททวคณเชนเดยวกบรายไดทเพมขนมาโดยตรง ลกษณะของธรกจลกษณะนมกจะมการขยายกจการในชวงเรมตนดวยการขอทนจากนกลงทน เพอแลกกบการไดสทธแบงปนผลประโยชนทางดานรายไดในอนาคตเมอองคกรเตบโตใหญขนในอนาคต มากกวาการกอหนในลกษณะการกเงน ท าใหธรกจลกษณะนตองคนหาความตองการลกคาในระดบกวาง พฒนาสนคาทตอบรบความตองการของคนจ านวนมากทงในและนอกประเทศเพอสามารถรองรบวสยทศนในการเตบโตอยางกาวกระโดดขององคกรในอนาคตได บคลกภาพ หมายถง ลกษณะของกลมลกษณะนสยประจ าตวทสงผลใหคนแตละคนแสดงพฤตกรรมทตาง ๆ กนออกมา ศกยภาพของผน า หมายถง ลกษณะของกลมพฤตกรรม และการแสดงออกของผน าในรปแบบของการกระท าทสามารถพฒนาไดผานการฝกฝน และใหความร ท าใหศกยภาพจะสามารถตความไดในดานของทกษะ ความร

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ

ในการวจยเรองกรณศกษาภาวะผน าของธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจใน

ประเทศไทย ผวจยไดศกษารวบรวมเนอหาเกยวกบแนวคด ทฤษฎ และงานวจยทเกยวของ โดยคนควาจากต ารา เอกสารทางวชาการ วารสาร รวมถงงานวจยตาง ๆ ทไดมผท าการศกษาไวแลวในอดต เพอใชเปนแนวทางในการศกษาวจยเกยวกบภาวะผ น าของธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย โดยผวจยไดแบงสาระส าคญออกเปน 5 สวนหลกดงตอไปน

2.1 ทฤษฎภาวะผน าในองคกร 2.2 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบธรกจสตารทอพ 2.3 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบภาวะผน าจากภายใน 2.4 งานวจยทเกยวของ 2.5 กรอบแนวคดการวจยและนยามศพทเชงปฏบตการ

2.1 ทฤษฎภาวะผน าในองคกร 2.1.1. ความหมายของผน า Zaleznik (2004, pp. 1-16) อธบายวา ผน าหมายถงผทสามารถพฒนาแนวทางในการจดการปญหาทมมายาวนาน โดยการน าเสนอแนวทางใหม ๆ ในการจดการดวยความสรางสรรค และสรางความกระตอรอรนในการท างานของทมงานดวยในเวลาเดยวกน Hasselbein, Goldsmith, and Bechard (1996, pp. 310-314) กลาววา ผน าในองคกรหมายถงผทมความรเกยวกบองคกรนนเปนอยางด เปนบคคลทคดถงหลกปรชญาในการพฒนาองคกร เปนคนทสามารถโนมนาวผคนรอบ ๆ ตวไดอยางทรงพลงและสรางสรรค เพราะผน าเหลานนมประสบการณตรงในการท างานกบคนแตละคนมาอยางยาวนาน เปนคนทรถงความสามารถของคนเหลานน และสามารถน าความรของตนมาใชในการบรหารจดการทรพยากรไดอยางถกทถกเวลา และยงสามารถใชอ านาจของตนในการควบคมใหสงตาง ๆ ส าเรจตามวตถประสงคขององคกรไดอยางเหมาะสม Johnson, Vernon, McCarthy, Molson, Harris, and Jang (1998, pp. 216-223) ไดก ลาวถงลกษณะของผน าทพงประสงควาตองมทงศาสตรในการบรหารคนและศาสตรในการจดการ ซงสง

12

เหลานเกดจากการผสมผสานกนระหวางลกษณะนสย (Personality traits) ทตดตวมาแตก าเนดของผน า (Born) กบสภาพแวดลอม (Environment) ทสราง (Made) ลกษณะทเหมาะสมของผน า Prentice (2004, pp. 1-12) กลาววา ผน าหมายถงผทสรางใหสงตาง ๆ บรรลผล โดยการดงความชวยเหลอจากบคคลตาง ๆ มารวมกน ดงนน ผน าจงตองเปนคนทสามารถเขาใจผอน และสามารถกระตนใหคนเหลานตองการทจะมสวนรวมในการท าสงตาง ๆ เพอบรรลทงความตองการสวนตนและบรรลผลของสวนรวมไปดวยกน กลาวโดยสรปคอ ผน ำหมำยถงบคคลทมหนำทในกำรบรหำรจดกำรคนในองคกร และกำรบรหำรงำนใหเปนไปตำมควำมตองกำรขององคกร ตลอดจนกำรบรหำรคนในองคกรใหเกดควำมจงรกภกดและควำมสำมคคในระดบทสำมำรถด ำเนนกจกำรไปในทศทำงเดยวกนตำมเปำประสงคขององคกรได 2.1.2 กระบวนทศนดานภาวะผน า แนวคดภาวะผน าเปนหวขอทมความซบซอน และไดรบความสนใจจากนกวชาการและนกคดจ านวนมากในการเขามาศกษาเพอพฒนาบคลากรในองคกรใหมประสทธภาพมานานกวารอยป กอใหเกดค าอธบายววฒนาการของภาวะผน าหลากหลายรปแบบ โดยทวตถประสงคหลกของการทบทวนวรรณกรรมในสวนนเพอตองการท าความเขาใจกระบวนทศนทเปลยนไปของแนวคดภาวะผน านบตงแตปคศ. 1950 จนถงปจจบน เนองจากหลงสงครามโลกครงทสองสนสดลง ประเทศตาง ๆ เรมหนมาสนใจการพฒนาบคลากรและการพฒนาประเทศอยางมาก แนวคดภาวะผน าไดถกน าขนมาศกษาอยางกวางขวาง และมการจดกลมแนวคดและกระบวนทศนไวมากมายพรอมตวอยางกรณศกษา ท งน ผ วจ ยไดยดตามแนวทางท Bolden, Gosling, Marturano, and Dennison (2003) ท าการศกษาไวกอนหนาน โดยเรยงล าดบกระบวนทศนเรมจากแนวคด “คนทเยยมยอดทสด” ในฐานะของผน าในดวงใจ (Heroic Leader) ในยคกอนสงครามโลกครงทสอง แนวคดผน าตามลกษณะนสยทเหมาะสม (Trait Theories) ผ น าดานพฤตกรรม (Behaviorist) และผ น าสการเปลยนแปลง (Transformational Leader) แตละแนวคดตางน าเสนอขอมลเชงลกเกยวกบการเปนผน าทมคณภาพ ตางกนตรงทกระบวนการไดมาซงผ น าทมคณภาพนน ในชวงแรกจะเนนทการศกษาเรองลกษณะนสยและพฤตกรรมของผน า ตอมาจงหนไปมงเนนทการศกษาแงมมของสถานการณตาง ๆ ของผน าคนนน และความสมพนธระหวางผน ากบผตามภายในทม

ทมา: Northouse (2017)

ตารางท 2.1 แนวคดและกระบวนทศนวาดวยภาวะผน าในชวงป ค.ศ. 1950-2000

กระบวนทศนภาวะผน า (ค.ศ.) วารสารและแนวคด สรปประเดนหลก

Great Man Theory (กอนปคศ. 1950)

Organ (1996, pp. 1-4) มความเชอวาผน าเปนบคคลพเศษทเกดมาเพอเปนผน า ซงในทนใชค าวามนษยผชาย(Man) ทเปนทหารเปนหลก

Trait Theory (1910-1960)

Bass and Stogdill (1990); McCrae and Costa (1999)

มงเนนการคนหากลมลกษณะนสยของผน าทพงประสงครปแบบตาง ๆ โดยเนนทความแตกตางของแตละบคคลทองคกรตองการ

Behaviorist Theory (1940-1960)

McGregor’s XY Theory ; Blake and Mouton’s Managerial Grid

ใหความส าคญกบสงทคนเปนผน าท ามากกวาจะดทคณภาพของผน านน ๆ โดยศกษากลมพฤตกรรมรปแบบตาง ๆ และจดกลม “รปแบบของผน า”

Situational Leadership (1960-1980)

Fiedler’s Contingency Model; Hersey-Blanchard Model of Leadership; Tannenbaum and Schmidt’s Leadership Continuum

ศกษาลกษณะของผน าในสถานการณตาง ๆ เชนบางสถานการณตองการผน าท “สง” ขณะทในบางสถานการณตองอาศยผน า “ทมสวนรวม” ขนอยกบสถานการณนน ๆ

Contingency Theory (1960-1980)

ใหความสนใจกบการปรบมมมองตามสถานการณ และปจจยภายนอกทสงผลใหผน าท างานไดอยางมประสทธภาพมากขน

Transactional and Transformational Leadership (1980-ปจจบน)

Bass and Avolio (1993); Burns (2003) เนนการพฒนาเพอใหเกดการเปลยนแปลง โดยการมอบวสยทศน ลงมอท า และปรบเปลยนใหเกดผลลพธตามทตองการ

14

13

แนวคดดานภาวะผน าทผานมาตงแตชวงป ค.ศ. 1950-2000 ประกอบไปดวย 6 กระบวนทศนมรายละเอยดดงตอไปน 1. ทฤษฎมหาบรษ (The Great Man Theory) แนวคดนเชอวาผน าคอผทมทกษะ มความร และเกดมาพรอมกบความเปนผน าเลย คนประเภทนจะมแรงผลกดนสวนตวในการท าสงตาง ๆ ทงยงมทกษะทแมจะฝกฝนหรอเรยนไปเพยงเลกนอยสามารถประยกตและพฒนาไดเหนอกวาคนอน ซงไมอาจอธบายหรอท าความเขาใจได ท าไดเพยงยอมรบความสามารถและทกษะของคนกลมน โดยมากแนวคดผน าลกษณะนมกจะใชในการอธบายผน าทางดานการทหารในยคแรก ๆ (ชวงทศวรรษ 1950) เพอใหผใตบงคบบญชาท าตามโดยไมมขอสงสย (Bolden et al., 2003) 2. ทฤษฎลกษณะนสยเดน (Trait Theory)

ทฤษฎนเชอวา ผน ามลกษณะนสยทางดานบคลกภาพและการแสดงพฤตกรรมทบงชได ดงนน ในการศกษาจงเนนดวาลกษณะนสยของผน าแตละคนเปนอยางไร แลวน าผลมาจ าแนกเปนภาวะผน ารปแบบตาง ๆ เชน Bass and Stogdill (1990) ไดแบงลกษณะนสยของผน าออกเปน 6 ประการ ไดแ ก ลกษณะทางกายภาพ (Physical Characteristic) ภ มหลงทางสงคม (Social Background) สตปญญาและความสามารถ ( Intelligence and Ability) บคลกภาพ (Personality) ลกษณะนสยทเกยวกบงาน (Task-related Characteristic) และลกษณะนสยทางสงคม (Social Characteristic) โดยอธบายลกษณะนสยแตละอยางไวดงน

• ลกษณะทางกายภาพ (Physical Characteristic) ประกอบดวยพลงงาน (Activity and Energy) ร ปลกษ ณภ า ยนอก (Appearance Grooming) โดยบอกว า ภ า ว ะผ น า ท มประสทธภาพกบลกษณะนสยทางรางกายไมจ าเปนตองมความเชอมโยงกนเสมอไป เชน การเปนคนตวสงและมน าหนกมากไมไดเปนตวบงชวาบคคลนนจะตองเปนผน าทมประสทธภาพ ซงเปนความเขาใจผดของหลาย ๆ องคกรทพจารณารปลกษณภายนอกของผน าเปนหลก

• ภมหลงทางสงคม (Social Background) หรอประวตการศกษา (Education) กบสถานภาพทางสงคม (Social Status) และการเปลยนแปลงสถานภาพทางสงคม (Mobility) ของผน าน น มความสมพนธสอดคลองและเ ชอมโยงกน Bass and Stogdill (1990) กลาววา สถานภาพทางสงคมเศรษฐกจทดหรอการศกษาทดท าใหบคคลมขอไดเปรยบในการกาวไปสต าแหนงผน าเหนอกวาคนทมสถานะสงคมทต ากวา แตมไดหมายความวาผทเปนผน า

16

ทมสถานภาพทางสงคมไมสงนกจะไมสามารถกาวเปนผน าไดเสมอไป เพยงแคมโอกาสนอยกวาเทานน

• สตปญญาและความสามารถ ( Intelligence and Ability) การทผน ามความร (Knowledge) มปฏภาณไหวพรบด มความสามารถในการตดสนใจทด และมทกษะในการสอสารด เปนตวบงชไดระดบหนงวาผน าคนนนเปนผน าทมประสทธภาพ

• บคลกภาพ (Personality) ลกษณะนสยทดประกอบดวยความเชอมนในตนเอง (Self-Confidence) ความซอสตย (Integrity) ความอดทนตอความเครยด (Tolerance of Stress) ความสามารถในการควบคมอารมณ (Emotional Control) ความกระตอรอรน (Enthusiasm) ความตนตว (Alertness) ความคดรเรมสรางสรรค (Originality) ความสามารถในการปรบตว (Adaptability) การเปนคนเปดเผยไมเกบตว (Extroversion) เปนตน

• ล กษณะ น ส ยท เ ก ย วกบ ง าน (Task-related Characteristic) ประกอบดว ยความขยนหมนเพยร ความมงมนในการท างาน ความรบผดชอบ การไมยอทอตออปสรรค และความคดรเรมสรางสรรคในการท างาน

• ลกษณะนสยทางสงคม (Social Characteristic) ประกอบดวยความเปนทนยมในกลมทมงาน ทกษะดานความสมพนธระหวางบคคล (Interpersonal Skills) การสรางความรวมมอ (Cooperativeness) การมเสนหดงดด การมสวนรวมกบสงคม (Social Participation) นกการทต (Diplomacy)

นอกจากน Stogdill ไดกลาววาลกษณะนสยทส าคญของผน าประกอบดวยความเชยวชาญทางเทคนคในงาน ความเปนมตร ความสามารถในการกระตนและจงใจ ความเปนเลศในการปฏบตการ การสนบสนนทมในกจกรรมตาง ๆ ในการท างาน ความสามารถในการเขาสงคม ความสามารถในการควบคมอารมณ ความสามารถในการจดการ ความฉลาดสวนตว และเสนหเฉพาะตว และ Bolden et al (2003, p. 7) ไดอธบายแนวคดของ Stogdill ดงแสดงในตารางท 2.2

17

ตารางท 2.2 ลกษณะนสยและทกษะของผน าตามแนวคดของ Stogdill

ลกษณะนสย (Trait) - ความสามารถปรบตวตามสถานการณ - การตนตวกบสภาพแวดลอมทางสงคม - ความกระตอรอรนทจะประสบความส าเรจ - ความมงมน - การยนดใหความรวมมอ - การกลาคดกลาตดสนใจ - ความสามารถในการพงพา - การเปนผบงการ (โดยการโนมนาวผอน) - การมพลง (มพลงงานมากตลอดเวลา) - การมความหนกแนน - การมความมนใจ - การอดทนตอความเครยด - การเตมใจทจะรวมรบผดชอบ

ทกษะ (Skill) - ความฉลาด - ความสามารถในการสรางแนวคด - ความคดสรางสรรค - ความสามารถในการเปนนกการฑต - การสอสารไดอยางคลองแคลว - การมความรในสงทท า - การมความสามารถในการจดการ - การมความสามารถในการโนมนาว - การมความสามารถในการเขาสงคม

ทมา: Bolden, Gosling, Marturano, and Dennison (2003, p. 7) งานวจยของ Katz (1974) ไดอธบายลกษณะนสยของผน า(Traits) ในรปแบบของทกษะสามระดบ (Three-Skills Approach) ไดแก ทกษะดานเทคนค (Technical Skills) ทกษะดานคน (Human Skills) และทกษะดานการคด (Conceptual Skills)

• ทกษะดานเทคนค หมายถง ทกษะทเกยวของกบความร ความสามารถ และความเชยวชาญในสาขาอาชพ รวมถงทกษะทเกยวของกบการปฏบตการในกระบวนการผลต ซงเปนทกษะทส าคญมากในการเปนผน าระดบลาง

• ทกษะดานคน หมายถง การมความรความเขาใจเกยวกบการบรหารและการท างานกบคน ทกษะนท าใหคนทเปนผน าในองคกรเลอกทจะชวยเหลอสมาชกของกลมในองคกรเพอใหสามารถบรรลเปาหมายภายรวมขององคกรได โดยทกษะนเนนทความสามารถในการจดการกบบรรยากาศในการท างานใหสมาชกภายในทมมความเชอใจ และสรางการมสวนรวม (Engagement) นเปนทกษะทผน าทกระดบในองคกรตองม

18

• ทกษะดานการคด หมายถง ความสามารถในการคดเชงกลยทธเพอรวมก าหนดแนวทางและกลยทธขององคกรในภาพรวม ผน าระดบนตองสามารถคดและสรางภาพทเปนนามธรรมใหออกมาในรปของนโยบายและกลยทธขององคกรได หนาทของผน าระดบนมกเกยวของกบการก าหนดวสยทศน (Vision) พนธกจ (Mission) และคณคาหลก (Value) ขององคกร ทกษะนจ าเปนอยางมากส าหรบกลมผบรหารขององคกร

จากค าอธบายของ Katz จะสามารถสรปทกษะทจ าเปนในกลมผน าในระดบตางๆ สามารถ

สรปไดดงภาพท 2.1

ภาพท 2.1 ทกษะทจ าเปนของผนาตามแนวคด Katz ทมา: Katz (1974)

นอกจากน ยงมแนวคดของ Mumford et al. (2000, pp. 155-170) ทกลาวถงการพฒนาลกษณะนสยของผน าโดยเนนทการพฒนาทกษะตามแนวทาง Skills-Base Model โดย Mumford เชอวาสามารถสรางและพฒนาศกยภาพของผน าผานแงมมส าคญ 5 ประการ ไดแก ลกษณะนสยสวนบคคล (Individual Attribute) ศกยภาพ (Competency) ผลลพธของผน า (Leadership Outcome) ประสบการณดานการท างาน (Career Experience) และสภาพแวดลอมในการโนมนาว (Environmental Influence) ซงทง 5 แงมมดงกลาวมความเชอมโยงกนดงในภาพท 2.2

สามทกษะทจ าเปนของผน า ทกษะดานการคด

ทกษะดานคน

ทกษะดานเทคนค

ผจดการ ผอ านวยการ ประธานฝาย คณะผบรหาร ผบรหารสงสด

19

ภาพท 2.2 ลกษณะนสย ศกยภาพ ผลลพธ ประสบการณ และสภาพแวดลอมของผน า ทมา: Mumford et al. (2000, pp. 155-170)

แงมมทง 5 ท Mumford (2000) ท าการศกษาไว มรายละเอยดดงน 1. ลกษณะนสยสวนบคคล (Individual Attribute) ม 4 ประเดนหลกคอ

• การมสตรบรความสามารถของตน (General Cognitive Ability) หมายถงความเฉลยวฉลาดทมมาแตก าเนด ซงรวมถงไหวพรบปฏภาณ ความสามารถในการประมวลผลขอมลในสมอง การใชหลกการเหตผล ความคดสรางสรรคและการแตกแขนงความคดตอยอด ความจ า และสงตาง ๆ ทไดรบการถายทอดมาทางพนธกรรม

• ความสามารถในการท าใหทกอยางชดเจนขน (Crystallized Cognitive Ability) หมายถงความสามารถในการเรยนรและพฒนาทเกดขนตามมาภายหลง รวมถงความสามารถในการเรยนรสงใหม ๆ การรบรจากประสบการณทม

• แรงจงใจ (Motivation) หมายถงความเตมใจทจะท าสงตาง ๆ ดวยตนเอง รวมถง ความเตมใจในการแกไขปญหาขององคกร (ความเตมใจทจะเปนผน า) ความเตมใจทจะเขาไปมสวนรวมในการควบคม และความตงใจทจะเปนสวนหนงขององคกร

• บคลกภาพ หมายถง ลกษณะทางบคลกภาพทชวยใหคนแตละคนสามารถรบมอกบปญหาทซบซอน ซงสงผลตอผลงานในฐานะผน าในแบบของตวเอง

ลกษณะนสยสวนบคคล ศกยภาพ ผลลพธของผน า

• การมสตรบรความสามารถของตน

• ความสามารถในการการท าใหทกอยางชดเจนขน

• แรงจงใจ • บคลกภาพ

• ทกษะในการแกไขปญหา

• วจารณญาณทางสงคม • ความร

• ความสามารถในการแกไขปญหาอยางมประสทธภาพ

ประสบการณดานการท างาน

สภาพแวดลอมทเกยวของ

20

2. ศกยภาพ (Competency) หมายถงการคนหาหรอระบศกยภาพของผน า โดย Mumford แสดงความคดเหนวาแบงออกเปนสามมมมองหลกคอ • ทกษะในการแกไขปญหา (Problem-Solving Skills) หมายถง การทผน าสามารถแกไข

ปญหาตาง ๆ ดวยความคดสรางสรรค เรมจากการคนหาสาเหตของปญหาทแทจรง การรวมรวมขอมลในการแกไขปญหา การมองปญหาในแงมมอน ๆ ไปจนถงการวางแผนเพอแกไขปญหา

• วจารณญาณทางสงคม (Social Judgement Skills) หมายถง ความสามารถในการเขาใจคนและระบบในสงคม (Perspective Taking) วาแตละคนมแนวทางในการตความและรบมอกบปญหาทตางกน (Social Perspective) ดงน นผ น าจงตองมความยดหยน (Behavioral Flexibility) ตอการเปลยนแปลงและปรบตวตอความคดทแตกตางของคนในองคกร เพอใหเกดประสทธภาพในการสอสารวสยทศนใหคนอน ๆ ในองคกรเขาใจ และน ามาซงผลลพธทดทางสงคม (Social Performance) ในทายทสด

• ความร (Knowledge) หมายถงความสามารถในการประมวลและจดเรยงโครงสรางขอมล ความร และความเชยวชาญ ท าใหสมองสามารถคดไดอยางเปนระบบ และหากลยทธเพอมารบมอกบการเปลยนแปลงไดด

3. ผลลพธของผน า (Leadership Outcome) หมายถง ผลลพธโดยตรงทเกดจากศกยภาพของผน าคนนนเองซงประกอบไปดวย • การแกไขปญหาอยางไดผล (Effective Problem Solving) โดยดจากผลของความคด

สรางสรรคในการตระหนกและแกไขปญหาไดอยางมไหวพรบ • ผลงาน (Performance) หมายถง การดทผลงานของผน าคนนนวาเปนอยางไร

4. ประสบการณในการท างาน (Career Experience) หมายถงสงทสามารถเชอมโยงระหวางลกษณะนสยสวนบคคลเขากบศกยภาพทคนคนนนม เมอมองตามโมเดลน ความรและทกษะของผน าจะไดรบการพฒนาผานประสบการณในการท างาน ซงจะชวยพฒนาใหทกษะตาง ๆ ของผน าดขน โดยการ • การก าหนดใหผน าไดทดลองฝกฝนในงานทมความทาทาย • การใหค าปรกษา • การใหการฝกอบรมทเหมาะสม • การชวยเหลอและใหการสนบสนนเพอใหผน าสามารถตดสนใจและแกไขปญหาไดดขน

21

5. สภาพแวดลอมทเกยวของ (Environmental Influence) คอสงอน ๆ นอกเหนอจากลกษณะนสยสวนบคคลของผน า ศกยภาพ และประสบการณของผน า เชน เทคโนโลยในการสอสาร ความสามารถในการสอสารของสมาชกภายในทม ความซบซอนของงานทได รบมอบหมาย หรอคณภาพของขอมลทไดรบมา ซงสวนใหญทกลาวถงในหวขอนหมายถงสงรอบตวทผน าไมสามารถก าหนดเองได

กลาวโดยสรปคอ กระบวนทศนนใหความส าคญกบศกยภาพของผน าวามท งสวนท

สามารถสรางไดผานการเรยนรและพฒนา ดงท Katz กลาววาดวยความสามารถของผน าในการเรยนรทกษะพนฐานตาง ๆ ดวยตนเอง เชน ทกษะดานเทคนคทวไป ทกษะดานคน และทกษะดานการคด ในขณะท Mumford บอกวาทกษะส าคญของผน ามาจากลกษณะนสยและศกยภาพสวนตวเปนหลก สงทสามารถพฒนาขนมาไดนนคอขอมลความร มใชทกษะสวนตว อยางไรกตาม ทงสองแนวคดตางใหความส าคญกบลกษณะนสยทโดดเดนของผน าดวยกนทงสน 3. ทฤษฎพฤตกรรมนยม (Behaviorist Theory)

มงเนนพฤตกรรมทผน าลงมอปฏบตจรงมากกวาลกษณะนสยเดนเฉพาะตว กระบวนทศนดานภาวะผน าในรปแบบของพฤตกรรมนยม มความเชอวาการวเคราะหในรปแบบของลกษณะนสยของผน าไมวาจะเปนบคลกภาพ นสย และเสนหของผน าเปนสงทวดไดยาก และไมสามารถประเมนไดอยางแทจรง เชน ความซอสตย ความซอตรง ความจงรกภกด ความขยน แนวคดภาวะในกลมนจงใหความส าคญกบการวเคราะหพฤตกรรมทผน าคนนนแสดงออกมากกวา แนวคดความคดทเกยวของไดแก แนวคดทฤษฎ XY ของ McGregor ในป ค.ศ. 1960 อางองโดย Mohamed and Nor (2013, p. 715) และแนวคดกรอบการบรหารของ Blake และ Mouton’s Managerial Grid (Blake, Mouton, and Bidwell, 1962) โดยแตละแนวคดมการแสดงความคดเหนเกยวกบผน าจากการศกษาพฤตกรรมไวดงน

ทฤษฎผจดการแบบ X และ Y ของ McGregor

แนวคดนแมจะไมไดอธบายรปแบบของผน าโดยตรง แตเนอหาภายในไดอธบายถงความสามารถโนมนาวใจผอนของผจดการ โดยเปนการเปรยบเทยบลกษณะของผน า X ทเชอวาลกนองเปนคนเฉอยชา และไมชอบท างาน คนเปนผจดการจงตองสรางระบบขนมาเพอควบคมใหคนกลมนท างานตามวตถประสงคขององคกร ในขณะทผน า Y เปนลกษณะของผน าทเชอวาทมงานเปนคนดและมความตงใจทจะท างานดวยตวเอง ผจดการจงท าหนาทคอยสนบสนนโนมนาว และ

22

สรางสมพนธอนดกบทมงาน รปแบบการอธบายในลกษณะนของผจดการจงเนนคณลกษณะของผน ามากกวาผจดการ และท าใหแนวคดทฤษฎผจดการของ X และ Y ของ McGregor ถกจดอยในกลมแนวคดการศกษาพฤตกรรมของผน าตามพฤตกรรมดวย โดยสามารถสรปแนวคดหลกๆของ McGregor ไดดงตารางท 2.3

ตารางท 2.3 เปรยบเทยบลกษณะของผน าแบบ X และ Y ของ McGregor

ทฤษฎผจดการแบบ X มความเชอวา

- คนทวไปไมชอบท างาน มความเฉอยชา จงพยายามหลกเลยงการท างานเทาทจะเปนไปได

- คนกลมนตองถกควบคม ออกค าสง บงคบ และขมขเพอใหพวกเขาพยายามท า ง านอย า ง เ ต ม ท เ พ อ ให บ ร ร ลวตถประสงคขององคกร

- สมาชกภายในทมเลอกทจะเปนผรบฟงค าสง เพราะไมตองการเปนผรบผดชอบใด ๆ ทงสน มความกระตอรอรนในการท างานต า แตตองการผลตอบแทนสง

ทฤษฎผจดการแบบ Y มความเชอวา

- คนทวไปพรอมทจะทมเทพลง แรงงาน และเวลาใหกบการท างานพรอมทจะเ ร ยน ร เ ม ออย ใ นสภาพแวดลอม ทเหมาะสม

- มความสมครใจและพรอมทจะพฒนาท าใหพวกเขาสามารถทจะควบคมตวเองได สามารถผลกดนใหตว เองท างานใหส าเรจไดโดยไมตองมใครมาบงคบ

- คนในทมชอบฝกฝนใหตวเองมความคดสรางสรรค มจนตนาการในการแกไขปญหาทเกดขน เปนคนทมความทมเทในการท างานภายใตเงอนไขบางอยาง

ทมา: Mohamed and Nor (2013, p. 715) กลาวโดยสรปคอ ผน าแบบ X เปนผน าทตองการคนทสามารถสงการและจดการควบคมได

ในขณะทแนวคดผน าแบบ Y เปนผน าทเนนการมสวนรวมกบทมงาน ซงรวมถงการท าสงตาง ๆ รวมตอสและแกไขปญหาตาง ๆ ไปดวยกน

23

กรอบการบรหาร Blake and Mouton’s Managerial Grid แนวคด Blake and Mouton’s Managerial Grid เนนทการจดการบรหารกจกรรม (Task)

ของตวงานทตองท าและการบรหารคน (People) โดยศกษาทความเชอมโยงของสองประเดนหลกนดวยการก าหนดลกษณะของผจดการประเภทตาง ๆ ไว 5 ประเภท ดงภาพท 2.3

ภาพท 2.3 ลกษณะของผน าตามแนวคด Blake and Mouton’s Managerial Grid ทมา: Blake, Mouton, and Bidwell (1962)

หวหนาทเนนค าสง (Authority Obedience) หวหนาทมลกษณะนมความเชอวาความสมพนธกบสมาชกภายในทมไมส าคญเทากบ

ผลลพธ หวหนาลกษณะนจงชอบทจะใชอ านาจ มการใชกฎบงคบ วางนโยบายและกระบวนการ และก าหนดบทลงโทษในการก าหนดพฤตกรรมคนในองคกร โดยเชอวาวธการเหลานเปนการกระตนใหสมาชกท างาน โดยมากแลวการจดการลกษณะนอาจจะท าใหผลงานไดดในชวงแรก แตพอนานไปเมอสมาชกในทมขาดแรงจงใจในการท างาน ผน าลกษณะนจะตองเผชญกบปญหาคนเกงทตองการออกจากทม

หวหนาทเนนการจดการแบบคนทรคลบ (Country Club Management) หวหนาลกษณะนจะพยายามท าความเขาใจความรสกและความตองการของสมาชกใน

ทมมากอน และมความเชอวาถาพนกงานมความสข พนกงานเหลานจะท างานหนกโดยไมตอง

24

บงคบ ซงบางครงอาจจะสงผลใหการท างานขาดประสทธภาพ เพราะทมงานขาดเปาหมายทชดเจนและการควบคมผลงาน

หวหนาทจดการองคกร (Organization Management) หมายถงหวหนาทท าตวอยตรงกลาง โดยพยายามจะบรหารระหวางความสมพนธกบ

ผลงานใหอยในระดบทพอรบไดทงค หวหนาลกษณะนแมรจกประนประนอม แตสรางแรงบนดาลใจคนในทมไดไมดพอ และผลงานยงไมถงขนดทสดซงทายทสดทมงานจะท างานโดยคาดหวงผลระดบกลาง ๆ ไปดวย

หวหนาทเอาแคพอรอด (Improvised Management) หมายถงหวหนาทท างานอยางไมมการวางแผน ไมสามารถสรางระบบเพอใหงานเสรจ

สนไปได และไมสนใจในการเพมขวญและก าลงใจใหกบทมงาน ท าใหผลงานทออกมาไมเปนไปตามทคาดหวงไว และทมงานขาดความไววางใจกนและกนดวย

หวหนาบรหารทม (Team Management) ผน ากลมนเปนกลมทมประสทธภาพทสด ซงสะทอนถงคนทพรอมจะท างานหนกและ

สามารถท าใหทมงานมขวญและก าลงใจในการท างานดวย หวหนาลกษณะนจะมสมาชกทมความผกพนกบองคกร และพรอมจะรบกบความทาทายใหม ๆ ทเขามา โดยท างานสอดคลองกนในรปของทม คนทเปนหวหนาจะไดรบทงความเคารพนบถอและความเชอถอ

4. ทฤษฎผน าตามสถานการณ (Contingency Theory)

เปนการพฒนาทฤษฎเชงสถานการณโดยเลอกตวแปรดานสถานการณเปนตวบงบอกถงรปแบบของภาวะผน าทเหมาะสมกบแตละสถานการณ แนวคดของ Fiedler’s Contingency Model โดย Fiedler (1964, pp. 149-160) ไดกลาววาแทจรงแลวไมมผ น าทด ทสด ทกอยางขนอยกบสถานการณทเกดขน ณ เวลานนวาเปนอยางไร แนวทางการแกไขปญหาทเหมาะสมขนอยกบวาตอนนองคกรก าลงเผชญอยกบเรองอะไร เชนในสถานการณทผน าตองเปนผ จ ดการในการบรหารงานประจ าผน าตองท าตวเปนหวหนากระบวนการ ในขณะทถาสถานการณทตองอาศยความยดหยนในการบรหารงานผน าแบบมสวนรวมจะกลายเปนผน าทพงประสงคมากกวา ดงนน Fiedler จงไดแบงสถานการณของผน าในสถานการณหลกเปน 3 กลมตอไปน

ความสมพนธระหวางผ น าและผ ตาม (Leader-Member Relation) เปนการศกษาวาสถานการณของผน าและสมาชกในทมเปนอยางไรในปจจบน

โครงสรางของงาน (Task Structure) เปนการศกษาวาโครงสรางองคกรเปนอยางไร มโครงสรางชดเจนหรอไมชดเจน หรออยระหวางกลางของทงสองแบบ

25

อ านาจของผน า (Position Power) เปนการดวาผน าคนนนมอ านาจอยในมอระดบใด

โดยรวมแลวแนวคดนเชอวา เราไมสามารถก าหนดตายตววาผน าแบบใดถงจะเปนผน าทด เพราะนนขนอยกบปจจยโดยรอบดวย ดงนน ผน าจงตองดสถานการณและรบมอกบสถานการณนนตามความเหมาะสม

5.) ผน าเชงสถานการณ (Situation Theory)

มองวาสถานการณทตางกนยอมตองการความเปนผน าในรปแบบทตางกน เชน แนวคด Hersey-Blanchard Model of Leadership (Hersey, Blanchard, and Johnson, 1969) หรอแนวคดความตอเนองของ Tannenbaum and Schmidt (1973) ซงเชอวาภาวะผ น ามลกษณะเฉพาะ ขนอยกบสถานการณมากกวาการมบคลกภาพอยางใดอยางหนง หรออทธพลของสถานการณทมตอรปแบบภาวะผน า

โมเดลผน าของ Hersey-Blanchard (The Hersey-Blanchard Model of Leadership)

แนวคดของ Hersey, Blanchard, and Johnson (1969) เปนสวนหนงของแนวคดผน าเชงสถานการณ โดยอธบายภาวะผน าทมประสทธภาพ ซงมผลมาจากตวแปรทมตอพฤตกรรม 2 แบบของผน าไดแก 1. พฤตกรรมมงงาน (Task Behavior) หมายถง ผน าทก าหนดรายละเอยดและขอบเขตของงาน

ใหแกทมงาน โดยจะมการก าหนดใหทมงานวาตองท าอะไร อยางไร ทไหน และเสรจเมอใด 2. พฤตกรรมมงความสมพนธ (Relationship Behavior) หมายถง ผน าทเนนการรกษาความสมพนธ

กบทมงาน โดยใหโอกาสในการสอสารแบบสองทางไดตลอด และเปนผน าทคอยใหการสนบสนนผตามในทก ๆ ดาน

ตวแปรท Hersey-Blanchard น ามาใชในการวเคราะหคอความพรอมของทมงานหรอผตาม (Follower Maturity) ซงเนนไปทความพรอมในการปฏบตงานของผตาม ซงประกอบไปดวยความพรอม 2 ดาน ไดแก 1. ความพรอมในการปฏบตงานจากตวเ นองาน (Job Maturity) ไดแก ทกษะและความร

ความสามารถทางเทคนคของผตามในการปฏบตงาน

26

2. ความพรอมทางดานจตใจของผปฏบตงาน (Psychology Maturity) คอการทผตามมความมนใจและความเชอมนในตวเองในการท างาน อนเนองจากการมทกษะ ความรความสามารถทจะใชในการปฏบตงาน

การศกษาของ Hersey-Blanchard ท าใหเกดรปแบบของการท างานของผน า 4 แบบ ดงภาพท 2.4

ภาพท 2.4 ลกษณะผน าตามสถานการณตามแนวคดของ Hersey-Blanchard ทมา: Hersey, Blanchard, and Johnson (1969) 1. แบบสงการ (Directing) : ผน าสงการในรายละเอยด ดวยค าสงทชดเจน ภาวะผน าแบบนม

ประสทธผลสงสดเมอผตามไมมความสามารถและไมมความเตมใจในการท างาน 2. การโนมนาว (Selling) : ผน าบอกและคอยโคชทมงานในลกษณะของการสอสารผานการโนม

นาวและขายแนวความคด ถงแมวาผน าจะมอ านาจและสามารถสงการลกนองได วธการโนม

27

นาวหรอขายความคด (Selling idea) ยงคงเปนวธการทผน ากลมนเลอกทจะท ามากกวา ผน าลกษณะนเหมาะกบผตามทยงไมมความสามารถ แตมความเตมใจในการท างาน

3. การมสวนรวมและชวยเหลอ (Participating) : ผน าเปดโอกาสใหผปฏบตงานมสวนรวมในการตดสนใจ โดยทผน าไมจ าเปนตองเขามาคอยออกค าสงตลอดเวลา ซงผน าลกษณะนจะไมชน าในการตดสนใจของผรวมปฏบตงานและใหอสระบางสวนในการคดและท ากบทมงานอยางเตมท ผน าลกษณะนเหมาะกบผตามทมความสามารถ แตไมมความเตมใจในการท างาน

4. การมอบหมายงาน (Delegation) : ผน าใหทมงานสามารถท างานไดอยางอสระ ผน ากลายเปนผ ทคอยชวยเหลอทมงานใหสามารถท างานไดเกดประสทธภาพสงสดแทน ผน าลกษณะนเหมาะกบผตามมความสามารถและมความเตมใจในการท างาน

แนวคดผน าแบบตอเนองของ Robert Tannenbaum และ Warren H.Schmidt Tannenbaum and Schmidt (1973) เปนนกคดทใหความสนใจเรองพฤตกรรมทเกยวกบการตดสนใจเปนหลก เชน การมอบหมายอ านาจหนาท การก าหนดผตดสนใจโดยมการแบงระดบของการใหอ านาจในการตดสนใจตงแต การใหอ านาจในการตดสนใจนอยในรปแบบของเผดจการ (Autocratic) ไปจนถงการใหอ านาจในการตดสนใจมากมอสระในการท างานอยางเตมทโดยมการไลระดบอ านาจในการตดสนใจดงกลาวกบผน า 4 ระดบ คอ 1. ภาวะผน าแบบเผดจการ (Autocratic Leadership Style) เปนผน าทนยมใชอ านาจการตดสนใจ

ดวยตนเองแตเพยงผเดยว โดยไมเปดโอกาสใหทมงานไดแสดงความคดเหน ลกษณะของผน าแบบนโดยทวไปจะเรยกวาเจานาย ผน าแบบเผดจการจะรวมอ านาจไวทตนเอง จะตดสนใจอยางเชอมนและคาดวาสมาชกจะยอมรบ โดยไมสนใจทศนคตทสมาชกของกลมมตอการตดสนใจ ผน าแบบนมงใหความส าคญกบงานเพราะจะมงเนนใหงานเสรจ พฤตกรรมโดยทวไปของผน าประเภทนจะชอบสงการใหผอนท างาน วางอ านาจและคดวาตนเองเปนแบบอยางของสมาชกในกลม

2. ภาวะผน าแบบโนมนาว (Persuasive Leadership Style) เปนพฤตกรรมของผน าทเกยวของกบการสอสารเพอโนมนาวทมงานใหเหนดวยและยอมรบในสงทตองการกอนการตดสนใจ

3. ภาวะผน าแบบทปรกษา (Consultative Leadership Style) เปนผน าทยอมรบฟงความคดเหนผอน และพรอมจะเปดโอกาสใหทมงานคนอน ๆ แสดงความคดเหนกอนจะตดสนใจ

4. ผ น าแบบประชาธปไตย (Democratic Leadership Style) เปนผ น าทมอบหมายอ านาจการตดสนใจใหพนกงานหรอทมงาน มการกระตนใหมสวนรวม และมความไววางใจในผเชยวชาญ เปนผน าทเปดโอกาสใหทมงานแสดงความคดเหนในการปฏบตงานและแกปญหา

28

ไดอยางอสระ ตลอดจนยอมรบความคดเหนจากสมาชกทกคนในกลม มกจะใชวธการตงคณะกรรมการเพอปรกษาหารอเกยวกบงาน บคลกภาพของผน าประเภทนจะมลกษณะใจกวาง ยอมรบฟงความคดเหนของผอน มสมพนธภาพทดในการท างาน ทมงานจะยกยองเกรงใจ แตมไดเกรงกลวผบงคบบญชา

ภายหลง Robert Tannenbaum และ Warren H.Schmidt ไดมการพฒนามมมองจากเดมมการแบงระดบของการใหอ านาจในการตดสนใจของผน า 4 ระดบเปน 7 ระดบดงภาพท 2.5

ภาพท 2.5 ลกษณะผน าตามสถานการณตามแนวคดของ Tannenbaum and Schmidt ทมา: Tannenbaum and Schmidt (1973, p. 4)

โมเดลวถทางและเปาหมาย (Path-Goal Model) เปนทฤษฎผน าตามสถานการณทพฒนาโดย House and Mitchell (1975) ซงเนนวาผน าม

หนาทจะตองชวยใหทมงานบรรลเปาหมายสวนบคคล ซงเปนเปาหมายทสอดคลองกบเปาหมายขององคกร ทฤษฎนเชอวา พฤตกรรมของผน าจะไดรบการยอมรบจากพนกงานมากนอยเพยงใดขนอยกบวาผน าคนนนน าทางใหพนกงานไปสความส าเรจไดดเพยงใด และพฤตกรรมของผน าคนนนจะสามารถจงใจใหพนกงานเดนไปในวถทางสเปาหมายไดดเพยงใด มการสอนงาน แนะ

29

แนวทาง สนบสนน และใหรางวลมากนอยเพยงใด โดย House and Mitchell ไดแบงพฤตกรรมผน าออกเปน 4 แบบ ไดแก 1. ผน าแบบบงการ (Directive Leadership) เปนผน าทจะบอกพนกงานวาผน าคาดหวงอะไรจาก

พนกงาน ผน าจะก าหนดวธการท างาน รายละเอยดของงาน ตารางการท างาน ตลอดจนมาตรฐานการท างานใหกบพนกงาน จงเปนผน าประเภทเนนงาน

2. ผน าทใหการสนบสนน (Supportive Leadership) เปนผน าทมงสรางความเปนอยทดใหกบพนกงาน รวมถงสรางโอกาสและสภาพแวดลอมในการท างานทดแกพนกงาน เปนผน าทเนนความสมพนธ

3. ผน าแบบมสวนรวม (Participative Leadership) เปนผน าทใหพนกงานมสวนรวม โดยจะปรกษาหารอและใหโอกาสพนกงานมสวนรวมในการตดสนใจ

4. ผน าทมงความส าเรจ (Achievement-Oriented Leadership) เปนผน าทก าหนดเปาหมายทชดเจนและทาทายแกพนกงาน ปรบปรงการท างานอยางตอเนอง สรางความเชอมนวาพนกงานจะท าไดส าเรจ

House and Mitchell (1975) เชอวาพฤตกรรมของผน าสามารถยดหยนหรอเปลยนรปแบบไดโดยขนอยกบ สถานการณภายนอก ไมวาจะเปนดานโครงสรางของงานทท า ระบบของอ านาจอยางเปน

ทางการ และทมงานทท างานดวยกน สถานการณของผใตบงคบบญชา ซงประกอบดวยความสามารถในการควบคมตวเอง

ประสบการณของทมงาน และความสามารถในการเรยนรและรบรในสงตาง ๆ ทงน สามารถสรปประเดนของสถานการณตาง ๆ ทเหมาะสมกบผน าแตละประเภทไดดง

ตารางท 2.4

30

ตารางท 2.4 ลกษณะผน าตามสถานการณตามแนวคดของ House and Mitchell (1975)

ลกษณะของผน า สถานการณหรอลกษณะของผใตบงคบบญชา

สถานการณภายนอก

ผน าแบบบงการ (Directive Leadership)

- ดนทรง - ท าเมอมค าสงใหท า

- ตองการความกระตอรอรน - มกฎเกณฑทไมชดเจน - มความซบซอน - ท างานไดดควรไดรบรางวล

ผน าทใหการสนบสนน (Supportive Leadership)

- ไมพอใจ - ตองการความเขาใจ - ตองการมนษยสมพนธ

- ชอบท างานทไมเปลยนแปลงมาก - ไมมความทาทาย - ตองท างานโดยองกบความสามารถของคน - ผน าทดรจกใหรางวล

ผน าแบบมสวนรวม (Participative Leadership)

- ตองการการควบคม - ตองการความชดเจน - การท าสงตาง ๆ โดยอตโนมต

- ตองการความกระตอรอรน - ไมมโครงสรางชดเจน - ไมมความชดเจน - ความพยายามท าใหเกดผลงาน และผลงานทดควรไดรบรางวล

ผน าทมงความส าเรจ (Achievement-oriented Leadership)

- ไดรบความคาดหวงทสง - ตองการความเชยวชาญ

- ตองการความกระตอรอรน - มความทาทาย - อยในสถานการณทมความซบซอน - ความพยายาม ท าใหเกดผลงาน และผลงานทดควรไดรบรางวล

ทมา: House and Mitchell (1975, p. 8)

6. ทฤษฎผน าแบบแลกเปลยน (Transactional Theory) และทฤษฎผน าแบบเปลยนสภาพ (Transformational Theory)

ผน าแบบแลกเปลยน หมายถง ผน าทเนนการบรหารงานโดยการสรางแรงจงใจภายนอก เนนการเสนอผลประโยชนรวมกนเชงแลกเปลยนหรอตางตอบแทนเพอโนมนาวใหคนท างาน ในขณะททฤษฎการน าการเปลยนแปลงสภาพ (Transformation Theory) มองแรงจงใจภายในทมผลตอความสมพนธโดยมงเนนทการสรางแรงบนดาลใจ ผน าแบบเปลยนสภาพจงมลกษณะเชงรก

31

นวตกรรม และมวสยทศน ซง Burns (2003) เปนคนแรกทไดเสนอแนวคดลกษณะของผน าแบบแลกเปลยน และแบบเปลยนสภาพไวดงน

ภาวะผน าแบบแลกเปลยน (Transactional Leadership) Burns (2003) กลาววาพนฐานของผน าแบบแลกเปลยนคอการใชกระบวนการแลกเปลยนระหวางผน ากบผตาม โดยการทผน าเปนผใหวตถสงของมคาตามทตองการ เพอแลกเปลยนกบการใหผ ตามท างานใหบรรลวตถประสงคทก าหนดใหส าเรจตามขอตกลงอยางมประสทธภาพ (Efficiency) บงเกดผลด ผน าแบบนจงมความเชยวชาญในการบรหารจดการใหเปนไปตามกฎเกณฑ หนาททางการบรหารจดการ (Management Functions) เชน การวางแผน การวางระบบ การจดการ การจดสรรวางแผนงบประมาณ การตดตาม และการวดผลการท างาน เปนตน ดงนน การท างานจงไมเนนความสมพนธระหวางหวหนากบทมงาน ผน าแบบแลกเปลยนจงมความเปนผบรหารจดการ (Managers) ม ง เนนความมประสทธภาพ (Efficiency) และสามารถปรบใหมประสทธผล (Effectiveness) เพมขน โดยยนมอเขาไปชวยเหลอผตามใหสามารถท างานไดเตมประสทธภาพ และชวยทมงานในการตอบสนองความตองการพนฐานในดานการสรางสรรคผลงานใหได

ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ (Transformational Leadership) ผน าแบบเปลยนสภาพมลกษณะนสยทสามารถกอใหเกดการเปลยนแปลงทส าคญขน ผน าแบบนมความสามารถในการน าการเปลยนแปลงวสยทศน กลยทธ และวฒนธรรมขององคกร พรอมไปกบการสงเสรมการรเรมสรางสรรคดานผลงาน ผลตภณฑ และเทคโนโลยใหม ๆ โดยทผน าลกษณะนจะไมใชแรงจงใจทางวตถใหมอทธพลเหนอผตาม แตจะเนนลกษณะนสยทเปนนามธรรมมากกวา เชน ใชวสยทศน คานยมรวม และความคดในการสรางความสมพนธตอกน การท าใหกจกรรมตาง ๆ เกดความหมายในเชงคณคา การสรางความเขาใจและความรสกรวมของผตามตลอดกระบวนการเปลยนแปลง ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพจงขนอยกบลกษณะนสยเฉพาะตวของผน า เชน คานยม ความเชอ และคณสมบตอนของผน าเองมากกวากระบวนการแลกเปลยนระหวางผน ากบผตามดงเชนผน าแบบแลกเปลยน กลาวโดยสรป ความสมพนธของผน าทงสองแบบดงกลาวขนอยกบสมมตฐานความเชอวา ผน าทประสบความส าเรจนนนอกจากจะวดกนทความมประสทธภาพ (Efficiency) และความมประสทธผล (Effectiveness) แลว ผ น าย งจ าเปนตองแสดงพฤตกรรมท งการบรหารจดการ (Managing) ควบคไปกบการน า (Leading) ดวย นนหมายความวาจ าเปนตองมทงความเปนผน าแบบ

32

แลกเปลยนและแบบเปลยนสภาพ โดยสถานการณนน ๆ เปนส าคญ ซงสามารถสรปแนวคด อธบายความตางระหวางผน าแบบแลกเปลยนกบผน าแบบเปลยนสภาพดงตอไปน แนวคดผน าแบบเปลยนสภาพของ Bass และ Avolio Bass and Avolio (1993) แสดงความคดเหนเกยวกบแนวคดผน าแบบแลกเปลยนและแบบเปลยนสภาพไววา ผน าแบบเปลยนสภาพเปนแนวคดทใกลกบแนวคดของผน าในอดมคตทมคนตองการมากทสด เปนผน าทสามารถสรางแรงบนดาลใจและเสรมสรางบรรยากาศการท างานทดได ในขณะทผน าแบบแลกเปลยนมาจากแนวคดของผน าในแบบเดมทมการบรหารแบบผจดการและผใตบงคบบญชา ซง Stephen Covey ไดแสดงความคดเหนถงลกษณะของผน าแบบแลกเปลยนตามแนวคดของ Bass และ Avolio วาผ น าแบบแลกเปลยนมกเนนหลกการ (Principle-Centered Leadership) ทมการก าหนดนโยบายจากเบองบน โดยท Covey ไดสรปประเดนส าคญของความแตกตางระหวางผน าสองแบบไวดงน ตารางท 2.5 ตารางเปรยบเทยบความแตกตางระหวางผแบบแลกเปลยน และผน าแบบเปลยนสภาพตามแนวคดของBass และ Avolio โดย Stephen Covey

ผน าแบบแลกเปลยน ผน าแบบเปลยนสภาพ - ตอบสนองความตองการของทมงานเพอใหบคคล

เหลานนตามตองการ - ก าหนดกฎเกณฑ ระบบอ านาจจากต าแหนง - มการก าหนดหนาทความรบผดชอบประจ า - ใหความส าคญกบประเดนดานการปฏบตงาน - สรางความสมพนธระหวางบคคลเพอผลงาน - เตมเตมความตองการของคน โดยการใหท างานท

เกดประสทธภาพและประสทธผล - สนบสนนใหเกดระบบและโครงสรางทเปนการ

ควบคมคนระดบลางใหท างานอยางมประสทธภาพ โดยมการตอรองผลประโยชนทจะไดรบ

- ตอบสนองความตองการของคนผานการหาความหมายของการมชวตของคนคนนน

- มการเนนทความส าคญของความตองการ เปาหมายในชวต การใหคณคา คณธรรม และจรยธรรม

- มการเปดขอมลอยางชดเจนในองคกร - เนนการมองทวสยทศนทจะเกดขนในอนาคต โดยไม

ท าใหคนรเสยความตองการและความตงใจในชวตไป - เนนการเพมศกยภาพของคนในทมงาน - มการออกแบบงานใหมความทาทายและมความหมาย

อยางแทจรง - มการผสานโครงสรางภายในกบระบบในองคกรให

เขากบเปาหมายและคณคาโดยรวมขององคกร

ทมา : Covey (1992)

33

Bass และ Avolio ไดอธบายระดบความเปนผน าแบบเปลยนสภาพโดยดจากผลกระทบทผน ามตอผตามของตนไว 4 ดาน ดงน

พฤตกรรมโดยเสนหา (Charismatic Behaviors) หรอพฤตกรรมอทธพลเชงอดมการณ (Idealized Influence) พฤตกรรมทผน าแสดงออกถงการมวสยทศนและมวตถประสงคทแจมชด เปนผน าทผตามใหความไววางใจและใหความนบถอ เปนผสรางพนธกจ (Mission) ในอนาคตขององคกร ดวยเหตน ผตามจงเตมใจทจะทมเทความพยายามมากกวาปกตเพอใหบรรลความส าเรจ

สรางแรงจงใจดานการดลใจ (Inspirational Motivation) เปนพฤตกรรมทผน าแสดงออกใหผตามตระหนกถงคณคา ความหมายและความส าคญของงานทท า ตลอดจนสรางความทาทายในการท างานใหกบผตาม

พฤตกรรมกระตนใหเกดการใชปญญา ( Intellectual Stimulation ) ผน ากระตน ใหก าลงใจ เสรมแรงใหผตามคนหาวธใหมในการท างาน โดยย วยใหผตามหดสงสยและตงค าถามตอความเชอพนฐานทเคยประพฤตปฏบตมาจนเคยชน ฝกใหมองปญหาเดมดวยมมมองใหม หรอมองจากแงมมทแตกตาง

พฤตกรรมมงความสมพนธรายบคคล (Individualized Consideration) เปนพฤตกรรมทผน าใหความใสใจตอความตองการของผตามแตละคน ตลอดจนใหความส าคญตอการพฒนาศกยภาพดานตาง ๆ ของผตามเปนรายบคคล โดยใชวธเชน การกระจายอ านาจความรบผดชอบตดสนใจ การชวยเหลอเปนพเลยง (Mentor) การเปนผสอนงาน (Coach) การใหขอมลยอนกลบอยางสรางสรรค การใหโอกาสไปศกษาอบรม เปนตน

แนวคดผน าแบบเปลยนสภาพของ Kouzes and Posner

Kouzes and Posner (2006) เชอวาการเปนผน าเปนกระบวนการทสามารถสอนได โดยผน าไดรบอ านาจอทธพลจากผอนและเพอนรวมงาน ในขณะทความเปนผน ามาจากความเชอทมนคงตอวตถประสงคและความเตมใจทจะแสดงออกซงวตถประสงค 5 ดานตอไปน

กลาทาทายตอกระบวนการ (Challenging the Process) ผ น าตองกระตนใหก าลงใจผรวมงานในการแสวงหาความคดใหมและวธการใหมในการปฏบตงานหรอ แกปญหาหรอปรบปรงกระบวนการตาง ๆ ทใชในองคกร ผน าจะกระตนใหก าลงใจใหทดลองและสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ ตลอดจนพรอมทจะตดสนใจเสยงอยางชาญฉลาด

สรางแรงดลใจตอวสยทศนรวม (Inspiring a Shared Vision) ผน าตองสรางความวาดฝนหรอวสยทศนในอนาคต เปนผทปรารถนาใหเกดการเปลยนแปลงไปจากเดม และพยายาม

34

จดประกายแรงดลใจแกผรวมงานใหเกดความหวงตอความวาดฝนดงกลาวของตน และเกดความปรารถนาแรงกลาทจะไปใหถงวสยทศนนน ตลอดจนท าใหคนอนสามารถเหนความจ าเปนททกคนตองปฏบตภายใตวตถประสงครวมกน

เพมศกยภาพในการปฏบตงานใหผอน (Enabling Others to Act ) ผน าตระหนกดวาล าพงตนเองคนเดยวไมสามารถทจะบรรลวสยทศนได ดวยเหตน ผน าจงเพยรหาผอนเขามาสนบสนนและเขามามสวนรวม ผน าจะกระตนใหก าลงใจเพอใหเกดความรวมมอรวมใจกน มการสรางทมงานโดยผ น าจะมอบอ านาจความรบผดชอบการตดสนใจใหกบผรวมงาน ค าวาผอนมใชเพยงผตามเทานน แตหมายรวมถงผบรหารอน ลกคา และผแทนจดจ าหนายดวย

เปนตนแบบน าทาง (Modeling the Way) ผน าตองกระตนกระบวนการบรหารใหมการวางแผน มการตรวจสอบความคบหนาและลงมอแกไขขอบกพรองทเกดขน ในการท าเชนนผน าจะตองวางตนใหเหมาะสมเปนทเคารพนบถอ และไววางใจจากผอน ผน าจะเกดความสงางามเพราะมความซอสตยสจรต โปรงใสมสจจะ การกระท ากบค าพดสอดคลองกนเสมอ

กระตนหวใจ (Encouraging the Heart) ผน าตระหนกดวาการท างานกวาจะบรรลตามวสยทศนนนตองฝาฟนอปสรรคมากมาย ทกคนตองเหนอยลาและทอถอย ผน าจงตองท าทกอยางเพอบ ารงขวญก าลงใจของผปฏบตงาน เชน แสดงการยอมรบและชนชมเมองานมความกาวหนาหรอส าเรจไปแลวสวนหนง ผน าตองแสดงความรสกโดยสงสญญานใหทกคนทราบวา ผน ามความเชอและเหนคณคาของผปฏบตงานทกคน แสดงความคาดหวงในแงดตอผท างานและแสดงการชมเชยอยางจรงใจ

ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพและภาวะผน าแบบแลกเปลยนของ Kotter

Kotter (1990) มความเหนวาภาวะผน าทงสองแบบลวนมความส าคญตอความส าเรจขององคกร ผน าทดจงตองรจกเลอกใชภาวะผน าทงแบบเปลยนสภาพและแบบแลกเปลยนควบคกนไป แตจะเลอกใชภาวะผน าแบบใดมากนอยกวาอกแบบหนงจะขนอยกบตวแปร 2 ประการ ไดแก ระดบความสลบซบซอนขององคกร (Complexity of Organization) และระดบความจ าเปนทตองการเปลยนแปลง (Amount of Change Needed) โดย Kotter มความเหนวา

1. ในภาวะทมเปลยนแปลงสงจ าเปนตองใชภาวะผน าแบบเปลยนสภาพเปนหลก (Transformational Leadership)

35

2. ในสถานการณทมความซบซอนสงจ าเปนตองใชหลกการบรหารจดการ (Management) หรอผน าแบบแลกเปลยน (Transactional Leadership)

คอตเตอรน าตวแปรทงสองมาจดท าเปนตารางแมทรกซ เกดเปนสถานการณ 4 แบบทควรเลอกใชภาวะผน าทงสองแบบมากนอยดงตารางตอไปน ตารางท 2.6 ตารางแสดงความสมพนธระหวางการเปลยนแปลง (Change) ความซบซอน (Complexity) และภาวะผน า (Leadership)

ระดบ ความ จ าเปนท

- ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพสง (High Transformational) - ภาวะผน าแบบแลกเปลยนต า

(Low Transformational)

- ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพสง (High Transformational)

- ภาวะผน าแบบแลกเปลยนสง (High Transactional)

ตอง เปลยน แปลง

- ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพต า (Low Transformational)

- ภาวะผน าแบบแลกเปลยนต า (Low transactional)

- ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพต า (LowTransformational)

- ภาวะผน าแบบแลกเปลยนสง (High Transactional)

ระดบความซบซอนขององคกร (Complexity of Organization) ทมา: Kotter (1990)

ทงนการทเมอองคกรมความซบซอนและตองการการจดการขนสงและตองอาศยผน าแบบแลกเปลยนเพอเพมประสทธภาพในการท างานโดยอาศยหลก

- การวางแผนและจดองคกร (Planning and Organizing) - บรหารทรพยากร (Resource Management ) - การตดตามก ากบและควบคมกจกรรม (Monitoring and Controlling)

สวนกรณทมความจ าเปนทตองเปลยนแปลงสง องคกรยอมตองใชภาวะผน า (Leadership) ทเหมาะกบบรบทเชนน ซงคอ ภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ (Transformational) เพอชวยท าหนาท

- ก าหนดวสยทศนและใหทศทาง (Provide Vision and Direction) - ใหมนใจวาการจดคนและทรพยากรสอดคลองกบวสยทศนและทศทาง (Ensure People are

Aligned with the Vision) - ชวยสรางแรงบนดาลใจ (Inspire) และแรงจงใจ (Motivation) ใหแกผปฏบตงาน

36

2.1.3 สรปแนวคดภาวะผน าทจะน ามาใชในการศกษาวจยในครงน จากการศกษาแนวคดขางตนทงหมดท าใหสามารถสรปแนวคดภาวะผน าในแตละยคสมยทแตกตางกนและววฒนาการทเกดขนได ตงแต 1. แนวคดมหาบรษทเชอวาผน าเปนบคคลทเกดมาพรอมกบการเปนผน าตงแตตน ไมตองมขอ

สงสย และนอมรบการเปนผน าของคนทผน าโดยสนเชง (Takala, 1998) 2. การศกษาลกษณะนสยทส าคญของผน าเหลานโดยใชแนวคดกลม Traits Leadership ซงประกอบ

ไปดวยแนวคดทส าคญอยาง (Bass and Stogdill, 1990); (Mumford, Zaccaro, Connelly, and Marks, 2000) ทอธบายถงการคนหาลกษณะนสยของผน าทตองการ ซงสามารถสรปประเดนทแนวคดตาง ๆ มความเชอมโยงกนตามตารางท 2.7

3. การศกษาพฤตกรรมของผน า (Behavioral Leadership) โดยเนนทผลลพธของผลการบรหารงานและการจดการของผน าคนนน ซงแนวคดทส าคญไดแก แนวคดผน าประเภท X และ Y ของ McGregor และ Blake, Mouton, and Bidwell (1962) ซงทงสองแนวคดตางศกษาวาผน าสามารถบรหารองคกรใหไดผลลพธดานคนหรอดานงานอยในระดบใด

4. การศกษาผน าตามสถานการณทเปลยนแปลงไป แนวคดนเชอวาไมมผน าแบบใดดทสด และไมสามารถบอกวาผน าแตละประเภทอยในกลมใดตลอดกาล เพราะในแตละสถานการณขององคกรยอมตองการลกษณะของผน าทแตกตางกน โดยทสามารถสรปแนวคดตาง ๆ ไดดงตารางท 2.8

5. ผน าแบบแลกเปลยนและผน าทเปลยนสภาพ (Transactional and Transformational Leadership) เปนการศกษาทมงเนนวาผน าคนนนเนนการบรหารแบบใดเปนหลก แบบทแคตองการใหองคกรเกดจากการแลกเปลยนผลประโยชนรวมกนขององคกรเทานน หรอตองการองคกรทสรางการเปลยนสภาพไปในทางทดขนรวมกน แนวคดทส าคญทอธบายถงประเภทของผน าทสามารถสรางการเปลยนสภาพได เชน Bass and Avolio (1993); Kouzes and Posner (2006); Kotter (1990)

ตารางท 2.7 ตารางสรปแนวความคดและทฤษฎดานลกษณะนสยทส าคญของผน า

Traits of Leadership Model ลกษณะนสยของผน าใน

มมมองตาง ๆ

Physical ลกษณะนสยทาง

กาย

Social Status ลกษณะนสยทาง

สงคม

Competencyลกษณะนสยดาน

ศกยภาพ

Personality Type or Traits ลกษณะนสยประเภทและ

ลกษณะนสยยอย

Specialist ลกษณะนสยดานความ

เชยวชาญ

People Relation ลกษณะนสยดานความสมพนธ

กบเพอนรวมงาน Bass

(Bass and Stogdill, 1990)

Stogdill (Bass and Stogdill, 1990)

Mumford (Mumford,Zaccaro, Connelly,

and Marks, 2000)

ทมา: ผวจย

37

ตารางท 2.8 ตารางเปรยบเทยบแนวคดดานผน าตามสถานการณของแนวคดและทฤษฏตาง ๆ

แนวคดผน าตามสถานการณ ซงแบงสถานการณจาก

ผน าแบบสง/ก าหนดใหท า ผน าแบบโนมนาว/ชวยเหลอ

ผน าแบบมสวนรวมในฐานะตาง ๆ

ผลลพธของผน า

Fiedler (1964) แบงสถานการณจาก Task/ Member relation

Task Relation Manager Member Relation Manager

Hersey, Blanchard, and Johnson (1969) จาก Task/

Relation

ผน าแบบสงใหท า (Telling) ผน าแบบโนมนาวใหท า (Selling)

ผน าแบบมสวนรวม (Participating)

ผน าแบบมอบหมาย (Deligating)

Tannenbaum and Schmidt, How to choose a Leadership

pattern (1973) จาก Task/Relation

ผน าแบบเผดจการ (Autocratic)

ผน าแบบโนมนาวใจ (Persuasive)

ผน าแบบทปรกษา (Consulative)

ผน าแบบประชาธปไตย (Democratic)

Hourse and Mitchell (1975) จากTeam/Situation

ผน าแบบสงการ (Directive) ผน าทคอยชวยเหลอ (Supportive)

ผน าแบบมสวนรวม (Participative)

ผน าทไดผลลพธ (Achivement)

ทมา: ผวจย

จากแนวคดของววฒนาการผน าทงกระบวนทศนทกลาวมาขางตนท าใหสามารถน ามาสรปไดวา การเปนผน าทดนนตองประกอบไปดวยการใหความส าคญกบประเดนหลกสองดาน คอ ดานการสรางผลงานและดานความสมพนธกบเพอนรวมงาน โดยเปนการผสมผสานทงสองประเดนใหเหมาะกบสถานการณ ตวตนดานบคลกภาพ และศกยภาพของบคคลนน

จากขอสรปขางตนจงสามารถน ามาใชเปนกรอบในการวเคราะหส าหรบภาวะผน าในงานวจยชนนในกรอบแนวคดดงภาพท 2.6

ภาพท 2.6 กรอบแนวคดดานตวแปรทเกยวของกบบคลกภาพของผน า ทมา: ผวจย

ภาพขางตนแสดงใหเหนถงกรอบแนวคดหลกทจะน ามาใชในการวจยในครงน โดยทเปน

การผสมผสานแนวคดภาวะผน า ทเกดขนมาในอดตซงลวนแตมการศกษามมมองของผ น าในรปแบบของงาน (Task) และคน (People) เพยงแตมการมองในรปแบบของววฒนาการทตางกนเทานน เชน

- แนวคด Traits Leadership จะเนนการแบงผน าแบบงานและคนในรปแบบของลกษณะนสยบคลกภาพ (Personality Type/Traits)

- แนวคด Behavioral Leadership ซงเนนการแบงผ น าตามพฤตกรรมและความสามารถ (Competency) ในการบรหารงานวาเนนงานหรอคน

- แนวคด Contegency และ Situational Leadership ท เนนการแบงลกษณะของผ น าตามสถานการณวา สถานการณนน ๆ ตองเนนงานหรอคน

- แนวคด Transactional Leadership และ Transformational Leadership ซงแบงลกษณะวาผน าแบบใดทจะสามารถสรางการเปลยนแปลงใหเกดขนในองคกรไดอยางแทจรง โดยอง

40

จากลกษณะการบรหารงานทสอดคลองกบการบรหารคน เพอใหไดทงคนและงานและการเตบโตอยางตอเนองขององคกร

ทงหมดนท าใหผวจยสรปไดวา ภำวะผน ำหมำยถง แนวทำงในกำรท ำงำนของแตละบคคลในกำรท ำงำนตำมควำมคำดหมำยขององคกรใหส ำเรจ โดยสรำงควำมสมดลระหวำงกำรบรหำรงำนและกำรบรหำรคนไดอยำงมประสทธภำพ โดยอำศยบคลกภำพลกษณะนสย บคลกภำพสวนบคคล กำรพฒนำศกยภำพ และกำรปรบตวตอสภำพแวดลอมทเหมำะสมในกำรบรหำรจดกำรโดยเนนสำมประเดนหลก 1. ศกษำตวแปรดำนบคลกภำพทสงผลใหผน ำสตำรทอพของไทยประสบควำมส ำเรจ 2. ศกษำตวแปรดำนศกยภำพทสงผลใหผน ำสตำรทอพของไทยประสบควำมส ำเรจ 3. คนหำตวแปรภำยนอกทสงผลใหผน ำธรกจสตำรทอพในประเทศไทยประสบควำมส ำเรจ

2.2 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบธรกจสตารทอพ 2.2.1 ค านยามของสตารทอพ Sutton (2000) ไดใหค านยามของสตารทอพไววาสตารทอพ หมายถงองคกรทมการบรหารจดการโดยกลมคนรนใหม มความพรอมทจะทาทายและตอสกบสงใหม ๆ แมวาจะมทรพยากรอยางจ ากดและมความไมแนนอนทอาจจะเกดขนมากมายในยคทมการเตบโตของเทคโนโลยอยางรวดเรวและผนผวนอยางมาก

ในขณะท Drnovsek, Wincent, and S. Cardon (2009) กลาววา สตารทอพหมายถงการท าธรกจทสามารถมองได 3 มมมองหลก หนงคอมมมองของผประกอบการสตารทอพในการประยกตกระบวนตาง ๆ เพอใหเกดการเตบโตทางธรกจ มมมองทสองเชอมโยงกบความเชอในการสรางสรรคใหเกดประสทธภาพ (ไมวาจะเปนกจกรรม ผลลพธ หรอเปาหมายทต งใจไว) และมมมองทสามคอแนวคดหรอวธการทผประกอบการมตอตวเอง Neil Blumenthal ไดใหสมภาษณในนตยสาร Forbes วา สตารทอพหมายถงบรษททท างานเพอแกไขปญหา ในสถานการณทแนวทางการแกไขปญหายงไมชดเจน และไมสามารถยนยนความส าเรจได (Robehmed, 2013) Fontinelle (2017) สตารทอพหมายถงบรษททยงมอายไมมาก และอยในชวงเรมตนของการพฒนา สตารทอพมกจะไมไดเปนองคกรขนาดใหญ และเรมตนโดยไดรบการสนบสนนทางการเงนมาจากตวผกอตงหรอผทสนใจ โดยมากองคกรเหลานจะเสนอสนคาหรอบรการทยงไมเคยมการ

41

น าเสนอมากอนในตลาด หรอเปนสนคาและบรการทผประกอบการเชอวายงมขอบกพรองในตลาดอย นอกจากน Paul Graham (2012) หนงในนกลงทนกบธรกจสตารทอพ กลาววา สตารทอพหมายถงบรษททออกแบบเพอใหเกดการเตบโตอยางรวดเรวเพอสรางก าไรธรกจ และออกจากธรกจ สงทส าคญคอความสามารถในการเตบโต และอะไรตามทเกยวของกบการสรางการเตบโตใหเกดขนจรง โดยเฉพาะอยางยงกบสตารทอพรายใหมทยงไมรวาตองเรมหรอท าอะไรเพอใหประสบความส าเรจ สงททมงานตองท าคอการหาการเตบโต กลาวคอ การเตบโตเปนเหมอนเขมทศทควรจะวางอยตรงหนาสตารทอพทกคนใหเดนตาม Blank (2017) แสดงความเหนไววา สตารทอพหมายถงหนวยหรอองคกรทแสวงหาการเตบโต มโมเดลธรกจทสามารถท าซ าได และมองคประกอบส าคญสองประการ คอตองมวสยทศนส าหรบอนาคตใหกบสนคาหรอลกษณะนสยใหม ๆ ทจะเสนอใหกบตลาด และการสรางกลมสมมตฐานในโมเดลธรกจ (Business Model) ไมวาจะเปนเรองของกลมลกคา/ผใช การสรางความตองการในตลาด (Market Demand) การสรางพนธมตรของธรกจ กระบวนการผลต หรอแนวทางการสนบสนนทางการเงนของธรกจ โดยมโมเดลในการสรางดงภาพท 2.7

ภาพท 2.7 วงจรธรกจสตารทอพ ทมา: Verrev (2012) นอกจากน คณะกรรมการสตารทอพแหงชาต (2560) ยงไดใหนยามของสตารทอพไววา โมเดลธรกจสตารทอพหมายถง รปแบบวธการด าเนนกจการของบรษทในการสรางรายได เชน เวบวงใน (www.wongnai.com) เปดใหคนมรววรานอาหารจนกลายเปนแหลงขอมลส าหรบการกนอาหารและหารายไดจากการลงโฆษณาของรานอาหาร ดงนนถาท าเวบใหรววสนคาโดยไมรวาจะ

42

หาเงนอยางไร โดยทวไปเราจะเหนวาโมเดลธรกจของสตารทอพมกจะมรปแบบแตกตางไปจากธรกจทเคยมมาในอดต และมกจะมการใชเทคโนโลยและนวตกรรมในการสรางธรกจ (โดยเฉพาะเทคโนโลยดาน ICT) เชน GRAB taxi ซงเปนApp เรยกแทกซเพอแกปญหาความยงยากในการตองออกไปรอแทกซของคนในเอเชย บรษทไดก าไรจากการเกบคาบรการเพมเตม (แมวาปจจบนสวนใหญจะมโปรโมชนเพอลดราคา เพราะยงตองใชเวลาในการเปลยนพฤตกรรมผบรโภคใหตด GRAB เสยกอน) ถงแมวาแนวคดจะไมไดตางจากการโทรศพทเรยกแทกซผานศนยตาง ๆ ทมอยกอน แตการใช App บนมอถอเปนวถของคนปจจบนมากกวา มหาวทยาลยหอการคาไทย (2560) ไดแสดงความคดเหนเรองความหมายของสตารทอพในบทความ STARTUP คออะไร ไววา สตารทอพคอธรกจทสรางขนเพอใหเกดการเตบโตแบบกาวกระโดด โดยเนนทการหารายไดในรปแบบทสามารถท าซ าและขยายในวงกวาง ซงโดยมากจะเปนธรกจทมความเกยวของกบชวตประจ าวน หรอเปนการท าธรกจโดยหาโอกาสทยงไมเคยมใครท า ณฤทธ วรพงษด (2560) จากตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดใหนยามวา สตารทอพหมายถง กจการทเรมตนจากจดเลก ๆ และสามารถเตบโตไดอยางรวดเรวแบบกาวกระโดด ออกแบบใหธรกจมการท าซ าได (Repeatable) และขยายกจการได (Scalable) มการน าเทคโนโลยและ/หรอนวตกรรมมาใชเปนหวใจหลกในการสรางธรกจ มกเปนธรกจทเกดขนจากไอเดยเพอแกปญหาในชวตประจ าวน หรอเหนโอกาสทางธรกจทยงไมมใครเคยคดหรอท ามากอน ส าหรบงานวจยครงนจะก าหนดนยามวา สตำรทอพหมำยถงองคกรทมลกษณะของโมเดลธรกจทถกสรำงขนเพอใหเกดการเตบโตอยำงรวดเรว สำมำรถขยายตวได ท ำซ ำไดงำย โดยทตนทนไมไดมำกขนดวยอตรำสวนทวคณเชนเดยวกบรำยไดทเพมขนมำโดยตรง ธรกจลกษณะนมกจะมกำรขยำยกจกำรในชวงเรมตนดวยการขอทนจากนกลงทน เพอแลกกบกำรไดสทธแบงปนผลประโยชนทำงดำนรำยไดในอนำคตเมอองคกรเตบโตใหญขน มำกกวำกำรกอหนในลกษณะกำรก เงน ท ำใหธรกจลกษณะนตองคนหำควำมตองกำรของลกคำในระดบกวำง พฒนำสนคำทตอบรบควำมตองกำรของคนจ ำนวนมำกทงในและนอกประเทศ เพอสำมำรถรองรบวสยทศนในกำรเตบโตอยำงกำวกระโดดขององคกรในอนำคตได 2.2.2 ความแตกตางระหวางสตารทอพกบ Small and Medium Enterprise (SMEs) ณฤทธ วรพงษด (2560, น. 1) จากตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดอธบายถงความแตกตางระหวางสตารทอพและ SMEs ไววา “ลกษณะการท าธรกจแบบ SMEs จะเปนการท าธรกจแบบเมอกจการมเงนทนและตองการเตบโตขยายธรกจจะตองมองหาท าเลเพอขยายสาขาเพมขน ลงทนจางคนเพม ซงถอวาเปนการเตบโตตามจ านวนเงนลงทน ในขณะทธรกจสตารทอพจะปรบ

43

รปแบบธรกจ (Disruption) เชน ธรกจใหบรการรบดแลผสงอาย ซงมการปรบตวโดยการน าเทคโนโลย เชน อนเตอรเนต มาชวย โดยการสรางเวบไซตหรอแอพพลเคชนขนมา ใหคนทสนใจอยากท างานเปนผดแลเดกและผสงอายมาสมคร ทงขอมลไวใหคนทตองการเขามาเลอก มระบบกรองหาคนทอยใกล ๆ ต าแหนงลกคา บอกชวงเวลาวางรบงาน ขอมลประวตและรววผลงานทลกคาทานอนฟดแบคไว ตลอดจนสามารถช าระเงนผานบตรเครดตไดทนท โดยเจาของธรกจสตารทอพจะไดรายไดจากคาธรรมเนยมการใชบรการ ซงถอเปนการลงทนเพยงแคพฒนาเวบไซตหรอแอพพลเคชนทใชเงนลงทนไมมากนก แตสามารถขยายกจการไดครอบคลมกวาธรกจ SMEs ดงนน จะเหนไดวาขอไดเปรยบของธรกจสตารทอพคอสามารถเตบโตไดอยางรวดเรว เขาถงลกคาไดอยางครอบคลม ไมตดขอจ ากดในเรองการเพมบคลากร การหาสถานทหรอท าเลในการขยายกจการ” ณฤทธ วรพงษด (2560, น. 1) สรปไววา “ทกสตารทอพเปน SMEs แตทก SMEs อาจจะไมใชสตารทอพ เนองจากลกษณะการใชเทคโนโลย และความสามารถในการเตบโตอยางรวดเรว” ดงแสดงไวดงภาพท 2.8

ภาพท 2.8 ลกษณะความแตกตางระหวางธรกจขนาดยอมและขนาดกลาง และธรกจสตารทอพ ทมา: ณฤทธ วรพงษด (2560, p. 1) เมอท าการศกษาจากแนวคดงานวจยตาง ๆ ซงเปรยบเทยบลกษณะของธรกจสตารทอพกบธรกจขนาดกลางและขนาดยอมจากงานวจยตาง ๆ ผวจยสามารถแบงประเดนความแตกตางระหวาง SMEs และสตารทอพไดเปน 4 ประเดนหลกคอ 1. ความแตกตางดานโมเดลธรกจ

ลกษณะโมเดลธรกจแบบ SMEs สวนใหญสรางขนจากการขายผลตภณฑ การบรการและความตองการสนคามาจากการคดคนสนคาทมคณภาพตามความเขาใจของผผลตเอง (Demil and Lecocq, 2010) สโมเดลธรกจแบบนวตกรรมทมการสรางสรรคสนคาและบรการดวยนวตกรรมใหม เพอตอบโจทยลกคาในรปแบบของคณคามากกวาคณภาพ และเนนการเปนพนธมตรกบธรกจรอบ

SME Startup

44

ขาง หรอแมแตตวนกลงทนเอง ทงทเปนการลงทนจากนกลงทน (Business Angel) หรอการลงทนจากมหาชน (Crowdfunding) ใหมารวมแสดงความคดเหนในการสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ ในการตอยอดกนไปเรอย ๆ ในรปแบบของ Ecosystem มากกวาทจะเนนทการหากลยทธแขงขนกนเองในตลาด ท าใหผน าของธรกจสตารทอพมใชเพยงตองมความสามารถในการปรบตว การจดการ หรอดานการโนมนาวใจเหมอนในอดตเทาน น แตตองมคณสมบตในการคนหาหรอคดคนนวตกรรมใหมเพอสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงและวงจรธรกจทสนลงของธรกจสตารทอพใหได อกดวย (Cliffe, 2008); (Devang, Kruse, Parker, and Siren, 2017) ; (Kathan, Matzler, and Veider, 2016); (Ries, 2011)

2. ความแตกตางดานแหลงเงนทน

โดยปกตแลวกลมสตารทอพมกจะมแนวทางการหาเงนลงทนทไมเหมอนกบกลม SMEs ตรงทกลมสตารทอพมกจะไมไดลงทนในธรกจของตวเองทงหมด แตจะมการระดมเงนทนจากการขายความคดธรกจใหกบนกลงทนทสนใจ ซงนบเปนเปนสงแรก ๆ ทผประกอบการสตารทอพตองหาคอแหลงเงนทน หลงจากไดสรปความคดวาจะท าสนคาหรอผลตภนฑอะไร กลาวคอ การหาเงนทนในอดตของธรกจ SME มกจะเกดจากการสนบสนนของครอบครวหรอคนใกลชด (Family) ขอเงนลงทนจากธนาคาร (Bank) ขอเงนลงทนจากนกลงทน (Business Angle/ Venture Capital) ในรปแบบของการอยในสถานะของเจาหน-ลกหน (Lummer and McConnell, 1989); (Romano, Tanewski , and Smyrnios, 2001) ในขณะทลกษณะของเงนลงทนของธรกจสตารทอพมกจะมาในรปแบบของการขอเงนทน โดยใหผลงทนอยในองคกรในสถานะของผถอหน คนกลมนอาจจะเปนสวนหนงในทมบรหาร เปนกลมคนทไดรบสทธพเศษในการเขาถงผลตภณฑกอนใครในรปแบบ Startup Business Incubator รปแบบของกลม Angel Investor หรอ Venture Capital ซงเปนการแบงหนใหบางสวนและใหคนกลมนเขามามสวนรวมในการบรหาร มการแบงปนทรพยากรและชวยในการเสาะหาเครอขายเชอมโยงในการสรางการเตบโตใหกบองคกร นอกจากนยงมรปแบบการหาเงนจากการลงทนจากมหาชน (Crowdfunding) ซงก าลงเปนทสนใจมากขนในปจจบน (Cohen and Hochberg, 2014); (Mason and Harrison, 1997); (Schwienbacher and Larralde, 2010)

Heimans and Timms (2014) แสดงความคดเหนใน Harvard Business Review เ กยวกบรสนยมในการบรโภคทเปลยนไปจากเดมทผบรโภคเปนเพยงผทตองการบรโภคสนคาและบรการทคดคนโดยองคกรธรกจตาง ๆ มาเปนการลงทนในผลตภณฑนนเองตงแตตน เพอใหตนเองมสทธทจะเขาถงผลตภณฑหรอบรการนนกอนใคร การระดมทนลกษณะนแหลงทมาของเงนจะมาจากกลม

45

มหาชนทตองการลงทนในกจการบางอยางโดยไมจ าเปนตองลงทนครงละมาก ๆ เพยงลงทนหลก 1-2 ดอลลารสหรฐในผลตภณฑบางตวสามารถเปนเจาของสทธในการเขาถงผลตภณฑตาง ๆ ไดแลว โดย Heimans and Timms ไดอธบายลกษณะการเปลยนแนวทางการบรโภคไปดงภาพท 2.9

ภาพท 2.9 ความมสวนรวมของผบรโภคกบลกษณะแนวทางการระดมทนในธรกจสตารทอพ ทมา: Heimans and Timms (2014)

จากขอมลขางตนท าใหทกษะหลกของผน าธรกจสตารทอพเปลยนไป จากเดมทเนนการเขยนแผนธรกจ การวางแผนงานโครงสรางทางการเงนใหสมบรณเพอใหธนาคารหรอเจาหนยอมใหเงนสนบสนนในรปแบบของสญญาค าประกน มาเปนความสามารถในการน าเสนอรปแบบธรกจไดอยางนาสนใจ ความคดสรางสรรคของตวผลตภณฑทแสดงถงนวตกรรมใหม ๆ ในการไดเงนจากนกลงทนในรปแบบของการแชรสทธพเศษในการเปนเจาของมากขน ท าใหการลงทนลกษณะนแมจะมความเสยงอยมาก แตมกจะไมไดเปนความเสยงทท าใหผประกอบการสรางหนในรปแบบเจาหน-ลกหน แตเปนความเสยงในดานการลงทนทอาจจะไมสามารถเจาะตลาดหรอท าก าไรไดจรงมากกวา (Cohen and Hochberg, 2014); (Schwienbacher and Larralde, 2010)

3. ความแตกตางดานความสามารถในการเตบโต Graham (2012) แสดงทศนคตหลกเกยวกบสตารทอพไวอยางชดเจนวา สตารทอพกบองคกรตาง ๆ แบงแยกกนตรงทความสามารถในการเตบโต โดยอธบายวา ธรกจตาง ๆ พยายามจะอางถงความสามารถในการท าก าไรและพดถงโมเดลธรกจดวยกนทงนน แตสงทแบงแยกวาธรกจใดเขาขายสตารทอพใหดการวางแผนการเตบโตมากกวา เพราะธรกจสตารทอพถกสรางขนมา

46

เพอใหเกดการเตบโตอยางรวดเรว และถงแมวาจะมธรกจ SMEs บางรายทโชคดมการเตบโตทเรวในระดบสตารทอพตาม แตกลมนจะมลกษณะทตางกบสตารทอพอยด เชน บรษทกเกล ถกจดตงขนมาและตงใจทกาวสตลาดทใหญและขยายออกไปไมสนสดตงแตตน ไมเหมอนกลม SMEs อยางรานตดผมทแมจะมรายไดทดมาก มการเตบโตทด แตการขยายกจการท าไดยาก ท าใหการกระโดดไปยงตลาดทใหญขนเรอย ๆ มขอจ ากดตามมา

จากค าอธบายท Graham ไดกลาวถงขางตนท าใหการเตบโตของสตารทอพเปนการใหความส าคญกบ

การสรางผลตภณฑหรอบรการทมความตองการเปนจ านวนมาก และถงแมจะมความเฉพาะเจาะจงในบางกลมจะเปนการปรบเปลยนเพยงเลกนอย ท าใหธรกจลกษณะนเหมาะทจะเปนธรกจทเกยวของเทคโนโลยมากกวา เพราะสามารถพฒนาขนมาครงเดยวและใหคนหมมากเขามาใชงาน โดยสามารถปรบเปลยนไดเลกนอยตามความตองการเฉพาะบคคลทไดมการตงโปรแกรมอนญาตใหสามารถปรบเปลยนไดอยแลว

เปนผลตภณฑหรอบรการทคนทวไปสามารถเขาถงไดงาย ซงสวนนเองทท าธรกจ SME อยางรานตดผมทแมจะมลกคามากมาย แตการจะสรางรายไดเพมลกคาตองเดนทางมาทรานเทานน คนอยใกลสามารถใชบรการไดแตคนทอยไกลเขาถงไดยาก ท าใหพวกธรกจสตารทอพสวนใหญเกยวของกนเทคโนโลยหรอสงทเกยวของกบอนเตอรเนต (Internet of Things: IOT) มากกวา สถาบนเอมไอท (Massachusetts Institute of Technology: MIT) ของสหรฐอเมรกาไดแสดง

ความคดเหนถงลกษณะการเตบโตของสตารทอพทตางจากกลม SMEs ไวเชนกน โดย Aulet (2013, pp. 20-21) กลาววา ธรกจของกลม SMEs มกเปนธรกจทกอตงเพอตอบสนองความตองการของคนในทองถน และสวนใหญจะเปนการถอหนโดยกลมคนเพยงไมกคน เจาของมกเปนคนในครอบครว การลงทนมกจะใชจ านวนเงนมากและไมไดหวงการเตบโตแบบกาวกระโดด ในขณะทกลมธรกจสตารทอพจะมความเสยงทสงกวามาก เพราะมความตงใจทจะสรางธรกจใหเกดขนอยางกาวกระโดด เพอตอบสนองกลมลกคาทมากกวากลมทองถนเทานน ธรกจลกษณะนมกจะเนนทการท างานเปนทม โดยสรางธรกจจากเทคโนโลยหรอโมเดลธรกจทแปลกใหม ซงแมจะใหเวลาในการออกตวเรมตนนานกวาแบบแรก แตเมอเขาสตลาดแลวจะมการขยายตวแบบกาวกระโดด และแสวงหาการเตบโตโดยยอมเสยอ านาจในการควบคมบรษทไปบางสวน นอกจากน การเตบโตของสตารทอพยงอยในรปแบบของการสรางระบบนเวศ (Ecosystem) ของกลมสตารทอพ จากแนวคด Motoyama and Knowlton (2017, p. 1) ไดมการอธบายถงลกษณะ

47

ระบบนเวศของกลมสตารทอพ วาหมายถงการรวมตวกนของกลมชมชนทมการชวยเหลอกนและกนจากฐานราก โดยทระบบนเวศของสตารทอพจะประกอบดวยกลมคนและองคกรตาง ๆ ทเกยวของกนมารวมตวกนเพอสนบสนนกนและกน หรอเปนการรวมกลมของกลมคนทมลกษณะธรกจแบบเดยวกนมาอยรวมกนอยางซลคอน วาเลย (Silicon Valley) ในสหรฐอเมรกา หรอสตอกโฮลม (Stockholm) ในสวเดน โดยทลกษณะการรวมกลมกนมกจะมสวนประกอบตอไปน

การรวมตวกนของกลมผประกอบการทมลกษณะธรกจทชวยเหลอกนได การรวมตวกนของกลมองคกรทคอยใหการสนนสนนกลมสตารทอพอยางก ลม

มหาวทยาลย หนวยงานสนบสนนงบประมาณของภาครฐ หนวยงานทสนบสนนการด าเนนงาน หนวยงานวจยทเกยวของ และอน ๆ เชน ดานการตรวจสอบคณภาพสนคา ฝายกฎหมาย ฝายการการจดการ และการขนสง

กลมคนทเปนผประกอบการและนกลงทนทมาสนบสนนดานตาง ๆ ใหกบกลมสตารทอพ การรวมตวกนในลกษณะนไมจ าเปนตองมสถานทตงอยางแนนอน อาจจะหมายความรวมถงกลมสงคมในรปแบบโซเชยลเนตเวรค (Social network) อยางการรวมกลมเพอใหเงนทนสนบสนนในรปแบบของ Crowdfunding ได (Motoyama and Knowlton, 2017) Moon (2016) ระบวาการจดอนดบกลมระบบนเวศของสตารทอพทประสบความส าเรจ

โดยพจารณาจากการเกดขนของสตารทอพทถกประเมนราคาไวมากกวา 1,000 ลานดอลลารสหรฐ (กลมยนคอรน) พบวาระบบนเวศทตดอนดบคะแนนดสงสด 10 อนดบแรกของโลกอยในกลมประเทศตะวนตกอยางสหรฐอเมรกาและยโรปถง 7 กลม และอยในเอเชยอก 3 กลม ไดแก อสราเอล จน และเกาหลใต กลมระบบนเวศของสตารทอพเหลานมปจจยทคลายคลงกนอย คอ 1) ลกษณะการระดมทนในชวงเรมตนและการขยายเงนลงทนเพอออกจากระบบ 2) เปนการรวมตวกนของกลมคนทมพรสวรรค 3) เปนกลมคนทตดตามการเคลอนไหวของโลกอยางใกลชด 4) มคนทมความเชยวชาญโครงสรางดานเทคนคภายในกลม 5) มวฒนธรรมองคกรในดานความยดหยนและโครงสรางแบบสตารทอพ 6) มการสนบสนนโครงสรางภายในดานกฎหมายและนโยบายภาครฐ 7) เปนแหลงทถกสรางขนมาเพอเปนพนฐานทางเศรษฐกจ และ 8) การก าหนดนโยบายและแผนงานของรฐบาลเพอสนบสนนธรกจกลมสตารทอพโดยเฉพาะ

48

4. ความแตกตางดานวงจรธรกจทตางกน โดยทวไปแลวการบรหารงานแบบ SMEs จะมการแบงวงจรสนคาและบรการเปน 4 ชวง

คอชวงเรมตน ชวงของการเตบโต ชวงอมตว และชวงของการลดลง ซงตลอดระยะเวลาของวงจรธรกจไมไดมการก าหนดตายตวแนนอน แคพดถงการเตบโตและการลดลง (Levitt, 1965) ของยอดขาย หรอแนวความคดของ Scott and Bruce (1987) ทเนนการพฒนาในชวงของการเตบโต และชวงของจดอมตวของธรกจ โดยการพฒนาสรางระบบการแบงงาน การจดโครงสรางการบรหารแบบคอยเปนคอยไปโดยไมไดมการจ ากดเวลาวาตอนนอยในชวงไหนของธรกจ

ในขณะทธรกจสตารทอพเปนรปแบบของการสรางธรกจทเนนวงจรธรกจเพยง 5 ปเปนหลกและออกจากธรกจเทาน น งานวจยของมหาวทยาลย London School of Economics and Political Science (LSE) โดย Sedlacek and Sterk (2014) ไดกลาวถงการเปลยนไปของลกษณะวงจรธรกจของสตารทอพทมความรวดเรวและรนแรง เปนธรกจทตองการใหเหนผลภายใน 5 ป เมอคนทนและไดรบผลประโยชนตามทตองการแลวตองรบวางแผนเพอขายกจการเพอน าเงนไปลงทนในสนคาตอไป นอกจากนนแทนทธรกจลกษณะนจะใหความส าคญในการสรางการเตบโตอยางคอยเปนคอยไป และใหความส าคญกบชวงการเตบโต (Growth) และจดอมตว (Stable) ใหมระยะเวลานานขนและสามารถอยในธรกจไดนานขนในรปแบบของธรกจทเปนวว (Cash Cow) ขององคกรตามแนวคดของ BCG Model แตแนวคดนกลบใหความสนใจกบการเขาและออกจากตลาด (Entry and Exit Strategy) มากกวา (Lee and Mukoyama, 2008) นอกจากนงานวจยของ Crowne (2002) ไดเสนอแบบจ าลองวงจรธรกจตงแตการเรมตนพฒนาผลตภณฑของสตารทอพ ไปจนถงขนการพฒนาจนกลายเปนองคกรทสมบรณ ซงแบงเปนสามชวง คอชวงเรมสราง ชวงคงท และชวงเตบโต การบรหารงานทแตกตางกนในแตละชวงมผลตอความส าเรจของสตารทอพอยางมาก กลาวคอ ในชวงแรกหรอชวงเรมสรางหรอสตารทอพ ผประกอบการตองการเนนการบรหารงานเพอการลองตลาด (Pilot the martket) ถดมาเปนชวงคงท หรอชวงของการรกษาเสถยรภาพของผลตภณฑหรอบรการใหอยคงเดม แมวาจะมการขยายสลกคารายใหมโดยไมตองเพมคาใชจายในการขยายลกคา และสดทายคอชวงของการเตบโต ในชวงนสตารทอพตองเรมพฒนาแผนงานการบรหารใหมระบบในทางธรกจมากขน ส าหรบการพฒนาและจ าหนายผลตภณฑหรอบรการ เพอรองรบการขยายตลาดและสรางใหเกดการเตบโตทกาวกระโดด จนเขาสชวงมนคงซงเปนชวงทเปลยนรปแบบเปนบรษทขนาดกลาง ในขณะเดยวกนงานวจยของ Giardino, Wang, and Abrahamsson (2014, pp. 27-41) ไดส ารวจสตารทอพจ านวน 5,389 ราย ทงทรเรมกอตงและทด าเนนการอยในแตละระยะแตกตางกนเพอเปนกรณศกษา โดยเสนอมมมองทส าคญในการพจารณาวงจรธรกจสตารทอพไวเปน 4 ดาน

49

ไดแก การพฒนาผลตภณฑ การเงน การตลาด และทมงาน ซงจะประกอบดวยวงจรธรกจหลกของสตารทอพออกเปน 4 ระดบคอ ระดบความคด (Concept) ระดบการพฒนา (Development) ระดบระบบตนแบบ (Prototype) และระดบสมบรณ (Mature) ในการส ารวจมการพจารณาการพฒนาผลตภณฑสตารทอพเปรยบเทยบกบระดบการเรยนรของสตารทอพ โดยเสนอระดบการเรยนรขององคกรออกเปน 4 ระดบ คอ ระดบนยามปญหา (Problem Definition) ระดบประเมนผลปญหา (Problem Evaluation) ระดบการแกปญหา (Solution Definition) และระดบการประเ มนการแกปญหา (Solution Evaluation) Venkataraman (1997, pp. 119-138) ไดกลาวถงกระบวนการในการสรางแนวคดทางธรกจเพอใหเกดเปนจรง โดยแบงกระบวนการตาง ๆ เปนการพฒนาแนวคดทางธรกจ การปรบเปลยนและปรบปรงใหดขน และน าแนวคดทไดออกมาในตลาดจรง

Shook, Priem, and McGee (2003, pp. 379-399) ไดกลาวถงกระบวนการสรางธรกจสตารทอพ 4 กระบวนการหลก ไดแก

1. ความตงใจในการจดตง หรอการทผประกอบการมความตงใจทจะสรางธรกจเพอท าตามเปาหมายในการเรมตนธรกจสตารทอพขนมา จากงานวจยของ Bird (1988, pp. 442-453) กลาววาผประกอบการทยงมความตงใจและเลงเหนศกยภาพของตนมากเทาไร ยงมโอกาสทบคคลนนจะประสบความส าเรจใจธรกจมากเทานน ดงนน การสรางความเชอใหกบผประกอบการจงนบเปนสงส าคญอยางมาก เพราะเปนจดเรมตนใหคนกลมนมพลงในการคนหาทรพยากรเพอสรางธรกจสตารทอพใหเปนจรงขนมาได นอกจากน Zhao, Scott , and Hills (2005) ไดกลาววาความมงมนของผประกอบการมความเชอมโยงกบผลลพธในการท าธรกจทเกดขน กลาวคอ ถาผประกอบการใหความส าคญกบผลลพธเปนหลก ผลลพธทไดมแนวโนมทจะเปนไปตามทผประกอบการตองการ ในขณะทถาความมงมนของผประกอบการอยทการท ากจกรรมใหส าเรจ กจกรรมทไดรบความสนใจจะถกดงขนมาท าใหส าเรจเปนหลก

2. การหาโอกาส หมายถงการทผประกอบการหาและคนพบโอกาสและทดลองความเปนไปไดของธรกจ หลงจากเกดความตงใจในการสรางธรกจของผประกอบการแลว สงตอไปทผประกอบการตองท าคอการคนหาโอกาสและความเปนไปไดของธรกจซง Baron (2004, pp. 221-239) ไดกลาววา ผประกอบการสามารถหาโอกาสในการท าธรกจไดจากแหลงตางๆ เชน การสงเกตสถานการณโดยรวมในตลาด การคนหาขอมลจากแหลงตาง ๆ การจบกลมสนคา การสะทอนสงทเกดขน ขณะท Zhao et al. (2005) ไดแสดงใหเหนวา โดยมากแลวผประกอบการทมความมนใจในศกยภาพของตนเองมแนวโนมทจะเชอในโอกาสท

50

เหนมากกวาคนทไมมความเชอมน ซงสงผลใหเกดการน าโอกาสทไดเหนมาสรางใหเกดธรกจจรงมากกวาคนทไมเชอมนในศกยภาพของตวเอง

3. การกลาตดสนใจในการท าธรกจสตารทอพ หมายถงการทผประกอบการตดสนใจอยางแนวแนทจะเปดตลาดในการทดลองโอกาสใหม ๆ ตงแตหนงโอกาสขนไปในเวลาเดยวกนเมอไดเหนโอกาสในการท าธรกจแลว ผประกอบการมสทธเลอกวาจะน าโอกาสนนมาสรางธรกจจรงหรอปลอยโอกาสนนไป ความกลาในการตดสนใจทจะท าธรกจถกวดจากกจกรรมทไดท าจรง หรอการจดหาเงนลงทนทจะน ามาใชในการบรหารงานจรง เชนการทดลองเทคโนโลยใหม ๆ จรง การจดการและสรางทมเพอจดการ การไดรบการสนบสนนจากผเกยวของเรองของทรพยากร หรอโอกาสทางการตลาด โดยตงเปาหมายจะไดรบผลตอบแทนบางอยางคนกลบไปจากการลงทนนน Shook et al. (2003, pp. 379-399) ไดแสดงความคดเหนเพมเตมถงความส าคญของลกษณะนสยส าคญของผประกอบการสองดานหลก คอดานจตวทยาความเขาใจในบคลกภาพของตนเอง และศกยภาพทสองคลองกบโมเดลธรกจทสรางขน

4. การสรางธรกจ หรอการทผประกอบการรวบรวมทรพยากรทตองการ และสรางโครงสรางเพอใหเกดธรกจสตารทอพอยางแทจรง กระบวนการสรางธรกจจรงประกอบไปดวยการวางแผน (Planning) การสรางเครอขาย (Networking) การขาย (Selling) การจดสรรทรพยากร (Locating Resource) (Shook et al., 2003, pp. 379-399) กจกรรมทงหลายเหลานแสดงใหเหนถงกระบวนการจดการทจรงจงมากขน ซงในชวงนจะมความตางกบในชวงทสามอยางมาก เพราะผประกอบการหลายคนมความตงใจจรงและใชความพยายามในการตดสนใจและเปดรบโอกาสทเขามา และเรมท าอะไรบางอยางกบธรกจนน แตเมอตองอาศยความพยายามและความตงใจทมากขน และประสบความลมเหลวหลายครงระหวางทางการจดท าธรกจจรง ท าใหผประกอบการหลายคนเลอกทจะถอนตวไป (Cooper, Woo, and Dunkelberg, 1988) กลาวโดยสรปคอลกษณะของธรกจ SMEs มความแตกตางอยางมากจากธรกจสตารทอพ

โดยสามารถแบงกลมหวขอความแตกตางหลกไดดงตารางท 2.9

51

ตารางท 2.9 ความแตกตางระหวางลกษณะธรกจ SME และ ธรกจสตารทอพ

ลกษณะธรกจ SME ลกษณะธรกจสตารทอพ

เนนโมเดลธรกจทตอบสนองความตองการของคนในทองถน เปนธรกจทยากตอการขยายตวในดานการลงทน เนองจากตดปญหาในเรองของสถานทต ง เงนลงทน และความตองการของตลาดทมเฉพาะคนในทองถน

เงนลงทนมกจะมาจากผประกอบการเอง และหาเงนลงทนเพมเตมจากการกธนาคาร หรอการขอวงเงนกจากนกลงทนในรปของเจาหนและลกหน เพอปกปองสทธในการเปนเจาของ

ธรกจมกจะเนนการเตบโตแบบคอยเปนคอยไป เ มอมโอกาสเขามาใหม จงขยายธรกจ เนองจากเงนลงทนและชองทางการตลาดมขอจ ากด

มลกษณะวงจรธรกจทเนนการสรางการเตบโตอยางตอเนอง เมอธรกจมการเตบโตสงสดตองเรมหาตลาดใหม หรอผลตภณฑใหมมาแทนของเดม จงมกเปนสนคาทตอยอดจากเดม

เนนลกษณะโมเดลธรกจทสรางความแตกตางโดยการมสรางนวตกรรมใหม ๆ หรอการสรางโมเดลธรกจทตางจากเดม เพอตอบสนองคนกลมใหญ โดยเนนการสรางธรกจทสามารถท าซ า ขยายตวไดโดยทตนทนไมเพมสงขนมากนก

เ งนลงทนต งตน เ มอ มแนวคดมกจะมาจากผประกอบการเองเพยง แตเพอการขยายธรกจผประกอบการเหลานพรอมจะยอมสละอ านาจการควบคมธรกจใหกบบคคลอนเพอการขยายธรกจ

ธรกจมกจะเนนการเตบโตแบบกาวกระโดด โดยเนนการสรางเครอขายใหม ๆ หรออาศยเครอขายจากนกลงทนทพรอมจะเขามาลงทนในฐานะผถอหน

มลกษณะธรกจทเนนการสรางการเตบโตแบบกาวกระโดด และเมอธรกจมการเตบโตสงสดเตรยมทจะออกจากธรกจเกา เพอหาชองทางในธรกจใหมลงทน

ทมา: ผวจย 2.2.3 สถานการณของสตารทอพในประเทศไทยในปจจบนเมอเทยบกบบรบทของโลก ในยคปจจบนทเศรษฐกจเปนตวขบเคลอนส าคญในการสรางและพฒนา ประเทศตาง ๆ ทวโลกหนมามงเนนทการสรางนวตกรรม การสรางความไดเปรยบทางการแขงขนเพอยกระดบฐานเศรษฐกจของประเทศตนเอง จนเกดเปนกระแสการสรางนวตกรรมผานนโยบายตาง ๆ มากมาย รายงาน Thailand Investment Review 2017 (ธนาคารก รง เทพ , 2016) ระ บว า ส านก ง านคณะกรรมการสงเสรมการลงทน (Thailand Board of Investment: BOI) ไดมการกลาวถงกลยทธในการพฒนาประเทศของประเทศตาง ๆ ทวโลกในยคศตวรรษท 21 ทผานมา เชน สหรฐอเมรกาใน

52

สมยของนายบารค โอบามา ไดมการชนโนบายประเทศของผสราง (A Nation of Makers) เพอสนบสนนใหนกคดในประเทศมารวมตวกนและขบเคลอนใหเปนผประกอบการ

ในขณะทสหราชอาณาจกรมการสนบสนนนโยบายออกแบบกลยทธนวตกรรม (Design in Innovation Strategy) เพอสนบสนนใหผประกอบการสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ เพอพฒนาและเรงการเตบโตธรกจภายในประเทศ (Georghiou, Edler, Uyarra, and Yeow, 2014, pp. 1-12)

ทางดานประเทศจนไดประกาศนโยบายท าในจน 2025 (Made in China 2025) เพอเรงการพฒนาอตสาหกรรมในประเทศจนใหดขน หรอแมแตประเทศอนเดยมการเสนอนโยบายท าในอนเดย (Made in India) เพอกระตนใหนกลงทนเขามาลงทนในโครงการทางดานเทคโนโลยภายในประเทศ (Wübbeke, Meissner, Zenglein, Ives, and Conrad, 2016, pp. 14-41); (Chakravorty and Lall, 2007)

ประเทศฟนแลนดไดมการชนโยบายวทยาศาสตร เทคโนโลย และนวตกรรม (Science, Technology, and Innovation Policy: STI Policy) เพอเปนการกระตนผประกอบการ (Entrepreneur) และสตารทอพ (Startups) ในประเทศใหเรงคดสรางสรรคนวตกรรม และเทคโนโลยเพอพฒนาธรกจและประเทศ (OECD, 2017)

นอกจากนยงมประเทศเกาหลทชนโยบายเศรษฐกจสรางสรรค (Creative Economy) เพอใหนโยบายดงกลาวเปนตวขบเคลอนแนวทางการพฒนาประเทศ (Chung, Lee, Lee, and Koo, 2015) ทผานมา นานาประเทศลวนแตเรงกนผลกดนเพอสรางใหเกดการเตบโตทางดานเศรษฐกจในประเทศ โดยผลกดนผานนโยบายการเสรมสรางนวตกรรม Rosenberg (2004) กลาววา นวตกรรมเปนตวขบเคลอนใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจบนโลกถง 85% นอกจากนมลนธหอการคาสหรฐอเมรกา ซงไดกลาววานวตกรรมเปนตวผลกดนใหเกดการเตบโตทางดานผลตภณฑมวลรวมในประเทศ (Gross Domestic Production: GDP) กวา 50% ตลอดชวงเวลาทผานมาตงแตปคศ. 1960-ปจจบน นอกจากน Oxford Economics Report 2014 ไดแสดงขอมลเกยวกบความส าคญของนวตกรรมในสหราชอาณาจกรวา นวตกรรมเปนตวแปรส าคญทท าใหเกดการเตบโตทางเศรษฐกจทางดาน GDP ต งแตชวงสงครามโลกครงทสองถงปจจบนถง 80% ดงทแสดงขอมลใน U.S. Chamber of Commerce Foundation (2017) จากขอมลจากกระทรวงพาณชยของสหรฐอเมรกาพบวาในปค.ศ. 2017 มลคา GDP ในประเทศสหรฐอเมรกาอยท 18,500 ลานดอลลารมสดสวนมาจากการเตบโตของธรกจเกดใหมอยาง Startup สาย Technology ดวยกนทงสน ไมวาจะเปน Facebook, Microsoft, Apple, Google, Amazon, Salesforce, Tesla, Uber, Airbnb, Pinterest ตางมมลคาในตลาดไมต ากวาพนลานบาทดงภาพท 2.10 องคกรเหลานลวนแตเปนองคกรทเรมตนจากธรกจสตารทอพทคดคนนวตกรรมบางอยางขนมาได

53

ในสหรฐอเมรกา และน าเทคโนโลยดงกลาวมาสรางโมเดลธรกจทแปลกใหม ซงเพงเกดขนมาในชวงสองทศวรรษทผานมาแตกลบเปนองคกรทสามารถสรางมลคารวมประมาณ 2.2 พนลานดอลลาร หรอนบเปน 12% จากมลคา GDP ของทงประเทศ (Department of Commerce, 2017)

ภาพท 2.10 มลคาธรกจสตารทอพในประเทศสหรฐอเมรกา ทมา: Statisic (2017)

สวนหนงของปรากฏการณนเกดขนเพราะระบบขอมลสารสนเทศทมการพฒนาอยาง

รวดเรว ผคนจ านวนมากกวา 2,000 ลานคนสามารถเขาถงอนเตอรเนต การเชอมตออยางไรพรมแดน ดงทงานวจยของ Price Water House Coopers: PWC (2016) ไดกลาวถงเทคโนโลยเกดใหมทสรางการเปลยนแปลงใหกบทกประเทศบนโลก รวมถงประเทศไทยม 7 อยาง อนประกอบไปดวยการสอสารเชอมโยงผานอนเตอรเนต (Internet of Things) การสรางความจรงแบบตอขยายออกมา (Augmented Reality) การสรางภาพเสมอนจรง (Virtual Reality) บลอกเชน (Blockchain) การพมพสามมต (3D Printing) โดรน (Drone) การใชหนยนตใหท างานแทน (Robots) ดงภาพท 2.11 ซงทง 7 เทคโนโลยขางตนลวนแตเนนทการพฒนานวตกรรมและสรางสรรคสงใหม ๆ ขนมาทงสนดงแสดงในภาพท 2.11

752

507.5407.3

101.8 71.08 57.59 51 31 11

US Startup Market Cap in 2017(Billion Dollars)

54

ภาพท 2.11 เทคโนโลยใหม 7 ประการทมความส าคญในโลกยคดจตอล ทมา: Price Water House Coopers (2016)

การพฒนาของประเทศตาง ๆ ทวโลกลวนแตมการพฒนาอยางรวดเรวดงทกลาวมาขางตน ในขณะทประเทศไทยก าลงประสบปญหาการเมองอยางตอเนองท าใหเสยความนาเชอถอของแผนพฒนาของภาครฐ (พชาย รตนดลก ณ ภเต, 2559) นอกจากนแผนการพฒนาเศรษฐกจตงแตแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาตฉบบท 1 ถง 11 ในปจจบนไมมความตอเนองและถกปรบเปลยนใหมตลอดเวลา จากขอมลของส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2560) แสดงใหเหนวา ตลอดชวงเวลา พ.ศ.2504-2509 ของแผนพฒนาเศรษฐกจฉบบท 1-3 แนวทางการพฒนายงคงเนนทภาคเกษตรกรรม และเนนทการสรางโครงสรางพนฐานทางภาคอตสาหกรรมเพมขน ในขณะทชวงป พ.ศ. 2520-2544 ประเทศไทยเนนแผนการพฒนาเศรษฐกจไปทอตสาหกรรมเบา และเนนการด าเนนตามนโยบายเศรษฐกจพอเพยง จนมาถงชวงป พ.ศ.2545-2560 ในปจจบนจงเรมมแนวทางในการบรหารในดานอตสาหกรรมหนกมากขน แตจนถงปจจบนแผนพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยยงไมสามารถพฒนาใหประเทศพนจากประเทศทมระดบรายไดปานกลางไปได

ขอมลจากกรมสรรพสามต (2560) ระบวา ปญหาการเมองในประเทศไทยประกอบกบเศรษฐกจขาลงของโลก ท าใหประเทศไทยเปนประเทศทตดอยในกบดกของการเปนประเทศทมรายไดปานกลางมานานกวา 50 ป ตงแตป พ.ศ. 2500-ปจจบน หากดจากประวตศาสตรการพฒนาอยางตอเนองของประเทศไทยทผานมา ประเทศไทย 1.0 เปนชวงทการด ารงอยและพฒนาประเทศไทยเนนการเกษตรเปนหลก เชน ผลตและขายพชไร พชสวน เกษตรกรรม และปศสตว ภายหลงจงมววฒนาการมาสประเทศไทย 2.0 ซงนอกจากเกษตรกรรมแลวยงเนนไปทางอตสาหกรรมดวย แตเปนอตสาหกรรมเบา เชน การผลตและขายรองเทา เครองหนง เครองดม เครองประดบ เครองเขยน

55

กระเปา เครองนงหม หลงจากนนจงปรบเปลยนมาเปนนโยบายประเทศไทย 3.0 ทเนนอตสหากรรมหนกมากขน ซงเมอเทยบเปนการเตบโตของ GDP ของประเทศไทยจะพบวาชวง 50 ปกอน ใน พ.ศ.2500-2536 เศรษฐกจของไทยเรามการเตบโตอยางมากถงระดบ 7-8% ตอป แตหลงจาก พ.ศ.2537 เปนตนมาจนถงปจจบน เศรษฐกจไทยเตบโตขนเพยง 3-4% ตอปเทานน จงเปนทมาในการพฒนาประเทศไทย 4.0 ในปจจบน (ธนาคารแหงประเทศไทย, 2560)

เมอเปรยบเทยบดความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยจากรายงาน Thailand Competitiveness Index โดย World Economic Forum 2017 (Trading Economics, 2017) จะเหนวา คะแนนดานความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยจากคะแนนเตม 7 ประเทศไทยไดเพยง 4 กวา ๆ เทานน ตงแตปค.ศ. 2007-2017

ภาพท 2.12 ดชนแสดงความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยในชวงป 2007-2017 ทมา: Trading Economic (2017)

นอกจากนยงมปญหาเรองของความเหลอมล าทางดานรายไดของคนในประเทศ และปญหา

เรองของความไมสมดลในการพฒนา ซงทผานมาประเทศไทยมความพยายามอยางมากทจะพฒนาตวเองจากประเทศทมรายไดระดบปานกลางไปเปนประเทศทมรายไดของประชากรอยในระดบสง (กองบรหารงานวจยและประกนคณภาพการศกษา, 2560) แตการพฒนาทผานมากลบไมประสบความส าเรจมากนก เนองจากการพฒนาอยางกาวกระโดดไปอยางมากทางดานนวตกรรมในทกธรกจและทกอตสาหกรรม นอกจากนการตดตอเชอมโยงขอมลระหวางหนวยงาน ระหวางธรกจ และระหวางผบรโภคเปลยนไปอยางรวดเรวและแมนย ามากยงขน ท าใหผประกอบการรายยอยและขนาดปานกลางทเคยเปนความหวงในการดง GDP ของประเทศใหสงขนตองเผชญกบปญหาคแขงทเกดขนอยางรวดเรวทงจากภายในประเทศดวยกนเองและจากนอกประเทศ ลกคาของทกธรกจ และทกอตสาหกรรมสามารถคนหาขอมลของบรษทแหงใหมหรอเทคโนโลยตวใหมผาน

56

อนเตอรเนตในเวลาเพยงไมกนาท สงเหลานท าใหเกดการปฏวตในวงการธรกจทวโลก ไมวาจะเปนการสอสารโทรคมนาคม สนคาอปโภคบรโภค การกอสราง การเงน การสาธารณสข หรอแมแตการเกษตรและอาหารไดรบผลกระทบจากการพฒนาเหลาน การปฏวตเหลานไมไดเกดขนในลกษณะของนวตกรรมแบบคอยเปนคอยไป (Incremental Innovation) ทแนวทางการพฒนาอยางตอเนองดวยแนวคดไคเซน (Kaizen: Continuous Improvement) ยดถอ แตเกดขนในลกษณะของ นวตกรรมแบบปฏวต (Disruptive Innovation) ทตางจากแนวทางหรอความเชอเดม ๆ อยางสนเชง (บวร เทศารนทร, 2560) เมอวเคราะหในดานความสามารถของบคลากรในประเทศไทย จากขอมลสถตการศกษาส านกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต (2560) พบวา คนไทยทเรยนจบในระดบการศกษาตาง ๆ มสดสวนเพมมากขนในระดบการศกษาทสงขนเมอเทยบกบป พ.ศ. 2540 เชน สดสวนของประชากรวยเรยนทงหมดทจบในระดบปรญญาตรหรอต ากวาจากเดมในป 2540 คดเปนสดสวน 33% และเพมเปน 48.2% ในป พ.ศ. 2558 สงนแสดงใหเหนวาประสทธภาพของแรงงานในประเทศดขนอยางมากในชวง 20 ปทผานมา แตกลบกลายเปนวาความสามารถในการผลตของประเทศไทยกลบต าลง จากขอมล Thailand Productivity Index 2017 (Trading Economics, 2017) โดย Trading Economics พบวาประสทธภาพในการผลตของประเทศโดยรวมไมเพยงไมเพมขน แตยงลดลงจากคะแนนรวม 130 ในปคศ. 2007 และสงสดท 147 ในปคศ. 2013 เหลอเพยง 117 คะแนนในปคศ. 2017

นอกจากนความสามารถในการแขงขนของธรกจไทยไมไดมการพฒนาขนในชวงเวลาทผานมาเชนกน จากขอมล Global Competitiveness Report โดย World Economic Forum 2017 แสดงใหเหนวา ความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยทเคยถกจดอยอนดบท 28 ในปคศ. 2007 เมอเทยบกบประเทศตาง ๆ ทวโลก กลายเปนอนดบท 34 ในปคศ. 2017 และเคยไดอนดบแยทสดทอนดบ 39 ในปคศ. 2012 ขอมลทงหมดนลวนแตแสดงใหเหนวาตลอดเวลาทผานมานโยบายการสงเสรมธรกจในประเทศไทยยงท าไดไมดนก (Trading Economics, 2017) ปจจยตาง ๆ ทสงผลใหการพฒนาศกยภาพของประชากรไทยใหมนวตกรรมใหม ๆ มากขนในชวงทผานมาไมสามารถชวยยกระดบใหเศรษฐกจของไทยดขนมาไดโดยวทยากร เชยงกล (2556) ไดวเคราะหประเดนตาง ๆ ทผประกอบการไทยกาวไปไมไกลระดบโลกไววาเปนเพราะ 1. การแขงขนทสงขน เทคโนโลยปจจบนนชวยใหคแขงเกดขนไดอยางงายดาย รวดเรว และดวย

ตนทนทต ากวาเมอกอน ดวยการใช Cloud Server, Internet of Thing (IoT) และบรการตาง ๆ ทเปน SaaS (Software as a Service) ท าใหแมวาชวงเวลาทผานมาประเทศไทยพยายามพฒนาประเทศใหดขน แตยงไมสามารถชนะประเทศอน ๆ ได ดงท World Economic Forum (WEF)

57

ไดแสดงผลการจดอนดบความสามารถในการแขงขนของประเทศไทยเอาไวในอนดบทต าลง จากเดมอนดบท 28 ในปคศ. 2007 มาเปนอนดบท 34 ในปคศ. 2017 (Trading Economics, 2017)

2. การพฒนาดานเทคโนโลย ท าใหผคนสามารถเขาถงขอมลสารสนเทศไดงายขนในทกททกเวลา เชน เวลาผบรโภคจะเลอกซอสนคาหรอบรการ ผบรโภคเหลานสามารถเปรยบเทยบราคากบรานคาอน ๆ ไดทนท ท าใหบรษทคาปลกตาง ๆ เรมตงราคาเพมสวนตางจากผบรโภคไดยากขน ไมเพยงเทานน การสรางแบรนดทางตลาดทดไมใชองคประกอบทส าคญหลกเดยวเทานนอกตอไป เพราะผบรโภคจะมการเปรยบเทยบคณภาพของสนคาและบรการทสรางประสบการณทดไดจรง ๆ และใหคะแนนโดยการบอกตอ (Review) ในโซเชยลมเดยตอไป

3. การลดลงของการบรโภค เนองจากภาวะเศรษฐกจทอยในภาวะเศรษฐกจทไมดมาเปนระยะเวลามากกวา 10 ป นอกจากนยงมความไมแนนอนของภาวะเศรษฐกจโลกทท าใหแมแตประเทศพฒนาอยางสหรฐอเมรกายงตองเผชญกบภาวะการขาดดลการคาอยางตอเนองมาตงแตปคศ. 1990 จนถงปจจบน (Moffatt, 2017) ท าใหความสามารถในการน าเขาสนคาเขาจากประเทศอนลดลง ผนวกกบนโยบายกดกนการคาจากสหรฐอเมรกาในสมยประธานาธบดโดนลด ทรมป ท าใหผประกอบการไทยตองปรบตวอยางมาก นอกจากนทางดานพฤตกรรมของผบรโภคเองมแนวโนมทจะเขาสเศรษฐกจของการแบงปนมากขน บรษททจะไดรบการยอมรบตอไปไมจ าเปนตองเปนองคกรทมสนทรพยจรง แตอยในรปของธรกจตวกลาง (Platform Business) ทชวยอ านวยความสะดวกใหผบรโภคสามารถเขาถงสงทตองการไดแทน

ปญหาเหลานท าใหรฐบาลในปจจบนหนมาปฏรปโครงสรางเศรษฐกจครงใหญเพอใหมการเปลยนถายจากแนวทางการพฒนาประเทศไทย 3.0 ไปสประเทศไทย 4.0 ใหไดภายใน 3-5 ป หรอชวง พ.ศ. 2560-2565 (กรมสรรพสามต, 2560) ส าหรบประเทศไทย 4.0 เปนนโยบายใหมในสมยของพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรและหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ซงก าหนดวสยทศนของประเทศไววา “มนคง มงคง และย งยน” โดยมภารกจหลกในการขบเคลอนปฏรปประเทศในดานตาง ๆ เพอจดระบบ และปรบทศทางในการพฒนาประเทศใหเจรญ สามารถรบมอกบโอกาสและภยคกคามแบบใหม ๆ ทเปลยนแปลงอยางรวดเรวและรนแรงในศตวรรษท 21 โดยไดมการก าหนดวสยทศนเชงนโยบายการพฒนาเศรษฐกจของประเทศไทยในชอโมเดลการพฒนาเศรษฐกจของรฐบาล “ประเทศไทย 4.0” (บวร เทศารนทร, 2560)

58

Thailand 4.0 เปนการ “ขบเคลอนเศรษฐกจดวยนวตกรรม” โดยเปลยนจากเดมทเนนการพฒนาเศรษฐกจดวยการใชแรงงานลงมอท าจ านวนมากแตไดผลตอบแทนนอย มาเปนการสงเสรมใหเ กดนวตกรรมในสนคาและบรการเพอเพมคณคาใหกบสนคาและบรการน น เพอใหผประกอบการในไทยสามารถหา New S-Curve หรอคอการพฒนาสนคาทมอยแลวใหดยงขน และลมลางพฤตกรรมแบบเดม จนสามารถสรางใหเกดแหลงรายไดใหมทกาวกระโดดได (กองบรหารงานวจยและประกนคณภาพการศกษา, 2560) โดยมการสนบสนนการเสรมสรางนวตกรรมใหมผานกลมผประกอบการใหม หรอทเรยกวากลมสตารทอพเปนกลมทหลายหนวยงานทงภาครฐและภาคเอกชนเขามาชวยเหลอสนบสนนเพมขนเปนจ านวนมาก เพอเปนการสงเสรมและสนบสนนใหเกดการผลกดนการพฒนาประเทศผานธรกจสตารทอพ เชน ความรวมมอระหวางสถาบนนวตกรรมแหงชาต (National Innovation Agency: NIA) และหนวยงานภาครฐอน ๆ ซงไดมการรวมกนจดตงคณะกรรมการสตารทอพแหงชาต (National Startup Committee) (คณะกรรมการสตารทอพแหงชาต, 2560) หรอความรวมมอของภาคเอกชนอยาง Grab, Bangkok Entrepreneurs ในการรวมจดงานประชมสตารทอพประเทศไทย 2560 (Thailand Startup Summit , 2017) และอกมากมายทลวนแตหนมาใหความส าคญกบสตารทอพในประเทศไทยมากขน แนวคดขางตนสอดคลองกบแนวคดของ Thornke (2003) ทใหความคดเหนวา เพอพฒนาประเทศใหทนนานาประเทศ ผประกอบการในประเทศควรเรงน าเอาเทคโนโลยมาใชในการสรางประสบการณใหม ๆ ใหกบผบรโภคเพอเสรมสรางการเตบโตในชวงภาวะเศรษฐกจตกต า Blank (2017) ไดเสนอแนวคดวาธรกจสตารทอพสามารถตอบโจทยดานการพฒนานวตกรรมทงดานเทคโนโลยและดานอน ๆ ใหแกอตสาหกรรมในประเทศมากกวาธรกจในลกษณะอน เนองจาก 4 ปจจยดงตอไปน 1. ตนทนในการสรางองคกรสตารทอพต ากวาตนทนในการสรางธรกจประเภทอน ๆ 2. แหลงเงนทนของสตารทอพมมากมาย ทงองคกรทสรางแคมเปญใหม ๆ เพอสนบสนนกลม

สตารทอพทมมากขน นอกจากน การทตนทนของสตารทอพไมมากท าใหกลมนกลงทนทเปน Venture Capital (VC) เลอกลงทนไดงายขน เพราะ VC เหลานสามารถลงทนในสตารทอพไดหลาย ๆ รายพรอมกน

3. สตารทอพมวธการสรางธรกจใหมดวยวธการทแตกตางและไดผล สตารทอพพฒนาศาสตรการสรางสตารทอพทเหมาะสมกบยคนซงเรยกวา Lean Startup (Furr and Jeff Dyer, 2014)

4. ผบรโภคเปดตวเองสเทคโนโลยมากขน ในชวง 5-10 ปทผานมาน องคกรธรกจตางเปดรบทจะลองใชบรษทหนาใหมทมบรการทด ๆ และแตกตาง แทนทจะจางบรษทเดมดวยงบเยอะ ๆ ท าใหสตารทอพมโอกาสแจงเกดไดงายขน เพอพสจนใหลกคาเหนวาตนเองมสนคาทแตกตางมา

59

เสนอ ในขณะเดยวกนในมมมองผบรโภคเปดรบเทคโนโลยมากขน ไมวาจะเปนเรองของการใชสมารทโฟน การใชอนเตอรเนต การสรางเครอขายผานโซเชยลมเดย ท าใหการธรกจสตารทอพมโอกาสทจะเขาถงคนกลมนไดงายขน

ดงนน เมอมองภาพรวมผลกระทบของสตารทอพทมตอระบบเศรษฐกจแลว ถอไดวาแมตอนนธรกจสตารทอพจะไมไดเปนตวแปรหลกทสงผลกระทบตอ GDP ของประเทศไทยในปจจบน แตจะมผลกระทบตอไปในอนาคตอยางแนนอนในอก 10 ป ดงทเรองโรจน พลผล ผกอตงโรงเรยนบมเพาะผประกอบการสตารทอพ และกองทน 500 ตกตก (TukTuks ) ไดใหสมภาษณไวในหนงสอพมพฐานเศรษฐกจไววา “เศรษฐกจทจะมนคงไดจะตองมทง 2 สวน ไดแก เอสเอมอ และสตารทอพ โดยททง 2 กลมจะท าหนาทแตกตางกน ดงนน ทง 2 สวนจงมความส าคญอยางมาก หากเราดประเทศพฒนาแลวทงหมดจะตองพฒนาทง 2 สวนไปดวยกน โดยทง 2 สวนมความส าคญกนไปตามแตละบทบาท” (ฐานเศรษฐกจ, 2561) สตารทอพนบเปนธรกจใหมทเปนความหวงในการสรางการเตบโตใหกบเศรษฐกจไทยในปจจบน (ส านกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล, 2560) เพอใหการขบเคลอนประเทศในทศทางทพลเอกประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตรและหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต (คสช.) ไดก าหนดเอาไววา จะตองมการพฒนาทางดานวทยาการ ความคดสรางสรรค นวตกรรม วทยาศาสตร เทคโนโลย การวจยและพฒนา แลวตอยอดในกลมเทคโนโลยและอตสาหกรรมเปาหมาย จงจะเกดเปนการพฒนาทย งยน ดงนนในปจจบนกระแสดานสตารทอพจงนบวาเปนสงทมาแรงเปนอยางมาก เพราะเปนการมงเนนการสรางธรกจดวยเทคโนโลยดจทลใหเกดเปนสนคาและบรการบนพนฐานของการสรางสรรคนวตกรรมผสมผสานเขากบการท าธรกจ ทงยงเปนการสงเสรมธรกจขนาดเลกและขนาดกลางเปนกลไกส าคญในการขบเคลอนระบบเศรษฐกจของประเทศ และเปนสวนชวยสรางก าลงคนทางดานดจทลรนใหมจ านวนมากทจะเขามามบทบาทในการพฒนาประเทศในอนาคต ท งนกระทรวงวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดแบงกลมสตารทอพไวเปน 9 กลมอตสาหกรรมหลกคอ

1. ดานเกษตรและอาหาร (Agriculture Technology/Food Startup) 2. ดานการแพทยและสาธารณสข (Health Technology) 3. ดานการเงนและการธนาคาร (Finnance Technology) 4. ดานอตสาหกรรม (Industry Technology) 5. ดานการทองเทยว (Travel Technology) 6. ดานไลฟสไตล (Lifestyle)

60

7. ดานพาณชยกรรมอเลกทรอนกส (E-commerce) 8. ดานภาครฐ/การศกษา (Government Technology/Eductional Technology) 9. ดานอสงหารมทรพย (Property Technology)

กลมทใหการสนบสนนสตารทอพเหลานอยาง Venture Capital (VC) เรมสรางหนวยงานเพอใหเงนกลมสตารทอพในประเทศไทย เชน Intouch, Dtac, Galaxy ventures, Ardent Capital, Inspire Ventures, และ 500 tuktuks นอกจากน VC ตางชาตสนใจเขามาลงทนในกลมสตารทอพไทยดวย เชน Cyber Agent Ventures, Golden Gate Ventures, East ventures, เปนตน นอกจากนยงมความรวมมอจากทางดานสอ ไดแก Techsauce, Thumbsup, Blognone และ Brand Inside ทใหความสนใจและน าเสนอขาวสารเกยวกบสตารทอพอยางตอเนอง (สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย, 2560) ส าหรบความเคลอนไหวของสตารทอพทมชอเสยงในปจจบนไดแก

- Lazada ขายให Alibaba ดวยมลคากวาหนงพนลานดอลลารสหรฐในชวงตนป และปลายปไดเขาซอ RedMart ดวยมลคา 30-40 ลานดอลลารสหรฐ

- Zalora ถกซอโดยกลม Central Group ดวยมลคาทไมเปดเผย - Omise ประกาศไดทน Series B เปนดลใหญทสดของ Fintech ในภมภาคท 17.5 ลาน

ดอลลารสหรฐจาก SBI Investment, Golden Gate Ventures, Sinar Mas Digital Ventures และ AscendvGroup

- Eatigo ระดมทน Series B ส าเรจท 15.5 ลานดอลลารสหรฐ จาก TripAdvisor - Wongnai ไดทน Series B จาก Invent โดยประกาศพงเปาเขาตลาดหลกทรพยในไทย และ

ไมขยายตวไปตางประเทศ - Priceza ได Series B ดวยมลคาไมเปดเผย โดย HBM เขามาถอครองหนแทน Cyber Agent

Ventures - WearYouWant ไดทน Series B จาก Sebrina Holding ดวยมลคาไมเปดเผย - A Commerce ระบวาระดมทนเปน Pre-series B ดวยเงน 10 ลานดอลลารสหรฐจาก MDI

Ventures, Blue Sky Venture Capital และ DKSH - Pomelo ระดมทน Series A ท 11 ลานดอลลารสหรฐ จาก Jungle Ventures - T2P ระดมทนจ านวน 1.1 ลานดอลลารสหรฐจากกลมเบญจนดา 500 Startups และ 500

TukTuks - StylHunt ระดมทนเลก ๆ รอบ Pre-series A ท 500,000 ดอลลารสหรฐจาก Cyber Agent

Venture, 500 Tuktuks, Expara Ventures, Singapore Angel Network, และพอล ภทรพล

61

- Getlinks ระบวาได Seed Funding ท 500,000 ดอลลารสหรฐจาก 500 Startups และ Cyber Agent Ventures

2.2.3.1 ความรายแรงของปญหาดานภาวะผน าของสตารทอพไทยในชวงทผานมา

ประเทศไทยมกลมสตารทอพทประสบความส าเรจและเปนตวอยางทดอยหลายราย แตเมอเทยบสดสวนการอยรอดขององคกรสตารทอพทงหมดกลบมนอยมาก ดงทบทสมภาษณจาก Jeffrey Paine ผกอตงและนกลงทน Golden Gate Ventures ไดแสดงความคดเหนในไทยโพสต เมอวนท 28 ก.ค. 2560 ทผานมาวา “แมสตารทอพไทยเปนนกรบเศรษฐกจทจะชวยผลกดนประเทศไปสไทยแลนด 4.0 แตอตราการอยรอดยงไปไมถงไหน สตารทอพในปจจบนยงคงย าอยกบทหรอลมหายไปตามกระแส ซงเหลอเพยง 1% เทานนทสามารถเตบโตตอไปได” (นจกร สทธมาศ, 2560) ผลปรากฏขางตนสอดคลองกบรายงานสถตโดย Gavett (2017) ทไดแสดงใหเหนวา 95% ของธรกจสตารทอพลมเหลวตงแตยงไมเรมธรกจ เนองจากตวผประกอบการเองลมเลกความตงใจตงแตแรกเรมเนองจากความกดดน ความเครยด และความผดหวงในการน าเสนอความคดธรกจของตนเองแกนกลงทน นอกจากน Blank (2017) ไดกลาววาสตารทอพถง 75% ไมสามารถอยรอดตอไปไดเกน 5 ป โดยเหตผลทท าใหธรกจสตารทอพไมสามารถอยรอดสอดคลองกบแนวคดของ Taylor (2008) ซงสรปประเดนหลกทท าใหธรกจสตารทอพลมเหลวไวใน Harvard Business Review ได 4 ประการหลกคอ 1. พลาดจากการท าในสงทคนตองการ โดยผประกอบการสตารทอพมกจะมภาวะลมหลงใน

ผลตภณฑหรอบรการของตนเอง และเขาใจวากลมลกคานาจะตองการสนคาหรอบรการของตวเองดวย

2. พลาดจากการยดตดกบแนวคดตงตนของตนเองเกนไปจนไมพรอมทจะปรบตวเขากบภาวะการเปลยนแปลงไปของตลาด เนองจากผประกอบการเองไมสามารถท าความเขาใจไดวา ความคดตงตนไมจ าเปนตองเปนความคดสดทายทน าออกมาใชในตลาดจรงเสมอไป ตรงกนขามธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจสวนใหญลวนแตมการปรบแนวความคด ปรบโมเดลธรกจมาหลายครงกวาจะไดโมเดลธรกจทน ามาใชงานจรง

3. พลาดจากความหวาดกลวเรองของเงนทน ผประกอบการสตารทอพสวนใหญมกจะบอกวาเปนการยากมากทจะหาสถาบนใหเงนทน ท าใหลมเลกความตงใจในการท าธรกจตอ ซงในความเปนจรงในปจจบนมสถาบนตาง ๆ มากมายทงภาครฐและภาคเอกชนทคอยใหสนบสนนเงนทนกลมสตารทอพทวโลก

62

4. พลาดทจะคดถงผลประโยชนระยะยาว ผประกอบการสวนใหญมกจะใหความส าคญกบการสรางผลประโยชนระยะสนของตวเองมากกวาทจะคดถงผลประโยชนระยะยาวทลกคาจะไดรบ ในขณะทการคดถงลกคาระยะยาวเชนนสงผลใหธรกจไดประโยชนถงสามดาน คอท าใหพนกงานในองคกรเองรสกผกพนกบองคกรมากขนจากการทเปน “คนด” นอกจากนนยงท าใหลกคามแนวโนมทตองการจะอยกบองคกรตอไปเพราะคนกลมนไดรบการดแลอยางดจากองคกร และสดทายท าใหนกคดผลตภณฑและบรการพฒนาสงทดขนเรอย ๆ เพอตอบสนองความตองการของลกคา

นอกจากน CBINSIGHTS Research (2017) ไดกลาววา ธรกจสตารทอพ 75-90% ลมเหลว

ในการท าธรกจ โดยท าการส ารวจธรกจสตารทอพในสหรฐอเมรกาจ านวน 101 ราย โดยสาเหตหลกทท าใหธรกจลมเหลว 20 อนดบแรกทท าใหผประกอบการลมเหลวในการท ากจการสตารทอพประกอบไปดวยสาเหตตาง ๆ ดงแสดงในภาพท 2.13

63

ภาพท 2.13: 20 สาเหตหลกทสตารทอพลมเหลว ทมา: CBINSIGHTS Research (2017) ภาพท 2.13 เหนไดวา 5 เหตผลหลกทสงผลใหสตารทอพลมเหลวประกอบดวย 1. ผลตภณฑไมเปนทตองการของตลาด เนองจากผลตภณฑของเราไมมคณภาพเพยงพอ หรอ

ไมไดเปนทตองการของลกคาอยางแทจรง อกทงยงไมมแผนการตลาดทด เปนตน 2. กลมสตารทอพไมมทนเพยงพอในการหมนเวยนธรกจในระบบได และความนาสนใจของ

สนคาหรอผลตภณฑยงไมดพอทจะสามารถดงดดความสนใจของนายทนทงหลายทจะเขามาลงทนเพมไดทนกบพวกคาใชจายคงทเกดขน

3. การมเพอนรวมทมทไมสามารถท างานรวมกนไดในระยะยาว ซงมกจะเกดจากการรวมตวเฉพาะกจในการรวมกนท าธรกจสตารทอพในชวงตนทอาจจะมความเหนไมตรงกนเลกนอย

64

แตในระยะยาวกลบมความคดเหนทตางกนมากขนเรอย ๆ ซงสงผลตอความสนใจในการท าธรกจสตารทอพรวมกนทลดนอยลงเรอย ๆ

4. การท าสนคาหรอผลตภณฑไมเสรจสมบรณ ผประกอบการมกจะมความกระตอรอรนในการท าในชวงแรกถงกระบวนการทดลองในตลาด (Pivot Market) แตเมอตองมการปรบแกเพอใหสามารถแขงขนในตลาดไดซ า ๆ กลบท าใหกลมผประกอบการลมเลกทจะท าตอไป

5. การก าหนดราคาสนคาและประมาณการณตนทนทแทจรง โดยมากผประกอบการจะตมลคาสนคาทตนเองคดขนมาสงกวาความเปนจรงทตลาดจะรบได หรอในระดบราคาทลกคารบไดมกจะมปญหาเรองคณภาพทไมไดเปนไปตามทลกคาคาดหวง ท าใหเกดตนทนทสงขนภายหลง

นอกจากน ในรายงานสถตโดย The Global Entrepreneurship and Development Institute:

GEDI (2016) ซงรวบรวมความสามารถในการประกอบการของผประกอบการจาก 130 ประเทศทวโลก พบวาประเทศไทยอยอนดบท 65 และไดอนดบท 11 เมอเทยบกบ 21 ประเทศในเอเชยแปซฟค จากดชนหวขอตาง ๆ ทงหมด พบวาดชน 3 ตวทไดรบคะแนนต าทสดของผประกอบการไทยคอ ผประกอบการไมมวสยทศนทจะเตบโตในธรกจระดบโลก (Internationalization) โดยไดคะแนน 9/100 ผประกอบการไทยไมพรอมทจะรบความเสยงได (Risk Acceptance) โดยไดคะแนนท 19/100 และสดทายคอผประกอบการไมสามารถสรางเครอขายทเหนยวแนนในการท าธรกจได โดยไดคะแนนท 25/100 ขอมลขางตนแสดงใหเหนวา ปญหาจากการท าธรกจสตารทอพของผประกอบการไทย แมจะมปญหาดานการเขาถงตลาดและเทคโนโลยอยบาง แตปญหาส าคญทตองใหความส าคญไมแพกนคอความพรอมและภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพไทยเองทไมพรอมจะรบการเปลยนแปลงหรอวสยทศนไมดพอทจะตอสกบผประกอบการอน ผลส ารวจของ Global Entrepreneurship Monitor (2017, p. 13) ไดผลลพธทใกลเคยงกน โดยพบวาในดานการจดการประสทธภาพและประสทธผลทผานมา ผประกอบการไทยสามารถจดการไดดอยแลว ประเทศไทยถกจดอยในกลมประเทศทธรกจมการบรหารโดยพ งพาประสทธภาพและประสทธผลเปนหลก แตสงทท าใหผประกอบการไทยยงท าไดไมดสามสวนหลกคอ มมมองตอตวเองของผประกอบการ (Self-Perceptions) ในดานการตระหนกรถงความสามารถของตนเอง โดยคนไทยไดอนดบท 44 จาก 64 ประเทศทวโลก หรอดานความมงมนต งใจของผ ประกอบการทจะด า เนนธรกจตอ โดยไดอนดบท 26 จาก 64 ประเทศทวโลก และเรองความสามารถในการสรางสรรคนวตกรรมใหม (Innovation) ใหมไดอนดบท 53 จาก 64 ประเทศทวโลก ดงตารางท 2.10

65

ตารางท 2.10 ดชนความสามารถในการเปนผประกอบการไทยดานการรบรถงโอกาส ความสามารถ และการหานวตกรรมใหม

Self-Perceptions about Entrepreneurship and Entrepreneurship Impact

Value %

Rank/64

Perceived Opportunities 37.7% 39

Perceived Capabilities 43.5% 44

Innovation 17.1% 53

ทมา: Global Entrepreneurship Monitor (2017, p. 13) ขอมลขางตนแสดงใหเหนวา ทผานมาแนวทางการผลกดนผประกอบการในประเทศไทยเนนไปทความสามารถในการบรหารจดการเพอใหเกดประสทธภาพและประสทธผลมากทสด (Global Entrepreneurship Monitor, 2017) โดยขาดการมองในการบรหารดานจตใจหรอแรงผลกดนในการตอสกบปญหาและความทาทายของผประกอบการ และมมมองตอการปรบตวใหทนตอการเปลยนแปลงทรวดเรวของโลกดวยการสรางสรรคนวตกรรมใหม ๆ เขามา การทคะแนนประสทธภาพการบรหารงานดแตผลลพธดานการบรหารงานยงต า สะทอนถงความลมเหลวของการผลกดนดานการจดการโครงสรางในการบรหารองคกรเพยงอยางเดยว แตไมมองถงความส าคญของภาวะผน าในธรกจสตารทอพ (Global Entrepreneurship Monitor, 2017) จากปญหาทกลาวมาขางตนทงหมดแสดงใหเหนวา แมวาธรกจสตารทอพจะเปนความหวงทภาครฐบาลตงความคาดหวงวาจะเปนตวแปรหลกทสรางการเปลยนแปลงใหกบเศรษฐกจในอก 10 ปขางหนา แตมความเปนไปไดมากเชนกนทธรกจสตารทอพเหลานจะประสบความลมเหลวตงแตยงไมเรม หรอลมเหลวในชวง 5 ปแรกทเขาสตลาดดวยสาเหตมากมาย หนงในนนคอปญหาจากผน าของธรกจสตารทอพเหลานลมเลกเนองจากทอแท ไมกลาปรบตว หรอปรบแนวความคดเดม มปญหากบทมงาน มปญหากบนกลงทน ซงถาเปนเชนนนจรงเทากบวาสงทภาครฐก าลงพยายามและเตรยมทจะทมเงนกวา 10,000 ลานบาทเพอสนบสนนใหเกดธรกจสตารทอพในประเทศไทยมโอกาสทจะชวยธรกจสตารทอพไดจรงไมถง 10% ประกอบกบในปจจบนทธรกจสตารทอพยงมจ านวนไมมาก ท าใหกวาจะสรางกระแสใหคนสนใจและใหความรถงการท าธรกจสตารทอพไดครบอาจจะท าใหการทมงบกวา 10,000 ลานบาทของรฐบาลไทย สรางใหเกดผลจรงไดไมถง 5% (ศนยสตารทอพประเทศไทย, 2561)

66

2.2.4 การวดความส าเรจของธรกจกลมสตารทอพ สงทผท าธรกจตองการในทายทสดคอความส าเรจ ความส าเรจนสามารถวดไดจากหลายหลายตวแปร ขนอยกบความตงใจในการท าธรกจนน ๆ ดงท Beverly (2017, p. 15) ไดแสดงความคดเหนวา ความส าเรจของกลมสตารทอพสามารถวดไดจากสงทจบตองได ไดแก ความสามารถในการท าก าไรขององคกร ความเรวในการเขาสตลาดและสรางการเตบโตแบบทวคณ ความสามารถในการขนเงนเดอนของผกอตงในรปแบบของรายรบทมากขน อ านาจในการบรหาร ความสามารถในการกระจายสนคาไปยงทตาง ๆ ของโลก ความสามารถในการท าก าไรเมอออกจากกจการ ความสามารถในการเปลยนแปลงโลก (โดยวดจากคนทสามารถเขาถงสนคาและบรการ) และสงทจบตองไมได ไดแก คะแนนความสขทมากขนของผกอตง คะแนนความสขทไดท างานรวมกบทมงานและเพอนรวมงานอน ๆ ชอเสยงทมากขนของผบรหาร นอกจากนยงมบทความอกมากมายทไดแสดงความคดเหนเกยวกบการวดความส าเรจของการท าธรกจ เชน แนวคดของ Carson (2015) ก าหนดความส าเรจของธรกจสตารทอพวา ขนอยกบความสามารถในการสรางมลคาทมากขนขององคกร โดยมการวดระดบความส าเรจจากความสามารถในการเตบโตของมลคาธรกจสตารทอพในซลคอนวลเลย โดยใชการเปรยบเทยบมลคาในรปแบบของชอมาประเภทตาง ๆ ในเทพนยายกรกโรมน ดงภาพท 2.14

ภาพท 2.14 ระดบความส าเรจกบมลคาของธรกจสตารทอพตามมาในเทพนยาย ทมา: Carson (2015)

67

การวดความส าเรจของธรกจสตารทอพจากความสามารถในการอยรอด ดงทขอมลสถตโดย Statistic Brain ท าการศกษาสถตความส าเรจและความลมเหลวของธรกจสตารทอพไทยวา ทผานมาสตารทอพไทยมเปอรเซนตความลมเหลวในชวงปท 1, 2 และ 3 มากถง 25%, 36% และ 44% ตามล าดบ เปอรเซนตความลมเหลวเหลานจะเพมมากขนอกเมอเวลาผานไป ในปตอมา Statistic Brain ไดแสดงขอมลถงเปอรเซนตของสตารทอพทยงคงสามารถอยรอดในธรกจหลงจาก 4 ปเปนตนไป โดยจ าแนกตามประเภทของธรกจพบวา กลมธรกจทมโอกาสอยรอดนอยทสดคอธรกจดานสารสนเทศ ซงมสตารทอพทย งอยรอดเพยง 37% ถดมาคอธรกจขนสง การสอสาร และสาธารณปโภคทมโอกาสอยรอดในปท 4 เพยง 45% เทานน และบรษททประสบความส าเรจในการอยรอดระยะยาวเกน 5 ปขนไปมเหลออยไมถง 20% (สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย 2017, น. 17) ดงแสดงในภาพท 2.15 ตอไปน

ภาพท 2.15 อตราการอยรอดของธรกจสตารทอพจากระยะเวลาทยงอยรอดของธรกจ ทมา: สภาอตสาหกรรมแหงประเทศไทย (2560, น.17)

งานวจยของ Davila, Foster, and Gupta (2003) ท าการศกษาความสมพนธของการเตบโต

ของบรษทสตารทอพทมและไมม Venture Capital คอยสนบสนน พบวาการทกลมธรกจสตารทอพจะประสบความส าเรจและเตบโตไดหรอไมนน มความเชอมโยงโดยตรงกบเงนลงทนและ Venture Capital กลาวคอ การเตบโตของสตารทอพขนอยกบระดบความสามารถในการขอเงนลงทนจาก Venture Capital

68

แมจะมวธวดความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพมากมาย แตส าหรบงานวจยในครงน จะเนนการวดความส าเรจในการด าเนนธรกจสตารทอพในบรบทของประเทศไทยโดยใชตวชวดทจบตองได และสามารถวดความส าเรจทเปนมลคาทประจกษได จงจะเปนการเนนทการวดความส าเรจของสตารทอพผานการความสามารถในการระดบทน ดงท Devila et al. (2003) ไดกลาวไวเปนหลก ท าใหแนวทางการศกษาจะเนนทกรอบแนวคดและทฤษฎการสรางการเตบโตผานการลงทนโดยกลมนกลงทน (Venture Capital)

2.2.5 กรอบการวเคราะหความส าเรจของผประกอบการสตารทอพผานการระดมทนจากกลมนกลงทน (Venture Capital)

การวจยในครงนจะมงเนนวดความสามารถในการสรางความส าเรจของผประกอบการผานความสามารถในการระดมทนจากกลมนกลงทน (Venture Capital) แนวคดทฤษฎทเกยวของกบความสามารถในการระดมทนของกลมสตารทอพจะประกอบไปดวย

Delventhal (2017) อธบายถงลกษณะของความส าเรจของกลมสตารทอพในสรางการเตบโตใหเกดขนโดยการระดมทนไดเพมจากกลม Venture Capital โดยในการเรมลงทนชวงแรกจะมการเปรยบเปรยเหมอนกบการหยอนเมลดพนธของตนไม ซงเปนการใหเงนลงทนอยท 500,000-2 ลานดอลลาร (15-60 ลานบาท) ทงน ขนอยกบวจารณญาณของนกลงทนแตละองคกรอกทดวย และเมอองคกรเหลานเตบโตขนและตองการระดมทนมากขนจะมการก าหนดเพดานการระดมทนเพมโดยแบงเปนระดบของ Series ดงน - Series A หมายถงการระดมทนเพมจากมลคาเดมขนไปอกมลคา 2-15 ลานดอลลาร (60-450

ลานบาทไทย) จากเดมโดยประมาณ - Series B หมายถงการระดมทนเพมจากมลคาเดมขนไปอกมลคา 7-10 ลานดอลลาร (210-300

ลานบาทไทย) จากเดมใน Series A โดยประมาณ - Series C หมายถงการระดมทนเพมในมลคาทมากกวาเดมขนไปอก การลงทนในระดบนจะไม

มการก าหนดวงเงนทชดเจน เพยงแตจะเปนการซอขายสทธในอ านาจการบรหารและสทธการเปนเจาของในมลคาทเปนหลก 1,000 ลานบาทขนไป

69

Oppong (2012) กลาววาความส าเรจของสตารทอพและลกษณะการเตบโตของสตารทอพในแตละชวงเวลาดงภาพท 2.16 โดยอธบายวาผทเปนเจาของแนวคดเรมตนธรกจสตารทอพจะเปนผทขายแนวคดใหกบผทมความสนใจรวมกน เพอหาผรวมอดมการณในชวงแรก จนเมอไดตดสนใจในการด าเนนงานตอแลวจงรวมกนลงทน โดยเงนลงทนในชวงแรกนมกจะเปนเงนทเจาของสตารทอพเองเปนผลงทนเอง หรอขอเงนจากนกลงทนรายยอย จนบรษทเรมเตบโตมากขนในระดบทตองการเงนทนจ านวนมากเพอขยายในล าดบถดไป นกลงทนในระดบทเรมมการวางระบบและวางตลาดจรงมกจะเกดขนในชวงท Venture Capital เขามาลงทนแลว ซงจะมการเตบโตในแตละชวงตอไปน

ภาพท 2.16 ลกษณะการเตบโตของธรกจสตารทอพผานการลงทนโดยกลมตาง ๆ ทมา: Oppong (2012)

งานวจยของมหาวทยาฮารวารด โดย Zider (1998) ไดอธบายลกษณะการเลอกลงทนในธรกจสตารทอพและความคาดหวงในการไดรบผลตอบแทน โดยเชอวาการเลอกลงทนมความเสยง จงตองกระจายความเสยง การลงทนแตละครงจะเปนการลงทนทอาจลมเหลวไดถง 60% และมธรกจทประสบความส าเรจทสามารถสรางการเตบโตไดจรงเพยง 10% เทานน แต 10% ดงกลาวนจะสามารถสรางผลตอบแทนกลบมาไดมากกวา 20 เทาของเงนลงทนทไดลงไปในชวงแรก ดงทมการแสดงรายละเอยดความคาดหวงของกลมนกลงทนดงตารางท 2.11

70

ตารางท 2.11 ตารางแสดงความคาดหวงในการลงทนของกลมนกลงทน

ทมา: Zider (1998)

นอกจากนขอมลจาก TECHSAUCE (2017) ใน Thailand Tech Startup Report 2017 ไดแสดงวธการวเคราะหระดบของการลงทนในบรบทของประเทศไทย ซงสามารถสรปไดวาตงแตชวงป 2012-2016 มสตารทอพทไดรบเงนลงทนจาก Venture Capital จ านวน 136 รายโดยประมาณ นอกจากน Thailand Tech Startup Report 2017 ยงพบวา จ านวนระดบของการระดมทนของ Startup ทง 136 รายขางตนมขอมลทแสดงอยในตลาดเพยง 116 รายเทานนดงตารางท 2.12 รายงานดงกลาวมการแบงระดบของเงนลงทนในแตละระดบตามบรบทของประเทศไทยดงน ตารางท 2.12 แสดงจ านวนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจากการระดมทนผาน Venture Capital ในประเทศไทยในชวงป 2012-2016

ระดบของเงนลงทน จ านวนเงนลงทน จ านวนสตารทอพทไดเงนลงทน ขนเรมตน (Seed Stage) 100,000 $ + 65

ขน Series A 1,000,000 $ + 27 ขน Series B 2,000,000 $ + 10 ขน Series C 7,000,000 $ + 2 Exit Stage Undisclosed 12

ทมา: TECHSAUCE (2017) ทงนเพอใหงานวจยในครงนสมบรณและสามารถเขากบบรบทของประเทศไทยมากทสด ผวจยจงมงประเดนในการศกษาขอมลของสตารทอพทประสบความส าเรจ โดยใชแนวคดการแบง

71

ระดบของการลงทนเปน 5 ระดบตามแนวคดของ Delventhal (2017) และ Oppong (2012) ซงมการแบงกลมของระดบการเตบโตผานการลงทนของกลมนกลงทน (Venture Capital) เปน 5 ระดบ คอ ระดบเมลดพนธ (Seed Stage) ระดบกลม A (Series A) ระดบกลม B (Series B) ระดบกลม C (Series C) และกลมทออกจากระบบ (Exit Stage) โดยอางองลกษณะของการแบงมลคาในแตละระดบการลงทนตามบรบทของประเทศไทย 2.2.6 ปจจยภายนอกอน ๆ ทเกยวกบธรกจสตารทอพ Francis J.Aguilar ไดกลาวถงปจจยส าคญในการวเคราะหประเดนทเกยวกบสถานการณภายนอก อนประกอบดวยสถานการณดานการเมอง (Political) สภาพเศรษฐกจ (Economic) สถานการณดานสภาพสงคม (Social) และสถานการณทางดานเทคนค (Technical) ซงเปนปจจยภายนอกทสมควรน ามาวเคราะหในการจายภาษ ตอมา Arnold Brown ไดน าแนวคดดงกลาวมาใชในการวเคราะหสภาพแวดลอมภายนอกในเชงกลยทธ โดยเรยกโมเดลดงกลาววา STEPE Model (Strategic Trend Evaluation Process) ซงประกอบไปดวยการวเคราะหปจจยภายนอกทางกลยทธทเ ร ยกวา STEPE Analysis (Social, Technical, Economic, Political, and Ecological Taxonomies) หลงจากปคศ. 1980 แนวคดขางตนถกน ามากลาวถงในดานการวเคราะหเชงกลยทธถงปจจยภายนอกทเกยวของกบธรกจมากมายในชอ PEST Model (Morrison, 2012) แนวคด PEST Analysis เปนแนวคดทชวยในการวเคราะหถงปจจยภายนอกทเกยวของในการท าธรกจและสามารถน ามาประยกตใชในวเคราะหระดบตลาด อตสาหกรรม ระดบประเทศ หรอระหวางประเทศ Peng and Nunes (2007, pp. 229-237) ไดอธบายถงลกษณะของ PEST Analysis ในการวเคราะหตลาดถงปจจยภายนอกทเกยวของกบการท าธรกจ 4 ประเดนหลกดงน 1. ประเดนดานการเมอง (Political Dimension) เปนการวเคราะหสถานการณความมนคงทางการเมอง โดยประเทศทท าธรกจมลกษณะการปกครองในรปแบบใด เชน สถานการณทางการเมองของประเทศจนทมลกษณะการปกครอบแบบคอมมวนสตทเนนใหกจการการคาทกอยางในประเทศถกควบคมและบรหารโดยภาครฐ ท าใหการตดสนใจในการท าธรกจทกอยางตองไดรบการสนบสนนจากภาครฐจงจะท าธรกจได หรอในกรณประเทศทเนนการปกครองแบบประชาธปไตย ลกษณะการท าธรกจจะมการเปดเสรมากขนภายใตกฎหมายในการท าธรกจของประเทศนน ๆ

72

2. ประเดนดานสภาพเศรษฐกจ (Economic Dimension) เปนการวเคราะหถงสถานการณความเจรญรงเรอง วงจรของสภาพเศรษฐกจของประเทศนนวาเปนอยางไร มอ านาจในการตอรองทางดานธรกจการคากบประเทศใกลเคยงระดบใด ผลผลตมวลรวมและการเตบโตของประเทศเปนอยางไรบาง เชน ในประเทศจนซงมการเตบโตทางเศรษฐกจโดยดจากคาผลตภณฑมวลรวมของประเทศ (Gross Domestic Product:GDP) เกน 9% มาตลอดในชวงปคศ. 1987-2007 สงผลใหเกดการเตบโตทางธรกจทงดานการผลตและการบรโภคในประเทศสงขน และเงนสะพดมากขน จงท าใหเกดการเตบโตทางธรกจไดงายขนดวยเปนตน 3. ประเดนดานสงคม (Social Dimension) หมายถงการวเคราะหความส าคญของสภาพสงคมไมวาจะเปนดานวฒนธรรมทเปลยนไป รปแบบของแนวคดทไดรบอทธพลของตางชาต การแบงแยกชายหญง การก าหนดชนชนวรรณะ ไปจนถงรสนยมในการบรโภคของคนในประเทศ ซงลวนแตสงผลใหผประกอบการตองวเคราะหวาควรจะเขาไปท าธรกจประเภทใดทจะสามารถตอบโจทยของรสนยมทเปลยนไปของลกคาได 4. ประเดนดานเทคโนโลย (Technology Dimension) ประเดนดานเทคโนโลยเปนประเดนทควรใหความส าคญมากอกประเดนหนง โดยเฉพาะอยางยงในยคปจจบนทบรษทตาง ๆ แขงขนกนดวยความกาวหนาทางดานเทคโนโลย ดงทรายงานการวจยของ Price Water House (PWC, 2016) ไดแสดงถงปจจยส าคญทก าลงจะเปนแรงผลกดนใหการท าธรกจในอนาคตเปลยนไป 7 ประการ ประกอบดวยการสอสารเชอมโยงผานอนเตอรเนต (Internet of Things) การสรางความจรงแบบตอขยายออกมา (Augmented Reality) การสรางภาพเสมอนจรง (Virtual Reality) บลอกเชน (Blockchain) การพมพสามมต (3D Printing) โดรน (Drone) การใชหนยนตใหท างานแทน (Robots) ทง 7 เทคโนโลยดงกลาวลวนแตเนนทการพฒนานวตกรรมและสรางสรรคเทคโนโลยใหม ๆ ขนมาทงสน กลาวคอ ประเดนในการท าธรกจสตารทอพเชนเดยวกนทแมวาการวเคราะหภาวะผน าในองคกรจะส าคญ แตตองวเคราะหถงปจจยภายนอกทสงผลตอการท าธรกจสตารทอพดวยวาอยในชวงทเหมาะสมและมแรงสนบสนนหรอไม

73

2.3 ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบภาวะผน า 2.3.1 ลกษณะนสยดานบคลกภาพทประสบความส าเรจ

2.3.1.1 ค านยามของบคลกภาพ Carl Gustav Jung กลาววา บคลกภาพหมายถง “การตระหนกรขนสงสดของลกษณะเฉพาะของบคคลทอยภายใน มนเปนการกระท าทแสดงถงความกลาหาญทจะแสดงออกตอหนาสงมชวตอน ๆ เปนสงยนยนถงสงประกอบของปจเจกบคคล เปนความส าเรจสงสดในการปรบตวเขากบสถานการณของการปรากฏ ดวยความนาจะเปนสงสดของการก าหนดอสรภาพของเปาหมายสวนตว” โดยรวมคอ Jung เชอวามนษยทเกดมามแนวโนมพฤตกรรมมาจากอดต ไมวาจะเปนอดตชาต เชอชาต เผาพนธ ทท าใหเกดลกษณะเฉพาะของพฤตกรรมของคนทตางกนไป (Smith, 1990) Lecky (1945) กลาววาบคลกภาพหมายถงระบบของความคดทมความตอเนองระหวางกนภายในนวเคลยสของสมองซงท าใหเกดแนวความคดของแตละคนขนมา รงสรรค ประเสรฐศร (2005) บอกวา บคลกภาพหมายถงรปแบบของลกษณะนสยประจ าตวของคนแตละคน ทมกเกยวของกบพฤตกรรม อารมณ ความรสก แรงจงใจ แนวคด และมมมองตอตนเอง บคลกภำพจงหมำยถงกลมลกษณะนสยประจ ำตวทสงผลใหคนแตละคนแสดงพฤตกรรมทตำง ๆ กนออกมำ โดยปกตแลวการวเคราะหลกษณะของภาวะผน าทพงประสงคมกจะถกน ามาเชอมโยงกบแนวคดบคลกภาพของผน าเนองจากลกษณะทางบคลกภาพจะเปนสงผลกดนใหคนแตละคนเลอกทจะแสดงพฤตกรรมทตางกนออกมา ดงท Mumford et al., (2000) ไดกลาวถงความส าคญของบคลกภาพทสงผลตอความส าเรจของผน า โดยกลาววาการท าความเขาใจจดออนและจดแขงทมากบบคลกภาพลกษณะตาง ๆ ของผน ามความสมพนธกบความส าเรจในฐานะผน าขององคกรอยางมาก Myers et al. (1998) จงไดมการศกษาแนวคดบคลกภาพและภาวะผน า และไดสรปวธการแบงกลมลกษณะบคลกของผน าเปน 2 กลมใหญคอ ผน าเชงลกษณะนสย (Traits) ไดแกแนวคด Five Factors Model โดย McCrae and Costa (1999) และผน าเชงประเภท (Types) ไดแกแนวคด Myer Briggs Type Indicator (MBTI)

74

2.3.1.2. แนวคดและทฤษฎดานบคลกภาพ

Big 5 Personalities McCrae and Costa (1999) กลาววาลกษณะนสยบคลกภาพ (Personality Trait)

หมายถงลกษณะของบคคลเกยวกบอารมณ ความสมพนธระหวางบคคล การแสดงออก แนวความคด ทศนคต การโนมนาวใจ หรอลกษณะพฤตกรรมทผคนแสดงออกในสถานการณทแตกตางกนไป โดยกลาวถงบคลกภาพของคนวาคนแตละคนจะมลกษณะนสยบางอยางประจ าตวมาตงแตเกด โดยทแตละแนวลกษณะนสยมขอดและมขอเสยในตวเอง แตไมไดหมายความวาลกษณะนสยใดเปนลกษณะนสยทไมพงประสงค

ลกษณะนสยเชนนมเปนลกษณะเฉพาะบคคล โดยแบงลกษณะของมมมองออกไปเปน 5 แบบ (Five Factors Model: FFM) ในรปแบบของตวยอ OCEAN ซงประกอบไปดวย 1. การเปดรบประสบการณใหม ๆ (Openness to Experience) หมายถง ความสามารถในการ

เปดรบสงใหม ๆ ความอยากรอยากเหน เมอเทยบกบความสม าเสมอ ถาคนใดมคา O สงจะหมายถงคนทมความคดสรางสรรค สนใจการเปลยนไปและสงใหม ๆ มความสนใจหลายอยาง ในขณะทคนทมคา O ต าจะหมายถงคนทมความสม าเสมอ มความสามารถท าสงเดมซ า ๆ มความมงมนกบการท าสงเดมซ าจนเกดเปนความเชยวชาญได โดยมการวดประเดน (Aspect) ยอยในเชงลกษณะนสยอยสองประเดนคอ Intellect (ปญญา) และ Openness (การเปดรบ)

2. มโนส านก (Conscientiousness) หมายถง ลกษณะนสยดานความมประสทธภาพในการท างาน คนทมคา C สงจะเปนคนมระเบยบ ชอบวางแผน มวนยในการท างาน ในขณะคนทมคา C ต า จะเปนคนทสบาย ๆ รจกปลอยวาง ไมคอยกงวล มความยดหยน โดยมการวดประเดน (Aspect) ยอยในเชงลกษณะนสยอยสองประเดนคอ Industriousness (ความอตสาหะ) และ Orderliness (ความมระเบยบ)

3. การรบพลงงานจากภายนอก (Extraversion) หมายถง ความสนใจตอโลกภายนอกและตองการมปฏสมพนธกบโลกภายนอก คนทมคา E สงหมายถงคนทชอบสงคม ชอบพดคย มพลง มการเรยกรองความสนใจบาง สวนคนทมคา E ต าจะหมายถงคนทชอบเกบตว ชอบคด สงวนทาท ชางไตรตรอง โดยมการวดประเดน (Aspect) ยอยในเชงลกษณะนสยอยสองประเดนคอ Enthusiasm (ความกระตอรอรน) และ Assertiveness (ความมนใจในตน)

4. การประนประนอม (Agreeableness) หรอความสามารถในการยอมรบและเหนอกเหนใจผอน คนทมคา A สงมแนวโนมทจะเปนคนชางเหนอกเหนใจ ชอบการประนประนอม แสวงหาความรวมมอ ชอบชวยเหลอคนอน ในขณะทคนทมคา A ต าจะหมายถงคนทชอบการแขงขน รกสงท

75

ทาทาย กลาพดกลาคยอยางตรงไปตรงมาโดยมการวดประเดน (Aspect) ยอยในเชงลกษณะนสยอยสองประเดนคอ Compassion (ความเหนใจผอน) และ Politeness (ความสภาพ)

5. ความหวนไหว (Neuroticism) หรอความเสถยรทางอารมณ ความไวตอสงทมากระทบ โดยคนทมคา N สงจะหมายถงคนทมกจะวตกกงวลไดงาย มความรสกออนแอ ขสงสาร และการตองการความชวยเหลอและตองการชวยเหลอผอนดวย ในขณะทคนทมคา N ต า จะหมายถงคนทมความมนใจในตวเองสง มความนง หรอบางครงอาจดเหมอนไมสนใจคนรอบขาง โดยมการวดประเดน (Aspect) ยอยในเชงลกษณะนสยอยสองประเดนคอ Volatility (ความเปลยนแปลงงาย) และ Withdrawal (การถอนตวจากสงคม)

แนวคด Myer Brigg Type Indicator (MBTI)

Myers, McCaulley, Quenk, and Hammer (1998) กลาวถงทมาของแนวคด MBTI วามจดเรมตนมาจากงานเขยนของ Carl Gustav Jung ซงภายหลง Katharine Cook Briggs ในชวงป 1875-1968 กบ Isabel Briggs Myers ในชวงป 1897-1980 ไดชวยกนศกษาคนควาแนวความคดนตอยอด โดยมเจตนารมณเบองตนเพอทจะท าความเขาใจความแตกตางของคนเพอใหเกดความรกความสามคคในการอยรวมกนในสงคมไดเปนอยางด จนเปนทมาของแนวคด MBTI ทไดมการเนนทการมองบคลกภาพของผคนเปน 4 มมมองหลกคอ 1 การรบพลงงาน : ระหวางพลงงานจากภายใน (Introvert) และพลงงานจากภายนอก (Extravert) 2. การรบรขอมล : ระหวางประสาทสมผส (Sensing) และสณชาตญาน (Intuition) 3. การตดสนใจ : การคด (Thinking) และความรสก (Feeling) 4. การจดการ : การวางแผนควบคม (Judging) และการปรบเปลยนตามสถานการณ (Perceiving)

หลงจากทไดท าความเขาใจการแบงกลมแตละประเภทแลว ความนาสนใจของ MBTI คอการน าอกษรแตละตวมารอยเรยงกนใหเกดเปนบคลกภาพแบบใหม โดยการผสม 4 มมมองเขาดวยกน ท าใหเกดรปแบบของบคลกภาพทแตกตางกนแยกออกมาไดอก 16 กลมดงตารางท 2.13

76

ตารางท 2.13 ลกษณะการจบคบคลกประเภทตาง ๆ ผาน 4 มมมองหลกของ MBTI

ทมา: ผวจย

วธการในการวเคราะหคนประเภทตาง ๆ นจะมใชการวเคราะหเพยงมมมองใดมมมองหนงเทานน แตเปนการน ามมมองมตของผน าทงสดานมาวเคราะหรวมกน เชน การจบกลมของบคคลทมลกษณะ ESTJ กลาวคอ เปนคนทมลกษณะชอบเขาสงคม เนนการประมวลขอมลในสมองผานการรบรดวยสงทสามารถจบตองได มหลกฐานใหเหนจรง ใหความส าคญกบการตดสนใจดวยเหตผล หลกการ และเปนบคคลทเนนการใชชวตดวยการวางแผน ตดสนใจในสงทท าลวงหนา โดยรวมแลวคนลกษณะนจะเปนคนทจรงจง ตงใจ ไมชอบเรองไรสาระ เปนคนกลาคดกลาตดสนใจ พดจาอยางตรงไปตรงมา

ลกษณะของแนวคด MBTI นเชอวามนษยเราไมไดมลกษณะบคลกภาพเพยงบคลกภาพเดยวตลอดเวลา แตจะมการปรบเปลยนไปตามสถานการณและเวลาทเหมาะสม เพยงแตลกษณะหลกของเรามกจะเปนลกษณะบคลกภาพทแสดงออกมาบอยทสดและเปนธรรมชาตทสดเทานน

กลาวโดยสรปคอ MBTI เปนแนวคดทใหคณคากบความแตกตางของบคคล โดยเชอวาทกบคลกภาพมทงขอดและขอเสยในตว แลวแตวาบคคลนนจะสามารถควบคมตวเองใหแสดงออกมาไดดตางกนขนาดไหน

2.3.1.3 ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบภาวะผน าทประสบความส าเรจตามลกษณะบคลกภาพของแนวคด Big 5 และ MBTI บททวนวรรณกรรมตามแนวคด Big 5

งานวจยของ Cable and Judge (2003, pp. 197-214) ไดท าการส ารวจลกษณะบคลกภาพของผน าจ านวน 189 คนจากองคกรตาง ๆ ทวโลก 140 แหง คนพบวาลกษณะนสยของผน าสงผลตอการท างานในทมอยางมาก โดยผมลกษณะ Extraversion คอนขางสง (E+) จะเปนคนทสามารถสรางแรง

สองขว ดานพลงงาน E I ดานขอมล S N ดานการตดสนใจ T F ดานการด าเนนชวต P J

ISTJ ISFJ INFJ INTJ

ISTP ISFP INFP INTP

ESTP ESFP ENFP ENTP

ESTJ ESFJ ENFJ ENTJ

เลอก 1 ตว

เลอก 1 ตว

เลอก 1 ตว

เลอก 1 ตว

มาประกอบเปน 16 กลม

77

บนดาลใจและดงคนในทมใหรวมงานกนไดด ในขณะทผทมคา Openess (O+) จะพงพาคนในทมนอยกวา ผทมคะแนน Neuroticism ต า (N-) จะเปนคนทใหความส าคญกบความจรงและเหตผลมาก และไมคอยใหความส าคญดานแรงบนดาลใจและอารมณความรสก ผทมคา Agreeableness สง (A+) จะไมคอยกดดนผอน ผทมคา Conscientousness สง (C+) จะเปนผทเนนเหตผลตรรกะ

จาก ทก ล าวไวในหวขอ 2.2.2 เ รองการว เ คราะ หผ น า แบบ Tranformational and Transactional Leader จะพบวา เ มอว เคราะหลกษณะของผ น าขางตนรวมกบแนวคด Big 5 Personalities พบวาการแสดงออกถงลกษณะผน าแบบใดตองศกษาดวยวาผตามมลกษณะเชนใด ผน าสามารถแสดงตวเปน Transformational Leader ได มกจะดลกษณะนสยของผตามดวย ถาผตามเปนคนทมลกษณะของ Transformational Leader เชนกน ผน านนควรมลกษณะนสย E+ เปนหลก กลาวคอเปนผทลกษณะ E+ O+ C- A+ N- เพราะผน านนตองเปนคนทสามารถใหแรงบนดาลใจคนในทม และสรางความผกพนในทมใหตอสตอไปไดเปนหลก แตถาผตามเปนคนทมลกษณะเปน Transactional Leader ผน านนควรมลกษณะนสย O- N- A- C+ กลาวคอ ควรจะเปนคนทไมตองเปดกวางในการใหแตละคนแสดงความคดเหนมากนก แตควรเนนทการจดการ สรางกรอบระบบ โดยใชเหตผลเปนหลก และเนนการวางแผนแนวทางการจดการมากกวาใหอสระกบทมงาน Judge, Bono, Ilies, and Gerhardt (2002, pp. 765-780) แสดงความคดเหนวา เมอเทยบกบลกษณะนสยของผน าโดยใช Big 5 Personalities Traits ในการวเคราะหแลว ลกษณะของผน าทมคาสหสมพนธทสงจะเปนผทมคา E+ ,N-,O+ C+ โดยทในบรรดาคาทงหมด สดสวนของ E+ เปนคาทสงผลตอภาวะผน ามากทสด ในขณะทคา A เปนคาทไมคอยมความเกยวของกบความส าเรจในการเปนผน าในองคกรเทาไร กลาวคอ ลกษณะนสยทส าคญทสดในการเปนผน าคอจะตองเปนบคคลทกลาพดกลาคย กลาแสดงออก และชอบในการพบปะผคนใหม ๆ นอกจากนผน านนตองมลกษณะการตดสนใจทแนวแน มการใชหลกการเหตผลมากกวาอารมณในการวเคราะหปญหา เปนคนทเปดรบมมมองใหม ๆ และพรอมจะปรบตวตามการเปลยนไปของโลก และสดทายตองเปนบคคลทมลกษณะนสยทชอบในการสรางระบบ วางแผนสงตาง ๆ และมวนยในการท างานใหประสบความส าเรจ โดยทบคคลนนอาจเปนคนทเนนการประนประนอมกบทมงาน หรอเนนการแขงขนตางสามารถประสบความส าเรจไดไมแพกน แนวความคดเหนขางตนมความสอดคลองกบงานวจยของ Steven and Ash (2001, pp. 500-517) ทพบวา ในการท างานบรหารใหส าเรจ ผ น าจะตองมลกษณะนสยทส าคญคอ ตองม Conscientiousness (C+) และ Entraversion (E+) สองลกษณะนสยนมคาสมพนธโดยตรงกบการเปนบคคลทมความมงมนในการท างานใหส าเรจ และการจะสามารถในการสรางความสามคค เพอตอส

78

กบความผนผวน และอปสรรคในทมงานไดหรอไม ลกษณะนสยดานการเปดกวาง (Openness: O+) และคณสมบตดานการประนประนอม (Agreeable: A+) นบเปนคณสมบตทส าคญเชนกน นอกจากน Howard and Howard (2000) ไดแสดงความคดเหนวา ลกษณะนสยทส าคญของผน าคอควรจะเปนบคคลทมความสขม วเคราะหตามหลกเหตผล หรอมลกษณะของ N- เปนหลก และมการปรบเปลยนในการใช N+ บางในบางสถานการณ เพอใหคนรอบขางไมมองวาเปนผน าทไรเมตตา ในขณะทในการออกสงคมกบการพบปะผคน Howardand Howard (2000) เชอวาลกษณะนสย E+ เปนลกษณะนสยหลกทผน าควรมโดยธรรมชาต และมการคดใครครวญสงตาง ๆ คนเดยวบางเปนบางสถานการณ (E-) ในดานวสยทศนของผน ามความสอดคลองโดยตรงกบลกษณะนสยดาน Openness ซงพบวาคนทมคา O+ จะเปนคนทสามารถก าหนดวสยทศนไดด แตตองอยในพนฐานของความเปนจรงในรปแบบของ O- ดวย และทส าคญตองเปนคนทมความมงมนไมเปลยนแปลงความคดหรอคลอยตามคนอนไดงายดายนก (A-) และสดทายในสวนของ Conscientiouness เปนสวนทมความส าคญเชนกน แต Howardand Howard (2000) กลบมความคดเหนทตางจากคนอน ๆ บางเลกนอยโดยอธบายวาคนทจะเปนผน าในยคทมการเปลยนแปลงไดควรเปนคนทชอบความสนกสนาน กลาวโดยสรปคอ บคคลทมลกษณะนสยของผน าควรจะลกษณะนสยหลกของผน าคอ O+,C+, E+, A- และ N-

ภาพท 2.17 ลกษณะนสยบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจ ทมา: Howard and Howard (2000, p. 117) กลาวโดยสรปคอ แนวคดบคลกภาพเชงลกษณะนสยของผน ามความเชอมโยงอยางมากกบความส าเรจของผน า ดงทงานวจยของ Cable and Judge (2003, pp. 197-214); Ployhart et al. (2000, pp. 455-486); Judge et al (2002, pp. 765-780); Steven and Ash (2001, pp. 500-517); Howard and Howard (2000) ตางไดแสดงความคดเหนถงความเชอมโยงของลกษณะของบคลกภาพกบภาวะผน าทเหมาะสมในองคกร จากงานวจยขางตนลวนแตมความเหนคอนขางตรงกนในเชงลกษณะนสย

79

บคลกภาพหลกสกลมทคลายคลงกน คอผทมลกษณะนสย E+, O+, C+ และ N- เปนลกษณะนสยหลกส าคญของผน าองคกร สวนมมมองของลกษณะนสยบคลกภาพดาน Agreeable เปนสวนทมคาความสมพนธกบภาวะผ น าย งนอยอย กลาวคอ ไมวาบคคลน นจะเปนคนทชนชอบการประนประนอมหรอไม ลวนแตสามารถประสบความส าเรจในดานภาวะผน าไดไมตางกนนก

ทบทวนวรรณกรรมตามแนวคด MBTI Schneider, Ehrhart, and Ehrhart (2002, pp. 275-299) ไดท าการ ศกษาบค ลกภาพของนกเรยนนกศกษาทไดรบเลอกเปนผน าในการท ากจกรรม เปนหวหนาหอง หรอเปนตวแทนของโรงเรยนในการไปแขงขนตาง ๆ วาบคคลเหลานมลกษณะบคลกภาพทเหมอนกนหรอแตกตางกนตามแนวคด MBTI อยางไร จากงานวจยพบวา ลกษณะบคลกภาพทมความเหมอนกนมากทสดของกลมคนเหลานคอลกษณะบคลกภาพแบบ Extravert เปนหลก กลาวคอ เดกทมกจะไดรบเลอกเปนผน ามกจะเปนกลมคนทลกษณะชอบเขาสงคม เปนคนทชอบท ากจกรรมรวมกบคนหมมาก Connelly, Gilbert, Zaccaro, Threlfall, Marks, and Mumford (2000, pp. 65-86) ไ ดท าการศกษาลกษณะบคลกภาพผน าของทหารในสหรฐอเมรกา พบวาลกษณะบคลกภาพของผน ามความเชอมโยงกบความรและลกษณะศกยภาพของผน าในกองทพ โดยพบวาลกษณะของผน าทพบมากทสดในกองทพคอผทมลกษณะบคลกภาพแบบ N (Intuition) หรอกลมคนทลกษณะบคลกภาพทชอบวเคราะหสงตาง ๆ ในรปแบบขององครวมเปนหลก งานวจยของ Cohen, Ornoy, and Keren (2013, pp. 78-87) ซงไดท าการศกษาลกษณะบคลกภาพของผจดการโครงการในธรกจตาง ๆ ถงลกษณะนสยทเหมอนกนของผจดการจ านวน 280 คน โดยความรวมมอระหวางสถาบน Center for Applications of Psychological Type (CPP) และ Standford Research Institute (SRI) ซ งไดท าการศกษาจากลกษณะผ น าโครงการจากอตสาหกรรมตาง ๆ ทวโลก โดยคนพบวาลกษณะนสยของผน าโครงการทมแนวโนมจะมลกษณะคลายกนคอลกษณะบคลกภาพแบบ NTJ (Intuitive, Thinking and Judging) กลาวคอเปนบคคลทใหความส าคญกบวสยทศน การคดตามหลกเหตผล และการวางแผนและท าตามอยางมวนย Tan and Tan (1999, pp. 15-31) ไดท าการศกษาลกษณะของผจดการในประเทศสงคโปร ซงเปนประเทศทมวฒนธรรมในการท างานหนก เนนการเรยนรและการพฒนาอยางตอเนอง จากการศกษาพบวาลกษณะของผจดการทวไปในประเทศสงคโปรมแนวโนมทจะมลกษณะบคลกภาพทคลายกนในรปแบบของ TJs (Thinking and Judging) ซงหมายถงลกษณะบคลกภาพของคนทใหความส าคญกบเหตผล ตรรกะความถกตอง มากกวาการใชอารมณและความสมพนธในการตดสนใจท าสงตาง ๆ และเปนคนทชอบวางแผนการท างาน

80

จากงานวรรณกรรมขางตนจะพบวาลกษณะของผน าในองคกรตาง ๆ มแนวโนมลกษณะของบคลกภาพทคลายกนคอ มแนวโนมทจะมลกษณะแบบ ENTJ คอเปนคนทเนนการเขาสงคม ชอบมองภาพรวม/เนนความส าคญของการคดในเชงวสยทศน มเหตมผล และมการวางแผนในการท างานอยางชดเจน

บทสรปการทบทวนวรรณกรรมเรองบคลกภาพของผน า จากการทบทวนวรรณกรรมของแนวคด Big 5 และ MBTI จะพบวาลกษณะบคลกภาพของผน ามความคลายคลงกนอย 5 ประเดนหลก แนวคด Big 5 ไดมการสรปวาลกษณะบคลกภาพของผน าทพงประสงคมกจะพบในบคคลท ม ล ก ษณ ะ O+ (Openness to new experience), C+ (Conscientousness), E+ (Extravert), A- (Negative in Agreeableness: Not easily distract from others opinion), N- ( Negative in Neuroticism: Emotion Stability) กลาวคอ ลกษณะผน าทพงประสงคตองมบคลกภาพหลก 5 ประการคอ เปนผทเปดรบตอประสบการณใหม เนนเหตผล ชอบเขาสงคม มความแนวแน และไมออนไหวทางอารมณ แนวคด MBTI ไดมการสรปลกษณะบคลกภาพทคลายกบแนวคด Big 5 ขางตนเชนกน กลาวคอ จากการศกษาลกษณะบคลกภาพผน าโดยใชแนวคด MBTI ในการวดพบวา ผน าสวนใหญมลกษณะบคลกภาพแบบ ENTJ (Entravert, iNtuition, Thinking, and Judging) กลาวคอบคลกภาพของผน าตามแนวคด MBTI ทมกพบมากทสดคอกลมคนทชอบเขาสงคม ใหความส าคญกบแนวคดเชงวสยทศน มเหตผล และใหความส าคญกบการวางแผน เมอน าแนวคดของ MBTI และ Big 5 มาวเคราะหรวมกนจะพบวา ผน าทพงประสงคจากสองแนวคดมความคลายคลงกน และเปนลกษณะผน าทพงประสงคในวงการธรกจจะมลกษณะบคลกภาพหลก 5 ประการคอ ชอบเขาสงคม, การใหความส าคญกบเหตผล, การเปดรบแนวคดใหม, การมวสยทศนส าหรบอนาคต และ การวางแผน โดยมการเชอมโยงของแนวคดตาง ๆ ดงแสดงในภาพท 2.18

80

ภาพท 2.18 ทมาและการเชอมโยงกรอบแนวคดดานบคลกภาพของผน า ทมา: ผวจย

กลาวโดยสรปคอลกษณะบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจจะประกอบไปดวยบคลกภาพดงตอไปน 1. ชอบเขาสงคม (Extraversion) หมายถงคนทไดรบพลงงานจากการมปฏสมพนธกบโลกภายนอก จงท าใหคนกลมนมแนวโนมทจะชอบพดคยและสรางเครอขาย (Connection) ในสงคม อยางเปนธรรมชาต 2. เนนเหตผลเปนหลก (Conciousness, Thinking) หมายถงคนทใหความส าคญกบการวเคราะหหลกเหตผล ความถกตอง และความยตธรรมทางดานความเสมอภาค เปนคนทชอบวเคราะหความเปนมากอนท าการตดสนใจอะไรลงไป 3. เปดรบแนวความคดใหม ๆ (Openness to New Experience, iNtuitive) หมายถงคนทพรอมจะรบฟง และเปดรบความเหนทแตกตาง ความคดเหนส าหรบอนาคต หรอขอมลใหม ๆ เพอน ามาประกอบในการตดสนใจ 4. มวสยทศนส าหรบอนาคต (iNtuitive Thinker) หมายถงผน าทใหความส าคญกบการมองไปขางหนา ไมยดตดอยกบความส าเรจในอดต หรอแนวคดทท ามาในอดตเทานน คนกลมนมกจะมความสามารถในการวเคราะหสงตาง ๆ ในองครวม เหนความเชอมโยงของสงตาง ๆ ในภาพกวาง 5. มการวางแผนทแนนอน (Judging, Negative in Neuroticism) หมายถง ผ น า ท ใหความส าคญกบการวางแผน และท าตามแผนการอยางมวนย มความตงใจ และไมเปลยนไปเปลยนมาเมอตดสนใจไปแลว

2.3.1.4 ลกษณะบคลกภาพอน ๆ นอกเหนอจากประเดนดานบคลกภาพของผน าทง 5 ตวดงทกลาวถงในหวขอ 2.3.1.3 แลว ยงมประเดนอน ๆ ทมกจะถกกลาวถงอกไดแก 1. ลกษณะบคลกภาพของผทมความมมานะ (Preserverance) Duckworth, A. L., Peterson, C., Matthews, M. D., and Kelly, D. R. (2007) ไดอธบายค าวา Grit เอาไวในหนงสอ Grit: Why passion and resilience are the secrets to success (ความมมานะ: ท าไมความตงใจและความอดทนถงเปนความลบสความส าเรจ) โดยใหค านยามของค าวามมานะ (Grit) หมายถง ความใฝฝน ความรกใครทพรอมจะทมเทและล าบากฟนฝาเพอเปาหมายระยะยาวของตน ความมมมานะในทนรวมถงความทรหดอดทน ความเพยรทจะมงมนไปขางหนาอยางมวนยเปนระยะเวลาหลายป โดยท ามนอยางหนกเพอใหอนาคตทตองการเกดขนจรง ความมมานะในทนไมไดหมายความถงพรสวรรค ไมไดรวมถงความฉลาดทางสตปญญา (IQ) หรอความฉลาดทาง

83

อารมณ(EQ) แตเปนความมวนย และความพยายามทจะสตอไปแมวาจะพบกบอปสรรคมากมายตามโดยทงานวจยชนนไดท าการทดลองกบกลมทหารทคายเวสพอยทโดยหาวาอะไรเปนปจจยทจะแบงแยกระหวางคนทยอมแพและลาออกไปกอนกบคนทจะไปตอได และคนทไปตอไปกบคนทมผลงานยอดเยยม สงหนงทคนพบในงานวจยครงนคอ คนทประสบความส าเรจไมใชคนทเกงทสด ไมใชคนทมเครอขายดทสด และไมใชคนทร ารวยกวา แตเปนคนทมความพยายามมากกวา Colvin (2010) ไดอธบายถงคณลกษณะของความมมานะโดยใชค าวาการฝกฝนอยางจดจอ(Deliberate Practice) Colvin แสดงความคดเหนวาความส าเรจของบคคลทกคนลวนแตเกดขนจากความตงใจ ท าและฝกฝนอยางตอเนองมากกวามาจากพรสวรรคทบคคลนนมอยแลวมาตงแตตน การฝกฝนอยางจดจอในทนไมไดหมายถงการท าในสงตนเองถนด สงทตนเองท าไดด แตเปนการตงมนสงทตวเองตองการและฝกฝนท าอยางตอเนองโดยประกอบไปดวยหลกการส าคญเชน ฝกฝนผานการออกแบบทเหมาะสม ฝกฝนและท าซ าบอย ๆ ฝกฝนโดยรบขอมลตอบรบ (Feedback) อยางตอเนอง ฝกฝนและยงท าตอไปแมวาจะไมอยากทจะท าหรอพบอปสรรค นอกจากนงานวจยของ Claro, S., Paunesku, D., and Dweck, C. S. (2016) นกวจยจากมหาวทยาลยสแตนฟอรด ท าการวจยโดยเกบขอมลของเดก ๆ ในวงการศกษามากกวา 10 ป โดยเกบขอมลทโรงเรยน 10 แหงในนวยอรค โดยประกอบไปดวยกลมตวอยางถง 400 คน งานวจยดงกลาวพบวาระหวางการใหเดกรบรวาความฉลาดคอสงดและใหรบรวาความฉลาดคอสงทบงบอกความส าเรจ กบใหเดกรบรวาความพยายามคอสงดและใหรบรวายงตอสยงประสบความส าเรจ จากการวจยพบวายงเดกถกสนบสนนใหยดตดกบความส าเรจโดยองจากเหตผล หรอผลงานทจบตองไดเดกจะยงกลวความลมเหลวและไมกลาท าสงทยากหรอมอปสรรคมากขน ในขณะทการสนบสนนทอารมณอยางความทมเท ความพยายามกลบท าใหเดกเรยนรทจะท าอะไรทาทาย และพฒนาไปสสงทยากกวามากขน กลาวคอ บคคลทสามารถบรหารอารมณไดดและใหอารมณความรสกเปนแรงขบดนในการท างานจะเปนผทพรอมทจะเผชญและตอสกบอปสรรคมากกวาคนทยดตดกบหลกการและเหตผลเทานน 2. ลกษณะบคลกภาพของผทชอบการเรยนร (Learning) Rath (2007) ไดใหค านยามของบคลกภาพของผทมความใฝรวา หมายถง คนทชอบทเรยนรสงใหม ๆ กระบวนการการเรยนรเปนสงทนาตนเตนยงกวาผลลพธทได บางสงทอาจจะดเหมอนจะไมไดมประโยชนมากนกในสายตาคนอน แตในสายตาคนกลมนจะมองวากระบวนการคนหา การฝกฝนเปนกระบวนการทนาตนตาตนใจ

84

Buckingham (2011, pp.124-141) กลาววาการเปนผใฝรเปนหนงในคณสมบตทส าคญของผน า บคลกภาพลกษณะนจะตนเตนกบสงทไมเคยรมากอน ในขณะทคนบางกลมจะหวาดกลวกบการเปลยนแปลงและเลอกทอยกบความสะดวกสบาย (Comfort Zone) แตผน าทประสบความส าเรจตองไมเปนอยางนน คนเปนผน าตองฉลาดและวองไวในการรบรสงตาง ๆ พรอมท าในสงทไมเคยท ามากอน ความอยากรอยากเหนมาพรอมกบความคลมเครอ Wiseman, McKeown and Covey (2010) ไดแสดงความเหนถงความส าคญของบคลกภาพการเปนผใผรของผน าในยคทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวไววา ผน าจะตองเปนคนทไมท าตวเปนน าเตมแกวทรอบรไปทกอยาง โดยเฉพาะในยคปจจบนทไมมใครรอะไรไปทกอยาง ตรงกนขามผน าทเหมาะสมในโลกยคปจจบนตองมคณสมบตในการกระตนความคดเพอใหคนในทมหาความรเพอเตมในฐานะผทาชง ทตองหาขอมลมาหกลางสมมตฐานของตน ไมใชหาทมทเปนผ ตามทคอบฟงค าสงเทานน 3. ลกษณะบคลกภาพของผทกลาตดสนใจ (Decisive) Rath (2007) ไดแสดงความคดเหนทกลาตดสนใจกลมนไวในนามของ นกบญชาการ โดยใหค านยามของลกษณะบคลกภาพเชนนวาหมายถงคนทชอบโนมนาวใหคนอนเชอในวสยทศนตามผน า คนกลมนมกจะมเปาหมายหลกไวในใจและจะท าทกอยางเพอจดการใหคนอนเชอตาม และท าสงทสอดคลองกบเปาหมายของตนใหได ลกษณะของคนเชนนจะเปนคนทไมกลวการเผชญหนา เพราะพวกเขาเชอการเผชญหนาจะน าไปสการแกปญหาได ในขณะทคนอนเลอกทจะประนประนอม แตผน าลกษณะนจะกลบจะยงแสวงหาขอมล และขอเทจจรงมาแสดงเพอผลกดนใหผอนเชอตาม หรอหาขอโตแยงทดกวามาเสนอ ผน าเชนนอาจจะโดนกลาวถงลบหลงวาหวดอ และดเหมอนเผดจการ แตเพราะคนกลมนเปนคนทกลาตดสนใจและกลาทจะเปนผก าหนดและตดสนใจวาจะเดนไปทางไหนดงนนเมอถงเวลาคบขน หรอจดทตองตดสนใจจรง ๆ คณลกษณะเชนนจงเปนคณลกษณะทจ าเปนอยางมาก นอกจากน Sommer, Loch, and Dong (2009) ไดแสดงความคดเหนถงความสามารถในการกลาตดสนใจลองผดลองถกของผประกอบการสตารทอพผานมมมองการรบมอกบความเสยง จากงานวจยพบวาผน าธรกจสตารทอพตองรบมอกบความเสยงอยางมาก ไมวาจะเปนการไมมขอมลทไมเพยงพอกบการตดสนใจเนองจากเปนธรกจแบบใหมทไมเคยเกดขนมากอน การเปนธรกจขนาดเลกทไมมปจจยสนบสนนดานเทคโนโลยเทาองคกรขนาดใหญและอน ๆ อกมากมาย ทงน ผวจยสรปวาการรบมอกบความเสยงทดทสดของธรกจสตารทอพมใชการใชเครองมอจดการกบความเสยงทมมา แตเปนการยอมรบความเสยง ยอมรบความไมแนนอนและความซบซอนทไมมากไว

85

ตงแตตน การบรหารเชนนเรยกวาการบรหารแบบลองผดลองถก โดยผน าจะบรหารความเสยงโดยการก าหนดวาจะเกดความลมเหลวตงแตตน แตจะควบคมภาวะของความลมเหลวนนจะเกดขนอยางรวดเรว (Fail Fast) เกดขนโดยมตนทนไมมาก (Fail Cheap) และเรยนรจากความผดพลาดเพอไปตอ(Fail Forward) จากงานวจยตางๆจะพบวา ลกษณะบคลกภาพของผทชอบเขาสงคม (Extraversion) ผทมเหตผล(Rational) ผทชอบวางแผนและคดเชงระบบ (Planning and System Thinking) ผทมวสยทศน (Visionary) ผ ท เปดรบสงใหมๆ (Openness) ถกพจารณาวาเปนบคลกภาพทส าคญของผ น า นอกจากนยงมงานวจยเพมเตมทกลาวถงบคลกภาพอนๆอก อาท บคลกของผทมความมมานะ(Preserverance) ผทชอบเรยนร (Learning) และผทกลาตดสนใจ (Decisive) ทถกพจารณาวาเปนบคลกภาพของผน าเชนกน 2.3.2. แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบศกยภาพของผน า

2.3.2.1 นยามศพทศกยภาพของผน า แนวคดของการหาศกยภาพของคนในองคกรเรมตนมาจากแนวคดทางดานเศรษฐศาสตรและการเมองในชวงปคศ. 1960 โดย McClelland สรางขนมาเพอใชในการแสดงความสมพนธถงประสทธภาพการท างานของระบบโรงเรยน วาเดกทเกงไมไดจ าเปนตองเปนคนทมผลงานดและท างานไดด แตคนทท างานไดดจะเปนคนทมศกยภาพ ดงนน จงเกดการพฒนาความสามารถของคนในองคกรขนมาแทน โดยเชอวาคนทมศกยภาพจะเปนคนทมผลงาน (Performance) ทดดวย ซง McClelland (1973) ไดใหนยามของศกยภาพ (Competency) วาหมายถง บคลกททบซอนอยภายในปจเจกบคคลแตละคน และเปนสงทก าหนดวาปจเจกบคคลผนนจะสามารถสรางผลงานในเกณฑทดตามก าหนดไดหรอไม (Chouhan and Srivastava, 2014) Boyatzis (1982) ก ล าวว า ศก ยภาพหมายถงลกษณะบคลกภาพทส าคญของคนแตละคน ซงประกอบไปดวยแรงผลกดน (Motive) ลกษณะนสย (Traits) ทกษะ (Skills) มมมองทมตอตวเอง (Self-Image) บทบาทในสงคม (Social Role) หรอลกษณะพนฐานความร (Body of Knowledge) ทคนใชในการท างานในองคกร ศกยภาพของแตละคนทเหมาะสม (Best Fit) ในการท างานกบองคกรจะเปนการเชอมกนดงภาพ

86

ภาพท 2.19 แนวคดภาวะผน า การปฏบตการ และศกยภาพของผน า ทมา: Boyatzis (1982)

ความเหมาะสมของแตละคนทจะสามารถแสดงศกยภาพของตวเองออกมาไดดทสดหรอไมขนอยกบองคประกอบ 3 กลมใหญคอ 1. ศกยภาพสวนบคคลรวมถงวสยทศน คณคา ความร ความสามารถ ความเชยวชาญสวนบคคล ความสนใจ รปแบบ คณธรรม 2.หนาทหรอบทบาท ทตองท า ซงประกอบไปดวยสงทตองท า แผนกหรอฝายทเกยวของ บทบาทหรอหนาทของบคคลนนในองคกร และ 3.สภาพแวดลอมในองคกร ซงประกอบไปดวยวฒนธรรมในองคกร โครงสรางขององคกร กลยทธการด าเนนการ และสภาพแวดลอมโดยรอบอน ๆ ทงหมดนลวนมสวนเกยวโยงกน การทบคคลใดจะสามารถแสดงศกยภาพของตนออกมาไดขนาดไหนขนอยกบสภาพแวดลอมและลกษณะงานของบคคลนนดวย (Boyatzis, 1982) Hornby and Thomas (1989, pp. 52-55) กลาววา ศกยภาพหมายถงความร (Knowledge) ทกษะ (Skills) และคณภาพในการเปนผจดการหรอผน าทมประสทธภาพในองคกร Woodruffe (1993, pp. 29-36) กลาววา ศกยภาพหมายถงกลมของรปแบบพฤตกรรมทน าไปสต าแนงทสามารถปฏบตตามภารกจ กลมงาน โดยใชศกยภาพเหลานนในการท างานได ในขณะทแนวคดของ Evangelista (2009, pp. 1-6) ไดแสดงความคดเหนวา ศกยภาพหมายถงงานบางอยางทเชอมโยงกบกจกรรมทองคกรตองท า ซงแตละปจเจกบคคลท าเพอใหเกดผลงานทมมาตรฐานและสามารถยอมรบได ศกยภาพเปนสงทเฉพาะเจาะจง สงเกตได และวดไดจากการท างานของบคคลดงกลาว แนวคดนใหความส าคญกบศกยภาพในแงมมของพฤตกรรมแสดงออกมาใหเหนในการท างาน

87

นอกจากน Spencer and Spencer (1993) ยงไดใหค าจ ากดความวา ศกยภาพหมายถงลกษณะบคลกภาพของปจเจกบคคล (Personal Characteristic) ทท าใหผน าหรอผบรหารสามารถท างานบางอยางตามทองคกรตองการได ซงเปนการพจารณายอนกลบไปถงลกษณะบคลกภาพ (Characteristic) หรอลกษณะเฉพาะบคคลทสามารถน าไปเปนปจจยในการคาดการณถงผลงานในการปฏบตการตาง ๆ ได แนวคดดงกลาวเชอวาศกยภาพจะเปนตวบงชความส าเรจของผลงาน ดงนน อะไรตามทสามารถวดได เหนได ในลกษณะสวนตวของบคคลนนลวนแตเปนสงทหมายถงศกยภาพดวยกนทงสน จากค านยามทไดมาขางตนท งหมด แนวคดของ Spencer and Spencer (1993) มความใกลเคยงและสามารถอธบายครอบคลมแนวคดอน ๆ ไดมากทสด ดงจะเหนวาแนวคดดงกลาวมการอธบายลกษณะของศกยภาพของคนทจะสามารถสรางผลงานทเหนอกวาคนทวไป ในแตละสถานการณได ในลกษณะของศกยภาพทเกยวของกบ โมเดล KASO (KASO Model: Knowledge, Ability, Skills, และ Other Attributes) ซงประกอบไปดวย

- ความร (Knowledge) หมายถง ขอมลบางอยางทปจเจกบคคลไดรบจากระบบการศกษา เพอใหสามารถท างานบางอยางไดโดยตรง

- ความสามารถ (Ability) หมายถง สงทมความเจาะจง เชน ความเฉลยวฉลาด การตอบสนองตอการกระตนในรปแบบตาง ๆ โดยทความสามารถมกจะถกวดผานการทดสอบใหบคคลดงกลาวลองท าบางอยางสงบางอยางเพอดประสทธภาพในการท างานนน ๆ

- ทกษะ (Skills) หมายถง ความเชยวชาญในการใชเครองมอ การวเคราะห หรออปกรณตาง ๆ ในการท างาน ทกษะมกเปนสงทแตละคนเรยนรจากสภาพแวดลอมในการท างานอยางเปนทางการและไมเปนทางการ

- มมมองอน ๆ (Other Attributes) หมายถง รปแบบบคลกภาพบางอยางทตองมเพอใหสามารถท างานไดด รวมถงบคลกภาพ มมมองทมตอตนเอง ลกษณะนสยบคลกภาพ แรงผลกดนจากภายใน

Shermon (2004) ไดเสนอแนวคดตอยอดจากแนวคดของ Spencer and Spencer (1993) วา

แนวคด KASO Model สามารถจบกลมของศกยภาพออกมาได 2 รปแบบ โดยทความร (Knowledge) และทกษะ (Skills) เปนสวนของ ทกษะดานเทคนค (Techincal Skills) สามารถวดไดและเหนไดโดยชดเจน (Visible Competency) ในขณะทความสามารถ (Ability) และมมมองอน ๆ (Other Attibites) เปนสวนของไมใชทกษะดานเทคนค (Non-Technical Skills) ดงแสดงดงภาพท 2.20 โดยทประเดนตาง ๆ มรายละเอยดดงน

88

- ทกษะดานเทคนค หมายถงความเชยวชาญเฉพาะดานบางอยางในอตสาหกรรม ในกระบวนการ ในเทคโนโลย หรอกลมความรความเชยวชาญเฉพาะดาน เชน ความรในดานความปลอดภย กฎหมายการตดตอสอสารระหวางประเทศ การบรหารจดการกระบวนการสงของ การบรหารธรกจตนน าและปลายน า ศกยภาพเหลานมกจะตองอาศยการจดอบรม การเรยนรมาจากระบบการศกษา ทท าใหกลมคนเหลานไดรบเอกสารยนย นความสามารถเฉพาะดาน (Certification) ทรองรบโดยสถาบนตาง ๆ ทกษะสวนนถาเปรยบเสมอนกบภเขาน าแขง จะเปนสวนทอยเหนอน า เปนสวนทสามารถเหนไดงาย และสามารถพฒนาไดงาย การพฒนาทกษะดานเทคนคสามารถพฒนาไดงายดวยการจดอบรม การใหฝกฝนหนางาน (On the Job Training) หรอการเสรมความรดวยการสอนงาน

- ทกษะดานไมใชเทคนค หมายถงความสามารถดานคน (Soft Skills) ซงมกจะเกยวโยงกบความสามารถในดานการบรหารคน การบรหารสงทเกยวเนองกบลกษณะนสยทแตกตางของคน โดยทไมไดมรปแบบตายตว เปนทกษะทไมไดระบเจาะจงเฉพาะอตสาหกรรม เฉพาะธรกจ หรอเฉพาะหนวยงานใดหนวยงานหนง ทกษะลกษณะนมกจะเชอมโยงกบงานทมความซบซอน และออนไหวเนองจากมความเกยวเนองกบปจจยภายในของผน า ถาเปรยบเปนภเขาน าแขง ศกยภาพสวนนจะเปนสวนทอยใตน า รวมถงแรงผลกดน ลกษณะนสย หรอมมมองทมตอตนเอง ซงเปนคลนใตน าทสงผลตอพฤตกรรมทแสดงออกมาใหเหนเหนอน า การพฒนาทกษะในสวนนนบวาท าไดยากทสด เพราะไมมรปแบบตายตวในการพฒนา ไมสามารถก าหนดไดวาแตละคนจะรบรสงทตองการพฒนาไดถงระดบใดแลว

ภาพท 2.20 โมเดลภเขาน าแขงดานศกยภาพ ทมา: Spencer and Spencer (1993)

89

ภาพท2.20 จะเหนวา องคประกอบทส าคญของศกยภาพในสวนทสามารถเหนไดวดผลไดและสามารถพฒนาไดงายเปนสวนทอยเหนอน าเปนหลก ในขณะทสวนทอยใตน ามกจะเปนเรองของแตละบคคลทมความเกยวโยงกบตวตนทางดานบคลกภาพ เปนศกยภาพแฝงทตองการการเรยนรเปนเฉพาะรายบคคล ซงรวมถงมมมองทมตอตนเอง ลกษณะนสยทางบคลกภาพ แรงผลกดน สงเหลานไมสามารถเหนหรอวดไดโดยงาย จงตองใหแนวคดทางดานจตวทยาเขามาชวยในการอธบายความตางดานบคลกภาพเพมเตม

กลาวโดยสรปส าหรบงานวจยในครงน ศกยภาพของผน า หมำยถง ลกษณะของกลมพฤตกรรม และกำรแสดงออกของผน ำในรปแบบของกำรกระท ำทสำมำรถพฒนำไดผำนกำรฝกฝนและใหควำมร ท ำใหศกยภำพจะสำมำรถตควำมไดในดำนของทกษะ ควำมร

2.3.2.2. ทฤษฎและแนวคดทเกยวของกบศกยภาพของผน า แนวคดดานศกยภาพของ Spencer and Spencer (1993) แนวคดดงกลาวถกอธบายโดย Spencer and Spencer (1993) ซงไดมการแบงกลมศกยภาพ

หลกเปน 6 กลมใหญ ในแตละกลมจะเปนการอางถงศกยภาพทผน าระดบตาง ๆ ในองคกรตองมตงแตระดบหวหนางาน (First line supervisor) ผจดการระดบกลาง (Middle Manager) และผบรหารระดบสง (Executive) ซงจะมการลดหลนของศกยภาพทหวหนางานจะมศกยภาพหลก (Core Competency) นอยกวา และเพมขนเรอย ๆ ในระดบสงขนไป ดงนนจงท าใหกลมผบรหารระดบสงจะเปนกลมทตองมศกยภาพหลกรวมในทกดานมากทสด โดยทมการแบง 6 กลมศกยภาพหลกดงน

- ศกยภาพดานความส าเรจและการปฏบตงาน หมายถงศกยภาพสวนบคคลในการปฏบตงานใหส าเรจตามทองคกรตองการ ซงเปนกลมศกยภาพทผน าระดบสง (Executive) มกจะม เพราะคนกลมนตองเปนผผลกดนใหเกดความส าเรจในองคกร เปนกลมทใหความส าคญกบภาพรวมขององคกร ความเสยง การคดเชงนวตกรรม การค านวณ และใหความส าคญกบก าไรขาดทนขององคกรมากกวากลมผจดการระดบกลางและหวหนางานระดบลาง

- ศกยภาพดานความชวยเหลอและการบรการบคคลทวไป (Helping and Human Service) หมายถงความสมครใจในการคดและชวยเหลอเพอนรวมงานรอบขาง การศกษาวจยพบวา ศกยภาพสวนนเปนศกยภาพทส าคญของบคคลทวไปทองคกรตองการ แตอาจจะไมใชศกยภาพหลกของผจดการระดบสง

- ศกยภาพดานผลกระทบและการโนมนาวใจ (Impact and Influencer) เปนทกษะส าคญทผน าทกคนตองม โดยเฉพาะผบรหารระดบกลางทตองใหความส าคญกบการสรางเครอขาย

90

ระหวางเพอนรวมงาน โดยผบรหารระดบสงทมศกยภาพในสวนนมกจะสามารถดงใจพนกงานไดมากทสดในรปแบบทพดและท าใหเขาถงพนกงาน (Walk the Talk) อกดวย

- ศกยภาพดานความสามารถในการจดการ (Managerial) เปนสวนทผบรหารระดบสงและระดบกลางตองใหความส าคญอยางมาก จากงานวจยของ Spencer and Spencer (1993) ไดแสดงใหเหนวา ผบรหารและผจดการทกลาพด กลาตดสนใจ กลาเผชญหนากบปญหากบคนอน ๆ ในองคกรมแนวโนมทจะมผลงานดกวาคนทไมสามารถจดการคนในองคกร

- ศกยภาพดานการรบร (Cognitive) หรอการวเคราะหภาพรวมขององคกร เปนศกยภาพทส าคญส าหรบผบรหารเชนกน ซงเกยวโยงกบการวเคราะหหากลยทธ และก าหนดวสยทศนขององคกร

- ศกยภาพดานประสทธภาพสวนบคคล (Personal Effectiveness) เปนสงทผน าทกกลมตองพฒนาเปนสวนทเกยวโยงกบตวตนและการเขาใจตนเอง ประกอบไปดวยความสามารถในการควบคมตวเอง (Self-Control) ความมนใจในตวเอง (Self-confidence) ความสามารถในการปรบตว (Flexibility) ความยดมนกบองคกร (Organizational Commitment)

แตละกลมศกยภาพจะประกอบไปดวยศกยภาพยอยดงตารางท 2.14

91

ตารางท 2.14 กลมศกยภาพตามแนวคด Spencer and Spencer (1993)

กลมของศกยภาพ ลกษณะศกยภาพ 1 กลมความส าเรจและการ

ปฏบตงาน (Achivement and Action)

1. ความมงมนในความส าเรจ (Achievement Assessment) 2. การเคารพค าสง คณภาพของงาน และความแมนย า (Concern For

Order, Quality And Accuracy) 3. การรเรมสรางสรรค (Initiative) 4. การหาขอมลเพมเตม (Information Seeking)

2 กลมความชวยเหลอและการบรการบคคลทวไป (Helping and Service)

5. การท าความเขาใจความตางระหวางบคคล (Interpersonal Understanding)

6. การบรการลกคา (Customer Service Orietation) 3 ผลกระทบและการโนมนาวใจ

(Impact and Influencer) 7. ผลกระทบ และ การโนมนาวใจ (Impact and Influence) 8. การตระหนกถงองคกร (Organization Awareness) 9. การสรางความสมพนธ (Relationship Building)

4 ความสามารถในการจดการ (Managerial)

10. การพฒนาคนอน (Developing Others) 11. ตรงไปตรงมา (Directiveness Assertiveness) 12. การท างานรวมกนและการท างานเปนทม (Teamwork and

Cooperation) 13. ผน าทม (Team Leadership)

5 การรบร (Cognitive) 14. การวเคราะหขอมล (Analytical Thinking) 15. การมองภาพแบบองครวม (Conceptual Thinking) 16.ความเชยวชาญทางดานเทคนค (Technical/Professional/Managerial

expertise) 8 ประสทธภาพสวนบคคล

(Personal Effectiveness) 17. ความสามารถในการควบคมตวเอง (Self-control) 18. ความมนใจในตวเอง (Self-confidence) 19. ความสามารถในการปรบตว (Flexibility) 20. ความยดมนกบองคกร (Organizational Commitment)

ทมา: Spencer and Spencer (1993)

92

แนวคดศกยภาพผน าตามแนวคดศกยภาพ 5 ประเภทของ Tucker และ Cofsky จากแนวคดของ Tucker and Cofsky ไดกลาวถง 5 องคประกอบหลกของศกยภาพไววา ศกยภาพประกอบไปดวย 5 สวนหลก ประกอบไปดวย

1. ความร (Knowledge) หมายถงความสามารถในการเรยนรของคนแตละคน 2. ทกษะ (Skills) หมายถงความสามารถของคนแตละคนในการปฏบตการ 3. แนวคดและคณคาทมตอตนเอง (Self concept and Values) หมายความรวมถงทศนคต

คณคา และมมมองทมตอตนเอง ซงรวมถงความมนใจในตนเอง 4. ลกษณะนสย (Traits) ซงหมายถงลกษณะบคลกภาพ และวธการตอบสนองกบ

สถานการณหรอขอมลทไดรบ มกเปนสงทเปนพรสวรรคทตดตวมาตงแตก าเนด 5. แรงผลกดน (Motives) ซงรวมถงอารมณ ความตองการ ความตองการทางกายภาพ

(Chouhan and Srivastava, 2014) ดงแสดงในภาพท 2.21

ภาพท 2.21 ความเชอมโยงของทมาของศกยภาพของผน าทน าไปสผลลพธทพงประสงค ทมา: Chouhan and Srivastava (2014)

แนวคดศกยภาพของผน าโดย Young และ Dulewicz

Young and Dulewicz (2005) ไดท าการศกษาลกษณะของผน าทมลกษณะนสยชอบสงการ วาคนเหลานตองมศกยภาพพเศษดานไหนบางจงจะประสบความส าเรจในการเปนผน า แนวคดดงกลาวไดมการเสนอวาผน าทเกงจะตองมความสามารถในการรบมอ 3 ประเดนหลกใหไดคอ

- ความสามารถในการรบมอกบความทาทาย (Coping with Challenge) รวมถงความสามารถในเชงวสยทศน

- ความสามารถในการรบมอกบการเปลยนแปลง (Coping with Change) - ความสามารถในการรบมอกบความซบซอน (Coping with Complexity)

93

โดยกลาววาผทเปนผน าในยคใหมตองมศกยภาพในประเดนดงกลาวขางตนในการเปนผน าทด และถาผน าคนใดสามารถรบมอกบทงสามประเดนขางตนไดจะท าใหบคคลนนมความสามารถทจะคดในเชงวสยทศนในการท างานใหส าเรจได สามารถเชอมโยงใหทมงานและทรพยากรทมอยจ ากดสามารถประสานกนไดเปนอยางด เปนตวอยางของการแสดงบทบาท หนาทความรบผดชอบทเหมาะสมในการท างาน และน าไปสความส าเรจไดในทายทสด โดยองคประกอบยอยในศกยภาพหลกขางตนแสดงดงในตารางเรยง ตารางท 2.15 กลมศกยภาพของผน าตามแนวคด Young and Dulewicz (2005)

ความทาทาย (Challenge) การเปลยนแปลง (Change) ความซบซอน (Complexity)

• การท าความเขาใจเจตนาของผบงคบบญชา

• การก ากบใหผใตบงคบบญชาปฏบตงาน

• การตดสนใจภายใตเวลาทก าหนด • ความมงมน

• การก าหนดทศทาง • ความเขากบทมงาน • การจงใจ • ความเชยวชาญในสงทท า

• การวางแผนและก าหนดงบ • การก ากบดแลผคน • การควบคมและแกไขปญหา • การควบคมสภาพแวดลอม

ทมา: Young and Dulewicz (2005, p. 230)

แนวคดโมเดลศกยภาพของผน าระดบโลก (The Global Leadership Competency Model) แนวคดดงกลาวมาจาก Tubbs and Schulz (2006) ซงไดกลาววาลกษณะของศกยภาพผน าสามารถแสดงออกมาในรปแบบของความทบซอนในมมมองตาง ๆ ดงภาพท 2.22

94

ภาพท 2.22 ลกษณะศกยภาพ คณคา และบคลกภาพหลกของผน า ทมา: Tubbs and Schultz (2006, p. 33)

ภาพท 2.22 แสดงใหเหนวาบคลกภาพเปนแกนหลกทเปนตวขบเคลอนจากภายในทสงผลใหคนแตละคนใหคณคากบสงทตางกน และจากคณคาทตางกนท าใหแตละคนเลอกทจะแสดงศกยภาพทแตกตางกนออกมา โดยรายละเอยดในแตประเดนตาง ๆ ประกอบดวย

- บคลกภาพหลกสวนบคคล: บคลกภาพสวนบคคลเหลานมกจะเปนสงทตดตวมาตงแตเดก และไมคอยมการเปลยนแปลงแมวาเวลาจะผานไปตาม

- คณคา หมายถงการตความและการใหความส าคญกบสงตาง ๆ รอบตวทตางกนของคนแตละคน สวนนเปนสวนทอาจมการเปลยนแปลงถาไดรบขอมล หรออยในสภาพแวดลอมทตางออกไป

- ศกยภาพ หมายถง ลกษณะทางพฤตกรรมทแสดงออกมา หรอหมายถงทกษะทแตกตางกนของแตละคนในรปแบบของศกยภาพทหลากหลาย (Meta-Competencies) ซง Tubbs and Schultz ไดท าการส ารวจลกษณะของผน าทวโลกจ านวน 90,000 ราย และสรปเกยวกบลกษณะของพฤตกรรมของผน าระดบสากลเอาไว 7 ประเดนหลกดงแสดงในภาพท 2.23 โดยทรายละเอยดของแตละศกยภาพประกอบไปดวย

บคลกภาพหลก

คณคา (Value)

ศกยภาพ

95

ภาพท 2.23 กลมศกยภาพของผน าตามแนวคด Global Leadership Competency Model ทมา: Tubbs and Schultz (2006, p. 33) 1. ทศนคตเปนทกอยาง (Attiude is everything) โดยใหค าอธบายวาการท าตามความปรารถนาสวน

บคคลใหส าเรจเปนสงส าคญ แตสงทส าคญยงกวาคอการท าใหความปรารถนานนตรงกบวสยทศนขององคกรดวย การแสดงออกถงความสามารถในการรบมอกบความแตกตางทางดานศกยภาพของแตละคน ซงทศนคตในทนจะมความหมายรวมถงความมนใจในตนเอง และมนใจในคนอนดวย

2. ผน าคอแรงผลกดน (Leadership The Driving Force) ซงหมายถง การมงหาความส าเรจเปนสงทสะทอนความเปนผน าผานการโนมนาว การสรางทม และการพฒนาอยางไมสนสดไดอยางดทสด คนทเปนผน าตองสามารถสรางความไววางใจ ความสมพนธอนด ควบคไปกบการสรางประสทธภาพในการท างานผานการใหค าปรกษา การประเมนผลงาน การเปนแบบอยางทดในการท างาน ทงหมดนเปนหนาทของคนทเปนผน าทเปนแรงขบเคลอนในการสรางความส าเรจใหกบการท างาน

3. การ สอสารหรอ เ สยงจากผ น า (Communication, The Leader’s Voice) การ สอสาร ท มประสทธภาพนบเปนอกหนงปจจยส าคญในการสรางทมงาน ซงรวมถงความสามารถในการแสดงออกอารมณทางบวก การฟง การใชวจนภาษาและอวจนภาษาในการสอสาร การใชทกษะในการเจรจาตอรอง การเลอกใชค าทท าใหทมงานเกดก าลงใจในการท างาน และการพดเพอกอใหเกดการรวมกนแสดงความคดเหน การลดการนนทา การใชเทคนคในการน าเสนอ สงเหลานลวนแตเปนสงทจ าเปนในการบรหารงานดวยกนทงสน

96

4. นวตกรรมและความคดสรางสรรค (Innovation and Creativity) เปนศกยภาพทรวมถงการสรางบรรยากาศการท างานทกอใหเกดความคดสรางสรรคและนวตกรรมใหม ๆ การกระตนใหคนรวมกนคดและเสนอความคด รวมกนตดสนใจ กระตนใหคนพฒนาความคดสรางสรรคของตวเอง โดยเฉพาะอยางยงในปจจบนของธรกจสตารทอพทการคดสรางสรรคเขามามบทบาทหลกในการสรางใหเกดความส าเรจ นวตกรรมนบเปนหนงในปจจยทใชตดสนความอยรอดขององคกร ดงนนหวขอนจงจ าเปนและตองใหความส าคญอยางมาก

5. การน าการเปลยนแปลง (Leading Change) หมายถงความสามารถในการน าการเปลยนแปลงแบบเปลยนสภาพ (Transformational Change) มาสองคกร รวมถงความสามารถในการสรางการเรยนรอยางตอเนอง การสรางระบบทชวยใหคนรกการเปลยนแปลง และปรบตวตอสงใหม ๆ อยางตอเนอง การพฒนาตวแทนผสรางการเปลยนแปลง (Change Agent) การกระตนใหคนคดและวเคราะหถงสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงไปอยเสมอ

6. ทมงานและผตาม (Teamwork and Fellowership) ศกยภาพดงกลาวรวมถงความสามารถของคนในทม ไมวาจะเปนการตดสนใจแกไขปญหาภายใตกรอบการใหและรบรางวล การรกษาการเมองภายในองคกร การสรางความมงมนใหเกดกบทมงาน การพฒนาการท างานอยางตอเนองของพนกงานและทมงานเอง

7. การท าความเขาใจภาพกวาง (Understanding the Big Picture) คนทจะเปนผน าไดตองแสดงใหเหนถงศกยภาพรอบดานของตวเองไดดวย บคคลนนตองการสามารถท าความเขาใจการเชอมโยงของสวนงานตาง ๆ ผลกระทบทเกดขนในมมมองทใหญขน

แนวคดศกยภาพของผน าโดย Goleman, Boyatzis and McKee (2013, pp. 39-45) แนวคดของ Goleman, Boyatzis, and McKee (2013) กลาวถงความสามารถในการพฒนา

ภาวะผน า ไดกลาวถงศกยภาพของผน าในมมมองของสองดานหลกคอ ดานทเกยวของกบศกยภาพสวนบคคล และศกยภาพในการอยรวมกนในสงคม โดยอธบายในรปแบบของความฉลาดทางดานอารมณและความรสกในดานตาง ๆ ของตวผน าเอง (Emotional Intelligence) แนวคดดงกลาวไดมการอางถงลกษณะของศกยภาพดงแสดงในตารางท 2.16

97

ตารางท 2.16 กลมศกยภาพของผน าตามแนวคด Goleman

ศกยภาพสวนบคคล (Personal Competence) ศกยภาพตอสงคมสวนรวม (Social Competence)

การตระหนกรในตนเอง (Self-awareness)

การควบคมตนเอง (Self-management)

การตระหนกรในสงคม (Social-awareness)

การควบคมสงคม (Social-management)

• การรบรทางอารมณ (Emotional Self-awareness)

• การประเมนตวเองไดอยางแมนย า (Accurate Self-Assessment)

• ความมนใจในตนเอง (Self Confidence)

• การควบคมอารมณของตนเอง (Emotional Self-Control)

• ความโปรงใส (Transparency)

• ความสามารถในการปรบตว(Adaptability)

• การมงหวงความส าเรจ (Achievement)

• ความคดรเรมสรางสรรค (Initiative)

• การมองโลกในแงด (Optimism)

• ความเหนอกเหนใจ (Empathy)

• การตระหนกถงสงทเกดขนในสงคม (Organization Awareness)

• การใหการบรการ (Service)

• การสรางแรงบนดาลใจ (Inspirational Leadership)

• การโนมนาวใจ (Influence) • การพฒนาผอน (Developing others)

• ตวกระตนการเปลยนแปลง (Change Catalyst)

• การบรหารความขดแยง (Conflict Management)

• การสรางความผกพนธ (Building Bonds)

• การท างานเปนทมและการรวมมอกน (Teamwork and Collaboration)

ทมา: Goleman, Boyatzis, and McKee (2013, p. 39)

แนวคดดงกลาวมความเชอวา ในการพฒนาศกยภาพของคนตองเรมตนพฒนาจากการเขาใจและตระหนกรกอนวา บคคลนนยงขาดอะไรและตองการพฒนาในสวนใดเพมเตม โดยมหวขอทเกยวของศกยภาพดานการคนหาตนเองอยสามดาน ทงนทงนน การเรยนรและตระหนกถงศกยภาพจะไมมประโยชนถาบคคลเหลานนไมรวาจะน ามาใชกบตวเองอยางไร จงเปนทมาของศกยภาพกลมทสองในเรองของการควบคมตนเอง ซงประกอบไปดวยศกยภาพหลกทเกยวของจ านวน 6 ประเดน

เมอท าความเขาใจเกยวกบศกยภาพของตนเองไดแลว ตองวเคราะหถงการเขาใจบคคลรอบขางดวย เปนการคนหาศกยภาพ หรอการท าความเขาใจสงทเกดขนในองคกร ซงประกอบไปดวยศกยภาพหลกทเกยวของจ านวนสามกลม และสดทายเมอรถงสถานการณและศกยภาพของคนรอบตวแลว จ าเปนอยางยงทคนเปนผน าตองสามารถควบคมหรอจดการคนรอบขางใหไดดวย โดย

98

อาศยศกยภาพกลมทส ซงประกอบดวย 7 องคประกอบหลก เมอรวมทงหมดแลวแนวคดดงกลาวไดมการแบงกลมศกยภาพหลกออกเปน 18 กลม

2.3.2.3. ทบทวนวรรณกรรมทเกยวของกบศกยภาพของผน า

ศกยภาพของผน าเปนแนวคดทเกดขนในชวงปคศ. 1960 โดย McClelland ซงมจดประสงคเพอแสดงความสมพนธถงประสทธภาพการท างานวา คนทเกงไมจ าเปนตองเปนคนทมผลงานดและท างานไดด แตคนทท างานไดดจะเปนคนทมศกยภาพ ซงสามารถน าแนวคดและทฤษฎศกยภาพมาสรปไดดงตารางท 2.17

98

ตารางท 2.17 สรปแนวคด และทฤษฎทเกยวของกบศกยภาพทพงประสงคของผน า

Spencer and Spencer Competency Model

Tucker and Cofsky Competency Model

Young and Dulewicz Competency Model

Tubbs and Schulz Competency Model

Goleman, Boyatzis and McKee Competency Model

- ความมงมนในความส าเรจ - การเคารพค าสง - การรเรมสรางสรรค - การหาขอมลเพมเตม - การท าความเขาใจความตางระหวาง

บคคล - การบรการลกคา - ผลกระทบการโนมนาวใจ - การตระหนกถงองคกร - การสรางความสมพนธ - การพฒนาคนอน - ความตรงไปตรงมา - การท างานรวมกน - ผน าทม - การวเคราะหขอมล - การมองภาพรวม - ความเชยวชาญดานเทคนค - การควบคมตนเอง - การปรบตว - ความมนใจในตนเอง - ความยดมนกบองคกร

- ความร - ทกษะ - มมมองตอตนเอง - ลกษณะนสย - แรงผลกดน

ความทาทาย - ก า ร ท า ค ว า ม เ ข า ใ จ เ จ ต น า ข อ ง

ผบงคบบญชา - การก ากบใหผใตบงคบบญชาปฏบตงาน - การตดสนใจภายใตเวลาทก าหนด - ความมงมน การเปลยนแปลง - การก าหนดทศทาง - ความเขากบทมงาน - การจงใจ - ความเชยวชาญในสงทท า ความซบซอน - การวางแผน/งบ - การก ากบดแลผคน - การควบคมและแกไขปญหา - การควบคมสภาพแวดลอม

- การท าความเขาใจภาพกวาง - ทมงานและผตาม - การน าการเปลยนแปลง - นวตกรรมและความคดสรางสรรค - การสอสาร/เสยงจากผน า - ผน าคอแรงผลกดน - ทศนคตเปนทกอยาง

- การรบรทางอารมณ - การประเมนตวเองไดอยางแมนย า - ความมนใจในตนเอง - การควบคมอารมณของตนเอง - ความโปรงใส - การปรบตว - การมงความส าเรจ - ความคดรเรม - การมองโลกในแงด - ความเหนอกเหนใจ - การตระหนกถงสงทเกดขนในสงคม - การใหการบรการ - การสรางแรงบนดาลใจ ( Inspirational

Leadership) - การโนมนาวใจ - การพฒนาผอน - ตวกระตนการเปลยนแปลง - การบรหารความขดแยง - การสรางความผกพน - การท างานเปนทม และการรวมมอกน

ทมา: ผวจย

จากขอมลขางตนทงหมดจะเหนวาลกษณะศกยภาพของผน ามการแบงตามแนวคดตาง ๆ ขางตนมาจดกลมรวมแลวจะสามารถแบงกลมหลกของศกยภาพทคลายคลงไดเปน 4 กลมหลกคอ

1. กลมทเกยวของกบการปฎบตงานใหไดมาซงผลลพธ เชน ความตรงไปตรงมา การยดมนกบองคกร ความมงมนในการท างาน ความเชยวชาญเฉพาะตว

2. กลมทเกยวของกบพฤตกรรมทเหมาะสมของผน า เชน การควบคมตนเอง การตระหนกรถงความสามารถของตนเอง การปรบตว การคดรเรมสรางสรรค

3. กลมความสมพนธกบสงคม เชน การสรางความสมพนธ การท าความเขาใจความตองการขององคกร การควบคมสภาพแวดลอม

4. กลมพฤตกรรมและทกษะในการบรหารคน เชน การบรหารทมงาน การสอสาร การก าหนดวสยทศน การเปนผน าในการเปลยนแปลง

2.3.2.4 ลกษณะศกยภาพอน ๆ

นอกเหนอจากประเดนดานศกยภาพดงทกลาวถงในหวขอ 2.3.2.3 แลว ยงมประเดนอน ๆ ทมกจะถกกลาวถงอกเชน ลกษณะศกยภาพดานการโนมนาวใจ (Convincing) Bursk, E. C. (2006) ไดแสดงความคดเหนถงความสามารถในการขายวามความจ าเปนอยางมากในโลกธรกจปจจบน โดยทการขายในปจจบนตองเปนการขายโดยไมกดดนผทตองการโนมนาว เปนการขายความคดโดยทผรบสารมอ านาจในการตดสนใจ วธการสรางความนาเชอถอในการโนมนาวสามารถท าไดดวยการสอสารอยางจรงใจ มงเนนทการเสนอประโยชนหรอคณคาทผรบสารตองการอยางแทจรง Robbins, T. (2010) ไดแสดงความคดเหนถงพลงของความสามารถในการโนมนาวใจผอนเชนกน โดยกลาววา ความสามารถในการโนมนาวใจเปนทกษะทส าคญทสดทตองพฒนาเพอจะประสบความส าเรจ เพราะถาไมสามารถโนมนาวใหคนเชอไดความคดทไดคดเอาไวจะไดรบการสานตอ ทรพยากรทตองการจะไมไดมาโดยงาย การสอสารเพอใหทงโลกเขาใจจะไมเกดขน โดย Robbins ไดกลาววา “ในโลกของการโนมนาวใจ คณเปนคนทโนมนาวคนอนหรอไมถกคนอนโนมนาว คณสามารถเปนคนทก าหนดเสนทางของคณเอง หรอใหคนอนมาก าหนดเสนทางให ทกษะในการโนมนาวใจนเองจะท าใหคณสามารถควบคมสงตาง ๆ ได ในฐานะบคคลตนแบบใหกบทมงาน คนทสามารถโนมนาวใจคนอนไดจะไดเปนผน าในฐานะผสรางแรงบนดาลใจ ในขณะทผน าทไมสามารถโนมนาวใจคนอนไดจะอยในฐานะเผดจการ” นอกจากน Robbins ยงกลาวอกวา “พลงการขบเคลอนองคกรคอความสามารถในการโนมนาวใจ อยางเชนถาผน าคนใดเปนนกโนมนาวใจทขา

101

ขาด ผน านนสามารถโนมนาวคนบางคนใหมาชวยเปนขาแทนได ถาคณท าธรกจโดยขาดเงนทนคณสามารถหานกลงทนมาลงเงนใหได ความสามารถในการโนมนาวใจนบเปนทกษะทจะสรางการเปลยนแปลง ถาคณเปนนกโนมนาวใจและมสนคาหรอบรการทดคนจะซอจากคณ แตตอใหคณมความคดทดมากแตไมมคนซอมน ความคดนนไมมประโยชน การโนมนาวใจคอความหมายของชวต มนเปนทกษะทส าคญทมนษยทกคนตองพฒนาใหได” จากงานวจยขางตนแสดงใหเหนวาลกษณะศกยภาพของผทมความเชยวชาญเชงปฎบตการ (Specialist) ความสามารถในการควบคมตนเอง (Self-Controlling) ความสามารถในการสรางความสมพนธ (Relationship) ความสามารถในการบรหารคน (People Management) นอกจากนยงมงานวจยเพมเตมทกลาวถงศกยภาพอนๆอก อาท ความสามารถในการโนมนาวใจ (Convincing) ทถกพจารณาวาเปนศกยภาพของผน าเชนกน 2.3.3 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบการแนวทางการสรางและพฒนาภาวะผน า

2.3.3.1 แนวคดและทฤษฎหลกในการพฒนาภาวะผน า การคนหาภาวะผน าทพงประสงคของกลมผน าธรกจสตารทอพแมวาจะเปนสงทส าคญ แตถาไมสามารถพฒนาหรอปลกฝงแนวคดภาวะผน าดงกลาวใหเกดการพฒนาอยางแทจรงได การพฒนากรอบแนวคดตวแปรดานภาวะผน าไรความหมาย ดงนนงานวจยของ George(2012), Samani and Thomas (2016), Fernández-Aráoz, Roscoe and Aramaki (2017) และอน ๆ จงไดเสนอแนะแนวทางในการพฒนาภาวะผน าใหแกผน าในองคกรดงน

1. การพฒนาผานการสรางสภาวะแวดลอมทเหมาะสม (Ecosystem) Feld (2012) ไดแสดงความคดเหนถงการสรางภาวะผน า และการพฒนาผประกอบการสตารทอพผานการสรางระบบนเวศ (Ecosystem) หรอการสรางชมชน (Community) ทเหมาะสมใหกลมสตารทอพทมความคดเหนคลายกน และตองการเสรมความรรวมกนมาอยในชมชนเดยวกน โดยการสรางชมชนมไดหมายความเพยงการสรางทอยรวมกนดานสถานทเทานน แตรวมถงการจดกจกรรมเพอใหผคนตาง ๆ ไดมารวมตวแลกเปลยนความคดเหนรวมกนดวย การสรางระบบนเวศทเหมาะสมตองอาศยความรวมมอทงภาครฐไมวาจะเปนการสรางระบบภาษ ระบบเศรษฐกจ และสงคมทเหมาะสม และตองอาศยความรวมมอของภาคเอกชนทชวยกนผลกดนเศรษฐกจเชงนวตกรรมทผประกอบการแตละรายเนนการพฒนาองคกรผานการสรางนวตกรรมใหมมากกวาการชงความไดเปรยบผานสงครามราคา

102

George (2012) ไดแสดงความคดเหนถงการพฒนาภาวะผน าระดบโลกในบทความแนวทางการพฒนาผน ายคใหมคลายกบแนวคดขางตนกลาวคอการพฒนาภาวะผน าในองคกรสามารถท าไดผานการพฒนาแนวทางหลก 4 ประการคอ ประการแรกการสรางสภาพแวดลอมทมความหลากหลายของบคลากรทมคณวฒ วยวฒ เชอชาต แนวทาง ทศนคต และอน ๆ ทแตกตางกนมาอยรวมกน เพอใหผน าแตละคนสามารถเรยนรและตระหนกถงความแตกตางของคน และเรยนรทจะบรหารความแตกตางของคน ประการทสองคอการสรางวฒนธรรมองคกรทเนนทคณคาดานความแตกตางของคน มากกวาการเนนทล าดบขนของอ านาจ ประการทสาม การสรางโปรแกรมการพฒนาภาวะผน าอยางจรงจงในองคกร ไมวาจะดวยการจดอบรม การโคชชง หรอการสรางโอกาสใหบคคลนนไดทดลองสรางผลงานของตนเอง และสดทายคอการประยกตหลาย ๆ แนวทางในการพฒนาผน า เชน การจดใหมการนงสมาธ การจดชวงเวลาเปดใจเพอใหคนในองคกรรวมพดคยความในใจกบเพอนรวมงานทกคนอยางตรงไปตรงมา 2. การพฒนาผานการฝกอบรม (Training) Cosh, Duncan, et al. (1998) ไดกลาววา การพฒนาผานการอบรมเปนแนวทางการอยรอดทส าคญของผประกอบการรายยอย เนองจากการอบรมมความหลากหลาย และสามารถชวยพฒนาผเรยนใหเชยวชาญ สามารถท าความเขาใจในสงทท าอยอยางรลก รจรงไดในเวลาอนรวดเรว ทงยงชวยเพมขดความสามารถในการแขงขนใหกบตวเองและองคกร และน าไปสการยกระดบมาตรฐานตวเองไมวาจะเปนดานภาวะผน า ดานการท าธรกจ และดานการบรหารคนของตนเองใหสงขน การอบรมจงถอเปนสวนหนงของการพฒนาและเพมคณคาใหกบตวเองทจ าเปนอยางยง 3. การพฒนาผานการโคชชง และระบบพเลยง (Coaching and Mentoring) Parsloe and Leedham (2009) ไดแสดงความคดเหนวาการท าการโคชชง และการสรางระบบพเลยงเปนกระบวนการทผทเปนโคช หรอ พเลยงชวยตงค าถามทเหมาะสม คอยสนบสนนเพอใหคนผทเปนโคชช หรอ ผไดรบการชวยเหลอไดคดสงตาง ๆ ดวยตนเอง เปรยบเหมอนกบการพฒนาโดยทมความจ าเปนตองใหค าตอบแกผไดรบการโคช แตเปนกระบวนการทผทไดรบการโคชไดฝกคด วเคราะห และท าสงตาง ๆ ดวยตนเอง แนวทางดงกลาวเหมาะสมอยางยงในการพฒนาผน าในองคกรเพราะเปนกระบวนการทชวยเพมความมนใจในตวเองใหกบผประกอบการ (Self-esteem/Self-confidence) สามารถชวยสรางมมมองใหมในการแขงขน สามารถเพมทกษะในการตดสนใจ และเพมประสทธภาพในการท างานรวมกบผอน

103

4. การพฒนาผานการสรางประสบการณ (Experiencing) Samani and Thomas (2016) ไดอธบายแนวทางในการพฒนาภาวะผ น าในองคกร โดยเฉพาะในยคทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและรนแรง โดยไดเสนอแนวทางสามรปแบบหลกคอ การเปดโอกาสใหคนกลมนไดสรางสรรคผลงานของตนเอง ใหบคคลนนไดลองท าสงทคนคดและเชอวาถกตอง โดยเฉพาะอยางยงในธรกจสตารทอพทตองยงใหผน าองคกรไดเรยนรความผดพลาดและเผชญกบความทาทายดวยตนเอง โดยใหทดลองท าสงตาง ๆ ในระดบ Pilot ทมผลกระทบจากความผดพลาดไมมาก นอกจากนยงตองเปดโอกาสใหคนกลมนเรยนรในการเอาตวรอดเมอเกดปญหา โดยไมเขาไปชวยแตแรก และสดทายคอการเปดโอกาสใหคนกลมนไดเปนผน าโดยไมเขาไปแทรกแซง กลาวโดยสรปคอ แนวทางในการพฒนาภาวะผน าทดทสดคอการใหผน าเหลานไดลองผดลองถก และมโอกาสเจอปญหาจรง แกปญหาดวยตนเองในสถานการณจรงเพอเรยนรทจะแกไขปญหาและแสดงความสามารถของตวเองออกมาใหมากทสด 5. การพฒนาผานกระบวนการประเมนศกยภาพ (Assessment) Fernández-Aráoz, Roscoe, and Aramaki (2017) ไดแสดงความคดเหนเกยวกบกระบวนการในการพฒนาผน าในองคกรคอ 1) การระบลกษณะศกยภาพทพงประสงคดานภาวะผน าทองคกรตองการ 2) ท าการวดศกยภาพของผน าทพงประสงค 3) สรางแนวทางในการเตบโต โดยระบล าดบขนของศกยภาพทเพมขนของบคลากร และ4) สดทายคอการสรางโอกาสใหบคคลเหลานนไดแสดงออกถงศกยภาพของตน นอกจากน Quinn and Quinn (2016) ยงไดแสดงความคดเหนถงความส าคญของการพฒนาภาวะผ น าผานการแนะน าในลกษณะสอนรวมกบปฏบตงานไปดวยกน (On the job training) กลาวคอ ในการพฒนาภาวะผน าบคคลนนควรจะมพเลยงทคอยดแลอยใกล ๆ โดยทไมเขาไปแทรกแซงในขณะปฏบตงาน แตจะมหนาทคอยชวยเหลอเมอเกดปญหารายแรงจรง ๆ พเลยงเหลานมหนาทในการใหค าแนะน า คอยใหก าลงใจ และคอยดเพอใหค าแนะน าอยหาง ๆ ในฐานะผ สงเกตการณ วาสงใดทท าไดดแลว และมจดไหนทควรพฒนาบาง 6. การพฒนาผานการศกษาผานผทมประสบการณมากอน (Shadowing) Maxwell (2011) ไดกลาวถงแนวทางการพฒนาผน า 5 ระดบ และแนะแนวทางในการพฒนาไปสระดบตอไปดงตอไปน

1. ผน าระดบแรกคอผน าตามต าแหนง เปนผน าทไดรบการยกยองวาเปนผน าเพราะเปนผ วาจาง เปนหวหนางานโดยต าแหนง ผน ากลมนเปนผน าระดบลางสดทคนจะยอมท างานให

104

เพยงเพราะผน าเหลานมผลประโยชนให แตเมอใดตามทหมดผลประโยชน ผตามจะเลกใหความเชอถอผน าลกษณะนสามารถพฒนาไปสขนตอไปดวยการรบฟง สงเกต และเรยนรทมงาน สรางทศนคตของการบรการ

2. ผน าระดบทสอง ผน าระดบความสมพนธ ซงเปนผน าระดบทสามารถดงใจทมงานและผรวมงานได คนกลมนเปนทยอมรบวาท างานดวยแลวสบายใจ แตคนทอยดวยนาน ๆ เขาถาไมมการพฒนาจะเลกตาม ผน ากลมนตองพฒนาดวยการเปนตนแบบของความทมเท ประสทธภาพ และการสรางสรรคผลงานออกมาใหเหนประจกษ

3. ผน าระดบทสาม คอผน าผลลพธ เปนคนทสามารถสรางสรรคผลลพธทตองการไดจรง และตองพฒนาเปนผน าในระดบตอไป

4. ผน าระดบทส คอ ผน าระดบพฒนาคน ซงผน าระดบนตองฝกฝนในการมองคน ใชคนใหถก รจกการโคชชงตวเองและผอน โดยรวาผน ามลกษณะนสยของผน าขอไหนทท าใหผน าประสบส าเรจ และพฒนาจดแขงของตวเองใหดยงขนเรอย ๆ จงจะไปสผน าระดบสดทาย

5. ผน าระดบทหา คอผน า ณ จดสดยอด คอ ผน าทเปนทนบถอ เปนผน าของผน าอยางแทจรง ทงหมดน Maxwell ไดอธบายแนวทางการพฒนาโดยรวมทงหมดไวในกระบวนการหลก 5

กระบวนการในการพฒนาผน า คอฉนท าและฝกท าใหเกง ฉนท าและใหคนรอบขางคอยดและเรยนรจากฉน คณฝกท าและฉนเปนคนดคณเพอใหฟตแบก คณท าเองโดยทไมตองมฉนแลว และสดทายคณไปสอนคนอนตอ นนเปนกระบวนการในการสรางผน าในองคกร กลาวโดยสรปคอ กระบวนการพฒนาภาวะผน าใหเกดขนมหลากหลายแนวทาง ขนอยกบความเหมาะสมและสถานการณทแตกตางของแตละคน ดงท George (2012) ไดแสดงใหเหนวาการพฒนาผน าไมไดเปนการใชแนวทางเดยวในการพฒนาเทานน แตเปนการใหวธการตาง ๆ รวมกน ไมวาจะเปนการอบรม การโคชชง การสอนระหวางปฏบตงาน (On the Job Training) การหาแบบอยาง (Model the Way) หรอการใหโอกาสในการทดลองท าจรง

2.3.3.2 แนวคดและทฤษฎดานการพฒนาภาวะผน าอน ๆ นอกเหนอจากแนวทางการพฒนาภาวะผน าดงทกลาวถงในหวขอ 2.3.3.1 แลว ยงมประเดนอน ๆ ทมกจะถกกลาวถงอกเชน แนวทางการพฒนาผานการใหขอมลเพมเตม (Information) Shainock, J.(2018) ไดท าการวจยรวมกนระหวางมหาวทยาลยฮารวารด และ บรษทไมโครซอฟท ในการวเคราะหถงความส าคญของการเขาถงขอมลกบการไดเปรยบเชงธรกจบรการ

105

รวมถง ธรกจโรงแรม รสอรท คาสโน เรอขนสงเพอการพกผอน จากการศกษาพบวาผน าในระดบตาง ๆ ขององคกรทสามารถเขาถงขอมลไดมากกวา สามารถสรางความไดเปรยบและการพฒนาเหนอกวาผน าทไมสามารถเขาถงขอมลไดจรง โดยการเขาถงขอมลการเคลอนไหวในองคกรสามารถชวยใหบคลากรสามารถเพมประสทธภาพในการท างานมากขน 67% สามารถเพมความพงพอใจของลกคาได 62% และสามารถเพมคณภาพในการบรการไดเพมขน 59% จากงานวจยตางๆจะพบวาแนวทางในการพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมประกอบไปดวย การพฒนาผานการสรางประสบการณ (Experiencing) การพมนาผานระบบนเวศ (Ecosystem) การพฒนาผานกระจกเงา (Shadowing) การพฒนาผานการโคชชงและระบบพเลยง (Coaching and Mentoring) การพฒนาผานการจดอบรม (Training) การพฒนาผานการประเมน (Assessing) นอกจากนยงมงานวจยเพมเตมทกลาวถงแนวทางการพฒนาอนๆอก อาท การพฒนาผานการใหขอมล (Information Giving) ทถกพจารณาวาเปนแนวทางในการพฒนาภาวะผน าเชนกน 2.3.4 แนวคดและทฤษฎทเกยวของกบปจจยภายนอกดานบคคล Ries (2011) อาจารยประจ า Harvard Business School และผเขยนหนงสอ Lean Startup อธบายแนวคด Lean Startup วาผประกอบการในธรกจสตารทอพจะตองวเคราะหถงปจจยหลาย ๆ ดานรอบตวจงจะประสบความส าเรจได โดยกลาววาในการท าธรกจผประกอบการตองเรมจากการท าความเขาใจ (Insight) หรอความตองการทแทจรงของผบรโภคเสยกอน แลวจงไปออกรปแบบโมเดลธรกจใหตรงกบความตองการของลกคา โดยตองวเคราะหถงบคคล หรอตวแปรทส าคญทสงผลตอผประกอบการดวย โมเดลธรกจของสตารทอพมลกษณะทแตกตางจากโมเดลธรกจทวไป ดงนนปจจยภายนอกทเกยวของกบผประกอบการจงตางจากธรกจทวไปดวย ซงมการน าเสนอโมเดลธรกจสตารทอพในรปแบบตาง ๆ ดงน

โมเดลธรกจโดยใช Lean Startup โมเดลธรกจลกษณะของ Lean Startup มแนวคดมาจากโมเดลธรกจแบบแคนวาส (Business Model Canvas) เปนการวเคราะหปจจยส าคญทตองใหความส าคญในการท าธรกจสตารทอพโดยเฉพาะ ซงประกอบดวยองคประกอบส าคญดงตอไปน 1. Customer Segments: เปนการก าหนดวาใครเปนกลมลกคาหลก โดยทกลมลกคาดงกลาวเปนผ

ทตดสนใจในการซอ แตไมไดเปนผใชเอง หรอเปนผใชทไมจ าเปนตองซอเอง หรอกลมลกคา

106

อาจจะหมายถงกลมคนทมสวนในการตดสนใจเพยงเทานน ไมไดมสวนไดสวนเสยในสนคาหรอบรการนนเลย

2. Problem: เปนการคนหาความตองการทแทจรงของลกคา โดยการระบวา ปญหาของลกคาคออะไร และจะน าเสนอทางเลอกในการแกไขปญหาอยางไรทแตกตางจากแนวทางเดมทมน าเสนอในตลาดอยแลว

3. Unique Value Proposition: เปนการระบคณคาทสามารถแกไขปญหาหรอตอบสนองความตองการทยงไมไดรบการเตมเตมใหกบลกคาไดอยางไรบาง

4. Solution: การก าหนดแนวทางในการแกไขปญหาใหกบลกคา ในชวงแรกของการท าธรกจสตารทอพในสวนนควรจะท าในลกษณะของการทดลองตลาดกอน (Pilot) เพอเกบความคดเหนของลกคาเพอน ามาใชในการปรบปรงสนคาและบรการใหตรงตามความตองการอยางแทจรง

5. Channels: การระบชองทางการจดจ าหนายสนคาหรอบรการใหกบกลมลกคา 6. Revenue Streams: เปนการระบรปแบบการหารายไดของธรกจ โดยเนนทการวเคราะหหา

จดคมทนในการลงทน การวเคราะหวงจรธรกจ (Business Cycle) วาชวงไหนควรเรงการเตบโตและลงทนเพม ชวงไหนควรออกจากตลาดเพอท าก าไรจากการขายกจการ

7. Cost Structure: หมายถงโครงสรางตนทนทเกดขนจากท ากจกรรมตาง ๆ ในธรกจ 8. Key Metrics: หมายถงการก าหนดรปแบบการวดผลเพอประเมนความเสยงของธรกจ 9. Unfair Advantage: เปนการระบความสงทลกคายงรสกไมเตมเตมจากสงเดมทตลาดน าเสนออย

สวนนมกจะเปนสวนทท าใหลกคาใหความส าคญกบธรกจของเราไดอยางแทจรง (Ries, 2011)

โมเดลธรกจแบบ Gear Up (Kosnik, Ramfelt, and Kjellberg, 2014) เปนแนวคดทน าโมเดลธรกจมาประยกตกบธรกจสตารทอพ โดย Tom Kosnik, Lina Ramfelt and Jonas Kjellberg (2014) แหงมหาวทยาลยสแตนฟอรด (Standford University) ในการศกษาปจจยส าคญทควรน ามาใชในการพจารณาการท าธรกจ ซงมการกลาวถงสวนประกอบส าคญ 9 ดานดงน 1. ลกคา (Customer) หรอการวเคราะหหาขอมลเชงลกของลกคา เปนการศกษาถงพฤตกรรมใน

การใชชวต แนวทางการตดสนใจ กลมคนทอยรอบขาง โดยเนนทการเขาไปสมผส หรอแอบแฝงกบชวตประจ าวนของลกคาจรง ๆ และหาใหไดวาอะไรเปนสงทเปนปญหาของลกคาอย ลกคาตระหนกถงปญหานนแลวหรอไม แลวคณจะท าใหลกคาพงพอใจมากขนจากการแกไขปญหาโดยสนคาของธรกจไดอยางไร

107

2. การสรางความปลาบปลม (Delight) ดวยการน าเสนอคณคาทลกคาตองการในรปแบบทเหนอความคาดหมายในระดบทมใชการสรางเพยงความแปลกใจ แตเปนความปลาบปลมใจ

3. การวเคราะหจดทลกคาตองสมผส (Customer Acquisition) โดยท าการอดรอยรวทงหมดทอาจจะท าใหลกคารสกไมดและไมคดจะกลบมาใชสนคาและบรการของธรกจอก

4. การสรางโมเดลธรกจทไมเหมอนใคร (Business Model) โดยเนนทความแปลกใหม การสรางคณคาทเกดประโยชนอยางแทจรงกบลกคา โดยใชเทคนคเกมสศนย (Zero Game) หรอหมายถงลองเพมขอจ ากดบางอยางทเปนตนทนหรอปจจยหลกในการท าธรกจ แลวคดวาจะท าอยางไรใหคาใชจายของตนทนดงกลาวเปนศนย การปรบดงกลาวท าใหธรกจปลดขอจ ากดในเรองใดบาง และสามารถท าไดจรงมากนอยขนาดไหน

5. การหาพนธมตร (Partnership) วเคราะหวาทผานมาพนธมตรทคอยชวยเหลอธรกจของเราเปนพนธมตรในรปแบบไหนระหวาง 4 กลมตอไปน ไดแก พนธมตรทมความส าคญกบเราไมมากนกและไมพรอมจะทเตบโตไปพรอมกบเรา พนธมตรทมความส าคญกบเราไมมากนกในตอนนแตพรอมจะทเตบโตไปพรอมกบเรา พนธมตรทมความส าคญกบเรามากแตไมไดเตบโตไปพรอมกบเรา และพนธมตรทมความส าคญกบเรามากและพรอมจะเตบโตไปพรอมกบเรา โดยตองวเคราะหวาพนธมตรของเราเปนกลมไหนมากกวากน และมความส าคญกบเรามากนอยขนาดไหน

6. การวเคราะหสถานการณคแขง (Competitor) และพยายามอยาสรางธรกจทอยในกลมทะเลสแดง (Red Ocean) หรอกลมธรกจทมการแขงขนสง แตจงสรางนวตกรรมใหม ๆ ทเปดตลาดลกคากลมใหมในนานน าสน าเงน หรอหมายถงกลมธรกจทยงไมเคยมใครท า ความตองการมอยมากมายและไมตองแยงกบใคร

7. แนวทางการเตบโตไปสตลาดโลก (Go Global) เปนประเดนส าคญในการท าธรกจสตารทอพ การเตบโตทไมหยดย งทตองวเคราะหดวยวา โอกาสการเตบโตของสนคาและบรการของเราอยในระดบใด สามารถตอบสนองไดเพยงความตองการของผคนในทองถน หรอตลาดโลก

8. การจดการกบทมงาน (Team) หรอการวเคราะหศกยภาพของผรวมกอตง และทมบรหารวามการเตมเตมกนและไดมากนอยขนาดไหน แตละคนมพรสวรรคอยางไรบาง

9. การตรวจสอบความจรง (Reality Test) หมายถงการตรวจสอบความเสยงทอาจจะเกดขนในการท าธรกจและการวางแผนรบมอกบความเสยงทจะเกดขน

โมเดลธรกจสตารทอพแบบ MIT โดย Aulet (2013)

108

ลกษณะการวเคราะหโมเดลธรกจสตารทอพตามแนวคดของ Aulet (2013) ซงเปนผบรหารและอาจารยของมหาวทยาลยการจดการเอมไอท สโลน (MIT Sloan School of Management) ไดเรยบเรยงและสรปปจจยส าคญในการท าธรกจสตารทอพเอาไวทงหมด 6 กลม 24 ประเดนดงภาพท 2.24

ภาพท 2.24 ปจจยทเกยวของกบผประกอบการสตารทอพ ทมา: Aulet (2013, p. 17) จากงานวจยขางตนของ Ries (2013); Kosnik et al. (2014) และ Aulet (2013) พบวาทงสามแนวคดใหความส าคญกบปจจยบคคลภายนอกทนอกเหนอจากภาวะผน าของผตอตงธรกจอย 3 กลมใหญคอ 1. ลกษณะของทมงานหรอผตดตามในองคกร รวมถงผทท างานใหกบองคกรรวมกน 2. พนธมตร หรอกลมผชวยเหลอ รวมถงผทคอยชวยเหลอสนบสนนองคกร กลมนกลงทน กลม

เครอขายทางการคา และกลมซพพลายเออร (Supplier)

109

3. ลกคา รวมถงผทมความเกยวของในการซอสนคาและบรการขององคกร เชน ผซอผลตภณฑ และบรการเพอใชเอง ผใชผลตภณฑหรอบรการแตอาจจะไมใชคนทซอ ผทรวมออกความคดเหนในการตดสนใจซอขาย

2.3.4.1 แนวคดและทฤษฎเกยวกบลกษณะของผตามและภาวะผน า

ลกษณะนสยการท างานของผตามในองคกรมแนวโนมจะเปนไปตามความตงใจของคนทเปนผน า ลกษณะนสยทผน าใหความส าคญมกจะใชในการวดผตามทดตามแนวคดของ Liborius (2014) คอการวดผตามใน 3 เรองหลกคอ 1. ความจงรกภกด (Integrity) 2.ความสามารถในการใหอภยและความออนนอมถอมตน (Forgiveness and Humility) 3. ความสนใจและความปราณ (Interest and Gratitude) ถาลกษณะของผตามมสงตอไปนมแนวโนมทผทเปนหวหนาจะอยากสนบสนนใหเปนผน าคนตอไป ในขณะท Robinson (2012) ไดกลาววา แมวาหลายคนจะใหความส าคญกบการเปนผน า แตลกษณะของผตามมความส าคญไมแพกน ทส าคญ ผน าไมสามารถจะท างานใหมประสทธภาพได ถาผตามไมพรอมจะเสยงไปพรอมกนดวย ดงนนการท างานในฐานะผตามตองใหความส าคญ 5 เรองตอไปน (Robinson, 2012)

1. ความเขาใจวาการเปนผน าไมใชเรองงาย อยาคดวาผน าไมไดท าอะไร เอาแตสง 2. การผกมดเปาหมายรวมกบองคกร หรอการมวสยทศนและเปาหมายเดยวกบองคกร 3. ความสมพนธและความเชอใจ เพราะการพดตรง ๆ ยงดกวาการชมเชยแบบโกหก 4. ความสามารถเรยนรและรบค าตชมได คนทพรอมจะเรยนรเทานนถงจะพฒนา 5. การเขาใจขอบเขตของตน เพราะการแสดงออกทางความคดเปนเรองด แตตองรจก

ขอบเขต ไมขามเขตเกนไป Solovy (2005) ไดกลาววา “การเปนผน านบเปนทกษะทส าคญ แตทกษะของผตามส าคญไมแพกน” ในแนวคดของ Solovy ไดกลาวถงลกษณะทส าคญของผ ตามไว 5 ประการคอ 1. ความสามารถในการควบคมตวเอง หมายถงความสามารถในการท าความเขาใจหนาทความรบผดชอบ และท าตามวตถประสงคทองคกรตองการ 2. การสอสาร ซงเนนไปทการฟงและการสอสารความคดของตนเองอยางเหมาะสม 3. การท างานเปนทมและผกมดเปาหมายของคนไวกบทม 4. การพฒนาตนเอง โดยตองเรยนรอยเสมอและพรอมจะเปนผน าในบางสถานการณ 5. การสรางความผกพนกบองคกร แนวคดของ Liborius (2014), Robinson (2012) และ Solovy (2005) สามารถสรปไดดงตารางท 2.18

110

ตารางท 2.18 สรปแนวคดและทฤษฎทเกยวของกบลกษณะของผตาม

Followership Liborius(2014) Robinson(2012) Solovy(2005) Integrity and Commitment x x x Forgiveness x Humility x x Gratitude x Understanding others x Trust x Learning x x Responsibility x x Communication x Teamwork x

111

ทมา: ผวจย เมอน าแนวคดท งสามมาเทยบกน จะพบวาลกษณะของผตามพงประสงคทแนวคดทสอดคลอง 2 ใน 3 ขนไป คอผตามทมความจงรกภกด มความออนนอม พรอมเรยนรและพฒนา และมความรบผดชอบตอหนาท

2.3.4.2 แนวคดและทฤษฎเกยวกบลกษณะของพนธมตรธรกจและภาวะผน าในองคกร แนวคดของ Kosnik et al. (2014, pp. 90-105) กลาววา พนธมตรหมายถง กลมคนหรอองคกรทคอยใหความชวยเหลอธรกจ รวมถงองคกรทคอยใหความชวยเหลอดานขอมลในตลาด พนธมตรทใหความรและแลกเปลยนแนวคดการบรหารการจดการ พนธมตรทชวยเหลอดานเงนลงทน พนธมตรทเตบโตไปพรอม ๆ กน หรอพนธมตรทชวยเหลอกนแบบฉาบฉวย คนหรอองคกรเหลานมวตถประสงคเพอชวยเหลอองคกรหรอธรกจเราทงสน แตพนธมตรเหลานมความส าคญไมเทากน องคกรควรใหความส าคญกบพนธมตรเชงกลยทธหรอพนธมตรทเตบโตไปพรอมกนในระยะยาวเปนอนดบแรก และพนธมตรกลมอน ๆ คอยตามมาเปนล าดบ ในการท าธรกจ โดยเฉพาะธรกจสตารทอพนนตองอาศยพนธมตรอยางมาก ดงท CB Insight Research (2017) ไดแสดงขอมลทางสถตถงปญหาทท าใหผประกอบการสตารทอพลมเหลว ซง 1 ใน 20 อนดบแรกคอการขดแยงกบพนธมตรอยางผใหเงนลงทนท าใหตองลมเลกเงนลงทน หยดการชวยเหลอดานเครอขาย และไมใหความรวมมอในการน าสนคาและบรการออกสตลาด ในงานวจยสวนนจงใหความส าคญกบพนธมตรในดานผใหเงนลงทนหรอสถาบนทชวยเหลอในการสนบสนนเงนทนเปนหลก เนองจากพนธมตรสวนอน ๆ จะตามมาเองเมอนกลงทนหรอสถาบนทชวยเหลอในการสนบสนนเงนทนเขามาใหเงนลงทน และสนบสนนสตารทอพรายนนอยางเตมตว งานวจยของ Tuten and Urban (2001) ไดกลาววาถงความส าคญของการมพนธมตรทางธรกจไวเชนกน โดยกลาววา การท าธรกจโดยเฉพาะธรกจเกดใหมจ าเปนอยางมากทตองมพนธมตรทด เพราะการมพนธมตรทเหนยวแนนไมเพยงชวยใหธรกจสามารถชงความไดเปรยบในการแขงขงไดงายขน แตยงสามารถชวยองคกรในการพฒนาระบบ การจดการบรหารภายใน ไมวาจะเปนดานการเงน กฎหมาย เทคโนโลย การวางระบบไดดวย ดงนน การหาพนธมตรทดจะสงผลใหองคกรประสบความส าเรจไดงายขน เตบโตไดเรวขน และย งยนยงขน งานวจยของ Lee and Kim (1999, pp. 29-61) แสดงความคดเหนถงลกษณะของการสรางพนธมตรแบบใดทจะท าใหเกดการเตบโตรวมกนอยางย งยน ผลการวจยพบวา ความสมพนธทดระหวางพนธมตรมไดขนอยกบความสามารถในการท าก าไรทางการเงนอยางเดยวเทานน แต

112

คณภาพของความสมพนธจะดยงขนเมอทงสององคกรมการท ากจกรรมรวมกน มการสอสารกน มการแลกเปลยนขอมลระหวางกน และการทผบรหารทงสองฝายมการสนบสนนกนและกน ในขณะทสงทท าใหเกดผลทางลบกบพนธมตรคอการยดถอวยวฒของฝายใดฝายหนง หรอการพงพาฝายใดฝายหนงมากเกนไป จากงานวจยขางตนเมอน ามาเทยบกบบรบทของสตารทอพของไทยดงทงานวจยของ ทรงพล มนคงสจรต (2559) ซงท าการศกษาลกษณะของความชวยเหลอโดยสถาบนการศกษาและหนวยงานภาครฐและเอกชนทสรางหนวยงานพเศษขนมา เพอชวยเหลอและสนบสนนกลมธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทงโดยการเปนผสนบสนนเงนลงทนดวยตนเองและเปนผชวยเหลอในการหาแหลงเงนทนใหกบกลมสตารทอพทเรยกวากลม Business Incubator พบวาทผานมากลมองคกร Business Incubator ของไทยยงไมสามารถใหความชวยเหลอกลมธรกจสตารทอพไดดนก เมอเทยบกบกลมนกลงทน (Business Angel) หรอกลมองคกรทรวมลงทน (Venture Capital) เนองจากสถาบนเหลานไมมเครอขายภายในของตวเองทเหนยวแนนพอทจะชวยเหลอสนบสนนผประกอบการสตารทอพไดอยางแทจรง เมอเทยบกบกลม Business Angel หรอ Venture Capital ซงมกจะเปนกลมนกธรกจหรอกลมธรกจทมเครอขายทงในตลาดทตนมความเชยวชาญ ทมงานทท างานจรงในเชงปฏบตการ มเงนทนและพรอมจะแบงปนเทคโนโลยทตรงกบความตองการของผประกอบการสตารทอพไดอยางแทจรง กลาวโดยสรปคอ พนธมตรมความส าคญตอการเตบโตและการด าเนนการขององคกรอยางมาก เนองจากพนธมตรไมเพยงแตจะชวยองคกรในดานของการขยายตลาด แตพนธมตรทดยงสามารถใหค าแนะน าในการจดการระบบ การบรหารภายใน และการพฒนาตอยอดในเชงนวตกรรมโดยการแบงปนขอมลไดอกดวย จากงานวจยตางๆจะพบวาแนวทางปจจยภายนอกดานบคคลทมผลตอความส าเรจของผน าธรกจประกอบไปดวย ทมงาน (Team) ลกคา (Customer) และ นกลงทน (Investor) ทถกพจารณาวามความส าคญตอความส าเรจของผน าเชนกน

2.3.4.3 แนวคดและทฤษฎเกยวกบลกษณะของลกคาและภาวะผน าในองคกร Kosnik et al. (2014, p. 20) ไดอธบายถงสงทส าคญทสดในการท าธรกจวาคอการท าความเขาใจความตองการของลกคา เพราะธรกจไมอาจอยไดโดยปราศจากลกคา และลกคาคอ “เหตผลของการมอย” ขององคกร ดงนนทกธรกจกอนทจะเรมคดถงสนคาหรอบรการอะไร สงแรกทตองเขาใจใหไดกอนคอ ตอนนลกคามปญหาอะไร และท าไมถงตองการใหธรกจนคงอย ลกคาเปน

113

ปจจยส าคญทท าใหธรกจประสบความส าเรจ และผประกอบการทสามารถเขาถงความตองการทแทจรง (Insight) ของลกคาไดจงจะสามารถเตบโตอยางย งยนในตลาดได นอกจากนงานวจยของ Aulet (2013, pp. 25-34) ไดแสดงความคดเหนถงความส าคญของลกคาทมตอการสรางธรกจสตารทอพ เนองจากธรกจสตารทอพเปนธรกจใหมทตองการสรางการเตบโตอยางกาวกระโดด เปนธรกจทถกสรางและขบเคลอนดวยนวตกรรม หรอโมเดลธรกจทไมเหมอนกบทมอยในตลาด การจะแยงสวนแบงตลาดมาใหไดตองท าความเขาใจตลาดหรอความตองการของลกคา คนหาปรมาณความตองการของลกคา (Total Addressable Market:TAM) ศกษาชองทางการเขาถงลกคากอนทจะเรมท าธรกจ เพราะถาลกคาไมชอบสนคาและผลตภณฑ ธรกจไมสามารถไปตอได กลาวไดวา ลกคามความส าคญเปนอนดบแรกในการท าธรกจ นอกจากลกคาจะเปนผทสรางรายไดใหกบธรกจแลว ลกคายงสามารถเปนผใหความคดเหน และมสวนรวมในการพฒนาสนคาและบรการกบองคกรไดดวย ดงเชนงานวจยของ Heimans and Timms (2014) ไดแสดงความคดเหนในวารสาร Harvard Business Review ถงแนวทางการท าธรกจสตารทอพยคใหมทลกคาไมเพยงแตเปนบคคลทบรโภคหรอสรางรายไดใหกบองคกรเทานน แตลกคายงเรมเขามามสวนรวมในธรกจมากขน ตงแตเขามามสวนรวมในการแสดงความคดเหนถงการพฒนาสนคาและบรการ เขามาเปนผซอและทดลองสนคาเปนกลมแรก (First Adopter) แ ตย งรวมถงมา รวมลงทนกบ ธร ก จในลกษณะของการรวมทนจากมหาชน (Crowdfunding) มากขนดวย สรปคอลกคามความส าคญตอธรกจสตารทอพอยางมาก โดยเฉพาะในการท าธรกจสตารทอพทไมเพยงตองการสรางใหเกดการเจรญเตบโตในองคกรเทานน แตตองสรางการเตบโตอยางกาวกระโดดอกดวย ดงนน ธรกจจงตองใหความส าคญในการท าความเขาใจ ตดตอ และใหขอมลกบลกคาอยางถกตอง จงจะประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ จากการทบทวนวรรณกรรมในเบองตนในหวขอท 2.1 - 2.3 ผวจยไดท าการศกษาจากเอกสารทางวชาการ และงานวชาการทผานมา ท าใหสามารถแบงกลม และสรางเปนตวแปรทสอดคลองกบปญหาในการวจยและก าหนดเปนกรอบแนวคด (Conceptional Framework) ดงทจะกลาวถงตอไปในหวขอท 2.5 2.4. งานวจยทเกยวของ พนดา ไชยแกว (2559) ท าการศกษาอทธพลของภาวะผน าของคนใน Generation Y ทมผลตอความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย โดยเนนทการศกษาพฤตกรรมของผประกอบการธรกจสตารอพตามแนวคด Inclusive Leadership (IL) ของ Deloitte University เปน

114

หลก แนวคดดงกลาวไดมการแบงกลมพฤตกรรมของภาวะผน าออกเปน 6 กลม ไดแก 1. ความยดมนตอแนวคด IL (Commitment) หรอการทผน าใหความส าคญกบคณคาของสมาชกทกคนในทม 2. ความกลา (Courage) ในการยอมรบจดดอยของตนเอง 3. การไมมอคต (Cognizance of Bias) ในการรบฟงหรอตดสนความคดเหนของผอน 4. ความอยากรอยากเหน (Curiosity) และเปดรบฟงความคดเหนใหม ๆ ของผอน 5. การเขาใจดานวฒนธรรม (Cultural Intelligence) วาคนแตละคนมพนฐานทตางกน และ 6.การสรางความรวมมอในการท างานรวมกนของทมงาน (Collaboration) โดยเปนการวดความส าเรจของผ ประกอบการสตารทอพในสองมต คอมตดานการเงนและมตดานความสมพนธกบผคน ดวยการท าวจยเชงส ารวจ (Survey Research) โดยแจกแบบสอบถามกบผประกอบการกลม Generation Y ในประเทศไทย ทเกดชวงป พ.ศ. 2520-2535 จ านวน 385 คน คนพบวาภาวะผน าแบบ IL ทง 6 ปจจยมผลอยางมนยส าคญในความส าเรจของธรกจสตารทอพ โดยลกษณะนสยดานความมงมนตอแนวคด IL มผลตอความส าเรจมากทสดทงสองมต โดยพบวาลกษณะนสยภาวะผน าของ IL ทมผลตอความส าเรจทางดานคนของผประกอบการสตารทอพมากทสดสามอนดบคอ ลกษณะนสยดานความมงมนตอแนวคด IL การเขาใจในวฒนธรรมทแตกตางของคนแตละคน และการไมมอคต แนวคดขางตนไดรบแนวคดมาจากงานวจยของ Deloitte University โดย Bourke and Dillon (2016) ซงไดท าการศกษาลกษณะของผน าทพงประสงคในโลกธรกจในอก 10 ปขางหนา โดยเชอวาลกษณะการท าธรกจของโลกจะมการเปลยนแปลง 4 ดานหลกคอ จะมความหลากหลายทางดานการตลาดมากขน (Diversity of Markets) มความหลากหลายของกลมผบรโภคมากยงขน (Diversity of Customers) มความหลากหลายทางดานความคด (Diversity of Ideas) และสดทายคอมความหลากหลายดานพรสวรรคของผคน (Diversity of Talents) โดยลกษณะนสยของผน าทส าคญคอ ผน านนจะตองสามารถสรางความรสกเปนสวนหนง (Inclusion) ขององคกรใหได ซงจากงานวจยพบวา การสรางความรสกมสวนรวมดงกลาวมกจะเกดจากการทผน ารบฟงความคดเหน และใหทมงานมสวนรวมในการตดสนใจ โดยผน านนจะตองปฏบตตอผอนอยางยตธรรม ไมวาจะเปนในการฟงความคดเหนหรอการรวมตดสนใจสงตาง ๆ รจกท าความเขาใจลกษณะนสยและพรสวรรคทแตกตางกนของทมงาน และรจกประยกตใชประโยชนจากความแตกตางของพรสวรรคของทมงาน โดยเชอวาการท างานรวมกนเชนนจะท าใหทมงานและผน าเกดความพงพอใจในการท างานรวมกน และน าไปสความส าเรจในอนาคต ดษฎรตน โกสมภศร (2558) ไดเสนอแนวคดเกยวกบภาวะผน าในยคศตวรรษท 21 ซงมการเปลยนแปลงแบบไรแกนสารและไรความตอเนอง (Discontinuous Change) และมแนวโนมทจะเกดมากขนเรอย ๆ ดงนน องคกรตาง ๆ จงตองเตรยมตวในการจดการและรบมอการเปลยนแปลง

115

แบบนใหด โดยสรางผน าทมภาวะผน าทเหมาะสมมากขนในองคกร ดษฎรตน โกสมภศร ไดเสนอแนวคดภาวะผน าแบบดลยภาพ ซงประกอบไปดวยลกษณะนสยส าคญตอไปน 1. ความร หมายถงผน าตองเปนผทใฝร ชอบคนควาหาความรเพมเตมอยเสมอ 2. สตและปญญา หมายถงผน าตองเปนผทมความตนรและเทาทนการเปลยนแปลงของสงทเกดขน

รอบตว มไหวพรบในการประยกตและบรณาการความรทมในการแกไขปญหา 3. การคดเชงวพากษ หรอความสามารถของผน าในการคดใหครอบคลมสงทเกดขน สามารถ

คาดการณสงทจะเกดขนในอนาคตและวเคราะหเปรยบเทยบถงความเหมาะสมในบรบทตาง ๆ ได

4. การมความเหนอกเหนใจ หรอการมความรสกเหนอกเหนใจ มน าใจ หรอม สมมาทฎฐ หรอการวางตนเปนกลางไมตดสนคนอนดวยอคต

5. การมทกษะในการสอสารทด หรอเปนผทมวาจาเปนเลศ สามารถโนมนาวและสอสารไดอยางมประสทธภาพ ไมวากบคนในองคกร ลกคา หรอพนธมตร นอกจากนยงเปนผทมทกษะในการฟงทสามารถเขาใจความตองการเบองลกของคสนทนาได

6. การมคณธรรม หมายถงผน าทมคณธรรม และจรยธรรมประจ าใจ เปนผทสามารถแยกแยะถกผด ดชว มหลกธรรมเปนหลกประจ าใจ และเปนกรอบแนวทางในการด าเนนชวต เนนการบรหารจดการองคกรดวยความยตธรรม และความซอสตยสจรต

7. การมความสามารถในการจดล าดบความส าคญ และหาจดดลยภาพทเหมาะสม หมายถงเปนผทสามารถบรหารจดการล าดบสงทตองท ากอนหลง สงทส าคญไมส าคญ ล าดบความเรงดวน และความรายแรงของผลกระทบของสงทจะเกดขนตามมาได

8. การมความเทยงธรรมและมมนษยธรรม หมายถงผน าตองเปนผทมความยตธรรม และเหนแกสวนรวมมากอนสวนตน รจกเหนใจและสามารถจดการใหบคคลตาง ๆ อยรวมกนอยางสนต

9. การมมนษยสมพนธทดและสามารถสรางคนได หมายถงผน าทดตองเปนผน าของผน า ไมใชผน าของผตาม โดยการทผน านนจะสามารถสรางคนได คนคนนนตองมความสามารถในการโนมนาวใหก าลงใจทมงาน มความตงใจและพรอมจะชวยเหลอผลกดนใหคนอนขนเปนผน า

10. การมความกลาหาญ หมายถงผน าตองเปนคนทกลาคด กลาท า กลาตดสนใจ มความมงมนและเดดขาดในการท าสงตาง ๆ ไมใชคนขกลว ไมอดทนตอความยากล าบาก หรอทอถอยเมอเจออปสรรคไดงาย

11. การมพนธะสญญา และมความรบผดชอบ หมายถง การตระหนกในหนาทความรบผดชอบ ทงความรบผดชอบตอหนาทและความรบผดชอบตอผลลพธทเกดขน

116

Yang (2016) ไดท าการศกษาภาวะผน าของกลมธรกจสตารทอพในชวงการเรมธรกจ (Early Prefunding Stage) ในประเทศสวเดน โดยท าการศกษาเชงคณภาพดวยการสมภาษณผประกอบการสตารทอพจ านวน 20 ราย ถงลกษณะภาวะผน าทส าคญในการบรหารจดการธรกจ และบรหารคนในองคกรใหยนหยดตอสกบความผนผวนทางธรกจ งานวจยของ Yang พบวามมมองทส าคญของภาวะผน าประกอบดวย 8 ประเดนหลกคอ 1. การก าหนดขอบเขค และ สรางหลกประกนขอบเขตของงาน (Setting and Premise) โดยท

แนวคดดงกลาวเชอวากอนจะเรมธรกจ ผประกอบการสตารทอพจะตองก าหนดขอบเขตของผประกอบการแตละคนในทม รวมถง มลคาเงนลงทนทตองการ ขอบเขตอ านาจในการบรหารงาน และการจงใจคนในองคกรดวยการเสนอขอเสนอเพมเตมมเชนนนทมงานจะแตกความสามคคเนองจากความไมแนนอน ภาวะการเงนทไมสนบสนนใหคนในองคกรท างานดวยกนไดจะท าใหคนออกจากทมตงแตตน

2. การสรางความไววางใจและจรยธรรม (Trust and Morality) เปนพนฐานหลกในการสรางความรวมมอใหเกดขนในกลมทมงาน ผน าจะตองสามารถสรางความไววางใจใหเกดขนในหมคณะใหได ซงไมเพยงแตจะท าใหไดบคลากรทมประสทธภาพเขามารวมงานในทม แตยงสามารถรกษาบคลากรทมประสทธภาพไมใหแตกกลมออกไปกอนได โดยการสรางความโปรงใสในการท างาน เปดกวางตอความคดเหน และซอสตยตอเพอนรวมงาน

3. วสยทศนและการใหคณคา (Vision and Values) คนทเปนผน าจะตองมความสามารถในการคนหา หรอโนมนาวใหผตามเขาใจในเชงวสยทศน และเหนคณคาของสนคา และบรการรวมกนใหได เพราะธรกจสตารทอพมความไมแนนอนสงมาก ถาคนในทมมวสยทศนหรอมความเชอในเชงคณคาทตางกน ทมอาจจะแตกไดงาย ตรงกนขามถาคนในทมมความเชอเดยวกน คนเหลานนจะมพลงในการท างาน (Passion) ในการตอสกบอปสรรคและไมละทงองคกรไปเมอเจออปสรรค

4. ความฝนและแรงบนดาลใจ (Dream and Aspriration) ซงหวขอนจะมสวนเชอมโยงกบประเดนวสยทศนและการใหคณคา เนองจากผน าธรกจสตารทอพตองมความเชอในความฝนของตวเองอยางแรงกลาทจะท าสนคาหรอบรการนน เนองจากธรกจสตารทอพเปนธรกจทมความเสยงอยางมาก มโอกาสทผประกอบการจะเจออปสรรคในการท างาน ถาขาดแรงบนดาลใจอาจจะท าใหผน าทอถอยไดงาย

5. ความเปนเจาของและอสระในการท างาน (Ownership and Freedom) ภาวะผน าทส าคญอกปจจยหนงคอ ความสามารถของผน าในการสรางความรสกเปนเจาของใหเกดขนในทมงาน โดยการท างานของธรกจสตารทอพมกจะไมมกฎเกณฑทชดเจนเหมอนองคกรขนาดใหญ ท า

117

ใหองคกรลกษณะนถกคาดหวงจากทมงานวาจะไดรบอสระในการท างาน อสระในการแสดงความคดเหน และอสระในการสรางสรรคมากกวาองคกรทว ๆ ไป

6. การเรยนรและการพฒนา (Learning and Development) เปนสงทขาดไมไดทผน าขององคกรสตารทอพตองเรยนร และคอยฟงขาวสารใหมอยตลอดเวลา เพอใหเขาใจในสถานการณการเปลยนแปลง และสามารถปรบตวตอการเปลยนแปลงไดทน

7. ความสามารถในการใชถอยค าและการสอสาร (Rhetoric and Communication) ในบรรดาทกษะในการสอสารทงหมด ผถกสมภาษณลวนใหความเหนตรงกนวา สงทส าคญทสดในการสอสารคอความสามารถในการเลอกใชค าตามสถานการณ รวมถงการเลอกใชค าในการโนมนาว เพอแสดงความรสก การใชค าเพอสรางภาพและการเลาเรอง เพอใหผฟงรสกคลอยตามและเชอฟง

8. วฒภาวะและวฒนธรรม (Mentality and Culture) หมายความรวมถงวฒภาวะในสามดานหลกคอ ดานการคดทไมปดกนความเปนไปได ความกลาเผชญกบความกลว ความผดพลาดเพอการเรยนรสงใหม ๆ และการไมทอถอยตออปสรรค

Peterson, Walumbwa., Byron, and Myrowitz (2009) กลาววา ผน าทมทศนคตบวกจะสงผลตอภาวะผน าแบบเปลยนสภาพ (Transformational Leadership) และผลการด าเนนงานของบรษทสตารทอพพเพงเปดใหม โดยท าการสมภาษณกลมผบรหารธรกจสตารทอพทเพงจดตงใหมในสหรฐอเมรกา เปรยบเทยบกบผบรหารธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจมาแลว 5 ปขนไป และขยายธรกจมลคา 90 ลานบาท โดยเปรยบเทยบหาลกษณะนสยทส าคญทางดานบคลกภาพตามทฤษฎความหวง (Hope Theory) ซงประกอบไปดวยความหวง (Hope) การคดเชงบวก (Optimism) และความสามารถในการยอมรบปรบตว (Resiliency) งานวจยพบวา ปจจยทงสามสงผลตอลกษณะการด าเนนงานและความส าเรจของผประกอบการสตารทอพอยางมนยส าคญ ปจจยขางตนลวนแตสงผลโดยตรงใหผ น าแสดงพฤตกรรมของผ น าเปลยนสภาพ (Transformational Leadership) กลาวคอ ลกษณะบคลกผน าตามทฤษฎความหวง (Hope Theory) สงผลตอความส าเรจขององคกรสตารทอพอยางมนยส าคญ Zach and Baldegger (2014) ท าการศกษาลกษณะนสยของภาวะผน าทมผลตอความส าเรจของผประกอบการธรกจสตารทอพ โดยเกบขอมลจากกลมผประกอบการสตารทอพจ านวน 102 ราย เทยบกบผประกอบการขางตนจ านวน 372 รายจากองคกรสตารทอพทประสบความส าเรจทวโลก งานวจยดงกลาวพบวา ลกษณะนสยของผน าทประสบความส าเรจและสามารถสรางความพงพอใจใหกบทมงานไดคอคนทมลกษณะนสยตอไปน สามารถเขาใจความแตกตางของผคนได มความกระตอรอรนในการท าสงตาง ๆ ดวยตนเอง สามารถสรางแรงบนดาลใจใหกบทมงานได และมความสามารถในการโนมนาวใจ ลกษณะนสยเหลานเชอมโยงกบแนวคดภาวะผน าโดยตรง

118

จากงานวจยทเกยวของจะเหนไดวา ภาวะผน าไมวาจะเปนดานบคลกภาพ ศกยภาพ ปจจยภายนอกดานบคคล และ แนวทางการพฒนาภาวะผ น าลวนแตเปนปจจยส าคญทสงผลตอความส าเรจของผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย 2.5 กรอบแนวคดในการวจย นยามศพทเชงปฏบตการ 2.5.1 กรอบแนวคดในการวจย จากการทบทวนวรรณกรรมในเบองตน ทผวจยไดท าการศกษาจากเอกสารทางวชาการ และงานวชาการทผานมา ท าใหสามารถแบงกลม และสรางเปนตวแปรทสอดคลองกบปญหาในการวจยและก าหนดเปนกรอบแนวคด (Conceptional Framework) แสดงไดดงภาพท 2.25 2.5.2 นยามศพท

2.5.2.1 นยามศพทเชงปฏบตการ Leader (ผน า) หมายถงบคคลทมหนาทในการบรหารจดการคนในองคกร รวมถงการบรหารงานใหเปนไปตามตองการขององคกร การบรหารคนในองคกรใหเกดความจงรกภกดและความสามคคในระดบทสามารถด าเนนกจการไปในทศทางเดยวกนตามเปาประสงคขององคกรให

Leadership (ภาวะผน า) หมายถงกระบวนการของแตละบคคลในการท างานตามความ

คาดหมายขององคกรใหส าเรจ โดยสรางความสมดลระหวางการบรหารงานและการบรหารคนไดอยางมประสทธภาพ โดยอาศยบคลกภาพลกษณะนสยสวนบคคล การพฒนาศกยภาพ และการปรบตวตอสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการบรหารจดการโดยเนนสามประเดนหลก

1. ศกษาปจจยดานภาวะผน าทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ 2. ศกษาปจจยดานปจจยภายนอกดานบคคลทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบ

ความส าเรจ 3. ศกษาแนวทางการพฒนาภาวะผน าของสตารทอพไทยใหประสบความส าเรจ Startups (สตารทอพ) หมายถงองคกรทมลกษณะของโมเดลธรกจทถกสรางขนเพอใหเกด

การเตบโตอยางรวดเรว สามารถขยายตวได ท าซ าไดงาย โดยทตนทนไมไดมากขนดวยอตราสวนททวคณเชนเดยวกบรายไดทเพมขนมาโดยตรง ธรกจลกษณะนมกจะมการขยายกจการในชวงเรมตนดวยการขอทนจากนกลงทน เพอแลกกบการไดสทธแบงปนผลประโยชนทางดานรายไดในอนาคตเมอองคกรเตบโตใหญขน มากกวาการกอหนในลกษณะการกเงน ท าใหธรกจลกษณะนตองคนหา

119

ความตองการลกคาในระดบกวาง พฒนาสนคาทตอบรบความตองการของคนจ านวนมากทงในและนอกประเทศ เพอสามารถรองรบวสยทศนในการเตบโตอยางกาวกระโดดขององคกรในอนาคตได

Personality (บคลกภาพ) หมายถงลกษณะของกลมลกษณะนสยประจ าตวทสงผลใหคนแตละคนแสดงพฤตกรรมทตาง ๆ กนออกมา ซงประกอบไปดวยลกษณะบคลกภาพ 5 ประการหลกคอ 1. ชอบเขาสงคม (Extraversion) 2. เนนเหตผลเปนหลก (Rational Thinker) 3. เปดรบแนวความคดใหม ๆ (Openness to New Ideas) 4. มวสยทศนส าหรบอนาคต (Visionary) 5. มการวางแผนทแนนอน (Planning)

Competency (ศกยภาพของผน า) หมายถงลกษณะของกลมพฤตกรรมและการแสดงออกของผน าในรปแบบของการกระท าทสามารถพฒนาไดผานการฝกฝนและใหความร ท าใหศกยภาพจะสามารถตความไดในดานของทกษะ ความร ซงสงเหลานเปนผลมาจากปจจยภายในของผน าอยางการใหคณคา และลกษณะบคลกภาพพนฐานของคนคนนนอกท โดนเนนการวเคราะหท 4 ประเดนหลกของศกยภาพผน าคอ

1. ศกยภาพกลมทเกยวของกบการปฎบตงาน (Action to Results) 2. กลมทเกยวของกบความสามารถในการควบคมตวเอง (Self-Controlling) 3. กลมความสมพนธกบสงคม (Social Relationship) 4. กลมทกษะในการบรหารคน (Management)

120

ภาพท 2.25 กรอบแนวคดภาวะผน าทประสบความส าเรจของผประกอบการสตารทอพไทย ทมา: ผวจย

2.5.2.2. นยามศพทปฏบตการตวแปร Extraversion (การชอบเขาสงคม) หมายถง คนทไดรบพลงงานจากการมปฏสมพนธกบโลกภายนอก คนกลมนจงมแนวโนมทจะชอบพดคยและสรางเครอขาย (Connection) ในสงคม อยางเปนธรรมชาต Rational Thinking (การเนนเหตผลเปนหลก) หมายถงคนทใหความส าคญกบการวเคราะหหลกเหตผล ความถกตอง และความยตธรรมทางดานความเสมอภาค เปนคนทชอบวเคราะหความเปนมากอนท าการตดสนใจอะไรลงไป Openess (การเปดรบแนวความคดใหม ๆ) หมายถง คนทพรอมจะรบฟง และเปดรบความเหนทแตกตาง ความคดเหนส าหรบอนาคต หรอขอมลใหม ๆ เพอน ามาประกอบในการตดสนใจ

121

การมวสยทศนส าหรบอนาคต (Visionary) หมายถง ผน าทใหความส าคญกบการมองไปขางหนา ไมยดตดอยกบความส าเรจในอดต หรอแนวคดทท ามาในอดตเทานน คนกลมนมกจะมความสามารถในการวเคราะหสงตาง ๆ ในองครวม เหนความเชอมโยงของสงตาง ๆ ในภาพกวาง การวางแผนทแนนอน (Planning) หมายถง ผน าทใหความส าคญกบการวางแผน และท าตามแผนการอยางมวนย มความตงใจ และไมเปลยนไปเปลยนมาเมอตดสนใจไปแลว

ศกยภาพกลมทเกยวของกบการปฏบตงาน (Action to Results) เชน ความตรงไปตรงมา การยดมนกบองคกร ความมงมนในการท างาน ความเชยวชาญเฉพาะตว

ศกยภาพกลมทเกยวของกบความสามารถในการควบคมตวเอง (Self-Controlling) เชน การควบคมตนเอง การตระหนกรถงความสามารถของตนเอง การปรบตว การคดและเปดรบแนวคดใหม

ศกยภาพกลมความสมพนธกบสงคม (Social Relationship) เชน การสรางความสมพนธ การท าความเขาใจความตองการขององคกร การควบคมสภาพแวดลอม

ศกยภาพกลมทกษะในการบรหารคน (Management) เชน การบรหารทมงาน การสอสาร การก าหนดวสยทศน การเปนผน าในการเปลยนแปลง

บทท 3 วธด ำเนนกำรวจย

การศกษาเรองภาวะผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพในประเทศไทยใน

การวจยนมความมงหมายทจะศกษาตวแปรทสงผลตอความส าเรจในธรกจสตารทอพทผานการระดมทนจาก Venture Capital โดยผวจยไดก าหนดวธการวจยดงน

3.1 รปแบบของการวจย 3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.3 เครองมอทใชในการวจย 3.4 การเกบรวบรวมขอมล 3.5 การวเคราะหขอมล 3.6 การรายงานผลการวจย การวจยในครงน ผ วจ ยเนนทการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) เปนหลกและ

ท าการศกษาแบบเจาะจง เพอใหไดขอมลเชงลกของผประกอบการดานธรกจสตารทอพในประเทศไทยโดยวธการวเคราะหทสาระหลก (Content Analysis) โดยผสมผสานแนวทางการวจยในเชงเอกสาร (Documentary Research) พรอมกบยนยนความนาเชอถอเพมเตมโดยใชขอมลเชงปรมาณ (Quantitative Research) ซงในแตละสวนสามารถอธบายเพมเตมไดดงน

3.1 รปแบบของการวจย 3.1.1 การวจยเชงเอกสาร (Documentary Research) ผวจยไดท าการศกษาเอกสารทางวชาการเกยวกบความเปนมาของแนวคดและทฤษฏของภาวะผน า และสถานการณดานภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพ อนประกอบไปดวย บทความ หนงสอ สงพมพ และงานวจยตาง ๆ 3.1.2 การวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) สรพงษ โสธนะเสถยร (2545) ไดอธบายถงการน าขอมลเชงปรมาณมาชวยเสรมความ

นาเชอถอของการท าวจยเชงคณภาพ โดยอธบายวาเมอการวจยเชงปรมาณเปนสวนทถกจดท าขนเพอ

เปนการยนยนถงความนาเชอถอของขอมลเชงคณภาพ (Content Analysis) โดยจะน าคาทไดเปน

121

จ านวน คาความเขมขนของน าหนกของตวแปรในกรอบแนวคดเชงสถตทไดก าหนดไวใน

วตถประสงคของการวจยมาเปนตวก าหนดในการท าการวจยเชงปรมาณ โดยผวจยเลอกแนวทางการ

วเคราะหเชงปรมาณมาใชเพอเปนการยนยนความนาเชอถอของตวแปรแตละตวกอนทจะท าการ

สมภาษณเชงลกในการวจยเชงคณภาพตอไป

3.1.3 การวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) ผวจยเลอกแนวทางการวจยผานการสมภาษณรายบคคล และการสนทนากลม โดยจะเนนท

การศกษาตวแปรทอยในกรอบแนวคด เพอใชเปนแนวทางในการท าวจยเบองตนทพรอมจะปรบตามความจรงทท าการคนพบเพมเตมในการวจย และมการตรวจสอบความนาเชอถอของขอมลดวยวธการตรวจสอบแบบสามเสา (Triangulation) ซงวธการวจยจะมรายละเอยดดงน

การสมภาษณรายบคคล (In-depth Interview) ชาย โพธสตา (2549, น.263-305) ไดอธบายถงลกษณะการหาขอมลทแทจรงโดยการ

สมภาษณไววา การสมภาษณเชงคณภาพ หมายถง การทผสมภาษณและผถกสมภาษณรวมกนสรางขอมลรวมกนขนมา โดยทผใหสมภาษณเปนผเลาถงเหตการณ มมมอง แนวคด และความรทตวเองเขาใจ และแสดงความคดเหนตามประเดนทผสมภาษณไดตงขนมา ในขณะทฝายผสมภาษณมหนาทในการรบฟง และตอบสนองตอการพรรณาของอกฝายหนงดวยความตงใจ พรอมทงชวยในการกระตนเสรมแนวคดใหผถกสมภาษณสามารถเรยบเรยงความคด และบรรยายประสบการณ หรอความรของตนออกมา และผสมภาษณจงน าขอมลทไดจากการสมภาษณนนมาตความ และเรยบเรยงออกมาใหเกดความหมาย

อยางไรกตามการสมภาษณนนไมไดเปนเพยงการถามเพอใหผถกสมภาษณตอบเทานน แตเปนการสอสารรวมกนท งสองทาง (Two-way Communication) ทเปนความรวมมอกนระหวางผ สมภาษณ และผถกสมภาษณ ดงนนผสมภาษณจงไมควรถามค าถามอยางเดยว แตควรสรางบรรยากาศการมสวนรวม และกระตนใหผถกสมภาษณคดไดงายขนดวย โดยการ

- สรางความสมพนธอนดกบผถกสมภาษณทงกอน ระหวางและหลงการสมภาษณ - ตอบสนองและรบฟงอยางตงใจในระหวางทอยในการสมภาษณ - เลอกใชค าถามทเขาใจงาย และเหมาะสมกบผถกสมภาษณ - สรางบรรยากาศใหผถกสมภาษณรสกปลอดภย และมความกระตอรอรนทจะตอบค าถาม - แสดงออกถงความเหนอกเหนใจ หรอชนชมในประสบการณ และความรของผถกสมภาษณ

ตามความเหมาะสม

122

การสนทนากลม (Focus Group Discussion) ชาย โพธสตา (2549,น.210-224) ไดอธบายวาการสนทนากลมหมายถงการขอใหกลมคนมารวมสนทนาเพอแลกเปลยนความคดเหนรวมกนซงจะตางจากการสมภาษณกลม (Group Interview) เนองจากผวจยจะท าหนาทหลกในการเปนคนกลาง (Moderator) มากกวาจะเปนคนถามค าถามเพอใหผตอบค าถามตอบทละคน ลกษณะการเกบขอมลเชนนจะเปนการสงเสรมใหเกดพลวตรในการแสดงความคดเหนรวมกน โดยการสนทนากลมถกเลอกน ามาใชในการวจยในครงนเนองจาก

- การเกบขอมลผานการสนทนากลมเปนวธทชวยท าใหสามารถเกบขอมลจากกลมตวอยางไดหลายคนในเวลาอนสน

- ความยดหยนในเชงโครงสรางในการพดคย และสามารถปรบเปลยนไดตามสถานการณขณะนน

- ขอมลทไดเปนขอมลทมมตทซบซอนมากขน เพราะมการถกเถยง และตอยอดแนวคดซงกนและกนระหวางการสนทนา

- การเกบขอมลในลกษณะนสามารถกระตนการมสวนรวม และเสรมสรางบรรยากาศในการใหขอมลไดด

- การเกบขอมลลกษณะนท าใหผใหขอมลไมเกดความประหมาเนองจากอยในกลมคนทมลกษณะเหมอนกน มความส าเรจทคลายกน หรอมคณสมบตบางอยางทเหมอนกน

การตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Triangulation) สภางค จนทวานช (2553) กลาววาการวจยเชงคณภาพมกจะเกดอคตสวนตวระหวางการเกบขอมลไดงาย ท าใหความนาเชอถอของขอมลตองมการยนยนความนาเชอถอจากหลาย ๆ ดาน ดงนนในการวจย นกวจยจงควรท าการตรวจสอบขอมลทไดมาซ า ๆ จากหลากหลายแหลง และหลากหลายวธ โดยการตรวจสอบลกษณะนเรยกวาการตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Triangulation) ซงสามารถท าไดโดยการใชวธตอไปน

1. วธตรวจสอบโดยใชวธการวจยทตางกน (Methodological Triangulation) 2. วธตรวจสอบโดยใชแหลงขอมลทตางกน (Data Triangulation) 3. วธตรวจสอบโดยใชกลมผใหขอมลทตางกน (Investigator Triangulation)

หากขอมลทไดมาจากแหลงทตางกน วธการเกบทตางกน หรอ ผเกบทตางคนกน แตขอมลทไดมความเหนไปในทศทางเดยวกน แสดงวาขอมลดงกลาวมความแมนย าและนาเชอถอ ในทางตรงกนขามถาขอมลทไดไมตรงกน แสดงวาขอมลนนมความคลาดเคลอน หรอไมนาเชอถอเทาทควร โดยทการวจยในครงนจะใชการตรวจสอบโดยใชแหลงขอมลทแตกตางกน(Data Triangulation)

123

3.2 ประชากรและกลมตวอยาง 3.2.1 ประชากร

ประชากร (Population) ในการวจยครงน คอ กลมผ ประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย โดยใชการแบงเกณฑของความส าเรจผานความสามารถในการระดมทนจาก Venture Capital ในประเทศไทย โดยอางองจากงานวจยของ Davila, Foster, and Gupta (2003) ท ท าการศกษาความสมพนธของการเตบโตของบรษทสตารทอพทม และไมม Venture Capital คอยสนบสนน พบวาการทกลมธรกจสตารทอพจะประสบความส าเรจและเตบโตไดหรอไมน นมความสมพนธโดยตรงกบเงนลงทนกบ Venture Capital กลาวคอ การเตบโตของสตารทอพขนอยกบระดบความสามารถในการระดมเงนลงทนจาก Venture Capital

ดงน นในการวจยครงนผ วจ ยจงเนนวดความส าเรจของผ ประกอบการสตารทอพผานความสามารถในการระดมทนผาน Venture Capital เปนหลก

จากงานวจยขอมลสถตสตารทอพในประเทศโดย TECHSAUCE (2017) ใน Thailand Tech Startup Report 2017 พบวาจ านวนสตารทอพในประเทศไทยทไดรบทนในการพฒนาโครงการเรยบรอยแลวทงหมดตงแตป ค.ศ. 2015-2016 มจ านวน 351 ราย ผประกอบการทงหมดไดเงนสมทบเพอพฒนาธรกจโดยกลมคนและองคกรตาง ๆ ดงแสดงในตารางท 3.1 ไดแสดงขอมลรายละเอยดของผทไดรบเงนลงทนจากแหลงตาง ๆ ทง 351 องคกรวาไดมาจากนกลงทนกลมใดบาง

ตารางท 3.1 แสดงจ านวนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจากการระดมทนในประเทศไทยในชวงป ค.ศ. 2012-2016

ป 2012 - 1014 ป 2015 ป 2016 จ านวนสตารทอพทไดรบเงนทงหมด 3+ 60+ 75+ จ านวนสตารทอพทไดรบเงนลงทนจาก VC ทงหมด 1 56+ 79+ จ านวนสตารทอพทไดรบเงนลงทนจาก Business Angle 2 30+ 44+ จ านวนสตารทอพทไดรบเงนลงทนจาก Accelerators 1 5 7

ทมา: TECHSAUCE (2017) กลาวโดยสรปจาก TECHSAUCE (2017) ใน Thailand Tech Startup Report 2017 จะสามารถ

สรปไดวาตงแตชวงป ค.ศ. 2012-2017 มสตารทอพทไดรบเงนลงทนจาก Venture Capital จ านวน 135

124

รายโดยประมาณ โดยทขอมล Thailand Tech Startup Report 2017 พบวาจ านวนระดบของการระดมทนของ Startups ทง 136 รายขางตนมขอมลทแสดงอยในตลาดเพยง 116 รายเทานน

จากขอมลของสตารทอพทไดทนจาก Venture Capital จ านวน 116 รายขางตนมการแบงระดบของเงนลงทนในแตละระดบของเงนลงทนตงแตป ค.ศ. 2012-2017 ดงแสดงในตารางท 3.2

ตารางท 3.2 แสดงจ านวนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจากการระดมทนผาน Venture Capital ในประเทศไทยในชวงป 2012-2016

ระดบของเงนลงทน จ านวนเงนลงทน (US $) จ านวนสตารทอพ (ราย) ขนเรมตน (Seed Stage) 100,000 + 65

ขน Series A 1,000,000 + 27 ขน Series B 2,000,000 + 10 ขน Series C 7,000,000 + 2

Exit Stage Undisclosed 12 รวม 116

ทมา: TECHSAUCE (2017) 3.2.2 กลมตวอยาง 1. การวจยเชงปรมาณ กลมผประกอบการธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในการระดมทนแลวในประเทศไทย

และบคคลทเกยวของจ านวน 32 รายโดยการใชการสมอยางงาย(Simple Random Sampling) โดยจะท าการเกบขอมลในดานจ านวน การหาคากลาง และการใหน าน าหนกในแตละมโนทศนของผประกอบการ และการหาคาสหสมพนธของขอมลเพอน ามาเทยบกบขอมลเชงคณภาพทไดรบมา

2. ขอมลเชงคณภาพ

Morse (1994) ไดกลาววาในการท าการวจยเชงคณภาพในลกษณะการสรางทฤษฎใหมควรจะมกลมตวอยางจ านวน 30-50 คน สอดคลองกบ Creswell (1998) กลาววากลมตวอยางควรจะมอยางนอย 25 คน แตทงนท งนนการวจยเชงคณภาพมไดมเงอนไขก าหนดตายตววาควรจะตองมกลมตวอยางเทาไรขนอยกบสถานการณในแตละกรณ (Patton, 1990) ท งนในการวจยครงนจะเลอกท าการศกษาท 32 กลมตวอยาง

125

การศกษาในสวนนท าขนเพอหาขอมลเพอยนยนดานปจจยทสงผลใหสตารทอพในประเทศไทยประสบความส าเรจ และกระบวนการแนวทางในการสรางความส าเรจผานการวจยเชงคณภาพในรปแบบของการตรวจสอบสามเสา (Triangulation) โดยเนนทกลมธรกจสตารทอพ (Startup) ทไดรบทนจาก Venture Capital ในประเทศไทยในชวงป 2012-2017 รวมทงสน 32 คน โดยประกอบดวย เจาของธรกจสตารทอพในประเทศไทยทประสบความส าเรจในการระดมทนผาน Venture Capital มาแลวจ านวน 22 คน กลมนกลงทนทคดเลอกสตารทอพในการลงทน (VC and Investors) จ านวน 7 คน และกลมผเชยวชาญทเกยวของอน ๆ (Incubators Specialist) อกจ านวน 7 คน โดยมบคคลบางกลมทมบทบาทในการสมภาษณในครงมากกวา 1 บทบาทดงภาพท 3.1

ภาพท 3.1 กลมตวอยางทใชในการวจย ทมา: ผวจย ผทใหการสมภาษณในการวจยครงนประกอบไปดวย 1. สตารทอพจ านวน 22 รายประกอบดงแสดงในตารางท 3.3

126

ตารางท 3.3 รายชอกลมตวอยางผประกอบการสตารทอพ

รายชอ สตารทอพ ต าแหนงของผใหสมภาษณ 1 ณฐธดา สงวนสน Buzzebees ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 2 พงษลดา พะเนยงเวทย Freshket ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 3 พฒนะ ล Pennorama ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 4 ณฐพร สนธนะวทย Power Prawns ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 5 พงศพนสถ สทธพงศ YandO ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) 6 ภทร เถอนศร Sellsuki ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) 7 กฤตน ทพยแสง Sharmble ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 8 พรนรนด เลศธรพงศ Drivemate ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) 9 สทธเกยรต จนทรชนโรจน Shippop ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 10 พงศธร ธนบดภทร Refinn ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 11 รตนวด นมนวล Lazada ผบรหารดานการตลาด 12 ชนมชญงค ไตรรตนเกยร Juice Innov8 ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 13 เอกลกษณ วรยะโกวทยา Wongnai ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) 14 ฐตพงศ พสฐวฒนนท Skilllane ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 15 สวชชา เนตววฒน Vitaboost ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 16 พณชต กตตปญญางาม Accrevo ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 17 ธรบลย อรยสทธวงศ Builk ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) 18 คณพล ภมรตนประพณ Health@Home ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 19 นพพล อนกลวทยา Take me Tour ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) 20 Sahib Anandsongvit Seekster ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 21 ดารน สทธพงษ Indie Dish ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 22 ธนวชญ ตนกนยา Horganice ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO)

ทมา: ผวจย

127

2. นกวชาการและผใหค าปรกษากลมสตารทอพ 7 รายดงแสดงในตารางท 3.4 ตารางท 3.4 รายชอนกวชาการและผใหค าปรกษากลมสตารทอพ

รายชอ สถาบน ต าแหนงของผใหสมภาษณ 1 อรนช เลศสวรรณกจ Techsauce ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 2 อรรฆรตน นตพน Mushroom Group ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 3 โอฬาร วระนนท Durian Corp ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 4 ณฐพร สนธนะวทย Rabbit ผอ านวยการฝายพฒนาธรกจ 5 พงศภรณ อนสกลโรจน East Bangkok

University อาจารย และผบรหารหนวยงาน Business Accelerator

6 มลลกา สงขสนท Suranaree University: Student Entrepreneurship Development Academy

อาจารย และผอ านวยการหนวยงาน Student Entrepreneurship Development Academy

7 นางสาวภาชร ฑรกฤษณา Dtac Accelerate ผบรหาร

ทมา: ผวจย

3. กลมนกลงทนในธรกจสตารทอพ 7 รายดงแสดงในตารางท 3.5 ตารางท 3.5 รายชอกลมนกลงทนในธรกจสตารทอพ

รายชอ สถาบน ต าแหนงของผใหสมภาษณ 1 สรวฒน พรหมโยธน Bangkok Venture Club กรรมการบรหาร 2 อรรฆรตน นตพน Mushroom Group ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 3 ณฐพร สนธนะวทย Enter Cooperation ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 4 ภาชร ฑรกฤษณา Dtac Accelerate ผบรหาร 5 ดสต ชนรตน SCG Ventures ผบรหารการจดการการลงทน 6 สทธชย ศรทตธ ารง Tepnakorn Investing ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) 7 โอฬาร วระนนท Durian Corp ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO)

ทมา: ผวจย

128

3.3 เครองมอทใชในการวจย เครองมอในการวจย (Research Instrument) ส าหรบการวจยครงนประกอบไปดวย เครองมอ

ในการเกบรวบรวมขอมล เครองมอทใชในการวเคราะหขอมล และ เครองมออ านวยความสะดวก โดยมรายละเอยดดงตอไปน

3.3.1 เครองมอในการเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง

3.3.1.1 แบบสมภาษณเชงลก เครองมอทใชในการศกษาเชงคณภาพ จะใชการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview) การตรวจสอบความนาเชอถอของขอมลจะใชวธการตรวจสอบสามเสา(Triangulation) โดยการใชวธการเปลยนกลมผศกษาทมสวนเกยวของ หรอไดรบผลกระทบจากภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยโดยชดค าถามในการสมภาษณถกแบงออกเปน 4 สวนหลก โดยมรายละเอยดดงน

สวนท 1 ค าถามเพอสรางบรรยากาศ และ ศกษาขอมลพนฐานของผใหขอมล โดยจะเนนทการถามค าถามปลายเปด สวนท 2 เปนค าถามเพอใชในการคนหาลกษณะบคลกภาพ ศกยภาพ และปจจยภายนอกของดานภาวะผน าทพงประสงคในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทยใหประสบความส าเรจ สวนท 3 เปนค าถามเพอใชในการคนหาแนวทางการพฒนาภาวะผน าทพงประสงคในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทยใหประสบความส าเรจ

สวนท 4 เปนค าถามแบบปลายเปด (Open-ended Question) ส าหรบใหผตอบแบบสอบถามใหขอเสนอแนะเพมเตมเพอเปนแนวทางในการวจยตอไป

3.3.1.2 แบบสอบถาม เครองมอทใชในการศกษาเชงปรมาณ จะใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เปนเครองมอใน

การเกบขอมล เพอยนยนขอมลหลงจากไดรบขอมลเชงคณภาพมากแลว โดยจะสงไปยงกลมตวอยางทงนผวจยไดท าการตรวจสอบความตรงตามเนอหา (Content Validity) ตลอดจนความครอบคลมของค าถามและความชดเจนของการใชภาษาโดยการตรวจสอบพจารณาตามแบบประเมนดชนความสอดคลองของเครองมอ และน าแบบสอบถามไปตรวจสอบกบผเชยวชาญจ านวน 5 ทาน ไดแก

129

1. ผศ.ดร.ไชยนนท ปญญาศร รกษาการคณบดบณฑตวทยาลย สาขาวชาการจดการ มหาวทยาลยสยาม

2. ดร. วนดา เลศพพฒนานนท ผ อ านวยก า รส า นก ส ง เส ร มและพฒนา ง าน ว จย มหาวทยาลยสยาม

3. ผศ.ดร. รฐวฒ รแทนคณ รองคณบดวศวกรรมศาสตร/หวหนาภาควศวกรรมโยธา มหาวทยาลยสยาม

4. นายธนชพ พระธรณศร นกวชาการสาธารณสขเชยวชาญ กรมอนามย 5. นาวาตรหญงสนนาฏ ลมนยมธรรม หวหนาส านกงานจรยธรรมการวจย กรมแพทย ทหารเรอ

โดยใหผเชยวชาญทง 5 ทานท าการตรวจสอบประเมนโดยใชดชนความสอดคลอง IOC (Item Objective Congruence Index) เปนรายบคคลวาขอค าถามแตละขอสามารถวดไดตรงกบจดประสงคทก าหนดหรอไมโดยใหคะแนนตามเกณฑมาตราสวนประมาณคา 3 ระดบ (มความเหมาะสม ไมแนใจ หรอไมเหมาะสม) และใชสตรการค านวณดชนความสอดคลอง (Item Objective Congruence Index: IOC) (สวมล ตรกานนท, 2550, น. 165)

สตรทใช IOC = ΣR/n โดย IOC = ดชนความสอดคลองระหวางประเดนทตองการตรวจสอบ R = ผลคณของคะแนนกบจ านวนผเชยวชาญ n = จ านวนผเชยวชาญทงหมด เกณฑการใหคะแนน +1 = แนใจวาประเดนทตรวจสอบมความเหมาะสม 0 = ไมแนใจวาประเดนทตรวจสอบมความเหมาะสม -1 = แนใจวาประเดนทตรวจสอบไมมความเหมาะสม น าคะแนนของผเชยวชาญทกคนทประเมนมากรอกลงในแบบวเคราะหความสอดคลองของ

ขอค าถามกบจดประสงคเพอหาคาเฉลยโดยมเกณฑการคดเลอกขอค าถามดงน 1. ขอค าถามทมคา IOC ตงแต 0.50-1.00 คดเลอกไวใชได 2. ขอค าถามทมคา IOC ต ากวา 0.50 ควรพจารณาปรบปรงหรอตดทง แบบสอบถามทไดรบการแกไขตามความเหนของผเชยวชาญจะถกน าในการเกบขอมลกบ

กลมตวอยางทไดเลอกไวตอไป โดยผลการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาของขอค าถามกบจดประสงคผานเกณฑทก าหนดทกขอโดยมคา IOC อยระหวาง 0.6 - 1.00

130

แบบสอบถามจะประกอบดวย 4 สวน และมรายละเอยด ดงน สวนท 1 เปนค าถามทเกบขอมลสวนบคลของผตอบแบบสอบถาม โดยใชค าถามแบบปลายปด (Closed-ended Question) แตละค าถามมหลายตวเลอก แตเลอกตอบไดเพยงค าตอบเดยว รวม 7 ขอ ไดแก เพศ อาย สถานภาพสมรส ระดบการศกษาสงสด ประสบการณการท างาน ระยะเวลาในการท าธรกจสตารทอพ ระดบของการระดมทนในชวงเวลาทผานมา

สวนท 2 เปนค าถามทในดานตวแปรทเกยวของกบภาวะผน าดงทระบไวในกรอบแนวคด โดยค าตอบเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบงออกเปน 5 ระดบ ตงแตระดบเหนดวยมากทสด เหนดวยมาก เหนดวยปานกลาง เหนดวยนอย และเหนดวยนอยทสดในแตละระดบ ดงน คะแนน 5 หมายถง เหนดวยอยางยงวาตวแปรดงกลาวมผลตอความส าเรจในดานภาวะผน าของการ

เปนผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย คะแนน 4 หมายถง เหนดวยอยางมากวาตวแปรดงกลาวมผลตอความส าเรจในดานภาวะผน าของการ

เปนผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย คะแนน 3 หมายถง เหนดวยปานกลางวาตวแปรดงกลาวมผลตอความส าเรจในดานภาวะผน าของการ

เปนผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย คะแนน 2 หมายถง ไมเหนดวยวาตวแปรดงกลาวมผลตอความส าเรจในดานภาวะผน าของการเปน

ผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย คะแนน 1 หมายถง ไมเหนดวยอยางยงวาตวแปรดงกลาวมผลตอความส าเรจในดานภาวะผน าของ

การเปนผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย สวนท 3 เปนค าถามทในดานตวแปรทเกยวของกบแนวทางการพฒนาภาวะผน าทผานมาของ

ผประกอบการธรกจสตารทอพ โดยค าตอบเปนแบบมาตราสวนประมาณคา (Rating Scale) แบงออกเปน 5 ระดบ ตงแตระดบเหนดวยมากทสด เหนดวยมาก เหนดวยปานกลาง เหนดวยนอย และ เหนดวยนอยทสด เหมอนกบสวนท 2

สวนท 4 เปนค าถามแบบปลายเปด (Open-ended Question) ส าหรบใหผตอบแบบสอบถามใหขอเสนอแนะเพมเตมเพอเปนแนวทางในการวจยตอไป

เมอน าผลการเกบขอมลจากขอมลเชงคณภาพ และเชงคณภาพ มารวมกบขอมลทจากการ

ทบทวนวรรณกรรมทงหมดจะท าใหการวจยครงนสามารถตอบค าถามโจทยการวจย และบรรลวตถประสงคการวจยดงภาพท 3.2

131

3.3.1.3 สนทนากลม (Focus Group) หลงจากทผวจยไดใหกลมตวอยางทกคนกรอกแบบสอบถาม และท าการสมภาษณแลว ผวจย

จะท าการน าขอมลทงหมดมาประมวลและแสดงขอมลสรปทไดจากการเกบรวบรวมมาทงหมด และท าการนดเพอท าการขออภปรายในรปแบบการสนทนากลมกบกลมตวอยางนอกครงเพอเปนการยนยนความแมนย าและรวมกนแสดงความคดเหนถงผลทออกมา โดยผวจยจะท าหนาทหลกในการเปนคนกลาง (Moderator) เพอสงเสรมใหเกดพลวตรในการแสดงความคดเหนรวมกน และท าใหขอมลทไดเปนขอมลทมมตทซบซอนมากขน เพราะมการถกเถยง และตอยอดแนวคดซงกนและกนระหวางการสนทนา

132

ภาพท 3.2 แสดงขอมลการเชอมโยงของแหลงขอมลทจะน าไปสวตถประสงคการวจย ทมา: ผวจย

3.4 การเกบรวบรวมขอมล 3.4.1 การสรางแบบสมภาษณและแบบสอบถามทใชเกบขอมล

ผวจยไดด าเนนการสรางเครองมอเพอใชในการรวบรวมขอมลในการวจยดงตอไปน 1. ศกษาเอกสารแนวคดทฤษฏและองคความรทเกยวของเพอก าหนดกรอบแนวคดในการวจย 2. รวบรวมและเรยบเรยงขอมลเพอสรางเครองมอวจย โดยยดตามวตถประสงคของการวจย 3. ตรวจสอบความตรงตามเนอหาในสวนของแบบสอบถาม (Content Validity) ตลอดจนความ

ครอบคลมของค าถามและความชดเจนของการใชภาษาในการถามโดยใหผเชยวชาญท าการตรวจสอบตามหลก IOC จ านวน 5 ทาน

3.4.2 การรวบรวมขอมล การด าเนนการขอสมภาษณ และแจกแบบสอบถามโดยมขนตอนดงน

1. ผวจยขอหนงสอขอความรวมมอในการเกบรวบรวมขอมลในการวจยจากมหาวทยาลยสยามถงผประกอบการสตารทอพทตองเขาสมภาษณ

2. เขาท าการสมภาษณ พรอมใหท าแบบประเมนเชงปรมาณในวนเดยวกน 3. น าขอมลทไดรบจากการสมภาษณ และแบบสอบถามทไดรบคนมา มาท าการประมวลผลและ

วเคราะหขอมล 4. ท าการสรปถงความแมนย าอกครงผานการท าสนทนากลม (Focus Group)

3.5 การวเคราะหขอมล ส าหรบการวจยครงนแบงออกเปน 2 สวนหลกคอ

3.5.1. การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ การวเคราะหขอมลเชงปรมาณในการศกษาครงนจะท าผานการใชแบบสอบถาม โดยการ

เกบรวบรวมขอมลตามโจทยวจย การด าเนนการในขนตอนนจงเปนการเลอกใชสถตทเหมาะสมและการวเคราะหผลจากขอมลทไดรบ โดยผวจยไดวางแนวทางการวเคราะหขอมลไวดงน

การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ ผวจยด าเนนการวเคราะหขอมล ดงตอไปน 1. การวเคราะหคณลกษณะทวไปของผตอบแบบสอบถาม โดยใชสถตคาความถ (Frequency)

และคารอยละ (Percentage) 2. การวเคราะหระดบความคดเหนทมตอปจจยตาง ๆ ใชสถตใชสถตเชงพรรณนา (Descriptive

Statistics) เพอการวเคราะหขอมลผานการค านวนคาเฉลยเลขคณต (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard Deviation)

134

คาเฉลย และ คาเบยงเบนมาตรฐานทไดจากแบบสอบถามของกลมตวอยางจะถกน ามาวเคราะหตามแนวคดของ Best (1981, p. 182) ซงไดมการก าหนดคาเฉลยในการยอมรบปจจยดงกลาวตามรปแบบ Likert Scale ในระดบตาง ๆ ดงตอไปน

1.00 - 1.80 ไมยอมรบ 1.81 - 2.60 ไมคอยยอมรบ 2.61 - 3.40 ยอมรบไดในระดบปานกลาง 3.41 - 4.20 คอนขางยอมรบได 4.21 - 5.00 ยอมรบไดมากทสด

การวจยในครงนผวจยยดการวจยเชงคณภาพเปนหลก และการวจยเชงปรมาณเปนการวจยเสรมเพอชวยในการคดกรองตวแปรทนาสนใจและเหมาะทจะน าไปศกษาในขนตอไป ดงนนเพอใหตวแปรตาง ๆ ในการวจยในครงนครบถวนทสด ในการศกษาครงนผวจยเหนวาเพอใหตวแปรตาง ๆ ยงอยครบ และไมถกคดกรองออกไปตงแตชวงแรกเสยกอน จงเลอกก าหนดคาเฉลยทยอมรบเพอใชในการศกษาเชงคณภาพในขนตอไปทคาเฉลยเกน 2.61

กลาวคอผวจยจะน าขอมลทผตอบแบบสอบใหน าหนกอยในระดบยอมรบไดปานกลางขนไปมาประกอบในการก าหนดหวขอสมภาษณเชงลกตอไป

3.5.2. การวเคราะหขอมลวจยเชงคณภาพ การวจยนจะเนนการวจยเชงคณภาพไปทการน าขอมลทไดจากการสมภาษณมาใชในการวเคราะหหลกดงท เกบญจา ยอดด าเนน-แอตตกจ และ กาญจนา ตงชลทพย (2552,น.39) ไดแสดงถงรายละเอยดในการวเคราะหขอมลเชงคณภาพในรปแบบของขนตอนหลก 7 ขนตอนคอ

1. การอานและจบประเดน เปนการน าขอมลดบทได มาอานอยางละเอยดเพอจบประเดนส าคญ

2. การน าประเดนทจบไดมาเปลยนเปนรหส หรอน ามาเขยนโคดสรปเนอหาในแตละประเดน 3. การจดกลมขอมลของประเดนตาง ๆ 4. น ากลมของขอมลทไดมาเชอมโยงแนวคด เพอหาความสมพนธ และความเกยวโยงของแต

ละประเดน 5. การขยายความเชอมโยงดงกลาวใหครบประเดนตาง ๆ ในรปแบบของความเชอมโยง

ภาพรวมทงหมดทเกยวของกน 6. การตความเพอหาความหมายของความสมพนธหรอความเชอมโยงทเกดขน 7. การหาขอสรปของผลการวเคราะหโดยการตความหมาย

135

โดยในสวนของการวจยเชงคณภาพในการศกษาครงนจะท าการว เคราะหโดยใชกระบวนการทง 7 กระบวนการขางตน 1.เรมตนจากการน าขอมลทไดมาวเคราะหหาประเดนทส าคญ 2.+3.น าขอมลทไดมาเปลยนเปนรหสสโดยไดก าหนดกลมของสเปนสามกลมคอ สเขยวหมายถง เหนดวยอยางมาก สเหลอง หมายถง เหนดวยเพยงบางสวน และสแดง หมายถง ไมเหนดวย และ 4.น าขอมลทไดจากการวจยมาวเคราะหหาความเชอมโยง 5.+6.น าขอมลทไดมาขยายความ และตความ เพอ 7. หาขอสรปผลการวเคราะหจากการวจย การวจยครงนประกอบไปดวยการวเคราะหสองสวนคอ

1. ขอมลจากการสมภาษณ และการอภปรายกลมโดยผวจยใชการวเคราะหแนวคด (Content Analysis) เพอน าค าตอบทตรงกบประเดนค าถามมาสรปผล โดยทผวจยจะท าการวเคราะหผานการน าตวแปรทผตอบแบบสอบถามใหน าหนกปานกลางขนไปมารวมวเคราะหความเชอมโยงกบกรอบวจยทก าหนดในการวจยครงน โดยใหความส าคญกบตวแปรทผใหสมภาษณใหน าหนกวามความเกยวของระดบมากถงมากทสดในการวเคราะหความเชอมโยง

2. ขอมลจากการสนทนากลม โดยใชการวเคราะหแนวคด (Content Analysis) เพอน าค าตอบทตรงกบประเดนค าถามมาสรปผล โดยทผวจยจะน าขอมลทไดทงจากแบบสอบถาม และ จากการสมภาษณเชงลกมาวเคราะหผานการอภปรายรวมกนกบบคคลตาง ๆ รวมถงผประกอบการสตารทอพ ผเชยวชาญและผใหค าปรกษา และนกลงทนในธรกจสตารทอพถงความเหมาะสม และความเชอมโยง ความเกยวของของประเดนตาง ๆ แนวทางการวเคราะหผลการวจยเชงคณภาพในการศกษานจะใชการตรวจสอบขอมลผาน

การตรวจสอบขอมลแบบสามเสา (Triangulation) ดงท สภางค จนทวานช (2554) และ เบญจา ยอดด าเนน-แอตตกจ และ กาญจนา ต งชลทพย(2552) ไดอธบายถงการวเคราะหขอมลผาน การตรวจสอบขอมลแบบสามเสาไววา การตรวจสอบขอมลแบบสามเสาสามารถท าไดหลายวธดงน 1. การตรวจสอบสามเสาดานขอมล สามารถท าไดโดยการพจารณาแหลงเวลา สถานท และบคคลทแตกตางกน กลาวคอ การตรวจสอบดวาถาขอมลทเกบมาไดเกบมาจากชวงเวลาทตางกนจะไดผลการวจยทเหมอนกนหรอไม ขอมลตางสถานทกนจะไดผลทเหมอนกนหรอไม และถาผใหขอมลเปลยนกลมไปขอมลทไดจะเหมอนเดมหรอไม 2) การตรวจสอบสามเสาดานผวจ ย โดยการเปลยนตวผสงเกตหรอผสมภาษณและ 3) การตรวจสอบสามเสาดานวธการรวบรวมขอมล โดยใช

136

วธเกบรวบรวมขอมลดวยวธตาง ๆ กน เพอรวบรวมขอมลเดยวกนและน ามาวเคราะหวาขอมลทไดมากจากตางแหลงกนใหขอคนพบทเหมอนกนหรอไม

ดงท สภางค จนทวานช (2554) และ เบญจา ยอดด าเนน-แอตตกจ และ กาญจนา ตงชลทพย. (2552) ไดกลาวมาขางตน ในการวจยชนนผวจยจงเลอกการตรวจสอบขอมลทนาเชอถอผานการตรวจสอบแบบสามเสาโดยใชวธการตรวจสอบสามเสาดานขอมล โดยการสมภาษณเชงลกกบแหลงขอมลทแตกตางกน 3 แหลงไดแก 1.กลมผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในการระดมทนอยางนอยในระดบ Seed มาแลวจ านวน 22 คน, 2.กลมนกลงทน กบกลมนกวชาการทเกยวของ 7 คน และ 3.กลมนกลงทนในธรกจสตารทอพจ านวน 7 คนจากประเทศไทยทงหมด รวมทงหมด 32 คน โดยทบคคลบางกลมทแสดงความคดเหนในหลายแงมมดงทกลาวถงในหวขอ 3.3.2. ถามขอมลหรอตวแปรใดในการวจยครงนทไมผานการเกณฑการตรวจสอบแบบสามเสา ตวแปรดงกลาวจะถกตดออกจากการวจย

3.6 การรายงานผลการวจย

การรายงานผลการวจย แบงเนอหาเปน 5 บท ดงน บทท 1 บทน า น า เสนอปญหาการวจย ความเปนมาและความส าคญของปญหา

วตถประสงคของการวจยและประโยชนทคาดวาจะไดรบโดยสงเขป บทท 2 การทบทวนวรรณกรรม กลาวถงทฤษฎ แนวคด และงานวจยทเกยวของ บทท 3 ระเบยบวธวจย น าเสนอระเบยบวธวจย รปแบบการวจย ประชากรและกลม

ตวอยาง เครองมอทใชเกบขอมล การวเคราะหขอมล และการรายงานผลการวจย บทท 4 ผลการวจย น าเสนอผลการวจย บทท 5 สรปผลการวจย การอภปรายผลและขอเสนอแนะ สรปงานวจยทงหมด อภปราย

ผลการวจย พรอมใหขอเสนอแนะเพอการวจยตอยอดในอนาคต

137

บทท 4 ผลการวจย

บทนเปนการวเคราะหเพอหาค าตอบของโจทยในการวจยทงสนสามประเดน ไดแก “อะไรคอภาวะผน าทพงประสงคของผประกอบการธรกจสตารทอพทจะประสบความส าเรจในประเทศไทย” “อะไรเปนปจจยภายนอกทางดานบคคลทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย” และ “แนวทางการพฒนาภาวะผน าของในธรกจสตารทอพของประเทศไทยเปนอยางไร” โดยเนนการวจยเชงคณภาพเปนหลกและใชขอมลเชงปรมาณเพอสนบสนน ขนตอนในการวเคราะหแบงปนสามขนตอน คอ การท าแบบสอบถาม การรวบรวมขอมลทไดจากการสมภาษณ และการสนทนากลม โดยจะน ามาวเคราะหรวมกบความรความเขาใจจากการศกษาเอกสารวรรณกรรมและแนวคดทฤษฎทเกยวของ จากนนจะน ามาตความเพอใหเขาใจทไดความเปนมาเรองราวตาง ๆ แลวจงท าการวเคราะหดวยวธวเคราะหสาระ (Content Analysis) และน ามาสรางกรอบแนวคด โดยทกรอบแนวคดจากการวเคราะหในสวนนอาจจะแตกตางไปจากกรอบแนวคดทเคยไดตงไวเบองตน กรอบแนวคดในสวนนมรายละเอยดดงตอไปน

4.1 กระบวนการหาผลการวจยภาคสนาม 4.2 การวเคราะหผลการวจยจากแบบสอบถามเชงปรมาณ 4.3 การวเคราะหผลการวจยจากการสมภาษณ 4.4 การวเคราะหผลการวจยจากการท าสนทนากลม 4.5 ประมวลผลการวจยทงหมด 4.6 กรอบแนวคดภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทยใหม

4.1 กระบวนการหาผลการวจยภาคสนาม ผลจากการวจยภาคสนามไดจากการวเคราะหขอมลจากแนวทาง 3 แนวทาง ประกอบดวย การวจยเชงปรมาณดวยการท าแบบสอบถาม การวจยเชงคณภาพดวยการสมภาษณเชงลกกบผบรหารจ านวน 32 คน และการวจยเชงคณภาพดวยการสนทนากลม โดยเนนการศกษาตวแปรทอยในกรอบแนวคด เพอใชเปนแนวทางในการท าวจยเบองตนพรอมปรบใหสอดคลองกบสภาพตามจรงหากมการคนพบตวแปรเพมเตมในระหวางการวจย การตรวจสอบความนาเชอถอของขอมลใชวธการตรวจสอบแบบสามเสา (Triangulation) ดวยวธการตรวจสอบโดยใชแหลงขอมลทตางกน (Data Triangulation) จากกลมสตารทอพทประสบความส าเรจแลว (Startup) จ านวน 22 ราย จาก

138

กลมนกลงทนและกรรมการผตดสนในการคดเลอกนกธรกจสตารทอพ (VC and Investors) จ านวน 7 ราย และจากกลมผเชยวชาญในการใหความรกลมสตารทอพ (Incubator Specialist) จ านวน 7 ราย ทงนจะมผประกอบการบางรายทมสวนรวมในบทบาททซ ากน รวมทงสน 32 ราย ดงแสดงในภาพท 4.1

ภาพท 4.1 กลมตวอยางทใชในการวจย ทมา: ผวจย

การวเคราะหขอมล จะท าโดยการน าขอมลทไดท งหมดมาวเคราะหสาระ (Content Analysis) โดยใชเครองคอมพวเตอร และใชเครองอดเสยงเปนเครองมอชวยในการบนทก และท าการวเคราะหโดยแบงเปน 2 ขนตอนคอ การเตรยมขอมล และการวเคราะหขอมล โดยจะมการวเคราะหขอมลรวมกบการเกบขอมลไปพรอม ๆ กนเพอใหผวจยสามารถเหนวาขอมลทเกบมาตรงกบแนวทางการวจยทก าหนดวาการวจยครงนจะมการเกบขอมลตวอยางจ านวน 32 ตวอยางดงทไดก าหนดไวกอนหนานแลวหรอไม โดยในการเกบขอมลและวเคราะหในทกสวนจะใชเทคนคสามเสา (Triangulation) และเมอเกบขอมลไดเพยงพอแลวจะด าเนนการในแตละสวนดงตอไปน

139

4.1.1 การเตรยมขอมล และวเคราะหการวจยผานขอมลเชงปรมาณ: แบบสอบถาม จากกระบวนการวจยในบทท 3 ผเชยวชาญดานสถตไดแสดงความคดเหนวางานวจยชนนเหมาะสมทจะท าในรปแบบเชงคณภาพ เนองจากจ านวนประชากรมจ านวนไมมาก และกลมตวอยางบางกลมมจ านวนนอยเกนไป ขอมลในเชงปรมาณนจงควรใชเพยงสถตอยางงายเปนหลกวเคราะหเพอเสรมความนาเชอถอของงานวจยชนน

การวเคราะหขอมลโดยรวบรวมจากการสมตวอยางดวยสถตอยางงายไดแกการหาคาเฉลย คาความเบยงเบน โดยใชแบบสอบถามทสมบรณ จ านวน 32 ชด แบงการวเคราะหเปนประเดนตามวตถประสงคของการศกษา ดงน 1. ผลการวเคราะหขอมลทวไป 2. ผลการศกษาปจจยดานบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพใน

ประเทศไทย 3. ผลการศกษาปจจยดานศกยภาพของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพใน

ประเทศไทย 4. ผลการศกษาดานปจจยภายนอกของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพใน

ประเทศไทย 5. แนวทางในการพฒนาภาวะผน าของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพใน

ประเทศไทย ทงนผวจยไดท าการตรวจสอบความตรงตามเนอหา (Content Validity) ตลอดจนความ

ครอบคลมของค าถามและความชดเจนของการใชภาษาโดยการตรวจสอบพจารณาตามแบบประเมนดชนความสอดคลองของเครองมอ และน าแบบสอบถามไปใหผเชยวชาญท าการตรวจสอบจ านวน 5 ทาน โดยทคา IOC มคามากกวา 0.5 ในทกขอค าถาม จงสรปไดวาประเดนค าถามสามารถวดไดตรงกบจดมงหมายการวจยดงแสดงในตารางท 4.1 ตารางท 4.1 คาดชนความสอดคลองของเครองมอ

สวนท ทานท 1 ทานท 2 ทานท 3 ทานท 4 ทานท 5 คา IOC 1 +1 +1 +1 +1 +1 1 2 +1 +1 +1 +1 +1 1 3 +1 +1 +1 +1 +1 1 4 +1 +1 +1 +1 +1 1

ทมา: ผวจย

140

4.1.2 การเตรยมขอมล และวเคราะหการวจยผานการสมภาษณ และสนทนากลม ขอมลเชงคณภาพ: ขอมลจากการสมภาษณ และการสนทนากลม การเตรยมขอมลขอมลเชงคณภาพ เมอไดขอมลเชงคณภาพทไดจากการสมภาษณ ผวจยจะน าขอมลดงกลาวมาจดเตรยมเพอใชในการวเคราะหขอมลตอไปดงน 1. น าเสยงและคลปวดโอทไดท าการบนทกไวจากการสมภาษณเชงลกและการสนทนากลม มา

จดเกบเปนหมวดหมในรปแบบไฟลเสยง .mp3 เพอใหงายตอการคนหา และน ามาใชงาน 2. ท าการถอดเสยงทไดท าการบนทกไว ใหอยในรปแบบอกษรและบนทกในไฟลเนอหาใน

รปแบบ .doc และจดเปนหมวดหมในเครองคอมพวเตอร 3. น าขอมลทไดมาท าการเรยบเรยงดวยการตรวจสอบขอมล โดยพจารณาถงความครบถวนของ

ขอมล (Completeness) ความสอดคลองและเชอมโยงกนของขอมล (Consistency) 4. ท าการลดทอนปรมาณของขอมล (Data Reducing) เพอตดขอมลทไมเกยวของกบโจทยการวจย

ครงนออกไปและชวยใหสามารถวเคราะหขอมลไดอยางมประสทธภาพ ชดเจน และครบถวนมากขน เมอท าเสรจแลวจงท าการบนทกในรปแบบ .doc อกครง

5. เตรยมขอมลส าหรบการวเคราะหใจความ (Textual Analysis) โดยการจดกลมตามใจความทปรากฎในขอมลโดยการตความ และน ามาจดเรยงล าดบขอมลในไฟล .xls เพอใหงายตอการวเคราะหตอไป

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ การวเคราะหขอมลส าหรบการวจยในครงนจะท าดงตอไปน 1. การวเคราะหใจความเนอหา เปนการวเคราะหระดบตนเพอใหทราบวาขอมลทไดจากกลมผให

ขอมลในการสมภาษณมความหมายอยางไร และขอมลทไดนนเพยงพอตอการตอบโจทยการวจยทไดตงขนหรอไม โดยท าการจดกลมตามใจความทไดมการกลาวถงในขอมล และท าการตความแยกแยะประเดนทไดเปนกลมตาง ๆ ซงเนอหาบางสวนทผใหการสมภาษณไดกลาวถงจะเปนเนอหาทไดกลาวถงไวแลวในกรอบแนวคด (Conceptual Framework) ทตงไวตงแตตนโดยมบางตวแปรทอยนอกเนอหาในกรอบแนวคด ส าหรบกลมเนอหาทยงไมไดกลาวถงไวในกรอบแนวคดกอนหนาน เนอหาดงกลาวอาจเปนตวแปรใหมในกรอบแนวคด ถาผานขนตอนการวเคราะหสาระ (Content Analysis) และพบวาใจความของตวแปรดงกลาวมน าหนกมากพอ

2. การวเคราะหสาระ (Content Analysis) ด าเนนการดวยวธตอไปน

141

2.1. การลงรหส (Coding) หมายถง การเลอกค า หรอกลมค ายอย ๆ ทเปนรปธรรมหรอนามธรรมเพอสอถงความหมายในระดบทเปนตวแปรส าคญ เพอตอบปญหาโจทยการวจย มการด าเนนการโดยน าขอมลทไดท าการจดเรยงประเดนไวแลวมาจดกลมโดยน าประเดนทมความใกลเคยงกนมาลงรหส

2.2 การใหน าหนก (Weight) หมายถง การนบจ านวนรหสในแตละกลมตวแปรวามจ านวนเทาไร เพอเปนการแสดงถงความมน าหนกของความส าคญของตวแปรนน ๆ

2.3 การแสดงขอมล (Data Display) หมายถง การน าขอมลทไดผานการวเคราะหมาแลว มาน าเสนอในรปแบบทสามารถเขาใจไดงาย

3. การสรางขอสรป (Conclusion) คอการสงเคราะห และตความขอมล โดยการเชอมโยงขอมลทงหมดทไดด าเนนการเกบมาตงแตตน เพอหาบทสรป และสรางความเขาใจองครวมของเนอหาตามโจทยการวจยเรอง “ภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย” ตามทไดก าหนดมาตงแตตน

4.2 การวเคราะหผลการวจยจากแบบสอบถามเชงปรมาณ 4.2.1 ผลการวเคราะหขอมลทวไป

การวเคราะหในขนนเปนการบรรยายคณลกษณะของกลมตวอยางผ ประกอบการ สตารทอพ ผเชยวชาญและนกวชาการดานธรกจสตารทอพ และนกลงทนในกลมธรกจสตารทอพจ านวน 32 ราย ซงไดมการวเคราะหปจจยทวไปทงหมด 7 ประเดน ตามรายละเอยดดงภาพท 4.2

142

142

ภาพท 4.2 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของกลมตวอยางในงานวจย ทมา: ผวจย

เหนดวยอยางมาก คอนขางเหนดวย เหนดวยปานกลาง ไมคอยเหนดวย ไมเหนดวย

143

ภาพท4.2 ผลการวเคราะหขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถามจ านวน 32 คนพบวา สวนใหญเปนเพศชาย คดเปนรอยละ 74 ดานอาย สวนใหญมอายระหวาง 31-40 ป คดเปนรอยละ 58 ดานการศกษา สวนใหญเรยนจบระดบสงกวาปรญญาตรคดเปนรอยละ 55 ดานสถานะครอบครวสวนใหญมสถานะโสด คดเปนรอยละ 58 ดานประสบการณท างาน สวนใหญมประสบการณท างาน 11-15 ป คดเปนรอยละ 29 ดานความสามารถในการเรยกเงนลงทนในระดบตาง ๆ สวนมากอยในระดบ Seed Stage คดเปนรอยละ 55 โดยทสวนของผประกอบการสตารทอพทท าแบบสอบถามสวนมากอยรอดในธรกจดงกลาวมาไดแลว 2-3 ปคดเปนรอยละ 73

4.2.2 ผลการศกษาปจจยดานบคลกภาพของผน าทมผลตอความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย สดสวนของผตอบแบบสอบถามในประเดนบคลกภาพทมผลตอความส าเรจของผน าธรกจสตารทอพ โดยอางองประเดนส าคญจากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 พบวาประเดนดานบคลกภาพทเกยวของกบความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพประกอบไปดวยประเดน 5 ประเดน ไดแก บคลกภาพดานในการเขาสงคม บคลกภาพดานวสยทศน บคลกภาพดานการวางแผน บคลกภาพดานการใหเหตผล และบคลกภาพดานการเปดกวางทางความคด จากการวจยโดยท าแบบสอบถามสามารถสรปประเดนตาง ๆ ดงทแสดงในภาพท 4.3 โดยผท าแบบสอบถามไดใหคะแนนจาก 1 - 5 โดยมการแสดงจ านวนคะแนนทไดเปน 5 สหลก ดงน = คะแนน 5 ซงหมายถง เหนดวยอยางมากวาประเดนบคลกภาพดงกลาวสอดคลองกบ

ความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพในประเทศไทย = คะแนน 4 ซงหมายถงคอนขางเหนดวยวาประเดนบคลกภาพดงกลาวสอดคลองกบความส าเรจ

ของผน าในธรกจสตารทอพในประเทศไทย = คะแนน 3 ซงหมายถงเหนดวยปานกลางวาประเดนบคลกภาพดงกลาวสอดคลองกบ

ความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพในประเทศไทย = คะแนน 2 ซงหมายถงคอนขางไมเหนดวยวาประเดนบคลกภาพดงกลาวสอดคลองกบ

ความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพในประเทศไทย = คะแนน 1 ซงหมายถงไมเหนดวยอยางมากวาประเดนบคลกภาพดงกลาวสอดคลองกบ

ความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพในประเทศไทย โดยทแตละประเดนขางตนผตอบแบบสอบถามไดใหคะแนนแตละหวขอดงตอไปน

144

ภาพท 4.3 ผลการวเคราะหดานบคลกภาพของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ

ในประเทศไทย ทมา: ผวจย

จากผลการวเคราะหภาพขางตนสามารถสรปคาทางสถตไดดงตารางตอไปน

ตารางท 4.2 ปจจยดานบคลกภาพทเกยวของกบความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพ

N. Mean Std. Deviation การเปดรบสงใหม (Openness) 32 4.7097 0.46141 วสยทศน (Vision) 32 4.5806 0.50161 การวางแผนและจดระบบ (Planning and System thinking)

32 4.5806 0.71992

เหตผล (Rational) 32 4.2258 0.71682 การเขาสงคม (Extraversion) 32 3.6452 0.75491

ทมา: ผวจย

เหนดวยอยางมาก คอนขางเหนดวย เหนดวยปานกลาง ไมคอยเหนดวย ไมเหนดวย

145

จากตารางท 4.2 สามารถสรปไดวาผ ตอบแบบสอบถามใหความส าคญกบลกษณะบคลกภาพทเปดรบสงใหมเปนสงทส าคญทสดโดยคะแนนเฉลยในหวขอบคลกภาพดานการเปดรบสงใหมอยท 4.7097 ซงหมายความวาเหนดวยมากถงมากทสดวาหวขอดงกลาวเกยวของกบลกษณะผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ในขณะทหวขออน ๆ เชน วสยทศน การวางแผนและการจดระบบ การมเหตผล ไดคาคะแนนเฉลยใกลเคยงกน คอ 4.5806, 4.5806 และ 4.2258 ตามล าดบ ซงนอยกวาหวขอขางตนเลกนอย และหวขอทไดคะแนนนอยทสดคอบคลกภาพทชอบเขาสงคม ไดคะแนน 3.6452 ซงหมายความวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยทบคลกภาพชอบเขาสงคมเกยวของกบความส าเรจของสตารทอพในประเทศไทย ทงนปจจยทง 5 ประเดนขางตนอยในระดบปานกลางถงมากทสดทงหมด (คาเฉลยตงแต 2.61 ขนไป) ผวจยจงจะน าปจจยทง 5 ปจจยเปนขอสมภาษณเพอหาขอมลเพมเตมในสวนตอไป 4.2.3 ผลการศกษาปจจยดานศกยภาพของผน าทมผลตอความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย สดสวนของผตอบแบบสอบถามในประเดนศกยภาพทมผลตอความส าเรจของผน าธรกจสตารทอพ โดยอางองประเดนส าคญจากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 พบวาประเดนดานศกยภาพทเกยวของกบความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพประกอบไปดวยประเดน 4 ประเดนคอ ศกยภาพดานการบรหารคน ศกยภาพดานการควบคมตนเอง ศกยภาพดานการสร างความสมพนธ และศกยภาพดานความเชยวชาญเฉพาะดาน ซงจากการวจยโดยท าแบบสอบถามสามารถสรปประเดนตาง ๆ โดยผท าแบบสอบถามไดใหคะแนนจาก 1 - 5 โดยมการแสดงจ านวนคะแนนทไดเปน 5 สหลก ดงแสดงในภาพท 4.4

146

ภาพท 4.4 ผลการวเคราะหปจจยดานศกยภาพของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจ

สตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

จากผลการวเคราะหปจจยดงภาพขางตนสามารถสรปคาทางสถตไดดงตารางตอไปน ตารางท 4.3 ผลการวเคราะหปจจยดานศกยภาพของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

N. Mean Std. Deviation การบรหารคน (People management) 32 4.5484 0.50588 การควบคมตนเอง (Self-Controlling) 32 4.2903 0.42580 การสรางความสมพนธ (Relationship) 32 4.1613 0.58291 ความเชยวชาญดานการปฎบตงาน (Expertise)

32 3.5806 0.95827

ทมา: ผวจย

เหนดวยอยางมาก คอนขางเหนดวย เหนดวยปานกลาง ไมคอยเหนดวย ไมเหนดวย

147

จากตารางท 4.3 สามารถสรปไดวาผตอบแบบสอบถามใหความส าคญดานการบรหารคนมากทสด โดยมคะแนนเฉลยอยท 4.5484 หมายความวาเหนดวยมากถงมากทสดวาหวขอดงกลาวเกยวของกบลกษณะผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ในขณะทหวขออน ๆ เชน ศกยภาพดานการควบคมตนเอง และศกยภาพดานการสรางความสมพนธ ไดคาคะแนนเฉลยใกลเคยงกบหวขอขางตนแตคะแนนต ากวาเลกนอยคอ 4.2903 และ 4.1613 ตามล าดบ หวขอทไดคะแนนนอยทสดคอศกยภาพดานความเชยวชาญเฉพาะดาน โดยมคะแนน 3.5806 หมายความวาผ ตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยทศกยภาพดานความสามารถในการปฎบตการ ความเชยวชาญเฉพาะดานเกยวของกบความส าเรจของสตารทอพในประเทศไทย ทงนปจจยทง 4 ประเดนขางตนอยในระดบปานกลางถงมากทสดทงหมด (คาเฉลยตงแต 2.61 ขนไป) ผวจยจงจะน าปจจยทง 4 ปจจยเปนขอสมภาษณเพอหาขอมลเพมเตมในสวนตอไป 4.2.4 ผลการศกษาดานปจจยภายนอกของผน าทมผลตอความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย สดสวนของผตอบแบบสอบถามในประเดนปจจยภายนอกทมผลตอความส าเรจของผน าธรกจสตารทอพ โดยอางองประเดนส าคญจากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ซงจะพบวาประเดนดานปจจยภายนอกทเกยวของกบความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพประกอบไปดวย 3 ประเดนคอ ปจจยดานทมงาน ปจจยดานลกคา และปจจยดานนกลงทน ซงจากการวจยโดยท าแบบสอบถามสามารถสรปประเดนตาง ๆ ดงทแสดงในภาพท 4.5 โดยผท าแบบสอบถามไดใหคะแนนจาก 1 - 5 โดยมการแสดงจ านวนคะแนนทไดเปน 5 สหลก ดงภาพท 4.5

148

ภาพท 4.5 ผลการวเคราะหดานปจจยภายนอกของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

จากผลการวเคราะหดงภาพขางตนสามารถสรปคาทางสถตไดดงตารางตอไปน ตารางท 4.4 ผลการวเคราะหดานปจจยภายนอกของผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

N. Mean Std. Deviation ดานทมงาน (Team) 32 4.8387 0.37388 ดานลกคา (Customer) 32 4.5161 0.62562 ดานนกลงทน(Investor) 32 3.8710 0.84624

ทมา: ผวจย จากตารางท 4.4 สามารถสรปไดวาผตอบแบบสอบถามใหความส าคญกบตวแปรดานทมงานมากทสด โดยไดคะแนนเฉลยอยท 4.8387 หมายความวาเหนดวยมากถงมากทสด (ไดคะแนนเฉลยตงแต 4 ขนไป) วาหวขอดงกลาวเกยวของกบลกษณะผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ในขณะทหวขอความส าคญของลกคาไดคาคะแนนเฉลยใกลเคยงกบหวขอขางตนคอ 4.5161 และหวขอทไดคะแนนนอยทสดคอปจจยดานนกลงทนไดคะแนนเฉลยท 3.8710 หมายความวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยท

เหนดวยอยางมาก คอนขางเหนดวย เหนดวยปานกลาง ไมคอยเหนดวย ไมเหนดวย

149

ศกยภาพดานความสามารถในการปฎบตการ ความเชยวชาญเฉพาะดานเกยวของกบความส าเรจของสตารทอพในประเทศไทย ทงนปจจยทง 3 ปจจยขางตนอยในระดบปานกลางถงมากทสดทงหมด (คาเฉลยตงแต 2.61 ขนไป) ผวจยจงจะน าปจจยดงกลาวเปนขอสมภาษณเพอหาขอมลเพมเตมในสวนตอไป 4.2.5 แนวทางในการพฒนาภาวะผน าของผน าทมผลตอความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

สดสวนของผตอบแบบสอบถามในประเดนปจจยแนวทางการพฒนาภาวะผน าทมผลตอความส าเรจของผน าธรกจสตารทอพ โดยอางองประเดนส าคญจากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 จะพบวาประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทเกยวของกบความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพประกอบไปดวยประเดน 6 ประเดนคอ แนวทางการพฒนาผานประสบการณและเรยนรดวยตนเอง แนวทางการพฒนาผานสะทอนกระจกเงา แนวทางการพฒนาผานการสรางระบบนเวศทเหมาะสม แนวทางการพฒนาผานการโคชชงหรอระบบพเลยง แนวทางการพฒนาผานการอบรม และแนวทางการพฒนาผานการประเมนความเหมาะสม ซงจากการวจยโดยท าแบบสอบถามสามารถสรปประเดนตาง ๆ โดยผท าแบบสอบถามไดใหคะแนนจาก 1 - 5 โดยมการแสดงจ านวนคะแนนทไดเปน 5 สหลก ดงทแสดงในภาพท 4.6

150

ภาพท 4.6 ผลการวเคราะหปจจยดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย จากผลการวเคราะหปจจยดงภาพขางตนสามารถสรปคาทางสถตไดดงตารางตอไปน

เหนดวยอยางมาก คอนขางเหนดวย เหนดวยปานกลาง ไมคอยเหนดวย ไมเหนดวย

151

ตารางท 4.5 ผลการวเคราะหปจจยแนวทางการพฒนาภาวะผน าทสงผลกบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

N. Mean Std. Deviation ผานประสบการณ (Experiencing) 32 4.7742 0.42502 ผานกระจกเงา (Shadowing) 32 4.3226 0.54081 ผานระบบนเวศ(Ecosystem) 32 4.2581 0.63075 ผานการโคช หรอระบบพเลยง (Coaching and mentoring)

32 4.0233 0.67218

ผานการอบรม (Training ) 32 3.5806 1.02548 ผานการประเมน (Assessment) 32 3.3871 1.05443

ทมา: ผวจย

จากตารางท 4.5 สามารถสรปไดวาผตอบแบบสอบถามใหคะแนนเฉลยในหวขอแนวทางการพฒนาผานการสรางประสบการณจรงมากทสด โดยมคะแนนเฉลยท 4.7742 หมายความวาเหนดวยมากถงมากทสดวาหวขอดงกลาวเกยวของกบแนวทางการพฒนาภาวะผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย หวขอทไดคะแนนรองลงมาแตยงอยในชวงของความเหนดวยทใกลเคยงกนอก 3 ประเดนคอประเดนดานการพฒนาผานกระจกเงา และการพฒนาผานระบบนเวศ โดยไดคะแนนเฉลยท 4.3226 และ 4.2581 ตามล าดบ สวนแนวทางการพฒนาผานการโคชไดคะแนนระดบคอนขางเหนดวย โดยมคะแนนเฉลย 4.0 สวนประเดนทไดคะแนนนอยทสดคอประเดนดานการพฒนาผานการอบรม และการพฒนาผานการท าประเมนไดคะแนนท 3.5806 และ 3.3871 ตามล าดบ หมายความวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยทแนวทางดงกลาวสมควรน ามาใชในการพฒนาภาวะผน าของสตารทอพในประเทศไทย ทงนปจจยทง 6 ประเดนขางตนอยในระดบปานกลางถงมากทสดทงหมด (คาเฉลยตงแต 2.61 ขนไป) ผวจยจงจะน าปจจยดงกลาวเปนขอสมภาษณเพอหาขอมลเพมเตมในสวนตอไป

152

4.3 การวเคราะหผลการวจยจากการสมภาษณ การวเคราะหผลการวจยผานการสมภาษณในการวจยครงน วเคราะหผานการวเคราะหทเนอหาสาระ(Content Analysis) โดยการจบประเดนส าคญ ท าการแบงกลมสตามกลมของขอมล น าขอมลทไดมาเชอมโยงหาความสมพนธ น ามาตความ ขยายความ และหาขอสรปจากการวจยซงจากนยามภาวะผน าของงานวจยน คอ แนวทางในการท างานของแตละบคคลในการท างานตามความคาดหมายขององคกรใหส าเรจโดยการสรางความสมดลระหวางการบรหารงาน และการบรหารคนไดอยางมประสทธภาพโดยอาศยลกษณะนสยและบคลกภาพสวนบคคล การพฒนาศกยภาพ และการปรบตวตอสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการบรหารจดการ ท าใหการวจยครงนมการเนน 3 ประเดนหลกคอ

1. ศกษาตวแปรดานภาวะผน าทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ การวจยในครงนไดแบงหวขอดานภาวะผน าเปน 2 ประเดนคอ ดานบคลกภาพของผ น า และ ศกยภาพของผน า

2. ศกษาตวแปรดานปจจยภายนอกดานบคคลทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ

3. คนหาตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการธรกจสตารทอพในประเทศไทยใหประสบความส าเรจ

จากการศกษาวจยผานการสมภาษณไดคนพบประเดนตาง ๆ ดงตอไปน

4.3.1 ภาวะผน า: การวจยเคราะหตวแปรดานบคลกภาพของผน าสตารทอพของไทยทประสบความส าเรจ จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาตวแปรทเกยวของกบบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจประกอบไปดวย 5 ตวแปรหลกคอ ตวแปรดานการเขาสงคม (Extraversion) การเปดรบสงใหม (Openness) การวางแผนและการสรางระบบ (Planning and System Thinking) การใชเหตผล (Rational) และการมวสยทศน (Visionary) ทง 5 ตวแปรขางตนไดถกน ามาเปนโครงสรางหลกในการสมภาษณกลมตวอยางในหวขอดานบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจ ซงจากการวจยโดยการสมภาษณท าใหผวจยพบประเดนตาง ๆ สรปออกมาเปนภาพรวมดงทแสดงในภาพท 4.7 และ 4.8 โดยแบงระดบความส าคญของความเหนออกเปน 3 ระดบ คอ ระดบท 1 เหนดวยอยางมากวาประเดนดงกลาวเปนลกษณะบคลกภาพของผทประสบความส าเรจ

ในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

153

ระดบท 2 เหนดวยปานกลาง โดยคดวาการมบคลกเชนนเปนสวนด แตไมใชบคลกของผทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพเสมอไป โดยขนอยกบสถานการณและบรบทรอบขางบคคลนนอกท

ระดบท 3 ไมเหนดวยอยางมาก โดยคดวาลกษณะบคลกเชนนไมควรจะน ามาเปนประเดนในการถกเถยง เพราะประเดนดงกลาวเพราะไมนาจะเกยวกบความส าเรจของการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจ หรอประเดนดงกลาวไมถกตอง ซงควรจะเปนแงมมทตรงกนขามมากกวา

154

154

ภาพท 4.7 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

ภาพท 4.8 ตวแปรเพมเตมดานความส าคญของลกษณะบคลกภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

155

เมอพจารณารายดานของตวแปรยอย ผใหสมภาษณไดใหความเหนเชงลกเกยวกบแงมมของตวแปรตาง ๆ ดงตอไปน

1. ตวแปรดานการมลกษณะบคลกภาพทชอบเขาสงคม (Extraversion) ผลจากการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพตางใหความเหนคลายคลงกนวาในการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจไมจ าเปนตองเปนคนทชอบเขาสงคม ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปความส าคญของตวแปรน ไดดงแสดงในภาพท 4.9

ภาพท 4.9 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพเปนผชอบสงคมกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ขอมลขางตนจะเหนวาผใหความเหน 48% เหนวาการมบคลกภาพแบบชอบเขาสงคมไมไดเปนประเดนส าคญในการเปนผทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ และ 35% เหนวาการชอบเขาสงคมมสวนเกยวของเพยงบางสวน ในขณะทม 16% เทานนทเหนวาบคลกภาพการเขาสงคมเปนปจจยส าคญของความส าเรจของผประกอบการสตารทอพ โดยผบรหารสตารทอพ ผใหเงนลงทน และผเชยวชาญตาง ๆ ทไมเหนดวยกบตวแปรขางตนไดใหเหตผลในประเดนตาง ๆ ตอไปน

16%

35%

48%

Extraversion

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

156

1. ความสามารถทส าคญในการเขาสงคมคอการวางตวในสงคม โดยใหความเหนวาผประกอบการสตารทอพมากมายทไมไดมบคลกภาพลกษณะชอบเขาสงคม แตคนเหลานสามารถปรบตว และวางตวในสงคมไดด การวางตวในสงคมไดดคอความสามารถทจะท าใหนกลงทนเหนแลวเกดความมนใจพรอมจะลงทนและสนบสนน

2. ผประกอบการไมจ าเปนตองมบคลกแบบชอบเขาสงคม เนองจากการท าธรกจในปจจบนไมไดอยในรปแบบของคนท างานคนเดยว แตเปนการท างานเปนทม ดงทภทร เถอนศร ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) ของ Sellsuki กลาวไววา “ทกวนนเราไมไดท าธรกจอยคนเดยว ทมของผมมผกอต งเรมตนตง 5 คน และทกคนมบทบาทเปนผน าในแตละสวนงาน และส าคญตอหนวยงานทงนน และผน าทง 5 น ถาจะนบกนจรง ๆ คนทเปนลกษณะบคลกภาพชอบเขาสงคมมไมถงครงดวยซ า แตเราชวยงานกนไดด และเตมเตมในสวนททมเราขาดได” แสดงใหเหนวาบคลกภาพไมไดจ าเปนมาก ขนอยกบลกษณะของคนในทม โดยททมทดคอทมทมความแตกตางและความหลากหลาย มทงคนทเปนคนชอบเขาสงคมและคนทชอบเกบตว

3. การมลกษณะบคลกภาพแบบชอบเขาสงคม ไมไดหมายความวาผประกอบการสตารทอพรายนนสามารถมความสมพนธทมคณภาพ ดงท ดร.พณชต กตตปญญางาม ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของ Accrevo กลาวไววา “การเปนคนชอบเขาสงคมมนด แตการม Network เยอะ ไมไดหมายความวา Network นนจะมคณภาพ และแนนอนวาคณภาพของความสมพนธไมไดเกยวของกบการเปนคนชอบเขาสงคม” สอดคลองกบพรนรนด เลศธรพงศ ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของ Drivemate ไดแสดงความคดเหนประเดนเดยวกนไววา “การเปนคนชอบเขาสงคมไมไดส าคญขนาดนน เพราะปกตคนเหลานเปนพวก No name อยแลว ปกตคนพวกนไมไดมพวกเยอะ Network เยอะ เมอเทยบกบคนในองคกรดวยซ า แตสงทเขามคอทมทมเปาหมายเดยวกน การรจกคนหลาย ๆ คนไมส าคญเทากนรจกคนไมกคน แตเปน Network ท ด” นนหมายถงการมบคลกภาพแบบเขาสงคมไมไดยนย นถงคณภาพของความสมพนธนน

4. การเปนคนชอบเขาสงคม เปนสงทฝนท าเปนครงคราวได ไมจ าเปนตองเปนบคลกภาพหลกถงจะท าได ดงจะเหนไดวา CEO หลายคนไมไดเปนคนชอบเขาสงคม แตสามารถฝกใหสามารถพด และโดดเดนในกลมสนทนาได

นอกจากนยงมผใหสมภาษณบางสวน ซงเปนสวนนอยทใหความเหนวาการมบคลกภาพแบบชอบเขาสงคมเปนสงจ าเปนในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจ โดยใหความเหนวา การมบคลกแบบชอบสงคม ท าใหตนสามารถเขาสงคมไดอยางเปนธรรมชาต และไมตองฝนใจใน

157

การท ามากมาย ท าใหผทอยใกลสามารถรบรไดถงความเปนมตร คณลกษณะเชนนถอเปนคณสมบตทส าคญอยางมากในสงคมไทยทเนนการสรางเครอขาย ดงท สวชชา เนตววฒน ผกอต ง และ กรรมการผ บรหาร (CEO) ของ Vitaboost กลาวไววา “การเปนคนเขาหาคนอนไดอยางเปนธรรมชาต อนนตองเปนนสยเลย ไมใชแคการมาฝกทวไป คนทไมไดมบคลกอยางนมาตงแตตนการเขาหาคนอนมนจะด Fake” และการมเพอน หรอคนรจกเยอะชวยในการท าธรกจไดมาก เพราะผประกอบการธรกจสตารทอพไมสามารถท าทกอยางไดดวยตวเองคนเดยวอยแลว และการรจกคนเยอะ ๆ ท าใหเราสามารถเขาถงกลมคนทตองการ ทงนกลงทนทตองการพบ ลกคาทตองการเจาะตลาด และทมทมความสามารถเฉพาะทางได ดงทโอฬาร วระนนท ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของ Durian Group ไดแสดงความคดเหนไววา “ผมเองไมไดเกงเฉพาะทางมากมาย แตผมรจกคนเยอะ เวลามปญหาอะไรรวาตองไปหาใคร” หรอดงทพงศพนสถ สทธพงศ ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของ Y&O ไดกลาวไววา “การเปนคนชอบเขาสงคมท าใหผมชอบเขาไปคยกบพวกผใหญ มนท าใหเราได Connection ด ๆ ทคนอน ๆ เลยนแบบไปจากเราไมได” ดงนนจงสรปไดวาบคลกภาพแบบชอบเขาสงคมไมไดมผลตอการเปนผน าสตารทอพทประสบความส าเรจ หรอมผลเพยงบางสวน ไมสามารถก าหนดไดวาสงนเปนหนงในคณลกษณะของผทประสบความส าเรจ

2. การเปดรบประสบการณใหม (Openness to new experience) ผลจากการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพตางใหความเหนสอดคลองกนวา ในการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจนน มความจ าเปนอยางมากทบคคลนน ๆ ตองเปนคนทพรอมเปดรบประสบการณใหม ผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.10

158

ภาพท 4.10 ความส าคญ ของลกษณะบคลกภาพเปดรบสงใหมกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ลกษณะบคลกภาพทเปดรบมมมองดานประสบการณทแตกตางจากคนอนเปนหวขอทผใหสมภาษณลงความเหนวามความส าคญเปนอยางมากโดยผใหสมภาษณ 94% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 6% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย จากการสมภาษณในการวจยครงน ผใหสมภาษณไดอธบายประกอบความเหนขางตนดงน 1. การเปดรบฟงความคดเหน หรอการเสนอแนะใหมจากบคคลรอบขาง โดยผประกอบการท

ประสบความส าเรจควรจะมความเชอในเรอง “ความออนนอม (Be Humble)” โดยทความออนนอมนไมไดหมายถงความออนดอย การยอมเปนผถกกระท า หรอการยอมโอนออนตามคนอน แตหมายถงการยอมรบวาตวเองไมไดรทกอยาง และความคดของเราเองไมถกตองเสมอไป ดงนนผทเปนผประกอบการเองจงควรรบฟงความคดเหน และแนวคดของบคคลรอบขาง ดงทภาชร ฑรกฤษณา ผบรหารกลม Dtac Accelerator ไดกลาวถงกระบวนการรบฟงไววาเปนกระบวนการเรมตนในการพฒนาธรกจของสตารทอพซงประกอบไปดวย

การเปดรบมมมองใหม ของผน าธรกจ การน าแนวคดทไดรบมาลองทดลองสรางแบบจ าลองหรอบรการทเหมาะสม การน ามาลองใชจรงและตรวจสอบวดผลความส าเรจทเกดขน การเรยนรความลมเหลวทเกดขนและความส าเรจทพบ

2. การเปดรบเชงความรสกเพอสามารถเขาใจมมมองของผอนอยางลกซง (Empathy) โดยเนนการรบฟงเพอท าความเขาใจเชงลกมากกวาเหตผลหรอค าพดทผพดพดออกมา การเปดรบเพอท า

94%

6%

Openness

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

159

ความเขาใจเชงอารมณความรสกเชนนจะท าใหผทเปนผประกอบการสตารทอพสามารถมองเหนโอกาสในการท าธรกจไดงายขน และเขาใจความตองการทแทจรงของลกคา โดยการท าความเขาใจความตองการเชงลกเชนนจะชวยใหผ ประกอบการสามารถออกแบบประสบการณของลกคา (User Experience: UX) และการโตตอบกบลกคา (User Interface: UI) ไดถกตองยงขน

3. การเปดรบฟงขอเสนอแนะ (Openness to Feedback) อยางเปนกลาง ไมวาขอเสนอแนะนนจะเปนเรองดหรอเรองราย การเปนคนทพรอมจะรบฟงขอเสนอแนะเปนหนงในตวแปรส าคญทจะชวยผลกดนใหเกดการพฒนาทงตวเองและธรกจอยางมาก เชนการทลกคาใหขอมลวาการบรการไมดและการบรการดงกลาวไมดจรง ๆ การใหขอเสนอแนะเชนนเปนเหมอนการชแนะแนวทางการพฒนาอยางตรงไปตรงมา นอกจากนขอเสนอแนะทดคอขอเสนอแนะทควรแจงใหทราบแบบทนท เชน หากการบรการนนไมด ควรแจงใหทราบวาไมดในทนท ไมควรบอกหลงจากผานไปเปนระยะเวลานาน

4. การเปดรบทจะลองประสบการณใหม ๆ (Openness to New Experience) โดยไมกลวความผดพลาด โดยคณลกษณะนเปนคณลกษณะทจ าเปนมาก ผประกอบการสตารทอพหลายคนไดใหความหมายของการเปดรบทางประสบการณวาคอ ความกลา (Courage) ในการลมเหลว เพราะการท าธรกจสตารทอพ เปนการท าธรกจทอยบนความเสยงทสงมาก สนคาและบรการทคดเอาไวเรมตนตองมการทดลองและท าซ าเพอเรยนรจากความผดพลาดหลายครง ผทไมสามารถยอมรบความลมเหลว และไมกลาลองสงใหมโดยไมยอมออกจากโซนปลอดภย (Comfort Zone) ของตนเองอาจไมเหมาะสมทเปนผประกอบการสตารทอพ

กลาวโดยสรปคอการมบคลกภาพแบบเปดกวางและยอมรบสงใหมจ าเปนและมผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจอยางมาก 3. การวางแผนและสรางระบบ (Planning and System Setting) ผลจากการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพสวนใหญมความเหนวา บคลกภาพของคนทชอบการวางแผนและสรางระบบเปนบคลกทไมไดมความส าคญมากในการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ จากการสมภาษณสามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.11

160

45%

10%

45%

Planning

ภาพท 4.11 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพชอบการวางแผนและการวางระบบกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ลกษณะบคลกภาพของบคคลทชอบวางแผนและวางระบบเปนบคลกภาพทไดรบการโตเถยงในลกษณะทตางกบตวแปรอนทงหมดในงานวจยน ภาพท4.11 จะเหนไดวาสตารทอพ ผเชยวชาญ และนกลงทนสวนใหญไมเหนดวยกบประเดนดงกลาว แตการไมเหนดวยนไมไดหมายความวาประเดนดงกลาวไมเกยวของกบภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจ แตหมายถงการใหความหมายทตรงกนขามกบหวขอดงกลาวโดยสนเชง กลาวคอ สวนมากผสมภาษณใหความเหนวาลกษณะบคลกภาพของคนทชอบวางแผนและการวางระบบไมเพยงแตไมเปนปจจยทชวยสนบสนนใหเกดความส าเรจของผประกอบการสตารทอพ แตยงเปนอปสรรคในความส าเรจอกดวย ผประกอบการหลายรายใหความเหนวา ลกษณะการท าธรกจสตารทอพ จะมความแตกตางจากธรกจประเภทอน กลาวคอ ธรกจลกษณะนมความไมแนนอนสงมาก สนคาและบรการทสรางขนมกมความไมสมบรณในตวเองสงมากและมกเปนโมเดลธรกจทไมเคยเกดขนมากอน ท าใหขอมลทสามารถหาไดไมเพยงพอตอการตดสนใจ และการรอเพอใหไดขอมลทสมบรณในการวเคราะหวางแผนไมไดชวยใหสถานการณตาง ๆ ในธรกจดขน ดงทดารน สทธพงษ กรรมการผบรหารสตารทอพ Indie Dish ไดกลาวถงประเดนดงกลาวในบทสมภาษณไววา “ทกวนนตวเองเปนคนทตดชอบวางแผน ชอบคดเยอะมาก จนบางครงคดมากไปจนไมไดท า อนนเปนนสยทตองมาแกตอนทไดเรมเปนสตารทอพนแหละ”

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

161

การเปนสตารทอพทประสบความส าเรจนน สงทจ าเปนคอความสามารถในการปรบตว(Adaptation) โดยคณสมบตหนงทท าใหผประกอบการธรกจสตารทอพไดเปรยบองคกรใหญคอความสามารถในการปรบเปลยนสงตาง ๆ ไดรวดเรวกวา และความสามารถในการท าพลาดโดยไมตองรอการอนมต แนวคดของผประกอบการสตารทอพคอการท า การลอง การเรยนร มากกวาการวางแผน การวเคราะห การวางระบบ ดงนนเมอมความสงสยหรอความไมแนใจใด ๆ เกดขน สงทผประกอบการสตารทอพควรท าคอการลองท าทนทและเรยนรจากความผดพลาดทเกดขน ไมใชการหาขอมลเพมเพอวางแผน และวเคราะหความเปนไปได ดงท พงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) สตารทอพ Freshket ไดกลาวไววา “ปรชญาของผประกอบการสตารทอพ คอการรบลอง และรบลมใหเปน การลมทถกตองหมายถง Fail Fast, Fail Cheap and Fail Forward” กลาวคอ ผน าธรกจสตารทอพตองมความสามารถในการทดลองและลมใหเรว ลมใหสงผลเสยใหนอย และลมไปขางหนาเพอเรยนรจากความผดพลาดทเกดขน กระบวนการเหลานมกจะไมเกดขนในองคกรทแสวงหาประสทธภาพในการท างานในองคกรใหญ ซงตรงกนขามกบผประกอบการธรกจสตารทอพทประสทธภาพไมใชสงทส าคญเทากบความเรว และความแตกตาง ดงทโอฬาร วระนนท ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) Durian Group ไดกลาวในเชงอปมาอปมยไววา “ปลาทวายน าเรวประสบความส าเรจมากกวาปลาทแขงแรง” นอกจากนพงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Freshket ยงไดสนบสนนแนวคดดงกลาว โดยการใหค าอธบายวาผประกอบการสตารทอพทส าเรจลวนเปนคนทมแนวคดการเตบโต (Growth Mindset) แนวคดการเตบโตในทนหมายถง มมมองตอการลองสงท าสงใหม มมมองตอความผดพลาด และความลมเหลว วาสงเหลานไมไดเปนสภาวะทคงอยตลอดไป แตสามารถเรยนรไดผานการทดลองท า และเรยนรกบสงเกดขน ทงนแมวาผน าในธรกจสตารทอพสวนใหญใหความเหนวาการวางแผน และการวางระบบจะไมใชสงทส าคญทสด แตการวางแผนและการวางระบบเปนสงทตองเกดขนเชนกนเมอองคกรเตบโตขยายใหญขน เพราะแมวาการพฒนาและลองท าสงใหมจะเกดขนตลอดเวลา แตทายทสดองคกรยงตองการก าไร และก าไรจะเกดขนเมอมการบรหารทมประสทธภาพ การวางระบบจงตองเกดขนเมอองคกรอยในชวงของการเตบโตและขยายตวในระดบหนง กลาวโดยสรปคอ ลกษณะบคลกภาพการวางแผนและการวางระบบเปนบคลกภาพทไมไดมความส าคญตอการเปนผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ คณลกษณะทตรงกนขามอยางความสามารถในการปรบตว ลงมอท าทนท และเรยนรจากความผดพลาดทเกดขนกลบเปนบคลกภาพทส าคญเทยบเคยงกน

162

45%

35%

19%

Rational

4. การใหความส าคญกบเหตผล (Rational) ผลจากการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพใหความเหนในประเดนดงกลาวไวอยางหลากหลาย จงไมสามารถกลาวโดยสรปไดวาประเดนดงกลาวเปนปจจยหลกทมสวนเกยวของกบความส าเรจของผน าธรกจสตารทอพ โดยผลการวจยเชงคณภาพพบวา ผน าบางสวนกลาววาการมบคลกภาพแบบใหความส าคญกบเหตผลมความส าคญอยางมาก และบางสวนกลาววาการบรหาร และเขาใจถงอารมณความรสกของคนเปนสงทส าคญกวา ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.12 ภาพท 4.12 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพการใหความส าคญกบเหตผลกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ลกษณะของการเปนบคคลทใหความส าคญกบเหตผล เปนคณลกษณะทไดรบการตอบรบในแบบกลาง ๆ มากทสดเมอเปรยบเทยบกบตวแปรอน ๆ โดยทผใหสมภาษณสวนใหญไดกลาววา แมวาการใหความส าคญกบเหตผล ความถกตอง และการวดผลดวยเครองมอทวดไดเพอประเมน และจดการกบสงตาง ๆ จะเปนเรองส าคญ แตการท าความเขาใจ และรบมอกบสงตาง ๆ ดวยอารมณความรสกส าคญไมแพกน เนองจากการท าธรกจสตารทอพเปนการท าธรกจเพอตอบสนองความตองการของคน การท าความเขาใจทงลกคา ทมงาน และผมสวนเกยวของทงหมดตองอาศยทง

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

163

หลกการเหตผล และความเขาใจทางอารมณในการจดการสงตาง ๆ โดยผใหสมภาษณไดกลาววาการเลอกใหเหตผล และใชอารมณในการบรหารจดการสามารถปรบเปลยนไดขนอยกบตวแปรตอไปน ชวงเวลาของธรกจ (Stage) เนองจากการท าธรกจสตารทอพในแตละชวงเวลาของธรกจ ตอง

อาศยคณสมบตของภาวะผน าทตางกน ในชวงเรมตน ทมงาน คคา และผมสวนเกยวของอาจมไมมาก การบรหารจดการความสมพนธกบผคนจงไมไดขนอยประสทธภาพในการท างาน แตขนอยกบความชอบ และความสมพนธระหวางกน ดงทนพพล อนกลวทยา ผกอตงและผบรหารการจดการ (COO) สตารทอพ Take me Tour ไดกลาวไววา “ชวงแรกการตดสนใจ การจดการ การบรหารความสมพนธมนไมไดมทางเลอกหรอขอมลมาก แรก ๆ ของการท าธรกจมนคงเปนอารมณ และ ความตงใจจรงของแตละคนมากกวา” แตเมอองคกรตองเรมเตบโต และอยในชวงการขยายธรกจ การใหความส าคญเรองขอมล เหตผล และการวดผลจะสงผลดตอการตดสนใจและบรหารงานมากกวา

ลกษณะของธรกจ (Business Type) เนองจากธรกจบางธรกจไดสรางขนมาเพอใหลกคา หรอผใช (User) เกดความสะดวกสบาย เปนการขายสนคาหรอบรการดานประสทธภาพ ในขณะทบางธรกจถกสรางขนมาเพอตอบสนองดานอารมณ ในการท าโมเดลธรกจทตาง ๆ กน ผทเปนผน าควรจะใสใจประเดนทตางกนดวย นอกจากนความจ าเปนทตองมบคลกภาพแบบเนนการใชเหตผลยงขนอยกบลกษณะของกลมลกคาในโมเดลธรกจดวย ดงทธรบลย อรยสทธวงศผ กอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Builk One Group ไดกลาวไววา “การบรหารโดยเอาเหตผลมาคยกนเปนหลกนาจะเหมาะกบธรกจของเราซงเปนธรกจแบบ B2B แตถาเปนพวกธรกจส าหรบ End User หรอพวก B2C การบรหารโดยเนนทคนทเขาถงอารมณคนไดนาจะมดกวา”

ผลกระทบทจะเกดขน (Impact) ในกรณทการตดสนใจนน ไมไดมผลกระทบมาก และสามารถผดพลาดไดโดยไมไดสงผลกระทบทรนแรง การตดสนใจดวยอารมณความรสกไมไดเปนสงเลวราย แตยงเปนการสรางบรรยากาศอนดในการใหคนในทมไดสรางสรรคสงใหมไดดวย แตหากการตดสนใจนนมผลกระทบใหญมาก ผน าควรจะใหความส าคญกบเหตผล หลกการ และความยตธรรมมากกวา

กลมคนหรอผมสวนไดสวนเสย (Stakeholder) เนองจากกบคนบางกลมอยางทมงาน ทเนนการรวมตวเพอท าธรกจรวมกน และมเปาประสงคเพอสรางก าไรหรอเพอการสรางตวเงนไมวาจะเปนในปจจบนหรออนาคต โดยเฉพาะธรกจสตารทอพทผประกอบการและทมงานตองประสบกบความลมเหลวบอยครงมาก การท างานทเนนเหตผล การวดผลงาน การวดความสามารถจง

164

เปนแรงขบเคลอนทส าคญ ในขณะทการจดการกบบคคลภายนอกทตองพงพาอาศยบคคลเหลานน เชนนกลงทน พนธมตร ลกคา ฯลฯ ผประกอบการอาจจะไมสามารถไปเคยวเขญ หรอบงคบใหท าตามหลกการไดมากนก อาจตองอาศยการสรางความสมพนธ ความสามารถในการท าความเขาใจบคคลนนอยางลกซง (Empathy)

ลกษณะบคลกภาพของคนรอบตว (Personality) เนองจากคนแตละคนมความชอบ และบคลกภาพทแตกตางกน เพอใหงานและความสมพนธทกอยางเปนไปไดอยางมประสทธภาพทสด ผทเปนผน าองคกรไมควรจะเนนทเหตผลหรอความรสกของตวเองเปนหลก แตควรใหความส าคญกบรปแบบบคลกภาพของคนทตดตอดวย เชน หากทมงานคนใดเปนคนทมความออนไหวสง การท างานไดดทสดเมออยในสภาวะแวดลอมของความเขาใจจงควรจะปรบตวใหเขาถงอารมณความรสกทางจตใจเปนหลก แตหากทมงานคนนนเปนคนทใหความส าคญกบหลกการเหตผล ผทเปนผน าควรปรบตวและวางตวใหนานบถอ เพอผลกดนผนนดวยผลงาน และเหตผลทควรจะเปนเปนหลก

กลาวโดยสรปคอ แมวาการมบคลกภาพแบบเนนเหตผลจะเปนสงทส าคญทผน าธรกจสตารทอพพงม แตไมใชสงทส าคญทสด เพราะการท างานกบคนเพอตอบสนองความตองการของคนยงตองอาศยความเปนมนษยในเชงอารมณความรสกในการบรหารจดการดวย ดงนนตวแปรดานบคลกภาพแบบเนนเหตผลจงเปนตวแปรทไมไดมความส าคญ หรอถงขนเปนตวแปรหลกทผน าสตารทอพทประสบความส าเรจจะตองม 5. การมวสยทศน และการมองภาพรวม (Vision) ผลการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพ ตางใหความเหนประเดนของบคลกภาพทเนนการเชอมโยงถงวสยทศนในอนาคตอยางตรงกนวาประเดนดงกลาวมความส าคญอยางมากในการเปนผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.13

165

ภาพท 4.13 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพการใหความส าคญกบวสยทศนและการมองภาพรวมกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

ลกษณะบคลกภาพการคดเชงวสยทศนเปนหวขอทผ ใหสมภาษณลงความเหนวามความส าคญเปนอยางมากโดยผใหสมภาษณ 90% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 10% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย

ลกษณะการคดเชงวสยทศนเปนอกหนงลกษณะบคลกภาพทผประกอบการสตารทอพ ผเชยวชาญ และนกลงทนตางเหนดวยวามความส าคญอยางมาก โดยผใหสมภาษณกลาวถงลกษณะของบคคลทมความคดเชงวสยทศนไวในรปแบบตาง ๆ ดงตอไปน

ความคดนอกกรอบ (Think out of the box) คนทมวสยทศนคอคนทคดอะไรไมเหมอนคนอน เปนคนทมความเชอ มมมมองทแตกตาง

และไมตดอยกบแนวทางหรอการแกไขปญหาเดม ๆ ดงทดร.มลลกา สงขสนท อาจารย และผอ านวยการหนวยงาน Student Entrepreneurship Development Academy ของมหาวทยาลยสรนารไดแสดงความคดเหนไววา “คนทจะประสบความส าเรจในธรกจนคอคนทมความคดทแตกตาง มมมมองตอโลกในอนาคตทไมเหมอนใคร และสามารถเชอมโยงความตางนนเขากบความตองการของผคนในชวตจรงได”

90%

10%

Vision

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

166

ความคดส าหรบอนาคต (Futuristic) คนทมวสยทศนคอคนทใหความส าคญกบสงทจะเกดขนในอนาคต โดยเนนทความ

สามารถในการเชอมโยงสงทเกดขนเชงรปแบบแนวโนมพฤตกรรมในปจจบน และความตองการทนาจะเกดขนในอนาคตเขาดวยกน และสามารถน าความเชอมโยงเหลานนมาสรางเปนสนคา หรอบรการใหกบตลาดไดอยางเหมาะสม ดงทดร.พณชต กตตปญญางาม ผกอตงและ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Accrevo ไดกลาวไววา “สงทผน าตองมคอความสามารถในการคาดการณสงทจะเกดขนในอนาคตได โดยการเชอมโยงแนวโนมทเกดขนในปจจบนไปสอนาคตได”

การคดเชงรก (Proactive) ผน าทมวสยทศนหมายถง ผน าทคดอะไรไปขางหนา หรอการคดเชงรก ลกษณะการคด

เชนนเปนการคดในฐานะของผก าหนดสงทจะเกดขนในอนาคต เปนการสรางกฎเกณฑ หรอแนวทางใหมเพอรบมอกบการแกไขปญหา หรอสงทจะเกดขนในอนาคตในฐานะผสรางใหเกด ไมใชผยอมรบสภาพทจะเกด ดงนนการคดเชงรกจงตองมองคประกอบของการคาดการณสงทจะเกดขนในอนาคต และเลอกทท าอะไรบางอยางเพอรบมอกบสงทตามมาอยางเหมาะสม ดงทโอฬาร วระนนท ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) Durian Cooperation ไดกลาวไววา “ผน าองคกรตองเปนคนทมแนวคดเชงรก คดไปขางหนา ท าสงตาง ๆ เพอรบมอกบอนาคตขางหนา”

การคดเชงวสยทศนและการมองภาพรวม (Visionary) การคดเชงวสยทศนในทนรวมถงการคดเชงเปาหมาย การคดในแงมมของการก าหนดสงท

ตองการ โดยเปาหมายในทนจะไมมการเปลยนแปลง ดงทดารน สทธพงษ ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) สตารทอพ Indie Dish ไดกลาวไววา “แนนอนวาคนเปนสตารทอพตองเรมตนทวสยทศน มนเปนการก าหนดเปาหมายของภาพอนาคตวาตองการใหบรษทเปนอยางไร และวสยทศนเปนสงทไมควรเปลยนแปลงเรอย ๆ ตามกาลเวลา แตสงทผประกอบการหามยดตดคอวธการใหวสยทศนเกดขนตางหาก” นอกจากน Sahib Anandsongvit ผกอต ง และ กรรมการผบรหาร (CEO) สตารทอพ Seekster ยงกลาวถงประเดนนเชนกนวา “กอนจะเรมท าธรกจเราตองรกอนวาเราท าไปเพออะไร (Start with why) การม Why ทใหญพอจะท าใหตวเราเองและทมงานพรอมทจะพยายามท าทกอยางเพอตอบโจทยดงกลาว ดงนนวสยทศนทดจ าเปนมากส าหรบการท าธรกจสตารทอพ”

สรปคอบคลกภาพแบบคดเชงวสยทศนและการมองภาพรวมเปนหนงในบคลกทส าคญใน

การเปนผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย ขอคนพบเพมเตมทไดจากการสมภาษณ

167

การสมภาษณเชงลกจากผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจ านวน 22 ราย ผเชยวชาญและผบรหารสถานบมเพาะผประกอบการสตารทอพจ านวน 7 ราย และ นกลงทนในธรกจสตารทอพจ านวน 7 ราย ท าใหผวจยคนพบประเดนส าคญเพมเตมนอกเหนอจากตวแปรทไดท าการศกษาขางตนจ านวน 3 ประเดน คอ ลกษณะบคลกภาพของผทมความมมานะ ลกษณะบคลกภาพของผทชอบเรยนร และลกษณะบคลกภาพของผทกลาตดสนใจ โดยแตละประเดนมการใหขอมลโดยใหผใหสมภาษณดงตอไปน 1. ความมมานะ (Grit) ความมมานะ (Grit) เปนตวแปรทผ ใหสมภาษณ 8 ใน 10 คนเหนพองตองกนวามความส าคญเหนอกวาบคลกภาพทกอยางทม และมความส าคญทสดในการท าใหธรกจสตารทอพประสบความส าเรจ ค าวามมานะในทนประกอบไปดวย 2 สวนทส าคญคอค าวา “ความมงมน” และ “ความมานะอดทน” ผวจยจงน าประเดนนมาใชเปนกรอบในการวจยและน ากลบไปถามซ ากบบคคลทไมไดใหความเหนในเรองน โดยผถกสมภาษณเหนพองตองกนในประเดนดงกลาว ดงทแสดงในภาพท 4.14

ภาพท 4.14 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพการมมานะกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

100%

0%0%

Preseverance

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

168

ภาพท4.14 จะเหนวาผประกอบการสตารทอพ ผเชยวชาญ และนกลงทนในธรกจสตารทอพ ตางกลาวตรงกนวาความมมานะ เปนคณลกษณะทส าคญของผทจะประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ โดยทผใหสมภาษณทง 100% เหนวาบคคลกภาพดงกลาวมความส าคญ โดยทผ ทเหนดวยเพยงบางสวน และไมเหนดวยเลยเปน 0% ผลการวจยพบวาผประกอบการสวนใหญลวนแตเปนผทมความสามารถในการประกวดแผนธรกจเวทระดบนานาชาตมาแลว เชน ภทร เถอนศร ผกอตงและผบรหารการเงน (CFO) ของสตารทอพ Sellsuki ซงเคยเปนผชนะ International Business Planning ทประเทศสหรฐอเมรกา หรอสทธเกยรต จนทรชนโรจน ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shippop เคยเปนรองผชนะการแขงขน Young Webmaster Camp ระดบโลก ผประกอบการเหลานสามารถเลอกท างานทสบาย และไดรบคาตอบแทนทสงได แตกลบเลอกทจะตอสกบความล าบาก และความลมเหลวหลายครงจากการท าธรกจสตารทอพ สงทผประกอบการสตารทอพเหลานไดกลาวตรงกนคอ คนทจะเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจนไดตองมความเชอในสงทท าอยางแรงกลา เชอทจะแกปญหา ไม เ ชอในวธการเพราะวธการมมากมายและปรบเปลยนไดเสมอดง ท Sahib Anandsongvit ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Seekster ไดกลาวไววา “ทกคนทท าสตารทอพจะมชวงเวลาหนงท แยละ เงนหมด เทคโนโลยไมเสถยร พนกงานลาออก คนพวกนเอาเงนของตวเองทมมาสหมดแลว ทกอยางดมดแปดดาน ไมมทางไปตอ ถาเปนคนทวไปคงยอมแพ และเลกท าไปแลว ผมเหมอนกนถายอมแพตอนนนคงไมม Seekster ในทกวนน อยางสถานการณนถาเกดขนแลวคดวาแยละ ไปตอไมไดละมนคงจะไมมทางไปตอจรง ๆ แตถาเปนคนทไมยอมแพ เขาจะกลบมาดใหม และคดวาถาจะไปตอจะท ายงไงด เขาจะเนนทวธการไปตอ ไมใชมาจดจออยกบปญหาเทานน” นพพล อนกลวทยา ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Take Me Tour แสดงความคดเหนตรงกนไววา “ผมตอสมากนะ ผมเปนคนทะเยอทะยาน และคดเสมอวาทกสงเปนไปไดถาเราพยายามมากพอ ผมเองเปนคนเรยนไมเกง แตทกวนนเปนผบรหารทนไดเพราะพรอมสไปกบพนกงานและบรษทแหงน” ในขณะทพงศธร ธนบดภทร ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Refinn เองไดแสดงความคดเหนในประเดนดงกลาวไวเชนกนวา “ทผานมาหลายหนวยงานมกจะใหความส าคญกบความส าเรจ แตสงทเราควรจะเรยนรจากการเปนสตารทอพควรจะเปนเรองของความลมเหลว คนเปนสตารทอพลมเหลว และผดพลาดมาเยอะกวาจะมาเปนทกวนนได แตสงทท าใหสตารทอพทประสบความส าเรจยงอยตอไป คอคนพวกนไมยอมแพ และยงคงหาโอกาส เรยนรจากความผดพลาด และท าตอไป”

169

กลาวโดยสรปคอการเปนคนทมบคลกภาพแบบมมานะเปนลกษณะนสยทส าคญอยางมากในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 2. บคลกภาพชอบเรยนร (Learning) ตวแปรนไดมาจากการถามค าถามแบบเปดกวางถงตวแปรส าคญของผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพผานการสมภาษณกลมตวอยาง 10 คนแรก และพบวามผกลาวถงประเดนบคลกภาพชอบการเรยนร 7 คน ใน 10 คน ผวจยจงน าประเดนนมาใชเปนกรอบในการวจยและน ากลบไปถามซ ากบบคคลทไมไดใหความเหนในเรองน โดยผถกสมภาษณเหนพองตองกนในประเดนดงกลาว ดงทแสดงในภาพท4.15

ภาพท 4.15 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพชอบการเรยนรกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

ภาพท4.15 จะเหนวาตวแปรบคลกภาพชอบการเรยนรนบเปนตวแปรทผใหสมภาษณใหความส าคญอยางมาก โดยผใหสมภาษณ 97% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 3% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย จากการวจยพบวาบคลกภาพชอบการเรยนรหมายถง ความใครร ชอบทจะศกษาเพมเตม และตนตาตนใจไปกบกระบวนการคนหาจากสงทไมรไมเขาใจไปสความเกงกาจ คนกลมนมกจะ

97%

3%

Learning

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

170

เหนวากระบวนการเรยนรเปนสงทนาสนใจ อาจจะเรมตนจากขอมลเพยงเลกนอยทมความนาสนใจ และเรมน าขอมลนนมาคนหา ฝกฝนเพมเตมเพอใหไดมาซงความมนใจ ความเชยวชาญ และความช านาญ ลกษณะของคนทมบคลกภาพเชนนเหมาะสมอยางมากทจะท าธรกจสตารทอพทมความไมแนนอนสง เนองจากเปนธรกจทไมหยดนงตองศกษาและหาขอมลเพมเตมใหมตลอดเวลา กลมผสมภาษณสวนใหญในงานวจยครงนใหขอมลวา การหยดเรยนรเหมอนกบการหยดเดน คนทคดวามความขอมลเพยงพอ มความรเพยงพอจะหยดการแสวงหาสงทดกวา ซงเปนสงทขดกบการท าธรกจแบบสตารทอพ การท าธรกจสตารทอพโดยมากจะเปนธรกจทไมเคยเกดขนมากอน ไมมขอมลของคนทท ามากอน ไมรวาตลาดจะใหการตอบรบดขนาดไหน หากเปนคนทไมชอบเรยนร และไมชอบแสวงหาขอมลเพมเตมจะไมเหมาะทจะท าธรกจลกษณะนตงแตตน ดงทSahib Anandsongvit ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Seekster ไดแสดงความคดเหนไววา “การท าธรกจสตารทอพมนเหมอนกบการเลน Roller Coaster ทกอยางทคดวารดอาจจะไมใชทงหมดเลย สงทรอาจจะกลายเปนความรเกาทไมมประโยชนไดตลอดเวลา ดงนนคนเปนสตารทอพจงตองเรยนรใหทนกบการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา” ความเหนดงกลาวสอดคลองกบทพงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Freshket ไดกลาวไววา “ผน าทท าธรกจสตารทอพตองมความเชออยางหนงวา ไมมอะไรอะไรทท าไมไดแคตอนนเรายงไมรวธการท ามนเทานนเอง และการคนหาวธทถกตองตองอาศย Growth Mindset หรอความเชอทวา ไมมอะไรทเรยนรไมได ทกอยางสามารถเรยนรได และแนวคดตาง ๆ สามารถเปลยนได หรอแมแตความจรงททกคนเชอวาถกตองอาจจะเปลยนไปไดตามบรบทหรอขอมลใหมเสมอ” กลาวโดยสรปคอบคลกภาพชอบเรยนรเปนหนงในตวแปรส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 3. ความกลาตดสนใจ (Decisive) ตวแปรสดทายทไดกลมตวอยาง 10 คนแรก คอ ความกลาตดสนใจ ผวจยไดพบวามผ กลาวถงประเดนนถง 6 ใน 10 คน ผวจยจงน าประเดนนมาใชเปนกรอบในการวจยและน ากลบไปถามซ ากบบคคลทไมไดใหความเหนในเรองน โดยผถกสมภาษณเหนพองตองกนในประเดนดงกลาว ดงทแสดงในภาพท 4.16

171

ภาพท 4.16 ความส าคญของลกษณะบคลกภาพกลาตดสนใจกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ภาพท4.16 แสดงใหเหนวาผใหสมภาษณสวนใหญเหนดวยวาผน าทจะประสบความส าเรจตองมความกลาทจะตดสนใจ โดยกลาทยอมรบเมอเกดความผดพลาดดวย ในประเดนนผใหสมภาษณใชค าอธบายทตางกน มการใชค าแทนคนลกษณะนวาเปน คนทมความเผดจการ (Dictator) คนทมความกาวราว (Aggressive) หรอคนทกลาจะตดสนใจและบอกวาไมหรอใช (Decisive) แตเมออธบายในเชงความหมายผใหสมภาษณไดใหค าอธบายไวคลายกนคอ คณลกษณะทส าคญของผน าในทนหมายถงคนทตองไมประนประนอมเมอไมเหนดวย เปนคนทกลาคด กลาพด และกลาท า เปนคนทพรอมจะตดสนใจทจะเดนหนาไปอยางไร เนองจากธรกจสตารทอพเชอวาความเรวเปนปจจยส าคญในความส าเรจ การรบตดสนใจและท าอะไรบางอยางยอมดกวาการไมไดท าอะไรเลย แมวาความกลาตดสนใจนนอาจจะผดพลาด ความกลาตดสนใจจะท าใหเรยนรและกาวไปขางหนาไดเรว ดงนนคนทเปนผน าในธรกจนไดตองเปนคนทกลาตดสนใจและยอมรบผลแมความกลาตดสนใจนนผดพลาดตาม พงศธร ธนบดภทร ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Refinn ไดแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนดงกลาวไววา “คนเปนผน าองคกรจะมวรอใหคนอนตดสนใจให หรอรอใหการถกเถยงสนสด หาค าตอบทดทสดททกคนมความสขไมได การเปนสตารทอพตองท างานแขงกบเวลา บางครงการไมตดสนใจอะไรเลยสรางความเสยหายมากกวาความกลาตดสนใจผดดวยซ า นอกจากนหลายครงในการท างาน เมอคนในทมมการถกเถยง และเมอเรองมาถงคนทเปนผน า

84%

13%

3%

Decisive

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

172

องคกร แสดงวาเรองนนเปนเรองทมความละเอยดออนและตองการคนตดสนใจ ถาผน าไมกลาตดสนใจ งานไมเดน แมวาจะท าใหคนบางคนขดใจไปบาง แตถาตองท าตองท า” ความคดเหนขางตนตรงกบแนวความคดของ Sahib Anandsongvit ผกอตงและ กรรมการผ บรหาร (CEO) ของสตารทอพ Seekster ไดแสดงความเหนดวยวาการเปนผ น าทประสบความส าเรจไดตองเปนคนทเดดเดยว กลาตดสนใจ และกลาบอกวา “ไม” ถาไมเหนดวย ดงท Sahib ไดกลาวไวในบทสมภาษณวา “สงทผม และองคกรของผมใหความส าคญมากคอความโปรงใส (Transparency) ทกคนในองคกรไดเหนขอมลชดเดยวกน เราไมปกปดอะไร และเพราะเราไมปกปดอะไร จงไมมการเมองเกดขนในองคกร เวลาใครไมเหนดวยอะไรใหเอาขอมลมายนยนกนตรง ๆ เราชอบคนทกลาคด กลาแสดงออก และตองกลาท าดวย ถาอะไรทตดสนใจไปแลววาจะท าตองท าใหจบ” กลาวโดยสรปคอลกษณะบคลกภาพของผทมความกลาทจะเปนผตดสนใจ เปนผทกลาทจะคด กลาทท า และพรอมจะยอมรบผลลพธทจะเกดขนนบเปนตวแปรส าคญและสงผลใหผน าธรกจสตารทอพประสบความส าเรจในประเทศไทยได จากการวจยในหวขอท 4.3.1 ทงหมดสามารถพจารณาสรปไดวาบคลกภาพของผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย ผทมบคลกภาพดานการมมานะ (Preserverance) ผทมบคลกภาพดานเรยนร (Learning) ผทมบคลกภาพดานการเปดรบสงใหมๆ (Openness) ผทมบคลกภาพดานวสยทศน (Visionary) และ ผทมบคลกภาพดานความกลาตดสนใจ (Decisive) ทถกพจารณาวาเปนบคลกภาพทส าคญของผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 4.3.2. ภาวะผน า: การวเคราะหตวแปรดานศกยภาพทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาตวแปรทเกยวของกบศกยภาพของผน าทประสบความส าเรจประกอบไปดวยตวแปร 4 ตวแปรหลกคอ ตวแปรดานความสามารถในการปฏบตการหรอความเชยวชาญเฉพาะทาง (Action and Expertise) การสรางความสมพนธ(Relationship) ความสามารถในการควบคมตวเอง (Self-Controlling) และการบรหารคน (People Management) ซงทง 4 ตวแปรขางตนไดถกน ามาเปนโครงสรางหลกในการสมภาษณกลมตวอยางในหวขอดานศกยภาพของผน าทประสบความส าเรจ ดงจะกลาวถงในหวขอถดไป นอกจากนการสมภาษณผน าธรกจสตารทอพ ผเชยวชาญ และนกลงทน ท าใหงานวจยนคนพบประเดนส าคญเพมเตมดาน

173

ศกยภาพของผน าทประสบความส าเรจเพมจากเดมอก 1 ประเดน คอ ความสามารถในการโนมนาวใจ โดยมการแสดงความเหนถงความส าคญของประเดนตาง ๆ เหลาน ดงภาพท 4.17 และ 4.18

174

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ภาพท 4.17 ความส าคญของศกยภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

ภาพท 4.18 ตวแปรเพมเตมดานความส าคญของศกยภาพกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

175

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

จากการสมภาษณพบประเดนตาง ๆ ดงน 1. ตวแปรดานความสามารถในการปฏบตการหรอความเชยวชาญเฉพาะทาง (Action and Expertise)

จากการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพ ตางใหความเหนในประเดนความสามารถดานการปฏบตการไวเปนสองแนวคด แนวคดแรกคอความรดานปฎบตการไมไดมความส าคญมากนก สวนอกแนวคดเชอวาความสามารถในการปฎบตการมความส าคญอยางมากในการเปนผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ ผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.19

ภาพท 4.19 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการปฏบตการกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา:ผวจย

แนวคดแรก คอ ความรดานปฎบตการไมไดมความส าคญมากตอความส าเรจของสตารทอพ จากผลการวจยพบวามสตารทอพจ านวนรอยละ 6 ทกลาววา ความรเชงปฎบตการไมมความจ าเปนมากนก โดยทบคคลเหลานลวนแตเปนผประกอบการสตารทอพทสามารถระดมทนไดถงระดบเมลดพนธ (Seed Stage) เทานน และปจจบนยงคงเผชญกบความทาทายในเรองการพฒนาบรการใหไดมาตรฐาน

176

ความทาทายดงกลาวมกจะเกยวของกบความรเชงปฏบตการ เนองจากองคกรเหลานไมม ผบรหารดานเทคโนโลยขององคกร (Chief Technology of Organization: CTO) ของตนเอง ท าใหการพฒนาในขนตอไปท าไดยาก เพราะตองอาศยหนวยงานภายนอกองคกร (Outsource) ในการท า ซงท าใหมคาใชจายสงและผลงานทออกมาไมมความแนนอน หรอถาตองมการแกงานจะตองประเมนคาใชจายในการจางงานบคคลภายนอกใหมตงแตตน อยางไรกตามแมวาองคกรเหลานจะเผชญความทาทายในการพฒนาเทคโนโลยของบรการของตน แตผน าเหลานมกจะมความสามารถในการแบงงานและจดสรรงานใหกบคนในทม และนอกทมเพอท างานไดอยางเหมาะสม คนกลมนลวนแตเปนคนทมเครอขายกบกลมคนภายนอกองคกรทดไมวาจะเปนสายสมพนธกบนกลงทน กบพนธมตรธรกจ หรอกบลกคาโดยตรง ท าใหองคกรเหลานไดรบขอไดเปรยบเหนอผอน (Unfair Advantage) ไมวาจะเปนไดเงนลงทนทมากกวา สามารถเขาถงกลมลกคา หรอทรพยากรไดงายกวา ท าใหองคกรเหลานยงคงมการเตบโต และมศกยภาพทจะระดมทนในระดบตอไปได หรอธรกจสตารทอพทเลอกท าเปนธรกจในลกษณะทเนนลกษณะโมเดลทางธรกจทโดดเดน มากกวาพงพาเทคโนโลย (Enable Technology) ซงตรงกนขามกบธรกจสตารทอพทตองอาศยเทคโนโลยเปนหลก (Deep Technology) ซงแนวความรดานปฎบตการทางเทคโนโลยมความส าคญอยางมาก แนวคดทสองคอ ความรดานการปฏบตการมความส าคญตอความส าเรจของสตารทอพ ความรดานปฎบตการทส าคญทสตารทอพทงหลายไดกลาวถงประกอบดวยความรดานปฏบตการสองประเดนคอ 1. ความรในการปฏบตการในการท าธรกจ โดยทองคกรสตารทอพทประสบความส าเรจ มกมหนง

ในผกอต งเปนผทท างานทางภาคธรกจมากอน ท าใหเขาใจถงปญหาในการใชงาน ความตองการของภาคธรกจทยงไมมใครเขาไปตอบสนอง เขาใจการสรางโมเดลธรกจเบองตน โดยรวาการท าธรกจตองมก าไร และการจะสรางก าไรไดธรกจตองมลกคา และตองมลกคาทใหญพอทจะท าใหธรกจเตบโตไปไดอยางกาวกระโดดและมความตอเนอง โดยทแมวาบคคลเหลานจะไมไดเรยนทางดานธรกจมาตงแตตน แตลวนเคยท างาน หรอมประสบการณทเกยวของกบธรกจสตารทอพทตนก าลงจะท า ท าใหคนกลมนมขอมลเชงลก (Insight) ของธรกจดงกลาว และสามารถวเคราะหงบก าไรขาดทน สามารถประมาณการงบประมาณ หรอวเคราะหกลยทธทางธรกจได

2. ความรทางดานเทคโนโลยซงหลายองคกรกลาววา ความรดานนมความส าคญอยางมาก โดยเฉพาะอยางยงในธรกจสตารทอพ เพราะตวธรกจเองมกจะมความเฉพาะดานมากอยแลว

177

สวนมากธรกจทเปนสตารทอพจะตองอาศยความสามารถทางดานเทคโนโลยเปนหลก และถาในทมไมมคนทสามารถใชเทคโนโลยไดด จะเปรยบเสมอนองคกรไมมสวนทเปนหลกของธรกจ ดงทหนงในผใหสมภาษณมพดวา “ผมไมเคยเหนคนทประสบความส าเรจใหญ ๆ ได ประสบความส าเรจมาจากการพงคนอนลวน ๆ นะ เหมอนกบรานอาหาร ปกตแลวรานอาหารทอรอยหรอคนชอบมาก ๆ คนทเปนเปนเชฟจะเปนตวเจาของเอง หรอรายการทดง ๆ อยางโอปรา วฟฟรยคนทเปนพธกรและเจาของเองเปนคนเดยวกน พวกรานทดง ๆ และเปดสาขาไดเยอะ ๆ เรมตนเจาของเองคอคนทท ามากอน และท าไดดมากจนเอาไปสอนตอคนอนไดทงนน” แมแตหนงในนกลงทนมความเหนสอดคลองเชนกนวา “สงทเรามองหาในสตารทอพ สวนใหญเราไมไดหาสตารทอพทมแคความคดทางธรกจเทานน เพราะความคดทดหางาย โมเดลธรกจทดหาไมยาก แตทยากคอใครจะท าใหมนเกดขนจรงได เวลาเราเลอกสตารทอพ เราจะดศกยภาพในการพฒนาสนคา และบรการของสตารทอพนนเปนหลก และดวาสงทเขามมนตอบโจทยสงทเรามองหาอย และท าไดจรงหรอเปลา ดงนนองคกรทไมม CTO (Chief Technology Officer) ของตวเอง หรอไมมคนทพฒนาบรการของตวเองไดเลย เราไมคดวาเขาจะโตไดขนาดนน การหาคนทเกงทางดานเทคนคในไทยหายากมากโดยเฉพาะคนแกระบบทางดานเทคนคทเกง ๆ ตรงขามคนทจบมาดานธรกจกลบมเยอะมาก ดงนนถาเราจะเลอกใครมาท าธรกจสตารทอพตงแตตนเราจะเลอกคนทมความรทางดานเทคนคมากอนแลวมาฝกดานธรกจให แตมโอกาสนอยกวาทจะเลอกคนทมแคความรทางธรกจ แตไมมความรดานเทคโนโลยเลยมาฝกดานน” ความรดานปฎบตการนเองทมสวนท าใหผประกอบการสตารทอพสามารถเตบโตได องคกรทม CTO เปนของตวเองนบวามความส าคญและเปนตวแปรหลกทจะก าหนดวาองคกรนนจะผานชวงแรกไปไดหรอไม เพราะหลายครงจะพบวาองคกรทไมม CTO เปนของตวเอง ตองอาศยการ Outsource จากหนวยงานอน ซงจะไมสามารถแกงาน และปรบเปลยนรปแบบของธรกจไดรวดเรวมากพอ ในขณะทการท าธรกจสตารทอพตองอาศยความเรวในการปรบตวอยางมาก โดยสามารถสรปขอไดเปรยบในการทมหนงในผ กอต งเปนผ ทมความรดานปฏบตการไดดงน

ขอไดเปรยบดานตนทนจากการจางงาน เนองจากบคคลทมความสามารถในการสรางระบบเทคโนโลยทไมเคยมคนท ามากอนไดมกจะเปนทตองการตวในองคกรใหญอยแลว คนกลมนมกจะมเงนเดอนทสงอยแลวหรอมกจะเปนฟรแลนสทคดคาใชจายในการท างานเปนรายชวโมงทสงเชนกน การทตองจางคนเหลานมาท างานมกจะมตนทนทสง ในขณะทถาหนงในผกอตงเองเปนผทมความรความสามารถดานนอยแลวจะท าใหตนทนในการจางงานไมสง

178

ขอไดเปรยบในการแกงาน เนองจากธรกจสตารทอพตงอยบนความไมแนนอนสงมาก ทงดานโมเดลทางธรกจและทางการแกระบบเทคโนโลย จะมการเปลยนแปลงและแกไขบอยมากสตารทอพกวารอยละ 35 กลาวตรงกนวา กวาจะท าบรการทมความเสถยรออกมาไดอนหนงตองทงโมเดลเกา และทงไอเดยทไปตอไมไดเปนอตราสวน 1/20 หรอมากกวาน ดงนนหากตองการลองโมเดลหนง ตองจางคนมาท าครงตอครง คาใชจายทเกดขนจะสงมาก การม CTO อยในองคกรจะท าใหองคกรสามารถลองสงใหมไดเรอย ๆ โดยไมมตนทนทสงมากนก

ขอไดเปรยบในดานความเรวในการเตบโต เนองจากส าหรบธรกจสตารทอพแลว ระยะเวลาเปนตวแปรทส าคญมาก หนงในค าพดทหลาย ๆ ผประกอบการไดกลาวถงคอ “ธรกจสตารทอพเปนธรกจทเนนทความคลองตว สงทส าคญในการท าธรกจสตารทอพคอความเรว ถาเปรยบเหมอนปลา เราเหมอนปลาทวายไดเรว ไมใชปลาตวใหญ” ดงนนผประกอบการธรกจสตารทอพตองการสามารถปรบเปลยน ดดแปลง ปรบตวตามสถานการณทเกดขนไดอยางรวดเรว และการม CTO เปนหนงในผประกอบการจะท าใหธรกจสามารถปรบปรงแกไขสงตาง ๆ ไดทนท โดยคนเหลานจะเขาใจปญหาทเกดขน เขาใจบรบท หรอขอจ ากดขององคกรเปนอยางดอยแลว จงท าใหการปรบเปลยนสามารถท าไดรวดเรวยงขน

ขอไดเปรยบในการพฒนาตอยอด เนองจากการม CTO เปนผประกอบการเองจะมการพฒนาทกษะดานเทคโนโลยเฉพาะทางทเกดขนในบรษท การพฒนาเหลานจะเกดขนอยางคอยเปนคอยไป มการเรยนรจากความผดพลาดทเคยเกดขนมากอน ดงนนหากตองการพฒนาตอยอดไมตองมาเรยนรใหมตงแตตนตลอดเวลา ท าใหการพฒนาตอยอดเกดขนไดงายขน

ขอไดเปรยบดานการปกปองลขสทธในเทคโนโลยทเกดขน เนองจากเทคโนโลยบางอยางทเกดขนในองคกรมกเปนเทคโนโลยเฉพาะทางทตองเกบเปนความลบขององคกร ชวงเรมตนทเทคโนโลยของสตารทอพยงไมเสถยรและไมสามารถน าไปจดลขสทธได ถาคนทคดคนนวตกรรมนนขนมาไมใชหนงในผประกอบการเอง แตเปนคนนอกทรบจางท าเปนรายโปรเจค นวตกรรมทเกดขนน นอาจจะถกเผยแพรหรอน าออกไปใชท อนไดงาย แตหากหนงในผประกอบการเปนเจาของเอง สตารทอพนนสามารถมนใจไดวานวตกรรมทตนเองคดคนขนมานนจะไมถกน าไปใชทอน

กลาวโดยสรปคอผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทยไมไดมความจ าเปนทจะตองมความรดานเทคโนโลยเสมอไป ถาลกษณะโมเดลธรกจสตารทอพนนเปนลกษณะสตารทอพทพงพาเทคโนโลยเปนสวนนอย (Enable Technology) แตในกรณทสตารทอพนนตองอาศยความเชยวชาญดานเทคโนโลยเปนหลก (Deep Technology) จ าเปนอยางมากทสตารทอพนนตองม

179

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ผเชยวชาญทางเทคโนโลยอยในทม แตทงนมใชเพยงความรและความเชยวชาญดานเทคโนโลยเทานนทส าคญ แตความรดานการท าธรกจและสรางโมเดลธรกจมส าคญเชนกน ทมผกอตง และผบรหารมความจ าเปนอยางมากทตองมความรอยางใดอยางหนงเปนอยางด และเตมเตมศกยภาพทขาดโดยสรางหรอหาทมทเหมาะสมในการสรางธรกจสตารทอพขนมาดวยกน 2. ตวแปรดานการสรางความสมพนธ (Relationship) ตวแปรดานการสรางความสมพนธเปนอกหนงตวแปรทผใหสมภาษณเหนตรงกนวามความส าคญ และเปนหนงในตวแปรหลกดานศกยภาพทผน าธรกจสตารทอพตองมเพอประสบความส าเรจ ผลจากการสมภาษณทงผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ผเชยวชาญในดานธรกจสตารทอพ และผใหเงนทนในธรกจสตารทอพ ตางใหความเหนประเดนการสรางความสมพนธวามความส าคญอยางมากในการเปนผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ ผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.20

ภาพท 4.20 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการสรางความสมพนธกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

ภาพท4.20 จะเหนวาตวแปรศกยภาพทางดานการสรางความสมพนธนบเปนตวแปรทผให

สมภาษณใหความส าคญอยางมาก โดยผใหสมภาษณ 81% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 19% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย

81%

19%

Relationship

180

จากภาพจะเหนวากลมตวอยางเหนดวยกบความส าคญดงกลาว ซงสอดคลองกบประเดนทไดกลาวถงกอนหนานในหวขอบคลกภาพการชอบเขาสงคมวา กลมตวอยางทใหสมภาษณตางตอบวาลกษณะบคลกในการชอบเขาสงคมไมใชสงจ าเปนในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจ โดยหนงในเหตผลทใหคอ การเขาสงคมและการสรางความสมพนธเปนสงจ าเปนในการขยายและสรางการเตบโตใหกบสตารทอพ แตไมจ าเปนเสมอไปวาคนนนตองเปนคนทชอบเขาสงคมถงขนเปนบคลกภาพหรอความชอบ เพยงแคบคคลนนสามารถวางตว และสรางความสมพนธทดกบผมสวนเกยวของไดเพยงพอแลว โดยผใหสมภาษณไดกลาวถงกลมคนทผน าตองสามารถสรางความสมพนธทดดวยได อนประกอบไปดวย

ทมงาน โดยทกลมตวอยางไดใหความเหนถงความส าคญของการสรางความสมพนธอนดในทท างานไววาในยคปจจบน โดยเฉพาะในลกษณะของธรกจสตารทอพ ตองอาศยการท างานเปนทม (Teamwork) โดยไมไดพ งพาอาศยผ น า เพยงคนเดยวและผ น า เ ปนผรบผดชอบงานทกอยางคนเดยวอกตอไป หากผน าขาดการเรยนรเรองการท างานเปนทม ขาดการสรางความสมพนธทด ขาดมนษยสมพนธในการท างานและเพอนรวมงาน ไมสามารถปรบตวและท างานรวมกบคนอนได จะเปนการยากทจะประสบความส าเรจไดในธรกจลกษณะน การเรยนรหลกการสรางความสมพนธทดกบเพอนรวมงานจงเปนสงจ าเปนในการสรางความส าเรจ ดงทกฤตน ทพยแสงผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของสตารทอพ Shamble ไดกลาวไววา “การท างานทดตองเรมจากทมทด และทมทดคอทมทกคนมความสมพนธทดตอกน ความสมพนธนไมไดหมายความวาแตละคนมความเหนตางไมได แตหมายถงการทแตละคนคดสรางสรรคสงใหมเพอสวนรวม คนทชอบขมคนอนเพยงเพอใหตวเองดด เราไมเอาเขาทมเลย”

นกลงทน โดยทธรกจสตารทอพ มกจะไมไดเตบโตผานการใชเงนลงทนของตวเองทงหมด แตมกจะเตบโตผานการระดมทนในระดบทสงขนเรอย ๆ ดงนนการสรางความสมพนธอนดกบนกลงทนนบวามความจ าเปนอยางมากดงทสทธเกยรต จนทรชนโรจน ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shippop ไดกลาวไววา “พวก Network ส าคญมาก การเขาหาผใหญในวงการส าคญ มนจะท าใหเราไดเปรยบทงดานการหาเงนลงทน การไดแนวคดใหม การสรางพนธมตรการคา” ซงความเหนดงกลาวตรงกบสงทดสต ชนรตน ผบรหารการจดการการลงทนของ SCG AdVenture ไดกลาวไววา “เรามองหาคนทจะสรางความสมพนธแบบ Mutual Benefit ใหเราได มนคอความสมพนธแบบทเราทงสองฝายจะไดประโยชนกนทงค” การสรางพนธมตรเหลานจะชวยผลกดนใหธรกจกาวไปขางหนาไดเรวขน ดงนนการสรางความสมพนธกบนกลงทนจงมความจ าเปนมาก

181

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ลกคา โดยผน าองคกรตองสามารถท าตนใหเปนทรก และสรางความนาเชอถอในกลมลกคาใหได โดยเฉพาะกบธรกจสตารทอพทมลกคาเปนกลมธรกจ (Business to Business: B2B) ดงทชนมชญงค ไตรรตนเกยร ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Juice Innov8 ไดกลาววา “ความสมพนธส าคญกบเรามาก เราตองสรางความสมพนธทใกลชดกบลกคาเอาไว โดยเฉพาะเมอธรกจของเราเปนลกษณะ B2B ดวย การสรางความสมพนธทดยงมผลตอความส าเรจอยางมาก”

กลาวโดยสรปคอศกยภาพของผน าในดานการสรางความสมพนธอนดกบผมสวนเกยวของทงหลาย มความส าคญอยางมากในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 3. ตวแปรดานการควบคมตนเอง (Self-Controlling) นอกเหนอจากความสามารถในการควบคมทม หรอ คนอนแลว ความสามารถในการจดการตนเองของคนทเปนผ น ามส าคญเชนกน โดยผรบการสมภาษณสวนใหญเหนดวยวาความสามารถในการควบคมตวเองเปนอกหนงตวแปรทมความส าคญ ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.21

ภาพท 4.21 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการควบคมตนเองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

97%

3%

Self-Controlling

182

ภาพท4.21 จะเหนวารอยละ 97 ของผใหสมภาษณลงความเหนวาความสามารถในการควบคมตวเองเปนสงจ าเปน 3%เหนดวยกบประเดนดงกลาวเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย ดงทดร.พณชต กตตปญญางามผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Accrevo ไดกลาววา “ผมชอบเขาวด ชอบธรรมะ แตกอนไมเคยสนเรองพวกนเลย แตพอโตขนผมพบวามนชวยใหเราไดสะทอน และคดยอนกลบมาดตวเอง กลบมาดความคดของเราไดด และนนแหละคอจดเรมตนของการพฒนา” การควบคมตนเองทผใหสมภาษณใหความส าคญมอย 3 ประเดนหลก คอ ความสามารถในการควบคมอารมณของตนเอง (Emotional Controlling)

ความสามารถในการควบคมอารมณของตวเองมส าคญมาก เ นองจากผ น า ทตองบรหารธรกจสตารทอพตางจะพบกบชวงเวลาแหงความไมแนนอน กดดน และทาทาย หรอเมอสงทเกดขนกบสงทคาดหวงไมตรงกน ดงทภาชร ฑรกฤษณา ผ บรหารโครงการ Dtac Accelerate ไดกลาววา “พวกสตารทอพ จะมชวง Break down กนทกคน และคมอารมณตวเองไมไดมนไปหมด ทงทม ทงความกลาตดสนใจ” ซงความเหนดงกลาวสอดคลองกบทธนวชญ ตนกนยา ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Horganice ไดกลาวไววา “คนเปนผน ามนตองคมสตตวเองใหได ซงรวมถงการคมอารมณดวย เพราะยงไงสตารทอพจะไดเจอชวงเวลาแย ๆ แน ถาคมสตตวเองไมได ปลอยใหอารมณพาไปคงลมกนหมด” กลาวคอถาผน าธรกจไมสามารถควบคมอารมณตวเองไดในชวงเวลาทล าบากของบรษท การบรหารงาน และความกลาตดสนใจทกอยางมโอกาสทจะลมไปดวย

ความสามารถในการควบคมวนยของตนเอง (Discipline Controlling) ผใหสมภาษณกลาววา วนยคอสงทจ าเปนมากในการท าธรกจน เพราะลกษณะธรกจสตารทอพมลกษณะทแตกตางจากธรกจทวไปทเนนการท าซ า สรางระบบทเสถยร หรอการบรหารจดการทเปนระบบ แตการท าธรกจสตารทอพความสนใจมงเนนไปทการสรางสรรค การลองผดลองถก การพฒนาอยางตอเนอง ดงนนการลมเหลวจากการทดลองจะเกดขนบอยมากเมอเทยบกบธรกจทมนโยบายทไมตองลองสงใหม เพราะความลมเหลวทเกดขนบอยครงนเอง ท าใหสตารทอพมโอกาสทจะลมเลกการท าธรกจ หากผทเปนผน าไมมวนยในการลอง ท าซ า เรยนร พฒนา และกลบสการทดลองใหมอกครง ธรกจสตารทอพนนอาจจะคงอยไมได ดงทสรวฒน พรหมโยธน กรรมการบรหาร กลมนกลงทน Bangkok Venture ไดใหความเหนไววา “การเปนผน าสตารทอพมนตองคมนสย และสงทตองท ารอบตว แมวาไมอยากจะท า แตตองท าใหได” ซงสอดคลองกบณฐพร สนธนะวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) สตารทอพ

183

Power Prawn ไดกลาวไววา “คนเปนสตารทอพตองท างานอยางบาคลง ตองท า และท าตอไปเรอย ๆ โดยมองทเปาหมาย และสงทตองการท าเปนหลก อยาเขว และคมตวเองใหท าตอไป” และยงสอดคลองกบพงศพนสถ สทธพงศ ผกอตงและผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Y&O ทไดแสดงความคดเหนถงความส าคญของการคมวนยของตวเองไวอกประเดนวา “การเปนผน ามนตองเปนตวอยางใหทมงานดวย ถาคนเปนผน าเอะอะไมท า เอะอะโยนงาน มนคงเปนตวอยางทไมดเทาไร ถาเราอยากใหทมงานเปนยงไง คนเปนผน าตองเปนอยางนนดวย”

ความสามารถในการควบคมความหลงตวเอง (Self-Arrogance) ผใหสมภาษณหลายคนไดกลาวถงภาวะของความส าเรจของสตารทอพวา ความส าเรจทเกดขนมกจะไมใชความส าเรจทยนยาว เพราะถาตองการจะเตบโตเพอใหเกดความส าเรจใหมขนมา ความทาทาย และความลมเหลวในการทดลองมกจะเกดขนตามมาดวย แตถงอยางนนพอกลมสตารทอพประสบความส าเรจขนมาไดระดบหนงมกจะมคนมาชนชม แสดงความยนด และมาเยนยอท าใหกลมสตารทอพหลงไปกบค าพดไดงาย ดงทณฐพร สนธนะวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของสตารทอพ Power Prawn ไดกลาววา “คนเปนผน าตองคมตวเอง ใหไมหลงตวเอง ลองสงเกตคนทประสบความส าเรจส แตละคนมความ Humble ในตวเองท งน นเลย คนทจะโตไดคอคนทไมหลงไปกบค าชม และตองไมดถกคนอน” ซงสอดคลองกบสงทกฤตน ทพยแสง ผกอต ง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shamble ไดกลาวไววา “ทมของเรา เราใหคณคากบคนทกคน เพราะทกคนมขอดเฉพาะตวดวยกนทงนน โดยคนทเราจะไมรบเขาทมเลยไมใชคนทไมเกงนะ แตเปนคนทดถกคนอน คนทท าแสดงตววาเกงกวาคนอนตลอดเวลาและไมยอมรบความเหนของคนอน หรอคดวาคนอนโงกวา อนนนรบไมไดเลยจรง ๆ ”

กลาวโดยสรปคอศกยภาพของผน าในดานการควบคมตนเอง ไมวาจะเปนการควบคมทางดานสตอารมณของตนเอง การควบคมวนยของตนเอง และการควบคมภาวะความหลงตวเอง ตางมความส าคญอยางมากในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

184

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

4. ตวแปรดานการบรหารคน (People Management) ความสามารถในการควบคมทมเปนหวขอ และเปนประเดนทผใหสมภาษณสวนมากนกถงเปนประเดนแรก โดยทความสามารถในการคมทมไดรบมตอยางเปนเอกฉนทวาเปนตวแปรทมความส าคญในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการเปนสตารทอพในประเทศไทย ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปใจความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.22

ภาพท 4.22 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการบรหารคนกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย จากภาพขางตนสามารถสรปไดวา ผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพจ าเปนจะตองมการบรหารคน โดยทรอยละ 97 ของผใหสมภาษณไดใหความส าคญของประเดนนเปนความสามารถอยางแรกทผน าตองม รอยละ 3 เหนดวยเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย ดงทธนวชญ ตนกนยา ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Horganice ไดแสดงความคดเหนวาในการท าธรกจสตารทอพ ทมงานคอสงทส าคญทสด คนเปนทรพยสนเดยวทท าใหธรกจสตารทอพไดเปรยบองคกรขนาดไหญ เพราะคนเปนทรพยสนทจะสรางการเตบโตใหกบบรษทได ในขณะทสนทรพยอน ๆ ไมสามารถพฒนาตวเองได จ าเปนตองอาศยคน คนกลบพฒนาตวเองไดอยางไมจ ากด คนเปนสงทส าคญมาก แตกลบกลายเปนสงทผน าสตารทอพหลาย ๆ คนไมไดค านงถงและท าใหการเตบโตหยดชะงกเมอตองบรหารคนมากขน

97%

3%

People Management

185

ความคดเหนดงกลาวตรงกบทภทร เถอนศร ผกอต งและผบรหารการเงน (CFO) ของสตารทอพ Sellsuki ไดแสดงความคดเหนวา ธรกจสตารทอพสวนมากจะมขอจ ากดอยหลายอยางไมวาจะเปน ตองอาศยทมงานทมทกษะทเหนอกวาคนทวไป มความสามารถทไมเหมอนใคร และมความโดดเดนในเชงความคดสรางสรรค สวนใหญคนเหลานมกเปนบคลากรคณภาพทสามารถเลอกท างานในองคกรใหญทมความมนคงและรายไดดไดไมยาก แตการจะดงคนเหลานไวในองคกรธรกจสตารทอพทสรางรายไดใหนอยกวา มความเสยงทมากกวา และมการท างานทหนกกวาได ผน าตองมทกษะในการบรหารคนมากกวาคนทวไปถงจะส าเรจได การบรหารคนในทนหมายความรวมถงความสามารถในการสรางความคดแบบเปนผประกอบการใหกบทมงาน ท าใหคนในทมรสกรกองคกร หวงแหนองคกร พรอมจะตอสไปกบองคกรประหนงเปนธรกจของตวเอง ซงการท าธรกจสตารทอพเปนหนงในธรกจทสนบสนนใหทมงานมความรสกของการเปนผประกอบการไดอยางแทจรงตางจากการท างานกบองคกรขนาดใหญทเนนการสรางระบบ การท างานขององคกรสตารทอพมแนวโนมทจะใหทมงานเสนอแนวทางการพฒนาองคกรขนมา และน าแนวคดดงกลาวไปทดลองถงความเหมาะสม โดยทใหโอกาสในการท าผดพลาดกบคนในทม ความผดพลาดไมใชเรองใหญทตองปองกนมากมาย แตความผดพลาดสามารถท าใหเกดการเรยนรขนได ดงทพงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตงและกรรมการผบรหาร(CEO) ของสตารทอพ Freshket ไดแสดงความคดเหนถงการบรหารทมงานไววา การบรหารงานทดตองเปดโอกาสใหคนไดลองสงใหมแตการลองทกอยางตองสามารถวดผลได เพอใหทงตวบคลากรเอง และองคกรไดเรยนรไปดวย สงทผน าองคกรตองมคอตองรจกไวใจแนวทางททมงานเสนอมา มเชนนนจะลงเอยดวยการตองท าทกอยางดวยตวเองทงหมด และเมอเกดความผดพลาดตองรวธทจะควบคมสถานการณใหได กลาวคอการบรหารคนรวมถงการคดเลอกคน การจดการสรางระบบการวดผล อ านวยความสะดวกใหทมงานสามารถบรรลเปาหมายวสยทศนขององคกรได สงทผน าตองท าในการบรหารคน ไดแก การคดเลอกคน การวดผลงาน การพฒนา การสรางแรงบนดาลใจ การสอสาร การจดอบรม และการเสนอผลประโยชน กลาวโดยสรปคอการบรหารคนโดยเฉพาะกลมคนทเปนทมงาน เปนศกยภาพทส าคญมากในการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ โดยจะมรายละเอยดเพมเตมในหวขอ 4.3.3 ซงเปนประเดนเพมเตมดานตวแปรภายนอกอยางตวแปรทมงานทมผลตอการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ

186

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ขอคนพบเพมเตมทไดจากการสมภาษณ จากการสมภาษณเชงลกทท าตอผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจ านวน 22 ราย ผเชยวชาญและผบรหารสถานบมเพาะผประกอบการสตารทอพจ านวน 7 ราย และ นกลงทนในธรกจสตารทอพจ านวน 7 ราย ท าใหผวจยไดคนพบประเดนส าคญเพมเตมนอกเหนอจากตวแปรทไดท าการศกษาขางตนจ านวน 1 ประเดน คอ ศกยภาพดานความสามารถในการโนมนาวจงใจใหคนคลอยตาม โดยประเดนดงกลาวมการใหขอมลดงตอไปน ตวแปรดานความสามารถในการโนมนาวใจคน (Convincing) ความสามารถในการโนมนาวใจเปนเพยงประเดนเดยวทผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนเพมเตมตรงกนวามความส าคญอยางมาก โดยการสมภาษณผใหสมภาษณจาก 8 ใน 10 คนแรกไดกลาวถงประเดนดงกลาวขนมาดวยตนเอง โดยมไดมการสรางค าถามน าแตอยางใด และเมอตวแปรดงกลาวไดถกกลาวถงบอยครงขน ตวแปรนจงไดน ามาใสในโครงสรางรวมในค าถามสมภาษณในการสมภาษณครงตอ ๆ มา และถามซ าในกลมคนทยงไมไดกลาวถงกอนหนานถงความส าคญของประเดนดงกลาวทงหมด ซงผลจากการสมภาษณพบวาประเดนดานความสามารถในการโนมนาวใจเปนตวแปรทมความส าคญในการเปนผน าทประสบความส าเรจใจการเปนสตารทอพในประเทศไทย ผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปใจความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.23

ภาพท 4.23 ความส าคญของลกษณะศกยภาพทางดานการโนมนาวใจกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

90%

10%

0%

Convincing

187

ภาพท4.23 จะเหนวาลกษณะศกยภาพทางดานการโนมนาวใจเปนหวขอทผใหสมภาษณลง

ความเหนวามความส าคญเปนอยางมากโดยผใหสมภาษณ 90% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 10% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย ความสามารถในการชนะใจผอนเปนหนงในคณสมบตอนรวมถงความกลาทจะพบปะผคน กลาทจะพดคยและดงดดใหผอนรสกวาอยากจะรจกและพดคยตอ ซงเปนหนงในจดเรมตนทท าใหผคนคลอยตาม ความสามารถในการโนมนาวใจเปนคณสมบตทมความจ าเปนดงทพฒนะ ล ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Pennorama ไดแสดงความคดเหนวา ความสามารถในการขายเปนสงจ าเปนมาก การขายในทนไมไดหมายถงการขายสนคาและบรการใหกบลกคาเทานน แตรวมถงการขายความคด คนเปนผประกอบการสตารทอพตองสามารถขายความคดเรองการเตบโต และการตอยอดธรกจใหกบนกลงทนได และตองสามารถขายฝนใหกบทมงานได ธรบลย อรยสทธวงศ ผกอต งและผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Builk ไดกลาวถง ความส าคญของการโนมนาวใจในแงมมของการน าเสนองาน (Presentation) การประมลงาน(Pitching) การเลาเรองและขายฝนใหทมงาน (Story Telling) วาคนเปนผน าตองสามารถโนมนาวใหคนเชอในสงทตวเองเชอได โดยเมอจะเรมธรกจสตารทอพผน าตองสรางทมผกอตงโดยการโนมนาวใหทมเรมตนยอมสละความสบาย สละเวลา และสละพลงงานเพอรวมตวในการสรางธรกจ และเมอธรกจตองการการเตบโตผน าตองสามารถโนมนาวใหนกลงทนเชอยอมลงทน และยอมสนบสนนธรกจ และทนททบรษทใหญขนและตองการทมงานผน าตองโนมนาวใหคนยอมสละหยาดเหงอแรงงานตอสกบงานหนกในการขยายธรกจ และในการขยายธรกจผน าตองโนมนาวใหลกคาเชอใหไดวาผลตภณฑหรอบรการทสรางมามคณคากบเขาจรง ๆ กลาวโดยสรปคอความสามารถในการขายความคดไมวาจะเปนการขายสนคาและบรการใหกบลกคา การขายฝนใหกบทมงาน และการขายความคดใหกบนกลงทน ลวนแตตองอาศยศกยภาพดานการโนมนาวใจของผน าองคกร ดงนนความสามารถในการโนมนาวใจเปนคณลกษณะทส าคญของผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจจ าเปนตองม จากการวจยในหวขอท 4.3.2 ทงหมดสามารถพจารณาสรปไดวาศกยภาพของผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย ผ ทมศกยภาพในการบรหารคน (People Management) ผทมศกยภาพในการควบคมตนเอง (Self-Controlling) ผทมศกยภาพดานการสราง

188

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ความสมพนธ (Relationship) และผทมศกยภาพดานการโนมนาวใจ (Convincing) ทถกพจารณาวาเปนศกยภาพทส าคญของผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 4.3.3. การวเคราะหตวแปรดานปจจยภายนอกดานบคคลทสงผลใหผน าสตารทอพของไทยประสบความส าเรจ จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาตวแปรทเกยวของกบปจจยภายนอกของผน าทประสบความส าเรจประกอบไปดวย 3 ตวแปรหลก โดยทตวแปรดงกลาวหมายความถงบคคลอนทมใชตวผน าเองแตมสวนส าคญในการก าหนดความส าเรจของผน า คอ ตวแปรดานทมงาน (Team Member) ดวแปรดานลกคา (Customer) และตวแปรดานพนธมตรประเภทกลมนกลงทน (Investor) ทง 3 ตวแปรไดถกน ามาเปนโครงสรางหลกในการสมภาษณกลมตวอยางในหวขอดานปจจยภายนอกของผน าทประสบความส าเรจ ดงทกลาวถงในหวขอถดไป ภาพท 4.24 ความส าคญของตวแปรภายนอกกบผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

จากภาพขางตนจะเหนวาตวแปรทผรบการสมภาษณลงความเหนตรงกนคอตวแปรดานทมงาน กลาวคอทงกลมสตารทอพ นกลงทน และผเชยวชาญตางเหนพองตองกนวาทมงานมความส าคญอยางมากในการสนบสนนใหเกดภาวะผน าทดของผท าธรกจสตารทอพ ในขณะทประเดนรองลงมาคอตวแปรดานลกคาททกฝายเหนตรงกนวามความส าคญเชนกนแตในสดสวนทนอยกวาประเดนดานทมงาน ในขณะทตวแปรดานนกลงทนเปนตวแปรทไดรบความสนใจนอยทสด โดยมผไมเหนดวยวานกลงทนสงผลตอภาวะผน าทประสบความส าเรจใจธรกจสตารทอพถง รอยละ 26

189

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

จากการสมภาษณความเหนของกลมคนทงหมดไมวาจะเปนสตารทอพจ านวน 22 คน นกลงทนจ านวน 7 คน และผเชยวชาญ 7 คน ในประเดนดานปจจยภายนอกดานบคคลทเกยวของกบผประกอบการสตารทอพ พบวาแตละกลมแสดงความคดเหนในรายละเอยดของแตละประเดนดงตอไปน ตวแปรดานทมงาน (Team Member) จากการสมภาษณพบวาผ ใหสมภาษณทกกลมเหนตรงกนวาตวแปรดานทมงานมความส าคญตอภาวะผน าของผทจะเปนสตารทอพทประสบความส าเรจอยางมาก กลาวคอ แมวาผน าสตารทอพจะเปนผทมความสามารถอยางมาก แตถาทมงานทคดเลอกเขามาต งแตตนไมเหมาะสม ผน าผนนอาจไมสามารถแสดงความสามารถไดเทาทควร ประเดนดงกลาวนมความสอดคลองกบตวแปรส าคญดานความสามารถของผน าทประสบความส าเรจกอนหนาน จากประเดนความสามารถดานการจดการคนทไดกลาวไวในหวขอ 4.3.2 จะเหนวาผใหสมภาษณทงหมดลงความเหนวาความสามารถการบรหารจดการคนเปนสงทจ าเปนทสดในการเปนผน าทประสบความส าเรจ กลมคนทไดรบการกลาวถงกอนหนานวามผลทสดคอกลมคนทเปนทมงาน ซงจะไดกลาวเพมเตมในหวขอน ผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.25

ภาพท 4.25 ความส าคญของตวแปรดานทมงานกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

190

ภาพท4.25 จะเหนวาตวแปรดานทมงานเปนหวขอทผใหสมภาษณลงความเหนวามความส าคญเปนอยางมากโดยผใหสมภาษณ 97% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 3% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวยเลย จากภาพจะเหนวาผ ใหการสมภาษณสวนใหญเหนตรงกนวาทมงานเปนตวแปรทมความส าคญอยางมาก โดยทมเพยงรอยละ 3 เทานนทตอบวาทมงานมความส าคญในระดบปานกลาง ผทแสดงความคดเหนวาทมงานมความส าคญระดบกลาง ๆ ไดใหความเหนวา แมทมงานจะส าคญแตไมเทากบตวผน าเอง กลาวคอแมวาทมงานจะหายไปทงหมด แตถาผน าเปนคนทมวสยทศนและมภาวะของผน าทด คนผนนจะสามารถคดเลอกคนเขาทมมาใหมไดในไมชา นอกจากนสงทท าใหนกลงทนเลอกลงทนในธรกจสตารทอพคอตวผน าไมใชทมงาน ดงนนกลมคนรอยละ 3 ขางตนจงกลาววาปจจยดานทมงานเปนปจจยทมความส าคญระดบกลาง ๆ ในขณะทผใหสมภาษณสวนมากถงรอยละ 97 เหนวาทมงานมความส าคญอยางมาก ผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวาทมงานเปนตวแปรทส าคญในทกชวงระยะการเตบโตของธรกจสตารทอพตงแตเรมตนโดยททมผกอตงซงนบเปนหลกเรมตนขององคกรตองประกอบไปดวยคนทมความสามารถตางกนสามารถเตมเตมกนได ดงทโอฬาร วระนนท ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) Durian Group ไดแสดงความคดเหนวาทมผกอตง Startup ควรจะประกอบไปดวย Hustler Hacker และ Hipster โดยทกลมแตละกลมนหมายถง

Hustler หรอผทเปนคนดเรองของธรกจเปนผทมความสามารถในการโนมนาวใจนกลงทนใหมาลงทน เปนตวแทนบรษทในการขายความคด ขายสนคาและบรการ เปนศนยกลางของเครอขาย ซงโดยมากคนกลมนมกจะเปน CEO ขององคกร

Hacker หรอผพฒนาบรการหรอผลตภณฑหลก โดยมากบคคลผนจะเปนผเชยวชาญทมความสามารถเฉพาะดาน มความรลกและรจรงในเทคโนโลย หรอมความคนเคยเฉพาะดานทท ามา เชน เปนหมอทท าในธรกจสตารทอพดานการใหการรกษาผปวย เปนผทเคยท างานดานอสงหารมทรพยทใหบรการสตารทอพดานการจดสรรอสงหารมทรพย เปนวศวกรคอมพวเตอรทท าธรกจสตารทอพดานเทคโนโลย

Hipster หรอนกออกแบบทเนนการแกปญหาของผใชมากกวาการออกแบบเชงการใชงานทวไปโดยการผนวกเอาลกษณะพนฐานของสงท Hacker พฒนาขนมาไดมารวมกบความตองการของตลาด คนกลมนโดยมากจะมการสงเกตทละเอยดออน สามารถระบปญหาหรอโอกาสใหม และสามารถเสนอแนวทางแกไขปญหาอยางสรางสรรคเพอเปนสวนหนงของบรการหรอสนคา

191

นอกจากทมผกอตงทมความส าคญอยางมากในชวงเรมตนธรกจแลว เมอองคกรตองการการเตบโต ทมงานยงทวบทบาทความส าคญมากขน โดยผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวา ในชวงการเตบโตเปนชวงททมงานจะตองเพมมากขน และความสามารถในการท างานของทมผ กอต งไมเพยงพอทจะท าใหทมขยายไดอกตอไป ท งเวลาทมจ ากด ความรทมอยอยางจ ากด ความสามารถในการท าหลาย ๆ อยางทจ ากด ท าใหทมผกอต งตองขยายทมใหใหญขน เพอหาความสามารถใหม คนใหม และความรจากกลมคนใหมเขามาพฒนาทมใหใหญขนเพอรองรบการเตมโตทตามมา เมอองคกรอยในชวงของการสรางความมนคงใหกบธรกจ ทมงานคอผปฎบตการและสรางใหสงตาง ๆ เกดขนจรง โดยในชวงเวลานผน าจะเปนเพยงผก าหนดวสยทศน ก าหนดแนวทาง สรางเปาหมาย สรางลกษณะวฒนธรรม และก าหนดคณคาขององคกร แตผน าไมใชผทลงมอท าเอง ดงนนชวงเวลานทมงานจงเปนกลไกขบเคลอนทส าคญ เปนผท าและผสรางระบบใหกบองคกร และสดทายเมอองคกรเตบโตเตมทและตองการออกจากธรกจ ทมงานยงทวความส าคญโดยเปนตวแปรหลกส าคญทสดอกตวแปรหนงทนกลงทนจะใชในการเลอกลงทนและซอกจการตอ ธรกจทมทมงานดเปนเครองยนยนวาองคกรจะสามารถไปตอได เมอท าการซอกจการตอมาแลว องคกรนนจะยงคงสามารถท าก าไรและมความย งยนในตลาดตอไปได จากค าอธบายขางตนท าใหสามารถสรปไดวาตวแปรดานทมงานมผลอยางมากตอความส าเรจของผน า แมวาผน าจะมความสามารถหรอมบคลกทเหมาะสมตอการเปนผประกอบการสตารทอพ แตหากผน าไมสามารถรวบรวมทมงานทเหมาะสมได จะเปนการยากทจะประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทยได ตวแปรดานลกคา (Customer) ในดานตวแปรลกคาเปนอกตวแปรทผ ใหสมภาษณลวนใหความเหนตรงกนวามความส าคญ โดยใหค าอธบายวาไมมธรกจใดทสามารถคงอยไดหากปราศจากลกคา แตในการไดมาซงลกคาของทกธรกจ องคกรตองท าความเขาใจกอนวาลกคาตองการอะไร ใหคณคากบอะไร หรอปญหาคออะไร แลวการคงอยขององคกรสตารทอพนน ๆ สามารถตอบสนองอะไรใหกบลกคาไดบาง ซงประเดนดงกลาวผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.26

192

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ภาพท 4.26 ความส าคญของตวแปรดานทมงานกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย จากภาพแสดงใหเหนวาผใหสมภาษณสวนมากถงรอยละ 74 ใหความเหนตรงกนวาตวแปรดานลกคามความส าคญอยางมากในการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ในขณะทผใหสมภาษณอกรอยละ 26 กลาววาลกคามความส าคญในระดบปานกลาง และไมมผทไมเหนดวย ส าหรบผใหสมภาษณทใหความเหนวาตวแปรลกคามความส าคญอยในระดบปานกลางไดแสดงความเหนวา การคงอยของบรษทสตารทอพและลกคาเปนการคงอยในรปแบบของผลประโยชนตางตอบแทน องคกรไดก าไร เตบโตไดและคงอยตอไปได สวนลกคาไดรบการแกปญหาหรอไดรบคณคาทตองการ ดงนนตราบใดทองคกรสามารถสรางผลตภณฑหรอบรการทตอบโจทยความตองการของลกคาได องคกรนนจะยงคงอย หรอตอใหมลกคาบางสวนไมพอใจกบสนคาหรอบรการบาง แตถาสนคาและบรการนนดจรงและสามารถแกไขปญหาใหกบคนบางกลมไดจรง ๆ ลกคาทหายไปจะกลบมาเองในระยะเวลาไมนาน กลาวโดยสรปคอ ลกคาเปนตวแปรส าคญในการก าหนดความส าเรจขององคกร อาจเปนไปไดวามบางชวงทไมมลกคา แตถาสนคาและบรการขององคกรนน ๆ ดจรงและสามารถตอบโจทยของลกคาไดจรง ทายทสดนนลกคาเหลานนจะกลบมาเองตามแนวคดของผลประโยชนตางตอบแทน ในขณะทลกคาสวนใหญถงรอยละ 74 เหนตรงกนวาลกคาส าคญมาก โดยใหเหตผลวา

ลกคาเหมอนเสนเลอดแดงในองคกรทจะหลอเลยงใหทกกระบวนการเกดขนไดผานการซอสนคาหรอบรการและท าการซอซ าอยเรอย ๆ

193

การคงอยขององคกรพงพงอยกบความจงรกภกดและความพงพอใจของลกคา หากลกคาหมดศรทธาและไมสนบสนนซอสนคาและบรการจะไมมน าหลอเลยงใหกบองคกรตอไป

ลกคาเปนตวก าหนดวสยทศนขององคกร ไมวาเปาหมายขององคกรจะเปนการสรางก าไรใหไดมากทสด มการเตบโตสงสด หรอการสรางความย งยนใหกบธรกจมากทสด ทกองคกรลวนแตตองมการสรางวสยทศนทตรงกบความตองการของลกคาทงในปจจบนและในอนาคต

ลกคาท าหนาทเปนฝายการตลาดใหองคกรไดงายกวาการทบรษทตองท าการตลาดดวยตนเองทงหมด โดยเฉพาะอยางยงในยคปจจบนทการเขาถงเครอขายโลกโซเชยลไดอยางรวดเรว และทวถง กลาวคอลกคาสามารถเปนผบอกตอและแนะน าตอได ซงจ าเปนอยางมากโดยเฉพาะในธรกจสตารทอพทชวงแรกยงไมมทนในการท าการตลาดมากนก

ลกคาในยคปจจบนท าหนาทเปนฝายพฒนาสนคาและบรการดวย โดยการใหการตอบสนองอยางทนทวาอะไรคอสงทตองการและไมตองการ จะท าใหองคกรสามารถปรบเปลยนแนวทางการใหบรการไดทนเวลา กอนทจะมการลงทนเพมในทางทผดไป

ในบางธรกจ ลกคาท าหนาทเปนนกลงทนดวยตนเอง โดยเฉพาะในลกษณะธรกจสตารทอพแบบธรกจกบธรกจ (Business to Business: B2B) ผทเปนลกคาจะเปนผลงทนดวยตนเอง ดงนนลกคาจะไมเปนเพยงแตผทใหเงนผานการซอสนคาและบรการเทานน แตลกคาจะเปนพนธมตรธรกจทมสวนไดสวนเสยกบการคงอยของธรกจดวย ถงแมวาลกคามความส าคญอยางมากกบการท าธรกจ แตไมใชวาลกคาทกคนจะม

ความส าคญเทากน โดยลกคาทดคอลกคาทพรอมจะเปดรบสนคาและบรการแบบใหม เนองจากธรกจสตารทอพจะไมเหมอนการท าธรกจประเภทอนทสนคาและบรการทกอยางจะสมบรณแบบเรยบรอยกอนการน าเขาสตลาด แตธรกจสตารทอพมงเนนการท าธรกจผานการเรยนรไปพรอม ๆ กบตลาด ระบบเนนใหผประกอบการท าการทดลอง เรยนร ท าซ า พฒนาตอยอด และเรยนรเพอการปรบปรงตอไปเรอย ๆ ตลอดเวลา โดยสงทน าออกสตลาดครงแรกอาจยงไมใชสนคาหรอบรการทสมบรณแบบทสด การใชเครองมอการจดการทสนบสนนใหผประกอบการมความยดหยนในการพฒนา อยางการใชเครองมอ Design Thinking Management ในการพฒนาสนคาและบรการอยางตอเนอง การบรหารงานผานการใชเครองมอ Agile Management หรอการวดผลการท างานโดยองระบบการวดผลแบบ Objective and Key Result (OKR) ลวนแตเปนเครองมอทเนนใหเกดความยดหยนในการท างานมากกวาจะเปนการสรางระบบแบบถาวร ดงนนลกคาทมความส าคญกบ

194

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

องคกรมากกวาจะเปนลกคาทพรอมเปดใจและยอมรบวาสงทพวกเขาไดรบอาจยงไมใชสนคาบรการทดทสด และพรอมจะใหการตอบสนองแบบทนทและใหโอกาสองคกรในการพฒนาตอไป กลาวโดยสรปคอ ลกคาเปนตวแปรทส าคญทสงผลใหผ น าธรกจสตารทอพประสบความส าเรจในการท าธรกจในประเทศไทยอยางมาก ไมวาจะเปนเรองของการเงน การสนบสนน การพฒนา ลวนแตตองการความรวมมอและการเปดกวางของลกคาทงสน ตวแปรดานนกลงทน (Investor) ตวแปรดานนกลงทนเปนตวแปรทผ ใหการสมภาษณไดแสดงความคดเหนไวอยางหลากหลายทสดในตวแปรดานปจจยภายนอกทมผลตอความส าเรจของผน าในธรกจสตารทอพมากทสด ผใหสมภาษณบางสวนกลาววานกลงทนส าคญมากตอการเตบโตและความส าเรจขององคกร ในขณะทผใหสมภาษณบางกลมกลบกลาววานกลงทนไมไดส าคญมาก ซงประเดนดงกลาวผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปใจความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงดงภาพท 4.27

ภาพท 4.27 ความส าคญของตวแปรดานนกลงทนกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย กลมทแสดงความคดเหนวานกลงทนไมไดมความส าคญมากนก หรอมความส าคญระดบปานกลางเพยงเทานนจ านวนรอยละ 26 และรอยละ 39 ตามล าดบ คนเหลานไดแสดงความคดวา

195

บางครงนกลงทนไมไดเขามามสวนรวมในการท าธรกจสตารทอพเลย เพราะธรกจสามารถเตบโตไดดวยตวเองอยแลว กลาวคอ บางครงผน าสตารทอพสามารถคนหาสนคาและบรการทเหมาะสมกบลกคาไดดวยตวเองอยแลว และการเตบโตของธรกจเกดจากการซอสนคาเดม ซอซ า และบอกตอไดดวยตวเองโดยไมไดตองการความชวยเหลอของนกลงทนแตอยางใด นอกจากนบางครงนกลงทนไมเพยงแตไมชวยผลกดนใหองคกรเตบโตขน แตยงพยายามดงใหองคกรแยลงอก หนงในผใหสมภาษณไดกลาววา องคกรตนเองเคยไดรบเงนลงทนจากองคกรขนาดใหญเพอเขาไปชวยพฒนาบรการหนงใหกบองคกรนน แตเมอการพฒนามาถงจดทสามารถใชงานได ผบรหารจากกลมนกลงทนนนกลบเขามาแทรกแซงระบบบรหารจนไมสามารถน าบรการนนออกสตลาดได โดยตองการทจะซอกจการสตารทอพนนไปเปนสวนหนงขององคกรใหญนนแทน ทายทสดผน าธรกจสตารทอพรายนจงตองตดสนใจทงและเลกสญญาทงหมดเพอกลบมาเรมตนใหมอกครง ดงนนการมนกลงทนจงไมไดเปนการยนยนความส าเรจของผน าแตอยางใด ตรงกนขามนกลงทนทไมเหมาะสมยงท าใหธรกจแยลงกวาเดม สอดคลองกบธนวชญ ตนกนยา ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Horganize ทไดแสดงความคดเหนตรงกนไววา การท าธรกจสตารทอพเปรยบเสมอนกบการพายเรอจากจดหนงไปอกจดหนง โดยททมงานเหมอนตวเรอ ผน า เหมอนกบผทก ากบหางเสอเรอ ลกคาเปรยบเสมอนน าทท าใหเรอไหลไปได แตนกลงทนเหมอนคนทมาขนเรอ การมคนมาขนเรอนนอกจากจะหมายถงการมคนมาชวยพายเรอมากขนยงอาจจะหมายถงการมคนมาถวงเรอใหไปชาลงไดเชนกน แตไมวาจะมคนมาลงเรอหรอไม ถาผน าและเรอก าหนดเสนทางไดด ทศทางลมสนบสนนไดเหมาะสม เรอจะสามารถไปถงอกฟากของฝงไดอยด ในขณะ ทดร .มล ลก า ส งขส นท อาจารยแล ะผ อ านวยการหนวยงาน Student Entrepreneurship Development Academy ของ Suranaree University: Student Entrepreneurship Development Academy ไดแสดงความคดเหนไวตรงกนโดยไดอธบายเปรยบเทยบวา นกลงทนเหมอนเปนตวคณมากกวา ไมใชตวเลขโดยตรง ถาตองการใหคาของตวเลขออกมาสงทสด กอนอนตองมตวเลขกอน ตวเลขนนคอผน า ทมงาน และลกคา สวนนกลงทนทเปนตวคณควรเปนตวคณทเปนบวก เชนตวคณสองหรอคณสบ ผลทไดจะท าใหเกดประโยชนกบธรกจ แตถาไดนกลงทนทเปนตวคณตดลบ จะท าใหเกดผลเสยกบธรกจ ดงนนผน าธรกจสตารทอพเองไมควรปลอยใหธรกจของตวเองพงพงกบนกลงทนมากเกนไปนก แตควรใหความส าคญกบการคนหาและตอบสนองสงทลกคาตองการไดตรงจดมากกวา อยางไรกตามนกลงทนถงรอยละ 35 ไดแสดงความคดเหนวานกลงทนมความส าคญอยางมากและสงผลตอความส าเรจขององคกรโดยตรง กลมคนดงกลาวไดอธบายวาอาจไมใชสตารทอพ

196

ทกประเภททตองการนกลงทนเหมอนกน แตธรกจสตารทอพประเภทการท าธรกจกบธรกจ (Business to Business: B2B) จ าเปนอยางมากทตองมนกลงทนดวย เพราะสวนใหญนกลงทนกบลกคาจะเปนคนกลมเดยวกน การสรางความพงพอใจใหกบนกลงทนเปนเหมอนกบการสรางความพงพอใจใหกบลกคาดวย นกลงทนทดจะชวยใหองคกรประสบความส าเรจ เพราะการประสบความส าเรจขององคกรจะท าใหธรกจของพวกเขาประสบความส าเรจไปดวย ดงนนนกลงทนเหลานอาจจะชวยสนบสนนทางดานการเงน ทางดานการตลาด ชวยลดตนทนในการสรางฐานลกคา ชวยลดตนทนทางดานแหลงวตถดบ และหาแหลงวตถดบให โดยผานทางการแนะน าของฝายกลยทธ หรอฝายวจยของบรษทนกลงทนเอง การหานกลงทนทเหมาะสมกบประเภทธรกจไมใชเรองงาย การเขาไปรวมกบแบรนดธรกจขนาดใหญไมวาจะเปน Tuk Tuk 500, Bangkok Venture, AIS, DTAC ไมไดเปนการยนยนวาธรกจของสตารทอพนนจะเหมาะสมกบนกลงทนหรอไม สงเดยวทยนยนไดคอนกลงทนนนจะชวยลงเงน หรอทรพยากรบางอยางใหเทานน แตการเขามาลงทนมกจะมาพรอมกบขอแลกเปลยนบางอยาง ซงถาขอแลกเปลยนนนเหมาะสมกบลกษณะโมเดลธรกจเดมอยแลวและนกลงทนนนชวยเตมเตมในสวนทองคกรขาด การลงทนนนจะไดประโยชนทงสองฝาย ธรกจสตารทอพนนจะไดรบการสนบสนนในสงทตองการและผลกดนใหธรกจส าเรจประสบความส าเรจไดงายขน ดงทกฤตน ทพยแสง ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Sharmble ไดแสดงความคดเหนวา การเลอกนกลงทนทดและเหมาะสมเปนจดก าหนดวามส าเรจขององคกร อาทกรณของ Sharmble ท าธรกจการเคลมประกนของกลมธรกจประกนชวต การไดนกลงทนอยางบรษทประกนอยางเครอ Allianz Group นบเปนจดเปลยนทส าคญทท าใหองคกรมชองทางเพมเตมตอไปได หากไมมนกลงทนทเหมาะสมเชนนองคกรอาจจะไปตอไปยากหรอไมไดผลประโยชนบางอยาง (Unfair Advantage) ทชวยสนบสนนใหองคกรประสบความส าเรจเทาทเกดขนอยตอนน กลาวโดยสรปคอตวแปรดานนกลงทนมความส าคญกบองคกรในรปแบบของตวแปรเสรมทชวยสนบสนนมากกวาทจะเปนตวแปรหลกทผน าสตารทอพตองมจงจะประสบความส าเรจได การมนกลงทนทดจะชวยสนบสนนใหองคกรเตบโตไดเรวยงขน ตรงกนขามการมนกลงทนทไมดจะดงใหธรกจแยลง ดงนนตวแปรดานนกลงทนจงเปนตวแปรทอาจจะไมไดมผลตอความส าเรจ จากการวจยในหวขอท 4.3.3 ทงหมดสามารถพจารณาสรปไดวาปจจยภายนอกดานบคคลทเกยวของกบผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย ทมงาน (Team) และ ลกคา (Customer) ทถกพจารณาวาเปนปจจยทส าคญของการเปนผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย

197

4.3.4 การวเคราะหแนวทางการพฒนาผน าในธรกจสตารทอพทเหมาะสมในประเทศไทย จากการทบทวนวรรณกรรมพบวาตวแปรทเกยวของกบแนวทางในการพฒนาภาวะผน าของกลมธรกจสตารทอพ ประกอบไปดวย 6 แนวทางหลก ประกอบไปดวย

การพฒนาผานการทดลองท า และลองผดลองถกดวยตนเอง (Self-Experiencing) การพฒนาผานการเรยนรจากผเคยท าหรอคนทมประสบการณมากอน (Shadowing) การพฒนาผานการสรางระบบและสภาพแวดลอมทเหมาะสม (Ecosystem) ไมวาจะเปน

ระบบสงคมทมการเรยนรรวมกน การแบงปนขอมลกน ของผทมความสนใจตรงกน การพฒนาผานการโคชชงและการเขาสระบบพเลยง (Coaching and Mentoring System) การพฒนาผานการเขาหลกสตรการอบรมทเกยวของ (Training) การพฒนาผานการประเมนศกยภาพของตนเอง (Assessment)

นอกจากน ผใหสมภาษณยงไดแสดงถงมมมองเพมเตมในการพฒนาภาวะผ น าของผประกอบการธรกจสตารทอพไวอก 1 ประเดน คอ การพฒนาผานการสรางชองทางใหผน าเหลานสามารถเขาถงขอมลทเหมาะสมไดงายขน (Information giving) กลาวโดยสรปนน ภาพรวมดานแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าของผประกอบธรกจสตารทอพในประเทศไทยประกอบไปดวยประเดนตาง ๆ รวมทงหมด 7 ประเดน ดงทแสดงภาพรวมไวในภาพท 4.28

198

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

198

ภาพท 4.28 แนวทางการพฒนาภาวะผน ากบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

199

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

1. ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการสรางประสบการณ ตวแปรดงกลาวไดรบการกลาวถงมากทสดวาเปนแนวทางทเหมาะสมทสดในการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพ ภาพท4.29 แสดงใหเหนวา ผใหการสมภาษณเหนตรงกนวาการพฒนาในรปแบบนเหมาะสมอยางมาก

ภาพท 4.29 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการสรางประสบการณตรงกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ผใหสมภาษณไดแสดงความคดวาการพฒนาผานการสรางประสบการณเปนแนวทางทเหมาะสมทสดในการพฒนาภาวะผน าในตวผ ประกอบการ โดยผใหสมภาษณทง 100% ตางเหนดวยกบประเดนดงกลาว โดยไมมผทมความเปนปานกลางหรอไมเหนดวยเลย โดยการพฒนาผานการสรางประสบการณตรงในทนหมายความรวมถงการใหลองผดลองถกดวยตนเองดวยการทดลองท าจรงกบสถานการณตาง ๆ แนวทางการพฒนาผานการท าจรงเปนแนวทางทสอดคลองกบหลกปรชญาและลกษณะการท าธรกจสตารทอพอยางมาก โดยทลกษณะของธรกจสตารทอพมกจะเนนทความแปลกใหมของโมเดลธรกจ ความแปลกใหมของการสรางระบบการจดการทไมเหมอนใคร ท าใหการพฒนาผานการเรยนทฤษฎทมอยไมตอบโจทยการจดการในรปแบบธรกจนอกตอไป และเนองจากเปนโมเดลทไมเคยเกดขนมากอน จงไมมบทเรยนหรอตวอยางแนวทางการพฒนาเปนกรณศกษาใหเหนมากนก ท าใหผ น าในธรกจนควรจะเรยนรจากการทดลองท าสงตาง ๆ ขนดวยตนเอง ดงท

200

ภทร เถอนศร ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) ของสตารทอพ Sellsuki ซงไดแสดงความคดเหนวา “การเปนผน าในธรกจสตารทอพมนไมไดอยในคลาสเรยน สอนไมได แคบอกและใหเรยนรเองไมได แตมนเปนการเรยนรผานการแกปญหาจรง การเรยนรเกดจากการแกปญหาไมใชการบอก” สอดคลองกบพฒนะ ล ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Pennorama ไดแสดงความคดเหนไวเชนกนวา “การท าธรกจสตารทอพเหมอนกบการวายน าการเรยนรทฤษฎ หรอแนวคดวาการวายน าอยางไร ไมส าคญเทากบการลองลงเลนเอง การเรยนรหลาย ๆ ครงตองผานการลมเหลวมาบาง คนทไมเคยลมเหลว คอคนทไมท าอะไรเลย และจะไมไดพฒนาอะไรเลย” นอกจากนแนวคดของการท าธรกจสตารทอพยงองอยกบการเตบโต และการเรยนรอยางตอเนองดงทไดกลาวถงในหวขอตวแปรดานการเรยนรในประเดนเรองบคลกภาพทเหมาะสมของผน าธรกจสตารทอพกอนหนาน ผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวา คนทท าธรกจสตารทอพตองเรยนรตลอดเวลา และทดลองท าเปนหลก และการท าสงใหมไมตองกลวการลมเหลว เพราะความผดพลาด ผดหวง และความลมเหลวเกดขนแนนอนตลอดการเดนทางในธรกจน แตประเดนส าคญคอการท าอยางไรเพอใหการลมเหลวนนเปนการลมเหลวทด การเรยนรจากการลมเหลวทดคอ ลมใหเรว (Fail Fast) ลมใหมตนทนราคาถก (Fail Cheap) และลมไปขางหนาทเกดการเรยนร(Fail Forward) ดงทสทธเกยรต จนทรชนโรจน ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shippop ไดแสดงความคดเหนวา ตนเองไมไดเปนคนทชอบเรยนหนงสอมาก และไมไดมพนฐานการศกษาดเทากบคนทเรยนในเขตกรงเทพมหานคร แตสงทท าใหตนเองสามารถพฒนาองคกรมาไดขนาดนคอความกลาทจะลองท า เรยนรจากขอผดพลาดและสตอไป การพฒนาเชนนเองท าใหตนเองไดมประสบการณในการบรหารงาน แตความผดพลาดเหลานนเปนความผดพลาดทมแผนส ารอง และก าหนดขอบเขตความเสยหายไวระดบหนงอยแลว จงท าใหการลองผดเปนเรองทไมเลวราย และการลองเพอใหรวาอะไรถกยงท าใหองคกรพฒนาตอมาเรอย ๆ นอกจากนโอฬาร วระนนท ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของกลมนกลงทน Durian Group ไดแสดงความคดเหนไวเชนกนวา การหาคนทมไอเดยด ๆ ในทกวนนยงไมยากเทากบคนทพรอมจะท าจรง หลายคนทพดวาตนเองเกง เขาใจหลกการบรหาร และเรยนรจากสถาบนทมชอเสยงมาแลวมากมาย แตหากไมท าอะไรเลยไมมอะไรเกดขน การท าธรกจสตารทอพไมไดแขงกนวาใครไปเขาคลาสหรอเรยนมากกวากน แตแขงกนทใครท ามากกวากนและเรยนรจากการท าจรงไดมากกวากน กลาวโดยสรปคอการเรยนร และพฒนาภาวะผน าผานการท าจรง และสรางประสบการณจรง ลองผดลองถกและทดลองแกปญหาทกอยางดวยตนเองเปนแนวทางทเหมาะสมอยางมากในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพใหประสบความส าเรจ

201

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

2. ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการเรยนรจากผทมประสบการณ (Shadowing) ตวแปรทผใหสมภาษณแสดงความคดเหนในแนวทางทตรงกนวามความส าคญและเปนแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยคอการสรางโมเดลตนแบบของบคคลทเหมาะสมและใหผทตองการเปนผน าในแบบเดยวกนมาศกษาแนวคด แนวทางในความกลาตดสนใจ และน าแนวทางเหลานนไปประยกตใชในรปแบบของตวเอง วธดงกลาวไดรบการตอบรบเปนอยางดจากผใหสมภาษณ ซงประเดนดงกลาวผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงดงภาพท 4.30

ภาพท 4. 30 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการดกระจกเงาวาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย ภาพท4.30 จะเหนวาตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการดกระจกเงาเปนหวขอทผใหสมภาษณลงความเหนวามความเหมาะสมอยางเปนมากโดยผใหสมภาษณ 90% เหนดวยกบตวแปรดงกลาว 10% ทเหนวาตวแปรดงกลาวมผลเพยงบางสวน และไมมผทไมเหนดวย จากภาพแสดงใหเหนวามผใหสมภาษณถงรอยละ 10 เหนวาแนวทางดงกลาวมความเหมาะสมในระดบปานกลางเทานนโดยใหความเหนวา ธรกจสตารทอพมความหลากหลาย และแตกตางกนในแตละธรกจอยางมาก แมวาการท าธรกจจะอยในอตสาหกรรมเดยวกน แตอาจมโมเดลธรกจตางกนอยางมาก ดงนนมความเปนไปไดนอยมากทประสบการณท างานของผอนจะ

202

ตรงและเหมอนกบสถานการณทผน าผนนเจอ ดงนนการมบคคลตนแบบใหศกษาแนวคดนนถอวามประโยชน แตไมไดมประโยชนกบทกคนทกสถานการณเสมอไป ในขณะทผใหสมภาษณอกรอยละ 90 เหนวาแนวทางดงกลาวเปนแนวทางทเหมาะสมอยางมาก โดยแสดงความคดเหนวามนษยเราไมมเวลาทจะเรยนรทกอยางดวยตนเองไปทงหมด การเสยเวลาเพอเรยนรในสงทคนอนเสยเวลาในการเรยนรไปแลวนบเปนเรองทไมนาเกดขน สงทผน าควรท าคอเรยนรจากขอผดพลาดหรอความกลาตดสนใจทคนอนท ามากอนและน ามาปรบใช ในทางตรงกนขาม หากรวามคนอนท ามากอน แตท าผดพลาด การเรยนรจากบคคลนนคอการเรยนรเพอใหเราไมท าผดพลาดซ าเดมอก นอกจากนการเรยนรจากบคคลทเคยท ามากอนผานการเปนกระจกเงาของเขายงสามารถชวยลดระยะเวลาในการเรยนรของผน าองคกรไดอกดวย ซงความเรวเปนหลกการส าคญในการท าธรกจสตารทอพ บางครงเวลาท เสยไปกบการเรยนรอาจท าใหผประกอบการเปนรองคแขงในทนท พงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Freshket ไดแสดงความคดเหนในประเดนดงกลาวไววา “ถาตวเราเองจะพฒนา เราคงจะหาบคคลตนแบบกอน และขอไปเปน Shadow ของเขา ขอไปดเลยวาคณท ายงไงถง success อยากจะเหนสถานการณจรงวาเขาท ายงไง เขา improve อยางไร เขาแกปญหายงไง และเหมอนกนถาเราตองพฒนานองในทม ถานองคนนนยงม skills นอยกวาเรา เราจะท าใหดและใหเขาท าตามเรา แตถาเขาเหนอเราละ เราจะสงเขาไปเรยนร ไป train หรอ ไปคยกบคนทเกงกวาเรา ไปเปนกระจกของคนทเกงกวาเขา ไปดวาเขาท ายงไง และมาประยกตเปนวธของตวเองอกท” ผใหสมภาษณไดเสนอแนวทางในการพฒนาดวยการสรางโมเดลของบคคลตนแบบและใหผอนมาเรยนรจากตนแบบนน ไวหลายรปแบบ เชน

การเรยนรจากผอนผานการพดคยเพอแลกเปลยนความคดเหน ปจจยส าคญทจะท าใหผน ารนใหมสามารถเรยนรจากบคคลตวอยางทท ามากอนหนา คอการสรางเวทใหคนทมความสนใจตรงกน มปญหาหรอมความคดตรงกนไดแลกเปลยนความคดเหนผานบทสนทนา

การเรยนรจากผอนผานการอานหนงสอ เนองจากบคคลหลายคน อาท Steve Job ซงเปนบคคลแรก ๆ ทท าธรกจสตารทอพในประเทศสหรฐอเมรกา เปนบคคลทสามารถเขาถงไดยาก การเรยนรจากคนกลมนจงสามารถเรยนรไดผานการศกษาชวประวตของบคคลนนวามแนวคดอยางไรและมความกลาตดสนใจในสถานการณตาง ๆ อยางไร

การเรยนรจากผอนผานการศกษาจากสอโซเชยล เชน YouTube Podcasts TED Talk โดยตดตามคนทตองการใหเปนบคคลตนแบบ และเรยนรแนวทางการใชชวต แนวทางการคดและความกลาตดสนใจจากพวกเขาเหลานน

203

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

กลาวโดยสรปคอ ตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการดกระจกเงาของบคคลตนแบบเปนแนวทางทเหมาะสม และสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพอยางมาก

3. ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการสรางระบบนเวศทเหมาะสม (Ecosystem) ตวแปรดานการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการธรกจสตารทอพทส าคญอกหนงแนวทางคอการพฒนาระบบนเวศทเหมาะสมและครบถวน โดยทหนวยงานหรอกลมตาง ๆ ทเกยวของกบสตารทอพมาสรางโครงขายเกยวโยงกนจนเกดคณคาเพมเตม มากกวาการแยกกนอยอยางเอกเทศ โดยการรวมกลมในทนอาจรวมถงการรวมกลมของนกลงทนทพรอมใหการสนบสนนสตารทอพ เปนการรวมกลมของธรกจทเกยวของกนมาแบงปนขอมล หรอแบงปนความคดเหนดานความตองการสนคา หรอบรการแบบใหม การรวมตวของกลมคนทสรางเทคโลโนยในรปแบบเดยวกน ตวแปรดงกลาวไดรบการสนบสนนจากผใหสมภาษณอยางหลากหลาย ผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณ สามารถสรปใจความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงดงภาพท 4.31

ภาพท 4.31 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการสรางระบบนเวศวาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย

204

จากภาพจะเหนวาผใหสมภาษณจ านวนรอยละ 13 ไมเหนดวยกบการพฒนาภาวะผน าผานการสรางระบบนเวศ และอกรอยละ 19 ทเหนวาการพฒนาผานการสรางระบบนเวศสามารถชวยไดในระดบกลางเทานน โดยผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวาภาวะผน าไมใชสงทจะเกดขนจากการมสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการท าธรกจเทานน แตอยทวฒนธรรม สงคม คานยมของคนในประเทศดวย กลาวคอ แมวาประเทศจะมลกษณะทางธรกจทเอออ านวยตอการท าธรกจสตารทอพมากกวาน ไมวาจะเปนการชวยลดอตราภาษ การสรางระบบนเวศเชงพนท หรอการใหองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ทมคนทมความสนใจตรงกนมาพบกน แตหากลกษณะนสยพนฐาน ลกษณะวฒนธรรม และสงคมของคนในประเทศไมเหมาะสม ภาวะผน าไมเกดขน ดงทคณสรวฒน พรหมโยธนกรรมการบรหารของกลมนกลงทน Bangkok Venture ไดแสดงความคดเหนไววา “คนไทยไมใชไมเกง หรอความคดสรางสรรคไมได หลาย ๆ อยางคนไทยมความคดสรางสรรคมากกวาคนชาตอนดวย แตดวยวฒนธรรมหลาย ๆ อยางทเราเนน ‘ท าอะไรสบาย ๆ คอยเปนคอยไป ไมเครยด’ ท าใหคนของเราทอและเปลยนไปท าอยางอนไดงายกวา การเดมพนของวฒนธรรมคนไทยไมสงเทากบทคนชาตอนกดดนกนเอง” ความเหนดงกลาวสอดคลองกบณฐธดา สงวนสน ผกอตง และ กรรมการผบรหาร( CEO) ของสตารทอพ Buzzebees ไดกลาวไววา “บางครงภาวะผน ามนไมไดสรางไดงายขนาดนน การสรางทกษะ สรางความรมนพอจะสรางกนได แตการสรางใหคนมวสยทศน สรางใหคนเลอกทจะมความอดทนตอส สรางใหคนไมทอเมอลมเหลวมนไมใชสงทจะสรางกนได และแนนอนแคการมระบบนเวศทเหมาะสมไมไดชวยใหสงเหลานเกดขนดวย” ในขณะทผใหสมภาษณอกรอยละ 68 ใหความเหนวาแนวทางในการสรางภาวะผน าผานการสรางระบบนเวศเปนแนวทางทเหมาะสมโดยใหความเหนวา ทกอยางสามารถสรางไดถาอยากใหคนมภาวะผน าทเหมาะสมกบธรกจสตารทอพ สงทองคกรตาง ๆ ควรรวมกนท าคอสรางเวท อบรมแนวคด สรางเวทหรอสมาคมใหคนทมความคดเหนเชนนตรงกนไดมาพบกน และสงตอ โมเมนตมของการพฒนาใหเกดขนอยางตอเนอง ดงเชนภาชร ฑรกฤษณา ผบรหารของ Dtac Accelerate ไดแสดงความคดเหนวา การสรางระบบนเวศไมเพยงแตสรางแรงบนดาลใจใหกบคนทท าธรกจสตารทอพไดเทานน แตยงสามารถชวยตอยอดความคด หานกลงทน ชวยแกไขปญหา และเพมเตมความรใหมใหกบผน าไดอกดวย ความเหนดงกลาวยงสอดคลองกบทณฐพร สนธนะวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของกลมนกลงทน Enter Cooperation ไดแสดงความคดเหนวา “ทกวนนเหนความพยายามหลาย ๆ หนวยงานเขามาสนบสนนใหเกดระบบนเวศทเหมาะสมกบสตารทอพ ซงเรยกไดเลยวามดกวาไมม การชวยเหลอหลาย ๆ อยางเปนการสรางใหเกดนกธรกจสตารทอพรายใหมใหเกดขน ไม

205

วาจะเปนแนวคดใหเดกรนใหมกลามากขน ยดหยน มความคดสรางสรรคมากขน หลายองคกรไดสรางการท า Bootcamp การสราง ระบบนเวศในเชงสถานท หรอการสรางงานสมมนาใหเกดเครอขาย และพบปะระหวางคนทมความสนใจตรงกนเกดขนอยางมาก คนทไมรจะเรมตรงไหนจะไดรและเขาใจ หรอถามปญหายงมเครอขายทพรอมใหการชวยเหลออก และอยางทเราเหนทกวนนวาในชวง 2-3 ปนมสตารทอพทประสบความส าเรจเกดขนมาใหมเยอะขนอยางมนยส าคญจรง ๆ ” ผใหสมภาษณทเหนดวยกบการสรางระบบนเวศทเหมาะสม เพอใชเปนแนวทางในการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพลวนเชอวาภาวะผน าเปนสงทสามารถพฒนาไดโดยไมองอยกบวฒนธรรมและสงคมมากขนาดนน โดยคนกลมนเชอวาทผานมาสงทผน าขาดไมใชสงคม หรอวฒนธรรมทไมเหมาะสม หากแตเปนลกษณะสภาพแวดลอมทางเศรษฐกจ หรอการปลกฝงทไมเหมาะสม ดงนนหากตองการพฒนาใหเกดภาวะผน า เพยงสรางใหคนตระหนกถงความส าคญและสอนทกษะ รวมถงสรางสภาพแวดลอมทเหมาะสมในการท าธรกจสตารทอพจะสามารถชวยคนกลมนได กลาวโดยสรปคอตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการสรางระบบนเวศทเหมาะสม (Ecosystem) เปนแนวทางทมความเหมาะสมระดบปานกลาง เนองจากสภาพแวดลอมทเหมาะสมตองประกอบรวมถงตวแปรอนอยางลกษณะวฒนธรรม สงคม และคานยมของคนในประเทศอกดวย แตกระนนการมสภาพแวดลอมทเหมาะสมมสวนชวยในการพฒนาภาวะผน าไมมากนอยกบผประกอบการอยางแนนอน การมสภาพแวดลอมทดยอมดกวาการมสภาพแวดลอมทแยในการท าธรกนสตารทอพ 4. ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการโคชชง และระบบพเลยง (Coaching and Mentoring Program) ตวแปรของแนวทางการพฒนาผานการโคชชง และระบบพเลยง เปนประเดนทไดรบการถกเถยงถงความเหมาะสมในแงมมทตางกน ผใหสมภาษณบางกลมมองวาการมระบบพเลยงไมจ าเปนในการสรางภาวะผน าของผประกอบการ ในขณะทคนบางกลมกลบชประเดนวาผน าทประสบความส าเรจลวนแตมโคชทคอยใหค าแนะน า ซงประเดนดงกลาวผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปใจความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงดงภาพท 4.32

206

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ภาพท 4.32 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการโคชชง และระบบพเลยงวาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย จากภาพจะเหนวามผใหสมภาษณทใหความเหนวาระบบพเลยงและการท าโคชชงเปนแนวทางทไมเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการถงรอยละ 13 ในขณะทมกลมตวอยางถงรอยละ 26 ลงความเหนการแนวทางดงกลาวมผลในระดบปานกลางเทานน โดยคนสองกลมมการแสดงความคดเหนตรงกนวา ความส าเรจของการโคชชงไมไดอยทกระบวนการ หรอผทจะเปนโคชหรอพเลยงเทานน แตตวแปรทส าคญกวาคอผคนทเปนผน านนเอง ถาบคคลดงกลาวมภาวะผน าทดเปนทนเดมอยแลว การโคชจะมประโยชน ในขณะผน าทไมเหนความส าคญกบประเดนดงกลาว และคาดหวงวาการโคชชงจะเหมอนกบการมผแนะน าทางธรกจ (Business Consult) ซงผคนทมาชวยจะคนหาค าตอบหรอหาแนวทางแกไขปญหาทเหมาะสมทสดมาให การโคชชงหรอระบบพเลยงเชนนจะไมมประโยชนเทาไร กลาวคอแนวทางการโคชชงของระบบพเลยงจะส าเรจหรอไม ไมไดขนอยกบกระบวนการหรอประสบการณของผโคชเปนหลก แตขนอยกบลกษณะนสยและการเปดรบของผน าคนนนเอง ทงนพงศภรณ อนสกลโรจน อดตอาจารย และผบรหารหนวยงาน Business Accelerator ของ East Bangkok University ไดแสดงความคดเหนไววา “ทผานมาผมเองพยายามผลกดนใหเดกรนใหมเปนผน าในธรกจสตารทอพใหได แตยงท างานในแวดวงนมากขนจะยงคนพบวา มนไมไดขนอยกบกระบวนการโคช แตขนอยกบคนมากกวา คนทพรอมจะพฒนาเขาพรอมจะท าทกอยาง

207

ไมใชแคการโคชชงอยแลว คนพวกนพฒนาตวเองไดโดยไมตองมโคชหรอระบบพเลยงอะไรเลย แตคนทไมพรอมตอใหมระบบทดยงไมพรอมอยด” ความคดเหนดงกลาวสอดคลองกบความคดเหนของพรนรนด เลศธรพงศ ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Drivemate ซงไดแสดงความคดเหนวา “ถาคนทไมรอะไรเลยและตองการคนชวยเรมแรก การมโคชนาจะชวยระดบหนง แตเมอธรกจเรมโตแลวอยางของ Drivemate เรา การมโคชไมคอยชวยแลว เพราะธรกจของเรามความเจาะจงมาก และไมใครท าโมเดลธรกจนมากอนแมแตโคชหรอพเลยงของเราเอง การมโคชจงไมคอยไดชวยขนาดนน” ในขณะทความคดเหนอกรอยละ 61 เหนวา การมโคชเปนแนวทางทเหมาะสมเปนอยางยงในการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพ โดยไดแสดงความคดเหนวา โคชหรอพเลยงเปนผทชวยตอยอดความคด และเปนผต งค าถามทเหมาะสมใหกบผประกอบการได กลมตวอยางไดกลาววา การตงค าถามใหถกตองหลายครงดกวาการหาค าตอบทถกตองได การตงค าถามทถกตองจะท าใหเราพยายามเขาใจปญหาโดยไมปดกน ท าใหผประกอบการไดตระหนกคดถงสงส าคญบางอยางทมองพลาดไป ชวยเปดมมมองใหมใหกบผประกอบการ หากมการตงค าถามทถกตองแตค าตอบหรอแนวทางทไดผด ความผดพลาดจะชวยใหเกดการเรยนร แตถาตงค าถามผดตงแตตนการหาค าตอบทถก ค าตอบนนไมชวยสรางใหเกดคณคาแตอยางใด ดงทภทร เถอนศร ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) ของ Sellsuki ไดแสดงความคดเหนดงกลาวไววา “เราเองไมไดรทกอยาง และหลายประเดนมองขามไป โดยเฉพาะเพงเรมเขามาท าธรกจนใหม โชคดทไดการสนบสนนจากเครอ True ทสรางระบบโคชใหกบบรษท เราเองไดเรยนรหลาย ๆ อยางจากพเลยงเชนกน” นอกจากนพฒนะ ล ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของ Pennorama ยงไดแสดงความคดเหนเกยวกบโคชกบระบบพเลยงเชนกนวา ระบบโคชเปนแนวทางทเหมาะสมอยางยงในการพฒนาภาวะผน าของกลมสตารทอพ คนทประสบความส าเรจในการท าธรกจลวนแตมโคชทคอยใหค าปรกษาหรอคอยตงค าถามทเหมาะสมใหเสมอ ผทเปนโคช หรอพเลยงไมเพยงแตใหการสนบสนนมากกวาการใหค าแนะน า หรอชวยตงค าถามทเหมาะสมใหเทานน บางครงคนกลมนยงเปนผชวยหาเครอขาย คนหานกลงทน สนบสนนในดานตาง ๆ ใหอกดวย กลาวโดยสรปคอ ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการโคชชง และระบบพเลยง เปนแนวทางทเหมาะสมในระดบปานกลางในการพฒนาภาวะผน า เนองจากภาวะผน าเปนสงทมความเฉพาะบคคลทคอนขางสง แนวทางดงกลาวจะเหมาะสมหรอไมขนอยกบลกษณะความตองการทแตกตางของแตละบคคลดวย ส าหรบผทชอบแนวทางการพฒนาโดยใหผอนชวยตงค าถามใหคด และเสนอมมมองตาง ๆ การโคชชงจะมประโยชนอยางมาก แตส าหรบคนทเนนการ

208

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

เรยนรผานการทดลองท าและเรยนรดวยตนเองมากกวาการซกถามหรอวางแผน การโคชชงหรอระบบพเลยงอาจจะไมเหมาะสม 5. ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการอบรม (Training) ตวแปรดานการพฒนาภาวะผน าผานการฝกอบรมเปนแนวทางทไดรบการยอมรบวาเปนแนวทางทมผลลพทแบบกลางมากทสดในบรรดาทกตวแปร ผใหสมภาษณใหความเหนในรปแบบทหลากหลายทงกลมทเหนดวยวาการฝกอบรมเปนแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน า กลมทเหนวาแนวทางดงกลาวใหผลลพธในลกษณะกลาง และกลมทคดวาการจดอบรมไมไดเปนแนวทางการพฒนาทเหมาะสม ซงประเดนดงกลาวผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปใจความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงดงภาพท 4.33

ภาพท 4.33 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการอบรมสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย จากภาพขางตนแสดงใหเหนวาผใหสมภาษณรอยละ 26 เหนวาการพฒนาภาวะผน าผานการฝกอบรมเปนแนวทางทไมเหมาะสมโดยใหความเหนวาภาวะผน าไมใชเรองทจะเรยนรผานการอบรม การอบรมเปนเพยงจดเรมตนเพอใหคนตระหนกถงความส าคญของภาวะผน าเทานน แตถา

209

บคคลดงกลาวไมน าแนวคดทไดไปฝกฝนเพมเตม สงทไดรบรมาจะหายไปทงหมด นอกจากนภาวะผน าไมใชสงทรบร เขาใจเพยงเทานนแลวจะสามารถกลายเปนผน าทดได หากแตตองอาศยการสรางประสบการณ การหลอหลอมแนวคด และการสรางคณคาจากครอบครว สถาบนการศกษามาอยางยาวนาน นอกจากนผทเปนผสอนเรองภาวะผน าสวนมากยงไมเคยท าธรกจสตารทอพมากอนหรอไมไดผานประสบการณของการบรหารทมงานสตารทอพมากอน ท าใหการสอนเรองภาวะผน าอาจไมไดประโยชนเทาทควร ในขณะทผใหสมภาษณสวนมากถงรอยละ 52 ใหความเหนวาแนวทางการพฒนาโดยการอบรมเปนแนวทางทมผลระดบกลางเทานน ซงผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวา การฝกอบรมเปนแนวทางทเหมาะสมในกรณทภาวะผน านนเกยวของกบทกษะหรอศกยภาพของผน า เชน ทกษะในการใชโปรแกรมคอมพวเตอร ทกษะในการท าบญช หรอทกษะอนทเกยวของกบความร ความสามารถ แตในกรณของการพฒนาสงทเกยวของกบทศนคต ลกษณะนสย และพฤตกรรมประจ าวน เปนสงทตองอาศยเวลา การฝกฝน วนย และความรวมมอจากคนรอบขาง สงเหลานไมสามารถสรางใหเกดขนไดเพยงแคการเขารบฝกอบรมเพยงเทานน นอกจากนกอนเขารบการอบรมในแตละหวขอ ผเขารบการอบรมควรจะเขาใจตนเองกอนวาเขารบการอบรมโดยคาดหวงเรองอะไร หรอตนเองประสบปญหาเรองอะไร การเขาอบรมโดยทตองการฟงไปเรอย ๆ ไมเพยงแตจะท าใหผเรยนเสยเวลา แตจะท าใหการเรยนครงนนไดประโยชนนอยกวาทควรจะเปน ไมเพยงเทานนแมวาผทไดเขารบการอบรมจะไดรบความร และไดลองฝกฝนในหองเรยนแลวตาม แตหากไมน าไปฝกฝนตอหรอไมน าไปประยกตใชในกรณจรง การฝกฝนนนจะไมสรางประโยชนอนใดทงสน กลาวคอ การฝกอบรมมประโยชนและเหมาะสมในการพฒนาความรบางประเภทเทานน นอกจากนผใหสมภาษณรอยละ 23 ไดแสดงความคดเหนทตางจากความเหนขางตนโดยสนเชงวาการพฒนาภาวะผน าผานการฝกอบรมเปนแนวทางทเหมาะสมแลว โดยผใหการสมภาษณไดใหความคดเหนวาการอบรมแมจะไมไดแสดงมมมองทตรงกบสถานการณของคนแตละคนทงหมด แตการอบรมจะท าใหผน าไดเปดมมมองใหม ไดเหนวธปฏบต หรอขนตอนการปฏบตทท าใหองคกรประสบความส าเรจ (Best Practice) ทผานการท าวจยมาแลว ดงทสทธเกยรต จนทรชนโรจน ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shippop ไดแสดงความคดเหนไววา “คนทพฒนาไดคอคนทชอบเรยนรอยแลว และการเรยนรผานการฝกอบรมเปนหนงในวธทท าใหรบความรอยางรวดเรว โดยการฝกอบรมทดคอการฝกอบรมทใหโอกาสผเรยนไดทดลองท า ไดลองผดลองถกภายในหองเรยนเพอการเตรยมตวกอนเจอสถานการณจรงภายนอก” นอกจากนดร.มลลกา สงขสนท อาจารย และผอ านวยการหนวยงาน Student Entrepreneurship Development Academy ของ Suranaree University: Student Entrepreneurship Development Academy ไดแสดง

210

ความคดเหนทสอดคลองกนวา “คนไทยรนใหมทตองการพฒนามอยเยอะ เพยงแตคนกลมนยงไมรวาจะตองเรมตนอยางไร หรอมเครองมอแนวคดใดบางทสามารถชวยใหเขาบรรลเปาหมายได การฝกอบรมเปนจดเรมตนทส าคญทจะท าใหคนกลมนไดลองเรยนร พฒนา และกระตนแรงบนดาลใจ (Passion) และทนททคนมความ ‘อยาก’ ทจะท าแลว สงทตองท าตอไปเพยงแตกระตนใหโมเมนตมของความอยากทจะท านเกดขนอยางตอเนองเพยงเทานน” กลาวโดยสรปคอแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการฝกอบรมเปนแนวทางทผใหสมภาษณสวนมากเหนวายงมประโยชนในระดบกลางเทานน ขนอยกบหวขอและตวผเขาอบรมเองดวย ถาการอบรมนนเปนหวขอทเกยวของกบความรความสามารถ การอบรมสามารถชวยไดระดบหนง ในขณะทการอบรมดานทศนคตและการปรบเปลยนพฤตกรรมเปนเรองของวนยและความตงใจของแตละบคคลมากกวา 6. ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการประเมน (Assessment) ตวแปรดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าผานการประเมนศกยภาพ (Strength) และแรงปรารถนา (Passion) ของแตละคนเพอคนหาความเหมาะสมและแนวทางในการพฒนาในการท าธรกจสตารทอพเปนหวขอทไดรบการแสดงความคดเหนวาเปนแนวทางทไมเหมาะสมทสดเมอเทยบกบตวแปรอน ๆ ในงานวจยชนน ซงประเดนดงกลาวผท าการวจยไดท าการสอบถามผใหการสมภาษณ โดยผลจากความเหนของผใหสมภาษณสามารถสรปใจความส าคญของตวแปรดานลกคาในประเดนตาง ๆ ไดดงดงภาพท 4.34

211

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ภาพท 4.34 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการท าแบบประเมนวาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย จากภาพขางตนแสดงใหเหนวาผใหการสมภาษณสวนมากเชอวาการใชแบบประเมน หรอการใชเครองมอวดดานศกยภาพ(Strength) หรอดานความปรารถนา(Passion) เปนแนวทางทไมเหมาะสม โดยรอยละ 52 ของผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนคลายกนดงน

ในดานศกยภาพ (Strength) ของผน าองคกร ไมไดขนอยกบพรสวรรค หรอจดแขงทมมาอยเดมเพยงเทานน แตขนอยกบทศนคตการมองโลกมากกวา บคคลทพรอมเปดรบในการพฒนาจะสามารถพฒนาอะไรไดหลายอยาง แมแตการพฒนาในสงทตนเองไมมความถนดแบบประเมนทสรางขนมาเพอวดศกยภาพ หรอจดแขงของตวผน าเองไมไดเปนตวสะทอนความส าเรจแตอยางใด เพราะในการท าธรกจสตารทอพผน าจะตองรบบทบาทมากกวาหนงบทบาท โดยเฉพาะชวงเรมตนธรกจทยงไมมทมงานมากนก ผน าองคกรตองสามารถท าไดหลายอยาง แมจะท าในสงทตนเองไมถนดตาม การรบรวาตนเองมความถนดดานใด ไมไดชวยใหผน าเปนผน าทดขน เพยงแตท าใหผน านนไดรบรวาตนเองชอบอะไร มจดแขงอะไร ททายทสดตองพฒนาศกยภาพดานอนทอาจไมใชจดแขงของตนเองอยด นอกจากนการน าแบบประเมนมาใชในการชวดแนวทางการพฒนาเปนสงทจ ากดตวผน ามากเกนไป เชน ในกรณทผน าพบวาตนเองจดออนของตนเองคอดานการค านวน การพฒนาอาจจะมงเนนไปท

212

การค านวนมากขนหรอตดทงเรองการค านวนไปเลย อยางไรกตามการประเมนลกษณะนเปนการตกรอบความสามารถของผประกอบการเอง ท าใหการพฒนาถกตกรอบไปดวย

ในดานแรงปรารถนา (Passion) ของผน าองคกร ผใหสมภาษณกลาววา แรงปรารถนาเปนเรองทมความละเอยดออนสงมากซงแบบประเมนทวไปไมนาจะสามารถวดได และแททจรงแลวคนแตละคนมกจะมแรงปราถนาหลายอยาง การท าแบบประเมนโดยอธบายแรงปรารถนาบางเรองไมสามารถสะทอนความเปนจรงไดทงหมด นอกจากน Passionไมไดเกดขนตงแตตน แตเปนสงทเกดขนเมอไดท าลงไปแลวมากกวา ดงทพงศธร ธนบดภทร ผ กอต ง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Refinn ไดแสดงความคดเหนวา “หลายคนใหความส าคญกบค าวา Passion มากเกนไป หลายครงเลอกท าสงตาง ๆ โดยทไมไดม Passion ขนาดนนต งแตตน แตท าเพราะอยากลอง และอยากพสจนวาตนเองสามารถท าไดมากกวา เมอท าไปสกพกผานการแกปญหา ผานอปสรรค ดวยความมงมนเดดเดยว ท งหมดนจะกลายเปนแรงกระตนใหท าตอ และเมอนน Passion จะตามมา” กลาวคอแรงปรารถนาไมใชสงทเกดขนตงแตตน แตเปนสงทเกดขนเมอผานกระบวนการการแกไขปญหา และพบกบอปสรรคแลว ดงนนการท าแบบประเมนตงแตตนถงแรงปรารถนาในการท าธรกจสตารทอพจงเปนเรองทไมนาจะเกดประโยชนเทาทควร

แมวาคนสวนใหญจะใหความเหนวาการท าประเมนไมไดเปนแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าเทาทควร แตมผใหสมภาษณรอยละ 10 ทแสดงความคดเหนวาการประเมนไมถงกบไรประโยชน การประเมนชวยใหคนไดเรยนรตนเองไดดยงขนวามจดแขงอะไร สงใดเปนการพฒนาทงายส าหรบผน านน สงใดเปนการพฒนาทยากส าหรบผน านนบาง หรอแตละคนมขอควรระวงในประเดนใดบาง โดยทรอยละ 39 ของผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวาการประเมนตวเองเปนแนวทางทเหมาะสมอยางมากในการพฒนาภาวะผน าโดยใหความเหนวา การพฒนาทย งยนตองเปนการพฒนาทเหมาะสมกบคนแตละคน การประเมนจะชวยใหผน าแตละคนรวาตนเองยงขาดอะไร มขอควรระวงเรองใดบาง นอกจากนการท าแบบประเมนจะชวยใหทมผน าองคกรไดเขาใจเพอนรวมงาน และแยกแยะหนาทเหมาะสมกบแตละคนในทมไดดยงขน แตในการน าผลประเมนทไดไปใชตองอาศยวจารณญาณของผประกอบการเอง กลาวโดยสรปคอการพฒนาภาวะผน าผานการท าแบบประเมนเพอคนหาศกยภาพ หรอแรงปรารถนาหลกไมใชแนวทางทไดผลมากนก เพราะการประเมนเพยงชวยใหรจดแขงหรอจดออนบางสวนเทานน ในขณะทการท าธรกจสตารทอพตองอาศยศกยภาพหลายรปแบบทไมวาผน านนจะ

213

มหรอไมแตจ าเปนตองพฒนาเพอใหองคกรอยรอดตอไปได ดงนนการพฒนาผานการท าแบบประเมนจงยงไมใชแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าของสตารทอพในประเทศไทย ขอคนพบเพมเตมทไดจากการสมภาษณ การสมภาษณเชงลกจากผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจจ านวน 22 ราย ผเชยวชาญและผบรหารสถานบมเพาะผประกอบการสตารทอพจ านวน 7 ราย และ นกลงทนในธรกจสตารทอพจ านวน 7 ราย ท าใหผวจยไดคนพบประเดนส าคญเพมเตมนอกเหนอจากตวแปรทไดท าการศกษาขางตนจ านวน 1 ประเดน คอ แนวทางการพฒนาผานการสงเสรมดานขอมลขาวสาร โดยทประเดนดงกลาวมการใหขอมลโดยใหผใหสมภาษณดงตอไปน ตวแปรดานแนวทางการพฒนาดานการใหขอมลขาวสาร ตวแปรดานการพฒนาผานการใหขอมลขาวสารเปนเพยงประเดนเดยวทผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนเพมเตมตรงกนวามความส าคญอยางมาก โดยการสมภาษณผใหสมภาษณจาก 7 ใน 10 คนแรกไดกลาวถงประเดนดงกลาวขนมาดวยตนเอง โดยมไดมการสรางค าถามน าแตอยางใด และเมอตวแปรดงกลาวไดถกกลาวถงบอยครงขน ตวแปรนจงไดน ามาใสในโครงสรางรวมในค าถามสมภาษณในกรณการสมภาษณครงตอ ๆ มา และน ากลบไปถามซ าในกลมคนทยงไมไดกลาวถงกอนหนานถงความส าคญของประเดนดงกลาวทงหมด ผลจากความเหนของผใหสมภาษณท าใหสามารถสรปใจความส าคญในประเดนตาง ๆ ไดดงภาพท 4.35

214

เหนดวย เหนดวยเพยงบางสวน ไมเหนดวย

ภาพท 4.35 ความส าคญของตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าผานการใหขอมลขาวสารวาสอดคลองกบการเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ทมา: ผวจย แนวทางการพฒนาผานการใหขอมลขาวสารเปนแนวทางทผใหสมภาษณถงรอยละ 71 ไดกลาววามบทบาทส าคญอยางมากในการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพ โดยใหเหตผลวา โดยปกตแลว ผน าขององคกรจะมนสยทชอบเรยนรและชอบพฒนาตวเองอยตลอดเวลาอยแลว แตเนองจากการท างานทเครงเครยด และชวงเวลาท างานทไมสามารถระบแนนอนได ผประกอบการบางรายท างานทกวนตงแตวนจนทรถงวนเชนตยตดตอกนมาเปนระยะเวลานานกวา 1 ปแลว ท าใหคนเหลานถกจ ากดทางเลอกในการพฒนาในรปแบบอน เชน การโคชชง การเขาระบบพเลยง การเขาอบรม ซงการพฒนาตนเองในรปแบบขางตนตองอาศยการนดเวลา การจ ากดชวงเวลาทแนนอน และใชเวลารวมครงวนในการพฒนาแตละหวขอดวยกนทงสน การก าหนดเวลาทแนนอนตามเวลาทผจดอบรม พเลยงหรอโคชก าหนดขน ท าใหผน าหลายรายไมสามารถเขารบการพฒนาในชวงเวลาทผจดไดก าหนดไวได ปญหาขางตนจงถกแกไขปญหาดวยการคนควาหาขอมลดวยตนเองในหวขอทตนเองใหความสนใจ หรอตรงกบปญหาทพบอยภายใตชวงเวลาทวางของตนเองเปนผก าหนดและเลอกไดดวยตนเอง การคนหาขอมลดวยตนเองผานสอตาง ๆ ไมวาจะเปนบทความ ขาวสาร สอมเดยอยาง Youtube หรอตาม Blog ตาง ๆ หรอสอโซเชยลตาม Page ของ Facebook ของบคคลทมชอเสยง ดงท พงศพนสถ สทธพงศ ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ YandO ไดกลาววา “ผมชอบอานหนงสอนะ แตชวงหลงไมคอยมเวลา เวลาอยากจะรเรองอะไรเปดดเอาจาก

215

Youtube เอา ในนนมขอมลฟร และมประโยชนจ านวนมาก เวลาขบรถทตองรอรถตดอยแลวฟงไปเรอย ๆ ” อยางไรกตามการเขาถงขอมลทงหลายยงคงเปนปญหาทผน าหลายคนยงประสบอย การเขาถงขอมลในทนไมไดหมายความถง ความสามารถในการคนหา เขาถงรายงาน หรอ การเขาถงขอมลดานเทคโนโลยใหมเพยงเทานน แตรวมถงความสามารถทางดานภาษาดวย เนองจากประเทศไทยเปนประเทศไมไดใชภาษาองกฤษเปนภาษาหลก และการเรยนการสอนภาษาองกฤษใหกบคนภายในประเทศยงไมไดคณภาพเทาทควรเมอเทยบกบประเทศอน ๆ เชนสงคโปร มาเลเซย หรอแมแตเวยดนาม การไมเขาใจในภาษานกลบกลายเปนปญหาใหญของผน าในการพฒนาตนเอง เนองจากขอมลทเปนปจจบน ขอมลการพฒนาดานตาง ๆ หรอขาวสารแนวโนมในอนาคตลวนแตเปนภาษาองกฤษ การทไมสามารถเขาใจภาษาอนท าใหผน าหลายคนไมสามารถเขาถงขอมลทเปนประโยชนได ดงทสรวฒน พรหมโยธน กรรมการบรหาร ของกลมนกลงทน Bangkok Venture ไดแสดงความคดเหนไววา คนไทยมความสามารถและดวยนสยหลาย ๆ อยางดวย ดานความคดสรางสรรคไมไดแพใคร แตเมอตองพฒนา และหรอตองท าความรใหเปนปจจบน (Update Knowledge) กลบไมสามารถท าไดอยางคนในประเทศอน การเรยนการสอนภาษาองกฤษในประเทศยงคงเนนการทองจ า ท าใหเมอเจอประโยคทมความซบซอน ผน าและผประกอบการไมสามารถเขาใจบรบทของผสอไดอยางเตมท และเพราะความรดานภาษานเชนกนทท าใหผน าในธรกจสตารทอพหลายคนไมสามารถกาวไปสเวทระดบนานาชาตไดเนองจากไมสามารถน าเสนอ หรออธบายสนคาและบรการของตนเองใหกบนานาชาตได อยางไรกตามยงมผตอบใหสมภาษณซงแสดงความคดเหนวาการพฒนาผน าผานแนวทางการเขาถงขอมลตาง ๆ ไมเปนประโยชน หรอมประโยชนระดบกลาง ๆ เทานนถงรอยละ 6 และรอยละ 23 ตามล าดบ ผทกลาววาแนวทางดงกลาวไมคอยมประโยชนเทาไรใหความเหนวา เพราะคนไทย และผประกอบการหลายคนไมไดมนสยรกการอาน หรอชอบคนหาขอมลดวยตนเองทงหมด เนองจากเวลาทจ ากด และการท างานทเครงเครยด การพฒนาทดคอไมตองใหตนเองเปนผ คนควาดวยตนเองทงหมด และไมอยากเสยเวลาในการวเคราะหจากการอานมากมาย แตอยากจะไดขอมล หรอวธการแกไขปญหาอยางรวดเรวซงการจดอบรม หรอการหาโคชจะท าใหไดค าตอบทตนเองตองการไดเรวมากกวา กลาวโดยสรปคอแนวทางในการพฒนาผานการเขาถงขอมลทตองการไดงายขนมความเหมาะสมระดบกลางถงสง เนองจากสวนมากผน าในองคกรมกจะเปนคนทชอบพฒนาตวเองเรอย ๆ และการพฒนาทไมมขอจ ากดดานการก าหนดชวงเวลา เชน การหาขอมล หรอด Youtube หรอ PodCast ดวยตนเองเปนวธทเหมาะสมกบขอจ ากดดงกลาว และท าใหการใหชองทางในการเขาถง

216

เปนการพฒนาทคอนขางเหมาะสม อยางไรกตามมคนบางกลมเหนวาการพฒนาลกษณะนไมเหมาะสมเพราะการเขาถงขอมลยงท าไดยากเนองจากขอจ ากดดานภาษา และหลายคนตองการค าตอบส าหรบปญหาทเกดขนแบบทนท การซกถามจากผเชยวชาญหรอการอบรมจงสามารถชวยไดมากกวา จากการวจยในหวขอท 4.3.4 ทงหมดสามารถพจารณาสรปไดวาแนวทางในการพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมกบผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย การพฒนาผานการเรยนรผานประสบการณ (Experiencing) การพฒนาผานกระจกเงา (Shadowing) การพฒนาผานการสรางระบบนเวศ (Ecosystem) การพฒนาผานการโคชชง และระบบพเลยง (Coaching and Mentoring) การพฒนาผานการใหขอมล (Information Giving) ทถกพจารณาวาเปนแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 4.4 การวเคราะหผลการวจยจากการสนทนากลม ผวจยไดน าผลจากการสมภาษณในหวขอท 4.3 ทงหมดแสดงใหกบกลมตวอยางเพอท าการสนทนากลมในประเดนตาง ๆ เพมเตม โดยกลมตวอยางทมารวมในการสนทนากลมประกอบไปดวยผประกอบการสตารทอพจ านวน 7 คน โดย หวขอทใชเปนประเดนในการสอบถามในการสนทนากลมประกอบไปดวย 4 ประเดน คอ 4.4.1 ผลวเคราะหสรปทไดจากการท าการสนทนากลมดานบคลกภาพของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสคารทอพในประเทศไทย จากการท าการสนทนากลมโดยแสดงภาพสรปผลการสมภาษณดงทแสดงในภาพท 4.36 ผเขารวมการสนทนากลมไดแสดงความคดในประเดนตาง ๆ ดงตอไปน

เหนดวยกบภาพทแสดงออกมาทงหมด

โดยหวขอทไดรบการถกเถยงเพมเตม คอ ดานการวางแผนโดยการท าธรกจสตารทอพ ผน าตองมการวางแผน แตเปนการวางแผนท

พรอมจะปรบแผนมากกวาการวางแผนเพอใหไดผลทตองการ การวางแผนของสตารทอพไมไดหมายถงการก าหนดวาจะตองมกระบวนการท าท งหมดอยางไร แตจะเปนการวางแผนเพอเรมท าอยางไร และเมอเรมท าแลวจะตดตามผลเพอน ามาปรบแผนตอไป

217

อยางไร กลาวคอการวางแผนของผน าในทนหมายถงการวางแผนเพอจะเรมท า และรบมอกบการปรบเปลยนแผนทจะเกดขนมากกวาเปนการวางแผนเพอสรางระบบ

ดานความกลาตดสนใจ ส าหรบธรกจสตารทอพทเนนการทดลอง สงทคนในทมตองการคอการทดลอง จงตองมคนตดสนใจอนญาตใหทดลองได คนทเปนผน าในธรกจสตารทอพจงมกจะไมไดเปนประชาธปไตยโดยสมบรณแตตองมความเปนเผดจการอยบาง เนองจากสตารทอพตองเผชญกบงบประมาณทมอยจ ากดและเวลาทจ ากด ดงนนการจะลองทกอยางเปนไปไดยาก เมอทมตดสนใจไมไดวาจะลองท าอะไรจงเปนหนาทของผน าทจะตองกลาตดสนใจ กลาทจะท าในสงทคนอนไมเหนดวยบาง คนเปนผน าตองกลาตดสนใจมากกวาจะยอมประนประนอม เพราะตองท างานแขงกบเวลาและท าไปกอน เพอใหรผลโดยเรวเพอวางแผนเพอทดลองสงใหมในขนตอนตอไป

4.4.2 ผลวเคราะหสรปทไดจากการท าการสนทนากลมดานศกยภาพของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการท าการสนทนาโดยแสดงภาพสรปผลการสมภาษณดงทแสดงในภาพท 4.37 ผเขารวมการสนทนากลมไดแสดงความคดในประเดนตาง ๆ ดงตอไปน

เหนดวยกบภาพทแสดงออกมาทงหมด โดยหวขอทไดรบการถกเถยงเพมเตมคอตวแปรดานปฎบตการและการเปนผเชยวชาญ

ดานการปฏบตการและความเปนผเชยวชาญ เปนสงทไมถงกบจ าเปนมากแตตองรบางระดบหนงสงทส าคญคอการทผน าตองเปนคนทพรอมจะลองท า ไมตองถงกบเกงจนเปนผเชยวชาญ แตตองเปนคนรมากพอทจะชงความไดเปรยบจากการท าธรกจนนได ซงบางครงคนทอยในธรกจนนมานานหรอเปนผเชยวชาญในดานดงกลาวมากเกนไปอาจตดอยในกรอบเดมมากกวาคนทอยนอกวงการได ดงนนการเปนผเชยวชาญในสงทท าไมใชเรองทจ าเปนในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจมากนก

ดานความสามารถดานปฏบตการ ไมไดจ าเปนมากโดยสงทจ าเปนมากกวาคอการทผน าตองเปนคนทพรอมทชวยลกคา ชอบจะทหาคณคาใหมใหกบลกคา ชางสงเกตและมแรงปรารถนาในการพฒนาสงตาง ๆ

ดานความสามารถดานปฏบตการมความจ าเปนเฉพาะธรกจบางประเภทเทานน โดยเฉพาะกลมธรกจทมกฎหมายครอบคลมและตรวจสอบเปนพเศษ (Legal Regulation) เชนสตารทอพดานเภสช จ าเปนตองมคนทเปน เภสชกร เปนผอนมตเปนตน

218

4.4.3 ผลวเคราะหสรปทไดจากการท าการสนทนากลมดานปจจยภายนอกของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการท าการสนทนาโดยแสดงภาพสรปผลการสมภาษณดงทแสดงในภาพท 4.38 ผเขารวมการสนทนากลมไดแสดงความคดในประเดนตาง ๆ ดงตอไปน

เหนดวยกบภาพทแสดงออกมาทงหมด โดยหวขอทไดรบการถกเถยงเพมเตมคอตวแปรดานนกลงทน

เปนสงส าคญในกรณทนกลงทนมองนกลงทนเปนสวนหนงของทม เพราะนกลงทนจะเปนคนทใหความรวมมอ ชวยเหลอในการบรหาร ชวยแกไขปญหา และชวยเหลอองคกรในสงทองคกรตองการ

นกลงทนจะมความส าคญมากนอยขนอยกบการมสวนรวมทเขาจะมาชวย แตไมตองชวยในสงทไมตองการ การชวยในสงทไมตองการจะกลายเปนอปสรรคตอการท างานของสตารทอพ

ความส าคญของนกลงทนขนอยกบชวง (Stage) ของธรกจดวย ชวงแรกทยงไมเขาตลาด และยงไมมอะไร ทงความร ความสามารถในการเขาถงตลาด ทรพยากร ชวงนนกลงทนมความจ าเปนอยางมาก แตถาองคกรเรมโตและอยในชวงของการเตบโต และเรมไดรบผลประโยชนกลบไป การเรยกรองทมากเกนไปของนกลงทนอาจเปนปจจยทดงใหองคกรไมสามารถเตบโตตอไปไดเชนกน

4.4.4 ผลวเคราะหสรปทไดจากการท าการสนทนากลมดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการท าการสนทนาโดยแสดงภาพสรปผลการสมภาษณดงทแสดงในภาพท 4.39 ผเขารวมการสนทนากลมไดแสดงความคดในประเดนตาง ๆ ดงตอไปน

เหนดวยกบภาพทแสดงออกมาทงหมด โดยหวขอทไดรบการถกเถยงเพมเตมคอ

การประเมนไมมประโยชนมากเทาไรนก เพราะไมวาจะเปนคนประเภทใดจะสามารถประสบความส าเรจได แตการประเมนจะชวยในการบรหารทมงานเมอรวมตวกนไดแลว และตองการท าความเขาใจกนและกนมากกวา

การอบรมไมมประโยชนเทาไรนกโดยเฉพาะกลมผกอตง เพราะการเรยนรทดทสดในชวงตนคอการลองท าเลยมากกวาจะมาเรยนกอนท า หรอถาจะมการเรยน ควรเรยนใหนอยทสดในเฉพาะหวขอทจ าเปนและเกยวของกบสงทตองการจรง ๆ

219

การโคชจะมประโยชนตอเมอคนทเปนโคชเคยมประสบการณในการท ามากอน และสามารถใหผประกอบการสามารถเปนกระจกเงากบบคคลตนแบบนนได (Shadow) แตการมโคชทไมไดมประสบการณในการท าสตารทอพมากอนเลย อาจจะมประโยชนเพยงเพอชวยกระตนใหเรายงท าตอไป ซงขนอยกบตวผประกอบการเองอยด

4.5 ประมวลผลการวจยทงหมด 4.5.1. ประมวลการเปรยบเทยบผลการศกษาเชงปรมาณ และเชงคณภาพ ประมวลการเปรยบเทยบผลการศกษาระหวางผลทไดจากการส ารวจ ผลทไดจากการสมภาษณ และผลทไดจากการสนทนากลมโดยวเคราะหผานกรอบความคดจากการทบทวนวรรณกรรม ในการวจยครงนผวจยไดท าการศกษาภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย โดยมการตรวจสอบความนาเชอถอของขอมลโดยการวจยเชงคณภาพเปนหลก(Qualitative Research) ผานการท าการสมภาษณเชงลก และการท าสนทนากลม และการศกษาผานการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยการแจกแบบสอบถาม เพอวเคราะหหาตวแปรดานภาวะผน าของผประกอบการ ท าใหไดภาพรวมของกรอบตวแปรใหมโดยแบงเปน 3 ประเดนหลกประกอบดวย ประเดนดานภาวะผน าของผประกอบการประกอบไปดวย 1. ประเดนดานบคลกภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 2. ประเดนดานศกยภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 3. ประเดนดานปจจยภายนอกทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 4. ประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการประมวลผลเปรยบเทยบในประเดนตาง ๆ ขางตนท าใหผวจยคนพบการเชอมโยงผลการศกษาในแตละกระบวนการดงตอไปน 1. ประเดนดานภาวะผน าของผประกอบการประกอบไปดวย 1.1. ประเดนดานบคลกภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการวจยพบวาทงการศกษาผานการวเคราะหผานเครองมอการวจยเชงปรมาณ (การท าแบบส ารวจ) และการวจยผานการวจยเชงคณภาพ (การสมภาษณเชงลก และการสนทนากลม) ตางมการใหคะแนตวแปรตาง ๆ โดยการเรยงล าดบจากหวขอทเหนดวยมากทสตไปยงหวขอทเหนดวยนอยทสด กลาวคอการวเคราะหผานเครองมอทงสองตางใหขอคนพบวา ตวแปรทเกยวของกบ

220

บคลกภาพทประสบความส าเรจของสตารทอพไทยจากคะแนนทมากทสดไปคะแนนนอยทสดคอ การเปดกวางตอสงใหม การมวสยทศน การวางแผนและคดเชงระบบ การมเหตผล และการชอบเขาสงคม ดงทแสดงในตารางท 4.6 ตารางท 4.6 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนภาวะผน าดานบคลกภาพเชงปรมาณ และเชงคณภาพ

ทมา: ผวจย จากตารางท 4.6 จะเหนวาการเรยงล าดบคะแนนทเหนดวยมากทสดไปนอยทสดของการเกบขอมลแบบตาง ๆ จะคลายคลงกน อยางไรกตาม ขอสรปทไดจากการเกบขอมลกลบมตวแปรบางกลมทผลเปนไปตามกน ในขณะทบางกลมมผลขดแยงกน ซงสามารถแบงการอธบายไดดงน กลมท 1 ตวแปรทมขอสรปตรงกนโดยกลมตวแปรเปดกวางตอสงใหม และตวแปรการมวสยทศนตางไดขอสรปการวจยเชนเดยวกน คอ เหนดวยวาตวแปรทงสองตวขางตนเปนตวแปรทส าคญของผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ

หวขอภาวะผน าดานบคลกภาพ ผลจากการสมภาษณเชงลก และ การสนทนากลม (% เหนดวยกบตวแปร)

ผลจากการส ารวจ

คาเฉลย คาความเบยงเบน

ตวแป

รทมข

อสรป

ตรงกน

การเปดกวางตอสงใหม

94% 4.7097 0.46141

การมวสยทศน 90% 4.5806 0.50161

ตวแป

รทม

ขอสร

ปตางกน

การวางแผนและคดเชงระบบ

45% 4.5806 0.71992

การมเหตผล 45% 4.2258 0.71682

การชอบเขาสงคม 16% 3.6452 0.75491

221

กลมท 2 ตวแปรทมขอสรปตางกน จากตารางท 4.6 จะเหนวาตวแปรดานการคดเชงระบบและการวางแผน ตวแปรดานการมเหตผล และตวแปรดานการชอบเขาสงคม ตางเปนตวแปรทผลจากการสมภาษณและการสนทนากลมพบวาทงสามตวแปรขางตนไมไดมความส าคญมากนก ในขณะทตวแปรทงสามมคาเฉลยในผลส ารวจอยท 4.5806, 4.2258 และ 3.6452 ตามล าดบ ซงสามารถตความไดวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยมากวาตวแปรดงกลาวมความส าคญ ความแตกตางขางตนสามารถอธบายไดผานการวเคราะหผานคาเบยงเบนมาตรฐาน ดงจะเหนวา แมวาคาเฉลยของกลมตวอยางจะเหนดวยกบประเดนดงกลาว แตตวแปรทงสามกลบมคาความเบยงเบนคอนขางสง (S.D. = 0.71992, 0.71682, และ 0.75491 ตามล าดบ) ซงหมายถงในกลมตวอยางมคนทเหนดวยอยางมาก และ คนทไมคอยเหนดวยอยในกลมท าใหผลทไดจากการส ารวจผานการวเคราะหคาเฉลยจากการส ารวจอาจมการคลาดเคลอนได จงท าใหผลการส ารวจและผลการสมภาษณออกมาตางกน 1.2. ประเดนดานศกยภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการวจยพบวาทงการศกษาผานการวเคราะหผานเครองมอการวจยเชงปรมาณ (การท าแบบส ารวจ) และการวจยผานการวจยเชงคณภาพ (การสมภาษณเชงลก และการสนทนากลม) ตางมการใหคะแนนตวแปรตาง ๆ โดยการเรยงล าดบจากหวขอทเหนดวยมากทสตไปยงหวขอทเหนดวยนอยทสดคลายคลงกน กลาวคอการวเคราะหผานเครองมอทงสองตางใหขอคนพบวา ตวแปรทเกยวของกบศกยภาพของสตารทอพไทยทประสบความส าเรจจากคะแนนทมากทสดไปคะแนนนอยทสดคอ ดวแปรการบรหารคน ตวแปรการควบคมตนเอง ตวแปรความสมพนธ และตวแปรความเชยวชาญดานการปฏบตงาน ดงทแสดงในตารางท 4.7

222

ตารางท 4.7 ตารางการเปรยบเทยบการศกษาภาวะผน าดานศกยภาพเชงปรมาณ และเชงคณภาพ

หวขอภาวะผน าดานศกยภาพ ผลจากการสมภาษณเชงลก และ การสนทนากลม (% เหนดวยกบตวแปร)

ผลจากการแจกแบบส ารวจ

คาเฉลย คาความเบยงเบน

ตวแปรทมขอสรปตรงกน

การบรหารคน 97% 4.5484 0.50588

การควบคมตนเอง 97% 4.2903 0.42580

ความสมพนธ 81% 4.1613 0.58291

ตวแปรทมขอสรปตางกน

ความเชยวชาญดานการปฎบตงาน

48% 3.5806 0.95827

ทมา: ผวจย จากตารางท 4.7 จะเหนวาการเรยงล าดบคะแนนทเหนดวยมากทสดไปนอยทสดของการเกบขอมลแบบตาง ๆ จะคลายคลงกน อยางไรกตาม ขอสรปทไดจากการเกบขอมลกลบมตวแปรบางกลมทผลเปนไปตามกน ในขณะทบางกลมมผลขดแยงกน ซงสามารถแบงการอธบายไดดงน กลมท 1 ตวแปรทมขอสรปตรงกน จากตารางท 4.7 จะเหนวากลมตวแปรดานการบรหารคน ตวแปรดานการควบคมตนเอง และตวแปรดานความสมพนธ ตางไดขอสรปทงการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพเชนเดยวกน คอ เหนดวยวาตวแปรท งสองตวขางตนเปนตวแปรทส าคญของผ น าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ กลมท 2 ตวแปรทมขอสรปตางกน จากตารางท 4.7 จะเหนวาตวแปรดานความเชยวชาญดานการปฎบตงานเปนตวแปรทผลจากการสมภาษณและการสนทนากลมพบวาไมไดมความส าคญมากนก ในขณะทตวแปรดงกลาวมคาเฉลยในผลส ารวจอยท 3.5806 ซงสามารถตความไดวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยมากวาตวแปรดงกลาวมความส าคญ ความแตกตางขางตนสามารถอธบายไดผาน

223

การวเคราะหผานคาเบยงเบนมาตรฐาน ดงจะเหนวา แมวาคาเฉลยของกลมตวอยางจะเหนดวยปานกลางกบประเดนดงกลาว แตตวดงกลาวกลบมคาความเบยงเบนคอนขางสง (S.D. = 0.95827) ซงหมายถงในกลมตวอยางมคนทเหนดวยอยางมาก และ คนทไมคอยเหนดวยอยในกลมท าใหผลทไดจากการส ารวจผานการวเคราะหคาเฉลยจากการส ารวจอาจมการคลาดเคลอนได จงท าใหผลการส ารวจและผลการสมภาษณออกมาตางกน 2. ประเดนดานปจจยภายนอกดานบคคลทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการวจยพบวาทงการศกษาผานการวเคราะหผานเครองมอการวจยเชงปรมาณ (การท าแบบส ารวจ) และ การวจยผานการวจยเชงคณภาพ (การสมภาษณเชงลก และการสนทนากลม)ตางมการใหคะแนนตวแปรตาง ๆ โดยการเรยงล าดบจากหวขอทเหนดวยมากทสดไปยงหวขอทเหนดวยนอยทสดคลายคลงกน กลาวคอการวเคราะหผานเครองมอทงสองตางใหขอคนพบวา ตวแปรทเกยวของกบปจจยภายนอกของสตารทอพไทยทประสบความส าเรจจากคะแนนทมากทสดไปคะแนนนอยทสดคอ ดวแปรดานทมงาน ดานลกคา และดานนกลงทน ดงแสดงในตารางท 4.8

ตารางท 4.8 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนปจจยภายนอกดานบคคลทเกยวของกบภาวะผน าเชงปรมาณ และเชงคณภาพ

หวขอปจจยภายนอกดานบคคล ผลจากการสมภาษณเชงลก และ การสนทนากลม (% เหนดวยกบตวแปร)

ผลจากการแจกแบบส ารวจ

คาเฉลย คาความเบยงเบน

ตวแปรทมขอสรปตรงกน

ดานทมงาน 97% 4.8387 0.37388

ดานลกคา 77% 4.5161 0.62562

ตวแปรทมขอสรปตางกน

ดานนกลงทน 35% 3.8710 0.84624

ทมา: ผวจย

224

จากตารางท 4.8 จะเหนวาการเรยงล าดบคะแนนทเหนดวยมากทสดไปนอยทสดของการเกบขอมลแบบตาง ๆ จะคลายคลงกน อยางไรกตาม ขอสรปทไดจากการเกบขอมลกลบมตวแปรบางกลมทผลเปนไปตามกน ในขณะทบางกลมมผลขดแยงกน ซงสามารถแบงการอธบายไดดงน กลมท 1 ตวแปรทมขอสรปตรงกน จากตารางท 4.8 จะเหนวากลมตวแปรดานทมงาน และลกคาตางไดขอสรปทงการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพเชนเดยวกน คอ เหนดวยวาตวแปรทงสองตวขางตนเปนตวแปรทส าคญของผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ กลมท 2 ตวแปรทมขอสรปตางกน จากตารางท 4.7 จะเหนวาตวแปรดานนกลงทนเปนตวแปรทผลจากการสมภาษณและการสนทนากลมพบวาไมไดมความส าคญมากนก ในขณะทตวแปรดงกลาวมคาเฉลยในผลส ารวจอยท 3.8710 ซงสามารถตความไดวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยมากวาตวแปรดงกลาวมความส าคญ ความแตกตางขางตนสามารถอธบายไดผานการวเคราะหผานคาเบยงเบนมาตรฐาน ดงจะเหนวา แมวาคาเฉลยของกลมตวอยางจะเหนดวยปานกลางกบประเดนดงกลาว แตตวดงกลาวกลบมคาความเบยงเบนคอนขางสง (S.D. = 0.84624) ซงหมายถงในกลมตวอยางมคนทเหนดวยอยางมาก และ คนทไมคอยเหนดวยอยในกลมท าใหผลทไดจากการส ารวจผานการวเคราะหคาเฉลยจากการส ารวจอาจมการคลาดเคลอนได จงท าใหผลการส ารวจและผลการสมภาษณออกมาตางกน 3. ประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย จากการวจยพบวาทงการศกษาผานการวเคราะหผานเครองมอการวจยเชงปรมาณ (การท าแบบส ารวจ) และ การวจยผานการวจยเชงคณภาพ (การสมภาษณเชงลก และการสนทนากลม)ตางมการใหคะแนนตวแปรตาง ๆ โดยการเรยงล าดบจากหวขอทเหนดวยมากทสดไปยงหวขอทเหนดวยนอยทสดคลายคลงกน กลาวคอการวเคราะหผานเครองมอทงสองตางใหขอคนพบวา ตวแปรทเกยวของแนวทางการพฒนาภาวะผน าของสตารทอพไทยจากคะแนนทมากทสดไปคะแนนนอยทสดคอ ดวแปรการพฒนาผานการสรางประสบการณ การเปนกระจกเงา การสรางระบบนเวศ การโคชชงและระบบพเลยง การอบรม และการท าแบบประเมน ดงแสดงในตารางท 4.9

ตารางท 4.9 ตารางการเปรยบเทยบผลจากการศกษาประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าในสตารทอพไทยในเชงปรมาณ และเชงคณภาพ

225

หวขอแนวทางการพฒนาภาวะผน า ผลจากการสมภาษณเชงลก และ การสนทนากลม (% เหนดวยกบตวแปร)

ผลจากการแจกแบบส ารวจ

คาเฉลย คาความเบยงเบน

ตวแปรทมขอสรปตรงกน

ประสบการณ 100% 4.7742 0.42502

กระจกเงา 90% 4.3226 0.54081

ระบบนเวศ 68% 4.2581 0.63075

การโคชหรอระบบพเลยง 61% 4.0233 0.67218

ตวแปรทมขอสรปตางกน

การอบรม 23% 3.5806 1.02548

การประเมน 39% 3.3871 1.05443

ทมา: ผวจย จากตารางท 4.9 จะเหนวาการเรยงล าดบคะแนนทเหนดวยมากทสดไปนอยทสดของการเกบขอมลแบบตาง ๆ จะคลายคลงกน อยางไรกตาม ขอสรปทไดจากการเกบขอมลกลบมตวแปรบางกลมทผลเปนไปตามกน ในขณะทบางกลมมผลขดแยงกน ซงสามารถแบงการอธบายไดดงน กลมท 1 ตวแปรทมขอสรปตรงกน จากตารางท 4.9 จะเหนวากลมตวแปรดานตวแปรการพฒนาภาวะผน าผานการสรางประสบการณ การเปนกระจกเงา การสรางระบบนเวศ และการมโคชหรอพเลยงตางไดขอสรปทงการวจยเชงปรมาณ และเชงคณภาพเชนเดยวกน คอ เหนดวยวาตวแปรทงสตวขางตนเปนตวแปรทส าคญของผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจ กลมท 2 ตวแปรทมขอสรปตางกน จากตารางท 4.9 จะเหนวาตวแปรดานการพฒนาผานการอบรม และการพฒนาผานการท าประเมนเปนตวแปรทผลจากการสมภาษณและการสนทนากลมพบวาไมไดมความส าคญมากนก ในขณะทตวแปรดงกลาวมคาเฉลยในผลส ารวจอยท 3.5806 และ 3.3871 ตามล าดบ ซงสามารถตความไดวาผตอบแบบสอบถามเหนดวยปานกลางถงคอนขางเหนดวยมากวาตวแปรดงกลาวมความส าคญ ความแตกตางขางตนสามารถอธบายไดผานการวเคราะหผานคาเบยงเบนมาตรฐาน ดง

226

จะเหนวา แมวาคาเฉลยของกลมตวอยางจะเหนดวยปานกลางกบประเดนดงกลาว แตตวดงกลาวกลบมคาความเบยงเบนคอนขางสง (S.D. = 1.02548 และ 1.05443 ตามล าดบ) ซงหมายถงในกลมตวอยางมคนทเหนดวยอยางมาก และ คนทไมคอยเหนดวยอยในกลมท าใหผลทไดจากการส ารวจผานการวเคราะหคาเฉลยจากการส ารวจอาจมการคลาดเคลอนได จงท าใหผลการส ารวจและผลการสมภาษณออกมาตางกน 4.5.2 ประมวลผล และขอสรปทไดจากการวจย

การประมวลผลการวจยเชงคณภาพในการศกษาครงน จะประมวลผลผานการตรวจสอบแบบสามเสาดงทกลาวไวในวธการวจยในบทท 3 โดยประมวลผลตวแปรทเกยวของกบภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทยผานการตรวจสอบความนาเชอถอจากแหลงขอมล 3 แหลงไดแก 1.กลมผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในการระดมทนอยางนอยในระดบ Seed มาแลวจ านวน 22 คน, 2.กลมนกลงทน กบกลมนกวชาการทเกยวของ 7 คน และ 3.กลมนกลงทนในธรกจสตารทอพจ านวน 7 คนจากประเทศไทยทงหมด รวมทงหมด 32 คน โดยทบคคลบางกลมทแสดงความคดเหนในหลายแงมมดงทกลาวถงในหวขอ 3.3.2. ถามขอมลหรอตวแปรใดในการวจยครงนทไมผานการเกณฑการตรวจสอบแบบสามเสา กลาวคอกลมตวอยางผใหขอมลทงสามกลมใหความเหนทไมตรงกนตวแปรดงกลาวจะถกตดออกจากการวจยตามแนวทางการวเคราะหขอมลทสภางค จนทวานช (2554) และ เบญจา ยอดด าเนน-แอตตกจ และ กาญจนา ตงชลทพย. (2552) ไดกลาวไวในประเดนการวเคราะหขอมลแบบสามเสา ผลการวเคราะหขอมลแบบสามเสาของการวจยในครงนไดถกแสดงผลดงภาพท 4.36-4.39 โดยมการแบงประเดนการวเคราะหออกเปน 3 ประเดนหลกประกอบดวย

1. ประเดนดานภาวะผน าของผประกอบการประกอบไปดวย 1.1. ประเดนดานบคลกภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 1.2. ประเดนดานศกยภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย

2. ประเดนดานปจจยภายนอกทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย 3. ประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทส าคญของผน าธรกจสตารทอพใน

ประเทศไทย จากการประมวลผลเปรยบเทยบความเหนของคนทงสามกลมในประเดนตาง ๆ ท าใหผวจย

คนพบตวแปรทจะใชในการอภปรายการวจยตอไปดงน

227

227

ภาพท 4.36 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดานบคลกภาพของผน าสตารทอพในประเทศไทย

ทมา: ผวจย

228

228

ภาพท 4.37 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดานศกยภาพของผน าสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

229

229

ภาพท 4.38 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดานปจจยภายนอกของผน าสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

230

230

ตาราง

ภาพท 4.39 ภาพแสดงการเปรยบเทยบแบบสามเสาของกลมตวอยางทง 3 กลมในดานแนวทางการพฒนาผน าสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

231

4.6 กรอบแนวคดภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย ภาพท4.36 ถง 4.39 แสดงใหเหนวาโจทยในการวจยครงน ไดมการวเคราะหประเดนดาน

ภาวะผน าออกเปน 3 ประเดนหลก เมอท าการวเคราะหผานกระบวนการสามเสาโดยตดตวแปรท

ไมผานการตรวจสอบแบบสามเสาแลว ท าใหการวจยครงนสามารถสรปตวแปรหลกทเกยวของ

กบภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทยไดดงน

1. ประเดนดานภาวะผน าของผประกอบการประกอบไปดวย 1.1. ประเดนดานบคลกภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย โดยตวแปรทเกยวของและจะถกน ามาใชสรางกรอบแนวคดใหมประกอบดวย ตวแปรดานความมมานะ ตวแปรดานการเรยนร ตวแปรดานเปดรบสงใหม ๆ ตวแปรดานการมวสยทศน และตวแปรดานความกลาตดสนใจ 1.2. ประเดนดานศกยภาพทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย โดยตวแปรทเกยวของและจะถกน ามาใชสรางกรอบแนวคดใหมประกอบดวย ตวแปรดานการบรหารทม ตวแปรดานการควบคมตนเอง ตวแปรดานการโนมนาวใจ และตวแปรดานสรางความสมพนธ 2. ประเดนดานปจจยภายนอกทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทย โดยตวแปร

ทเกยวของและจะถกน ามาใชสรางกรอบแนวคดใหมประกอบดวย ตวแปรดานทมงาน และ ตวแปรดานลกคา

3. ประเดนดานแนวทางการพฒนาภาวะผน าทส าคญของผน าธรกจสตารทอพในประเทศไทยโดยตวแปรทเกยวของและจะถกน ามาใชสรางกรอบแนวคดใหมประกอบดวยตวแปรดานการสรางประสบการณ ตวแปรดานกระจกเงา ตวแปรดานการใหขอมล ตวแปรดานการสรางระบบนเวศ และตวแปรดานโคชชงและระบบพเลยง

จากขอสรปขางตนท าใหการวจยครงนสามารถสรปกรอบความคดใหมดงภาพท 4.40

232

232

ภาพท 4.40 ภาพแสดงกรอบวจยใหม ทมา: ผวจย

การบรณาการผลการศกษาเชงคณภาพผานการสมภาษณเชงลก และการสนทนากลม และเสรมขอมลดวยการวจยเชงปรมาณพบวา ลกษณะภาวะผน าทส าคญตอการเปนผประกอบการทส าเรจในการท าธรกจสตารทอพประกอบไปดวย 2 ประเดนหลกคอ ประเดนดานภาวะผ น าทเกยวของกบลกษณะบคลกภาพของผน าและศกยภาพของผน า นอกจากนงานวจยยงท าการศกษาปจจยภายนอกทสงผลตอความส าเรจของผน าสตารทอพและแนวทางในการพฒนาผน าทเหมาะสม หวขอดงกลาวประกอบไปดวยสวนประกอบทส าคญดงตอไปน ลกษณะบคลกภาพทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ

1. ความมมานะ (Perseverance) กลาวคอ ผทเปนผน าตองมความมงมน มความรกใครในสงทท าและพรอมจะทมเทและล าบากฟนฝาเพอเปาหมายระยะยาวของตน ความมมานะในทนรวมถงความทรหดอดทน ความพากเพยรทจะมงมนไปขางหนาอยางมวนยไมเพยงแคชวงระยะเวลาสน ๆ เทานน แตหมายถงการท าอยางตอเนองเปนระยะเวลาหลายป โดยท าอยางหนกเพอบรรลเปาหมายในอนาคต

2. ความชอบเรยนร (Learning) กลาวคอ ผทเปนผน าตองเรยนรอยเสมอ โดยเชอวาความรไมหยดนงอยกบท และการเรยนรเกดขนไดทกเวลา การเรยนรในทนรวมถงความสามารถในการรบฟงแนวความคดใหม การเรยนรทจะประยกตแนวความคดใหมกบสถานการณทเกดขนอยในปจจบน

3. การเปดกวางกบสงใหม (Openness) กลาวคอ ผน าธรกจสตารทอพตองไมปดกนตวเองจากการรบฟงสงตาง ๆ ไมวาจะเปนความเหนจากทมงาน ลกคา นกลงทน และพรอมทจะทดลองสงทไมเคยเกดขนมากอน การเปดกวางในทนมความหมายรวมถงเปดกวางตอแนวคดใหม ความเหนใหม หรอการทดลองแนวทางใหมดวย

4. การมวสยทศน (Visionary) กลาวคอ ผทเปนผน าองคกรตองเปนคนชอบถงความเปนไปไดในอนาคต (Futuristic) สามารถคาดการณหรอคนหาแนวโนมสงทจะเกดขนและน ามาเทยบเคยงเชอมโยงกบปจจบน และน ามาสรางเปนสนคา หรอบรการทสามารถตอบโจทยความตองการของลกคาในรปแบบทแปลกใหมได

5. ความกลาตดสนใจ (Decisive) กลาวคอ คนทเปนผน าองคกรตองเปนคนทกลาตดสนใจ การประนประนอม หรอการพดเพอรกษาน าใจโดยการบอกกลาวทางออมเปนสงไมเหมาะส าหรบผน า ผน าตองกลาจะพด จะท า หรอตดสนสงตาง ๆ แมวาจะมคนในทมไมเหนดวย แตความกลาตดสนใจนนตองมาพรอมกบความกลาทจะรบผดชอบกบความกลาตดสนใจทเกดขนดวย

234

ลกษณะศกยภาพทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ 1. ศกยภาพในการบรหารคน (People Management) กลาวคอผน าตองการบรหารการท างาน

ของคนในทมได โดยไมจ าเปนจะตองสรางระบบทแนนอน แตสามารถเปนการบรหารคนแบบหลวม ๆ โดยใหความยดหยนกบคนในองคกรในการเสนอความคดเหนใหม รวมถงการบรหารคนเพอกระตนใหคนตงใจ ผกพนกบองคกร(People Engagement) จนสรางเปนแรงบนดาลใจในการทมเทท างาน สรางสรรคสงใหม และยดถอวสยทศนของผน าในการขบเคลอนองคกร

2. ศกยภาพในการควบคมตนเอง (Self-Controlling) กลาวคอ ผน าองคกรตองสามารถควบคมตนเองไดในแงมมตาง ๆ รวมถง การควบคมอารมณ ควบคมสตในการท างาน ควบคมวนยในการท างาน ควบคมจรยธรรมในการท างานใหได และสงส าคญคอคนทเปนผน าตองรจกปลอยวางกบความลมเหลวและลกขนสใหม

3. ศกยภาพในการสรางความสมพนธกบผอน (Relationship Building) กลาวคอผน าองคกรตองสามารถจดระเบยบและสรางความสมพนธทเหมาะสมกบคนแตละคนได ไมวาจะเปนความสมพนธการเปนทรก ทนบถอ ของกลมนกลงทน การเปนบคคลทนานบถอของคนในทม หรอการเปนผทมความนาเชอถอในมมมองของลกคา

4. ศกยภาพในการโนมนาวใจผอน (Convincing Skill) กลาวคอ ผทเปนผน าตองสามารถโนมนาวผคนใหมความเชอเดยวกน สามารถขายความคด (Idea Selling)ใหกบบคคลอนได ไมวาจะเปนขายความเชอวาองคกรจะเตบโตใหกบทมงาน ขายความเชอวาองคกรจะมก าไรใหกบนกลงทน และขายความเชอวาสนคาและบรการสามารถตอบโจทยหรอปญหาของลกคาได

ลกษณะปจจยภายนอกทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ

1. ทมงาน (Team) ทมงานเปนตวแปรทส าคญทสดในทกชวงระยะการเตบโตของธรกจสตารทอพตงแตเรมตนโดยท ‘ทม’ผกอตงซงนบเปนหลกเรมตนขององคกรตองประกอบไปดวยคนทมความสามารถตางกนแตสามารถเตมเตมกนไดอยางครบถวน ไปจนถงทมทสรางการเตบโตใหกบองคกร ทมทสรางระบบและความมนคงใหกบบรษท และทมทนาเชอถอทจะท าใหนกลงทนยอมลงทนดวย ทกองคประกอบของความส าเรจของผน าลวนพงพงทมงาน ดงนนทมงานจงเปนปจจยภายนอกทมความส าคญอยางมากและผน าตองบรหารใหได

235

2. ลกคา (Customer) ลกคาเปนตวแปรส าคญทก าหนดการคงอยขององคกรเชนกนส าหรบผประกอบการธรกจสตารทอพนน ลกคาไมเพยงแตเปนผทซอสนคาและบรการ แตเปนผทให Feedback และเสนอแนวทางในการพฒนาใหกบองคกรดวย โดยเฉพาะอยางยงลกคาทเปนกลมธรกจ (Business to Business: B2B) ทสวนใหญจะเปนทงนกลงทนและลกคาไปพรอม ๆ กน ปจจยภายนอกดานลกคาจงเปนตวแปรทส าคญทผน าตองบรหารใหไดเชนกน

แนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย

1. การใหผน าไดเรยนรผานประสบการณ (Experiencing) โดยใหลองท าจรง ไดทดลองแกไขปญหา ลองผดและลองถกจรง กระบวนการลองผดลองถกในทนมไดหมายความวาใหทดลองลมเหลวโดยไมมการควบคม แตเปนการฝกฝนโดยการใหท าจรงภายใตการควบคมของตนทนทจ ากด หรอถามความผดพลาดเกดขนจะตองเปนความผดพลาดทเกดเรว (Fail Fast) ผดพลาดดวยตนทนทต า (Fail Cheap) และผดพลาดโดยการเรยนรไปขางหนา (Fail Forward)

2. การใหผน าไดเรยนรผานการกระจกเงา (Shadowing) หมายถง การใหผน าไดเรยนรดวยการคนหาบคคลตนแบบทเคยมประสบการณหรอเปนผเชยวชาญในหวขอดงกลาว โดยเรยนรวธคด วธการแกไขปญหา วธการรบมอกบสงตาง ๆ ดวยการเขาไปตามตดวถชวตบคคลนน ไมวาจะผานการอานชวประวต การพดคย การเขาไปรวมฝกงานดวย และน าสงทไดเรยนรมาประยกตใชกบกรณทตนเองเจอ

3. การใหผน าไดพฒนาผานการสรางระบบนเวศทเหมาะสม (Ecosystem) หมายถงการพฒนาจากสภาพแวดลอมทเหมาะสมแกการท าธรกจสตารทอพ โดยเชอวาเมอสภาพแวดลอมเอออ านวยแลวผคนจะหนมาใหความสนใจในการท าธรกจสตารทอพมากขน ซงชมชนเหลานนเองจะชวยสนบสนนใหผประกอบการสามารถพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมใหแกกนไดงายยงขน การสนบสนนผานระบบนเวศ รวมถงการสรางสถานทเหมาะสม กลมคนรอบตวทเหมาะสม ระบบเศรษฐกจ และวฒนธรรมทเหมาะสมแกผน า จะท าใหผน าในธรกจสตารทอพสามารถพฒนาตอไปได

4. การพฒนาผน าผานการใหชองทางในการเขาถงขอมลตาง ๆ (Information) หมายถง การพฒนาผน าโดยการสรางชองทางใหผน าสตารทอพในประเทศไทยมโอกาสเขาถงขอมลทเปนสากลและขอมลทเปนปจจบน (Update Information) โดยการเพมชองทางการเขาถง เชน การเขาถงสอ ขอมลจากสถาบนการศกษา สถาบนใหค าแนะน า รายงานระดบนานาชาต ฯลฯ และเพมโอกาสทางดานภาษาดวย เชน การสรางหนวยงานทชวยเหลอดาน

236

การแปลภาษา หนวยงานทใหความชวยเหลอดานการสนบสนนดานภาษาทไดมาตรฐาน ฯลฯ

5. การใหผน าไดพฒนาผานระบบพเลยงหรอการโคชชง (Coaching and Mentoring Program) หมายถงการพฒนาผน าดวยใชกระบวนการท างานรวมกนระหวางโคชซงเปนทงทปรกษาและผชวยตงค าถามทเหมาะสมเพอกระตนใหผรบการโคชไดตระหนกถงเรองส าคญบางอยางดวยมมมองทแตกตาง

บทท 5 สรปผลการวจย อภปรายผล และขอเสนอแนะ

การวจยเรองการศกษาภาวะผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย โดยมโจทยการวจยอยสามประเดนคอ 1.อะไรคอลกษณะภาวะผน าทเหมาะสมทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 2.อะไรเปนปจจยภายนอกทางดานบคคลทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย และ 3.แนวทางการพฒนาภาวะผน าของในธรกจสตารทอพของประเทศไทยเปนอยางไร ค าตอบของการวจยดงกลาวนนไดสรปประเดนตาง ๆ ในสวนของบทท 5 น ประกอบดวยการสรปผลการวจยทน าไปส โมเดลภาวะผน าธรกจสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย การอภปรายผลปญหาและขอจ ากดในการวจย และขอเสนอแนะในการวจยตอไปในอนาคต โดยมรายละเอยดดงตอไปน 5.1 สรปผลการวจย 5.2 อภปรายผลการวจย 5.3 ขอเสนอแนะ 5.1 สรปผลการวจย การบรณาการผลการศกษาเชงคณภาพผานการสมภาษณเชงลก และการสนทนากลม และเสรมขอมลดวยการวจยเชงปรมาณพบวา ลกษณะภาวะผน าทส าคญตอการเปนผประกอบการทส าเรจในการท าธรกจสตารทอพประกอบไปดวย 2 ประเดนหลกคอ ประเดนดานภาวะผ น าทเกยวของกบลกษณะบคลกภาพของผน าและศกยภาพของผน า นอกจากนงานวจยยงท าการศกษาปจจยภายนอกทสงผลตอความส าเรจของผน าสตารทอพและแนวทางในการพฒนาผน าทเหมาะสม หวขอดงกลาวประกอบไปดวยสวนประกอบทส าคญดงตอไปน 5.1.1 สรปผลการวจยของโจทยการวจยท 1 อะไรคอลกษณะภาวะผน าทเหมาะสมทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย งานวจยชนนไดมการก าหนดลกษณะของภาวะผ น าอย 2 มมมองหลกคอ ลกษณะบคลกภาพของผน า และศกยภาพของผน าโดยผลการวจยในแตละหวขอประกอบไปดวย

238

5.1.1.1 ลกษณะบคลกภาพทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ 1. ความมมานะ (Perseverance) กลาวคอ ผทเปนผน าตองมความมงมน มความรกใครในสงท

ท าและพรอมจะทมเทและล าบากฟนฝาเพอเปาหมายระยะยาวของตน ความมมานะในทนรวมถงความทรหดอดทน ความพากเพยรทจะมงมนไปขางหนาอยางมวนยไมเพยงแคชวงระยะเวลาสน ๆ เทานน แตหมายถงการท าอยางตอเนองเปนระยะเวลาหลายป โดยท าอยางหนกเพอบรรลเปาหมายในอนาคต

2. ความชอบเรยนร (Learning) กลาวคอ ผทเปนผน าตองเรยนรอยเสมอ โดยเชอวาความรไมหยดนงอยกบท และการเรยนรเกดขนไดทกเวลา การเรยนรในทนรวมถงความสามารถในการรบฟงแนวความคดใหม ๆ การเรยนรทจะประยกตแนวความคดใหม ๆ กบสถานการณทเกดขนอยในปจจบน

3. การเปดกวางกบสงใหม ๆ (Openness) กลาวคอ ผน าธรกจสตารทอพตองไมปดกนตวเองจากการรบฟงสงตาง ๆ ไมวาจะเปนความเหนจากทมงาน ลกคา นกลงทน และพรอมทจะทดลองสงทไมเคยเกดขนมากอน การเปดกวางในทนมความหมายรวมถงเปดกวางตอแนวคดใหม ๆ ความเหนใหม ๆ หรอการทดลองแนวทางใหม ๆ ดวย

4. การมวสยทศน (Visionary) กลาวคอ ผทเปนผน าองคกรตองเปนคนชอบถงความเปนไปไดในอนาคต (Futuristic) สามารถคาดการณหรอคนหาแนวโนมสงทจะเกดขนและน ามาเทยบเคยงเชอมโยงกบปจจบน และน ามาสรางเปนสนคา หรอบรการทสามารถตอบโจทยความตองการของลกคาในรปแบบทแปลกใหมได

5. ความกลาตดสนใจ (Decisive) กลาวคอ คนทเปนผน าองคกรตองเปนคนทกลาตดสนใจ การประนประนอม หรอการพดเพอรกษาน าใจโดยการบอกกลาวทางออมเปนสงไมเหมาะส าหรบผน า ผน าตองกลาจะพด จะท า หรอตดสนสงตาง ๆ แมวาจะมคนในทมไมเหนดวย แตความกลาตดสนใจนนตองมาพรอมกบความกลาทจะรบผดชอบกบความกลาตดสนใจทเกดขนดวย 5.1.1.2 ลกษณะศกยภาพทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ

1. ศกยภาพในการบรหารคน (People Management) กลาวคอผน าตองการบรหารการท างานของคนในทมได โดยไมจ าเปนจะตองสรางระบบทแนนอน แตสามารถเปนการบรหารคนแบบหลวม ๆ โดยใหความยดหยนกบคนในองคกรในการเสนอความคดเหนใหม ๆ รวมถงการบรหารคนเพอกระตนใหคนตงใจ ผกพนกบองคกร(People Engagement) จน

239

สรางเปนแรงบนดาลใจในการทมเทท างาน สรางสรรคสงใหม ๆ และยดถอวสยทศนของผน าในการขบเคลอนองคกร

2. ศกยภาพในการควบคมตนเอง (Self-Controlling) กลาวคอ ผน าองคกรตองการสามารถควบคมตนเองไดในแงมมตาง ๆ รวมถง การควบคมอารมณ ควบคมสตในการท างาน ควบคมวนยในการท างาน ควบคมจรยธรรมในการท างานใหได และสงส าคญคอคนทเปนผน าตองรจกปลอยวางกบความลมเหลวและลกขนสใหม

3. ศกยภาพในการสรางความสมพนธกบผอน (Relationship Building) กลาวคอผน าองคกรตองสามารถจดระเบยบและสรางความสมพนธทเหมาะสมกบคนแตละคนได ไมวาจะเปนความสมพนธการเปนทรก ทนบถอ ของกลมนกลงทน การเปนบคคลทนานบถอของคนในทม หรอการเปนผทมความนาเชอถอในมมมองของลกคา

4. ศกยภาพในการโนมนาวใจผอน (Convincing Skill) กลาวคอ ผทเปนผน าตองสามารถโนมนาวผคนใหมความเชอเดยวกน สามารถขายความคด (Idea Selling)ใหกบบคคลอนได ไมวาจะเปนขายความเชอวาองคกรจะเตบโตใหกบทมงาน ขายความเชอวาองคกรจะมก าไรใหกบนกลงทน และขายความเชอวาสนคาและบรการสามารถตอบโจทยหรอปญหาของลกคาได

5.1.2 สรปผลการวจยของโจทยการวจยท 2 อะไรเปนปจจยภายนอกทางดานบคคลทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพท

ประสบความส าเรจในประเทศไทย

ลกษณะปจจยภายนอกทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ 1. ทมงาน (Team) ทมงานเปนตวแปรทส าคญทสดในทกชวงระยะการเตบโตของธรกจ

สตารทอพตงแตเรมตนโดยท ‘ทม’ผกอตงซงนบเปนหลกเรมตนขององคกรตองประกอบไปดวยคนทมความสามารถตางกนแตสามารถเตมเตมกนไดอยางครบถวน ไปจนถงทมทสรางการเตบโตใหกบองคกร ทมทสรางระบบและความมนคงใหกบบรษท และทมทนาเชอถอทจะท าใหนกลงทนยอมลงทนดวย ทกองคกรประกอบของความส าเรจของผน าลวนพงพงทมงาน ดงนนทมงานจงเปนปจจยภายนอกทมความส าคญอยางมากและผน าตองบรหารใหได

2. ลกคา (Customer) ลกคาเปนตวแปรส าคญทก าหนดการคงอยขององคกรเชนกนส าหรบผประกอบการธรกจสตารทอพนน ลกคาไมเพยงแตเปนผทซอสนคาและบรการ แตเปนผท

240

ให Feedback และเสนอแนวทางในการพฒนาใหกบองคกรดวย โดยเฉพาะอยางยงลกคาทเปนกลมธรกจ (Business to Business: B2B) ทสวนใหญจะเปนทงนกลงทนและลกคาไปพรอม ๆ กน ปจจยภายนอกดานลกคาจงเปนตวแปรทส าคญทผน าตองบรหารใหไดเชนกน

5.1.3 สรปผลการวจยของโจทยการวจยท 3 แนวทางการพฒนาภาวะผน าของในธรกจสตารทอพของประเทศไทยเปนอยางไร แนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทย

1. การใหผน าไดเรยนรผานประสบการณ (Experiencing) โดยใหลองท าจรง ไดทดลองแกไขปญหา ลองผดและลองถกจรง กระบวนการลองผดลองถกในทนมไดหมายความวาใหทดลองลมเหลวโดยไมมการควบคม แตเปนการฝกฝนโดยการใหท าจรงภายใตการควบคมของตนทนทจ ากด เปนความผดพลาดทเกดเรว (Fail Fast) ผดพลาดดวยตนทนทต า (Fail Cheap) และผดพลาดโดยการเรยนรไปขางหนา(Fail Forward)

2. การใหผน าไดเรยนรผานการกระจกเงา (Shadowing) หมายถง การใหผน าไดเรยนรดวยการคนหาบคคลตนแบบทเคยมประสบการณหรอเปนผเชยวชาญในหวขอดงกลาว โดยเรยนรวธคด วธการแกไขปญหา วธการรบมอกบสงตาง ๆ ดวยการเขาไปตามตดวถชวตบคคลนน ไมวาจะผานการอานชวประวต การพดคย การเขาไปรวมฝกงานดวย และน าสงทไดเรยนรมาประยกตใชกบกรณทตนเองเจอ

3. การใหผน าไดพฒนาผานการสรางระบบนเวศทเหมาะสม (Ecosystem) หมายถงการพฒนาจากสภาพแวดลอมทเหมาะสมแกการท าธรกจสตารทอพ โดยเชอวาเมอสภาพแวดลอมเอออ านวยแลวผคนจะหนมาใหความสนใจในการท าธรกจสตารทอพมากขน ซงชมชนเหลานนเองจะชวยสนบสนนใหผประกอบการสามารถพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมใหแกกนไดงายยงขน การสนบสนนผานระบบนเวศ รวมถงการสรางสถานทเหมาะสม กลมคนรอบตวทเหมาะสม ระบบเศรษฐกจ และวฒนธรรมทเหมาะสมแกผน า จะท าใหผน าในธรกจสตารทอพสามารถพฒนาตอไปได

4. การพฒนาผน าผานการใหชองทางในการเขาถงขอมลตาง ๆ (Information) หมายถง การพฒนาผน าโดยการสรางชองทางใหผน าสตารทอพในประเทศไทยมโอกาสเขาถงขอมลทเปนสากลและขอมลทเปนปจจบน (Update Information) โดยการเพมชองทางการเขาถง เชน การเขาถงสอ ขอมลจากสถาบนการศกษา สถาบนใหค าแนะน า รายงานระดบนานาชาต ฯลฯ และเพมโอกาสทางดานภาษาดวย เชน การสรางหนวยงานทชวยเหลอดาน

241

การแปลภาษา หนวยงานทใหความชวยเหลอดานการสนบสนนดานภาษาทไดมาตรฐาน เปนตน

5. การใหผน าไดพฒนาผานระบบพเลยงหรอการโคชชง (Coaching and Mentoring Program) หมายถงการพฒนาผน าดวยใชกระบวนการท างานรวมกนระหวางโคชซงเปนทงทปรกษาและผชวยตงค าถามทเหมาะสมเพอกระตนใหผรบการโคชไดตระหนกถงเรองส าคญบางอยางดวยมมมองทแตกตาง

5.2 อภปรายผลการวจย 5.2.1 อภปรายผลการวจยของโจทยการวจยท 1

5.2.1.1 ลกษณะบคลกภาพทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ การอภปรายผลในสวนนของบคลกภาพประกอบไปดวย 3 กลมหลกคอ

กลมท 1 ตวแปรทถกตดออก หมายถงกลมตวแปรทผานการทบทวนวรรณกรรมและพบวาเปนตวแปรดานภาวะผน าทเกยวของกบผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย แตเมอผานการท าวจยในครงนแลวพบวาตวแปรดงกลาวไมไดมความส าคญมากนกจงถกตดออกจากกลมตวแปรใหมในการวจยครงน

กลมท 2 ตวแปรทยงคงอย หมายถงกลมตวแปรทผลจากการทบทวนวรรณกรรมเปนตวแปรดานภาวะผน าทเกยวของกบผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย กบผลการวจยในครงนมผลตรงกน

กลมท 3 ตวแปรใหมทเพมขนมา หมายถงกลมตวแปรทไมไดปรากฎวาเปนตวแปรทส าคญดานภาวะผน าทเกยวของกบผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทยจากการทบทวนวรรณกรรม แตผลการวจยในครงนกลบแสดงใหเหนวาตวแปรดงกลาวมความส าคญ

242

ภาพท 5.1 การอภปรายลกษณะบคลกภาพทส าคญของผประกอบการทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

กลมท 1 กลมตวแปรทถกตดออก กลมท 1.1: ดานการเขาสงคม และความสนโดษ (Extraversion Vs Introversion) การทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 แสดงใหเหนวา บคคลทมลกษณะชอบเขาสงคม(Extraversion) เปนคณลกษณะของผน าทประสบความส าเรจมากกวาผทชอบความสนโดษ ในขณะทจากการวจยในครงนคนพบวา ผใหสมภาษณลงความเหนวาการเปนผทชอบเขาสงคมมไดเปนคณลกษณะหลกทท าใหผน าประสบความส าเรจ ตรงกนขามผทชอบความสนโดษสามารถเปนผน าทประสบความส าเรจไดเชนกน ความคดเหนในการวจยครงนตรงกบ งานวจยของ Cain (2013) ทไดแสดงความคดเหนถงความส าเรจของกลมคนทชอบความสนโดษ (Introversion) เคนไดแบงคนอยางคราว ๆ เ ปน 2 ประเภท คอคนทชอบสงคม (Extrovert) และคนชอบความสนโดษ (Introversion) สามารถประสบความส าเรจไดเชนกน เนองจากคนทชอบความสนโดษมแนวโนมทจะสามารถอดทนท าสงตาง ๆ ไดนานกวา มความสมพนธกบบคคลตาง ๆ ในรปแบบทลกซงกวา ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณจากภทร เถอนศร ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) ของ Sellsuki กลาวไววา “ทกวนนเราไมไดท าธรกจอยคนเดยว ทมของผมมผกอตง

243

เรมตนตง 5 คน และทกคนมบทบาทเปนผน าในแตละสวนงาน และส าคญตอหนวยงานทงนน และผน าทง 5 น ถาจะนบกนจรง ๆ คนทเปนลกษณะบคลกภาพชอบเขาสงคมมไมถงครงดวยซ า แตเราชวยงานกนไดด และเตมเตมในสวนททมเราขาดได” และยงสอดคลองกบ พณชต กตตปญญางาม ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของ Accrevo กลาวไววา “การเปนคนชอบเขาสงคมมนด แตการม Network เยอะ ไมไดหมายความวา Network นนจะมคณภาพ และแนนอนวาคณภาพของความสมพนธไมไดเกยวของกบการเปนคนชอบเขาสงคม” กลาวโดยสรปคอแมวาลกษณะคณลกษณะของผน าทชอบเขาสงคมจะประสบความส าเรจมากมายแตการทผน ามคณลกษณะทชอบความสนโดษมโอกาสทจะประสบความส าเรจเชนเดยวกน กลมท 1.2: ดานการใชเหตผลและการใชอารมณ (Rational Vs Emotional) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ซงคนพบวาบคคลทตดสนใจหรอท าสงตาง ๆ โดยใชเหตผลเปนหลกเปนคณลกษณะทส าคญของผน า อยางไรกตาม จากการวจยในครงนพบวา แมวาคณลกษณะของผใชเหตผลจะจ าเปนในการเปนผทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพมากกวาการเปนผทชอบใชอารมณ แตจากผลการวจยในครงนผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวาการเปนผทท าสงตาง ๆ โดยใชอารมณเปนทตงเปนผทประสบความส าเรจเชนเดยวกน จากงานวจยของ Damasio (1988) ไดแสดงผลของการวจยถงความลมเหลวของผ ทใหความส าคญกบเหตผลเปนหลก โดยการทดลองของดามาซโอไดท ากบคนไขทมปญหาเนองอกในสมองและเขาตองผาตดเอาสมองสวนทเกยวของกบอารมณออกไป คนไขดงกลาวยงสามารถใชชวตไดตามปกต มความเฉลยวฉลาดและสามารถวเคราะหสงตาง ๆ ตามเหตผลทควรจะเปน โดยสมมตฐานในการทดลองครงนคอ ถาอารมณของคนเปนเรองไรเหตผล คนทไรอารมณอยางคนไขของเขานาจะสามารถตดสนในไดดกวาคนทวไป ตรงกนขามผลการทดลองของดามาซโอกลบพบวา คนไขของเขาไมสามารถตดสนใจไดดแมแตเรองเลก ๆ นอยเพราะพวกเขาไมรสกถงอารมณใด ๆ กบสงนน ทกอยางถกวเคราะหผานกระบวนการถกผด การวเคราะหเปรยบเทยบ การเหตผลมาประกอบกลาตดสนใจ คนกลมนใชเวลาในการคดและตดสนใจนานกวาคนทวไป และเนนทการค านงถงสงทขอมลสามารถพสจนไดเทานน คนกลมนมแนวโนมท าตวหางเหนกบบคคลรอบขาง และเนนทการคยแตสงทมสาระเทานน และทายทสดคนกลมนจะไมสามารถดงดดคนรอบขางไวไดแมแตคนในครอบครวของตนเอง Lehrer (2010) ไดแสดงความคดเหนสอดคลองเกยวกบประเดนของความส าคญของการเปนผทมเหตผลไววา การเปนคนมเหตผลไมไดสามารถชวยใหใครประสบความส าเรจทยงใหญได

244

จากการวจยของโจนา เลฮเรอพบวา เหตผลเปนอปสรรคตอความกลาตดสนใจทด เพราะการใชเหตผลตององอยบนฐานของขอมล ความนาจะเปน การเปรยบเทยบวเคราะหผานตวเลขหรอสงทจบตองไดเปนหลก ในขณะทโลกยคปจจบนมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวตลอดเวลา ตวแปรทสงผลใหเกดการเปลยนแปลงเปลยนไปทกเมอ และแทบจะเปนไปไมไดเลยทจะไดขอมลทกอยางครบถวน ดงนนคนทท าอะไรตามสญชาตญาณ หรอไมตององกบเหตผลตลอดเวลากลบสามารถตดสนใจไดดกวา Ariely and Jones (2013) ไดแสดงความคดเหนในทศทางเดยวกน วาการเปนผทท าอะไรตามอารมณมากกวาเหตผลไมไดหมายความวาจะเปนเรองทไมด โดยไดกลาววาหลายครงคนทใชอารมณในการตดสนใจจะประสบความส าเรจไดมากกวา เนองจากในทางชวภาคของมนษยถกขบเคลอนดวยอารมณมากกวาเหตผล การท าธรกจดวยอารมณจะสรางแรงผลกดน และท าใหผท าธรกจพรอมจะตอสกบอปสรรคมากกวาผทวเคราะหหรอท าสงตาง ๆ ดวยเหตผลและขอมลทม กลาวคอเมอเผชญกบอปสรรค ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณจากธรบลย อรยสทธวงศผกอต ง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Builk One Group ไดกลาวไววา “การบรหารโดยเอาเหตผลมาคยกนเปนหลกนาจะเหมาะกบธรกจของเราซงเปนธรกจแบบ B2B แตถาเปนพวกธรกจส าหรบ End User หรอพวก B2C การบรหารโดยเนนทคนทเขาถงอารมณคนไดนาจะมดกวา” และยงสอดคลองกบนพพล อนกลวทยา ผกอตงและผบรหารการจดการ (COO) สตารทอพ Take me Tour ไดกลาวไววา “ชวงแรกการตดสนใจ การจดการ การบรหารความสมพนธมนไมไดมทางเลอกหรอขอมลมาก แรก ๆ ของการท าธรกจมนคงเปนอารมณ และ ความต งใจจรงของแตละคนมากกวา” กลาวโดยสรปคอแมวาการตดสนใจทดคอการตดสนใจภายใตขอมลและเหตผลทปรากฎ อยางไรกตามเนองจากการเปลยนแปลงทรวดเรวและรนแรงของโลก ท าใหขอมลทไดมาเปนเพยงขอพสจนสงทเคยเกดขนในอดตและอาจจะไมไดสะทอนอนาคตทแทจรง ภายใตความไมแนนอนเชนนเองทการตดสนใจภายใตอารมณเขามามบทบาทอยางมาก การตดสนใจภายใตอารมณท าใหผประกอบการมความกลาทจะท าสงทดเปนไปไมได มความตงใจทจะฝาฟนอปสรรคทตามเหตผลแลวควรจะเลกท าตงแตแรก มความกลาทจะเสยงกบความไมแนนอน ทงนการตดสนใจผานการใชเหตผลมไดเปนเ รองทผดพลาดดงท Howard and Howard (2000) ไดแสดงความดดเหนถงความส าคญของการใชเหตผลในการท าธรกจเชนกน เพยงแตการท าธรกจแบบสตารทอพอาจตองค านงถงการเขาใจผคน และใหความส าคญกบอารมณ ความรสกไมตางจากการใชเหตผล

245

กลมท 1.3: การวางแผนและการจดระบบ และ การปรบตวตอการเปลยนแปลง (Planning Vs Perceiving) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ซงไดแสดงใหเหนวาการเปนผทชอบการวางแผน และการจดระบบเปนคณลกษณะทส าคญของผน า อยางไรกตามการวจยในครงนพบวา การจดระบบ วางแผนกอนท าสงตาง ๆ ไมไดเปนตวแปรทส าคญมากนก ผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวา การเปนผประกอบการสตารทอพหมายถงการเปนผน าทตองรบมอกบการเปลยนแปลงตลอดเวลา การวางแผนทเกดขนมกจะเปนการวางแผนเพอการปรบเปลยนแผน ไมไดเปนการวางแผนเพอตงเปาหมาย หรอก าหนดแผนงานอยางทบคคลทวไปกลาวถง ดงนนแมวาการวางแผนจะท าใหผประกอบการรวาจะตองท าอะไรลวงหนา แตการปรบตว ปรบแผนตามสถานการณส าคญเชนกน Chan and Chan (2005) ไดแสดงใหเหนถงมมมองของความส าคญทงดานการวางแผนงาน การจดการอยางเปนระบบ และการปรบตวตอความยดหยนในรปแบบของการวเคราะหผานแนวคดภาวะผ น าแบบแลกเปลยน(Transactional Leadership) และภาวะผ น าแบบตามสถานการณ(Transformational Leadership) โดยพบวาความสามารถในการจดการไมวาจะเปนการวางระบบมาตรฐาน การวางแผนงาน และการก าหนดเปาหมายซงเปนสวนหนงของผน าแบบแลกเปลยนเปนความสามารถทจ าเปนในการบรหารงาน แตอยางไรกตามความสามารถในการปรบเปลยนตามสถานการณส าคญเชนกน โดยภายในการทดลองพบวาผน าทประสบความส าเรจตองประกอบไปดวยลกษณะของผน าทงสองประเภทดวยกน Pulakos, Arad, Donovan and Plamondon (2000) ไดแสดงความคดเหนวาความสามารถในการปรบตวในทท างานเปนสงทจ าเปนอยางมาก การปรบตวตอสถานการณและสงทเกดขนสงตอผลงานของบคคลนนอยางมาก คนทพรอมจะปรบตวตามขอมลใหม สถานการณใหม หรอการเตรยมพรอมทจะรบมอตอการเปลยนแปลงอยตลอดเวลาจะไดเปรยบมากกวาคนทคาดหวงจะท าอะไรเดม ๆ จากการทดลองพบวาผทไดรบการประเมนวามความสามารถในการปรบตวในทท างาน(Job Adaptability Inventory) สามารถท าผลงานออกมาไดดกวาคนทไดคะแนนต า ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณของดารน สทธพงษ กรรมการผบรหารสตารทอพ Indie Dish ไดกลาวถงประเดนดงกลาวในบทสมภาษณไววา “ทกวนนตวเองเปนคนทตดชอบวางแผน ชอบคดเยอะมาก จนบางครงคดมากไปจนไมไดท า อนนเปนนสยทตองมาแกตอนทไดเรมเปนสตารทอพนแหละ” และยงสอดคลองกบ พงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) สตารทอพ Freshket ไดกลาวไววา “ปรชญาของผประกอบการสตารทอพ คอการ

246

รบลอง และรบลมใหเปน การลมทถกตองหมายถง Fail Fast, Fail Cheap and Fail Forwardไมใชการวางแผนใหสมบรณแบบแลวคอยท า” กลาวโดยสรปคอแมวาแมวาการวางแผนและการวางระบบงานจะมความจ าเปนการตอการท าธรกจโดยรวม อยางไรกตามในกรณของธรกจสตารทอพกลบใหความสามารถในการรบมอ และปรบตวตอการเปลยนแปลง และการมทศนคตทดในการปรบเปลยนแผนโดยไมยดตดกบแผนเดมเชนกน โดยมองวาความสามารถในการปรบตวหรอการวางแผนใหนอย และเนนการลองผดลองถกเปนคณลกษณะทส าคญของผน าธรกจสตารทอพตองการมากกวา เนองจากสถานการณและความไมแนนอนของธรกจสตารทอพท าใหผน าตองมความสามารถในการปลอยวาง ไมยดตดกบแผนทวางไวมากนก กลมท 2 กลมตวแปรทยงคงอย กลมตวแปรในกลมนประกอบไปดวย 2 ตวแปรคอ ตวแปรดานวสยทศน และ ตวแปรดานการเปดรบสงใหม ๆ ซงจากการทบทวนวรรณกรรม และผลวจยออกมามผลทสอดคลองกน กลาวคอ กลมท 2.1. ตวแปรดานวสยทศน ตวแปรดานวสยทศนจากการวจยพบวา ผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวเปนคณลกษณะของผน าทส าคญในการเปนผประกอบการทประสบความส าเรจ ซงตรงกบงานวจยของ Connelly, Gilbert, Zaccaro, Threlfall, Marks, and Mumford (2000 , pp. 65-86) ) ไดท าการศกษาลกษณะบคลกภาพผน าของทหารในสหรฐอเมรกา โดยพบวาลกษณะของผน าทพบมากทสดในกองทพคอผ ทมลกษณะบคลกภาพลกษณะของผมวสยทศน นอกจากน Cohen, Ornoy, and Keren (2013, pp. 78-87) ไดท าการศกษาลกษณะบคลกภาพของผจดการโครงการในธรกจตาง ๆ ถงลกษณะนสยทจ าเปนของผจดการในธรกจ จากการวจยพบวาลกษณะนสยของผน ามลกษณะคลายกนคอลกษณะบคลกภาพแบบ NTJ (Intuitive, Thinking and Judging) กลาวคอเปนบคคลทใหความส าคญกบวสยทศน การคดตามหลกเหตผล และการวางแผนและท าตามอยางมวนย

ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณดร.มลลกา สงขสนท อาจารย และผอ านวยการหนวยงาน Student Entrepreneurship Development Academy ของมหาวทยาลยสรนารไดแสดงความคดเหนไววา “คนทจะประสบความส าเรจในธรกจนคอคนทมความคดทแตกตาง มมมมองตอโลกในอนาคตทไมเหมอนใคร และสามารถเชอมโยงความตางนนเขากบความตองการ

247

ของผคนในชวตจรงได” และยงสอดคลองกบ ดร.พณชต กตตปญญางาม ผกอตงและ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Accrevo ไดกลาวไววา “สงทผน าตองมคอความสามารถในการคาดการณสงทจะเกดขนในอนาคตได โดยการเชอมโยงแนวโนมทเกดขนในปจจบนไปสอนาคต”

กลาวโดยสรปคอแนวคดทไดจากการวจยในครงนและการทบทวนวรรณกรรมในสวนของการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ใหความเหนตรงกนวาบคลกภาพดานวสยทศนเปนบคลกภาพทจ าเปนในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ กลมท 2.2 ตวแปรดานการเปดรบสงใหม ๆ ตวแปรดานการเปดรบสงใหม ๆ ผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวมเปนคณลกษณะของผน าทส าคญในการเปนผประกอบการทประสบความส าเรจ ซงตรงกบงานวจยของ Cable and Judge (2003, pp.197-214) ไดท าการวจยโดยเกบขอมลจากผน าองคกรทวโลกพบวา ผน าทวโลกมลกษณะบคลกภาพทตรงกนหาประเดน โดยหนงในประเดนทส าคญคอการเปนผน าทมบคลกภาพแบบเปดรบสงใหม ๆ แนวคดขางตนสอดคลองกบ Judge, Bono, Ilies, and Gerhardt (2002, pp.765-780) ทไดกลาววาผน าทดตองเปดรบความคดเหนใหม เปดรบประสบการณใหม และตองคอยปรบปรงพฒนาสงใหมอยเรอย ๆ นอกจากน Howard and Howard (2000) ไดกลาวตรงกนอกดวยวา การเปดรบสงใหมเปนบคลกภาพทส าคญของผน า

ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณ ภาชร ฑรกฤษณา ผบรหารกลม Dtac Accelerator ไดกลาวถงกระบวนการรบฟงไววาเปนกระบวนการเรมตนในการพฒนาธรกจของสตารทอพซงประกอบไปดวย

การเปดรบมมมองใหม ของผน าธรกจ การน าแนวคดทไดรบมาลองทดลองสรางแบบจ าลองหรอบรการทเหมาะสม การน ามาลองใชจรงและตรวจสอบวดผลความส าเรจทเกดขน การเรยนรความลมเหลวทเกดขนและความส าเรจทพบ

และยงสอดคลองกบสตารทอพรายอนๆทเหนดวยเชนเดยวกนอกดวย กลาวโดยสรปคอแนวคดทไดจากการวจยในครงนและการทบทวนวรรณกรรมในสวนของ

การทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ใหความเหนตรงกนวาบคลกภาพดานการเปดรบสงใหมๆเปนบคลกภาพทจ าเปนในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ

248

กลมท 3: ตวแปรใหม กลมท 3.1 ความมมานะ (Perseverance) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ในหวขอ 2.3.1.4 ไดกลาวถงตวแปรดานบคลกภาพมมานะในลกษณะบคลกภาพอน ๆ เพมเตม ซงลกษณะบคลกภาพดงกลาว ตรงกบงานวจยของ Bass and Stogdill (1990) ทไดกลาวถงคณลกษณะของผทมความสามารถในการอดทนตอความเครยด(Tolerance of stress) หรอ งานวจยจาก Shook, Priem, and McGee (2003, pp. 379-399) ทกลาวถงความส าคญของความตงใจของผประกอบการ แตโดยรวมแลวประเดนดงกลาวมไดถกกลาวถงโดยตรงวาเปนประเดนทส าคญหลกทควรใหความส าคญ ในขณะทการวจยครงนพบวาตวแปรเรองความมมานะเปนตวแปรทส าคญในการเปนผประกอบการสตารทอพทส าเรจ ซงพบวาตรงกบแนวคดดงตอไปน Duckworth, Peterson, Matthews and Kelly (2007) ไดอธบายความมมานะในรปแบบค าวา Grit (ความมมานะ) โดยใหนยามวาความมมานะหมายถง ความใฝฝน ความรกใครทพรอมจะทมเทและล าบากฟนฝาเพอเปาหมายระยะยาวของตน ความมมานะในทนรวมถงความทรหดอดทน ความเพยรทจะมงมนไปขางหนาอยางมวนยเปนเวลาหลายป โดยท าอยางหนกเพอใหอนาคตทตองการเกดขนจรง จากงานวจยของ ดกเวรธไดท าการทดลองกบกลมทหารทคายเวสพอยทโดยหาวาอะไรเปนปจจยทจะแบงแยกระหวางคนทยอมแพและลาออกไปกอนกบคนทจะไปตอได และคนอยตอกบคนทมผลงานยอดเยยม สงทการวจยครงนคนพบคอ คนทประสบความส าเรจไมใชคนทเกงทสด ไมใชคนทมเครอขายดทสด และไมใชคนทร ารวยกวา แตเปนคนทมความพยายามมากกวา Colvin (2010) ไดอธบายถงคณลกษณะของความมมานะในชอ การฝกฝนอยางจดจอ(Deliberate Practice) โดยแสดงความคดเหนวาความส าเรจของบคคลทกคนลวนแตเกดขนจากความตงใจ ท าและฝกฝนอยางตอเนองมากกวามาจากพรสวรรคทบคคลนนมอยแลวมาตงแตตน เปนการตงมนสงทตวเองตองการและฝกฝนท าอยางตอเนอง นอกจากนงานวจยของ Claro, Paunesku, and Dweck (2016) จากมหาวทยาลยสแตนฟอรด ไดท าการวจยโดยเกบขอมลของเดกในโรงเรยนมามากกวา 10 ป โดยเกบขอมลกบกลมตวอยาง 400 คนทโรงเรยน 10 แหงในนวยอรค งานวจยดงกลาวไดก าหนดกลมทดลองสองกลมคอ กลมทชนชมเดกทความฉลาด และกลมทชนชมเดกทความพยายาม จากการวจยพบวายงเดกถกสนบสนนใหยดตดกบความส าเรจเดกจะยงกลวความลมเหลวและไมกลาท าสงทยากขน ในขณะทการสนบสนนความพยายามกลบท าใหเดกเรยนรทจะท าอะไรทาทาย และพฒนาไปสสงทยากกวามากขน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณดงท Sahib Anandsongvit ผกอต ง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Seekster ไดกลาวไววา “ทกคนทท าสตารทอพจะม

249

ชวงเวลาหนงท แยละ เงนหมด เทคโนโลยไมเสถยร พนกงานลาออก คนพวกนเอาเงนของตวเองทมมาสหมดแลว ทกอยางดมดแปดดาน ไมมทางไปตอ ถาเปนคนทวไปคงยอมแพ และเลกท าไปแลว ผมเหมอนกนถายอมแพตอนนนคงไมม Seekster ในทกวนน อยางสถานการณนถาเกดขนแลวคดวาแยละ ไปตอไมไดละมนคงจะไมมทางไปตอจรง ๆ แตถาเปนคนทไมยอมแพ เขาจะกลบมาดใหม และคดวาถาจะไปตอจะท ายงไงด เขาจะเนนทวธการไปตอ ไมใชมาจดจออยกบปญหาเทานน” และยงสอดคลองกบนพพล อนกลวทยา ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Take Me Tour แสดงความคดเหนตรงกนไววา “ผมตอสมากนะ ผมเปนคนทะเยอทะยาน และคดเสมอวาทกสงเปนไปไดถาเราพยายามมากพอ ผมเองเปนคนเรยนไมเกง แตทกวนนเปนผบรหารทนไดเพราะพรอมสไปกบพนกงานและบรษทแหงน” กลมท3.2: การเรยนร (Learning) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ในหวขอ 2.3.1.4 ไดกลาวถงตวแปรดานบคลกภาพการชอบการเรยนรในลกษณะบคลกภาพอน ๆ เพมเตม ซงลกษณะบคลกภาพดงกลาวตรงกบ งานวจยของ Yang (2016) หรองานวจยของ Tan and Tan (1999, pp. 15-31) ซ งไดก ลาวถงความส าคญของผน าทตองมการพฒนาและเรยนรอยางตอเนอง แตอยางไรกตามตวแปรดงกลาวเมอเทยบกบตวแปรอนในสวนของการทบทวนวรรณกรรมแลว คณลกษณะการชอบเรยนรกลบมไดเปนตวแปรทส าคญนก ในขณะทการวจยในครงนพบวาคณลกษณะของการเปนผทชอบเรยนรเปนหนงในคณลกษณะทจ าเปนในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจซงพบวาตรงกบแนวคดตอไปน Rath (2007) ไดใหค านยามของบคลกภาพของผทมความใฝรวา หมายถง คนทชอบทเรยนรสงใหม ๆ กระบวนการการเรยนรเปนสงทนาตนเตนยงกวาผลลพธทได บางสงทอาจจะดเหมอนจะไมไดมประโยชนมากนกในสายตาคนอน แตในสายตาคนกลมนจะมองวากระบวนการคนหา การฝกฝนเปนกระบวนการทนาตนตาตนใจ แนวคดการเปนผใฝรไดถกกลาวถงโดย Buckingham (2011, pp.124-141) วาเปนหนงในคณสมบตทส าคญของผน า บคลกภาพลกษณะนจะตนเตนกบสงทไมเคยรมากอน ในขณะทคนบางกลมจะหวาดกลวกบการเปลยนแปลงและเลอกทอยกบความสะดวกสบาย)Comfort Zone( แตผน าทประสบความส าเรจตองไมเปนอยางนน คนเปนผน าตองฉลาดและวองไวในการรบรสงตาง ๆ พรอมท าในสงทไมเคยท ามากอน ความอยากรอยากเหนมาพรอมกบความคลมเครอ Wiseman, McKeown and Covey (2010) ไดแสดงความเหนถงความส าคญของบคลกภาพการเปนผใผรของผน าในยคทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวไววา ผน าจะตองเปนคนทไมท าตว

250

เปนน าเตมแกวทรอบรไปทกอยาง โดยเฉพาะในยคปจจบนทไมมใครรอะไรไปทกอยาง ตรงกนขามผน าทเหมาะในโลกยคปจจบนตองมคณสมบตในการกระตนความคดเพอใหคนในทมหาความรเพอเตมในฐานะผทาชง ทตองหาขอมลมาหกลางสมมตฐานของตน ไมใชหาทมทเปนผ ตามทคอยฟงค าสงเทานน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณSahib Anandsongvit ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Seekster ไดแสดงความคดเหนไววา “การท าธรกจสตารทอพมนเหมอนกบการเลน Roller Coaster ทกอยางทคณคดวารดอาจจะไมใชท งหมดเลย สงทรอาจจะกลายเปนความรเกาทไมมประโยชนไดตลอดเวลา ดงนนคนเปนสตารทอพจงตองเรยนรใหทนกบการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา” ความเหนดงกลาวสอดคลองกบทพงษลดา พะเนยงเวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Freshket ไดกลาวไววา “ผน าทท าธรกจสตารทอพตองมความเชออยางหนงวา ไมมอะไรอะไรทท าไมไดแคตอนนเรายงไมรวธการท ามนเทานนเอง และการคนหาวธทถกตองตองอาศย Growth Mindset หรอความเชอทวา ไมมอะไรทเรยนรไมได ทกอยางสามารถเรยนรได และแนวคดตาง ๆ สามารถเปลยนได หรอแมแตความจรงททกคนเชอวาถกตองอาจจะเปลยนไปไดตามบรบทหรอขอมลใหมเสมอ” กลมท 3.3 ความกลาตดสนใจ (Decisive) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ในหวขอ 2.3.1.4 ไดกลาวถงตวแปรดานบคลกภาพความกลาตดสนใจในลกษณะบคลกภาพอน ๆ เพมเตม ซงลกษณะบคลกภาพดงกลาวตรงกบ งานวจยของ Spencer and Spencer (1993) หรองานวจยของ Shook, Priem, and McGee (2003, pp. 379-399) ซงไดกลาวถงความส าคญของผน าทตองมความกลาในการตดสนใจ ไวกอนหนานในสวนของการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 แตอยางไรกตามตวแปรดงกลาวเมอเทยบกบตวแปรอนในสวนของการทบทวนวรรณกรรมแลว คณลกษณะการกลาตดสนใจกลบมไดเปนตวแปรทส าคญนก ในขณะทการวจยในครงนพบวาคณลกษณะของการเปนผ ทกลาตดสนใจเปนหนงในคณลกษณะทจ าเปนในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจ ซงพบวาตรงกบแนวคดตอไปน Rath (2007) ไดแสดงความคดเหนทกลาตดสนใจกลมนไวในนาม ผน านกบญชาการ โดยใหค านยามของลกษณะบคลกภาพเชนนวาหมายถงคนทมเปาหมายหลกไวในใจและจะท าทกอยางเพอจดการใหคนอนเชอตาม และท าสงทสอดคลองกบเปาหมายของตนใหได ลกษณะของคนเชนนจะเปนคนทไมกลวการเผชญหนา เพราะพวกเขาเชอวาการเผชญหนาจะน าไปสการแกปญหาได นอกจากน Sommer, Loch, and Dong (2009) ไดแสดงความคดเหนถงความสามารถในการกลาตดสนใจลองผดลองถกของผประกอบการสตารทอพผานมมมองการรบมอกบความเสยง จาก

251

งานวจยพบวาผน าธรกจสตารทอพตองรบมอกบความเสยงอยางมาก ไมวาจะเปนการไมมขอมลทไมเพยงพอกบการตดสนใจเนองจากเปนธรกจแบบใหมทไมเคยเกดขนมากอน การเปนธรกจขนาดเลกทไมมปจจยสนบสนนดานเทคโนโลยเทาองคกรขนาดใหญและอน ๆ อกมากมาย ท งน Sommer, Loch และ Dong ไดท าการวจยและสรปวาการรบมอกบความเสยงทดทสดของธรกจสตารทอพมใชการใชเครองมอจดการกบความเสยงทมมา แตเปนการยอมรบความเสยง ยอมรบความไมแนนอนและความซบซอนทไมมากไวตงแตตน การบรหารเชนนเรยกวาการบรหารแบบลองผดลองถก (Trial-and-error) โดยผน าจะบรหารความเสยงโดยการก าหนดวาจะเกดความลมเหลวตงแตตน แตจะควบคมภาวะของความลมเหลวนนจะเกดขนอยางรวดเรว(Fail Fast) เกดขนโดยมตนทนไมมาก (Fail Cheap) และเรยนรจากความผดพลาดเพอไปตอ (Fail Forward) ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณพงศธร ธนบดภทร ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO)ของสตารทอพ Refinn ไดแสดงความคดเหนเกยวกบประเดนดงกลาวไววา “คนเปนผน าองคกรจะมวรอใหคนอนตดสนใจให หรอรอใหการถกเถยงสนสด หาค าตอบทดทสดททกคนมความสขไมได การเปนสตารทอพตองท างานแขงกบเวลา บางครงการไมตดสนใจอะไรเลยสรางความเสยหายมากกวาความกลาตดสนใจผดดวยซ า นอกจากนหลายครงในการท างาน เมอคนในทมมการถกเถยง และเมอเรองมาถงคนทเปนผ น าองคกร แสดงวาเ รองน นเปนเรองทมความละเอยดออนและตองการคนตดสนใจ ถาผน าไมกลาตดสนใจ งานไมเดน แมวาจะท าใหคนบางคนขดใจไปบาง แตถาตองท าตองท า” และยงสอดคลองกบ Sahib Anandsongvit ผกอตงและ กรรมการผ บรหาร (CEO) ของสตารทอพ Seekster ไดแสดงความเหนดวยวาการเปนผ น าทประสบความส าเรจไดตองเปนคนทเดดเดยว กลาตดสนใจ และกลาบอกวา “ไม” ถาไมเหนดวย ดงท Sahib ไดกลาวไวในบทสมภาษณวา “สงทผม และองคกรของผมใหความส าคญมากคอความโปรงใส (Transparency) ทกคนในองคกรไดเหนขอมลชดเดยวกน เราไมปกปดอะไร และเพราะเราไมปกปดอะไร จงไมมการเมองเกดขนในองคกร เวลาใครไมเหนดวยอะไรใหเอาขอมลมายนยนกนตรง ๆ เราชอบคนทกลาคด กลาแสดงออก และตองกลาท าดวย ถาอะไรทตดสนใจไปแลววาจะท าตองท าใหจบ”

จากการวเคราะหในหวขอท 5.2.1.1 ทงหมดสามารถพจารณาสรปไดวาบคลกภาพของผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเ รจประกอบดวย ผ ท มบคลกภาพดานการมมานะ (Preserverance) ผทมบคลกภาพดานเรยนร (Learning) ผทมบคลกภาพดานการเปดรบสงใหมๆ (Openness) ผทมบคลกภาพดานวสยทศน (Visionary) และ ผทมบคลกภาพดานความกลาตดสนใจ

252

(Decisive) ทถกพจารณาวาเปนบคลกภาพทส าคญของผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย

5.2.1.2 ลกษณะศกยภาพทส าคญของผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ การอภปรายผลในสวนนจะประกอบไปดวย 3 กลมของตวแปรดงภาพท 5.2 คอ

ภาพท 5.2 การอภปรายลกษณะบคลกภาพทส าคญของผประกอบการทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย กลมท 1 กลมตวแปรทถกตดออก กลมท 1.1: ดานความเชยวชาญในการปฏบตงาน และ การเปนบคคลทมความสามารถในมมกวาง (Experts Vs Generalist) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ไดแสดงใหเหนวาความสามารถในการปฎบตการเปนความสามารถทส าคญของผน า อยางงานวจยของ Spencer and Spencer (1993) Mumford, Zaccaro, Connelly, and Marks (2000) หรอ งานวจยของ Bass and Stogdill (1990) อยางไรกตามการวจยในครงนพบวา ตวแปรดงกลาวไมไดเปนตวแปรทส าคญมากนก ผใหสมภาษณแสดงความ

253

คดเหนวา การเปนผประกอบการสตารทอพไมจ าเปนตองเปนผเชยวชาญในประเดนนน ๆ ขนอยกบลกษณะธรกจทท าอยดวย ในกรณทธรกจสตารทอพนนเปนธรกจทพงพงเทคโนโลยอยางมาก (Technology Base)การเปนผเชยวชาญอาจจะจ าเปน แตในกรณทเปนสตารทอพทเนนการท าความเขาใจและปรบใหผใชงานสามารถใชงานไดงาย (User Friendly) ทเนนการเขาใจและปรบตามความตองการลกคาโดยไมตองพงพงเทคโนโลยมากนก การเปนผเชยวชาญในสาขานน ๆ อาจจะไมจ าเปนมากนก Teodoridis, Bikard, and Vakili (2018) ไดแสดงความคดเหนในงานวจยของมหาวทยาลยฮารวารด ถงความส าคญของการเปนผเชยวชาญในการปฎบตการ (Specialist) หมายถงผทมความรเฉพาะดาน รลก รจรงในสงทท า และการเปนผทท าหลายอยางไดกวาง ๆ (Generalist) หมายถงผทมความร และทกษะแบบกวาง ๆ สามารถท าไดหลายอยางระดบหนงแตไมไดลงลกในเรองใดเรองหนง วาทผานมาผน าทงสองกลมสามารถมผลงาน และประสบความส าเรจไดไมตางกนมากนก โดยทปจจยทสงผลใหคนทงสองกลมมผลงานตางกนคอ ชวงเวลาและความเรวในการเปลยนแปลงทเกดขนในชวงเวลานน ๆ โดยทเวลาทการเปลยนแปลงทางสถานการณหรอเหตการณตาง ๆ เปลยนไปอยางชา ๆ กลมคนทเปนผทท าหลายอยางไดกวาง ๆ (Generalist) เปนคนทสามารถท าผลงานไดดกวา ตรงกนขามในชวงเวลาทการเปลยนแปลงทางสถานการณหรอเหตการณตาง ๆ เปลยนไปอยางรวดเรวการเปนผเชยวชาญในเรองดงกลาวอยางแทจรงกลบสามารถจดการสงตาง ๆ ไดดกวาดงแสดงในภาพท 5.3

ภาพท 5.3 ระดบผลงานของผน าทมความรเฉพาะดาน(Specialist)และผน าทท าหลายอยางไดกวาง ๆ (Generalist)ในชวงทมการเปลยนแปลงรวดเรว และชา ๆ ทมา: Teodoridis, Bikard, and Vakili (2018) Levine (2018) ไดแสดงความคดเหนวาไมวาจะเปนความสามารถเชงลกในการปฏบตการจะมความส าคญและจ าเปน แตความสามารถในการท าอะไรไดกวาง ๆ ส าคญไมแพกน จาก

254

การศกษาพบวาผทประสบความส าเรจมกจะมความรอบรเชงลกในเรองบางอยาง แตกลบมทกษะแบบกวาง ๆ ในการท าอะไรหลาย ๆ อยาง ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณของธรบลย อรยสทธวงศ ผกอต ง และ ผบรหารการจดการ(COO) ของสตารทอพ Builk ซงไดแสดงความคดเหนวา “ความจ าเปนทตองมความรเฉพาะทางขนอยกบลกษณะโมเดลทางธรกจมากกวา ถาธรกจคณตองพงพาเทคโนโลยเพยงบางสวน (Enable Technology) ไมตองมความรเฉพาะทางมากนกแตตองเขาใจภาพรวมใหได ซงตรงกนขามกบธรกจสตารทอพทตองอาศยเทคโนโลยเปนหลก (Deep Technology) ซงแนวความรดานปฎบตการทางเทคโนโลยมความส าคญอยางมาก” แนวคดดงกลาวยงตรงกบพฒนะ ล ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) Pennorama ทไดกลาววา “ผมไมไดมความรดานเทคโนโลยมากนก แตผมเขาใจการท างานของมนและหาคนมาท าและใหค าแนะน ากบคนๆนนได” กลมท 2 กลมตวแปรทยงคงอย กลมตวแปรในกลมนประกอบไปดวย 3 ตวแปรคอ ตวแปรการควบคมตวเอง ตวแปรดานความสมพนธ ตวแปรดานการบรหารคน ซงสามตวแปรดงกลาวมผลจากการทบทวนวรรณกรรม และผลวจยออกมาตรงกน กลาวคอ กลมท 2.1 ตวแปรดานความสามารถในการควบคมตวเอง จากการวจยพบวาตวแปรดงกลาวเปนศกยภาพทส าคญทผน าพงมเพอประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพ ดงท Spencer and Spencer (1993) ไดแสดงความคดเหนสอดคลองกนในประเดนศกยภาพผน าดานคณลกษณะ (Attribute) โดยแสดงความคดเหนวาเพอใหผน าสามารถท างานไดด ผน าจะตองมมมมอง ความสามารถในการการผลกดนตนเองจากภายใน เปนการเชอมสภาวะภายนอกกบตวตนของตนเอง โดยคณลกษณะดงกลาวประกอบไปดวยความสามารถในการควบคมตวเอง (Self-Control) ความมนใจในตวเอง (Self-Confidence) ความสามารถใจการปรบตว (Flexibility) ความยดมนกบองคกร (Organizational Commitment) แนวความคดขางตนตรงกบ แนวคดของ Tucker and Cofsky ทไดกลาวถงองคประกอบหลกของศกยภาพของผน า โดยหนงในองคประกอบของศกยภาพทส าคญของผน าคอ แนวคดและคณคาตอตนเอง (Self concept and Values) ซงไดมการอธบายวาผน าทดคอบคคลทมมมมองทดกบตนเอง มความสามารถในการควยคมตนเอง มความมนใจในตนเอง (Chouhan and Srivastava, 2014) นอกจากน Goleman, Boyatzis, and McKee 2013( ) ไดกลาวถงศกยภาพของผน าในมมมองของสองดานหลกคอ ดานทเ กยวของกบศกยภาพสวนบคคลโดยอธบายในรปแบบของ

255

ความสามารถในการควบคมตวเอง และความฉลาดทางอารมณ )Emotional Intelligence (ของผน า และดานศกยภาพในการอยรวมกนในสงคม ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณณฐพร สนธนะวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของสตารทอพ Power Prawn ไดกลาววา “คนเปนผน าตองคมตวเอง ใหไมหลงตวเอง ลองสงเกตคนทประสบความส าเรจส แตละคนมความ Humble ในตวเองทงนนเลย คนทจะโตไดคอคนทไมหลงไปกบค าชม และตองไมดถกคนอน” ซงสอดคลองกบสงทกฤตน ทพยแสง ผ กอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shamble ไดกลาวไววา “ทมของเรา เราใหคณคากบคนทกคน เพราะทกคนมขอดเฉพาะตวดวยกนทงนน โดยคนทเราจะไมรบเขาทมเลยไมใชคนทไมเกงนะ แตเปนคนทดถกคนอน คนทท าแสดงตววาเกงกวาคนอนตลอดเวลาและไมยอมรบความเหนของคนอน หรอคดวาคนอนโงกวา อนนนรบไมไดเลยจรง ๆ ” กลมท 2.2 ตวแปรดานการบรหารความสมพนธ จากการวจยในครงนพบวา ผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวเปนคณลกษณะทส าคญของผน าในการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ซงตรงกบงานวจยของ Spencer and Spencer (1993) ซงไดแสดงความคดเหนวาผบรหารจะมศกยภาพหลกรวมเปน 6 กลมศกยภาพ โดยหนงในศกยภาพทจ าเปนคอศกยภาพคอความสามารถในการเขาถงบคคลทวไปและสรางความสมพนธอนดกบบคคลเหลาน สอดคลองกบแนวคดของ Goleman, Boyatzis, and McKee (2013) ซงไดแสดงถงความส าคญของภาวะผน าทมความสามารถในการบรหารความสมพนธไวในสวนของความสามารถทางดานสงคม (Social Competence) โดยมการแบงลกษณะศกยภาพทางดานสงคมไวเปนสองประเดนหลกคอ ศกยภาพในการตระหนกรความตองการของสงคม สามารถเขาใจและเหนอกเหนใจบคคลทเกยงของได และศกยภาพดานการควบคมสงคมรวมถงการบรหารความสมพนธ การบรหารความขดแยง กระตนและบรหารทมงานเพอใหเกดความผกพนและท างานรวมกน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณกฤตน ทพยแสงผกอต ง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของสตารทอพ Shamble ไดกลาวไววา “การท างานทดตองเรมจากทมทด และทมทดคอทมททกคนมความสมพนธทดตอกน ความสมพนธนไมไดหมายความวาแตละคนมความเหนตางไมได แตหมายถงการทแตละคนคดสรางสรรคสงใหมเพอสวนรวม คนทชอบขมคนอนเพยงเพอใหตวเองดด เราไมเอาเขาทมเลย” และยงสอดคลองกบ สทธเกยรต จนทรชนโรจน ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Shippop ไดกลาวไววา “พวก Network ส าคญมาก การเขาหาผใหญในวงการส าคญ มนจะท าใหเราไดเปรยบทงดานการหาเงนลงทน การไดแนวคดใหม การ

256

สรางพนธมตรการคา” ซงความเหนดงกลาวตรงกบสงทดสต ชนรตน ผบรหารการจดการการลงทนของ SCG AdVenture ไดกลาวไววา “เรามองหาคนทจะสรางความสมพนธแบบ Mutual Benefit ใหเราได มนคอความสมพนธแบบทเราทงสองฝายจะไดประโยชนกนทงค”

กลมท 2.3 ตวแปรดานการบรหารทมงาน จากการวจยในครงนพบวา ผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวเปนคณลกษณะทส าคญของผน าในการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจ ซงตรงกบงานวจยของ Spencer and Spencer (1993) ซงไดแสดงความคดเหนวาผบรหารจะศกยภาพหลกรวมเปน 6 กลมศกยภาพ โดยหนงในศกยภาพทจ าเปนคอศกยภาพในการจดการบคลากรในองคกร แนวคดดงกลาวสอดคลองกบTubbs and Schultz (2006, pp. 33) ทแสดงความคดเหนวาผน าตองประกอบไปดวยศกยภาพหลก 7 ประการ โดยหนงในประการท Tubbs and Schultz ไดใหความส าคญคอประเดนดานการบรหารทมงานและผตามในองคกรซงตรงกบการวจยในครงน นอกจากน Goleman, Boyatzis, and McKee (2013) ไดแสดงความคดเหนในมมมองเดยวกนน ในสวนของความสามารถทางดานสงคม (Social Competence) โดยมการแบงลกษณะศกยภาพทางดานสงคมไวเปนสองประเดนหลกคอ ศกยภาพในการตระหนกรความตองการของสงคม สามารถเขาใจและเหนอกเหนใจบคคลทเกยงของได และศกยภาพดานการควบคมสงคมรวมถงการบรหารความสมพนธ การบรหารความขดแยง กระตนและบรหารทมงานเพอใหเกดความผกพนและท างานรวมกน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณธนวชญ ตนกนยา ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Horganice ไดแสดงความคดเหนวาในการท าธรกจสตารทอพ ทมงานคอสงทส าคญทสด คนเปนทรพยสนเดยวทท าใหธรกจสตารทอพไดเปรยบองคกรขนาดไหญ เพราะคนเปนทรพยสนทจะสรางการเตบโตใหกบบรษทได ในขณะทสนทรพยอน ๆ ไมสามารถพฒนาตวเองได จ าเปนตองอาศยคน คนกลบพฒนาตวเองไดอยางไมจ ากด คนเปนสงทส าคญมาก แตกลบกลายเปนสงทผน าสตารทอพหลาย ๆ คนไมไดค านงถงและท าใหการเตบโตหยดชะงกเมอตองบรหารคนมากขน และยงสอดคลองกบภทร เถอนศร ผกอต งและผบรหารการเงน (CFO) ของสตารทอพ Sellsuki ไดแสดงความคดเหนวา ธรกจสตารทอพสวนมากจะมขอจ ากดอยหลายอยางไมวาจะเปน ตองอาศยทมงานทมทกษะทเหนอกวาคนทวไป มความสามารถทไมเหมอนใคร และมความโดดเดนในเชงความคดสรางสรรค สวนใหญคนเหลานมกเปนบคลากรคณภาพทสามารถเลอกท างานในองคกรใหญทมความมนคงและรายไดดไดไมยาก แตการจะดงคน

257

เหลานไวในองคกรธรกจสตารทอพทสรางรายไดใหนอยกวา มความเสยงทมากกวา และมการท างานทหนกกวาได ผน าตองมทกษะในการบรหารคนมากกวาคนทวไปถงจะส าเรจได กลมท 3: ตวแปรใหม กลมท 3.1 ความสามารถในการโนมนาวใจ (Convincing) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ในหวขอ 2.3.2.4 ไดกลาวถงตวแปรดานศกยภาพการโนมนาวใจในหวขอลกษณะศกยภาพอน ๆ เพมเตม ซงลกษณะศกยภาพดงกลาวตรงกบ งานวจยของ McCrae and Costa (1999) หรองานวจยของ Spencer and Spencer (1993) ซงไดกลาวถงความส าคญของผน าตองมความสามารถในการโนมนาวใจ ไมวาจะเปนการโนมนาวใจทมงานใหท างานอยางเตมท โนมนาวนกลงทนใหยอมลงทนดวย หรอการโนมนาวลกคาใหเลอกซอสนคา หรอบรการขององคกร แตอยางไรกตามตวแปรดงกลาวเมอเทยบกบตวแปรอนในสวนของการทบทวนวรรณกรรมแลว คณลกษณะการโนมนาวใจกลบมไดเปนตวแปรทส าคญนก ในขณะทการวจยในครงนพบวาคณลกษณะของการเปนนกโนมนาวใจเปนหนงในคณลกษณะทจ าเปนในการเปนสตารทอพทประสบความส าเรจ ซงพบวาตรงกบแนวคดตอไปน Bursk (2006) ไดแสดงความคดเหนถงความสามารถในการโนมนาวใจวามความจ าเปนอยางมาในโลกธรกจปจจบน โดยทการโนมนาวใจปจจบนตองเปนการโนมนาวโดยไมกดดนผทตองการจะโนมนาว เปนการขายความคดโดยทผรบสารมอ านาจในการตดสนใจ ผานการสรางความนาเชอถอมงเนนทการเสนอประโยชนหรอคณคาทผรบสารตองการอยางแทจรง Robbins (2010) ไดแสดงความคดเหนถงพลงของความสามารถในการโนมนาวใจผอนเชนกน โดยกลาววา ความสามารถในการโนมนาวใจเปนทกษะทส าคญทสดทตองพฒนาเพอจะประสบความส าเรจ เพราะถาไมสามารถโนมนาวใหคนเชอได วสยทศนทก าหนดไวจะไมไดรบการสานตอ ทรพยากรทตองการจะไมไดมาโดยงาย การสอสารเพอใหลกคาเขาใจจะไมเกดขน โดย Robbins ไดกลาววา “ในโลกของการโนมนาวใจ คณเปนคนทโนมนาวคนอนหรอไมถกคนอนโนมนาว คณสามารถเปนคนทก าหนดเสนทางของคณเอง หรอใหคนอนมาก าหนดเสนทางให ทกษะในการโนมนาวใจนเองจะท าใหคณสามารถควบคมสงตาง ๆ ได ในฐานะบคคลตนแบบใหกบทมงาน คนทสามารถโนมนาวใจคนอนไดจะไดเปนผน าในฐานะผสรางแรงบนดาลใจ ในขณะทผน าทไมสามารถโนมนาวใจคนอนไดจะอยในฐานะเผดจการ” ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณพฒนะ ล ผกอตงและกรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Pennorama ไดแสดงความคดเหนวา ความสามารถในการขายเปนสงจ าเปนมาก การขายในทนไมไดหมายถงการขายสนคาและบรการใหกบลกคาเทานน แตรวมถงการขาย

258

ความคด คนเปนผประกอบการสตารทอพตองสามารถขายความคดเรองการเตบโต และการตอยอดธรกจใหกบนกลงทนได และตองสามารถขายฝนใหกบทมงานได และยงสอดคลองกบธรบลย อรยสทธวงศ ผกอตงและผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Builk ไดกลาวถง ความส าคญของการโนมนาวในแงมมของการน าเสนองาน (Presentation) การประมลงาน(Pitching) การเลาเรองและขายฝนใหทมงาน (Story Telling) วาคนเปนผน าตองสามารถโนมนาวใหคนเชอในสงทตวเองเชอได โดยเมอจะเรมธรกจสตารทอพผน าตองสรางทมผกอตงโดยการโนมนาวใหทมเรมตนยอมสละความสบาย สละเวลา และสละพลงงานเพอรวมตวในการสรางธรกจ และเมอธรกจตองการการเตบโตผน าตองสามารถโนมนาวใหนกลงทนเชอยอมลงทน และยอมสนบสนนธรกจ และทนททบรษทใหญขนและตองการทมงานผน าตองโนมนาวใหคนยอมสละหยาดเหงอแรงงานตอสกบงานหนกในการขยายธรกจ และในการขยายธรกจผน าตองโนมนาวใหลกคาเชอใหไดวาผลตภณฑหรอบรการทสรางมามคณคากบเขาจรง ๆ จากการวเคราะหในหวขอท 5.2.1.2 ทงหมดสามารถพจารณาวเคราะหไดวาศกยภาพของผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย ผทมศกยภาพในการบรหารคน (People Management) ผทมศกยภาพในการควบคมตนเอง (Self-Control) ผทมศกยภาพดานการสรางความสมพนธ (Relationship) และผทมศกยภาพดานการโนมนาวใจ (Convincing) ทถกพจารณาวาเปนศกยภาพทส าคญของผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 5.2.2 อภปรายผลการวจยของโจทยการวจยท 2

ปจจยภายนอกทางดานบคคลทสงผลตอการเปนผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย การอภปรายผลในสวนนจะประกอบไปดวย 2 กลมตวแปรดงภาพท 5.3

259

ภาพท 5.4 การอภปรายตวแปรภายนอกดานบคคลทส าคญของผประกอบการทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพในประเทศไทย ทมา: ผวจย

กลมท 1: ตวแปรทถกตดออก ตวแปรพนธมตรดานนกลงทน (Investor) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ซงไดแสดงใหเหนวานกลงทนเปนตวแปรทส าคญและสงผลตอความส าเรจของผประกอบการอยางมาก ดงทงานวจยของ Mason and Harrison (1997), Aulet (2013) หรอ Kosnik et al. (2014) อยางไรกตามการวจยในครงนพบวา ตวแปรดงกลาวไมไดเปนตวแปรทส าคญมากนก ผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวา นกลงทนมผลเพยงบางสวน หรอเปนเพยงตวกระตนใหเกดการพฒนาทเรวขนเทานน แตไมไดเปนตวแปรหลกขนาดนน องคกรบางแหงทไมไดรบเงนสนบสนนจากนกลงทนเลยสามารถประสบความส าเรจไดเชนเดยวกน Auken and Neeley (1996) ไดท าการศกษาถงความแตกตางระหวางสตารทอพทเตบโตผานการขอเงนจากนกลงทน และสตารทอพทเตบโตผานการใชทนสวนตวของตวเองในชวงเรมตน โดยทจากการวจยพบวาไมวาจะเปนสตารทอพทเตบโตผานเงนทนของนกลงทน หรอทนสวนตวตางประสบความส าเรจไดไมตางกน Bhide (1992) ไดแสดงความคดเหนถงความสามารถในการเตบโตของสตารทอพ โดยไดกลาววาแนวคดผประกอบการสตารอพเปนแนวคดทหลายคนใหความสนใจอยางมาก อยางไรก

260

ตามผประกอบการหลายคนกลบใชพลงงานในการท าธรกจไปในกจกรรมทผด ผประกอบการบางคนใชเวลาไปกบการตามหาเงนกอนใหญ(Big Money) โดยการดงดดนกลงทนมาลงเงนมากกวาทจะเอาเวลาและทรพยากรทมอยไปใชในการพฒนาและเรมตนบางอยางดวยตนเอง จากการศกษาพบวาในชวงเรมตนธรกจใหมสงทนกลงทนตองการ กบสงทผประกอบการสามารถเสนอไดขดกนเองอยางมาก ในขณะทนกลงทนตองการธรกจทมความนาเชอถอ มผลงาน หรอเคยน าไปลองตลาดมาแลวและมการตอบสนองทดจากตลาด แตสงทผประกอบการสตารทอพมคอมเพยงแนวคด(Idea)ทยงไมออกมาเปนรปเปนรางทแทจรง และการใหนกลงทนเขามามสวนเกยวของดวยมแตจะท าใหการบรหารงานขาดสภาพคลอง ถกบงการและวางระบบมาตรฐานโดยกลมนกลงทนและท าใหคณสมบตทดอยางการปรบตวทรวดเรวของการเปนธรกจขนาดเลกหายไป Dave (2017) ไดแสดงความคดเหนเกยวกบประเภทของนกลงทนไวเชนเดยวกนโดยแบงลกษณะของนกลงทนเปน 3 กลมคอ นกลงทนชนเลว(Ugly Investor)หมายถงนกลงทนทมองแคตวเงนอยางเดยวและหวงจะมากอบโกยจากการลงทนครงนใหไดมากทสด นกลงทนชนแย(Bad Investor)คอนกลงทนทหวงประโยชนดานการเตบโตขององคกรและคอยดผลประกอบการผานการเตบโตเทานน และนกลงทนชนด (Good Investor) หมายถงนกลงทนทพรอมจะเตบโตไปพรอม ๆ กบองคกร พรอมจะสนบสนนในสงทองคกรขาดไป และไมกาวกายในสงทองคกรท าไดดอยแลว เดฟกลาววานกลงทนมหลายประเภท ถาผประกอบการสตารทอพไดนกลงทนทดจะชวยสงผลดตอธรกจอยางมาก แตถาเจอนกลงทนทไมดสามารถฉดรงความกาวหนาขององคกรไดเชนเดยวกน กลาวคอนกลงทนสามารถมประโยชน หรอไรประโยชนอยางสนเชงไดเชนเดยวกน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณธนวชญ ตนกนยา ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Horganize ทไดแสดงความคดเหนตรงกนไววา การท าธรกจสตารทอพเปรยบเสมอนกบการพายเรอจากจดหนงไปอกจดหนง โดยททมงานเหมอนตวเรอ ผน า เหมอนกบผทก ากบหางเสอเรอ ลกคาเปรยบเสมอนน าทท าใหเรอไหลไปได แตนกลงทนเหมอนคนทมาขนเรอ การมคนมาขนเรอนนอกจากจะหมายถงการมคนมาชวยพายเรอมากขนยงอาจจะหมายถงการมคนมาถวงเรอใหไปชาลงไดเชนกน แตไมวาจะมคนมาลงเรอหรอไม ถาผน าและเรอก าหนดเสนทางไดด ทศทางลมสนบสนนไดเหมาะสม เรอจะสามารถไปถงอกฟากของฝงไดอยด แนวคดดงกลาวยงสอดคลองกบ มลลกา สงขสนท อาจารยและผอ านวยการหนวยงาน Student Entrepreneurship Development Academy ของ Suranaree University: Student Entrepreneurship Development Academy ไดแสดงความคดเหนไวตรงกนโดยไดอธบายเปรยบเทยบวา นกลงทนเหมอนเปนตวคณมากกวา ไมใชตวเลขโดยตรง ถาตองการใหคาของตวเลขออกมาสงทสด กอนอนตองมตวเลขกอน ตวเลขนนคอผน า ทมงาน และลกคา สวนนกลงทนทเปนตวคณควรเปนตวคณท

261

เปนบวก เชนตวคณสองหรอคณสบ ผลทไดจะท าใหเกดประโยชนกบธรกจ แตถาไดนกลงทนทเปนตวคณตดลบ จะท าใหเกดผลเสยกบธรกจ ดงนนผน าธรกจสตารทอพเองไมควรปลอยใหธรกจของตวเองพงพงกบนกลงทนมากเกนไปนก แตควรใหความส าคญกบการคนหาและตอบสนองสงทลกคาตองการไดตรงจดมากกวา กลมท 2: ตวแปรทยงคงอย กลมตวแปรในกลมนประกอบไปดวย 2 ตวแปรคอ ตวแปรดานทมงาน และตวแปรดานลกคา ซงพบวาจากการทบทวนวรรณกรรม และผลวจยออกมาตรงกน กลาวคอ กลมท 2.1 ตวแปรดานทมงาน งานวจยของ Kosnik, Ramfelt, and Kjellberg (2014) ไดกลาวถงการน าโมเดลธรกจมาประยกตกบธรกจสตารทอพ โดย Tom Kosnik รวมกบ Lina Ramfelt และ Jonas Kjellberg แหงมหาวทยาลยสแตนฟอรด (Standford University) ในการศกษาปจจยส าคญทควรน ามาใชในการพจารณาการท าธรกจ ซงมการกลาวถงสวนประกอบส าคญ 9 ดาน หนงองคประกอบทส าคญทงานวจยดงกลาวใหความส าคญคอ องคประกอบดานทมงานโดยกลาววาการจดการกบทมงาน )Team (หรอการวเคราะหศกยภาพของผรวมกอตง และทมบรหารวามการเตมเตมกน โดยทแตละคนมพรสวรรคอยางไรบางเปนสงส าคญในการท าธรกจสตารทอพอยางมาก แนวคดดงกลาวสอดคลองกบ Aulet (2013) จากมหาวทยาลยการจดการเอมไอท สโลน (MIT Sloan School of Management) ทมการไดเรยบเรยงและสรปปจจยส าคญในการท าธรกจสตารทอพเอาไวทงหมด 6 กลม 24 ประเดน และหนงในประเดนหลกทส าคญของการท าธรกจสตารทอกคอประเดนดานทมงาน นอกจากน Robinson (2012)ไดพดวา แมวาหลายคนจะใหความส าคญกบการเปนผน า แตลกษณะของผตามมความส าคญไมแพกน ทส าคญ ผน าไมสามารถจะท างานใหมประสทธภาพได ถาผตามไมพรอมจะเสยงไปพรอมกนดวย ดงนนทมงาน หรอผตามจงเปนองคประกอบทส าคญไมนอยกวาประเดนของการเปนผน า ไมเพยงเทานน Solovy (2005) ไดแสดงความคดเหนเชนกนวา “การเปนผน านบเปนทกษะทส าคญ แตผตามส าคญไมแพกน” Solovy ไดวาลกษณะทส าคญของผ ตามไว 5 ประการคอ 1. ความสามารถในการควบคมตวเอง ซงหมายถงความสามารถในการท าความเขาใจหนาทความรบผดชอบ และท าตามวตถประสงคทองคกรตองการ 2. การสอสาร ซงเนนไปทการฟงและการสอสารความคดของตนเองอยางเหมาะสม 3. การท างานเปนทมและผกมดเปาหมายของคนไวกบทม 4. การพฒนาตนเอง โดยตองเรยนรอยเสมอและพรอมจะเปนผน าในบางสถานการณ 5. การผกมดตนเองเขากบองคกร

262

ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณโอฬาร วระนนท ผกอต งและกรรมการผบรหาร (CEO) Durian Group ไดแสดงความคดเหนวาทมผกอตง Startup ควรจะประกอบไปดวย Hustler Hacker และ Hipster ซงหมายถงการมองคประกอบของทมใหครบถวน เพราะถาทมไมครบการตอสกบอปสรรคทจะเกดขนในการท าธรกจสตารทอพจะท าไดยากมาก และยงสอดคลองกบภทร เถอนศร ผกอตงและผบรหารการเงน (CFO) ของสตารทอพ Sellsuki ไดแสดงความคดเหนวา ธรกจสตารทอพสวนมากจะมขอจ ากดอยหลายอยางไมวาจะเปน ตองอาศยทมงานทมทกษะทเหนอกวาคนทวไป มความสามารถทไมเหมอนใคร และมความโดดเดนในเชงความคดสรางสรรค สวนใหญคนเหลานมกเปนบคลากรคณภาพทสามารถเลอกท างานในองคกรใหญทมความมนคงและรายไดดไดไมยาก แตการจะดงคนเหลานไวในองคกรธรกจสตารทอพทสรางรายไดใหนอยกวา มความเสยงทมากกวา และมการท างานทหนกกวาได ผน าตองมทกษะในการบรหารคนมากกวาคนทวไปถงจะส าเรจได

กลมท 2.2 ตวแปรดานลกคา จากการวจยพบวา ผถกสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวเปนปจจยภายนอกดานบคคลทส าคญในการเปนผน าทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพ ซงตรงกบงานวจยของ Ries(2011) ซงไดอธบายแนวคด Lean Startup วาผประกอบการในธรกจสตารทอพจะตองวเคราะหถงปจจยหลาย ๆ ดานรอบตวจงจะประสบความส าเรจได โดยกลาววาในการท าธรกจผประกอบการตองเรมจากการท าความเขาใจ (insight) หรอความตองการทแทจรงของลกคาเสยกอนแลวจงไปออกรปแบบโมเดลธรกจใหตรงกบความตองการของลกคา โดยตองวเคราะหถงบคคล หรอตวแปรทส าคญทสงผลตอผประกอบการดวย ซงตรงกบ Kosnik, Ramfelt, and Kjellberg (2014), Aulet (2013), และ Heimans and Timms (2014) ซงไดแสดงถงความส าคญของปจจยภายนอกดานลกคาวาเปนปจจยภายนอกทมความส าคญตอความส าเรจของผประกอบการสตารทอพเชนกน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบผลการวจยทผใหสมภาษณสวนใหญทใหความเหนวาตวแปรลกคามความส าคญกบการคงอยของบรษทสตารทอพ โดยเฉพาะลกคาทมความสมพนธกบสตารทอพในรปแบบของผลประโยชนตางตอบแทน องคกรไดก าไร เตบโตไดและคงอยตอไปได สวนลกคาไดรบการแกปญหาหรอไดรบคณคาทตองการ ดงนนตราบใดทองคกรสามารถสรางผลตภณฑหรอบรการทตอบโจทยความตองการของลกคาได องคกรนนจะยงคงอย จากการววเคราะหหวขอท 5.2.2 ทงหมดสามารถพจารณาวเคราะหไดวาปจจยภายนอกดานบคคลทเกยวของกบผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย ทมงาน (Team)

263

และ ลกคา (Customer) ทถกพจารณาวาเปนปจจยทส าคญของการเปนผน าสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย

5.2.3 อภปรายผลการวจยของโจทยการวจยท 3

แนวทางการพฒนาภาวะผน าของในธรกจสตารทอพของประเทศไทย การอภปรายผลในสวนนจะประกอบไปดวย 3 กลมของตวแปรดงภาพท 5.5 คอ

ภาพท 5.5 แนวทางการพฒนาภาวะผน าของในธรกจสตารทอพของประเทศไทย ทมา: ผวจย กลมท 1: ตวแปรทถกตดออก กลมท 1.1 ตวแปรแนวทางการพฒนาผานการประเมน (Assessment) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ซงไดแสดงใหเหนวาหนงในแนวทางในการพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมส าหรบผประกอบการสตารทอพคอการพฒนาผานการประเมน ดงทงานวจยของ Myers, McCaulley, Quenk, and Hammer (1998) งานวจยของ Fernández-Aráoz, Roscoe, and Aramaki (2017) หรอ งานวจยของ Quinn and Quinn (2016) ทไดแสดงความคดเหนวาการพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมควรจะเรมทการประเมนตวเองของผประกอบการเสยกอน อยางไรกตามการวจยในครงนพบวา ตวแปรดงกลาวไมไดเปนตวแปรทส าคญมากนก ผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวา การประเมนไมไดชวยในการพฒนาภาวะผน ามากนก เพราะหวขอในการประเมนสวน

264

ใหญไมไดถกสรางมาส าหรบสตารทอพโดยเฉพาะ และ การผลของการท าแบบประเมนขนอยกบอารมณหรอความรสกของผน าในชวงนนมากกวาทจะเปนการวดความสามารถ หรอคณลกษณะทแทจรง Schroden (2011) ไดแสดงความคดเหนวาการใชแบบประเมนในการประเมนศกยภาพของบคลากรเปนสงทไมเหมาะสม โดยใหเหตผลของความลมเหลวในการใชแบบประเมนไวหลายประเดนดงนค าอธบายกอนการท าแบบประเมนเพอเตรยมความพรอมใหกบผท าแบบประเมนมกเปนสงทคลมเครอท าใหผลทไดคลาดเคลอน ผท าแบบประเมนมไดตงใจท าอยางเตมทหรอบางครงผท าแบบประเมนตงใจตอบเพอเอาใจตามค าตอบทหวหนาตองการเพยงเทานน ประกอบกบระยะเวลาทใชในการแบบประเมนยงใชเวลานาน นอกจากนปกตแลวแบบประเมนถกสรางขนมาตามสงทผน าองคกรคดวาบคลากรตองม ซงสงทคดวาตองมนนอาจจะเปนสงทผดมาตงแตแรก ท าใหไดผลประเมนทผดพลาดไปดวย จากเหตผลหลายประการขางตนท าใหการพฒนาโดยการวดผลประเมนเรมตนเปนสงทไมเหมาะสม Grant (2013) ไดแสดงความคดเหนวาโดยปกตแลวพวกแบบประเมนภาวะผน าจะไมไดใสปจจยทกอยางทเกดขนในองคกรเขาไปจรง ๆ ไมวาจะเปนปจจยในเรองวฒนธรรม สงคม และคานยมเขาไป ท าใหแบบประเมนขาดสวนส าคญในการวเคราะหพฤตกรรมองคกรไป นอกจากน Krznaric(2013) ไดพดไวในนตยสาร Fortune ถงความลมเหลวของกลมแบบประเมนบคลกภาพของผน าโดยวเคราะหผาน แบบประเมน MBTI Form M ทแมวาถกน ามาใชและมการทดสอบกบผคนกวา 2 ลานคนแลวแตแบบประเมนดงกลาวยงไมเหมาะทจะเอามาใชในองคกรอยดเนองจาก

- ลกษณะการท าแบบประเมนของคนเนนทปรมาณมากกวาทเนนใหคนเดมท าซ า ซงถาใหท าซ าจรงคนสวนใหญทท าซ าจะไดผลทตางไปจากเดมเมอเวลาเปลยนไป

- ผลทไดสวนใหญอยกลาง ๆ แตกลบเปนการสรปประเภทของคนทแตกตางดวยคะแนนทเลกนอยท าให แบบประเมนดงกลาวเปนการวดคะแนนทหยาบเกนไป

- ยงไมมการพสจนเชนกนวาคนทเขาใจและผานการท าการประเมนผานจะมความเขาใจและรบมอกบสถานการณตาง ๆ ไดดขนจรง

ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณพงศธร ธนบดภทร ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Refinn ไดแสดงความคดเหนวา “หลายคนใหความส าคญกบค าวา Passion และการคนหาตวเองมากเกนไป หลายครงคนทส าเรจไมไดม Passion ขนาดนนตงแตตน แตท าเพราะอยากลอง และอยากพสจนวาตนเองสามารถท าไดมากกวา เมอท าไปสกพกผานการแกปญหา ผานอปสรรค ดวยความมงมนเดดเดยว ทงหมดนจะกลายเปนแรงกระตนใหท าตอ และ

265

เมอนน Passion จะตามมา ดงนนจะมาประเมนความชอบความเหมาะสมตงแตตนยงไมเหมาะสมเทาไรนก” และยงสอดคลองกบความเหนของผใหสมภาษณสวนใหญทใหความเหนวาความส าเรจไมไดขนอยกบพรสวรรค หรอจดแขงทมมาอยเดมเพยงเทานน แตขนอยกบทศนคตการมองโลกมากกวา บคคลทพรอมเปดรบในการพฒนาจะสามารถพฒนาอะไรไดหลายอยาง แมแตการพฒนาในสงทตนเองไมมความถนดแบบประเมนทสรางขนมาเพอวดศกยภาพ หรอจดแขงของตวผน าเองไมไดเปนตวสะทอนความส าเรจแตอยางใด เพราะในการท าธรกจสตารทอพผน าจะตองรบบทบาทมากกวาหนงบทบาท โดยเฉพาะชวงเรมตนธรกจทยงไมมทมงานมากนก ผน าองคกรตองสามารถท าไดหลายอยาง แมจะท าในสงทตนเองไมถนดตาม การรบรวาตนเองมความถนดดานใด ไมไดชวยใหผน าเปนผน าทดขน เพยงแตท าใหผน านนไดรบรวาตนเองชอบอะไร มจดแขงอะไร ททายทสดตองพฒนาศกยภาพดานอนทอาจไมใชจดแขงของตนเองอยด นอกจากนการน าแบบประเมนมาใชในการชวดแนวทางการพฒนาเปนสงทจ ากดตวผน ามากเกนไป กลมท 1.2 ตวแปรแนวทางการพฒนาผานการจดอบรม (Training) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ซงไดแสดงใหเหนวาหนงในแนวทางในการพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมส าหรบผประกอบการสตารทอพคอการจดอบรม ดงทงานวจยของ George (2012) และ งานวจยของ Cosh, Duncan, et al. (1998) ทไดแสดงความคดเหนวาการพฒนาภาวะผน าสามารถท าไดผานการจดอบรม อยางไรกตามการวจยในครงนพบวา ตวแปรดงกลาวไมไดเปนตวแปรทส าคญมากนก ผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวา การอบรมเหมาะสมกบการพฒนาในเชงทกษะ หรอลกษณะความสามารถทางดานเทคนคมากกวาทจะน ามาใชในการพฒนาภาวะผน า Eisenstat, Spector and Beer (1990) ไดแสดงความคดเหนถงความลมเหลวของหลกสตรการอบรมไววา การอบรมไมใชทางออกทแทจรงของการสรางเปลยนแปลงใหองคกร ผลจากการวจยพบวาแมวากรรมการผบรหารขององคกร(CEO) องคกรจะตองการสรางการเปลยนแปลง และตวผบรหารคนอน ๆ ในองคกรคนอน ๆ จะเหนดวยกบการเปลยนแปลงทจะเกดขน การอบรมชวยใหคนเขาใจวาการเปลยนแปลงพฒนาเปนสงจ าเปน แตเมอน ามาประยกตใชจรงในองคกร การอบรมแทบจะไมไดสรางประโยชนอนใดเนองจากประเดนทไดกลาวถงในการอบรมกบสงทเกดขนจรงตางกนโดยสนเชง และแมวาผคนในองคกรจะเขาใจภาพกวางวาตองมการเปลยนแปลง แตไมเขาใจในแงวธการ (Solution) ท าใหเกดขนจรงได งานวจยของ Edmondson and Woolley (2003) ไดแสดงใหเหนวา องคกรจ าเปนตองม ‘ดนทสมบรณ(Fertile Soil)’ กอนทจะ ‘ปลกเมลดพนธ(Seed)’โดยการจดอบรมลงไป จากการวจยพบวาผลของการอบรมแตกตางกนไปขนอยกบองคกร องคกรทการอบรมมผลมากมกจะเปนองคกรทม

266

การปรบสภาพแวดลอมการท างานให ‘ปลอดภยทางจตใจ (Psychologically safe)’ กบคนในองครกรในการจะพดหรอเสนอความคดทแตกตาง แตการอบรมมไดชวยคนในองคกรทสภาพแวดลอมไมเอออ านวยตงแตตน งานวจยของ Groysberg, Nanda, Nohria (2004) ไดแสดงความคดเหนวาถงลกษณะของคนทเปนดาวเดนในองคกร(Star) ทองคกรมกจะพฒนาคนเหลานดวยการจดอบรมทหลากหลาย รวมถงการจดอบรมดานภาวะผน าดวย จากการท าวจยกบผทเปนดาวเดนในองคกรธนาคาร จ านวน 1,052 ราย พบวาแมวาจะมการจดอบรมใหกบคนกลมน แตเมอเวลาผานไปคนกลมนกลบท าผลงานไดแยลงเรอย ๆ โดยสาเหตหลกเนองจากลกษณะของวฒนธรรมองคกร หรอเพอนรวมงานรอบขางทไมเอออ านวย ไมเพยงเทานนจากงานวจยของ Beer, Finnstrom, Schrader (2016) ไดแสดงผลงานวจยใน Harvard Business Review ซงไดท าการวจยกบ ผจดการอาวโส(Senior Manager) จ านวน 1,500 คนจากองคกรตาง ๆ ทวโลกพบวา มเพยง25% ของกลมตวอยางเทานนทเหนวาการอบรมเรองภาวะผน าเปนประโยชนกบองคกรอยางแทจรง ในขณะทคนสวนใหญเหนวาการอบรมแมจะไดมมมองใหมทด แตการอบรมไมสามารถชวยใหเกดการเปลยนแปลงเชงพฤตกรรมไดอยางแทจรง เพราะเมอผคนกลบไปพบกบสถานการณเดม กลมคนเดม โครงสรางและวฒนธรรมองคกรแบบเดม คนกลมนนยงคงท าพฤตกรรมเดม ๆ อกอยด Tynan (2018) ไดแสดงความคดเหนวาในปจจบนสงทส าคญในการพฒนาคนไมใชการ

ฝกอบรม ถงแมวาวทยากรจะมความรมาก ความรทไดจากการอบรมนนมประโยชนและใชงานได

จรง ผเรยนเหนดวยกบสงทเรยนมา แตไมวาอยางไรการฝกอบรมเพยงอยางเดยวไมไดท าให

คนท างานดขนไดจรง การพฒนาจะเกดขนเมอบคคลนนมการเปลยนพฤตกรรมในการท างาน

เปลยนนสยในการประพฤตปฎบตซงสงเหลานไมไดเกดขนจากการฝกอบรม

ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบขอสรปในบทการวจยทพบวาแนวทางการพฒนาโดยการอบรมเปนแนวทางทมผลระดบกลางเทานน ซงผใหสมภาษณไดแสดงความคดเหนวา การฝกอบรมเปนแนวทางทเหมาะสมในกรณทภาวะผน านนเกยวของกบทกษะหรอศกยภาพของผน า เชน ทกษะในการใชโปรแกรมคอมพวเตอร ทกษะในการท าบญช หรอทกษะอนทเกยวของกบความร ความสามารถ แตในกรณของการพฒนาสงทเกยวของกบทศนคต ลกษณะนสย และพฤตกรรมประจ าวน เปนสงทตองอาศยเวลา การฝกฝน วนย และความรวมมอจากคนรอบขาง สงเหลานไมสามารถสรางใหเกดขนไดเพยงแคการเขารบฝกอบรมเพยงเทานน นอกจากนกอนเขารบการอบรมในแตละหวขอ ผเขารบการอบรมควรจะเขาใจตนเองกอนวาเขารบการอบรมโดยคาดหวงเรองอะไร

267

หรอตนเองประสบปญหาเรองอะไร การเขาอบรมโดยทตองการฟงไปเรอย ๆ ไมเพยงแตจะท าใหผเรยนเสยเวลา แตจะท าใหการเรยนครงนนไดประโยชนนอยกวาทควรจะเปน ไมเพยงเทานนแมวาผทไดเขารบการอบรมจะไดรบความร และไดลองฝกฝนในหองเรยนแลวตาม แตหากไมน าไปฝกฝนตอหรอไมน าไปประยกตใชในกรณจรง การฝกฝนนนจะไมสรางประโยชนอนใดทงสน กลาวคอ การฝกอบรมมประโยชนและเหมาะสมในการพฒนาความรบางประเภทเทานน กลมท 2: ตวแปรทยงคงอย กลมตวแปรในกลมนประกอบไปดวย 4 ตวแปรคอ ตวแปรดานการสรางประสบการณสวนตว ตวแปรดานกระจกเงา ตวแปรดานการสรางระบบนเวศ และตวแปรดานการโคชชง ซงพบวาจากการทบทวนวรรณกรรม และผลวจยออกมาตรงกน กลาวคอ กลมท 2.1 ตวแปรดานการสรางประสบการณสวนตว จากการวจยพบวาผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวมเปนแนวทางทางทเหมาะสมในการใชพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยซงตรงกบงานวจยของ Samani and Thomas (2016) ซงไดอธบายแนวทางในการพฒนาภาวะผน าในองคกร โดยเฉพาะในยคทมการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและรนแรง โดยไดเสนอแนวทางสามรปแบบหลกคอ การเปดโอกาสใหคนกลมนไดสรางสรรคผลงานของตนเอง โดยเปดโอกาสใหบคคลนนไดลองท าสงทตนคดและเชอวาถกตอง โดยเฉพาะอยางยงในธรกจสตารทอพทตองยงใหผน าองคกรไดเรยนรความผดพลาดและเผชญกบความทาทายดวยตนเอง โดยทใหทดลองท าสงตาง ๆ ในระดบ Pilot ทมผลกระทบจากความผดพลาดไมมาก นอกจากนยงตองเปดโอกาสใหคนกลมนเรยนรในการเอาตวรอดเมอเกดปญหา โดยไมเขาไปชวยแตแรก และสดทายคอการเปดโอกาสใหคนกลมนไดเปนผน าโดยไมเขาไปแทรกแซง กลาวโดยสรปคอ แนวทางในการพฒนาภาวะผน าทดทสดคอการใหผน าเหลานไดลองผดลองถก และมโอกาสเจอปญหาจรง แกปญหาดวยตนเองในสถานการณจรงเพอเรยนรทจะแกไขปญหาและแสดงความสามารถของตวเองออกมาใหมากทสด ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณภทร เถอนศร ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) ของสตารทอพ Sellsuki ซงไดแสดงความคดเหนวา “การเปนผน าในธรกจสตารทอพมนไมไดอยในคลาสเรยน สอนไมได แคบอกและใหเรยนรเองไมได แตมนเปนการเรยนรผานการแกปญหาจรง การเรยนรเกดจากการแกปญหาไมใชการบอก” สอดคลองกบพฒนะ ล ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Pennorama ไดแสดงความคดเหนไวเชนกนวา “การท าธรกจสตารทอพเหมอนกบการวายน าการเรยนรทฤษฎ หรอแนวคดวาการวายน าอยางไร ไมส าคญ

268

เทากบการลองลงเลนเอง การเรยนรหลาย ๆ ครงตองผานการลมเหลวมาบาง คนทไมเคยลมเหลว คอคนทไมท าอะไรเลย และจะไมไดพฒนาอะไรเลย” กลมท 2.2 ตวแปรดานกระจกเงา จากการวจยพบวาผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวมเปนแนวทางทเหมาะสมในการใชพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยซงตรงกบงานวจยของ Kouzes and Posner (2006) ทไดแสดงความคดเหนถงลกษณะของผ น าทพงประสงคไวหาประเดน โดยทประเดนแรกทคสและพอสเนอรใหความส าคญคอ ความสามารถในการเปนตนแบบกระจกเงาทดของผ ตามใหได โดยใหค าอธบายวาผ น าท ทมงานใหความนบถอมใชผ ท มความรหรอมความสามารถเพยงเทานน แตตองเคยมประสบการณในเรองดงกลาว สามารถเปนตนแบบในการปฏบตใหกบผตามไดดวย ซงสอดคลองกบแนวคดของ Maxwell (2011) ซงไดแสดงถงความส าคญของแนวทางการท าผานกระจกเงาดงกลาวผานแนวคด ผน า 5 ขน (The 5th Steps of Leader) วาการทผน าจะกาวไปสการเปนผน าทดยงขนได ผน านนตองผานการฝกฝนและท าดวยตนเองไดกอนจงจะไปน าใหผอนท าตามได ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณ พงษลดา พะเนยงเวทย ผ กอต ง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของสตารทอพ Freshket ไดแสดงความคดเหนในประเดนดงกลาวไววา “ถาตวเราเองจะพฒนา เราคงจะหาบคคลตนแบบกอน และขอไปเปน Shadow ของเขา ขอไปดเลยวาท ายงไงถง Success อยากจะเหนสถานการณจรงวาเขาท ายงไง เขา Improve อยางไร เขาแกปญหายงไง และเหมอนกนถาเราตองพฒนานองในทม ถานองคนนนยงม Skills นอยกวาเรา เราจะท าใหดและใหเขา Shadow เรา แตถาเขาเหนอเราละ เราจะสงเขาไปเรยนร ไป Train หรอ ไปคยกบคนทเกงกวาเรา ไปเปน Shadow ของคนทเกงกวาเขา ไปดวาเขาท ายงไง และมาประยกตเปนวธของตวเองอกท” และยงสอดคลองกบสตารทอพรายอนๆทใหขอสรปตรงกนวามนษยเราไมมเวลาทจะเรยนรทกอยางดวยตนเองไปทงหมด การเสยเวลาเพอเรยนรในสงทคนอนเสยเวลาในการเรยนรไปแลวนบเปนเรองทไมนาเกดขน สงทผน าควรท าคอเรยนรจากขอผดพลาดหรอความกลาตดสนใจทคนอนท ามากอนและน ามาปรบใช ในทางตรงกนขาม หากรวามคนอนท ามากอน แตท าผดพลาด การเรยนรจากบคคลนนคอการเรยนรเพอใหเราไมท าผดพลาดซ าเดมอก

269

กลมท 2.3 ตวแปรดานระบบนเวศ จากการวจยพบวาผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวมเปนแนวทางทเหมาะสมในการใชพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยซงตรงกบ Feld (2012) ไดแสดงความคดเหนถงการสรางภาวะผน า และการพฒนาผประกอบการสตารทอพผานการสรางระบบนเวศ(Ecosystem) หรอการสรางชมชน(Community) ทเหมาะสมใหกลมสตารทอพทมความคดเหนคลายกน และตองการเสรมความรรวมกนมาอยในชมชนเดยวกน โดยการสรางชมชนมไดหมายความเพยงการสรางทอยรวมกนดานสถานทเทานน แตรวมถงการจดกจกรรมเพอใหผคน ไดมารวมตวแลกเปลยนความคดเหนรวมกนดวย การสรางระบบนเวศทเหมาะสมตองอาศยความรวมมอทงภาครฐไมวาจะเปนการสรางระบบภาษ ระบบเศรษฐกจ และสงคมของคนในประเทศทเหมาะสม และตองอาศยความรวมมอของภาคเอกชนทชวยกนผลกดนเศรษฐกจนวตกรรมทผประกอบการแตละรายเนนการพฒนาองคกรผานการสรางนวตกรรมใหมมากกวาการชงความไดเปรยบผานสงครามราคา แนวคดดงกลาวสอดคลองกบ George (2012) ทไดแสดงความคดเหนถงการพฒนาภาวะผน าระดบโลกในบทความแนวทางการพฒนาผน ายคใหมคลายกบแนวคดขางตนกลาวคอการพฒนาภาวะผน าในองคกรสามารถท าไดผานการพฒนาแนวทางหลก 4 ประการคอการสรางสภาพแวดลอมทมความหลากหลายของบคลากรทมคณวฒ วยวฒ เชอชาต แนวทาง ทศนคต และอน ๆ ทแตกตางกนมาอยรวมกน เพอใหผน าแตละคนสามารถเรยนรและตระหนกถงความแตกตางของคน และเรยนรทจะบรหารความแตกตางของคน ประการทสองคอการสรางวฒนธรรมองคกรทเนนทคณคาดานความแตกตางของคน มากกวาการเนนทล าดบขนของอ านาจ ประการทสาม สรางโปรแกรมการพฒนาภาวะผน าอยางจรงจงในองคกร ไมวาจะดวยการจดอบรม การโคชชง หรอการสรางโอกาสใหบคคลนนไดทดลองสรางผลงานของตนเอง และสดทายคอการประยกตหลาย ๆ แนวทางในการพฒนาผน า เชน การจดใหมการนงสมาธ การจดชวงเวลาเปดใจเพอใหคนในองคกรรวมพดคยความในใจกบเพอนรวมงานทกคนอยางตรงไปตรงมา ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณณฐพร สนธนะวทย ผกอตง และ กรรมการผบรหาร(CEO) ของกลมนกลงทน Enter Cooperation ไดแสดงความคดเหนวา “ทกวนนเหนความพยายามหลาย ๆ หนวยงานเขามาสนบสนนใหเกดระบบนเวศทเหมาะสมกบสตารทอพ ซงเรยกไดเลยวามดกวาไมม การชวยเหลอหลาย ๆ อยางเปนการสรางใหเกดนกธรกจสตารทอพรายใหมใหเกดขน ไมวาจะเปนแนวคดใหเดกรนใหมกลามากขน ยดหยน มความคดสรางสรรคมากขน หลายองคกรไดสรางการท า Bootcamp การสราง ระบบนเวศในเชงสถานท หรอการสรางงานสมมนาใหเกดเครอขาย และพบปะระหวางคนทมความสนใจตรงกนเกดขนอยางมาก คนทไมรจะเรมตรงไหน

270

จะไดรและเขาใจ หรอถามปญหายงมเครอขายทพรอมใหการชวยเหลออก และอยางทเราเหนทกวนนวาในชวง 2-3 ปนมสตารทอพทประสบความส าเรจเกดขนมาใหมเยอะขนอยางมนยส าคญ” กลมท 2.4 ตวแปรดานการโคชชง และ ระบบพเลยง จากการวจยพบวาผสมภาษณเหนวาตวแปรดงกลาวมเปนแนวทางทเหมาะสมในการใชพฒนาภาวะผน าใหกบผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยซงตรงกบ Parsloe and Leedham ( 2009( ไดแสดงความคดเหนวาการท าการโคชชง และการสรางระบบพเลยงเปนกระบวนการทผทเปนโคช หรอ พเลยงชวยตงค าถามทเหมาะสม คอยสนบสนนเพอใหคนผทเปนโคชช หรอ ผไดรบการชวยเหลอไดคดสงตาง ๆ ดวยตนเอง เปรยบเหมอนกบการพฒนาโดยทมจ าเปนตองใหค าตอบแกผไดรบการโคช แตเปนกระบวนการทผเรยนรไดฝกคด วเคราะห และท าสงตาง ๆ ดวยตนเอง แนวทางดงกลาวเหมาะสมอยางยงในการพฒนาผน าในองคกรเพราะเปนกระบวนการทชวยเพมความมนใจในตวเองใหกบผ ประกอบการ (Self-esteem / self-confidence) สามารถชวยสรางมมมองใหมในการแขงขน สามารถเพมทกษะในการตดสนใจ และเพมประสทธภาพในการท างานรวมกบผอน ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณภทร เถอนศร ผกอตง และ ผบรหารการเงน (CFO) ของ Sellsuki ไดแสดงความคดเหนดงกลาวไววา “เราเองไมไดรทกอยาง และหลายประเดนมองขามไป โดยเฉพาะเพงเรมเขามาท าธรกจนใหม โชคดทไดการสนบสนนจากเครอ True ทสรางระบบโคชใหกบบรษท เราเองไดเรยนรหลาย ๆ อยางจากพเลยงเชนกน” และยงสอดคลองกบพฒนะ ล ผกอตง และ กรรมการผบรหาร (CEO) ของ Pennorama ยงไดแสดงความคดเหนเกยวกบโคชกบระบบพเลยงเชนกนวา ระบบโคชเปนแนวทางทเหมาะสมอยางยงในการพฒนาภาวะผน าของกลมสตารทอพ คนทประสบความส าเรจในการท าธรกจลวนแตมโคชทคอยใหค าปรกษาหรอคอยตงค าถามทเหมาะสมใหเสมอ

กลมท 3: ตวแปรใหม ตวแปรแนวทางการพฒนาผานการใหขอมลเพมเตม (Information) จากการทบทวนวรรณกรรมในบทท 2 ในหวขอ 2.3.3.2 ไดกลาวถงตวแปรดานแนวทางในการพฒนาภาวะผน าในหวขอการพฒนาภาวะผน าอน ๆ ในการวจยครงนพบวา ผใหสมภาษณแสดงความคดเหนวา โดยมากแลวผทเปนผน าทประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพไดมกจะเปนบคคลทชอบเรยนร และการเรยนรดวยตวเองทดทสดคอการคนควาหาความรจากแหลงขอมลดวยตนเอง อยางไรกตามทผานมากประเทศไทยแมจะมหนวยงานใหเงนลงทน สถาบนทใหความรเรอง

271

การท าธรกจสตารทอพ แตกลบไมมหนวยงานทสรางขนมาเพอรวบรวมขอมล และท าใหกลมผประกอบการเขาถงขอมลตาง ๆ ไดงายขน ทง ๆ ทการเขาถงขอมลเปนแนวทางทจ าเปนอยางมาก ผลจาการวจยในครง นตรงกบ Shainock (2018) ซ งไดท าการวจย รวมกนระหวางมหาวทยาลยฮารวารด และ บรษทไมโครซอฟท ในการวเคราะหถงความส าคญของการเขาถงขอมลกบการไดเปรยบเชงธรกจบรการรวมถง ธรกจโรงแรม รสอรท คาสโน เรอขนสงเพอการพกผอน ซงจากการศกษาพบวาผน าในระดบตาง ๆ ขององคกรทสามารถเขาถงขอมลไดมากกวา สามารถสรางความไดเปรยบและการพฒนาเหนอกวาผน าทไมสามารถเขาถงขอมลไดจรง โดยการเขาถงขอมลการเคลอนไหวในองคกรสามารถชวยใหบคลากรสามารถเพมประสทธภาพในการท างานมากขน 67% สามารถเพมความพงพอใจของลกคาได 62% และสามารถเพมคณภาพในการบรการไดเพมขน 59% ขอสรปทไดยงสอดคลองตรงกบบทสมภาษณพงศพนสถ สทธพงศ ผกอตง และ ผบรหารการจดการ (COO) ของสตารทอพ Y&O ไดกลาววา “ผมชอบอานหนงสอนะ แตชวงหลงไมคอยมเวลา เวลาอยากจะรเรองอะไรเปดดเอาจาก Youtube เอา ในนนมขอมลฟร และมประโยชนจ านวนมาก เวลาขบรถทตองรอรถตดอยแลวฟงไปเรอย ๆ ” และยงสอดคลองกบสรวฒน พรหมโยธน กรรมการบรหาร ของกลมนกลงทน Bangkok Venture ไดแสดงความคดเหนไววา คนไทยมความสามารถและดวยนสยหลาย ๆ อยางดวย ดานความคดสรางสรรคไมไดแพใคร แตเมอตองพฒนา และหรอตองพยายามเขาถงความรทเปนปจจบน (Update Knowledge) มากกวา จากกาวเคราะหหวขอท 5.2.3 ทงหมดสามารถวเคราะหไดวาแนวทางในการพฒนาภาวะผน าทเหมาะสมกบผน าธรกจสตารทอพไทยทประสบความส าเรจประกอบดวย การพฒนาผานการเรยนรผานประสบการณ (Experiencing) การพฒนาผานกระจกเงา (Shadowing) การพฒนาผานการสรางระบบนเวศ (Ecosystem) การพฒนาผานการโคชชง และระบบพ เ ลยง (Coaching and Mentoring) การพฒนาผานการใหขอมล (Information Giving) ทถกพจารณาวาเปนแนวทางทเหมาะสมในการพฒนาภาวะผน าของสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย 5.3 ขอเสนอแนะ 1. ขอเสนอแนะเชงนโยบาย จากการวจยภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยซงพบวาแมวาในชวงป 2014-2018 จะมผทสนใจท าธรกจสตารทอพเปนจ านวนมาก อยางไรกตามกลบมผประกอบการจ านวนเพยงนอยนดทประสบความส าเรจ โดยจากการสมภาษณในงานวจยพบวาแมวาผทสนใจท า

272

ธรกจสตารทอพจะมความตงใจแตสภาพแวดลอมดานวฒนธรรมพนฐานของคนไทย ท าใหการลมเลกธรกจเกดขนไดงาย ประกอบกบทผานมาหนวยงานตางๆเนนการพฒนาผานการใหความรหรอจดการประชมเพอแนะน าธรกจแตมไดใหความส าคญเรองแนวทางการพฒนาเทาไรนก ผวจยจงมขอเสนอแนะตอภาครฐ และเอกชนในประเดนตางๆ ดงน

1. จากการวจยครงนท าใหพบวาภาวะผ น าไมใชสงทจะเกดขนจากการมหนวยงานทสนบสนนเพยงเทานนแตอยทวฒนธรรม สงคม คานยมของคนในประเทศดวย กลาวคอ แมวาประเทศไทยจะมลกษณะทางธรกจทเอออ านวยตอการท าธรกจสตารทอพมากกวาน ไมวาจะเปนการชวยลดอตราภาษ การสรางระบบนเวศเชงพนท หรอการใหองคกรหรอหนวยงานตาง ๆ ทมคนทมความสนใจตรงกนมาพบกน แตหากลกษณะนสยพนฐาน ลกษณะวฒนธรรม และสงคมของคนในประเทศไทยไมเหมาะสม ภาวะผน าไมเกดขน ดงนนการบมเพาะคณลกษณะของภาวะผน าทเหมาะสมในประเทศไทย ภาครฐจงไมควรมงเนนทการใหความรในการท าธรกจสตารทอพเพยงเทาน น แตตองการปรบระบบการศกษาสรางแนวคดและสรางวฒนธรรมการท าธรกจแบบสตารทอพใหกบผบรหารรนใหมอกดวย

2. แมวาจะมความพยายามจากทงภาครฐไมวาจะเปน สถาบนสตารทอพประเทศไทย (Startup Thailand) คณะกรรมการสงเสรมวสาหกจเรมตนแหงชาต (National Startup Committee: NSC) ส านกงานนวตกรรมแหงชาต (National Innovation Agency: NIA) และ ส านกงานพฒนาวทย าศาสต รและ เทคโนโลย แ ห งชา ต (National Science and Technology Development Agency : NSTDA) รวมถงภาคเอกชนอาท ดแทค แอคเซอเลอเรท (DTAC Accererate), SCG AdVenture, Singha Venture, C Asean Krungsri Finnovate และอนๆ ทตางเขามาสนบสนนใหเกดระบบนเวศทเหมาะสมกบสตารทอพไมวาจะเปนแนวคดทางการศกษาทสนบสนนใหเดกรนใหมมความกลา ความยดหยน ความคดสรางสรรคมากขน หลายองคกรไดสรางการท า Bootcamp การสรางระบบนเวศในเชงสถานท หรอการสรางงานสมมนาใหเกดเครอขาย และพบปะระหวางคนทมความสนใจตรงกนเกดขน อยางไรกตามความชวยเหลอทเกดขนในปจจบนจะยงมงเนนทการจดงานสมมนา หรอการสรางเวทสมมนา ผทมาฟงการสมมนาจะไมไดประเดนหรอกระบวนการเชงลกเทาทควร ภาครฐควรน างบดงกลาวมาสนบสนนเปนทนในการสรางระบบนเวศ หรอการอดหนน สนบสนนกลมสตารทอพอยางแทจรงมากกวา

273

2. ขอเสนอแนะส าหรบผประกอบการ จากการวจยภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพในประเทศไทยทคนพบวาลกษณะของผทประสบความส าเรจในการท าธรกจสตารทอพตองเปนผทมความมมานะ ชอบการเรยนร เปดกวาง มวสยทศน กลาตดสนใจ โดยตองมทกษะดานการบรหารคน การควบคมตนเอง การสรางความสมพนธ และการโนมนาวใจ โดยเฉพาะกบทมงาน และลกคา ท าใหผวจยมขอเสนอแนะเพอเปนแนวทางในการพฒนาภาวะผน าดงน

1. ผประกอบการควรมการจดเวลาส าหรบการเรยนร และพฒนาตวเองเพมเตมอยางตอเนอง ไมวาจะผานการเรยนรขาวสารใหมอยเสมอ การอานหนงสอเพมเตม หรอการหาทปรกษา

2. ผประกอบการควรหาทมงานทเหมาะสม และมศกยภาพทแตกตางกนตงแตชวงเรมตนใหไดเพอจะไดสามารถเตมเตมทกษะทขาดของแตละคน

3. ผประกอบการตองกลาคด กลาเสยง และกลาทเตบโตใหญขน โดยเรยนรจากการลองผดลองถกมากกวาทจะวางแผนจนทกอยางส าเรจแลวจงจะเรมท า

4. การหาบคคลตนแบบในการท าธรกจเปนประโยชนอยางมาก ไมเพยงแตจะเปนการสรางแรงบนดาลใจใหกบผประกอบการได แตยงสามารถใหค าปรกษาเชงลกไดอกดวย

5. การโคชชง และระบบพเลยง เปนแนวทางการพฒนาทเหมาะสมของผประกอบการในชวงเรมตนธรกจอยางมาก เพราะการมโคชหรอพเลยงทดจะไมเพยงแตชวยใหค าปรกษาและค าแนะน าในการท าธรกจได แตยงสามารถเชอมโยงเครอขายใหกบผประกอบการหนาใหมไดอกดวย

3. ขอเสนอแนะดานการวจย การวจยในครงนเกดขนในชวงแรกทภาครฐเรมเขามาใหความส าคญกบผประกอบการธรกจสตารทอพในประเทศไทย การสนบสนนนกธรกจสตารทอพไทยใหหนมาท าธรกจลกษณะนมากขนเพงจะเกดขนมาไดเพยงสองปท าใหผลลพธของการสนบสนนดงกลาวยงเหนไดไมชดเจน องคกรเอกชนขนาดใหญทหนมาใหทนสนบสนนกลมสตารทอพจงมไมถง 20 ราย ไมเพยงเทานนชวงเวลาทผานมามธรกจสตารทอพในประเทศไทยนอยกวา 150 องคกรทสามารถประสบความส าเรจและพฒนาผานการระดมทนจากกลมองคกรได และผประกอบการสตารทอพไทยทสามารถพฒนาองคกรในระดบมายนคอรน (Unicorn) หรอ เมกะคอรน (Megacorn) ทมมลคาธรกจหลกพนลานดอลลารยงเคยไมเกดขนในประเทศไทยมากอน จากปจจยขอจ ากดทงปรมาณของผทประสบความส าเรจ และระยะเวลาทเกดขนเพยงไมนานอาจจะท าใหการวจยในครงนอาจจะไมครอบคลมมากนก ผวจยจงมขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยเพอพฒนาตอไปดงน

274

ควรมการเกบขอมลทตอเนองในหลาย ๆ ชวงเวลามากขน เนองจากขอจ ากดดานเวลาทธรกจสตารทอพเพงเกดขนในประเทศไทยไมถงสามป ท าใหการเปรยบเทยบความส าเรจของแนวทางการพฒนาทผานมายงไมเหนผลทแทจรงมากนก ถามการท าการวจยตอไป ควรมการเปรยบเทยบแนวทางการพฒนาความส าเรจของผประกอบการโดยเทยบปจจยของชวงเวลาเขาไปดวย

ควรมการเกบขอมลกบกลมตวอยางทใหญขน เนองจากการเกบขอมลในครงน เกดขนในชวงแรกของการเกดสตารทอพในประเทศไทย ท าใหกลมประชากรของสตารทอพทประสบความส าเรจมไมมากนก ถามการท าวจยเพอพฒนาตอไปควรเกบตวอยางมากขนในชวงเวลาทมผประกอบการทประสบความส าเรจในการท าธรกจจ านวนมากกวาน

ควรมการท าการศกษาในประเดนนซ าอกครงในรปแบบการศกษาผานการวจยเชงปรมาณ เมอกลมประชากรมปรมาณมากขน (มากกวา 500 รายในประเทศไทย) เพอยนยนความถกตองของขอมลทไดจากการวจยในครงน

ควรมการท าการวจยในประเดนอน ๆ เกยวกบผประกอบการสตารทอพดวย การวจยในครงนใหความส าคญกบการพฒนาภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพเปนหลก อยางไรกตามปจจยทเกยวของกบความส าเรจของผประกอบการยงมประเดนส าคญอน ๆ อก เชน ลกษณะสภาพแวดลอมทเหมาะสมไมวาจะเปนดานการเมอง ดานลกษณะสงคม ลกษณะเทคโนโลย หรอลกษณะความสามารถดานนวตกรรมของผประกอบการ ลกษณะธรกจสตารทอพกบการเปนองคกรธรรมาภบาล (Good Governance) ลกษณะธรกจทสรางจากองคกรเลกกอนแลวจงคอยๆขยายองคกร (Small but Beautiful) ความเปนมออาชพในการท างานของสตารทอพ(Work like a Professional) และอน ๆ เนองจากปจจย เหลานลวนแตมผลตอความส าเรจของผประกอบการสตารทอพเชนกน

บรรณานกรม กมลวรรณ พมพแพทย และ อมาพร สทธคณโอรญรกษ. (2560). เศรษฐกจพอเพยง. เขาถงไดจาก

https://repository.rmutp.ac.th/handle/123456789/2104 กระทรวงดจทลเพอเศรษฐกจและสงคม. (2562) รจกและท ำควำมเขำใจ Crowdfunding เขาถงไดจาก

http://www.etcommission.go.th/article-other-topic-crowdfunding.html กรมสรรพสามต. (2560). Thailand 4.0 คออะไร นโยบำยนจะชวยพฒนำประเทศของเรำไดอยำงไร.

เขาถงไดจาก https://www.excise.go.th/cs/groups/public/documents/document/dwnt/mjgy/~edisp/uatucm282681.pdf

กองบรหารงานวจยและประกนคณภาพการศกษา. (2560). พมพเขยว Thailand 4.0 โมเดลขบเคลอนประเทศไทยสควำมมงคง มนคง และยงยน. เขาถงไดจาก http://www.libarts.up.ac.th/v2/img/Thailand-4.0.pdf

คณะกรรมการสตารทอพแหงชาต. (2560). About National Startup Commitee. Retrieved from http://startupthailand.org/

ชาย โพธสตา. (2549). ศำสตรและศลปแหงกำรวจยเชงคณภำพ. กรงเทพฯ: สถาบนวจยประชากรสงคม มหาวทยาลยมหดล.

ณฤทธ วรพงษด. (2560). หองเรยนผประกอบกำร:Startup คอธรกจอะไรกนแน. เขาถงไดจาก https://www.set.or.th/education/th/enterprise/files/startup_narit.pdf

ณฐนย ตรเนตรสมพนธ และ สทศน รตนเกอกงวาน (2016). การพฒนาโมเดลธรกจดวยวธการลนสตารทอพ. วำรสำรวจยและพฒนำ มจธ., 39(3), 345.

ดชนความสามารถในการแขงขนของประเทศไทย. (2560). Thailand Competitiveness Index. เขาถงไดจาก https://tradingeconomics.com/thailand/competitiveness-index

ดษฎรตน โกสมภศร. (2558). ภำวะผน ำแบบดลยภำพ – ภำวะผน ำส ำหรบศตวรรษท 21. เขาถงไดจาก http://leader1234.blogspot.com/2015/09/21-scholarly-article-equilibrium.html

ทรงพล มนคงสจรต, นนทรตน มหาสวสด, มหทธน พฤทธขจรชย, อาศร จระวทยาบญ และสมชาย ฉตรรตนา. (2559). ศนยบมเพาะธรกจในมหาวทยาลยของประเทศไทย: สถานะปจจบนและโอกาสในการปรบปรง. Executive Journal 36(2), 123-132.

ธนาคารแหงประเทศไทย. (2017, August 31). ธนำคำรแหงประเทศไทย. เขาถงไดจาก http://www2.bot.or.th/statistics/ReportPage.aspx?reportID=409

276

ธนาคารกรงเทพ. (2559). Bangkok Bank SME. เขาถงไดจาก https://www.bangkokbanksme.com/article/10053

นตยา เงนประเสรฐศร. (2544). ทฤษฎองคกร: แนวกำรศกษำเชงบรณำกำร. กรงเทพฯ: มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

บวร เทศารนทร. (2560). ประเทศไทย 4.0 อะไร ท ำไม และอยำงไร. เขาถงไดจาก http://www.drborworn.com/articledetail.asp?id=16223

เบญจา ยอดดาเนน-แอตตกจ และ กาญจนา ตงชลทพย. (2552). กำรวเครำะหขอมลเชงคณภำพ: กำรจดกำรขอมล กำรตควำม และ กำรหำควำมหมำย. กรงเทพฯ: สถาบนวจยประชากรและสงคม มหาวทยาลยมหดล.

ผจดการ. (2560). MGR online. เขาถงไดจากhttp://www.manager.co.th/iBizChannel/ViewNews.aspx?NewsID=9600000035717

พนดา ไชยแกว. (2559). อทธพลภำวะผของ Generation Y ตอควำมส ำเรจทำงธรกจ. (วทยานพนธปรญญาบรหารธรกจมหาบณฑต). กรงเทพฯ: มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

พชาย รตนดลก ณ ภเต. (2559). ท ำไมรฐบำลลมเหลวบอยครง (จบ): ควำมไมนำเชอถอและกำรบรหำรผดพลำด. เขาถงไดจาก http://www.manager.co.th/Weekend/ViewNews.aspx?NewsID=9590000103448

พส เดชะรนทร. (2555). Ecosystem Strategy อกหนงกลยทธใหมทนำจบตำมอง เขาถงไดจาก http://library.acc.chula.ac.th/PageController.php?page=FindInformation/ArticleACC/2555/Pasu/BangkokBiznews/B1505121

มหาวทยาลยหอการคาไทย. (2560). Start Up คออะไร. เขาถงไดจาก http://gs.utcc.ac.th/mk/0000%20566-59/c13/1%20Articles%20-%20Startup-A-.pdf.

วทยากร เชยงกล. (2556). กรงเทพธรกจ. เขาถงไดจาก http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/489597

ศนยสตารทอพประเทศไทย:Startup Thailand Center. (2561). สมคดสงตงงบหมนลำนปนสตำรทอพฮบ. เขาถงไดจาก from https://www.startupthailand.org/somkid-orders-b10bn-spent-on-startup-fund-th/

สานกงานคณะกรรมการกจการกระจายเสยง กจการโทรทศน และกจการโทรคมนาคมแหงชาต(กสทช). (2560). รำยงำนผลกำรส ำรวจขอมลอนเตอรเนตในประเทศไทย. เขาถงไดจาก http://webstats.nbtc.go.th/netnbtc/HOME.php

277

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2560). แผนพฒนำเศรษฐกจและสงคม. เขาถงไดจาก from http://www.nesdb.go.th/main.php?filename=develop_issue

สานกงานคณะกรรมการพฒนาการเศรษฐกจและสงคมแหงชาต. (2560). ระบบฐำนขอมลดำนสงคมและคณภำพชวต. เขาถงไดจาก http://social.nesdb.go.th/SocialStat/StatReport_Final.aspx?reportid=1362andtemplate=2R1Candyeartype=Mandsubcatid=19

สานกงานสงเสรมเศรษฐกจดจทล. (2560). Digital Startup กลไกส ำคญในกำรพฒนำประเทศส Thailand 4.0. เขาถงไดจาก www.depa.or.th/home

สจตรา บณยรตพนธ (2535). ระเบยบวจยส ำหรบรฐประศำสนศำสตร. กรงเทพฯ: เทพรตนการพมพ สภางค จนทวานช (2553). วธกำรวจยเชงคณภำพ (พมพครงท 18). กรงเทพฯ: สานกพมพแหง

จฬาลงกรณมหาวทยาลย. สรพงษ โสธนะเสถยร. (2545). หลกและทฤษฎกำรวจยเชงสงคมศำสตร (พมพครงท 2). กรงเทพฯ:

ประสทธภณฑแอนดพรนตง. Antonakis, J., Cianciolo, A. T., and Sternberg, R. J. (2004). Leadership: Past, present, and future.

The nature of Leadership, 3-15. Ariely, D. (2008). Predictably irrational. New York: HarperCollins. Ariely, D., and Jones, S. (2013). The upside of irrationality. USA: CNIB. Auken, H. E. V., and Neeley, L. (1996). Evidence of bootstrap financing among small start-up

firms. Journal of Entrepreneurial and Small Business Finance, 5(3), 235-249. Aulet, B. (2013). Disciplined entrepreneurship: 24 steps to a successful startup. Philippines: John

Wiley and Sons. Bamberger, P., Bacharach, S., and Dyer, L. (1989). Human resources management and

organizational effectiveness: high technology entrepreneurial startup firms in Israel. Human Resource Management, 28(3), 349-366.

Baron, R. A. (2004). The cognitive perspective: a valuable tool for answering entrepreneurship's basic “why” questions. Journal of business venturing 19.2 , 221-239.

Bass, B. M., & Avolio, B. J. (1993). Transformational leadership: A response to critiques. In M. M. Chemers & R. Ayman (Eds.), Leadership theory and research: Perspectives and directions (pp. 49-80). San Diego: Academic Press.

278

Bass, B. M., and Stogdill, R. M. (1990). Bass and Stogdill's handbook of Leadership: Theory, research, and managerial applications. New York: Simon and Schuster.

Beer, M., Finnstrom,M., Schrader, D. (2016). Why Leadership Training Fails—and What to Do About It, Harvard Business Review, (October). Retrived from: https://hbr.org/2016/10/why-leadership-training-fails-and-what-to-do-about-it

Best, W. (1981). Research in education (4th ed.). New Jersey: Prentice-Hall. Beverly, H. (2017) Navigating Your Way to Startup Success. Oslo: De|G Press. Bhide, A. (1992). Bootstrap Finance: the art of start-ups. Harvard business review, 70(6), 109- 117. Blake, R. R., Mouton, J. S., and Bidwell, A. C. (1962). Managerial grid. Advanced Management-

Office Executive, 1(9), 12-15 Blank, S. (2012). Blank, Steve. The startup owner's manual: The step-by-step guide for building a

great company. CA, US: BookBaby. Blank, S. (2013). Why the lean start-up changes everything. Harvard business review, (November-

December). Retrived from: https://hbr.org/2013/05/why-the-lean-start-up-changes-everything

Bolden, R., Goslinddg, J., Marturano, A., and Dennison, P. (2003). A review of Leadership theory and competency frameworks. Centre for Leadership Studies, University of Exeter, 5-40

Bourke, J., and Dillon , B. (2016). The six signature traits of inclusive Leadership: Thriving in a diverse new world.Retrieved from: https://www2.deloitte.com/insights/us/en/topics/talent/six-signature-traits-of-inclusive-Leadership.html

Boyatzis, R. E. (1982). The competent manager: A model for effective performance. New York: John Wiley and Sons.

Bradley, J. H., and Hebert., F. J. (1997). The effect of personality type on team performance. Journal of Management Development 16.5, 337-353.

Buckingham, M. (2011). StandOut: The groundbreaking new strengths assessment from the leader of the strengths revolution. Scotland, UK: Thomas Nelson Inc.

Burns, J. M. (2003). Transforming Leadership: A new pursuit of happiness. Vol. 213. New York: Grove Press.

279

Bursk, E. C. (2006). Low-pressure selling. Harvard Business Review, 84(7-8), 150. Cain, S. (2013). Quiet: The power of introverts in a world that can't stop talking. NYC: Broadway

Books. Cable, D. M., and Judge, T. A. (2003). Managers' upward influence tactic strategies: The role of

manager personality and supervisor Leadership style. Journal of Organizational Behavior 24.2 , 197-214.

Carson, B. (2015, Aug 12). Silicon Valley lingo is getting pretty ridiculous: Unicorns, centaurs, and ponies. Retrieved from: http://www.businessinsider.com/ponies-centaurs-and-unicorns-how-silicon-valley-describes-companies-2015-8

CBINSIGHTS Research. (2017). The Top 20 Reasons Startups Fail. USA: CBINSIGHTS. Retrieved from https://www.cbinsights.com/research/startup-failure-reasons-top/

Chakravorty, S., and Lall, S. V. (2007). Made in India: the economic geography and political economy of industrialization. Oxford: Oxford University Press.

Chan, A. T., and Chan, E. H. (2005). Impact of perceived Leadership styles on work outcomes: Case of building professionals. Journal of Construction Engineering and Management, 131(4), 413-422.

Chouhan, V. S., and Srivastava, S. (2014). Understanding Competencies and Competency Modeling. IOSR Journal of Business and Management Volume 16, 1(1), 14-22.

Chung, N., Lee, H., Lee , S. J., and Koo, C. (2015). The influence of tourism website on tourists' behavior to determine destination selection: A case study of creative economy in Korea. Technological Forecasting and Social Change, 96 , 130-143.

Claro, S., Paunesku, D., and Dweck, C. S. (2016). Growth mindset tempers the effects of poverty on academic achievement. Proceedings of the National Academy of Sciences, 113(31), 8664-8668.

Cliffe, S. (2008). Should You Reinvent Your Business Model? Harvard Business Review, (November). Retrived from: https://hbr.org/2008/11/should-you-reinvent

Coe, C. K. (1992). The MBTI: Potential uses and misuses in personnel administration. Public Personnel Management, 21(4), 511-522.

280

Cohen, S. and Hochberg, Y. V. (2014). Accelerating Startups: The Seed Accelerator Phenomenon. SSRN eLibrary. Retrived from: https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=2418000

Cohen, Y., Ornoy , H., and Keren, B. (2013). MBTI personality types of project managers and their success: A field survey. Project Management Journal, 44(3), 78-87.

Colvin, G. (2010). Talent is overrated: What really separates world-class performers from everybody else. London: Penguin.

Connelly, M. S., Gilbert, J. A., Zaccaro, S. J., Threlfall, K. V., Marks, M. A., and Mumford, M. D. (2000). Exploring the relationship of Leadership skills and knowledge to leader performance. The Leadership Quarterly, 11(1), 65-86.

Cooper, A. C., Woo, C. Y., and Dunkelberg, W. C. (1988). Entrepreneurs' perceived chances for success. Journal of business venturing 3.2 , 97-108.

Cosh, A., Duncan, J., Hughes, A., and Britain, G. (1998). Investment in training and small firm growth and survival: an empirical analysis for the UK 1987-95. Sanctuary Building, London: Department for Education and Employment.

Covey, S. R. (1989). The 7 habits of highly effective people. New York: Free Press: A Division of SimonandSchuster, Inc.

Covey, S. R. (1992). Principle centered Leadership. New York: Simon and Schuster. Covey, S. R. (2013). The 8th habit: From effectiveness to greatness. New York: Simon and

Schuster. Creswell, J. (1998). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five traditions.

Thousand Oaks, CA: Sage. Crowne, M. (2002). Why software product startups fail and what to do about it. Evolution of

software product development in startup companies. Engineering Management Conference,2002. IEMC'02. 2002 IEEE International. Vol. 1. IEEE, 1. Doi: 10.1109/IEMC.2002.1038454

Damasio, A. (1988). Descartes’ error: Emotion, Reason, and the Human, London, UK: Penguin Dave, R.(2017). The Good, the Bad, and the Ugly Investor. The Startup. Retrived from:

https://medium.com/swlh/the-good-the-bad-and-the-ugly-investor-a3b670d71bf4

281

Davila, A., Foster, G., and Gupta, M. (2003). Venture capital financing and the growth of startup firms. Journal of business venturing 18(6), 689-708.

Delventhal, S. (2017, December 29). Series A, B, C Funding: What It All Means and How It Works. Retrieved from: https://www.investopedia.com/articles/personal-finance/102015/series-b-c-funding-what-it-all-means-and-how-it-works.asp

Demil, B., and Lecocq, X. (2010). Business model evolution: in search of dynamic consistency. Long range planning 43.2, 227-246.

Department of Commerce, U. (2017, September 4). U.S. Economiy at a Glance. Retrieved from: https://www.bea.gov/newsreleases/glance.htm

Devang, A., Kruse, C., Parker, A., and Siren, P. M. (2017). The Next Wave of Business Models in Asia. Harvard Business Review, (January). Retrived from: https://hbr.org/product/the-next-wave-of-business-models-in-asia/SMR587-HCB-ENG

Digman, J. M. (1990). Personality structure: Emergence of the five-factor model. Annual review of psychology, 41.1 , 417-440.

Drnovsek, M., Wincent, J., and S. Cardon, M. (2009). Entrepreneurial self-efficacy and business start-up: developing a multi-dimensional defition. Emerald Insight, 329-344.

Duckworth, A. L., Peterson, C., Matthews, M. D., and Kelly, D. R. (2007). Grit: perseverance and passion for long-term goals. Journal of personality and social psychology, 92(6), 1087.

Edmondson, A. C. and Woolley, A.W.(2003). Understanding Outcomes of Organizational Learning Interventions. In Blackwell Handbook of Organizational Learning and Knowledge Management, edited by M. Easterby-Smith and M. Lyles. Malden, MA: Blackwell Publishing

Edward C. B. (2006). Low-Pressure Selling. Harvard Business Review, (July-August). Retrived from: https://hbr.org/2006/07/low-pressure-selling

Eisenstat,R., Spector,B., Beer,M. (1990) Why Change Programs Don’t Produce Change, Harvard Business Review, (November-December). Retrived from: https://hbr.org/1990/11/why-change-programs-dont-produce-change

Evangelista, L. (2009). Competence, Competencies and Career Guidance. IAEVG International Conference 2019, 1-6.

Feinleib, D. (2011). Why startups fail: and how yours can succeed. New York: APress.

282

Fernández-Aráoz, C., Roscoe , A., and Aramak, K. (2017). Turning Potential into Success: The Missing Link in Leadership Development. Harvard Business Review, (November - December). Retrieved from: https://hbr.org/2017/11/turning-potential-into-success-the-missing-link-in-Leadership-development

Fiedler, F. E. (1964). A contingency model of Leadership effectiveness. Advances in experimental social psychology 1, 149-190.

Fontinelle, A. (2017, Oct). What exactly is a startup? Retrieved from: http://www.investopedia.com/ask/answers/12/what-is-a-startup.asp

Furnham, A. (1996). The big five versus the big four: the relationship between the Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) and NEO-PI five factor model of personality. Personality and Individual Differences 21.2, 303-307.

Furr, N., and Jeff Dyer. (2014). The Innovator's Method: Bringing the Lean Startup Into Your Organization. Boston, MA: Harvard Business Review Press

Gavett, G. (2013). The Steep Psychological Price of Starting Your Own Company. Harvard Business Review, (August). Retrieved from https://hbr.org/2013/08/the-steep-psychological-price

George, B. (2012). A New Era for Global Leadership Development. Harvard Business Review, (February). Retrieved from: https://hbr.org/2012/02/a-new-era-for-global-Leadership

Georghiou, L., Edler, J., Uyarra , E., and Yeow, J. (2014). Policy instruments for public procurement of innovation: Choice, design and assessment. Technological Forecasting and Social Change 86 , 1-12.

Giardino, C., Wang, X., and Abrahamsson, P. (2014). Why early-stage software startups fail: a behavioral framework. International Conference of Software Business. Springer, Cham, 27-41.

Global Entrepreneurship and Development Institute. (2016). GEDI: The Global Entrepreneurship Index 2016. Retrieved from: http://thegedi.org/countries/thailand

Global Entrepreneurship Monitor. (2017). Global Entrepreneurship Monitor. London: Global Entrepreneurship Monitor.

Goldberg, R. T. (2012). An Introduction to Startup Financing and a New Approach to. Retrieved from: http://www.startupfactory.co/pdf/SUF_capital_fin.pdf

283

Goleman, D., Boyatzis, R. E., and McKee, A. (2013). Primal Leadership: Unleashing the power of emotional intelligence. Harvard Business Press, 42-51.

Graham, P. (2012). Want to start a startup? Get funded by Y Combinator. Retrieved from: http://www.paulgraham.com/growth.html

Grant,A.(2018) Goodbye to MBTI, the Fad That Won’t Die Psychology Today. Retrived from: https://www.psychologytoday.com/blog/give-and-take/201309/goodbye-mbti-the-fad-won-t-die\

Groysberg,B., Nanda,A., and Nohria,N.(2004) The Risky Business of Hiring Stars, Harvard Business Review, (May). Retrived from: https://hbr.org/2004/05/the-risky-business-of-hiring-stars

Gupta, A. (2013). Environmental and pest analysis: An approach to external business environment. Merit Research Journal of Art, Social Science and Humanities 1.2, 13-17.

Hasselbein, F., Goldsmith, M., and Bechard, R. (1996). The leader of the future: New visions, strategies, and practices for the next era. San Francisco: Jossey-Bass.

Heimans, J., and Timms, H. (2014). Understanding “New Power”. Harvard Business Review, (December). Retrived from: https://hbr.org/2014/12/understanding-new-power

Hersey, P., Blanchard, K. H., and Johnson, D. E. (1969). Management of organizational behavior. Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.

Hornby, D., and Thomas., R. (1989). Towards a better standard of management. Personnel Management, 21.1 , 52-55.

Horner, M. (1997). Leadership theory: past, present and future. Team Performance Management: An International Journal, 3.4 , 270-287.

House, R. J., and Mitchell , T. R. (1975). Path-goal theory of Leadership. Washington: University Seattle Department of Psychology

Howard, P. J., and Howard, J. M. (2000). The owner's manual for personality at work: how the big five personality traits affect performance, communication, teamwork, Leadership, and sales. Austin: Bard Press.

Hughes, R. L. (1993). Leadership: Enhancing the lessons of experience. Homewood: Richard D. Irwin, Inc.

284

Johnson, A., Vernon, P., McCarthy, J., Molson, M., Harris, J., and Jang, K. (1998). Nature vs nurture: Are leaders born or made? A behavior genetic investigation of Leadership style. Twin Research, 1(4), 216-223.

Jones, C. S., and Hartley, N. T. (2013). Comparing correlations between four-quadrant and five-factor personality assessments. American Journal of Business Education (Online), 6(4), 459.

Judge, T. A., Bono, J. E., Ilies, R., and Gerhardt, M. W. (2002). Personality and Leadership: a qualitative and quantitative review. Journal of applied psychology, 87(4), 765.

Kathan, W., Matzler, K., and Veider, V. (2016). The Sharing Economy: Your Business Model's Friend or Foe? Harvard Business Review, (November). Retrived from: https://hbr.org/product/the-sharing-economy-your-business-models-friend-or-foe/BH773-PDF-ENG

Katz, R. L. (2009). Skills of an effective adminstrator. Harvard Business Review, (May). Retrived from: https://hbr.org/product/skills-of-an-effective-administrator-harvard-business-review-classics/12049E-KND-ENG

Kosnik, T., Ramfelt, L., and Kjellberg, J. (2014). Gear Up: Test you business model potential and plan your path to success. New Jersey: John Wiley and Sons Limited.

Kotter, J. (2013). Management is (still) not Leadership. Harvard Business Review, (January). Retrived from: https://hbr.org/2013/01/management-is-still-not-leadership

Kouzes, J. M., and Posner, B. Z. (2006). The Leadership challenge. CA: John Wiley and Sons. Krznaric, Roman (MAY 15, 2013). Have we all been duped by the Myers-Briggs test? Fortune.

Retrived from: http://fortune.com/2013/05/15/have-we-all-been-duped-by-the-myers-briggs-test/

Kummerrow, J. M., and Quenk, N. L. (2003). Understanding you MBTI StepII Results. California: CPP, Inc.

Lecky, P. (1945). Self-consistency: A theory of personality. New York: Island Press Lee, A. (2017). VC funding elements in US-Israel case and application to China-Korea (Doctoral

dissertation), Massachusetts: Massachusetts Institute of Technology.

285

Lee, J.N., and Kim, Y.-G. (1999). Effect of partnership quality on IS outsourcing success: conceptual framework and empirical validation. Journal of Management Information Systems, 15(4), 29-61.

Lee, Y., and Mukoyama, T. (2008). Entry, exit and plant-level dynamics over the business cycle. Munich: Center for Economic Studies (CES).

Lehrer, J. (2010). How we decide. New York: Houghton Mifflin Harcourt. Levitt, T. (1965). Exploit the Product Life Cycle. Harvard Busines Review. Retrived from:

https://hbr.org/1965/11/exploit-the-product-life-cycle Liborius, P. (2014). Who Is Worthy of Being Followed? The Impact of Leaders’ Character and the

Moderating Role of Followers. Personality. Journal of Psychology, 148(3), 347-385. Lord, R. G., and Dinh, J. E. (2014). What Have We Learned That Is Critical in Understanding

Leadership Perceptions and Leader‐Performance Relations? Industrial and Organizational Psychology, 7(2), 158-177.

Lummer, S. L., and McConnell, J. J. (1989). Further evidence on the bank lending process and the capital-market response to bank loan agreements. Journal of Financial Economics, 25(1), 99-122.

Levine,C.C.(2018) To Advance In Your Career, Is It Better To Be A Specialist Or Generalist?. Forbes. Retrived from: https://www.forbes.com/sites/carolinecenizalevine/2018/01/30/to-advance-in-your-career-is-it-better-to-be-a-specialist-or-generalist/#126c8d0493e6

Maddock, M. (2016, June 1). Why Speaking 'Startup' Matters: The Three Words That Matter Most To Entrepreneurs. Retrieved from: https://www.forbes.com/sites/mikemaddock/2016/06/01/why-its-critical-for-big-businesses-to-learn-the-language-of-entrepreneurship/#69033a653271

Marsiglia, A. J. (2005). The relationship between Leadership and personality. Leadership and Managements, 1-39.

Mason, C. M., and Harrison, R. T. (1997). Business angel networks and the development of the informal venture capital market in the UK: is there still a role for the public sector. Small Business Economics, 9.2, 111-123.

Maxwell, J. C. (2011). The 5 Levels of Leadership: Proven steps to maximize your potential. London: Center Street.

286

McClelland, D. C. (1973). Testing for competence rather than for" intelligence. American psychologist, 28.1, 1-14.

McCrae, R. R., and Costa, P. T. (1999). A five-factor theory of personality. Handbook of personality. Theory and research, 2, 139-153.

Merenda, P. F. (1987). Toward a four-factor theory of temperament and/or personality. Journal of personality assessment, 51.3, 367-374.

MGR Online. (2016, April 28). นำยกฯ เปดงำน Startup Thailand ยนธรกจขบเคลอนยทธศำสตรไทยแลนด 4.0. BKK. Retrieved from: http://www.manager.co.th/iBizChannel/ViewNews.aspx?NewsID=9590000043154

Moffatt, M. (2017, March 31). Thought Co. Retrieved from: https://www.thoughtco.com/history-of-the-us-balance-of-trade-1147456

Mohamed, R. K., and Nor, C. M. (2013). The relationship between McGregor's XY theory management style and fulfillment of psychological contract: A literature review. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 3.5 , 715.

Moon, B. (2016). Top 10 startup ecosystems in the world 2016. Retrieved from: https://venturebeat.com/2016/11/05/top-10-startup-ecosystems-in-the-world-2016/

Morrison, M. (2012). History of PEST analysis. Retrieved from: https://rapidbi.com/history-of-pest-analysis/

Morse, J. M. (1994). Designing funded qualitative research. In Denizin, N. K. and Lincoln, Y. S., Handbook of qualitative research (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.

Motoyama, Y., and Knowlton, K. (2017). Examining the connections within the startup ecosystem: A case study of st. louis. Entrepreneurship Research Journal, 7.1, 1.

Mumford, M. D., Zaccaro, S. J., Connelly, M. S., and Marks, M. A. (2000). Leadership skills: Conclusions and future directions. The Leadership Quarterly, 11(1), 155-170.

Munkongsujarit, S. (2016). Business Inubation Model for startup company in developing economy: a case stude of Thailand. Techonology Management for Social Innovation, 74-81.

Muñoz-Bullon, F., Sanchez-Bueno, M. J., and Vos-Saz, A. (2015). Startup team contributions and new firm creation: the role of founding team experience. Entrepreneurship and Regional Development, 27, 80-105.

287

Myers, I. B., McCaulley, M. H., Quenk, N. L., and and Hammer, A. L. (1998). MBTI manual: A guide to the development and use of the Myers-Briggs Type Indicator (Vol. 3). Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press.

Northouse, P. G. (2007). Transformational Leadership,Leadership: Theory and practice 4. Thousand Oaks: Sage Publications.

Northouse, P. G. (2015). Leadership: Theory and practice. New York: Sage publications. Oppong, T. (2012, June). Startup Financing Cycle. Retrieved from:

http://alltopstartups.com/2012/06/02/infographic-startup-financing-cycle/ Organ, D. (1996). Leadership: The great man theory revisited. Science Direct, 39(3), 1-4. Osterwalder, A., and Pigneur, Y. and Clark, T. (2010). Business Model Generation: A Handbook

For Visionaries, Game Changers, and Challengers. NJ: John Wiley & Sons Oxford Economics. (2014). The impact of innovation, research and technology sector on the UK

economy. Retrieved from: file:///C:/Users/windows/Downloads/AIRTO%20-%20final%20report%2022-10-2014.pdf

Parsloe, E., and Leedham, M. (2009). Coaching and mentoring: Practical conversations to improve learning. London: Kogan Page Publishers.

Patton, M. Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. Thousand Oaks, CA: Sage Publications.

Pearman, R., and Albritton, S. (2010). I'm not crazy, I'm just not you: The real meaning of the 16 personality types. Boston: Nicholas Brealey Publishing.

Peng, G. A., and Nunes, M. B. (2007). Using PEST analysis as a tool for refining and focusing contexts for information systems research. White Rose Reseach, 229-237.

Peterson, S. J., Walumbwa, F. O., Byron, K., and Myrowitz, J. (2009). CEO positive psychological traits, transformational Leadership, and firm performance in high-technology start-up and established firms. Journal of management, 35(2), 348-368.

Prentice, W. (2004). Understanding Leadership. Harvard Business Review, (January). Retrived from: https://hbr.org/2004/01/understanding-leadership

PWC. (2016). The Essential Eight technologies: How to prepare for their impact. PWC. Retrieved from https://www.pwc.ru/ru/new-site-content/2016-global-tech-megatrends-eng.pdf

288

Pulakos, E. D., Arad, S., Donovan, M. A., and Plamondon, K. E. (2000). Adaptability in the workplace: Development of a taxonomy of adaptive performance. Journal of applied psychology, 85(4), 612.

Quinn, R. W., and Quinn, R. E. (2016, January 07). Change Management and Leadership Development Have to Mesh. Harvard Business Review,(January) Retrieved from: https://hbr.org/2016/01/change-management-and-Leadership-development-have-to-mesh

Rath, T. (2007). StrengthsFinder 2.0. New York: Simon and Schuster. Ries, E. (2011). The lean startup: How today's entrepreneurs use continuous innovation to create

radically successful businesses. Manhattan: Crown Books. Robehmed, N. (2013, Dec 16). What is a Startup? Retrieved from:

https://www.forbes.com/sites/natalierobehmed/2013/12/16/what-is-a-startup/#1f033ff44044

Robbins, T. (2010). Unlimited power a black choice. New York: Simon and Schuster. Robinson, A. B. (2012). How to follow the leader. Christian Century, 129(1), 30-33. Romano, C. A., Tanewski , G. A., and Smyrnios, K. X. (2001). Capital structure decision making:

A model for family business. Journal of business venturing, 285-301. Rosenberg, N. (2004). Innovation and Economic Growth. (Emeritus Faculty Research) Standford:

Stanford University. Samani , M., and Thomas, R. J. (2016, December 05). Your Leadership Development Program

Needs an Overhaul. Harvard Business Review, (December). Retrieved from: https://hbr.org/2016/12/your-Leadership-development-program-needs-an-overhaul

Schmidt, G. B. (2014). Virtual Leadership: An important Leadership context. Industrial and Organizational Psychology, 7(2), 182-187.

Schneider, B., Ehrhart, K. H., and Ehrhart, M. G. (2002). Understanding high school student leaders: II. Peer nominations of leaders and their correlates. The Leadership Quarterly 13.3, 275-299.

Schroden,J.(2011) Why Operations Assessments Fail: It’s Not Just the Metrics, Naval War College Review, 64(4), 89-102.

289

Schwienbacher, Armin and Larralde, Benjamin. (2010). Crowdfunding of Small Entrepreneurial Ventures. In Douglas Cumming (Eds.), The Oxford Handbook of Entrepreneurial Finance. Forthcoming: Oxford University Press.

Shainock, J.(2018) Digital Hospitality: Exceptional Service through the Power of Information, Harvard Business Review, (March). Retrived from: https://hbr.org/sponsored/2018/03/digital-hospitality-exceptional-service-through-the-power-of-information

Scott, M., and Bruce, R. (1987). Five stages of growth in small business. Long range planning, 20.3, 42-52.

Sedlacek, P., and Sterk, V. (2014). The growth potential of startups over the business cycle. London: LSE Research.

Shermon, G. (2004). Competency based HRM: A strategic resource for competency mapping, assessment and development centres. New Delhi: Tata McGraw-Hill Education.

Shook, C., Priem, R., and McGee, J. E. (2003). Venture creation and the enterprising individual:A review and synthesis. Journal of management 29.3 , 379-399.

Smith, C. D. (1990). Jung's quest for wholeness: A religious and historical perspective. New York: SUNY Press.

Solovy, A. (2005). Followership. HandHN: Hospitals and Health Networks, 79(5), 32. Sommer, S. C., Loch, C. H., & Dong, J. (2009). Managing complexity and unforeseeable

uncertainty in startup companies: An empirical study. Organization Science, 20(1), 118-133.

Spencer, L. M., and Spencer, S. M. (1993). Competency at work. New York: John Wiely and Sons Statistic, U. G. (2017, September 4). Trading Economics. Retrieved from:

https://tradingeconomics.com/united-states/gdp Stevens, C. D., and Ash, R. A. (2001). Selecting employees for fit: Personality and preferred

managerial style. Journal of Managerial Issues, 500-517. Sugerman, J. (2009). Using the DiSC® model to improve communication effectiveness. Industrial

and Commercial Training 41.3, 151-154. Sutton, S. M. (2000). The Role of Process in a Software Start-up. IEEE Software, 33-39. Takala, T. (1998). Plato on Leadership. Journal of Business Ethics, 17.7 , 785-798.

290

Tan, V., and Tan, N. T. (1999). Personality type and the Singapore manger: Research findings based on the MBTI. Singapore Management Review, 21.1, 15-31.

Tannenbaum, R., and Schmidt, W. H. (1973). How to choose a Leadership pattern. Boston: Harvard Business Review.

Taylor, B. (2008). Four Reasons Most Startups Fail (And How Yours Can Succeed). Harvard Business Review, (July). Retrieved from https://hbr.org/2008/07/four-reasons-most-startups-fai

TECHSAUCE. (2017). Thailand Tech Startup Report 2017: Q2 Investor Guide. Bangkok: Techsauce.

Teodoridis,F., Bikard,M., and Vakili,K.(2018) When Generalists Are Better Than Specialists, and Vice Versa, Harvard Business Review, (July). Retrived from: https://hbr.org/2018/07/when-generalists-are-better-than-specialists-and-vice-versa

Thailand Startup Summit. (2017, March). A Showcase Of Thailand's Best Startups. Retrieved from: http://www.thailandstartupsummit.com/

Thomke, S. H. (2003). Experimentation matters: unlocking the potential of new technologies for innovation. Massachusetts: Harvard Business Press.

Trading Economics. (2017). Thailand Competitiveness Index. Retrieved from: https://tradingeconomics.com/thailand/competitiveness-index

Trading Economics. (2017). Thailand Productivity. Retrieved from: https://tradingeconomics.com/thailand/productivity

Tubbs, S. L., and Schulz, E. (2006). Exploring a taxonomy of global Leadership competencies and meta-competencies. Journal of American Academy of Business, 8(2), 29-34.

Tuten, T. L., and Urban, D. J. (2001). An expanded model of business-to-business partnership formation and success. Industrial marketing management, 30.2, 149-164.

Tynan, K.(2018) Why management training doesn’t work (and what you should be doing instead) Training Journal. Retrived from: https://www.trainingjournal.com/articles/opinion/why-management-training-doesn%E2%80%99t-work-and-what-you-should-be-doing-instead

U.S. Chamber of Commerce Foundation. (2017). States Innovate. Retrieved from: https://www.uschamberfoundation.org/enterprisingstates/

291

USA Department of Commerce. (2017, September 4). U.S. Economiy at a Glance. Retrieved from: https://www.bea.gov/newsreleases/glance.htm

Van Gelderen, M., and Jansen, P. (2006). Autonomy as a start-up motive. Journal of Small Business and Enterprise Development, 13.1, 23-32.

Venkataraman, S. (1997). The distinctive domain of entrepreneurship research. Advances in entrepreneurship, firm emergence and growth, 3(1), 119-138.

Verrev, M. (2012). Software Development Models for Startup. Retrieved from: http://www.slideshare.net/martinverrev/software-development-model-for-startups.

Vielmetter, G., and Sell, Y. (2014). Leadership 2030: The six megatrends you need to understand to lead your company into the future. New York: AMACOM Division American Management Association.

Wiseman, L., McKeown, G., and Covey, S. R. (2010). Multipliers: How the best leaders make everyone smarter. New York: Harper Business.

Woodruffe, C. (1993). "What is meant by a competency? Leadership and organization development journal, 14.1 , 29-36.

Word, J. (2009). Business network transformation: strategies to reconfigure your business relationships for competitive advantage. New York: John Wiley and Sons.

Wübbeke, J., Meissner , M., Zenglein, M. J., Ives, J., and Conrad, B. (2016). Made in China 2025. Mercator Institute for China Studies, 2, 14-41.

Yang, M. (2016). Leadership in Startups: A Penniless Powerless Approach Thesis. Lund University, 1-2.

Young, M., and Dulewicz, V. (2005). A model of command, Leadership and management competency in the British Royal Navy. Leadership and Organization Development Journal, 26.3 , 228-241.

Zäch, S., and Baldegger, U. (2014). Leadership in Startups. ZfKE–Zeitschrift für KMU und Entrepreneurship, 62(4), 295-322.

Zaleznik, A. (2004). Managers and leaders: Are they different. Harvard Business Review, (March-April). Retrived from: https://hbr.org/1992/03/managers-and-leaders-are-they-different-2

Zhao, H., Scott , S. E., and Hills, G. E. (2005). The mediating role of self-efficacy in the development of entrepreneurial intentions. Journal of applied psychology, 90.6, 1265.

292

Zider, B. (1998). How Venture Capital Works. Harvard Business Review, (November-December). Retrived From: https://hbr.org/1998/11/how-venture-capital-works

Zolberg , A. R., and Zolberg , A. R. (2009). A nation by design: Immigration policy in the fashioning of America. Massachusetts: Harvard University Press.

ภาคผนวก

293

ภาคผนวก ก แบบสมภาษณเชงลก

294

ค ำถำมแบบสมภำษณเชงลก

ชดค ำถำมในกำรสมภำษณออกเปน 5 สวนหลก โดยมรำยละเอยดดงน

สวนท 1 ค ำถำมเพอสรำงบรรยำกำศ และ ศกษำขอมลพนฐำนของผใหขอมล โดยจะเนนทกำรถำมค ำถำมเปด โดยจะเลอกใชบำงค ำถำมเทำนนขนอยกบสถำนกำรณขณะนนอยำงเชน

- ชอ นำมสกล และควำมเปนมำดำนครอบครว กำรศกษำ อำย สถำนภำพสมรส - ควำมเปนมำของทำนกอนเรมท ำธรกจสตำรทอพ - อะไรเปนแรงบนดำลใจ หรอแรงกระตนในกำรเรมท ำธรกจสตำรทอพ - อปสรรคทผำนมำมอะไรบำง

สวนท 2 เปนค ำถำมเพอใชในกำรคนหำลกษณะบคลกภำพของภำวะผน ำทพงประสงคในกำรประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพในประเทศไทย โดยจะถำมทกประเดนในหวขอตอไปน

- คณคดวำบคลกภำพของผ ทชอบเขำสงคม มควำมสำมำรถในกำรสรำงเครอขำย(Connection) มควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำบคลกภำพของผทชอบคดและตดสนใจดวยเหตผลมควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำบคลกภำพของผทเปดรบควำมคดเหนใหมมควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำบคลกภำพของผทคดสงตำง ๆ ในองครวม และมวสยทศนส ำหรบอนำคตมควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำบคลกภำพของผ ทชอบคดวำงแผนมควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

สวนท 3 เปนค ำถำมเพอใชในกำรคนหำศกยภำพของผน ำทพงประสงคในกำรประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพในประเทศไทย โดยจะถำมทกประเดนในหวขอตอไปน

295

- คณคดวำศกยภำพดำนกำรปฏบตกำรอยำงควำมรในเรองทท ำ ควำมมงมน หรอควำมเชยวชำญจำกประสบกำรณทผำนมำ มควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำศกยภำพดำนกำรควบคมตวเอง อยำงรจดออนจดแขง ควำมสำมำรถในกำรควบคมอำรมณ มควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำศกยภำพในกำรสรำงควำมสมพนธกบสงคม มควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร

- คณคดวำศกยภำพในกำรในกำรบรหำรงำน มควำมส ำคญในกำรเปนผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพในประเทศไทยหรอไม อยำงไร สวนท 4 เปนค ำถำมเพอใชในกำรคนหำปจจยภำยนอกทสงผลตอภำวะผน ำทพงประสงค

ในกำรประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพในประเทศไทย โดยจะถำมทกประเดนในหวขอตอไปน

- คณคดวำทมงำนมผลตอควำมส ำเรจในดำนภำวะผน ำในธรกจสตำรทอพหรอไม อยำงไร - คณคดวำพนธมตรมผลตอควำมส ำเรจในดำนภำวะผน ำในธรกจสตำรทอพหรอไม อยำงไร - คณคดวำลกคำมผลตอควำมส ำเรจในดำนภำวะผน ำในธรกจสตำรทอพหรอไม อยำงไร

สวนท 5 เปนค ำถำมเพอใชในกำรคนหำแนวทำงกำรพฒนำภำวะผน ำทพงประสงคในกำร

ประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพในประเทศไทย โดยจะถำมบำงประเดนในหวขอตอไปน

- ตลอดชวงเวลำทผำนมำคณมกำรพฒนำภำวะผน ำของตวคณเองอยำงไร - สถำนกำรณ หรอพนธมตรแบบใดทชวยใหคณสำมำรถพฒนำภำวะผน ำของตวคณเองได

อยำงไร - เมอคณเผชฐกบอปสรรคในกำรท ำธรกจทผำนมำ คณสำมำรถผำนพนมำไดอยำงไร - ทผำนมำคณเคยเขำรบกำรอบรมใดทคณคดวำชวยในกำรพฒนำภำวะผน ำทท ำใหคณ

ประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพบำงหรอไม อยำงไร - ทผำนมำคณมทปรกษำทชวยแนะน ำในกำรพฒนำภำวะผน ำในตวคณหรอไม และคณคดวำ

บคคลเหลำนส ำคญหรอไม อยำงไร

296

- คณคดวำกำรลองผดลองถก หรอกำรไดรบโอกำสทจะไดลองท ำสงใหมเปนแนวทำงทท ำใหคณสำมำรถพฒนำภำวะผน ำทท ำใหคณประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพบำงหรอไม อยำงไร

- คณคดวำกำรสรำงวสยทศนทชดเจน เขำใจงำย ใหกบตวเองและทมงำน สำมำรถชวยในกำรพฒนำ ภำวะผน ำทท ำใหคณประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพบำงหรอไม อยำงไร

297

ภาคผนวก ข แบบสอบถาม

298

แบบสอบถำม

กำรศกษำภำวะผน ำธรกจสตำรทอพทประสบควำมส ำเรจในประเทศไทย A Study of Successful Starup Leadership in Thailand

ผวจย นำงสำว กตมำ หงสศรกำญจน วนท........................................ ผท ำแบบสอบถำม ............................................................................................................................... ชอสตำรทอพของทำน......................................................................................................................... หลกสตร ปรชญำดษฎบณฑต สำขำวชำกำรจดกำร มหำวทยำลยสยำม แบบสอบถำมนเปนสวนหนงของกำรศกษำตำมหลกสตรปรชญำดษฎบณฑต ทำงกำรจดกำร มหำวทยำลยสยำม ผวจยจงใครขอควำมรวมมอจำกทำนในกำรกรอกขอมลนตำมควำมเปนจรง ซงขอมลทไดนจะน ำไปใชทำงกำรศกษำเกยวกบวจยเทำนน และ ขอขอบพระคณทกทำน ณ โอกำสน

แบบสอบถำมแบงออกเปน 4 สวน สวนท 1 ขอมลทวไป สวนท 2 ปจจยดำนภำวะผน ำทส ำคญของผน ำในธรกจสตำรทอพ สวนท 3 แนวทำงกำรพฒนำภำวะผน ำของผประกอบกำรธรกจสตำรทอพ สวนท 4 ขอเสนอแนะ

299

สวนท 1 ขอมลทวไป 1. เพศ 1) ชำย 2) หญง 2. สถำนภำพสมรส 1) โสด 2) แตงงำนแลว 3) หยำรำง 4) แยกกนอย 3. อำย 1) 20-30 ป 2) 31-40 ป 3) 41-50 ป 4) 51-60 ป 5) 61 ปขนไป 4. ระดบกำรศกษำสงสด 1) ต ำกวำปรญญำตร 2) ปรญญำตร 3) สงกวำปรญญำตร 5. ประสบกำรณกำรท ำงำน 1) นอยกวำ 5 ป 2) 5-10 ป 3) 11-15 ป 4) 16-20 ป 5) 21-25 ป 6) 26 ปขนไป 6. ระดบของกำรรบเงนลงทนจำกกลมนกลงทน 1) Seed Stage 2) Series A 3) Series B 4) Series C 5) Exit Stage มลคำทไดรบทน............................................................จำกสถำบน............................................

7. ระยะเวลำในกำรท ำธรกจสตำรทอพตงแตไดรบเงนทน 1) นอยกวำ 1 ป 2) 1-3 ป 3) 4-5 ป 4) มำกกวำ 5 ป

300

สวนท 2 ปจจยดำนภำวะผน ำในประเดนตำง ๆ ทเกยวของกบควำมส ำเรจของผประกอบกำรสตำรทอพในประเทศไทย โปรดท ำเครองหมำย ลงในชองอนดบควำมส ำคญตำมสภำพควำมเปนจรงทเกดขน

2.1 ปจจยทำงดำนบคลกภำพของผน ำทประสบควำมส ำเรจในธรกจสตำรทอพ

ควำมส ำคญของหวขอตอไปน นอยทสด (1)

นอย (2)

ปำนกลำง (3)

มำก (4)

มำกทสด (5)

ภำวะผน ำ (Leaderships) ดำนบคลกภำพ(Personality) 11. บคลกภำพลกษณะคนทชอบเขำสงคม 12. บคลกภำพลกษณะคนทใหควำมส ำคญกบเหตผล 13. บคลกภำพลกษณะคนทเปดรบควำมคดเหนใหม

14. บคลกภำพลกษณะคนทชอบคดในเชงวสยทศน

15. บคลกภำพลกษณะคนทชอบวำงแผน และตดสนใจ ขอเสนอแนะของลกษณะบคลกภำพเพมเตม (ถำม)

2.2 ปจจยทมผลทำงดำนของผน ำทประสบควำมส ำเรจ ในธรกจสตำรทอพ

ควำมส ำคญของหวขอตอไปน นอยทสด (1)

นอย (2)

ปำนกลำง (3)

มำก (4)

มำกทสด (5)

ภำวะผน ำ (Leaderships) ดำนศกยภำพภำพ (Competency) 16. ควำมสำมำรถดำนเทคนคในกำรปฏบตกำร(เชน ดำนเทคโนโลย, ดำนควำมสำมำรถในกำรสรำงระบบ, ควำมสำมำรถทำงดำนวศวกรรม)

17. ควำมสำมำรถดำนควบคมตวเอง 18. ควำมสำมำรถดำนกำรสรำงควำมสมพนธ 19. ควำมสำมำรถดำนกำรบรหำรคน ขอเสนอแนะของลกษณะบคลกภำพเพมเตม (ถำม)

301

2.3 ปจจยดำนปจจยภำยนอกอน ๆ ทเกยวของกบควำมส ำเรจของภำวะผน ำของธรกจสตำรทอพ

สภำพควำมส ำคญของหวขอดงกลำว นอยทสด (1)

นอย (2)

ปำนกลำง (3)

มำก (4)

มำกทสด (5)

ปจจยภำยนอกดำนบคคลทเกยงของกบควำมส ำเรจของผน ำสตำรทอพ 20. ทมงำนของผประกอบกำรสตำรทอพ 21. กลมนกลงทน หรอพนธมตรของธรกจสตำรทอพ 22. กลมลกคำของธรกจสตำรทอพ ขอเสนอแนะอน ๆ ทเกยวของทสงผลตอควำมส ำเรจของผน ำในกำรเปนผประกอบกำรธรกจสตำรทอพ(ถำม) สวนท 3 ตวแปรดำนแนวทำงกำรพฒนำภำวะผน ำในผประกอบกำรสตำรทอพทสงผลให

ผประกอบกำรประสบควำมส ำเรจในกำรท ำธรกจสตำรทอพในประเทศไทย โปรดท ำเครองหมำย ลงในชองอนดบควำมส ำคญตำมสภำพควำมเปนจรงทเกดขน

2.4 แนวทำงกำรพฒนำภำวะผน ำของทำนทผำนมำของผน ำธรกจสตำรทอพทผำนมำ

สภำพควำมส ำคญของหวขอดงกลำว นอยทสด (1)

นอย (2)

ปำนกลำง (3)

มำก (4)

มำกทสด (5)

23. กำรสรำงสภำพแวดลอมในกำรท ำงำนทเหมำะสมทแตละ คนจะเรยนรจำกกนและกนได

25. กำรจดอบรมและพฒนำผประกอบกำรผำนกำรเรยนร 26. กำรCoaching จำกผร หรอ ผเชยวชำญทมำใหค ำแนะน ำ กำรมระบบพเลยงทคอยใหกำรสนบสนนตลอดโครงกำร

28. กำรสรำงโอกำศใหผประกอบกำรไดคนพบและเขำถงกำร คนพบแรงบนดำลใจ ศกยภำพ หรอพรสวรรคสวนบคคล

29. กำรใหบคคลทตองกำรพฒนำตวเองไดทดลองท ำ และ เรยนรผำนควำมส ำเรจและควำมผดพลำดของตวเอง

30. กำรพฒนำผำนกำรเรยนรจำกกำรพดคย สงเกต และฟงผท เคยไดท ำจรงมำกอนแบงปนประสบกำรณจรง

302

ขอเสนอแนะแนวทำงกำรพฒนำภำวะผน ำของผประกอบกำรธรกจสตำรทอพ (ถำม) สวนท 4 ขอเสนอแนะอน ๆ ส ำหรบกำรวจยในครงน

ขอขอบพระคณในกำรตอบแบบสอบถำม ณ โอกำสนเปนอยำงสง

ผวจย

ประวตผวจย ชอ-สกล นางสาวกตมา หงสศรกาญจน วน/เดอน/ปเกด 19 ตลาคม 2527 สถานทเกด กรงเทพมหานคร ทอย 567/180 หมบานพฤกภรมณ รเจนท ถนนพระรามสอง แขวงแสมด า เขตบางขนเทยน กรงเทพมหานคร 10150 ประเทศไทย

การศกษา ปรญญาตร เศรษฐศาสตรระหวางประเทศ มหาวทยาลยธรรมศาสตร ประเทศไทย ปรญญาโท ผประกอบการธรกจ มหาวทยาลยเซาทแฮมทน ประเทศสหราชอาณาจกร Certified MBTI Practitioner, CPP,Inc.,: Potentia Australia Certified Change Practitioner, Prosci Practitioner: Change Management USA Certified DISC Master Practitioner, Take Flight Learning: Take Flight USA Certificate of Talent SCANN, Coaching from talents: Thai Coach Certified Coach Strength coach: Thai Coach Certified: Memory training practitioners: Ron White USA Certified NLP Practitioner and Timeline Therapist: American Board of NLP Diploma in Chinese Language: Central University of Finance and Economics, China

ต าแหนง ผประกอบและประธานกรรมการบรหารบรษท สมารท พ.เอ.ด. จ ากด สถานทท างาน บรษท สมารท พ.เอ.ด. จ ากด

การเผยแพรงานวจย กตมา หงสศรกาญจน, เฉลมเกยรต วงศวนชทว และ บรนทร สนตสาสน. รปแบบบคลกภาพของผน าท

ประสบความส าเรจในธรกจสตารทอพตามแนวคด MBTI และ Big 5 ในยคไทยแลนด 4.0. ใน รายงานการประชมวชาการและน าเสนอผลงานวจยระดบชาตและนานาชาต ครงท 3/2561, รหสบทความ 61114277. 27 เมษายน 2561 ณ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลสวรรณภม.

304

กตมา หงสศรกาญจน, เฉลมเกยรต วงศวนชทว และ บรนทร สนตสาสน. ลกษณะภาวะผน าของผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย. วารสารการเมอง การบรหาร และกฎหมาย (คณะรฐศาสตรและนตศาสตร มหาวทยาลยบรพา) ปท 12 ฉบบท 1 (มกราคม-มถนายน 2563). (ISSN: 1906-506x ฐานขอมล TCI กลม 1)

กตมา หงสศรกาญจน, เฉลมเกยรต วงศวนชทว และ บรนทร สนตสาสน. คณลกษณะของทมงานของผประกอบการสตารทอพทประสบความส าเรจในประเทศไทย. วารสารวชาการ RMUTT Global Business and Economics Review (คณะบรหารธรกจ มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลธญบร) ปท 14 ฉบบท 2 (กรกฎาคม-ธนวาคม 2562). (ISSN: 1905-8446 ฐานขอมล TCI กลม 1)