A Study of Social Reflexivity among Youths in City...

20
Journal of Applied Sociology 26 th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 pp. 7-10 Received: 10.07.2014 Accepted: 14.01.2015 A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd Hossein Afrasiabi * Assistant Professor, Department of Sociology, Yazd University, Iran Yasin Khorampour MA. student of Sociology, Yazd University, Iran * Corresponding author, e-mail: [email protected] Introduction Living in a modern and global age has many crucial consequences for contemporary social actors. Transnational society or global culture is considered as a consequence of the modernization process, with a dynamic and mobile base, which is reflexivity in social life. Social life is encompassed with this fact that individuals' functions become continuously evaluated, modifying by fresh data, and the elements become fundamentally changed. Reflexivity about self and various aspects of life as well as choosing among different alternatives is an opportunity that modern society offers to people. Therefore, in modern society, humans review continuously their self as how, and what it should be. Reflexivity is a process of self-definition and redefinition by observing and focusing on information about possible ways of life. Reflexivity is a mechanism in human thinking and behavior which sets human action and controls it, of course, this mechanism is different in traditional culture in comparison to modern culture. This paper addresses reflexivity and the related factors among young citizens of Yazd city. Materials and Methods The research Approach used in the study was quantitative and the method was survey, with an analytical and descriptive goal. Data was collected by using researcher-designed questionnaire. Sample size was determined to be 384 cases, using Cochran's sample size formula. Multiple cluster sampling was used to sample, dividing the city into different areas of north, south and center area. Research validity is formal validity in which the items were evaluated by sociology professors. The reliability of the scale was evaluated by Cronbach's alpha coefficient which showed that the items are in an internal correlation with each other. The data was analyzed in SPSS software. Discussion of Results & Conclusions According to descriptive results, the Mean of reflexivity among respondents was 19/16 which is above of the scale mean (15). Most of respondents had a modest reflexivity ratio. Results showed that it is not significantly different between men and women. But there is a significant relationship between education and income with reflexivity. Mass media and cultural globalization with reflexivity are in a direct relationship, that is, as use of mass media is increased, the ratio of reflexivity increases too. There is a significant relationship between religiosity and reflexivity. Multivariate regression results showed that cultural globalization and religiosity are the most important predictors of reflexivity. These two variables alone explained 17 percent variance of reflexivity variable. Generally, with respect to research results it can be said that Iranian society is a changing society and is experiencing fast changes in different aspects. This change, which has been accompanied by current structural and cultural transformations in a global scale, have led to a pluralism in the youths' social world life and consequently have formed new attitudes and values among them. One consequence of this situation is the formation and growth of a special kind of personal identity, which has reflexivity at its core. Information and communicative technologies have led people in different areas of the world to become more informed about different lifestyles, values and behavioral norms. The result of this process is the creation of new identities among youth. Keywords: Reflexivity, Culture, Globalization, Religiosity, Youth. References Adams, M. (2006) “Hybridizing Habitus and Reflexivity: Towards an Understanding of Contemporary Identity.” Journal of Sociology, vol 40 (3), p 511-528. Adibi Yazdkhasti, M. Farahmand, M. (2009) “Social Globalization of Isfahan Youth.” National

Transcript of A Study of Social Reflexivity among Youths in City...

Page 1: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

Journal of Applied Sociology

26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015

pp. 7-10

Received: 10.07.2014 Accepted: 14.01.2015

A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd

Hossein Afrasiabi*

Assistant Professor, Department of Sociology, Yazd University, Iran Yasin Khorampour

MA. student of Sociology, Yazd University, Iran * Corresponding author, e-mail: [email protected]

Introduction

Living in a modern and global age has many crucial consequences for contemporary social actors. Transnational

society or global culture is considered as a consequence of the modernization process, with a dynamic and mobile

base, which is reflexivity in social life. Social life is encompassed with this fact that individuals' functions become

continuously evaluated, modifying by fresh data, and the elements become fundamentally changed. Reflexivity about

self and various aspects of life as well as choosing among different alternatives is an opportunity that modern society

offers to people. Therefore, in modern society, humans review continuously their self as how, and what it should be.

Reflexivity is a process of self-definition and redefinition by observing and focusing on information about possible

ways of life. Reflexivity is a mechanism in human thinking and behavior which sets human action and controls it, of

course, this mechanism is different in traditional culture in comparison to modern culture. This paper addresses

reflexivity and the related factors among young citizens of Yazd city.

Materials and Methods

The research Approach used in the study was

quantitative and the method was survey, with an

analytical and descriptive goal. Data was collected by

using researcher-designed questionnaire. Sample size

was determined to be 384 cases, using Cochran's

sample size formula. Multiple cluster sampling was

used to sample, dividing the city into different areas of

north, south and center area. Research validity is

formal validity in which the items were evaluated by

sociology professors. The reliability of the scale was

evaluated by Cronbach's alpha coefficient which

showed that the items are in an internal correlation with

each other. The data was analyzed in SPSS software.

Discussion of Results & Conclusions

According to descriptive results, the Mean of

reflexivity among respondents was 19/16 which is

above of the scale mean (15). Most of respondents had

a modest reflexivity ratio. Results showed that it is not

significantly different between men and women. But

there is a significant relationship between education

and income with reflexivity. Mass media and cultural

globalization with reflexivity are in a direct

relationship, that is, as use of mass media is increased,

the ratio of reflexivity increases too. There is a

significant relationship between religiosity and

reflexivity. Multivariate regression results showed that

cultural globalization and religiosity are the most

important predictors of reflexivity. These two variables

alone explained 17 percent variance of reflexivity

variable.

Generally, with respect to research results it can be

said that Iranian society is a changing society and is

experiencing fast changes in different aspects. This

change, which has been accompanied by current

structural and cultural transformations in a global scale,

have led to a pluralism in the youths' social world life

and consequently have formed new attitudes and values

among them. One consequence of this situation is the

formation and growth of a special kind of personal

identity, which has reflexivity at its core. Information

and communicative technologies have led people in

different areas of the world to become more informed

about different lifestyles, values and behavioral norms.

The result of this process is the creation of new

identities among youth.

Keywords: Reflexivity, Culture, Globalization,

Religiosity, Youth.

References

Adams, M. (2006) “Hybridizing Habitus and

Reflexivity: Towards an Understanding of

Contemporary Identity.” Journal of

Sociology, vol 40 (3), p 511-528.

Adibi Yazdkhasti, M. Farahmand, M. (2009) “Social

Globalization of Isfahan Youth.” National

Page 2: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 8

Studies Quarterly, vol 9 (3), P 100-118.

Adlipour, S. Yazdkhasti, B. & Khaksar, F. (2014)

“Facebook and Reflexive Identity between

Tabriz University Students.” Journal of

Communication Research, vol 75(1), P 101-

128.

Azamzadeh, M. & Tavakoli, A. (2008) “Individuality,

Plurality and Religiousness.” Journal of

Cultural Studies and Commniucations, vol

93(1), p 101- 125.

Beck, U. (1999) World Risk Society. Cambridge: Polity

Press.

Berger, P. Berger, B. & kelner, H. (2003) Homeless

Mind, modernization and awareness.

Translated By Mohammad Savoji, Tehran:

Ney Publication.

Berger, P. & Lokman, T. (1997) The Social

Construction of Reality, A Thesis on the

sociology of knowledge. Translated by

Fariborz Majidi, Tehran: Scientific and

Cultural Publications.

Brooks, A. & Wee, L. (2008) “Reflexivity and

Transformation of Gender Identity:

Reviewing the Potential for Change in a

Cosmopolitan City.” Journal of Sociology,

vol 42 (3), P 503-521.

Bustani, D. (2012) “Youth and Reflexive Identity;

Study of Individuality Thoughts of Shahid

Bahonar University Students.” Journal of

Iranian Social Studies, vol 5(1), p 43-71.

Crossley, N. (2005) “Mapping Reflexive Body

Technique: on Body Modification and

Maintenance.” Body & Society, vol 11(1), p

1-35.

Dadgaran, M. Babran, S. & Alipour-Tabrizi, Z. (2012)

“The Investigation of Internet Impact on

Forming and Growth of Reflexive Identity.”

Journal of Cultural and Communication

Resarch, vol 3(3), p 64-90.

Farhmand, M. Javaherchian, N. and Hatefi, L. (2014)

“Globalization of Culture and Reflexivity in

Sexual Interactions (Case Study: Yazd

City).” Journal of Global Strategic Studies,

vol 5(14), p 175-204.

Franko A. K. (2007) Globalization and Crime.

London: Sage Publications Ltd.

Ghorbani-Sheikhnshin, A. (2004) “Global System, the

Globalization of Culture.” Journal of

Economic and Political Information, vol

122(1), p 189-190.

Giddens, A. (1994) Living in a Post-Traditional

society.” In Beck U., Giddens, A. and Lash

S. (Eds) (1994). Reflexive modernization:

Politics, tradition, Aesthetics. In the social

order. Stanford, California: Stanford

University press. 118-132.

Giddens, A. (1999) Sociology. Translated by

Manuchehr Saboori, Tehran: Ney

publications.

Giddens, A. (2002) the meaning of modernity; talks

with Anthony Giddens. Translated in Persian

by Ali Asghar Saeidi, Tehran: Kavir

publications.

Giddens, A. (2002) Consequences of Modernity.

Translated in Persian by Mohsen Solasi,

Tehran: Markaz publications.

Giddens, A. (2009) Modernity and self-Identity in the

late Modern age. Translated by Naser

Tofighian, Tehran: Ney publications.

Grasmuck, S. (2009) “Facebook & Identity.” Journal

of Computer-Mediated Communication, vol

15, p158-188.

Hall, S. (1996) “The Question of Cultural Identity in

Hall and McGraw.” Cambridge: Polity

Press.

Heshmatyaghmaei, M.T. (2002) “Youths Religiosity

and Effective Factors.” M.A. Thesis in

Sociology, Tehran: Allame Tabatabaei

University.

Hongladarom, S. (2002) “The Web of Time and the

Dilemma of Globalization.” The Information

Society, vol 18(1), p 241-249.

Jalaeipour, H.R. & Garamiannik, T. (2012) “A look to

Modernity in Iran through Personal

Relationships; Evaluation of Giddens Pure

Relationship.” Mashad University Journal

of Social Sciences, vol 3(1), p 59-91.

Kelley, F.L. (2007) Face-Time: The Construction of

Identity on Facebook. London: Wadsworth.

Khajenoori, B. & Delavar, M. (2013) “Factors

Affecting the Friendship between Young

Boy and Girl in the City with an Emphasis

on Globalization.” Applied Sociology,

Vol.46, P 41-64.

Khajenoori, B. & Moghaddas, A.A. (2010) “The

Relationship between Body Imagination and

Globalization, Case Study: Tehran, Shiraz

and Estahban Women.” Applied Sociology,

Vol. 33(1), P 1-24.

Kim, K. J. (2003) Minority and Majority Students Self

Reflexivity in Educational Setting: Korean

Born in Japan Student as Critical

Participants. Ph.D. Dissertation: University

of Arizona.

Lapten, D. (2002) “Fear and Reflexive Modernization.”

Translated by Maryam Rafatjah, Arqanoon,

vol. 18, p 293-316.

Lash, S. & Urry, J. (1994) Economies of Signs and

Space. London: Sage Press.

Longman, L. (2003) “Culture, Identity and Hegemony:

The Body in a Global Age.” Current Sociology, Vol. 51, No.3-4, p 223–247.

Luhman, N. (1995) Systems Theory. Stanford: Stanford

University Press.

Page 3: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9

Owen, T. (2007) “Culture of Crime Control.” Internet

Journal of Criminology, vol. 1, p 1-13.

Rajablu, A. & Asghari, S. (2011) “Globalization and

Reflexive Friendship Patterns of Boys and

Girls.” Journal of Social and Psychological

Woman Studies, vol. 8(2), p 73-92.

Shalchi, S. (2006) "Reflexive Identity and Media:

Investigation of Forming Reflexive Identity

and Relationships to Media.” M.A. Thesis

in Sociology: Tehran University.

Sidman, S. (2013) Contested Knowledge. Translated in

Persian by Hadi Jalili, Tehran: Ney

publications.

Tamilson, J. (2003) Globalization and Culture.

Translated in Persian by Mohsen Hakimi,

Tehran: Cultural Studies Publication.

Turner, J. H. (2003) the Structure of Sociological

Theory. Belmont, CA: Wadsworth

Publishing Company.

Waters, M. (2001) Globalization. London: Routledge.

Zokaei, M.S. & Fakhere, KH. (2007). “Internet and

Change of Identity among Young

Professional Users.” Journal of Iranian

Association of Cultural Studies and

Communications, vol. 2(7), p 165-203.

Page 4: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

Journal of Applied Sociology, 26th Year, Vol. 59, No. 3, Autumn 2015 10

Page 5: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

شناسي كاربردي جامعه

4951پاييز ،سوم ، شماره(95)، شماره پياپي ششمسال بيست و

41/41/4959 :تاريخ پذيرش 45/1/4959 :تاريخ دريافت

93-49 صص

مطالعه بازاندیشی اجتماعی در میان جوانان شهر یزد

شناسي دانشگاه يزد گروه جامعه ،استاديارحسین افراسیابی،

شناسي دانشگاه يزد دانشجوي كارشناسي ارشد جامعهپور، یاسین خرم

چکیده

هايي است كه جوامع جديد در اختيار ز فرصتهاي مختلف، ا هاي مختلف زندگي و گزينش از بين بديل بازانديشي در مورد خويشتن و عرصه

اين پژوهش با روش پيمايش و استتااده . اين مقاله به بررسي بازانديشي و عوامل مرتبط در ميان جوانان شهر يزد پرداخته است. قرار داده است

نتايج نشان داد كه بين زنتان و . رسي قرار داداي مورد بر اي چند مرحله گيري خوشه نار از جوانان شهر يزد را به روش نمونه 931از پرسشنامه،

. داري مشاهده شد اما بين ميزان تحصيالت و ميزان درآمد با بازانديشي رابطه معني. مردان از نظر ميزان بازانديشي تااوت معناداري وجود ندارد

دار وجود دارد، هتر چنتد رابطته انديشي رابطه معنيجمعي، دينداري و جهان گرايي فرهنگي با باز همچنين بين ميزان استااده از وسايل ارتباط

تترين نتايج رگرسيون چندمتغيره، جهتان گرايتي فرهنگتي و دينتداري مهتم براساس . دار و معکوس است بين دينداري و بازانديشي رابطه معني

. كننده بازانديشي در ميان افراد مورد مطالعه است متغيرهاي تبيين

. گرايي فرهنگي، دينداري، وسايل ارتباط جمعي، جوانان هانبازانديشي، ج :ها كلید واژه

.

Email: [email protected] 15419191159: نويسنده مسؤول

Page 6: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 41

مقدمه

هتاي نتوين اطالعتاتي و شدن از طريت فنتاوري فرآيند جهاني

هاي عميقي را در زنتدگي بشتر بته وجتود ارتباطي، دگرگوني

تتوان يافتت كته از اي را متي امروزه كمتر جامعته . آورده است

تحتوتت ايجتاد . ده باشدنصيب مان پيامدهاي اين فرآيندها بي

شده، نه تنها زندگي مادي، بلکه ابعاد غيرمتادي را نيتز تحتت

هتا از منتابع فاصتله گترفتن انستان . تأثير خود قرار داده استت

هاي جديتد زنتدگي و آوردن به شيوه ساز سنتي و روي هويت

ها را در تعريف كيستتي تاکر، از جمله عواملي است كه انسان

: 4954پتور و همکتاران، عتدلي ) كنتد يد ميخود، دچار شک و ترد

آنتوني گيدنز در بررسي تحوتت سه قرن اخيتر بعتد از . (414

شدن، بته توصتيف و تبيتين تحتوتت دنيتاي متدرن و صنعتي

پتردازد و چنتد دهته اخيتر را بته دليتل گستترش مدرنيته متي

از . نهتد هاي تخصصي، مدرنيته متأخر نتام متي روزافزون نظام

هاي جهاني فقط مربوط به تغييرات ته و دگرگونينگاه او مدرني

بزرگ در نهادهاي بزرگ نيست، بلکه اين تغييرات، عواطف و

پتور و جاليتي )گيترد زندگي خصوصي افتراد را نيتز در بتر متي

برگتتر و گيتتدنز از جملتته متاکرينتتي . (41: 4951نيتتک، گراميتتان

باشند كه به نقش بازانديشي و تأمل و معرفتت در زنتدگي مي

گيتتدنز مشخصته كليتتدي جوامتع جديتتد را . متدرن پرداختنتد

در جوامتع پيشتامدرن غالبتان ستنت رفتتار . دانتد بازانديشي مي

يعنتي، مرجعيتت اعمتال پيشتين . كترد روزمره را هتدايت متي

در حتالي كته در جوامتع متدرن اعمتال . كننده رفتار بود تعيين

ر اجتماعي پيوسته در پرتو اطالعات جديد متورد بتازبيني قترا

فرد در جهتان كنتوني، بته كمتک . (459: 4954سيدمن، )گيرد مي

هتاي متنتوعي بتراي توستتعه هتاي گونتاگون، فرصتت تکنيتک

در چنين شترايطي . (4911گيدنز، ) كند شخصيت خود فراهم مي

اي شود؛ پتروژه اي بازانديشانه تبديل مي است كه خود به پروژه

و تغييردهنتده كه از آن طري ، خود در سطح فرد، بازانديشتانه

برگر نيز معتقتد استت جامعته در حتال .(4913گيدنز، )شود مي

هاي تغيير و تحول، فرد را ناگزير از بازانديشي و اتخاذ تصميم

بازانديشي نه تنها معطتو بته جهتان بيرونتي . سازد متنوع مي

شود و طي فرآيند بازانديشتي، است، بلکه وارد ذهنيت فرد مي

برگتر و )شتوند وع آگاهي تبتديل متي موض جهان و خود فرد به

سازد به باور تنگمن بازانديشي مردم را قادر مي. (4934ديگران،

هتاي ختود را تتدقي طور جمعي هويت طور انارادي يا به تا به

هتاي به بيان ديگر، مردماني كه در مکان. (4119، 4تنگمن)بکنند

هتا و طور روزافزون نسبت به ارزش برند، به مختلف به سر مي

تنش در اجتماع آنهاستت، حساستيت نشتان أامکاناتي كه منش

شتدن و جوانان بيشتر از ديگران در معتر جهتاني .دهند مي

آنها در فضاي مجازي و ابرمتن اينترنتت و . مدرنيته قرار دارند

كسب اطالعتات . اند همچنين وسايل ارتباط جمعي در حركت

خود، شيوه زنتدگي از اين فضاها به نوعي بازانديشي در مورد

.شود ميمنجر و تاکر آنها

لش و يوري بازانديشي را بته توانتايي افتراد بتراي تأمتل

انتقادي بر روي ايتن تغييترات و شترايط موجتود و همچنتين

. (94: 4551، 4لتش و يتوري ) كنند امکان تغييردادن آنها تعريف مي

رن هيچ هويتت ثابتت، دم از نظر استوارت هال نيز سوژه پست

يا ماندگاري نداشته، هويتت او بستيار ستيال و نتامتمركز ذاتي

هتاي فرهنگتي پيرامتون، بوده و در ارتباط با ساختارها و نظتام

وي معتقتد استت، درون هتر فترد . دهتد دائمان تغيير شکل متي

هتاي متناقضتي وجتود دارد كته در جهتات مدرن هويت پست

اي بتتا متتدرن، ستتوژه متاتتاوتي امتتتداد يافتتته و از ستتوژه پستتت

اي كته ستوژه . انتد شمار ستاخته هاي ممکن و موقتي بي هويت

حتدي خاطر وجتود روايتتي خودستاخته از ختود تتا فقط به

ايتن هويتت . (4511، 9هتال )كنتد احساس يکپارچگي هويتي مي

هتاي آگتاهي و ها و تکثتر معرفتت سيال ناشي از تعدد گاتمان

وتي باشد، كه افراد بتا منتابع متاتا شناختي در دوران جديد مي

.براي تعريف خود مواجه هستند

فتتردي تنهتتا فراينتتد بازانديشتتي در ستتطح نهتتادي و بتتين

مشخصه جوامع جديد نيست، بلکه تعامل يا بازخورد پيوستته

دانتش . ميان اين دو سطح نيز از جمله اين مشخصتات استت

1 Longman 2 Lash & Urry 3 Hall

Page 7: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد49

شتود، نته تنهتا در اعمتال تخصصي كه توسط نهادها ايجاد مي

براي . شود دي نيز به كار گرفته مينهادي بلکه در رفتارهاي فر

مثتتال، نهادهتتاي همچتتون دانشتتگاه، ختتدمات اجتمتتاعي و

هتايي دربتاره زنتدگي صتميمي بته وجتود روانپزشکي دانتش

انتختتاو و بازانديشتتي در . (459: 4954ستتيدمن، )آورنتتد متتي

كته چنتان هاي مختلف زندگي و ارتباطات اجتمتاعي، آن سبک

هتايي كته بب گرديده تتا پديتده خواهند، س ها مي افراد يا گروه

تر چندان بتروز عينتي و آشتکاري نداشتتند، امتروزه بته پيش

. (14: 4954آور، نتوري و دل خواجه)اي اجتماعي تبديل شوند مسأله

رو، در عصتتر حاضتتر، و بتتيش از هتتر عصتتري ديگتتر، از ايتتن

اند كه به دگرگوني در شماري مواجه ها با منابع هويتي بي انسان

هتاي فرهنگتي چندگانته، سنتي، پيتدايش هويتت ابعاد هويت

هاي ارزشتي، تغييتر شتيوه مصتر و ستبک دگرگوني سامانه

زندگي و نوع ارتباطات و تعامالت افتراد، منجتر شتده استت (.411: 4931اديبي و ديگران، )

هتاي شتدن، بتا ايجتاد فرصتت بنابراين نوگرايي و جهاني

هتا، ين فرهنت بت ( هاي مختلف از طري رسانه)ارتباطي وسيع

موجتتب تعتتامالت وستتيع اجتمتتاعي و فرهنگتتي بتتين جوامتتع

اين امر سبب گرديده تا مردم جوامع مختلف، از نتوع . اند شده

زنتتدگي اعضتتاي جوامتتع ديگتتر آگتتاهي يافتتته، و از رفتتتار و

هاي جديد دريافت نموده و زندگي خود هاي آنها، ايده انديشه

جب گرديده كه اعضتاي له موأهمين مس. را با آنها مقايسه كنند

يک جامعه، الگوهاي رفتاري متعتددي را مشتاهده كترده و از

اين ميان، يکي يا تركيبي از آنها را كه در برخي موارد متناقض

شناستانه امتروزه، بيتان جامعته بته . نمايند، انتخاو كنند نيز مي

تواننتد شتيوه زنتدگي ختود را تتا هاي مختلف مردم متي گروه

لتذا در ايتن تحقيت . خواهند، برگزينند ميكه اننچ حدودي آن

عوامتل مترتبط در بازانديشتي وضتعيت و درصدد هستتيم تتا

. دهيم اجتماعي جوانان شهر يزد را مورد بررسي قرار

تحقیقات پیشین

در تحقي خود به اين نتايج دست ( 4959) فرهمند و همکاران

هتاي نتوين شتدن، استتااده از فنتاوري يافتند كه بتين جهتاني

ارتباطي و تحصيالت با بازانديشي در تعامالت جنستي رابطته

معنادار و مثبتي وجود دارد، همچنين نتايج آنهتا نشتان داد كته

بين درآمد ختانواده و شتغل پتدر بتا بازانديشتي در تعتامالت

پتور و همکتاران عتدلي . داري وجود نتدارد جنسي رابطه معني

بتو و فتي در تحقي خود با عنوان شبکه اجتماعي( 4954)

گيري هويت بازانديشانه به اين نتيجه دست يافت كه بين شکل

متتدت زمتتان عضتتويت، ميتتزان استتتااده، ميتتزان مشتتاركت، و

هتاي شتبکه فعاليت، نوع استتااده و نتوع امکانتات و قابليتت

همچنتين . بو رابطه معنادار مثبت وجتود دارد اجتماعي في

نتايج نشان داد كه رابطه بين جنسيت و بازانديشي تأييد شد و

. كننتد زنان بيشتتر از متردان در هويتت ختود بازانديشتي متي

در تحقي خود بتا عنتوان جوانتان و هويتت ( 4951)بوستاني

بازانديشانه مطالعه دانشجويان دانشگاه شهيد بتاهنر كرمتان بته

بتين استتااده از وستايل اطالعتاتي و : اين نتايج دست يافتنتد

صيالت مادر، جنستيت پاستخگو، ارتباطي، تحصيالت پدر، تح

محل تولد، هويت مذهبي، استتااده از آنتتن متاهواره و منتابع

رابطته ( هويتت بازانديشتانه )اطالعاتي با متغير وابستته يعنتي

به استثناي متغير هويت مذهبي و يکتي از . مثبت وجود داشت

هاي منابع اطالعاتي؛ يعني منابع مطالعاتي مذهبي، زير مجموعه

متغير در برابر رشد هويت بازانديشانه مانع عمده و كه اين دو

همچنين متغيرهاي مقطع تحصتيلي، . شوند جدي محسوو مي

پايگاه شغلي پدر، وضعيت اشتغال متادر و درآمتد ماهيانته بتا

دادگران و همکاران . اي برقرار نکردند هويت بازانديشانه رابطه

اه آزاد اي كه بين دانشتجويان دختتر دانشتگ در مطالعه( 4951)

اند به اين نتايج دست يافتند كه بين استااده از تهران انجام داده

اينترنت و هويت بازانديشانه رابطه معنتاداري وجتود دارد؛ بته

اين ترتيب كه هر چقدر ميزان استااده از اينترنت بيشتر باشتد،

. كنتتد ميتزان رشتد هويتت بازانديشتانه نيتز افتزايش پيتدا متي

دهتد كته نشان متي ( 4935)و و اصغري هاي تحقي رجبل يافته

شتدن و فرضيه كلي پژوهش وجود رابطه معنادار ميان جهتاني

بازانديشي تعامالت جوانان دانشجوي ايراني است، كته بتراي

Page 8: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 41

شدن تعتامالت جنستي، پذيرش آن، چهار فرضيه فرعي فردي

هاي پذيرش الگوهاي تازه، سطح روابط جنسي و داشتن تجربه

. انتد جن مخالف مورد آزمون قرار گرفتته گوناگون دوستي با

هاي پژوهش بر پايته ضتريب همبستتگي پيرستون نشتان يافته

و ( هتاي نمايشتي عمتدتان رستانه ) شتدن دهد ميتان جهتاني مي

آزاده و اعظتم . تعامالت جنسي دانشجويان رابطه وجتود دارد

هتاي درصدد مطالعه چگونگي وضعيت ارزش( 4931)توكلي

ايانه در بين گروهي از دانشجويان و رابطه گر جمع -فردگرايانه

. انتد هاي دينتي و اشتکال بازانديشتي آن برآمتده آن با گرايش

گرايتي بتا همته ابعتاد ها نشان داد كه جمتع رابطه بين شاخص

دينداري ارتباط مثبت و معنادار دارد، اما مستقل از بازانديشتي

در مقابتل، فردگرايتي بتا بعتد تجربتي . كنتد در دين عمل متي

تتري هاي بازانديشي در دين روابتط قتوي دينداري و شاخص

نشتان ( 4939)خطيبي هاي تحقي ذكايي و يافته. دهد نشان مي

داد كه حضور مستتمر و فعتال در فضتاي مجتازي و استتااده

مداوم از امکانات متعدد و منحصربارد اينترنتت بته خصتو

وت، تعامل و تبادل اطالعات بتا ستاير كتاربران متعتدد و متاتا

گيري و تقويت هويت مدرن و بازانديشانه در بتين باعث شکل

اي كاربران ايراني خصوصان كتاربران جتوان بتا مصتر حرفته

در پژوهشتتي بتته بررستتي هويتتت ( 4931)شتتالچي . شتتود متتي

نتتايج نشتان . ها پرداخته است بازانديشانه و ارتباط آن با رسانه

خگويان بيشتتر هتا نتزد پاست داد هر چه ميزان استااده از رسانه

. انتد بوده است، تطاب بيشتتري بتا هويتت بازانديشتانه داشتته

همچنين هويت بازانديشانه با برخي از عوامل پايگاه اجتماعي،

مانند پيشينه تحصيالت خانوادگي و منطقه محل ستکونت نيتز

. ارتباط مستقيم داشته است

در تحقي خود به اين نتتايج دستت ( 4115) 4گراسمو

هاي اجتمتاعي كنشگراني كه حضوري فعال در شبکهيافت كه

جهان بو به عنوان يک نوع زيست دارند، از في ( بو في )

كنند و هويت خود را بتر كه از آن آگاهي و شناخت كسب مي

در تحقيت ( 4113) 4بروك و وي . دهند اساس آن شکل مي

1 Grasmuck 2 Brooks & Wee

خود با عنوان بازانديشي و تحول هويت جنسي در بتين زنتان

وري به اين نتايج دست يافتند كته، زنتان متورد مطالعته سنگاپ

هتاي ختا فرهنگتي درصدد هستند تتا باتوجته بته ويژگتي

سنگاپور، يعني پدرساتري، اقتدارگرايي و تأثيرات جهاني را با

بازشناسي نيازهاي متضاد دسته . توجه به موقعيت خود بپذيرند

ان ابزارهتاي اول و توسل به اميال دسته دوم براي زنان، به عنو

ستازد كته هتم بازانديشتانه له، راهبردي را فراهم متي أحل مس

9كلتي . كنتد است و هم پتانسيلي براي تحول هويت خل متي

آموزان انجام داد به ايتن در تحقي خود كه بين دانش( 4111)

هتاي نتيجه دست يافتت كته استتااده از فتي بتو و شتبکه

بتر استاس شتود كته فترد هويتت ختود را مجازي باعث متي

هاي يافته .گيرد مورد بازبيني قرار بدهد اطالعاتي كه از آنها مي

آمتوزان كه در بين دانشتجويان و دانتش ( 4119) 1تحقي كيم

اي، دهد كه دو گروه بته طتور بازانديشتانه انجام شد، نشان مي

كننتتد و ختتود را فعتتال فضتتاي هويتتت ختتود را جستتتجو متتي

بنابراين بتا . كنند زيابي ميآموزشي و آزاد انساني، توصيف و ار

هاي افراد توان بيان كرد كه هويت توجه به تحقيقات پيشين مي

. گيرد در دنياي جديد دائمان مورد بازانديشي و واكاوي قرار مي

در دنياي سنتي با توجه به اينکه معيار افراد براي تعريف ختود

باشد، لذا در اين دوران هويت و تعريتف فترد سنت و دين مي

خود تا حدي ايستا بوده استت، ولتي در دوران متدرن ايتن از

گران تعريف از فرد دچار دگرگوني و تحول شده است و كنش

اجتماعي به طور دائم با توجه به اطالعاتي كه از دنياي اطرا

.دهندگيرند، خود را در معر بازانديشي قرار ميمي

چارچوب نظری

از ماتاهيمي استت كته يکتي 9به طور كلي، ماهوم بازانديشتي

در رويکتترد . انتتد آن نظتتر داشتتته رويکردهتتاي مختلاتتي بتته

1كاركردگرايي، لومنبازانديشي را خصلت ارتباطتات ( 4559)

دانتتد و معتقتتد استتت ايتتن بازانديشتتي بتته ختتود انستتاني متتي

3 kelly 4 Kim 5 Reflexivity 6 Tuhmann

Page 9: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد41

بازانديشي به مثابه سازكاري عمتل . شود ميمنجر سازي ماهوم

. شتود ميمنجر ا محيط كند كه به تسهيل سازگاري سيستم ب مي

ها و كتاهش پيچيتدگي صتورت اين امر در نتيجه تنظيم پاسخ

در واقتع بازانديشتي بته كنشتگران ايتن توانتايي را . گيترد مي

ماهتوم .هاي جديد كنش تأمل كننتد دهد كه در مورد بديل مي

شناسي مردمي نيز جايگتاه خاصتي بازانديشي در ديدگاه روش

ال ؤي اين رويکرد، به ايتن ست ها بخش زيادي از پژوهش. دارد

تعامتل . افتتد پردازد كه چگونه تعامل بازانديشانه اتااق متي مي

، 4بته نقتل ترنتر ) غالبان دربردارنده بينش خاصي از واقعيت استت

4119 .)

طور كلي، بازانديشي گستترده، ناشتي از تعامتل پويتاي به

شماري از تحوتت اجتماعي استت كته از خصيصته مدرنيتته

تغييتترات گستتترده در ستتاختار . شتتود وو متتيمتتتأخر محستت

هتتا را در طتتور روزافزونتتي انستتان هتتاي ارتبتتاطي، بتته فنتتاوري

دهد؛ مناسک فردي و فرهنگي جتا رودرروي يکديگر قرار مي

كنتد كته ديگتر بته راحتتي افتاده را چنتان دچتار نستبيت متي

افتزايش . هاي انجتام امتور را بتديهي انگاشتت توان شيوه نمي

اي مصتر ها و فرهن توده ي تصويرها، ايدههاي جهان جريان

شتوند، وضتعيت را تشتديد كه با تغييرات ارتباطي همراه متي

دهنتده ستنت و ستاختارهاي اجتمتاعي قدرت اتصال. كنند مي

فروكش كرده است و به قول بک، اين خود فقدان ساختارهاي

اجتماعي است كه به خصيصه ساختار اجتماعي تبديل شتده و

، 4آدامتز )بخش درآمده استت ه فراسنتي و فرديتبه شکل جامع

4111 .)

گرايان نيز به بازانديشي توجه خاصي دارنتد؛ برگتر، سازه

-4: گونتته برشتتمرد چهتتار خصتتلت هويتتت متتدرن را بتتدين

ترديتتد بتتي: بتتازبودگي، در توضتتيح ايتتن ماهتتوم بايتتد گاتتت

شتدن هاي در فرد وجود دارد كه در اثر فرآيند اجتماعي ويژگي

شوند امتا فترد متدرن كم و بيش براي هميشه تثبيت مياوليه،

حتي با ورود به مرحله زنتدگي بزرگستالي همچنتان مشخصتان

رسد كه، افزون بر وجود استتعداد نظر مي فردي ناتمام باقي به

1 Turner 2 Adams

عيني وسيع براي تغييترات هتويتي بعتدي در زنتدگي فتردي،

آگاهي ذهني و حتي آمادگي براي پذيرش چنين تغييراتتي نيتز

شدگي، در توضيح اين مشخصه برگتر تاکيک -4. وجود دارد

هتاي اجتمتاعي در جامعته گويد چندگانگي جهان گونه مي اين

شود تا ساختار هر جهتان ختا بته شتکلي مدرن موجب مي

در اكثتتر جوامتتع . نستتبتان ناپايتتدار و نتتامطمبن تجربتته شتتود

برعک . برد پيشامدرن، فرد در جهاني بسيار منسجم به سر مي

هتاي فرد مدرن، بتا توجته بته تجربته ختود از كثترت جهتان

در نتيجته، . پتردازد سازي هر يک از آنها مي اجتماعي، به نسبي

دهد و تأكيتد نظم نهادي تا حدي واقعيت خود را از دست مي

جتا واقعيت از نظم عيني نهادها، به قلمترو ذهنيتت فترد جابته

بتتودن يتتا هديانديشتت -9. (31: 4934برگتتر و ديگتتران، ) شتتود متتي

برگتر در توضتيح ايتن . بازانديشانه بودن هويت متدرن استت

ويژگي اعتقاد دارد كستي كته در جهتان اجتمتاعي منستجم و

انديشتيدن در بتاو ) كنتد، ايتن كتار دست نخورده زندگي مي

در چنتين . برايش با حتداقل تأمتل ميستر استت ( هويت خود

تصتوير هاي اساسي جهان اجتماعي بديهي انگاشته حالتي، پيش

گونته در شوند و بته هتر حتال امکتان دارد كته بته همتين مي

آخترين ويژگتي -1. نامه افتراد، متعتار بتاقي بماننتد زندگي

در جوامتع . باشتد يافتگي متي هويت مدرن از نظر برگر فرديت

مدرن فردي كه حامل هويت بته صتورت موجوديتت حقيقتي

ويش طوري كامالن منطقي جايگاه بسيار مهم خ خويش است، به

از نظتر برگتر، . كنتد هتا احتزار متي مراتتب ارزش را در سلسله

انتدازي پيوستته در زندگي در جوامع امروزي، فرد را با چشتم

رو قترار متي در حال تغيير از تجارو و معتاني اجتمتاعي رو

هتاي متنتوع و هتا و طترب برنامته گيري دهد و او را به تصميم

مدرن بته خصتو ترتيب، آگاهي بدين. دارد انديشيدن وا مي

گاتني استت . آميز است هاي هوشيار، پرتنش و احتجاج آگاهي

هويت مدرن، فقتط بته جهتان ( بازانديشانه) دهيكه جنبه انديش

شود، بلکه ذهنيت فترد بته ويتژه موقعيتت بيروني محدود نمي

برگتر . (4934: برگتر و ديگتران ) گيرد وجودي او را نيز دربر مي

جوامتع در كته كنتد متي شارها زيست جهان ماهوم به همچنين

Page 10: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 43

دليتل ايتن . بود برخوردار از يکپارچگي باتيي درجۀ از پيشين

را جامعه هاي بخش تمامي كه بود معنايي نظمي نيز يکپارچگي

نيشت يپ جوامتع در بختش، وحتدت نظم نيا و گرفت يم بردر

افراد تيموقع مدرن، جوامع در. بود ينيد ينظم معمول طور هب

ييهتا جهتان بتا را آنهتا افتراد، هاي تيفعال و شود يم متااوت

مرتبط ناسازگار، اغلب و متااوت كامل طوربه يتجرب و ييمعنا

رفتار، سطح در نه فقط زيست، جهان چندگانگي اين كه كند مي

اين برگر. دارد را خود خا تأثيرات نيز آگاهي در سطح بلکه

و شهرنشتيني يعنتي تجربۀ ختا ، دو با مرتبط را چندگانگي

هتاي شتيوه بته چنتدگانگي ايتن . اندد مي مدرن جمعي ارتباط

آن، پيامدهاي از و كند مي بروز افراد روزمرة زندگي در مختلف

. برگزيند را يکي ميان آن از بايد فرد كه است مختلاي مسيرهاي

شتدت بته جديتد، در جامعتۀ فترد زنتدگي برنامتۀ واقتع، در

زنتدگي برنامۀ برگر،. گيرد مي قرار ها چندگانگي اين تأثير تحت

معمول طور به برنامه اين .داند مي فردي يابي هويت اوليۀ را منبع

برگتر و )شتود تعريف مي نامعين هاي شيوه به و دارد باز خصلتي

(.11-34: 4934: ديگران

شدن نشان الريش بک فرآيند بازانديشي را با ماهوم فردي

ه متتأخر نقتش شدن در نظريه بک درباره مدرنيت فردي. دهد مي

كنتد، شدن به يگانگي يا تنهايي دتلت نمتي فردي. اساسي دارد

بلکه به معناي اين الزام در مدرنيته متأخر استت، كته افتراد در

هتاي جديتد آور و ظهور شيوه ها و هنجارهاي الزام غياو يقين

طور مداوم در معر تغييتر استت، بايتد ختود زندگي، كه به

بتک تحتوتت . (919: 4931تپتن، )د نامه خود را خل كن زندگي

اول دوره ماقبتل : كنتد بندي متي اجتماعي را به سه دوره تقسيم

. مدرن، سپ دوره مدرنيته ساده و نهايتان مدرنيتته بازانديشتانه

مدرنيته ساده با جامعه صنعتي و مدرنيته بازانديشانه با جامعته

ديتد، بک معتقد است در دوران ج. خواني دارد آميز هم مخاطره

اي بيتوگرافي و طتور بازانديشتانه افراد، فارغ از ستاختارها، بته

ستازي و رونتد وي به فرآيند هويتت . سازند هويت خود را مي

شدن جايگتاه اجتمتاعي افتراد در جامعته متدرن اشتاره فردي

كند و معتقد است كته طبقتات و اقشتار اجتمتاعي در ايتن مي

بتک . اد نيستتند كننتده جايگتاه افتر جوامع، ديگر معيار تعيتين

كنتد كته تحتوتت اجتمتاعي و همچنين بر اين امر تأكيد متي

اي ستاخته اقتصادي اخير، خود مستقل و خودمختار را به گونه

طور روزافزونتي از ستاختارهاي فرهنگتي و متادي است كه به

، بستتر چنتين 4آميتز در واقع جامعته مختاطره . شود مستقل مي

. (4555، 4بک)تحوتتي است

معتقد است كته بازانديشتي در زنتدگي اجتمتاعي گيدنز

دربرگيرنده اين واقعيت استت كته كاركردهتاي افتراد پيوستته

هتاي تتازه، شوند؛ يعني با اصالب بته وستيله داده بازسنجي مي

گيدنز بتر ايتن . شود گونه اساسي دگرگون مي هاي آن به ويژگي

ها بتا آفترينش و اصتالب باور است كه در جامعه مدرن، انسان

شتدن ختود را پيوستته بتودن و چگونته ايتن هويت خود، چته

هتاي زنتدگي، كتم و بتيش، بتا همه صورت. كنند بازنگري مي

شود و ها دارند، ساخته مي گران از اين صورت دانشي كه كنش

از ديد گيدنز، بازانديشي مدرنيت با توليد پيوسته خودشناستي

ظتر گيتدنز از ن. (4931گيتدنز، )درپي ارتبتاطي مستتقيم دارد پي

ويژگي مدرنيتته نته اشتتها بتراي چيزهتاي نتو، بلکته فتر

چيز است كه البته خود بازانديشي را نيز بازانديشي درباره همه

اين بازانديشي تحتت تتأثير چهتار عامتل قترار . گيرد دربر مي

نخست، قدرت استت؛ قتدرت، محقت دانتش را در : گيرد مي

ها بتاز ش ارزشدهد؛ دوم، به نق خدمت منافع گروهي قرار مي

ها مبناي عقالني ندارند و هر تغييري مبتني بتر گردد؛ ارزش مي

گيترد؛ ستوم، هتا نيتز قترار متي بازانديشي، تحت تتأثير ارزش

پيامدهاي ناخواستته استت؛ بازانديشتي جهتان متدرن، امکتان

شدن پيامدهاي ناخواسته را از بتين بترده و هتر زمتان مسدود

هارم، گردش دانش اجتمتاعي احتمال وقوع آنها وجود دارد؛ چ

اي بازانديشتانه در شترايط بازتوليتد گونته است؛ دانشي كه به

گيتدنز معتقتد (.11-19: 4931گيتدنز، )شود نظام به كار بسته مي

است كه در جوامع معاصر تکثرگرا، متنتوع و در حتال تغييتر،

اي گيرد، خود به پتروژه جايي كه همه چيز مورد مداقه قرار مي

خود، خودستازنده شود، وي همچنين به نه تبديل ميبازانديشا

اي كته از آن طريت ، ختود در دهتد؛ پتروژه اولويت زيادي مي

1 Risk Society 2 Beck

Page 11: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد45

وي (.4913گيدنز، )شود سطح فرد، بازانديشانه و تغييردهنده مي

دانتد و بازانديشي را ويژگي معر هرگونه كنش انستاني متي

. هستندها با زمينه كنش خود در تماس معتقد است همه انسان

ها، بلکه جريتان متداومي اي از تعامل كنش انساني نه مجموعه

گيتدنز بازانديشتي در متورد ختود را . (19: 4911گيتدنز، )است

داند كه طتي آن، فترد در فواصتل فرآيندي مداوم و فراگير مي

زماني منظم، برحسب اتااقي كه افتاده است به نوعي بازپرستي

از ديتتدگاه گيتتدنز، . (449: 4913گيتتدنز، )پتتردازد از ختتود متتي

شتود و بتا ايتن بازانديشي ختود وارد محتدوده بتدن نيتز متي

شود، بلکه بخشتي از رويکرد، بدن ديگر شي مناعلي تلقي نمي

طتور مرتتب بتر فاعتل و ستوژه، بته . يک نظتام كنشتي استت

فرآيندهاي جسمي خود نظارت دارند و آگتاهي از چگتونگي

ه از زنتدگي از اهميتت بدن، براي دريافتن تمام عيار هر لحظت

او بته بازانديشتي . (441: 4913گيدنز، )شود خاصي برخوردار مي

پتردازد و هاي درمان متي ها، عر ، بدن و شيوه در حوزه سنت

تحوتت در اين كانون را معطو بته آينتده و تحتوتت آتتي

ظرفيت اجتماعي ايجاد شتده بتراي . (449: 4913گيدنز، )داند مي

دهد كه به عقب برگرديم و خودمتان جازه ميبازانديشي به ما ا

را دوباره در نظتر آورده و دربتاره خودمتان بازانديشتي كنتيم (.4: 4119، 4كراسلي)

هتتا پستتت الکترونيکتتي و اينترنتتت بتتر گستتترش شتتبکه

. انتد هاي افتراد اثتر گذاشتته هاي و ارزش شدن ديدگاه دگرگون

هتاي شتدن فنتاوري شدن فرهنگي و جهتاني تعامل بين جهاني

اطالعاتي و ارتباطي موجب تحول در اركان فرهنگي جوامع و

. بازانديشي در آنها توسط اعضاي جوامع مختلف شتده استت

هتاي جهتاني همچتون برابتري، حقتوق بشتر، بسياري از ايده

سوسياليسم، دموكراسي و مانند آنها از اين طري وارد جوامتع

بعتاد شتوند ايتن بازانديشتي موجتب تحتول در ا گوناگون مي

هويت اجتماعي مردم گرديده استت بته نحتوي كته افتراد بته

زده و دستت ( طريت بازانديشتانه بته )بازسازي هويت ختويش

شتدن و هويت سنتي آنها به فراخور تأثيرات جريانات جهتاني

امروزه متا . ميزان ناوذ در جوامع مختلف دگرگون گشته است 1 crossley

رو هستتتيم كتته از آن تحتتت عنتتوان بتتا پديتتد جديتتدي روبتته

با . شود ياد مي( 4114، 4هتونگالدارم )هاي فرهنگي چندگانه هويت

هتا و هنجارهتاي پايتدار ها، ستنت شدن فرهنگي ارزشجهاني

رفتته بته صتورت شتبکه متعل به يک يا چنتد فرهنت رفتته

آيتد، و در نتيجته، روابتط واحدي از روابط اجتمتاعي در متي

شد، مي اجتماعي كه در گذشته به زمان و مکان خاصي مربوط

. كند تري پيدا مي ها، ابعاد تازه با گذشتن از مرزها و محدوديت

شود، فرهنگي متمتايز فرهن جهاني كه در اين فضا متبلور مي

هاي خا است كه به هويت تاريخي تعل ندارد و از فرهن

شتدن در واقتع، جهتاني . زمان است فرهنگي التقاطي، عام و بي

در نظام فرهنگي و شخصيتي فرهنگي موجب تغييرات بنيادين

به طور . (14: 4111، 9اون)شود و همچنين در روابط اجتماعي مي

شدن فرهن ، پيامد فرايند نوگرايي به شتمار طور كلي، جهاني

هاي اساسي اين پديده كه پايه تحتر آيد و يکي از ويژگي مي

آيتد، بازانديشتي در ابعتاد گونتاگون و پويايي آن به شمار متي

بازانديشي با توليد دائمي خودشناستي . ي استزندگي اجتماع

هتا بته طتور در جامعه مدرن، انسان. منظم ارتباط مستقيم دارد

كننتتد و چيستتتي و دائتتم هويتشتتان را خلتت و تصتتحيح متتي

: 4931گيتدنز، )نماينتد شان را مدام مرور مي چگونگي دگرديسي

41 .)

به باور گيدنز شيوه زندگي بتراي فترد در شترايط مابعتد

در شترايط جديتد بته . (441: 4931گيدنز، )يابد ت اهميت ميسن

هاي مختلف تحت اختيار افراد براي ستاختن دليل وجود گزينه

هتاي همته انتختاو . هويتشان مردم مجبورند كه انتخاو كننتد

هايي هستند كه آنهتا نته فقتط دربتاره چگتونگي افراد، تصميم

ه اجترا بتودن ختويش بته مرحلت كردن بلکه درباره چگونه عمل

بر اين اساس بر اين باور هستتيم (. 444: 4931گيدنز، )گذارند مي

شتدن فرهنگتي بتا استتااده از منتابع كه افراد در فرآيند جهاني

هتاي مختلاي كه در اختيار دارند و عمده آنها توستط فنتاوري

شود، دست بته اطالعاتي و ارتباطي در اختيار افراد گذاشته مي

اي اين رويکرد افراد در تعامتل پويتا بتا بر مبن. زنند انتخاو مي

2 Hongladarom 3 Owen

Page 12: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 91

كننتد طور بازانديشانه تنظتيم متي نظام جهاني، رفتار خود را به

مدرنيتته از نظتر گيتدنز ستبب . (5: 4933نوري و مقتدس، خواجه)

هايي كه سنت بته شود كه افراد هر چه بيشتر از قيد انتخاو مي

داده، رهتتا شتتوند و طتتور معمتتول در اختيتتار آنهتتا قتترار متتي

هتاي روي تنوع غامضي از انتختاو در ترتيب، فرد را رو بدين

اي دليل آنکه داراي كيايت غيرشتالوده دهد و به ممکن قرار مي

دهتتد تتتا وي در استتت، چنتتدان كمکتتي بتته فتترد ارائتته نمتتي

در دنياي مدرن، . هايي كه بايد به عمل آورد، ياري دهد گزينش

س افتراد قترار ارز ديگري براي تاسير كنش در دستر منابع هم

: 4913گيدنز، )ها را زياد كرده است دارد و همين امر تنوع گزينه

طور كه هويت فرد در جامعته متدرن عالوه بر اين همان (.445

گيترد رابطته فترد بتا ديتن نيتز در معر دگرگوني قرار متي

عبتتارت ديگتتر همتتراه بتتا بتته. شتتود دستتتخوش تغييراتتتي متتي

خابي و بازانديشتانه تبتديل فردگرايي، دين نيز به موضوعي انت

.شود مي

شده بتا شدن يا تجدد جهاني گويد مشکل جهاني گيدنز مي

« بازانديشتانه »اين يا آن ويژگي ختا نيستت بلکته ماهيتت

صتورت دهد كه به تجدد آن را در تعار با كل سنت قرار مي

هاي تاريخي و در چارچوو وابستگي با مرزهاي هويتي، زمينه

: 4551، 4گيتدنز )شتود هاي محلي ساخته متي فرهنگي و موقعيت

هاي زنتدگي متدرن، بتا ديتن از نظر او بيشتر موقعيت .(34-15

. صورت ناوذ حاكم بتر زنتدگي روزانته، ستازگاري ندارنتد به

شده و بخشي از اين واقعيت به دانش بازانديشانه سازمان داده

. گتردد هاي تجربي و انديشه منطقي برمتي تحت تسلط مشاهده

. هاي مادي و اصول اجتماعي استت اين دانش مبتني بر فناوري

دين و سنت هميشه داري پيونتد نزديتک بتا يکتديگر بتوده و

بازانديشي زندگي مدرن كه مغتايرت مستتقيم بتا ستنت دارد،

. (491: 4911گيدنز، )سنت را بيشتر از دين تضعيف كرده است

ي بته وليت برساختن هويت شخصت ؤتوان گات كه مس مي

خود فرد واگذار شده و فرد بايد در جريان زندگي روزمتره آن

يکتي از . را برساخته و به طور دائم مورد بازانديشي قرار دهد

هايي كه جايگاه كانوني در نظريه گيدنز و اهميت اساسي پديده

1 Giddens

ايتن پديتده . براي پژوهش حاضر دارد، تجربه باواسطه استت

اما در دنياي مدرن، در پناه البته منحصر به دوران مدرن نيست،

اي به ختود هاي نوين اطالعاتي و ارتباطي صورت تازه فناوري

هر چند هر نوع تجربه بشري، در عمتل از طريت . گرفته است

شدن و بخصو از طريت زبتان گاتتاري، باواستطه اجتماعي

هاي ارتباط جمعي است، در عصر مدرن، توسعه و ايجاد رسانه

مکتاني و افتزايش -تحول روابتط زمتاني نقشي بسيار مهم در

گيتدنز تجربته . كند ها اياا مي گسترده تجربيات با واسطه انسان

فضتايي دوردستت بتا -باواسطه را درگيتري تتأثيرات زمتاني

از نظتر وي، يکتي از . كنتد تجربيات حسي آدمي تعريتف متي

شمار مختصات عمده و عوار افزايش تجربيات با واسطه بي

ود ستترزده يتتا ناخواستتته رويتتدادهاي در عصتتر جديتتد، ور

بديهي . دوردست به دنياي ذهني و فکري هر روزه مردم است

دهتد است كه اين امر به مدد وسايل ارتباط جمعتي روي متي

شتوند كته اين وسايل ارتباط جمعي باعث متي و. (4931گيدنز،)

اش را دربردارنتتده تأمتتل و بازانديشتتي در شتتخص زنتتدگي

.دهدهاي مختلف قرار ب عرصه

تتوان گاتت هاي بات، مي بندي كلي از نظريه در يک جمع

كه منظور از بازانديشتي، تركيتب انديشته و كتنش استت، بته

نحوي كه ضمانت سنت و عر را در پي نداشته باشد؛ يعنتي

بازانديشي از نوع دوره مدرن مورد نظر گيدنز، با شترايطي كته

تمتاعي تحت آن، ترديد و تجديتد نظتر پايتدار در زنتدگي اج

منابع و بسترهاي تتازه؛ : اين شرايط عبارتند از. شود حاصل مي

هتتاي هتتاي جهتتاني، فضتتاي مجتتازي، فنتتاوري از قبيتتل رستتانه

ايتن منتابع و بستترها . هاي جديد اطالعاتي و ارتباطي و دانش

شتود و در نتيجته هتاي عمتل متي باعث تکثر مراجع و زمينته

چه گيدنز و برگر در در واقع، آن. آورند بازانديشي را در پي مي

بحث از بازانديشتي بته آن اشتاره دارنتد، فضتاهاي جديتد و

مدرني است كه انسان عصر جديد با قرار گرفتن در آن، اقتدام

بينتي توان پتيش بر اين اساس، مي. كند به تأمل و بازانديشي مي

كرد كه هر چه افراد بيشتر در معتر حتامالن مدرنيتته قترار

همچنتين متغيرهتاي . پردازنتد ديشتي متي گيرند، بيشتر به بازان

بتا توجته بته تحقيقتات ( جن ، تحصيالت و درآمد)اي زمينه

Page 13: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد94

شتدن در بررستي رابطته جهتاني . پيشين تحقي انتخاو شدند

استتااده ( 4114)فرهنگي و بازانديشي از نظريته هتونگالدارم

شتدن فرهنگتي از طريت گستترش وستايل جهاني. شده است

متااوت زندگي، رفتارهاي افتراد را هاي ارتباط جمعي و سبک

هتايي از تغيير داده و افراد پيوسته بتر اثتر ناتوذ چنتين پديتده

كننتتد و حتتتي آن را تغييتتر تعرياتتي مجتتدد ارائتته متي "ختود "

هاي وسايل ارتباط جمعي افتراد را بته طتور پيشرفت. دهند مي

كند كه در هاي جديدي مواجه مي مداوم با امکانات و موقعيت

شتده و دامنته و منجتر تغييتر در افت زنتدگي آنهتا نهايت به

.كند محدوده تعامالت اجتماعي آنها را دگرگون مي

فرضیات

.بين ميزان بازانديشي زنان و مردان تااوت وجود دارد

.بين سطح تحصيالت و بازانديشي رابطه وجود دارد

. بين سطح درآمد خانواده و بازانديشي رابطه وجود دارد

ستااده از وسايل ارتباط جمعي و بازانديشي رابطته بين ميزان ا

.وجود دارد

.بين ميزان دينداري و بازانديشي رابطه وجود دارد

.بين جهاني شدن فرهنگي و بازانديشي رابطه وجود دارد

روش تحقیق

پژوهش حاضر با رويکرد كمّي و شتيوه پيمايشتي اجترا شتده

شتهر يتزد ستال 45تتا 49جامعه آماري شامل جوانان . است

ناتر از آنهتا بته عنتوان 931است كه بر اساس فرمول كوكران

اي چنتد گيري نيتز بته روش خوشته نمونه. نمونه انتخاو شد

هاي مورد نياز در ايتن مطالعته بته كمتک داده. اي است مرحله

4ابزار سنجش از نوع صتوري 4روايي. پرسشنامه گردآوري شد

هتتا و گويتته متتورد ارزيتتابي قتترار گرفتتت؛ در روايتتي صتتوري

هاي به كار گرفته شده در پرسشنامه در اختيار تعدادي از طيف

شناسان و كارشناسان قرار گرفت و از آنان خواسته شتد جامعه

1 Validity 2 Face validity

هتاي طيف 9جهت اطمينان از پايايي. تا نظر خود را اعالم كنند

. موجود در پرسشنامه نيز از ضريب آلااي كرونباخ استااده شد

ای هر متغیره كرونباخ متغیرها و تعداد گویهضریب آلفای -1جدول

تعداد متغیر

ها گویه

آلفای

كرونباخ

13/1 1 بازانديشي

شتتدن جهتتاني

فرهنگي

3 14/1

35/1 5 دينداري

دهد كه مقدار آلااي كرونبتاخ بتين نشان مي 4نتايج جدول

دهنتده باشتد كته نشتان متي 11/1متغيرهاي تحقي بتاتتر از

. باشد هاي تحقي مي بات بين گويه همبستگي دروني

تعریف متغیرها

بازانديشتتي دربردارنتتده تأمتتل و بازانديشتتي در : بازانديشتتي

هاي مختلف زندگي، نگاهي نقادانه به الگوهاي رفتتاري عرصه

پور و همکاران، عدلي) هاي گوناگون زندگي روزمره است و حيطه

توانتايي افتراد تتوان بته همچنين بازانديشي را مي. (441: 4954

براي تأمل انتقادي بر روي خود و شرايط موجتود و همچنتين

امکان تغييردادن هويت خود براساس اطالعات جهان پيرامتون

گويته در قالتب 1كردن اين متغيتر براي عملياتي. تعريف كرد

اي و سطح سنجش اين متغير فاصله. طيف ليکرت طراحي شد

هتا آمتده گويته 4ل پرسشنامه محق ساخته بود كته در جتدو

. است

شدن فرهنگتي معطتو بته جهاني: جهان گرايي فرهنگي

ترشتدن فرآيند فرسايش و ناوذپذيري حدو مرزهتا و همگتون

دليل گسترش فزآيند فرهن يا عناصر فرهنگي معتين جهان به

در نتيجه اين فرآينتد و متتأثر از آن . (9: 4111، 1فرانکوآس) است

وسيع از فرهنگي به فرهن ديگتر هاي معنايي در مقياسي نظام

3 Reliability 4 Franko Aas

Page 14: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 94

يابد و ساختار و آرايش فضاي فرهنگي جهان بستيار انتقال مي

بتراي عمليتاتي (. 451: 4934نشتين، شتيخ قرباني) شود تر مي پيچيده

در قالب طيف ليکرت استتااده گويه هشتكردن اين متغير از

اي، و پرسشتنامه ايتن شد كه سطح سنجش اين متغيتر فاصتله

هاي اين گويه 4باشد، كه در جدول ز محق ساخته ميمتغير ني

.متغير آمده است

عبارت است از پذيرش عقايد و احکام ديني به : دينداري

اي كه شخص ديندار خود را ملزم به تبعيت و رعايتت از گونه

بتراي ستنجش (.451: 4931يغمتايي، حشتمت ) اين مجموعه بداند

كته در قالتب طيتف گويته استتااده شتد، 5ميزان دينداري از

اي بتوده كته گذاري و ستطح ستنجش آن فاصتله ليکرت نمره

باشد و بعد اعتقتادي پرسشنامه اين متغير نيز محق ساخته مي

. و پيامدي دينداري بيشتر مورد نظر بوده است

بتراي ستنجش ميتزان استتااده از : وسايل ارتباط جمعتي

ه از هتايي دربتاره ميتزان استتااد الؤوسايل ارتباط جمعتي ست

. تلويزيون، ماهواره، اينترنت، راديو و مطبوعتات پرستيده شتد

اي و پرسشنامه محقت ستاخته سطح سنجش اين متغير فاصله

.استااده شد

گرایی فرهنگی و بازاندیشی های متغیر جهان گویه -2جدول

های بازاندیشی گویه های جهان گرایی فرهنگی گویه

اني مدافع محتيط زيستت و صتلح هاي جهعالقه مندم به عضويت انجمن

.جهاني درآيم

.من اين آزادي را دارم كه بدن خود را با اعمال جراحي به شکل دلخواه درآورم

.هاي پزشکي براي تغيير ظاهر خود استااده كنم توانم از پيشرفت من مي .بايد با تبليغات رسانه هاي غربي مقابله كنيم

.دوست دارم خودم سرنوشت و صاات خودم را تعيين كنم .تاس دنيامسائل ايران مرتبط با مسائل

عضويت ايران در سازمان تجارت جهاني منافع فراواني براي كشورمان در

.پي دارد

.كنم گيرم عملکردهايم را تنظيم مي با توجه به اطالعاتي كه از اينترنت مي

.و هاي امروزم با توجه به تحوتت آينده استانتخا .كنم هاي ساير كشورها و ملل را گوش مي ها و ترانه موسيقي

آن چيزي كه براي من مهم است تجربه شخصي است، نه چيزي كه جامعته و ستنت .من مايلم براي يک موقعيت كاري به يک كشور ديگر، نقل مکان كنم

. به من بگويند

گتذاري ختارجي در كشتورمان را فتراهم دولت مردان بايد زمينه سترمايه

.بياورند

.هاي جامعه ما ندارند هاي هاليوودي و غربي تضادي با ارزش فيلم

ها یافته

را متردان و ( درصتد 4/94) ناتر 411از مجموع پاستخگويان،

ميتانگين ستني . انتد را زنتان تشتکيل داده ( درصد 5/11) 431

ستال بتوده 49-45سال، محدوده سني بين 1/44پاسخگويان

4/19ستال، 49-45ه ستني درصد از آنهتا، در گترو 1/44كه

درصتد در گتروه 4/99و 41-41درصد از آنها در گروه سني

درصتد 3/11پاستخگو، 931از مجمتوع . بودنتد 49-45سني

ميتزان تحصتيالت . درصد از آنها متأهل بودنتد 4/49مجرد و

( درصتد 4/49)ناتر 93: شترب بتوده استت پاسخگويان بدين

( درصتد 9/49)ناتر 94ديتپلم، ( درصد 3/43)نار 14سيکل،

( 1/41)ناتر 13ليسان و ( درصد 4/99)نار 499ديپلم، فوق

. اند درصد از پاسخگويان فوق ليسان و باتتر بوده

از ( 4/1)ناتتر 41دهتتد، كتته نشتتان متتي 9نتتتايج جتتدول

از ( %5/14)ناتتر 431پاستتخگويان داراي بازانديشتتي پتتايين،

از %( 3/41)اتر ن 31پاسخگويان داراي بازانديشتي متوستط و

همچنتين نتتايج . پاسخگويان داراي بازانديشتي بتاتيي بودنتد

دهتد كته ميتانگين بازانديشتي پاستخگويان نشان مي4جدول

باشد، كه اين مقدار از ميانگين مورد انتظتار مقيتاس مي 41/45

.باشد، باتتر است مي 49كه برابر با

Page 15: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد99

یتوزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب بازاندیش -3جدول ميانگين درصد فراواني فراواني بازانديشي

4/1 41 كم

41/45

5/14 431 متوسط

3/41 31 بات

بين بازانديشتي زنتان و متردان تاتاوت وجتود : فرضيه اول

. دارد

دهد كه بين زنان و مردان در نشان مي 1اطالعات جدول

داري وجود نتدارد، لتذا فرضتيه ميزان بازانديشي تااوت معني

.شود فوق تأييد نمي

آزمون تی برای مقایسه میانگین بازاندیشی به تفکیک جنس -4جدول

داری سطح معنی درجه آزادی T انحراف معیار میانگین تعداد ها گروه متغیر

494/1 934 913/4 59/9 11/45 411 مرد جن

51/9 39/43 431 زن

شتي بتين ستطح تحصتيالت و ميتزان بازاندي : فرضيه دوم

.رابطه وجود دارددهتتد كته بتتين تحصتتيالت و نشتان متتي 9نتتايج جتتدول

داري وجود دارد و ميتانگين بازانديشي پاسخگويان رابطه معنيليستان و بتاتتر بازانديشي پاسخگوياني كه تحصيالت فتوق

لتذا فرضتيه فتوق تأييتد . هتا بيشتتر استت دارند از باقي گروه

.شود مي

خانواده و بازانديشي رابطته بين سطح درآمد: فرضيه سوم

.وجود دارد

به بررسي رابطه بين ميزان درآمتد و بازانديشتي 9جدول

دهتد كته ايتن نتايج جتدول نشتان متي . پردازد پاسخگويان مي .شود درصد تأييد مي 55داري فرضيه در سطح معني

و درآمد آزمون تحلیل واریانس برای مقایسه میانگین بازاندیشی برحسب تحصیالت -5جدول

میانگین تعداد ها گروه متغیرانحراف

معیار F

سطح

داری معنی

بازانديشي

و

تحصيالت

91/9 11/41 93 سيکل

434/1 114/1 19/1 11/43 14 ديپلم

94/1 19/45 94 فوق ديپلم

11/9 11/45 499 ليسان

33/9 13/41 13 فوق ليسان و باتتر

بازانديشي

و

درآمد

نوادهخا

99/1 53/43 99 تومان 911زير

354/1 114/1

93/9 41/43 59 191تا 914بين

19/9 31/43 35 تا يک ميليون 194بين

91/9 41/45 34 بين يک ميليون تا يک ميليون و پانصد

91/1 35/41 13 باتتر از يک ميليون و پانصد

Page 16: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 91

رتبتاط جمعتي و بين استتااده از وستايل ا : فرضيه چهارم

.بازانديشي رابطه وجود دارد

دهد كه بين استااده از وستايل ارتبتاط نشان مي 1نتايج جدول

دار و مثبتي وجود جمعي و بازانديشي پاسخگويان رابطه معني

دارد و هر چه ميزان استااده از وسايل ارتباط جمعتي در بتين

ر پاسخگويان بيشتتر شتود، ميتزان بازانديشتي آنهتا نيتز بيشتت

توان گات فرضيه فوق تأييد لذا با توجه به جدول مي. شود مي

. شود مي

.بين دينداري و بازانديشي رابطه وجود دارد: فرضيه پنجم

دهتد كته بتين دينتداري و نتايج ماتري همبستگي نشان متي

دار و معکوسي وجود دارد، يعني هر چه بازانديشي رابطه معني

شود، از بازانديشي آنها كمتر ميزان دينداري پاسخگويان بيشتر

باشتد و درصد متي 55داري اين رابطه در سطح معني. شود مي

لتذا فرضتيه فتوق . باشد مي -411/1مقدار پيرسون آن برابر با

. شود تأييد مي

گرايي فرهنگي و بازانديشي رابطه بين جهان: فرضيه ششم

. وجود دارد

فرهنگي گرايي دهد كه بين جهان نشان مي 1نتايج جدول

ر آن يدار و مثبتتي وجتود دارد، تاست و بازانديشي رابطه معنتي

گرايتي فرهنگتي باشد كه هرچته ميتزان جهتاني گونه مي بدين

پاسخگويان بيشتتر باشتد، ميتزان بازانديشتي آنهتا نيتز بيشتتر

. شود لذا با توجه به نتايج تحقي فرضيه فوق تأييد مي. شود مي

رهای تحقیقمتغیماتریس همبستگی -6جدول

وسایل ارتباط متغیر

جمعی

گرایی جهان دینداری

فرهنگی

-413/1** دينداري

-459/1** 441/1** گرايي فرهنگي جهان

994/1** -411/1** 493/1** بازانديشي

.درصد معنادار است 55رابطه در سطح **

ن تتتأثير متغيرهتتاي مستتتقل بتتر بتته منظتتور بررستتي ميتتزا

چنانکته . بازانديشي از آزمون رگرسيون گام به گام استااده شد

آمتده استت، در بتين متغيرهتاي مستتقل، متغيتر 1در جدول

. فرهنگي بيشترين همبستگي را با بازانديشتي دارد گرايي جهان

از واريتان 44/1اين متغير به تنهايي قادر بته تبيتين بتيش از

باشد، متغير بعدي كه بيشتترين همبستتگي را بتا يبازانديشي م

باشد، با وارد كردن اين متغيتر بته بازانديشي دارد، دينداري مي

Rمعادله رگرسيون مقدار رسيده است، مقدار بتتاي 499/1 هب 2

باشتد كته بتا افتزايش يتک بيانگر اين مي( -411/1)دينداري

ز ا( -411/1)واحتتد بتته ستتطح دينتتداري افتتراد، بتته مقتتدار

بنابراين ايتن متغيرهتا قتادر بته . شود بازانديشي افراد كمتر مي

. باشد از واريان بازانديشي مي 41/1تبيين بيش از

تبیین متغیر بازاندیشی بر اساس متغیرهای مستقل -7جدول

Beta B T Sig R R2 متغیر مرحله

441/1 994/1 111/1 131/1 413/1 911/1 گرايي فرهنگي جهان 4

419/1 954/1 111/1 -951/9 -411/1 -411/1 ينداريد 4

Page 17: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد99

هنتیج

شدت در حال تغيير و درحال تجربه اي به جامعه ايران، جامعه

در . هاي مختلف است هايي عمي و شتابان در عرصه دگرگوني

ها كه با تحوتت فرهنگي و ساختاري جتاري اثر اين دگرگوني

ن اجتمتاعي جهتا در سطح جهتاني نيتز همتراه شتده، زيستت

هاي جديدي ها و نگرش شده و در نتيجه ارزش جوانان متکثر

گيري پيامد اين وضعيت، شکل. گرفته است در ميان آنها شکل

و رشد گونه خاصي از هويتت شخصتي استت كته مشخصته

متتداوم آن بتتازنگري و بازانديشتتي متتداوم آنهتتا در كيستتتي و

اين مطالعه با هد بررستي وضتعيت . خويشتن خويش است

. بازانديشي و متغيرهاي مرتبط با آن در ميان جوانان انجام شتد

نتايج نشان داد كه ميزان بازانديشي جوانان مورد مطالعه بتيش

.از سطح متوسط قرار دارد

ها نشتان داد تاتاوت معنتاداري بتين نتايج بررسي فرضيه

نتتايج ايتن . زنان و مردان در ميزان بازانديشتي وجتود ندارنتد

پتور و همکتاران عتدلي ، (4951) يج تحقي بوستانييافته با نتا

انتد، كه بحتث از تاتاوت بتين ايتن دو جتن كترده ( 4954)

تحصيالت نيتز در رابطته بتا بازانديشتي متغيتر . ناهمسو است

تترين منتابع مهمي استت و شتايد بتتوان گاتت يکتي از مهتم

جوانتتاني كتته . آيتتد بازانديشتتي در جوامتتع جديتتد بشتتمار متتي

ان و باتتر دارند، از بازانديشتي بيشتتري ليس تحصيالت فوق

كنند، نتيجه اين يافته با نتتايج هاي روزمره استااده مي در كنش

همستو ( 4959) و فرهمند و همکاران( 4931) تحقي شالچي

نتايج آزمون فرضيه سوم نشان داد ميانگين بازانديشي . باشد مي

نتتايج ايتن . هايي كه درآمد باتتري دارند، بيشتر است خانواده

، بوستاني(4959)هاي تحقي فرهمند و همکاران يافته، با يافته

نتايج نشان داد كه هتر چته افتراد از . باشد ناهمسو مي( 4951)

وسايل ارتباط جمعي بيشتر استااده كننتد، بازانديشتي آنهتا در

نتتايج ايتن . شود مورد خود و دنياي پيرامون خود نيز بيشتر مي

، بوستتتاني(4939) خطيبتتي يتت ذكتتايي ويافتتته بتتا نتتتايج تحق

استتااده از وستايل . باشد همسو مي( 4931) و شالچي( 4951)

ها و جوامتع شدن انسان تر ارتباط جمعي باعث هر چه نزديک

دارد تأمتل بيشتتر در متورد شود و آنچه در پتي به يکديگر مي

گونه كه برخي معتقدنتد، آن. عناصر فرهنگي ساير جوامع است

كنتد ي ارتباط جمعي همچون سوپرماركتي عمل متي ها فناوري

كه در اين فضا كنشگران در معر كاتهتاي فرهنگتي ستاير

گيتدنز . كنند گيرند و در مورد آن تعم مي نقاط جهان قرار مي

نيز با تأكيد بر اطالعات، به نقش ايتن ( 4934) و برگر( 4911)

. نتد ك ها اشاره مي پديده در تجديدنظر اساسي در عر و سنت

هتا و وستايل ارتبتاط جمعتي همچنين از ديتد كاستتلز رستانه

اي بتوده و بتا انتشتار اخبتار و ترين عنصر جامعه شتبکه اصلي

اطالعتتات نقتتش مهمتتي در تغييتترات اجتمتتاعي و فرهنگتتي و

. كنند ها و بر ساختن معاني اياا مي ها و نگرش دگرگوني ارزش

يشتتي فرضتتيه بعتتدي تحقيتت بتته رابطتته بتتين دينتتداري بازاند

بر اساس نتايج هر چه ميتزان دينتداري پاستخگويان . پرداخت

در واقتع افتراد . شتود بيشتر شود، از بازانديشي آنها كمتتر متي

ديندار الگوي دين را مبناي رفتار خود قرار داده و از تغييردادن

نتايج اين يافته . كنند اين الگو در شرايط متااوت خودداري مي

در نظتر برگتر . همستو استت ( 4951) با نتايج تحقي بوستاني

دين عملي انساني است كه عتالمي مقتدس را بتراي بشتر بنتا

نهاده است و در بخش بزرگي از اين تاريخ، در ايجتاد چتتري

فراگير از نمادها براي يکپارچگي جامعه، نقش اساسي برعهده

هتا و باورهتاي گونتاگون رايتج در معاني، ارزش. داشته است

ي تاسيري جامع درباره واقعيت كه زندگي جامعه نهايتان از طر

در . شتدند داد، يکپارچه متي انسان را به كل نظام عالم ربط مي

واقع دين بته عنتوان ستاختاري شتناختي و هنجتاري پديتدار

گشت كه احساس بودن در كاشانه، يعنتي جهتان هستتي را مي

برگر همچنين ريشه يکپتارچگي . ساخت براي انسان ممکن مي

ر جوامع ما قبل مدرن را در دين و نظتم دينتي زيست د جهان

زيستت كاهش يکپارچگي جهان. (4934برگر و ديگران، ) داند مي

عبتارتي تضتعيف هويتت و تکثر آنها با تقليل نظم دينتي و بته

يافته ديگري تحقي نشان داد كه بين جهاني. ديني همراه است

Page 18: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 91

. دارددار و مثبتي وجود شدن فرهنگي و بازانديشي رابطه معني

( 4959) فرهمند و همکتاران نتايج اين پژوهش با نتايج تحقي

عنتوان هتاي ارتبتاطي بته پيشرفت در فنتاوري . خواني دارد هم

يتابي، تتأثير ترين منبع تجربه باواستطه در فرآينتد هويتت مهم

عظيم بر هويت شخصي و همچنتين، بتر ستاختارهاي روابتط

هاي اطالعاتي وريشدن فنا جهاني. اند جاي گذاشته اجتماعي به

شده استت تتا متردم در منتاط گونتاگون از و ارتباطي سبب

ها و هنجارهاي رفتاري ستاير منتاط هاي زندگي، ارزش شيوه

تواند به دگرگتوني و يتا تقويتت اين امر مي. جهان آگاه شوند

ها و هنجارها و همچنتين بازانديشتي هاي زندگي، ارزش شيوه

شتدن طور كلي در فرآيند جهاني به. در زندگي روزمره بينجامد

هتاي فرهنگي، برخي از الگوهتاي رفتتاري از طريت فنتاوري

هتاي ديگتر ارتباطي و اطالعاتي نوين از فرهنگي بته فرهنت

هتاي گترفتن ستبک يافته و ايتن امتر موجتب شتکل گسترش

وجتود حاصل ايتن فرآينتد، بته . جديدي از زندگي شده است

ن كته بتا توجته بته هتاي جديتد در ميتان جوانتا آمدن هويت

هاي سني، كنجکاوي، تنوع ختواهي و نتوگرايي بيشتتر ويژگي

هاي جامعه اين گتروه را در مستير و آنها نسبت به ديگر گروه

دهد و از آنجايي كه ويژگي شدن فرهنگي قرار مي روند جهاني

هتاي ستني ديگتر استت، بازانديشي در آنها آشکارتر از گتروه

ني شدن را در بستتر جامعته آستان اند تا روند جها بسيار آماده

هتاي ختود را گام با آن، زنتدگي اجتمتاعي و كتنش كنند و هم

هر چند بايد بيان كرد كه اين نتوع . مورد بازانديشي قرار دهند

ها و هنجارهاي هاي جوانان گاهي با ارزش بازانديشي در كنش

. خواني ندارد شده در جامعه هم پذيرفته

منابع

جهتتاني»(. 4931) .م، فرهمنتتدو .و ،ستتتييزدخوا، .اديبتتي، م

فصتلنامه ، «شدن اجتمتاعي جوانتان شتهر اصتاهان

. 443-411 ، 9، سال نهم، ش مطالعات ملي

گرايتي و فردگرايي، جمع»(. 4931) .ع ،و توكلي .آزاده، م اعظم

ش ، مطالعتتات فرهنگتتي و ارتباطتتات ، «داري ديتتن

9(5) ، 414-449.

خانمتان، ذهن بي(. 4934). ،دو هاستاري .و. ، ال.برگر، پ

: محمد ستاوجي، تهتران :، ترجمهنوسازي و آگاهي

. ني

: ساخت اجتمتاعي واقعيتت (. 4919). لوكمان، ت و. برگر، پ

فريبترز :، ترجمهشناسي شناختاي در جامعهرساله

. انتشارات علمي و فرهنگي: مجيدي، تهران

ه مطالعتته جوانتان و هويتتت بازانديشتان »(. 4951). بوستتاني، د

مجلتته ، «دانشتجويان دانشتتگاه شتتهيد بتاهنر كرمتتان

، 4دوره پتتنجم، ش ،مطالعتتات اجتمتتاعي ايتتران

19-14.

محستن :، ترجمهشدن و فرهن جهاني(. 4934). تاميلسون، ج

. هاي فرهنگينشر پژوهش :حکيمي، تهران

نگاهي بته مدرنيتته در »(. 4951). ن، و گراميان .پور، ب جالئي

چته روابتط شخصتي؛ ارزيتابي ماهتوم ايران از دري

مجله علوم اجتمتاعي دانشتکده ، «رابطه ناو گيدنز

، ادبيات و علوم انستاني دانشتگاه فردوستي مشتهد

. 54-94 شماره يک،

دينداري نوجوانان و عوامل متوثر (. 4931). يغمايي، م حشمت

نامتتته كارشناستتتي ارشتتتد رشتتتته ، پايتتتانبتتترآن

. بايي، تهرانشناسي، دانشگاه عالمه طباط جامعه

رابطه بتين تصتور از »(. 4933) .و مقدس، ع .نوري، و خواجه

زنتان : شتدن، مطالعته متوردي بدن و فرآيند جهاني

شناستي جامعته ، «شهرهاي تهران، شيراز و استتهبان

، 4، ش(99)، سال بيستم، شماره پياپي كاربردي

4-41.

ستتي عوامل مؤثر بر دو»(. 4954). آور، م دل .نوري، وخواجه

دختر و پسر در بين جوانان شهر شيراز با تأكيد بتر

، ستال بيستت شناسي كاربردي جامعه، «شدن جهاني

. 11-14، ، شماره دوم(11)سوم، شماره پياپي

Page 19: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

مطالعه بازانديشي اجتماعي در ميان جوانان شهر يزد91

اينترنت و تغييرات هتويتي »(. 4939). خطيبي، و. ذكايي، م

فصتلنامه ، «اي پژوهشي در ميان كاربران جوان حرفه

، دوره ت فرهنگي و ارتباطتات انجمن ايراني مطالعا

. 419-419 ، 1، ش 4

شدن و بازانديشتي جهاني»(. 4935). اصغري، س و. رجبلو، ع

مطالعته متوردي : الگوهاي دوستي دختران و پسران

-مطالعتات اجتمتاعي ، «دانشجويان دانشگاه تهتران

. 54-19، 4، ش 3، سال شناختي زنان روان

(. 4951) .ز ،نتژاد تبريتزي پتور علتي و .؛ ببران، .دادگران، م

گيري و رشد هويتت بررسي تأثير اينترنت بر شکل»

، فصلنامه تحقيقات فرهنت ارتباطتات ، «بازانديشانه

.51-11 ، (9) 9ش

:، ترجمته شناستي كشتاكش آرا در جامعته (. 4954). سيدمن، ا

.نشر ني :هادي جليلي، تهران

بررستي هتا، هويت بازانديشانه و رستانه (. 4931). شالچي، س

گيتتري هويتتت بازانديشتتانه و ارتبتتاط آن بتتا شتتکل

نامتته كارشناستتي ارشتتد رشتتته ، پايتتانهتتا رستتانه

. شناسي، دانشکده علوم اجتماعي تهران جامعه

(. 4954). و خاكستتار، .يزدخواستتتي، و ؛.پتتور، عتتدلي

گيتري هويتت بتو و شتکل شبکه اجتماعي في »

، «بريتتزبازانديشتانه، در بتتين دانشتجويان دانشتتگاه ت

پياپي ) ،9، سال بيستم، ش فصلنامه پژوهش ارتباطي

19) ، 414- 443 .

(. 4959) .ل، راد و هتتتتاتاي .ن ،جواهرچيتتتتان ؛.فرهمنتتتتد، م

فرهن و بازانديشي تعامالت جنستي شدن جهاني»

فصتتلنامه مطالعتتات ، «(متتورد مطالعتته شتتهر يتتزد )

-419 ، 41، ش 9، دوره شتدن راهبردي جهتاني

411 .

شتتدن نظتتام جهتتاني، جهتتاني»(. 4934). نشتتين، ا شتتيخقربتتاني

5ش، اقتصتادي -نشريه اطالعات سياسي، «فرهن

.451 -435 ،41و

منتوچهر صتبوري، :، ترجمته شناستي جامعه(. 4911). گيدنز، آ

. نشر ني: تهران

محستن ثالثتي، :، ترجمته پيامدهاي مدرنيته(. 4931). گيدنز، آ

.مركز: تهران

تجدد و تشخص جامعه و هويت شخصتي (.4931). گيدنز، آ

نشتر : ناصر توفيقيان، تهران :، ترجمهدر عصر جديد

. ني

، معناي مدرنيت، گاتگتو بتا آنتتوني گيتدنز (. 4931). گيدنز، آ

.كوير :علي اصغر سعيدي، تهران :ترجمه

متريم :، برگردان«بيم و مدرنيزاسيون تأملي»(. 4931). تپتن، د

.941-459 ، 43ش ، ارغنونجاه، رفعتAdams, M. (2006) “Hybridizing Habitus and

Reflexivity: Towards an Understanding of

Contemporary Identity?”, Sociology, No. 40

(3), p 511-528. Beck, U. (1999) World Risk Society, Cambridge: Polity

Press. Brooks, A. & Wee, L. (2008) "Reflexivity and

Transformation of Gender Identity",

Sociology, Vol. 42(3), p 503-521. Crossley, N (2005) “Mapping Reflexive Body

Technique: on Body Modification and

Maintenance”, Body & Society, No. 11(1), p

1-35.

Franko Aas, K. (2007) Globalization and Crime,

London: SAGE Publications Ltd. Giddens, A. (1994) Living in a post-traditional society.

In Beck,Giddens, and Lash (Eds). Reflexive

modernization: Politics, tradition, Aesthetics.

In the social order. Stanford, California:

Stanford University press.

Grasmuck, S. (2009) “Facebook & Identity”. Journal

of Computer-Mediated Communication. No.

15, p.158-188.

Hall, S. (1996) The Question of Cultural Identity in

Hall and McGraw (Eds) . Modernity and It’s

Future. Cambridge: Polity. Hongladarom, S. (2002). "The Web of Time and the

Dilemma of Globalization." The Information

Society, No. 18, p 241-249. Kelley, F.L. (2007) Face-time: The Construction of

Identity on Facebook. London: Wadsworth.

Kim, K.J. (2003) Minority and Majority Students Self

Reflexivity in Educational Setting: Korean

Born in Japan Student as Critical

Page 20: A Study of Social Reflexivity among Youths in City …jas.ui.ac.ir/article_18414_809a7edc8d28ea837544071e...A Study of Social Reflexivity among Youths in City of Yazd 9 Owen, T. (2007)

4951پاييز ، سوم ، شماره(95)شماره پياپي ، ششمشناسي كاربردي، سال بيست و جامعه 93

Participants, University of Arizona, Ph.D.

Dissertation, Department of Language, Reading and Culture.

Lash, S. and Urry, J. (1994) Economies of Signs and

Space, London: Sage Press.

Longman, L. (2003) "Culture, Identity and Hegemony:

The Body in a Global Age", Current Sociology, Vol. 51, No.3-4, p 223–247.

Luhman, N. (1995) “Systems Theory, Stanford, CA:

Stanford University Press. The Potential for

Change in a Cosmopolitan City”, Sociology,

42 (3), p 503- 521. Owen, T. (2007) “Culture of Crime Control”, Quoted

in Internet Journal of Criminology, No. 3, p

1-13.

Turner, J.H. (2003) The Structure of Sociological

Theory. Belmont, CA: Wadsworth Publishing

Company. Waters, M. (2001) Globalization. London: Routledge.