แนวทางศึกษาอิสลามให้ได้ซึ่งคำสอนที่แท้จริง...
-
Upload
muttakeen-che-leah -
Category
Documents
-
view
423 -
download
1
Transcript of แนวทางศึกษาอิสลามให้ได้ซึ่งคำสอนที่แท้จริง...
แนวทางการศกษาอ สลามเพ��อให�ได�มาซ�งคำ�าสอนท��แท�จร ง
โดย อ. ชะร�ฟ วงศ%เสง��ยม
บทคำวามน�'เข�ยนข'นเพ��อเป*นแนวทางแก+ผ-�ท��ต�องการท��จะศกษาอ สลามด�วยคำวามเป*นธรรมและด�วยใจท��ปราศจากอคำต ท1'งผ-�ท��เป*นม2สล ม และไม+ใช+ม2สล ม เพ��อให�ได�มาซ�งหล1กคำ�าสอนท��แท�จร งของอ สลาม เพราะหลายต+อหลายคำร1'งด�วยก1นท��อ สลาม ถ-กโจมต� ใส+ร�าย อ�กท1'งบ ดเบ�อน หร�ออาจจะถ-กน�าเสนออย+างผ ดๆ จะโดยต1'งใจ หร�อ ร- �เท+าไม+ถงการณ%ก6ตาม ซ�งเป*นเหต2ท�าให�เก ดคำวามเข�าใจท��คำลาดเคำล��อนต+อคำนโดยท1�วไป อ1นเป*นเหต2ท��น�าไปส-+คำวามเกล�ยดช1ง ท��ม�ต+ออ สลาม ท1'งน�'ก6เพราะว+าผ-�ท��เข�ยนหน1งส�อต+างๆ หร�อผ-�น�าเสนอข�อม-ลข+าวสารท��เก��ยวก1บอ สลามไปเสนอน1'น ไม+ร- �ถงข1 'นตอนท��ถ-กต�องในการศกษาอ สลาม อ1นจะได�มาซ�งหล1กคำ�าสอนของอ สลามท��แท�จร ง และถ-กต�อง อ�กท1'งเช��อถ�อได� ตอนน�'ถ�าเราจะต1'งเป*นคำ�าถามข'นมาว+า แล�วคำ�าสอนของศาสนาอ สลามท��แท�จร ง ท��เช��อถ�อได�ว+าเป*นคำ�าสอนของอ สลามจร งๆน1'น จะหาได�จากท��ไหนก1น และจะหาแหล+งข�อม-ลท��เช��อถ�อได� เก��ยวก1บอ สลาม จากท��ไหน คำ�าตอบก6คำ�อ หล1กคำ�าสอนของอ สลามท��แท�จร งน1'น ม�ท��มาจากสองแหล+งหล1กๆด�วยก1น น1'นก6คำ�อ:
1. คำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอาน ท1'งน�'เพราะว+าท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดน1'นได�ร1บคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานมาจากพระองคำ%อ1ลลอฮ9 พระผ-�เป*นเจ�า
1
ท��แท�จร ง และย1งสามารถพ ส-จน%ได�อ�กด�วยว+า คำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานน�'เป*นคำ1มภ�ร%ท��มาจากพระผ-�เป*นเจ�าจร ง ไม+ใช+ส �งท��ม2ฮ1มหม1ดเข�ยนข'น หร�อแต+งข'นมาเอง คำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอาน เป*นพระด�าร1สท��มาจากจากพระผ-�เป*นเจ�า ร�อยเปอร%เซ6น ไม+ม�คำ�าพ-ดของมน2ษย%เจ�อปนเลยแม�แต+น�อย คำ1มภ�ร%น�'ได�ถ-กน�ามาให�ม2ฮ1มหม1ดโดย ท-ตญ บร�ล ใช�ระยะเวลาท1'งหมดราว 23 ป;ในการประทาน จงคำรบถ�วนสมบ-รณ% ข�างต�นน�'เป*น ข�อม-ลเคำร+าๆเก��ยวก1บคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอาน และ 2. ฮะด�ษ อ1นเป*น หล1กคำ�าสอนท��มาจากท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ด ไม+ว+าจะเป*นคำ�าพ-ด การกระท�า หร�อ การยอมร1บของท+านในส �งหน�งส �งใดก6ตาม และการยอมร1บของท+านก6คำ�อ การน �งเฉย ไม+ว+ากล+าวอะไร เม��อเห6นใคำรกระท�าส �งหน�งส �งใด โดยอย+าเข�าใจผ ดไปว+าท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดเป*นผ-� ต1ดส นฟ=นธงเอาเอง ว+าต�องเป*นอย+างน1'นอย+างน�'...เปล+าเลย หากแต+ว+าท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดได�ร1บการดลใจจากอ1ลลอฮ9 อ�กท� เพราะฉะน1'นท1'งอ1ล-
ก2รอาน และฮะด�ษจงมาจากอ1ลลอฮ9พระผ-�เป*นเจ�าท��แท�จร ง เพ�ยงแต+ว+าในฮะด�ษน1'นท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดพ-ดในส �งท��ได�ร1บการดลใจจากอ1ลลอฮ9ออกมาเป*นคำ�าพ-ดของท+านเอง แต+อ1ล-ก2รอานน1'น พระองคำ%อ1ลลอฮ9ด�าร1สมาอย+างไหน ท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดก6จะมาน�าบอกต+อ แบบอ1กษรต+ออ1กษร โดยไม+ม�คำ�าพ-ดของท+านเองเจ�อปนเลย3. หน1งส�อประว1ต ศาสตร%อ��นๆอ�ก ซ�งอาจจะกล+าวถง ประว1ต ของต1วท+านศาสดาเอง ประว1ต ของ บรรดาสาวกของท+าน หร�อ ประว1ต ต+างๆท��เก ดข'นในย2คำต+างของอ สลาม เร �มจากย2คำของท+านศาสดาเร��อยมา
2
เม��อพ-ดถงคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานน1'น เราจะต�องศกษาคำวบคำ-+ ไปก1บ หน1งส�อ ต�ฟซ�ร ซ�งเป*นหน1งส�อท��มาอธ บายโองการต+างในคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานอ�กท� เพ��อให�เก ดคำวามกระจ+าง และเพ��อให�ร- �ถงท��มาท��ไป หร�อภ-ม หล1งของโองการน1'นๆของคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอาน หร�อเพ��อให�ร- �ถงเป>าหมายของโองการน1'น ว+าถ-กประทานมาเพ��ออะไร หน1งส�ออธ บายคำ�าภ�ร%อ1ล- ก2รอาน หร�อท��เร�ยกเป*นภาษาอาหร1บว+า ต1ฟซ�ร น1'นไม+ใช+ว+าใคำรจะมาอธ บายก1นเองหร�อ ต�คำวามก1นเองตามใจชอบได� แต+ทว+าเราจะต�องเข�าใจคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานตามคำวามเข�าใจของคำนในย2คำท��ม�คำวามร- �และคำวามเข�าใจในอ1ล-ก2รอานด�ท��ส2ด น1'นก6คำ�อ ย2คำท��เร�ยกเป*นภาษาอาหร1บว+า สะล�ฟ น��นค�อ สามย�คแรก น1บจากย2คำของท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ด ด�วยเหต2น�' ใคำรก6แล�วแต+ท��อ�างคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานเป*นหล1กฐาน1'น จะถ�อว+าไม+สมบ-รณ% และไม+ถ-กต�องเท+าท��คำวร และอาจจะพลาดจากคำวามเป*นจร งไปก6ได� ถ�าเข�าผ-�น1 'นไม+หย บยกคำ�าอธ บายของคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานของโองการน1'นๆมาด�วย ต�าราอธ บายคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานท��ม�เช��อเส�ยงท��ส2ดในโลกม2สล ม และถ-กสอนก1นในมหาว ทยาล1ยต+างๆของโลกม2สล มก6คำ�อ 1.ต1ฟซ�ร อ บน กะซ�ร 2. ต1ฟซ�ร ก2รต-บ�ย% 3.
ต1ฟซ�ร อ1ฏฏอบร�� ซ�งในต1ฟซ�รเหล+าน�' จะประกอบไปด�วยฮะด�ษต+างๆท��จะถ-กน�ามาอธ บายโองการต+างๆของอ1ล-ก2รอาน หร�ออาจจะเป*น คำ�าพ-ดของ สาวกของท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ด (ซอฮาบะฮ9) หร�อ อาจจะเป*นคำ�าพ-ดของ ล-กศ ษย%ของซอฮาบะฮ9อ�กท� ( ตาบ อ�น) หร�อ อาจจะเป*นคำ�าพ-ดล-กศ ษย%ของตาบ อ�นอ�กท� ( ตาบ อ ต ตาบ อ�น) ซ��งท��งสามกล��มน��ถ�กเร�ยกว�าเป นย�คสะล�ฟ หน1งส�ออธ บายคำ1มภ�ร%อ1ล-ก2รอานเหล+าน�' ส+วนใหญ+ย1งอย-+ใน
3
ภาษาอาหร1บ ถ�าจะม�แปลก6น�อยมาก ซ�งบางส+วนถ-กแปลมาเป*นภาษาอ1งกฤษ ต+อมาคำ�อ ฮะด�ษด1งท��ได�กล+าวคำวามหมายเคำร+าๆไปแล�วว+าฮะด�ษคำ�ออะไร และเม��อได�ม�การหย บยก หร�อ อ�างฮะด�ษข'นมา เราจะต�องพ ส-จน%ก1นให�ได�เส�ยก+อนว+า ฮะด�ษท��ได�ถ-กยกข'นมาอ�างน1'น เป*นฮะด�ษท��เช��อถ�อได�จร งหร�อไม+ หร�อพ-ดอ�กอย+างก6คำ�อ เป*นส �งท��ศาสดาม2ฮ1มหม1ดได� กล+าว หร�อ กระท�า หร�อ ให�การยอมร1บเอาไว� เช+นน1'นจร งๆหร�อไม+ ท1 'งน�'ก6เพราะ หล1งจากท��ท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดส 'นช�ว ตไปแล�วได�ม�ผ-�ไม+หว1งด�ต+ออ สลาม ได�ปลอมคำ�าสอนข'นมาแล�วอ�างถงศาสดาม2ฮ1มหม1ด ท��ท�าเช+นน�'โดยม�จ2ดม2+งหมายท��ต+างก1นไป เช+นอาจจะเก��ยวก1บเร��องการ เม�อง หร�อ เร��องล1ทธ คำวามเช��อส+วนต1ว หร�อจากศ1ตร-ท��แซรกต1วเข�ามาโดยท�าท�ว+าเป*นม2สล ม แต+ในคำวามเป*นจร งแล�วคำ�อ คำนหน�าไหว�หล1งหลอก แต+กระน1'น ฮะด�ษท1'งหลายท��ถ-กปลอมข'นมาน1'น ไม+อาจท��จะรอดสายตาของปวงปราชญ%แห+งอ สลามไปได� โดยท+านเหล+าน�'เป*นผ-�ท��ม�คำวามเช��ยวชาญในด�าน การตรวจสอบประว1ต บ2คำคำลโดยละเอ�ยด ซ�งถ�อเป*นศาสตร%หน�งของอ สลาม ท��เร�ยกในภาษาอร1บว+า อ ลม2ล ร ญาล ว ชาน�'ม�ข1 'นตอนท��ละเอ�ยดเป*นอย+างมากซ�งไม+เคำยปรากฏมาก+อนเลยในประว1ต ศาสตร%โลก หร�อไม+ว+าจะในศาสนาไหนก6ตาม ท��ม�การใช�ระบบการตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของบ2คำคำลต+างๆเหม�อนก1บท��อ สลามได�ใช� ซ�งส �งน�'แหละท��ท�าให�เราม1�นใจได�ว+าคำ�าสอนท��ตกทอดมาถงเราน1'น เป*นส �งท��เช��อถ�อได�จร งท��มาจากท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ด หร�อ เป*นส �งท��เก ดข'นจร ง
4
เม��อเราได�อ+านหน1งส�อต+างๆ และม�การอ�างฮะด�ษ ข1 'นตอนการพ ส-จน%ว+าฮะด�ษบทน1'นๆเช��อถ�อได�หร�อไม+ก6ให�ท�าด1งน�' :
1. ให�ต1 'งคำ�าถามแก+ต1วเองว+า ฮะด�ษท��ถ-กยกมาอ�างน1'น น�ามาจากหน1งส�อบ1นทกฮะด�ษของใคำรก1น เช+น อ หม+ามบ2คำอร�เป*นผ-�บ1นทกเอาไว� หร�อ อ หม+ามอะฮ9หม1ดเป*นผ-�บ1นทกเอาไว�
2. บ1นทกอย-+ในหน1งส�อเล+มไหนของเขาผ-�น1'นหร�อหน1งส�อ ช��ออะไร เช+น หน1งส�อบ1นทกท��ช��อว+า อ1ล-ม2สน1ด หร�อ ม2อ9ญ1ม อ1ลกะบ�ร และอ��นๆ
3. ฮะด�ษบทน1'นๆเป*นฮะด�ษท��เท+าไหร+ในหน1งส�อบ1นทกน1'นๆ ( ถ�าบอกได� เพราะจะสะดวกแก+การคำ�นหา)
4. เม��อเจอฮะด�ษต�นน1'นๆแล�วให� ตรวจฮะด�ษน1'นๆด-ว+า เช��อถ�อได�หร�อไม+ โดยป=จจ2บ1นน�'ม�ปราชญ%ทางด�านฮะด�ษท��ได�ท�าการตรวจคำวามน+าเช��อถ�อของฮะด�ษต+างๆท��ถ-กบ1นทกเอาไว�ในหน1งส�อต+างๆท��บ1นทกฮะด�ษ หร�อ ถ�าเราไม+สามารถตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของฮะด�ษต�นน1'นๆได�ด�วยต1วเอง ก6แนะน�าให�เราปรกษาผ-�ท��ม�คำวามเช��ยวชาญด�านฮะด�ษโดยตรง โดยสอบถามคำวามน+าเช��อถ�อของฮะด�ษน1'นๆก1บเขา
5. สมม2ต ว+าตรวจสอบด-แล�ว และฮะด�ษบทน1'นๆเช��อถ�อได� คำ�อ พ ส-จน%แล�วว+า เป*นคำ�าพ-ด หร�อ การกระท�า หร�อ การให�การยอมร1บของท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดจร งๆ ไม+ใช+ใคำรมาโมเม หร�อโกหกแต+งข'นมาเองแล�วอ�างไปย1งท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ด ต+อไปก6ให�เรา ตรวจสอบด-คำ�าอธ บายฮะด�ษน1'นๆว+า บรรดาปราชญ%ผ-�เช��ยวชาญด�านฮะด�ษได�อธ บายฮะด�ษน1'นๆเอาไว�อย+างไร หน1งส�ออธ บายฮะด�ษ จะเร�ยกในภาษาอาหร1บว+า ช�รฮ# ซ�งแปลว+า การอธ บาย หน1งส�อบ1นทกฮะด�ษหลายๆเล+ม
5
ด�วยก1นท��ได�ร1บการอธ บายอย+างเป*นทางการเอาไว�เป*นท��เร�ยบร�อยแล�ว เช+น หน1งส�อบ1นทกฮะด�ษบ2คำอร� ม�หน1งส�ออธ บายช��อว+า ฟ=ตฮ2ลบาร�ย% อ1นเป*นหน1งส�อท��ร- �จ1กก1นด�ในโลกม2สล ม หน1งส�อบ1นทกฮะด�ษ ส2น1นต รม�ซ� ม�หน1งส�ออธ บายช��อว+า ต1วฮ9ฟะต2ลอะฮ9วาซ� เพราะฉะน1'นแนะน�าให�ศกษาด-ว+า หน1งส�อบ1นทกฮะด�ษแต+ละเล+มน1'น ม�หน1งส�ออธ บายช��ออะไรก1นบ�าง เพ��อท��เม��อเราต�องการคำ�าอธ บายฮะด�ษบทหน�งบทใดในหน1งส�อบ1นทกฮะด�ษใดๆก6แล�วแต+ท��เราอ+านอย-+ เราจะได�คำ�นหาได�โดยสะดวก โดยคำ�นหาได�อย+างถ-กท��
ต+อมาคำ�อหน1งส�อประว1ต ศาสตร%ต+างๆ หน1งส�อเหล+าน�'ก6เช+นก1น ท��เราจะต�องตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของข�อม-ลต+างๆท��ถ-กระบ2เอาไว� ไม+ใช+ว+าข�อม-ลอะไรก6แล�วแต+ท��น1กบ1นทกได�บ1นทกเอาไว�แล�วจะเช��อถ�อได�ท1 'งหมด ท1'งน�'ก6เพราะน1กบ1นทกประว1ต ศาสตร%ต+างๆน1'น เม��อได�ย นอะไรมา เขาก6จะบ1นทกเอาไว�ก+อน โดยย1งไม+ได�ตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของส �งท��ตนได�ย น ได�ฟ=งมา ท��เป*นเช+นน�'ก6เพราะ ข1 'นตอนการตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อน1'น ม�หลายข1'นตอนด�วยก1น และหลายคำร1'งด�วยก1นท��การตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของข�อม-ลท��ได�ร1บมาน1'นไม+ง+ายเสมอไป รายละเอ�ยดการตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของข�อม-ลท��ได�ร1บมาน1'น ก6ม�ข1 'นตอนเหม�อนก1บการตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของฮะด�ษต�นหน�งๆท��ถ-กยกมาอ�าง และเพ��อคำวามสะดวกแนะน�าให�สอบถามผ-�ท��ม�คำวามเช��ยวชาญด�านการตรวจสอบ ประว1ต น1กรายงานต+างๆ
6
ศ1ตร-อ สลามน1'น พยายามท��จะน�าหล1กฐานจากภายนอกอ สลาม แล�วต1ดส นอ สลามด�วยก1บหล1กฐานน1'น แต+ส �งท��เราจะต�องถามก6คำ�อ หล1กฐานน1'นๆ ในคำวามเป*นจร งแล�วต1วม1นเองสามารถถ-กน�ามาเป*นหล1กฐานได�หร�อไม+ เช+น สมม2ต ว+าชาวย วคำนหน�งได�เข�ยนหน1งส�อเล+มหน�งข'นมาเก��ยวก1บต1วท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ด แต+กระน1'นก6ตามย วคำนน1'น เก ดหล1งจากท+านนบ� 500
ป; ไม+เคำยพบเจอก1บท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ด ถ�าเป*นเช+นน1'น หน1งส�อเล+มน�'ท��ย วคำนน�'เข�ยนนอกจากต1วม1นเองจะเป*นหล1กฐานในเร��องท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดไม+ได�แล�ว เราย1งจะต�องต1'งคำ�าถามต+อไปเพ��อตรวจสอบหน1งส�อเล+มน�'อ�กว+า แล�วผ-�เข�ยนชาวย วผ-�น�'ไป น�าข�อม-ลเก��ยวก1บต1วท+านนบ�มาจากไหนก1น จะเห6นได�ว+าหน1งส�อเล+มน�'หมดคำวามน+าเช��อถ�อไปในท1นท� ถ�าผ-�เข�ยนไม+บอกแหล+งท��มาของส �งต+างๆท��เขาได�เข�ยนข'นในหน1งส�อเล+มน�'เก��ยวก1บต1วท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ด แต+สมม2ต ว+า ชาวย วคำนน�'ได�อ�างอ งแหล+งข�อม-ลเก��ยวก1บส �งท��เขาเข�ยนเก��ยวก1บต1วท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดมาได�ก6ตาม เราก6จะต�องตรวจสอบต+อไปอ�กว+า ข�อม-ลอ�างอ งท��ย วคำนน�'น�ามาอ�างน1'น เช��อถ�อได�มากน�อยเพ�ยงไร เพราะถ�าข�อม-ลท��ย วคำนน�'น�ามาอ�างอ ง ก6ได�มาจาก น1กเข�ยนท�� เก ดคำนละย2คำ คำนละสม1ยก1บท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ด ข�อม-ลอ�างอ งเหล+าน1'นก6จะต�องถ-กถามคำ�าถาม และตรวจสอบก1นต+อไป ว+าน�าข�อม-ลเก��ยวก1บต1วท+านนบ�มาจากไหนก1น เพราะฉะน1'นคำ�าถามส�าคำ1ญท��เราจะต�องถามเพ��อน�าไปส-+คำวามจร งก6คำ�อ หน1งส�อเล+มน1'นๆท��ถ-กเข�ยนม�ข'นมาเม��อไหร+ ใคำรเป*นคำนเข�ยนม1นข'นมา เขาผ-�น1'นเป*นใคำรมาจากไหน ผ-�เข�ยนได�อ�างอ งแหล+งข�อม-ลท��เช��อถ�อได�หร�อไม+ ตามท��ได�กล+าวมาแล�วข�างต�น
7
คำ�าถามอ�กอย+างก6คำ�อ สมม2ต ม�เหต2การณ%หน�งๆเก ดข'นในสถานท��แห+งหน�ง โดยในสถานท��แห+งน1'นม�คำนอย-+ 10 คำน ถ�าคำ2ณต�องการได�ข�อม-ลท��เช��อถ�อได�เก��ยวก1บเหต2การณ%ท��เก ดข'นภายในสถานท��แห+งน1'น คำ2ณ จะถามใคำรเพ��อท��จะได�ร1บข�อม-ลท��เช��อถ�อได�... ระหว+าง 1. ถามคำนท��ไม�ได&อย��ในเหต�การณ* แต+เป*นคำนท��เช��อได� หร�อ 2. ถามคำนท�� อย��ในเหต�การณ* และร- �เห6นส �งท��เก ดข'นด�วยต1วเอง และเป*นย1งผ-�ท��เช��อถ�อได�อ�กด�วย...
คำ2ณจะถามใคำรคำร1บเพ��อท��จะได�ข�อม-ลท��เช��อถ�อได�ว+า เก ดอะไรข'นในสถานท��แห+งน1'น? .... แน+นอน ผ-�ท��ม�ใจเป*นกลาง อ�กท1'งแสวงหาคำวามจร ง ย+อมเล�อกคำ�าตอบได�อย+างถ-กต�อง น1�นก6คำ�อ ถามคำนท�� อย-+ในเหต2การณ% และร- �เห6นส �งท��เก ดข'นด�วยต1วเอง และเป*นย1งผ-�ท��เช��อถ�อได�อ�กด�วย.... แต+สมม2ต ว+า ม�ผ-�ท��อย-+ในเหต2การณ% 10 คำน โดยท�� 4 คำนน1'นได�ร1บการพ ส-จน%แล�วว+าเช��อถ�อไม+ได� .... คำ�าถามก6คำ�อ เราจะเช��อใคำรระหว+าง 6 คำนท��เช��อถ�อได� หร�อว+า 4 คำนท��เช��อถ�อไม+ได� ? ...แน+นอน เราก6จะต�องเช��อคำ�าบอกเล+าของ คำนท1'ง 6 คำน แต+ถ�าท1'ง 6 คำน เล+าในส �งท��เก ดท1'งหมด 20 อย+างด�วยก1น โดยท2กคำนเล+าตรงก1นหมดท2กอย+าง แต+ม�อย-+หน�งคำนจาก 6 คำนน�'ท��ช��อว+านาย เอ ท��เล+า ในส �งสองส �งท��เก ดข'นไม+ตรงก1บอ�ก 5 คำน ...เช+นน�'เราจะเล�อกเช��อใคำรตามหล1กว ชาการ ...แน+นอนเราก6จะเล�อกเช��อ 5
คำนท��เล+าเร��องตรงก1น โดยถ�อว+า นาย เอ น1'นผ ดพลาดในสองเร��องน1'นๆ ท��เล+าไม+ตรงก1บคำนอ��นอ�ก 5 คำน ตรงน�'เราได�ร1บบทเร�ยนว+า ถงแม�ว+านาย เอจะเป*นคำนท��เช��อถ�อได� แต+ก6ไม+ได�หมายคำวามว+าเขาจะพลาดไม+ได�ในบางจ2ด
8
หร�อม�การเล+าก1นต+อๆมาว+า ม�เหต2การณ%เช+นน1'นเช+นน�'เก ดข'นในอด�ต โดยท��เม��อพยายามส�บต�นตอของ หร�อท��มาของเร��องท��เล+าต+อๆก1นมาน�' ปรากฏว+าไม+สามารถหาต�นสายปลายเหต2หร�อท��มาของเร��องน1'นได� ... ถ�าเราเป*นผ-�ท��แสวงหาคำวามจร ง อย+างเป*นว ชาการ ม�คำวามซ��อตรง ไม+ม�อคำต ใดๆท1'งส 'น อ�กท1'งม�ใจท��เป*นกลาง คำ�าถามก6คำ�อ เราจะเช��อเร��องเล+าน1'นๆหร�อไม+ ซ�งก6ไม+สามารถพ ส-จน%ได�ว+า ม�ต�นตอมาจากไหน แต+ละคำนท��เล+าต+อๆก1นมาน1'น เช��อถ�อได�มากน�อยเพ�ยงไร.... แน+นอนเราจะไม+ยอมเช��อเร��องเช+นน1'นอย+างแน+นอน โดยเฉพาะอย+างย �งถ�าเร��องน1'นๆ เป*นเหต2ท�าให�บ2คำคำลหน�งบ2คำคำลใดต�องได�ร1บคำวาม อ1บอาย หร�อ คำวามเส�ยหาย และถ�ามองก1นในทางกฏหมายแล�ว เร��องเล+าเช+นน1'นก6เช��อถ�อไม+ได�เช+นก1น
ย�อนกล1บไปท��เร��องฮะด�ษอ�กคำร1'ง อย+างท��ได�กล+าวไปแล�วว+า ม�การปลอมฮะด�ษก1นข'นมาภายหล1งจากท��ท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดได�ส 'นช�ว ตไป เน��องด�วยเหต2น�'เองเราจงจะต�องตรวจสอบฮะด�ษท��ได�ร1บมาให�ด�เส�ยก+อนว+า ฮะด�ษน1'นๆเช��อถ�อได�หร�อไม+ เพราะอาจจะเป*นฮะด�ษท��เช��อถ�อไม+ได�ก6เป*นไปได� เน��องจากขาดคำ2ณสมบ1ต ต+างๆท��จะถ-กเร�ยกว+าเป*นฮะด�ษท��เช��อถ�อได�
ฮะด�ษน1'นจะประกอบไปด�วยหล1กๆ 2 ส+วน น1'นคำ�อ :1. ส+วนท��เป*นสายรายงาน ( เร�ยกในภาษาอร1บว+า สะ
น1ด)โดยผ-�ท��บ1นทกฮะด�ษต+างๆเป*นหน1งส�อ ( เช+น หน1งส�อบ1นทกฮะด�ษ ม2สน1ด ของอ หม+ามอะฮ9หม1ด ) จะไล+สายรายงาน โดยเร �มจากต1วเขา ว+าเขาได�ร1บฮะด�ษน1'นๆมาจากใคำร ไล+ก1นเร��อยจนไปส2ดอย-+ท��เจ�าของคำ�าพ-ด หร�อเจ�าของการกระท�าน1'นๆ ซ�งอาจจะเป*นต1วท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดเอง หร�อ บรรดาสาวก
9
ท1'งหลายของท+าน ซ�งในฮะด�ษต�นหน�งๆท��ถ-กยกมาอ�างน1'น จะม�ผ-�เล+าหร�อน1กรายงาน ในจ�านวนท��แตกต+างก1นไป และโดยท1�วไปแล�วน1กรายงานจะเป*นม2สล ม โดยท��น1กรายงานแต+ละคำนจะต�องถ-กตรวจสอบประว1ต โดยละเอ�ยด ตามมาตรฐานท��เข�มงวดท��ได�ถ-กวางเอาไว� เพ��อท��จะได�ร- �แน+ช1ดว+า น1กรายงานแต+ละคำนน1'นเช��อถ�อได�หร�อไม+ โดยจะตรวจสอบด-ท�� :1.1 สายรายงานต ดต+อก1น ไม+ขาดตอน เช+น นาย คำ. อ�างว+าได�ร1บฟ=งฮะด�ษมาจากนาย ก. แต+กระน1'นก6ตามเม��อตรวจประว1ต ด-แล�ว พบว+า นาย คำ. ก1บนาย ก. น1'น เก ดคำนละสม1ย หร�อ อาจจะเก ดในสม1ยเด�ยวก1นแต+อย-+คำนละท��เลย โดยว เคำราะห%ด-แล�วไม+ม�ทางท��ท1 'งสองจะพบเจอก1นได�เลย แล�วจะเป*นไปได�อย+างไรท�� นาย คำ. อ�างว+าได�ร1บฟ=งฮะด�ษมาจากนาย ก. เม��อเป*นเช+นน�'จงท�าให�เก ดป=ญหาในเร��องคำวามน+าเช��อถ�อ 1.2 น1กรายงานแต+ละคำนท��อย-+ในสายรายงานน1'นท2กคำนม�คำ2ณธรรม 1.3 ผ-�รายงานท2กคำน ม�คำวามจ�าด�1.4 ไม+ข1ดแย�งก1บหะด�ษท��แข6งแรงกว+า 1.5 ไม+ม�คำวามบกพร+องอ1นซ+อนเร�นใดๆในหะด�ษ
ท1'ง 5 ข�อท��กล+าวมาน1'น เป*นเพ�ยงเคำร+าๆ ซ�งในคำวามเป*นจร งแล�วย1งม�รายละเอ�ยดในแต+ละข�ออ�กมากท��จะต�องมาว เคำราะห%ก1น ก+อนท��จะต1ดส นฟ=งธงว+าฮะด�ษต�นหน�งๆน1'น เช��อถ�อได�หร�อไม+ ท1 'งน�'เพ��อท��เราจะได�ม1 �นใจว+า ส �งท��อ�างไปถงการก
10
ระท�า หร�อ คำ�าพ-ดของคำนหน�งคำนใด ไม+ว+าจะเป*นต1วท+านศาสดาม2ฮ1มหม1ดเอง หร�อ สาวกของท+าน หร�อใคำรก6ตามในย2คำอด�ต หร�อ เหต2การณ%ต+างๆน1'น เป*นส �งท��เป*นจร ง หร�อเก ดข'นเช+นน1'นจร ง
2. ส+วนท��เป*นคำ�าพ-ด หร�อการกระท�า ของบ2คำคำลหน�งบ2คำคำลใดท��ถ-กอ�างถง ส+วนน�'เร�ยกในภาษาอาหร1บว+า ม1ตน9 หร�อ ต1วบท และโดยท1�วไปแล�ว ม1ตน9 หร�อ ต1วบทน�'จะเป*นจร งหร�อเท6จ จะเช��อถ�อได�หร�อไม+ก6ข'นอย-+ก1บคำวามน+าเช��อถ�อของ สายรายงานอ�กท� ตามท��กล+าวเอาไว�ข�างต�น
ม�ผ-�น�าเสนอทฤษฎ�ใหม+ข'นมาว+า “ผ-�ท��เป*นม2สล ม (ในท��น�'
หมายถงน1กรายงานฮะด�ษ) ย+อมท��จะไม+ ใส+ร�ายศาสนาต1วเอง เพราะฉะน1'นคำ�าพ-ดของเขาจงถ�อว+าเช��อถ�อได�” ท1 'งน�'ก6เพ��อท��จะใช�ฮะด�ษท1'งหลายท��ถ-กต1ดส นแล�วว+าเช��อถ�อไม+ได� มาโจมต�อ สลามในด�านต+างๆ โดยอ�างว+า น1กรายงานท��อย-+ในสายรายฮะด�ษท��ถ-กต1ดส นว+าเช��อถ�อไม+ได�น1'น ถงอย+างไรก6แล�วแต+เขาก6ย1งเป*นม2สล ม... โดยต1'งสมม2ต ฐานเอาอ�กว+า โดยพ�'นฐานท1�วไปแล�ว ม2สล มย+อมจะไม+ใส+ร�ายศาสนาต1วเอง เพราะฉะน1'นคำ�าพ-ดของพวกเขา( น1กรายงานฮะด�ษ) ท��เป*นม2สล ม ท��อ�างไปถงท+านนบ�ในทางท��ไม+ด� หร�ออ�างถงเหต2การณ%ท��เก ดข'นต+างๆในทางท��ไม+ด�ต+ออ สลาม จงเป*นการกล+าวออกมาหร�อเล+าออกมาด�วยคำวามซ��อตรง และบร ส2ทธ Cใจ ซ�งถ�อว+าเช��อถ�อได�... แต+ผ-�ท��จ�องท��จะโจมต�อ สลามด�วยก1บฮะด�ษต+างๆท��เช��อถ�อไม+ได� ล�มท��จะพ จารณาส �งด1งต+อไปน�'ว+า:
11
1. สายรายงานของฮะด�ษต�นน1'นๆ ต ดต+อก1นหร�อไม+ เพราะถ�าไม+ม�ต+อก1นแล�ว น1�นก6เท+าก1บว+าม�ช+องว+าง ระหว+างน1กรายงาน 2 คำน เช+น น1กรายงาน ก. ก1บ น1กรายงาน คำ. อย-+ก1นคำนละสม1ย แล�วจะเป*นไปได�อย+างไรท��นาย คำ.จะรายงานหร�อร1บฟ=งฮะด�ษมาจากนาย ก. ท1'งน�'ก6เพราะเก ดไม+ท1นก1น เพราะฉะน1'น ผ-�ท��ขาดหายไปคำ�อ น1กรายงาน ข. ซ�งสถานะภาพของเขา (น1กรายงาน ข.) ไม+เป*นท��ร 1บร- �ได� และก6เป*นไปได�ว+า เขาอาจจะเป*นศ1ตร-ของอ สลามก6ได� โดยปลอมฮะด�ษน1'นๆข'นมา พร�อมสายรายงาน โดยม�จ2ดม+งหมายอย+างหน�งอย+างใดแอบแฝงอย-+ หร�อว+า 2. น1กรายงานคำนหน�งในสายรายงาน ไม+ได�ขาดหายไปไหน แถมย1งม�ช��อถ-กระบ2เอาไว�อ�กด�วย แต+กระน1'นก6ตามไม+ม�ใคำรร- �ประว1ต ของเขาว+าเป*นใคำรมาจากไหน เพ�ยงแต+ม�แคำ+ช��อ เพราะฉะน1'น ก6ม�คำวามเป*นไปได�อ�กเช+นก1นว+า เขาผ-�น1'นอาจจะเป*นผ-�ท��ไม+ใช+ม2สล ม และอาจจะเป*นศ1ตร-อ สลามก6เป*นไปได� แต+ผ-�ท��ไปร1บรายงานจากเขามาโดยไม+ตรวจสอบให�ด�ก+อนว+าเขาเป*นใคำร ได�แต+เพ�ยงร1บรายงานมา หร�ออาจจะเป*นผ-�ท��ม�คำวามจ�าแย+เป*นอย+างมาก ถงข1'นฟ=งมาอย+าง แต+พอน�าไปเล+ากล1บกลายเป*นอ�กอย+าง ซ�งหลายๆคำร1'งด�วยก1นท��เราประสบส �งน�'ในช�ว ตประจ�าว1นของเรา
เป*นส �งท��ปฏ เสธไม+ได�ว+า ในศาสนาหน�งศาสนาใดน1'น จะม�ผ-�ท��ได�ช��อว+าเป*นบ2คำคำลท��น1บถ�อศาสนาน1'นๆ เช+น ได�ช��อว+าเป*นพ2ทธ ได�ช��อว+าเป*นคำร สต% หร�อได�ช��อว+าเป*นอ สลาม แต+กระน1'นก6ตาม เขาผ-�น1'นเป*นผ-�ท��ม�คำวามผ ดเพ�'ยนในด�านหน�งด�านใด
12
ของศาสนา เช+น ม�คำวามผ ดเพ�'ยนทางด�านคำวามเช��อ หร�อ ทางด�านการปฎ บ1ต ด�วยเหต2น�'เอง เพ��อท��จะสน1บสน2นคำวามเช��อท��ผ ดๆ หร�อ การปฎ บ1ต ท��ผ ดๆของต1วเอง จงท�าให�เขาผ-�น1'นปลอมคำ�าสอนข'นมา แล�วอ�างคำ�าสอนน1'นๆกล1บไปหาศาสดา ม2ฮ1มหม1ด... หร�อ ในศาสนาพ2ทธก6จะอ�างกล1บไปหาพระพ2ทธเจ�าอ�กท� ... หร�อศาสนาคำร สต%ก6จะอ�างกล1บไปหาพระเยซ- ... แต+อ สลามแทบจะเป*นศาสนาเด�ยวเลยก6ว+าได�ท��สามารถตรวจสอบได�อย+างร- �จร งว+า คำ�าอ�างน1'นๆ เป*นส �งท��ท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดได� กล+าว หร�อ กระท�า หร�อ ยอมร1บ เอาไว�จร ง หร�อไม+ ... เม��อมาถงตอนน�' ต�องการท��จะอธ บายเพ �มเต มถงสาเหต2ท��ท�าให�เก ดการปลอมแปลง หร�อ แต+ง ฮะด�ษ เกE ข'นมา โดยม�รายละเอ�ยดคำร+าวด1งต+อไปน�':
บรรดาน1กว ชาการได�พยายามว เคำราะห%หาสาเหต2แห+งการก2หะด�ษปลอมของบ2คำคำลต+างๆ แล�วพอจะสร2ปเหต2ผลแห+งการก2หะด�ษปลอมของบ2คำคำลเหล+าน1'นได�ด1งน�' ...
1. เพ��อต&องการสน�บสน�นหร�อ “เช�ยร*” ล�ทธ.หร�อม�ษฮ�บ ท��ตนเองส1งก1ดและคำล1�งไคำล�อย-+ ...
ต1วอย+างจากเหต2ผลข�อน�' ได�แก+การก2หะด�ษปลอมจ�านวนมากของพวกช�อะฮ% เพ��อสน1บสน2นท+านอะล�ย% ร.ฎ. และบรรดา “อะฮ%ล2ลบ1ยต%” ท��พวกเขาจ�าก1ดเอาเองว+า หมายถงวงศ%วารของท+านศาสดา ศ6อลล1ลลอฮ2 อะล1ยฮ วะซ1ลล1มเป*นการเฉพาะ .. ท1'งๆท��คำวามจร ง คำ�าว+า “อะฮ*ล�ลบ�ยต*” จะม�คำวามหมายคำรอบคำล2มถงบ2คำคำลท2กคำนในคำรอบคำร1วของท+านศาสดา อ1นได�แก+ภร ยาท1'งหมดของท+าน และบ2ตรหลานของท+าน ...
13
หร�อต1วอย+างจาก “หะด�ษปลอม” บทหน�งท��ผ-�คำล1�งไคำล�ในม1ษฮ1บหะนะฟ;ย%ได�ก2ข'นมา โดยอ�างรายงานมาจากท+านศาสดา ศ6อลล1ลลอฮ2 อะล1ยฮ วะซ1ลล1ม ม�ข�อคำวามว+า ...
�و�ن� �ك �ى� ف�ى� ي م ت� ج�ل# أ �ق�ال� ر� �ه� ي �ن� م�ح�م د� ل �س� ب �د�ر�ي �ض ر� إ أ
�ى� ع�ل�ى م ت� �س�، م�ن� أ �ي �ل �ب �و�ن� إ �ك �ى� ف�ى� و�ي م ت
� ج�ل# أ �ق�ال� ر� �ه� ي �و� ل ب� أ
�ف�ة� �ي ن اج� ه�و� ح� ر� ��ى� س م ت� أ ...
“ต+อไปในประชาชาต ของฉ1น จะม�ชายผ-�หน�งม�ช��อเร�ยกก1นว+า “ม2ห1มม1ด บ น อ ดร�ส” (หมายถงท+านอ หม+ามชาฟFอ�ย%) เขาจะเป*นภ1ยต+อประชาชาต ของฉ1นย �งกว+าอ บล�ส, และก6จะม�ในประชาชาต ของฉ1น ผ-�ซ�งม�ช��อเร�ยกก1นว+า “อบ- หะน�ฟะฮ%” .. เขาผ-�น�'แหละคำ�อดวงประท�ปแห+งประชาชาต ของฉ1น” ... (จากหน1งส�อ “อ1ล-เมาฎHอาต” ของท+านอ บน2ล ญ-ซ�ย%, เล+มท�� 1 หน�า 457)
2. เพราะเข&าใจว�าท2าไปโดยม�เจตนาด�แล&วจะได&ร�บผลบ�ญ ... กรณ�น�' ส+วนมากจะเป*นผ-�ท��ก2หะด�ษเก��ยวก1บเร��องอ1ต-
ต1ร9ฆ�บ ว1ต-ต1ร9ฮ�บ ( ي�ب� غ ي�ب� الت ر� ه والت ر� ) คำ�อ หะด�ษเก��ยวก1บเร��องการส+งเสร มให�ท�าคำวามด�บางอย+าง และปรามจากการกระท�าคำวามช1�ว, .. หร�อก2หะด�ษในเร��องคำวามประเสร ฐของการนมาซ หร�อการถ�อศ�ลอดในวาระต+างๆ, หร�อคำวามประเสร ฐของอ1ล-ก2ร9อ+านซ-เราะฮ%ต+างๆ .. ซ�งผ-�ท��ม�ช��อเส�ยงมากในด�านการก2หะด�ษเร��องคำวามประเสร ฐของอ1ล-ก2ร9อ+านซ-เราะฮ%ต+างๆน�' ได�แก+ อบ- อ ศมะฮ% น2ห% บ น อบ�ย%ม1ร9ย1ม ( أب�و�
14
مة يم أبى� ب�ن� ن�و�ح� عص� مر� ) และม1ยสะเราะฮ% บ น อ1บด ร6อบบ ฮ% ( رب&ه عب�د ب�ن� مي�سرة� ) ...
3. พวกนอกศาสนาหร�อพวกศ�ตร�ของอ.สลามท��ต�องการจะท�าลายหร�อบ ดเบ�อนหล1กการอ1นบร ส2ทธ Cของอ สลาม ด�วยการก2สายรายงานเท6จและก2หะด�ษเท6จในเร��องของอ สลามข'นมา ..
4. พวกก�หะด�ษเท7จเพ��อประจบสอพลอผ�&น2าและผ�&ปกครอง ...
5. พวกก�หะด�ษเท7จเพ��อแสวงหาผลประโยชน*และสร�างคำวามศร1ทธาแก+ชาวบ�านท��ร- �เท+าไม+ถงการณ% ซ�งส+วนมากม1กจะเป*นพวกน1กเล+าน ทานท��ม1กจะก2หะด�ษอ1นเป*นเร��องราวแปลกประหลาดท��ม�ล1กษณะเป*นอภ น หาร เพ��อให�ถ-กใจชาวบ�านท��น ยมชมชอบเร��องประเภทน�' ...
6. พวกก�หะด�ษเท7จเพราะอยากด�ง และต�องการม�ช��อเส�ยงว+า ตนเองเป*นผ-�รายงานหะด�ษจ�านวนมากคำนหน�ง ... บรรดาน1กปลอมแปลงหะด�ษระด1บแนวหน�าท��ถ-กเปFดเผยช��อ จะม�อย-+เป*นจ�านวนมาก ซ�งผมจะขอระบ2นามของบางคำน ด1งต+อไปน�' ...
1. อ บน2 อบ�ย%ยะห%ยา ( ب�ن� يى أبى� إ يح� ) แห+งมะด�นะฮ%,
2. อ1ล-วาก ด�ย% ( دى* ,แห+งกร2งบ2ฆดาด (ال�واق
3. ม2กอต ล บ น ส2ล1ยมาน ( قاتل� لي�مان ب�ن� م� س� )
แห+งคำ2รอซาน,
4. ม2ห1มม1ด บ น สะอ�ด อ1ช-ชาม�ย% ( د� حم سعي�د4 ب�ن� م�
امى* �แห+งซ (الشเร�ย,
15
5. วะฮ%บ น บ น วะฮ%บ น อ1ล-กอฎ�ย% ( وه�ب4 ب�ن� وه�ب�
ى� (ال�قاض6. ม2ห1มม1ด บ น อ1ซ-ซาอ บ อ1ล-ก1ลบ�ย% ( د� حم ب�ن� م�
ائب ال�كل�بى* الس )7. อบ- ดาว-ด อ1น-นะคำออ�ย% ( الن خعى* أب�و�داو�د )
8. อ สหาก บ น นะญ�ห% อ1ล-ม1ลฏ�ย% ( حاق� ب�ن� إس�
ي�ح4 ال�مل�طى* نج ) 9. ฆ ยาษ บ น อ บรอฮ�ม อ1น-นะคำออ�ย% ( ياث� ب�ن� غ
ي�م ب�راه الن خعى* إ )10. อ1ล-ม2ฆ�เราะฮ% บ น สะอ1ด อ1ล-ก-ฟ;ย% ( غي�رة� ب�ن� ال�م�
ال�ك�و�فى* سع�د4 )11. อะห%ม1ด บ น อ1บด2ลลอฮ% อ1ล-ญ2ว1ยบาร�ย% ( مد� أح�
ه ب�ن� وي�بارى* عب�داللـ ال�ج� )12. มะอ%ม-น บ น อะห%ม1ด อ1ล-ฮ1ร9ว�ย% ( و�ن� م�
ب�ن� مأ�
مد وى* أح� ال�هر� )13. ม2ห1มม1ด บ น อ2กกาชะฮ% อ1ล-ก1ร9มาน�ย% ( د� حم ب�ن� م�
مانى* ع�ك اشة ال�كر� )14. ม2ห1มม1ด บ น ตะม�ม อ1ล-ฟาเราะยาบ�ย% ( د� حم ب�ن� م�
ي�م4 ال�فاريابى* تم )15. ม2ห1มม1ด บ น ซ ยาด อ1ล-ย1ชก2ร�ย% ( د� حم زياد4 ب�ن� م�
ك�رى* (ال�يش� .......... ฯลฯ .........
( อ�างอ งจาก หน1งส�อ “ ฮะด�ษอย+างง+าย” ของ อ. ปราโมทย% ศร�อ2ท1ย )
มาถงตอนน�' ผ-�เข�ยนต�องการท��จะยกต1วอย+าง ต1วอย+างเพ��อให�เห6นภาพช1ดในเร��องการส�บคำวามน+าเช��อถ�อของ เร��องๆหน�ง ด1งต+อไปน�': ม2สล มเป*นผ-�ท��ละหมาด อย+างน�อย ว1นละ 5
16
เวลา และถ�าเราถามม2สล มว+า พวกเขาเอาแบบอย+างการละหมาดมาจากใคำรก1น แน+นอน ม2สล มท2กคำนเลยก6ว+าได�จะตอบว+า พวกเขาละหมาดตามแบบอย+างของท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ด แต+ถ�าเราถามเขากล1บไปว+า แล�ว ท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดม�ช�ว ตอย-+เม��อก��ป;ท��แล�วล+ะ ม2สล มคำนน1'นก6จะตอบว+า ประมาณ 1400
กว+าป;ท��แล�ว ถ�าเราถามต+อไปว+า “ คำ2ณ อ�างว+าคำ2ณละหมาดตามแบบอย+างของท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ด แต+คำ2ณก6เก ดไม+ท1นท+านนบ� และคำ2ณอ�างได�อย+างไรว+าคำ2ณละหมาดตามท+านนบ�... คำ2ณไปเห6นท+านนบ�ละหมาดมาตอนไหนก1น ท1'งๆท��เก ดไม+ท1น? ” เม��อถ-กถามเช+นน�' ม2สล มแทบจะส+วนใหญ+เลยก6ว+าได� จะล1งเลในการตอบ หร�อบางคำนตอบไม+ได�เลยว+าตกลง เอาเข�าจร งๆแล�ว เขาอ�างว+าละหมาดตามท+านนบ�ได�อย+างไรท1'งๆท��ไม+ได�พบเห6นว+าท+านนบ�ได�ละหมาดโดยท�าท+าอย+างไร แต+ถ�าเป*นผ-�ท��ม�คำวามร- �ถ-กถามเช+นน�' เขาก6จะตอบด�วยคำวามม1�นใจว+า “ จร งอย-+ท��เราไม+เห6นท+านนบ�ละหมาด เพราะเราเก ดคำนละสม1ยก1บท+านนบ� แต+ เราม�สายรายงานท��เช��อถ�อได� ท��ได�รายงานเอาไว�ว+าท+านนบ�ได�ละหมาดในล1กษณะไหน ท�าท+าอย+างไหรบ�าง โดยละเอ�ยด ยกต1วอย+างง+ายๆเช+น คำนท�� 1 เป*นบ2คำคำลท��อย-+ในสม1ยเด�ยวก1บท+านนบ� และได�เห6นท+านนบ�ละหมาด และ ต1'งใจส1งเกต2ด�วยว+าท+านนบ�ละหมาดอย+างไร จากน1'นคำนท�� 1 ก6มาเล+าให�คำนท�� 2 ฟ=ง คำนท�� 2 ร1บการบอกเล+าถงล1กษณะการละหมาดของท+านนบ�มา ก6มาเล+าหร�อรายงานให�คำนท�� 3 ฟ=ง โดยคำนท�� 3 ร1บรายงานมาจากคำนท�� 2 ก6มาเล+าให�คำนท�� 4 ฟ=ง โดยคำนท�� 4 ก6มาเล+าให�คำนท�� 5 ฟ=ง และคำนท�� 5 ก6บ1นทกในส �งท��ต+างๆท��ตนเองได�ร1บฟ=งมาท��อ�างกล1บไปหาท+านนบ� หร�อ เหต2การณ%ใดๆก6แล�วแต+ท��เก ดข'น
17
ในสม1ยท+านนบ� หร�อหล1งจากท+านนบ� โดยย1งไม+ได�ท�าการตรวจสอบก+อนว+า ส �งต+างๆท��ต1วเองได�บ1นทกเอาไว�น1'นเช��อถ�อได�หร�อไม+อย+างไร เพ�ยงแต+ร1บมาบ1นทกเอาไว�ก+อน ... รวมถงเร��องละหมาดท��ก�าล1งพ-ดถงอย-+น�'ด�วย ท�� คำนท�� 5 ได�ร1บการบอกเล+าจากคำนท�� 4 และได�บ1นทกส �งท�� ได�ร1บการบอกเล+าเอาไว�ในหน1งส�อบ1นทกของต1วเอง และหน1งส�อบ1นทกของคำนท�� 5 ก6ได�ร1บต1'งช��อว+า ( ยกต1วอย+าง) ม2สน1ด ของอ หม+ามอะฮ9หม1ด และหน1งส�อเล+มน�'ก6แพร+กระจายไปท1�วโลก และตกทอดมาจนถงย2คำเราในป=จจ2บ1นให�ได�ศกษาก1น และหน1งส�อเล+มน�'ท��ช��อ ม2สน1ด ของอ หม+ามอะฮ9หม1ด น��แหละท��เร�ยกว+าเป*นต�าราบ1นทกฮะด�ษ ซ�งต�าราประเภทน�'ม�มากมาย ตามจ�านวน ผ-�บ1นทก เหม�อนก1บคำนท�� 5 ท��ได�ยกต1วอย+างมาให�ด- โดยท��ข�อย�'าว+าผ-�ท��บ1นทกฮะด�ษน1'น จะบ1นทกเอาไว�ก+อน โดยไม+ได�ท�าการตรวจสอบว+าฮะด�ษท��ตนเองร1บมาน1'น เช��อถ�อได�หร�อไม+ ท1 'งน�'เพราะเป*นการยากพอสมคำวรในการท��จะท�าการตรวจสอบได�ท1นท� เด�Lยวน1'น ด�วยเหต2น�'ผ-�บ1นทกจงท�าการบ1นทกเอาไว�ก+อน ซ�งผ-�ท��ต�องการท�าการตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของฮะด�ษบทน1'นก6สามารถท�าได�คำร+าวๆก6คำ�อ น�าผ-�รายงานท1'งหมดในสายรายงานของฮะด�ษบทน1'นมา สมม2ต ว+าม� 7 คำน จากน1'นให�ไปตรวจสอบท1'ง 7 คำนน1'นจากต2าราบ�นท�กประว�ต.น�กรายงานฮะด�ษ โดยตรวจด-ว+า 7
คำนท��กล+าวมาน�'ถ-กว จารณ%เอาไว�อย+างไร ในด�าน ศ ลธรรม ( เป*นผ-�ท��ท�าบาปใหญ+หร�อไม+ หร�อท�าบาปเล6กเป*นประจ�า) ด�าน คำวามจ�า ( คำวามจ�าด�หร�อไม+ หร�อ ม�คำวามจ�าพอใช� หร�อ คำวามจ�าแย+ หร�อ เก ดเป*นผ-�ท��หลงๆล�มๆในว1ยชรา ) ด�านคำวามต+อเน�� องระหว+างบ2คำคำลต+อบ2คำคำล ( ท1'ง 7 คำนน1'น เป*นบ2คำคำลท��
18
สามารถเจอก1นและก1น เช+น คำนท�� 7 เก ดในสม1ยคำนท�� 6 และม�โอกาศพบเจอก1บคำนท�� 6 ได� ( ไม+ใช+ตอนท��คำนท�� 6 ตาย คำนท�� 7 ม�อาย2เพ�ยง 2 ขวบ เช+นน�' เก ดป=ญหาแน+ เพราะจะเป*นไปได�อย+างไรท�� คำนท�� 7 จะไปร1บรายงานฮะด�ษมาจากคำนท�� 6
ท1'งๆท��ต1วเอง อาย2แคำ+ 2 ขวบ ในตอนท��คำนท�� 7 ตาย...และน��คำ�อคำวามละเอ�ยดของระบบการตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของบ2คำคำลท��อย-+ในสายรายงานฮะด�ษแต+ละบท ) โดยท��คำนท�� 6 ก6เก ดในสม1ยเด�ยวก1บคำนท�� 5 และม�โอกาศพบเจอก1บคำนท�� 5...
ไล+ก1นไปอย+างน�'จนถงคำนท��1 โดยท��คำนท�� 1 เป*นผ-�ท�� เห6น เหต2การณ%ด�วยต1วเอง หร�อย นส �งน1'นๆมาด�วยต1วเอง ) หร�อ เขาเป*นบ2คำคำลท��ม�น ส1ย โกหก หร�อ เป*นจอมโกหกหร�อไม+ ในต�าราตรวสอบประว1ต น1กรายงานฮะด�ษน1'น จะม�รายช��อต+างๆของบรรดาน1กรายงานฮะด�ษ ว1นเก ด สถานท��เก ด ว1นตาย ช��ออาจารย%ของเขาท��เขาร1บหร�อเร�ยนฮะด�ษด�วย ช��อล-กศ ษย% รวมไปถงรายละเอ�ยดอ��นๆของน1กรายงานคำนน1'น ท��จะม�ผลในการต1ดส นเขาผ-�น1'นว+า เป*นผ-�ท��เช��อถ�อได�หร�อไม+ ...ระด1บคำวามน+าเช��อถ�อเขาเขาเป*นเช+นไร... จะเช��อได�มาก หร�อ น�อย... หร�อ คำวามจ�าพอใช� หร�อ คำวามจ�าด�เล ศ ... มาถงตรงน�'อาจจะม�คำ�าถามว+า แล�วใคำรก1นท��เป*นผ-�ท�าการบ1นทกประว1ต น1กรายงานฮะด�ษ เพราะเป*นถ�อว+าไม+ม�เหต2ผลท��จะให�น1กรายงานฮะด�ษเป*นผ-� เข�ยนประว1ต ต1วเอง เพราะแน+นอน ถ�าเป*นเช+นน1'น แต+ละคำนก6จะเข�ยนแต+ในส+วนด�ๆของต1วเอง ย+อมไม+ม�ใคำรเข�ยนถงข�อเส�ยของต1วเองเป*นแน+ หร�อ ถ�าเข�ยนก6เข�ยนไม+หมด... ด�วยเหต2น�'เองจงม�กล2+มบ2คำคำลหน�ง ซ�งเราสามารถเร�ยกได�ว+าเป*นคำณะกรรมการอ สระท��จะคำอยท�าการตรวจสอบ
19
ประว1ต น1กรายงานฮะด�ษให�ได�มากท��ส2ดเท+าท��จะมากได� โดยตรวจสอบอย+างตรงไปตรงมา โดยท��แต+ละคำนในคำณะกรรมการอ สระน�'จะไม+ใช+แบ+งก1นตรวจ แต+จะต+างคำนต+างตรวจ เช+น ม�คำณะกรรมการอย-+ 10 คำน โดยท1'ง 10 คำนน�' ก6จะท�าการตรวจ ประว1ต ของนาย ก. ท��เป*นน1กรายงานฮะด�ษ ไม+ใช+ว+า คำณะกรรมการ 3 คำนไปตรวจประว1ต ของนาย ก. ส+วนอ�ก 3
คำนไปตรวจประว1ต ของนาย ข. ส+วนอ�ก 3 คำนไปตรวจประว1ต ของนาย คำ. ... ไม+ใช+เช+นน�' แต+คำณะกรรมการแต+ละคำนน1'นต+างเป*นอ สระซ�งก1นและก1น ต+างคำนต+างก6พยายามตรวจประว1ต น1กรายงานท��อย-+ในย2คำเขาให�มากคำนท��ส2ดเท+าท��จะท�าได� ซ�งไม+ม�ใคำรเลยท��จะรอดพ�นจากการถ-กตรวจสอบปประว1ต ไปได� ... ใคำรก6แล�วแต+ท��อ�างว+าได�ร1บรายงานฮะด�ษ เขาผ-�น1'นจะต�องถ-กตรวจสอบประว1ต โดยละเอ�ยด ด�วยเหต2น�'เอง ท+านอ บน2ฮะญ1ร ซ�งเป*นปราชญ%ด�านฮะด�ษ และศาสตร%แห+งการตรวจประว1ต น1กรายงานฮะด�ษ จงได�เร�ยบเร�ยงต�าราในด�านน�'ข'น เช+น ต�าราเล+มหน�งท��ม�ช��อว+า ตะฮ#ซ�บ�ตตะฮ#ซ�บ ของท+านอ บน2ฮะญ1ร อ1ล-อ1ซกอลาน�ย% ได�รวบรวมรายช��อเอาไว�ถง 12,455
คน โดยเร�ยงตามล�าด1บอ1กษร โดยท��แต+ละคำนจะม�ว1นเก ด ว1นตาย รายช��อบรรดาอาจารย%ของเขา ล-กศ ษย%ของเขา เหต2การณ%ต+างๆท��ส�าคำ1ญท��เก ดข'นในช�ว ตเขา รวมท1'งคำวามเห6นของบรรดากล2+มบ2คำคำลท��ได�ไปส�บเสาะประว1ต ของเขาผ-�น1'นในด�านคำวามน+าเช��อถ�อ ว+าเขาเช��อถ�อได�หร�อไม+อย+างไร
ต�าราว จารณ%น1กรายงาน ฮะด�ษ หร�อผ-�ท��เล+าเร��องต+างๆ ม�จ�านวนมาก ซ�งผ-�ท��ม�คำวามร- �ในภาษาอาหร1บสามารถ
20
ตรวจสอบคำวามน+าเช��อถ�อของบ2คำคำลต+างๆได� ... และว ชาท��ว+าด�วยการตรวจสอบส �งๆหน�งท��เก ดข'นในอด�ตว+าเป*นจร งหร�อไม+ ท��อ สลามม�อย-+น1 'น ไม+ม�ศาสนาไหน หร�อล1ทธ ไหน เช+นช�อะฮ9 หร�อ ว1ฒนธรรมไหนม�อย+างท��อ สลามม� ... เพราะฉะน1'นเร��องใดๆก6แล�วแต+ในอด�ตท��ม�การอ�างว+าเก ดข'นเช+นน1'นเช+นน�' หร�อ เป*นอย+างน1'นอย+างน�'และได�ร1บการตรวจสอบโดยบรรดาน1กว ชาการผ-�ท��ม�คำวามเช��ยวชาญเฉพาะด�านตามท��ได�กล+าวไปคำร+าวๆในตอนต�นว+าเช��อถ�อได� เช+นน1'นเราม1�นใจได�เลยว+าส �งน1'นเป*นส �งท��เก ดข'นจร ง ตอนน�'ขอให�ท+านผ-�อ+านย�อนกล1บไปท��เร��องคำ�าถามท��ว+า เราร- �ได�อย+างไรว+าเราละหมาดเหม�อนก1บท��ท+านนบ�ได�ละหมาด ...โดยเราสามารถตอบได�อย+างม1�นใจว+า เราละหมาดเหม�อนก1บท+านนบ�อย+างแน+นอน เพราะเราม�สายรายงานท��เช��อถ�อได� ท��ส�บไปจนถงบ2คำคำลท��เห6นท+านนบ�ละหมาดด�วยต1วเอง โดยได�เฝ>าส1งเกต2การละหมาดของท+านนบ�เป*นอย+างด�โดยละเอ�ยด และได�รายงานก1นต+อๆมาด1�งท��ได�อธ บายไปแล�ว .... และน��แหละคำ�อขบวนการตรวจสอบคำวามถ-กต�อง คำวามน+าเช��อถ�อ มาตรงน�' ต�องการท��จะให�ท+านผ-�อ+านได�เห6นต1วอย+างฮะด�ษท��เช��อถ�อได�ก1นส1กหน�งต1วอย+าง แต+ขอบอกท+านผ-�อ+านก+อนน+ะคำร1บว+า ต1วท+านนบ�น1'นเป*นคำนอาหร1บ ท+านพ-ดภาษาอาหร1บ เพราะฉะน1'นคำ�าพ-ดของท+านต�นฉบ1บจงเป*นภาษาอาหร1บ เพราะฉะน1'น ท��กล+าวว+าฮะด�ษท2กๆบทท��เช��อ หร�อท��เช��อถ�อไม+ได�น1'น น1�นเข�าใจโดยปร ยายว+า ฮะด�ษบทน1'นๆจะม�ต1วบทเป*นภาษาอาหร1บ แต+การท��ฮะด�ษบมหน�งบทใดม�ต1วบทเป*นภาษาอาหร1บน1'น ไม+ได�
21
หมายคำวามว+าฮะด�ษบทน1'นๆจะต�องเช��อถ�อได� เพราะฉะน1'นท1'งฮะด�ษท��เช��อถ�อได� และท1'งฮะด�ษท��ถ-กปลอมข'นมาต+างก6ม�ต1วบทเป*นภาษาด�วยก1นท1'งส 'น แต+ใดตอนน�'จะเป*นต1วอย+างของฮะด�ษท��เช��อถ�อได�:
ท+านบ2คำอร�ย%ได�บ1นทกเอาไว�ในต�าราบ1นทกฮะด�ษของท+านด1งน�' ...
�ا �ن �ن� ع�م�ر� ح�د ث �ا ح�ف�صE، ب �ن �ى�، ح�د ث ب� �ا أ �ن �ع�م�ش�، ح�د ث �أل �ا ا �ن ح�د ث
، Eح� �و�ص�ال ب� �ى� ع�ن� أ ب
� ة� أ �ر� ي ض�ى� ه�ر� ه� ر� ـ �ه� الل : ق�ال� ق�ال� ع�ن
Nى� ه� ص�ل ى الن ب ـ �ه� الل �ي ل م� ع�ل �ج�د� و�س� ار� م�ن� : ت ر� ��و�م� الن اس� ش ي ��ام�ة �ق�ي �د� ال ن �ه� ع ـ ، الل ��ن ه�ي �و�ج� �ى� ال ذ�ى� ذ�اال �ت �أ �ء� ي �و�ج�هE، ه�ؤ�ال ب
��ء �و�ج�هE و�ه�ؤ�ال ب ... บ2คำคำลท��อย-+ในสายรายงานม� 6 คำน โดยไม+น1บต1วท+านศาสดานบ�ม2ฮ1มหม1ด โดยคำนท�� 6 ก6คำ�อต1วของท+านอ.หม�ามบ�คอร�ย* ผ-�เป*นเจ�าของต�าราบ1นทกฮะด�ษ โดยท��ต�าราของท+านเล+มน�'ม�ช�� อว+า ซอเฮ�8ยะบ�คอร�ย* และต�า ราเล+มน�'ก6 ได�แพร+กระจายไปท1�วโลกจนตกทอดมาถงคำนในย2คำเราให�ได�ศกษาก1น ... คำนท�� 5 ของสายรายงานฮะด�ษน�'ม�ช��อว+า อ�ม�ร# บ.น ห�ฟศ* ซ�งท+านก6ร1บฟ=งฮะด�ษมาจาก ห�ฟศ* บ.น ฆ.ยาษ (บ.ดาของอ�ม�ร#) ซ�งก6ร1บฟ=งฮะด�ษมาจาก อ�ล-อะอ#ม�ช โดยท��ท+านก6ร1บรายงานฮะด�ษมาจาก อบ� ศอล.ห* ซ�งก6ร1บรายงานฮะด�ษบทน�'มาจาก อบ� ฮ�ร7อยเราะฮ* ร.ฎ. และท+าน อบ- ฮ2ร6อยเราะฮ% ร.ฎ. ก6ร1บมาจากท+านนบ�อ�กท� ซ�งท+านนบ�ก6คำ�อผ-�ท��เป*นเจ�าของคำ�าพ-ด โดยท��ท+านนบ�ได�ร1บการว วรณ%มาจากพระองคำ%อ1ลลอฮ9อ�กท�
22
เพราะท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดจะไม+พ-ดเร��องราวต+างๆท��เก��ยวก1บศาสนาตามอารมณ% หร�อตามใจชอบ... ไม+ได�เด6ดขาด... แต+ท+านจะได�ร1บการดลใจจากอ1ลลอฮ9 พระผ-�เป*นเจ�าท��แท�จร งให�พ- ดออกไปเช+นน1'นอ�กท� ... จากสายรายงานข�างต�นเราสามารถเร�ยงได�ด1งน�' โดยเร �มจากอ หม+ามบ2คำอร�ย% ไล+ไปเร��อยๆจนถงท+านนบ�:
1. บ2คำอร�ย% 2. อ2ม1ร9 บ น ห1ฟศ% 3. ห1ฟศ% บ น ฆ ยาษ (บ ดาของอ2ม1ร9) 4. อ1ล-อะอ9ม1ช 5. อบ- ศอล ห% 6. อบ- ฮ2ร6อยเราะฮ% ร.ฎ.
7. ท+านนบ�ย% ศ6อลล1ลลอฮ2 อะล1ยฮ วะซ1ลล1ม ได�กล+าวว+า ... “ ท�านจะได&พบว�า มน�ษย*ท��ช��วช&าท��ส�ดในว�นก.ยามะฮ* ณ ท��อ�ลลอฮ*ก7ค�อ ผ�&ซ��งต�สองหน&า ! (ค�อ) ผ�&ซ��งไปหาคนหน��งด&วยส�หน&าแบบหน��ง และไปหาอ�กคนหน��งด&วยส�หน&าอ�กแบบหน��ง ” ... (อ หม+ามบ2คำอร�ย%ได�บ1นทกหะด�ษบทนน�'เอาไว�ในเลขท�� 6058)
ข�อคำวามข�างต�นน�' เร�ยกว+า หะด�ษ เพราะถ-กอ�างว+า เป*นคำ�าพ-ดของท+านนบ�ย%ม2ห1มม1ด ศ6อลล1ลลอฮ2 อะล1ยฮ วะซ1ลล1ม ... น1กว ชาการได�ตรวจสอบคำ2ณสมบ1ต ของผ-�รายงานหะด�ษบทน�'แล�วพบว+า ท2กคำนล�วนเป*นผ-�ท��เช��อถ�อได�, รายงานมาอย+างต+อเน��อง, และข�อคำวามข�างต�นก6ปราศจากข�อบกพร+อง ...
23
หะด�ษบทน�' จงเร�ยกว+า เป*น หะด�ษเศาะเห�Nยะฮ% ( Rي�ث حد
Rي�ح �หร�อหะด (صحษท��ถ-กต�อง คำ�อ เป*นคำ�าพ-ดของท+านนบ�ย%จร งๆ ...
ในตอนน�'จะยกต1วอย+างฮะด�ษท��เช��อถ�อๆไม+ได�มาให�ด-ก1น และเรามาด-ก1นว+าท�าไมฮะด�ษบทน�'จงเช��อถ�อไม+ได�
ท+านอ1ด-ดาร2ก2ฏน�ย% ได�บ1นทกไว�ว+า ...
�ا �ن �د�الص م�د� ح�د ث �ن� ع�ب �ا ع�ل�ى_، ب �ن �م� ث اه�ي �ر� �ب �ن� إ �ح�م�د� ب أ
��ن ، ب و�ان� �ا م�ر� �ن �ن� ع�م�ر� ث �م�ان� ب �ن� ع�ث E، ب �ا ع�اص�م �ن �ن� م�ح�م د� ث ب Eع�ن� ف�ض�ل ��ه �ي ب
� Eر ع�ن� ط�او�و�سE، ع�ن� أ �ب ا : ق�ال� ق�ال� ج� و�ل� س� ه� ر� ـ ه� ص�ل ى الل ـ �ه� الل �ي ل م� ع�ل � و�س� �ض� : ال �ح�ائ �ال أ �ق�ر� � ي و�ال
اء� Nف�س� آن� م�ن� الن �ق�ر� gا ال ئ ـ� ي ش�
บ2คำคำลท��อย-+ในสายรายงานม� 8 คำน โดยไม+น1บต1วท+านศาสดานบ�ม2ฮ1มหม1ด โดยคำนท�� 8 ก6คำ�อต1วของท+านอ.หม�ามอ�ด-
ดาร�ก�ฏน�ย* ผ-�เป*นเจ�าของต�าราบ1นทกฮะด�ษ และต�าราเล+มน�'ก6ได�แพร+กระจายไปท1�วโลกจนตกทอดมาถงคำนในย2คำเราให�ได�ศกษาก1น ... คำนท�� 7 ของสายรายงานฮะด�ษน�'ม�ช��อว+า อ�บด�ศ ซอม�ด บ.น อะล�ย* ซ�งท+านก6ร1บฟ=งฮะด�ษมาจาก อ.บรอฮ�ม บ.น อะห*ม�ด บ.น ม�ร#วาน ซ�งก6ร1บฟ=งฮะด�ษมาจาก อ2ม1ร9 บ.น อ�ษมาน บ.น อาศ.ม โดยท��ท+านก6ร1บรายงานฮะด�ษมาจาก ม�ห�มม�ด บ.น ฟ<ฎล* ซ�งท+านก6ร1บฟ=งฮะด�ษมาจาก อะฏ�ยะฮ* บ.น อ�ม�ร# (บ.ดาของม�ห�มม�ด บ.น ฟ<ฎล*) ซ�งท+านก6ร1บฟ=งฮะด�ษมาจาก ฏอว�ซ บ.น ก�ยซาน ซ�งก6ร1บรายงานฮะด�ษบทน�'มาจาก ญาบ.ร#
24
บ.น อ�บด�ลลอฮ* ร.ฎ. และท+านญาบ ร9 บ น อ1บด2ลลอฮ% ร.ฎ. ก6ร1บมาจากท+านนบ�อ�กท� ซ�งท+านนบ�ก6คำ�อผ-�ท��เป*นเจ�าของคำ�าพ-ด โดยท��ท+านนบ�ได�ร1บการว วรณ%มาจากพระองคำ%อ1ลลอฮ9อ�กท� เพราะท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดจะไม+พ-ดเร��องราวต+างๆท��เก��ยวก1บศาสนาตามอารมณ% หร�อตามใจชอบ... ไม+ได�เด6ดขาด... แต+ท+านจะได�ร1บการดลใจจากอ1ลลอฮ9 พระผ-�เป*นเจ�าท��แท�จร งให�พ- ดออกไปเช+นน1'นอ�กท� ... จากสายรายงานข�างต�นเราสามารถเร�ยงได�ด1งน�' โดยเร �มจากอ หม+ามอ1ด-ดาร2ก2ฏน�ย% ไล+ไปเร��อยๆจนถงท+านนบ�:
ล1กษณะการรายงานและข�อคำวามของหะด�ษบทน�' เป*นอย+างน�' ...
1. อ1ด-ดาร2ก2ฏน�ย% 2. อ1บด2ศ ซอม1ด บ น อะล�ย% 3. อ บรอฮ�ม บ น อะห%ม1ด บ น ม1ร9วาน 4. อ2ม1ร9 บ น อ2ษมาน บ น อาศ ม 5. ม2ห1มม1ด บ น ฟ=ฎล% 6. อะฏ�ยะฮ% บ น อ2ม1ร9 (บ ดาของม2ห1มม1ด บ น
ฟ=ฎล%) 7. ฏอว-ซ บ น ก1ยซาน 8. ญาบ ร9 บ น อ1บด2ลลอฮ% ร.ฎ.
9. ท+านรอซ- �ล2ลลอฮ% ศ6อลล1ลลอฮ2 อะล1ยฮ วะซ1ลล1ม ได�กล+าวว+า ...
25
“ ห&ามสตร�ท��ก2าล�งม�ประจ2าเด�อน และสตร�ท��ก2าล�งม�น.ฟาส (เล�อดหล�งจากคลอดบ�ตร) อ�านส�วนใดของอ�ล-ก�ร#อ�านเป นอ�นขาด ” ...
(ท+าอ หม+ามอ1ด-ดาร2ก2ฏน�ย% ได�บ1นทกฮะด�ษบทน�'ในหน1งส�อของท+านช��อ ส2น1น อ1ด-ดาร2ก2ฏน�ย%, โดยได�บ1นทกหะด�ษบทนน�'เอาไว�ในเล+มท�� 2 หน�าท�� 87)
ข�อคำวามข�างต�นน�' เร�ยกว+า หะด�ษ เพราะถ-กอ�างว+า เป*นคำ�าพ-ดของท+านรอซ- �ล2ลลอฮ% ศ6อลล1ลลอฮ2 อะล1ยฮ วะซ1ลล1ม ... แต+เม�� อน1กว ชาการได�ตรวจสอบด-แล�ว ปรากฏว+า บ2คำคำลหมายเลข 5 ของสายรายงานหะด�ษบทน�' คำ�อ “ม�ห�มม�ด บ.น ฟ<ฎล*” ถ-กว จารณ%ว+า เป นจอมโกหก ซ�งประว1ต ของเขาผ-�น�'ถ-กบ1นทกเอาไว�ในหน1งส�อ “ต1กร�บ อ1ต-ตะฮ%ซ�บ” เล+มท�� 2 หน�า 200 ด1งน1'น หะด�ษบทน�'จง ม ใช+คำ�าเป*นคำ�าพ-ดของท+านนบ�ย%อย+างแท�จร ง ด1งท��ถ-กอ�าง ... น1�นก6หมายคำวามว+าฮะด�ษบทน�'ไม+อาจท��จะน�ามาเป*นหล1กฐานเพ��อย�นย1น หร�อปฏ เสธ หร�อ เพ��อพ ส-จน%ส �งหน�งส +งใดได� ... เม��อเป*นเช+นน�' เราจงได�ร1บบทเร�ยนว+า ฮะด�ษบทไหนก6ตามท��ได�ร1บการตรวจสอบแล�วว+า เช��อถ�อได� น1�นก6หมายคำวามว+า ส �งน1'นๆ หร�อเหต2การณ%น1'นเป*นส �งท��เก ดข'นจร ง ยกต1วอย+างเช+น ฮะด�ษต+างๆท��ย�นย1นว+าท+านนบ�ม2ฮ1มหม1ดได�แสดงปาฏ หาร ย% เพ��อย�นย1นถงคำวามเป*นศาสนฑ-ตท��แท�จร ง ท��มาจากพระผ-�เป*นเจ�า เช+น ได�เก ดปฏ หาร ย%ข'นจากอาหารและเคำร��องด�� มท��เพ �มข'นหลายคำร1'ง ขณะท��ท+านเราะซ-ล ได�ให�บรรดาซอฮาบะฮ% มาร1บประทานอาหาร แต+อาหารน1'นม�จ�านวนไม+เพ�ยงพอ จ�าก1ดประมาณเพ�ยงส บคำน
26
ท+านเราะซ-ล ได�วางม�อของท+าน หร�อพ+นน�'าลาย(แผ+วๆ)ไปท��อาหารน1'น จากน1'นท+านได�ขอด2อาอ%ต+ออ1ลลอฮ%ซ2บฮานะฮ-วะตะอาลา เพ��อให�อาหารน1'นม�(บะรอกะฮ%) ศ ร มงคำล จากน1'นทหารท1'งกองท1พได�ก นก1นอย+างถ�วนหน�า และอาหารน1'นกล1บไม+พร+องหร�อลดลงเลย เหต2การณ%น�'ได�เก ดข'นในสงคำรามคำอนด1ก ขณะท��ญาบ ร บ นอ1บด ลลาฮ ร+อฎ ย1ลลอฮ2อ1นฮ2 ได�เช ญท+านเราะซ-ล ให�มาร1บประทานอาหารท��บ�าน(*5*) ของญาบ ร บ นอ1บด ลลาฮ และเก ดเหต2การณ%เช+นน�'ข'นอ�กคำร1'ง เม��อท+านอบ-ฏอลฮะฮ ร+อฎ ย1ลลอฮ2อ1นฮ2 ได�เช ญท+านเราะซ-ล ให�ไปร1บประทานอาหารท��บ�านของเขา จงม�เหต2การณ%เช+นเด�ยวก1นน�'เก ดข'นอ�ก
หร�อ การท�าให�น�'าม�มากมายในสงคำราม ขณะท��ท+านเราะซ-ล ออกรบ และในช+วงการเด นทางของท+านเราะซ-ล ก1บบรรดาซอฮาบะฮของท+าน ขณะท��พวกเขาเก ดการกระหายน�'าอย+างร2นแรงและพวกเขาคำลาดแคำลนน�'า ด1งน1'นน�'าเล6กน�อยท��อย-+ในภาชนะได�ถ-กน�ามาให�ท+าน ท+านเราะซ-ลได�ขอด2อาอ%ต+ออ1ลลอฮ%ซ2บฮานะฮ-วะตะอาลา และได�อาบน�'าละหมาดจากน�'าอ1นเล6กน�อยน1'น และหล1งจากน1'นบรรดาซอฮาบะฮ จงได�อาบน�'าละหมาดและด��มน�'าต+อจากท+าน และน�'าก6ย1งคำงอย-+ในสภาพเด ม
ม�อาหร1บชนบทได�มาหาท+านเราะซ-ล ท+านได�กล+าวแก+เขาว+า ท+านจะปฏ ญาณตนว+า ไม+ม�พระเจ�าอ�� นใดนอกจา“
กอ1ลลอฮ%เพ�ยงองคำ%เด�ยว และจะไม+ต1 'งภาคำ�ต+อพระองคำ% และแท�จร ง ม2ฮ1มม1ดเป*นบ+าวของพระองคำ%และเป*นศาสนท-ตของพระองคำ% อาหร1บชนบทผ-�น1'นได�กล+าวว+า ใคำรเล+าจะ” “
ปฏ ญาณตนตามท��ท+านกล+าว ท+านเราะซ-ล กล+าวว+า ” “ อ1สซ1ล
27
ละมะฮ% ” (เป*นต�นไม�ชน ดหน�ง) น��แหละท��จะกล+าว ท+านเราะซ-ล” จงเร�ยกต�นไม�ต�นน1'นมา ต�นไม�น1'นได�มาหย2ดอย-+ข�างหน�าท+านเราะซ-ล และต�นไม�ได�กล+าวคำ�าปฏ ญาณตนถงสามคำร1'ง หล1งจากน1'นม1นก6กล1บไปย1งท��ม1นมา.... ท��ยกต1วอย+างมาให�ด-น�'เป*นส �งท��เก ดข'นจร ง
ด�วยส �งท��กล+าวมาแล�วท1'งหมดน�'เองท��ท�าให�เราร- �ว+า ใคำรก6แล�วแต+ท��จะยกอะไรมาเป*นหล1กฐานจ�าพวกฮะด�ษ เพ��อย�นย1น หร�อ เพ��อปฎ เสธ หร�อ เพ��อพ ส-จน% ส �งใดก6แล�วแต+ จะต�องยกหล1กฐานท��ได�ร1บการตรวจคำวามน+าเช��อถ�อมาแล�ว ตามข1'นตอนท��ได�กล+าวรายละเอ�ยดมาแล�วตอนต�น เพราะม เช+นน1'นแล�ว จะถ�อว+าเขาผ-�น1'น เป*นผ-�ท��สะเพร+า และไม+รอบคำอบ อ�กท1'งอาจจะม�เจตนาไม+ด�ต+ออ สลาม โดยท��ยกหล1กฐานท��แม�แต+ต1วเขาเองก6ไม+ร- �ว+าเช��อถ�อได�หร�อไม+ ซ�งเป*นเหต2ท�าให�อ สลามได�ร1บคำวามเส�ยหาย และเราสามารถกล+าวด�วยคำวามภ-ม ใจว+า อ สลามเป*นศาสนาเด�ยวเท+าน1'นท��ม�ระบบการตรวจสอบคำวามถ-กต�อง และคำวามน+าเช��อถ�อ โดยละเอ�ยด ถ��ถ�วน และรอบคำอบของ ส �งท��เก ดข'นในอด�ตท��ล+วงมาเป*นระยะเวลา 1400 กว+าป; โดยสามารถตรวจสอบ และย�นย1นได�ว+า เหต2การณ%น1'นๆได�เก ดข'นจร งหร�อไม+ หร�อ คำ�าพ-ดของใคำรคำนใดคำนหน�ง ได�พ-ดเช+นน1'นเอาไว�จร งหร�อไม+ ... ด�วยเหต2น�'เองท�� ผ-�ท��เข�ยนหน1งส�อเล+มใดก6ตามท��ต�องการอ�างอ งบางส �งบางอย+างเก��ยวก1บอ สลาม จะต�องอ�างอ งแหล+งให�ถ-กต�อง อ�กท1'งจะต�องม�คำวามระม1ดระว1ง รอบคำอบ ในการหย บยกหล1กฐานมาน�าเสนอ
28
29