สมุดเล่มเล็ก

จดท ำโดย คณครเชษฐำ เดชำโชตชวง

โรงเรยนวดธำตกดกวำง

สถำนกำรณปญหำ

เรอง โครงสรำงและกำรสบพนธของพชดอก

กลมสำระกำรเรยนรวทยำศำสตร

รบดบชนมธยมศกษำปท 3

สถำนกำรณปญหำ ภำรกจกำรเรยนร

เกษตรกรนยมปลกฟกทองเพอบรโภคในครวเรอน

เพราะปลกงาย สามารถน ามาประกอบอาหารไดทงคาวและ

หวาน ในการปลกพบวาเมอฟกทองออกดอกแลวมบางดอกท

แหงเหยวไป และบางดอกทกลบดอกหลดไปแตเหลอจกทฐาน

ดอกทเจรญไปเปนผล นกเรยนทราบหรอไมวามสวนใดของดอก

ฟกทองทแหงไป และสวนใดของดอกถงสามารถเจรญเตบโตไป

เปนผลได

- ใหนกเรยนศกษาโครงสรางและสวนประกอบของพชดอก

- ใหนกเรยนศกษาการสบพนธและการพฒนาของผลในพช

ดอก

- ใหนกเรยนเปรยบเทยบโครงสรางดอก การสบพนธและการ

พฒนาของผลฟกทองกบพชดอกชนดอนๆวามความ

แตกตางกนอยางไรบาง

ขมทรพยทำงปญญำ

เรอง โครงสรำงและกำรสบพนธของพชดอก กำรสบพนธของพชดอก

กำรสบพนธ (Reproduction)

เปนกระบวนการทสงมชวตสรางสงมชวตชนดเดยวกนเพอ

ด ารงเผาพนธไว ซงการสบพนธเปนสมบตทส าคญประการหนงของพช

โดยทวไปจะแบงการสบพนธของพชออกเปนสองประเภท คอ การ

สบพนธแบบอาศยเพศ และการสบพนธแบบไมอาศยเพศ

กำรสบพนธแบบอำศยเพศ (Sexual reproduction)

การสบพนธแบบอาศยเพศของพชเปนการสบพนธทเกดจาก

การผสมกนระหวางเซลลสบพนธ เพศผ คอ สเปรม (Sperm) กบเซลล

สบพนธเพศเมย คอ ไข (Egg) ไดเปน เอมบรโอ (Embryo) ซงจะ

เจรญเตบโตเปนพชตนใหมทไดลกษณะทางพนธกรรมจากตนพอและตน

แม ซงโครงสรางของพชสวนทเกยวของกบการสรางเซลลสบพนธของ

พชดอก คอ ดอก (Flower) เปนอวยวะสบพนธ (Reproductive

organ)

ประเภทของดอกพช โครงสรำงของดอกพช

ดอก (Flower) เปนอวยวะของพชทท าหนาทในการสบพนธ ม

สวนประกอบ

1. กลบเลยง ท าหนาทหอหมปองกนอนตรายใหกบสวนประกอบ

ตางๆ

2. กลบดอก ท าหนาท ลอแมลงใหมาผสมเกสร

3. เกสรตวผ ท าหนาทสรางเซลลสบพนธเพศผ ประกอบดวย อบ

เรณ และกานชอบเรณ

4. เกสรตวเมย ท าหนาทสรางเซลลสบพนธเพศเมยหรอไข

ประกอบดวย ยอดเกสรตวเมย กานชเกสรตวเมย และรงไข

ประเภทของดอก สามารถแบงโดยใชเกณฑ 2 แบบ ดงน

1.แบงโดยใชองคประกอบของดอกเปนเกณฑ แบงไดเปน

ดอกสมบรณ (Complete flower) หรอดอกครบสวน คอ

ดอกทมสวนประกอบของดอกครบทง 4 สวนในดอกเดยวกน

เชน ชบา พระหง กหลาบ มะเขอ

ดอกไมสมบรณ (Incomplete flower) หรอดอกไมครบสวน

คอ ดอกทมสวนประกอบของดอกไมครบทง 4 สวน เชน ดอก

หนาวว (ขาดกลบเลยงและกลบดอก) ดอกบานเยน (ขาดกลบ

ดอก)

กำรถำยละอองเรณของพช

ดอก

ประเภทของดอกพช

แบงโดยใชเกสรตวผและเกสรตวเมยเปนเกณฑ แบงไดเปน

ดอกสมบรณเพศ (Perfect flower) คอ ดอกทมทงเกสรตวผ

และเกสรตวเมยอยในดอกเดยวกน เชน กหลาบ ชบา บว ถว มะเขอ

พรก เฟองฟา อญชญ แตง ผกบง แพงพวย ขาว หญา จ าปา มะล ฯลฯ

ดอกไมสมบรณเพศ (Imperfect flower) คอ ดอกทมเฉพาะ

เกสรตวผหรอเกสรตวเมยเพยงอยางใดอยางหนง เชน ขาวโพด ต าลง

มะละกอ มะพราว หนาวว เงาะ ขนน บวบ แตงกวา ตาล ฯลฯ

กำรถำยละอองเรณ (Pollination) คอ การทละอองเรณไปตกลงบนยอดเกสร

ตวเมย เกดได 2 แบบ คอ

1.กำรถำยละอองเรณภำยในดอกเดยวกน (Self-pollination) เปนการ

ผสมตวเองอาจจะเกดจากการผสมภายในดอกเดยวกนหรอคนละดอกแตตน

เดยวกนกได หรออาจตางตนกนแตเปนพนธบรสทธซงมจนเหมอนกนเชน ขาว

ซงเปนพนธเดยวกนและปลกอยดวยกน

2. กำรถำยละอองเรณตำงดอกหรอขำมดอกกน (Cross-pollination)

เปนการถายละอองเรณของพชชนดเดยวกนแตตางตนกนและมคณสมบตทาง

พนธกรรมตางกนคอ มจนไมเหมอนกน

กำรปฏสนธ กำรพฒนำของผล

กำรปฏสนธ (Fertilization) คอ การทสเปรมนวเคลยสเขาไป

ผสมกบเซลลไข ซงจะเกดขนภายหลงทละอองเรณไปตกลงบนยอดเกสรตว

เมย เมอละอองเรณตกลงสยอดเกสรตวเมย ละอองเรณจะงอกทอยาว

เรยกวา พอลเลนทวบ (pollen tube) ลงสคอเกสรตวเมย ทวบนวเคลยส

จะเคลอนตวไปตามทอในขณะทเจเนเรทฟนวเคลยส จะแบงนวเคลยสแบบ

ไมโทซสไดสเปรมนวเคลยส (sperm nucleus) 2 ตว เขาผสมกนนวเคลยส

ของไขไดไซโกต (2n) ซงจะเจรญเปนเอมบรโอตอไป สวนอกนวเคลยสจะ

เจรญเปนเอนโดสเปรมซงเปนอาหารส าหรบเลยงเอมบรโอ การผสมซงเกด

จากการผสม 2 ครงนเรยกวา การปฏสนธซอน (double fertilization) ซง

พบเฉพาะในพชดอกเทานน

กำรเปลยนแปลงหลงกำรปฏสนธของพชดอก

•ไข จะเจรญไปเปนเอมบรโออยภายในเมลด

•รงไข จะเจรญไปเปนผล (Fruit)

•ผนงรงไข (Ovary wall) จะเจรญไปเปนเปลอกและเนอของผล (Pericarp)

•โพลำรนวคลไอ จะเจรญไปเปนเอนโดสเปรม (Endosperm) อยภายใน เมลด

(Seed)

•ออวล จะเจรญไปเปนเมลด

•เยอหมออวล (Integument)จะเจรญไปเปนเปลอกหมเมลด (Seed coat)

•แอนตโพดล (Antipodal) และซนเนอรจด (Synergid) จะสลายไป

•กลบเลยง กลบดอก เกสรตวผ ยอดเกสรตวเมยและกำนชเกสรตวเมย จะ

เหยวแหงรวงไป แตในดอกของพชบางชนดยงคงมกลบเลยง และเกสรตวผตด

อย

ฐำนควำมชวยเหลอ ควำมคดรวบยอด

เรอง โครงสรำงและกำรสบพนธของพชดอก ฐำนควำมชวยเหลอดำนควำมคดรวบยอด

พชดอก

โครงสรางดอก

การสบพนธ

ประเภทของดอก

การพฒนาของผล

กลบเลยง, กลบดอก

เกสรตวผ เกสรตวเมย

เปนอวยวะในการสบพนธ

ของพชดอก

กำรถำยละอองเรณ คอ การ

ทละอองเรณไปตกลงบนยอด

เกสรตวเมย กำรปฏสน ธ

คอ การทสเปรมนวเคลยส

เขาไปผสมกบเซลลไข

ดอกสมบรณ

ดอกไมสมบรณ

ดอกสมบรณเพศ

ดอกไมสมบรณเพศ

ไข จะเจรญไปเปนเอมบรโอ

รงไข จะเจรญไปเปนผล

ผนงรงไข จะเจรญไปเปน

เปลอก&ผล

ออวล จะเจรญไปเปนเมลด

ฐำนควำมชวยเหลอดำนกลยทธ


1. ใหนกเรยนวเคราะหวา ค ำส ำคญของปญหำ คออะไร

กลยทธในกำรแกไขปญหำ

2. ใหนกเรยนพจารณาวาค าส าคญ ของปญหาแลวน าไป

เชอมโยงกบค าส าคญในแหลงขอมลทจะใชแกไขปญหา

3. จากสถานการณปญหาลองพจารณาปญหาทเกดขน

นนตองการใหนกเรยนอธบายโครงสรางและการสบพนธของพช

ดอก พรอมทงพจารณาเพอหาแนวทางแกไขปญหาทเหมาะสม

ฐำนควำมชวยเหลอดำนกระบวนกำร


1. นกเรยนสามารถเขาไปศกษาแหลงขอมล เปนแหลงรวบรวมเนอหาทเกยวของกบหน

2. ฐานความชวยเหลอ ใหนกเรยนไดแนวทางในการคนหาค าตอบได ซงประกอบดวย 4 ฐานดวยกน คอ

- ฐานความชวยเหลอดานความคดรวบยอด ชวยใหความคดรวบยอดเกยวกบโครงสรางเละการสบพนธของพชไดอยางเหมาะสม

- ฐานความชวยเหลอดานการคด ชวยในการตรวจสอบวธการคดขงนกเรยนเกยวกบโครงสรางเละการสบพนธของพช

- ฐานความชวยเหลอดานกระบวนการ ชวยแนะน านกเรยนเกยวกบการใชเมนตางๆ ทมอยในชดการสรางความร เพอใชในการแกปญหา

- ฐานความชวยเหลอดานกลยทธ เปนยทธวธทใชแกปญหาหรอวธการทจะท าใหปฏบตภารกจส าเรจ


3. นกเรยนสามารถขอค าปรกษาจากเพอน ผเชยวชาญ หรออาจารยผสอนโดยตรง หรอคนหาค าตอบจากแหลงเรยนรอนๆ

4. นกเรยนสามารถขอค าปรกษาจากเพอน ผเชยวชาญ หรออาจารยผสอน


1. นกเรยนลองวเครำะหวำ ภำรกจหลกคออะไร และนกเรยนตองมควำมรเรองใด เพอทจะน ำมำใชในกำรแกไขภำรกจนนๆ

2. จำกภำรกจหลกนกเรยนมควำมรเพยงพอทจะน ำไปแกไขไดหรอไม ถำไมเพยงพอตองศกษำเพมเตมจำกแหลงขอมล บคคลตำงๆ ทสำมำรถใหควำมรเกยวกบเรองนนๆ ได

3. นกเรยนคดวำจะมวธกำรหรอแนวทำงใดบำงทสำมำรถน ำมำแกไขภำรกจได และวธใดมควำมเหมำะสมส ำหรบปญหำนมำกทสด

ฐำนควำมชวยเหลอดำนควำมคด




เรอง ประเภทของดอกและกำรถำยละอองเรณ






หนดปลกถวฝกยาวและแตงกวาไวหลงบาน โดย

ปลกไวในโรงเรอนทมหลงคามดชด พบวาเมอถงเวลาเกบ

เกยวผลต ถวฝกยาวใหผลด แตแตงกวาใหผลตนอยกวาเมอ

เปรยบเทยบกบตนทปลกไวนอกโรงเรอน

1. ใหนกเรยนแยกประเภทของดอกของพชทง 2 วาเปนพช

สมบรณเพศ หรอไมสมบรณเพศ

2. ใหนกเรยนวเคราะหวาปจจยใดบางทมผลตอการถาย

ละอองเรณของพชทง 2 ชนด

3. ใหนกเรยนอธบายวาเหตผลใดแตงกวาจงใหผลผลตนอย

กวาเมอเปรยบเทยบกบตนทปลกไวนอกโรงเรอน

กำรสบพนธของพชดอก













organ)







ตางๆ














ดอก)


ดอก


































(Seed)






อย



ฐำนควำมชวยเหลอดำนควำมคดรวบยอด

พชดอก






























นนตองการใหนกเรยนอธบายประเภทของดอกและการถาย

ละอองเรณ พรอมทงพจารณาเพอหาแนวทางแกไขปญหาท

เหมาะสม





- ฐานความชวยเหลอดานความคดรวบยอด ชวยใหความคดรวบยอดเกยวกบประเภทของดอกและการถายละอองเรณของพชไดอยางเหมาะสม

- ฐานความชวยเหลอดานการคด ชวยในการตรวจสอบวธการคดขงนกเรยนเกยวกบประเภทของดอกและการถายละอองเรณของพช







เรอง สวนประกอบของดอกและกำรพฒนำของผล




นองไขหวานสงเกตดอกของฝรงวามสวนประกอบ

ของกลบเลยง กลบดอก เกสรเพศผ และเกสรเพศเมย

หลงจากทดอกของฝรงบานแลว นองไขหวานพบวา

สวนประกอบทกลาวมาหลดรวงหมดเหลอเฉพาะฐานรองดอก

ทเชอตอกบเกสรเพศเมย นองไขหวนสงสยวาเมอดอกมการ

พฒนาไปเปนผลแลวสวนใดมการพฒนาภายในผลผรงบาง

1. ใหนกเรยนอธบายสวนประกอบดอกฝรง พรอมทงบอก

หนาท

2. ใหนกเรยนศกษาโครงสรางภายในรงไขหลงจากมการ

ปฏสนธแลว พรองทงเขยนค าอธบาย

3. ใหนกเรยนอธบายสวนประกอบภายในผลฝรง และ

เปรยบเทยบกบพชชนดอนๆ

กำรสบพนธของพชดอก













organ)







ตางๆ














ดอก)


ดอก


































(Seed)






อย


เรอง สวนประกอบของดอกและกำรพฒนำของ

ผล

ฐำนควำมชวยเหลอดำนควำมคดรวบยอด

พชดอก






























นนตองการใหนกเรยนอธบายสวนประกอบของดอกและการ

พฒนาของผล พรอมทงพจารณาเพอหาแนวทางแกไขปญหาท

เหมาะสม





- ฐานความชวยเหลอดานความคดรวบยอด ชวยใหความคดรวบยอดเกยวกบสวนประกอบของดอกและการพฒนาของผลไดอยางเหมาะสม

- ฐานความชวยเหลอดานการคด ชวยในการตรวจสอบวธการคดขงนกเรยนเกยวกบสวนประกอบของดอกและการพฒนาของผล




สมุดเล่มเล็ก

Science

Transcript of สมุดเล่มเล็ก