495 HGN0RII AUGUSTODUN.OPP. PARS II. — -EXEGETICA.

lum ovisDei,pax reddita per VerbumDei, quia tunc

imp-assibiliset immortalis facta estin Christo nostra

nalura, sicut ab initio efat, creata. Per uberu, acci-

pitur evangelica doctrina. Per ungucnta sancti Spi-ritus cbarisniata.Per nomenut oleumeffusum,novum

riomenCliristianitatisinnuitur, quod peroleum san-

ctum in baptismate credentibus imponitur. Per traiie

me, Chrisii ascensio notatur, post quem Ecclesia

optat trahi in ccelum. Ideo sequilur : Gdorunguen-tontm, quod fuil suavitas Spiritus sancti donorum.

Introduxit me )-e.f,conversionem primitivse Ecclesice

csprimit, quse post datum Spiritum sanctum conti-

git. Nigra stim, tribulationemprimitivse Eeclesisein-

huit, quam a perfidis Jodseis pertulit, Indica mihi,

angustiam depromit, quam ei hserelicorum pravitasintuiit. Si ignoras te, demonstrat tutelam apostolo-rum, quseci eral ut tabernacula pastortim. Per nar-

dum et fasciculum myrrhmet botrum cypri, passioChristi ei proponitur, ut hanc per palientiam imi-

tetu.r. Nam per nardum incarnatio, per myrrham

passio, per botrum cypri resurreclio Christi accipi -

tur. Per ecce tu pulchra es amica mea, el reliqua quse

sequuntur, usque in lectulo tneo, laus fidei et laboris

primilivse Ecclesiss a Christo; et gratiarum actio

ipsius Ecclesise,pro donis Spiritus sancti etprsedicatio

ipsius ad gentes exprimitur. Per illud vero, in lectulo

meo, usque vadam ad montem myrrhw introductio

Ecclesioegentium notatnr, quoeper apostolos de de-

serto infidelitalis in leclulum Salomonis, et in fer-

culum ad conviviam est ducta, et a filiabus Sion

suscepta, et a rege pacifico uiagnifice laudata. Per

illud vadam ad moniemmyrrkm, usque Iwrtus con-

clusus, eeriamen Ecclesiseinnuitur, ubi contra Ama-

na, Sanir et Herraon, id est contra principes gen-

A titiift, qui erant pardi et leones, scilicet s_eviperse-cutores armis fidei et patientise pugnabat. Per illud

autem hortus conctusus, usque surye, aquilo, per di-

versa genera herbarum aromaticarum, inlelligunlurdiversi ordines justorum, quasi diversse legiones

martjTum pro Christopugnantium. Per surge,

aquilo, usque egodormio, exprimitur Eeclesioeaffli-

ctio, qua sub heereticispro fide afflicta est. Per ego

dormio,pax el seeuriias Ecclesiseaccipitnr. Per sur-

rexiut aperirem, ejus prsedicatioinnuitur. Per anima

mea liquefacta est, Ecclesia pcenileiilium accipitur.Per qualis est dilectus luus, usque descendiht Iwrtnm

nucum,Ecclesia imperfeclorummysleria Christi do-

cetur ab Ecclesia perfeclorum. Per descendi in kor-

ium nucum, usque Denidilecte mi, conversio Syna-R gogoe, et ejus certamen sub Antichristo, et laus

merabrorum, id est ordinum ejus describiiur. Inde

usque ad fidem libri, vocallo infideliurii post Anti-

christmn, et remuneratio fidelium, et separatio bo-

norum et malorum per ultiinum judicium exprimi-tur. Post quod unirersaiis Ecclesia, Christi spon-

sa, per carnem unita Verbo Dei, gloria et honore

pro cerlamine suo coronabitur, et in thalamo glo-

rise, id est in manifesta vislone Dei sponso suo co-

pulabitur.

Sicut palrem Bavid, Patre Deo opituJanle, ex-

planavimus; ita filium Salomonem, Filio Deo adju-

vante_,elucidavimus. Ideo omnes Spiritui sancto,

compositori et expositori utriusque operis gralias">referaraus.

Canlica digna toris caste flagrantis amoris

Digne seripia meosunl simul officio.Digna Deo regi finitur laus kymenwi.

Explicit exposilio Honorii super Cdnlica canlicorum

SIGILLUM BEATyE MARLE

UBIEXPONUNTURCANTICACANTICORUM.

Discipuii cd magislrum.

Optimo magistro, librorum registro, frequentia

jiscipulorum, videre in Sion Deum deorum. Om-

rdum fratrum conventus tusc diiigentise grales soi-

vit, quod eis spiritus sapienliee tot involucra pertuum laboiem in elueidario evolvit. Rogamus igiturte omr.es uno ora iterum novum laborem subire, e*

iiGhis caus« cbarilatis operirc cur Evangelium : In-

iravit Jesus in quoddam caslelium (Luc. x, 58), et

Cantica canlicorum de sancta Maria legantur, cum

liihil penitus ad eam pertinere videantur.

PiesponsioMagisiri.

Quia pondus diei et aistus deGfeviin vinea Domini

pro denario poilare, nolo terram, ut sterilis ttcul-

nea, in vacuum occuparc, sed ut oliva fructifera

D doinhi Deialiquid decoris adducerc, ut merear in ea

quandoque mansioncm percipere. Igitur quia ve-strum collegium gratanter suscepit, quem niisi

libellum, dabo operam per clavem David vobis rese-

rare, de quibus videmini dubitare.Ad gloriam itaque Filii Dei, et ad hoiiorem geni-

ricis susc, hic libellas edatur, etnomen ei Sigillumsanciw Mariw imponalur. Ipse aulem infellectuii!

tribuat, cujus sapientia onincm sensum superat.

Sigillum sancim marim.

Dicitis vos mirari cur Evangelium . Intravil Je-

sus, et Canlica in festivitaie sarictseMarise reciten-

tur, cum quasi niiiil ae ea sonare uiraquc a simpli-cibus a_stinienlur.Debetis igiturinpriniis deEvange-io scire, quod nihil poluit inveniri in lofa Sciipturse

iS7 SIGILLUMB.-MARLE. 483

sene, quod couvenieiitius, quod aptius,quoddigniusiegeretui- in ejus sacra solenihitate. Dicilur itaque :

Intravit Jesus in qupddam caslellum (Luc, x, 34), In

castello est turris alta, in qua contra hoslespropu-

gnacula; murus vero exterius, qui est tutela civibus

interius. Hoc castellum fuit illud sancti Sp.ritus sa-

cellum, scilicet gloriosa Dei genitrix virgo Maria,

quse jugi angelorum custodia fuit undiquo munita.In qua turris a.ta, videlicet humilitas, pertingens

usque ad cceli culmina, unde dicitur : Respexit Do-

mituts kumililatem ancillw suw (Luc. i, -48).Murus

veroexterius, ejusc.as.itas fuil quaecaeterisviiiutibusinterius muuimen prsebuit. HoCcastellum Domlnus

iutravit, quahdoin utero virginis humanam naturamsibi copulavit". Et mulier quwdam Mariha nomine.

cxcepit illum ih dbmumsuam, el kuic eral soror no-

mine Maria. Per Marlham activa vila ; per Mariam

contemplativa designatur, quam utramque perpetua

Virgo Maria in Christo excellentius excoluisse prse-dicatur. Omnia namque Evangelii opera impenditci per activa. vilae iiiinisteria. A pueritia namque

propter nos exsuiem, et in hoc niundo hospitemsuscepii in uteri sui Iiospitiura gemmis virtutum

conspicuum. Propriis uberibus pavit eiim esurien-

tem, super genua consolabatur flentem. Infirmumey.ii fovit bAlneis,nuduni involvit pannis, vagientemfaschs cinxit, arridenti dulcia oscula fixif. Nimiumerat sollicita circa frequens ministerium, fugiens afacie Heiodis in ^Ggyptum, denuo rediens Arche-laum inveniens.Multumconturbabatur erga pluiima,ubique luta quserens abscondenti et celandi eumlafibula. Quod autem dicilur conqueri de sorore

quod "eamsolam reliquerit in labore, hoc est, Mariavidens Christum- ab impiis capi, crudeliler trahi,ligari, colaphizari, csedi,derideri, cum reis damnari,in crucis patibuio acerbiler cruciari; si possibilecssct, vitam suam liuenter pro sui ereptione dedisset.

Et cum in eo divinitatem corporaliter habitare

sciret, quodamrriodo in anirao suo anxia querebaturquod einon subveniret, sed quasi noxium reliquis-set, quem velut abjectitium lot malisexposuit. Secus

pedes Domini sedens verba illius corde et aure sitie-

bat, quse etiam in corde suo, per contemplativ_eofficium confereiis, conservabat; etsempei' spiritua-iia meditans coelestia desiderabat. Ipse quippe fons

sapienlisein ea mansionem fecerat, et ideo omnes.thesauri sapientiseet scientise in ea absconditi erant,Nunc Marthoelabore sublato, iu illa vita fruitur non

significata, sed vera Maria illo uno necessario, quoFihi sui inhserens complexibus perenniter divinitatis

ejus cum angelis saiiatur aspectibus, Ad quam glo-riam hodie gloriosa virgo migravit, in qua eam

Filius reginam ccelorum super omnes ordiries ange-lorum sublimavit. Optimam partem quam hic elegil,

duplicem hodie de manu Domini percepit; quw nun-

quam ab ea quferetur, scd Ciira plenum gaudium.sanctis dabitur centuplum augetur,

De Epislola.Cur autem de laude Sapientios in ejus die legatur

A (Eccli. xxiv, 11), causa salis jirobabilis declaratut-Christus est Dei Sapientia, cujus hic loquitur per-sona : In omnibus, subauditur genlibus requiem

qttmsivi, sed in liwrcditate Dominitantum, id est in

Ecclesia morandi lpcum inveni. Quoegratulando

subjungit: Qui me creavit in tabernaculo meoreqnie-vit. Tabernaculum Ecclesieevel Dei est beata sem-

per virgo Maria, ut dicitur : In sole posuit tabema-

culum suttm (Psal. xvm, 6). In quo Filius Deihomo

veniens requievit, et de quo ut spdnsus de thalamo

processit (ibid.). In Jacob inhabita, el in Israel hm-

reditare; et in electis tncis mitle radices. Ordo Apo-stolicus est Jacoh, id est supplantator vitiorum; ipseetiam Israel, scilicet vir videns Deum. In quo Jacob

Virgo Deihabitavit et cufn quo Israel regnum DeiB hsereditavit, et in ipsis electas radices suse casti-

tatis et humilitatis misit. Sic in Sion firmala sum.Sion dicitur specula, et est Ecclesia, in qu3 Dei ge-nitrix scriptis et proedicationibus est firmata ut

columna; super cuj'us laudabilem vitam tota.Eccle-

sja innititur fulta. Et in civitate sanctificata shni-liter requievi. Civitas sanctificata est superna patria,a.terna claritate illustrata. In qua nunc perpetua

Virgo cum angelis et sanclis requiescit, sed prseomnibus gloria et honore coronata fulgescil.Unde dicit : In Jerusalem potestas mea. Sion prte-seus Ecclesia; Jerusalem vefo ccelestis patria intei-

ligilur. Maria autem regina coelorum vocatur, ideonon immerito Jerusalem potestas ej'us pr,_edicalul,.

r Et quia hic in populo honorificato, id est in po'puio'credeiitium exemplo sanclimonise radicavit, ideokmredilas illius in parte Deisui; id est Filii stti di-

vinitate erit. Et hoc in plenitudine sanciorum, id

est, cum completus fuerit electorum numerus, lau-dem et gloriam habebit ex omnibus. Quasi cedrusexaliata sum in Libano. LiJianus est mons in terra

repromissionis, in quo cedri et de cujus radice fluis

Jordanis, Libanus dicitur candidutio, et est Judai-

cuspopultis, cuitu Deiet sacra Scriptura candidatus.In quo gloriosa Virgo ut cedrus fuit exaltata, id estodore et decore sanctitalis transcendens omnium

merita;. de cujus utero, ut Jordanis de monte ma-navit, qui iontem baptismalis mundo consecravit.

Quasi cypressus in nwnte Sion. Cj_pressusincisa non

0 revirescit, ideo antiquitus poitabatur ante niortuo-rum funera. Dei itaque genitrix Virgo Maria cypres-sus in monte Sion fuit, id est in vera specula, sci-

licet Ecclesia cujus mens eum semel aruit sicutficus nunquani reviruit de mundi- gaudiis; ideo

prsedicalione anlefertur oinnibus pfo Christo mor-tificandis. Quasi palma exaltata sum in Cades.Palma datur victoribus, et hoc Cades , id est san-

ctificatis, quibus virgo alma exslat sanctificationis

palma, dum per ejus generosam sobolem nanciscun-tur victoiiam et sanctificationem. Quasi plantaliorosa in Jericho. Jericho dicftur luna, id est Eccie-

sia, in qua rosa significat martyres^ quos omnes

sancta 6£OT6MJPeminentia suae passionis i(a tran-

scendit, ut rosa alios flores rtibedine pra.celiit.CQiu

&m IIONORHAUGUSTODUN.OPP. PARS IL — EXEGETICA. KSO

enim Dei Filium ex se genitumTam innocenter in j

cruce torqueri vidit, maj'orem prse omnibus maffj'-rlhus cruciatuiii in aninio sustinuii, Unde et plus

quam niaiTyrfuit, dum alii in corpore, ipsa vero in

aiiima, passa fuit, ut dicitur : Tuam ipsius animam

pertrqnsibit gtudius (Luc. H, 55).— Qriasi otiva

speciosam campis. Oleum significat misericordiam;campus autem est terra inarata, et significat virgi-nes, quse non^sunt sulcatse per virilis amplexus vo-meres. In quibus est casta Xp.<77o-.6..o.:valde speeio-sa, ut in campis oliva decora; dc qua profluxitoleum gaudii et roisericordise, qtiod nos sanans ah

iiifirniitate, ungit in regiium cceleslis glorfoe. Quasiplalanus exaltala snm juxta dquas in plateis. Aqusesuht populi per plateas gradientes, id est in seecu- ]lari vita, scilicet iu eonjugio fulgentes: infer quosprseclara virgo ut platanus claruit.; cum nobilem

prolem fecunda ailulit. Sicul cinnamomum..Cinna-inomtim dicitur imriiaculati; et significal innocen-

. tes, quibus hsec virga. cinnamomum exslitit, cum

de immaculato uleroiargitorem innocenti_e edidit.Est autem arbor aromaiica cinerei coloris. et signi-ficat pcenitentes..quibus iterum haec gloriosa cinna-momum fuit, cum eis remedium vitoeJesurn profu-dit. Sicut balsammn aromatizatis odorem dedi, fial-samuin suaviter redolet, hoc frontes Clirisiianorum

signanlur;iioc etiam «acefdotes et templa Dei cOn-,

secraii-ltif.UtpreliosuiftbalsainuiftliaJc Virgoodorem

dedit, cum suavem animarum odoreni CJiristimi- mundo genuit qui nos ad suum regnum ehrisinaie C

siguat, et nos sua templa effectos, ipse rex et sacer-

dos in rege consecrat. Quasi myrrka. eleclg, Myrrhamortuorum corpora conduebaiUur. Omiiibus.iftundo.i'enuntiaritibus et Chrislo commorisntibus j"amssepedicta Virgo et ssepius dicenda Maria, iion solum

myrrha exstilit, sed efiam eleeta, cuni earnem suammundi illeeebris crucifixit, ei se jejuniis et vigiliisalilixit. Odorem suavitaiis spiravil, cum Glirisiuni

generavit odorem angelorum, qui pree Piftnibus ele-

ctajiiyiTha semortipro nobis Deo Patri ob.ulit inodorem suavitatis, ut itos mortificatos vitiis, parti-cipes efileeret susedivinitaiis. Nunc ipsa, de qualoquimur, auxiliante, et veslra simul oratione sui-

fiiigante, stylum ad Cantica vertamus, et cur lisec rdc ca legantur disseramus.

Cunlica canticorum.Gloriosa virgo Maria tj-pum Ecclesise gerit, quse

virgo et nialer cxstitit, etiam mater prsedieatur,quia Spiritu sancto fecundaia, per eam quolidie iiliiijeo in baptismate ge.iieranlur. Virgo auleni dicitur,quia integriiatem fidei seryans inviolabiliter, ab hsc-relica pravitafe non corrumpitur. Ita Maria malerfuil Christum gigneiido, virgo post partum clausa

permaiiendo. Ideo cuncta quse de Ecclesia scrihuii-

lar, de ipsa etiam satis congrue leguiiiur. Dicitur

ergo ;CAPUT PRIMUM.

Osctdelur tne osculo oris sui. Quem reges et pro- .

plielocnoii meruerunt videre vel audire, hunc Virgo

[ A non solum meniit in utero porfare, scd ctiaia naio

crebra oscula dare; plurima a sancto ejus ore per-

j cipere. Quia meliora sunt ubera lua vino. Qui paseife

, angelos in sinuPalris, hie suxit uberaVirginis ma-

, tris. Frdgranlia uhguentis optimis, id cst rejileta

Spiritus sancti donis, quamvis noii sit frivolum ad

"lilleram infeiligere virginem charissiriiuift filiuiit

suum irnguentis optimis ssepe perunxisse. Oleum

ejfusmnnomen tuum..Oleumaliis liqiioribus infusum

&uperenalat, ct etiam infirmos sanat, Nonien autem

virginis est Maria, qupd sonat maris stella. Quiiu triJiulatione ejus auxilium invocant. omiiia

| adversa, utoleum, per eam sujierenalant, ut pue-1 rtilus JtJdseus,quem in fornace a flanima protexit;;

quem pater suus ob hoc intus jirojeeit, quia corpusR Domini inter Christianos pueros accepit. Qui-vcro

'peccatis infirmi in eani coiifiduiit, per oleum Chri-

stum citius salutem recipiunt, ut Tlieoj.hiIus, quf

scriptQ Cliristum abnegavit, el se diabolo manibus

tradidit; per eam chirographuni a diabolo recepitset indulgentiam. reatus meruit. Similiier Maria,.multis sordihus inyolula, per eam i-.onsoitim ve-

niam facinorum liabuif verumetiam gloriosis mi-

raculis claruit. Qui autem in salo liujus soeculinavi-

gant, et ej'us humililatem et easlilalein imiiando u£

stellani considerant, pprtum vitse per eam tuti iii-

trant. Ut de quodam fertur, quod quotidie cum ante' allare Virginis.transiret, AveMaria inclinando dice-

reu In extremis positus e-umd_emonesde eo certi

convenissent, uteum adbarathrum dedueerent, pia"

virgo suhito adveniens, et capellanum suum pro--fitefis, ab impiis j"amdesperatum eiipuit, et sic'ill&

vertice tulo per eam evasit. Ideo adolescenlulm di-

lexertint te, id est virgines iniitantur te. Trahe me

posl te, dicit ad Filium, seiliect ad exercitia virlu-.

tum. Maria namque non didicit a filio suo coelos

creare,. sed Iiumilitatc et mansuetudiiie radicare, UE

dixit t Discile a me, quia mitis sum, et knmilis corde

(Jlattfuxt, 29)..Ideo tractaest post Clnislum in coe-

.lum..C«i'i"emasin odore unguenlorum tuorum, id est

fideles festinantes ad gaudia. imiiantur vitse ej'us

exempla, lyitroduxit me rexin cetl-amsuam,. id est

Rex glorise assumpsit eam in vitamoeleriiam..Exsut- .

labimv.s el iwlabimur in te, id est fideles gaudentr. de ejus intercessiofte. Memores uberuni tuorum.

Ubera Marioefuerunt castilas et humililas,in his de-leclatur j'ustorunisocietas. Super vinum,id est su-

perliumanam gloriam, recti diiigunt.te, id est an-

geli honorant tc. Nigra sum.hoeest nata apaupe-ribus. Ut tabernacida Cedar, id est aliqua de pecca-fricibus. Formosa sicut petiis Sulomonis, id est egosum pellis veri pacifici, qui texit arcam, id esl Chri-slum.Et ideo filia Jerusalem, id est consors visio»

nisverse pacis. Nolile me considerare, quod fuscesim, quia decoloravit me sol, hoc est, quamvis ab

humilibus sim orta, tamen Sol justitise elegiliiiehu-milem sibi iiiatrem. Ideo filii malris mempugnave-runt contra me, id est prophetee filii Synagogseprae-

. dicaverunt de me. Vel apostoli, filii giatise matris,

pugnaverunt contro.me, id est pro me contra hos-

501 SIGILLUM-11.MARIJL Sff2

relieos prrcdicando; qui dixerunt non Deum, sed \

phantasma, vel dc liomine peperissc : lii posueruntmecuslodem in vineis, id esl exemplum virginilalisi;i omnibus Ecclesiis. Vineam tnmm, id cst virgirii-laiem meam nmi cuslodivi, sed Spiritus sanctus. In&

tiica mihi qucm diligit anima mca. Anima Marioe

Ciiristum dilexit, ideo omnia secrela Palris ei inno-

l :it. Dbi pascas, ubi cubes in meridie. Castissima

virgo Maria fuit meridies, de Spiritu sancto splen-

dens, et fervens, in quam Chrisfus deeririavilsestum

iibulihpsorum. Cubavit in ejus humilitate, passusest in ejus castitate. Ne yagari incipiamper gregesso-

dalium luorum, id est notifica omnibus quqd in me

requieveris, ne liseretici dilacerent me, dicentes : Si

virgo peperit, phantasma fuit. Per sacramenla ap-

parent tui soJales, ideo egn vagor per eoruni gre-

ges, quia in seclis el in conventiculis eorum sum

psalmus illorum. Si ignoras te, o pulchra inter mu-

iieres. Maria ignoravit maculam sordis, et ideo pul-

chra, id est benedicta inter omncs mulieres. Quss

cgressa esl do muliebri levitale, et abiit de virtute

in virtutem. Posl vesligia gregum, id est per exem-

jda sanelorum, et pavit hrndos, id esf, carnales

sauetis operibus. Juxla tabernacula pasiorum, id est

seeundum doctrinam apostolorum. Equilatui meo in

curribusPharaonis assimilavite amica mea. Sicutpo-

pultis Dei a Pharaone pervirgam Moysi,ila Ecclesia

a diabolo per virgam Jesse aMariametflorem suum,id est Chrislum liberala est. Pulchrai sunt genw luce.iGensehujus virginis sunt ejus conversationes, in (pcliva et contemplativa vita, quas sunt pndibundse,verecundarites peccare, ut turturis, scilicetgementesde terrenis, et suspirames gaudia regni coelestis.

Collum luum, id est fides quse eani Deo capiti cen-

junxit, est sicut monilia, id est ornalus in tola Ec-

clesia. Murennlas aureas facimnus tibi, vermiculatas

argento, hoc est apdstoli et eorum sequaces de his

omiiibus componunt ad honorem tui scripturam,sapientia et eloquentia ornatam. Cum esset rex in

accubiiu swo,.idest Christus in sinu Patris : nardus

mea diidiLodo.remsuum, id est per liumilitalem in-

gressus est;ut in ulerum Virginis. Nardus enim hu-

militatem, odorsigniiicatChristi incarnationem.In-ler ubem mea commorabitur,- id est in ventre meo

incarnatus portabitur. Fascic.dus mtjrrhm dilectus l

meus milii. Tune erat quando in cruce coram eapen-deliat. Botrus cypri dileclus meus mihi, hoc esl fuitei laetitia in resurrectione. Tnvineis Engaddi, id estin Ecclesiis fidelium. Ecce tu pulchra es, amica mea.Maria vocatur amiea, quia poitavit Palris secreta,ecce iu pulchra coram Deo in humilitate, ecce tu

pulchra coram hominibus in castitate. Pulchra vir-

ginitate, pulchra fecunditate, pulchra in virlutibus,

pulchra in operibus. Pulchra hic laudc hominum,

pulchra in cadis laude angelorum. Pulchra bis prse-dicalur, quia sine interiori et exteriori macula de-

claralur. Oculi tui, id est operum tuorum intentio-

nes, sicul columbariim, id est sincen et simplices.Vcl oculi tui, id est exempla qusealios ut oculi du-

A cunt, donis Spiritus sancti plena sunt. /' :ce tu pul-cher es, dilectemi, et decorus, Christus pulcher ex

casla virgine; decorus ex Palre. Lecius noster flo-ridus. Leclus Christi Maria fuit, in qua ut in lecto

requievit. Noster dicit, qtiia Pater et Spiritus san-

ctus semper cum eo fuerunt. Floridus, scilieet in

virtutihus. Ipsa etiam domusDei, in qua habitavit.

Lignaprincipales ejus virtutes, prudentia, fortitudo,

justitia, temperantia. Laquearia bona ejus opera.

ipsa campus, videlicet inarataterra, a viro intacta,vel humilis.

CAPUT II.

Egoflos caw.pi.Hujusflosestfilius ejus, ipsaK/tum

convallium,idest ornatus humiliumparenlum. Sicv.t

lilium inter spinas, sic amica mea inier filias, id

est, sicut liliuin carduos et urticas decore et suavi-

tate; sic Maria prsecellit omnes Ecclesias castitatis

decore et sanclitalis suavitate. Sicut malum inter

iigiia silvarum, sic Chrislus fuit inter omnes prophe-tas et apostolbs Marise, obumbrans eam Spiritu

sanclo, ab omni carnali deleclatione. Sub timbra

illius quemdesiderabam sedi, hoc est, in requiem iavisionem ejus jam veni, ubi pulchritudineni ejujsol et luna mirantur. Frucius ejus dulcis gulturi

meo, id est gloria ejus dulcis animse mca;. Hancenim nunc conspicio, quia inlroduxit me Rex gloiis?.in cellam vinariam, id est in ccelestem Jerusalem ;ibi ordinavit in me charitatem, ut quem prius ut fl-

lium, nunc diligam ul Deum. Fulciie me floribus,

Q stipate me malis. Per flores innocentes, per malos,id est domeslicas arbores, alii sancli intelliguntur.Ah innocentibus ipsa innocens exaltalur, a san-

ctis ipsa sanctior glorificatur. Aniore-languetj.quia-in Dcum jugiler prospicere desiderat. Lasva eius-sub capile meo, el dextera illius amplexabiiur me.Hoc est, coelestia et terrestria magnificant illam,

Adjuro vos fdiceJerusalem, id est sacramento mese

incarnationis vos constringo, anima; fidelium, lo-

quens per capreas cervosque camporum, id est per

prophetas et apostolos doctores populorum, ne su-sciietis dilectam, id estne aliqua per-ersa doctrina

inquietetis genitricem meam, quoadusque ipsavelil,scilicet ut prophetse et apostoli docuerunt, quodDeum et hominem Virgo genuerit. Voxdilecii mei,

D scilicct filii mei, praecepit lisec quse dixi, qui de sinu

Patris saltavit-in uterum matris. Eoce iste venit sa-

liens in monlibus, transiliens colles. Qui saltat, nunc

sursum, nune est deorsum. Ghristus venilad Virgi-nem quasisattans, quia divinitate transcendit inon-

tes, idestin eosloangeloshumanitatetranscendit, in

lerra colles, id est apostolos. De cceio saltavit in

Virginisuterum, inde in mundum, exinde in infer-

num, denuo in coelum.

Similis est dilectus filius meus caprern, qusB eligitbonas herbas a malis, sic ipse bonos a perversis,

hinnuloquecervorum, qui in umLra quiescil, ita ipsein casta Virgine quievit. En ipse stat posi parielem-nostrum. Paries est nostra morlalilas. Post parietemChristus stelit, cum mortalem carneni de Virging-

10~5 HONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS II. — EXEGETICA. 50i

sumpsit. Sub pariete nos pressijacuimus, quia na- A

Juraliter mortales fuimus.

Ipse vero non sub, sed post parietem stetit, quia

voiuntate, non natura mortalis exstitit. Stetit autemut parietem impelleret, id est mortalitatem destrue-

ret. Respiciensper fenestras, natus de Virgiae, in

rnundum respexit, quando per apostolos hominibus

iunotuit. Prospexit etiam per cancellos, quia per

icripta prophetarum est manifestatus,

Ipsa quoque beata Virgo coeli fenestra fuit, perquam Sol justilise in domum mundi splenduit. Dile-

clus, videlicet filius meus loquitur mihi : Surge demortali vila, propera ad immortalia, amica, id est

secretalis mea, formosa in castitate, et veni ad coeli

gaudia; jam enim hiems angustise tuss erga me

transiit, hnber tribulationum tuarum abiit, omnisdolor penitus recessit. Flores, id est mercedes tuse,

apparuerunt in terra nostra, id est splendent in terraviventium. Tempus putalionis totius mali a te, et

Use relributionis advenit. Voxturturis audita est inlerra nostra, id est vox exsultationis et lcetitiaeju-giter auditur in tabernaculis justorum. Ficus quodtu fuisti fructuosa, prolulil grossos suos, id est bona

opera, pro quibus remuneraberis. Vinem,id est Ec-

elesiaeper tua exempia in virlutibus florentes, odo-rem bonorum operum dederunt, pro quibus etiam

coronaberis. Surge de temporali miseria, amica mea,in bumilitate; speciosa mea,in castitate; et veni adaeternapraemia, columba mea, id est simpliciter con-iidentes in foraminibus pelrm, id est in vulneribusmeis qusepertuli pro tua ereplione, in caverna ma- "

ceriiB,id esl credens sententise saciseScriptura;, qusedieit: Ipse Deus veniet et salvabit nos (Isa. xxxv, -4).Et item : Cnjus livore sanali sumv.s (Isa. LIH,5).Sicut namque maceria vineam, sic sacra Scripturaniunit Ecclesiain. Haecvirgo ad inemoriam reduxil,cum eum clavis perforatum vidit. Ostendemihi fa-ciem tuam, sonct vox tua in auribus meis. Per faciem

pulchritudo glorise, per sonum voeis ejus laus ab

angelis intelligitur. Voxenim tua dulcis, id est laustua maxima ab angelis; facies lua decora, id est glo-ria tua pra;cipua. Capiie nobis vulpeculas parvas.

Vulpeculsesunt hseretici, quxdemoliuntur vineas, idest venenis suis inficiunt simplicium Ecclesias, di-eentes : Si Virgo peperit, phantasma fuit. Hi quasi Qrete capiuntur, cum tali syllogismo concludun-lur : Deus omnia quse vult potest, a Virgine nasci

voluit;" igitur quod Virgo genuit, Deus et honio

fuit. Nam imieanoslra floruit, id eslMaria Christum

peperit. Dilcctus meus filius mihi sic locutus est, ut

dixi, et egogralias ago illi, qui pascitur inter lilia,id est delectatur inter castrorum agmina; donec

aspiret dies-oeternilatis, el inclinentur umbrcs bujus

temporalitatis.Oratio Virginis pro conversis.

0 dileclemi, quem genui, qui incestos fugisti,ad poenitentes jam revertere, et similis esto eapreae,secernens castos jam ab incestis. Aut hinnulo cer-voium velociter currenti similare, suscipiens veloci-

A ter vota et preces conversorum a praviiate; et con-

stitue eos super montes, id est altos in virtutibus

in domo Domini, scilicet in Ecclesia. Ipsa eiiam Dei

Genitrix est Bethel, id est domus Dei, in qua babi-

tavit Filius Dei. Montes sunt ejus prophetae, qui de

ca prsedixerunt. Sunt etiam aposloli qui de ea prse-

dicaverunt; qusevero per Spiritum de Christo sen-

tiat, his verbis pronuntiat:;CAPUT III.

In lectulomeo, id est in requie mese contempla-

tionis, per noctem, id est in hac vita, qumsivi, in-

tellige divinitalem Christi, quem diligil anima mea.

Quwsivi illnm in deitate cognoscere, el non inveni,id est non potui ad ejus altitudinem periingere. Ei

dixi: Surgam, corde ad coelestia, et mente circuibo" civilatem. id est angelorum agmina, pervicos el pla-

teas, id est per angelos et archangelos, quazramChristum quem diligit anima mea. Qumsiviillumin-

ter ordines angelorum, et non inveni similem illi ul-

lum illorum. Invenerunt me vigilcs, id est Angeli,qui custodiunt civitatem, id est Ecclesiam. Non est

dubitandum quin crebro habuerunt angeli cum sa-

cra Yirgine colloquium. Et inlerrogavi eos: Ntim

quem diligit unima mca vidistis, id estdicite si sal-

temvos Christi divinitatem inteliigatis. Qui dixcruni

paululum. Quanquam angeli de Deo-intelligantmul

tums tamen ad coniparalionem ipsius veritalis vi-

detur paululum. Nullus enim angelorum ita Deum

intelligit, ut ipse cognoscit, Nam : Nemo novit Pa-

trem nisi Filius, nec Filium nisi Paier, ei cuivolue-" rit Filius revelare (J/ct!/i.xi,27);quodcrediturmati'i

fecisse.

Cum perlransissenveos, idestcum eorum naluram

contemplando transcenderem, inveni quem diligitanima mea, omnem intellectum angelorum 'longeexcellere. Tenv.i eum Patri a;qualem creden.do, nec

dimiltam eum diligendo, donec introducam illum

verbo ct exemplo in domum, id est in Ecclesiam,ntatris mecc,id est gratise, et in cubiculumgenitricismeai, id est in convenjum Synagoga;, quod est dice-

re : QuaeSpirilu sanclo revelanle cognovideCbrislo,ha;c Judseis et"geniibus annuntio.

Corpus de Virgine ad doctores. -

Adjuro vos, filia; Jerusalem, ne suscitelis dilcctam,

j) ut superius dictum est, aliquid docendo contra eain,hoc hic iterum repelitur, ne quid frivolum de ea

prcedicetur. Sequitur laus angelorum cum ei occur-

rerenl petendo regna coelorum: Qv.w,id est quam

gloriosa, est ista, quceascendit ad coelipalatia, perdesertum, id esl deserens periculosum mundum-,

Ipsa virgula, id est recta norma, fumi ex aromalibus,scilicel compunctionis et diversarum virtutum, et

hoc myrrhm, id est martyribus, etthuris, id est con-

fessoribus, et universo pulveri pigmentarii, id esi

univi>rsis fidelibus Christi. Ipse cnim est verus

pigmentarius, id est animarum medicus. Congrega-tio justorum est collectio ejus herbarum. Quibusomnibus Virgo fuit condimentum~virtutum ut pre-tiosus pulvis aromatum. Quse sequuntur viden-

505 SlGILLUM B, MARIj:. 508

tar verba esse £ccl?sise de assurapiione corporis Ma- A

riae. Enlectidum Salomonissexaginld fortesambiunt,Beatse Yirginis cpvpus,-veri pacifici, scilicet Christi,lectulus.Quod sexaginta fortes, id-e.st multa milliaex fortissimis Israel, id est summis angelorumDeum vere videntium ambiunt, et ad ffilhera pro--ducunt. Omnes tenentes gladios, id est contra dse-monis custodias, et ad belladoctissimi, scilicet contra

aereas potestates potentissimi. Uniuscujusque ensis,id est tufela , super femur suum, id est circa cor-

pus, cujus femur genuit Christum; propter timores

, nocturnos, id est ne timores incutiant ei dsemones.

Sequuntur verba doctorum [de ea docentium. Fef-

culum fecit sibi rex Salomon, Christus, verus rex pa-cificus, fecit sibi ferculitm, id est leetuni ad convi-

vium:, de lignis Libani, id est ex patriarchis et

regibus Yirginern elegit; in qua ut in lecto re-cubuit ipse positus ad convivium; quia fidelesde carne, quam de Virgine sumpsit, epulantur.Columnas ejus fecit argenleas. Columnse quibus ful-«itur Virginis vita sunt quatuor Evangelia de ea

sciipta, quse sunt argentea veritate, videlicet riitida

et_prsedicatione sonora. Reclinatorium aureum, hocfuit corpus Dominicum de ea sumptum; in quoddiviriiras se reclinavit. Quod fuit aureum, scilicet

sapientia et charitate ornalum. Ipsa etiam Virgofuit reclinatorium, in cujus Christus se reclinavituterum: aureum, splendore castitatis fulgidum.Ascensum purpureitm. Sancta crux fuit, in quanobis Filius ejus sua passione ascensum ad cce- (los fecit. Media charitate conslravit, id est com-munem vitam ejus dulcedine charitatis replevit,propler filius Jerusalem, id est ad imltationem flde-lium. Ideo filiie Sion, id est anima; filise Ecclesise,egredimim de vestra carnali conversatione, ct videteoculis cordis, regem Salomonem, id est Christumverum paciiicum, in diademate quo coronavit eum

'nv.',lersua, id est mortali earne qua circumde-dit eum mater siia, Maria, in.die desponsalionisilliiis, scilieet in die nativitatis, quaudo despon-savit Ecclesiam, vel in die passionis, quandopoa.-iit pro iila animain; et in die Iwtiiim cordis

illius, id est in die resurrectionis ejus. Quandoeadem Virgo et apostoli tantum sunt lsetificati, quan-tum prius de morte ejus contristati. I

CAPUT IV. ;.. Laus Filii de Matre.

0 amica med, cui notificavi Patris secreta; quampidchra es humilitate et castitate! quam pulchra esfide et operatione, et ideo decora iii coelesti gloria.Oculi tui simplices ul.columb-afum, quse alias avescontuentes non cupiunt eas dilacerare, ita tu videns

juvenes non cupisti te eis per obscenos amplexussociare. Absque eo qiiod intrinsecus lalet, scilicet

charitate. Oculi Virginis prophetse sunt, qui eam

longe ante prsevidentes, multa de ea praedixerunt.Oculi ejus apostoli sunt, qui ejius magnalia et filiisui miracula populo demonstraverunt. Qui colum-harum fuerunt, quia Spirku sancto pleni, simpli-

A citer vixerunt. Ipsa etiam beala Yirgo oculus est

columbae, quia praeviadux.est Ecclesise. Absque eo

dulci affectu qui iulrinsecus latet, in Dei solius

conspectu. Capilli tui non erant torli, ut per eos

allicerentur juvenum animi. Yirginis capilli sunt

casli, quia ita ejus inbaerent religioni, ut capilli

xapiii. Hi sunt ut greges caprarum, qui ad alta scan-

dunt. Ita ipsi de virtute in virtulem ad Galaad, sci-

licet ad Christum nostri teslimonii montem ascen-

dunt. Denies lui non erant cibi delicati edaces.

Dentes Yirginis sunt, qui de ea subtilia exponendo

proferunt. Qui ut greges tonsarum ovium sunt, qucsde lavacro ascenderunt, quia in baplismale lotse sunt,et se pro Chrislo rebus mundi deiiudaverunt. Omnes

gemellis felibus, id est pleni gemina dilecti.one, el^ sierilis non est inter eas, hoc esl nullus vacans a

bona actione. Labia lua non erant dolosa, sed a

vauitate carnis maceratione stricta, nt capilli coc-

cinea viia. Et eloquium tuum dulce, quia totum de

Deo et futura requie. Labia etiam Yirgiuis sunt,

qui secreta Dei de ea aliis aperieruiit." Eloquium

ejus, prsedicatio illorum. Genm tum erant a viris

verecundantes, illorum contubernia devitantes, abs-

que eo pudore qui intrinsecus Iatet in cprde. Sicut

fragmen mali punici exterius rubet, interius can-

det: ita tu passione eras rubens, castitate albescens.

Genaeeliam illius virgines sunt, qui peccare"erube-scunt. Collum tuum non erat in superbia extentum,ideo fecit te David, scilicet Christus turrim, ii est

Ecclesisgmunimen. Collum etiam Yirginis sunt deea scribentes, qui quasi collum cibuni, verburii Dei

deglutiunt, et in alios quasi iri corpus transriiittunt.Ili sunt ut turris David&b haereticisinexpugnabiles :

qum mdificata est cum propugnaculis, id est multisinstrucli sententiis. 'Mille chjpei pendent ex ea, sci-

lieet defensionis sacrse Scriplurse, omnis armalura

foriium ad espugnandam pravitatem Iiaereliccrum

sanctam Yirginem impugnantium. Ubera tua noasunt illius viri manu taeta, ideo hinnulus qui pa-scitur in liliis, scilicet Christus, qui delecfatur in

castis, suxit ea. Duo etiam ubera Virginis sunt duse

leges, qusede ea et filii ejus scriptse sunt prseconiis.Duo hiiumligemelli caprem, suntduo populi Ecclesiaeinhiante sugentes de sacra Scriptura lac sentenlia-

Q rum de sancta Maria, qui pascuntur in liiiis, id

est delectantur in Scripturis, donec aspiret dies, id

est Gbrislus, quo gloriam Dei genitricis aspieiant;el inclinenlur umbrm, id est transeant quaenunc ih

aenigmate cOnsiderant. Per verba sequelitia vocat

matrem Chrislus ad coelestia. Vadam ad monlem

myrrlim, et ad collem tliuris. Quid est diecre : Ye-

niam cum multitudine angelorum advocare reginamcoelorum, qua; est mons myrrhae, id esl martyribus,

qui stint myrrha, id est altitudo et collis thuris, id

est confessoribus, qui sunt thus^celsitudo. Et loquarei hsecverba : Amica mea, quse portasti Patris se-

creta, lola es pulchra, quia in.singulis sensibus tu;s

ut dixi, es per virtutes gratiosa. Et qiiia in te rtoii

cst peccali macula, veni de Libano, id est de casti-

507 IIONORIIAUGUSTODUN.OPP. PARS. II. - EXEGETICA. S08

talis canaore ad coeli gaudia. Sponsa ideo mea, quiacum Patre sum unum, cui genuisti clausa Filium.

Veni de Libano, scilicet de sanctse vilae candore,nimio exaltanda in supernorum civium triclinio.

Veni ad spiritalia gaudia, coronaberis de monU

Amana, boc est recipies eoronam de triumpho,

quam promeruisti a diabolo, qui est mons Amana,qui <sstnocturna avis, id est ipse esl Rex super uni-

varsosfilios superbim (Job XLI, 25), ducens errantes

adnoctem mortis. Coronaberis etiain, id est coronam

recipies, de vertice Sanir et Eermon, videlicet quodprincipes sseculi per fruclum venlris tui sunt bu-

miliali, qui fueru-iit cubilia leonum, id est habitatio

daunonum, et montes pardorum, id est munimentahaereticorum. Vulnerasti cor meum,.hoc est pro tuiamnre pertuli in cruce erucialum vulnerum. Soror

mea, quia cohoeres in regno Palris, sponsa, eo

quad me Deo Patri genueris. Vulnerasli cor meum,hoe-est, tacius sum intrinsecus dolore, cum vide-rem te dolentem pendens in cruce. In tino oculorum

luorum, id est in uno materno affectu, ocuiorum idest bonorum exemplorum,. Et in.uno crine colli tui,id est in unp ornamento bumililaiis quo mihi inhse-sisti, ut collum capiti..

Sequitur laus Filii exhibita Matri ad domum Pairissui advenienti.

Qiiam puichrm sunl mammm tum, scilicet humi-litas et easlitas, de quibus lac sanctjmonise. suxit

VHrguium.sobrietas. Et ideo. soror, id est coiiseresin regno, et sponsa, quia genuisti mihi virgines tuo

exeniplo. Pulchriora sunt ubera tua vino. Ubera Vir-

ginis fuerunt exempla in activa et ccntemplativavita, quibus quasi lacte pavit parvulos in fide. Eafuerunt vino pulcliriora, id esl legali doctrina di-

gniora. El odor veslimeniorum luorum super om-nia aromuta, hoc est, suavitas tuorum uberum est

acceplabilior quam sacrificium carnalium obser-vaniiaruin.

Laus Patris de Virgiiw.Favus disiillans labia lua, sponsa. Sponsam vo-

cavit, quia ei Filium generavit. Labia ejus sunl, quide ea Dei secreta aperiunt, qui ut favus dislillant,quia omnes sermones de ea dulcedine redundant. Melel lac sub linyua lua. Lingua Yirginis dicuntur quiejus prseeonia loquuntur, de quibus.mel et lae ma- 1nat, quia eorum doctrina sapientcs et insipientes sa-tiat. El odor vestimentortimluorum sicul odor thuris.OJor vestiinentorum sunt conversi per famam ejus

exemplorum, qui sunt thus Deo, id esS ut incensum

dirigitur eorum oratio.

Itcrum Christus de Matrc.

Ilorlus conclusus, soror mea, sponsa. Ipsa erat

herharum vel arborum horlus, id est plena virtu-

tibus; quaeerat in partu conclusus, scilicet signa-culo sancii Spiritus. Bortus conclusus iterum, quiapost partum non est reclusum virginitatis signa-culum. Forcssignalus. Ipsa etiain erat fons, id est

primum exemplum virginilatis. Qui fons erat si-

f-natus, id est Chrisli uassione consecratus. Emis-

A siones liim, id cst imitaiores tui sunt ut paradisus' diversarum arborum.. Quidam mala punica, scilicet

marlyres; quidam pomorum fructus, videlicet con-

fessores; quidam cyprus, qui alios unguenlo sa-

nanl exemplis; quidam nardus, id est humiles. Alii

crocus charilate rubentes ; ,alii fistula vitia morti-

iicantes; alii cinnamomum poenilentes, et universa

ligua Libani, id est omnes fidcles Chrisli. De to

fluxit /b;is hortorum, id est per le venil baptisma-fidelium.Et putcus aquarum viventium, id est Chri-

stus, qui est sapientia sanciaruiri Scripturarum. Ethseccum magno impetu de Libano fluunt, quia cum

abundantia Spiritussancti decandore sanctitalis tua;

exundaverunl. Unde hsec omnia, quia Deus Pater

praecepit talia, dicens : Surge, aquilo, el veni; au-B ster perfla hortum meum, hoe est aquilo, id esl Dia-

bolus, locum te tentandi non habeat, sed SESler, id

est Spiritus sanctus te hortum meuin possideat. Ei

fluant aromata illius, id est per le inearneiur Uni-

genitus meus.

CAPUT V.

Sequuniur vcrba, Virginis, Christum in se vcnireoptantis..

Venial dilectns meus, id est Christus, in me hor-tum siiiim el comedat fructiim pomorum suortun, idest incorppret sibi obsequium operum meoruni.Verha Chrisli applaudentis Matri : 0 soror.niea,cobseres in Patris gloria, sponsa Patris, eo quodme genueris. Veni.m te horlum meum carnem assu-

mendo, messui myrrham meam, mea passione mar-

tyres colligendo, cum aromaiibus, id est cum con-fessoribus. Comedi favum cum melle meo. Per fa-vum corpus, per mel anima Chrisli aecipitur. Fa-vum quippe cum melle comedit, cuin resurgens cor-

pus de Virgine sumptum anima; ultra non moriturus

conjunxit. Bibi vinum meum cum lacie meo. Per lac

homines; per vinum angeli intclliguntur. Yinum

cum lacte bibit, cum ascendens- in humana carn-s

Virgine genita homines angelis sociavit. Atl quosmox gratulabundus dicit :. Comecliieamici, el ine-briamini charissimi,. quod est dicere : Sicut con-

vivantes devariis.epulis jucundanturet de amicorum

prsesentia congrat.ulaiitur, ita. v:os angeli mei amici

congaudele, et congratulamini,. quia vestrum gau-

[) dium numerosa hominum frequentia adauxi. Insu-

per nova festa contuli, dura matrem meam, vestram

utique reginam, vestris gaudiis induxi. Per ea quse

sequuntur, Ecelesiam adhuc bic laborantem Virgoeonsolalur : Ego dormio, hoc est in gloria requiesco,et cor meum vigilat pro vobis orando. Vox dilecli

mei, scilicet lilii est pulsuntis, id est i(a me nio-

nentis : Aperi mihi, id est impetra. a me luis pre-

cibus, quo juste debeam misereri omiiibus, soror

mca in Palris jam gloria; amica mea, gerens divina

secreta; columba mea,. Spiritu sancio plgna; imma-

culata mea, ab omni sorde peccati segregata, quia

caput meum plenumest rore, et cincinni mei, id esl

elecii sunt cum perversis permisti. Sicut guttm in

eiput decidenles, de capillis elabunlur, ila reprobi

KP9 SIGtLUlM B."MARLE. " 510

ad fidcm venientes male operando, per noctem, id jest diabolum fetrahuntur. Subsequitur virgo : Si

vuliis preees meas non cassari, in his debetis me

imitari. Spoliavi me lunica mea, id est dimisi sse-

cularia, ef dixi; Quomodoinduar illa ? id est, nun-

quam revertar ad illa. Lavi etiam pedes meos, id estemundavi affectiones meas, el dixi : Quomodoin-

quinabo illos ? id esfc,iion revertar ad vomiluni co-

gitando camales illecebras. Ideo dileclusmeus, sci-

lieet Deus, quem elegiprse omnibus, misit manum

suam, id est Filium suum in munduni,"pcr fora-

meri, scilicet per me, quse facta sum ei ad bominesveniendi foramen, humililate quidem angustum,sed castitate lucidum, et ideo ilii soli pervium. Etventer mms intremuit dd lactum ejus, id est obstu-

puit de ingressu illius. Surrexi, id est menteni sur-sum erexi, uf aperirem dilecto meo precibus, quoeunl placarem pro hominibus efcorationi opera junxi.Mciniis mem distillavenint myrrham, id est opera-liones meae carnis mortificatione redundaverunt.Et digiti mei pleni myrrha probalissima, id est stu-dia. mea variis tribulationibus comprobata. Talimpdo aperui dilecio, scilicet filio meo, pessutumestii mei.la hae significaiitia est mea intransitiva

giammatiea. Sacra namque Yirgo ostium fuit, per

quod Christus in niundum introivit; pessulus au-teni erat moles peccatorum hominum, quod idepejus dicitur. quia et ipsa in peeeatis nata creditur.Hoc ipsa ab ostio removit, cum saiicte vivendo pec-cata declinavit. Yel. cum dileclo ingreditur, quia jper ipsammisericPrdiain Ecelesiam venit. Unde se-

quitur : Et ille per me declinaverat, et in Ecclesiam

transierat, quotidie pessulum peccatorum precibusremovet, et per eam ingressus gratise Christi ad nos

patet. Anima mea liquefacla est in compunctione,ut dilectus locutus est, de mirabili et desiderabiliPalris visione. Qumsivi illum cogitando, et inveni

magnitudinem ejus carnis gravatam nubilo. Vocavivalde desiderando, el iwn respondit mihi inajestatemdivinitatis suae demonstrando. hwenermit me con-

templando, qusei'entemouslodesangeli qui circumie-runt civitatem, id est muniunt Ecclesiam Dei, per-cusserunt me dolore, cum dicerent, nec se ad per-fectum Deum scire, et me vulneraverunl, quia magisad studium quaerendi accenderunt. Cuslodes inuro- ]rum, id est propheta; et apostoli instructores li-

Prorum, pallium meum lulerunt, id est carna-tem vitam exuere docuerunfc. 0 filise Jerusalem,scilicet animse fideles, pro quibus ego sedule fundo

preces, Adjuro vos meo exemplo, si inveneritisdilectum meum Filium, Patri sequalem, conlem-

i<lando; nuntietis ei, id est per bona opera vosiiotificelis illi, ut si.cut ego langui ejus amore,ita vos omnia incommoda pro ejus sustineatis di-lectione.

Sequitur lausEcclesimadVirginem de Christo.

Qualis est dilectus meus ex dilecto, id est quaminagnificus filius tuus gehitus ex Patris utero,wieherrima muiiermn, id est benedicta inter omne

A genus parienlium. Qualis eal diteclus tuus ex dile-

cto, id est quam gloriosus Filius tuus ex Patris

gremio, ideo quserimus eum flde ei operationes

quia sic adjurasti nos, id est verbo et exemplo do-

euisti nos.

Laus Virginis de Fiiio,Dilectus Filius meus candidus, id est natus per

virginem, ruhicundus per passionein, eleclus a Pa-

tre ex'miltibus, scilieet prae angelis et sanclis| lii-

minibus. Caput ejas aurum oplimum, id est sicut

aurum omuia metalla; sic divinitas ejus prcecellituniversa. Sive Christus est capiiUEcelesise, qui ut

aurum decorat eam suo fulgore. Comw ejus sicut

paimm elalm, videlieet spinis ad noslram vicloiiam

coronatsc, quasi corvus nigrm, id est Cum sceleratis

reputata;. Comse etiam Christi suiit ei ut capiti in-

hsercntes, utpalma iii virtutibus virentes, qui sunt

ut corvus nigri, scilicet tiibulationihus denigiali ad

exemplum.Clnisti. Oculi ejus sicut colnmba, lucen-

tes Spiritus sanctiplenitudine. Percolumbam quippe

sepliformis gralia Spiritus sancti intelligitur, quae

seplem naturis vigei'e dicilur. Unde et super- domi-

num in columba apparuil. Oculi etiam Christi sunt

doctores Ecclesise. pleni Spiritus sancti munere; et

boc super rivulos aquarum, id est in scientia Scri-

plurarum. Qumlac<,esunl lotm,ii est quorum ani-

nisasunt candore virtutum emundatae. Et resident

juxta fluenla plenissima, id est conversantur pcrdona sancti Spiritus copiosissima. Genm illius sicut

p ureolw aromatum, quia amabilis erat oculis omnium

eum intuenlium. Genwquoquc illius sunt verecundi,

qui sunt vclul areolm aromatum, id- est cpllectione

virtutum, consitw a pigmenlariis, id est ornalsedp-ctrinis apostolicis. Labia ejus sicut eloquia, delec-tabilia sunl ut lilia, candore videlicet castitatis

decenlia, myrrhani pniriam stillantia id est mortifi-

cationem per charitatein instruenlia. Labia 'ejussunt voluntatem illius aperienles ; qui myrrham

primam slillant, quia prsecipua opera charitatis prse-dicant. Manus ejus lornales, vel tornaiites aurem, id.est opera ejus in perfectione rotunda, et omni gra-tia. futgentia, plenm hyacinthis, id est virtutibus. Ma-nus quoque ipsius sunt bona operautes, qui sunttornaliles et aurei, id est in moribus perfecti et in

D bonitate conspicui; pleni hyacinthis, id est eleemo- -

synis. Ventercjus eburneus, id est fragililas huma-

nitalis ejus est casta, quia de virgine nata ; et ideout ebur quod de elephante lollitur, quod castissi-mum animal esse perhibetur. Dislinclus sappliiris,id est variatus coeleslibus signis. Yenter etiam Chri-sti sunt debilesin Ecclesia, qui sunt eburnei, idest

casti, sapphiris dis.tincti, id est, pura conscientiavariati. Crura itlius columnm marmorem, id est de-cora firmitas ejus in resurrectione, quse est infran-

gibile fulcimentum Ecclesise : qum sutit fundalce sv,~

per bases aureas, id est super fldem et eharitateiB.^rura eliam ipsius sunt, in juslitia fortes, et alior

per exempla sustinentes : qui sunt columnmmarmo-

rem, id est recli et inflexibiles a vitiis : fund.aii$t-

5M HONORII AUGUSTODUN.OPP. PARS I!. — EXEGETiCA. EI2

per aureas vases, id est in Evangelica et aposlolica 1

doctrtna stalrles. Speciesejus ut Libani, id est ipseest pulchritudo omnium sanclorum, ut Libanus est

deeor omnium montium. Et ut cedri prse omnibus

lignis , ila ipse eleclus praeomnibus sanclis angelis.

Guttur, id est doctrina vel prpmissio ejus suavissi-

ma : et totus seilicet in humanitate et divinitate

desiderabilis, unde et angelica sublimitas esl ejusvisi.me insatiabilis. Talis esl ut dixi dilecius Filius

meus, et iste esl nunc in Patris gloria amicus metis,o filiaeJerusalem, seilicet Eeclesia; fidelium.

Ecclesia ad Virginem.

Qno abiit dileciiis. tuus, qui ubique est totus, o

pidcherrima mulierum ? id est sanctior omnium pa-rieniium. Quo declinavit dilectus tuus, quem non ca- j

pitulius locus; dicnobis si in aliquos veniat fami-

liarius, et te imitando iide etopere««m tecum qum-remus.

CAPUT YI.

Sequiiur responsio Virginis.

Dilectus metls, quem cuni Patre totus non capit

nuuclus, de me carnem sumens, descendil de sinu

Palris ad Iwrium suum, i& est Eeclesiam, ut colli-

gat virtutes, ut pascalur in horlis, id est ut delecte-

tur in fructuosis, el colligat lilia, id esl eastos in

seterna borrea. Ego dileclo meo ad hoc opus placui,et dileclus meus prseomnibus placet mihi. Qui pa-icilur inter lilia, id est delectatur inter castorum

Bgmina, et sic blande locutus est ad me : Pulchra csC

in castimouia, et idco amica mea, suavis per pia

esempla, et ideo decora in ccelesli gloria sicut Jeru-

salem, id est sicut angeli qui vident faeiem Patris,et fruuutur pace Domini; lerribilis conlra vilia ut

castrorum acies aclversus hoeieticos, et dsemones

ordinita. Averleoculos tuos a me, quia ipsi meavo-

tare feceruni; quod est dicere : In humanitate mea

deleciare, quiadivinitati non poteris perfecte appro-

pinquare, quam quanto subtilius oculis mentis in-

spexeris, tanto a tua conditione elongari videbis.

Capilli tui non fuerunt auro torli, ideo sunt angelo-rum diadcmate redimiti. Capilli etiam ejus sunt vir-

gines periniitationcnTei inhserentes: quse suntsicnt

jrex caprarum ascendentes ad alla virlutum. Qumdc Galaad apparucruni, id estpro testimonio Christi .

hoe faciunt. Benies tui non fuerunt edacitate assue-

ti, ideo nunc deliciantur in dulcedine Dei. Dentes

quoque ipsius sunt sublilia de ea exponentes, quisunt sicul gregesovium lonsi a peccatis, sicut ascen-

derunl de lavacro baptismatis. Omnes gemellis feli-

bus, id est pleni geniina dilectione; sterilis non est

in eis, id est vacans a bona operatione. Sicttt corlex

malipunici rubet:ila genm tnm, id est verecundia

tuaexterius in castitate fulget absqueoccullis tuis,

scilicet absque charitats quse interius latel. Sexa-

ginte sunt reginm, hoc est muUre aninise, qua; suos

iiiones in activa vita regunt per sex opera misericor-

dise, et odoginta concubinm,k\ est multi in contem-

pUulvavila satagunt sc sponsi amplexibus innectere,

A utpossintad octobeatitudines pervenire. .<-.'adolescen-tularum non est vumerus, hoc est fidelium sub eis

degeiispopulus. Tu una omnium transcendisti me-

rila, et ideo prae omnibus sola etecta. Columba rr.ea,in quam transfudi Spiritus saiicti charismata ; per-

fecla mea, quam pei'feci per virtutum muuera. ilaecest unn imitabilis matri sum, scilicet prses^nti Eccle-

siae; electa genitrici suce,scilicet angelorirm frequen-

tice. Viderunt -eam oculis cordis filim Sion, id est

Ecclesise; et beatissimam prmdicaverunt, ut dicitur:

Beafam tne dicent omnes generationes (Luc. i, 48).El rcginmet concubinm, id est activi et comtempla-tivi laudaverunt eam, ita dicentes : Qum est isia, hoc

est, qualis est ista, quae progreditur de peecatrice

massa, qtiasi aurora de tenebris consurgens, de8 qua procedit Sol justitise, lios qui in tenebris et in

umbra movtis sedent illiiminare. Hsec in pj'sesentiest pulchra ut in nocte luna; electa in superna patriaut scl inter -sidera ; terribilis exeroplis contra vitia,ut castrortim acies contra dsemonesordinata. Quia

Yirgo dilectum in hortum dcscendisse dixit, Filius

affirmandosubjungit: Descendi de sinu Patris in te

horlum nucum per materiam carnis. Nuces sunt

quique fideles, exterius amari per carnis afflictio-

nem ; inlerius in anima dulces. His per partum Vir-

ginis fructuosus hortus exstitit, in quo ligrium vitae

Chrislus germinavit, quando fructus gelernitalis in

stio lempore perlulit. Hoc ideo feci ul viderem poma

convallium,id est remunerarem opera humilium, tuo

exemplo viventium. Et inspicerem si (loruissent vi-

nem, boc est vineas scilicet Ecclesias, facerem tuani

vitam inspicere, et tuo exemplo in bonis acliiras

florere. Et germinassent mala punica , id est ut

exemplo tuse palientiae cuuiant nro me nassionem

subire.

Seqiitintur verba pmnilentis Ecclesim, quandoque deJtidmis convertendm.

Dolet se tam diu de Virgine et ejus prole errasse,et salisfacit his verbis de suo errore. Nescivi le, glo-riosa Virgo, gratia plenam fuisse, et fontem gralioeex te fluxisse. Anima mea turbavit me, id est semu-

latio legis quam pro anima mea babui, ipsa docuit

me facere, et hoc contingit propter quadrigas Ami-

iiadab, id est propler Ciiristi Evangelia, ut a me re-

D pulsa, imo impuls-i ruerent per mundi climata. 0

Sunamitis jam diu a diabolo captiva, revertere periidem ad Christi mysteria, rcvertcre per spem, re-

verterepcr Dei et proximi diiectionem, reverlere per

operationem; tit qui jamdudum sunt in Christo »"ft-

tueantur le, verba et facta tua imitando.

CAPUT VII.

Christus ad Matretn de Ecclesia convcrtenda.

Quid videbisin Sunamite nisi clioros castrorum?

quod est dicere : In Ecdesia de Judseisconvertendaf

nonvidebitur nisi chorus laudantium Deum, etea-

slra eontra vitia pugnanlium.

Laus Ecclesimconverlendmde Virgine.Quam putchri sunt grcssus tui in catceamenits,

515 SIGILLUMB. MA-RLE. 514

fdia pnncipis.' Princeps David rex intelligitur, qui _

princeps in populo Dei fuisse legitur, de cujus se-

mine quia Yirgo propagalur, ejus filia appellatur.Gressus sunt ejus affectiones,qui erunt pulchri iii

calceamenlis, id est m sanctorum exemplis. Junclu-

ia femorum iuorum sicutj monilia, hoc estdicere,femora tua siint felicia, de quibus processit pretio-sum margarilum, scilicetChristus inaestimabilemo-

nile, qui est horlus totius creaturse. -Qumfabricaiasunt manu artificis. Artifex est Deus Pater, manus

ejusFilius, perquem fecitomnia; per quem etiamincariiatio est disposita. _Umbilicustuus, subaudis

beatus, in quo pependit Dei Filius. Ut enim in clivo

clypeus ; sic pendet in uberibus infantulus. Qui Fi-Iius est crater lornatilis nunquam indigehs poculis,hoc est, omnibus se sitienlibus prsebet larga pocula

*

intimi gustus. Uterus etiam tuus beatus, in quo la-tet Unigenitus Dei incarnatus, qui fuit triticum, de

quo conficifcurpanis fidelium. Ipse etiam acervus,quia in eo cumulafur credentium populus; vqllalusiiliis, id esl stipatus virginum choris. Duo ubera tua,subaudis felicia, quia suxit ea Dei sapientia. Capreaest Ecclesia. Duo hinnuli sunt duo fidelium populi,ex circumcisione et prseputio ; qui lac humilitatemet castilatem imitando suxerunt de uberibus bealse

Virginis. Collum tuum beatum, quod ssepius estbraehio Filii Dei te amplexantis circumdatum. Etideo sicut lurris eburnea, quia castitate contra su-

perbiam firmiter munita. Qcuii lui beati, qui vide-runt quod reges et propbetae videre non meruerunt. „Vel oculi Yirginis sunt ejus doctrina; verba, quse

"

sicul piscinw in Hesebon, idestad moerorem pceni-tenliaesunt ducentia, ut dixit : Misericordim ejus a

progenie in progenics, super eum timentes (Luc. i,

60), scilicet poenitentes. Et hsec in porta filimmulli-ludinis. Porta est perpetua Yirgo, per quam clau-

sam Rex coelorum ad nos intravit in mundum. Et

hsec est filim multiiudinis, quia multitudo fi-

delium per eam intrabit coeli palatium. ATa-

sus liius beafcus,qui odorem seterna; vitse Christum

csl odoralus. Yel nasus ejus fuit ejus prsenoscentia,

quia per spiritum sensit dicta prophetarum in se

complenda. Turris Libani, id est munimen fuit Chri-

sli, quae respicit conlra Damascum, id est erecta

contra diabolum. Caput tuum beatum, quod toties rjinclinasli ad Dei Filium osculandum, ut Carmclus,id est circumspectum in virtulibus. Commcapilis tui

beatoe, quas Chrislus infans deificis manibus suis

voluit contrectare. El hsa sicut purpura regis, quiaeas lacerasti prsedolorc in tempore ejus passionis.Et haecomnia sunt juncta canalibus, id est fixa in

credentium cordibus. Cum Chrislus matrem lauda-

vic, a capite coepit; laus autem Ecclesise a pede in-

choavit; quia Christus de summis venit ad ima ut

matrem levaret ad summa ;Ecclesia autem per Virgi-nis merita conscendit ad aila.

Sequiluriaus Filii.

0 Mater, charhsima, qtiampulclira es in castimo-

nia, et icieo decora. in ccelesti gloria! Et quia mihi

i A charissima ex istis, ideo frueris coelestidesiderio.Stalura iua assimilata est palmw. Christus fuit palmain cruce, quia per eum adipiscitur palma victorise.Cui assimilata est slatura, id est alta gloria Marise,quia sicut ipse Rex coelorum, ita ipsa regina ange-lorum. Et ubera lua boiris, id est merita. tua assi-

milantuf martyribus, qui velut botri pressivsunt in

passionibus. Et ideo contigit, quia ego -dixi, id estistud cumPatre slatui: De Virginecarnem assumam.In paimam, id est in crucem ascendam, fi-uctusejusapprehendam ; cmnia ad me traham. Et tunc eruntubera iua sicut boirus vinem, id est merita tua erunl

omnibusimitabilia, utiriea Evangelia, qui sumviness

botrus, sciiicet Ecclesia; potus. Et hic est botn.s

quem portaverunt filii Israel in vecle (Num. xm, 25)." Yectis eratcrux; Botrus vero Christus : portantes

erant apostoli et propbela;.Yinea de qua latus est botrus, fuit floridum Yir-

ginis corpus, qui botrus in prselocrueis cst pressus,et inde fluxit fidelium potus. El odores tui sicut ma~

lorum, id est exempla tuasunt imitanda sicutapo-stolorum. Gullur tuutn sicut vintimoplimum. Bonumvinum esl legalis instruetio ; melius est evangelicaeruditio ; oplimum est Spiritus sancti infusio. Gut-tur Yirginis est ejus doctrina,a Spiritu sancto inspi-rata, quaeest ut vinum ad polandum, id est placensad imitandum. Dixitenim : Dispersit superbos, exal-tavil humiles (Luc. i, 51, 52). Applaudit laudi ejusdicens: Dignum dilecto taeo hac faecre, scilicetParcere subjectiset debellare superbos.Labiis et den-

~*fifius ejus -ruminandum. Labia Deisunt volunlatem

ejus aperientes; dentes vero ejus vitia conterentes.His est doctrina Yirginis ruminanda, id est meniorise

tradenda, scilicet quod Deus superbis resisiil, humi-

libus autem dat gratiam (I Petr. v, 5). In sequenti-bus Virgo verba reprsescntat, qusepro Ecclesia de

Judseis convertenda ad Filitim fecerat. Ego dilecionwopro vobis preces fudi, el ad me conversio ejtis,id est per me voluit ad vos in misericordia con-verti. Ita namque dixi: Veni, dilecle mi^ad Syna-gogam per inisericordiam, quoniam ab eafugisiiobperfidise culpam. Egrediamur per fidem in agrum,scilice.t in universum mundum ; commotemur peroperationem invillis, id est in omnibus gentibus.

rj Manesurgamus ad vineas, id es! ad Judoeorum Syn-agogas, hoc est iliud instans ultimum mane facia-mus in cordibus illorum splendescere. Videamussi

fioruerunl vinew, id est faciamus eos mente videre

qualiter in flde lloruit Ecclesia. Si florcs friicluspdriuriunt, hoc est faciamus eos videre quomodoclaruerunt per martyria. Ibi dabo tibi ubera mea,id est ad honoreni-tui imitabunlur mea exempla.

Notandum quod ter si dicitur, hoc est si liaecethsec viderint imitabunlur ea cogilamio, loqucndo,

operando. Ilandragorm, id est gentilitas, quse ut

mahdragora; sine capile Deofuerunt, odorem bono

rumoperum in porlis nostris, id-est in. virltilibusdederunt. Et quia jam plenitudo gentium inliavit,

jam tempus est ut aefeniu.slsraolsalvus fiat, ad quod

513 IIONORII AUGUSTODUN.OPP. PARS II. — EXEGETICA. MiS

omnia poma, nova et vetera, dilecte mi, servavi libi $

quotl est dicere : Ipsi conversi omnia prsecepta No-

vi et Veleris Testamenli servabunt ad bonorem tui.

CAPUT YIH.

Qnis mihi det te fratrcm metim, de Judsea gente

natum, sugentem ubera matris mem, id est in Syna-

goga sub lege educatum, utforis te inveniam, id est

a Judseis,qni a lide adhuc foris sunt, te coii videam,et deosculer, id est ab eis diligi conspiciam el jamme nemo despictat, scilicet nullus de Judseis qui me

virginem permansisse non credat. Apprehendamte,id est probabo le carnem de me sumpsisse sine viri

semine; ecducam te per fidem in domum matris mew,id esfcin corpus ipsius Synagogae; et in cubiculum

geniiricis mew, id est. in inlellectum legis Judaicse.

lbi medocebis^ab eis coli et seivare prseceptaDo- t:

niini. Et dabo libi poculum, id esl ab eis me imi-

tantibus dcferetur tibi opus bonum, ex vino condilo,scilicel sapientia et charilale inebrians alios, el mu-

sto malorum granatorum meorum, id est divinum

servitium virtutibus replctnm. Lmva ejus sub capite

meo, id est temporalia pro Christo, qui est caput

meum, despicient, el dextra illius ampiexabitur

me, id est sola coelestia ipse, insligante qusefent.

Filius pro Matre atloquitur Ecclesiafn de Judmisnuper conversam.

Adjuro vos, filiwJerusalem, nedilectam stiscitetis,id est ne aliquid sinistrum de matrc mea Yirginesentialis. Hoc ideo tertio repetilur, ut quanla vene-

ralione Dei Gcnitrix sit digna doceatur. r

Sequitur latisEcclesimconversmde Judmis admiranlisgloriam Virginis.

Qum est ista, id est quanta vel quam digna qumvirtuosa ascendii de deserto mundi, delioiis affluenseoeli, innixa super dilecium stium, id est adeo exal-lata super elioros angelorum ? Filius matri pravi-tatem Judteorum recital, et conversationem quan-

doque convcrsorum insinuat. Sub arbore malo le

suscitavi, id est in cruce te redimens super setheia

exakavi. Ibi corrupla est mater tua, scilicet Syna-gaga. proprio ore maledicta me cruchigens, cumdixit: Sanguis ejus supernos et svper fdios noslros

(Mallh. xxvn, 25). Ibi violata est genilrix lua, id estlex ab eis praevaricata, quse dicit: Jv.stum ne inter-

ficias (Dan. xm, 55). Nunc autem quia toto corde £ad me convtrluniur : Pone me ut signaculum supercor tuum, id est imprime imagineni meam in cor-dibus eorum per dilectionem, ut dgnacuium superbrachium tuum, id est exemplum mei imprime peroperalionem: quia fortis esl.ul mors dileclio, id estsi'..ut prius mortem per infidelitatein meruerunt. sicnunc pcr dileclionem vitam inveniant. Dura sicul

infernns mmtdaiio, id est sicut prius proplcr duri-tiam corrueruntin infernum, sic^nuncpropter emen-dalionem viliorum intrabunt in coelum. Lampadesejus, iampades ignis atque (iammarum, id est quiiiitcsr eos erunt charilatem habentes, erunl igneS3neli Spirilus ardentes, ellionis operibus lucentes.Dico tibi quod aqv.mmutlm, id est soeoularesdelicise

A vel divilia;non potuerunt exsiinguere. itlorum churi-

tatcm; neeflumina, id est oinnia tribulationum gc-nera obruerunt' illam. Si' dederil homo omnem sub-

stantiam domus sumpro ditectione, quasi nihil despi-ciel cam, boc est, si quis eis omhemgioriam mundi

obtulerit, a charitate Christi eos separare non po-terit.

Sequitur solliciludo Virginispro Eeclesia deJudmis.

Soror nostra Synagoga, in haeredilate Patris nobis

per fidem socianda, in numero nostrorum civium

dinumeranda, parvula est, et non habet ubera, id esl

prsedicalionem unde vivcndi siimat exemplum. Quidfaciemussorori nostrm, in die quando alioquenda est?hoc est, quid erit de Synagoga in tempore quo ab

H-Enoch et Elia erit prsedicatio?

Consolaiio Chrisii ad Virginem.

Si murus est, mdificemussuper eum, hoc est sedi-ficabo eam in virtutibus ut murum, conlra vitia

undique munitam. Et hoc per propugnacula argentea,hoc est per Scripturas nitenles eloquenlia. Si oslium

est, hoc est faciam eam aliis exemplo ostium, ut peream ad vitam lngredianlur. Compingamus illud la-bulis cedrtms, id est "ornabo eam spiritualibus ii^

liis.

Virginis promissio.

Ego ero murus eis, si vilam meam imitabunturerunt inexpugnabiles a vitiis, el ubera lua lurris, id

P est per mea exempla erunttuti in bonis. E__quofacta sum coram eo quasi pacem reperiens, boc estex tempore quo eum precibus pro eis placavi, et eis

pacem et gratiam ejus impetravi, lioc ideo conligit,quia vineafui pacifico, sciiicet Christo.quiaveravilisvoluil iu me germiuari, beatorum propago- In ea

qumhabct popuios, id est in mea gente, quse genuitbumii.es,scilicet apostolos. Tradidit eum custodibus,id est commendavit lianc gentem aposlolis;, dicens :7« viam genliumnc abieritis, sed ite ad oves clomusIsracl (Malth. x, 5). Sive nie vineam suam tradidit

cuslodibus, cum pendens in cruce dixit: Ecce materlua (Joan. xix, 27), quia et alii aposloli impende-runt ei necessaria. Vir uffcrt prc fruclu ejus mille

argenteos, hoc est, quisque fidelis omnia quse ha-

r»bel dat ut fructum hujus vinese Christum lucri-faciat,

Christtts ad fidcles.

Vinea meucoram me est, hoc est, mater mea in

gloria inea. Millc lui pacifici, id cst multi erunt pal-mites de me vile, per fidem pullulantes, et te in ca-stimonia imitautes, et ob hoc vitam hsereditabuntin pace laetantes. Ei ducenti argenlei his, qui fruclusejus cusloditint, id est duplicem mercedem habe •

bunt, qui me fructum vitse per bona opera ser-vabunt. Qum habitas in liortis, ii estjam, o Ma-ter, ab utroque coleris, amici auscullant, id est

quique electi le imitanfes mibi obediunt, rmnc facmevocemluam audire, id cst quid amplius desidcresiiinotesce.

i;j7 SIGILLUMB.-.-MAIWE.• RI8

Sequitur supplicatio Virginis prn separatione justo- A?"(ma reprobis.

Qui in hac vila interiioiios et malos latuisli, jam

a malis fuge, dileClemi, et assimilare caprew, quie

nonas herbas discernit a malis , ita in judicio tuo

segrega reprobos ab electis. Hinnuloque cervorum

assimilare, qui soletin umbra rcquiesccre. Ita trans -

. iens a paleis requiesce in granis. Et hoc sttpermon-

tes aromaium, hoc esl supcr altitudinem angelorum,inter cos qui sunt montes et aromala, quia lu ex

islis in omnibus omiiia, alti meriti, odoriferi praemii.Hseede Cantieis sint dicta.

Nunc pauca ad bonorem Yirginis sunt supera ad-

jicienda. Sed cum scriplum sit : Non est speciosalaus in ore peccaioris (Eccli. xv, 9), non praesumo

pollutis labiis laudaie Malrem Condiloris. Denique B

quanta laude digna sit, ipse sanctificalor et sancli-

latis amator probavit, qui eam proprip liabilu di-

gnam judicavil. Qui cum a Yirgine magis nasei ele-

gerit, causa jam omnibus patuit, quia sicut mors

per feminam virginem inlravit, iia vita perfeminam

virginem intrare debuit. Et alia causa erat.

Quatuor modis facit Deus homines, de tcrra ul

Adam ; de solo viro ut Evam; de viro et femina ul

nos, de sola femina Christum, quod sibi reservavit

privilegium. Cur autem doelos ascendens non eam

secum sumpserit, sed eam hic in tcrrisad exemplumfidelium duos annos rcliquit, hsec causaest, ut ejusabsenfia dolore, ulaurum in igne examinarelur, et

excellentior postca angclis prseficeretur, et coelieliaifi novo gaudio exhilarescerent, dum coelici ci- C

ves suaeregiiiseDei nialri fesiive occurrerent. Hujusnativitas olim non agenaiur, sed divinitus revelata,tali modo agi prsedicatur. Solilarius sauclse vilse

fuit, qui singiilis annis harnioniam in ccelo nocteNalivilalis ejus audivit; qui cum mirarelur, quodalio tempore hoc non audiret, ccepil Deum rogarequod significaret. Cui angeli Domiui apparuerunt,qui ei talia retuleruiit: Virgo. perpetua ciuw Deum

genuit, hac nocte gcnita fuil. Quocl licet ab homi-nibus ignorelur, ab angelis in-cmtis cclebre habelur.

Qua revelatiohe divulgata, ejus Nativiialis celcbralloab Ecclesia est instiluia. Cur autein mos inolevit,

quod flores el herbse in ejus feslivilale eonsecrantur,ob duas causas fieri comprobalur. Una quod floribus

ejus feslivilas decoratur, quia ea die de ea canlatur: c

Circumdabanteam flores rosarum el lilia convallium.Per rosas martyres, pe.r lilia inlelligimus virgines,

per alios flores vel herbas sanctos quosque in beni-

late olenlcs. Beata autem Dei Genitrix virgo et mar-

tyr fuil. Quamvis ergo multum a sanctis omnibus,tamen a virginibus et maityribus creditur glorificari

specialius. Alia causa est, ut quia jure omnes fruclus

novi ante gtistum debercnt benedici, et boc vix in

monasteriis observatur, sfcaiuit Ecclesia ut in ejusFestivilate primilise frugum a sacerdolibus benedi-

cerentur. Cur autem eo die processio flat, duae

causae t.obis insinuant. Una, quia sanctissimum

ejus corpus vcl illa cum processione aposlolorum et

z\ aliorum Cbristi diseipulorum ad tumubndum por-labatur. Altera, quia ejus bealissimus spirilus an-

gelis cum Filio Dei procedentibus ad coslestia fere-

balur. Cujus corpus postea resuscitatum, et in su~

perna gloria creditur collocalum.

Quod autem Ecclesia candelas in ejus festivitate

manibus gestare consuevit, de ritu gentilium exce-

pit. Romanum imperium subjugaverat sibi univer-

sum mundum , unde etiam solvebatur Romanis

census ab omnibus gentibus. Qui cum venissent, ci-

vitatem cum luminaribus lustrabant ob honoreni

suorum deorum, imo dsemonum, qtiod sibi orbem

subdiderint, ut pulabant. Cur autem hoc in Februa-

rio, in quo signum est aquarii, fecerunt; haeccausa

exstitit. Signum aquarii oppositum cst signo Leonis.B Sex etenim signa, sex aliis sunl opposita, dicebant

philosophi animas ab aeterno eonditas et in compa-ribus stellis collocatas. Quse cum ab alto prospi-cerent corpuscula in matribus procreari, cupei'ent

incorporari et boc desiderio a coeleslibus labi. Dog-malizabant rursus philosopbi duas januas esse coeli.

Una in signo Cancri per quam animse. exirent; al-

teram in sigrio Capricorni, pcr quam redirent, et

cum animse de Cancro exeunles ad Leonem pcrvc-

nirent, ibi descendere contra Aqna.ium iiieipcrent,et sic per omnes planetas labercntur, atque tali mo-

c!oincorporarentur. Postca auleni corpus exuevent

per regnum Plulohis, scilicet tencbrosum, qui ctiani

PIulo eodcm mense colebalur, reverli deberentelsic

ad Aquarium pervenientes, prislinam dignita.!emC reciperent et per Capricoruum .coujparem stellam

iistrarent. Portabaut ergo hac intentione lumina, ut

liansilus eis postmodum lucidus concederetur pei'loca tenebrosa. Hsccquidcm illi agcbant ex crrora

decepti.Nos autem gerinms spirilualiter divino nulu insti-

tiUi.Cbrisli imperio tofus niundus sabjicitur, unde

el ab omnibus diviui scrvitii census solvitur. In

candela tria coiisideranlur. lumen, cera, lychnus.Lumen lucet, cera liquescit, lychnus ardendo eva-

nescifc; quse significanl Chrislum. Ltimeii est ejus

divinilas, ut ipse dixit: Ego sum lux mun.ii (Jodn.

vm, 12). Cera est ejus humanii.as, ul item dixit:

Factus sum tunquam cera iiquescens (Psal. xxi, 15).

Lyclinus esl ejus mortalitas, quse igne passionis est

consumpla, quia hoc Siineon in Christo intellexit,ideo eum porlando in manibus exsultans dixit:

Lumenud revelalionemgcniium ctgloriam plebis tum

Israel (Luc. n, 52). Ob hanc significationem portatEcclesia illa die lumen in manibus, ut cum quinque

virginibus, per quinque sensus accensis virtutum

lampadibus post mortein.carnis mereatur regua te-

nebro.sa evadere, et per slellam clarissimam, Dei

genitricem Mariam, in lumine Patre, lumen Chri-

stum viderc. Yotivis ergo laudibus celebrate Reginamccelortim, ut ipsa pro vobis jugiter interpellet Filium

Regem angelorum, ut post hane miseram peregri-r.ationem cum.ipsa rcgnetis in s;ecula. Amcn.