3 nov 2015 m crimes

cetuÙe-2 he=‰-12 ØeOeeve me b h e eoke â e fmejepe Ûee w O eje rØ eOeeve me b h e eoke â e fmejepe Ûee w O eje rØ eOeeve me b h e eoke â e fmejepe Ûee w O eje rØ eOeeve me b h e eoke â e fmejepe Ûee w O eje rØ eOeeve me b h e eoke â e fmejepe Ûee w O eje rJe<e&-16 Debkeâ-01 cegbyeF&, 5 veJebyej 2015

www.maharashtracrimes.blogspot.inEmail :[email protected]

DevÙeeÙe kesâ efJe®æ meÛÛeeF& kesâ Øeefle efveYe&Ùe ceeefmekeâ

lesue ceeefHeâÙee Deyogue meueece kesâ heerÚs DeeefKej keâewve nw Jen DeefOekeâejer pees efoKeeF& veneR oslee?

ceneje°̂ ›eâeF&ce mebJeeooelee yeuejepe efmebncegbyeF& -ceneje°^ ceW pJeueveMeerue

heoeLeeX keâer yeÌ[s mlej hej keâeueeyeepeerjkeâj vesJeeues ceeefHeâÙeeDeeW ceW mes SkeâyengÛeefÛe&le JÙeefòeâ nQ efpevnW ueesie YeeF&Deyogue meueece veece mes peeveles nQ, Deyoguemeueece hej meekeâerveekeâe, heJeF&, ceeuee[,Ùegefveš 11, cegbyeF& meer.yeer.kebâš^esue JejeMeefvebie efJeYeeie Éeje keâF& ceeceues ope&nQ, uesefkeâve Deepe Yeer meueece efyevee efkeâmeerjeskeâ šeskeâ kesâ heJeF& hegefueme Leeves kesâ yeoceW ØeLecesMe efyeefu[bie kesâ meeceves S.Sme.ceeie&

mes keâesmš iee[& keâe@ueesveer peeves Jeeues ceeie&hej ueieYeie meew ceeršj keâer uebyeeF& nw DeewjoesveeW lejHeâ mes yeÌ[s yeÌ[s helejs kesâ Mes[ueiee ngDee nw~ Fmeer meew ceeršj kesâ Debojjele ueieYeie Skeâ yepes mes Yeesj ueieYeieheebÛe yepes kesâ yeerÛe jele kesâ DebOesjs ceW cegbyeF&mes yeenj peeves Jeeues šQkeâjeW ceW Yeje ngDeeDeeF&ue keâe DeeOee efnmmee šQkeâj ›eâceebkeâSceSÛe 04 heer 3106 kesâ peefjSKeeueer keâj efoÙee peelee nw Deewj yeÛes ngSDeeF&ue ceW Glevee ner heeveer efceueekeâj Øeeflenpeej ueeršj ceW ome ueeršj keâemšeRie

mees[e pees efkeâ hetjs Yeejle ceW keâeefmšbie mees[shej hetjer lejn mes ØeefleyebOe ueiee ngDee nw~Gmeer mees[s keâes heeveer Deewj DeeF&ue ceWefceueekeâj Jeneb KeÌ[s Skeâ šQkeâj veb.Sce[yeuÙetkeäÙet 2310 kesâ efveÛeues efnmmesceW Skeâ ceesšj ueiee nw, efpemes heeršerDeeskeânles nQ, Jen ceesšj ceW ueies ngS heeF&he keâeSkeâ efnmmee Gme šWkeâj ceW [eue keâj ceesšjÛeeuet keâj osves kesâ yeeo DeeOes Iebšs lekeânJee kesâ peesj mes Gyeeue Keeves kesâ yeeoyeÛee ngDee DeeF&ue GmeceW Deehetefle& keâjves kesâefueS efceueeÙee ieÙee heeveer Deewj keâemšeRie

mees[s kesâ ceeOÙece mes Jen Ûeewyeerme IebšsefceueeÙee ieÙee heeveer Deewj keâemšeRie mees[s kesâceeOÙece mes Jen Ûeewyeerme Iebšs kesâ efueS ngyentMele ØeefleMele DeeF&ue keâe mJe®he ues uesleenw~ DeebKeeW osKeer Øeehle peevekeâejer kesâ Devegmeejefoveebkeâ 20-10-2015 kesâ jespe jeleSkeâ yepes Jen Ûeue jns hetjs ieesjKeOebOes keâesosKeves kesâ yeeo Jeneb KeÌ[s meueece kesâcewvespej mes heÚves hej Ùen helee Ûeuee efkeâmeueece YeeF& kesâ heerÚs

(Mes<e he=‰ 3 hej...)

Mee@he veb.1, meeF& ohe&Ce cebefoj meceesj, Jesmšve& SkeämeØesmeneÙeJes, vejmeer hee[e, keâebefoJeueer (hetJe&), cegbyeF&-400101

Email : [email protected]

meceeÛeejhe$e, cewieefpeve ef[peeÙeefvebieJe efØebefšbie kesâ efueS mebheke&â keâjW :

meblees<e efleJeejerMob. : 9768362091

DeJebeflekeâe «eeefHeâkeäme

Jeen js osJeveej hegefueme!®heÙes keâer KeeeflejDeheves Heâpe& keâesYeer Yetue yew"s

jsleer ceeefHeâÙee keâes osJeveej hegefueme keâe mebj#eCe

Deyogue meueece

osMe ie=nÙegæ DeewjDeeheelekeâe} keâer Deesj— keäÙeence Fmekesâ ef}Ùes lewÙeej nwb?[e@. heg®<eesllece ceerCee ‘efvejbkegâMe'

cewb keâYeer Yeer efkeâmeer peeefle kesâ veece meskeâesF& efšhheCeer ef}Keves cesb efkeMkeeme venerbkeâjlee~ }sefkeâve yeÇeåceCeesb keâer Deesj mesmeeke&peefvekeâ ™he mes Ùen Iees<eCee keâjveeefkeâ——''Deej#eCe kesâ Heâve keâes kegâÛe}sieeyeÇeåceCe mebie"ve'' cegPe pewmes mebÙeefcele heÇefleef›eâÙeekÙeòeâ keâjves kee}s kÙeefòeâ keâes Yeer pekeeyeerheÇefleef›eâÙee kÙeòeâ keâjves keâes efkekeMe efkeâÙeepee jne nw~ ÙeodÙeefhe Kego yeÇeåceCeerÙekÙekemLeevegmeej yeÇeåceCe peeefle, peeefle venerb,yeefukeâ keâefLele efnvot Oece& keâe mekee&sÛÛe keCe&nw~ Dele: yeÇeåceCe keâes peeefle ceevekeâj venerb,yeefukeâ keCe& ceevekeâj Deewj Gvekeâer DemebkewOeeefvekeâ}}keâej keâes he{keâj cewb mebkewOeeefvekeâ meÛÛeeF&Deewj heÇLeceÂ<šÙee vepej Dee jns ne}elekeâes ef}Keves keâes efkekeMe ntb~

cegPes Ùen peevekeâj DeeMÛeÙe& neslee nwefkeâ Deheves Deehe keâes Yet—oske DeLee&led Fmehe=Lkeer}eskeâ keâe mee#ele oskelee keânves kee}s,'kemegOewke kegâšcyekeâce' keâer yeele ef}Keves kee}syeÇeåceCeesb kesâ cee$e 2-3 Heâermeoer


mebJeeooeleecegbyeF& -cegbyeF& Menj ceW ueieYeie 25

meeue henues ieQieJeej Je iegb[eW mes Yeje heÌ[eLee~ ueesie iegb[eW kesâ veece mes [jles Les, Ùeneblekeâ efkeâ ueesie iegb[eW kesâ Deelebkeâ yeoe&Mlekeâjves ceW ner Jes Deheveer YeueeF& mecePeles Les~uesefkeâve hegefueme Leeves peekeâj efMekeâeÙeleope& keâjevee GvnW iebJeeje veneR mecePeles Les~uesefkeâve cegbyeF& hegefueme kesâ kegâÚ MesjefoueDeefOekeâeefjÙeeW ves Deheves keâle&JÙe keâes hetjerlejn mes efveYeeles ngS cegbyeF& Menj hej peesiegb[s Dehevee meeceüepÙe yevee yew"s Les, Gmes

hejer lejn mes Kelce keâj efoÙee ieÙee~ DeepecegbyeF& kesâ YeeF& keânueeves Jeeues iegb[s Deye hetjerlejn mes oueeue yeve Ûegkesâ nQ~ uesefkeâve cegbyeF&Menj ceW osJeveej hegefueme Leeves kesâ kegâÚ SsmesYeer hegefueme DeefOekeâejer nQ, efpevekeâer Jepen

mes hetjs hegefueme efJeYeeie hej ØeMve efÛevnueie jne nw~ veieervee meescee¤ ieghlee kesâDevegmeej Jen Skeâ Ûeej heefnÙes keâer neLeieeÌ[er hej Mejyele yesÛeves keâe OebOee keâjkesâDeheves heefjJeej JeeueeW keâe iegpeeje keâjleenw~ efoveebkeâ 25-10-2015 kesâ jespenj jespe keâer lejn veieervee ieghlee osJeveej,ieeÙekeâJee[ veiej, heesefueme Ûeewkeâer ›eâ.1kesâ meeceves, Mejyele keâer ieeÌ[er ueieeS ngSLee Gmeer meceÙe Gmekeâer helveer Ûeboe ieghleeDeheves heefle kesâ efueS Keevee ueskeâj DeeÙeer,leYeer kegâÚ «eenkeâ henues mes ner KeÌ[s Les~


Fmeer lejn keâe otmeje ceeceuee ØekeâeMe ceW DeeÙee nw efkeâ[e@. peeefkeâj ngmewve veiej ceW jnves Jeeueer pejervee DeKlejKeeve veecekeâ ceefnuee kesâ Devegmeej [e@. peeefkeâj ngmewve veiejceW Skeâ DeJewOe JÙeJemeeÙe keâjves Jeeues ceesyeerve veecekeâJÙeefòeâ pees Deheveer pesye ceW osJeveej hegefueme Leeves kesâ hegefuemeefvejer#ekeâ heešerue Deewj hegefueme Gheefvejer#ekeâ keâesUer keâesjKeles nQ~ Deepe Fve oesveeW DeefOekeâeefjÙeeW keâer meeb"ieeb" mesjsleer, KeÌ[er, meerceWš, Yetmee Deewj efceóer keâer Yejveer keâeDeJewOe OebOee jes[ hej KeguesDeece keâj jne nw~ efMekeâeÙelekeâlee&kesâ Devegmeej Skeâ efove ceesyeerve kesâ OebOes hej Keeueer keâjves kesâ efueS pees [bhej cebieeÙeeieÙee Lee, Gme [bhej mes hetjs jemles mes jsleer efiejleer ngF& pee jner Leer~ Fme hejefMekeâeÙelekeâlee& ves ceesyeerve mes jemlee meeHeâ keâjves keâes keâne,(Mes<e he=‰ 4 hej...)

veieervee ieghlee Ûeboe ieghlee

22222 cegbyeF&, 5 veJebyej 2015

YeejleerÙe cegefmuece Deewj ieesceebme keâe mekee}meF&o vekeâkeer

ceew}evee nmejle ceesneveer keâe Skeâ oesnenw : 'ieeskegâ} {tbÌ{es ye=boekeve {tbÌ{es, yejmeeves}ie Ietce kesâ DeeF&~ leve ceve Oeve meye keejkesâ nmejle, ceLegje veiej Ûe}er Oetveer jceeF&~'Ùeeveer, Ûeef}S Gvnsb ieeskegâ} Ùee ke=boekeve cesbKeespesb, Ùee yejmeevee lekeâ ner Keespe DeeSb~nmejle, pees kegâÚ legcneje nw, Gmes Gve hejvÙeewÚekej keâj oes Deewj efHeâj ceLegje veiejercesb Gvekeâe Yeòeâ yevekeâj yeme peeDees~ ceesneveerkesâ Ssmes ner keâF& oesns nwb~ kes mkeleb$elee mebieÇecekesâ oewjeve keâebieÇsme kesâ veslee Les, Yeejle keâerkeâcÙegefvemš heešer& kesâ mebmLeehekeâesb cesb mes SkeâLes Deewj mebefkeOeeve meYee kesâ Yeer meomÙe Les~Deheves mee}evee npe kesâ yeeo kes ncesMeeceLegje Ùee yejmeevee cesb jeOee-ke=â<Ce keâeoMe&ve keâjves peeles Les~ hetÚs peeves hej keskeânles efkeâ Fmecesb keäÙee ngDee, DeeefKej Kegoeves ogefveÙee kesâ nj cegukeâ cesb Deheves mebosMekeenkeâesbkeâes Yespee Lee~ ceew}evee keâer vepej cesb Yeiekeeveke=â<Ce Yeer F&Mkej kesâ mebosMekeenkeâ Ùee DekeleejLes~ Deewj iees-hee}keâ ke=â<Ce kesâ heÇefle DeheveerDeemLee heÇoefMe&le keâjves kesâ ef}S ceew}eveekeâYeer ieesceebme keâes neLe Yeer venerb }ieeles Les!oeojer cesb ieesceebme Keeves keâer DeHeâkeen hejFKe}ekeâ veecekeâ Skeâ kÙeefòeâ keâer YeerÌ[ ÉejenlÙee keâj efoS peeves kesâ yeeo mes Deye lekeâFme ceme}s hej keâeHeâer jepeveerefle nes Ûegkeâer nw~ne} cesb kesâj} neGme cesb Yeer yeerHeâ hejesmespeeves keâer metÛevee hej hegef}me ves keneb oefyeMeoer~ yeeo cesb heeÙee ieÙee efkeâ keneb hej ieesceebmevenerb, Yewbmes keâe ceebme hejesmee pee jne Lee~DebieÇspeer cesb Yewbmes kesâ ceebme keâes Yeer yeerHeâ nerkeâne peelee nw~ peneb lekeâ cegPes Ùeeo Deeleenw, cesjs Iej cesb Yeer keâYeer ieesceebme venerb hekeâeÙeepeelee Lee~ 1951 cesb peceerboejer heÇLeemeceehle nesves kesâ yeeo nceejs Iej cesb efkeâHeâeÙelekeâes lejpeern oer peeves }ieer Leer~ Ùener keâejCeLee efkeâ efvekeâen, Heâeeflene, cegnj&ce DeeefoDekemejesb hej nesves kee}s heeefjkeeefjkeâ keâeÙe&›eâceesbcesb peye Iej cesb 50 mes Yeer DeefOekeâ }esiepecee nes peeles lees cesnceeveesb keâes Keeef}me ceebmehejesmevee yengle cenbiee meeefyele neslee Lee~ leyeSsmee efkeâÙee peelee efkeâ ceebme cesb {sj meejermeefypeÙeeb efce}ekeâj Gmes hejesmee peelee~ Fmeceebme keâes 'yeÌ[e' (Yewbmes keâe ceebme) keâne peeleeLee~ kesâke} KegmeHeâgmeekeâj ner nce 'yeÌ[e'Meyo keâe Fmlescee} keâj mekeâles Les~ FmekeâekeâejCe Ùen Lee efkeâ nce ceeveles Les efkeâ Yewbmeskesâ ceebme keâe G}êsKe keâjves mes Yeer nceejs kegâÚcesnceeveesb keâer DeemLee keâes "sme hengbÛe mekeâleernw, Ssmes cesb ieesceebme keâer yeele lees jnves ner osb~}KeveT kesâ ceMentj keâyeeyeÛeer nwb šgb[s, peesefkeâ 110 mee}esb mes keâyeeye yevee jns nwb~Gvekesâ keâyeeye kesâ oes DeeGš}sš nwb~ Fveogkeâeveesb hej pees cenbiee keâyeeye neslee nw, kenieesMle mes yeveeÙee peelee nw Deewj pees memleekeâyeeye neslee nw, Gmecesb 'yeÌ[e' Ùeeveer Yewbmes kesâceebme keâe Fmlescee} efkeâÙee peelee nw~ kesâj}neGme cesb yeerHeâ hejesmee pee jne nw, hegef}me

keâes Ùen efMekeâeÙele efnbot mesvee veecekeâ mebie"veÉeje keâer ieF& Leer~ ieesceebme keâe meskeve keâevetveer™he mes heÇefleyebefOele nw~ }sefkeâve Deble cesb heeÙeeieÙee efkeâ ken ieesceebme venerb Lee~ Deiej Fmeerlejn osMe keâer heebÛe efmeleeje nesš}esb Deewjcenbies jsmlejebDeesb hej Yeer Oeekee yees}e peeSDeewj Gvemes Gvekeâe cesvet hetÚe peeS lees kesheeSbies efkeâ keneb kesâ }peerpe kÙebpeveesb cesb 'yeerHeâmšerkeâ' Yeer Meeefce} nw~ Deepe osMe cesb efpemelejn keâe ceenew} nw, Gmekesâ ceösvepej peuoner Ùen veewyele Dee mekeâleer nw efkeâ Ssmeer efkeMes<eHeâesjsbefmekeâ }syeesjsšefjÙeesb keâer mLeehevee keâer peeS,efpevecesb efkeefYeve>d KeeodÙe heoeLee&sb keâer peebÛe keâerpeeS~ Deewj cewb oekes mes keân mekeâlee ntb efkeâyeerHeâ kesâ veece mes yesÛee pee jne nj KeeodÙeheoeLe& Deblele: Yewbmes keâe ner ceebme efvekeâ}siee,ieeÙe keâe venerb~ }sefkeâve Ùen Yeejle keâer yeelenw~ yeerHeâ kesâ veece hej nbieecee keâj jns }esieDeiej Decesefjkeâe cesb jn jns Deheves veeles-efjMlesoejesb mes hetÚsbies lees kes Gvekeâes yeleeSbiesefkeâ vÙetÙee@keâ& kesâ efmceLe Deewj ket}sbmkeâer kesâDeeGš}sšdme cesb keäÙee hekeâeÙee peelee nw~ kewmesYeer Skeâ Yetceb[}erke=âle ogefveÙee cesb Deepe yeÛÛeesbkeâes Yeer efyeÇšsve kesâ Sbieme mšerkeâ Deewj peeheevekesâ keâesyes mšerkeâ keâe Heâkeâ& helee nw~ cesjs efvepeerkeeref[Ùees kesâ Kepeeves cesb lees Skeâ efkeâêhe Ssmeer Yeernw, efpemecesb KÙeele hen}keeve Deewj DeefYevesleeefokebiele oeje efmebn vewjesyeer kesâ ceMentj keâeefve&keesjsjsmlejeb mes yeenj efvekeâ}les vepej Dee jns nwb~hetefÚS efkeâ Fme jsmlejeb cesb keäÙee venerb hekeâeÙeepeelee nw~ pesyeÇe, efnjve, efpejeHeâ, Meglegjcegie&,ceiejceÛÚ, Ùeeveer ken meye kegâÚ, pees KeeÙeepee mekeâlee nw~ Fve meyekeâes keneb Skeâ yeÌ[s-mes Keg}s Deeskeve cesb hekeâeÙee peelee nw DeewjieÇenkeâesb keâes hejesmee peelee nw~ yenjne}, Deyence Deheves cet} efke<eÙe hej }ewšsb~ mekee}Ùen nw efkeâ keäÙee yeerHeâ YeejleerÙe cegefmueceesb keâecegKÙe KeeodÙe heoeLe& nw Deewj Deiej neb leeskeâwmes? efo}êer kesâ meguleeveesb Deewj cegie}esb kesâYeespe cesb keâYeer yeerHeâ Meeefce} venerb neslee Lee~kes Tbš, efnjve, yekeâjs, cegie&s, ceÚ}er Deeefokeâe ceebme Keeles Les, }sefkeâve yeerHeâ venerb~ Deewjneb, kes yengle meejer meefypeÙeeb Yeer Keeles Les,Ye}s ner Deece OeejCee Ssmeer ve nes~ Ùen Yeerieewjle}ye nw efkeâ Deepe Yeejle kesâ cegefmueceesb cesbSkeâ yeÌ[er Deeyeeoer Ùeeveer keâesF& 80 mes 90heÇefleMele Ssmes nwb, pees efkeâ keâvekeš& Ùeeveer

ieesceebme keâe meskeve keâevetveer ™he mes heÇefleyebefOele nw~ }sefkeâve Deblecesb heeÙee ieÙee efkeâ ken ieesceebme venerb Lee~ Deiej Fmeer lejnosMe keâer heebÛe efmeleeje nesš}esb Deewj cenbies jsmlejebDeesb hej YeerOeekee yees}e peeS Deewj Gvemes Gvekeâe cesvet hetÚe peeS lees kesheeSbies efkeâ keneb kesâ }peerpe kÙebpeveesb cesb 'yeerHeâ mšerkeâ' Yeer

Meeefce} nw~ Deepe osMe cesb efpeme lejn keâe ceenew} nw, Gmekesâceösvepej peuo ner Ùen veewyele Dee mekeâleer nw efkeâ Ssmeer efkeMes<eHeâesjsbefmekeâ }syeesjsšefjÙeesb keâer mLeehevee keâer peeS, efpevecesb efkeefYeve>d

KeeodÙe heoeLee&sb keâer peebÛe keâer peeS~

Oecee&bleefjle nwb~ lees efHeâj Gvnesbves yeerHeâ Keeveekeâye Deewj keâwmes Meg™ keâj efoÙee? heÇOeeveceb$eerDeš} efyenejer keepehesÙeer ves megefkeKÙeeleieebOeerkeeoer efkeÉeve Oece&hee} keâes efvecebef$eleefkeâÙee Lee efkeâ kes MeesOe keâjsb efkeâ Yeejle cesbieesnlÙee keâer hejbheje keâye Meg™ ngF&~ efyeÇšsvekesâ Fbef[Ùee neGme kesâ cet} omleekespeesb keâerienjer peebÛe-heÌ[lee} keâjves kesâ yeeo Oece&hee}Deewj Gvekesâ meneÙekeâ šerSce cegkegâboce ves ke<e&2002 cesb Deheveer DeOÙeÙeve efjheesš& meyeefceškeâer~ Fme efjheesš& keâe Meer<e&keâ ner hetjer keâneveeryeÙeeb keâj oslee nw : 'Yeejle cesb DebieÇspeesb ÉejeieesnlÙee keâer Meg®Deele~' efjheesš& cesb pees leLÙemLeeefhele efkeâS ieS nwb, kes Skeâoce meerOes-mej} nwb~ 1857 kesâ efkeõesn kesâ yeeoDebieÇspeesb keâes Deheves mewefvekeâesb kesâ mšeHeâ cesbveeškeâerÙe yeÌ{eslejer keâjveer heÌ[er Leer, efpevekeâerpe™jleesb keâer hetefle& kesâ ef}S veS keâleêKeevesKees}s ieS~ leye lekeâ cegKÙele: ceebme keâeefke›eâÙe keâjves kee}s 'yekeâj keâmeeyeesb' keâer[dÙetšer keâleêKeeveesb cesb }iee oer ieF&~ ieesceebmekesâ OebOes cesb cegefmuece keâmeeFÙeesb keâer [dÙetšer}ieeves kesâ heerÚs DebieÇspeesb keâer kener Heâtš [e}esDeewj jepe keâjes kee}er meesÛe keâece keâj jnerLeer efkeâ peye Yeer meebheÇoeefÙekeâ leveeke YeÌ[keâeveskeâer pe™jle cenmetme nesieer, kes cegme}ceeveesbkeâer Deesj FMeeje keâj osbies efkeâ kes ieesnlÙee keâjjns nwb~ 8 efomebyej 1893 keâes DeheveskeeÙemejeÙe }e@[& }wb[dme[e@Gves keâes he$e ef}KelesngS cenejeveer efkekeäšesefjÙee ves keâne Yeer Lee efkeâYeejle cesb meebheÇoeefÙekeâ leveeke kesâ ef}S cegme}ceeveesbÉeje ieesnlÙee keâes keâejCe keäÙeesb yeleeÙee peejne nw, peyeefkeâ Fmemes keânerb yeÌ[s hewceeves hejieesnlÙee lees nce keâjles nwb~ cegpeHeâdHeâjhegj cesbSkeâ jw}er keâes mebyeesefOele keâjles ngS ieebOeer vesYeer keâne Lee efkeâ peye nce DebieÇspeesb Éeje keâerpeeves kee}er ieesnlÙee hej jeskeâ venerb }ieemekeâles lees cegefmueceesb keâes Fmekesâ ef}S oes<ekeâwmes osb~ Fve ceeÙeveesb cesb Deepe osMe cesb yeerHeâkeâes }skeâj pees efkekeeo Ûe} jne nw, GmekeâerpeÌ[esb cesb DeewheefvekesefMekeâ keâtšveerefle Leer~ efnbotDeewj cegefmueceesb kesâ yeerÛe veHeâjle kesâ yeerpe yeesveskeâer keâesefMeMesb Leerb~ hej Deepe efpeme lejn kesâne}ele efveefce&le nes ieS nwb, Gvecesb lees nmejleceesneveer keâes Yeer MeeÙeo Mekeâ keâer vepej mesosKee peelee~ (}sKekeâ keefj… he$ekeâej nwb~ ÙesGvekesâ efvepeer efkeÛeej nwb)

osMe ie=nÙegæ Deewj Deeheelekeâe} keâer...

efMe#ee Deewj %eeveefMe#ee ceeveke kesâ Deblece&ve keâe Skeâ Ssmee Yeeke nw, Skeâ Ssmeer DevegYetefle nw

efpememes nceeje kele&ceeve ner venerb Yeefke<Ùe Yeer pegÌ[e neslee nw~ Fme efMe#ee kesâ mebyebOecesb nceejs $e+ef<eÙeesb ves yengle efÛebleve efkeâÙee nesiee, ke<ee&s lekeâ Gvnesbves keâeÙe& efkeâÙeenesiee Deewj Gme hej ienjs MeesOe efkeâS nesbies, leye peekeâj Skeâ efveefMÛele ceeie&efvekeâ} heeÙee nesiee~ Fme meboYe& cesb Ùen meesÛeves kee}er yeele nw efkeâ nceejs GvecenevegYeekeesb ves keäÙee mecePekeâj Ssmee efveCeNÙe ef}Ùee nesiee efkeâ yeÌ[s-yeÌ[s jepeeDeesbkeâer DeebKeesb kesâ leejs jepekegâceej nesb Ùee megKe-megefkeOeeDeesb Deewj kewYekeesb cesb jnves kee}s}esie nesb Ùee efHeâj TbÛeer ceÙee&oeDeesb cesb jnves kee}s }esie, Gve meYeer keâes ieg®kegâ}cesb peekeâj ner efMe#ee heÇehle keâjveer ÛeeefnS~ DeeefKej keâesF& lees keâejCe nesiee, Fvemeye yeeleesb keâe~ keäÙeesb jepekegâceejesb kesâ ef}S Yeer pebie}esb cesb peekeâj ieg®kegâ} keâerkegâefšÙee cesb yew"keâj efMe#ee }sves keâer Ùeespevee Gve }esieesb ves yeveeF& Leer~ nce meYeerpeeveles nwb efkeâ nceejs ceveeref<eÙeesb kesâ Gme efÛebleve keâe heefjCeece Yeer keâeHeâermekeâejelcekeâ ™he cesb heÇkeâš ngDee~ pees Ùegkee ieg®Deesb keâer kegâefšÙee mes %eeve heÇehlekeâj meceepe kesâ yeerÛe DeeS, kes DeÆgle heÇefleYee kesâ Oeveer Les~ kes kesâke} ieefCele,Fefleneme Deewj Yetiees} keâer yeelesb ner venerb keâjles Les, yeefukeâ peerkeve kesâ jnmÙeesbDeewj leLÙeesb keâe Yeer Gvnsb yeÌ[e ienje %eeve Lee~ Deepe kesâ oewj cesb Yeer }esie KetyeheÌ{les nwb~ Ssmes }esie SceS Deewj heerSÛe[er keâj }sles nwb, TbÛeer ef[efieÇÙeeb hee }slesnwb, }sefkeâve Gvekeâe DeOÙeÙeve #es$e efkeâmeer Skeâ efke<eÙe lekeâ ner meerefcele neslee nw~Deepe efkeMkeefkeodÙee}Ùe kee}s Yeer heerSÛe[er Deewj [eref}šd keâer ef[efieÇÙeeb Gmeer efke<eÙecesb heÇoeve keâjles nwb, efpemecesb Deeheves SceS efkeâÙee nw~ Ùen lees Skeâ yebOeve mke™henw~ Deepe nceves mebhetCe& peerkeve keâes Skeâ meerefcele oeÙejs cesb yeebOe ef}Ùee nw~ ncemeowke Skeâ efke<eÙe keâer ner yeelesb keâjles nwb~ nceves Deheves Ûeejesb Deesj Skeâ Iesje yeveejKee nw Deewj Gmekesâ yeenj Peebkeâvee ncesb GefÛele venerb }ielee~ meÛe lees Ùen nwefkeâ Fme Iesjs kesâ yeenj ve lees nce peevee Ûeenles nwb Deewj ve ner Gmekesâ yeejs cesb kegâÚpeevevee Ûeenles nwb~ Ssmes }esie efmeHeâ& Deheves efke<eÙe hej ner yeele efkeâÙee keâjles nwb,keäÙeesbefkeâ Ùeneb nceeje Skeâ oeÙeje yevekeâj jn peelee nw Deewj nce kenerb lekeâ meerefceleneskeâj jn peeles nwb~ Deye heÇMe> Ùen nw efkeâ keäÙee nceeje peerkeve oeÙejs cesb meerefcelenesves ÙeesiÙe nw? keäÙee nceejs peerkeve keâe ke=lle Flevee Úesše nw?

(he=‰ 1 keâe Mes<e ..)kebMepe—yeÇeåceCe keie& kesâ }esie

meeke&peefvekeâ ™he mes osMe keâer leerve ÛeewLeeF&Deejef#ele (3/4) Deeyeeoer kesâ mebkewOeeefvekeânkeâesb keâes meebhe keâe Heâve mecyeesefOele keâjkesâkegâÛe}ves keâer yeele keânles nwb~ cevegkeeoer leLeekeâe@hee&sjsš ceeref[Ùee Ssmeer DemebkewOeeefvekeâKeyej keâes heÇcegKelee mes heÇkeâeefMele Yeerkeâjlee nw~ mejkeâej Ûeghheer meeOes ngS nwb~mebefkeOeeve keâes Oelee yeleekeâj Deej#eCekeâes kegâÛe}ves keâer yeele he{keâj YeerDeejef#ele keie& kesâ }esie Ùee lees YeÙeYeerlenwb Ùee efHeâj Gvekeâes Deheves yen™efheÙesjepevesleeDeesb hej Deefle-DeelceefkeMkeemenw~ keäÙee Fmes mebkewOeeefvekeâ YeejleerÙe}eskeâleebef$ekeâ ieCeleb$e keâne pee mekeâleenw? keäÙee Fve ne}eleesb cesb Yeejle kesâkeâcepeesj leyekesâ kesâ megjef#ele peerefkelejnves keâer DeeMee keâer pee mekeâleer nw?Fmekesâ heerÚs kesâ keâejCe efkeMkemlejerÙeefÛevlee keâe keâejCe yeveles pee jns nwb~

keâejCe pees Yeer nesb }sefkeâve FmemeceÙe osMe kesâ ne}ele Mece&veekeâ DeewjDeece kÙeefòeâ leLee kebefÛele leyekeâesb kesâ ef}ÙesefÛevleepevekeâ nwb~ je<š̂erÙe mkeÙebmeskekeâ mebIeDeLee&led DeejSmeSme Deewj kesâbõ cesb mellee™Ì{YeejleerÙe pevelee heešer& kesâ vesleeDeesb Deewj

cebef$eÙeesb kesâ yeÙeeveesb leLee Gvekesâ kÙeefòeâieleef›eâÙeekeâ}eheesb mes Ssmee heÇleerle neslee nw efkeâDeej#eCe leLee peeleerÙe efnbmee kesâ yenevesosMe keâes ie=nÙegæ cesb Oekesâ}e pee jne nw~meeHeâ leewj hej ne}ele Ssmes vepej Dee jnsnwb efkeâ ie=nÙegæ kesâ yeneves osMe cesb Deeheelekeâe} }eiet keâj kesâ melleeOeejer heešer& cevegkeeoerkÙekemLee }eiet keâjves keâer Deesj DeieÇmejnesleer efoKe jner nw~

iele efoveesb hee_ÛepevÙe cesb ef}Kee ieÙesDemebkewOeeefvekeâ }sKe kesâ }sKekeâ, heÇkeâeMekeâ,cegõkeâ Deewj hee_ÛepevÙe kesâ efke›eâsleeDeesb kesâefke®æ mejkeâej Éeje Fve hebefòeâÙeesb kesâef}Kes peeves lekeâ efkeâmeer heÇkeâej keâer keâevetveerkeâeÙe&keener venerb keâjvee~ meeLe ner meeLeosMeYej cesb DeÛeevekeâ oef}le—Deeefokeemeer}esieesb hej ›eâtjleehetke&keâ DelÙeeÛeejesb Deewjnce}esb cesb ye{eslejer nesvee Deewj ceeref[ÙeeÉeje Ûeghheer, Deeheele keâe} }ieeÙes peeveskeâer DeeMebkeâe keâes YeÙeeken yeveeves keâekeâece keâj jns nwb~ efpemekesâ yeejs cesb kegâÚmeceÙe hetke& Yeepehee kesâ efhele=heg®<e keânspeeves kee}s }e}ke=â<Ce Dee[keeCeer ves YeerDeeMebkeâe peleeÙee r Lee r~ ke äÙee nceHeâeefmemškeeoer }esieesb kesâ vesle=lke cesb Deeheelekeâe} kesâ peguceesb—efmelece keâes Pes}ves kesâef}Ùes lewÙeejer keâj jns nwb?


osMeYeòeâer keâe veeje osves Jeeues DeejSmeSme keâe Deelebkeâer Ûesnje

nw hejvleg yeeo cesb DeefYeveke Yeejle leLeeje<š̂erÙe peeiejCe cebÛe kesâ ef}hle nesves keâeryeele meeceves DeeF&~ Gmecesb heÇ%ee efmebn "ekegâj,keâve&} hegjesefnle Deewj mkeeceer DeefcyekeâevebooskeleerLe& (oÙeevebo heeC[s) efiejÌHeäleej ngS~Ùener ken yece Oeceekesâ Les, efpevekeâer peebÛeMenero nsceble keâjkeâjs keâj jns Les Deewjefpememes DeelebkeâkeeefoÙeesb keâe ken Ûesnje meecevesDeeÙee, efpemekesâ yeejs cesb hen}s meesÛee nervenerb peelee Lee~ }sefkeâve pewmes pewmes peebÛeDeeies yeÌ{leer ieF& hejlesb Keg}leer ie&Fb~ Deiej26/11 kesâ Deelebkeâkeeoer nce}s cesb nscevlekeâjkeâjs Menero ve nesles lees MeeÙeo DeepeDeelebkeâkeeo keâe Ùen mechetCe& vesškekeâ& nceejsmeeceves neslee~ efHeâj Yeer Gvekesâ peeves kesâ yeeoYeer Ùen efme}efme}e ™keâe venerb nw~ Depecesjyece Oeceekesâ keâer peebÛe kesâ heefjCeece nceejsmeeceves nw, efpememes mebIe keâer veerbo njece nesieF& nw~ ieeskee Oeceekeâe (16 Deòeâtyej2009) Fme Oeceekesâ cesb pees 2 kÙeefòeâceejs ieS, kes meveeleve mebmLee kesâ keâeÙe&keâlee&Les, cejves kee}s cee}ieesb[e heeefš} leLeeÙeesiesMe veeÙekeâ Gme meceÙe ceejs ieS Lespeye ken efkemÌHeâesškeâ heoeLe& }skeâj mkeâtšjmes pee jns Les Deewj Gmecesb DeÛeevekeâ Oeceekeâenes ieÙee~ efpeme meceÙe veebosÌ[, keâevehegjleLee ieeskee cesb yece yeveeles Ùee }s peeles ngSÙen }esie nleenle ngS, Deiej Gmeer meceÙenceejer KegefHeâÙee SpesbefmeÙeesb leLee SšerSmeves cegmlewoer mes keâece ef}Ùee neslee lees mechetCe&vesškekeâ& keâe heo&eHeâeMe nes mekeâlee Lee, Ùee

keâce mes keâce efkeâme ceeveefmekeâlee kesâ }esieesbkeâe keâejveecee Lee Deewj efkeâme mlej kesâ }esieFve <e[dÙeb$eesb cesb ef}hle nwb, Ùen meeceves Deemekeâlee Lee~ yeele kesâke} kegâÚ }esieesb kesâhekeâÌ[s peeves Ùee Skeâ [eÙejer cesb kegâÚ veeceef}Kes nesves keâer venerb nw, yeefukeâ Deme}yeele Ùen nw efkeâ Deelebkeâkeeo keâe Ùenefme}efme}e Lece keäÙeesb venerb jne Lee?MeeÙeo Fmeef}S efkeâ nceves Fme efoMee cesbkeâYeer meesÛee ner venerb Lee, efpeme efoMee cesbDeepe ve kesâke} meesÛee pee jne nw, yeefukeâkeâeÙe&vkeÙeve keâjves keâe heÇÙeeme Yeer efkeâÙeepee jne nw~ efvemebosn 26 vekecyej 2008keâes ngkee nce}e Deelebkeâkeeoer nce}e DelÙebleefke[cyeveehetCe& leLee Mece&veekeâ Lee, }sefkeâveGmekesâ yeeo mes Deiej Úesšs-Úesšs ceece}esbkeâer ÛeÛee& ve efkeâ peeÙes lees keâne pee mekeâleenw efkeâ }ieYeie efheÚ}s oes ke<ees&b cesb osMeefkeâmeer yeÌ[s Deelebkeâkeeoer nce}s keâe efMekeâejvenerb ngDee~ keäÙee Fmekeâe Skeâ keâejCe ÙenYeer nw efkeâ Deye Deelebkeâkeeo cesb ef}hle kenÛesnjs meeceves Deeves }ies nwb~

efnvot Deb[jefkeÙej keâer peien }bieesš henvesb: leesieefÌ[Ùee}KeveT : efnvot Oece& cesb heeMÛeelÙe

mebmke=âefle kesâ heÇYeeke keâes otj keâjves keâerefoMee cesb Skeâ Deewj keâoce yeÌ{eles ngSDeepe efkeefnhe heÇcegKe heÇkeerCe leesieefÌ[Ùee vesHeâjceeve peejer efkeâÙee efkeâ Deye mes efnvotDeb[jefkeÙej keâer peien }bieesš henvesb~

peuo ner efkeefnhe osMe kesâ meYeer MenjesbDeewj keâmyeesb cesb heeMÛeelÙe ef[ÌpeeFve kesâDeb[jefkeÙejesb keâer nes}er pe}eÙesieer, efpemecesyeÌ[er mebKÙee cesb ÙegkeeDeesb kesâ Meeefce} nesveskeâe Devegceeve nw~

Ùes Yeer keâÙeeme }ieeS pee jns nwb efkeâpees mkesÛÚe mes Deheves Deb[jefkeÙej keâerDeengefle venerb osiee Gmekeâe Debleke&Œe peyejvemejsDeece Gleej keâj Deefie> cesb efkemeefpe&le keâjefoÙee peeSiee~

‘Deb[jefkeÙej ojDeme} F&meeF&efceMevejerpe keâe efnbogDeesb kesâ efKe}eHeâ Skeâ<eCeÙeb$e nw~ Fmekeâes henveves mes ner efnbogDeesbkeâer pevemeBKÙee oj }ieeleej Iešleer peejner nw~ Fmes ‘Deb[jefkeÙej pesneo’ keânles

nwb~ nceejs Éeje efkeMes<e leewj mes ef[ÌpeeFve}bieesš henveves mes nj efnvot keâce mes keâce4 yeÛÛes hewoe keâjsiee,’ leesieefÌ[Ùeepeer vesieke& mes Skeâ }bieesš Deheveer Oeesleer kesâ Thejhenveles ngS ncesb yeleeÙee~ leerKeer efceÛeer&Deheves meYeer hee"keâesb keâe Dee£eve keâjleer nwefkeâ Fme DeefYeÙeeve cesb yeÌ{-ÛeÌ{ keâj efnmmee}sb~ Ssmes meceÙe cesb peye Keeves keâer ÛeerÌpeesb kesâoece Deemeceeve Út jns nesb, keâesF& HeâÇer cesbkegâÚ Yeer os, lees Ùes meesÛekeâj }s }sveeÛeeefnS- ‘Yeeieles Yetle keâer }bieesš Ye}er~’

cegukeâ cesb peye Yeer keâesF&Deelebkeâkeeoer nce}e ngDee Gmekeâe FuÌpeeceDeeBKe yebo keâjkesâ cegme}ceeveesb kesâ mej LeesheefoÙee ieÙee, }sefkeâve peye nkeâerkeâle meecevesDeeF& lees Gve Deelebkeâkeeoer nce}esb kesâ heerÚsSsmes }esieesb keâe neLe veÌpej DeeÙee peesDeheves De}ekee efkeâmeer otmejs keâes osMeYeòeâmecePeles ner venerb nwb~ Ùener mebIe heefjkeej ÙesheneÌ[e heÌ{lee jnlee Lee efkeâ nj cegme}ceeveDeelebkeâkeeoer venerb neslee, }sefkeâve efpelevesYeer Deelebkeâkeeoer nwb meye cegm}ceeve nwb~ Ssmee}ie jne Lee efkeâ mebIe heefjkeej kesâ ef}Smeele Ketve ceeHeâ nw Deewj mebIe heefjkeej mesmeefš&efHeâkesâš ef}S efyevee keâesF& Yeer YeejleerÙeosMeYeòeâ nes ner venerb mekeâlee, }sefkeâve peyepeeBÛekeâer efoMee yeo}er lees Deelebkeâkeeoernce}esb kesâ heerÚs Ssmes Ssmes Ûesnjs veÌpej Deeves}ies, pees mebIe kesâ yengle ner keâjeryeer ceevespeeles Les. otmejesb keâes osMe Yeefòeâ keâe DeeF&veeefoKeeves kee}s mebIe keâes peye Deelebkeâkeeo kesâDeeF&ves cesb Dehevee Ûesnje veÌpej Deeves }ieelees ken efle}efce}e G"e Deewj Deye kencegukeâ kesâ efnvot YeeFÙeesb keâes iegcejen keâjves}iee nw. mebIe efnvot YeeFÙeesb keâes mecePeevescesb }iee nw efkeâ mebIe kesâ }esie kegâÚ Yeer keâjsbGvekesâ efKe}eÌHeâ keâejkeeF& venerb keâer peemekeâleer, Fmeef}S kesâ mebIe hej keâejkeeF& keâecele}ye efnvot Oece& hej nce}e nw~ yenjne},Deepe kesâ Fme mebef#ehle }sKe cesb cewb Dehevesefnvot YeeFÙeesb Deewj hee"keâesb kesâ meeceves LeesÌ[sMeyoesb cesb kes IešveeÙesb meeceves jKevee Ûeenleentb, efpeve mes yeej-yeej nceejs osMe keâespetPevee heÌ[e~ DeYeer ÛeÛee& kesâke} Gvekeâerefpevekeâer peebÛe keâe efve<keâ<e& meeceves DeeieÙee nw Ùee Deelee pee jne nw~ nes mekeâleenw Mes<e IešveeDeesb keâer Yeer veÙes efmejs mesÚeveyeerve nes lees Ssmee ner kegâÚ meecevesDeeÙes~ Ùen kegâÚ efcemee} Fmeef}S efkeânceejer mejkeâejer Deewj KegefHeâÙee SpesbefmeÙeebDeewj efnvot YeeF& yenve Ùes Deboepee keâjmekesâb efkeâ Gve yece Oeceekeâesb kesâ yeeo efkeâve

}esieesb keâes mebosn kesâ DeeOeej hej efiejHeäleejefkeâÙee ieÙee Lee Deewj peye meÛe meecevesDeeÙee lees efkeâvekesâ Ûesnjs meeceves DeeÙes~cee}sieebke Oeceekeâe (8 efmelecyej 2006)37 nleenle Meg™ cesb pees kÙeefòeâ efiejÌHeäleejngS, kes meuceeve ÌHeâejmeer, ÌHeâe®Ìkeâ Deyog}êeceÌKeotceer, jF&me Denceo, vet®}ngoe,Mecmeg}ngoe, Meyyeerj yeerÌ[er kee}s~ yeeokeâer peebÛe : 2008 kesâ cee}sieebke yeceOeceekeâesb cesb efnvot DeelebkeâkeeefoÙeesb kesâ meecevesDeeves kesâ yeeo DevÙe ceece}esb cesb Yeer Mekeâkeâer metF& Yeer efnvot DeelebkeâkeeefoÙeesb hej nerieF&, Fve meye DeelebkeâkeeefoÙeesb kesâ leejefkeâmeer ve efkeâmeer ™he cesb DeejSmeSme mes peeefce}les nwb ~ mecePeewlee SkeämeheÇsme yece Oeceekeâe(18 ÌHeâjkejer 2007) 68 nleenle,DeefOekeâlej heeefkeâmleeveer veeieefjkeâ DeejefcYekeâpeebÛe cesb }Mkeâj leLee pewMe-S-cegncceohej Deejeshe }ieeÙee ieÙee Deewj Fme efme}efme}scesb heeefkeâmleeveer veeieefjkeâ DeÌpecele De}erkeâes efiejÌHeäleej efkeâÙee ieÙee~ yeeo keâer peebÛecesbmeeceves DeeÙee efkeâ Fve IešveeDeesb kesâ heerÚsefnvot Deelebkeâkeeoer nes mekeâles nwb~ Fve Oeceekeâesbcesb pees heæefle heÇÙeesie keâer ieF& nw, kencekeäkeâe ceefmpeo kesâ Oeceekeâesb mes efce}leer ngF&nw~ Fme ceece}s cesb hegef}me keâes DeejSmeSmekesâ heÇÛeejkeâ meboerhe [ebies leLee jecepeer kesâveece meeceves DeeÙes~ cekeäkeâe ceefmpeo Oeceekeâe(18 ceF& 2007) 14 kÙeefòeâÙeesb keâerce=lÙeg DeejcYe cesb mLeeveerÙe hegef}me ves 80cegefmuece Ùegkekeâesb keâes efiejÌHeäleej efkeâÙee DeewjGvemes hetÚleeÚ keâer ieF&, efpevecesb mes 25kÙeefòeâÙeesb keâes efiejÌHeäleej keâj ef}Ùee ieÙee,keâesF& meyetle ve efce}ves hej Fvecesb mes FyeÇenercepegvewo, MegSsye peeieerjoej, Fcejeve KeeveleLee ceewncceo Deyog} nkeâerce FlÙeeefo keâesmecceevehetke&keâ yejer keâj efoÙee ieÙee~ yeeokeâer peebÛe kesâ yeeo pees heefjCeece meecevesDeeÙee ken Fme heÇkeâej nw~ 2010 cesbmeeryeerDeeF& ves Iees<eCee keâer efkeâ ken Fmeceece}s cesb 2 DeefYeÙegòeâesb kesâ yeejs cesb mener

metÛevee osves kee}esb keâes 10 }eKe ®heÙeskeâe Fveece osieer~ efHeâj Fme ceece}s cesbmeboerhe [ebies, jece Ûevõ keâe}efmebiee leLee}eskesâMe Mecee& keâes efiejÌHeäleej efkeâÙee ieÙee~Fvekeâe Yeer efjMlee mebIe mes yeleeÙee peelee nw~ Depecesj MejerÌHeâ Oeceekeâe (11 Deòeâtyej2007) 3 nleenle pewmee efkeâ DeefOekeâebMeyece Oeceekeâesb kesâ yeeo neslee jne nw~ hen}sntpeer, }Mkeâj hej Oeceekeâesb keâe Deejeshe}ieeÙee ieÙee leLee efpeve }esieesb keâes efiejÌHeäleejefkeâÙee ieÙee ken Yeer cegme}ceevener Les, Gvecesb Deyog} nÌHeâerÌpe Meceerce,KeMeerGj&nceeve, Fcejeve De}er Meeefce}Les~ 806 he=…esb hej DeeOeeefjle Deejeshehe$e cesb pees jepemLeeve SšerSme ves S[erMve}ÛeerÌHeâ petef[efMeÙe} ceefpemš̂sš keâer Deoe}lecesb oeefKe} keâer nw, Fmecesb 5 DeefYeÙegòeâesb kesâveece [e}s ieS nwb~ DeefYeveke Yeejle kesâoskesvõ ieghlee, }eskesâMe Mecee& Deewj ÛevõMesKejnwb~ Ùen hegef}me keâer efnjemele cesb nwb, peyeefkeâmeboerhe [ebies leLee jecepeer keâe}emeebiee ÌHeâjejyeleeÙes peeles nwb efpevekeâe mecyevOe DeejSmeSmemes jne nw ~LeeCes yece Oeceekeâe (4 petve 2008)efnvot peve peeie=efle meefceefle leLee meveelevemebmLee Fme Oeceekesâ kesâ heerÚs yeleeF& peeleernwb Deewj jcesMe nvegceble ie[keâjer Deewj cebiesMeefovekeâj efvekeâce efiejÌHeäleej efkeâÙes ieS Les~Fve Oeceekeâesb keâe GösMÙe HeâefÊuce ‘peesOeeDekeâyej’ kesâ heÇoMe&ve kesâ efke®æ efkejesOepeleevee Lee~ keâevehegj leLee veebosÌ[ yeceOeceekesâ (Deiemle 2008) keâevehegj cesbyepejbie o} kesâ 2 meomÙeesb jepeerkeefceßee, Yethesvõ efmebn yece yeveeles meceÙeOeceekeâe nesves mes ceejs ieS Les~ DeheÇw}2006 cesb Sve jepekeâesb[keej Deewj SÛeheevemes veebosÌ[ cesb yece yeveeles meceÙe ceejsieS Les, kes oesveesb Yeer yepejbie o} kesâ Les~cee}sieebke-2 (29 efmelecyej 2008)7 nleenle DeejcYe cesb keâne ieÙee Lee efkeâFme Oeceekesâ cesb Fbef[Ùeve cegpeeefnoerve Meeefce}

(he=‰ 1 keâe Mes<e ..)Skeâ Ssmes hegefueme DeefOekeâejer keâe neLe

nw pees keâYeer Yeer meueece YeeF& kesâ ThejYeues ner kesâme nes peeÙes, uesefkeâve OebOee keâYeeryebo veneR nesves osles nQ~ Ùener Jepen nw efkeâDeepe lekeâ meekeâerveekeâe kesâ meneÙekeâ hegefuemeDeeÙegòeâ efJeYeeie 12, keâesF& ØeefleyebOekeâkeâej&JeeF& veneR keâer ieF& nw Deewj vee ner keâYeerleÌ[erheej keâe Øeesmeerpej ÛeueeÙee ieÙee nes~Ùen megvekeâj yeÌ[e Dee§e]Ùe& ueiee efkeâ Jenkeâewve mee hegefueme DeefOekeâejer nw, pees meueecekesâ heerÚs KeÌ[e nw Deewj ueesieeW keâes efoKeeF&veneR oslee, keâneR mLeeefvekeâ Jeefj‰ hegefuemeefvejer#ekeâ, meneÙekeâ hegefueme DeeÙegòeâ, hegefuemeGheeÙegòeâ Ùee efHeâj nes mekeâle enw efkeâ Dehhejhegefueme DeeÙegòeâ nes? FveceW mes keâewve nw ÙeeDeewj keâesF& nw kewâmes helee Ûeuesiee? osKeveeÙen nw efkeâ Keyej ØekeâeefMele nves hejhegefueme ØeMeemeve efkeâme no lekeâ keâevetveerkeâej&JeeF& keâjves ceW meHeâue nesleer nw, ÙeeefHeâj Fmeer lejn meueece kesâ heerÚs KeÌ[sjnkeâj Dehevee DeeMeerJee&o osleer nw?

lesue ceeefHeâÙee..


yeÛÛeesb kesâ efo}esb cesb cegme}ceeveesb kesâefKe}eHeâ penj Yej jner DeejSmeSme

e fmeæeLe & veiej~ ke äÙeepeieoefcyekeâe hee} kesâ mkeât} cesbcegme}ceevees keâes DeejSmeSme keâerMeeKee cesb peyejomleer }s peeÙeepeelee nw? Fme mekee} ves Ùetheerkesâ hetke& cegKÙeceb$eer hee} keâes meebmelecesb [e} efoÙee nw keäÙeesbefkeâ DeyeÙ e t h e e r mejk e â ej k e â e jepÙeDeuhemebKÙekeâ DeeÙeesie Fme ceece}skeâer peebÛe cesb pegš ieÙee nw~ keâYeerkeâebieÇsmeer veslee jns hee} Deye yeerpesheerkesâ meebmeo nw~

keäÙee nw ceece}e ?Ùetheer kesâ efmeæeLe& veiej cesb

Skeâ cegefmuece kÙeefòeâ ves Deejeshe}ieeÙee nw efkeâ Gmekesâ yesšs keâesefmeæeLe& veiej keâer mkeât} mes G"ekeâjDeejSmeSme kesâ efMeefkej cesb 10mes 17 Dekeäštyej kesâ yeerÛe YespeeieÙee pees efkeâ yeerpesheer meebmeopeieoefcyekeâe hee} kesâ mkeât} cesbDeeÙeesefpele efkeâÙee ieÙee Lee~ cenyetyeDenceo ves yegOekeej keâes efpe}ec e e f p e mš ^ s š D e e w j j epÙ eDeuhemebKÙekeâ DeeÙeesie keâes ef}KeerDeheveer efMekeâeÙele cesb keâne nw efkeâGmekesâ yesšs ieg}Ìpeej Denceo (15)keâes Skeâ efMe#ee efMeefkej kesâ veecehej }s peeÙee ieÙee Deewj kenebGmes DeejSmeSme kesâ efMeefkej cesbSbšer cegefmuece veweflekeâlee efmeKeeF&ieF&~keâ#ee 8 keâe Úe$e nw ieg}peej

ieg}Ìpeej keâ#ee 8 keâe Úe$enw pees Skeâ mLeeveerÙe mejkeâejermkeât} efmeæeLe& veiej cesb he{lee

nw~ Denceo ves keâne efkeâ Gmevesieg}Ìpeej Deewj Deheves oes yeÛÛeesbkeâes mkeât} mes keeheme }s ef}Ùee nw~DeuhemebKÙekeâ DeeÙeesie keâes ef}KeerDeheveer efMekeâeÙele cesb cenyetye vesoekee efkeâÙee efkeâ DeejSmeSme keâermLeeveerÙe Ùetefveš Gmes Heâpeer& veeceefkepeÙe kegâceej mes š^sefvebie cesb }sieF&~ kÙeefòeâ keâe Deejeshe nw efkeâGmekesâ yesšs keâes efMeefkej cesb FmueeceefkejesOeer keâefkeleeÙesB Deewj meeefnlÙeheÌ{eÙee ieÙee~

yeerpesheer veslee peieoefcyekeâehee} keâe nw mkeât}DeejSmeSme ke s â e fpe}e

[eFjskeäšj men heÇÛeej heÇcegKe efkeheg}efmebn ves Fve Deejesheesb keâes ie}leyeleeÙee nw Gvnesbves keâne efkeâ ÙenkegâÚ mLeeveerÙe cegefmuece vesleeDeesbkeâer meeefpeMe nw efpevnesbves je<š^erÙemkeÙeb meskekeâ mebIeb keâes yeoveece

keâjves kesâ ef}S yeÛÛes keâes efMeefkejcesb Yespee Deewj ie}le veece leLeehenÛeeve yeleeF&~ Gvnesbves keâne efkeâyeÛÛes ves Dehevee Heâe@ce& Kego nerYeje Lee~ ieg}Ìpeej kesâ efhelee cenyetyeves yeleeÙee efkeâ ieg}Ìpeej keâesDeejSmeSme kesâ keâwbhe cesb Gmekeâeyeepeej mes 35 efkeâ}esceeršj otjmetÙe& ceneefkeodÙee}Ùe cesb Yespee peesefkeâ yeerpesheer meebmeo peieoefcyekeâehee} keâe nw~

DeejSmeSme keâer [^smehenveekeâj Yespee ieÙee Iejcenyetye ves keâne efkeâ ken Skeâ

cepeotj nw Deewj peye Gmekesâ yesšsieg}Ìpeej ves keâne ken mkeât} kesâSkeâ keâwbhe cesb pee jne nw leesieg}Ìpeej keâes Gmeves 450 ®heSefoS }sefkeâve peye Skeâ nHeâdlesyeeo ken Iej keeheme DeeÙee leesGmeves Skeâ Keekeâer nsuhe hewbš,

meÌHeâso Meš&, keâe}er šesheer henveerLeer Deewj neLe cesb [b[e Lee~ cenyetyeves keâne efkeâ Gmekesâ yesšs keâesDeejSmeSme kesâ }esieesb ves keâwbhe cesbYespee ieÙee~ mkeât} kesâ heÇOeeveeÛeeÙe&jece efceßee keâe keânvee nw efkeâ GvnsbFme yeejs cesb keâesF& peevekeâejervener nw~ mLeeveerÙe meefkeâ&}DeefOekeâejer (Menj) ceesncceoDekeâce} Keeve, ves keâne efkeâieg}Ìpeej keâes vener helee Lee efkeâÙen DeejSmeSme keâe keâwbhe nw }sefkeâveken keneb Deheves leerve oesmleesb kesâmeeLe peevee Ûeenlee Lee, Gmekesâoesmleesb ves Gmemes keâne efkeâ cegefmuecekeâes keneb Devegceefle vener nw Fmeef}SGmeves veece yeo}e~ DeuhemebKÙekeâDeeÙeesie kesâ heÇkeòeâe MeHeâer DeeÌpeceerves keâne efkeâ keâceerMeve FmekeâerpeeBÛe keâjsiee Deewj Fme hej GefÛelekeâej&keeF& keâjsiee~

heejes ves keâne-Mejeye ÚesÌ[ oes, Keój ves keâne-yeerHeâÚesÌ[ oes, Deye yeeyee jeceosJe ves keâne oe} Úes[ oes!

cesje ®ce heeš&vej Yeer iepeye keâekeâcee}er Deeoceer nw~ vekeje$e Kelcenesves keâer KegMeer cesb jele cesb nce oesveesb vesheerves-Keeves keâe heÇesieÇece yevee [e}e~keâcejs cesb cenefHeâ} mepe ieF&~ Ketyepecee jbie peye ÛešeF& hej yew"s nceleerve Ùeej~ cewb, cesje ®ce heeš&vej Deewjkees~ mees[e mes }skeâj heeveer, heveerj lekeâmeye keâe Fblepeece Lee~ oes hewie cesb nerYeeF& meenye šu}er nes ieS~ nceejskeâcejs cesb ie=nmLeer kesâ veece hej TV

Deewj efHeâÇpe kesâ De}ekee yeejeleesb kesâoewjeveesb šsbš neGme keâer kegâÚ keäkeešjh}sšdme Deewj mšer} kesâ i}eme Les~

TV Ûe} jner Leer~ Fmeer yeerÛeTV hej Breaking NewsDeeveer Meg® nes ieF&~ BreakingNews Ùee sie ie g® BabaRamdev mes pegÌ[er Leer~ BabaRamdev nefjÙeeCee kesâ efnmeej cesbefkeâmeer keâeÙe&›eâce cesb ieS Les~ efnmeej}eskesâMeve mes Breaking Ûe}jner Leer efkeâ Baba Ramdevkeâe yeÙeeve, keâne-oe} Keeves mes nesleenw peesÌ[esb keâe oo&~ Baba Ramdev

ves oer }esieesb keâes oe} ÚesÌ[ves keâerme}en~ cesje ®ce heeš&vej hehhet YeerFme News keâes yeÌ[er ner efo}Ûemheerme s osKe jne Lee~ NewsChannel cesb Heâesvees-Heâevees nesves kesâyeeo Gmeves Channel Ûesbpe keâjefoÙee Deewj Movie kee}eChannel }iee efoÙee~ efpeme hejoskeoeme efHeâuce Dee jner Leer~ efHeâucekesâ [e@Ùe}e@ie ves hehhet keâes Mebšer keâjefoÙee~

hehhet ves neLe cesb efie}eme G"elesngS Gmes Ûeejesb lejHeâ mes efveneje~ }e}DeebKe Deewj }jpeleer Deekeepe cesb Gmeves

cegPemes hetÚe efkeâ Ùeej let lees cesjer heejeskeâes peevelee nw vee ? cewbves keâne-nebDeYeer keâ} ner letves Gmemes yeele keâjeF&Leer~ keäÙeesb keäÙee nes ieÙee? Gmeves efHeâjmes efie}eme keâes efveneje Deewj oskeoemekeâe [e@Ùe}e@ie ceeje, yeeyet peer veskeâne-ieebke ÚesÌ[ oes, meye ves keâneheejes ÚesÌ[ oes, heejes ves keâne MejeyeÚesÌ[ oes Deewj Deepe Keój meenyekeânles nwb yeerHeâ ÚesÌ[ oes, yeeyeejeceoske keânles nwb oe} ÚesÌ[ oes,leesieefÌ[Ùee meenye keânles nwb YeejleÚesÌ[ oes, Skeâ efove DeeSiee peyemeye keânsbies ogefveÙee ner ÚesÌ[ oes~

Jeen js osJeveej...(he=‰ 1 keâe Mes<e ..)Gme yeerÛe Skeâ Deefveue veecekeâ

JÙeefòeâ Deheves Yeleerpes kesâ meeLe DeeÙee,Skeâ iueeme Mejyele keâer ceebie keâer~Mejyele heerkeâj ueewš jne Lee leYeerveieervee ieghlee ves Gmemes Skeâ iueemeMejyele kesâ 5 ®heÙes ceebies, DeefveueÙen megvekeâj ›eâesefOele nesles ngS keâneefkeâ leg cegPes veneR peevelee, ¤keâ ceQDeYeer legPes 5 ®heÙes oslee ntb~ Ùenkeânkeâj Jen Jeneb mes Ûeuee ieÙeeDeewj kegâÚ efcevešeW yeeo Jen JeehemeDeekeâj efyevee kegâÚ yeeleÛeerle efkeâSmeerOee ceejvee Meg¤ keâj efoÙee ÙenosKeles ngS Deefveue keâe YeeF& Yeeroew][les ngS DeeÙee Deewj efyevee kegâÚmecePes yetPes veieervee keâes ceejvee Meg¤keâj efoÙee~ Fme PeieÌ[s kesâ yeerÛe ceWveieervee ieghlee keâer helveer Ûeboe ieghleeyeerÛe yeÛeeJe keâjves DeeÙeer lees DeefveueDeewj Gmekesâ YeeF& oesveeW ves Ûeboeieghlee hej Yeer peeveuesJee nceuee efkeâÙee~efpememes Ûeboe ieghlee (ceefnuee) kesâkegâÚ ieghle efnmmes ceW Debo¤veer ceejueieer Deewj Mejerj kesâ keâheÌ[s Yeer GveoesveeW veeceoeX ves KeeRÛekeâj hetjer lejnmes HeâeÌ[ keâj efveJe&Œe keâjves keâeØeÙeeme efkeâÙee~ Jeneb KeÌ[s ueesie leceeMeeosKe jns Les, uesefkeâve Yeues FbmeeveeW keâerDeepe Yeer keâceer veneR nw, Jeneb mes iegpejjns 3-4 ueesieeW ves veieervee ieghleeDeewj Gmekeâer helveer Ûeboe ieghlee keâesGve oesveeW veeceoeX kesâ neLeeW mes Úg]Ì[ekeâjJeneb mes yeenj efvekeâeuee~ oesveeW heerefÌ[le

Jeneb mes peeve yeÛeekeâj meerOes osJeveejhegefueme Leeves hengbÛes~ Jeneb ceewpetohegefueme Gheefvejer#ekeâ ceneosJe YeercejeJeJeuelekeâj mes Iešvee keâer hetjer peevekeâejerueer~ Gmeer Jeòeâ Jeuelekeâj ves Heâesvekeâjkesâ Deefveue Deewj Gmekesâ YeeF& keâeshegefueme Leeves yegueeÙee~ Deheves meecevesKeeueer he[er kegâmeea hej yew"ves keâeskeâne, Jeuelekeâj ves efMekeâeÙelekeâlee&mes hetÚe efkeâ Ùener ueie nQ?efMekeâeÙelekeâlee& ves peye Gve oesveeWYeeF&ÙeeW keâes henÛeevekeâj neb keânves hejJeuelekeâj ves efMekeâeÙelekeâlee& keâes otjyew"ves keâes keâne Deewj efMekeâeÙelekeâlee&hej peeveuesJee nceuee keâjves JeeuesDehejeefOeÙeeW keâes efye"ekeâj Iej JeeueeWkeâe neueÛeeue Ssmes hetÚ jns Les~ pewmesDehejeOeer Gvekeâe keâesF& efjMlesoej nes~efMekeâeÙelekeâlee& ves peye Fme yeele keâeefJejesOe efkeâÙee lees Jeuelekeâj [ebškeâjÙen keânles nQ efkeâ legce lees otmejs jepÙeÙet.heer. kesâ nes Deewj Ùes ueesie ÙeneR kesâjnves Jeeues ueesie nQ?

keäÙee Yeejle osMe kesâ mebefJeOeeveceW Ssmee Yeer keâeÙeoe nw efkeâ SkeâjepÙe keâe Deeoceer otmejs jepÙe ceWpeeS lees Gve hej nesves Jeeues DelÙeeÛeejkeâes hetjer lejn mes menve keâjs DeewjDehejeefOeÙeeW kesâ efKeueeHeâ keâesF& keâevetveerØeefleef›eâÙee ve nes? Jeuelekeâj ves SsmeekeäÙeeW keâne? Fmekeâer keäÙee Jepen nesmekeâleer nw~ keâneR Ssmee lees veneR JeuelekeâjØeebleJeeoer efveieen mes veieervee ieghleeDeewj Gvekeâer helveer keâes osKe jns nQ~

(he=‰ 1 keâe Mes<e ..) Fme yeele mes MeeÙeo ceesyeerve

Deheveer yeÌ[er yesF&ppeleer mecePe yew"eFmeefueS keâer ceesyeerve Gme Fueekesâ ceWDeheves Deehekeâes Gme PeesheÌ[heóerkeâe Skeâ yeÌ[e ÛeefÛe&le iegb[e mecePeleenw Deewj Gmeves Gme ceefnuee mes yeÌ[erMece&veekeâ MeyoeW keâe Fmlesceeue keâjlesngS ceefnuee kesâ meerves hej Oekeäkeâeceejkeâj Gmes keäÙee keâjvee nw? keâjs? Ssmee keânkeâj ceesyeerve ves jemles hejefiejer ngF& jsleer meeHeâ keâjves mes ceveekeâj efoÙee~ efMekeâeÙelekeâlee& osJeveejhegefueme Leeves ieF& lees efmeHe&â SkeâDeoKeuehee$e Sve.meer. ueer ieF& Deewjve lees ceesefyeve keâes yegueeÙee ieÙee Deewjvee ner efMekeâeÙelekeâlee& keâer hetjer yeelemegveer ieF&~ efoveebkeâ 3-08-2015kesâ jespe efMekeâeÙelekeâlee& Skeâ efueefKeleefMekeâeÙele keâjves hej heefjceb[ue ›eâ.6 kesâ hegefueme GheeÙegòeâ ves meejernkeâerkeâle keâes megveves, mecePeves kesâyeeo ceesyeerve hej 354, 506,504 kesâ lenle iegvne ope& keâjveskeâe DeeosMe osJeveej hegefueme keâes efoÙeeieÙee~ uesefkeâve Dee§eÙe& keâer yeele leesÙen nw efkeâ osJeveej hegefueme efvejer#ekeâheešerue Deewj hegefueme Gheefvejer#ekeâkeâesUer kesâ yeejs ceW keâne peelee nw efkeâ

jsleer ceeefHeâÙee keâes...Ùen oesveeW DeefOekeâeefjÙeeW kesâ ceoo mesceesyeerve keâe DeJewOe jsleer, KeÌ[er, Yetmee,meerceWš Deewj efceóer keâer Yejveer keâekeâece Deepe Yeer KeguesDeece Ûeue jnenw~ mLeeveerÙe ueesieeW keâer efMekeâeÙele kesâyeeo Deepe Yeer ceesyeerve heešerue DeewjkeâesUer keâer ceoo mes OebOee keâj jnenw~ keäÙee ceesyeerve keâe Ùen DeJewOeOebOee yebo nesiee? efMekeâeÙelekeâlee& keâekeânvee nw efkeâ heešerue Deewj keâesUermeenye ves ner ceesefyeve mes Ùen keânkeâjefMekeâeÙelekeâlee& ceefnuee kesâ efKeueeHeâSkeâ efueefKele le›eâej Depe& keâjeÙeenw~ GmeceW ceefnuee kesâ efKeueeHeâ FleveeefueKee ieÙee nw efkeâ Jen [e@. peeefkeâjngmewve veiej ceW Ûejme, ieebpee, DeHeâerce,ieo&, JeeF&švej, Sce.[er. pewmeer DeceueerheoeLe& keâe OebOee keâF& meeueeW mes keâjjner nw, Ùeefo Ùen yeele melÙe nw leesosJeveej hegefueme ves DeYeer lekeâ pejerveDeKlej Keeve efMekeâeÙelekeâlee& hej Deepelekeâ keâevetveer keâej&JeeF& hej keäÙees veneRkeâer? Ùee Fme efJe<eÙe ceW Úeveyeerve keäÙeeWvenerb keâer ieF&~ Fmemes helee Ûeuelee nw efkeâefMekeâeÙelekeâlee& kesâ efKeueeHeâ Pet"erefMekeâeÙele FmeefueS keâjeF& ieF& leeefkeâefMekeâeÙelekeâlee& ceesyeerve kesâ DeJewOeOebOes keâes yebo keâjeves kesâ efueS DeewjkeâneR hegefueme efJeYeeie ceW ve peeS~


oeojer ces b pees kegâÚ ngDee Lee, velees cenpe Skeâ efkeÛe}ve Lee Deewj SkeâDe}ie-Le}ie Iešvee~ ieeÙe keâe ceebmeKeeves keâe Pet"e Deejeshe }ieekeâj,oeojer kesâ Skeâ ieebke ces b ceesncceoDeKe}ekeâ keâer YeerÌ[ Éeje heerš-heerškeâjnlÙee keâj efoS peeves kesâ yeeo mes,ieesnlÙee kesâ yeneves mes efkeâS pee jnsSsmes nce}esb keâer yeeÌ{ ner Dee ieÙeer nw~Fmeer efme}efme}s keâer Skeâ keâÌ[er kesâleewj hej efnceeÛe} heÇosMe kesâ efmejceewjefpe}s ces b cekesefMeÙees b keâes }s pee jnsSkeâ š^keâ hej nce}e keâj, 20 ke<eer&Ùeveesceeve keâer nlÙee keâj oer ieÙeer~ FmekesâHeâewjve yeeo TOecehegj ces b, keâMceerjIeešer mes keâesÙe}e }s pee jns Skeâš^keâ hej Deeie kesâ peefjS nce}e efkeâÙeeieÙee~ Fme nce}s ces b pe}ves kesâ Ûe}les23 ke<eer &Ùe peeefno Keeve keâer ceewlene s ieÙee r ~ Ùen nce}e Yee r FmeogYee&keveehetCe& DeHeâkeen kesâ Heâw}eS peeveskesâ Ûe}les ngDee Lee efkeâ Gmeves oesieeÙes b ceejer Leer b~

Fve nlÙeeDeesb kesâ De}ekee cewvehegjerces b ieesnlÙee kesâ ner Deejeshe ces b GieÇYeer Ì[ ves oes cegme}ceevees b keâes heerš-heerškeâj, ceewle kesâ ojkeepes hej hengbÛeeefoÙee~ yeeo cesb Ùen meÛeeF& meecevesDeeÙeer efkeâ Gvnsb Skeâ efnbot heefjkeej vesDeheveer cejer ieeÙe, Kee} Gleejkeâjef"keâeves }ieeves keâe keâece meew bhee Lee~Gmekesâ yeeo Gllej heÇosMe kesâ neryenjeFÛe efpe}s ces b Skeâ cege fmueceveewpekeeve, DeHeâmej keâes Skeâ Yeer Ì[ vesheerš-heerškeâj DeOeceje keâj efoÙee~Gmekeâe keâmetj Flevee Lee Gmekesâ heemeyew} keâer Kee} Leer, pees Gmeves {es}keâer cejccele kesâ ef}S Kejeroer Leer~efke[byevee Ùen nw efkeâ DeHeâmej DeewjGmekesâ ÛeÛesjs YeeF& keâes ieesnlÙee efvejesOekeâkeâevetve kesâ lenle pes} Yespe efoÙeeieÙee, peyeefkeâ Gme hej nce}e keâjveskee}esb keâes efiejHeâdleej lekeâ venerb efkeâÙeeieÙee nw~

Ùes efmeHeâ& yeÌ{leer Demeefn<Ceglee kesâGoenjCe venerb nwb yeefukeâ cegefmuecemecegoeÙe keâes efveMeevee yeveekeâj efheÚ}skegâÚ Deme&s mes }ieeleej Ûe}eS pee jnskeâefLele ieesnlÙee-efkejesOeer DeefYeÙeeve kesâkegâHeâ} nwb~ heerÚs nceves efpeleveer YeerIešveeDees b keâe efpe›eâ efkeâÙee nw GvemeYeer cesb, ieesnlÙee kesâ efkejesOe kesâ veecehej efpeve }esiees b keâes ceeje ieÙee nw ÙeeIeeÙe} efkeâÙee ieÙee nw, meye kesâ meye

Devegceevele: 53 }eKe Deekeeje cekesMeernwb efpeveces b ieeÙe, Yesbme leLee meeb Ì[Meeefce} nwb~ Yeepehee-Meeefmele jepÙees bces b otOe osvee yebo keâj Ûegkeâer ieeÙees b keâeskeâešves hej heÇefleyebOe }iee nesves keâeveleerpee Ùen ngDee nw efkeâ keneb kesâefkeâmeeveesb keâes Fme lejn kesâ DevegheÙeesieercekesefMeÙees b keâes yesÛeves pees Yeer Lees Ì[er-yengle DeeÙe nes mekeâleer Leer, GmemeskebefÛele keâj efoÙee ieÙee nw Deewj GvnsbFve cekesefMeÙees b keâes Deekeeje yeveekeâjÚes[vee heÌ[ jne nw, efpememes Ùes cekesMeerYetKees b cejles nwb~ }sefkeâve, ieesYeefòeâ keâeefoKeekee keâjves kee}esb keâes Fme meyekeâerkeâesF& hejkeen ner venerb nw, keäÙees befkeâFleves Deekeeje cekesefMeÙeesb keâe hesš Yejveshej 100 ®0 heÇefle cekesMeer heÇefleefovekeâe KeÛee& DeeS leye Yeer, Fme hejmee} cesb keâce mes keâce 20,000keâjes Ì[ ®0 keâe KeÛee& keâjvee nesiee~

ieeÙe leLee DevÙe cekesefMeÙees b keâeskeâešves hej osMe kesâ hewceeves hej heÇefleyebOeefkeâmeer lejn mes venerb }ieeÙee pee mekeâleen w~ ieeÙe keâe s ne fLeÙeej yeveekeâjDeuhemebKÙekeâesb kesâ efKe}eHeâ Ie=Cee Heâw}evescesb }ies meebheÇoeefÙekeâ efke<e-keceve keâjveskee}esb keâer keâeš keâjves kesâ ef}S, Skeâkeâejiej DeefYeÙeeve ÚsÌ[vee pe™jer nw~

Fme efkeIešvekeâejer efnboglkekeeoerSpesb[e kesâ peefjS pevelee keâer pke}blemecemÙeeDeesb keâer Deesj mes OÙeeve yebševeskeâer keâesefMeMe keâer pee jner nw, pewmesoe} kesâ Deveehe-Meveehe lejerkesâ mesyeÌ{s ngS oece, Kesleer keâe mebkeâš Deewjjespeieej kesâ Iešles ngS Dekemej~ peveleekesâe iees}yebo keâjvee nesiee leeefkeâ FveefkeIešvekeâejer njkeâlees b keâes ®keâkeeÙeepee mekesâ Deewj pevelee Deheves peerkevekeâer keemleefkekeâ mecemÙeeDeesb hej DeheveeOÙeeve kesâbefõle keâj mekesâ~

ieesnlÙee kesâ cegös hej DeejSmeSme Deewj Yeepehee keâe heeKeb[ mkele: mhe<š nw-keâjele

cegme}ceeve nwb~ Ùes IešveeSb ke<ee& s b mespeejer DeejSmeSme heÇeÙeesefpele heÇÛeejDeefYeÙeeve keâe ner veleerpee nwb~ lejn-lejn keâer ‘‘ieesj#ee’’ keâcesefšÙees b leLeemebie"vees b keâe kegâkegâjceglles keâer lejnHeâw} peevee, Fmeer Ie=Cee cegefnce keâerDeefYekÙeefòeâ nw~ efkeMke efnbot heefj<eo vesefheÚ}s mee} Deheves mkeCe&peÙebleer ke<e&cesb Skeâ osMekÙeeheer DeefYeÙeeve keâe S}eveefkeâÙee Lee, efpemecesb ieesnlÙee kesâ cegös keâesYeer heÇcegKelee mes jKee ieÙee Lee~

ieesnlÙeeefkejesOeer DeefYeÙeeve GmemeebheÇoeefÙekeâ efkeÛeejOeeje keâe ner efnmmeenw, efpemes cegme}ceeveesb keâes efnbogDeesb leLeeGvekesâ Oeeefce&keâ efkeMkeemeesb keâe ogMceveyeveekeâj hesMe keâjves kesâ ef}S ner ieÌ{eieÙee nw~ceekeâhee kesâ hetke& cenemeefÛeke heÇkeâeMekeâejele keâe mlebYe ‘}eskeâ }nj'

heebpeÛevÙe cesb ne} ner cesb heÇkeâeefMele}sKe cesb pees Ùen keâne ieÙee nw efkeâ kesoesbcesb ieesnlÙee keâjves kee}s kesâ heÇeCe ef}Speeves keâe heÇekeOeeve nw, DeejSmeSmekeâer efkeÛeejOeeje kesâ ner lekeâ& keâe efkemleejnw~

Fmeer heÇkeâej, peye nefjÙeeCee kesâYeepeheeÙeer cegKÙeceb$eer ceveesnj}e} Keójmeeke&peefvekeâ ™he mes Ùen S}eve keâjlesnwb efkeâ cegme}ceeve Fme osMe cesb leYeerjn mekeâles nwb, peye ieesceebme KeeveeÚesÌ[ osb, lees ken Fmeer keâe meyetle hesMe

keâj jns nesles nwb efkeâ efnboglkekeeoervepeefjS mes cegme}ceeveesb kesâ meeLe yejeyejkesâ veeieefjkeâes b kee}e yelee&ke efkeâÙee nervenerb peelee nw~

}eskeâmeYeeF& Ûegveeke kesâ Deheves heÇÛeejDeefYeÙeeve kesâ oewjeve Kego heÇOeeveceb$eervejs bõ ceesoer leLeekeâefLele ‘‘ieg}eyeer›eâebefle’’ keâe Meesj ceÛeeÙee Lee Deewjpeeve-yetPekeâj Yewbme kesâ ceebme keâes ieesceebmemes ieñïceñï keâjles ngS, osMe mes ceebmekesâ yeÌ{les efveÙee&le keâes nce}s keâe efveMeeveeyeveeÙee Lee~

kesâbõ ces b ceesoer keâe jepe keâeÙecenesves kesâ yeeo mes ner osMe Yej cesbDeejSmeSme leLee Gmekesâ Deveskeâeveskeâyeepet, nceejs meceepe keâe mebheÇoeÙeerkeâjCekeâjves leLee meebheÇoeefÙekeâ DeeOeej hejGmekeâe hegveie&"ve keâjves ces b pegšs ngSnwb~ Fme meebheÇoeefÙekeâ heefjÙeespevee kesâmelele ™he mes Ûe} jns nesves leLeeienjeF& lekeâ hengbÛee efoS peeves keâehelee, Fme ceece}s cesb hegef}me, heÇMeemeveDeewj Ùeneb lekeâ efkeâ vÙeeÙeheeef}keâe lekeâkeâe efpeme lejn keâe kÙekenej osKeves keâesefce} jne nw, Gmemes }ie peelee nw~efcemee} kesâ leewj hej cewvehegjer cesb cejerieeÙe keâer Kee} Gleejves kee}s cegme}ceeveesbkeâes, meebheÇoeefÙekeâ YeekeveeSb Ye[Ìkeâeveskesâ Deejeshe cesb efiejHeâdleej efkeâÙee ieÙeenw~ GOej efnceeÛe} heÇosMe keâe neF&keâesš& lees kesâbõ mejkeâej mes leerve cenerves

kesâ Deboj Fme hej efkeÛeej keâjves kesâef}S keânves keâer no lekeâ Ûe}e ieÙee nwefkeâ osMe kesâ hewceeves hej ieeskeâMeer Deewjieesceebme Ùee ieesceebme Glheeoesb keâer efye›eâerhej heeyeboer }ieeves keâe keâevetve yeveeÙeepeeS~

yenjne}, meyemes Kelejveekeâ Ùennw efkeâ cegefmuece DeuhemebKÙekeâesb hej Fmelejn kesâ meesÛes-mecePes nce}esb kesâ meeceves,veeieefjkeâesb kesâ ™he cesb Gvekesâ DeefOekeâejesbkeâer j#ee keâjves cesb Deewj Gvekesâ meeLeyejeyej kesâ veeieefjkeâesb pewmee me}tkeâ keâjvescesb Meemeve efkeHeâ} nes peelee nw~ Fvence}esb kesâ heerÚs Fmekeâer meesÛeer-mecePeerkeâesefMeMe nw efkeâ hejebhejeiele ™he mescekesefMeÙeesb kesâ kÙeeheej leLee ÛeceÌ[s kesâkeâejesyeej ces b }ies, oefmeÙees b npeejcegme}ceeveesb keâer jespeer-jesšer hej kegâ"ejeIeeleefkeâÙee peeS~ Fme cegefnce keâer Deie}erÛeesš, heMegDeesb keâer Kee} Gleejves DeewjÛeceÌ[e keâceeves kesâ keâece cesb }ies oef}leesbhej heÌ[sieer~

ieesnlÙee kesâ cegös hej DeejSmeSmeDeewj Yeepehee keâe heeKeb[ mkele: mhe<šnw~ Fmekeâe cegme}ceevees b kesâ efKe}eHeânefLeÙeej kesâ ™he cesb Fmlescee} keâjvescesb Gvnsb ve lees efkeâmeeveesb keâer hejsMeeefveÙeesbmes keâesF& Heâkeâ& heÌ[lee nw Deewj veDeekeeje cekesefMeÙeesb keâer yesefnmeeye yeÌ{leerme bKÙee mes~ 2012 keâe r ceke sMee rpeveieCevee kesâ Devegmeej, osMe ces b


meebmele cesb nw ceesoer mejkeâej

[e@. censMe heefjce}ceesoer mejkeâej kesâ meeceves mebkeâš keâer

IeÌ[er nw~ Skeâ lejHeâ ceevemetve keâe keâcepeesjnesvee Deewj otmejer lejHeâ Decesefjkeâer mesbš^}efjpeke& Heâs[j} yewbkeâ(Heâs[) Éeje Deeieeceer16 Skeb 17 efmelecyej keâes nesves kee}eryew"keâ cesb yÙeepe oj yeÌ{eves keâer DeeMebkeâenw~ Fve oesveesb keâejkeâesb kesâ keâejCe FmenHeâdles yeepeej cesb keâeHeâer GLe}-hegLe}osKeer pee mekeâleer nw~ Heâs[ Ùeefo yÙeepeojsb yeÌ{eves keâe Heâwme}e keâjlee nw, leesieêesye} mlej hej meesves keâer keâerceleesb cesblespe efiejekeš Dee mekeâleer nwb~ Skeämehešdme&keâe ceevevee nw efkeâ Ssmee nesves hej Iejs}tceekeâ&sš cesb meesvee 2000 ®heS heÇefle10 ieÇece lekeâ memlee nes mekeâlee nw~Fmekesâ De}ekee Fbheesš& [dÙetšer cesb keâšewleerkeâer Gcceero, ieesu[ ceesvesšeFpesMeve mkeâerceDeewj Ûeerve mes Iešleer ef[ceeb[ meesves keâerkeâerceleesb hej oyeeke yevee mekeâles nwb~ Meg›eâkeejkeâes efo}êer mej&eHeâe yeepeej cesb meesvee26,460 ®heS heÇefle 10 ieÇece hejLee~ Ùeeveer Ùes oece 25 npeej mes veerÛesDee mekeâles nwb~ ceõeme pkes}me& Sb[ [eÙeceb[ceÛe& s bš Smeese fmeSMeve kesâ heÇ se fme[s bšpeÙebleer}e} pes Ûes}êeveer ves yeleeÙee efkeâieesu[ ceesvesšeFpesMeve mkeâerce mes Iejesb cesbjKee meesvee yeenj DeeSiee, efpememes ieêesye}ceekeâ&sš cesb ef[ceeb[ Iešsieer Deewj keâerceleesb cesbefiejekeš DeeSieer~ Ssmee nesves hej pkes}me&keâer efye›eâer yeÌ{sieer Deewj keâceeF& FpeeHeâenesiee~ Fmekesâ De}ekee osMe hej SkeâDeewj mecemÙee ceb[je jner nw, ken nwhesÙepe} keâer mecemÙee~ keâce yeeefjMe mesÙen lees leÙe nw efkeâ }esieesb ves heeveer keâeDehekÙeÙe keâce venerb efkeâÙee nw~ npeejesbveejesb kesâ yeeo Yeer heeveer kesâ DehekÙeÙekeâjves cesb efkeâmeer heÇkeâej keâer }ieece venerb}ieeF& pee mekeâer nw~ ceevemetve ves peesDeeceo efoKeeF& Leer, ken Deye hetjer lejnmes YeÇce meeefyele ngDee nw~ Fmeef}S osMe

cesb heerves kesâ heeveer keâe mebkeâš ceb[jeves}iee nw~ }esie Fmemes DeYeer Ye}s nerDevepeeve nesb, hej ieceer& kesâ hen}s heeveerkeâes }skeâj nesves kee}er pebie ner yelee osieerefkeâ Ùen mecemÙee efkeâleveer efkekeâje} meeefyelenesieer~ cenbieeF& hej efkeâmeer lejn keâe DebkegâMeve nesves kesâ keâejCe }esie heeveer kesâ ef}S$eeefn-$eeefn keâjsbies, Ùen leÙe nw~ osMe kesâef}S Ùen DeYeer Deefie>hejer#ee keâe oewj nw~

Decesefjkeâer mesbš^} yewbkeâ (Heâs[) keâervepej YeejleerÙe yeepeej hej nw~ ken YeejleerÙeDeeefLe&keâ leb$e keâe ienjeF& mes DeOÙeÙevekeâj jne nw~ Decesefjkeâer DeLe&leb$e yÙeepeoj yeÌ{eves kesâ veece hej oes Yeeieesb cesbefkeYeeefpele nes ieÙee nw~ Skeâ keie& keâekeânvee nw efkeâ yÙeepe oj yeÌ{eF& peeveerÛeeefnS~ Fvekeâe lekeâ& nw efkeâ [e@}j Deyecepeyetle nes ieÙee nw, Fmeef}S yÙeepe ojyeÌ{eves mes osMe keâes HeâeÙeoe nesiee~ osMecesb }ieeleej otmejs mee} metKes pewmes ne}elenwb~ Ssmee Yeejle kesâ 115 mee} kesâFefleneme cesb ÛeewLeer yeej nesves pee jne nw~

1 petve mes 10 efmelebyej lekeâ osMeYej cesb664.3 efceceer yeeefjMe ngF& nw, pees efkeâmeeceevÙe kesâ cegkeâeye}s 15 Heâermeoer keâcenw~ meeGLe Fbef[Ùeve jerpeve} ieesu[Heâs[jsMeve kesâ heÇcegKe heodceveeYeve ves yeleeÙeeefkeâ yeeefjMe keâce nesves kesâ keâejCe ieÇeceerCe#es$eesb mes meesves keâer ceebie Iešer nw~ FmekesâkeâejCe osMe cesb meesves keâe Fbheesš& 10Heâermeoer Iešves keâer mebYeekevee nw~ ieÇeceerCe#es$eesb cesb 60 Heâermeoer mes DeefOekeâ meesveskeâer Kehele nesleer nw~ Fmekesâ De}ekeeheÇcegKe keâjbmeer kesâ cegkeâeye}s [e@}j Fb[skeäme96 Debkeâ kesâ keâjerye hengbÛe ieÙee nw~Decesefjkeâe kesâ cepeyetle DeeefLe&keâ DeebkeâÌ[esbkesâ keâejCe [e@}j cesb lespeer osKeves keâesefce} jner nw~ hewje[eFce keâceesef[šer kesâmeerF&Dees yeerjsve kekeâer} ves keâne efkeâ efheÚ}sSkeâ mee} kesâ oewjeve [e@}j Fb[skeäme cesb14 Heâermeoer mes pÙeeoe keâe GÚe} DeeÛegkeâe nw~ kekeâer} kesâ cegleeefyekeâ Decesefjkeâecesb yÙeepe ojsb yeÌ{erb, lees [e@}j Fb[skeäme100 kesâ heej hengbÛe mekeâlee nw~ FmekesâkeâejCe meesves keâer keâerceleesb cesb efiejekeš keâerDeeMebkeâe nw~

Ùen lees osMe keâe Skeâ meeOeejCeDeeoceer Yeer peevelee nw efkeâ ceevemetve ÙeefoDeÛÚe neslee nw, lees osMe keâe DeeefLe&keâleb$e Yeer cepeyetle neslee nw~ ceevemetve keâekeâcepeesj nesvee Dekeâe} keâer mebYeekeveeSByeÌ{e oslee nw~ kewmes osMe kesâ heeme Deveepekeâe heÙee&hle mše@keâ nw, Fmekesâ yeeo YeerDeveepe keâer efkelejCe kÙekemLee "erkeâ venesves kesâ keâejCe Ùen Deveepe mener neLeesblekeâ hengbÛe heeSiee, Fmecesb Mekeâ nw~ Ùenlees Fmeer yeele mes helee Ûe}lee nw efkeâ osMecesb hesšês}-[erpe} kesâ oece yeÌ{les ner

cenbieeF& yeÌ{ peeleer nw, hej peye Gvekesâoeceesb cesb keâceer Deeleer nw, lees cenbieeF& keâcevenerb nesleer~ Deye mejkeâej keâcepeesj ceevemetvekesâ veece hej cenBieeF& keâe Skeâ Deewj [espeosves kesâ ef}S lewÙeej nes jner nw~ yeepeejkeâe mebkesâle Deye DeLe&MeeŒeer ner venerb,yeefukeâ Deece Deeoceer Yeer mecePeves }ieenw~ keâce yeeefjMe mes cenbieeF& yeÌ{leernw,DeekeMÙekeâ kemlegDeesb keâer keâceer nesves}ieleer nw~ keâeHeâer meceÙe mes yeepeej ceboerkeâer Ûehesš cesb nw~

Skeâ lejHeâ }esie yeepeej cesb lespeerkeâer DeeMee ef}S yew"s nwb, lees otmejerlejHeâ ceboer Deewj DeefOekeâ leerkeÇ nesves }ieernw~ DeÛÚs efove keâer yeele Deye nkee nesves}ieer nw~ Decesefjkeâe cesb jespeieej kesâ DekemejyeÌ{ves }ies nwb~ }esieesb keâes veF& veewkeâefjÙeebefce}ves }ieer nw~ yesjespeieejer keâce nesves}ieer nw~ Fmemes Deceefsjkeâe keâe DeLe&leb$eSkeâ yeej efHeâj mepeie neskeâj G" yew"enw~ Fmeef}S yÙeepe yeÌ{s, Fmekeâer mebYeekeveeyeÌ{ ieF& nw~

kewefMkekeâ DeeefLe&keâ leb$e Úesšer-Úesšeryeeyeleesb hej DeeOeeefjle nw~ ne} cesb Yeejlekesâ GodÙeesieheefleÙeesb Deewj heÇOeeveceb$eer kesâyeerÛe yew"keâ ngF& Leer, leye yÙeepeojIeševes keâe ceece}e Yeer G"e Lee~ Yeejlekesâ GodÙeesieheefle Fme cegös hej Deeies yeÌ{veeÛeen jns Les~ kes heÇOeeveceb$eer mes Fme yeelekeâer ieejbšer Ûeenles Les efkeâ yÙeepeoj IešeF&peeS~ef keâbleg heÇOeeveceb$eer ves Fmes efjpeke&yewbkeâ kesâ Thej [e} efoÙee~ Fmemes ÛeÛee&keâe ®Ke ner yeo} ieÙee~ yÙeepe oj kesâcegös hej efkelle ceb$eer De®Ce pesš}er Deewjefjpeke& yewbkeâ kesâ iekeve&j jIegjece jepeve kesâyeerÛe Meerle Ùegæ peejer nw~ Yeejle cesb

yÙeepeoj Ieševes keâer ceebie keâer pee jnernw, lees Decesefjkeâe cesb yÙeepe oj yeÌ{eveskeâer ceebie keâer pee jner nw~ yeeefjMe keâcenesves mes Glheeove hej Demej nesiee~ kegâÚ}esieesb keâe ceevevee nw efkeâ Deie}s omeefoveesb cesb DeÛÚer yeeefjMe venerb ngF&, leesÙen leÙe nw efkeâ Deece pevelee keâer oerkee}erefyeieÌ[ peeSieer~ Fme meceÙe lÙeesnej kesâyeeo Yeer yeepeej "b[e nw~ kÙeeheejer mes}keâer leKleer ogkeâeveesb cesb }ieeS yew"s nwb~ hejieÇenkeâ efoKeeF& venerb os jns nwb~ 16-17keâer yew"keâ cesb pees Yeer efveCeNÙe ef}ÙeepeeSiee, Gmekeâe hetje Demej YeejleerÙeyeepeejesb cesb efoKeeF& osiee~ efHeâj ken ÛeensGodÙeesie peiele nes Ùee MesÙej yeepeej~keâcepeesj yeeefjMe mes osMe kesâ 90heÇefleMele }esie heÇYeeefkele nesles nwb, ÙenleÙe nw~ Heâs[ kesâ efveCe&Ùe kesâ yeeo Ùeefomeesvee 2000 ®heS memlee neslee nw,lees Fmekeâe Demej mesbmeskeäme yengle yeÌ[ePeškeâe osiee~ Ùen Yeejle keâe ogYee&iÙenw efkeâ efkeMke yeepeej cesb ›eât[ DeeF}keâe oece keâce neslee nw, lees [e@}jcepeyetle neslee nw, Ùeefo Fme meceÙe[e@}j kesâ oece 58 ®heS nesles nwb, leesosss sMe cesb hesšês}-[erpe} DeeÙeele keâjveememlee nes peeSiee~ Fmekeâe meerOee DemejcenbieeF& hej heÌ[siee~ mejkeâej keâe hetjeheÇÙeeme nw efkeâ ›eât[ DeeF} kesâ keâcenesles Yeeke mes ®heÙee cepeyetle nes~ cegkesâMeDebyeeveer, meeÙejme efceŒeer, kegâceej cebie}ce,efyeÌ[}e, megveer} Yeejleer efcelle} pewmesGodÙeesie peiele kesâ yeengyeef} DeefOekeâefvekesMe kesâ ef}S mencele nesb Deewj mejkeâejhej Yejesmee jKesb, lees heefjefmLeefleÙeeb he}šmekeâleer nwb~

ieesnlÙee kesâ efueS cegmeueceeveeW keâes efpeccesoej "njevee ieuele

efkeâ osMe cesb ieeskebMe keâer j#ee keâer ceebiekeâes }skeâj meele vekebyej mes peblej ceblejhej Oejvee heÇoMe&ve keâe DeeÙeespeve efkeâÙeepeevee Lee }sefkeâve Fme efke<eÙe hejDelÙeefOekeâ jepeveerefle nesves Deewj FmekeâemeecheÇoeefÙekeâjCe nesves kesâ ceösvepej FmesmLeefiele efkeâÙee pee jne nw~

veF& efo}êer : hetke& yeerpesheer veslee DeewjmebIe efkeÛeejkeâ Sve ieesefkeboeÛeeÙe& ves ieesnlÙeekesâ ef}S efnbotDeesb keâes efpeccesoej "njelesngÙes keâne nw efkeâ ieesj#ee Skeâ Oeeefce&keâ cegöevenerb nw }sefkeâve Fmes Oeeefce&keâ yeveeÙee peejne nw~ ieesefkeboeÛeeÙe& kesâ cegleeefyekeâ Fme cegöskesâ ef}S cegme}ceeveesb keâes ie}le ™he mesefpeccesoej "njeÙee peelee nw~ Gvnesbves keâneefkeâ ieeÙe keâes muee@šj neGme lekeâ hengÛeeveskeâer }byeer heÇef›eâÙee cesb 80 Heâermeoer efnbotMeeefce} nwb peyeefkeâ yengle LeesÌ[s cegme}ceeveieew mes pegÌ[s nwb~

ieesefkeboeÛeeÙe& ves Ùes Yeer keâne efkeâ Gvnesbves

osMe cesb ieeskebMe j#ee keâer ceebie kesâ ef}Speblej ceblej hej meele vekebyej mes DeeÙeesefpelenesves kee}e Oejvee mLeefiele keâj efoÙeeieÙee nw~ ieesefkeboeÛeeÙe& ves keâne efkeâ ieTjepeveereflekeâ heMeg venerb nw Deewj Fme hejefmeÙeemele "erkeâ venerb nw~ ieesefkeboeÛeeÙe& vesDeheves yeÙeeve cesb keâne, ‘ieesj#ee kesâ efke<eÙehej nes jner jepeveerefle osMe kesâ ef}S "erkeâvenerb nw~ ieT jepeveereflekeâ heMeg venerb nwefpemekesâ veece hej jepeveerefle Deewj mecheÇoeÙekeâe Kes} Kes}e peeS~’ Gvnesbves keâne efkeâieesj#ee keâe ceece}e DeemLee kesâ meeLemeebmke=âeflekeâ, meeceeefpekeâ Deewj DeeefLe&keâ

kÙekemLee mes pegÌ[e nw~ Ùen jepeveerefle DeewjmecheÇoeÙe kesâ oeÙejs mes Thej nw~ Fmeefke<eÙe hej jepeveerefle "erkeâ venerb nw~

Gvnesbves keâne efkeâ DebieÇspeesb ves osMekeâer Kesleer keâes yeye&eo keâjves kesâ ef}SieeskebMe keâes Kesleer mes nševes keâer meeefpeMejÛeer Leer leeefkeâ osMe DeeefLe&keâ ™he meskeâcepeesj Deewj hejeefßele nes peeS~ ÙenosMe kesâ }esieesb keâes mecePevee ÛeeefnS~ieesj#ee keâer efoMee cesb meeLe&keâ hen} efkeâÙespeeves keâer pe™jle nw~

ieesj#ee hej Deeboes}ve Ûe}eves kee}erje<šêrÙe mkeeefYeceeve Deeboes}ve ves keâne nw

ieesnlÙee kesâ efueS cegmeueceeve veneR efnbot efpeccesoej-ieesefJeboeÛeeÙe&


cemeepe heeue&j yevee osn JÙeeheej keâe DeñeKeejIej hegefueme hetjer lejn mes cesnjyeevece.›eâe.mebJeeooelee

cegbyeF& -cemeepe heeue&j peneb Dekeâmejueesie Deheves Mejerj keâer Lekeâeve otj keâjveskesâ efueS cemeepe keâjeÙee keâjles Les~ JeneRmeceepe heeue&j Deye osn JÙeeheej keâe Deñeyeve ieÙee nw~ cemeepe efmeHe&â veece kesâ efueSjn ieÙee nw~ veJeer cegbyeF& Menj ceW KeejIejSkeâ Ssmee #es$e nw peneb vee lees ceškeâepegieej, Mejeye, JeeF&ve Mee@he, efyeÙej yeej,Fme lejn keâer nj meceepe ceW yegjeF& HewâueevesJeeueer meYeer DeJewOe OebOes mes cegòeâ nw~Deepe KeejIej ceneje°^ ceW efJeÅee keâerØeeefhle kesâ efueS otmejs mLeeve hej nw,uese fkeâve KeejIej hege fueme Leeves kesâDeefOekeâeefjÙeeW keâer ceoo mes cemeepe heeue&jeWÉeje osn JÙeeheej keâe Deñe ÛeueeÙee peejne nw~

nceejs mebJeeooelee kesâ Devegmeej hueeš

®heÙes yeebše peelee nw~yeleeÙee peelee nw efkeâ Dee@[&ueer heeueJes

Deepe pees DeJewOe heeue&jeW mes Gieenerkeâjles nQ, Fvemes henues ieeÙekeâJee[ veecekeâ8652000212 efkeâÙee keâjles Les~pees Deepe heeueJes keâjles nQ~

veJeer cegbyeF& hegefueme ØeMeemeve mes ÙenDee«en keâjles nQ efkeâ š^W[er pewmes DeJewOecemeepe heeue&j keâes lelkeâeue yebo keâjeÙeepeeÙes, keâneR Ssmee ve nes efkeâ pees ueesieDeheves yeÛÛeeW keâe YeefJe<Ùe GppJeue yeveeveskesâ yeoues Gvekeâe YeefJe<Ùe S[dme pewmeerKelejveekeâ yeerceejer keâe efMekeâej neskeâjncesMee kesâ efueS DebOekeâej ceW [tye peeÙeWDeewj heeueJes mes peJeeye leueye efkeâÙeepeeS efkeâ Øeefleceen 10 npeej ®heÙes Jenkeâewve mes DeeÙeheerSme DeefOekeâejer keâesoslee nw~

veb. yeer/2Jeer %eevesÕej efyeefu[bie Mee@he veb.22 ceW š̂s[er veecekeâ cemeepe heeue&j kesâ Dee[ceW Deefvelee veecekeâ ceefnuee pees ueieYeie [s{meeue mes osn JÙeeheej keâe OebOee mLeeveerkeâKeejIej hegefueme keâer ceoo mes Ûeuee jner nw~

peevekeâejeW kesâ Devegmeej KeejIej hegefueme

Leeves kesâ Jeefj‰ hegefueme efvejer#ekeâ efoueerhekeâeues ke sâ Dee@[ueea heeueJes (cee s.veb.9967423596) pees nj ceenheeue&jb mes 90 npeej ®heÙes efueÙee keâjlesnQ, efpemeceW 45 npeej Jeefj‰ hegefuemeefvejer#ekeâ 10 npeej ®heÙes hegefueme efvejer#ekeâ

5.5 npeej ®heÙes megyen Meece [er.Jeer.JeeueeW keâes 10 npeej ®heÙes meneÙekeâhegefueme DeeÙegòeâ 10 npeej ®heÙes efkeâmeerDeeF&heerSme keâes efoÙee peelee nw Deewj yeÛeengDee 5 npeej ®heÙes Kego heeueJes uesueslee nw~ Fme Øekeâej mes hetjs 90 npeej

veF& efo}êer: cegefmuece meceepe keâerDeeefLe&keâ Deewj Mewef#ekeâ yeone}er keâerhe=…Yetefce cesb Yeejle kesâ hetke& Ûegveeke DeeÙegòeâ[e@ SmekeeF& kegâjwMeer ves keâne efkeâ cegefmuece}Ì[kesâ Deheves ceelee efhelee keâe menejeyeveves kesâ ef}S heÌ{eF& yeerÛe cesb ÚesÌ[osles nwb~

Gvnes bve s efo}êer ÙetLe kes}Heâ sÙejDemeesefmeSMeve kesâ hegjmkeâej efkelejCe meceejesncesb keâ} keâne efkeâ cegefmuece meceepe cesb}Ì[efkeâÙeeb efMe#ee kesâ #es$e cesb Deeies yeÌ{jner nwb~ DeÛÚs heoesb hej hengbÛe jner nwb~}sefkeâve }Ì[keâesb keâer ne}le yeo mes yeolejnesleer pee jner nw~ kes Deheves ceelee efheleekeâe meneje yeveves kesâ ef}S heÌ{eF& yeerÛe cesbÚesÌ[keâj jespeieej keâer le}eMe cesb pegšpeeles nwb Ùee Dehevee efkejemeleer keâece keâjves}ieles nwb~ ncesb Fme Deesj OÙeeve osves keâerpe™jle nw~

Fme keâeÙe&›eâce cesb keâ#ee omekeerb Deewj12keerb cesb 85 Heâermeoer mes pÙeeoe vebyejneefme} keâjves kee}s hegjeveer efo}êer kesâleceece mejkeâejer Deewj iewj mejkeâejer mkeât}esbkesâ 109 Úe$e Úe$eeDeesb keâes hegjmke=âleefkeâÙee ieÙee~ Fmekesâ De}ekee yeÛÛeesb keâerefMe#ee cesb ceebDeesb keâer Yetefcekeâe keâes mejenlesngS 10 Úe$e Úe$eeDeesb keâer ceebDeesb keâes

Yeer mecceeefvele efkeâÙee ieÙee~yeÛÛeesb keâer efMe#ee cesb ceebDeesb keâer Yetefcekeâe

mkeerkeâej keâjles ngS hetke& cegKÙe Ûegveeke

DeeÙegòeâ ves keâne efkeâ yeÛÛeesb keâer efMe#eecesb meyemes Dence efkeâjoej Gmekesâ ceelee-efhelee keâe neslee nw~ Fmeef}S ceelee-efheleekeâer Yeer newme}e DeHeâpeeF& keâjveer pe™jernw~ efncee}Ùe [^ie keâbheveer kesâ efveosMekeâ[e@ mewÙeo Heâe™keâ ves keâne efkeâ efMe#eeleerve heÇkeâej keâer nesleer nw pees DeefYekÙeòeâkeâer keâ}e, jnve-menve keâe me}erkeâeDeewj keâceeves keâe me}erkeâe efmeKeeleer nw~peneb jnves keâe me}erkeâe venerb neslee kenebpene}le nesleer nw~ Gvnesbves keâne efkeâ keâF&yeej nce heÌ{ ef}Ke lees }sles nwb }sefkeâvenceeje efpeboieer yemej keâjves keâe lejerkeâevenerb yeo}lee nw~

cegefmuece meceepe ceW ueÌ[efkeâÙeeb Deeies yeÌ{ jner nQuesefkeâve ueÌ[keâeW keâer neuele yeolej-SmeJeeF& kegâjwMeer

ce.›eâe.mebJeeooelee Deyogue jnerce MesKeoeheesueer (jlveeefiejer) -met$eeW kesâ cegleeefyekeâ

efoveebkeâ 2 ceF& 2015 keâes njveF& yebojceesnuuee efmLele ieebJe ceW Deeefoue DenceocePeieebJekeâj veecekeâ Deejesheer Deewj GmekesâefjMlesoejeW hej 498 (S), (meer.Deej.veb.55/2015) kesâ lenle SHeâDeeF&Deejope& keâer ieF& nw~ hej Deye lekeâ 5 cenervesyeerle peeves kesâ yeeo Yeer hegefueme ves DeejesefheÙeeWkeâes Deye lekeâ efiejHeäleej veneR efkeâÙee~efMekeâeÙelekeâlee& kesâ Skeâ efjMlesoej kesâ yeej-yeej hetÚs peeves hej oeheesueer hegefueme mšsMevekeâer Skeâ DeefOekeâejer Sue.yeer. cemkesâ keâeÙener keânvee nw efkeâ nceejer leHeäleerMe peejernw, leHeäleerMe hetjer nesves hej Deejesheer keâesefiejHeäleej keâjves kesâ efueS jlveeefiejer efpeuee

kesâ Sme.heer. kesâ DeeosMe keâer pe¤jle nw~oeheesueer hegefueme keâer cesnjyeeveer mes cegKÙeDeejesheer Deeefoue Denceo cePeieebJekeâj FmeJeòeâ DeyegOeeyeer ceW peekeâj Deejece mes yew"enw Deewj yeekeâer kesâ Deejesheer njveF& yebojceesnuuee veecekeâ ieebJe ceW keâevetve keâer OeefppeÙeebGÌ[eles jns nQ~ Ùeneb oeheesueer ceW efMekeâeÙelekeâlee&FbmeeHeâ kesâ efueS oj-oj Yeškeâ jns nQ~

yeleeÙee peelee nw efkeâ efpeme JeòeâcePeieebJekeâj hej iegvne oeefKeue efkeâÙeeieÙee Gme Jeòeâ cePeieebJekeâj oeheesueer ceWDeheves Iej ceW ner jnlee Lee Deewj hegefuemekeâes Fme yeele mes metefÛele efkeâÙee ieÙee Leeefkeâ Ùes efJeosMe peeves keâer lewÙeejer keâj jnenw uesefkeâve hegefueme ves efMekeâeÙelekeâlee&DeeWkeâer yeeleeW keâes vepejDeboepe keâjles ngScePeieebJekeâj keâes Deyeg Oeeyeer peeves ceWDehejes#e ¤he mes hetjer ceoo keâer~

yesšer yeÛeeDees, osMe yeÌ{eDeeW Ùenveeje efmeHe&â veeje ueieeves keânves Deewjmegveves ceW ner DeÛÚe ueielee nw, uesefkeâveSkeâ yesšer hej DelÙeeÛeej nesves kesâ yeeoGmekesâ heefjJeej JeeueeW keâes efkeâve-efkeâveueesieeW kesâ heeme peekeâj efJeveleer keâjveerheÌ[leer nw, lees Gme Jeòeâ Gvekeâe efoueÙener keânlee nw efkeâ Deiej yesšer ve hewoengF& nesleer lees DeÛÚe neslee~ Deye osKeveeÙen nw efkeâ Fme Keyej kesâ ØekeâeefMele nesveshej hegefueme cenkeâces kesâ Deeuee DeefOekeâejeryeepeeruee veecekeâ Fme Yeejle keâer yesšer keâesFbmeeHeâ efouee heeles nQ Ùee veneR?

oeheesueer hegefueme keâer cesnjyeeveer mes SHeâDeeF&Deejnesves kesâ yeeJepeto Deejesheer efiejHeäleej veneR

hegefueme cegKÙeeueÙe ceW yevee jepeve kesâ efueS efJeMes<e mesuecebgyeF& : Deb[jJeu[& Úesše jepeve keâes

Deheveer efnjemele ceW uesves kesâ efueS cegbyeF& hegefuemeves megj#ee kesâ hegKlee Fblepeece efkeâS nQ~ jepevekeâer peeve kesâ Kelejs keâes OÙeeve ceW jKeles ngScegbyeF& hegefueme ves hegefueme cegKÙeeueÙe ceW ner SkeâefJeMes<e mesue yeveeÙee nw, Ssmee met$eeW keâe keânveenw~ peye jepeve keâes cegbyeF& hegefueme Deheveerefnjemele ceW uesieer, leye Jen Deoeuele Éejehegefueme keâer keâmš[er ceW jnsiee~ Ssmes ceW Gmes›eâeFce yeÇebÛe keâer keâmš[er ceW jKevee cenHetâpeveneR keâne pee mekeâlee~ Fme DeeMebkeâe mes Ùen

efJeMes<e mesue yeveekeâj GmeceW jepeve keâes jKeveskesâ hetjs Fblepeece efkeâS ieS nQ~

hegefueme cegKÙeeueÙe ceW efJeMes<e mesue yeveeÙeeieÙee nw~ Fme mesue ceW vepej jKeves kesâ efueSmeermeeršerJeer kewâcejs ueieeS ieS nQ~ efJeMes<e mesueSsmeer peien hej yeveeÙee ieÙee nw, peneb Skeâyeej ceW Skeâ ner Deeoceer Dee-pee mekeâlee nw~Fme efJeMes<e mesue kesâ Deemeheeme nefLeÙeejOeejerkeâceeb[es lewveele neWies~ ›eâeFce yeÇebÛe kesâ DeeueeDeHeâmejeW keâes peye pe¤jle nesieer, jepeve meshetÚleeÚ keâer pee mekesâieer~ Ssmeer JÙeJemLee keâer

ieF& nw~ cegbyeF& kesâ hegefueme DeeÙegòeâ DenceopeeJeso ves yeleeÙee efkeâ megj#ee kesâ hegKlee FblepeeceefkeâS ieS nQ~ oes-leerve ef"keâeveeW keâes efveef§eleefkeâÙee ieÙee nw~ jepeve keâes efouueer hegefueme kesâkeâypes ceW osvee nw Ùee cegbyeF& hegefueme kesâ keâypesceW? Ùen meeryeerDeeF& leÙe keâjsieer~ neueebefkeâkeâue Meece ner jepeve keâes cegbyeF& ueeÙeepeevesJeeuee Lee uesefkeâve pJeeueecegKeer keâjves mesmeYeer nJeeF& penepeeW keâer GÌ[eveW jö keâjefoS peeves kesâ keâejCe Úesše jepeve keâeDeevee Yeer jö nes ieÙee~


jeMeefvebie ogkeâeveoejeW keâer

ce.›eâe.mebJeeooeleecegbyeF& -Deepe Fme Ìye{leer cenbieeF&

keâer ceej keâe Demej ceOÙeceJeieea DeewjefveÛeues mlej hej ueesieeW hej heÌ[ jnenw, pÙeeoe lej ueesie Fme no lekeâ nQefkeâ GvnW efove keâer keâceeF& mes Yeer hetjeveneR heÌ[ jne nw~

cenbieeF& Deemeceeve Út jner nw Deewjogkeâeveoej Deheveer ceveceeveer KeguesDeecekeâj jns nQ~

Fmeer lejn mes Skeâ ogkeâeveoej keâeryeÌ{leer ceveceeveer mes «eenkeâ cencceoieewme Heâejkeâer kesâ Devegmeej «eghe veb. oesceW keâepeue mšesj 45 F& 44 ›eâceebkeâer mejkeâejer jeMeve ogkeâeve nw~

Fmeer ogkeâeve hej ce. ieewme keâejeMeve keâe[& nw, Fme ogkeâeve keâer KegyeerÙen nw efkeâ peye keâe[& Oeejkeâ Deheveskeâe[& hej efveÙeefcele ¤he mes efceuevesJeeues Ieemeuesš uesves peelee nw leesogkeâeveoej Ùen keânkeâj Gvnsb Jeehemekeâj oslee nw efkeâ DeYeer Ieemeuesš veneRDeeÙee nw, Ieemeuesš Kelce nes ieÙee nw,Ùee efHeâj legce leejerKe hej keäÙeeW veneRDeeÙes? legcneje Ieemeuesš [tye ieÙee

ceveceeveer mes keâe[&Oeejkeâ hejsMeeve

keâe Ieemeuesš ceebies lees ogkeâeveoejlelkeâeue 60-65-70 ®heÙes Øeefleueeršj kesâ efnmeeye mes efpelevee Ûeenesosves kesâ efueS lewÙeej nes peelee nw~ ÙenIeemeuesš keâewve mee nw? efkeâme efJeYeeiemes Deelee nw? FvnW efkeâleves jheÙes ceWyesÛeves keâer ØeMeemeve Éeje Devegceefleoer ieF& nw?

peevekeâejeW kesâ Devegmeej Ùen Jener

Ieemeuesš nw pees keâe[& OeejkeâeW keâes Gvekesâkeâe[& hej ve oskeâj Gmeer Ieemeuesš keâeskeâe[& OeejkeâeW keâes 60, 65 Ùee70®heÙes ueeršj yeesue keâj yuewkeâ efkeâÙeepeelee nw~ Deye Flevee lees mecePee peemekeâlee nw efkeâ ogkeâeveoej efkeâleveer meHeâeF&mes «eenkeâeW kesâ meeLe Oeeskeâe osles nQ DeewjDeheveer keâeueer keâceeF& keâjves ceW JenmeHeâue nw~

nw~ Deye legcnW Deieues cenerves ceW Ieemeuesšefceuesiee~ Ùen keân keâj Jeeheme keâjoslee nw, uesefkeâve meesÛeves keâer yeele le

Ùen nw efkeâ jeMeve keâe[& hej efceuevesJeeues Ieemeuesš efveÙece kesâ Devegmeej[tye ieÙee nw Deewj Ùeefo «eenkeâ yueswkeâ

hegefueme kesâ mebj#eCe ceW ÛeuelesnQ efpemce HeâjesMeer kesâ OebOes

ce.›eâe.mebJeeooeleecegbyeF& -Deepe nceejs osMe ceW S[dme

pewmeer Kelejveekeâ yeerceejer yeÌ[er lespeer mesHewâue jner nw Deewj mejkeâej Fme yeerceejerhej efveÙeb$eCe keâjves ceW nj lejn keâeØeÙeeme keâj jner nw Deewj meeLe nerkeâjesÌ[eW ®heS KeÛe& keâj jner nw, uesefkeâveDeYeer lekeâ S[dme pewmeer Kelejveekeâyeerceejer [e@keäšjeW kesâ efveÙeb$eCe mes yeenjnw~ mejkeâej šer.Jeer. Deewj DeKeyeej kesâceeOÙece mes peveefnle ceW keâF& efJe%eeheveÉeje pevelee keâes metefÛele keâjleer nw~efkeâme lejn kesâ DeJewOe mebyebOeeW kesâ keâejCe

keâer DeeÌ[ ceW efpemceHeâjesMeer keâe OebOee oesmeeueeW mes Ûeuee jne nw~ Fme yeele keâerpeevekeâejer mLeeefvekeâ hegefueme Leeves kesâ meYeerDeefOekeâeefjÙeeW keâes nw~ nce Ùen yeele FmeefueSkeân jns nQ, keäÙeeWefkeâ peye nceW Fme

DeJewOe cemeepe heeue&j keâer peevekeâejer ØeehlengF& lees efoveebkeâ 30 Dekeäštyej 2015 kesâjespe yeebõe hegefueme Leeves kesâ Jeefj‰ hegefuemeefvejer#ekeâ {JeUs keâes F&cesue Deewj GvekesâKeemeieer ceyeeF&ue ]›eâ.9870201314

ner S[dme pewmeer Kelejveekeâ yeerceejer meskewâmes yeÛeW? efpememes Yeejle S[dme cegòeânes~ Fmeer Jepen mes js[ ueeF&š SefjÙes ceWueesieeW keâe peevee-Deevee keâce nes ieÙee nw~uesefkeâve Deye kegâÚ oueeueeW ves Skeâ SsmeeveÙee GheeÙe efvekeâeuee nw, pees Deepe cemeepeheeue&j kesâ DeeÌ[ ceW osn JÙeeheej keâe OebOeeÛeueeÙee pee jne nw~ Fmeer lejn keâe Skeâcemeepe heeue&j yeebõe hegefueme "eCes kesâ noceW henuee ceeuee, ®ce veb. 10 meÙÙeocebefpeue Sme. Jeer. jes[, pejer cejer cebefojkesâ heeme jepet YeeF& veecekeâ JÙeefòeâ 6ueÌ[efkeâÙeeW kesâ ceeOÙece mes cemeepe heeue&j

kesâ Jee@šdmeShe hej peevekeâejer oer ieF&~hejbleg Deepe lekeâ Jeefj‰ hegefueme efvejer#ekeâÉeje Fme DeJewOe OebOes hej keâesF& Yeerkeâevetveer keâej&JeF& veneR keâer ieF&~ FmemesmeeHeâ mecePee pee mekeâlee nw efkeâ yeebõehegefueme Leeves kesâ DeefOekeâejer efkeâleves cesnjyeevenQ? Fme efpemceHeâjesMeer kesâ OebOes hej?Deye osKevee Ùen nw efkeâ Keyej ØekeâeefMelenesves hej Dehej hegefueme DeeÙegòeâ Deewjhegefueme GheeÙegòeâ kesâ ceeie&oMe&ve ceW FmeDeJewOe OebOes hej keâevetveer keâej&JeeF& keâjkesâFme OebOes keâes yebo keâjeSieer Ùee efHeâjkeâevetveer keâej&JeeF& mes yeÛeves kesâ efueSkeâesF& veÙee GheeÙe yeleeSieer?


DeejSmeSme cesb ceefn}eDeesb keâe mLeeve kesâke} vesleeDeesb kesâ hewj Oeesves lekeâ ner meerefcelenw-osMe keâe ogYee&iÙe nw pees ‘ceesoer’ pewmee heÇOeeveceb$eer efce}eŠ ceermee

hebkeâpe efheÇÙeoMeer&hešvee~ efyenej kesâ Ûegveeke heÇÛeej

DeefYeÙeeve cesb ceneie"yebOeve Deewj Yeepeheekesâ yeerÛe pegyeeveer pebie Leceves keâe veece venerb}s jner nw~ heÇOeeveceb$eer vejsbõ ceesoer kesâ }e}theÇmeeo hej (yesšer keâes mesš venerb keâj heeS)efkeâS nce}s hej he}škeej keâjles ngS ceermeeYeejleer ves keâne efkeâ efkeâmeer ceefn}e kesâ ef}SheÇOeeveceb$eer keâe Ssmee yeÙeeve Mece&veekeâ nw~

ceermee ÌKego Ûegveekeer cewoeve cesb venerbGlejer nwb, }sefkeâve Gvnesbves ceneie"yebOeve kesâheÇÛeej keâer keâceeve mebYee} jKeer nw DeewjGmekeâer peerle kesâ oekes Yeer keâjleer nwb~ yeeryeermeermes yeeleÛeerle cesb ceermee Yeejleer ves Ûegveeke mespegÌ[s keâF& hen}gDeesb hej yeele keâer~

ceesoer kesâ yeÙeeve hej ceermee keânleer nwb‘cegPes }ielee nw efkeâ ceesoer peer keâes otmejsÛejCe kesâ yeeo Ssmee }ieves }iee efkeâ kes}esie nej jns nwb~ Ssmes cesb nleeMee DeewjefvejeMee cesb Gvnesbves Deejeshe }ieeS nwb~ cewblees Ûegveeke Yeer venerb }Ì[ jner ntB cegPes leesceneie"yebOeve kesâ ef}S mšej heÇÛeejkeâ yeveeÙeeieÙee nw~

Gvnesbves keâne efkeâ Ùen ogYee&iÙe keâeryeele nw efkeâ osMe keâes Ssmee heÇOeeveceb$eerefce}e nw pees ceefn}eDeesb keâe efyeukegâ}mecceeve venerb keâjles nwb Gvemes Ùen Dehes#eeYeer venerb keâer pee mekeâleer nw keäÙeesbefkeâ kenDeejSmeSme kesâ heÇÛeejkeâ jns nwb penebceefn}eDeesb keâe keâesF& mLeeve venerb nw~ kenkeânleer nwb efkeâ DeejSmeSme cesb ceefn}eDeesbkeâe mLeeve kesâke} vesleeDeesb kesâ hewj Oeesves lekeâner meerefcele nw~

vekeâejelcekeâ heÇÛeej DeefYeÙeeve hej ceermeekeânleer nwb, ‘Fmekeâer Meg®Deele ceneie"yebOevekeâer lejHeâ mes venerb ngF&, yeefukeâ ÛegveekeMeg™ nesles ner DeejSmeSme heÇcegKe ceesnveYeeiekele peer ves keâne efkeâ Deej#eCe keâermeceer#ee nesveer ÛeeefnS~

Gvnesbves keâne ‘ne} cesb heÇOeeveceb$eerDeeS Deewj ceneie"yebOeve kesâ vesleeDeesbkeâes LeÇer Fef[Ùešdme keâer meb%ee os [e}er~kenkeânleer nwb ‘heÇOeeveceb$eer keâe MeesOe DeeOee-DeOetje neslee nw, ken yeÙeeve os osles nwb

}sefkeâve Gmekeâer ienjeF& cesb venerb peeles~LeÇer Fef[Ùešdme cesb lees LeÇer Fef[Ùešdme nerefHeâuce kesâ nerjes Les~

Ûegveeke heÇÛeej cesb veerleerMe kesâ cegÌkeâeye}s}e}t kesâ Meemevekeâe} keâes ‘pebie}jepe’keâe nkee}e oskeâj meyemes ÌpedÙeeoe nce}eyees}e pee jne nw, Fme hej ceermee keânleernwb, ‘}e}tpeer Skeâ yeÌ[s peveveslee nwb Fmeef}S}esie Gve hej efveMeevee meeOeles nwb, Yeepeheekeâes }ielee nw efkeâ }e}tpeer keâer efpeleveervekeâejelcekeâ ÛeerÌpesb GÚe}sbies lees ÌpÙeeoe

keesš efce}sbies~}e}t kesâ yesšesb hej Yeer keâF& mekee}

G"eS pee jns nwb ÌKeemeleewj hej GvekeâerMewef#ekeâ ÙeesiÙelee hej~ Fme hej ceermee keânleernwb, ‘cesje yeÌ[e YeeF& Fbšjceeref[Ùeš heeme nwDeewj ken ieÇspegSMeve keâer heÌ{eF& keâj jnenw, veeceebkeâve he$e cesb Deehe Gmeer heÌ{eF& keâeyÙeesje osles nwb pees Deehe keâj Ûegkesâ nwb~

Úesšs YeeF& lespemkeer kesâ yeejs cesb kenkeânleer nwb efkeâ Gvnesbves veewbkeer lekeâ keâer heÌ{eF&keâer, Gvekeâe ®Peeve Kes}esb keâer lejÌHeâ Lee

efpememes Gvekeâer heÌ{eF& yeeefOele ngF&~ ceesoerkeâer efMe#ee hej mekee} G"eles ngS ceermeekeânleer nwb efkeâ Fme yeejs cesb Skeâ DeejšerDeeF&oeefKe} keâer ieF& Leer }sefkeâve Fme yeejs cesbkeâesF& peevekeâejer venerb nw efkeâ osMe kesâ heÇOeeveceb$eerefkeâleves heÌ{s-ef}Kes nwb~

Deiej ceneie"yebOeve peerlelee nw leeskeäÙee }e}t Deewj veerleerMe }byes meceÙe lekeâmeeLe jn heeSbies? Fme hej ceermee ves keâneie"yebOeve yeveles keÌkeâdle Yeer keâF& lejn kesâkeâÙeeme }ieeS pee jns Les, }sefkeâve Deyelekeâ meyekegâÚ Deemeeveer mes ngDee nw~

ceneie"yebOeve keâer peerle hej keäÙee }e}tkesâ yesšesb keâes yeÌ[e heo efce}siee, Fme hejceermee keânleer nwb efkeâ veleerpes Deeves hej Fmeyeele keâe ÌHeâwme}e nesiee efkeâ efkeâmekeâes keâewvemee heo efce}siee~

}e}t kesâ ‘yeÇåceefheMeeÛe’ kee}s yeÙeevekeâes Yegveeles ngS Yeepehee keân jner nw efkeâ}e}t Ûegveeke heÇÛeej cesb keâe@ces[er keâj jnsnwb~ Fme hej ceermee keânleer nwb, ‘GvekeâerÙener ÌKetyeer nw efkeâ ken iebYeerj cegöesb keâes Yeeryesno Deemeeve Meyoesb Deewj nbmeer-ceÌpeekeâcesb mecePee peeles nwb. Deehe keäÙee efkehe#e mesÙen Dehes#ee keâjsbies efkeâ kees }e}t keâer peerleejerÌHeâ keâjsbies~

‘1984 obiee kesâ oesef<eÙeesb keâes mepee efce}leerlees venerb nesleer iegpejele Deewj oeojer keâer Iešvee’

Dejefkebo kesâpejerkee} ves keâne efkeâ 1984kesâ efmeKe efkejesOeer obieesb kesâ oesef<eÙeesb keâes Ùeefomepee efce}er nesleer lees iegpejele Deewj oeojerpewmeer IešveeSb venerb nesleerb Deewj ‘‘SsmeerDemenveMeer}lee’’ venerb...

efo}êer kesâ cegKÙeceb$eer Dejefkebo kesâpejerkee}ves jefkekeej keâes keâne efkeâ mee} 1984 kesâefmeKe efkejesOeer obieesb kesâ oesef<eÙeesb keâes Deiejmepee efce}er nesleer lees iegpejele Deewj oeojerpewmeer IešveeSb venerb nesleerb Deewj ‘SsmeerDemenveMeer}lee’ Yeer venerb Heâw}leer~ cegKÙeceb$eerves Ghe-cegKÙeceb$eer ceveer<e efmemeesefoÙee kesâ meeLeefce}keâj efmeKe efkejesOeer efnbmee cesb ceejs ieS1,300 }esieesb kesâ heefjpeve keâes heebÛe-heebÛe}eKe ®heS kesâ yeÌ{s ngS cegDeekepes kesâ Ûeskeâyeebšs Deewj obieesb kesâ 31 mee} hetjs nesves kesâceewkesâ hej heerefÌ[leesb keâes ßeæebpeef} oer~ lelkeâe}erve

heÇOeeveceb$eer Fbefoje ieebOeer keâer nlÙee kesâ yeeoefnbmee YeÌ[keâer Leer~

kesâpejerkee} ves keâne, ‘1984 keâepevemebnej osMe hej Oeyyee nw~ Ùen keânles ngSogKe nes jne nw efkeâ keâceesyesMe nj heešer& ves Fveobieesb kesâ ef}S efÛeblee peeefnj keâer nw, }sefkeâvepevemebnej kesâ 31 mee} yeerle peeves kesâ yeeoYeer efkeâmeer oes<eer keâes mepee venerb oer ieF& DeewjheerefÌ[le heefjkeejesb keâes vÙeeÙe venerb efce}e~’heefMÛece efo}êer kesâ efle}keâ efkenej F}ekesâ cesbÛeskeâ yeebšves kesâ yeeo cegKÙeceb$eer ves keâne,‘Deiej 1984 obieesb kesâ oesef<eÙeesb keâes efheÚ}s31 mee} cesb mepee efce} ieF& nesleer leesiegpejele Deewj oeojer pewmeer IešveeSb venerbngF& nesleerb~’

kesâpejerkee} ves keâne, ‘efkeâmeer ves Oece& kesâDeeOeej hej veHeâjle Heâw}eves keâer efnceekeâlevenerb keâer nesleer Deewj osMe cesb Ssmeer DemenveMeer}leevenerb Heâw}leer~’ cegKÙeceb$eer ves Ùen oekee YeerefkeâÙee efkeâ DemenveMeer}lee Deewj veHeâjle

Heâ}-Heât} jner nw keäÙeesbefkeâ Ùen heehe keâjveskee}s peeveles nwb efkeâ mellee cesb yew"s }esie GvnsbyeÛee }sbies~ Gvnesbves oekee efkeâÙee efkeâ kesâbõ vesobieesb keâer peebÛe kesâ ef}S SmeDeeFšer ieef"lekeâjves keâe DeeosMe Fme kepen mes efoÙeekeäÙeesbefkeâ Gmes ‘[j’ Lee efkeâ Skeâ yeej Gvekeâermejkeâej ves keâceeve mebYee} }er lees oes<eer keâesmepee nesieer~ kesâpejerkee} ves Ùen Yeer keâne efkeâken Fmekeâer efkeefOekeâ peebÛe keâjeSbies efkeâ keäÙeekesâbõ kesâ heeme Fme ceece}s cesb SmeDeeFšerieef"le keâjves keâe DeefOekeâej nw~

yenjne}, heerefÌ[leesb kesâ heefjpeveesb ves jefkeekejkeâes peesj oskeâj keâne efkeâ kes efkeâmeer Deewj Ûeerpemes pÙeeoe FbmeeHeâ Ûeenles nwb~ obieesb cesb Dehevesefhelee keâes Keesves kee}s keâjleej efmebn ves keâne,‘Ùen DeÛÚe nw efkeâ mejkeâej ves keâesF& leeshen} keâer~ }sefkeâve Gmekesâ yeeo mes leerveoMekeâ yeerle Ûegkesâ nwb~ hewmes mes Ùen Ùeeo venerbpee mekeâleer efkeâ Deehekeâer DeebKeesb kesâ meecevesDeehekesâ efheÇÙe }esieesb keâes efpeboe pe}e efoÙee

ieÙee~ oesef<eÙeesb keâes mepee osvee pÙeeoe Dencenw~’ obieesb cesb Deheves oes yesšesb keâes iebkeeves kee}erkeâebleje jeveer cegDeekepes kee}e Ûeskeâ }sves kesâef}S keâleej cesb KeÌ[er nesves kesâ oewjeve jes heÌ[erbDeewj keâne, ‘efheÚ}s 31 mee}esb cesb ncevÙeeÙe heeves keâer Kelce nesleer Deeme hej efškesânwb, pees Yeer ngDee ken yeye&jleehetCe& Lee~ cewbvesDeheves efveo&es<e yesšesb keâes KeesÙee~ Yeiekeeveoesef<eÙeesb keâes mepee osbies~’

efmemeesefoÙee ves yeÌ{les leveeke Deewj yeÌ{ermeebheÇoeefÙekeâ veHeâjle hej efÛeblee peleeles ngSkeâne, ‘1984 kesâ obies YeejleerÙe Feflenemehej Oeyyee nwb efpemes efmeHeâ& cegDeekepes yeebšves mesKelce venerb efkeâÙee pee mekeâlee~’ Gvnesbves keâneefkeâ YeejleerÙeesb keâes Deheveer ceeveefmekeâlee DeewjmeesÛeves keâe lejerkeâe yeo}vee nesiee leYeer SsmeerIešveeSb Lece mekesâbieer~ Fmemes hen}s, kesâpejerkee}ves keâne, ‘Fve 31 mee}esb cesb }ieYeie njheešer& keâer mejkeâej efo}êer Deewj kesâbõ cesb jner~Yeepehee Deewj keâebieÇsme ves efo}êer cesb mejkeâejsb

yeveeF&, jepeie Deewj keâebieÇsme ves kesâbõ cesbmejkeâej yeveeF& Deewj nj heešer& Skeb mejkeâejkeânleer jner efkeâ efmeKeesb keâes FbmeeHeâ efce}siee~}sefkeâve Ùeefo mejkeâej Gvekesâ ef}S FbmeeHeâmegefveefMÛele venerb keâjsieer lees efHeâj keâewve keâjsiee?’

kesâpejerkee} ves keâne, ‘nceves Deheveer49 efove keâer mejkeâej kesâ oewjeve SmeDeeFšerkesâ ie"ve keâe DeeosMe efoÙee Lee pees 30mee} cesb Yeer venerb yeve mekeâer Leer~ }sefkeâve peyenceves mejkeâej mes FmleerHeâe efoÙee lees Gmes jökeâj efoÙee ieÙee~’ Gvnesbves keâne, ‘yenjne},peye nceves 14 Heâjkejer keâes efHeâj mejkeâejyeveeF& lees Gmemes "erkeâ Skeâ efove hen}s kesâbõmejkeâej ves SmeDeeFšer ieef"le keâj oer keäÙeesbefkeâGvnsb [j Lee efkeâ peye Dejefkebo mellee cesbDeeSiee lees meYeer oesef<eÙeesb keâes mepee nesieer~’cegKÙeceb$eer ves keâne, ‘Fme osMe cesb DemenveMeer}leeFme no lekeâ yeÌ{ ieF& nw efkeâ je<š̂heefle keâesYeer Fme cenerves Ûeej yeej Fme cegös hej efÛebleepeleeveer heÌ[er nw~’


osMe kesâ ef}S Ieelekeâ nw kewÛeeefjkeâ oesnjeheve

levekeerj peeHeâjer

Deveskeâlee cesb Skeâlee leLeeDeefnbmee hejceesOece&: pewmeer efkeMes<eleeDeesbke sâ ef}S efkeMke ces b Deheveemecceevepevekeâ mLeeve jKeves kee}enceeje osMe Yeejleke<e& Fve efoveesbkewÛeeefjkeâ mebkeâš mes petPe jne nw~osMe cesb hen}er yeej oef#eCehebLeerYeejleerÙe pevelee heešer& hetCe& yengcelekesâ meeLe mellee cesb Dee Ûegkeâer nw~Yeepehee kesâ }ieYeie [sÌ{ ke<e& kesâMeemevekeâe} cesb osMe kesâ meebheÇoeefÙekeâmeÆeke keâes Skeâ yeÌ[er Ûegveewleer keâemeecevee keâjvee heÌ[ jne nw~ Deveskeâleecesb Skeâlee mLeeefhele keâjves kesâ yepeeSOece& DeeOeeefjle O®keerkeâjCe kesâ heÇÙeemenes jns nwb~ Deefnbmee hejceesOece&: kesâyepeeS osMe cesb peeveyetPe keâjmeebheÇoeefÙekeâ efnbmee Heâw}eves keâerkeâesefMeMesb keâer pee jner nwb~ DeHeâkeensbHeâw}ekeâj YeerÌ[ keâes Gkeâmeeves cesbcenejle jKeves kee}s }esie hetjs osMecesb meef›eâÙelee mes Deheves Fme veeheekeâefceMeve cesb pegš Ûegkesâ nwb~ keânerbDeuhemebKÙekeâesb kesâ Oece&mLe}esb hejnce}s nes jns nwb lees keânerb DekeâejCeDeLekee Úesšer meer yeele keâe yelebieÌ[yeveekeâj DeuhemebKÙekeâesb keâes efveMeeveeyeveeÙee pee jne nw~ Gvekesâ IejGpeeÌ[s pee jns nwb Deewj GvekeâernlÙeeSb efkeâS peeves kesâ meceeÛeejDee jns nwb~ ogYee&iÙehetCe& lees Ùen nwefkeâ Fme heÇkeâej keâe kewcevemÙehetCe&keeleekejCe yeveeves cesb keâF& kesâbõerÙeceb$eer, meebmeo leLee efkeOeeÙekeâ Keg}keâjDeheveer Yetefcekeâe Deoe keâj jns nwb~ieesÙee efnbmee,veHeâjle leLee kewcevemÙekeâes ner Fvnesbves Deheveer meHeâ} jepeveereflekeâe Skeâ efnmmee mecePe ef}Ùee nw~

efheÚ}s efoveesb efo}êer kesâ efvekeâšoeojer keâmyes kesâ efyemeneÌ[e ieebke cesbDeKe}ekeâ Denceo veece kesâ SkeâSsmes kÙeefòeâ keâer YeerÌ[ Éeje heerš-heerš keâj nlÙee keâj oer ieF& efpemekeâeheg$e YeejleerÙe keeÙegmesvee cesb keâeÙe&jlenw~ Fme Iešvee cesb efiejHeâdleej efkeâSieS }esieesb cesb DeefOekeâebMe DeejesefheÙeesbkeâe mebyebOe YeejleerÙe pevelee heešer&

mes yeleeÙee pee jne nw~ Fme Iešveeves osMe-efkeosMe kesâ ceeref[Ùee mes}skeâj meesMe} ceeref[Ùee lekeâ keâesFlevee heÇYeeefkele efkeâÙee efkeâ heÇOeeveceb$eervejsbõ ceesoer mes Fme efke<eÙe hejÛeghheer lees[?s keâer Deeme }ieeF&peeves }ieer~ Fme Iešvee keâe SkeâogYee&iÙehetCe& hen}t Ùen Yeer Lee efkeâpeneb Oecee&fvejhes#elee kesâ mkeÙebYet vegceeFbosIešvee kesâ yeeo ce=lekeâ DeKe}ekeâDenceo kesâ Iej peevee Meg® ngSkenerb YeejleerÙe pevelee heešer& kesâvesleeDeesb ves Gmeer ieebke cesb peekeâjnlÙeejesb kesâ heÇefle nceooer& peleevesleLee Fme nlÙeekeâeb[ keâes peeÙeÌpe"njeves keâe keâece Meg® keâj efoÙee~Deewj Fme heÇkeâej keâer jepeveweflekeâieefleefkeefOeÙeesb mes ve kesâke} oeojerÙee Gmekesâ Deemeheeme yeefukeâ hetjsosMe cesb Ùeneb lekeâ efkeâ efyenej cesb nesjns efkeOeevemeYee Ûegveekeesb lekeâ cesbFmekeâer ietbpe megveeF& osves }ieer~ Fmekesâhetke& efkeâ heÇOeeveceb$eer vejsbõ ceesoer Fmeefke<eÙe hej kegâÚ yees}les Yeejle kesâje<š̂heefle heÇCeke cegKepeer& ves FmemeboYe& cesb osMe kesâ }esieesb keâes Deeieenkeâjles ngS Deheves Gûej kÙeòeâ efkeâS~je<š^heefle ves keâne efkeâ YeejleerÙemeYÙelee keâer efkeefkeefOelee,meefn<CegleeDeewj Deveskeâlee cesb Skeâlee kesâyegefveÙeeoer cetuÙeesb keâes ncesb efveefMÛeleleewj hej Deheves efoceeie cesb yeveeSjKevee ÛeeefnS~ Fmes keâYeer Yeer Ùetbner iebkeeves venerb efoÙee pee mekeâlee~je<š^heefle cenesoÙe ves Deeies keâneefkeâ cesje Ùen ÂÌ{ efkeMkeeme nw efkeânce Deheveer meYÙelee kesâ yegefveÙeeoercetuÙeesb keâes Fme heÇkeâej iebkeeves keâerDevegceefle venerb os mekeâles~

je<š^heefle kesâ Fme yeÙeeve kesâyeeo heÇOeeveceb$eer vejsbõ ceesoer vesne}ebefkeâ oeojer keâeb[ hej DeheveerDeesj mes lees kegâÚ Yeer venerb keâne~neb Gvnesbves je<š̂heefle heÇCeke cegKepeer&kesâ Fme meboYe& cesb efoS ieS yeÙeevekeâe meceLe&ve keâjles ngS FleveeÌpe™j keâne efkeâ je<š^heefle ÉejeyeleeS ieS ceeie& hej Ûe}ves keâerÌpe™jle nw~ ceesoer ves keâne efkeâosMe keâes Skeâpegšnesvee nw,meÆekeyeveeS jKesb~ meebheÇoeefÙekeâ meewneõ&Deewj YeeF&Ûeeje ner je<š^ keâes Deeies}s peeSiee~ Gvnesbves keâne efkeâje<š^heefle cenesoÙe ves ncesb peesjemlee efoKeeÙee nw Gmehej Ûe}keâjner osMe keâer Dehes#eeDeesb keâes hetje

efkeâÙee pee mekeâlee nw~ heÇOeeveceb$eerves Ùes Yeer mkeerkeâej efkeâÙee efkeâjepeveerefle keâjves kesâ keâejCe vesleeYe[ÌkeâeT Deewj Tš-hešebie yeÙeeveosles nwb }esieesb keâes Fmehej OÙeevevenerb osvee ÛeeefnS~ efyenej cesb efoSieS Deheves Yee<eCe kesâ Fme DebMecesb Gvnesbves Ùen Yeer peesÌ[e efkeâ}eskeâleb$e cesb heÇlÙeskeâ kÙeefòeâ keâesyees}ves keâe DeefOekeâej nw~ GvnesbvesÙen Yeer keâne efkeâ Ûeens ken keâesF&Yeer keäÙeesb ve nes Ùeefo Gvekeâer Yeeryeele ie}le nw lees Gmehej YeerOÙeeve osves keâer Ìpe™jle venerb nw~yeÌ[s DeeMÛeÙe& keâer yeele nw efkeâSkeâ Deesj lees heÇOeeveceb$eer je<š^heeflec en e s o Ù e k e â e r o s M e k e â e re fkee fkeOelee,mee fn<Ceglee, leLeeDeveskeâlee cesb Skeâlee yeveeS jKeveskeâer Ìpe™jleesb keâes Dehevee meceLe&veosles ngS efoKeeF& os jns nwb leesotmejer Deesj Gvnerbkeâer heešer& kesâmeebmeo,efkeOeeÙekeâ leLee DevÙe keâF&veslee oeojer keâeb[ leLee Fve pewmesotmejesb cegöesb hej osMe keâe ceenew}efyeiee[ves keâer keâesefMeMe keâj jnsn w b ~ Yeepehee mee bmeo Ùee siee rDeeefolÙeveeLe kesâ Deheves Skeâ mebie"veves lees efyemeenÌ[e ieebke cesb efnbot mecegoeÙekesâ }esieesb keâes yebotkesâb yeebšves lekeâ keâerhesMekeâMe keâj oer~ heÇOeeveceb$eer Yeerkesâke} Ùen keânkeâj Deheves vesleeDeesbkeâer Deeheefllepevekeâ ke Ye[ÌkeâeTyeeleesb keâes veÌpejDeboeÌpe keâjves keâerkeâesefMeMe keâj jns nwb efkeâ }eskeâleb$ecesb heÇlÙeskeâ kÙeefòeâ keâes yees}ves keâeDeefOekeâej nw~ heÇOeeveceb$eer keâe ÙenkeâLeve Ye[ÌkeâeT ke meebheÇoeefÙekeâleveeke Heâw}eves keâer keâesefMeMe keâjveskee}s vesleeDeesb hej vekesâ} lees venerbkeâmelee yeefukeâ Gvekesâ Fve og<heÇÙeemeesbkeâes veÌpejDeboeÌpe Ìpe™j keâjlee nw~

Ssmee lees mebYeke ner venerb nw efkeâosMe kesâ heÇOeeveceb$eer efpeme efkeÛeejOeejekeâe meceLe&ve keâj jns nesb DeLekeeefpeme efkeÛeejOeeje hej osMe keâesÛe}evee Ûeen jns nesb Gvekeâer heešer&kesâ Deheves ceb$eer,meebmeo ke DevÙeveslee Keg}keâj Gme efkeÛeejOeeje keâeefkejesOe keâjsb~ otmejer Deesj heÇOeeveceb$eervejsbõ ceesoer kesâ je<šêrÙe mkeÙeb mebIemes heÇieeÌ{ efjMles leLee mebIe kesâmebmkeâejesb cesb ngDee Gvekeâe jepeveweflekeâheÇefMe#eCe Yeer efkeâmeer mes Úghee venerbnw~ DeYeer kegâÚ ner meceÙe hetke&je<šêrÙe mkebÙe meskekeâ mebIe leLee

YeejleerÙe pevelee heešer& kesâ cebef$eÙeesbkeâer Skeâ oes efokemeerÙe mecevÙekeÙeyew"keâ Yeer efo}êer cesb mebheve> nesÛegkeâer nw~ Fmecesb heÇOeeveceb$eer vejsbõceesoer meefnle keâF& heÇcegKe kesâbõerÙecebef$eÙeesb ves Yeeie ef}Ùee Lee~ mebIekesâ hetke& heÇkeòeâe jece ceeOeke ieledke<e& Yeepehee kesâ mellee cesb Deeves kesâHeâewjve yeeo ner YeejleerÙe peveleeheešer& kesâ heÇcegKe meefÛeke kesâ ™he cesbmebIe ke Yeepehee cesb lee}ces} efye"eveskesâ GösMÙe mes heešer& cesb DeheveerceÌpeyetle efmLeefle yevee Ûegkesâ nwb~YeejleerÙe mebefkeOeeve leLee YeejleerÙeje<šêrÙe Okepe ke je<šêrÙe ieeveDeeefo kesâ heÇefle mebIe keâer efkeâleveerDeemLee nw Ùen Yeer efkeâmeer mes Úgheevenerb nw~ Oecee&fvejhes#elee,Deveskeâleecesb Skeâlee,meefn<Ceglee leLee efkeefkeOeleepewmes je…Çheefle cenesoÙe ÉejeefoKeeS ieS efmeæeleesb kesâ heÇeflemebIe keâer meesÛe efYeve> nw~ mebIe meeHeâleewjhej osMe keâes Skeâ Oecee&fvejhes#eje<š̂ kesâ yepeeS efnbot je<š̂ kesâ™he cesb osKeves keâe he#eOej nw~mebIe mebmkeâeefjle keâF& YeepeheeF& meebmeolees Ùen keânles Yeer megves pee jns nwbefkeâ Yeejleke<e& efnbot je<š^ yeveÛegkeâe nw~ keâF& keâes lees Ùen keânlesmegvee pee jne nw efkeâ Yeejleke<e&efnbot je<š^ Lee,nw Deewj jnsiee~mellee®Ì{ o} kesâ ner efÌpeccesoejceb$eer ke veslee DeuhemebKÙekeâesb keâesheeefkeâmleeve peeves keâer me}en osjns nwb~

Ghejesòeâ heefjefmLeefleÙeesb cesbefveefMÛele ™he mes Ùen meesÛeves keâeefke<eÙe nw efkeâ kele&ceeve jepeveweflekeâkeeleekejCe cesb nceeje osMe efDeeKejefkeâme Deesj pee jne nw~ ieebOeerkeeoerefkeÛeejOeeje Ùeeveer Deefnbmee hejceesOece&:keâe hejÛece yeg}bo keâjves kee}eYeejleke<e& keânerb ‘efnbmee hejceesOece&:Ókesâ ceeie& hej lees venerb Ûe} heÌ[enw? osMe cesb efÌpeccesoej vesleeDeesbÉeje Keg}sDeece Ietce-Ietce keâj Ìpenjer}sYee<eCe osves Deewj meceepe cesb Deheveskeâšg keÛeveesb mes efkeIešve hewoe keâjveskeâer keâesefMeMesb efDeeKej efkeâme yeelekeâer Deesj FMeeje keâjleer nwb? je<š̂heeflecenesoÙe Éeje yeleeÙee ieÙee ceeie&Deewj heÇOeeveceb$eer cenesoÙe Éeje GvekesâyeÙeeve keâe meceLe&ve efkeâÙee peevee keGmekesâ DevegmejCe keâjves keâer meerKeosvee efveefMÛele ™he mes osMe keâerpevelee keâes megveves cesb jenle Ìpe™jhengbÛeelee nw~ hejbleg meeLe-meeLe yees}veskeâer DeeÌpeeoer kesâ veece hej meceepecesb meebheÇoeefÙekeâ DeeOeej hej ojejHeâw}eves keâer Útš osvee kewÛeeefjkeâoesnjsheve keâer o}er} hesMe keâjleenw~ Ûeens ken efnboglkekeeoer efkeÛeejOeejekesâ heÇmeej cesb }ieer MeefòeâÙeeb nesbÙee DeuhemebKÙekeâesb kesâ ÌpeKceesb hejcejnce }ieeves kesâ heÇÙeeme cesb pegšsleLeekeâefLele mkeÙebYet Oecee&fvejhes#eleekeeoerveslee~ efkeâmeer Yeer he#e keâes efkeâmeer YeermecegoeÙe keâer Oeeefce&keâ YeekeveeSbYe[Ìkeâeves,Skeâ-otmejs keâes veerÛeeefoKeeves,Skeâ-otmejs keâes Ûegveewleer Ùee

Ûesleekeveer osves leLee Deheveer Ye[ÌkeâeTyeÙeeveyeeefÌpeÙeesb mes efnbmee Heâw}eves pewmesiewjefÌpeccesoejevee yeÙeeve osves keâerÚtš njefieÌpe venerb oer peeveer ÛeeefnS~yees}ves keâer DeeÌpeeoer keâe DeLe& keâšgkeÛeve yees}vee venerb nesvee ÛeeefnS~heÇOeeveceb$eer peer Ùeefo keemleke cesbje<š^heefle cenesoÙe Éeje efoKeeSieS ceeie& keâes osMe keâer lejkeäkeâer keâemeyemes yesnlej ceeie& mecePeles nwb leesGvnsb meke&heÇLece Deheveer mejkeâej kesâcebef$eÙeesb,meebmeoesb leLee otmejs heešer&vesleeDeesb keâes je<š̂heefle kesâ Yee<eCemes meerKe }sves keâer me}en osveerÛeeefnS Deewj Gmekeâe DevegmejCe keâjveskeâer efnoeÙele osveer ÛeeefnS~ ÌpenjGie}ves kee}s Fve vesleeDeesb keâes Ùenyeleevee ÛeeefnS efkeâ osMe keâer lejkeäkeâerk e s â e f}S Dev e s k e â l e e c e s bSkeâlee,meefn<Ceglee leLee efkeefkeefOeleeke meebheÇoeefÙekeâ meÆeke efkeâlevee Ìpe™jernw? YeejleerÙe pevelee heešer& yesMekeâkesâbõerÙe mellee cesb Ìpe™j nw hejblegken efkeâmeer Skeâ Oece& DeLekeeefkeÛeejOeeje keâer venerb yeefukeâ hetjsosMe keâe heÇefleefveefOelke keâjves kee}emebie"ve yeve Ûegkeâe nw~ Ssmes cesbYeepehee keâes heÇOeeveceb$eer Éeje Ieesef<elemet$e meyekeâe meeLe meyekeâe efkekeâemekesâ lenle osMe kesâ mecemle veeieefjkeâesbkesâ meceieÇ efkekeâeme ke meyekesâ meebPesefnleesb keâer yeele meesÛevee DelÙebleDeekeMÙekeâ nw~ kewÛeeefjkeâ oesnjeheveosMe keâer lejkeäkeâer kesâ ef}S KelejveekeâDeewj yeeOekeâ efmeæ nes mekeâlee nw~

kesoesb cesb ieeÙe keâe ieesMle Keeves Deewj ieeÙeefÌpeyen keâjves keâer FÌpeeÌpele nwŠ Deeie&veeFpej

veF& efo}êer : ieeÙe keâe ieesMleKeeves keâes }skeâj leveeÌpes kesâ yeerÛe,DeejSmeSme ke s â DeKeyeej‘Deeie&veeFpej’ cesb Úhes SkeâDeeefš&keâ} cesb ef}Kee ieÙee nw efkeâ,‘kewefokeâ keâe} (Vedic Age)cesb ieeÙe keâe ieesMle Keeves keâes}skeâj PeieÌ[s keâer peÌ[ efyeÇefšMejepe keâer ieboer efmeÙeemele nw~

Deeefš&keâ} cesb keâne ieÙee efkeâefyeÇleeefveÙeesb ves cegmeefve>Heâes keâes leejerKeefHeâj mes ef}Keves kesâ ef}S jKeeDeewj Fmekesâ yeo}s yeÌ[er jkeâce keâerDeoeÙeieer efkeâÙee~’ Fme Deeefš&keâ}cesb FuÌpeece }ieeÙee ieÙee nw efkeâefyeÇleeefveÙeesb ves leejerKe mes ÚsÌ[ÚeÌ[kesâ ef}S cegmeefve>Heâesb keâes jKeves keâer

ieboer efmeÙeemele keâer~ DeKeyeej cesboekee efkeâÙee ieÙee nw efkeâ kesoesb cesbieeÙe keâe ieesMle Keeves Deewj ieeÙeefÌpeyen keâjves keâer FÌpeeÌpele nw~

DeejSmeSme kesâ DeKeyeej‘Deeie&veeFpej’ cesb Úhes FoeefjÙee cesbkeâne ieÙee efkeâ, ‘yebiee} cesb meskeäÙeg}jpeesMe ke KejesMe keâe Skeâ Deewj oewjÛe} jne nw peneb cecelee yevepeer& keâer

efjÙeemeleer ngkeâtcele ves cegnj&ce keâerkepen mes hetjer efjÙeemele Yej cesb23 Deewj 24 Dekeäštyej keâes ogiee&cetefle& efkemepe&ve hej heyeboer }ieeefoÙee~ keäÙee Ùen efkeâmeer ceÌpenyeerefHeâkeâ&s kesâ SslejeÌpe hej efkeâÙee ieÙee?’

GOej, cegnj&ce hej ogiee& keâercetefle& efkeme&peve hej cecelee yevepeer&keâer ngkeâtcele kesâ heeyeboer keâe nkee}eosles ngS DeejSmeSme ves ieeÙe keâeieesMle Keeves Deewj ieeÙe efÌpeyenkeâjves kesâ leveeÌpees keâes }skeâj DeocejkeeoejerDemeefn<Ceglee yeÌ{ves keâer yeeleesbhej keâjeje he}škeej efkeâÙee Deewjkeâne efkeâ efnvot ceÌpenye keâer yegefveÙeeoefmeHeâ& jkeeoejer venerb yeefukeâ meYeerceÌpenyeesb keâes kegâyet} keâjves keâe nw~


heÇeflemheOee& GieÇlee oMee&ves keâer?efvece&} jeveer

nceejs osMe kesâ mebefkeOeeveefvecee&leeDeesb Éeje Ùeneb keâe mebefkeOeeveleLee keâevetve ne}ebefkeâ Ssmee yeveeÙeeieÙee nw efpemecesb meYeer Oecee&sb,peeefleÙeesb, keiee&sb leLee meYeer #es$eesbkesâ }esieesb keâes meceeve DeefOekeâejefoS ieS nwb~ Fme mebefkeOeeve cesbefkeâmeer Skeâ keie& efkeMes<e ke Oece&efkeMes<e Ùee #es$e efkeMes<e kesâ }esieesbkeâes efkeâmeer Yeer efke<eÙe hej GieÇleeefoKeeves keâer keâesF& Deepeeoer venerbnw~ Yeejleke<e& cesb }eiet }eskeâleebef$ekeâkÙekemLee ce s b }ieYeie meYee rjepeveweflekeâ o} Deheves ÛegveekeerIees<eCee he$eesb cesb meceepe leLee osMekesâ meceieÇ efkekeâeme keâer yeelesb Yeerkeâjles nwb~ hejbleg ogYee&iÙe keâer yeeleÙen nw efkeâ peye Ùener jepeveweflekeâo} pevelee mes efkeâS ieS Deheveskeeos hetjs venerb keâj heeles Ùee peveleeFvnsb Deheveer vepejesb mes efiejeves}ieleer nw leLee Fvnsb DeheveepeveeOeej efKemekeâlee ngDee vepejDeeves }ielee nw Ssmes cesb yeÌ[erÛelegjeF& mes Ssmes o}esb kesâ jepevesleekeâesF& ve keâesF& Ssmee efke<eÙemeeke&peefvekeâ ™he mes GÚe} oslesnwb efpememes Ùen mkeÙeb keâes DevÙeo}esb mes De}ie leLee Dee›eâecekeâke GieÇ efoKeeves osves keâer keâesefMeMekeâj mekesâb~ Fvekesâ Ssmes heÇÙeemeesb mesFvekeâe peveeOeej yeÌ{s Ùee ve yeÌ{shejbleg Fvekesâ Ssmes GieÇ keâoce ceeref[Ùeekesâ ceeOÙece mes meceepe cesb Skeâyenme keâes pevce pe™j os osles nwb~ceneje<š^ cesb keâYeer Dehevee cepeyetlepeveeOeej jKeves kee}er leLee jepÙekeâer hen}s vebyej keâer meyemes yeÌ[erheešer& mecePeer peeves kee}er efMekemesveeFve efoveesb kegâÚ Ssmes ner oewj mesiegpej jner nw~ ne}ebefkeâ oef#eCehebLeerYeejleerÙe pevelee heešer& mes efnboglkekesâ efke<eÙe hej heešer& keâer efkeÛeejOeejekeâeHeâer ces} Keeleer nw~ 1992kesâ DeÙeesOÙee Deeboes}ve cesb YeerefMekemesvee Yeepehee kesâ meeLe keâbOesmes keâbOee efce}e keâj Ûe}er~ Deš}efyenejer keepehesÙeer mes }skeâj vejsbõceesoer lekeâ keâer YeepeheeF& mejkeâejcesb efMekemesvee mellee cesb Yeeieeroejjner nw~ ceneje<š̂ cesb lees efMekemesvee-

Yeepehee keâer ie"yebOeve mejkeâejkeâF& yeej yeve Ûegkeâer nw~ efMekesmeveeves ceneje<š^ cesb YeejleerÙe peveleeheešer& keâes keâYeer Yeer Deheves-Deehemes Deeies Yeer venerb efvekeâ}ves efoÙee~Ùeneb lekeâ e fkeâ oef#eCehe bLee refkeÛeejOeeje nesves kesâ yeekepeto kesâke}ceneje<š^ cesb Deheves Deefmlelke keâesyejkeâjej jKeves kesâ ef}S efMekemesveeves keâF& yeej kegâÚ Ssmes nLekeâb[sYeer DeheveeS efpevnsb Yeepehee keâelees meceLe&ve venerb Lee hejbleg efMekemesveeFmes Deheves #esef$eÙe Deefmlelke kesâef}S pe™jer mecePeleer Leer~ cegbyeF&cesb Gllej YeejleerÙeesb hej efMekemesveekesâ }esieesb Éeje efkeâÙee peeves kee}emeewles}e kÙekenej leLee DelÙeeÛeejSsmes ner efke<eÙeesb cesb Skeâ Lee~ hejblegefheÚ}s }eskeâmeYee Ûegveeke cesb peyeYeejleerÙe pevelee heešer& ves ceneje<š^cesb hen}er yeej efMekemesvee meefnlemeYeer o}esb keâes heÚeÌ[les ngS jepÙecesb }eskeâmeYee keâer 18 meeršsb peerleerbGmemes efMekemesvee kesâ keâeve KeÌ[snes ieS~ }eskeâmeYee Ûegveeke kesâyeeo jepÙe cesb efkeOeevemeYee ÛegveekeYeer mebheve> ngS~ Fve Ûegveekeesb cesb leesefMekemesvee YeejleerÙe pevelee heešer&mes keâeHeâer heerÚs jn ieF&~ Yeepeheekeâes jepÙe cesb 122 meeršesb hejefkepeÙe neefme} ngF& lees efMekemesveekeâes kesâke} 63 meeršesb hej nermeblees<e keâjvee heÌ[e~ Fve heefjCeeceesbkesâ yeeo lees efMekemesvee kesâ Meer<e&vesle=leke keâes Ùen meesÛeves kesâ ef}Scepeyetj nesvee heÌ[e efkeâ oef#eCehebLeerefkeÛeejOeeje nesves kesâ yeekepeto keânerbefMekemesvee jepÙe cesb Yeepehee kesâmece#e Dehevee Deefmlelke ner iebkeeve yew"s~ Deewj heešer& kesâ vesleeDeesbkeâer Fmeer meesÛe ves Deheves-Deehekeâes Deewj DeefOekeâ GieÇ oMee&ves keâerjen Deef leÙeej keâer~ ieesÙee efMekemesveeYeepehee mes GieÇlee kesâ #es$e cesb YeerheÇeflemheOee& oMee&ves }ieer~ efheÚ}sefoveesb GieÇlee cesb heÇeflemheOee& oMee&veskeâer Fmeer keâÌ[er kesâ ™he cesb efMekemesveeves heeefkeâmleeve kesâ heÇefmeæ iepe}ieeÙekeâ ieg}ece De}er kesâ Skeâ}eF&ke Mees keâes Oecekeâer oskeâjDeeÙeesefpele nesves mes jeskeâ efoÙee~ne}ebefkeâ ieg}ece De}er Éeje hesMeefkeâÙee peeves kee}e Ùen keâeÙe&›eâcekÙekemeeefÙekeâ keâeÙe&›eâce venerb Leeyeefukeâ heÇefmeæ YeejleerÙe iepe}

meceÇeš mkeieer&Ùe peiepeerle efmebn keâesßeæebpeef} osves nsleg Gvekeâer mce=eflecesb Fme keâeÙe&›eâce keâe DeeÙeespeveefkeâÙee ieÙee Lee~ Fmemes hetke& YeerÙener efMekemesvee heeefkeâmleeveerkeâ}ekeâejesb kesâ YeejleerÙe keâeÙe&›eâceesbcesb DeLekee šerkeer Mees cesb Yeeie }sveskeâe efkejesOe keâj Ûegkeâer nw~ efMekemesveeves leerve oMekeâ hetke& meke&heÇLececegbyeF& cesb heeefkeâmleeveer ef›eâkesâsš šercekesâ Kes}ves keâe efkejesOe keâjles ngScewoeve cesb efheÛe GKeeÌ[ oer Leer~efMekemesvee keâe heeefkeâmleeveer ef›eâkesâššerce kesâ Kes}ves keâe efkejesOe keâjveskeâe Ùen Deboepe Gme meceÙe Yeerceeref[Ùee cesb megefKeNÙeesb cesb Úe ieÙeeLee~ cepes keâer yeele lees Ùen nw efkeâefMekemesvee Éeje G"eS ieS Fmekeâoce keâe Gmekeâer menÙeesieer YeejleerÙepevelee heešer& Yeer meceLe&ve venerbkeâjleer~peyeefkeâ efMekemesvee meerOesleewjhej Ùener peleeves keâer keâesefMeMekeâjleer nw efkeâ heeefkeâmleeve Ûetbefkeânceejs mewefvekeâesb hej peguce keâjleenw Yeejle cesb Deelebkeâkeeoer Yespeleenw leLee nceejs osMe cesb DeelebkeâkeeoerIešveeDeesb keâes heÇeslmeeefnle keâjleenw Fmeef}S Ssmes osMe kesâ keâ}ekeâejesbDeLekee efKe}eef[Ùeesb keâes Yeejle cesbKes}ves DeLekee Dehevee keâeÙe&›eâceheÇmlegle keâjves keâer keâesF& pe™jlevenerb~ peyeefkeâ YeejleerÙe peveleeheešer& ves ieg}ece De}er kesâ keâeÙe&›eâcekeâe efkejesOe keâjves pewmes efMekemesveekesâ keâoce keâer Dee}esÛevee keâer nw~heefMÛece yebiee} keâer cegKÙeceb$eercecelee yewvepeer& leLee efo}êer kesâcegKÙeceb$eer Dejefkebo kesâpejerkee} ves

lees ieg}ece De}er keâes Deheves-DehevesjepÙeesb cesb Deekeâj keâeÙe&›eâce hesMekeâjves keâe vÙeewlee Yeer efoÙee nw~Flevee ner venerb yeefukeâ DeYeer kegâÚner meceÙe hetke& heeefkeâmleeve kesâ Fmeeriepe} ieeÙekeâ ieg}ece De}er veskeejeCemeer kesâ heÇeÛeerve mebkeâš ceesÛevecebefoj cesb Yeer Deheves megjesb keâercenefHeâ} mepeeF& Leer~ ieewjle}ye nwefkeâ keejeCemeer keâe mebkeâšceesÛevecebefoj kener heÇeÛeerve cebefoj nw penebGieÇkeeefoÙeesb ves Deelebkeâer nce}e keâjonMele keâe Ketveer Kes} Kes}eLee~ mekee} Ùen nw efkeâ Ssmes cesbefMekemesvee keâes ner Fme heÇkeâej keâeefkejesOe keâjves keâer pe™jle keäÙeesbcenmetme nesleer nw? keäÙee efMekemesveekeâe je<š^keeo Yeejle kesâ DevÙejepeveweflekeâ o}esb kesâ je<š^keeo mesDeveesKee Ùee De}ie je<š^keeo nw?keäÙee heeefkeâmleeve kesâ efKe}eÌ[er kekeâ}ekeâej heeefkeâmleeve keâer Deesj mesYeejle cesb Heâw}eS peeves kee}sDeelebkeâkeeo keâe meceLe&ve keâjles nwb?Ùee Fmecesb kes Yeeieeroej nesles nwb?Deblej&e<š^erÙe keâtšveerefle keâe lekeâepeeÙener neslee nw efkeâ peye efkeâvnerb oesosMeesb kesâ ne}ele leveekehetCe& nesbDeLekee Gvekesâ efjMleesb cesb keâÌ[keenšDee jner nes lees Gmes Kes}-keâto,iee rle-mebiee rle ke meee fne flÙekeâieefleefkeefOeÙeesb kesâ Deeoeve-heÇoeve mesmeeceevÙe keâjves keâer keâesefMeMe keâerpeeleer nw~ hejbleg efMekemesvee ÉejeG"eS peeves kee}s keâoce leesefyeukegâ} Ssmes nesles nwb ieesÙeeheeefkeâmleeve mes efkeâmeer heÇkeâej kesâmebyebOe jKeves keâer keâesF& pe™jle ner

venerb nw~ heeefkeâmleeve Yeejle cesbDeelebkeâkeeo Heâw}eves keâer keâesefMeMeesbcesb }iee jnlee nw Fme yeele mesDeeefKej keâewve Fbkeâej keâj mekeâleenw~ osMe kesâ veslee ke GÛÛeeefOekeâejerFme efke<eÙe hej yeeleÛeerle keâjlesner jnles nwb~ hejmhej efÉhe#eerÙekeelee&Deesb mes }skeâj mebÙegòeâ je<š^lekeâ Yeejle Éeje heeefkeâmleeve keâesÙen Ûesleeves keâer keâesefMeMe keâerpeeleer nw efkeâ Yeejle heeefkeâmleeveÉeje heese f<ele efkeâS pee jnsDeelebkeâkeeo keâe efMekeâej nw~Deejeshe-heÇlÙeejeshe keâer Ùen efmLeefleYeer leYeer yeveer jnleer nw peyeoesveesb osMeesb kesâ yeerÛe yeeleÛeerle kesâjemles Keg}s jnles nwb~ Ùeefo kesâbõ cesbmelleemeerve Yeepehee keâer mejkeâejYeer heeefkeâmleeve kesâ heÇefle efMekemesveepewmes GieÇ ke Dee›eâecekeâ efkeÛeejjKes lees ken Yeer heeefkeâmleeveerefKe}eef[Ùeesb ke keâ}ekeâejesb kesâ Yeejlecesb heÇkesMe Ùee Ùeneb Gvekesâ Kes}veske keâeÙe&›eâce heÇmlegle keâjves hej nerhetCe& heÇefleyebOe }iee mekeâleer nw~hejbleg Yeepehee mejkeâej Ssmee venerbkeâj jner nw~ lees keäÙee FmekeâeDeLe& Ùen efvekeâe}e peeS efkeâYeepehee keâe je<š^keeo efMekemesveekesâ je<š^keeo mes keâcepeesj Ùeenukeâe nw? efMekemesvee pewmeer mebkeâerCe&ceeveefmekeâlee keâe heÇoMe&ve keâjveskee}er heešer& kesâ vesleeDeesb keâes ÙenmeesÛevee ÛeeefnS efkeâ Kes}-keâto,ieerle-mebieerle,meeefnlÙe keceveesjbpeve Deeefo keâer keâesF& meerceeSbvenerb nesleerb~ Ûee}er& Ûewheef}ve ogefveÙeekesâ nemÙe keâ}ekeâejesb kesâ yesleepe

yeeoMeen kesâ ™he cesb DeheveerhenÛeeve mLeeefhele keâj Ûegkesâ nwb~Ùeneb keâesF& Gvnsb Fmeef}S venerbvepej Deboepe keâj mekeâlee efkeâ kesYeejleerÙe venerb Les Fmeef}S Gvekeâerkeâeces[er DeÛÚer venberb~ Fmeer heÇkeâejheeefkeâmleeve cesb iepe} ieeÙekeâpeiepeerle efmebn heeefkeâmleeveer iepe}ieeÙekeâesb mes keânerb pÙeeoe }eskeâefheÇÙenwb Deewj heeefkeâmleeveer }esie YeejleerÙeefHeâuceesb leLee YeejleerÙe keâ}ekeâejesbkeâes Deheves osMe keâer efHeâuceesb keDeheves keâ}ekeâejesb mes keânerb DeefOekeâhemebo keâjles nwb~ vegmejle HeâlesnDe}er Keeb, }lee cebiesMkeâj,ceesnceo jHeâer leLee cesbnoer nmeve pewmesieeÙekeâ Yeejle ke heeefkeâmleeve cesbner venerb yeefukeâ hetjs efkeMke cesbmeceeve ™he mes Deheveer ieeÙekeâerkeâe }esne cevekee Ûegkesâ nwb~ efkeâmeerkeâ}ekeâej keâer keâ}e mejenveerÙenesleer nw ve efkeâ Gmekeâe osMe ÙeeOece&~ heeefkeâmleeve kesâ DeelebkeâkeeoÙee Iegmehew" mebyebOeer heÇÙeemeesb keâehetje osMe Ùeneb kesâ meYeer jepeveweflekeâo} meYeer Oecee&sb kesâ }esie meecetefnkeâ™he mes keâÌ[er efveboe keâjles DeeSnwb Deewj peye lekeâ Gmekesâ Ùenog<heÇÙeeme peejer jnsbies Gmekeâer efveboeke Dee}esÛevee ncesMee nesleer jnsieer~hejbleg efMekemesvee Éeje G"eS peeveskee}s Fme heÇkeâej kesâ keâoce heešer&keâer #es$eerÙe Úefke keâes Yeer Kejeyekeâjles nwb Deewj Deblej&e<š̂erÙe mlej hejYeer Fmekesâ DeÛÚs mebosMe venerb peeles~efMekemesvee kesâ vesleeDeesb keâes ÛeeefnSefkeâ GieÇlee cesb heÇeflemheOee& oMee&ves kesâyepeeS kegâÚ Ssmes }eskeâefnlekeâejerkeâeÙe& keâjsb efpememes Gvekeâer efvejblejKeesleer pee jner jepeveweflekeâ peceervekeeheme Dee mekesâ~ Deewj Ùeefo heešer&heeefkeâmleeveer keâ}ekeâejesb kesâ efkejesOekeâes ner Dehevee KeesÙee peveeOeejkeeheme }eves keâe ceeOÙece mecePejner nw lees efveefMÛele ™he mes ÙenGmekeâer ie}leHeânceer nw~ efMekemesveekeâe je<š^erÙe mlej hej lees keâesF&veece}skee nw ner venerb hejbleg ÙeefoGmekeâer Fme heÇkeâej keâer veerefleÙeebpeejer jnerb lees mebYekele™ ceneje<š^cesb Yeer Yeefke<Ùe cesb Gmekeâe yeÛee-KegÛee peveeOeej meceehle nes peeSieeDeewj heešer& Oeerjs-Oeerjs Feflenemekesâ heve>esb cesb efmeceš keâj jnpeeSieer~

oeYees}keâej,hevemeejs Deewjkeâ}yegieer & kesâ nlÙeejs,yeeyejerefkeOkebme,Yeeshee} iewme $eemeoer.osMeefkeosMe obiees b Deewj Deelebkeâe rnce}esb,efmeKeesb kesâ vejmebnej,iegpejelekesâ obieesb,me}kee pegÌ[gce DeewjDeeHeâmhee,šesš} heÇeFkesšspeeFMesve,šesš} efkeefvekesMe, šesš} SHeâ[erDeeerkesâ meewoeiej leceece nejves }iesnwb,nceeje Ùekeâerve Yeer keâerefpeÙes~

efpeveves Fme ceneosMe keâes kegâ®#es$ekesâ cewoeve cesb leyoer} keâj efoÙee pees

Oece& keâce& kesâ veece DemelÙe DeewjDeOece&,Deefnbmee Deewj YeÇele=lke kesây eo} s e fn b m e e De e w jvejmebnej,efkeMkeyebOeglke kesâ yeo}sefnboglke keâe ieêesye} Speb[e DeewjYeejle leerLe& keâer efkeefkeOelee,kewefÛe$Ùekesâ yeo}s iewjefnbogDeesb kesâ meHeâeÙes mesosMe keâes efnbot yeveeves kesâ Ghe›eâce meske=âef<e,kÙekemeeÙe Deewj GodÙeesieOebOeesbkeâer nlÙee keâjkesâ efkeosMeer hetbpeer DeewjefkeosMeer efnleesb kesâ o}êe yevekeâj ceneveYeejle osMe keâer nlÙee keâe jepemetÙe

Ùe%e keâe DeeÙeespeve keâj jns Les~yeeyeg}bo Ss}eefveÙee efpeneo peesÚsÌ[s ngS Les je<š̂ kesâ efkekeskeâ,melÙe,Deefnbmee,vÙeeÙe,Meebefle meceevelee kesâyeo}s mecejme ce=lÙeg Glmeke kesâvebies keâeefve&kee} cesb nj ceveg<Ùe keâesyebOegDee keâbyebOe yeveeves kesâ ef}Sefnbot je<š^ kesâ veece hej~ DebOeje<š̂keeo kesâ Gvceeoer cegòeâyeepeejerDeekeenve kesâ meeLe~ieewj mes osKe}es YeFÙes,Gvekesâ jLe kesâ heefnÙesOebmeves }ies nwb~

cewoeve ÚesÌ[vee venerb, heer" efoKeevee venerb, Heâemeerkeeo nejves }iee nw!osMe keâes peesÌ[ }sb,ogefveÙee peesÌ[ }sb,keâesF& Dekesâ}e Yeer venerb nw!


³en mecee®eej He$e meeHleeefnkeÀ cenejeä^ ¬eÀeF&cme ceeefuekeÀ,cegêkeÀ ÒekeÀeMekeÀ efmejepe ®eewOejer Üeje jepet efÒebìme&,496,Heb®eMeerue veiej, veekesÀmeve yeg×efJenej kesÀ meeceves, ceeie& veb-3,efleuekeÀ veiej, ®escyegj,cegbyeF&-400089 mes cegefêle keÀjJee keÀj 8/Ss/169/2702/ìeieesj veiej, efJe¬eÀesueer (Het),cegbyeF&-400083 mes ÒekeÀeefMele efkeÀ³ee ~ mebHeeokeÀ efmejepe ®eewOejer

otjOJeveer-0226428329,Deej Sve Dee³e 2261/98, F&[email protected] cees. 9773622967

peye mes Yeepehee mejkeâej mellee cesb DeeF& nw, osMe cesb YeÙeevekeâ nlÙeeDeesb keâe efme}efme}e Meg™ nes ieÙee nw

Yeejle keâes efnvot je<š^ yeveeves keâer keâesefMeMe : ceeÙeekeleer}KeveT : yengpeve meceepe

heešer& :yemehee: DeOÙe#e ceeÙeekeleerves je<šêrÙe mkeÙebmeskekeâ mebIe leLeekesâbõ cesb mellee®{ YeejleerÙe peveleeheešer& (Yeepehee) hej oef}leesb keâesieg}ece yeveeves kee}er hegjeveer keCe&kÙekemLee }eiet keâjkesâ Yeejle keâes‘efnvot je<š^' yeveeves keâer keâesefMeMeoesyeeje Meg® keâjves keâe Deejeshe}ieeles ngS Deepe oef}leesb keâeDee£eve efkeâÙee efkeâ kes Yeefke<Ùe cesbkesâbõ Deewj jepÙeesb cesb Yeepehee keâesmellee cesb vee Deeves osb.

c e e Ù e e k e l e e r v e s Ù en e bmebkeeooeleeDeesb mes keâne efkeâ Deš}efyenejer keepehesÙeer keâer lelkeâe}ervemejkeâej keâer lejn kesâbõ keâer ceewpetoevejsvõ ceesoer mejkeâej yeeyee meenyeYeercejeke Decyes[keâj kesâ heÇÙeemeesbmes oef}leesb, DeeefokeeefmeÙeesb leLeeDevÙe efheÚ[s keiee&sb keâes efce}sDeej#eCe keâes Kelce keâjvee Ûeenleernw. meeLe ner mebIe leLee Yeepehee

osMe cesb hegjeleve DevÙeeÙehetCe& ‘keCe&kÙekemLee' }eiet keâjkesâ Fmes efnvotje<š^ yeveevee Ûeenles nwb. oef}leesb,DeeefokeeefmeÙeesb leLee DevÙe efheÚ[skeiee&sb keâes Yeefke<Ùe cesb Yeepehee keâeskesâbõ leLee jepÙeesb keâer mellee cesb}eves mes jeskeâvee nesiee, venerb leesken Fve leyekeâesb keâe Deej#eCeOeerjs-Oeerjs Kelce keâj osieer Deewjkes efHeâj mes Deie[er peeefleÙeesb kesâieg}ece yeve peeSbies.

Gvnesbves keâne ‘‘nceeje efnvotMebkeâjeÛeeÙeesb &mes keânvee nw efkeâ kesFme Oece& keâer yegjeFÙeesb keâes otjkeâjsb lees Ùen Yeer ogefveÙee cesb yeewæOece& keâer lejn Heâw} peeSiee, leyeefkeâmeer keâer peyejve Iej keehemeervenerb keâjeveer he[sieer. efnvot Oece& cesbHeâw}er yegjeFÙeesb keâer kepen mes nerDecyes[keâj ves 16 Deòeâtyej1956 keâe s Deheves }eKees bDevegÙeeefÙeÙeesb kesâ meeLe yeewæ Oece&mkeerkeâej keâj ef}Ùee Lee.'' yemehee

cegefKeÙee ves heÇOeeveceb$eer ceesoer hejÛegveekeer }eYe }sves kesâ ef}Ùes Deheveermecheve> peeefle keâes DevÙe efheÚ[skeie& cesb Meeefce} keâjves keâe Deejeshe}ieeles ngS keâne efkeâ Ûegveeke kesâoewjeve ceesoer ves DevÙe efheÚ[skeiee&sb b kesâ keesšesb keâes Deekeâef<e&lekeâjves kesâ ef}Ùes ceesoer Kego keâesefheÚ[s keie& keâe yeleeÙee Lee

}sefkeâve meÛeeF& Ùen nw efkeâ ceesoeriegpejele kesâ ‘Keevpeer' meceepe mesDeeles nwb pees Oevekeeve kewMÙe meceepekeâer peeefle nw.

ceeÙeekeleer ves keâne efkeâ ke<e&1999 cesb kesâbõ cesb yeveer Deš}efyenejer keepehesÙeer mejkeâej ves Yeeroef}leesb Deewj efheÚ[esb kesâ Deej#eCeleLee DevÙe mege fkeOeeDees b keâe s

efve<heÇYeekeer Deewj Kelce keâjves kesâcemekeâo mes mebefkeOeeve keâer meceer#eekeâjves keâer Ùeespevee Leer. FmemeeefpeMe kesâ efKe}eHeâ osMeYejcesb peyeo&mle Deeboes}ve kesâ yeeomejkeâej keâes Heâwme}e keeheme }sveehe[e Lee. Gme meceÙe Keeme met$eesbmes efce}er efjheesš& kesâ cegleeefyekeâmeeefpeMe Ùen Leer efkeâ mebefkeOeevekeâes yeo}keâj osMe keâes keCe&kÙekemLee hej DeeOeeefjle efnvotje<š^ yeveeÙee peeS.

Gvnesbves oekee efkeâÙee efkeâDeej#eCe keâer meceer#ee keâer pe®jlemecyevOeer mebIe heÇcegKe ceesnveYeeiekele kesâ yeÙeeve mes efyenejefkeOeevemeYee Ûegveeke cesb Yeepeheekeâe keâeHeâer vegkeâmeeve neslee osKekeâjheÇOeeveceb$eer ceesoer keâes cepeyetjer cesbDeheveer Ûegveekeer pevemeYeeDeesb cesbkeânvee he[e efkeâ ken Deej#eCekeâes Kelce venerb nesves osbies DeewjGmes yeÛeeves kesâ ef}Ùes peeve keâer

yeepeer }iee osbies.yemehee heÇcegKe ves keâne, ‘‘ceesoer

peer keâes Deej#eCe yeÛeeves kesâ ef}Ùespeeve keâer yeepeer }ieeves keâer keâesF&pe®jle venerb nw. yeme ken Yeeiekelekesâ Deej#eCe mecyevOeer yeÙeeve keâemhe<š leewj hej KeC[ve keâje osb.}sefkeâve ken Ssmee venerb keâj heeSbies. Ssmeer efmLeefle cesb ceesoer keâeDeej#eCe yeÛeeves mecyevOeer yeÙeeveYeer keâesF& cenlke venerb jKelee nw.''Gvnesbves heoesve>efle cesb Deej#eCe mecyevOeermebMeesOeve efkeOesÙekeâ kesâ ceece}s cesbceesoer mejkeâej hej Deheveer hetke&keleer&keâebieÇsmeveerle mejkeâej pewmee jkewÙeeDeheveeves keâe Deejeshe }ieeles ngSkeâne efkeâ jepÙemeYee cesb heeefjleefkeOesÙekeâ }eskeâmeYee cesb Deye lekeâ}efcyele nw. kesâbõ cesb peye Yeer Yeepeheekeâer mejkeâej yeveer leye Gmeves Deej#eCekeâes efve<heÇYeekeer yeveeves leLee Kelcekeâjves keâer }ieeleej efIeveewveer meeefpeMekeâer nw.

Gmleeo Decepeo De}er ves keâne-ceesoer kesâ Deemeheemeceewpeto }esie osMe keâe ceenew} efyeieeÌ[ jns nwb

Yeeshee}. meeefnlÙekeâejes b,efHeâuceceskeâme& Deewj kew%eeefvekeâesb ÉejeDekee@[& }ewšeS peeves keâes GmleeoDecepeo De}er Keeve ves mener "njeÙeenw~ Gvnesbves keâne, ‘‘ceesoer kesâ Deemeheemekesâ }esie osMe keâe ceenew} efyeieeÌ[jns nwb~ Fmemes Demegj#ee keâer Yeekeveehewoe nes jner nw~ Keeme yeeleÛeerle cesbDecepeo ves keâne efkeâ Fme ceme}s hejheerSce keâes legjble SkeäMeve }svee ÛeeefnS~yelee osb efkeâ osMe kesâ ceMentj mejesokeeokeâDecepeo De}er Keeve keâes heodce efkeYet<eCemecceeve efce} Ûegkeâe nw~

Decepeo ves keäÙee keâne?> Decepeo ves keâne, ''Deepe keâer

leejerKe cesb pewmee ceenew} nes ieÙee nw,Ssmee nceves keâYeer venerb osKee~ keâ}ekeâej,meeefnlÙekeâej Demegjef#ele nes ieS nwb~''

> Gvnesbves keâne, 'pees Yeer mejkeâejÛe}e jne nw, Gmes Fme lejHeâ OÙeeveosvee nesiee~ Ùen pees Yeer nes jne nw,ken jepeveereflekeâ keâej&keeF& nw Deewj

mejkeâej Ûe}eves kee}s Fmekesâ heerÚsefpeccesoej nwb~'

> ne}ebefkeâ, Gvnesbves Ùen Yeerkeâne efkeâ nj yeele kesâ ef}S heerScevejsbõ ceesoer keâes oes<e venerb efoÙee peemekeâlee, }sefkeâve Gvekesâ Deemeheeme kesâ}esie ceenew} efyeieeÌ[ves cesb }ies ngSnwb, efpememes ceesoer kesâ Thej Yeer mekee}KeÌ[s nes jns nwb~ heerSce keâes Fve }esieesbkeâe cegbn yebo keâjvee ÛeeefnS~

MeeŒeerÙe mebieerle keâer efkejemelekeâes Deeies yeÌ{eves kee}s Decepeo De}erKeeve ves keâne efkeâ nj cepenye kesâ}esie Skeâ-otmejs hej efveYe&j nwb, Fmeef}SFme lejn keâe ceenew} efkeâmeer kesâ ef}SYeer mener venerb nw~ cewb mejeso yepeeleentb, }sefkeâve cesje mejeso nscesbõ Ûebõmesve yeveelee nw~ ken DeÛÚe mejesovenerb yeveeSiee, lees cewb DeÛÚe yepeevenerb mekeâtbiee~

keâve>Ì[ }sKekeâ Sce keâ}yegieer&Deewj oeojer cesb yeerHeâ Keeves keâer DeHeâkeen

hej DeKe}ekeâ veece kesâ MeKme kesâce[&j kesâ yeeo meeefnlÙekeâej DehevesDekee@[& }ewše jns nwb~ yeerHeâ keâeb[ kesâefkejesOe cesb keâjerye 40 meeefnlÙekeâejmeeefnlÙe Dekeâeoceer Dekee@[& }ewšeÛegkesâ nwb~ Demeefn<Ceglee Deewj SpegkesâMeve}FbmšeršdÙetšdme hej keâefLele leewj hejyeÌ{les mejkeâejer heÇYeeke kesâ efKe}eHeâosMe kesâ še@he meeFbefšmš heer SceYeeie&ke ves Yeer Dehevee Dekee@[& }ewšeefoÙee~ kenerb, SHeâšerDeeF&DeeF& cesbDeeboes}ve Ûe}e jns mšt[sbšdme kesâ

meheesš& cesb ieg®keej keâes 10 efHeâucekeâejesbves Deheves vesMeve} Dekee@[& }ewševeskeâe S}eve efkeâÙee nw~ ieerlekeâej ieg}peejpewmeer nefmleÙeeb Yeer mejkeâej kesâ jkewSkeâer Dee}esÛevee keâj Ûegkeâer nwb~keâewve nwb Decepeo De}er Keeve?

> Decepeo De}er Keeve osMe keâermeke&ßes… mebieerle nefmleÙeesb cesb mes Skeânwb~ Yeejle kesâ meeLe-meeLe Gvnsb efkeosMeesbcesb Yeer keâF& mecceeveesb mes vekeepee peeÛegkeâe nw~

> kes leevemesve kesâ mesefveÙee yebieMe

Iejeves keâer Ú"keerb heerÌ{er kesâ meomÙeceeves peeles nwb~

> cet} ™he mes ceOÙe heÇosMe kesâikeeef}Ùej kesâ jnves kee}s 70 mee}kesâ Decepeo De}er Keeve keâes osMe kesâ

meyemes yesnlejerve mejesokeeokeâ kesâ leewjhej peevee peelee nw~

> Decepeo keâes 2001 cesbheodce efkeYet<eCe mecceeve mes vekeepeeieÙee Lee~

v eF & e fo} ê e r~ me e sM e}[scees›eâsefškeâ heešer& Dee@Heâ Fbef[Ùee(Sme[erhee rDeeF&) ves je<šê rÙejepeOeeveer kesâ keâjerye efmLeleHeâjeroeyeeo kesâ ieÇece meghes" cesbSkeâ oef}le heefjkeej keâes pe}eveskesâ keâejCe 2 ceemetce yeÛÛeesb (kewYeke

{eF& mee} ke efokÙee 10 ceen)keâes efpevoe pe}ekeâj ceej [e}vesleLee efpelesvõ GceÇ 26 Deewj jsKeeGceÇ 22 keâes ceejves keâer iejÌpe mesDeeie }iee osves leLee DevÙe oef}leefkejesOeer DelÙeeÛeejesb kesâ efKe}eÌHeâefkejesOe heÇoMe&ve efkeâÙee~ efpemekeâe

vesle=lke heešer& kesâ je<šêrÙe GheeOÙe#eS[keeskeâš MejHeâgöerve ves efkeâÙee~

peneb Fme heÇoMe&ve cesb cegKÙe™he mes efveMeeble veešdÙe cebÛe kesâheÇe s. MecMeg} Fmueece, [e.veeref}cee Mecee& leLee yeememesHeâ kesâßeer cet}Ûebo leLee Sme[erheerDeeF&

efo}êer heÇosMe kesâ heoeefOekeâeefjÙeesbves Yeeie ef}Ùee~ Ùen heÇoMe&ve peblejceblej mes ie=nceb$eer ßeer jepeveeLeefmebn kesâ Deekeeme keâer Deesj yeÌ{eefpemes hegef}me Éeje Deke™æ keâjefoÙee ieÙee~ peesefkeâ Skeâ meYee cesbheefjkeefle&le nes ieÙee~

3 nov 2015 m crimes

News & Politics

Transcript of 3 nov 2015 m crimes