Sodr`ina

Voved-----------------------------------------------------------------------------------------------

--------2

1. Teoretski razgleduvawa

---------------------------------------------------------------------2

1.1 Poim i definicija za SWOT

analiza----------------------------------------------2

1.2 Su{tina i zna~ewe na SWOT

analiza---------------------------------------------3

1.3 SWOT

Matrica----------------------------------------------------------------------------4

1.4 Prednosti,slabosti,mo`nosti i zakani – SWOT

analiza-------------------6

2. Strate{ki razvoj na Pe~atnicata “11 Oktomvri” - Prilep i primena na

SWOT analiza za donesuvawe

odluki---------------------------------------------------7

2.1Nastap na Pe~atnicata “11 Oktomvri” na pazarite na

EU------------------7

2.2 SWOT analiza na Pe~atnicata “11 Oktomvri” od

Prilep------------------8

3. Operativen koncept na SWOT

analizata---------------------------------------------9

3.1 Silni strani na

strategijata--------------------------------------------------------9

3.2 Mo`nosti---------------------------------------------------------------------------

------10

3.3 Slabi strani na

strategijata-------------------------------------------------------11

1

3.4 Zakani i ograni~uvawa na

strategijata-----------------------------------------13

Zaklu~ok------------------------------------------------------------------------------------------

------14

Referenci------------------------------------------------------------------------------------------

----15

Koristena

literatura------------------------------------------------------------------------------16

2

Voved

1. Teoretski razgleduvawa

1.1 Poim i definicija za SWOT - analiza

Cel na ovaa tema na seminarskata rabota e njaprvin niz teoretski

razgleduvawa da ja definirame i objasnime edna od osnovnite menaxerski

alatki - SWOT-analizta.Na po~etokot }e bide razraboten istorijatot, prvoto

objavuvawe i koi zna~ajni subjekti ja imaat upotrebuvano ovaa

analiza.Ponatamu niz teorijata detalno }e se opi{e i objasni.Sekoj od

nejzinite sostavni delovi }e bide definiran i objasneto }e bide na kakov

na~in se primenuva i za {to slu`i.Ponatamu so primeri od praktikata istata

}e bide aplicirana na konkretnata tema na ova seminarska rabota “SWOT

analiza na Pe~atnicata 11 Oktomvri”od Prilep.Formirana pred pove}e od

60 godini,od skromen za~etok so 10-tina vraboteni,so skromni

prostorni,materijalni i ~ove~ki resursi,Pe~atnicata niz site ovie godini

postepeno se razvi vo organizacija sposobna da gi zadovoli visokite

kriteriumi koi gi nametnuva sovremeniot stil na rabotewe.Vo ovaa

nasoka }e bidat opfateni pove}eto faktori koi vlijaat na na{ata

pe~atarska industrija.Analizata }e ima za cel da poka`e koi se na{ite

{ansi za nastap na Evropskite pazari,so koi problemi se soo~uva ovaa

industrija,no koi se i nejzinite silni strani.

SWOT analizata pretstavuva efikasen na~in za identifikuvawe

na Prednostite i Slabostite ,kako i ispituvawe na Mo`nostite i

Zakanite so koi se soo~uvate (Strengths,Weaknesses,Opportunities and

Threats- SWOT).

Za prv pat bila opi{ana vo docnite 60-ti godini od Edmund P.Learned, C.

Roland Christiansen, Kenneth Andrews i William D.Guth. Vo 80-te godini bila

koristena od strana na Sovetot za razvoj na General Electric1. SWOT

analizata }e vi pomogne da se fokusirate na va{ite prednosti,da gi

3

minimizirate slabostite i da ja dobiete najgolemata mo`na prednost od

mo`nostite {to se nudat.SWOT-analiza pretstavuva osnovna analiza koja

postojano sekoj biznis,poto~no firma,kompanija,korporacija,entitet treba

da ja izveduva.So nea se dobivaat odli~ni podatoci za donesuvawe

strate{ki odluki za raboteweto vo idnina.Vakva analiza treba da sodr`i i

biznis planot kako za startap biznisi taka i za ve}e postoe~ki.Vo tekstot se

razraboteni osnovite na ovaa analiza kako i soodvetnite strategii na

dejstvuvawe koi treba da se postavat soglasno dobienite rezultati od

analizata.

1.2 Su{tina i zna~ewe na SWOT - analizata

Kratenkata SWOT pretstavuva akronim dobien od prvite bukvi na

zborovite:

S trengths - silini, ja~ini, prednosti...

W eaknesses - slabosti, nedostatoci, mani...

O pportunities - {ansi ,mo`nosti, priliki...

T hreats - zakani, opasnosti...

Sekoe pretprijatie raboti vo nekoe okru`uvawe.Okru`uvaweto mo`e da

bide nadvore{no i vnatre{no.Od toa okru`uvawe vo golema merka zavisi

raboteweto na odredeno pretprijatie.

So SWOT analizata pretprijatieto se razgleduva od aspekt na vnatre{ni

osobenosti i od aspekt na nadvore{ni osobenosti.Ona {to doa|a od

vnatre{nosta na firmata se definira kako: Strengths-silini, ja~ini,

prednosti...ili kako: Weaknesses-slabosti, nedostatoci, mani...Ona {to doa|a

od okolinata na firmata se definira kako: Opportunities- {ansi, mo`nosti,

priliki...ili kako: Threats-zakani, opasnosti...

Za uspe{no funkcionirawe na edna firma, taa mora da bide

efektivna,odnosno da proizveduva vistinski raboti koi se barani na pazar,

{to podrazbira nadvore{ni komponenti.A od druga strana da bide

efikasna {to pak podrazbira vnatre{ni komponenti.

4

Efektivno ili uspe{no rabotewe koe e zasnovano na efikasen na~in

mo`e da se ostvari ako se:

ISKORISTAT - silini, ja~ini, prednosti...

OTSTRANAT - slabosti, nedostatoci, mani...

ISKORISTAT - {ansi, mo`nosti, priliki

IZBEGNAT - zakani, opasnosti...

1.3 SWOT - Matrica

Za poednostavna analiza e daden prikaz na SWOT matrica.Vo matricata

postojat ~etiri poliwa koi }e gi analizirame.

Pole 1 - Firmata ima silini i ima {ansi.

Pole 2 - Firmata ima silini no postojat zakani od okolinata.

Pole 3 - Firmata ima slabosti, no ima {ansi koi doa|aat od okolinata.

Pole 4 - Firmata ima slabosti i ima zakani.

Spored dobienite poliwa se opredeluva soodvetna strategja za

dejstvuvawe:

5

Pole 1: Treba da se iskoristi.

Ova e edna od najpovolnite i najposakuvanite sostojbi.Kompanijata od

vnatre{na strana e jaka,{to zna~i deka site organizacioni podgotovki se

izvr{eni kvalitetno.Od druga strana i nadvore{nite ~initeli se

nakloneti.Ova uka`uva na edna posakuvana sostojba kade pretprijatieto e

organizirano na soodveten na~in i nadvore{nite ~initeli se nakloneti,so

{to se steknuvaat uslovi za iskoristuvawe na pazarnite potencijali.

Pole 2: Ima konfrontacija.

Ova e pomalku posakuvana sostojba bidej}i kompanijata od vnatre{na

strana e jaka i dobro organizirana,me|utoa od nadvore{na strana ima

zakani.Pri toa e potrebno da se utvrdi za kakov vid na zakana se raboti i

kako blagovremeno da se izvr{i amortizacija na nejzinoto {tetno

vlijanie,taka {to organizacijata da ne pretrpi golemi {teti.

Pole 3: Treba da se istra`uva.

Tuka ima uka`uvawe deka vnatre{nata organiziranost na kompanijata e

slaba,dodeka od okru`uvaweto doa|aat {ansi koi treba da se iskoristat.Vo

ovoj slu~aj e potrebno da se izvr{i reorganizacija na raboteweto,a dokolku

nema sopstveni sili potrebno e da se izvr{i reorganizacija od nadvore{en

konsultant ili menaxer za promeni.So izvr{ena reorganizacija mo`e da se

iskoristat povolnite nadvore{ni nastani.

Pole 4: Treba da se izbegne.

Ova e najlo{ata kombinacija.Izgledite da se oporavi vakvata kompanija se

mali,no ne i nevozmo`ni.Dokolku se saka da se popravi raboteweto na

vakvata organizacija,prvo treba da se napravi vnatre{na reorganizacija,so

{to bi se popravilo raboteweto na komppanijata od vnatre{en aspekt.Vtor

~ekor bi bil utvrduvawe na nadvore{nite zakani,pa na niv soodvetno da

se reagira i tie da se otstranat ili amortiziraat.

6

SWOT – analiza se koristi za brzo i dlabinsko sogleduvawe na

raboteweto na edno pretprijatie,odnosno entitet2.Ovaa analiza mo`e da se

koristi za sogleduvawe na raboteweto i na drugi vidovi organizacii kako:

u~ili{ta, bolnici, biblioteki...kako i za sogleduvawe na problemite vo

privatniot `ivot i nivno re{avawe.

Prvo se postavuvaat pra{awa preku koi se sogleduva celata

problematika vo vrska so raboteweto na zasegnatiot subjekt -

pretprijatieto (biznisot za koj se pravi SWOT- analiza),koi opfa}aat

nadvore{ni i vnatre{ni osobenosti.Potoa se davaat ocenki za sekoe

pra{awe.Pra{awata koi se slabo oceneti se analiziraat i se iznao|aat

na~ini za nadminuvawe na postojnite problemi.Pa so eliminirawe na

problem ili so amortizirawe na udarite koi bi sledele sekako deka bi se

podobrilo raboteweto na sekoj zasegnat subjekt,{to pretstavuva cel na

koristewe na ovaa analiza.

1.4 Prednosti, slabosti, mo`nosti i zakani - SWOT -

analiza

Za da se sprovede ovaa analiza potrebno e da se odgovorat slednive

pra{awa:

Prednosti:

Koi se va{ite prednosti?

[to e toa {to go rabotite dobro?

[to e toa {to drugite lu|e go smetaat za va{a prednost?

Nemojte da bidete skromni vo odgovorite tuku realni!

Slabosti:

[to e toa {to mo`ete da go podobrite?

[to e toa {to go rabotite lo{o?

[to treba da odbegnuvate?

7

Dali mo`ebi drugite lu|e kaj vas zabele`uvaat slabosti {to vie ne

mo`ete da gi vidite?

Dali va{ite konkurenti rabotat malku podobro od vas?

Podobro e da bidete realni i {to poskoro da se soo~ite so vistinata!

Mo`nosti:

Kade gi gledate mo`nostite za va{iot biznis?

Koi se interesnite trendovi {to gi znaete?

Mo`nostite mo`at da dojdat i od ne{tata kako:

Promena vo tehnologijata i pazarite

Promeni vo vladinata politika {to se odnesuva na va{eto rabotno

pole na rabota

Promeni vo socijalnite strukturi, demografskite karakteristiki,

promena na na~inot na `ivot itn.

Lokalni nastani.

Zakani:

Koi se pre~kite so koi se soo~uvate?

[to prezemaat va{ite konkurenti?

Dali potrebnite specifikacii za va{ata rabota,proizvod ili usluga se

menuvaat?

Dali promenata na tehnologijata i se zakanuva na va{ata pozicija?

Dali imate problemi ili dolgovi so obrtniot kapital?

SWOT analizata primenete ja i na va{ite konkurenti.Toa mo`e da dade

nekoi interesni rezultati3.

2. Strate{ki razvoj na Pe~atnicata “11 Oktomvri” - Prilep

i primena na SWOT analiza za donesuvawe odluki

8

2.1 Nastap na Pe~atnicata “11 Oktomvri” na pazarite na

EU

Vo ovoj del od ovaa seminarska rabota }e bide zemen osvrt na

glavnata tema : “SWOT analiza na Pe~atnicata 11 Oktomvri” od Prilep.

Denes pe~atnicata poseduva resursi za izvr{uvawe na site vidovi grafi~ki

uslugi,za sekakov vid na grafi~ki re{enija,po~nuvaj}i od standardni do

najsuptilini i najprefineti dizajni.Me|u pozabele`itelnite rezultati od

raboteweto na Pe~atnicata mo`at da se izdvojat :pe~atewe na prvite

sovremeni makedonski pari,na celokupniot izbira~ki materijal vo

dr`avata,na site vidovi hartii od vrednost - dostignuvawa so koi

Pe~atnicata maksimalno go dade svojot pridones vo

osamostojuvaweto,razvojot i afirmiraweto na na{ata dr`ava.I sekako

nejzinata osnovna cel e i ponatamu da opstojuva na Makedonskiot pazar i

da se pojavi i da stane eden od glavnite konkurenti vo pe~atarskata

industrija na Evropskite pazari4.

2.2 SWOT analiza na Pe~atnicata “11 Oktomvri” od Prilep

Silni strani (S) Slabosti (W)

1. Niska cena na rabotnata sila

2. Mo`nost za brza promena na strategijata

3. Niski ceni na anga`irana energija

4. Dobra kvalifikuvana rabotna sila na poniskite nivoa

1. Visoki transportni tro{oci

2. Nedostatok na kvalitetni visokoobrazovani kadri

3. Lo{i kontrolni mehanizmi

4. Skapi izvori na finansirawe

5. Skapi repromaterijali 6. Zastarena tehnologija 7. Nepostoewe na

zastapni~ka mre`a vo EU

9

Mo`nosti (O) Zakani (T)

Eks

tern

i

1. Namaluvawe na danocite

2. Vlez na stranski brend na finansiski institucii

3. Dogovor za stabilizacija i asocijacija - nema carina

4. Iskoristuvawe na postoe~kite brend marketing agencii

5. Otvorawe na novi pazari

1. Zgolemuvawe na cenite vo energetskiot sektor poradi privatizacijata na ESM

2. Skapa pravna za{tita vo zemjite na EU

3. Zgolemena konkurentska prednost na novite zemji ~lenki na EU

4. Mnogu silna konkurencija vo navedenite zemji

5. Namaluvawe na rokovite i dvi`ewe kon sistemot - print on demand

10

3. Operativen koncept na SWOT analizata

3.1 Silni strani na strategijata

Najprvin }e gi analizirame silnite strani.Vo Makedonija se u{te postoi

eftina rabotna sila.Toa e momentalna konkurentska prednost,no so rastot

na ekonomijata i toa }e se promeni.Dobrite kvalifikuvani rabotnici koi vo

momentot se prednost,}e bidat se pove}e i pove}e poskapi.Deneska

minimalnata cena koja mu se pla}a na rabotnikot iznesuva okolu 200

denari za 8 ~asa rabota,pa mese~no rabotnikot zemeno vo prosek dobiva

okolu 6000 denari ,{to e premalku.No seto ova go koristat sopstvenicite

na pretprijatijata ,koi vrz osnova na ovaa eftina rabotna raka ostvaruvaat

visoki profiti ,a ispla}aat minimalni plati.Poradi ovaa pri~ina tokmu

eftinata rabotna sila se smeta kako silna strana na SWOT

analizata ,odnosno ovozmo`uva polesno pojavuvawe i opstojuvawe na

malite industrii na pazarite na EU.

Seu{te imame niska cena na anga`irana energija,no so vkrstena

analiza na zakanite mo`eme da o~ekuvame poskapuvawe vo ovoj

sektor,so {to taa prednost mo`e vo brzo vreme da se pretvori vo slabost.

Kako golema konkurentska prednost e postoeweto na golema

fleksibilnost vo raboteweto i mo`na e brza promena na strategijata i brzo

donesuvawe na klu~ni odluki poradi sopstveni~kata struktura i

11

organizaciskata postavenost na pe~atarskite kapaciteti - semejni

biznisi.Deneska re~isi site pe~atnici vo Republika Makedonija se nao|aat

vo familijarna sopstvenost,odnosno postaveni se kako semejni biznisi.Na

primer kako semeen biznis e postavena Pe~atnicata:

“Daskal Kam~e” - Kavadarci

“11 Oktomvri” - Prilep

“Evropa 92” - Ko~ani

“Jela” - Negotino

Ovaa organizaciona postavenost na pe~atnicite, kako semejni biznisi e

silna strana ,no vo isto vreme mo`e da se pretvori i vo slabost na

organizacijata bidej}i naj~esto semejnite biznisi se zatvoreni ,a toa e

golem nedostatok za da se uspee na pazarite na EU.Evropskite pazari

baraat otvoreni i visoko komunikativni kompanii ,kade menaxmentot e

sostaven od lu|e so razli~ni mislewa, stavovi i idei, koi site zaedno }e

odlu~uvaat za idninata na kompanijata.No ova ne e slu~aj kaj semejnite

biznisi,bidej}i rakovodstvoto na ovie kompanii naj~esto go so~inuvaat

nekolku ~lenovi na pobliskoto semejstvo, koi pred se imaat isti mislewa i

planovi.Pritoa odlukite za kompanijata gi donesuvaat rakovodej}i se od

sopstvenite interesi,a ne od interseite na vrabotenite i klientite.

3.2 Mo`nosti

Od druga strana ,na strana na mo`nostite se pojavuva namaluvawe

na danocite kako i vlez na stranskite bankarski brendovi kako na primer

Societe Generale vo Ohridska Banka.Vo bliska idnina bi trebalo da

o~ekuvame drasti~no namaluvawe na kamatite i podostapni izvori na

finansirawe preku novi formi na lizing na oprema i sli~no.Eve konkretni

podatoci koi se prevzemeni od veb-sajtot na Ohridska Banka:

Kreditna linija na EAR (Evropska Agencija za Razvoj) za kreditirawe na

mali biznisi preku MBPR

Iznos:

Do 1000.000,00 evra

12

Rok na vra}awe:

Do 5 godini

Grejs period :

Do 1 godina

Kamatna stapka :

9% godi{no

Celni grupi :

Pogodni klienti za koristewe na kredit se isklu~ivi pretprijatija kaj koi

najmalku 51% od vkupnata glavnica na firmata e vo privatna

sopstvenost.Dejnosti za koi se odobruvaat kreditite se : Prerabotka

na zemjodelski proizvodi, kompjuteri, telekomunikacii i elektronika,

pakuvawe, lesna industrija

(pe~atarska) ,turizam,zanaet~istvo,uslugi za proizvodstvo,uslugi vo

zdrastvenata dejnost,medicinski uslugi i uslugi za unapreduvawe na

turizmot.

Namena :

Kreditite se odobruvaat samo za kupuvawe na oprema i ma{ini,no

po isklu~ok ,Bankata mo`e da dozvoli najmnogu 20%od vkupniot

iznos na kreditot da se namenat za raboten kapital.

Kriteriumi:

o Studija za investicija izrabotena spored va`e~kata

metodologija,

o Najmnogu 20 vraboteni,

o 20% sopstveno u~estvo,

o Proektite da se vo soglasnost so va`e~kite propisi za za{tita

na ~ovekovata okolina.

Obezbeduvawe na kreditot:

o Hipoteka na nedvi`en imot,

o Zaloga na oprema,

o Drugi instrumenti prifatlivi za Bankite-u~esni~ki vo proektot .

Izvor na sredstva:

Evropska Agencija za rekonstrukcija5.

13

3.3 Slabi strani na strategijata

Nepostoeweto na visoko obrazovna institucija za grafi~ka industrija

(postoi samo vi{a {kola) e u{te eden golem nedostatok za makedonskata

konkurentnosot vo ovaa granka.Nedostasuvaat visokoobrazovani i stru~ni

kadri koi so svoeto steknato znaewe bi dovele do pobrz i pokvaliteten

razvoj na pe~atarskata industrija vo Republika Makedonija.A za da se bide

uspe{en na pazrot na EU potrebno e so firmata da rakovodat lica koi se

pred se :

Visokoobrazovani - zna~i lica koi imaat zavr{eno fakultet od

oblasta na grafikata ,

Stru~ni - se misli na lu|e koi dolgo vreme rabotat vo ovaa oblast

koi lesno mo`at da se snosat so uspesite,no i brzo da gi re{avaat

problemite

Odgovorni - zna~i menaxmentot na pretprijatieto da bide

odgovoren za site aktivnosti koi se prezemaat vo kompanijata ,

Kreativni - da imaat ideji za voveduvawe na novi

proizvodi/uslugi ,a istovremeno da se modificiraat i usovr{uvaat

starite proizvodi /uslugi ,

Organizirani - zna~i li~nosti koi znaat da go organiziraat svoeto

rabotewe,koi znaat da go organiziraat vremeto na rabota na

rabotnicite ,no istovremeno znaat i kako da go organiziraat svoeto

slobodno vreme nadvor od kompanijata ,

Komunikativni - lica koi kontaktiraat i koi se otvoreni za razgovor

so svoite klienti,so svoite kolegi i konkurenti ,

Ambiciozni - se misli rakovodstvoto na pretprijatieto da bide

podgotveno vo sekoj moment da prifa}a golemi zada~i za

izvr{uvawe i da bide ubedlivo deka }e mo`e da gi izvr{i vo

najkratok mo`en period.

Samo so poseduvawe na vakvo rakovodstvo }e mo`e sekoja edna

firma (vo na{iot slu~aj se misli na Pe~atnicata 11 Oktomvri ),da ja

eliminira edna od glavnite slabosti,so {to ovaa slabost bi se pretvorila vo

14

silna strana i na toj na~in i se predviduva dobro pretstavuvawe na

Pe~atnicata na pazarot na EU i nejzino uspe{no spravuvawe so

konkurencijata.

Dokolku prodol`ime so analizata nedostapnosta na zastapni~kata

mre`a vo EU mo`eme da se obideme da ja eliminrame preku

makedonskite marketing agencii koi rabotat so svetski brend licenci i so

sigurnost imaat kontakti kaj nivnite kolegi vo EU.Isto taka od analizata se

gleda deka e potrebna implementacija na kontrolni mehanizmi ,kako bi se

svele na minimum eventualnite kvalitativni gre{ki vo proizvodstvoto, a so

samoto toa bi se reducirale zakanite od skapa pravna za{tita pri

eventualni sporovi.

Skapite repromaterijali bi mo`ele da stanat podostapni i poeftini so

iskoristuvawe na mo`nostite za otvarawe na novi pazari i zgolemuvawe

na obemot na proizvodstvo.

Visokite transportni tro{oci bi mo`ele da se namalat so postojanoto

pojavuvawe na novi {peditorski kompanii koi sozdavaat konkurentnost na

pazarot,a tokmu konkurencijata e glavna pri~ina za namaluvawe na

cenata (Konkretno vo na{iot primer za namaluvawe na cenata na

prevoz ).

3.4 Zakani i ograni~uvawa na strategijata

Isto taka na stranata na zakanite i ograni~uvawata na strategijata6

ne mo`eme da go zanemarime ni trendot vo industrijata vo izminatite

godini t.n. print on demand .Pokraj namaluvawe na cenite poradi raste~kata

konkurencija i razvojot na novata tehnologija ,se smaluvaat i koli~inite i

rokovite za isporaka do krajniot korisnik so {to lokalnite kompanii se

zdobivaat so konkurentska prednost ,a tipot i volumenot na produkti {to

bi mo`ele nie da gi izrabotuvame se namaluvaat.

Ponatamu edna golema zakana za pe~atarskata industrija vo

Makedonija, i za site ostanati pomali industrii pretstavuva privatizacijata

na ESM,odnosno na energetskiot sektor.Svedoci sme site nie deka EVN

15

pretstavuva primer za edna lo{a stranska investicija vo Republika

Makedonija ,zatoa {to postojano izvr{uva poka~uvawe na elektri~nata

energija.Od seto ova najgolema {teta se razbira imaat doma}instvata i

malite industrii (kako vo na{iot primer Pe~atnicata “11 Oktomvri” od

Prilep) koi za mali ostvareni profiti pla}aat visoki smetki na elektri~na

energija.No so samoto probivawe na Evropskite pazari ,pe~atarskata

industrija bi steknala mnogu pogolem broj na klienti ,bi ostvarila mnogu

podobri finansiski rezultati i bi uspevala da gi pokriva ovie visoki

energetski tro{oci.Zna~i ovaa golema zakana za malite industrii bi trebalo

da im vlee mnogu pogolema samodoverba na sopstvenicite,deka tie }e

uspeat da se snosat so jakata konkurencija na pazarite na EU i da ja

nadminat ovaa mala pre~ka koja im ja sozdava EVN vo Makedonija.

Kako rezultat na ovaa analiza bi mo`ele da zaklu~ime deka

pozicijata ne e taka lo{a, no potrebno e ispolnuvawe na navedenite faktori

za da mo`e da se postignat dobri performansi.Ona {to jas bi go izvlekla

kako zaklu~ok e deka mo`ebi e dobro da se napravi edna SWOT analiza

za nastap na pazarite vo na{ite sosedni zemji kako {to se: Srbija,

Bugarija i drugi. No podobro bi bilo najprvin da se pojavime na

nerazvienite pazari kako na primer vo Albanija i duri potoa preku

zgolemuvawe na proizvodstvo i investiciite vo nova tehnologija da se

obideme za poseriozen vlez na pazarite na EU.

Zaklu~ok:

Od izvr{enoto istra`uvawe mo`e da se zaklu~i deka SWOT analizata

e alatka koja se koristi vo menaxmentot kako informativen instrument pri

donesuvawe na strate{ki odluki.Niz definicijata i teoretskiot razgled be{e

poka`ano na koj na~in se izveduva i bea vklu~eni nekoi mo`ni pra{awa i

odgovori pri izrabotka na edna SWOT analiza.

Ponatamu niz primer od praktikata be{e napravena SWOT analiza na

Pe~atnicata “11 Oktomvri” od Prilep ,se so cel da videme dali taa vo

idnina ima mo`nosti za pojavuvawe i uspe{no opstojuvawe na pazarite

nadvor od Republika Makedonija ,odnosno na Evropskite pazari.I pritoa

16

smata SWOT analiza dade dosta interesni rezultati.Nejzinata limitiranost

vo ovoj pravec be{e vo toa {to pra{awata i odgovorite bea napraveni

samo od moja strana, kako avtor na ovoj seminarski trud.Verojatno da bea

konsultirani i mnogu drugi izvori }e ima{e mali razliki vo odnos na

rezultatot ,no cvrsto sum uverena deka su{tinata }e ostane{e ista.Vo ovoj

del mo`e{e da se zabele`i va`nosta na analizata ,a ne samo naveduvawe

na faktite.Niz prakti~en primer be{e poka`ano kako sporedbeno i

vkrsteno da se razmisluva,kako silnite strani mo`at da se pretvorat vo

slabosti, ili pak kako mo`nostite da se iskoristat za eliminacija na slabite

strani.

Ona {to mo`e da se zaklu~i na krajot na ovoj trud e deka nieden

menaxer ne bi trebalo da ja zapostavi SWOT analizata kako alatka, duri i

sprotivno, bi bilo po`elno menaxerite vo sekoja kompanija da izrabotuvaat

SWOT analizi i na sebe i na konkurencijata na regularni periodi (kvartalno,

polugodi{no, godi{no).Rezultatite koi se dobivaat po ovoj pat

pretstavuvaat nezamenliv fundament za donesuvawe na va`ni strate{ki

odluki.

Referenci:

17

1Sovremen menaxment , vtoro izdanie ,Gareth R. Jones, Jennifer M George, Charles W.L. Hill

2 So terminot entiteti se opfa}aat site oblici na organizacii vo stopanstvoto {to rabotat vrz profitna osnova ,a toa se pretprijatijata na individualnite sopstvenici,site vidovi trgovski dru{tva i javnite pretprijatija.

3Citiran tekst od magazinot za biznis i politika “Kapital” broj 393 izdaden vo promet na 31.05.2007 godina - www.kapital.com.mk

4Citiran tekst ,prevzemen od veb-sajtot na Pe~atnicata “11 Oktomvri” od Prilep - www.pec11okt.com.mk

5 Citiran tekst ,prevzemen od veb-sajtot na Ohridska Banka od delot za Uslugi za pravni lica t.e. Stranski kreditni linii t.e. Kreditna linija na EAR za kreditirawe na mali biznisi – www.ob.com.mk

6 Pod poimot strategija se podrazbira nauka za povrzanosta na politikata, ekonomijata dr`avnite resursi i celite.

Koristena literatura:

1. Internet:

www.pretpriemac.com

www.kapital.com.mk

www.ob.com.mk

www.pec11okt.com.mk

2. Sovremen menaxment , vtoro izdanie ,Gareth R. Jones, Jennifer M George, Charles W.L. Hill