Protecting and Promoting Sustainable Tourism Development in Viet Nam’s World Heritage Sites

UNESCO Office in Viet NamNovember 2012

I – What is cultural heritage?II – Why is cultural heritage importantIII – How UNESCO helps protect and promote Viet Nam’s cultural heritage IV – What are the key challenges and opportunities in the protection and promotion of cultural heritage in Vietnam?

Văn phòng UNESCO tại Việt NamTháng 1/2016

I. Tổng quan hỗ trợ của UNESCO trong Du lịchII. Khu vực Miền Trung III. Những thành tựuIV. Cơ hội và thách thức

Thúc đẩy Phát triển Du lịch Bền vữngtại Khu vực Miền Trung Việt Nam

Di sản Thế giới được UNESCO công nhận: Chương trình Du lịch Bền vữngUNESCO tại Việt Nam hỗ trợ bảo vệ di sản và đảm bảo những giá trị của di sản đóng góp bền vững cho sự phát triển kinh tế - xã hội thông qua ngành Du lịch và Văn hóa. Đặc biệt, UNESCO tập trung hỗ trợ nhà hoạch định chính sách, cán bộ quản lý khu di sản và cộng đồng địa phương để thực hiện:

– Xúc tiến phương pháp tiếp cận tổng hợp và toàn diện trong xây dựng chính sách văn hóa/ du lịch và phát triển kế hoạch quản lý du khách

– Tăng cường quảng bá giá trị của Di sản Thế giới thông qua nâng cấp các trung tâm thông tin, cung cấp các pano và biển chỉ dẫn, và tập huấn, cấp chứng chỉ cho Hướng dẫn viên chuyên nghiệp tại các điểm Di sản

– Kiện toàn các bảo tàng Di sản Thế giới và các bảo tàng dựa vào công đồng

– Đa dạng hóa các sản phẩm và dịch vụ du lịch– Phát triển du lịch dựa vào cộng đồng 2

Điểm nhấn: Miền Trung Việt Nam

• Miền Trung Việt Nam là một trong số những khu vực mà sự phát triển du lịch tác động mạnh mẽ nhất – Số lượt khách du lịch đến khu vực này tăng 250% từ năm 2004 đến năm 2010.

• Là khu vực có tới 3 Di sản Thế giới được UNESCO công nhận (Quần thể Di tích Cố đô Huế, Phố cổ Hội An và Thánh địa Mỹ Sơn), 1 Khu Dự trữ Sinh quyển (Cù Lao Chàm) và 1 loại hình trong Danh sách Đại diện Di sản Văn hóa Phi Vật thể của Nhân loại (Nhã Nhạc Cung đình).

3

Điểm nhấn: Miền Trung Việt Nam

• Sự phát triển của sân bay quốc tế Đà Nẵng và mở rộng nhiều đường bay thẳng quốc tế đã hứa hẹn bước đột phá trong gia tăng lượng khách du lịch đến khu vực này trong tương lai.

• Có những thách thức để đảm bảo sự phát triển bền vững của du lịch, góp phần mang đến trải nghiệm tích cực và đích thực cho du khách, bảo vệ di sản và tăng lợi ích của các cộng đồng địa phương.

4

Mối quan hệ đối tác

• Hỗ trợ tài chính của: Một quỹ KH chung LHQ, Chính phủ Hàn Quốc, Luxembourg, Nhật Bản, Italy; Khối doanh nghiệp tư: Hãng Hàng không Asiana, và Công ty Mitsubishi.

• Hợp tác với ILO, ESRT, Craft Link và nhiều đối tác khác

• Hỗ trợ dài hạn (từ 2009 đến nay) cho nhiều dự án khác nhau và nhiều hoạt động nhắm tới các bên liên quan khác nhau và bao gồm nhiều chủ đề đa dạng 5

6

Hỗ trợ lập kế hoạch du lịch và kết nối

• Một chiến lược lồng ghép văn hóa - du lịch đảm bảo mối liên kết chặt chẽ hơn giữa phát triển du lịch, gắn kết xã hội và phát triển văn hóa - môi trường bền vững; tăng cường đối thoại giữa các bên liên quan

• Ba kế hoạch quản lý du khách (từ 2011-2015) cho Hội An, Mỹ Sơn và Cù Lao Chàm, được xây dựng dựa trên tư vấn sâu sắc

• Kết nối các quận phía Tây của tỉnh Quảng Nam với tỉnh Thừa Thiên - Huế; kết nối các quận duyên hải và vùng núi

Quảng bá các Khu Di sản Thế giới tại Việt NamMục tiêu: quảng bá bền vững về các khu sản Thế giới tại Miền Trung Việt Nam cho khách du lịch trong nước và quốc tế thông qua sự tham gia tích cực của các Ban Quản lý và các cộng đồng địa phương sống tại và quanh khu di sản

Các hoạt động: • Quảng bá khu Di sản Thế giới tại Huế, Hội An và Mỹ

Sơn - một điểm đến chung cho khách du lịch trong nước và quốc tế

• Thông tin đầy đủ hơn cho khách du lịch về Huế, Hội An và Mỹ Sơn để truyền tải hiệu quả hơn những giá trị của khu di sản.

• Kêu gọi/huy động sự tham gia của cộng đồng địa phương sống tại và xung quanh khu Di sản Thế giới vào công tác quảng bá các giá trị của khu di sản cho khách du lịch

7

Hoạt động mẫu: Xây dựng các tài liệu cung cấp thông tin về Mỹ Sơn và 4 khu Di sản Thế giới tại miền Trung Du khách không được phát tài liệu cung cấp thông tin về Các khu Di sản Thế giới tại Việt Nam hoặc nếu có thì lượng thông tin quá nhiều. Các ấn phẩm được thiết kế không hấp dẫn và thông tin nghèo nàn. Ngoài ra, các tài liệu quảng bá không được cập nhật, không được tái bản hoặc không được quản lý theo cách bền vững.

8

Hoạt động mẫu:

Thành lập Trung tâm Thông tin tại khu Di sản Thế giới Hội An:

Một hoạt động thí điểm đang được thực hiện tại Phòng bán vé tại Hội An; văn phòng này được nâng cấp thành Trung tâm Thông tin nhằm mục tiêu cung cấp thông tin cho khách du lịch để họ lưu trú lâu hơn, chi tiêu nhiều hơn, trải nghiệm nhiều hơn tại các điểm du lịch và có ý định quay trở lại khu di sản.

Hiện nay chưa có khu Di sản Thế giới nào tại Việt Nam có Trung tâm Thông tin đạt tiêu chuẩn quốc tế.

9

• Các Trung tâm mới hoặc được nâng cấp phục vụ du khách sẽ đóng vai trò bền vững/lâu dài hơn trong phát triển Du lịch bền vững.

• Việc thiết kế (thiết kế lại) các trung tâm phục vụ du khách sẽ đi theo xu hướng toàn cầu hướng tới tính bền vững, sáng tạo, đơn giản và dễ tiếp cận. Việc thiết kế này cũng tập trung tính nhậy cảm đối với văn hóa địa phương và di sản, sử dụng các vật liệu địa phương và chi phí thấp.

10

Hoạt động mẫu: Tập huấn cho HDV chuyên nghiệp tại khu Di sản Tạo cơ hội cho các HDV được cấp chứng nhận được

tăng cường kỹ năng diễn giải về khu di sản và những nền văn hóa liên quan.

Tăng cường trải nghiệm giáo dục cho khách du lịch trong nước và quốc tế để khách lưu trú lâu hơn và quay trở lại nhiều hơn.

Góp phần bảo vệ bền vững các điểm di sản thông qua việc giới thiệu với khách du lịch về các vấn đề bảo tồn và tuyên truyền các quy tắc ứng xử có trách nhiệm.

Để cộng đồng địa phương hưởng lợi: triển khai tập huấn cho các thành viên trong cộng đồng để tăng cường mối quan hệ qua lại giữa họ và khách du lịch.

Tới nay đã có một nhóm 20 giảng viên đào tạo được tập huấn và hơn 100 HDV được cấp chứng chỉ. Khối doanh nghiệp tư nhân hiện rất tích cực tổ chức các khóa tập huấn cho HDV của họ [ví dụ: Viettravel]

11

Đa dạng hóa các sản phẩm và dịch vu du lịch văn hóa

Mục tiêu: Hỗ trợ các hoạt động tạo thu nhập cho cộng đồng địa phương tại các tỉnh có khu Di sản Thế giới và đem đến cho du khách những trải nghiệm sâu sắc hơn thông qua việc phát triển các dịch vụ và sản phẩm du lịch dựa vào văn hóa địa phương.

Hoạt động mẫu: • Cộng đồng địa phương, đặc biệt là phụ nữ và các dân

tộc thiểu số, kết hợp những kỹ năng thủ công truyền thống để thiết kế và tiếp thị nhằm cải thiện sinh kế.

• Xây dựng thương hiệu sản phẩm Thủ công của Quảng Nam

12

Kiện toàn các bảo tàng Di sản Thế giới và các bảo tàng dựa vào cộng đồng

Mục tiêu: giúp cho khách du lịch có những trải nghiệm sâu sắc hơn và nâng cao hình ảnh của các bảo tàng Di sản Thế giới và thu hút sự tham gia của cộng đồng địa phương trong chuyển tải giá trị văn hóa của khu Di sản Thế giới.

Hoạt động mẫu: • Triển lãm chung “Di sản chung của chúng ta”• Triển lãm chung “Di tích văn hóa Chămpa tại Khu vực

Quảng Nam” do khu Di sản TG Mỹ Sơn và bảo tàng Điêu khắc Chăm Đà Nẵng tổ chức

13

Phát triển du lịch dựa vào cộng đồngMục tiêu: hỗ trợ các hoạt động tạo thu nhập cho cộng đồng địa phương tại các tỉnh có khu Di sản Thế giới thông qua việc tăng cường mối liên hệ giữa việc sản xuất các sản phẩm thủ công và ngành Du lịch.

Các hoạt động: Xây dựng thí điểm Du lịch dựa vào Cộng đồng-CBT• Làng nghề Triêm Tây (Điện Bàn, Quảng Nam): bản đồ du lịch, vườn

cộng đồng, cải tạo nhà văn hóa, các hoạt động tương tác cho du khách, chương trình homestay, photo tour các làng nghề thủ công...

• Làng Thanh Toàn (Thừa Thiên – Huế): Hợp tác xã Du lịch nhằm xây dựng sản phẩm và dịch vụ du lịch dựa vào cộng đồng, bảo tàng cộng đồng, nhóm phụ trách thông tin tại các điểm du lịch văn hóa.

•

14

Thách thức và cơ hội• Sự phát triển du lịch nhanh chóng

có thể tác động tiêu cực đến di sản nếu không có lập kế hoạch và quản lý tốt – Thách thức ở đây là cần đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển và bảo tồn

• Cần lập kế hoạch du lịch toàn diện- nhằm đảm bảo di sản sẽ mang lại lợi ích cho phát triển du lịch đồng thời lợi ích của du lịch lại được tái đầu tư cho bảo tồn di sản

• Cần có hệ thống chuyển tải thông điệp tốt hơn cho các khu để khách du lịch trải nghiệm và hiểu biết sâu sắc hơn về di sản

• Các cộng đồng địa phương chưa được hưởng lợi nhiều từ sự phát triển du lịch tại khu vực 15

Di sản văn hóa và Du lịch bền vững

• Có tiềm năng để chủ nhân của khu di sản văn hóa tham gia vào công tác bảo tồn và phát huy di sản của họ và hưởng lợi từ việc tăng thêm thu nhập.

• Lĩnh vực thuận lợi để phát triển mô hình đối tác liên ngành và cộng tác công - tư.

• Triển khai các biện pháp chắc chắn để đảm bảo di sản và văn hóa là trung tâm của sự phát triển bền vững.

• Doanh thu từ du lịch góp phần vào kinh phí cho công tác bảo tồn hơn nữa di sản văn hóa đồng thời đem lại lợi ích cho ngành du lịch và hỗ trợ sinh kế của người dân địa phương. 16

Di sản văn hóa và Du lịch bền vững

• UNESCO đang tìm kiếm nguồn hỗ trợ tài chính và mối quan hệ đối tác để tiếp tục triển khai các hoạt động hiện tại ở khu vực miền Trung, xây dựng các mô hình thí điểm mới và nhân rộng các mô hình thành công ra các khu vực khác!

17