Πα αν ωνίο ΠΠααναγγιϊ...

ΕΕΘΘΝΝΙΙΚΚΟΟ ΜΜΕΕΣΣΟΟΒΒΙΙΟΟ ΠΠΟΟΛΛΤΤΣΣΕΕΧΧΝΝΕΕΙΙΟΟ

ΔΔΙΙΕΕΠΠΙΙΣΣΗΗΜΜΟΟΝΝΙΙΚΚΟΟ –– ΔΔΙΙΑΑΣΣΜΜΗΗΜΜΑΑΣΣΙΙΚΚΟΟ

ΠΠΡΡΟΟΓΓΡΡΑΑΜΜΜΜΑΑ ΜΜΕΕΣΣΑΑΠΠΣΣΤΤΧΧΙΙΑΑΚΚΩΩΝΝ ΠΠΟΟΤΤΔΔΩΩΝΝ

«« ΕΕΠΠΙΙΣΣΗΗΜΜΗΗ && ΣΣΕΕΧΧΝΝΟΟΛΛΟΟΓΓΙΙΑΑ

ΤΤΔΔΑΑΣΣΙΙΚΚΩΩΝΝ ΠΠΟΟΡΡΩΩΝΝ»»

ΜΜΕΕΣΣΑΑΠΠΣΣΤΤΧΧΙΙΑΑΚΚΗΗ ΕΕΡΡΓΓΑΑΙΙΑΑ

ΔΔΙΙΕΕΡΡΕΕΤΤΝΝΗΗΗΗ ΔΔΤΤΝΝΑΑΣΣΟΟΣΣΗΗΣΣΑΑ ΕΕΓΓΚΚΑΑΣΣΑΑΣΣΑΑΗΗ

ΤΤΣΣΗΗΜΜΑΑΣΣΟΟ ΑΑΙΙΟΟΛΛΙΙΚΚΗΗ ΕΕΝΝΕΕΡΡΓΓΕΕΙΙΑΑ ΚΚΑΑΙΙ

ΛΛΕΕΙΙΣΣΟΟΤΤΡΡΓΓΙΙΑΑ ΤΤΔΔΡΡΟΟΗΗΛΛΕΕΚΚΣΣΡΡΙΙΚΚΟΟΤΤ ΣΣΑΑΘΘΜΜΟΟΤΤ

ΣΣΗΗΝΝ ΠΠΕΕΡΡΙΙΟΟΧΧΗΗ ΣΣΗΗ ΜΜΕΕΘΘΩΩΝΝΗΗ

ΠΠααππααννττωωννίίοουυ ΠΠααννααγγιιϊϊττθθσσ

Επιβλζπουςα

ΕΕ.. ΚΚααλλκκάάννθθ,, ΚΚαακκ.. ΕΕΜΜΠΠ

ΑΑκκιινναα,, ΟΟκκττϊϊββρριιοοσσ 22000099

Θα ήζεια λα επραξηζηήζσ ζεξκά ηελ θ. Δπθξνζχλε Καιθάλε, Καζεγήηξηα

ηεο ρνιήο Πνιηηηθψλ Μεραληθψλ ΔΜΠ, γηα ηελ αλάζεζε ηεο παξνχζαο

Γηπισκαηηθήο Δξγαζίαο θαη ηελ εμαηξεηηθή θαζνδήγεζή ηεο ζε φια ηα ζηάδηα

εθπφλεζήο ηεο κειέηεο.

Πνιχηηκεο θαη θαζνξηζηηθέο γηα ηα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο

απνδείρζεθαλ θαη νη παξαηεξήζεηο ηνπ θ. Νηθφιανπ Μακάζε, Λέθηνξα ηεο ρνιήο

Πνιηηηθψλ Μεραληθψλ ΔΜΠ θαη ηνλ επραξηζηψ γηα απηέο.

εκαληηθή ήηαλ ε ζπκβνιή ηνπ ζπκθνηηεηή κνπ Α. Βαζηιαθφπνπινπ, νη

γλψζεηο ηνπ νπνίνπ θπξίσο ζηα κεραλνινγηθά ζέκαηα ηεο κειέηεο ζπλέβαιαλ ηα

κέγηζηα γηα ηελ νινθιήξσζε ηεο εξγαζίαο.

Δμίζνπ ζεξκά ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηε ζπκθνηηήηξηα κνπ Η. Μηκεγηαλλε

γηα ηελ πνιχηηκε βνήζεηα ηεο ζηε δηακφξθσζε ηεο εξγαζίαο.

Σέινο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ θαη ηνλ Γ. Παπαλησλίνπ θνηηεηή ηεο

ρνιήο Μεραληθψλ Παξαγσγήο θαη Γηνίθεζεο, ε ζπκβνιή ηνπ νπνίνπ ζηελ

εχξεζε ηνπ ζεσξεηηθνχ ππφβαζξνπ ηεο Γηπισκαηηθήο ήηαλ θαζνξηζηηθή.

Αζήλα, Οθηψβξηνο 2009

Παπαλησλίνπ Παλαγηψηεο

i

Περίλθψθ

Ζ ζπλεηδεηνπνίεζε ηεο αλάγθεο γηα βηψζηκε αλάπηπμε ηφζν γηα

νηθνλνκηθνχο, φζν θαη γηα πεξηβαιινληηθνχο ιφγνπο, έπαημε θαζνξηζηηθφ ξφιν

ζηε ζηξνθή πξνο ηηο Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο θαη επνκέλσο ζηελ

αμηνπνίεζε ησλ εγρψξησλ πφξσλ. Αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο απνηειεί ε

δηεξεχλεζε ηεο ιεηηνπξγίαο κηαο αλεκνγελλήηξηαο γηα ηελ εμππεξέηεζε ελφο

πδξνειεθηξηθνχ ζηαζκνχ. Πξφθεηηαη γηα ην ιεγφκελν πβξηδηθό

πδξνειεθηξηθό έξγν, ην νπνίν ζπλδπάδεη ηελ αηνιηθή ελέξγεηα κε ηελ

πδξνειεθηξηθή. Απνηειεί κηα θαηλνηφκα κέζνδν παξαγσγήο ειεθηξηθήο

ελέξγεηαο, ε νπνία κπνξεί είηε λα ιεηηνπξγήζεη αλεμάξηεηα, είηε λα ζπλδεζεί

ζην ειεθηξηθφ ζχζηεκα. Βαζίδεηαη εμ‟ νινθιήξνπ ζηηο αλαλεψζηκεο πεγέο

ελέξγεηαο, ζπγθεθξηκέλα ζηνλ άλεκν θαη ην λεξφ. Ζ εθαξκνγή έγηλε ζηελ

πεξηνρή ηεο Μεζψλεο, κε αλεκνινγηθά δεδνκέλα ηα νπνία δφζεθαλ απφ ηελ

ΔΜΤ γηα ηα έηε 1955 – 2008. Σα δεδνκέλα έηπραλ ζηαηηζηηθήο επεμεξγαζίαο,

βάζε ηεο νπνίαο πξνέθπςαλ ρξήζηκα ζπκπεξάζκαηα γηα ηελ πινπνίεζε ηνπ

πβξηδηθνχ ζπζηήκαηνο. ηελ επξχηεξε πεξηνρή ηεο Μεζψλεο επηθξαηεί

αηνιηθφ δπλακηθφ φρη ηδηαίηεξα πςειφ, αιιά ηθαλφ γηα λα ρξεζηκνπνηεζεί σο

πεγή ελέξγεηαο γηα ην παξφλ ζχζηεκα, ηα βαζηθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ νπνίνπ

ζα είλαη ηα εμήο:

Αηνιηθφ πάξθν : 1 αλεκνγελλήηξηα ηχπνπ Vestas 850kW

Αληιηνζηάζην ζπλνιηθήο ηζρχνο 680kW, κε 3 δηαθνξεηηθά δεχγε αληιηψλ ησλ 75kW, 125kW θαη 140kW

Τδξνειεθηξηθφο ζηαζκφο : 1 πδξνζηξφβηινο Pelton 220kW

2 δεμακελέο ζπλνιηθήο ρσξεηηθφηεηαο 219.929,6 m³.

Σν πξνηεηλφκελν πβξηδηθφ ζχζηεκα απνηειεί κηα εθηθηή θαη νηθνλνκηθά

πξνζνδνθφξα ιχζε γηα ηελ πεξηνρή ηεο Μεζψλεο, φπνπ ην ππάξρνλ αηνιηθφ

δπλακηθφ παξακέλεη ηειείσο αλαμηνπνίεην. Δπηπξφζζεηα φιε ε ελέξγεηα πνπ

παξάγεηαη είλαη εγγπεκέλε θαη ζηαζεξή.

Λέμεηο θιεηδηά : Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο, αλεκνγελλήηξηα, πβξηδηθφ

πδξνειεθηξηθφ έξγν, Αηνιηθή ελέξγεηα, πδξνζηξφβηινο

ii

Abstract

The need for a viable development for economic as well as

environmental factors, plays a crucial role in turning to Renewable Power

Sources and thus in exploiting domestic resources; a fact that has been

pointed out since the past times. The topic of the current study is the

operation of a wind generator which will provide energy to a hydro-electric

station. This is referred to as hybrid hydroelectric undertaking which

combines Wind with hydroelectric energy. It constitutes an innovative method

of electric power production that can either function independently or connect

to electric system. It is exclusively based on renewable energy sources, on

wind and water in particular. The application was made in Methoni area,

alongside compass card data obtained by Greek Meteorological Service

(EMY) for the years 1955 – 2008. Data went under statistical analysis,

through which useful conclusions were drawn with regards to the realization

of the hybrid system. In the greater area of Methoni there is Wind potential,

which, albeit not very high, is capable of being used as a power source for the

present system. The basic attributes of the system in question are the

following:

Aeolic park : 1 wind generator, 850kW

Pump station of total power 680kW, with 3 different pairs of pumps of 75kW, 125kW and 140kW

Hydroelectric station : 1 water turbine 220kW

2 cisterns of 219.929,6 m³ total capacity.

The suggested hybrid system is a feasible and profitable solution for

Methoni area, where the existing Wind potential remains thoroughly

unexploited. In addition, all the power produced is guaranteed and fixed.

Key words : Renewable Power Sources, wind generator, hybrid hydroelectric

undertaking, wind energy, water turbine

iii

Περιεχόμενα

1 ΕΙΑΓΩΓΗ ________________________________________________________ 1

1.1 Αληηθείκελν κειέηεο ______________________________________________ 1

1.2 Γηάξζξσζε ηεο εξγαζίαο _________________________________________ 2

1.3 Οξηζκνί θαη βαζηθέο έλλνηεο _______________________________________ 3

2 ΑΝΑΝΕΩΙΜΕ ΠΗΓΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ____________________________________ 5

2.1 Γεληθά ___________________________________________________________ 5

2.2 Μνξθέο αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο ___________________________ 6

2.2.1 Ηλιακι ενζργεια _________________________________________________________ 6

2.2.2 Αιολικι ενζργεια _________________________________________________________ 7

2.2.3 Τδατοπτϊςεισ ___________________________________________________________ 8

2.2.4 Βιομάηα ________________________________________________________________ 9

2.2.5 Γεωκερμικι ενζργεια ____________________________________________________ 10

2.2.6 Παλιρροιακι ενζργεια ___________________________________________________ 11

2.2.7 Ενζργεια από κφματα ____________________________________________________ 12

2.3 Γεληθά πεξί αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο ζηνλ θόζκν ___________ 12

2.4 Παγθόζκηα αμηνπνίεζε ησλ ΑΠΔ _________________________________ 14

2.4.1 Γεωκερμία _____________________________________________________________ 14

2.4.2 Βιομάηα _______________________________________________________________ 14

2.4.3 Τδραυλικι ενζργεια _____________________________________________________ 15

2.4.4 Αιολικι ενζργεια ________________________________________________________ 15

2.5 Θεζκηθό θαη λνκηθό πιαίζην ______________________________________ 15

2.5.1 Αρμόδιοι φορείσ του ελλθνικοφ κράτουσ για τισ ΑΠΕ ___________________________ 15

2.5.2 Η πολιτικι τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ για τισ ΑΠΕ _______________________________ 19

2.5.3 Σο Πρωτόκολλο του Κιότο _________________________________________________ 19

3 ΑΙΟΛΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ _______________________________________________ 22

3.1 Άνεμοσ, μια ανανεώςιμη πηγή ενζργειασ ______________________________ 22

3.1.1 Μειονεκτιματα αιολικισ ενζργειασ _________________________________________ 22

3.1.2 Πλεονεκτιματα αιολικισ ενζργειασ _________________________________________ 24

3.2 Τπάξρνπζα θαηάζηαζε __________________________________________ 27

3.3 Θεμελιώδεισ ζννοιεσ αιολικών ςυςτημάτων ____________________________ 29

3.3.1 Ειςαγωγι ______________________________________________________________ 29

3.3.2 Η ταχφτθτα του ανζμου __________________________________________________ 30

3.3.3 Η καμπφλθ ιςχφοσ _______________________________________________________ 33

3.3.4 Σοπολογία αιολικοφ πάρκου ______________________________________________ 39

3.4 Υαξαθηεξηζηηθά αλεκνγελλεηξηώλ ________________________________ 44

3.4.1 Είδθ ανεμογεννθτριϊν ___________________________________________________ 44

3.4.2 Περιγραφι ανεμογεννιτριασ ______________________________________________ 46

3.4.3 Σο εςωτερικό τθσ ανεμογεννιτριασ _________________________________________ 48

iv

4 ΤΔΡΟΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ________________________________________ 51

4.1 Τδξαπιηθή Δλέξγεηα _____________________________________________ 51

4.2 Ιζηνξηθή αλαδξνκή ηεο Τδξνειεθηξηθήο Δλέξγεηαο ________________ 52

4.3 Παξνπζίαζε ελόο Τδξνειεθηξηθνύ Έξγνπ ________________________ 53

4.3.1 Αρχι λειτουργίασ ________________________________________________________ 53

4.3.2 Σεχνικά ζργα υδρολθψίασ ________________________________________________ 55

4.3.3 Σο ςφςτθμα προςαγωγισ _________________________________________________ 56

4.3.4 Ο ςτακμόσ παραγωγισ ___________________________________________________ 58

4.3.5 Πλεονεκτιματα των ΑΠΕ – ΤΗΕ ____________________________________________ 59

4.3.6 Σφποι Τδροςτρόβιλων ____________________________________________________ 62

5 ΤΝΔΙΑΜΟ ΑΙΟΛΙΚΗ ΚΑΙ ΤΔΡΟΗΛΕΚΣΡΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ _______________ 68

5.1 Λεηηνπξγία πβξηδηθώλ πδξνειεθηξηθώλ έξγσλ _____________________ 68

5.2 Πιενλεθηήκαηα θαη Μεηνλεθηήκαηα πβξηδηθώλ πδξνειεθηξηθώλ έξγσλ 69

5.2.1 Πλεονεκτιματα υβριδικϊν υδροθλεκτρικϊν ζργων ____________________________ 69

5.2.2 Μειονεκτιματα υβριδικϊν υδροθλεκτρικϊν ζργων ____________________________ 70

5.3 Τθηζηάκελα πβξηδηθά πδξνειεθηξηθά έξγα ________________________ 70

5.3.1 Σο Τβριδικό φςτθμα τθσ Ικαρίασ ___________________________________________ 70

5.3.2 Τβριδικό υδροθλεκτρικό ζργο ςτθν Κριτθ ____________________________________ 73

5.4 Πξνηεηλόκελα πβξηδηθά πδξνειεθηξηθά έξγα _______________________ 74

5.4.1 Τβριδικό ςφςτθμα ςτθ νιςο ζριφο _________________________________________ 74

5.4.2 Τβριδικό ςφςτθμα ςτθ νιςο Κο _____________________________________________ 81

6 ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΒΡΙΔΙΚΟΤ ΤΣΗΜΑΣΟ ΣΗΝ ΜΕΘΩΝΗ __________________ 84

6.1 Πεξηνρή κειέηεο _________________________________________________ 84

6.1.1 Ιςτορικά ςτοιχεία Μεκϊνθσ _______________________________________________ 84

6.1.2 Κλιματικά – μορφολογικά ςτοιχεία _________________________________________ 85

6.2 Πξνζνκνίσζε ηεο αλεκνγελλήηξηαο ______________________________ 86

6.2.1 Αρχικά δεδομζνα ________________________________________________________ 86

6.2.2 Σαχφτθτεσ – υχνότθτα εμφάνιςθσ – Ωριαία διακφμανςθ _______________________ 89

6.2.3 Τπολογιςμόσ τθσ ενζργειασ τθσ ανεμογεννιτριασ ______________________________ 94

6.3 Γηαδηθαζία κειέηεο ηνπ πδξνειεθηξηθνύ ζηαζκνύ _________________ 98

6.3.1 Επιλογισ κζςθσ υδροθλεκτρικοφ ___________________________________________ 98

6.3.2 Ενζργεια του υβριδικοφ υδροθλεκτρικοφ ζργου ______________________________ 104

7 ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ – ΠΡΟΣΑΕΙ ____________________________________ 105

7.1 ύλνςε απνηειεζκάησλ ________________________________________ 105

7.2 πκπεξάζκαηα _________________________________________________ 106

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ _____________________________________________________ 107

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ A ____________________________________________________ Π.1

ΠΑΡΑΡΣΗΜΑ Β ___________________________________________________ Π.13

v

Πινάκασ Γραφθμάτων

Γράφθμα 1: Η εξζλιξθ τθσ εγκατεςτθμζνθσ ιςχφοσ ανεμογεννθτριϊν ςτον ______ 27

Γράφθμα 2: Η Weibull ςυνάρτθςθ πυκνότθτασ πικανότθτασ τθσ ταχφτθτασ του

ανζμου για το αιολικό πάρκο Klim. _____________________________________ 31

Γράφθμα 3: Μζτρθςεισ τθσ ταχφτθτασ του ανζμου. ________________________ 32

Γράφθμα 4: Παράδειγμα καμπφλθσ ιςχφοσ ανεμογεννιτριασ ________________ 34

Γράφθμα 5: υντελεςτισ ςυςχζτιςθσ τθσ μεταβλθτότθτασ τθσ αιολικισ ιςχφοσ ςε

διάφορα πάρκα ςε ςχζςθ με τθν απόςταςθ μεταξφ των πάρκων αλλά και τθν

περίοδο ςτθν οποία υπολογίηονται οι μζςοι όροι. _________________________ 37

Γράφθμα 10: Κατανομι φορτίου και ανακφκλωςθ του νεροφ ςτισ δυο

λιμνοδεξαμενζσ 6000m3 για το ζτοσ 2002 ________________________________ 73

Γράφθμα 11: φνκεςθ παραγωγισ και διακφμανςθ του όγκου νεροφ των

ταμιευτιρων κατά τθ διάρκεια του ζτουσ 2004, όπωσ προκφπτει από τθν

προςομοίωςθ του Τβριδικοφ υςτιματοσ. _______________________________ 79

Γράφθμα 12: φνκεςθ παραγωγισ και διακφμανςθ του όγκου νεροφ των

ταμιευτιρων από 1θ μζχρι 31θ Αυγοφςτου 2004, όπου και εμφανίηεται θ

δυςμενζςτερθ περίπτωςθ λόγω αιχμισ του ςυςτιματοσ. ___________________ 80

Γράφθμα 13: Ετιςια καμπφλθ κατανομισ περιόδου 1955-2001 ______________ 91

Γράφθμα 14: υγκεντρωτικι καμπφλθ κατανομισ ταχυτιτων περιόδου 1955-2001

___________________________________________________________________ 92

Γράφθμα 15: Μζςθ ετιςια καμπφλθ κατανομισ περιόδου 1955 – 2001 ________ 94

Γράφθμα 16: Καμπφλθ ενζργειασ ωσ προσ τθν ταχφτθτα του ανζμου __________ 97

Γράφθμα 17: Ακροιςτικζσ καμπφλεσ για τον υπολογιςμό του όγκου τθσ δεξαμενισ

__________________________________________________________________ 102

Γράφθμα 18: Καμπφλεσ διάρκειασ τιμϊν ιςχφοσ __________________________ 104

Γράφθμα Π. 1 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Ιανουάριοσ _________________ Π.1

Γράφθμα Π. 2 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Φεβρουάριοσ _______________ Π.2

Γράφθμα Π. 3 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Μάρτιοσ ___________________ Π.3

vi

Γράφθμα Π. 4 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Απρίλιοσ ___________________ Π.4

Γράφθμα Π. 5 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Μάιοσ _____________________ Π.5

Γράφθμα Π. 6 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Ιοφνιοσ ____________________ Π.6

Γράφθμα Π. 7 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Ιοφλιοσ ____________________ Π.7

Γράφθμα Π. 8 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Αφγουςτοσ _________________ Π.8

Γράφθμα Π. 9 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – επτζμβριοσ ________________ Π.9

Γράφθμα Π. 10 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Οκτϊβριοσ _______________ Π.10

Γράφθμα Π. 11 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Νοζμβριοσ _______________ Π.11

Γράφθμα Π. 12 : Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Δεκζμβριοσ ______________ Π.12

Γράφθμα Π. 13 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Ιανουάριοσ __ Π.13

Γράφθμα Π. 14 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Φεβρουάριοσ Π.13

Γράφθμα Π. 15 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Μάρτιοσ _____ Π.14

Γράφθμα Π. 16 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Απρίλιοσ ____ Π.14

Γράφθμα Π. 17 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Μάιοσ ______ Π.15

Γράφθμα Π. 18 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Ιοφνιοσ ______ Π.15

Γράφθμα Π. 19 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Ιοφλιοσ ______ Π.16

Γράφθμα Π. 20 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Αφγουςτοσ ___ Π.16

Γράφθμα Π. 21 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - επτζμβριοσ _ Π.17

Γράφθμα Π. 22 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Οκτϊβριοσ ___ Π.17

Γράφθμα Π. 23 : Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Νοζμβριοσ ___ Π.18

Γράφθμα Π. 24: Χρονολογικι διακφμανςθ ταχφτθτασ ανζμου - Δεκζμβριοσ ___ Π.18

Πίνακασ Εικόνων

Εικόνα 2.1: Σεχνολογικζσ εφαρμογζσ θλιακισ ενζργειασ ....................................... 6

Εικόνα 3.2: Αιολικι ενζργεια (MW) που παράγεται ςτθν Ευρϊπθ ςτα τζλθ του

2002 ................................................................................................................... 28

Εικόνα 3.3: Ανεμογεννιτρια κατακόρυφου άξονα (αριςτερά) και οριηοντίου άξονα

(δεξιά) ................................................................................................................. 45

Εικόνα 3.4: Διάκριςθ ανεμογεννθτριϊν ςφμφωνα με τον αρικμό πτερυγίων ...... 46

vii

Εικόνα 3.5: Συπικι ανεμογεννιτρια οριηοντίου άξονα ......................................... 47

Εικόνα 4.1: Καταρράκτθσ του Νιαγάρα, ΗΠΑ ........................................................ 51

Εικόνα 4.2: Διάγραμμα μετατροπισ ενζργειασ των ΜΤΗΕ .................................... 53

Εικόνα 4.3:Συπικό ςκαρίφθμα γενικισ διάταξθσ ζργων που ςυνκζτουν ζνα ΤΗΕ . 54

Εικόνα 4.4: Συπικι τομι υδρολθψίασ ορεινοφ τφπου (αριςτερά) ......................... 55

Εικόνα 4.5: Συπικι κατά μικοσ τομι δεξαμενισ κακίηθςθσ ................................. 56

Εικόνα 4.6: Διάγραμμα καταλλθλότθτασ ςτροβίλου ............................................. 58

Εικόνα 4.7: Διαχωριςμόσ τφπου υδροςτρόβιλου ................................................. 62

Εικόνα 4.8: Διατομι υδροςτρόβιλου Pelton ......................................................... 63

Εικόνα 4.9: Διατομι υδροςτρόβιλου Francis ........................................................ 64

Εικόνα 4.10: Διατομι υδροςτρόβιλου Kaplan....................................................... 65

Εικόνα 5.1: Λειτουργία Αντλθτικϊν ι υβριδικϊν υδροθλεκτρικϊν ζργων ............ 69

Εικόνα 5.2: Διάταξθ ςτοιχειϊν υβριδικοφ ςυςτιματοσ ςτθ νιςο Κο ...................... 83

Εικόνα 6.1: Χάρτθσ αιολικοφ δυναμικοφ ςτθν περιοχι τθσ Μεκϊνθσ ................... 86

Εικόνα 6.2: Καμπφλθ ιςχφοσ για 8 διαφορετικζσ ανεμογεννιτριεσ ....................... 95

Εικόνα 6.3: Καμπφλθ ιςχφοσ ανεμογεννιτριασ ..................................................... 96

Εικόνα 6.4: Καμπφλθ παραγόμενθσ Ενζργειασ ςφμφωνα με τα δεδομζνα τθσ

περιόδου 1955 - 2001 .......................................................................................... 96

Εικόνα 6.5: Σοποκεςία ταμιευτιρα και ανεμογεννιτριασ ..................................... 98

Εικόνα 6.6: Χάρτθσ ιςοχψϊν νοτιοδυτικισ Πελοποννιςου ................................... 99

Κατάλογοσ Πινάκων

Πίνακασ 2.1: φγκριςθ εκπομπϊν διοξειδίου (CO2) ανά πθγι ενζργειασ _______ 11

Πίνακασ 2.2: Κατανομι Τποχρεϊςεων ςφμφωνα με το Πρωτόκολλου του Κιότο _ 20

Πίνακασ 3.1: Δθμιουργοφμενεσ κζςεισ εργαςίασ από εκμετάλλευςθ αιολικισ ___ 26

Πίνακασ 6.1: Μετερεωλογικά δεδομζνα από ΕΜΤ για τθν περιοχι τθσ Μεκϊνθσ 87

Πίνακασ 6.2: Διεφκυνςθ και μζςθ ταχφτθτα ανζμου για το μινα Ιανουάριο_____ 88

Πίνακασ 6.3: Μονάδεσ ταχφτθτασ ανζμου ________________________________ 89

Πίνακασ 6.4: Κατανομι ταχυτιτων για τθν περίοδο 1955-2001 ανά μινα ______ 90

Πίνακασ 6.5: τατιςτικά χαρακτθριςτικά δείγματοσ ________________________ 93

viii

Πίνακασ 6.6: Πίνακασ ταχυτιτων - κατανομισ _____________________________ 93

Πίνακασ 6.7: Σιμζσ ενζργειασ___________________________________________ 97

Πίνακασ 6.8: τοιχεία υπολογιςμοφ όγκου δεξαμενισ _____________________ 102

Πίνακασ 6.9: Τπολογιςμόσ όγκου δεξαμενισ _____________________________ 103

Πίνακασ Π.1: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Ιανουάριοσ __________________ Π.1

Πίνακασ Π.2: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Φεβρουάριοσ ________________ Π.2

Πίνακασ Π.3: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Μάρτιοσ _____________________ Π.3

Πίνακασ Π.4: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Απρίλιοσ ____________________ Π.4

Πίνακασ Π.5: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Μάιοσ _______________________ Π.5

Πίνακασ Π.6: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Ιοφνιοσ ______________________ Π.6

Πίνακασ Π.7: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Ιοφλιοσ ______________________ Π.7

Πίνακασ Π.8: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Αφγουςτοσ ___________________ Π.8

Πίνακασ Π.9: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – επτζμβριοσ _________________ Π.9

Πίνακασ Π.10: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Οκτϊβριοσ _________________ Π.10

Πίνακασ Π.11: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Νοζμβριοσ _________________ Π.11

Πίνακασ Π.12: Κατανομι ταχυτιτων ανζμου – Δεκζμβριοσ ________________ Π.12

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΕΙΑΓΩΓΗ

1

1 ΕΙΑΓΩΓΗ

1.1 Αληηθείκελν κειέηεο

Αληηθείκελν ηεο εξγαζίαο απνηειεί ε δηεξεχλεζε ζπλεξγαζίαο κηαο

αλεκνγελλήηξηαο γηα ηελ εμππεξέηεζε ελφο πδξνειεθηξηθνχ ζηαζκνχ.

Πξφθεηηαη γηα ην ιεγφκελν πβξηδηθό πδξνειεθηξηθό έξγν, ην νπνίν

ζπλδπάδεη ηελ αηνιηθή ελέξγεηα κε ηελ πδξνειεθηξηθή. Απνηειεί κηα θαηλνηφκα

κέζνδνο παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο, ε νπνία κπνξεί είηε λα

ιεηηνπξγήζεη αλεμάξηεηα, είηε λα ζπλδεζεί ζην ειεθηξηθφ ζχζηεκα. Βαζίδεηαη

εμ‟ νινθιήξνπ ζηηο αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο, ζπγθεθξηκέλα ζηνλ άλεκν

θαη ην λεξφ. Γηα ηνπο παξαπάλσ ιφγνπο, παξνπζηάδεη ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ

ζηελ εμέιημε παξαγσγήο ειεθηξηθήο ελέξγεηαο.

Κεληξηθφο ζηφρνο είλαη ε κειέηε ελφο πβξηδηθνχ πδξνειεθηξηθνχ έξγνπ

ζηελ πεξηνρή ηεο Μεζώλεο. Απνδεηθλχεηαη ε κεγάιε ζπλεηζθνξά ελφο

ηέηνηνπ έξγνπ, ζηηο ηνπξηζηηθέο ηδίσο πεξηνρέο ηεο ρψξαο καο, νη νπνίεο

παξνπζηάδνπλ απμεκέλεο αλάγθεο ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο, επί ην πιείζηνλ ην

θαινθαίξη, δελ είλαη δηαζπλδεδεκέλεο κε ην ειεθηξηθφ ζχζηεκα ηεο ρψξαο θαη

αληηκεησπίδνπλ εκθαλή πξνβιήκαηα ζηελ ειεθηξνδφηεζε.

ην πξψην κέξνο γίλεηαη αλαθνξά γηα ηηο ελεξγεηαθέο πνιηηηθέο πνπ

έρνπλ ζεζπηζηεί απφ ηελ Δ.Δ., κέινο ηεο νπνίαο απνηειεί θαη ε Διιάδα θαη

ηεθκεξηψλεηαη ε αλαγθαηφηεηα ζπλεηδεηνπνίεζεο ηνπ πξνβιήκαηνο ηνπ

πεξηβάιινληνο. ηε ζπλέρεηα αλαπηχζζεηαη ν ηξφπνο ιεηηνπξγίαο ησλ

αληιεηηθψλ ή πβξηδηθψλ πδξνειεθηξηθψλ έξγσλ θαη αλαιχνληαη ηα επί κέξνπο

θαηαζθεπαζηηθά ηκήκαηα, απφ ηα νπνία απνηειείηαη ην έξγν.

Σν δεχηεξν κέξνο επηθεληξψλεηαη ζηε κειέηε ελφο πβξηδηθνχ

πδξνειεθηξηθνχ έξγνπ ζηελ πεξηνρή ηεο Μεζψλεο. Αλαπηχζζεηαη ην ηερληθφ

ζθέινο ηεο εξγαζίαο πνπ εθπνλείηαη. Γηεξεπλψληαη νη κεζνδνινγίεο

ζρεδηαζκνχ θαη παξαηίζεηαη ε δηαδηθαζία πινπνίεζεο ηνπ έξγνπ.


2

Απψηεξνο ζθνπφο ηεο εξγαζίαο είλαη ε αλάδεημε ηεο ζπνπδαηφηεηαο

ηεο ρξήζεο ησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ ελέξγεηαο θαη ε ζπκβνιή ζε κηα

νινθιεξσκέλε κειέηε ελφο πβξηδηθνχ πδξνειεθηξηθνχ έξγνπ. Δπηδίσμε κηα

νινθιεξσκέλε πιεξνθφξεζε γηα θάζε ελδηαθεξφκελν.

1.2 Γηάξζξσζε ηεο εξγαζίαο

Ζ εξγαζία απνηειείηαη απφ επηά θεθάιαηα. ην Κεθάιαην 1

παξνπζηάδνληαη ην αληηθείκελν κειέηεο θαη ε δηάξζξσζε ηεο εξγαζίαο.

Έπεηηα επεμεγνχληαη νη νξηζκνί θαη νη βαζηθέο έλλνηεο, πνπ

ρξεζηκνπνηνχληαη ζηε ζπλέρεηα ηνπ θεηκέλνπ.

ην Κεθάιαην 2 παξνπζηάδεηαη ζπλνπηηθά ην πεξηβαιινληηθφ

πξφβιεκα πνπ νδήγεζε ζηελ ζπλεηδεηνπνίεζε ηεο αλαγθαηφηεηαο ησλ ΑΠΔ.

Πεξηγξάθνληαη ζπλνπηηθά φιεο νη κνξθέο καδί κε ηα πιενλεθηήκαηα θαη

κεηνλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδεη θάζε κία. ηε ζπλέρεηα, πάλσ ζην επξχηεξν

ζεζκηθφ θαη λνκηθφ πιαίζην, αλαθέξνληαη νη αξκφδηνη θνξείο ηνπ Διιεληθνχ

θξάηνπο, ε πνιηηηθή πνπ αθνινπζείηαη απφ ηελ Δπξσπατθή Έλσζε, ελψ

γίλεηαη θαη αλαθνξά ζην πξσηφθνιιν ηνπ Κηφην.

Σν Κεθάιαην 3 αλαιχεη ηε ρξήζε ηεο αηνιηθήο ελέξγεηαο.

Απνθξπζηαιιψλεηαη ε δεκηνπξγία ηνπ αλέκνπ θαη δίλεηαη ε εμέιημή ηεο θαηά

ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ. Πεξηγξάθνληαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο

αλεκνγελλήηξηαο θαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη κεηνλεθηήκαηα ηεο αηνιηθήο

ρξήζεο. Αλαθέξεηαη ε δηαδηθαζία θαηαζθεπήο ελφο αηνιηθνύ πάξθνπ θαη

πξνζδηνξίδεηαη ε θαηάζηαζε ηεο αηνιηθήο ελέξγεηαο ζηελ Διιάδα θαη

παγθνζκίσο.

Σν Κεθάιαην 4 αζρνιείηαη κε ηελ πδξνειεθηξηθή ελέξγεηα. Αλαιχεηαη

ε ρξήζε ηεο πδξαπιηθήο ελέξγεηαο θαη δίλεηαη ε ηζηνξηθή αλαδξνκή ηεο.

Αλαπηχζζεηαη ε αξρή ιεηηνπξγίαο ελφο πδξνειεθηξηθνχ έξγνπ, ηα ηερληθά

έξγα πδξνιεςίαο ην ζχζηεκα πξνζαγσγήο θαη ν ζηαζκφο παξαγσγήο.

Παξνπζηάδνληαη ηα πιενλεθηήκαηα θαη ηα κεηνλεθηήκαηα ησλ ΤΖΔ ελψ

παξνπζηάδνληαη θαη νη βαζηθνί ηχπνπ πδξνζηξνβίισλ.


3

ην Κεθάιαην 5 παξνπζηάδεηαη ε κνλαδηθή ηερλνινγία πνπ έρεη ηε

δπλαηφηεηα «απνζήθεπζεο» ηεο παξαγφκελεο ελέξγεηαο ζε κεγάιε θιίκαθα,

ηα πβξηδηθά πδξνειεθηξηθά έξγα, ηα νπνία ζπλδπάδνπλ ηελ αηνιηθή ελέξγεηα

κε ηελ πδξνειεθηξηθή. Αθνχ απνηππσζνχλ ηφζν ηα πιενλεθηήκαηα φζν θαη

ηα κεηνλεθηήκαηα πνπ παξνπζηάδνπλ, πξνζδηνξίδεηαη ν ηξφπνο ιεηηνπξγίαο

ηνπο θαη αλαθέξνληαη παξαδείγκαηα ζηνλ Διιαδηθφ ρψξν.

ην Κεθάιαην 6 επηιέγεηαη ε ηνπνζεζία πξαγκαηνπνίεζεο ηνπ

πβξηδηθνχ ζπζηήκαηνο ζηε Μεζψλε Μεζζελίαο. Πξαγκαηνπνηείηαη ζηαηηζηηθή

επεμεξγαζία ησλ αλεκνινγηθψλ δεδνκέλσλ απφ ηελ ΔΜΤ θαη παξνπζηάδνληαη

φια ηα ηερληθά ζηνηρεία πνπ απαηηνχληαη γηα ηελ πινπνίεζε ηεο κειέηεο.

ην Κεθάιαην 7 ζπλνςίδνληαη ηα ζπκπεξάζκαηα πνπ πξνέθπςαλ

απφ ηε παξαπάλσ κειέηε θαη ηίζεληαη θάπνηεο πξνηάζεηο γηα πεξαηηέξσ

έξεπλα.

1.3 Οξηζκνί θαη βαζηθέο έλλνηεο

ε απηφ ην ζεκείν παξαηίζεληαη νξηζκνί θαη βαζηθέο έλλνηεο, πνπ αλαθέξνληαη

ζην θείκελν.

Βαζηθέο έλλνηεο:

Δ.Δ. : Δπξσπατθή Έλσζε

ΑΠΔ : Αλαλεψζηκεο Πεγέο Δλέξγεηαο

Α/Γ : Αλεκνγελλήηξηα

ΤΖΔ : Τδξνειεθηξηθφ έξγν

Ζ/Δ : Ζιεθηξηθή ελέξγεηα

ΔΞΔ : Δμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο

ΑΚΔ : Αθαζάξηζηε θαηαλάισζε ελέξγεηαο

ΟΥΔ : Οξζνινγηθή ρξήζε ελέξγεηαο


4

Διιεληθνί Οξγαληζκνί:

ΡΑΔ : Ρπζκηζηηθή Αξρή Δλέξγεηαο

ΚΑΠΔ : Κέληξν Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο

ΟΣΑ : Οξγαληζκνί Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο – Ννκαξρίεο θαη Γήκνη

ΤΠΑΝ : Τπνπξγείν Αλάπηπμεο

ΓΔΜΖΔ : Γηαρεηξηζηήο Διιεληθνχ πζηήκαηνο Μεηαθνξάο Ζιεθηξηθήο

Δλέξγεηαο

Γηεζλείο Οξγαληζκνί:

EREC : European Renewable Energy Council – Δπξσπατθφ πκβνχιην

Αλαλεψζηκεο Δλέξγεηαο

ΗΔΑ : International Energy Agency – Γηεζλήο Τπεξεζία Δλέξγεηαο

IPCC : International Panel on Climate Change – Γηεζλήο Δπηηξνπή γηα

ηελ θιηκαηηθή αιιαγή

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΑΝΑΝΕΩΙΜΕ ΠΗΓΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

5

2 ΑΝΑΝΕΩΙΜΕ ΠΗΓΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

2.1 Γεληθά

Αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο ή ήπηεο κνξθέο ελέξγεηαο είλαη κνξθέο

εθκεηάιιεπζεο ελέξγεηαο πνπ πξνέξρνληαη απφ δηάθνξεο θπζηθέο δηαδηθαζίεο

πνπ γίλνληαη ζην πεξηβάιινλ. Ο νξηζκφο ήπηεο κνξθέο ελέξγεηαο δφζεθε

ζπγθεθξηκέλα γηα θάπνηα βαζηθά ηνπο ραξαθηεξηζηηθά. Πξψηνλ γηαηί γηα ηελ

εθκεηάιιεπζε ηνπο δελ ρξεηάδεηαη θάπνηα ελεξγεηηθή πξνζπάζεηα φπσο

εμφξπμε, άληιεζε φπσο εθκεηαιιεπφκαζηαλ κέρξη ηψξα ηηο

ρξεζηκνπνηνχκελεο πεγέο ελέξγεηαο. πσο είλαη ην πεηξέιαην ην νπνίν

ρξεηάδεηαη κηα επίπνλε δηαδηθαζία γηα ηελ απφθηεζή ηνπ. Γεχηεξν βαζηθφ

ραξαθηεξηζηηθφ ηνπ είλαη φηη πξφθεηηαη γηα «θαζαξέο» κνξθέο ελέξγεηαο,

δειαδή πνιχ θηιηθέο ζην πεξηβάιινλ πνπ δελ απνδεζκεχνπλ ξππνγφλεο

νπζίεο ζην πεξηβάιινλ φπσο νη πδξνγνλάλζξαθεο, δηνμείδην ηνπ άλζξαθα θ.α.

ζνλ αθνξά ηνλ φξν αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο αλαθέξεηαη ζηελ

ηδηφηεηα ηνπο λα αλαλεψλνληαη θαηά ην πέξαζκα ηνπ ρξφλνπ θαη λα κελ

ππάξρεη θίλδπλνο λα εθιείςνπλ κε ηε ρξήζε ηνπο φπσο γίλεηαη κε ηηο

παξαδνζηαθέο ρξεζηκνπνηνχκελεο κνξθέο ελέξγεηαο πνπ είλαη ην πεηξέιαην ή

ν άλζξαθαο.

Γεληθά νη αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο βαζίδνληαη ζηελ ειηαθή

αθηηλνβνιία κε εμαίξεζε ηελ ελέξγεηα απφ ηηο παιίξξνηεο πνπ εθκεηαιιεχεηαη

ε βαξχηεηα. ηελ νπζία ε ειηαθή ελέξγεηα είλαη «ζπζθεπαζκέλε». Γηα

παξάδεηγκα ε βηνκάδα είλαη ειηαθή ελέξγεηα δεζκεπκέλε ζηνπο ηζηνχο ησλ

θπηψλ κέζσ ηεο θσηνζχλζεζεο. Ζ αηνιηθή εθκεηαιιεχεηαη ηνπο άλεκνπο πνπ

πξνθαινχληαη απφ ηε ζέξκαλζε ηνπ αέξα, ελψ νη πεγέο ελέξγεηαο πνπ

βαζίδνληαη ζην λεξφ εθκεηαιιεχνληαη ηνλ θχθιν εμάηκηζεο-ζπκπχθλσζεο ηνπ

λεξνχ θαη ηελ θπθινθνξία ηνπ. [1]


6

2.2 Μνξθέο αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο

2.2.1 Ηιηαθή ελέξγεηα

Ζιηαθή ελέξγεηα ραξαθηεξίδεηαη ην ζχλνιν ησλ δηαθφξσλ κνξθψλ

ελέξγεηαο πνπ πξνέξρνληαη απφ ηνλ ήιην. Σέηνηεο είλαη ην θσο, ε θσηεηλή

ελέξγεηα, ε ζεξκφηεηα, ε ζεξκηθή ελέξγεηα θαη νη δηάθνξεο αθηηλνβνιίεο

(ελέξγεηα αθηηλνβνιίαο) Υξεζηκνπνηείηαη πεξηζζφηεξν γηα ζεξκηθέο εθαξκνγέο

ελψ ε ρξήζε ηεο ηα ηειεπηαία ρξφληα έρεη αξρίζεη λα θεξδίδεη έδαθνο.

Ζ εθκεηάιιεπζε ηεο ρσξίδεηαη ζηηο εμήο ηξεηο θαηεγνξίεο:

1. Σα παζεηηθά ειηαθά ζπζηήκαηα,

2. Σα ελεξγεηηθά ειηαθά ζπζηήκαηα

3. Σα θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα

Σα παζεηηθά θαη ηα ελεξγεηηθά ειηαθά ζπζηήκαηα εθκεηαιιεχνληαη ηε

ζεξκφηεηα πνπ εθπέκπεηαη κέζσ ηεο ειηαθήο αθηηλνβνιίαο, ελψ ηα

θσηνβνιηατθά ζπζηήκαηα ζηεξίδνληαη ζηε κεηαηξνπή ηεο ειηαθήο

αθηηλνβνιίαο ζε ειεθηξηζκφ.

Δηθόλα 2.1: Σερλνινγηθέο εθαξκνγέο ειηαθήο ελέξγεηαο


7

Κάπνηα απφ ηα πιενλεθηήκαηα πνπ καο πξνζθέξεη ε ειηαθή ελέξγεηα

είλαη ηα εμήο:

Δίλαη δηαζέζηκε γηα πάληα θαη πξνζθέξεηαη δσξεάλ, είλαη απφιπηα

θηιηθή πξνο ην πεξηβάιινλ δειαδή ε εθκεηάιιεπζε ηεο δελ είλαη ξππνγφλα, ε

κεηαηξνπή ηεο ζε ειεθηξηθή ελέξγεηα γίλεηαη κε κεδεληθή ξχπαλζε, αζφξπβα

θαη αμηφπηζηα. Δπίζεο ππάξρνπλ πνιινί ηξφπνη αμηνπνίεζεο ηεο ειηαθήο

ελέξγεηαο είηε παζεηηθά γηα παξάδεηγκα ν ζρεδηαζκφο θηηξίσλ, είηε ελεξγεηηθά

κέζσ ησλ ειηαθψλ ζεξκνζηθψλσλ θαη ηέινο κέζσ ησλ θσηνβνιηατθψλ. [1]

2.2.2 Αηνιηθή ελέξγεηα

Ζ αηνιηθή ελέξγεηα ζηεξίδεηαη ζηνλ άλεκν, ν άλεκνο κε ηελ ζεηξά ηνπ

δεκηνπξγείηαη ιφγσ ηεο δηαθνξάο ηεο ζεξκνθξαζίαο ηνπ αέξνο πνπ

δεκηνπξγεί, δηαθνξέο βαξνκεηξηθήο πίεζεο κεηαμχ παξαθείκελσλ ηνπσλ. Αλ

δπν ζπλερφκελεο πεξηνρέο παξαηεξεζεί λα κελ έρνπλ απηήλ ηελ ζεξκνθξαζία

ηφηε ε αηκνζθαηξηθή πίεζε ηεο πεξηζζφηεξεο ςπρξήο ζα είλαη κεγαιχηεξε ηεο

άιιεο (ηεο ζεξκφηεξεο) κε απνηέιεζκα λα θηλεζεί αέξηα κάδα απφ ηελ

ςπρξφηεξε ζηε ζεξκφηεξε πεξηνρή. [1]

Ζ αηνιηθή ελέξγεηα έρεη αξρίζεη λα ρξεζηκνπνηείηαη πιαηηά γηα

ειεθηξνπαξαγσγή. Γεληθά νη ρξήζεηο ηεο αηνιηθήο ελέξγεηαο πεξηιακβάλνπλ

εθηφο απφ ηελ ειεθηξνπαξαγσγή θαη άληιεζε λεξνχ. Σα κεραλήκαηα πνπ

ρξεζηκνπνηνχληαη είλαη νη αλεκνγελλήηξηεο νη νπνίεο ρξεζηκνπνηνχληαη θπξίσο

γηα ηα γλσζηά αηνιηθά πάξθα. [2]

Κάπνηα απφ ηα πιενλεθηήκαηα ηεο ρξήζεο ηεο αηνιηθήο ελέξγεηαο

είλαη: ε αηνιηθή ελέξγεηα είλαη «άθζνλε», απνζπγθεληξσκέλε θαη δσξεάλ. Με

ηε ρξήζε ηεο δελ εθιχνληαη αέξηα ζεξκνθεπίνπ θαη άιινη ξχπνη θαη νη

επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ είλαη κηθξέο ζε ζχγθξηζε κε ηα εξγνζηάζηα

ειεθηξνπαξαγσγήο, ε αηνιηθή ελέξγεηα είλαη ζήκεξα ε πην θζελή απφ φιεο ηηο

ππάξρνπζεο ήπηεο κνξθέο. Με ηε ρξήζε ηεο κπνξεί λα επηηεπρζεί ε

ελεξγεηαθή απηάξθεηα κηθξψλ θαη αλαπηπζζφκελσλ ρσξψλ θαζψο επίζεο

κπνξεί λα απνηειέζεη ελαιιαθηηθή ιχζε γηα ηελ εμνηθνλφκεζε πεηξειαίνπ, ν

http://www.canren.gc.ca/


8

εμνπιηζκφο είλαη απιφο ζηελ θαηαζθεπή θαη ηε ζπληήξεζε θαη έρεη κεγάιν

ρξφλν δσήο, εληζρχεη ηελ ελεξγεηαθή αλεμαξηεζία θαη αζθάιεηα. [3]

2.2.3 Τδαηνπηώζεηο

Δίλαη ε πην δηαδεδνκέλε κνξθή παξαγσγήο ελέξγεηαο ζε παγθφζκην

επίπεδν. Ζ πδξαπιηθή ελέξγεηα πνπ απνηειεί θιάδν ησλ πδαηνπηψζεσλ

ζπκβάιιεη ζηελ αληηκεηψπηζε ηεο παγθφζκηαο δήηεζεο ελέξγεηαο ζην 6% θαη

ζην 19% ζηελ παγθφζκηα δήηεζε ειεθηξηθήο ελέξγεηαο. [1]

Ζ κεηαηξνπή ελέξγεηαο ησλ πδαηνπηψζεσλ κε ηε ρξήζε πδξαπιηθψλ

ηνπξκπίλσλ παξάγεη ηελ πδξνειεθηξηθή ελέξγεηα, ε νπνία ηαμηλνκείηαη ζε

κεγάιεο θαη κηθξήο θιίκαθαο. Ζ κηθξήο θιίκαθαο πδξνειεθηξηθή ελέξγεηα δελ

επηθέξεη ηφζν κεγάιεο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ φζν ε κεγάιεο θιίκαθα. Οη

κεγάιεο θιίκαθαο πδξνειεθηξηθέο κνλάδεο απαηηνχλ ηε δεκηνπξγία

θξαγκάησλ θαη ηεξάζηησλ δεμακελψλ κε αξλεηηθέο επηπηψζεηο ζην

πεξηβάιινλ. Σα κηθξήο θιίκαθαο ζπζηήκαηα ηνπνζεηνχληαη δίπια ζε πνηάκηα

θαη θαλάιηα θαη έρνπλ ιηγφηεξεο επηπηψζεηο ζην πεξηβάιινλ. [4]

Οη πδαηνπηψζεηο (πδξαπιηθή ελέξγεηα) κπνξεί λα ρξεζηκνπνηεζνχλ ζε

λεξφκπινπο, πδξνηξηβεία, πξηνληζηήξηα, θισζηνυθαληνπξγεία θαη ην

ζεκαληηθφηεξν γηα παξαγσγή ξεχκαηνο γηα θάιπςε πξνζσπηθψλ αλαγθψλ ή

γηα πψιεζε ζε άιινπο θαηαλαισηέο. [5]

Πιενλεθηήκαηα ηεο είλαη ε κεγάιε απφδνζε 80-85% ζε ζρέζε κε ηηο

παξαδνζηαθέο πεγέο πνπ έρνπλ 30-35% απφδνζε. Οη πδξνειεθηξηθνί

ζηαζκνί είλαη δπλαηφ λα ηεζνχλ ζε ιεηηνπξγία ακέζσο κφιηο δεηεζεί επηπιένλ

ειεθηξηθή ελέξγεηα, ζε αληίζεζε κε ηνπο ζεξκηθνχο ζηαζκνχο (γαηαλζξάθσλ,

πεηξειαίνπ), πνπ απαηηνχλ ρξφλν πξνεηνηκαζίαο. Δίλαη κία "θαζαξή" θαη

αλαλεψζηκε πεγή ελέξγεηαο. Μέζσ ησλ πδξνηακηεπηήξσλ δίλεηαη ε

δπλαηφηεηα λα ηθαλνπνηεζνχλ θαη άιιεο αλάγθεο, φπσο χδξεπζε, άξδεπζε,

αλάζρεζε ρεηκάξξσλ, δεκηνπξγία πγξνηφπσλ, αλαςπρή, αζιεηηζκφο. [6]


9

2.2.4 Βηνκάδα

Ζ βηνκάδα ρξεζηκνπνηεί ηνπο πδαηάλζξαθεο ησλ θπηψλ (θπξίσο

απνβιήησλ ηεο βηνκεραλίαο, μχινπ, αζηηθά απφβιεηα, ηξνθίκσλ θαη

δσνηξνθψλ ηεο βηνκεραλίαο) κε ζθνπφ λα απνδεζκεχζεη ηελ ελέξγεηα πνπ

δεζκεχηεθε απφ ην θπηφ θαηά ηελ θσηνζχλζεζε. Ζ βηνκάδα είλαη κηα

αλαλεψζηκε πεγή ελέξγεηαο πνπ αλαλεψλεηαη ζπλερψο ιφγσ ηεο

θσηνζχλζεζεο. Καηά ηελ θαχζε ηεο βηνκάδαο ε δεζκεπκέλε ειηαθή ελέξγεηα

κεηαηξέπεηαη ζε ζεξκηθή. Σα αλφξγαλα ζηνηρεία πνπ πεξηέρνληαη ζηελ ηέθξα

εκπινπηίδνπλ ην έδαθνο κε ζξεπηηθά ζηνηρεία. [7]

Ζ βηνκάδα κπνξεί λα δηαρσξηζηεί ζε δπν θαηεγνξίεο: ην πξψην κέξνο

είλαη ε παξαδνζηαθή πνπ πεξηνξίδεηαη ζε κηθξή θιίκαθα θαη πεξηιακβάλεη ηα

θαπζφμπια, ην θάξβνπλν γηα νηθηαθή ρξήζε, ηελ ήξα ηνπ ξπδηνχ άιια θπηηθά

ππνιείκκαηα επίζεο θαη ηελ θνπξηά ησλ δψσλ. Σν δεχηεξν κέξνο είλαη ε

ζύγρξνλε βηνκάδα πνπ «απεπζχλεηαη» ζε κεγάιεο θιίκαθαο ρξήζεηο θαη ε

ρξεζηκνπνίεζε ηεο έρεη σο ζθνπφ ηελ ππνθαηάζηαζε ησλ ζπκβαηηθψλ

πεγψλ ελέξγεηαο. Πεξηιακβάλεη μεξά θιαδηά απφ ην δάζνο, γεσξγηθά

ππνιείκκαηα, αζηηθά απφβιεηα, ην βηναέξην θαη βηνθαχζηκα απφ ελεξγεηαθέο

θαιιηέξγεηεο φπσο είλαη ηα έιαηα απφ ηα θπηά ή θαη θπηά πνπ πεξηέρνπλ

άκπιν θαη ζάθραξν. [8]

Μέζνδνη επεμεξγαζίαο ηεο βηνκάδαο είλαη ε θαύζε πνπ σο πξντφλ ηεο

έρεη ηελ παξαγσγή ζεξκφηεηαο, ε ππξόιπζε ε νπνία είλαη κηα ζεξκηθή

δηαδηθαζία(450-600 βαζκνχο Κειζίνπ) φπνπ γίλεηαη ε απνηθνδφκεζε ηεο

βηνκάδαο κε απνπζία ηνπ νμπγφλνπ. ηελ ππξφιπζε παξάγνληαη ην βηνέιαην

70% ην βηναέξην 15% θαη ν μπιάλζξαθαο 15%. Τπάξρεη επίζεο θαη ε

δηαδηθαζία ηεο αεξηνπνίεζεο ηεο βηνκάδαο φπνπ γίλεηαη ε ζεξκηθή ηεο

απνηθνδφκεζε ζηνπο 750-850 βαζκνχο Κειζίνπ θαηά ηελ απνπζία νμπγφλνπ.

Σα παξαγφκελα πξντφληα είλαη ην βηναέξην, ε πίζζα θαη ν μπιάλζξαθαο. ζνλ

αθνξά ηα πγξά βηνθαχζηκα πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ επεμεξγαζία ηεο

βηνκάδαο είλαη ην βηνληίδει θαη ε βηναηζαλφιε. Σν βηνληίδει παξάγεηαη απφ

θπηηθά έιαηα θπξίσο κε κεηεζηεξενπνίεζε. Ζ βηναηζαλφιε παξάγεηαη θπξίσο

απφ ηελ δχκσζε ησλ ακπινχρσλ θαη ζαθραξνχρσλ ζπζηαηηθψλ. [9],[10]


10

Σα πιενλεθηήκαηα ηα νπνία ραξαθηεξίδνπλ ηελ βηνκάδα σο

αλαλεψζηκε πεγή ελέξγεηαο είλαη ε ζεηηθή ζπλεηζθνξά ζρεηηθά κε ην

θαηλφκελν ηνπ ζεξκνθεπίνπ θαη ηελ φμηλε βξνρή εθφζνλ κε ηελ εθκεηάιιεπζε

ηεο δελ παξάγνληαη ξππνγφλα αέξηα, ε πξνζηαζία έλαληη ηεο δηάβξσζεο ηνπ

εδάθνπο, νη ρακειέο εηζξνέο ζε ιηπάζκαηα, ε κείσζε ηεο ρξήζεο ησλ

θπηνθαξκάθσλ θαη ε εθκεηάιιεπζε εδαθψλ ρακειήο γνληκφηεηαο. Σα ηξία

ηειεπηαία ζπλδπάδνληαη εθφζνλ εάλ γηα παξάδεηγκα ζέινπκε ηελ παξαγσγή

θάπνησλ θπηψλ ηα νπνία πξννξίδνληαη γηα βηνκάδα ηεξνχλ ηα ηξία

παξαπάλσ. [10]

2.2.5 Γεσζεξκηθή ελέξγεηα

Ζ γεσζεξκηθή ελέξγεηα είλαη ε ζεξκφηεηα πνπ πεξηέρεηαη ζην

εζσηεξηθφ ηεο γεο ε νπνία πξνθαιεί δηάθνξα γεσινγηθά θαηλφκελα ζε

παγθφζκηα θιίκαθα. Ζ ζεξκφηεηα απηή παξάγεηαη απφ ηελ ξαδηελεξγφ

απνζχλζεζε ησλ πεηξσκάησλ ηεο γεο.

Ζ εθκεηάιιεπζε ηεο γεσζεξκηθήο ελέξγεηαο κπνξεί λα γίλεη άκεζα

ρξεζηκνπνηψληαο ην δεζηφ λεξφ γηα ηελ ζέξκαλζε θηηξίσλ. πγθεθξηκέλα ην

δεζηφ λεξφ πνπ βξίζθεηαη θνληά ζηελ επηθάλεηα ηεο γεο νδεγείηαη κέζσ

ζσιήλσλ ζηα θηίξηα θαη ηηο επηρεηξήζεηο γηα παξνρή ζεξκφηεηαο. Δπίζεο ε

γεσζεξκηθή ελέξγεηα ρξεζηκνπνηείηε γηα παξαγσγή ειεθηξηζκνχ. [11]

Πιενλεθηήκαηα πνπ πξνζθέξεη ε ρξήζε γεσζεξκηθήο ελέξγεηαο είλαη

ε ρακειή παξαγσγή δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα πνπ έρεη σο απνηέιεζκα ηελ

«απνθπγή» ζηελ ζπλεηζθνξά ηεο ζηελ δεκηνπξγία φμηλεο βξνρήο θαζψο θαη

ζηελ αιιαγή ηνπ θιίκαηνο. Σα ζεκεξηλά γεσζεξκηθά πεδία παξάγνπλ κφλν ην

1/6 CO2 ζε ζχγθξηζε κε ηηο γελλήηξηεο ειεθηξηζκνχ θαη δελ παξάγνληαη

θαζφινπ ληηξηθά (NOx) θαη ζεηηθά (Sox) αέξηα. Δπίζεο ε εθκεηάιιεπζε ηεο

απαηηεί ηε ρξήζε κηαο κηθξήο έθηαζεο γεο ρσξίο λα επηβαξχλεη ην πεξηβάιινλ

κε ηελ εθκεηάιιεπζε πεξηνρψλ πνπ ζα ππνβάζκηδαλ ηελ πνηφηεηα ηνπ

πεξηβάιινληνο. [11],[13]


11

Ζ γεσζεξκηθή ελέξγεηα έρεη ηηο πην κηθξέο εθπνκπέο δηνμεηδίνπ,

κεδακηλέο ζε ζρέζε κε ην θπζηθφ αέξην, ην πεηξέιαην θαη ηνλ άλζξαθα.

Πίλαθαο 2.1: χγθξηζε εθπνκπψλ δηνμεηδίνπ (CO2) αλά πεγή ελέξγεηαο [11]

ΠΗΓΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ ΔΚΠΟΜΠΔ C02

ΓΔΩΘΔΡΜΗΚΖ 0.2

ΦΤΗΚΟ ΑΔΡΗΟ 1.321

ΠΔΣΡΔΛΑΗΟ 1.969

ΑΝΘΡΑΚΑ 2.095

2.2.6 Παιηξξνηαθή ελέξγεηα

Αθφκα έλα είδνο αλαλεψζηκεο πεγήο ελέξγεηαο είλαη ε ελέξγεηα απφ ηηο

παιίξξνηεο ησλ σθεαλψλ. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε εθκεηαιιεπφκαζηε ηελ

βαξχηεηα ηεο ζειήλεο θαη ηνπ ήιηνπ πνπ πξνθαιεί αλχςσζε ηεο ζηάζκεο ηνπ

λεξνχ. Υξεζηκνπνηψληαο εηδηθέο θαηαζθεπέο γίλεηαη παξαγσγή ειεθηξηζκνχ.

[1]

Σα πιενλεθηήκαηα είλαη φηη γηα ηελ παξαγσγή ελέξγεηαο δελ

ρξεζηκνπνηνχληαη ζπκβαηηθέο κνξθέο ελέξγεηαο αξά δελ επηβαξχλεηαη ην

πεξηβάιινλ κε εθπνκπή αεξίσλ πνπ ζπλεηζθέξνπλ ζην θαηλφκελν ηνπ

ζεξκνθεπίνπ θαη επίζεο ζεσξείηαη κηα πνιχ αμηφπηζηε πεγή ελέξγεηαο ιφγσ

ηεο πξνβιεςηκφηεηαο ηεο ζε ζχγθξηζε γηα παξάδεηγκα κε ηελ ειηαθή θαη

αηνιηθή πνπ εμαξηψληαη απφ ηελ επνρή θαη ηηο θαηξηθέο ζπλζήθεο. [8]


12

2.2.7 Δλέξγεηα από θύκαηα

Ζ ελέξγεηα απφ θχκαηα αλαθέξεηαη ζηελ ελέξγεηα ησλ θπκάησλ ζηελ

επηθάλεηα ηνπ σθεαλνχ. Δίλαη απνδεδεηγκέλν φηη ππάξρνπλ κεγάια

ελεξγεηαθά ξεχκαηα ζηελ αλνηθηή ζάιαζζα. Με ηελ εθκεηάιιεπζε ηνπο έρνπκε

παξαγσγή ειεθηξηθήο ελέξγεηαο , desalination. [1],[15]

Τπάξρνπλ δηάθνξεο κέζνδνη γηα εθκεηάιιεπζε ησλ θπκάησλ. Ζ

ελέξγεηα ησλ θπκάησλ αλνηθηήο ζάιαζζαο δηαηίζεηαη κε ηελ κνξθή

ελαιιαζζφκελσλ αλνδηθψλ θαη θαζνδηθψλ θηλήζεσλ ηνπ λεξνχ. Απφ ηα

θχκαηα θνληά ζηελ αθηή εθκεηαιιεπφκαζηε ηελ πξνσζηηθή δχλακε ηνπ

κεηψπνπ ηνπ θχκαηνο γηα ηελ θίλεζε ζηξνβηινθηλεηήξσλ λεξνχ ή αέξα.

Κχκαηα πνπ ζπάδνπλ ζηελ αθηή ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηελ πιήξσζε

θξαγκάησλ γηα λα παξαρζεί ζηε ζπλέρεηα πδξνειεθηξηθή ελέξγεηα. ιεο νη

κέζνδνη είλαη θηιηθέο πξνο ην πεξηβάιινλ δελ ζπληείλνπλ ζηελ παξαγσγή

ελέξγεηαο γηα ηελ εθπιήξσζε ησλ αλαγθψλ καο αιιά ηαπηφρξνλα δελ

επηβαξχλνπλ ην πεξηβάιινλ. [15]

Δπίζεο νη σθεαλνί κπνξνχλ λα εθκεηαιιεπζνχλ γηα παξαγσγή

ελέξγεηαο φρη κφλν γηα ηηο παιίξξνηεο θαη ηελ ελέξγεηα ησλ θπκάησλ αιιά θαη

ιφγσ ησλ ζεξκνθξαζηαθψλ δηαθνξψλ κεηαμχ ηνπ ζεξκφηεξνπ επηθαλεηαθνχ

λεξνχ θαη ηνπ ςπρξφηεξνπ λεξνχ ηνπ ππζκέλα κέζνδνο ε πνία θαη πάιη είλαη

θηιηθή πξνο ην πεξηβάιινλ. [13]

2.3 Γεληθά πεξί αλαλεώζηκσλ πεγώλ ελέξγεηαο ζηνλ θόζκν

Οη ΑΠΔ ζπλεηζθέξνπλ ζήκεξα ζε επίπεδν πεξίπνπ 18% ηεο

παγθφζκηαο παξαγσγήο ελέξγεηαο. Σν 18% απνηειείηε 15% απφ κεγάινπο

πδξνειεθηξηθνχο ζηαζκνχο θαη ην 3,4% πξνέξρεηαη απφ ηηο λέεο ΑΠΔ νη

νπνίεο είλαη ε κηθξή πδξνειεθηξηθή, ε βηνκάδα, ε ειηαθή, αηνιηθή, γεσζεξκηθή

θαη ηα βηνθαχζηκα. [8]


13

Οη ΑΠΔ ζε παγθφζκηα θιίκαθα αληηθαζηζηνχλ ηα ζπκβαηηθά θαχζηκα

ζηνπο εμήο ηέζζεξηο ηνκείο: 1) Γπλακηθή παξαγσγή, 2) Θέξκαλζε ηνπ λεξνχ,

3) Θέξκαλζε ηνπ ρψξνπ, 4) Καχζηκα κεηαθνξψλ. ηελ δπλακηθή παξαγσγή

νη ΑΠΔ ζπλεηζθέξνπλ πεξίπνπ ην 5% παγθφζκηα θαη πξνκεζεχνπλ πεξίπνπ

3.4% ηεο παγθφζκηαο παξαγσγήο ειεθηξηζκνχ (εμαηξνπκέλνπ ηεο κεγάιεο

πδξνδχλακεο). Ζ ζέξκαλζε ηνπ λεξνχ θαη ησλ εζσηεξηθψλ ρψξσλ γηα δέθα

εθαηνκκχξηα θηίξηα παξέρεηαη απφ ηελ ειηαθή ελέξγεηα ηελ βηνκάδα θαη ηελ

γεσζεξκηθή ελέξγεηα. Ζ ρξήζε γεσζεξκηθήο ελέξγεηαο παξάγεη παγθνζκίσο

8000 (MWe) ειεθηξηθνχ ξεχκαηνο θαη 4.000(MWt) ζεξκηθήο ελέξγεηαο. Οη

ειηαθνί ζεξκνζίθσλεο ππνινγίδεηαη φηη έρνπλ εγθαηαζηαζεί ζε πελήληα

εθαηνκκχξηα λνηθνθπξηά παγθνζκίσο απφ ηνπο νπνίνπο νη πεξηζζφηεξνη

αλήθνπλ ζηελ Κίλα. Δπίζεο ε βηνκάδα καδί κε ηε γεσζεξκηθή ελέξγεηα

παξέρνπλ ζέξκαλζε ζε βηνκεραλίεο, λνηθνθπξηά θαη ζηελ γεσξγία. Σα

βηνθαχζηκα κε ηελ ζεηξά ηνπο έρνπλ έλα κηθξφ πνζνζηφ ζπκκεηνρήο ζην

ζχλνιν αιιά ζε θάπνηεο ρψξεο ε ζπκκεηνρή ηνπο είλαη κεγάιε.

Υαξαθηεξηζηηθφ παξάδεηγκα είλαη ε Βξαδηιία φπνπ ε αηζαλφιε αληηθαζηζηά

πεξηζζφηεξν απφ 40% ηελ θαηαλάισζε βελδίλεο.

Γεληθά βιέπνπκε φηη κε αξγνχο ξπζκνχο αληηθαζίζηαληαη ηα ζπκβαηηθά

θαχζηκα κε ηηο αλαλεψζηκεο πεγέο ελέξγεηαο. ηηο αλαπηπζζφκελεο ρψξεο

πεξηζζφηεξα απφ 500 εθαηνκκχξηα λνηθνθπξηά ρξεζηκνπνηνχλ παξαδνζηαθή

βηνκάδα γηα καγείξεκα θαη ζέξκαλζε. Δπίζεο 25 εθαηνκκχξηα λνηθνθπξηά

έρνπλ αληηθαηαζηήζεη ηελ θεξνδίλε θαη άιια θαχζηκα ηα νπνία

ρξεζηκνπνηνχληαη γηα καγείξεκα κε βηναέξην. εκαληηθφ είλαη φηη 3

εθαηνκκχξηα λνηθνθπξηά ρξεζηκνπνηνχλ ειηαθά θσηνβνιηατθά γηα ηνλ

θσηηζκφ ηνπ ρψξνπ ηνπο. Καη ηέινο έλαο κηθξφο αιιά απμαλφκελνο αξηζκφο

κηθξνχ κεγέζνπο βηνκεραληψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλνπ θαη ηεο γεσξγίαο

ρξεζηκνπνηνχλ κηθξήο θιίκαθαο επεμεξγαζηέο βηνκάδαο γηα ζέξκαλζε θαη

θηλεηηθή ελέξγεηα. [8]


14

2.4 Παγθόζκηα αμηνπνίεζε ησλ ΑΠΔ

2.4.1 Γεσζεξκία

Ζ γεσζεξκηθή ελέξγεηα αλαπηχζζεηαη κε ξπζκνχο 2-3% ην ρξφλν ζε

αξθεηέο ρψξεο φπσο ζηελ Ηηαιία, Ηλδνλεζία, Ηαπσλία, Μεμηθφ, Νέα Εειαλδία,

Φηιηππίλεο, ΖΠΑ θαη Ηζιαλδία. Ζ Ηζιαλδία παξάγεη έλα κεγάιν πνζνζηφ ηεο

ελέξγεηαο ηεο απφ ηελ γεσζεξκία. Υξεζηκνπνηείηε γηα ηελ ζέξκαλζε ησλ

πεξηζζφηεξσλ ζπηηηψλ θαη ππάξρνπλ 30 δεκνηηθά θαη 200 ηδησηηθά ζπζηήκαηα

ζέξκαλζεο πνπ θαιχπηνπλ ην 86% ηεο ζέξκαλζεο ηεο ρψξαο θαη γεληθά

θαιχπηεη ηηο ελεξγεηαθέο ηηο αλάγθεο θαηά 39% κέζσ ηεο γεσζεξκίαο. [15]

2.4.2 Βηνκάδα

Ζ βηνκάδα είλαη αθφκα κηα αλαπηπζζφκελε θαη ππνζρφκελε

αλαλεψζηκε πεγή ελέξγεηαο. Θα κπνξνχζε λα απνδψζεη ην 9% ηεο

παγθφζκηαο πξσηνγελνχο ελέξγεηαο θαη ην 24% ησλ ελεξγεηαθψλ αλαγθψλ

κέρξη ην 2020. χκθσλα κε ην Γεξκαληθφ ηκήκα ηεο WWF ε βηνελέξγεηα ζε

παγθφζκην επίπεδν κπνξεί λα θαιχςεη ην δηπιάζην ησλ ελεξγεηαθψλ καο

αλαγθψλ κε ηελ ζσζηή εθκεηάιιεπζε ζην απψηεξν κέιινλ. ηελ Βξαδηιία ε

βηναηζαλφιε ην νπνίν είλαη βηνθαχζηκν πνπ πξνέξρεηαη απφ ηελ επεμεξγαζία

δαραξνθάιακσλ αληηθαηέζηεζε ηελ θαηαλάισζε βελδίλεο πάλσ απφ 40%.

Πξνβιέπεηαη επίζεο φηη ε παξαγσγή ηεο ζηελ Βξαδηιία κέρξη ην 2015 ζα

θηάζεη ηα 20 εθαηνκκχξηα ηφλνπο πνζνζηφ ην νπνίν ζα έρεη απμεζεί 60% απφ

ηελ ησξηλή παξαγσγή. ηνλ αληίπνδα ε Δ.Δ είλαη ν κεγαιχηεξνο παξαγσγφο

βηνληίδει κε ηελ Γεξκαλία λα θαιχπηεη απφ κφλε ηεο ην 50% ηεο παξαγσγήο.

Πξσηνπφξνη ζηνλ ηνκέα ησλ βηνθαπζίκσλ 2εο γεληάο φπσο ζα ηα

ραξαθηεξίδακε είλαη ε Βξαδηιία νη ΖΠΑ λα ηελ αθνινπζνχλ ε νπεδία θαη ν

Καλαδάο. [2]


15

2.4.3 Τδξαπιηθή ελέξγεηα

Ζ κεγάιε πδξνδχλακε αλαπηχρζεθε θαηά ηελ πεξίνδν ησλ ηειεπηαίσλ

5 ρξφλσλ θαηά 3% θάζε ρξφλν ζε παγθφζκην επίπεδν. Ζ εθκεηάιιεπζε ηεο

πδξνδχλακεο ζε κεγάια πνζνζηά πξαγκαηνπνηείηε ζηελ Ηαπσλία ζην 84%,

ζηηο ΖΠΑ ζην 82%, ζηελ Γαιιία ζην 80%, ζηελ Γεξκαλία ζην 73% θαη ζηελ

Κίλα γχξσ ζην 70%. Κίλα γλψξηζε ηελ κεγαιχηεξε αλάπηπμε ζε πνζνζηφ

κεγαιχηεξν ηνπ 8% θάζε ρξφλν θαηά ηελ πεξίνδν ηνπ 2002-2006. [3]

2.4.4 Αηνιηθή ελέξγεηα

Ζ αηνιηθή ελέξγεηα θαηά ηε δηάξθεηα ηνπ 2007 αλαπηχρζεθε φζν θακία

άιιε αλαλεψζηκε πεγή ελέξγεηαο ην ζπγθεθξηκέλν ρξνληθφ δηάζηεκα. Τπήξμε

κηα αχμεζε ηνπ 27% (21 GW) ζε ζρέζε κε ην 2006.Δπίζεο ε αηνιηθή ελέξγεηα

έρεη εγθαηαζηαζεί κέζσ ησλ ηερλνινγηθψλ εθαξκνγψλ ζε πεξηζζφηεξεο απφ

70 ρψξεο. Παξφιν φκσο πνπ έρεη δηαδνζεί ζε έλα ηέηνην αξηζκφ ρσξψλ ηα 2/3

ηεο παγθφζκηαο παξαγσγήο (15GW) θαηά ην 2006 ήηαλ καδεκέλε ζε 5 ρψξεο.

Απηέο είλαη θαηά ζεηξά νη ΖΠΑ κε παξαγσγή 2.5 GW, αθνινπζεί ε Γεξκαλία

κε 2.2 GW, κεηά ε Ηλδία κε 1.8 GW, ε Ηζπαλία κε παξαγσγή 1.6 GW θαη ε

Κίλα κε 1.4 GW. [16]

2.5 Θεζκηθό θαη λνκηθό πιαίζην

2.5.1 Αξκόδηνη θνξείο ηνπ ειιεληθνύ θξάηνπο γηα ηηο ΑΠΔ

Ο θαζ‟ χιε αξκφδηνο θνξέαο ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο γηα ην ζρεδηαζκφ

θαη ηελ άζθεζε ηεο ελεξγεηαθήο πνιηηηθήο θαη ηελ ηήξεζε ησλ εζληθψλ

δεζκεχζεσλ είλαη ην Τπνπξγείν Αλάπηπμεο (ΤΠΑΝ). Ζ αξκφδηα ππεξεζία ηνπ

Τπνπξγείνπ γηα ηηο ΑΠΔ είλαη ε Γηεχζπλζε Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ θαη

Δμνηθνλφκεζεο Δλέξγεηαο, πνπ ππάγεηαη ζηε Γεληθή Γηεχζπλζε Δλέξγεηαο ηνπ

ηνκέα Δλέξγεηαο θαη Φπζηθψλ Πφξσλ. ηε ζπλέρεηα παξνπζηάδνληαη νη

ζεκαληηθφηεξνη θνξείο, πνπ εκπιέθνληαη ζηελ πνξεία αλάπηπμεο, πινπνίεζεο


16

θαη ιεηηνπξγίαο ησλ αηνιηθψλ πάξθσλ, ησλ πδξνειεθηξηθψλ έξγσλ θαη ησλ

ΑΠΔ γεληθφηεξα.

ΡΑΔ

Ζ Ρπζκηζηηθή Αξρή Δλέξγεηαο (ΡΑΔ) ηδξχζεθε ζχκθσλα κε ην άξζξν 4

ηνπ Ν.2773/99, σο αλεμάξηεηε δηνηθεηηθή αξρή επηθνξηηζκέλε κε ηελ

παξαθνινχζεζε θαη ηνλ έιεγρν ηεο ιεηηνπξγίαο ηεο αγνξάο ελέξγεηαο θαη ηε

δηαηχπσζε εηζεγήζεσλ γηα ηελ ηήξεζε ησλ θαλφλσλ ηνπ αληαγσληζκνχ θαη

ηελ πξνζηαζία ησλ θαηαλαισηψλ. Ζ ΡΑΔ δηαηππψλεη γλσκνδνηήζεηο πξνο

ηνλ Τπνπξγφ Αλάπηπμεο γηα ηελ αδεηνδφηεζε εγθαηαζηάζεσλ κνλάδσλ ΑΠΔ

θαη κεηά ηελ έθδνζε ησλ αδεηψλ παξαθνινπζεί ηελ πνξεία πινπνίεζεο ησλ

έξγσλ κέζσ ηξηκεληαίσλ δειηίσλ θαη εηζεγείηαη ηελ εθθαζάξηζε ηνπ ρψξνπ

απφ επελδπηέο, αλ επηδεηθλχνπλ αδηθαηνιφγεηε βξαδχηεηα. Δπίζεο εηζεγείηαη

λνκνζεηηθέο παξεκβάζεηο γηα πεξαηηέξσ απειεπζέξσζε ηεο αγνξάο Ζ/Δ ζηα

πιαίζηα ηεο νπνίαο κπνξνχλ λα βξνπλ ζέζε νπζηψδεηο ξπζκίζεηο γηα ηηο ΑΠΔ.

Ζ ΡΑΔ ηεξεί θαη δεκνζηεχεη αξρείν ησλ αηηήζεσλ γηα άδεηα παξαγσγήο

θαη πξνκήζεηαο Ζ/Δ, ελψ δεκνζηεχεη ζε εηήζηα βάζε Έθζεζε Πεπξαγκέλσλ

ζηελ νπνία αλαιχνληαη νη ηξέρνπζεο ζπλζήθεο ζηελ εζσηεξηθή αγνξά

ελέξγεηαο θαη δηαηππψλνληαη πξνηάζεηο γηα ηελ άξζε ησλ εκπνδίσλ, πνπ

δηαπηζηψλνληαη ζηελ επίηεπμε ησλ εζληθψλ ζηφρσλ. πλνπηηθά, ν ξφινο ηεο

ΡΑΔ έγθεηηαη ζηα εμήο:

Αζθάιεηα θαη αμηνπηζηία ελεξγεηαθνχ ζπζηήκαηνο ηεο ρψξαο.

Πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο ζηα πιαίζηα ησλ δηεζλψλ

ππνρξεψζεσλ.

Πξνζηαζία ησλ ζπκθεξφλησλ ηνπ θαηαλαισηή ελέξγεηαο θαη ηνπ

δεκνζίνπ ζπκθέξνληνο.

Δπίβιεςε ηεο ιεηηνπξγίαο ησλ ζπζηεκάησλ πξνκήζεηαο ελέξγεηαο.

πκκεηνρή ζηε δηακφξθσζε ηεο εζληθήο ελεξγεηαθήο ζηξαηεγηθήο θαη

πιεξνθφξεζε ηνπ θνηλνχ.

Καιιηέξγεηα δηεζλψλ ζρέζεσλ θαη ζπλεξγαζηψλ.[10]


17

ΓΔΜΗΔ

Ο Γηαρεηξηζηήο Διιεληθνχ πζηήκαηνο Μεηαθνξάο Ζιεθηξηθήο

Δλέξγεηαο (ΓΔΜΖΔ) ηδξχζεθε κε ην ΠΓ 328/2000 (ΦΔΚ Α 268), ζχκθσλα κε

ηηο δηαηάμεηο ηνπ άξζξνπ 14 ηνπ Ν 2773/99. Πξφθεηηαη γηα Αλψλπκε Δηαηξεία,

πνπ αλήθεη ζε πνζνζηφ 51% ζην Διιεληθφ Γεκφζην θαη 49% ζηηο εηαηξίεο

παξαγσγήο Ζ/Δ.

Ο ξφινο ηνπ ΓΔΜΖΔ είλαη δηπιφο: αθελφο δηαρεηξίδεηαη ηε ιεηηνπξγία

ηνπ πζηήκαηνο Μεηαθνξάο θαη αθεηέξνπ έρεη ηελ επζχλε εθθαζάξηζεο ηεο

αγνξάο, ηεο θαηαγξαθήο δειαδή ησλ νηθνλνκηθψλ ππνρξεψζεσλ κεηαμχ

παξαγσγψλ – πειαηψλ – θαηαλαισηψλ, βάζεη ησλ αληίζηνηρσλ παξνρψλ

ελεξγεηαθνχ πξντφληνο. Οη αξκνδηφηεηεο ηνπ ΓΔΜΖΔ ζπλνςίδνληαη ζηα εμήο:

Αμηνπηζηία θαη αθξηβήο θαηακέηξεζε ησλ δηαθηλνχκελσλ πνζνηήησλ

ελέξγεηαο.

Καηαλνκή θνξηίνπ κεηαμχ κνλάδσλ παξαγσγήο.

πληήξεζε θαη αλάπηπμε ηνπ πζηήκαηνο Μεηαθνξάο, ψζηε λα

εμαζθαιίδεηαη ε επάξθεηα θαη ε αμηνπηζηία.

Σήξεζε ινγαξηαζκψλ γηα εθθαζάξηζε ηεο αγνξάο.

πκκεηνρή ζηε δηακφξθσζε ησλ θαλφλσλ ιεηηνπξγίαο θαη ππνζηήξημε

ηεο ελεξγεηαθήο αγνξάο κε εθπφλεζε κειεηψλ γηα ηηο αλάγθεο ηνπ

ζπζηήκαηνο, δηαηχπσζε πξνηάζεσλ θαη ελεκέξσζε ησλ

ελδηαθεξνκέλσλ.

ΚΑΠΔ

Σν Κέληξν Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο (ΚΑΠΔ) ηδξχζεθε κε ην ΠΓ

375/87 σο Ννκηθφ Πξφζσπν Ηδησηηθνχ Γηθαίνπ, ππφ ηελ επνπηεία ηνπ ΤΠΑΝ

– Γεληθή Γξακκαηεία Έξεπλαο θαη Σερλνινγίαο, κε δηνηθεηηθή θαη νηθνλνκηθή

απηνηέιεηα. Με ην Ν 2244/94 θαη ην Ν 2702/99 ην ΚΑΠΔ νξίζηεθε σο ην

Δζληθφ πληνληζηηθφ Κέληξν ζηνπο ηνκείο ησλ ΑΠΔ, ΔΞΔ θαη ΟΥΔ.


18

Ο ξφινο ηνπ ΚΑΠΔ είλαη δηπιφο: σο εξεπλεηηθφ θαη Σερλνινγηθφ Κέληξν

αλαπηχζζεη ηελ εθαξκνζκέλε έξεπλα θαη ππνζηεξίδεη ηερληθά ηελ αγνξά γηα

ηε δηείζδπζε θαη εθαξκνγή λέσλ ηερλνινγηψλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ θαη, σο Δζληθφ

Κέληξν Δλέξγεηαο κειεηά ζέκαηα ελεξγεηαθνχ ζρεδηαζκνχ θαη αλαπηχζζεη ηελ

απαξαίηεηε ππνδνκή γηα ηελ ππνζηήξημε ηεο πινπνίεζεο επελδπηηθψλ

πξνγξακκάησλ ΑΠΔ θαη ΔΞΔ. ηα πιαίζηα ηεο απνζηνιήο ηνπ ην ΚΑΠΔ έρεη

επσκηζηεί ηηο αθφινπζεο αξκνδηφηεηεο:

Δίλαη ν επίζεκνο ζχκβνπινο ηεο πνιηηείαο ζε ζέκαηα εζληθήο πνιηηηθήο

θαη πξνγξακκαηηζκνχ ησλ ΑΠΔ, ΔΞΔ θαη ΟΥΔ.

Δθηειεί εθαξκνζκέλε έξεπλα θαη αλαπηχζζεη λέεο, πεξηβαιινληηθά

θηιηθέο ηερλνινγίεο.

Οξγαλψλεη θαη εθηειεί επηδεηθηηθά θαη πηινηηθά πξνγξάκκαηα.

Τινπνηεί εθαξκνγέο ΑΠΔ, ΔΞΔ θαη ΟΥΔ ζε έξγα ηδησηηθνχ ηνκέα, ΟΣΑ

θ.ι.π.

Παξέρεη ππεξεζίεο ηερληθνχ ζπκβνχινπ κε ηε κνξθή εμεηδηθεπκέλεο

ηερλνγλσζίαο θαη πιεξνθφξεζεο.

Πξνβαίλεη ζε δξάζεηο δηάδνζεο ηεο ηερλνινγίαο, νξγαλψλεη/ζπκκεηέρεη

ζε ηερληθά θαη εθπαηδεπηηθά ζεκηλάξηα θ.ι.π.

Δηδηθά φζνλ αθνξά ηα ΤΖΔ ην ΚΑΠΔ δηαζέηεη ζεκαληηθή ηερλνγλσζία,

εκπεηξία θαη ππνδνκή θαη παξέρεη επ΄ ακνηβή ηηο εμήο ππεξεζίεο:

Δθηίκεζε πδξνδπλακηθνχ πεξηνρήο θαη επηινγή ζέζεσλ εγθαηάζηαζεο

ΤΖΔ

Μειέηεο ζθνπηκφηεηαο θαη ηερλν-νηθνλνκηθέο κειέηεο αλάπηπμεο ΤΖΔ

Μεηξήζεηο απφδνζεο ΤΖΔ – ζρεδηαζκφο βέιηηζηεο ιεηηνπξγίαο

Μειέηε δπλακηθήο ζπκπεξηθνξάο ζηξνβίισλ [9]


19

2.5.2 Η πνιηηηθή ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο γηα ηηο ΑΠΔ

Ζ πνιηηηθή ηεο ΔΔ γηα ηελ πξνψζεζε ησλ ΑΠΔ δηακνξθψζεθε ζε

κεγάιν βαζκφ ζχκθσλα κε ηηο ππνρξεψζεηο κείσζεο ησλ εθπνκπψλ αεξίσλ

ζεξκνθεπίνπ, πνπ αλέιαβε ζηα πιαίζηα ηεο ππνγξαθήο ηνπ Πξσηνθφιινπ

ηνπ Κηφην. Ζ πεξηβαιινληηθή επαηζζεηνπνίεζε σζηφζν, δελ ππήξμε ν κφλνο

παξάγνληαο πνπ ζπληέιεζε ζηε ζηξνθή πξνο ηηο ΑΠΔ.

Ζ ζπλεηδεηνπνίεζε ηεο αλάγθεο γηα νηθνλνκηθά, φζν θαη

πεξηβαιινληηθά, βηψζηκεο αλάπηπμεο έπαημε θαζνξηζηηθφ ξφιν ζην λα

επαλαπξνζδηνξηζηεί ε ελεξγεηαθή πνιηηηθή, κε έκθαζε ζηελ αμηνπνίεζε ησλ

εγρψξησλ πφξσλ. Ζ δηαπίζησζε πνπ δηαηππψζεθε ζηελ «Πξάζηλε Βίβιν»

(Ννέκβξηνο 2000) φηη ην 50% ηεο ΑΚΔ ησλ θξαηψλ – κειψλ θαιχπηεηαη απφ

εηζαγσγέο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ πξφβιεςε φηη ην πνζνζηφ ζα αλέιζεη ζε

70% ηε δεθαεηία 2020-2030, έθξνπζαλ ηνλ θψδσλα ηνπ θηλδχλνπ γηα ηελ

ελεξγεηαθή εμάξηεζε ηεο ελσκέλεο Δπξψπεο. Παξάιιεια, ε δηαξθψο

απμαλφκελε ηηκή ησλ πεηξειαηνεηδψλ θαη ε ζπλεπαγφκελε πνιηηηθή αζηάζεηα

επέηεηλαλ ηελ αλαγθαηφηεηα γηα εμεχξεζε ελαιιαθηηθψλ κνξθψλ ελέξγεηαο.

Με γλψκνλα ηελ αλαζηξνθή ηεο θιηκαηηθήο αιιαγήο, αιιά θαη ηελ

ελεξγεηαθή απηνλφκεζε – εμαζθάιηζε κε ηε δεκηνπξγία κηαο νξγαλσκέλεο

εζσηεξηθήο αγνξάο ελέξγεηαο, ηα φξγαλα ηεο ΔΔ πξνέβεζαλ θαηά ηελ

ηειεπηαία δεθαεηία ζε κία ζεηξά δξάζεσλ γηα ηελ πξνψζεζε ησλ ΑΠΔ.

2.5.3 Σν Πξσηόθνιιν ηνπ Κηόην

Αθφκα θαη αλ ε θιηκαηηθή αιιαγή δελ είρε γίλεη αθφκα πιήξσο

απνδεθηή, ήδε απφ ηε δεθαεηία ηνπ ‟60 είρε επηζεκαλζεί ε ξαγδαία αχμεζε

ησλ επηπέδσλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα ζηελ αηκφζθαηξα, πνπ εθηηκήζεθε φηη

επζχλεηαη θαηά 60% γηα ηελ ελίζρπζε ηνπ θαηλφκελνπ ηνπ ζεξκνθεπίνπ. Σν

1988 ηδξχζεθε ε «Γηαθπβεξλεηηθή Δπηηξνπή γηα ηελ Κιηκαηηθή αιιαγή»

(IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Chance) , ε νπνία εμέδσζε ην

1990 ηελ πξψηε έθζεζε πνπ πεξηείρε ηηο απφςεηο 400 επηζηεκφλσλ θαη ζηελ


20

νπνία θαηαδείθλπαλ ηελ θιηκαηηθή αιιαγή σο πξαγκαηηθφηεηα θαη παξφηξπλαλ

ηε δηεζλή θνηλφηεηα λα θηλεηνπνηεζεί.

Σα επξήκαηα ηεο IPCC νδήγεζαλ ζηελ ππνγξαθή ηεο «πλζήθεο-

Πιαίζην ησλ Ζλσκέλσλ Δζλψλ γηα ηελ Κιηκαηηθή Αιιαγή» (United Nations

Framework Convention on Climate Change) ζην Ρίν ληε Σδαλέξν ην 1992 θαη

ελ ζπλερεία ηνπ «Πξσηφθνιινπ ηνπ Κηφην», πνπ ππεγξάθε ζην Κηφην ηε

Πα αν ωνίο ΠΠααναγγιϊ...

Documents

Transcript of Πα αν ωνίο ΠΠααναγγιϊ...