مدرس: دکتر مسعود ریسمانچیان عضو هیئت علمی دانشگاه و ...
description
Transcript of مدرس: دکتر مسعود ریسمانچیان عضو هیئت علمی دانشگاه و ...
مدرس:
دکتر مسعود ریسمانچیان
عضو هیئت علمی دانشگاه و
عضو انجمن متخصصین بهداشت حرفه ای امریکا
کارگاه آموزشی حدود مجاز مواجهه آشنایی با
شغلیOccupational Exposure
Limits
19/6/1392 1Medical university of Isfahan
Medical university of Isfahan 219/6/1392
- حدود مجاز مواجهه شغلی با عوامل شیمیایی محیط کار1
Medical university of Isfahan 319/6/1392
بخش های اصلی کتاب
19/6/1392 Medical university of Isfahan 4
تاریخچه
137413821392
19/6/1392 Medical university of Isfahan 5
Occupational Exposure Limits
منابع اصلی در تعیین حدود تماس شغلی عبارتند از :
اطالعات حاصل از تجارب محیط کار
مطالعات تجربی بر روی انسان
مطالعات تجربی بر روی حیوان
19/6/1392 Medical university of Isfahan 6
حدود تماس شغلی
تخمین سمیت مواد در تماس های مداوم وبی وقفه
ارزیابی یا کنترل آلودگی هوای شهرها هنگامیکه زمان کار طوالنی تر از زمان
معمول باشد در شرایط کاری متفاوت با شرایط معمول تنهایی برای اثبات یا رد وجود یک بیماری یا به
شرایط جسمی خاص19/6/1392 Medical university of Isfahan 7
زمانی : ) سنجش زمانی : )متوسط سنجش -OEL-OELمتوسط
TWATWA))
مدت : ) کوتاه شغلی تماس مدت : )حد کوتاه شغلی تماس -OEL-OELحد
STELSTEL))
سقفی : ) شغلی تماس سقفی : )حد شغلی تماس ((OEL-COEL-Cحد19/6/1392 Medical university of Isfahan 8
زمانی سنجش زمانی متوسط سنجش متوسط((OEL-TWAOEL-TWA: ): )
عبارت است از متوسط غلظت مجاز ماده در یمیایی و 8ش ه روزان ار ک اعت س 40
تم^اس بطوریک^ه هفت^ه در ک^ار س^اعت مستمر و روز به روز با این مقدار تقریبا عارض^ه ایج^اد ب^اعث ک^ارگران کلی^ه در ه فاصله آنک ر ب ردد مشروط نگ امطلوبی ن
ان پای بین انی روع 8زم ش و ار ک اعت س ساعت نباشد16مجدد آن کمتر از
19/6/1392 Medical university of Isfahan 9
حد تماس شغلی کوتاه مدتحد تماس شغلی کوتاه مدت( ( OEL-STELOEL-STEL))
عبارت است از غلظتی از ماده شیمیایی که با آن باعث ایجاد عوارض تماس کوتاه مدت
ذیل نگردد تحریک آسیبهای بافتی مزمن یا غیر قابل برگشت اثرات سمی وابسته به نرخ دوز اد ایج اعث ب ه ک وی نح ه ب ودگی آل واب خ
حادثه شده و یا عکس العمل های فرد برای ا ی و ل مخت از س ه حادث ل عام از دن ش دور
کارائی وی را کاهش دهد .19/6/1392 Medical university of Isfahan 10
STEL برای آن دسته از مواد شیمیایی توصیه شده که
اد ح رات اث رات اث دارای زمن م می س رات اث ر ب عالوه
از ناشی اد ح رات سمی اث و تند یز هس ن شده ناخته ش
تماس کوتاه مدت با غلظت های باال ی آنها در انسان یا
حیوان گزارش شده باشد
دقیقه 15زمان تماس شغلی کوتاه مدت نباید از
ان زم این د نمای اوز د 15تج توان می ای ه دقیق
ا ت ساعت کار مداوم 8 مرتبه در طول 4حداکثر
تکرار شود مشروط بر آنکه فاصله بین دو دوره
19/6/1392 دقیقه کمتر نباشد .60 دقیقه ای از 15 Medical university of Isfahan 11
STEL و مس^تقل ش^غلی اس تم ح^د ک ی د ح ل مکم ه بلک نیست ه می TWA جداگان
باشد و در هر حال میزان حد تماس شغلی – ه د از حد روزان متوسط سنجش زمانی نبای
توصیه شده فزونی یابد .
بیولوژی^ک اث^رات مش^اهدات ص^ورتیکه در وان مدت ت د می نمای د تایی تماس از ناشی
دقیقه را تغییر داد .15زمان
19/6/1392 Medical university of Isfahan 12
حد تماس شغلی سقف حد تماس شغلی سقف ((OEL-COEL-C))
از آن حتی ا بیش ب تماس شغلی ه ک ازغلظتی است ارت عب
در صورتیکه OEL-Cبرای یک لحظه نیز مجاز نیست برای سنجش
ه جز مواردی که ب وان ت نباشد می ذیر پ امکان ایش لحظه ای پ
اه مدت در کوت آنی کنندگی رات تحریک اث اده شیمیایی دارای م
رداری زمان های ب ه نمون از موارد ه بقی دقیقه ای 15است در
استفاده نمود .
برای برخی مواد مانند گازهای محرک فقطOEL-C کاربرد دارد
و برای سایر مواد می توان بر حسب اثرات فیزیولوژیک آنها از
یک یا دو معیار حد استفاده نمود19/6/1392 Medical university of Isfahan 13
هرگاه غلظت ماده شیمیایی در هوای
حد یکی از سه معیار محیط کار از
مذکور تجاوز نماید امکان ایجاد مخاطره
برای افراد وجود خواهد داشت .
19/6/1392 Medical university of Isfahan 14
TWA-CTWA-Cمقایسه مقایسه حد تماس شغلی سقف عبارت از مرز معینی است
که غلظت نباید از آن بیشتر شود و برای گروهی از مواد استفاده می شود که غالبا اثرات آنی داشته و
OEL بر اساس اثرات اختصاصی آنها تعیین می شود
در حالیکه حد تماس شغلی متوسط سنجش زمانی(OEL-TWA مش^روط ص^ورت ه ب ه ک اس^ت دی ح )
را مجاز می سازد زیرا OELنوسان مقادیر باالتر ازانی زم سنجش متوسط ه ک ان زم آن TWAدر طی
ا ی االتر ب ه ب د توان می اده م غلظت شود می یین تعاز ر ت ایین ه OELپ آنک ر ب مش^روط د نمای نوس^ان
از تر کم ادیر بران OELمق ج را آن االتراز ب ادیر مق نمایند
19/6/1392 Medical university of Isfahan 15
فاکتور نوسانفاکتور نوسانExcurtion Excurtion
FactorFactor
19/6/1392 Medical university of Isfahan 16
برنامه های کاری غیر معمول روزانه و برنامه های کاری غیر معمول روزانه و هفتگیهفتگی
19/6/1392 Medical university of Isfahan 17
برای تع�دیل ح�دود مواجه�ه ش�غلی از دو ن�وع
مدل استفاده میشود
- مدلهای فارماکوکینیتیکی1
- مدلهای غیر فارماکوکینیتیکی2
19/6/1392 Medical university of Isfahan 18
مدلهای فارماکوکینیتیکیاین مدل ها بسیار پیچیده و دقیق می
باشند .در این مدلها بدن به ارگانها ی ساده ای تقسیم بندی می شود و فرض می گردد که خون در تعادل دینامیکی با بافت ها س^پس ^نح^وه ^ ب^دن ^اس^ت مایع^ات و
دفع ع ،انتشار،متابولیسم و جذب ،توزیمواد در داخل آن ارزیابی می گردد.
فهم این مدلها نیاز به درک مفاهیم از و م^اده وژیکی بیول عم^ر نیم^ه ل قبیو ب^دن اش^باع ^گیرن^ده ^ه^ای ح^الت در مختل^ف م^واد رفتاره^ای مکانیس^م
داخل بدن دارد19/6/1392 Medical university of Isfahan 19
مدلهای غیر فارماکوکینیتیکی
این م�دلها م�دلهای تخمی�نی و س�اده ای هس�تند و ب�ه آس�انی
می� ت�وان از� آنه�ا اس�تف�اده �نم�ود در �بین این م�دلها �بری�ف و
مش�هورت�رین� وک�اربر�دی �ت�رین م�دلها OSHAا�س�ک�اال و �م�دل
ب�ه ط�ور رس�می �ح�دو�د موا�ج�ه�ه OSHAم�ی� باش�ند .� البت�ه �
ش�غلی ب�رای �ش�یفت� ه�ای �غ�یر �م�عم�ول� �را ا�رائ�ه �ن�داده اس�ت
ا�م�ا �خط�و�ط راهنم�ایی� �ب�ر�ای� اص�الح ا�ی�ن ح�د�ود انت�ش�ا�ر داده
است
19/6/1392 Medical university of Isfahan 20
& Brief & Briefمدل بریف و اسکاال مدل بریف و اسکاال
ScalaScala اسکاال این پیشنهادات را بر این اساس ارائه بری�ف و
اری ک شیفت ک ی خطرات ه ک د ساعته 12دادن 50
شیفت از تر بیش د نین 8درص و همچ باشد ساعته
نیز استراحت و ترمیم بدن درصد کاهش 25زمان
( ساعت می رسد 12 ساعت به 16می یابد )از
19/6/1392 Medical university of Isfahan 21
مدل بریف و اسکاالمدل بریف و اسکاال سات کار در روز 8 برای
ساعت کار در هفته 40برای
DRF/WRF فاکتور کاهشی h ساعت های کاری غیر معمول در روز یا هفته:
19/6/1392 Medical university of Isfahan 22
& Brief & Briefمدل بریف و اسکاال مدل بریف و اسکاال
ScalaScala برای اصالحTWA
برای اصالح فاکتور نوسان
اص�الح حس�ی Cبرای تحری�ک بعلت ک�ه بش�رطی
نباشد.
19/6/1392 Medical university of Isfahan 23
نماد ها نماد ها
19/6/1392 Medical university of Isfahan 24
BEIBEIشاخص بیولوژیکی مواجههشاخص بیولوژیکی مواجهه
BEI A به شاخص بیولوژیکی مواجهه برای آفت:
کشهای مهار کننده استل کولین استراز مراجعه
شود
BEI M به شاخص بیولوژیکی مواجهه برای ایجاد:
کننده های مت هموگلوبین مراجعه شود
BEI P به شاخص بیولوژیکی مواجهه برای:
هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقه ای
(PAHSمراجعه شود) 19/6/1392 Medical university of Isfahan 25
(نماد گذاری پوستSkin)از د ان اد پوست مشخص شده نم ا ب ه ک واردی م
از وجهی ت ل قاب هم س ه ک تند هس وادی م ه جملجذب کلی حاصل از تماس با آنها از طریق پوست است مانند جذب مخاطی و چشمی در اثر تماس با بخارات و یا اینکه احتماال بیشتر از طریق تماس
.مستقیم پوست با ماده شیمیایی جذب می شوند
نماد گذاری حساسیت مربوط به موادی است که حتی نماد حساسیت
ای در غلظته ا آنه ا ب امکرر ون دت م اه کوت اس تمسبب د توان می یز ن تماس شخصی د ح از تر کم
بیماری شغلی گردد.
19/6/1392 Medical university of Isfahan 26
( تنفس قابل کسر و (IFVبخار
م�واردی ک�ه فش�ار بخ�ار ک�افی ب�رای ب�ودن در ه�ر دو ف�از ذره ای @
داشته باشن�د .TWAبا نسبت معنی �داری� از غ�لظت � و�بخار را
را محاس�به کردSVC/OEL-TWA بای�د IFVهنگ�ام تع�یین @
آنه�ا @ ب�رای ت�ا 0/1م�وادی ک�ه نس�بت ف�وق این نم�اد را 10 اس�ت
گرفته اند.
نمونه برداری ذره +بخار )مثل ایزوبوتیل نیتریت(@
19/6/1392 Medical university of Isfahan 27
روش استفاده از روش استفاده از کتاب کتاب
19/6/1392 Medical university of Isfahan 28
نمونه ای از جداول حدود نمونه ای از جداول حدود تماس شغلیتماس شغلی
19/6/1392 Medical university of Isfahan 29
حدود تماس شغلی این مواد حدود تماس شغلی این مواد را پیدا کنیدرا پیدا کنید
متیلن اکساید2فورالدئید -سیکلو هگزانون2پنتانون -منگنزالکل چوبمتیل استر استیک اسیدسیتیونسیلیس کریستالیسیلیس بی شکلتری هیدرات آنتیموان
19/6/1392 Medical university of Isfahan 30
حدود تماس شغلی این مواد حدود تماس شغلی این مواد را پیدا کنیدرا پیدا کنید
- فرمالدئیدمتیلن اکساید2-فورفورال- فورالدئید-کتونهاسیکلو هگزانون2-کتونها- پنتانونمنگنز-متانولالکل چوب -متیل استاتمتیل استر استیک اسید-ماالتیونسیتیونسیلیس کریستالیسیلیس بی شکل-استیبینتری هیدرات آنتیموان
19/6/1392 Medical university of Isfahan 31
ضمائمضمائم
19/6/1392 Medical university of Isfahan 32
نماد سرطانزایینماد سرطانزاییA1 سرطانزای تایید شده انسانی
A2 مشکوک برای سرطانزائی در انسان
A3 سرطانزای تایید شده برای حیوان با ارتباط ناشناخته برای انسان
A4 غیر قابل طبقه بندی به عنوان یک عامل سرطانزای
انسانی
A5 مشکوک نبودن ماده شیمیایی به عنوان یک عاملسرطانزا انسان
19/6/1392 Medical university of Isfahan 33
ذراتی نا محلول یا کم محلول که طبقه بندی ذراتی نا محلول یا کم محلول که طبقه بندی ( (PNOSPNOSنشده است )نشده است )
استنشاق هوای آلوده به این ذرات موجب پاسخ نسج ریه
می شود که خصوصیات آن عبارت است از :
. شکل ساختمانی فضاهای تنفسی دست نخورده می ماند
نسج حاوی ماده کالژن )نسج التیامی (به مقدار زیاد ایجاد
نمی گردد.
. نوع پاسخ بافتی بلقوه برگشت پذیر است
( غلظت بیش ازPNOS در هوای محیط کار موجب کاهش)
در واد م ایند ناخوش نشس^ت و یاء اش رویت درت ق ش^دید
چشم ،گوش و مجاری بینی می شود
19/6/1392 Medical university of Isfahan 34
حد مواجهه مجاز بر اساس اندازه و ابعاد ذرات به سه حد مواجهه مجاز بر اساس اندازه و ابعاد ذرات به سه
شکل بیان می شودشکل بیان می شود
توده ذرات قابلتنفس
( P M Inhalable)
توده ذراتتوراسیکی
(Thoracic P M)
توده ذرات قابلاستنشاق
(Respirable P M)
19/6/1392 Medical university of Isfahan 35
توده ذرات قابل تنفس ( P M Inhalable)
19/6/1392 Medical university of Isfahan 36
توده ذرات توراسیکی (Thoracic P M)
19/6/1392 Medical university of Isfahan 37
توده ذرات قابل استنشاق (Respirable P M)
19/6/1392 Medical university of Isfahan 38
گردو غبارهای رشته ایسر دسته گردو غبارهای رشته ای آزبست می باشد در پایش هوای محیط کار برای گردوغبارهای رشتهای تعداد و الیاف برابر یا طویل تر از پنج میکرون که نسبت طول به قطر آنها
می باشد در هر سانتی متر مکعب هوا شمارش می شود 1/3و با معیار حد تماس شغلی مربوطه مقایسه می گردد .
) گازها و بخارات بی اثر )خفقان آورهای سادهگاز و بخارات بی اثر در غلظتهای باال باعث نقصان اکسیژن هوا ی محیط کار می شوند . بعضی از خفه کننده های ساده خاصیت انفجاری هم دارند لذا در هنگام تدوین غلظت دول ج در یرد قرارگ ر نظ د م ذبور م یت خاص د بای ا آنه از مجده ساده کنن مواد خفه ام ن وی جل تماس شغلی ار حدود معی
ذکر گردیده استCکلمه التین 19/6/1392 Medical university of Isfahan 39
معیار حد تماس شغلی برای معیار حد تماس شغلی برای مخلوط هامخلوط ها
: اگر اثر افزایشی
: اگر ندانیم هم افزایشی
C1/OEL1+C2/OEL2+.Cn/Tn>1 : Unacceptable
19/6/1392 Medical university of Isfahan 40
اگر غیر افزایشی :در چ�نین م�واردی ح�د تم�اس ش�غلی وق�تی غ�یر قاب�ل قب�ول اس�ت ک�ه ح�داقل یکی از
ز ا بیش�تر تنه�ایی ب�ه مخل�وط 1اج�زاء باشد .
C1/OEL1>1 C2/OEL2>1 Cn/OELn>1
19/6/1392 Medical university of Isfahan 41
- حدود مجاز شاخصهای بیولوژیکی مواجهه 2
Medical university of Isfahan 4219/6/1392
بخش های اصلی کتاب
شاخص های بیولوژیکی تماس شاخص های بیولوژیکی تماس ((BEIBEISS))
Biliogical Exposure IndicesBiliogical Exposure Indices
شاخص های بیولوژیکی تماس شاخص های بیولوژیکی تماس ((BEIBEISS))
شاخص ه�ای بیولوژی�ک تم�اس ح�دود مج�از مرج�عهس�ت�ند ک�ه ب�ه �عن�و�ان ر�اهنم�ای ار�زی�ابی ع�وام�ل زی�ان آور �در ف�عالیته�ای بهداش�ت ح�رف�ه ای م�ورد ا�س�تفاده
قرار می گیرند . شاخص ه�ای بیولوژی�ک تم�اس نش�ان دهن�ده محتم�ل
ن�مون�ه در ک�ه� ت�رین� مق�ادیری �از شناس�اگر هس�تند ه�ای �بیو�لوژ�ی�ک ک�ار�گ�ر س�ال�م�ی ک�ه ت�م�اس� ش�غ�ل�ی و�ی م�ش�ابه �ک�ار�گ�ری� اس�ت ک�ه� �ب�ه �ه�م�ا�ن �م�ق�د�ار� �ام�ا �از طر�ی�ق �اس�ت�ن�ش�اق �ب�ا� �عوا�م�ل� ز�ی�ان �آ�ور� )�د�رح�د�و�د� مج�از
OEL�) تماس� دا�رد یاف�ت �می شوند �.
از پایش بیولوژیک می بایست در از پایش بیولوژیک می بایست در موارد زیر استفاده شود :موارد زیر استفاده شود :
مستدل نمودن پایش هوا
ارزیابی اثر بخشی وسایل حفاظت فردی
تعیین قابلیت نفوذ مواد از راه پوستی و
گوارشی
تعیین تماس های غیر شغلی
اطالع از مواجهه بدن در گذشته و میزان
سربار بدن
نمونه های بیولوژیکنمونه های بیولوژیک
ادرار
هوای بازدمی
خون
بیولوژیک ایش پ رای ب اخن ن مو و در حال حاضر توصیه نمی شوند
بدالیل خاصی می ه میزان شناساگر در هر نمونتواند متغییر باشد
تفسیر نتایجتفسیر نتایج
هنگام تفسیر نتایج پایش بیولوژیک تفاوتهای مقادیر نین همچ و رد ف ک ی ف مختل ای بافته در شناس^اگر تفاوتهای که در شرایط مشابه تماس هستند باید مد از ناشی د توان تفاوتهای می نین چ یرد گ رار ق نظر
تغییرات در موارد ذیل باشد :تهویه ریویگردش خونترکیبات بدن وان عن ه ب ک^ه دن ب زیمی آن دس^تگاههای فع^الیت
واسطه در فعالیتهای متابولیسمی دخالت دارند نمونه گیری های متعدد می تواند باعث کاهش تاثیر
عوامل مذکور باشد
BEI
BEI
VSVS
OELOELعلل اصلی تناقض
وضعیت فیزیولوژیک و بهداشتیکارگر
تماس شغلی منابع تماس محیطی شیوه زندگی فردیروش کار نمونه برداری برنامه زمانی برنامه کنترل کیفی
زمان جمع آوری نمونه زمان جمع آوری نمونه
:ساعت بعد از خاتمه مواجهه16ابتدای شیفت
ساعت مواجهه2در طی شیفت:در هر زمان پس از
انتهای شیفت:در اولین فرصت پس از خاتمه مواجهه
روز مواجهه مداوم5 یا 4انتهای هفته کاری: بعد از
اختیاری: در هر زمان دلخواه
مقبولیت نمونه ادرارمقبولیت نمونه ادرار
تین بین ا 3غلظت کراتی ت ر 0/3 گرم ب
یالیتر 1/010 تا 1/030وزن مخصوص بین
ادرار ^نین کراتی ^ب حس ^ر ب غلظت )وابسته به میزان ادرار(
غلظت بر حسب میزان ادرار
نماد ها نماد ها
19/6/1392 Medical university of Isfahan 51
B ه ب وال نظر معم ورد م ه شناساگر ک آنست انه نش ک اخذ ل مالحظه ای در نمونه های بیولوژی مقدار قابشده از کسانی که تماس شغلی ندارند نیز یافت می
لحاظ شده BEIشود این مقادیر زمینه ای نیز در تعیین است .
Nq ایش پ یز ن رکیب ت رای ب (:الزمس^ت کمی یر )غ اما فعال اطالعات برای تعیین بیولوژک منظور شود
BEI. کافی نیست
NS از پس است ممکن اگر (:شناس اختصاصی یر )غ تماس با مواد شیمیایی دیگری نیز در نمونه بیولوژیک
یافت می شود .
Sq نیمه کمی (نشانه آنست که شناساگر بیولوژیک( با مواد شیمیایی است اما تفسیر کمی نشانه تماس
از این اندازه گیری چندان دقیق نیست
BEIBEIشاخص بیولوژیکی مواجههشاخص بیولوژیکی مواجهه
BEI A به شاخص بیولوژیکی مواجهه برای آفت:
کشهای مهار کننده استل کولین استراز مراجعه
شود
BEI M به شاخص بیولوژیکی مواجهه برای ایجاد:
کننده های مت هموگلوبین مراجعه شود
BEI P به شاخص بیولوژیکی مواجهه برای:
هیدروکربنهای آروماتیک چند حلقه ای
(PAHSمراجعه شود) 19/6/1392 Medical university of Isfahan 53
BEIBEIکاربرد کاربرد
راهنمای ارزیابی خطرات بهداشتی بالقوه
مرز قطعی خطر نیست
یک نمونه واحد نباید مالک قضاوت قرار
نحوه تفسیرگیرد)تکرار نمونه برداری (-
برای ارزیابی مواجهه غیر شغلی مناسب
نیست
اصالح BEI.وجود ندارد 19/6/1392 Medical university of Isfahan 55