تعيين کننده هاي اجتماعي تعيين کننده هاي اجتماعي

سالمتسالمت

سه شنبه بيست و دوم خرداد سه شنبه بيست و دوم خرداد

هشتاد و ششهشتاد و شش

SPH IPHR/TUMS

Human Development

Originality

Management

For all nations

Sustainability

Long-term

Equity

Participation

Empowerment

؟؟هزارههزارهتوسعه توسعه اهداف اهداف

و فقر مطلقي ريشه کن کردن گرسنگ1(

ي به آموزش ابتدايي همگاني دسترس2(

زناني و توانمندسازي جنسيتي برابري ارتقا3(

کاهش مرگ و مير کودکان4(

سالمت مادراني ارتقا5(

ديگري مبارزه با ايدز، ماالريا و بيماريها6(

ي زيست محيطي تضمين پايدار7(

توسعه ي براي همگاني همکار8(

سطوح مشارکتسطوح مشارکت

عملكرد ديدگاه پايين به

باال

ديدگاه باال به پايين

نوع

نمايش ورود به مجامع

مشروعيت

اسمي

وسيله هزينه اثربخشي ابزاريامكان صحبت كردن

اهرم قدرت

پايداري نمايندگي

هدف نهايي

توانمندي توانمندي متحول كننده

SPH IPHR/TUMS

جه مشارکتجه مشارکتيينتنت

و احتراميارزش گذار•يريانعطاف پذ•اعتماد متقابل •يت مردميريمد•

Social يه اجتماعيسرماCapital

ارتقاي سالمتارتقاي سالمت

برنامه از يبخشارتقاي سالمت توسعه و فرآيندي است به هدف توانمندسازي مردم براي آنكه بر

عوامل مؤثر بر سالمت خود كنترل داشته باشند.

SPH IPHR/TUMS

ف مشارکت مردم در ف مشارکت مردم در ييططپژوهشپژوهش

ئواالت تحقWه سWب ميWمردم نمونWه يق جWواب دهنWد، دهند.يار محقWق قWرار ميW در اختيخWون و ... را براحWت

م دعWوت بWه محققيمردم تWا بگوي شWوند چWه ين نWد ق(.ي دارند )انتخاب موضوع تحقيمشکالت

اريبرخWا همکWنامه هWردن پرسشWر کWردم در پWي از م ق(.ي تحقي کنند)اجرايم

مردم از طرWژوهش، دانش و يWام پWارکت در انجWق مش آموزند.ي ميدي جديمهارت ها

اWنهاده و درگWيمردم خWرد ي و همت بWا توسWعه ر توليجمع بWه WايWارتق دانش اسWتفاده يد و سWالمت

پردازند.ي از آن ميکاربرد

SPH IPHR/TUMS

Community Based Participatory Research: CBPR is a strategy to solve the health-

related problems of the local communities, through capacity development and empowerment.

(Israel, Schulz et al. 1998)

SPH IPHR/TUMS

جامعه محور جامعه محورييق مشارکتق مشارکتييتحقتحق

اصول:تحقيق ”با جامعه“ و نه ”برروي جامعه“ انجام مي گيرد.1.ذينفعان مختلف در فرايند پژوهش همکار يکديگر 2.

هستند. افراد از همديگر آموزش مي بينند. 3.مي شود. را باعث توسعه ظرفيت سازي منطقه اي 4.توانمندسازي افراد از دست آوردهاي مهم مي باشد. 5..تعادل بين پژوهش و عمل گرايي منجر مي گرددبه 6.

زيرساخت هاي دو گانه براي زيرساخت هاي دو گانه براي توليد دانشتوليد دانش

الف. هدف اصلي از توليد دانش نوين

صرف توسعه علمي حل مشکالت

ب. مبناي تشکيل گروه هاي کاري

پ. شکل دهندگان و ارزياب هاي زير ساخت

بين رشته اي

دانشگاه و ساير نهادهاي توسعه

دولت و دانشگاه

رشته اي، تخصصي و بعضا̀ فوق تخصصي

شکل دومسازمان هاي پژوهشي با مي توانند كامل كننده باشند و جايگزين

شکل اول نمي شوند.

مي توان انتظار جامعه اي دانامحور داشتولي به اين هدف با زير ساخت هاي قبلي

دست يافت؟

زيرساخت هاي دو گانه براي زيرساخت هاي دو گانه براي توليد دانشتوليد دانش

همكاري همكاري ––دست آوردها دست آوردها گروه هاي مختلفگروه هاي مختلف

نيازهاي جامعهحساس شدن به ،ي ارتقاي كاربرد يافتن پژوهش هاسالمت - توسعه انساني

دانشگاه هاي بدون ديوار

آموزش آموزش––دست آوردها دست آوردها

:دانشجويانكسب مهارت هاي اجتماعي –تربيت مديران توسعه پايدار–

گسترش طيف گروه مخاطب تغيير محوري رسالت دانشگاه در قبل –

جامعه

Human Development

Originality

Management

For all nations

Sustainability

Long-term

Equity

Participation

Empowerment

روابط بين اقشار مختلف جامعه و

بين جوامع مختلف بايد درست

مديريت شود

ايدانشگاهن

مردم

ن يتامکنندگان

منابع

تغيير در روابط ذينفعان توسعه

SPH IPHR/TUMS

Infrastructure

Community Based Participatory Research

Population Research Centers:

SPH IPHR/TUMS

ق ق يي تحق تحقييکردهاکردهاييروروييمشارکتمشارکت

پژوهشي متداول کميروش ها عي سريابيارزي مشارکتيابيارزي مشارکتيق مداخله ايتحق

SPH IPHR/TUMS

يي متداول کم متداول کمييروش هاروش هاپژوهشپژوهش

متناسب ي اطالعات آماري گردآورف:يتعر با اهداف

ق بر اساس نظر ي تحقات:يخصوص شود.ين انجام ميمحقق

مصاحبه ساختارمند، وه متداول:يش متداول يروش هاشرفتهيپرسشنامه، روش ها و لوازم پ

عي سريابيارز يکمي مشارکتيابيارز يق مداخله ايتحق

يمشارکت

SPH IPHR/TUMS

عي سريابيارز

متداول يروش هاعي سريابيارز يکمي مشارکتيابيارز يق مداخله ايتحق

يمشارکت

تعرWردآورف:يWات در زمي گWردم ي اطالعWرات مWه نظWنو شWرا زنWدگيدر خصWوص مشWکالت از طريط Wق ي

نهيع و کم هزي سريروشWان ات:يخصوصWکارشناس نظWرات از گرفتWه الگWو

ي منطقه اي داده هاي گردآوريبراداول:يشWWمت نوه مصWWاحبه بWWا ي سWWاختارمند مWWه

محل کشWWيکارشناسWWان مشWWاهده ي، نقشWWه، دن منطقه و ...

SPH IPHR/TUMS

ي مشارکتيابيارز

متداول يروش هاعي سريابي ارزيکمي مشارکتيابيارز يق مداخله ايتحق

يمشارکت

تعرWروهف:يWگ بWه ي را مWردم کWه هWا روش از توانمنWد بWاالخره تحليمشWارکت، ل دانش خWود يW و

ن ي دهنWد. از ايط سWوق مي و شWراينWه زنWدگيدر زمهWا بWرايروش ري برنامWه WايزيWپ اجWرا، و ي، ش

شود. ي حل مشکالت مردم استفاده ميابيارزشWتحقات:يخصوص صWاحب Wاز ي کWه هسWتند مWردم ق

کننديکمک کارشناسان استفاده مداول:يشWه ارزوه متWبت بWنس WريابيWع، تاکي سWر يWد ب

ع بودنيند است نه سريفرآ

SPH IPHR/TUMS

ي مشارکتيق مداخله ايتحق

متداول يروش هايکمعي سريابيارزي مشارکتيابيارز يق مداخله ايتحق

يمشارکت

ق عمل کردن ي آموزش از طرف:يتعر(Learning by doing)ه، تالش يرخ مWور مداخلWر محWردم بWد. مWده بWه ي ميجمع و گرفتWه پنWد هWا از شکسWت کننWد. پردازند. يند ها ميح فرآيتصح

Wتحقات:يخصوص صWاحب Wاز ي کWه هسWتند مWردم ق کننديکمک کارشناسان استفاده م

داول:يشWتاکوه مت Wتمر يWه منظم و مسWر مداخلWب د است.

SPH IPHR/TUMS

پژوهش بر اساس خواست

محقق

، يتوانمند سازت مردم، يمالک

از يمناسبت با ن يروش هامردم

متداولعي سريابيارز يابيارز

يمشارکتمداخله

يمشارکت

يت علميصالح

يارزش کاربرد

يروشهايکم

اطالعات

موجود

روشها ي

يفيک

Triangulation

سه ديدگاه متفاوت در تجزيه يك واقعيت يا

وضعيت

اين روش بهترين جهت تضمين

معتبر بودن, قابل اطمينان بودن و كامل

بودن اطالعات گردآوري شده

است.

SPH IPHR/TUMS

م؟م؟ييکجا هستکجا هست

ان مسئلهيبت مشارکتي و اهميتوسعه انسانق و اصول آنيمشارکت در تحقن نوع ي مطالعه در ايگاه روش هايجا

پژوهش هايق مشارکتي با فنون تحقييآشنا

SPH IPHR/TUMS

Conceptual frameworkCommuniCommuni

ty ty mobilizatimobilizati

onon

CommuniCommunity ty

mobilizatimobilizationon

Needs Needs assessmeassessme

ntnt

Needs Needs assessmeassessme

ntnt

Priority Priority settingsettingPriority Priority settingsetting

InterventInterventionion

InterventInterventionion

EvaluatEvaluationion

EvaluatEvaluationion

SPH IPHR/TUMS

Community Community mobilization

CommuniCommunity ty

mobilizatimobilizationon

CommuniCommunity ty

mobilizatimobilizationon

Needs Needs assessassessmentment

Needs Needs assessassessmentment

Priority Priority settingsettingPriority Priority settingsetting

InterventInterventionion

InterventInterventionion

EvaluatiEvaluationon

EvaluatiEvaluationon

SPH IPHR/TUMS

نمودارون

گروههاي ذينفع

پايگاه تحقيقات

شهرداري

مركز مشاركت ها

همشهر ي

نيروي انتظامي

آموزش و

پرورش كل

نيروي انتظام

ي

NGO

تربيت بدني

كل

شهرداري كل

جمعيت مبارزه با دخانيات

دانشگاه

SPH IPHR/TUMS

شهرداري

مسجد مدرسه

بسيج

نيروي انتظامي

مردم محله

بازار

NGO

بيمارستان و مرکز بهداشت

شهرداري مسجد مدرسه بسيجنيروي انتظامي

مردم منطقه

بازار NGOبيمارستان و مرکز بهداشت

ماتريس اختالف و همكاري گروههاي ذينفع

SPH IPHR/TUMS

Needs assessment and Needs assessment and priority settingpriority setting

Needs assessment

Needs assessment

CommuniCommunity ty

mobilizatmobilizationion

CommuniCommunity ty

mobilizatmobilizationion

Priority setting

Priority setting

InterventInterventionion

InterventInterventionion

EvaluatiEvaluationon

EvaluatiEvaluationon

SPH IPHR/TUMS

مشكالتبيكاري

اعتياد به

مواد مخدر

تراكم جميعت

ناامنيبافت

فرسودهتفريحات

سالمراه آهن بهداشت

بيكاري بيكاري بيكاري ناامني بيكاري بيكاري بيكاري بيكاري

به اعتيادمواد مخدر

اعتياد به مواد

مخدر

اعتياد به

مواد مخدر

به اعتياد مواد مخدر

به اعتياد مواد مخدر

به اعتياد مواد مخدر

به اعتياد مواد مخدر

تراكم جميعت

تراكم جميعت

بافت فرسوده

تراكم جميعت

تراكم جميعت

تراكم جميعت

ناامني ناامني ناامني ناامني ناامني

بافت فرسوده

بافت فرسوده

بافت فرسوده

بافت فرسوده

تفريحات سالم

تفريحات سالم

تفريحات سالم

راه آهن راه آهن

بهداشت

جدول مقايسه اي اولويت جدول مقايسه اي اولويت بنديبندي

SPH IPHR/TUMS

اولويت بندي

اعتياد

سيگار کشيدن در سنين پايين

در دسترس بودن

جرم و بزهكاري افزايش

ناکامي در کار

از هم پاشيدگي خانواده

عدم آگاهي

توانمند کردن مردم

افزايش آگاهي مردم

کنترل والدين

نظارت بيشتر پليس

سياست گذاران

علت

اثر

راه حل

SPH IPHR/TUMS

InterventionIntervention

CommuniCommunity ty

mobilizatimobilizationon

CommuniCommunity ty

mobilizatimobilizationon

Needs Needs assessassessmentment

Needs Needs assessassessmentment

Priority Priority settingsettingPriority Priority settingsetting

InterventInterventionion

InterventInterventionion

EvaluatiEvaluationon

EvaluatiEvaluationon

SPH IPHR/TUMS

اولويت بندي

فرصتهااقدامات صورت

گرفتهعلل مشكل

فعاليت اقتصادي در محل، بهبود

وضعيت بازارو تجارت- تونمند

سازي مردم

چند شغلي بودن و مشاغل موقتي و خطرناک، کارگردان

فصلي

كمبود شغل مناسب

نداشتن مهارتبيكاري

کنترل خانواده، کنترل بيشتر نيروي

،انتظاميسياست گذاري

کنترل توسط نيروي انتظامي

در دسترس بودن مواد، عدم آگاهي نسبت به عوارض آن

اعتياد

نوسازي و باسازي ،ساختمانها

زندگي با فاميل ،و خويشان

مردم فقير و کم ،درآمد

تراكم جمعيتاقدامي صورت

،نگرفتهبه مهاجرتمنطقه

خارج کردن کارگاههاي توليدي

بازار

شهرداري 17 در منطقه جدول تحليل مشکالت تهران.

SPH IPHR/TUMS

يروشهايکم

اطالعات

موجود

روشها ي

يفيک

Triangulation

سه ديدگاه متفاوت در تجزيه يك واقعيت يا

وضعيت

اين روش بهترين جهت تضمين

معتبر بودن, قابل اطمينان بودن و كامل

بودن اطالعات گردآوري شده

است.

SPH IPHR/TUMS

پژوهش بر اساس خواست

محقق

، يتوانمند سازت مردم، يمالک

از يمناسبت با ن يروش هامردم

متداولعي سريابيارز يابيارز

يمشارکتمداخله

يمشارکت

يت علميصالح

يارزش کاربرد

SPH IPHR/TUMS

Community Based Participatory Community Based Participatory ResearchResearch

The rational:– What evidence?– Whose evidence? – Who decides?

Presentation of Ravi Narayan in Forum 8 (Nov 17, 2004)