ปีที่ 12 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม - สิงหาคม 2559 SDU...

วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

ปท 12 ฉบบท 2 พฤษภาคม - สงหาคม 2559

SDU Research Journal Humanities and Social Sciences

Vol. 12 No. 2 May - August 2016

ISSN 2408-1582

วารสารวจย มสด SDU Research Journal

สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร Humanities and Social Sciences

วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนวารสารวชาการทมวตถประสงค

เพอเผยแพรผลงานวจยหรองานสรางสรรคในลกษณะบทความรบเชญ (Invited Article) นพนธตนฉบบ

(Original Article) นพนธปรทศน (Review Article) และบทวจารณหนงสอ (Book Review) เพอ

เปนการแลกเปลยนความร แนวคด ทฤษฎทเกยวของกบผลงานวจยดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร

การศกษา บรหารธรกจ การทองเทยวและบรการ และสาขาอนๆ ทเกยวของ รวมทงการแนะนำหนงสอ

ทนาสนใจทางดานมนษยศาสตรและสงคมศาสตร กำหนดพมพเผยแพรปละ 3 ฉบบ (ฉบบแรกประจำ

เดอนมกราคมถงเดอนเมษายน ฉบบทสองเดอนพฤษภาคมถงเดอนสงหาคม และฉบบสดทายเดอน

กนยายนถงเดอนธนวาคม) ดำเนนการเผยแพรในรปแบบของวารสารฉบบพมพและวารสารออนไลน

(http://www.research.dusit.ac.th/new/e-Journal/) บคคลทวไปสามารถตอบรบเปนสมาชก

โดยสงใบสมครเปนสมาชกพรอมคาบำรงปละ 1,500 บาท ทางเชค หรอการโอนผานบญช สงจาย

กองบรรณาธการวารสารวจย มสด หรอชำระดวยตนเองทกองบรรณาธการวารสารวจย มสด ผเขยน

บทความทมความประสงคจะสงตนฉบบเพอลงตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร สามารถสงบทความดงกลาวมายงกองบรรณาธการไดโดยตรง ทงนบทความทเสนอขอลง

ตพมพ จะตองไมเคยหรอไมอยในระหวางเสนอขอตพมพในวารสารฉบบอน และบทความดงกลาวจะตอง

เขารบการพจารณาใหความเหนและตรวจแกไขทางวชาการจากผทรงคณวฒ (Peer Review) ของ

วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร กอนลงตพมพ

ตนฉบบทไดรบการตพมพในวารสารน เปนลขสทธของมหาวทยาลยสวนดสต การนำ

ขอความใดซงเปนสวนหนงหรอทงหมดของตนฉบบไปตพมพใหม จะตองไดรบอนญาตจากเจาของ

ตนฉบบและกองบรรณาธการวารสารนกอน ผลการวจยและความคดเหนทปรากฏในบทความตางๆ

เปนความรบผดชอบของผเขยน ทงนไมรวมความผดพลาดอนเกดจากเทคนคการพมพ

สำนกงานกองบรรณาธการ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต

295 ถนนนครราชสมา แขวงดสต เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300

โทรศพท: 0-2244-5282 โทรสาร: 0-2668-7460

e-mail: [email protected]

ลขสทธ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต


โทรศพท: 0-2244-5282 โทรสาร: 0-2668-7460

พมพท บรษท พรกหวานกราฟฟค จำกด

90/6 ซอยจรญสนทวงศ 34/1 ถนนจรญสนทวงศ แขวงอรณอมรนทร

เขตบางกอกนอย กรงเทพมหานคร 10700

โทรศพท: 0-2424-3249 0-2424-3252 โทรสาร: 0-2424-3249 0-2424-3252

วารสารวจย มสด SDU Research Journal

สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร • Humanities and Social Sciences

ISSN: 2408-1582 ปท 12 ฉบบท 2 พฤษภาคม - สงหาคม 2559

กองบรรณาธการ

เจาของ สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต

ทปรกษา รองศาสตราจารย ดร.ศโรจน ผลพนธน อธการบดมหาวทยาลยสวนดสต

กองบรรณาธการ ผชวยศาสตราจารย ดร.ชนะศก นชานนท หวหนากองบรรณาธการ มหาวทยาลยสวนดสต ศาสตราจารยกตตคณ ดร.นงลกษณ วรชชย กองบรรณาธการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.ศรชย กาญจนวาส กองบรรณาธการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.สวมล วองวาณช กองบรรณาธการ จฬาลงกรณมหาวทยาลย ศาสตราจารย ดร.บญเรยง ขจรศลป กองบรรณาธการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร รองศาสตราจารย ดร.ดจเดอน พนธมนาวน กองบรรณาธการ สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร รองศาสตราจารย ดร.สทธนนทน พรหมสวรรณ กองบรรณาธการ มหาวทยาลยกรงเทพ Professor Dr.Karl Husa กองบรรณาธการ University of Vienna, Austria ผชวยศาสตราจารย ดร.นศานาถ มงศร กองบรรณาธการ มหาวทยาลยสวนดสต อาจารย ดร.จตตวมล คลายสบรรณ กองบรรณาธการ มหาวทยาลยสวนดสต นางสาวณชาภส ตงบวรพมล เลขานการ มหาวทยาลยสวนดสต

ผประสานงาน นางสาวเนาวรตน เลศมณพงศ นายธนวตร โภคาสข นางสาวชลากร อยคเชนทร

สำนกงาน สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต 295 ถนนนครราชสมา แขวงดสต เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300 โทรศพท: 0-2244-5282 โทรสาร: 0-2668-7460

รายชอผทรงคณวฒ

ศาสตราจารยกตตคณกำจร สนพงษศร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศาสตราจารย ดร.ศรชย กาญจนวาส จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศาสตราจารย ดร.สวมล วองวาณช จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ศาสตราจารยสชาต เถาทอง มหาวทยาลยบรพา

รองศาสตราจารย ดร.กงพร ทองใบ มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

รองศาสตราจารย ดร.บญชม ศรสะอาด มหาวทยาลยมหาสารคาม

รองศาสตราจารย ดร.ปณณรตน พชญไพบลย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

รองศาสตราจารย ดร.พงศ หรดาล มหาวทยาลยราชภฏพระนคร

รองศาสตราจารย ดร.รชนกล ภญโญภานวฒน มหาวทยาลยสโขทยธรรมาธราช

รองศาสตราจารย ดร.สทธนนทน พรหมสวรรณ มหาวทยาลยกรงเทพ

ผชวยศาสตราจารย ดร.ฉตรศร ปยะพมลสทธ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ผชวยศาสตราจารย ดร.ชนชนก โควนท จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผชวยศาสตราจารย ดร.พนธศกด พลสารมย จฬาลงกรณมหาวทยาลย

ผชวยศาสตราจารย ดร.รงนภา ตงจตรเจรญกล มหาวทยาลยสวนดสต

ผชวยศาสตราจารย ดร.สทธพงศ รกตะเมธากล มหาวทยาลยเกษตรศาสตร

ผชวยศาสตราจารยจตศกด พฒจร มหาวทยาลยศลปากร

อาจารย ดร.จตตวมล คลายสบรรณ มหาวทยาลยสวนดสต

อาจารย ดร.ชยตม ภรมยสมบต จฬาลงกรณมหาวทยาลย

อาจารย ดร.พมพลภส พงศกรรงศลป มหาวทยาลยวลยลกษณ

อาจารย ดร.วไลลกษณ ลงกา มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

อาจารย ดร.สนตธร ภรภกด มหาวทยาลยศลปากร

สารบญ

บทความรบเชญ

การพฒนาความรความสามารถทวไป: กรณศกษานกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยสวนดสต 1

ยธยา อยเยน และคณะ

นพนธตนฉบบ

การสรางสรรคผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม 19

พเชษฐ สนทรโชต

การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ 39

และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการ

ของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย

กจโภคณ เกษมทรพย ธนสวทย ทบหรญรกษ และบณฑต ผงนรนดร

การจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาในโรงเรยนเขตกรงเทพมหานคร 61

พรทพย เดชพชย จราภรณ พงษโสภา ณฐกฤตา สวรรณทป

และสรวลภ เรองชวย ตประกาย

การพฒนาและตรวจสอบคณภาพเครองมอวดความยดมนผกพนการวจย 83

ของนกศกษาระดบดษฎบณฑตคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร:

การวเคราะหดวยภาวะนาจะเปนสงสดและเบส

สทธศานต ชมวจารณ สวมล วองวาณช และชยตม ภรมยสมบต

แนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง 109

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก

รงนภา ตงจตรเจรญกล

ความพงพอใจของนกศกษาตอการจดการเรยนการสอนหมวดวชาศกษาทวไป 127

ของมหาวทยาลยกรงเทพ

มลฑา เมองทรพย

แนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอกาวสประชาคม 143

เศรษฐกจอาเซยน

ปรยนนท ประยรศกด

ความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสาธารณะ: 159

กรณศกษาสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

สาธดา สกลรตนกลชย และวราลกษณ คงอวน

การศกษามโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาว 177

ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

อรรถศาสน นมตรพนธ

ประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน: 191

กรณศกษาอำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

นภาพร จนทรฉาย

นพนธปรทศน

กลมายาแหงสอ(ใหม) ภายใตโลกยคดจตอล 213

อนสรณ พงษไพบลย

บทวจารณหนงสอ

การวจยเชงปฏบตการ: การพฒนาโรงเรยนและการเสรมพลงนกการศกษา 231

Action Research: Improving School and Empowering Education

ผแตง Craig A. Mertler (2014)

วไลลกษณ ลงกา

1

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 General Ability Development: A Case Study of Fourth Year Students, Suan Dusit University

การพฒนาความรความสามารถทวไป: กรณศกษานกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยสวนดสต

General Ability Development: A Case Study of Fourth Year Students, Suan Dusit University

ยธยา อยเยน* และคณะ

สถาบนวจยและพฒนา มหาวทยาลยสวนดสต

Yuttaya Yuyen* et al. Research and Development Institute, Suan Dusit University

บทคดยอ

การศกษาครงนมวตถประสงคเพอศกษากระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาหมวดวชาศกษา

ทวไปของมหาวทยาลยสวนดสตทมความสอดคลองกบการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. และ

เพอพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยสวนดสต โดยแบงการศกษา

ออกเปน 2 ระยะ ไดแก ระยะท 1 ศกษากระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาหมวดวชาศกษาทวไปของ

มหาวทยาลยสวนดสตทมความสอดคลองกบการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. และระยะท 2

พฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยสวนดสต โดยจดทำโครงการ “ตวสรป

เสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงาน

รฐวสาหกจหรอเอกชน” จากการศกษา พบวา รายวชาหมวดวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยสวนดสต

ทมความสอดคลองกบการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ไดแก วชาการคดและการตดสนใจ

วชาภาษาไทยเพอการสอสาร และวชาภาษาองกฤษ แตทงน พบวา วชาการคดและการตดสนใจมเนอหา

ไมครอบคลมตามขอบเขตเนอหาการสอบวดความสามารถทวไปตามท ก.พ. กำหนด และวชาภาษาไทย

เพอการสอสารแมจะครอบคลม แตมระดบความยากและความลกของเนอหานอยกวาเนอหาการสอบวชา

ภาษาไทยตามท ก.พ. กำหนด เมอดำเนนการพฒนาความรความสามารถทวไปใหกบนกศกษาชนปท 4

โดยการเขารวมโครงการตวสรปฯ จำนวน 104 คน พบวา มผสอบผานกอนตวทง 3 รายวชา ไดแก

ความสามารถทวไป ภาษาองกฤษ และภาษาไทย คดเปนรอยละ 7.14 และมผสอบผานหลงตวทง

3 รายวชา คดเปนรอยละ 32.14 โดยมผทสอบผานเพมขนรอยละ 25.00 จะเหนไดวา การจดโครงการ

* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected]

2

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016


ตวสรปฯ สามารถเปนแนวทางเสรมเพอพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษาไดจรง

ซงมหาวทยาลยสามารถดำเนนการคขนานไปพรอมกบการวางแผนปรบปรงหลกสตรและกระบวนการ

จดการเรยนการสอนในระยะยาว เพอพฒนาผเรยนใหสามารถพฒนาความรความสามารถทวไปอนจะนำไป

สการใชเปนเครองมอในการทำงานและแสวงหาความรเพมเตม รวมถงเพมขดความสามารถในการสอบ

แขงขนเพอเขาทำงานในหนวยงานทงในภาครฐและเอกชนตอไป

คำสำคญ: ความรความสามารถทวไป มหาวทยาลยสวนดสต สำนกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน

(ก.พ.)

Abstract

The purposes of the research were to study general education courses at Suan

Dusit University and develop the knowledge and skills of fourth year students at this

institution. The study was divided into two phases. Phase one consisted examining the

general education courses at Suan Dusit University. Phase two consisted of developing

skills and general knowledge of students at Suan Dusit University through the project

entitled “A Tutorial Program to Prepare for Professional Examination and Job Placement in

Government and Private Sectors”. The focus of this second segment was to address

knowledge gaps identified from the first segment in order to prepare for the government

placement exam. Results of the study demonstrated that Suan Dusit University’s General

Education Course objectives were consistent with requisite general abilities, including

academic thinking and decision making, Thai language for communication, and English

language proficiency. However, it was determined that academic thinking and decision

making, Thai language for communication, and English language were not adequately

covered in the course. Of the sample population for this study was comprised of 104

fourth year students, only 7.14% were capable of passing the English section of the test

without assistance. After the tutorial, the number of students increased by 25% to a total

of 32.14%. This demonstrates that the proposed tutorial project is capable of increasing

the proficiency of level of fourth year students in preparation for job placement in

government and private sectors.

Keywords: General Competency, Suan Dusit University, Office of the Civil Service

Commission

3


บทนำ

ความสามารถทวไปทางสมอง หรอภาษาองกฤษเรยกวา G, G-factor, General Cognitive

Ability, General Mental Ability, General Intelligence และ General Mental Intelligence

หมายถง ความสามารถในการใหเหตผล การวางแผน การแกปญหา การคดในเชงนามธรรม การเขาใจ

แนวคดทซบซอน การเรยนรอยางรวดเรว และการเรยนรจากประสบการณ ซงไมใชความสามารถทางดาน

วชาการเฉพาะ แตเปนความสามารถทสะทอนถงศกยภาพในการเขาใจสงแวดลอม การทำความเขาใจ

สงตางๆ หรอการจนตนาการถงสงทควรทำได (Marañon & Andrés-Pueyo, 2000 as cited in

Boontham, 2008) การวดความสามารถทวไปทางสมองโดยสวนใหญจะเนนในดานความสามารถเกยวกบ

ภาษาและตวเลขเปนหลก เชน ความเขาใจภาษา (Verbal Comprehension) อปมาอปไมย (Analogies)

การสรปความ (Inference) อนกรมตวเลข (Number Series) ความสมพนธเชงปรมาณ (Quantitative

Relations) และการแกโจทยเลข (Mathematics Problem Solving) เปนตน (Boontham, 2008)

การปฏบตงานของบคลากรในองคกรตางๆ นน ความสามารถทวไปทางสมองถอไดวามบทบาท

สำคญตอการเรยนรงานและการฝกอบรมของบคลากรเปนอยางมาก เนองจากบคคลทมคณลกษณะ

ดงกลาวน จะเปนผทมความสามารถในการปฏบตงานและสามารถพฒนาตนเองเพอรองรบบรบทของงาน

ทมการเปลยนแปลงหรอสามารถพฒนาตนเพอรองรบความซบซอนของงานตามระดบตำแหนงและ

สถานการณตางๆ ไดเปนอยางด ดงนนหนวยงานในภาครฐของประเทศตางๆ ทวโลก เชน สหรฐอเมรกา

องกฤษ แคนาดา ฟลปปนส ญปน รวมทงประเทศไทย เปนตน นยมใชการวดความสามารถทวไปทางสมอง

เพอคดเลอกบคลากรระดบแรกบรรจของหนวยงาน เพราะเชอวาเปนวธการทมความเหมาะสมในการทำนาย

ผลการปฏบตงานทมอยภายในตวของบคคลไดเปนอยางด (Drummond, 2004 as cited in Boontham,

2008)

การสอบวดความสามารถทวไปทางสมองในประเทศไทยเพอคดเลอกบคลากรระดบแรกบรรจใน

หนวยงานราชการตางๆ ถกดำเนนการโดยหนวยงานกลาง คอ สำนกงานคณะกรรมการขาราชการพลเรอน

หรอ ก.พ. เพอเปนการหลกเลยงไมใหแตละหนวยงานจดสอบกนเอง ซงอาจทำใหไมไดมาตรฐานตามท

กำหนดไว โดยการสอบวดความสามารถทวไปทางสมองของ ก.พ. ดงกลาว จะนยมใชแบบทดสอบเชาวน

ปญญาทวดความสามารถหลายๆ อยาง ไดแก ความสามารถดานตวเลข ภาษา และเหตผล เรยกการสอบนวา

“การสอบวดความรความสามารถทวไป หรอการสอบ ก.พ. ภาค ก” และเมอผเขาสอบสามารถสอบผาน

ก.พ. ภาค ก แลว จงจะไดรบการทดสอบดานความรความสามารถเฉพาะตำแหนง เรยกวา การสอบ ก.พ.

ภาค ข เพอใหแนใจไดวาจะไดบคคลทมความสามารถในการประกอบอาชพตามสาขาทจบมาจรงๆ จากนน

จงจะเขาสกระบวนการสอบสมภาษณเพอประเมนตวบคคลวา มความเหมาะสมทจะเขามาทำงานใน

ตำแหนงงานดงกลาวหรอไม ซงเรยกวา การสอบ ก.พ. ภาค ค ดงนนผเขารบการคดเลอกบคลากรระดบแรก

บรรจในหนวยงานราชการของประเทศไทยจะตองผานกระบวนการสอบ ก.พ. ภาค ก ภาค ข และ

ภาค ค ตามลำดบ จงจะถอไดวาสนสดกระบวนการสอบคดเลอกดงกลาว

4



หลกเกณฑในการสอบวดความรความสามารถทวไป หรอการสอบ ก.พ. ภาค ก คอ ผเขาสอบ

ตองเปนผทสำเรจการศกษาแลว หรอเปนผทกำลงจะสำเรจการศกษาในปการศกษาท ก.พ. ดำเนนการ

จดการสอบ โดยแบงออกเปนกลมตามระดบวฒการศกษา ไดแก ประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.)

ประกาศนยบตรวชาชพเทคนค (ปวท.) อนปรญญาและประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) ปรญญาตร และ

ปรญญาโท ซงการจดสอบ ก.พ. ภาค ก จะกำหนดใหมการทดสอบ 3 วชา ไดแก วชาความสามารถทวไป

วชาภาษาไทย และวชาภาษาองกฤษ โดยผเขาสอบสวนใหญมกเปนผทมวฒการศกษาในระดบปรญญาตร

มากกวาระดบอนๆ ดงรายงานจำนวนผเขาสอบ ก.พ. ปการศกษา 2557 พบวา มผเขาสอบในระดบปรญญาตร

มากทสด จำนวน 175,753 คน รองลงมา ไดแก ระดบประกาศนยบตรวชาชพเทคนค (ปวท.) อนปรญญา

และประกาศนยบตรวชาชพชนสง (ปวส.) จำนวน 24,619 คน ระดบประกาศนยบตรวชาชพ (ปวช.) จำนวน

7,137 คน และระดบปรญญาโท จำนวน 8,048 คน ตามลำดบ (Office of the Higher Education

Commission, 2015) ทงนเกณฑการสอบ ก.พ. ภาค ก สำหรบผเขาสอบในระดบปรญญาตร คอ วชา

ความสามารถทวไปและภาษาไทย คะแนนเตมรวม 150 คะแนน ผเขาสอบจะตองทำคะแนนไดไมตำกวา

รอยละ 60 สวนวชาภาษาองกฤษ คะแนนเตม 50 คะแนน ผเขาสอบจะตองไดคะแนนไมตำกวารอยละ 50

โดยผเขาสอบจะตองผานการสอบทง 2 กลมวชา จงจะถอวาสอบผานความรความสามารถทวไป หรอ

การสอบ ก.พ. ภาค ก โดยสมบรณ

จากรายงานผลการสอบความรความสามารถทวไปของผเขาสอบในระดบปรญญาตร ปการศกษา

2557 โดย ก.พ. พบวา มผเขาสอบทงสน 175,753 คน ในจำนวนนมผสอบผาน 7,837 คน คดเปนรอยละ

4.46 ของผทเขาสอบในระดบปรญญาตรทงหมด ทงนหากพจารณาเฉพาะผเขาสอบจากกลมมหาวทยาลย

ราชภฏ 40 แหง พบวา มผเขาสอบจำนวน 55,305 คน ในจำนวนนมผสอบผานทงสน 277 คน คดเปน

รอยละ 0.50 เมอพจารณาเฉพาะผเขาสอบจากมหาวทยาลยสวนดสต พบวา มผเขาสอบจำนวน 3,277 คน

สอบผานจำนวน 36 คน คดเปนรอยละ 1.10 ของผสอบเขาสอบจากมหาวทยาลยสวนดสตทงหมด (Office

of the Higher Education Commission, 2015) ซงเมอเปรยบเทยบผลการสอบของกลมมหาวทยาลย

ราชภฏกบมหาวทยาลยกลมเกา (มหาวทยาลยในกำกบ และมหาวทยาลยของรฐ) ทำใหเกดการตงขอสงเกต

จากหลายฝายทเกยวของถงจำนวนผสอบผานในระดบปรญญาตรจากมหาวทยาลยทง 2 กลมวา เหตใดจงม

ความแตกตางกนคอนขางมาก ซงนำไปสการตงคำถามถงมาตรฐานการจดการศกษาและกระบวนการพฒนา

คณภาพบณฑตของมหาวทยาลยทงสองกลมวามความแตกตางกนหรอไมอยางไร

เมอพจารณากระบวนการจดการศกษาในระดบปรญญาตรในประเทศไทย พบวา กลมวชาทม

การจดการเรยนการสอนสอดคลองกบการวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ไดแก กลมวชาในหมวด

วชาศกษาทวไป โดยเฉพาะกลมวชาภาษา และกลมวชาวทยาศาสตรกบคณตศาสตร ซงผลจากการสอบ

ก.พ. ภาค ก ดงกลาว ยอมเปนขอมลบงชวา สถาบนอดมศกษาตางๆ ของไทยควรตระหนกและให

ความสำคญในการจดกระบวนการเรยนการสอนในกลมวชาหมวดวชาศกษาทวไปมากยงขน ดงนโยบายของ

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา (สกอ.) ทวา เกณฑมาตรฐานหลกสตรระดบปรญญาตรนน ควรปรบ

5


ใหสอดคลองกบความตองการของสงคม โดยตองเนนใหความสำคญกบหมวดวชาศกษาทวไป ซงเปนหมวด

วชาทจะชวยเสรมสมรรถนะ ทกษะชวต ทกษะการเรยนรใหแกผเรยนได (Thai Post, 2015) ดงนน

ความไมสอดคลองระหวางคณสมบตของแรงงานทภาคราชการตองการกบคณสมบตของบณฑตทมหาวทยาลย

ผลตออกไป สงผลใหบณฑตสญเสยโอกาสการทำงานในหนวยงานราชการทตองการได จากเหตผลดงกลาว

จงเปนทมาของการศกษา “การพฒนาความรความสามารถทวไป: กรณศกษานกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลย

สวนดสต” เพอเปนขอมลในการเสนอแนะแนวทางตอผบรหาร ตลอดจนผทมสวนเกยวของของมหาวทยาลย

ในการพฒนาคณภาพบณฑตใหเปนผทมความรความสามารถทวไป อนจะนำไปใชเปนเครองมอเพอพฒนา

ตนเองและปฏบตงานตอไปในอนาคต

วตถประสงค

1. เพอศกษากระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาหมวดวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลย

สวนดสตทมความสอดคลองกบการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ.

2. เพอพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยสวนดสต

ขนตอนและวธการศกษา

1. ระยะท 1 ศกษากระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาหมวดวชาศกษาทวไปของ

มหาวทยาลยสวนดสตทมความสอดคลองกบการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ.

1.1 ศกษาความสอดคลองของขอบเขตเนอหาทกำหนดและขอสอบความรความสามารถทวไปท

ก.พ. เผยแพรเปนตวอยางสำหรบผเขาสอบในป พ.ศ. 2558 จำนวน 67 ขอ กบกลมรายวชาหมวด

การศกษาทวไปของมหาวทยาลยสวนดสต ไดแก วชาการคดและการตดสนใจ วชาภาษาไทยเพอการสอสาร

และวชาภาษาองกฤษ

1.2 ทดสอบนกศกษาชนปท 4 ดวยขอสอบวดความรความสามารถทวไปท ก.พ. เผยแพรใน

ขอ 1.1 โดยการคดเลอกนกศกษาทเปนตวแทนจากสาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร และสาขา

วทยาศาสตร จำนวน 243 คน ซงไดรบการแจงเงอนไขในการเตรยมตวเพอสอบวดความรทเคยเรยนมาแลว

ใน 3 กลมรายวชา ไดแก วชาการคดและการตดสนใจ วชาภาษาไทยเพอการสอสาร และวชาภาษาองกฤษ

จากนนนำผลสอบทไดมาวเคราะหโดยการหาคาเฉลยและรอยละ

1.3 สมภาษณผเขาสอบวดความรความสามารถทวไปในขอ 1.2 ในประเดนความยากงายของ

ขอสอบ และความคดเหนอนๆ ทเกยวของกบกระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาหมวดวชาศกษา

ทวไปของมหาวทยาลยสวนดสต

6



2. ระยะท 2 พฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษาชนปท 4 มหาวทยาลยสวนดสต

2.1 จดทำโครงการ “ตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจ

รบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน” โดยมวตถประสงคเพอพฒนา

ผเขารวมโครงการใหเกดความรความสามารถทวไป สามารถนำไปใชเปนเครองมอในการสอบบรรจ

รบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชนได

2.2 ดำเนนการจดตวผเขารวมโครงการใน 3 รายวชา ไดแก วชาความสามารถทวไป วชา

ภาษาองกฤษ และวชาภาษาไทย ในระหวางวนท 18 – 20 ธนวาคม พ.ศ. 2558 โดยผเขารวมโครงการเปน

นกศกษาชนปท 4 ทกำลงจะสำเรจการศกษาในปการศกษา 2558 จำนวน 104 คน เนอหาวชาทใชใน

โครงการตว ดงแสดงในตารางท 1

ตารางท 1 เนอหาวชาทใชในโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจ

รบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน

2.3 ทำการทดสอบผเขารวมโครงการทง 3 รายวชา ไดแก วชาความสามารถทวไป วชาภาษา

องกฤษ และวชาภาษาไทย ดวยแบบทดสอบกอน-หลงตว โดยมลกษณะเปนขอสอบแบบเลอกตอบ วชาละ

15 ขอ ทงนผทำแบบทดสอบวชาความสามารถทวไปและผทำแบบทดสอบวชาภาษาไทยตองทำขอสอบให

ภาษาองกฤษ: การพด เขยน อาน และฟงภาษาองกฤษ และความเขาใจสาระสำคญ

ของขอความในระดบเบองตน

ภาษาไทย: ดานความเขาใจภาษา เชน การอานและการทำความเขาใจกบบทความ

หรอขอความทกำหนดให แลวตอบคำถามทตามมาในแตละบทความ หรอขอความ

รวมทงการสรปความ ตความ เปนตน และดานการใชภาษา เชน การเลอกใชคำหรอ

กลมคำ การเขยนประโยคไดถกตองตามหลกภาษาและการเรยงขอความ เปนตน

ความสามารถทวไป: ดานการคดคำนวณ เชน การประยกตใชความคดรวบยอด

ทางคณตศาสตรเบองตน การวเคราะหหาความสมพนธของจำนวนหรอปรมาณ

การแกปญหาเชงปรมาณ และการวเคราะหขอมลเชงปรมาณตางๆ เปนตน และ

ดานเหตผล เชน การคดหาความสมพนธเชอมโยงของคำ ขอความ หรอรปภาพ

การหาขอยตหรอขอสรปอยางสมเหตสมผลจากขอความ สญลกษณ สถานการณ

หรอแบบจำลองตางๆ เปนตน

18 ธ.ค. 2558

19 ธ.ค. 2558

20 ธ.ค. 2558

เนอหาวชา วน/เดอน/ป

7


ไดรอยละ 60 ขนไป และผทำแบบทดสอบวชาภาษาองกฤษจะตองทำขอสอบใหไดรอยละ 50 ขนไป

แลววเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลยและรอยละ

2.4 ทำการสำรวจความพงพอใจและความคดเหนของผเขารวมฯ โดยใชแบบสอบถาม

ความพงพอใจและสมภาษณความคดเหนเกยวกบการจดโครงการ แลววเคราะหขอมลโดยการหาคาเฉลย

และรอยละ

ผลการศกษา

ระยะท 1 ศกษากระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาหมวดวชาศกษาทวไปของ

มหาวทยาลยสวนดสตทมความสอดคลองกบการสอบวดความรความสามารถทวไป

1. ความสอดคลองของขอบเขตเนอหาทกำหนดและขอสอบทใชในการทดสอบวดความร

ความสามารถทวไปในระดบปรญญาตรของ ก.พ. กบรายวชาหมวดการศกษาทวไปของมหาวทยาลย

สวนดสต

จากการศกษาขอบเขตของเนอหาทกำหนดและขอสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ.

กบคำอธบายรายวชาและเนอหาในรายวชาหมวดวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยสวนดสต ไดแก วชาการคด

และการตดสนใจ วชาภาษาไทยเพอการสอสาร และวชาภาษาองกฤษ รวมถงกระบวนการจดการเรยน

การสอน พบวา มความสอดคลองกน ดงน

1.1 วชาความสามารถทวไป (สอดคลองกบวชาการคดและการตดสนใจ)

1.1.1 คำอธบายรายวชาการคดและการตดสนใจไมครอบคลมตามขอบเขตเนอหา

การสอบวชาความสามารถทวไปตามท ก.พ. กำหนด เชน การประยกตใชความคดรวบยอดทางคณตศาสตร

เบองตน การวเคราะหหาความสมพนธของจำนวนหรอปรมาณ การแกปญหาเชงปรมาณ และการวเคราะห

ขอมลเชงปรมาณตางๆ เปนตน

1.1.2 เนอหาทใชในการจดการเรยนการสอนในรายวชาการคดและการตดสนใจม

ความสอดคลองกบขอสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ในเรองกระบวนการคด การอปมาอปไมย

การใชเหตผล การสรปความภาษา การวเคราะหขอมล ในขณะทเนอหาทเกยวกบโจทยคณตศาสตรและ

อนกรมนนไมพบในเนอหาทใชสอนในวชาการคดและการตดสนใจ

1.1.3 กระบวนการจดการเรยนการสอนรายวชาการคดและการตดสนใจเนนบรรยาย

นกศกษาในภาพกวางๆ เกยวกบหลกการและกระบวนการคด ตรรกศาสตรและการใหเหตผล ความคด

สรางสรรค ขอมลและการวเคราะหขอมล กระบวนการตดสนใจ การคดแกปญหา การใชวจารณญาณ

เพอใหรจกคดเปนและการประยกตใชในชวตประจำวน ในขณะทการสอบวชาความสามารถทวไปตามท

ก.พ. กำหนดนนจะเนนในดานการคดคำนวณและดานการใชเหตผลเปนหลก

8



1.2 วชาภาษาไทย (สอดคลองกบวชาภาษาไทยเพอการสอสาร)

1.2.1 คำอธบายรายวชาภาษาไทยเพอการสอสารครอบคลมตามขอบเขตเนอหาการสอบ

วชาภาษาไทยตามท ก.พ. กำหนด แตระดบความยากและความลกของเนอหาแตกตางกน โดยเนอหาใน

รายวชาภาษาไทยเพอการสอสารนนจะเนนการใชภาษาไทยระดบพนฐาน ไดแก ทกษะการฟง พด อาน และ

เขยน เพอใหนกศกษานำไปปรบใชในการสอสาร การเรยน และการทำงานทวไป สวนเนอหาในการสอบ

วชาภาษาไทยตามท ก.พ. กำหนด มลกษณะเนนความเขาใจทางภาษา โดยเฉพาะทกษะการอานและ

การเขยน การสรปความ ตความ การเลอกใชคำหรอกลมคำ การเขยนประโยคไดถกตองตามหลกภาษา และ

การเรยงขอความ

1.2.2 เนอหาทใชในการจดการเรยนการสอนในรายวชาภาษาไทยเพอการสอสาร

มบางสวนทสอดคลองขอสอบวชาภาษาไทยของ ก.พ. ไดแก ทกษะการอาน และการเขยน โดยยงขาด

ในดานงานเขยนทางราชการ/ภาษาราชการ งานเขยนวชาการทางศกษาศาสตร งานเขยนดานกฎหมาย

งานเขยนบทความ/ขาวทางเศรษฐกจ และความรดกมและหลกภาษา การจบคคำ การเรยงประโยค อปมา

อปไมย คำคลาย และการหาขอบกพรองทางภาษา

1.2.3 กระบวนการจดการเรยนการสอนในรายวชาภาษาไทยเพอการสอสาร มวตถประสงค

เพอใหผเรยนมความร และเกดทกษะการสอสารทางภาษาไทย ไดแก ทกษะการฟง พด อาน และเขยน

เพอใหนกศกษานำไปปรบใชในการสอสาร หรอใชในการเรยนและการทำงานทวไป สวนเนอหาการสอบวชา

ภาษาไทยตามท ก.พ. กำหนด มจดประสงคเพอวดความรความสามารถของผทสมครเขารบราชการตาม

เกณฑของ ก.พ. ดงนนเมอจดประสงคตางกนเนอหาในรายละเอยดจงแตกตางกน

1.3 วชาภาษาองกฤษ (สอดคลองกบวชาภาษาองกฤษ 4 รายวชา)

1.3.1 วชาภาษาองกฤษในหมวดวชาศกษาทวไปมจำนวน 4 รายวชา คอ ภาษาองกฤษ

เพอการสอสาร ภาษาองกฤษเพอทกษะการเรยน ภาษาองกฤษเชงสถานการณ และภาษาองกฤษเชงวชาการ

ซงมความสอดคลองตามขอบเขตเนอหาในการสอบวชาภาษาองกฤษตามท ก.พ. กำหนด

1.3.2 ขอสอบภาษาองกฤษของ ก.พ. มความสอดคลองกบเนอหาทใชในการจดการเรยน

การสอนในรายวชาภาษาองกฤษทง 4 รายวชา

1.3.3 กระบวนการจดการเรยนการสอนในรายวชาภาษาองกฤษมจดเนนของแตละ

รายวชาทแตกตางกน ไดแก วชาภาษาองกฤษเพอการสอสาร และภาษาองกฤษเชงสถานการณ จะเนน

การสอสารทวไป เชน คำศพท สำนวน บทสนทนาในชวตประจำวน สวนวชาภาษาองกฤษเพอทกษะ

การเรยน และวชาภาษาองกฤษเชงวชาการ จะเนนทกษะการอาน โดยนกศกษาจะไดอานบทความทวไปใน

วชาภาษาองกฤษเพอทกษะการเรยน และนกศกษาจะไดอานบทความทางวชาการในวชาภาษาองกฤษ

เชงสถานการณ เปนตน

9


2. ผลสมฤทธของนกศกษาชนปท 4 ททดสอบดวยตวอยางขอสอบวดความรความสามารถ

ทวไปของ ก.พ. ป พ.ศ. 2558

จากการสอบวดผลสมฤทธของนกศกษาชนปท 4 สาขาวทยาศาสตร และสาขาสงคมศาสตร

จำนวน 243 คน ดวยขอสอบวดความรความสามารถทวไปท ก.พ. เผยแพรสำหรบผเขาสอบในป พ.ศ. 2558

จำนวน 3 รายวชา คอ วชาความสามารถทวไปและวชาภาษาไทย มเกณฑการสอบผานโดยผสอบตองม

คะแนนรวมกน 2 วชาไมตำกวารอยละ 60 และวชาภาษาองกฤษมเกณฑการสอบผานโดยผสอบตองม

คะแนนไมตำกวารอยละ 50 ทงน จากการสอบ พบวา ในภาพรวมมผสอบผานวชาความสามารถทวไปและ

วชาภาษาไทย และวชาภาษาองกฤษ รอยละ 0.41 สอบไมผาน รอยละ 99.59 เมอจำแนกตามรายวชา

ทง 3 รายวชา พบวา วชาความสามารถทวไป มผสอบผาน รอยละ 11.11 สอบไมผาน รอยละ 88.89 วชา

ภาษาไทย มผสอบผาน รอยละ 7.41 ไมผาน รอยละ 92.59 วชาภาษาองกฤษ มผสอบผาน รอยละ 2.47

ไมผาน รอยละ 97.53 ดงตารางท 2

ตารางท 2 ผลสมฤทธของนกศกษาชนปท 4 ททดสอบดวยขอสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ.

รายวชา ผลการสอบ รอยละ

1. ความสามารถทวไปและภาษาไทย ผาน 3.70

ไมผาน 96.30

1.1 ความสามารถทวไป ผาน 11.11


1.2 ภาษาไทย ผาน 7.41


2. ภาษาองกฤษ ผาน 2.47


3. ความสามารถทวไป ภาษาไทย และภาษาองกฤษ ผาน 0.41


จากตารางผลสมฤทธของนกศกษาชนปท 4 ททดสอบดวยขอสอบวดความรความสามารถ

ทวไปของ ก.พ. เมอพจารณาจำแนกแตละรายวชา พบวา มผสอบผานวชาความสามารถทวไปสงทสด

คดเปนรอยละ 11.11 รองลงมา ไดแก วชาภาษาไทย รอยละ 7.41 และวชาภาษาองกฤษ รอยละ 2.47

ตามลำดบ

10



2.1 ผลการสมภาษณผเขาสอบวดความรความสามารถทวไป

2.1.1 ความคดเหนเกยวกบความสอดคลองของขอสอบกบรายวชาทเคยเรยนใน

ระดบปรญญาตร นกศกษาผเขาสอบใหความคดเหนวา ขอสอบสวนใหญไมคอยตรงกบเนอหาวชา

ทเคยเรยน โดยจำแนกเปนรายวชา ดงน

2.1.1.1 วชาความสามารถทวไป มเนอหาในการสอบบางสวนใกลเคยงกบวชา

การคดและการตดสนใจ แตลกษณะขอสอบสวนใหญตองใชความเขาใจ การคดเชงระบบ ขอสอบบางขอ

ตองใชประสบการณทผานมาในการตอบขอสอบ และมเนอหาบางสวนไมเคยไดเรยนมา

2.1.1.2 วชาภาษาไทย มเนอหาในการสอบบางสวนใกลเคยงกบวชาภาษาไทย

เพอการสอสาร แตเนอหาสวนใหญในการสอบไมคอยสอดคลองกบเนอหาวชาทเรยนมา เชน หลกภาษา

การตความ ซงนกศกษาไมเคยเจอลกษณะขอสอบแบบน เปนตน

2.1.1.3 วชาภาษาองกฤษ นกศกษาผเขาสอบเหนวาสอดคลองกบรายวชาภาษา

องกฤษทไดเรยนในวชาศกษาทวไป แตลกษณะของขอสอบคอนขางยาก และจะตองมการเตรยมตว

โดยเฉพาะเพอการสอบดวยขอสอบน

2.1.2 ขอเสนอแนะตอทางมหาวทยาลยในการพฒนาความรความสามารถทวไปของ

นกศกษา ใหสามารถนำไปใชเปนเครองมอในการแสวงความความร ประกอบอาชพ รวมถงเพอใชเปน

เครองมอในการสอบความรความสามารถทวไปในระดบปรญญาตรของ ก.พ. คอ

2.1.2.1 ควรมการเพมเตมเนอหาทใชสอบภาค ก น ในการจดกจกรรมการเรยน

การสอนในรายวชาตางๆ ทเกยวของมากยงขน

2.1.2.2 ควรมการจดทดสอบความรความสามารถทวไปอยางตอเนอง เพอให

นกศกษาไดตนตว และพยายามพฒนาระดบความรพนฐานดงกลาว

2.1.2.3 มหาวทยาลยควรจดอบรมเพอเสรมสรางความรใหแกนกศกษา ในกลม

นกศกษาทสนใจเตรยมตวกอนเขาสอบภาค ก ของ ก.พ.

ระยะท 2 ศกษาแนวทางการพฒนาความสามารถทวไปทางสมองของนกศกษามหาวทยาลย

สวนดสต

จากการดำเนนงานโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจ

รบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน ในระหวางวนท 18 – 20

ธนวาคม พ.ศ. 2558 โดยมผเขาโครงการทงสน 104 คน จำแนกตามสงกดโดยเรยงลำดบจากมากไปหานอย

ไดแก คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย จำนวน 72 คน คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร จำนวน 19 คน

คณะวทยาการจดการ จำนวน 9 คน และคณะครศาสตร จำนวน 4 คน ตามลำดบ โดยหลกสตรทเขารวม

อบรมมากทสด ไดแก หลกสตรอาชวอนามยและความปลอดภย จำนวน 64 คน สามารถนำเสนอ

ผลการศกษาได ดงตอไปน

11


รายวชา

ผลคะแนนกอนตว ผลคะแนนหลงตว

ผาน ไมผาน ผาน ไมผาน

(รอยละ) (รอยละ) (รอยละ) (รอยละ)

ความสามารถทวไป 37.10 62.90 85.70 14.30 48.60

ภาษาองกฤษ 13.60 86.40 36.40 63.60 22.80

ภาษาไทย 57.60 42.40 75.80 24.20 18.20

รวม 3 รายวชา 7.14 92.86 32.14 67.86 25.00

รอยละของผทสอบ

ผานเพมขน

(รอยละ)

1. ผลการทดสอบกอนตวและหลงตวผเขารวมโครงการทง 3 รายวชา

จากการทดสอบผเขารวมโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบ

บรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน ดวยแบบทดสอบกอน-

หลงตว จำนวน 3 รายวชา ไดแก วชาความสามารถทวไป วชาภาษาองกฤษ และวชาภาษาไทย

จากการทดสอบกอนตวและหลงตวผเขารวมโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยม

ความพรอมในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน

ทง 3 รายวชา พบวา เมอพจารณาผลคะแนนกอนตวแตละรายวชา พบวา วชาภาษาไทยมผสอบผานกอนตว

สงทสด คดเปนรอยละ 57.60 รองลงมา คอ วชาความสามารถทวไป รอยละ 37.10 และวชาภาษาองกฤษ

รอยละ 13.60 เมอพจารณาผลคะแนนหลงตวแตละรายวชา พบวา วชาความสามารถทวไปมผสอบผานหลง

ตวสงทสด คอ รอยละ 85.70 รองลงมา คอ วชาภาษาไทย รอยละ 75.80 และวชาภาษาองกฤษ รอยละ

36.40 ตามลำดบ

อยางไรกตามหากพจารณารอยละของผทสอบผานเพมขนจะเหนไดวา วชาความสามารถทวไป

รอยละ 48.60 รองลงมา คอ วชาภาษาองกฤษ รอยละ 22.80 และวชาภาษาไทย รอยละ 18.20

ตามลำดบ

เมอรวมคะแนนทง 3 รายวชา พบวา มผสอบผานกอนตว รอยละ 7.14 หลงตว รอยละ 32.14

โดยมรอยละของผทสอบผานเพมขนเทากบรอยละ 25.00 ดงแสดงผลในตารางท 3

ตารางท 3 จำนวนผทสอบผานกอนตวและหลงตวจำแนกตามรายวชา

12



2. ผลการสำรวจความพงพอใจและความคดเหนของผเขารวมโครงการ

จากการสำรวจความพงพอใจและความคดเหนของผเขารวมโครงการตวสรปเสนทางสสาย

อาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจ

หรอเอกชน ระหวางวนท 18 – 20 ธนวาคม พ.ศ. 2558 โดยการแจกแบบสอบถามความพงพอใจและ

สมภาษณความคดเหนเกยวกบการจดโครงการ สามารถสรปได ดงน

2.1 ความพงพอใจของผเขารวมโครงการ

จากการสำรวจความพงพอใจของผเขารวมโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยม

ความพรอมในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน

พบวา โดยภาพรวมผเขารวมโครงการมความพงพอใจในระดบมาก (คาเฉลย 4.16) คดเปนรอยละ 83.20

โดยดานทพงพอใจมากทสด 3 อนดบแรก ไดแก ความสามารถในการถายทอดความรของวทยากรวชา

ภาษาไทย (คาเฉลย 4.41) คดเปนรอยละ 88.29 คดวาควรมการจดตวใหนกศกษาในปตอไป (คาเฉลย

4.39) คดเปนรอยละ 87.80 ความสามารถในการถายทอดความรของวทยากรวชาความสามารถทวไป และ

สถานทจดการตวมความเหมาะสม ซงมคาเฉลยความพงพอใจเทากน (คาเฉลย 4.31) คดเปนรอยละ 86.34

ตามลำดบ ดงแสดงผลในตารางท 4

13


หวขอ คาเฉลย ระดบ รอยละ

1. ความสามารถในการถายทอดความรของวทยากร

1.1 วชาความสามารถทวไป 4.31 มากทสด 86.34

1.2 วชาภาษาไทย 4.41 มากทสด 88.29

1.3 วชาภาษาองกฤษ 4.24 มากทสด 84.87

2. สอและเอกสารประกอบการตวมความเหมาะสม 4.26 มากทสด 85.36

3. สถานทจดการตวมความเหมาะสม 4.31 มากทสด 86.34

4. วนเวลาทจดการตว (3 วน) มความเหมาะสม 3.85 มาก 77.07

5. ไดรบความรจากการตววชาความสามารถทวไป 4.00 มาก 80.00

6. ไดรบความรจากการตววชาภาษาไทย 4.17 มาก 83.41

7. ไดรบความรจากการตววชาภาษาองกฤษ 3.95 มาก 79.02

8. ความรทไดจากการตวนมประโยชนและจะชวย 4.07 มาก 81.46

ในการสอบราชการภาค ก ของ ก.พ. ได

9. ความรทไดรบจากการตวนจะเปนประโยชน 4.02 มาก 80.48

ในการประกอบอาชพหรอการศกษาตอในระดบสง

10. ควรมการจดตวใหนกศกษาในปตอไป 4.39 มากทสด 87.80

11. จะเขาสอบราชการภาค ก ของ ก.พ. ในป พ.ศ. 2559 4.22 มากทสด 84.39

รวม 4.16 มาก 83.20

ตารางท 4 ความพงพอใจของผเขารวมโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอม

ในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน

14



2.2 ความคดเหนของผเขารวมโครงการ

จากการสมภาษณความคดเหนของผ เขารวมโครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพ

เพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจเปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอ

เอกชน ระหวางวนท 18 – 20 ธนวาคม พ.ศ. 2558 สามารถสรปได ดงน

2.2.1 หลกสตรและหวขอวชามความเหมาะสมตรงตามรายวชาและเนอหาของการสอบ

ก.พ. ภาค ก เนอหามความครบถวน สามารถนำไปใชในการสอบเขารบราชการในหนวยงานตางๆ ได

แตบางเรองเหนวาเนอหาลกและยากเกนไป

2.2.2 ระยะเวลาในการอบรมสนเกนไป หากเพมเวลาใหมากกวานจะเปนประโยชน

อยางมากตอนกศกษาทสนใจในการทำงานในหนวยงานราชการตางๆ

2.2.3 วทยากรมความเชยวชาญ สามารถใหความรไดด อธบายเนอหาไดละเอยดเปนขน

เปนตอน เขาใจงาย ไมนาเบอ และทำใหเขาใจเนอหาไดด

2.2.4 การเขารวมโครงการตวสามารถนำความรทไดไปใชในการสอบเขารบราชการและ

การปฏบตงาน โดยทำใหทราบแนวทางหรอขนตอนตางๆ ในการสอบ ก.พ. ภาค ก และแนวทางในการสอบ

เขารบราชการ ตลอดจนเทคนคในการทำขอสอบและเขาใจโจทยมากขน สามารถนำไปใชไดในชวตจรง และ

ไดทราบแนวขอสอบกอนไปสอบจรง

2.2.5 มหาวทยาลยควรจดใหมโครงการตวในลกษณะนมากขน หรอทกครงกอน

มการสอบ ก.พ. ภาค ก และเปดโอกาสใหศษยเกาของมหาวทยาลยสวนดสตเขารวมโครงการได และอาจ

สอดแทรกเทคนคการทำขอสอบเสรมในรายวชาตางๆ ทเกยวของในการจดการเรยนการสอนปกต ทงน

มหาวทยาลยควรจดการอบรมดานอนๆ ทเกยวกบการศกษามากขน เชน ภาษาองกฤษ หรอการใชโปรแกรม

คอมพวเตอรตางๆ เปนตน เพอใหนกศกษามความรมากขน

อภปรายผล

1. การพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษามหาวทยาลยสวนดสตในระยะสน

1.1 เพมเตมเนอหาในรายวชาทเนอหายงไมสอดคลอง ใหมความสอดคลองกบการสอบวด

ความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ในกจกรรมการเรยนการสอน ดงน วชาการคดและการตดสนใจ ไดแก

การคดคำนวณ โจทยคณตศาสตร และอนกรม วชาภาษาไทยเพอการสอสาร ไดแก งานเขยนทางราชการ/

ภาษาราชการ งานเขยนวชาการศกษา งานเขยนดานกฎหมาย งานเขยนบทความ/ขาวทางเศรษฐกจ

ความรดกมและหลกภาษา การจบคคำ การเรยงประโยค อปมาอปไมย คำคลาย และการหาขอบกพรองทาง

ภาษา

1.2 บรณาการแนวขอสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ในกจกรรมการเรยนการสอน

ในรายวชาหมวดวชาศกษาทวไปทง 6 รายวชา ไดแก วชาการคดและการตดสนใจ ภาษาไทยเพอการสอสาร

ภาษาองกฤษเพอการสอสาร ภาษาองกฤษเพอทกษะการเรยน ภาษาองกฤษเชงสถานการณ และภาษา

15


องกฤษเชงวชาการ โดยเพมเตมการจดกจกรรมการเรยนร ขอคำถาม และขอสอบทใกลเคยงกบขอสอบวด

ความรความสามารถทวไปของ ก.พ. เพอใหนกศกษาไดคนเคยกบเนอหาและรปแบบของขอสอบดงกลาว

2. การพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษามหาวทยาลยสวนดสตในระยะยาว

2.1 ปรบปรงหลกสตร แกไขคำอธบายรายวชา เนอหาในเอกสารการสอน รายละเอยดของ

รายวชา (มคอ.3) และกจกรรมการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปใหสอดคลองกบเนอหาท ก.พ.

กำหนดในการสอบ โดยจำแนกตามรายวชา ดงน

2.1.1 วชาการคดและการตดสนใจ ไดแก การคดคำนวณ การประยกตใชความคด

รวบยอดทางคณตศาสตร การวเคราะหหาความสมพนธของจำนวนหรอปรมาณ การแกปญหาเชงปรมาณ

และการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ การคดหาความสมพนธ และความเชอมโยง

2.1.2 วชาภาษาไทยเพอการสอสาร ไดแก ความเขาใจทางภาษา ความสามารถในการอาน

การเขยน การตความ สรปความ การเลอกใชคำหรอกลมคำ การเรยงประโยค การเขยนประโยคไดถกตอง

ตามหลกภาษา ตวอยางงานเขยนทางราชการ บทความวชาการดานกฎหมายและเศรษฐกจ

2.1.3 วชาภาษาองกฤษ 4 รายวชา แมวาจะมเนอหาสอดคลองกบขอสอบ ก.พ. ทงหมด

แตกลมตวอยางกลบสามารถสอบผานไดเพยงแค 6 คน คดเปนรอยละ 2.47 ดงนนในระยะยาวจงควร

มการปรบปรง ทงในสวนของนโยบาย กระบวนการจดการเรยนการสอนและเนนภาคปฏบตใหมประสทธผล

มากขน โดยการปรบปรงคำอธบายรายวชา เนอหา รายละเอยดของรายวชา (มคอ.3) และเอกสารตำรา

ใหมความทนสมย สอดคลองกบความตองการของภาครฐ (เชน ขอสอบ ก.พ. เปนตน) และภาคเอกชน

(เชน ขอสอบ TOEIC เปนตน) จดทำเอกสารตำราแกนกศกษาใหตรงกำหนดเปดภาคเรยน จดหาอาจารยทม

ความรภาษาองกฤษ มความเชยวชาญในดานเทคนคการสอนภาษาองกฤษมาเปนผสอนวชาภาษาองกฤษใน

หมวดวชาศกษาทวไป เพอเสรมสรางการใฝรใฝเรยน และทศนคตทดตอภาษาองกฤษแกนกศกษา รวมถงจด

นกศกษาใหมจำนวนพอเหมาะในแตละตอนเรยน สรางบรรยากาศการใชภาษาองกฤษภายในมหาวทยาลย

ผานการบรณาการเนอหา และความรวมมอจากหนวยงานภายในและภายนอกมหาวทยาลย

2.2 อาจารยผสอนในรายวชาอนนอกเหนอไปจากรายวชาในหมวดวชาศกษาทวไป ควรบรณาการ

กจกรรมการเรยนการสอนและสอดแทรกเนอหาการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ.

เพอเสรมสรางทกษะและพฒนาศกยภาพของนกศกษา อนเปนการเตรยมความพรอมการสอบวดความร

ความสามารถทวไปของ ก.พ. และการเขาสเสนทางวชาชพของบณฑตดวย

2.3 ควรมระบบและกลไกในการสนบสนนการพฒนาหลกสตร กระบวนการจดการเรยน

การสอน และบคลากรสายวชาการทจดการเรยนการสอนในรายวชาทเกยวของกบการพฒนาความร

ความสามารถทวไปของนกศกษา โดยกำหนดนโยบายหรอแนวปฏบตทชดเจนทงในระดบมหาวทยาลย

คณะ และหลกสตร

16



3. การพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษามหาวทยาลยสวนดสตโดยการจดตว

จากการพฒนาความรความสามารถทวไปของนกศกษามหาวทยาลยสวนดสตโดยการจดตว

ใน “โครงการตวสรปเสนทางสสายอาชพเพอเตรยมความพรอมในการสอบบรรจรบราชการหรอสอบบรรจ

เปนบคลากรในหนวยงานรฐวสาหกจหรอเอกชน” จะเหนไดวา เปนแนวทางเสรมทสามารถพฒนาความร

ความสามารถทวไปของนกศกษาไดจรง นอกเหนอไปจากแนวทางในระยะยาวทมหาวทยาลยตองดำเนนการ

ปรบปรงหลกสตรและกระบวนการจดการเรยนการสอนทตองอาศยระยะเวลาในการดำเนนการและตดตาม

ผลในระยะยาว โดยจะเหนไดวา สามารถทำใหผเขารวมโครงการตวสอบผานขอสอบวดความรความสามารถ

ทวไปของ ก.พ. เพมขนไดมากถงรอยละ 25.00 ดงนนในกรณทมหาวทยาลยตองการจะใหความชวยเหลอ

ตอนกศกษาทมความตองการจะสมครสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ในอนาคต การจดตวก

เปนอกวธการหนงทเหนผลชดเจนและสามารถชวยเหลอและแกปญหาไดในระยะสน เนองจากการจดตว

เพมเตมจะทำใหนกศกษาไดรบความรทตรงกบการประเมนหรอขอสอบ และเกดความคนเคยกบขอสอบภาค ก

มากขน อกทงนกศกษาสวนใหญขาดความตระหนกในการสอบวดความรความสามารถทวไปของ ก.พ.

เนองจากมองวาตนเองมความรเพยงพอทจะทำขอสอบได ซงเปนความเขาใจผดทสงผลตอระดบความเอาใจใส

ในการเตรยมตวสอบ ก.พ. ภาค ก ดงนนการกระตนใหนกศกษาเหนความสำคญโดยการจดตวและแจงให

นกศกษาทราบถงผลการสอบ ก.พ. ในการศกษาครงนจะชวยใหนกศกษาทมความตงใจวาจะสมครสอบ

วดความรความสามารถทวไปของ ก.พ. ในอนาคตเหนความสำคญในการเตรยมตวสอบมากยงขน

อยางไรกตามการพฒนาคณภาพบณฑตและการจดการเรยนการสอนจำเปนตองพฒนาทงระบบตงแต

นโยบายของมหาวทยาลยทควรกำหนดเปาหมายการผลตบณฑตใหชดเจนและหนกแนน เพอใหทก

หนวยงานทมสวนเกยวของมองไปในทศทางเดยวกน เหนปญหารวมกน และชวยกนแกปญหา รวมกน

ผลกดนใหเกดการปรบโครงสรางรายวชา วตถประสงครายวชาใหสอดรบกบความตองการของตลาดแรงงาน

ในทกภาคสวน ปรบปรงกระบวนการจดเรยนการสอนทเออใหผเรยนเกดการเรยนรอยางมประสทธภาพและ

เกดประสทธผลมากขน อนเปนการตดอาวธทางปญญา สรางโอกาสการมงานทำใหแกบณฑตอกทางหนง

References

Boontham, P. (2008). The Construction and Development of a Speed and Power Test of

General Cognitive Ability for Entry Level Thai Civil Servants. (Master’s thesis).

Thammasat University, Bangkok. (in Thai)

Office of the Higher Education Commission. (2015). The Test Report for Knowledge

Measurement of Graduate Students or Students who will Graduate in the

Upcoming Academic Year from Office of the Higher Education Commission,

Academic year 2014. (Copy). (in Thai)

17


Thai Post. (2015). Office of the Higher Education Commission Releases the New Curriculum

Criteria. Retrieved September 23, 2015, from http://www. kroobannok.com/

76407. (in Thai)

คณะผเขยน

ดร.ยธยา อยเยน




ดร.กชกร ชำนาญกตตชย

สำนกกจการพเศษ มหาวทยาลยสวนดสต



ดร.ณฏฐนช สรสจจานรกษ

กองประชาสมพนธ มหาวทยาลยสวนดสต



ดร.แวนแกว ลพงธรรม

คณะมนษยศาสตรและสงคมศาสตร มหาวทยาลยสวนดสต



ผชวยศาสตราจารย ดร.จระ จตสภา




ผชวยศาสตราจารย ดร.ศศพร ตายคำ

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยสวนดสต



18



ดร.เอกชย พมดวง




ดร.สรพล จระสวสด




ดร.พนธรกษ ผกพนธ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยสวนดสต

145/9 ถนนสโขทย แขวงดสต เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300


นายสทน มมแดง

สำนกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยสวนดสต



นางสาวกฤตกา ลลาพตะ

สถาบนภาษา ศลปะและวฒนธรรม มหาวทยาลยสวนดสต



นางสาวรววรรณ เอยนชาศร

สำนกสงเสรมวชาการและงานทะเบยน มหาวทยาลยสวนดสต



19

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 The Creation of Art Works to Enhance Morals and Ethics

การสรางสรรคผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม The Creation of Art Works to Enhance Morals and Ethics

พเชษฐ สนทรโชต*


Phichet Suntornchot* Faculty of Humanities and Social Sciences, Suan Dusit University

บทคดยอ

การวจยเรองนมวตถประสงค 1) เพอศกษารปแบบ เนอหาเรองราวและเทคนคกลวธของศลปะ

เพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม 2) เพอสรางสรรคผลงานศลปกรรมทมรปแบบ เนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรม

จรยธรรม และ 3) เพอเสนอแนวทางในการสรางสรรครปแบบผลงานศลปกรรมทสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

โดยเปนวจยเชงสรางสรรคศลปกรรม รปแบบวจยและพฒนา เทคนควจยผสมผสาน ผลการวจย พบวา

1) ผลการศกษารปแบบ เนอหาเรองราวและเทคนคของศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมจากกลม

ผทรงคณวฒฯและประชาชนทวไป พบวา โดยแนวทางการสรางสรรคควรสมพนธกบหลกธรรมคำสอน

ในศาสนา ภาพทมเนอหาในเชงบวก เนอหาทกอใหเกดสนทรยภาพและสะทอนความคดทดงาม 2) ผลการพฒนา

ภาพราง จำนวน 40 ภาพ แลวเสนอผทรงคณวฒคดเลอก จำนวน 20 ภาพ นำมาสรางเปนภาพ ขนาด

70 x 90 เซนตเมตร โดยมเนอหาเกยวกบขอทาน การทารณกงขงสตว การทำบญตกบาตร การอมบญ

ซงเปนเรองราวทสามารถพบเหนไดในชวตประจำวนของสงคมมนษย โดยใชรปแบบเหมอนจรง และตดทอน

การใชสแบบเอกรงคและจดวางจดเดนตรงกงกลางภาพ ผลการรบรองศลปกรรมของผทรงคณวฒทางศลปะ

พบวา ภาพรวมอยในระดบดมากถงดมากทสด แลวนำผลงานสรางสรรคไปใชทดสอบกบเยาวชน กลม

เปาหมาย จำนวน 39 คน 3) การประเมนผลการใช นกเรยนไดทำการประเมนจตรกรรมดวยแบบสอบถาม

ความคดเหน แบบมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ พบวา ภาพรวมอยในระดบดมากถงดมากทสดทกดาน

สวนแนวทางในการสรางสรรครปแบบงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม พบวา ควรใชรปแบบ

เหมอนจรงทมเนอหาเชงบวกสอดคลองกบหลกธรรม ดวยเทคนคกลวธ ควรเรยบงายไมซบซอน และเนอหา

ตองไมลอแหลมและเลอกใหเหมาะสมกบชวงวยของผชม

คำสำคญ: จตรกรรม จตรกรรมสรางสรรค ศลปกรรมสงเสรมคณธรรมจรยธรรม


20


The Creation of Art Works to Enhance Morals and Ethics

Abstract

The objectives of this research were to 1) study the pattern, theme, content and

technic of arts to enhance morality and ethic, 2) create art works which had contents

about enhanced morality and ethics and, 3) propose creating patterns of art works which

enhance morality and ethic. This research employed creative arts research with a research

and development methodology and mixed methods design. The findings were as follows:

1. For the pattern, theme, content and technic of arts to enhance morality and ethics

derived from experts and people, it was found that concept of creation could be related

to principles of religion. The paintings contained positive contents and lead to aesthetic

and reflective graceful thoughts. 2. Forty drawing sketches were approved by three

experts; twenty of the sketches were subsequently selected in order to create paintings

with 70 x 90 centimeter dimensions. The paintings’ content was concern with beggars,

confined animals, provisions of alms for monks, commercial surrogacy in daily human life

by realistic and retrenchment style, monochrome color and center emphasizing

arrangement. The art experts were satisfied in the overall very high and the highest levels.

Then creative art works were tested by thirty-nine target students. 3. Students evaluated

the paintings by a 5-level rating scale questionnaire for both contents at the very high and

the highest levels. The comments suggested that the focus should be on realistic paintings

which contained positive contents and were related to principles of religion. The paintings

should also be appropriate to the age of the viewers.

Keywords: Painting, Creative Painting, Art Enhances Morality and Ethics

บทนำ

ปจจบนปญหาทางสงคมเกดขนอยางตอเนองโดยเฉพาะคนในสงคมมความบกพรองหยอนยาน

ทางจรยธรรม พนฐานดานจตใจของมนษยมความสำคญตอการดำเนนชวตเปนพนฐานในการทจะทำให

สงคมอยรวมกนอยางมความสข พนฐานทกลาวถงนนกคอ คณธรรมจรยธรรมซงเปนพฤตกรรมหรอ

การปฏบตในสงทดงามทางกาย วาจา ใจ ซงถอเปนองคประกอบสำคญของความเปนมนษย

จากแผนการศกษาแหงชาต (พ.ศ. 2545-2559) ไดกลาวถง ประเดนปญหาวกฤตของสถานการณ

ปจจบนทนาเปนหวง ซงมงพฒนาความเจรญทางเศรษฐกจอยางรวดเรว รวมถงการพฒนาทางวตถใน

ดานตางๆ ทขาดความสมดล ซงทำใหบคคลและสงคมโดยรวมไมสามารถปรบตวตามไดทน กอใหเกด

21


ความไมสมดลระหวางการพฒนาทางวตถกบการพฒนาทางจตใจทตามไมทนกบกระแสโลกาภวตนและ

กระแสวฒนธรรมตางชาตซงกำลงกาวหนาอยางรวดเรวทงในดานเทคโนโลยและวทยาศาสตร โดยเฉพาะ

ขอมลขาวสารทเปนเครองมอสำคญตอการพฒนาประเทศ ซงถอเปนสงทกอใหเกดปญหาตอประเทศทยง

ขาดการเตรยมความพรอม และจะสรางใหเกดปญหาตอระบบสงคมโดยรวม สงผลกระทบในดานคณธรรม

จรยธรรมของประชาชนสวนใหญตามมา (Maphan, 2009)

จากสงทกลาวมานนเปนเหตปจจยหนงทสำคญทเราจะตองสรางสงคมใหเขมแขงในดานสตปญญา

ความร และการกระตนเตอนและพฒนาคนในสงคมไทยใหมคณธรรมจรยธรรมเกดขนเปนพนฐานในจตใจ

เพอใหสงคมไทยแขงแกรง คนในสงคมมคณธรรมจรยธรรมเพมขนและเปนพนฐานของการพฒนาประเทศ

ทยงยนตอไป

ศลปะเปนสงทมนษยสรางขนเพอความดความงามเปนผลมาจากสตปญญาของศลปนทแสดงถง

ความคดสรางสรรคและการแสดงออกเชงบวกทมผลตอบคคลและสงคม ดวยเหตนการสมผสกบงานศลปะ

จงนำไปสความรสกสะเทอนใจ ความเหนอกเหนใจผอน และเปนรากฐานของคณธรรมจรยธรรม อกทงยงชวย

ขดเกลาจตใจใหดงามขน ซงความสำคญของศลปะนนมใชจะงดงามแตเพยงภายนอกทเหน เชน งามดวย

รปราง รปทรง หรองามดวยสสนสวยงาม แตหากจะงามเพราะมอำนาจแรงกลาตอความรสกของผสรางทได

ถกกลนกรองออกมาเปนศลปกรรมทมคณคาถายทอดไปยงผชม ผอาน หรอผฟงใหรบรถงอารมณความรสก

ดงกลาวตามประสบการณของแตละคน ผลงานทางทศนศลปจงเปนสวนหนงทจะชวยกระตนเตอน

ปลกจตสำนกของผชมผลงานไดบางไมมากกนอย ดงท Soonphongsri (2012) ไดกลาววา ศลปะ คอ

ภาษาหนง ซงถอวางานทศนศลปใชภาพ วรรณกรรมและกวนพนธใชตวอกษร ดรยางคศลปใชเสยง เตนรำ

นาฏศลปเปนภาษากายใชทาทาง ซงทศนศลป วรรณกรรม ดนตร ลวนเปนการสอสารดวยสญลกษณ

เปนการสรางขนเพอเปนการสอถายทอดสำหรบจนตนาการและความคดเหนคนกลมหนงตอบคคลทวไป

ศลปะทมรปแบบ เนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมจงเปนอกทางหนงทจะชวยให

เยาวชนไดเขาใจคณธรรมจรยธรรมในมมมองทนาสนใจ และสงเสรมความเขาใจทแตกตางไปจากภาษาพด

และภาษาเขยน นอกจากนผลงานศลปะยงจะใหประสบการณเกยวกบความงามในดานสนทรยศาสตรตอ

ผชมผลงานไดซมซบความดงามเขาสจตใจไดอกทางหนง ดงท Tungjaroen (2009) ไดกลาววา การสราง

งานศลปกรรมยอมเกยวของในดานสนทรยะทเปนไปในดานดงาม ความไพเราะ ความจรง ความสขม

คมภรภาพ และความสงบสนต สอดคลองกบท Ponrungrot (2001) กลาววา ศลปะเปนสงเชอมโยงระหวาง

บคคล สงคม และวฒนธรรมเขาดวยกนเพอใชเปนเครองมอในการพฒนารางกาย สตปญญา และสงคมให

เกดความรก ความมนำใจ ความเอออาทร เปนสงทใชหลอเลยงเยยวยาและสรางคนใหเปนมนษยทดในสงคม

ในสวนของเทคนควธการของศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมจะมสวนชวยกระตนและ

ดงดดผชมใหมาสนใจในงานศลปกรรมโดยจะตองเลอกใชใหเหมาะสมกบชวงวย ซงจะชวยสรางความสมพนธ

ระหวางงานศลปกรรมกบผชมใหเกดการรบรและสรางความเขาใจดวยการเปนสอกลางในการขบเคลอน

22



ความคดทแตกตางดวยศลปะ ซงจะทำใหเกดมมมองใหมทอสระหลากหลาย สอดประสานไปกบ

การเปลยนแปลงของชวตและสภาพสงคมไดอยางมความสข

จากทกลาวมาขางตนผวจยจงมความสนใจทจะสรางสรรคผลงานศลปกรรมทมรปแบบ เนอหา

เรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรม ซงจะมสวนชวยทำใหผชมเกดความคดและตระหนกถงคณธรรม

จรยธรรมใหมขนในจตใจ โดยเฉพาะเยาวชนและนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตนซงถอวาเปนชวงวยทสำคญ

ตอการพฒนาทางสตปญญาและดานจตใจ อนจะเปนพนฐานทดใหกบสงคมตอไป


1. เพอศกษารปแบบ เนอหาเรองราว และเทคนคกลวธของศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

2. เพอสรางสรรคผลงานศลปกรรมทมรปแบบ เนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

3. เพอเสนอแนวทางในการสรางสรรครปแบบ เนอหาเรองราว และเทคนคกลวธของงานศลปกรรม

ทมลกษณะสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

กรอบแนวคด

ภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย

23


ระเบยบวธการวจย

การวจยการสรางสรรคผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม เปนวจยเชงสรางสรรค

ศลปกรรม ดวยระเบยบวธวจยและพฒนา (Research and Development) ดวยเทคนควจยผสมผสาน

(Mixed Method) ทศกษาทงขอมลเชงปรมาณและเชงคณภาพ โดยมรายละเอยด ดงน

ขนการวจย 1 (Research1: R1) มวตถประสงคเพอศกษารปแบบ เนอหาเรองราว และเทคนค

กลวธของศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมจากผเชยวชาญฯและประชาชนทวไปสำหรบการสรางสรรค

ในขนตอนนผวจยทำการศกษาขอมลจากการสมภาษณเชงลกมาวเคราะหเนอหาจากผลการสมภาษณและ

สงเคราะหเปนแนวทางการสรางงานในประเดนเนอหา เรองราว รปแบบ และเทคนค โดยกลมตวอยาง

กลมท 1 ไดแก ผเชยวชาญดานสงคมวทยา จำนวน 2 ทาน กลมท 2 ไดแก ศลปนทสรางสรรคผลงานในเชง

คณธรรมจรยธรรม จำนวน 4 ทาน ผเชยวชาญทางศลปะทมตำแหนงทางวชาการ จำนวน 4 ทาน และ

กลมท 3 ไดแก กลมประชาชนทวไปทเปนนสตนกศกษา จำนวน 5 ทาน เพอลงลกในรายละเอยดเกยวกบ

การสรางสรรคศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม เครองมอ ประกอบดวย แบบสมภาษณเพอรวบรวมขอมล

พนฐาน ดวยวธการสมภาษณเชงลก (Indepth Interview) มลกษณะเปนแบบสมภาษณแบบไมมโครงสราง

ดวยวธการสมภาษณแบบเจาะลกโดยทำการนดหมายอยางเปนทางการไวลวงหนา ดวยคำถามปลายเปด

จำนวน 10 คำถาม การตรวจสอบคณภาพเครองมอ โดยการหาคาความเทยงตรงเชงเนอหาโดยผทรงคณวฒ

จำนวน 5 ทาน ทมความเชยวชาญตางๆ ดงน ผทรงคณวฒดานสงคม ประสบการณ 5 ป จำนวน 1 ทาน

ผทรงคณวฒดานศลปศกษา ประสบการณ 5 ป จำนวน 2 ทาน ผทรงคณวฒดานศลปกรรม ประสบการณ

5 ป จำนวน 2 ทาน นำผลการประเมนมาคำนวณคาดชนความสอดคลองของขอคำถามกบวตถประสงค

โดยไดคาความสอดคลองแสดงเครองมอมคาความเทยงเชงเนอหา คาเฉลย ( χ ) และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน (S.D.) ซงเกณฑทใชไดตองมคาเฉลยมากกวา 3.5 ขนไป และสวนเบยงเบนมาตรฐาน นอยกวา 1.00

หากไมไดคาดงกลาวตองปรบปรงแกไขกอนนำไปใช ผวจยทำการสมภาษณผใหขอมล โดยทำการนดหมาย

ดวยตนเอง มการบนทกเทป และวเคราะหขอมล การสมภาษณเชงลก ใชวธการวเคราะหเนอหา (Content

Analysis) จากนนนำขอมลมาสงเคราะหเพอกำหนดเปนเกณฑทนำมาสรางสรรคงานจตรกรรมได ดงน

1) รปแบบสามารถแสดงออกได 2 ลกษณะ คอ รปแบบเหมอนจรง และรปแบบกงเหมอนจรง 2) เนอหา

เรองราวแสดงออกไดทงในดานบวกและในดานลบ 3) เทคนคกลวธ สามารถสรางสรรคไดอยางกวางขวาง

และอสระโดยไมมขอกำหนดตายตว แตตองไมลอแหลมเกนไปโดยเลอกใหเหมาะสมกบชวงวยของผชม

ขนการพฒนา 1 (Develop1: D1) ทำการสรางสรรคผลงานจตรกรรมทมรปแบบเหมอนจรงและ

กงเหมอนจรงโดยแสดงเนอหาทงดานบวกและดานลบดวยเทคนคสอะครลค จำนวน 20 ภาพ ผวจยสราง

ภาพจตรกรรมขนาด กวาง 70 x 90 เซนตเมตร โดยเรมตงแตการออกแบบภาพรางซงผวจยไดรางภาพดวย

ตนเอง โดยทำภาพราง จำนวน 40 ภาพ ขนาดกวาง 27 เซนตเมตร ยาว 37 เซนตเมตร และใหผเชยวชาญ

จำนวน 3 ทาน ตรวจสอบเสนอแนะ จากนนนำภาพรางทง 40 ภาพ มาปรบแกไข โดยผเชยวชาญทม

คณสมบต คอ เปนผมประสบการณทางการสรางสรรคผลงานศลปะมาไมนอยกวา 10 ป มผลงานศลปะเปน

24



ทยอมรบทงในประเทศและตางประเทศ สวนการคดเลอกภาพรางในรอบท 2 โดยคดเลอกภาพมา จำนวน

20 ภาพ โดยมความคดเหน 2 ใน 3 ในการเลอกภาพตงแต 2 คนขนไปตอ 1 ภาพ และผวจยไดนำ

ภาพรางทง 20 ภาพ ทคดเลอกแลวนำมาสรางเปนภาพจตรกรรมขนาดกวาง 70 x 90 เซนตเมตร ดวย

เทคนคสอะครลคบนผาใบ

การรบรองผลงาน ประกอบดวย ผทรงคณวฒทางดานศลปะ จำนวน 9 ทาน โดยมคณสมบต ดงน

มประสบการณเปนอาจารยผสอนทางดานศลปะมาไมนอยกวา 10 ป มความรและเชยวชาญในดานงาน

ออกแบบนเทศศลป งานประยกตศลป และงานวจตรศลป มผลงานเปนทยอมรบทงในประเทศและ

ตางประเทศ หรอมตำแหนงทางวชาการตงแตระดบผชวยศาสตราจารยขนไป ดวยวธการสนทนากลมและ

ประเมนคาผลงาน เครองมอ ไดแก ประเดนคำถามการสนทนากลมเพอรบรองผลงาน เปนคำถามปลายเปด

จำนวน 5 ขอ แบบรบรองงานเชงปรมาณเปนเอกสารเพอการประเมนผลงาน ประกอบดวย การประเมน

คณภาพงานจตรกรรม จำนวน 20 ชน เปนมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ และชองคำถามปลายเปดเพอ

เสนอแนะ จำนวน 3 ขอ และตรวจสอบคณภาพเครองมอโดยการหาคาความเทยงตรงเชงเนอหาจาก

ผทรงคณวฒ จำนวน 5 ทาน และนำผลการสนทนากลมมาวเคราะหขอมลเพอรบรองงาน

การวเคราะหเนอหา และแบบรบรองงานเชงปรมาณ

ขนการวจย 2 (Research2: R2) ทดลองนำผลงานสรางสรรคไปใชกบเยาวชนกลมเปาหมาย โดย

ผวจยใชวธการจดนำเสนอผลงานในโรงเรยนใหกบเดกระดบมธยมศกษาชนปท 3 แลวใหนกเรยนกลม

เปาหมายแสดงความคดเหน จากนนนำขอมลทไดมาวเคราะหลำดบตอไป กลมเปาหมาย ไดแก นกเรยน

ชนมธยมศกษาชนปท 3 โรงเรยนเตรยมอดมศกษาพฒนาการฉะเชงเทรา ปการศกษา 2558 ภาคเรยนท 1

จำนวน 39 คน วธการวจยเชงสำรวจดวยเครองมอเชงปรมาณ ไดแก แบบสอบถามความคดเหนสำหรบ

นกเรยนชนมธยมศกษาปท 3 เปนแบบสอบถามเพอประเมนผลงาน ประกอบดวย ตอนท 1 ขอมลทวไปของ

ผตอบ เปนคำถามปลายเปดและเลอกตอบ ตอนท 2 การประเมนคณภาพงานจตรกรรม จำนวน 20 ชน

เปนมาตราสวนประเมนคา 5 ระดบ และคำถามปลายเปดเพอเสนอแนะ จำนวน 3 ขอ ทผานการตรวจสอบ

คณภาพเครองมอดวยการหาคาความตรงเชงเนอหาโดยผทรงคณวฒ จำนวน 5 ทาน เมอไดคาประสทธภาพ

เปนทพอใจจงนำไปเกบรวบรวมขอมล ผวจยทำการเลอกโรงเรยนและกลมเปาหมาย นำภาพจดเปนนทรรศการ

เพอใหนกเรยนมาชมและทำการประเมนดวยแบบสอบถามความคดเหนสำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาปท 3

แลววเคราะหขอมลเชงปรมาณและการวเคราะหเนอหา

ขนการพฒนา 2 (Develop2: D2) การประเมนผลการใชและเสนอแนวทางในการสรางสรรค

รปแบบผลงานฯ มวตถประสงคเพอการประเมนผลการใชและเสนอแนวทางในการสรางสรรครปแบบ

ผลงานฯ หลงการสรางผลงานจตรกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมแลว นำไปทดลองใชโดยใหนกเรยน

ชนมธยมศกษาปท 3 ชมรปแบบนทรรศการและแสดงความคดเหนทมตอภาพนน และนำมาวเคราะหและ

สงเคราะหแนวทางการสรางสรรคศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

25


ผลการวจย

1. ผลการวจยจากขนการวจย 1 (Research1: R1) ศกษารปแบบ เนอหาเรองราว และเทคนค

กลวธของศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม ศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมสำหรบเยาวชนและ

นกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ควรมการนำเสนอดวยรปแบบทเขาใจไดงาย ไมซบซอน มเนอหาเรองราวใน

ภาพไดทงในดานบวกและดานลบ โดยภาพทมเนอหาในเชงบวกจะเหมาะกบเยาวชนและเดกเลกชวย

กระตนใหเกดการคดและการกระทำไปในทางทดงาม ทงนหากเปนเนอหาดานดใหนำเสนอเพอเปนตวอยาง

เพอทผชมดแลวจะชวยสงเสรมความคดและตอยอดจนตนาการใหเกดขนและกาวหนาตอไปยงอนาคตได

แตถาเปนเนอหาดานลบใหนำเสนอเนอหาทเปนผลกระทบเพอเปนเครองเตอนสตทางใจใหเกดการปองกน

หลกหน ซงจะชวยสะทอนสงคมทำใหคนดไดตระหนกและกอใหเกดความคดและการใชจนตนาการมากขน

รปแบบของศลปกรรมทงายตอการรบรของเดกและเยาวชน ควรแสดงออกมาได 2 ลกษณะ

คอ 1) รปแบบเหมอนจรง และ 2) รปแบบกงเหมอนจรง ซงทงสองรปแบบจะงายตอการรบรสำหรบเยาวชน

และนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนมากกวารปแบบนามธรรม ซงเปนรปแบบทางศลปะทแสดงอารมณ

ความรสกของผสราง อยางไรกตามศลปะในรปแบบนามธรรมบางครงกเหมาะกบเดกบางคน ซงสงสำคญ คอ

รปแบบทางศลปะตองสมพนธไปกบความคด โดยเนนเนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมแลว

รปแบบจะนอมนำไปสการมทศนคตทดงาม ในอกทางหนงศลปกรรมกไมควรจำกดดวยรปแบบใน

การสรางสรรคหรอจำกดการรบชม ฉะนนควรมการนำเสนอความหลากหลาย แตควรจำกดกรอบใน

รปแบบทางศลปะทไมลอแหลมเกนไป

2. ขนตอนการพฒนา 1 (Develop1: D1) สรางสรรคผลงานศลปกรรมทมรปแบบและเนอหา

สงเสรมคณธรรมจรยธรรม โดยการสรางและรบรองผลงานสรางสรรค

การสรางสรรคงานศลปกรรมในดานรปแบบและเนอหา ผวจยนำขอมลจากการสมภาษณมา

วเคราะหและสงเคราะหโดยไดสรปแนวทางเปนเกณฑการสรางสรรคงานจตรกรรม ดงน 1) รปแบบสามารถ

แสดงออกได 2 ลกษณะคอ รปแบบเหมอนจรง และรปแบบกงเหมอนจรง 2) เนอหาเรองราวสามารถ

แสดงออกไดทงในดานบวกและดานลบ 3) เทคนคกลวธ สามารถสรางสรรคไดอยางกวางขวาง และอสระ

โดยไมมขอกำหนดตายตว แตตองไมลอแหลมเกนไปโดยเลอกใหเหมาะสมกบชวงวยของผชม โดย

การสรางและรบรองผลงานผานกระบวนการสรางภาพราง จำนวน 40 ภาพ ดวยเทคนคเครยองและ

สชอลคโดยใหผทรงคณวฒ จำนวน 3 ทาน ตรวจสอบเสนอแนะ จากนนนำภาพรางทง 40 ภาพ มาปรบ

แกไข เสนอผทรงคณวฒตรวจสอบและคดเลอกภาพรางในรอบท 2 โดยคดเลอกภาพมา จำนวน 20 ภาพ

โดยมความคดเหน 2 ใน 3 ในการเลอกภาพตงแต 2 คนขนไป ตอ 1 ภาพ โดยผวจยไดนำภาพรางทง

20 ภาพทคดเลอกแลวมาสรางเปนภาพจตรกรรมขนาด กวาง 70 เซนตเมตร ยาว 90 เซนตเมตร ดวย

เทคนคสอะครลคบนผาใบ โดยแสดงตวอยางภาพราง ดงน (ภาพท 2)

26



ภาพท 2 ตวอยางภาพรางทผานการคดเลอกจากผทรงคณวฒ

27


ผลการรบรองศลปกรรมทมรปแบบ เนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมโดยผรบรองได

ใหความเหนวา ผลงานสามารถสอใหเหนถงเนอหาเรองราวในเชงคณธรรมจรยธรรมไดทงในทางตรงและ

ทางออม รปแบบของผลงานสอและสะทอนใหเหนสภาพปญหาคณธรรมจรยธรรมทเกดขนจรงในสงคม

ปจจบน ซงผลงานสามารถจดกลมตามเนอหาเรองราวทนำเสนอได 2 กลมใหญ คอ 1) กลมเนอหา

ทางศาสนา เปนสงทมนษยตองใหความเคารพบชาเปนเสมอนสงทฝงแนนในสวนลกของจตใจ ตลอดทกชวง

เวลาของการดำรงชวต 2) กลมเนอหาทางสงคม ดงตารางท 1

ตารางท 1 ผลประเมนการรบรองผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม ดานเนอหาทสงเสรม

คณธรรมและจรยธรรม โดยผทรงคณวฒ

ภาพท ดานเนอหาทสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม

คาเฉลย ( ) สวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) แปลวา ลำดบ

1. ภาพรอคอยผใจบญ 1 4.89 0.33 ดมากทสด 1

2. ภาพรอคอยผใจบญ 2 4.89 0.33 ดมากทสด 1

3. ภาพสามชวต 4.89 0.33 ดมากทสด 1

χ

จากตารางท 1 โดยภาพรวมจากการศกษา พบวา ภาพรอคอยผใจบญ 1 ภาพรอคอยผใจบญ 2

และภาพสามชวต ผทรงคณวฒไดทำการประเมนในภาพรวมอยระดบดมากทสด ดงภาพท 3

ภาพท 3 ภาพผลงานจตรกรรมในดานเนอหาเรองราว

28



ดานองคประกอบศลปของผลงานศลปกรรม โดยรปทรงทมความชดเจนจะเขาถงกลมเปาหมาย

ไดงายกวาโดยเฉพาะกบเดกหรอเยาวชน รปแบบและเนอหาเรองราวของศลปะเพอสงเสรมคณธรรม

จรยธรรมควรงายตอการรบรเขาใจของเดกในวยน การพฒนารปแบบของศลปะภายในภาพทคอยๆ สงเสรม

และชดเจน ตามลำดบ จากภาพเหมอนจรงมาสภาพทตดทอน ดงตารางท 2

ตารางท 2 ผลประเมนรบรองผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม ดานองคประกอบศลป

โดยผทรงคณวฒ

ภาพท ดานองคประกอบศลป


1. ภาพอมบญ 1 4.89 0.33 ดมากทสด 1

2. ภาพเหนอยลา 4.89 0.33 ดมากทสด 1

χ

จากตารางท 2 โดยภาพรวมจากผลการศกษา พบวา ผทรงคณวฒไดทำการประเมน จตรกรรม

ในภาพรวมอยระดบดมากทสดโดยมคาเฉลยสงสด คอ ลำดบท 1 ภาพอมบญ 1 และภาพเหนอยลา ดงภาพท 4

ภาพท 4 ภาพผลงานจตรกรรมในดานองคประกอบศลป

29


จดเดนและจดดอยของผลงานศลปกรรมชดน โดยภาพรวม พบวา การใชโครงสทม

ความกลมกลน มลกษณะเฉพาะตวของผสรางสรรค ผลงานทสรางสรรคมองไดหลายมม มการใชสญลกษณ

ทเปนบารโคตมาบอกเลาเรองราวทำใหผชมไดคดตาม มการลำดบรปแบบของผลงานจากแบบเหมอนจรง

มาสการตดทอน ทำใหกระตนการรบรของผชมยงขน ดานจดดอย ผลงานจรงควรแสดงความสดใสของสบาง

โดยการใชสแสดงอารมณหดหหรอแบบคมโทน ควรจะเปนชนหลงๆ ซงการใชสคมโทนจะชวยสงใหเกด

อารมณดานบวกและดานลบได แตในขณะเดยวกนจะทำใหการมองภาพเกดสองความรสกได

3. ขนตอนการวจย 2 (Research2: R2) นำผลงานสรางสรรคไปใชกบเยาวชนกลมเปาหมาย

ผวจยไดนำผลงานทง 20 ชนไปทดสอบกบนกเรยนชนมธยมศกษาชนปท 3 ทโรงเรยนเตรยม

อดมศกษาพฒนาการฉะเชงเทรา ปการศกษา 2558 ภาคเรยนท 1 จำนวน 39 คน โดยภาพรวม พบวา ดาน

เนอหาทสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม นกเรยนไดทำการประเมนจตรกรรมในระดบดมากถงดมากทสด

โดยมคาเฉลยสงสดหาลำดบ ดงตารางท 3

ตารางท 3 ผลประเมนการสอบถามความคดเหนของนกเรยนชนมธยมศกษาชนปท 3 ดานเนอหา

ทสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม

ภาพท ดานเนอหาทสงเสรมคณธรรมและจรยธรรม


1. ภาพแบงปน 4.79 0.41 ดมากทสด 1

2. ภาพใสบาตร (ทาน) 4.67 0.58 ดมากทสด 2

3. ภาพสงบ 4.56 0.60 ดมากทสด 3

4. ภาพแมลก 4.46 0.51 ดมาก 4

5. ภาพอดอด 4.46 0.68 ดมาก 5

χ

จากตารางท 3 พบวา ลำดบท 1 ภาพแบงปน (χ = 4.79, S.D. = 0.41) ลำดบท 2 ภาพ

ใสบาตร (ทาน) (χ = 4.67, S.D. = 0.58) ลำดบท 3 ภาพสงบ (χ = 4.56, S.D. = 0.60) ลำดบท 4

ภาพแมลก (χ = 4.46, S.D. = 0.51) และลำดบท 5 ภาพอดอด (χ = 4.46, S.D. = 0.68) ตามลำดบ

ดงตวอยางภาพท 5

30



ภาพท 5 ภาพผลงานจตรกรรมทนำไปใชทดสอบในดานเนอหาทสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

ดานองคประกอบศลป พบวา นกเรยนไดทำการประเมนจตรกรรมในระดบดมากถงดมากทสด

โดยมคาเฉลยสงสดหาลำดบ ดงน ลำดบท 1 ภาพแบงปน (χ = 4.72, S.D. = 0.51) ลำดบท 2 ภาพแมลก

(χ = 4.51, S.D. = 0.56) ลำดบท 3 ภาพบนสะพานลอย 2 (χ = 4.49, S.D. = 0.60) ลำดบท 4 ภาพบน

สะพาน 1 (χ = 4.49, S.D. = 0.68) ลำดบท 5 ภาพรอคอยผใจบญ 2 (χ = 4.46, S.D. = 0.60) ตามลำดบ

31


ตารางท 4 ผลประเมนการจดลำดบผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมและจรยธรรมทนกเรยน

ชอบมากทสด

ลำดบ ภาพ ความถ รอยละ

1 ภาพแบงปน 29 14.87

2 ภาพอดอด 23 11.79

3 ภาพบนสะพานลอย 2 18 9.23

4 ภาพหวนม 17 8.72

5 ภาพใสบาตร (ทาน) 16 8.21

5 ภาพนมแม 16 8.21

จากตารางท 4 พบวา ผลงานจตรกรรมทนกเรยนเลอกมากทสดหาลำดบ ดงน ลำดบท 1

ภาพแบงปน (รอยละ 14.87) ลำดบท 2 ภาพอดอด (รอยละ 11.79) ลำดบท 3 ภาพบนสะพานลอย 2

(รอยละ 9.23) ลำดบท 4 ภาพหวนม (รอยละ 8.72) และลำดบท 5 ภาพใสบาตร (ทาน) และภาพนมแม

(รอยละ 8.21) ดงตวอยางภาพท 6

ภาพท 6 ภาพผลงานจตรกรรมทนกเรยนเลอกมากทสดหาลำดบ

32



4. ขนการพฒนา 2 (Develop2: D2) การประเมนผลการใชและเสนอแนวทางในการสรางสรรค

ผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

โดยภาพรวม พบวา รปแบบเหมอนจรงจะสนบสนนใหเกดแรงกระตนตอการรบรตอผชม

จากการนำผลงานไปทดสอบ พบวา นกเรยนไดประเมนภาพในดานเนอหาเรองราวโดยมคาเฉลยสงสด

5 ลำดบ จะเปนรปแบบเหมอนจรงทง 5 ภาพ คอ ภาพแบงปน ภาพใสบาตร ภาพสงบ ภาพอดอด และ

ภาพแมลก สวนการแสดงออกทางเนอหาในภาพสามารถนำเสนอไดทงสองดาน คอ ดานบวก และดานลบ

โดยพบวา ภาพอดอดและภาพแมลกเปนภาพทมเนอหาในเชงลบ ขณะทภาพแบงปน ภาพใสบาตร (ทาน)

ภาพสงบ จะเปนภาพในเชงบวก ดงนนควรมการนำเสนอใหไดทงสองดาน สำหรบแนวทางในการพฒนา

ผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม พบวา ภาพแบงปนเปนรปแบบเหมอนจรงและมเนอหาใน

เชงบวกเปนภาพทนกเรยนเลอกมากทสดเปนลำดบท 1 ทงในดานเนอหาเรองราว และดานองคประกอบ

โดยนกเรยนใหเหตผลของความมคณธรรม คอ 1) การแบงปนการใหกบมนษยและสตวโลก 2) แสดงถง

ความมนำใจ 3) การชวยเหลอสตวโลกและคนทตกยากลำบาก 4) ตอบโจทยคานยม 12 ประการของ คสช.


1. รปแบบ เนอหาเรองราว และเทคนคกลวธของศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

ศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมสำหรบเยาวชนและนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ควรม

การนำเสนอดวยรปแบบทเขาใจไดงาย ไมซบซอน ซงจะชวยพฒนาความรสกและพฤตกรรมของมนษยได

และกอใหเกดสนทรยภาพกบมวลมนษย เผยใหเหนถงคณคาของความดงามทแสดงออกมาทางจตวญญาณ

ของผสรางสผลงาน ซงตองใชสตปญญาและประสบการณของตนตอการสรางงาน ดวยมจดมงหมายเพอ

สรางงานศลปะทจะกอใหเกดคณคาทางศลปะอยางสมบรณในตวเอง ดงท Supanimit (2006) ไดกลาวถง

ศลปะไววา ศลปะไมมประโยชนกบใครดานกายภาพแตศลปะในงานเชงวจตรศลปมประโยชนทางดานจตใจ

และทางดานพทธปญญา ดงนนศลปะจงชวยสรางจตสำนกดานความดงามขนในจตใจของผชม ชวยกระตน

เตอนใหเกดการคดถงความดงาม ในอกทางหนงศลปะยงชวยพฒนาบคลกภาพทเดกจะไดใชความรและ

ประสบการณทเกดเปนความเคยชนในการปฏบตงานมาพฒนาตนเองทงในทางตรงและทางออม ซงเปน

กระบวนการทตอเนองนำไปสการใชชวตทดตอไป ดงท Tungjaroen (2005) ไดกลาววา กจกรรมทางศลปะ

ไดรบการมองไปในเชงกจกรรมบำบด โดยจะแสดงออกมาจากประสบการณและไมถกบงคบจากผใดซงจะ

ทำใหเกดความสมพนธระหวางสตปญญา อารมณความรสก และกระบวนการสรางสรรคศลปะทสามารถ

ทำใหเดกเกดสมฤทธผลในการบรณาการ และพฒนาบคลกภาพของตน ฉะนนงานศลปะจงเปนสอสำคญ

อยางหนงอนจะเปนพนฐานของการนำมาใชเปนเครองมอทสรางบทบาทในการปลกฝงและพฒนาคน โดย

เฉพาะวชาการทางศลปะถอเปนเรองจำเปนสำหรบวงการศกษาทกระดบชน โดยเฉพาะตงแตระดบประถม

ศกษาจนถงมธยมศกษานนควรใหความสำคญเปนพเศษ

33


ศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมสำหรบนกเรยนชนมธยมศกษาตอนตน ควรนำเสนอ

เนอหาเรองราวในภาพไดทงในดานบวกและดานลบ การนำเสนอเนอหาเชงบวกทเขาถงกลมผชมไดงาย ดวย

การแสดงออกทางดานเนอหาทเกยวของกบคณธรรมจรยธรรมโดยตรง ทำใหผชมเกดความรสกนกคดถง

คณคาเชงคณธรรมจรยธรรมขน เปนการกระตนเตอนใหระลกนกถงสงดงาม ทงนการแสดงออกถงเนอหา

ดงกลาว ศลปนจะตองมความเขาใจและมจตใจทดงาม คอ มคณธรรมจรยธรรมเปนพนฐานในใจอยแลว ซง

เมอสรางสรรคผลงานขน ผลงานนนกจะสงผลโดยตรงตอผชมใหเกดความซาบซงและเกดปญญาขน

ดงทฤษฎพฒนาการทางสตปญญาของเพยเจททเชอวา มนษยทงหลายมความพรอมทจะเรยนรและ

มปฏสมพนธกบสงแวดลอมผานการกระทำ โดยมสงทตดตวมาตงแตกำเนด คอ การปรบตวใหเขากบสงแวดลอม

อยางสมดลโดยผานกระบวนการ 2 อยาง คอ 1) การซมซาบหรอการดดซม ซงเปนการรวบรวมประสบการณใหม

เขาอยในโครงสรางทางสตปญญา ผานการตความหรอการรบขอมลจากสงแวดลอม และ 2) การปรบ

โครงสรางทางปญญา โดยการใชเชาวปญญาของตนปรบใหเขากบสงแวดลอมใหมทเปนประสบการณตางๆ

ทเกดขน ซงเปนความสามารถทางปญญา (Suthasinobol, 2012) ดงนนลกษณะสำคญของผลงานศลปะ

ทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมจงเนนไปทเนอหาเรองราวเปนสำคญ ทงนหากเปนเนอหาดานดใหนำเสนอ

เพอเปนตวอยางเพอทผชมดแลวจะชวยสงเสรมความคดและตอยอดจนตนาการใหเกดขนและกาวหนาตอไปยง

อนาคตได แตถาเปนเนอหาดานรายใหนำเสนอเนอหาทเปนผลกระทบเพอเปนเครองเตอนสต ซงการตกเตอน

เรองรายอาจใชวธการเดยวกบละคร คอ 1) แนวสขนาฏกรรมดวยการลอเลยน 2) แนวโศกนาฏกรรมดวย

การใหเหนถงความสญเสยความตายอนเกดจากการกระทำของมนษย เปนตน โดยเฉพาะเนอหาทางศลปะท

เกยวกบศาสนา หลกธรรมคำสอนในพระพทธศาสนา ดงท Wongdhamma (2011) ไดกลาววา ศลปะท

เกยวกบศาสนามกจะเรมมาจากแรงศรทธาและความบนดาลใจ จนเกดการสรางผลงานทางศลปะตางๆ ขน

เชน ประตมากรรม สถาปตยกรรม การสรางโบสถ วหาร เปนตน สงเหลาน คอ รองรอยของแรงศรทธาทม

ตอศาสนามาอยางตอเนอง ซงผลงานนนจะชวยทำใหมนษยเกดศรทธาตอศาสนาในเรองของความดงาม

รปแบบของศลปกรรมทงายตอการรบรของเดกและเยาวชน ควรแสดงออกมาในรปแบบ

เหมอนจรง และกงเหมอนจรงมากกวาแบบนามธรรม เพราะผชมจะเกดความเขาใจไดงายกวา โดยนำเสนอ

แบบโดยตรง ไมซบซอน รบรเขาใจไดทนท เพอใหผชมเกดความคดและซาบซง ตระหนกรในเรองของ

คณธรรมจรยธรรมดวยตนเอง คณคาทางสนทรยภาพทเกดจากการลอกเลยนแบบธรรมชาตใหเหมอนจรง

จะถอเอาความงามอนเกดมาจากประสบการณทางการรบรดวยการเหน ผานการพรรณนาคณคาใหเหนถง

ความถกตองตามเปนจรงของธรรมชาตทกประการ

สำหรบรปแบบกงเหมอนจรง (Semi Abstract) รปแบบนมลกษณะการถายทอดทเลอกเฟน

เอาสวนทเปนสาระสำคญมาแสดงออกจากรปแบบทเหมอนจรงนำมาสกดตดทอน เอารปทรงทเปนประโยชน

มานำเสนอ โดยไมยดถอกฎเกณฑ หรอความถกตองตามความเปนจรงจากสงนนๆ ซงทงสองรปแบบจะงาย

ตอการรบรสำหรบเยาวชนและนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนมากกวารปแบบนามธรรม ซงเปนรปแบบ

34



ทางศลปะทแสดงอารมณ ความรสกของผสราง อยางไรกตามศลปะในรปแบบนามธรรมบางครงกเหมาะกบ

เดกบางคน ซงสงสำคญ คอ รปแบบทางศลปะตองสมพนธไปกบความคด โดยเนนเนอหาเรองราวทสงเสรม

คณธรรมจรยธรรม แลวรปแบบจะนอมนำไปสการมทศนคตทดงาม ในอกทางหนงศลปกรรมกไมควรจำกด

ดวยรปแบบในการสรางสรรคหรอจำกดการรบชม ฉะนนควรมการนำเสนอความหลากหลาย แตควรจำกด

กรอบในรปแบบทางศลปะทไมลอแหลมเกนไป สอดคลองกบการศกษาของ Saijai, Suntornchot &

Dheppimol (2012) ไดศกษารปลกษณศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมของไทยในทศวรรษหนา

ผลการวจย พบวา รปแบบของผลงานศลปะเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม รปแบบทางศลปะเปนเรองของ

การแสดงออกของศลปนทแตกตางกน แตควรคำนงถงกลมผชมผลงานเพอทจะสรางงานใหเหมาะสมและ

สอดคลองกบกลมเปาหมาย ซงรปแบบทางศลปะมความเปนไปไดทงรปแบบเหมอนจรง รปแบบกงเหมอนจรง

และรปแบบนามธรรม ทงนไมวาศลปนจะสรางสรรครปแบบใดควรเนนไปทรปแบบทสงเสรมการสอสาร

เปนสำคญ โดยมเนอหาเรองราวทเขาใจไดอยางตรงไปตรงมามากกวาการแสดงรปแบบทางเนอหาทเนน

การแสดงออกของตวผสราง หรอแสดงลกษณะเฉพาะตนมากเกนไป ซงจะมผลในเรองราวการสอสารหรอ

การรบรระหวางผลงานกบผชม เนองมาจากประสบการณทางการรบรคณคาความงามทมความแตกตางกน

สวนการแสดงออกในดานการใชสอทางศลปะควรมความหลากหลายไมเฉพาะเจาะจงกบแบบใดแบบหนง

และสามารถใชวสดไดทกประเภท ทกเทคนค วธการ และกลวธสรางสรรคผลงานศลปะเพอสงเสรมคณธรรม

จรยธรรมเปนไปตามความคด ความถนด และความตองการของผสราง ซงไมจำกดในแบบใดแบบหนง

เปนวธการทอสระเหมาะกบความรพนฐานประสบการณของตนเปนสำคญ สอดคลองกบ Singhayabut

(2003) ไดกลาววา กลวธทางศลปะมสวนประกอบสำคญอย 3 สวน คอ 1) วสด 2) อปกรณ และ 3) วธการใน

การสรางสรรค กลวธในทางศลปะจะเปนสวนสำคญทจะสรางผลงานใหปรากฏออกมาเปนไปตามแนวทางของ

ผสรางสรรคได และมลกษณะเดนเฉพาะตวอนเกดจากการคนควาหรอแสวงหารปแบบเฉพาะทเหมาะสมกบ

เนอหาสาระทปฏบต สำหรบในดานของเทคนคอนเกดจากวสดในการสรางสรรคผลงานจะมความหลากหลาย

มากนอยเพยงใดกขนอยกบการทดลอง และหาแนวทางการสรางผลงานใหเกดความกาวหนาในดานเทคนค

วธการของผสรางสรรคตามความชอบและความถนดของแตละคน

2. การสรางสรรคผลงานศลปกรรมทมรปแบบเนอหาสงเสรมคณธรรมจรยธรรม โดยการสราง

และรบรองผลงานโดยผทรงคณวฒ

ผลการรบรองศลปกรรมทมรปแบบเนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรมโดยผรบรองได

ใหความเหนวา ผลงานสามารถสอใหเหนถงเนอหาเรองราวในเชงคณธรรมจรยธรรมไดทงในทางตรงและ

ทางออม รปแบบของผลงานสอและสะทอนใหเหนสภาพปญหาคณธรรมจรยธรรมทเกดขนจรงในสงคม

ปจจบน ซงไดสะทอนเรองราวระหวางมนษยกบธรรมชาต รวมถงสงแวดลอมตางๆ ในสงคม ดวยการเปน

สอกลางในการขบเคลอนความคดทแตกตางดวยศลปะ ซงจะทำใหเกดมมมองใหมทอสระหลากหลาย

สอดประสานไปกบการเปลยนแปลงของชวตและสภาพสงคมไดอยางมความสข สอดคลองกบผลการศกษาท

พบวา การใชศลปะมาชวยพฒนาและสงเสรมคณธรรมจรยธรรมใหกบเดกและเยาวชนนบวาเปนความสำคญมาก

35


สำหรบผปกครองและประชาชนสวนใหญมความเหนวาการเรยนศลปะดจะไมเกดประโยชนอะไร จงหน

ไปใหความสำคญกบวชาวทยาศาสตร คณตศาสตร ฯลฯ เพราะสามารถนำความรมาประกอบอาชพไดอยาง

หลากหลายโดยมตลาดแรงงานซงขยายตวรองรบอยเปนจำนวนมาก

การนำเสนอรปแบบทางศลปะทเหมอนจรงแลวพฒนาไปสรปแบบทคลคลายดวยการบดพลว

รปทรงใหเปลยนสภาพไปจากเดมผสมผสานกบความคดของตนแลวสรางสรรคสงทอยในใจนนออกมาเปน

ผลงานศลปะทมความคมคาย มชนเชง และสรางบคลกภาพของตนเองขนโดยไมลอกเลยนแบบใคร ซงตรงน

ทำใหผลงานศลปะทสรางสรรคขนมความหางไกลความเหมอนจรงของธรรมชาต กลายเปนสงใหมทม

ความพเศษมากขน และสนองตอบทางอารมณ ความรสกของผชมไดอยางมหศจรรย สอดคลองกบ Wasi (2007)

ไดกลาววา ศลปนทเขาถงความงาม จตจะมความสงบ สามารถสมผสความงามไดอยางลกซง แลวถายทอด

ความงามนนใหผคนไดรบรอยางลกเขาไปในหวใจ ผลงานศลปะทสรางสรรคขนจะนำพาผคนเขาไปสมผส

ความจรงและความด เพราะนคอหนาทของศลปนและศลปะโดยแท

การแสดงออกดวยการใชรปทรงของคนและสตวเปนสอสะทอนเรองราวโดยนำเสนอเรองราว

ทเกดขนจรงในสงคมมาแสดงออก ซงผลงานสามารถจดกลมตามเนอหาเรองราวทนำเสนอได 2 กลมใหญ

คอ 1) กลมเนอหาทางศาสนา ซงเปนสงทมนษยตองใหความเคารพบชาเปนเสมอนสงทฝงแนนในสวนลก

ของจตใจ ตลอดทกชวงเวลาของการดำรงชวต 2) กลมเนอหาทางสงคม ซงเนอหาเรองราวทงสองกลม

สามารถสอใหเหนเรองคณธรรมจรยธรรมในสงคมไดเปนอยางด ดานเนอหาเรองราวทสงเสรมคณธรรมจรยธรรม

โดยภาพรวมจากการศกษา พบวา ภาพรอคอยผใจบญ 1 ภาพรอคอยผใจบญ 2 และภาพสามชวต ผทรงคณวฒ

ไดทำการประเมนอยในระดบดมากถงดมากทสด ซงผลงานทง 3 ภาพ จดอยในกลมภาพทมเนอหาทางสงคม

โดยมเนอหาเรองราวทแสดงออกในเชงลบและเปนการสะทอนสงคม ซงแสดงใหเหนวา การถายทอดเนอหา

เรองราวของศลปะในเชงคณธรรมจรยธรรมควรมการนำเสนอในแงมมเชงลบไปพรอมกนกบเนอหาในเชงบวก

เพอเปนการกระตนใหผชมไดคด สะกดใจผชม เพราะเนอหาในเชงลบนนจะทำใหผชมเกดการสนสะเทอน

ทางอารมณไดในระดบหนง ซงจะทำใหผชมเกดความตระหนกถงผลกระทบดงกลาวได

ดานองคประกอบศลปของผลงานศลปกรรมโดยรปทรงทมความชดเจนจะเขาถงกลมเปาหมาย

ไดงายกวาโดยเฉพาะกบเดกหรอเยาวชน พบวา รปแบบและเนอหาเรองราวของศลปะเพอสงเสรม

คณธรรมจรยธรรมควรงายตอการรบรเขาใจของเดกในวยน ฉะนนรปทรงทนำมาแสดงออกควรเปนรปทรง

ทเดกและเยาวชนเขาใจไดงาย ชดเจน ไมซบซอน การพฒนารปแบบของศลปะภายในภาพทคอยๆ สงเสรม

และชดเจน ตามลำดบ จากภาพเหมอนจรงมาสภาพทตดทอน โดยภาพรวมจากผลการศกษา พบวา

ผทรงคณวฒไดทำการประเมนจตรกรรมในระดบดมากถงดมากทสด มคาเฉลยสงสด คอ ลำดบท 1

ภาพอมบญ 1 และภาพเหนอยลา ซงภาพอมบญเปนเรองทเกดขนจรงในสงคมปจจบนโดยใชรปทรงของ

ผหญงทกำลงตงครรภมาสอถงเรองราวดวยรปแบบทเหมอนจรงและการใชบารโคตมาผสมผสานเพอสราง

ความหมายใหมใหกบรปทรง แสดงรองรอยของพนผว จดวางองคประกอบของภาพทไมซบซอน และภาพ

เหนอยลาทแสดงชวตของครอบครวขอทานทกำลงนอนหลบซงเกดจากความเหนอยลา โดยใชวธการบดพลว

36



รปทรงของคนดวยการลดทอนและแสดงการทบซอนกนของรปทรงเขาดวยกน ใชสทหมน จดวาง

องคประกอบของกลมคนใหอยตรงกลางภาพแสดงออกมาในรปแบบกงเหมอนจรง

จดเดนและจดดอยของผลงานศลปกรรมชดน โดยภาพรวม พบวา การใชโครงสทมความกลมกลน

มลกษณะเฉพาะตวของผสรางสรรค ผลงานทสรางสรรคมองไดหลายมมมการใชสญลกษณทเปนบารโคต

มาบอกเลาเรองราวทำใหผชมไดคดตาม มการลำดบรปแบบของผลงานจากแบบเหมอนจรงมาสการตดทอน

ทำใหกระตนการรบรของผชมยงขน ดานจดดอย ผลงานจรงควรแสดงความสดใสของสบาง โดยการใชส

แสดงอารมณหดหหรอแบบคมโทนควรจะเปนชนหลงๆ ซงการใชสคมโทนจะชวยสงใหเกดอารมณดานบวก

และดานลบได แตในขณะเดยวกนจะทำใหการมองภาพเกดสองความรสกและเกดแงมมใหคดตอไดกวางขน

3. การนำผลงานสรางสรรคไปใชกบเยาวชนกลมเปาหมาย

พบวา นกเรยนสวนใหญใหความสนใจและตงใจในการชมภาพและมการซกถามขอมลตางๆ กบ

ผวจย โดยภาพรวมนกเรยนสวนใหญใหความสนใจในการชมภาพทเปนรปแบบเหมอนจรงและจะใชเวลาใน

การชมภาพนานกวาในรปแบบกงเหมอนจรงทเปนภาพตดทอนรปทรง

4. การประเมนผลการใชและเสนอแนวทางในการสรางสรรคผลงานศลปกรรมเพอสงเสรม

คณธรรมจรยธรรม

จากการนำผลงานไปทดสอบ พบวา นกเรยนไดทำการประเมนภาพในดานเนอหาเรองราวโดยม

คาเฉลยสงสดหาลำดบ จะเปนรปแบบเหมอนจรงทง 5 ภาพ คอ ภาพแบงปน ภาพใสบาตร ภาพสงบ

ภาพอดอด และภาพแมลก สวนการแสดงออกทางเนอหาในภาพสามารถนำเสนอไดทงสองดาน คอ

ดานบวก และดานลบ โดยพบวา ภาพอดอด และภาพแมลก เปนภาพทมเนอหาในเชงลบ ในขณะทภาพแบงปน

ภาพใสบาตร ภาพสงบ จะเปนภาพในเชงบวก ดงนนควรมการนำเสนอใหไดทงสองดาน สำหรบแนวทาง

ในการพฒนาผลงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรม พบวา ภาพแบงปนเปนรปแบบเหมอนจรง

และมเนอหาในเชงบวกเปนภาพทนกเรยนเลอกมากทสดเปนลำดบท 1 ทงในดานเนอหาเรองราวและดาน

องคประกอบ โดยนกเรยนใหเหตผลของความมคณธรรม คอ 1) การแบงปนการใหกบมนษยและสตวโลก

2) แสดงใหเหนถงความมนำใจ 3) การชวยเหลอสตวโลกและคนทตกยากลำบาก 4) ตอบโจทยคานยม 12

ประการของ คสช. ซงเหตผลดงกลาวสอดคลองกบหลกธรรมคำสอนทางศาสนา ดงนนแนวทางในการสราง

สรรคผลงานในอนาคตควรเนนรปแบบทเหมอนจรงแสดงเนอหาในเชงบวกสอดคลองกบหลกธรรมคำสอน

ทางศาสนา สำหรบดานเทคนคกลวธควรเรยบงายไมซบซอน ถายทอดไดอยางกวางขวาง และอสระโดยไมม

ขอกำหนดทแนนอน แตตองไมลอแหลมและเลอกใหเหมาะสมกบชวงวยของผชม จงสรปไดวา รปแบบ

เหมอนจรงจะสนบสนนใหเกดแรงกระตนตอการรบรตอผชม

37


ขอเสนอแนะ

1. การสรางงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมควรดกลมเปาหมายวาเปนกลมใด

โดยเฉพาะในชวงนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตนควรใชรปแบบและเนอหาทไมซบซอนเกนไป

2. ศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมเหมาะสำหรบประชาชนทกกลม แตรปแบบและ

เนอหาเรองราวนนตองปรบเปลยนใหสอดคลองกบการรบรของกลมเปาหมายทแตกตางกนไป

3. ควรมการศกษาและเปรยบเทยบการสรางงานศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมวา

รปแบบเหมอนจรงและรปแบบกงเหมอนจรง รปแบบใดทสามารถกระตนใหเดกและเยาวชนเกดความคด

และตระหนกถงเรองราวดงกลาวไดดกวากน

4. ควรใชงานศลปกรรมทผานกระบวนการวจยนำมาจดแสดงใหเดกและเยาวชนไดชม และ

สงเสรมการมสวนรวมของผชมโดยเปดโอกาสใหมการวพากษวจารณเพอเปนขอมลสำหรบการพฒนาและ

สรางสรรคศลปกรรมเพอสงเสรมคณธรรมจรยธรรมในอนาคต

5. ควรสนบสนนการเรยนการสอนทางดานศลปะเขาไปในหลกสตรการเรยน โดยสรางความร

ความเขาใจเกยวกบเนอหาของหลกสตรศลปศกษา ซงมไดเพยงมงหวงใหเดกนกเรยนไปประกอบอาชพ

เพอเปนจตรกรหรอศลปน แตถอวาเปนผลทางออมมากกวา โดยผลทางตรงทเดกจะไดรบ คอ เขาสามารถใช

ความรทางศลปะเปนเครองมอสงเสรมทางดานจตใจและอารมณใหเกดขนในตวของเขาเอง สามารถเรยนร

คณคาตลอดจนชนชมความงามของธรรมชาตตางๆ และสงเสรมศลปวฒนธรรมในชวตประจำวนได

อนเปนการแสดงออกถงความประพฤตทดงามซงจะชวยสรางทศนคตทดและยงเปนรากฐานทสำคญ

อยางหนงทจะทำใหเดกเกดมคณธรรมจรยธรรมขนในใจไดอยางสมบรณ

References

Maphan, A. (2009). A Report of Behavioural Development in Terms of Moral and Ethic

among Students to Be Good Citizens. Bangkok: Tharn Aksorn. (in Thai)

Ponrungrot, C. (2001). Art: Audibility Visibility Sensibility. Bangkok: Format Associate

Publishing. (in Thai)

Saijai, K., Soonthornchot, P. & Dheppimol, S. (2012). Figurative Art for Promoting Moral and

Ethic among Thais in the Next Century (Research report). Bangkok. (in Thai)

Singhayabut, S. (2003). The Criticism of Visual Art. Bangkok: Odian Store. (in Thai)

Soonphongsri, K. (2012). Aesthetics: the Philosophy of Art, the Theory of Visual Art and the

Criticism of Art. Bangkok: Chulalongkorn University Press. (in Thai)

Supanimit, P. (2006). Miracle of Art. Bangkok: Amarin Printing and Publishing. (in Thai)

38



Suthasinobol, K. (2012). A Buddhist-Based Learning Process for the Pursuit of Complete

Human. Ratchaburi: Dhammarak Publishing. (in Thai)

Tungjaroen, W. (2005). The Study of Visual Art. Bangkok: E and IQ. (in Thai)

Tungjaroen, W. (2009). Vision, Art and Culture. Bangkok: Srinakharinwirot University. (in Thai)

Wasi, P. (2007). Humanity and Appreciation of Supremacy: Truth, Beauty & Virtue. 2nded.

Bangkok: Green-Punyayarn. (in Thai)

Wongdhamma, T. (2011). The World’s Principal Religions. Bangkok: Odian Store. (in Thai)

ผเขยน

ผชวยศาสตราจารยพเชษฐ สนทรโชต




39

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Organizational Justice, Job Satisfaction, Organizational Commitment, and Organizational Citizenship Behavior of Operational Employee of Passenger

Car Manufacturing Plant in Thailand

การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ และพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการ

ของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย Organizational Justice, Job Satisfaction, Organizational Commitment,

and Organizational Citizenship Behavior of Operational Employee of Passenger Car Manufacturing Plant in Thailand

กจโภคณ เกษมทรพย*1 ธนสวทย ทบหรญรกษ2 และบณฑต ผงนรนดร3

1คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา 2บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

3วทยาลยนวตกรรมและการจดการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

Kijpokin Kasemsap*1 Thanasuwit Thabhiranrak2 and Bundit Pungnirund3

1Faculty of Management Science, Suan Sunandha Rajabhat University 2Graduate School, Suan Sunandha Rajabhat University

3College of Innovation and Management, Suan Sunandha Rajabhat University

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษาสภาพปจจบนของบพปจจยของพฤตกรรมการเปนสมาชก

ทดขององคการ ไดแก การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ

กบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตนงใน

ประเทศไทย และเพอศกษาอทธพลของบพปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของ

พนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย จำนวนกลมประชากร 27,229 คน

กลมตวอยางทใชในงานวจย ไดแก พนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย จำนวน

611 คน ใชแบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 7 ระดบ เปนเครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

การสมกลมตวอยางใชวธสมตวอยางแบบหลายขนตอน และใชการสมภาษณเชงลกสำหรบผบรหารระดบสง

ของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย จำนวน 4 คน เพอยนยนผลของการวจย การวเคราะหขอมล


40


Organizational Justice, Job Satisfaction, Organizational Commitment, and Organizational Citizenship Behavior of Operational Employee of Passenger Car Manufacturing Plant in Thailand

โดยใชโปรแกรม SPSS เพอดำเนนการหารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน ของขอคำถามทกขอ

ในแตละปจจย และทำการวเคราะหองคประกอบเชงยนยนเพอตรวจสอบคานำหนกองคประกอบ และใช

โปรแกรม AMOS เพอสรางแบบจำลองสมการโครงสราง สำหรบการวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณ

เชงลก ใชวธการวเคราะหเนอหา ผลการวจย พบวา 1. ระดบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของ

พนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย ในภาพรวมอยในระดบมาก บพปจจย

3 ดาน พบวา อยในระดบมากทง 3 ตวแปร คอ การรบรความยตธรรมในองคการ ความผกพนตอองคการ

และความพงพอใจในงาน ตามลำดบ 2. การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และ

ความผกพนตอองคการ มอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ อยางไรกตามการรบร

ความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกนไมมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แตม

อทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยผานความพงพอใจในงาน และความผกพน

ตอองคการ นอกจากนการรบรความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกนยงเปนปจจยทมอทธพลมากทสดตอ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยผานความพงพอใจในงาน

คำสำคญ: ความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ พฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคการ

Abstract

The purposes of this research were to study the present conditions of the

antecedents of organizational citizenship behavior, namely, organizational justice, job

satisfaction, organizational commitment, and organizational citizenship behavior of

operational employee of passenger car manufacturing plant in Thailand and to study the

influences of antecedents affecting organizational citizenship behavior of operational

employee of passenger car manufacturing plant in Thailand. The number of population is

27,229 people. The sample of this study consisted of 611 operational employees of

passenger car manufacturing plants in Thailand. The research instrument used for data

collection was a quentionnaire with seven-point rating scale. Sample selection was a

multi-stage sampling method. An in-depth interview was applied for four top executives of

passenger car manufacturing plants in Thailand to confirm the research findings. Analyzing

the data was done by SPSS program to find the percentage, mean, and standard deviation

of all questions in each variable. Confirmatory factor analysis was employed to consider

the factor loading. AMOS program was utilized to create the structural equation modeling.

To analyze the data obtained from the in-depth interview, content analysis was applied.

41



The research findings were as follows: 1. The overall organizational citizenship behavior of

operational employees of passenger car manufacturing plants in Thailand was at a high

level. Three antecedents were at a high level. These antecedents range from

organizational justice, organizational commitment, and job satisfaction, respectively.

2. Organizational justice, job satisfaction, and organizational commitment had the

influences on organizational citizenship behavior. However, interactional justice had no

direct influence on organizational citizenship behavior, but had direct influence on

organizational citizenship behavior via job satisfaction and organizational commitment. In

addition, interactional justice was the most significant factor on organizational citizenship

behavior via job satisfaction.

Keywords: Organizational Justice, Job Satisfaction, Organizational Commitment, Organizational

Citizenship Behavior

บทนำ

อตสาหกรรมยานยนตนบเปนอตสาหกรรมหลกของประเทศไทย สามารถสรางมลคาทางเศรษฐกจ

ใหกบประเทศ ซงในป พ.ศ. 2555 อตสาหกรรมยานยนตของประเทศไทยมกำลงการผลตรถยนตรวม

2.75 ลานคนตอป (Thailand Automotive Institute, 2012) มลคาการผลตเพอจำหนายในประเทศและ

การสงออกทกอใหเกดมลคา คดเปนรอยละ 10 ของผลตภณฑมวลรวม ภาคการผลตมการจางงาน ซงเปน

แรงงานระดบฝมอขนไปโดยตรงมากกวา 5 แสนคน ในป พ.ศ. 2555 ยงไมนบรวมมลคาทเกดขนอนเนองจาก

อตสาหกรรมเกยวเนอง อาท อตสาหกรรมตนนำ อตสาหกรรมบรการ และการบรการหลงการขาย นอกจากน

อตสาหกรรมยานยนตยงสามารถกาวขนสการเปนผนำในระดบภมภาคและระดบโลก ดวยการมปรมาณ

การผลตรถยนตมากเปนอนดบหนงในอาเซยน และเปนลำดบท 15 ของประเทศผผลตรถยนตของโลก

(Thailand Automotive Institute, 2012) ดงนนการผลตรถยนตของประเทศไทยไมเพยงแตตองคำนงถง

ความตองการของผบรโภคภายในประเทศแลว แตยงตองคำนงถงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

ของพนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตดวย ซงเปนกลไกทสำคญในการผลตรถยนตใหได

ปรมาณเพยงพอตอความตองการในตลาด อยางไรกตามความทาทายในอนาคตของอตสาหกรรมยานยนต

ยงเปนปจจยทจะตองนำมาพจารณาอยางรอบคอบในการกำหนดยทธศาสตรการพฒนา เพอใหอตสาหกรรม

ยานยนตเตบโตตอไปอยางยงยน นอกจากนทศทางของธรกจยานยนตทงในดานอปสงคและอปทานทม

การปรบเปลยนจากการเปลยนแปลงของศนยกลางเศรษฐกจของโลก ทำใหภมภาคเอเชยมความสำคญ

มากยงขน ทงในแงการเปนตลาดทมความสำคญมากขน และการเปนฐานการผลตยานยนตทสำคญของโลก

42



ประเดนคำถามททำใหเกดการโตแยงของนกวชาการทสำคญในปจจบน คอ มสาเหตใดบางททำให

บรษทหลายแหงมพนกงานทมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ รวมทงมปจจยใดทมอทธพลตอ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยมนกวชาการหลายทานไดพยายามคนหาบพปจจยของ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (Podsakoff, MacKenzie, Moorman & Fetter, 1990) จาก

การทบทวนวรรณกรรม พบวา ทฤษฎและสมมตฐานของการวเคราะหบพปจจยของพฤตกรรมการเปน

สมาชกทดขององคการ สวนใหญไดมงเนนไปทการรบรความยตธรรมในองคการ (Sweeney & Quirin,

2008) ความพงพอใจในงาน (Gonzalez & Garazo, 2006) และความผกพนตอองคการ (Samuel, Peter &

Eddie, 2006) นอกจากนยง พบวา ผลจากการรบรความยตธรรมในองคการทเพมขนจะทำใหพนกงาน

แสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการเพมขน (Connell, Ferres & Travaglione, 2003)

ผลจากความพงพอใจในงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการ (Pool & Pool, 2007) พนกงาน

ทมระดบความพงพอใจในงานสงจะมอตราการลาออกทตำ (Brown, 1993) และพนกงานจะแสดงพฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคการ (Organ & Konovsky, 1989) และสงผลใหองคการประสบความสำเรจ

ตามเปาหมาย (Chiboiwa, Chipunza & Samuel, 2011) นอกจากนความผกพนตอองคการยงมสวน

ชวยเพมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (WeiBo, Kaur & Jun, 2010) นอกจากนยง พบวา

การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ สงผลลพธทางบวก

ตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (Chen & Francesco, 2003)

ถงแมวาประเทศไทยจะกลายเปนหนงในศนยกลางการผลตรถยนตนงทสำคญแหงหนงของโลก

อยางไรกตามยงมการศกษาในประเทศไทยจำนวนไมมากนกททำการศกษาถงความสมพนธระหวางตวแปร

ตางๆ เชน การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ และพฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคการ เปนตน โดยเฉพาะอตสาหกรรมรถยนตนง จงทำใหแหลงขอมลในเชง

วชาการสำหรบการสงเสรมและการพฒนาอตสาหกรรมรถยนตนงของประเทศไทยมเพยงจำนวนนอย

ไมเพยงพอตอการนำขอมลดงกลาวมาสงเสรมการบรหารจดการใหเกดประสทธภาพได ดวยเหตดงกลาว

จงทำใหผวจยมความสนใจทจะศกษาเรองการรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และ

ความผกพนตอองคการ กบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการของ

โรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย

43




1. เพอศกษาสภาพปจจบนของบพปจจยของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไดแก

การรบร ความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ กบพฤตกรรมการเปน

สมาชกทดขององคการของพนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย

2. เพอศกษาอทธพลของบพปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของ

พนกงานระดบปฏบตการของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย



จากภาพท 1 กรอบแนวคดในการวจย ประกอบดวย ตวแปรอสระ 3 ตวแปร คอ การรบร

ความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ และตวแปรตาม คอ พฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคการ ซงการรบรความยตธรรมในองคการ พจารณา 3 ดาน คอ การรบร

ความยตธรรมในองคการดานปฏสมพนธตอกน (Interactional Justice) การรบรความยตธรรม

ดานกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน (Procedural Justice) และการรบรความยตธรรมดาน

ผลตอบแทน (Distributive Justice)

44




ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร คอ พนกงานระดบปฏบตการในโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย จำนวนทงสน

27,229 คน กลมตวอยาง คอ พนกงานระดบปฏบตการในโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย จำนวน

611 คน ซงไดมาจากการคำนวณขนาดกลมตวอยางตามสตรของยามาเน โดยประมาณคาความเชอมน

รอยละ 96 (Yamane, 1970) และใชการสมตวอยางแบบหลายขนตอน (Multi-stage Sampling) และ

กลมตวอยางของการสมภาษณเชงลก คอ ผบรหารระดบสงของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย

จำนวน 4 คน

เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงน คอ แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 7 ระดบ (Rating

Scale) แบบสอบถาม แบงเปน 5 ตอน ตอนท 1 สอบถามขอมลโดยทวไปของผตอบแบบสอบถาม ตอนท 2

สอบถามการรบรความยตธรรมในองคการ ตอนท 3 สอบถามความพงพอใจในงาน ตอนท 4 สอบถาม

ความผกพนตอองคการ ตอนท 5 สอบถามพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

กระบวนการพฒนาและการหาคณภาพเครองมอสำหรบแบบสอบถาม

1. ศกษาทฤษฎและงานวจยทเกยวของกบตวแปรทกตวในงานวจย

2. สรางขอคำถามในแบบสอบถามทกฉบบ โดยใชมาตราสวนประมาณคา 7 ระดบ ประกอบดวย

คำถามเชงนมาน (Positive Question) และคำถามเชงนเสธ (Negative Question)

3. นำคำถามในแบบสอบถามแตละฉบบใหผทรงคณวฒ จำนวน 5 ทาน ตรวจสอบความตรงเชง

เนอหา (Content Validity) และทำการปรบปรงใหมความสมบรณ

4. นำแบบสอบถามทไดทำการปรบปรงเรยบรอยแลวไปทดสอบกบกลมใกลเคยงกบกลมตวอยาง

ทอยในประชากรเดยวกน คอ พนกงานระดบปฏบตการของโรงงานอตสาหกรรมรถยนตนงในประเทศไทย

จำนวน 40 คน

5. นำขอมลทไดมาทำการวเคราะหรายขอ เพอหาอำนาจจำแนกของแตละขอคำถามดวยวธการ

หาคาสหสมพนธคะแนนรายขอกบคะแนนรวม (Item-Total Correlation) แลวทำการปรบปรงขอคำถาม

โดยการตดขอคำถามทมคาอำนาจจำแนกตำกวา 0.300

6. หาคาความเชอมน (Reliability) ดวยวธการหาความสอดคลองภายใน ดวยคาสมประสทธ

อลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) ไดคา .874

45



7. แบบสอบถามแบบมาตราสวนประมาณคา 7 ระดบ ไดกำหนดเกณฑในการประเมนคาของ

ขอคำถาม ดงน

1 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบนอยทสด

2 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบนอย

3 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบคอนขางนอย

4 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบปานกลาง

5 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบคอนขางมาก

6 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบมาก

7 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบมากทสด

การแปลความหมายของคาคะแนนเฉลยตามการรบรของกลมตวอยางของโรงงานผลตรถยนตนง

ทไดตอบแบบสอบถาม มดงน

1.00-1.86 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบนอยทสด

1.87-2.72 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบนอย

2.73-3.58 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบคอนขางนอย

3.59-4.44 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบปานกลาง

4.45-5.30 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบคอนขางมาก

5.31-6.16 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบมาก

6.17-7.00 หมายถง ขอคำถามทตรงกบสภาพการณในระดบมากทสด

กระบวนการพฒนาและการหาคณภาพเครองมอสำหรบแบบสมภาษณเชงลก

1. ศกษาผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณตามวตถประสงคขอท 1 และขอท 2 พรอมทงศกษา

เอกสารและงานวจยทเกยวของเพมเตม

2. สรางขอคำถามสำหรบการสมภาษณเชงลก โดยกำหนดประเดนสำคญ แลวนำขอคำถาม

ดงกลาวใหผทรงคณวฒและผเชยวชาญในประเดนของอตสาหกรรมรถยนตนง เพอตรวจสอบความตรง

เชงเนอหา

3. นำขอคำถามทผานการพจารณาจากผทรงคณวฒและผเชยวชาญไปทดลองใชกบกลมเปาหมาย

ไดแก ผบรหารระดบสงของโรงงานอตสาหกรรมรถยนตนง จำนวน 2 คน เพอตรวจสอบถงความเหมาะสม

ในการใชขอคำถามดงกลาว กอนใชในการสมภาษณจรง

4. นำขอคำถามททดลองใชมาพจารณาหาขอบกพรองทเกดขนจากสถานการณจรง แลวทำการปรบปรง

ขอคำถามและเทคนคการสมภาษณเชงลกใหมความเหมาะสมมากขน

46



การเกบและรวบรวมขอมล

ผวจยนำหนงสอขอความอนเคราะหในการเกบขอมลการวจยจากมหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

ไปตดตอฝายทรพยากรบคคลของโรงงานผลตรถยนตนง พรอมทงนดหมายวนและเวลาในการเขาเกบขอมล

ดวยแบบสอบถามจากแตละโรงงาน ผวจยนำแบบสอบถามไปสอบถามพนกงานระดบปฏบตการทเปนกลม

ตวอยาง จำนวน 611 ฉบบ และนำแบบสมภาษณเชงลกไปสมภาษณผบรหารระดบสง จำนวน 4 ฉบบ

ฉบบละ 1 โรงงาน ตามวนและเวลาทนดหมาย พรอมทงไดชแจงวตถประสงคในการสมภาษณกอนทกครง

การวเคราะหขอมล

ผวจยไดทำการรวบรวมแบบสอบถามทไดรบจากกลมตวอยางทเปนพนกงานระดบปฏบตการของ

โรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย จำนวน 611 คน โดยหารอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

และทำการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis: CFA) ของขอคำถามทกขอ

ในตวแปร เพอตรวจสอบคานำหนกองคประกอบ (Factor Loading) หลงจากนนใชโปรแกรม AMOS เพอ

สรางแบบจำลองสมการโครงสราง (Structural Equation Modeling: SEM) เพอคนหาตวแปรพยากรณใน

บพปจจยตางๆ ทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สำหรบการวเคราะหขอมลทไดจาก

การสมภาษณเชงลก ผวจยใชวธการวเคราะหเนอหา (Content Analysis)


ขอมลทวไปของกลมตวอยาง สวนใหญเปนเพศชาย จำนวน 458 คน คดเปนรอยละ 75.0 อาย

อยระหวาง 20-34 ป จำนวน 244 คน คดเปนรอยละ 39.9 มสถานภาพสมรสสวนใหญเปนโสด จำนวน

395 คน คดเปนรอยละ 64.6 คน มการศกษาสวนใหญระดบปรญญาตร จำนวน 319 คน คดเปนรอยละ

52.2 มระยะเวลาทปฏบตงานในหนวยงานระยะเวลา 6-10 ป จำนวน 214 คน คดเปนรอยละ 35.0 และ

เงนเดอน 15,001-20,000 บาทตอเดอน จำนวน 197 คน คดเปนรอยละ 32.3

47



ตารางท 1 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานของกลมตวอยาง (n = 611)

ตวแปร S.D. การแปลผล

1. การรบรความยตธรรมในองคการ (OJ) 5.84 .645 มาก

2. ความพงพอใจในงาน (JS) 5.82 .606 มาก

3. ความผกพนตอองคการ (OC) 5.83 .610 มาก

4. พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ (OCB) 5.84 .619 มาก

χ

จากตารางท 1 พบวา คาเฉลยของพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซงเปนตวแปรตาม

มคาเทากบ 5.84 สำหรบคาเฉลยของตวแปรอสระ พบวา อยในระดบมากทง 3 ตวแปร โดยการรบร

ความยตธรรมในองคการมคาเฉลยสงทสด เทากบ 5.84 รองลงมา ไดแก ความผกพนตอองคการมคาเฉลย

เทากบ 5.83 และความพงพอใจในงานมคาเฉลย เทากบ 5.82 ตามลำดบ

สวนเบยงเบนมาตรฐานของทกตวแปรททำการศกษามคาตำกวา 1.00 แสดงวา ขอมล

มการกระจายตวอยในระดบนอย ซงพบวา การกระจายตวของตวแปรการรบรความยตธรรมในองคการ

มการกระจายตวสงทสด เทากบ .645 รองลงมา คอ พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ความผกพน

ตอองคการ และความพงพอใจในงาน มคาสวนเบยงเบนมาตรฐาน เทากบ .619, .610 และ .606 ตามลำดบ

48



ภาพท 2 แบบจำลองสมการโครงสราง

จากภาพท 2 แบบจำลองสมการโครงสรางของบพปจจยทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ

องคการ ทพฒนาจากกรอบแนวคดในการวจย สรางโดยโปรแกรม AMOS แบบจำลองสมการโครงสราง

แสดงความสมพนธของแตละปจจยทมอทธพลทางตรงและทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ

องคการ รวมถงคานำหนกองคประกอบ (Factor Loading)

49



ตารางท 2 อกษรยอของตวแปรแฝงและตวแปรสงเกตได

ตวแปรแฝง ตวแปรสงเกตได

Procedural Justice (การรบรความยตธรรม • Organizational Justice (Oj1-Oj4)

ดานกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน) (การรบรความยตธรรมในองคการ)

Distributive Justice (การรบรความยตธรรม • Organizational Justice (Oj5-Oj8)

ดานผลตอบแทน) (การรบรความยตธรรมในองคการ)

Interactional Justice (การรบรความยตธรรม • Organizational Justice (Oj9-Oj11)

ดานปฏสมพนธตอกน) (การรบรความยตธรรมในองคการ)

Job Satisfaction (JS) • Procedural Job Satisfaction (pjs)

• Job Satisfaction in Job Control (jsjc)

• Interactional Job Satisfaction (ijs)

• Promotional Job Satisfaction (projs)

• Job Satisfaction in Payment (jsp)

Organizational Commitment (OC) • Normative Commitment (nc)

• Continunance Commitment (cc)

• Affective Commitment (ac)

Organizational Citizenship Behavior (OCB) • Altruism (al)

• Conscientiousness (cs)

• Courtesy (ct)

• Civic Virtue (cv)

• Sportsmanship (spo)

50



ตารางท 3 ผลการวเคราะหแบบจำลองสมการโครงสราง

ตวแปรภายใน

Job Satisfaction (JS)

Organizational Org. Citizenship

ตวแปรภายนอก Commitment (OC) Behavior (OCB)

DE IE TE DE IE TE DE IE TE

Procedural

Justice 0.266** - 0.266 0.241** 0.101 0.342 0.144** 0.273 0.417

Distributive

Justice 0.113* - 0.113 0.217** 0.043 0.260 0.137** 0.160 0.297

Interactional

Justice 0.274** - 0.274 0.124* 0.105 0.229 0.033 0.233 0.266

JS - - - 0.382** - 0.382 0.528** 0.148 0.676

OC - - - - - - 0.387** - 0.387

DE: Direct Effect, IE: Indirect Effect, TE: Total Effect

**มนยสำคญทางสถตทระดบ 0.01 *มนยสำคญทางสถตทระดบ 0.05

ตารางท 3 แสดงคานำหนกองคประกอบ (Factor Loading) ของแตละปจจยทมความสมพนธกน

และคานำหนกองคประกอบของบพปจจยทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ทระดบ

นยสำคญทางสถตทระดบ 0.01 และระดบ 0.05 โดย DE (Direct Effect) แสดงอทธพลทางตรงระหวาง

ปจจย และ IE (Indirect Effect) แสดงอทธพลทางออมระหวางปจจย ซงคานำหนกองคประกอบทแสดงใน

ตารางท 3 นำมาจากแบบจำลองสมการโครงสรางทแสดงในภาพท 2

จากภาพท 2 และตารางท 3 พบวา การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และ

ความผกพนตอองคการ มอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ อยางไรกตามการรบร

ความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกนไมมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แตม

อทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยผานความพงพอใจในงาน และความผกพน

ตอองคการ ซงมคานำหนกองคประกอบ เทากบ .274 และ .124 ตามลำดบ โดยความพงพอใจในงาน

มอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ มคานำหนกองคประกอบ เทากบ .528 และ

ความผกพนตอองคการมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ มคานำหนก

องคประกอบ เทากบ .387 ดงนนมาตรการทองคการควรกำหนดในอนดบแรก คอ การเสรมสรางระดบ

51



การรบรความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกน โดยผานความพงพอใจในงานเพอทจะทำใหระดบของ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการมากทสด


1. การอภปรายผลการวจยตามวตถประสงคทางการวจยขอท 1

การดำเนนผลการวจยไดดำเนนการเรยงลำดบจากขอคนพบทไดตามวตถประสงคทางการวจย

ซงเปนผลการวเคราะหขอมลทไดทงจากการวจยเชงปรมาณและจากการสมภาษณเชงลก มดงน

1.1 การรบรความยตธรรมในองคการมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงานอยางมนยสำคญ

ทางสถต ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Bakhshi, Kumar & Rani (2009) ทพบวา ถาพนกงานไดรบ

การรบรความยตธรรมในองคการมากขนจะมความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการเพมขน ผวจย

เหนวา สาเหตทการรบรความยตธรรมในองคการมอทธพลทางตรงตอความพงพอใจในงาน เนองจากการรบร

ความยตธรรมทำหนาทเปนปจจยบงชถงการไดรบ การตอบสนองตอองคการวาเปนไปตามทพนกงาน

ตองการหรอไม จงเปนเสมอนปจจยเสรมแรงในการปฏบตงานของพนกงาน พนกงานจะรบรถงความยตธรรม

ในองคการโดยพจารณาจากงาน และสภาพแวดลอมในงาน พนกงานทรบรถงความยตธรรมจะรบรวางาน

และผลการปฏบตงานของตนมความสำคญ และตนเปนทยอมรบจากองคการ ทำใหเกดความพงพอใจในงาน

1.2 การรบรความยตธรรมในองคการมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการอยางม

นยสำคญทางสถต ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Cohen-Charash & Spector (2001) ทไดรวบรวม

งานวจยดานการรบรความยตธรรม จำนวน 190 เรอง จากกลมตวอยาง จำนวน 64,757 คน พบวา การรบร

ความยตธรรมในองคการมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการ ผวจยเหนวา การรบรความยตธรรม

ทำหนาทบงชประสทธภาพของการเสรมแรงขององคการตอผลการปฏบตงานของพนกงาน หากพนกงาน

รบรวารางวลหรอคาตอบแทนทตนไดรบมความยตธรรมกจะทมเททำงานใหกบองคการตอไป เพอเปน

การตอบแทนองคการ และพนกงานทรบรถงความยตธรรมจะลดความรสกวาตนตองปฏบตงานอยใน

องคการนเพราะความจำเปน

1.3 การรบรความยตธรรมในองคการมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ

องคการอยางมนยสำคญทางสถต การรบรความยตธรรมดานกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน และ

การรบรความยตธรรมดานผลตอบแทนมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ แต

สำหรบการรบรความยตธรรมในองคการดานปฏสมพนธตอกนมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปน

สมาชกทดขององคการ โดยผานความพงพอใจในงาน และความยตธรรมตอองคการ แสดงวา หากพนกงาน

ไดรบรถงความยตธรรมตอองคการดานปฏสมพนธตอกน อาจจะยงไมสงผลทำใหพนกงานแสดงพฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคการโดยตรง แตหากพนกงานมความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ

มากขนจนถงระดบหนงจะทำใหพนกงานมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เมอพนกงาน

มความพงพอใจในงานและความผกพนตอองคการกจะแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

52



ออกมา ซงสอดคลองกบงานวจยของ Organ, Podsakoff & MacKenzie (2006) ทพบวา ความพงพอใจ

ในงานเปนตวแปรคนกลางทมความสำคญทสดทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการใน

ทกองคประกอบ

1.4 ความพงพอใจในงานมอทธพลทางตรงตอความผกพนตอองคการอยางมนยสำคญทางสถต

ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Kinicki, Schriesheim, McKee-Ryan & Carson (2002) ทไดทำ

การวจยโดยใชแบบสอบถาม Job Descriptive Index (JDI) เพอทำการวเคราะหอภมาน งานวจยจำนวน

152 งาน ตงแตป 1975 - 1999 ซง Kinicki et al. (2002) พบวา ความพงพอใจในงานทง 5 ดาน คอ

ดานผลตอบแทน ดานความกาวหนา ดานเพอนรวมงาน ดานลกษณะงาน และดานผบงคบบญชา

มความสมพนธทางบวกกบความผกพนตอองคการ

1.5 ความพงพอใจในงานมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอยางม

นยสำคญทางสถต ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Gyekye & Salminen (2005) ทไดทำการศกษากลม

ตวอยางของพนกงานโรงงานอตสาหกรรมแหงหนง จำนวน 320 คน เพอทดสอบสมมตฐานทวา

พนกงานทมความพงพอใจในงานแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ โดยใหหวหนางานเปน

ผทำการประเมน ผลการศกษา พบวา พนกงานทมระดบความพงพอใจในงานทมากกวาจะแสดงพฤตกรรม

การเปนสมาชกทดขององคการมากกวาพนกงานทมระดบความพงพอใจในงานทนอยกวา

1.6 ความผกพนตอองคการมอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

อยางมนยสำคญทางสถต ซงสอดคลองกบผลการศกษาของ Felfe, Schmook, Schyns & Six (2008)

ทพบวา พนกงานทมความผกพนตอองคการจะแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เพอทจะ

รกษาสภาพของการปฏบตงานในองคการ นอกจากนยงสอดคลองกบผลการศกษาของ Jeanpacha (2014)

ทกลาววา ความผกพนตอองคการมอทธพลทางตรงตอประสทธผลของสถานตำรวจ สงกดกองบญชาการ

ตำรวจนครบาล สำนกงานตำรวจแหงชาตในประเทศไทย

1.7 การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ

มอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการอยางมนยสำคญทางสถต ซงสอดคลองกบ

ผลการศกษาของ Najafi, Noruzy, Azar, Nazari-Shirkouhi & Dalvand (2001) ทพบวา การรบร

ความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ มความสมพนธทางบวกกบ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

ขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลกกบผบรหารระดบสงของโรงงานผลตรถยนตนงในประเทศไทย

พบวา การรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ เปนปจจยหลก

ทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ผวจยเหนวา การปฏบตตางๆ ขององคการทมตอ

พนกงาน โดยผานนโยบายทชดเจนและโปรงใส ทำใหพนกงานมมมมองทดตอความยตธรรมทตนสมควร

ไดรบจากองคการ โดยคาดหวงวาการตดสนใจทางดานการกำหนดผลตอบแทน และดานคาตอบแทน

จะเปนไปอยางยตธรรม ซงจะเปนหนทางหนงทพนกงานสามารถประเมนการรบรความยตธรรมในองคการ

53



ไดอยางถกตอง โดยระบบการบรหารจดการทมความยตธรรมจะเกดผลดตอองคการ และตอฝายบรหาร

โดยพนกงานจะมทศนคตและปฏกรยาตอบสนองทดตอการประเมนผลงาน การจงใจในการทำงาน และ

ปรบปรงใหมผลการปฏบตงานดขน มทศนคตทดตอองคการ มความเชอใจตอผบงคบบญชา และตอ

เพอนรวมงาน มความผกพนตอองคการ และตงใจทจะทำงานอยกบองคการ และมผลดตอสถานะของ

องคการดานกฎหมาย ซงจะลดความเสยงตางๆของปญหาดานกฎหมายในการตดสนใจตางๆ เกยวกบ

พนกงาน นอกจากนยงสงผลตอลกคา โดยทหากองคการปฏบตตอพนกงานอยางยตธรรมแลว พนกงานกจะ

ปฏบตตอลกคาอยางยตธรรมสงผลใหเกดความพงพอใจตอบรการทไดรบ ผวจยเหนวา ถาพนกงานม

ความผกพนตอองคการ พนกงานกจะทมเททำงานใหกบองคการดวยความอตสาหะ และจะไดรบ

ผลตอบแทนทยตธรรมจากการทำงาน ทำใหพนกงานมทศนคตทดตอองคการ รสกเปนอนหนงอนเดยวกบ

องคการ เกดเปนความผกพนทางจตใจ มความจงรกภกดตอองคการ เตมใจทจะปฏบตงานใหกบองคการ

และยนดทจะเปนพนกงานขององคการตลอดไป จากขอมลของการวจยเชงปรมาณและขอมลทไดจาก

การสมภาษณเชงลกดงกลาวขางตนจงสามารถใหการสนบสนนไดวา การรบรความยตธรรมในองคการ

ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ มอทธพลทางตรงตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดของ

องคการ

2. การอภปรายผลการวจยตามวตถประสงคทางการวจยขอท 2

2.1 การรบรความยตธรรมในองคการทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

ผลจากการวเคราะหในเชงปรมาณดวยวธการวเคราะหแบบจำลองสมการเชงโครงสราง (Structural

Equation Modeling Analysis) พบวา การรบรความยตธรรมดานกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน

มคานำหนกองคประกอบ เทากบ .144 และการรบรความยตธรรมดานผลตอบแทนมคานำหนก

องคประกอบ เทากบ .137 ผวจยเหนวา ในการกำหนดผลตอบแทนทยตธรรมจะทำใหพนกงานทมเท

แรงกาย แรงใจ ในการปฏบตงานอยางเตมความสามารถเพอตอบแทนสงทตนไดรบจากองคการ เพราะ

กระบวนการทโปรงใสและเปนธรรมอยบนพนฐานของขอมลทถกตอง จะชวยใหพนกงานมความมนใจวาตน

จะไดรบผลตอบแทนทยตธรรม และถาหากตนไดมสวนรวมในกระบวนการกำหนดผลตอบแทนแลว กยงจะ

ทำใหพนกงานมทศนคตทดตอองคการมากขน สงผลใหเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ

สำหรบการรบรความยตธรรมดานผลตอบแทน ผวจยเหนวา การทำงานของพนกงานนนถอเปนการแลกเปลยน

ทงดานเศรษฐกจและสงคมระหวางพนกงานกบองคการ ดงนนถาพนกงานประเมนวาผลตอบแทนทตน

ไดรบจากองคการมความสมดลกบสงทลงทนไป หรอประเมนวาตนไดรบคาจาง โอกาสในการเลอนตำแหนง

อยางยตธรรม เมอเปรยบเทยบกบพนกงานคนอน กจะชวยเสรมสรางทศนคตทด และเปนสงจงใจให

พนกงานมพฤตกรรมการเปนสมาชกทด มความตงใจ ทมเททำงานใหกบองคการอยางเตมความสามารถ

เพอเปนการตอบแทนองคการ

54



2.2 ความพงพอใจในงานทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ผลจาก

การวเคราะหในเชงปรมาณดวยการวเคราะหแบบจำลองสมการเชงโครงสราง พบวา ความพงพอใจในงาน

มคานำหนกองคประกอบ เทากบ .528 ทงนสอดคลองกบขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก เนองจาก

พนกงานทมความพงพอใจในงานจะทำงานรวมกบพนกงานไดเปนอยางด และจะมความสำนกในหนาท

โดยไมขาดงานบอย สงผลใหบรษทไดรบผลกำไรเพมขนอยางตอเนอง เมอพจารณาผลการวเคราะหขอมล

ในครงน พบวา สอดคลองกบขอคนพบของ Gonzalez & Garazo (2006) ทอธบายวา ความพงพอใจในงาน

ทเพมขนจะชวยเพมความผกพนตอองคการ และจะจงใจใหพนกงานแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทด

2.3 ความผกพนตอองคการทมผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ผลจาก

การวเคราะหในเชงปรมาณดวยการวเคราะหแบบจำลองสมการเชงโครงสราง พบวา ความผกพนตอองคการ

มคานำหนกองคประกอบ เทากบ .387 ทงนขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก พบวา พนกงานทม

ความรสกผกพนตอองคการจะเตมใจและตงใจทจะทำงานกบองคการอยางเตมความสามารถ โดยพนกงาน

จะมพฤตกรรมการตรงตอเวลา การชวยเหลอเพอนรวมงาน และความสำนกในหนาท ซงเปนสวนหนงของ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ผวจยเหนวา ผลของการมความผกพนตอองคการของพนกงาน

คอ การรสกถงความเปนเจาขององคการ รสกมความมนคง จงทำงานอยางมประสทธภาพ มเปาหมายและ

จดหมายในชวต และมมมมองตอตนเองในทางสรางสรรค หากพจารณานโยบายการใหรางวลขององคการ

พนกงานทมความผกพนตอองคการจะไดรบรางวลมากกวา เนองจากการทมเททำงาน ความผกพนของ

องคการทตำจะมผลเสยตออาชพของพนกงาน เนองจากหวหนาจะพจารณาเลอกคนทสามารถไวใจได และ

มพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ดงนนหากพนกงานไมมความผกพนตอองคการอาจไมไดรบ

การเลอนตำแหนง และทำใหพนกงานไมกาวหนาในการทำงาน พนกงานทมความผกพนตอองคการใน

ระดบสงจะตงใจทำงานอยางเตมท ทำใหบรรลเปาหมายขององคการ และมอตราการขาดงานทตำ นอกจากน

องคการทมพนกงานทมความผกพนตอองคการในระดบสงจะพดถงองคการในแงดกบบคคลอนทงภายใน

และภายนอกองคการ ซงเปนสวนชวยเพมความสามารถในการคดเลอกพนกงานและจางพนกงานทม

คณภาพสงทสนใจทจะทำงานกบองคการ ความผกพนตอองคการมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชก

ทดหลายดาน กลาวคอ ความผกพนตอองคการทเพมขนจะสามารถลดอตราการลาออกจากงานไดเปน

อยางด เพมสถตการทำงานอยางสมำเสมอ มผลการปฏบตงานทด ทำใหผลผลตและผลประกอบการของ

บรษทเพมสงขน


1. จากผลการวจย พบวา การรบรความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกนมอทธพลทางตรงตอ

ความพงพอใจในงาน และความผกพนตอองคการ และมอทธพลทางออมตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทด

ขององคการ ผานความพงพอใจในงาน อยในระดบสงมากทสด โดยการรบรความยตธรรมดานกระบวนการ

ในการกำหนดผลตอบแทน และการรบรความยตธรรมดานผลตอบแทน อยในระดบสง ตามลำดบ การท

55



พนกงานในองคการมการรบรความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกนอยในระดบสงมากทสดนน แสดงให

เหนวา ผบงคบบญชาไดปฏบตตอผใตบงคบบญชา และเพอนรวมงานทปฏบตตอเพอนรวมงานดวยกนเอง

อยในระดบทเหมาะสมแลว ดงนนผบงคบบญชาและเพอนรวมงานควรจะตองรกษาปฏสมพนธทดนให

คงไวตอไป เพอเปนการรกษาบรรยากาศทดในการทำงาน และผบรหารควรกำหนดนโยบายเพอนชวยเพอน

หรอระบบพเลยง เพอสงเสรมใหพนกงานทำงานรวมกนอยางใหเกยรต มความเหนอกเหนใจกน ผบรหาร

ควรกำหนดมาตรการเพอเพมการรบรความยตธรรมดานกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน และการรบร

ความยตธรรมดานผลตอบแทนของพนกงาน โดยเปดโอกาสใหพนกงานไดมโอกาสแสดงความคดเหน

เสนอแนะ หรอมสวนรวมในกระบวนการตาง ๆ เชน ระบบการประเมนผล และระบบการจายคาตอบแทน

เปนตน เพราะเมอพนกงานไดมสวนรวมแลวจะทำใหพนกงานรบรถงความชอบธรรม ความโปรงใส และ

จะใหความรวมมอกบองคการมากขน

2. จากผลการวจย พบวา ความพงพอใจในงานดานกระบวนการในการปฏบตงานอยในระดบสง

มากทสด โดยความพงพอใจในงานดานโอกาสในการเลอนตำแหนง ความพงพอใจในงานดานการจาย

ผลตอบแทน ความพงพอใจในงานดานการควบคมการปฏบตงาน และความพงพอใจในงานดานความสมพนธ

กบเพอนรวมงาน อยในระดบสง ตามลำดบ สำหรบการเพมระดบความพงพอใจในงานดานโอกาสในการเลอน

ตำแหนงจะเหนวาองคการอาจไมสามารถเลอนตำแหนงงานใหกบพนกงานทกคนได อยางไรกตามผบรหาร

ควรจะมแนวทางในการเสรมสรางความเขาใจในเรองผลตอบแทน กระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน

รวมถงขอจำกดเกยวกบขนตอนและโอกาสการเตบโตในหนาทการงาน แตในขณะเดยวกนผบรหารจะตอง

สรางกำลงใจ และความรสกทดในการปฏบตงานใหกบพนกงานดวย

3. สำหรบการรบรความยตธรรมดานผลตอบแทน ผบรหารควรตระหนกถงความสำคญของ

การกระจายผลตอบแทนใหกบพนกงานในองคการอยางยตธรรม และควรมกฎเกณฑทชดเจนเกยวกบ

การจดสรรผลตอบแทน โดยกำหนดใหพนกงานเขาไปมสวนรวมในการกำหนดเปาหมายการทำงาน รวมถง

อตราคาตอบแทนทสมควรจะไดรบตามระดบผลการปฏบตงาน โดยมเกณฑการพจารณาทพนกงานใน

องคการยอมรบรวมกน ซงจะเปนการชวยเพมระดบการรบรความยตธรรมดานผลตอบแทนใหกบพนกงานได

และผบรหารควรแจงใหพนกงานทราบถงผลตอบแทนทจะไดรบเมอทำงานบรรลเปาหมายนนๆ รวมทง

พจารณาประเมนผลการปฏบตงานจากความร ความสามารถ และความทมเททำงานใหกบองคการ และ

ควรทจะปรบปรงระบบการประเมนผลใหสะทอนภาพความเปนจรงมากขน

4. สำหรบการรบรความยตธรรมดานกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทน ผบรหารควรชแจง

และใหความร ความเขาใจทชดเจนเกยวกบกระบวนการในการกำหนดผลตอบแทนของพนกงาน โดยเฉพาะ

อยางยงควรทจะทำการชแจงใหพนกงานเขาใจตงแตตกลงรบเขาทำงาน และทสำคญ คอ พนกงานทกคน

จะตองอยภายใตกระบวนการและมาตรฐานเดยวกน ไมควรเลอกปฏบตหรอผอนปรนใหแกพนกงานคนใด

คนหนงเปนพเศษ เพราะจะทำใหพนกงานคนอนเกดความรสกทไมเปนธรรม และดงทไดกลาวมาแลว

ขางตนวา การประเมนผลเปนเครองมอสำคญในการกำหนดผลตอบแทน ดงนนกระบวนการในการประเมนผล

56



ตองมความยตธรรม โปรงใส มขอมลทถกตอง และทสำคญ คอ ผบงคบบญชาจะตองสามารถอธบายเหตผล

ทใชประกอบการประเมนไดอยางชดเจน พรอมทงเปดโอกาสใหผใตบงคบบญชาสอบถามและแสดง

ความคดเหนไดดวย

5. สำหรบการรบรความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกนระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา

และระหวางเพอนรวมงานดวยกน ในการวจยครงน พบวา การรบรความยตธรรมดานปฏสมพนธตอกน

ระหวางผบงคบบญชากบผใตบงคบบญชา และระหวางเพอนรวมงานดวยกน มอทธพลตอพฤตกรรมการเปน

สมาชกทดขององคการในระดบสงทสด โดยผานความพงพอใจในงาน โดยมคาความแกรงของความสมพนธ

มากทสดในตวแปรอสระทกตวททำการศกษา แสดงวา ผบงคบบญชามอทธพลตอความพงพอใจในงานของ

ผใตบงคบบญชามากทสด รวมถงระดบของเพอนรวมงานดวยกน ดงนนผบรหารจงควรใชประโยชนจาก

ผลการศกษาขอนมาเปนกลยทธในการเสรมสรางความพงพอใจในงานของพนกงาน ซงอาจทำไดหลายวธ

เชน ผบงคบบญชาควรจะตองเพมความเปนกนเอง หรอใหความชวยเหลอผใตบงคบบญชาทงในเรองงาน

และเรองสวนตวใหมากขน เพอใหพนกงานเกดความรสกอนใจและทำงานไดอยางสบายใจมากขน เปนตน

แตทงนการชวยเหลอดงกลาวจะตองอยภายใตขอบเขตของความถกตอง เปนธรรม และเสมอภาคตอ

พนกงานทกคน

6. เพอใหผลการวจยมประโยชนและมขอบเขตทกวางขวางขน ผทจะทำการวจยในครงตอไป

จงควรทจะทำการศกษาเปรยบเทยบระหวางองคการทมลกษณะแตกตางกน โดยมสมมตฐานวา ลกษณะ

ทแตกตางกนดงกลาวอาจมผลทำใหการรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน และความผกพน

ตอองคการแตกตางกนดวย เชน ศกษาเปรยบเทยบระหวางองคการภาครฐและภาคเอกชน ศกษา

เปรยบเทยบระหวางองคการทมสำนกงานเพยงแหงเดยวและองคการทมสำนกงานกระจายไปทวประเทศ

หรอศกษาเปรยบเทยบระหวางองคการทใชเทคโนโลยขนสงและเทคโนโลยขนตน เปนตน

7. เนองจากแบบสอบถามทใชเปนเครองมอในการศกษาครงน เปนแบบสอบถามทวดทศนคตหรอ

ความคดเหนในเรองการรบรความยตธรรมในองคการ ความพงพอใจในงาน ความผกพนตอองคการ และ

พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ซงมวธการใหคะแนนและขอคำถามทใกลเคยงกน จงอาจทำให

ผตอบแบบสอบถามเขาใจวาเปนเรองเดยว ดงนนผทจะทำการวจยในครงตอไปจงควรพฒนาเครองมอวดใน

รปแบบอน เพอทจะสามารถสะทอนความแตกตางและความเปนจรงไดมากขน

57



References

Bakhshi, A., Kumar, K. & Rani, E. (2009). Organizational Justice Perceptions as Predictor of

Job Satisfaction and Organizational Commitment. International Journal of

Business and Management, 4(9), 145-154.

Brown, R. (1993). Antecedents and Consequences of Salesperson Job Satisfaction:

Meta-analysis and Assessment of Causal Effects. Journal of Marketing Research,

30(1), 63-77.

Chen, Z. X. & Francesco, A. M. (2003). The Relationship between the Three Components of

Commitment and Employee Performance in China. Journal of Vocational

Behavior, 62(3), 490-510.

Chiboiwa, M. W., Chipunza, C. & Samuel, M. O. (2011). Evaluation of Job Satisfaction and

Organizational Citizenship Behavior: Case Study of Selected Organizations in

Zimbabwe. African Journal of Business Management, 5(7), 2910-2918.

Cohen-Charash, Y. & Spector, P. E. (2001). The Role of Justice in Organizations:

A Meta-analysis. Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2),

278-321.

Connell, J., Ferres, N. & Travaglione, T. (2003). Engendering Trust in Manager-subordinate

Relationships: Predictors and Outcomes. Personnel Review, 32(5), 569-587.

Felfe, J., Schmook, R., Schyns, B. & Six, B. (2008). Does the Form of Employment Make a

Difference? Commitment of Traditional, Temporary, and Self-employed Workers.

Journal of Vocational Behavior, 72(1), 81-94.

Gonzalez, J. V. & Garazo, T. G. (2006). Structural Relationships between Organizational

Service Orientation, Contact Employee Job Satisfaction and Citizenship Behavior.

International Journal of Service Industrial Management, 17(1), 23-50.

Gyekye, S. A. & Salminen, S. (2005). Are “Good Soldiers” Safety Conscious? An Examination

of the Relationship between Organizational Citizenship Behaviors and Perception

of Workplace Safety. Social Behavior and Personality, 33(8), 805-820.

58



Jeanpacha, T. (2014). A Causal Model of the Effectiveness of Police Stations Organization

under Metropolitan Police Bureau of Royal Thai Police in Thailand. SDU Research

Journal Humanities and Social Sciences, 10(3), 165-180. (in Thai)

Kinicki, A. J., Schriesheim, C. A., McKee-Ryan, F. M. & Carson, K. P. (2002). Assessing the

Construct Validity of the Job Descriptive Index: A Review of Meta-analysis.

Journal of Applied Psychology, 87(1), 14-32.

Najafi, S., Noruzy, A., Azar, H. K., Nazari-Shirkouhi, S. & Dalvand, M. R. (2011). Investigating

the Relationship between Organizational Justice, Psychological Empowerment,

Job Satisfaction, Organizational Commitment and Organizational Citizenship

Behavior: An Empirical Model. African Journal of Business Management, 5(13),

5241-5248.

Organ, D. W. & Konovsky, M. (1989). Cognitive Versus Affective Determinants of

Organizational Citizenship Behavior. Journal of Applied Psychology, 74(1), 157-

164.

Organ, D. W., Podsakoff, P. M. & MacKenzie, S. B. (2006). Organizational Citizenship

Behavior: Its Nature, Antecedents, and Consequences. Thousand Oaks, CA: Sage

Publications.

Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Moorman, R. H. & Fetter, R. (1990). Transformational

Leader Behaviors and their Effects on Follower’s Trust in Leader, Satisfaction, and

Organizational Citizenship Behavior. Leadership Quarterly, 1(2), 107-142.

Pool, S. & Pool, B. (2007). A Management Development Model: Measurement Commitment

and Its Impact on Job Satisfaction among Executives in a Learning Organization.

Journal of Management Development, 26(4), 353-369.

Samuel, N., Peter, S. & Eddie, D. (2006). Transformational and Transactional Leadership

Effects on Teachers’ Job Satisfaction, Organizational Commitment, and

Organizational Citizenship Behavior in Primary Schools: The Tanzanian case.

School Effectiveness and School Improvement, 17(2), 145-177.

Sweeney, J. T. & Quirin, J. J. (2008). Accountants as Layoff Survivors: A Research Note.

Accounting, Organizations and Society, 34(6/7), 787-795.

59



Thailand Automotive Institute. (2012). Automotive Industry Master Plan 2012-2016.

Bangkok: Thailand Automotive Institute.

WeiBo, A., Kaur, S. & Jun, W. (2010). New Development of Organizational Commitment:

A Critical Review (1960-2009). African Journal of Business Management, 4(1),

12-20.

Yamane, T. (1970). Statistics: An introductory Analysis. Tokyo, Japan: Weatherhill.


นายกจโภคณ เกษมทรพย

คณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา

1 ถนนอทองนอก เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300


รองศาสตราจารย ดร.ธนสวทย ทบหรญรกษ

บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา



ผชวยศาสตราจารย ดร.บณฑต ผงนรนดร

วทยาลยนวตกรรมและการจดการ มหาวทยาลยราชภฏสวนสนนทา



61

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 The Bilingual Mathematics Learning and Teaching Management in Schools in Bangkok

*ผประสานงานหลก(CorrespondingAuthor) e-mail: [email protected] **งานวจยเรองนไดรบการสนบสนนทนวจยจากมหาวทยาลยสวนดสต

การจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาในโรงเรยนเขตกรงเทพมหานคร** The Bilingual Mathematics Learning and Teaching Management

in Schools in Bangkok**

พรทพยเดชพชยจราภรณพงษโสภาณฐกฤตาสวรรณทปและสรวลภเรองชวยตประกาย*คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยสวนดสต

PorntipDechpichaiJirapornPongsopaNatthakittaSuwannateepandSirawanRuangchuayTuprakay*

Faculty of Science and Technology, Suan Dusit University

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอสำรวจการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาในโรงเรยนเขตกรงเทพมหานครกลมตวอยางทใชในการวจยในครงนไดแกผสอนคณตศาสตรจำนวน52คนและนกเรยนจำนวน202คนเครองมอทใชในการวจยคอแบบสอบถามสถตทใชในงานวจยคอคาความถ รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน จากการศกษาการจดการเรยนการสอนพบวา 1) ในการเตรยม การเรยนการสอน ครสวนใหญจดทำแผนการจดการเรยนรเองโดยจดทำภาคเรยนละ 1 ครง และทำกอน เปดภาคเรยน เพอใชเปนแนวการสอนโดยใหความสำคญกบองคประกอบเรอง หวขอเรองและกจกรรม การเรยนการสอนสวนการเตรยมการสอนในแตละครงนนจะใชระยะเวลามากกวา 1 ชวโมง 2) ในการดำเนน การเรยนการสอน ครสวนใหญจะตรวจสอบพนฐานความรเดมของนกเรยนกอนสอนโดยใชแบบทดสอบ กอนเรยนและการถาม-ตอบ และมกจะใชการตงคำถามเพอนำเขาสบทเรยน วธทนยมใชสอน คอ แบบบรรยายและแสดงเหตผล และทกษะทไดปฏบตบอย คอ การใชคำถาม สวนเทคนคและวธการสอน ทนยม คอ การยกตวอยางแลวใหนกเรยนสรปเปนกฎเกณฑ สำหรบการสรปบทเรยนนนจะมการสรปเมอสอนจบ โดยสวนใหญใหนกเรยนเปนผสรปเนอหา แลวครสรปเพออธบายอกครง ครมกจะใหนกเรยน ฝกทกษะคณตศาสตรโดยทำแบบฝกหดในหนงสอเรยน และครสวนใหญจะเตรยมสอการสอนดวยตนเอง สอการสอนทนยมนำมาใชคอหนงสอเรยนเพราะตรงกบจดประสงคและเหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมการเรยนร และ 3) ในการวดผลและประเมนผล ครจะดำเนนการตลอดเวลาในการเรยนการสอนทง กอนเรยนระหวางเรยนและหลงเรยนโดยการตรวจแบบฝกหดนอกจากนนพบวาปญหาในการจดการเรยน การสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา สวนใหญเปนเรองของพนฐานความรภาษาองกฤษของครและนกเรยนแนวทางในการแกปญหา คอ ควรมการจดอบรมและวดความรดานภาษาองกฤษเปนระยะ รวมทงการม พเลยงทอาจจะเปนครตางชาตหรอครไทยกได แตอยางไรกตามผลการสำรวจความพงพอใจตอการจด การเรยนการสอนของนกเรยนในภาพรวมพบวาอยในระดบมาก คำสำคญ: การจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาโรงเรยนเขตกรงเทพมหานคร

62


The Bilingual Mathematics Learning and Teaching Management in Schools in Bangkok

Abstract

Thepurposeof this researchwas toexplorebilingualMathematics teachingand

learningmanagement inschools inBangkok.Thesampleswere52Mathematicsteachers

and 202 students. This research tool was a set of questionnaires. The statistics used were

frequency, percentage,mean and standard deviation. The research findings of teaching

and learningmanagement were as follow. 1) In teaching preparation,most teachers

created their lessonplansoncea semesterbefore thebeginningof semester. Theplan

used as a teaching guidance emphasized on teaching topic as well as activities. Each

classroompreparationtooklongerthananhour.2)Inteachingandlearning,mostteachers

evaluatedeach student’sexistingbasic knowledgebefore classbyusingpre-classexam

together with a question-and-answer session. They usually used questions to lead to the

learning topics. The common teaching approach usedwas lecturing and reasoning. The

skillfrequentlypracticedwasquestioning.Apopularteachingtechniqueandapproachwas

raisingacaseand letting thestudentssolvedandsummarizedtheproblem.The lesson

wasmainly concluded at the end of class by students. And then the teacher would

recapitulate thereafter. Students usually practicedmathematics skill by doing exercises

basedonthetextbook.Ingeneral,themajorityoftheteacherspreparedteachingmedia

bythemselves.Amongthepopularmedia,textbookwasoftenusedduetoitscongruency

with learning objectives, appropriate contents, and exercises. 3) In learning evaluation,

teacherstookplacethroughouttheteachingandlearningprocess,includingpre-,during-,

andpost-classroombymeansoftheexercisesusage.Besides,themostcommonlyfound

obstacleofbilingualmathematic learning and teachingwasEnglishproficiency,both for

theteachersandthestudentsalike.Thiswouldbesolvingbytrainingandevaluatingsuch

proficiency from time to time. Thismay also include having teaching assistant either

foreignerorThai.However,thefindingofsatisfactiontowardbilingualmathematiclearning

and teaching of students was highly satisfied.

Keywords: Bilingual Mathematics Learning and Teaching Management, Schools in Bangkok

63


บทนำ ในการกาวเขาสสงคมอาเซยนและสงคมโลก ประเทศไทยมความตองการกำลงคนทมความร

ความสามารถดานวทยาศาสตร คณตศาสตร และเทคโนโลยมาก เพอเปนกำลงสำคญในการพฒนาประเทศ

ทำใหมความจำเปนอยางยงทจะตองเรงการพฒนาและปรบปรงแนวทางการจดการเรยนการสอนใหได

คณภาพทด ทสามารถพฒนาคนและสงคมไทยใหมสมรรถนะในการแขงขนและรวมมอกบประชาคมโลกได

และในการจดการเรยนการสอนระดบมธยมศกษานน วชาคณตศาสตรเปนวชาทมบทบาทสำคญใน

การพฒนาศกยภาพสวนบคคลในดานกระบวนการคดการวเคราะหการใชเหตผลการแกปญหาซงเปนพนฐาน

ในการพฒนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย และยงเปนพนฐานทสำคญสำหรบการศกษาตอในระดบชนท

สงขนอกดวย แตเมอพจารณาผลการทดสอบทางการศกษาระดบชาตขนพนฐาน (O-NET) ปการศกษา

2557 ของสถาบนทดสอบทางการศกษาแหงชาต พบวา คะแนนเฉลยวชาคณตศาสตรของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท6มธยมศกษาปท3และปท6คอนขางตำไดคะแนนเฉลยเทากบ38.06,29.65และ

21.74คะแนนตามลำดบจากคะแนนเตม100คะแนน (National InstituteofEducationalTesting

Service,2014)จงจะเหนไดวาผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยนไทยตำกวาเกณฑมาตรฐาน

แสดงถงการจดการเรยนการสอนวชาคณตศาสตรในปจจบนของประเทศไทยยงไมประสบความสำเรจ

เทาทควร และไดพบวา ปจจยสำคญทจะสงผลตอผลสมฤทธทางการเรยนคณตศาสตรของนกเรยน ไดแก

ความสามารถทางดานภาษา คณภาพการสอน (Keawkong, 2005) พฤตกรรมการสอน บรรยากาศใน

ชนเรยน ความถนดทางการเรยนและความรพนฐานเดม (Pummali, 2006) เปนตน ดงนนครผสอน

คณตศาสตรควรจะตองหาวธการจดการเรยนรทสามารถสงเสรมประสทธภาพการเรยนรของนกเรยนไดอยาง

แทจรง

นอกจากนนพนฐานเบองตนทสำคญอกอยางหนงในการเรยนรคอภาษาองกฤษแตจากผลสำรวจ

ทกษะการใชภาษาองกฤษของเดกนกเรยนของสถาบนสอนภาษาองกฤษนานาชาต (Education First: EF)

องคกรทจดอนดบประเทศจากความสามารถดานการใชภาษาองกฤษโดยใชดชนวดระดบความรทาง

ภาษาองกฤษ (EFEnglishProficiency Index: EF EPI)พบวา เดกไทยมทกษะการใชภาษาองกฤษอยใน

อนดบ 42 จาก 44 ประเทศ ในป 2011 และอนดบท 48 จาก 63 ประเทศ ในป 2014 ถงแมดชน

ความสามารถในการใชภาษาองกฤษเพมขนจาก 39.41 เปน 47.79 แตยงคงอยในระดบมความสามารถ

ตำมาก (Very Low Proficiency) เชนเดม (Education First, 2014) จงทำใหผปกครองมความตองการ

ทจะพฒนาดานภาษาองกฤษทจะใชในชวตประจำวนหรอวชาการใหกบบตรหลาน โดยจะสงเกตเหนไดถง

กระแสความนยมของผปกครองในการสงบตรหลานเขาศกษาในหลกสตรภาษาองกฤษหรอแบบสองภาษา

หรอแมแตการเรยนพเศษเพมเตมเกยวกบภาษาองกฤษหรอภาษาตางประเทศอนๆ เพมขนดวย จงทำให

การเรยนการสอนแบบสองภาษาไดรบความนยมและเพมจำนวนขนเรอยๆทงโรงเรยนในเขตกรงเทพมหานคร

และสวนภมภาค ทงนเพราะหลกสตรสองภาษาในโรงเรยนจะชวยเพมทกษะดานภาษาองกฤษใหกบนกเรยน

ทำใหมความสามารถในการพดอานเขยนไดทงสองภาษา และทำใหนกเรยนกลาแสดงความคดเหน

64



แสดงออก และเปนตวของตวเอง สามารถเรยนภาษาทสามไดงายขน อกทงเปนการวางพนฐานอนาคต

ทมนคงสำหรบการศกษาตอ หรอการตดตอสอสารดานการงานกบชาวตางชาต เปนตน และทสำคญ

มคาใชจายตำเมอเทยบกบการเรยนโรงเรยนนานาชาตหรอการไปเรยนตางประเทศ(Pattanawong,2009)

การเรยนการสอนแบบสองภาษา (BilingualTeaching)นนเปนการเรยนการสอนทใชทงภาษาแม

(ภาษาไทย) และภาษาทสอง (ภาษาองกฤษ) ซงทงสองภาษาตางถกใชในการเรยนการสอนตามเนอหาสาระ

วชาหลกอยางคณตศาสตรไปพรอมๆ กน แตอยางไรกตาม พบวา มปญหาและอปสรรคสำคญในการจด

การเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาไดแกปญหาดานตวผเรยนเนองจากวชานมศพททางเทคนคมาก

โดยเฉพาะสำหรบนกเรยนในระดบชนมธยมศกษาปท1และปท4ทเรมตนการเรยนในระบบน(Skulphanarak,

2009;Buama,2010;Thawarom&Chaimongkol,2013)และการขาดแคลนครคณตศาสตรทมความร

ความสามารถในระดบมธยมศกษา รวมทงปญหาการใชภาษาองกฤษซงไมใชภาษาแมในการสอสารและเปน

สอการสอนนน สงผลใหมความจำเปนเรงดวนทจะตองผลตครทมความสามารถในดานนใหมากขน ตวอยาง

ของการพฒนาบคลากรสอนดานวทยาศาสตรและคณตศาสตรไดแกรปแบบการจดการเรยนสองภาษาแบบ

EIS (English for Integrated Studies) ซงดำเนนการโดยโรงเรยนสนทรภพทยา ในตนปการศกษา 2548

ดำเนนการจดการเรยนการสอนรปแบบสองภาษา วชาคณตศาสตร วทยาศาสตร คอมพวเตอร และภาษา

องกฤษในชนมธยมศกษาโดยบรหารจดการเรยนการสอนเนนผเรยนเปนสำคญและเนนหลกการมสวนรวม

การบรณาการและการเรยนร(Participation,Integration,Learning:PIL)รวมทงใชระบบCoaching&

Mentoring สำหรบการพฒนาผสอน ตลอดจนกำกบตดตามผลการดำเนนงานเชงระบบ P-D-C-A Cycle

รปแบบนทำใหครผสอนวชาคณตศาสตรทไมเคยใชภาษาองกฤษเปนสอการสอนมากอนไดเรยนรและพฒนา

ทกษะการใชภาษาองกฤษในระหวางการสอนและการทำงานปกต (On- the- Job Learning) จนทำใหคร

สวนหนงสามารถจดการเรยนการสอนโดยใชภาษาองกฤษเปนสอในวชาเดมไดเกอบไมแตกตางจากคร

ตางชาต รวมทงทำใหประสบความสำเรจในการจดเรยนการสอนทงในการพฒนาครผสอนและนกเรยน

ทำใหหลายโรงเรยนสนใจมาศกษาดงานและนำไปปรบใช(Ngamsom,2006)

ดงนนคณะผวจยจงสนใจทจะศกษาการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาและปญหา

ทเกดขนในการจดการเรยนการสอนในโรงเรยนเขตกรงเทพมหานครรวมทงศกษาความพงพอใจของนกเรยน

ทมตอการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา เพอจะไดทราบขอมลทสามารถนำมาพฒนา

รปแบบและวธการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาทมประสทธภาพ โดยสงเสรมรปแบบและวธสอนทเนน

ผเรยนเปนศนยกลาง ซงจะเปนการเตรยมความพรอมดานการศกษาในการกาวสประชาคมอาเซยนและโลก

ของประเทศไทย


เพอสำรวจการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาในโรงเรยนเขตกรงเทพมหานคร

65



วธการจดการเรยนรเปนปจจยทสำคญทจะชวยในการพฒนานกเรยนใหมความรความสามารถตาม

มาตรฐานการเรยนรทกำหนดไวในหลกสตรการศกษาโดยเฉพาะในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร

แบบสองภาษาซงนอกจากจะมเนอหาทคอนขางยากทจะทำความเขาใจแลวยงมการใชภาษาทไมใชภาษาแม

ในการเรยนรอกดวย ครผสอนจงจำเปนตองศกษาและพฒนาวธการจดการเรยนรใหเหมาะสมกบเนอหาและ

นกเรยนงานวจยนจงมกรอบแนวคดดงน

ภาพท 1กรอบแนวคดในการวจย


1. ประชากรและกลมตวอยาง

ประชากร คอ ครผสอนคณตศาสตรทเปนขาราชการหรอลกจางประจำ (ไมใชครพเศษ) และ

นกเรยนมธยมศกษาในหลกสตรสองภาษาของโรงเรยนทมการจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาและ

โรงเรยนทเรมดำเนนการทดลองจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาในวชาคณตศาสตรในระดบมธยมศกษา

ในเขตกรงเทพมหานคร ซงโรงเรยนสองภาษามทงทสงกดกรมสามญศกษาและสงกดสำนกงานคณะกรรมการ

การศกษาเอกชนในเขตกรงเทพมหานคร มจำนวนทงสน 55 โรงเรยน ครผสอนคณตศาสตรทเปนขาราชการ

หรอลกจางประจำ มจำนวน 215 คน นกเรยนมธยมศกษาในหลกสตรสองภาษาของโรงเรยนทมการจด

การเรยนการสอนแบบสองภาษาและโรงเรยนทเรมดำเนนการทดลองจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาใน

วชาคณตศาสตรมจำนวน2,600คน(EISAssociationofThailand,2013)

กลมตวอยาง คอ ครผสอนคณตศาสตรและนกเรยนมธยมศกษาของโรงเรยนทมการจด

การเรยนการสอนแบบสองภาษาและโรงเรยนทเรมดำเนนการทดลองจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาใน

ระดบมธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร โดยใชการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling)

คอครผสอนคณตศาสตรและนกเรยนจำนวน52คนและ202คนตามลำดบ

การสอน

66



2. การสรางและตรวจสอบคณภาพเครองมอ

เครองมอทใชในการเกบรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม โดยคณะผวจยสรางขนจาก

การศกษาเอกสารและงานวจยทเกยวของ (Naebphutsa, 2007) โดยผานการตรวจสอบความถกตองของ

เนอหาจากผทรงคณวฒจำนวน3ทานและทดลองใชจำนวน30ชดกอนนำไปใชจรงโดยมรายละเอยด

ของแบบสอบถามดงน

2.1แบบสอบถามสำหรบผสอนคณตศาสตรเกยวกบการจดการเรยนการสอนคณตศาสตร

แบบสองภาษาประกอบดวยขอคำถาม3ตอนดงน

ตอนท1สถานภาพของผตอบแบบสอบถามมลกษณะคำถามเปนแบบเลอกตอบ

ตอนท2กระบวนการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตรซงม3ขนตอนคอขนการเตรยม

การสอนขนการดำเนนการเรยนการสอนขนการวดผลและประเมนผลมลกษณะคำถามเปนแบบเลอกตอบ

รวมดวยกบแบบปลายเปด(Open-question)

ตอนท 3 ปญหาและแนวทางการแกปญหากระบวนการเรยนการสอนกลมสาระ

คณตศาสตรมลกษณะคำถามเปนแบบปลายเปด

2.2แบบสอบถามสำหรบนกเรยนเกยวกบความพงพอใจในการจดการเรยนการสอน

คณตศาสตรแบบสองภาษา

3. การเกบและรวบรวมขอมล

การเกบรวบรวมขอมลดำเนนการโดยคณะผวจยนำแบบสอบถามไปแจกใหผสอนวชา

คณตศาสตรแบบสองภาษาและนกเรยน รบแบบสอบถามกลบมาจากผสอนและนกเรยน จำนวน 52 และ

202ชดตามลำดบ

4. การวเคราะหขอมล

ขอมลทไดจากการเกบรวบรวมนำมาตรวจสอบความถกตองสมบรณและทำการประมวลผล

ดวยเครองคอมพวเตอรโดยใชโปรแกรมสำเรจรปซงใชสถตในการวเคราะหดงน

4.1คาสถตพนฐานไดแกความถ (Frequency)คารอยละ (Percentage)คาเฉลยเลขคณต

(Mean)และสวนเบยงเบนมาตรฐาน(StandardDeviation)

4.2การวเคราะหขอมลทจากแบบสอบถามปลายเปด โดยการวเคราะหเนอหา (Content

Analysis)แลวสรปผลเปนความเรยง

67



ผลการวเคราะหขอมลกระบวนการจดการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตรจากครผสอนกลม

สาระการเรยนรคณตศาสตรสำหรบโรงเรยนทมการจดการเรยนการสอนแบบสองภาษา และโรงเรยน

ทเรมดำเนนการทดลองจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาในระดบมธยมศกษาในเขตกรงเทพมหานคร

มรายละเอยดดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

ขอมลสวนบคคลของครคณตศาสตรผตอบแบบสอบถามดงแสดงในตารางท1

ตารางท 1รอยละขอมลสวนบคคลของครคณตศาสตรผตอบแบบสอบถาม

ขอมลสวนบคคล รอยละ

เพศ ชาย 25.00

หญง 75.00

วฒการศกษา ปรญญาตร 76.47

ปรญญาโท 23.53

ระดบชนทสอน มธยมศกษาตอนตน 30.00

มธยมศกษาตอนปลาย 38.00

ทงสองระดบ 32.00

ตำแหนงทางวชาการ ครผชวย 16.67

ครค.ศ.1 33.33

ครค.ศ.2 8.33

ครค.ศ.3 12.50

ครชำนาญการพเศษ 25.00

คร(ชำนาญการ) 4.17

68



ครคณตศาสตรผตอบแบบสอบถาม จำนวน 52 คน สวนใหญเปนเพศหญง รอยละ 75.00

วฒการศกษาระดบปรญญาตร รอยละ 76.47 สอนในระดบชนมธยมศกษาตอนปลาย รอยละ 38.00

รองลงมา คอ สอนทงสองระดบ รอยละ 32.00 และมตำแหนงคร ค.ศ.1 รอยละ 33.33 รองลงมา คอ

ตำแหนงครชำนาญการพเศษรอยละ25.00

2. การเตรยมการสอน และปญหาของกระบวนการเตรยมการสอน

รอยละของประเดนตางๆ ในขนการเตรยมการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตร แสดงใน

ตารางท2

ตารางท 2 รอยละของประเดนตางๆในขนการเตรยมการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตร

การเตรยมการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตร รอยละ

การจดทำแผนการจดการเรยนร ทำ 96.00

ไมทำ 4.00

วธในการจดทำแผนการจดการเรยนร ทำขนเอง 63.46

ซอจากเอกชนจำหนาย 13.46

อนๆไดแกคนหาจากอนเตอรเนตฯลฯ 23.08

วตถประสงคในการจดทำแผนการเรยนร* เปนแนวการสอน 80.77

เพอพฒนาการเรยนการสอน 75.00

เพอพฒนานกเรยน 53.85

ใหผบรหารตรวจ 48.08

เพอแกปญหานกเรยน 48.08

อนๆไดแกเพอพฒนาตนเอง 51.92

ระยะเวลาการจดทำแผนการจดการเรยนร ทำภาคเรยนละ1ครงโดยไมระบระยะเวลา 55.76

ทำลวงหนา1สปดาห 9.62

ทำลวงหนา1เดอน 9.62

อนๆเชนทำกอนเปดภาคเรยนเปนตน 25.00

69


การเตรยมการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตร รอยละ

องคประกอบทมในแผนการจดการเรยนร* หวขอเรอง 96.15

กจกรรมการเรยนการสอน 96.15

จำนวนชวโมงเรยน 94.23

การวดผลและประเมนผล 94.23

สอการเรยนร 92.31

จดประสงคการเรยนร 90.38

สาระสำคญ 90.38

เนอหา 90.38

งานทมอบหมายนกเรยน 90.38

บนทกการสอน 86.54

วนททำการสอน 25.00

การเตรยมการสอน เตรยม 84.62

ไมระบ 15.38

ระยะเวลาในการตรยมการสอน มากกวา1ชวโมง 40.00

30นาท-1ชวโมง 37.50

30นาท 7.50

นอยกวา30นาท 15.00

*คารอยละคดจากจำนวนผตอบแบบสอบถามทงหมด

ตารางท 2 (ตอ)

70



ผลการวจยดานการจดการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตรในขนการเตรยมการเรยนการสอน

พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญจดทำแผนการจดการเรยนร รอยละ 96.00 โดยจะจดทำแผนการจด

การเรยนรดวยตนเอง รอยละ 63.46 และซอจากเอกชนจำหนาย รอยละ 13.46 นอกจากนผตอบ

แบบสอบถามไดจดทำแผนการจดการเรยนรตามกระบวนการของตนเองโดยสบคนขอมลจากอนเทอรเนต

เชนจากสอในYouTubeหรอศกษาจากของทเอกชนทำไวจำหนายสอซดหรอประยกตจากตวอยางทแจก

ใหของบรษทและหนวยงานตางๆ เปนตน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญมวตถประสงคในการจดทำแผน

การจดการเรยนรเพอใชเปนแนวการสอนมากทสดรอยละ80.77รองลงมาคอเพอใชพฒนาการเรยนการสอน

รอยละ75.00 ในการจดทำแผนการจดการเรยนรนนสวนใหญไมไดระบระยะเวลาททำแตจะทำไว1ครงใน

แตละภาคเรยน รอยละ 55.76 นอกจากนผตอบแบบสอบถามไดจดทำแผนการจดการเรยนรกอนเปด

ภาคเรยนทจะสอน หรออาจจะเปนการแกไขปรบปรงใหเหมาะสมและตรงกบปญหาทเกดขน และจะให

ความสำคญกบองคประกอบในแผนการจดการเรยนรเรองหวขอเรองและกจกรรมการเรยนการสอนสงสด

รอยละ96.15รองลงมาคอจำนวนชวโมงเรยนและการวดและประเมนผลรอยละ94.23และไดมการเตร

ยมการสอนลวงหนาในแตละครง รอยละ 84.62 และใชระยะเวลาในการเตรยมการสอนในแตละครงมาก

กวา1ชวโมงรอยละ40.00รองลงมาคอ30นาท–1ชวโมงรอยละ37.50

ปญหาทผตอบแบบสอบถามสวนใหญพบในการเตรยมการสอนในจดการเรยนการสอน

คณตศาสตรแบบสองภาษา เชน ความไมพรอมดานหลกสตร ความไมพรอมดานคมอ หนงสอเรยน และสอ

การสอนทเปนภาษาองกฤษ ทสอดคลองกบตำราภาษาไทยของ สสวท. รวมถงแบบทดสอบทเปนภาษา

องกฤษ ความรในการเตรยมสอ ความไมมนใจของตวคร ดานภาษา คำศพทเฉพาะ ซงบางครงคอนขาง

ตางจากคำไทยมากการออกเสยงการพมพเอกสารทประกอบการสอนความสามารถการใชภาษาองกฤษใน

การสอสาร เพอทจะสอความหมายใหนกเรยนเขาใจไดลกซง ครไมคนเคยกบการจดกจกรรมเกยวกบ

การจดการเรยนรเปนภาษาองกฤษ ครมภาระงานอนๆ นอกจากการสอน ไมคอยจะมเวลาในการเตรยม

เอกสารในการสอน โดยเฉพาะการเรยนการสอนแบบสองภาษาซงตองใชเวลามากกวาการสอนแบบปกตใน

การเตรยมตวนกเรยนยงมปญหาการอธบายปญหาตางๆและการโตตอบเปนภาษาองกฤษเปนตน

แนวทางการแกปญหาทผตอบแบบสอบถามสวนใหญเสนอแนะในการเตรยมการสอนในจด

การเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา ไดแก หนวยงานภาครฐ ควรมสวนรวมในการเตรยม

ความพรอมทงหลกสตร เอกสาร สอ ควรมการจดอบรมพฒนาครดานการใชภาษาองกฤษในการเรยน

การสอนเปนระยะ เพอสรางความมนใจ และมแนวทางในการนำไปปฏบต ครตองพยายามศกษาเพมเตม

ดวยตนเองตลอดเวลา เชน ด T.V. โดยใชภาษาองกฤษบอยๆ ฝกพดและเขยน ศกษาคำศพทเฉพาะและ

นยามของคำศพทใหมากขน ควรจดคณะทปรกษาทเปนผร ผเชยวชาญในการจดการเรยนการสอนแบบ

สองภาษา จดทำหนงสอแนะแนวทางการจดการเรยนการสอนแบบสองภาษา จดครตางชาตเปนพเลยง ศกษา

ดงานโรงเรยนทสอนเปนภาษาองกฤษ สงไปฝกสอนในโรงเรยนทสอนเปนภาษาองกฤษ และมกระบวนการ

ตดตามเพอแลกเปลยนความรและปญหา คนหาสอการสอนจากตำราภาษาองกฤษและอนเทอรเนต ถงแม

71


จะไมตรงกบหนงสอเรยนของ สสวท. ทงหมด แตพอจะใชเปนแนวทางได จดซอเอกสารหนงสอและ

แบบทดสอบทเปนภาษาองกฤษของประเทศมาเลเซยและสงคโปร เชน Count, Focus เปนแนวทางในการจด

การเรยนการสอน และเปรยบเทยบกบหลกสตรของสถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย

(สสวท.) ทเปนภาษาไทย ลดภาระงานดานอนๆ ทนอกเหนอการสอนใหนอยลง โดยเฉพาะครทกำลงเรม

จดการเรยนการสอนแบบสองภาษา เพอใหครมเวลาในการเตรยมสอนมากขน เนองจากจะตองใชเวลา

ในการเตรยมการสอนมากกวาการสอนแบบปกต ทำเอกสารใบงานใหนกเรยนไดฝกเพมเตมเพอใหนกเรยน

ไดทบทวนตลอดเวลาหาวธเทคนคตางๆททำใหนกเรยนเขาใจเนอหาไดชดเจนมากขนเปนตน

3. การดำเนนการสอน และปญหาของการดำเนนการสอน

รอยละของประเดนตางๆในขนดำเนนการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตรแสดงในตารางท3

และรอยละของประเดนตางๆ ในขนการดำเนนการเรยนการสอนจำแนกตามอนดบทเลอก แสดงในตารางท 4

ผลการวจยดานการจดการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตรในขนการดำเนนการเรยนการสอน พบวา

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญไดมการตรวจสอบพนฐานความรเดมของนกเรยนกอนสอน รอยละ 91.67

โดยใชวธตางๆดงนใชแบบทดสอบPretestการซกถาม-ตอบคำถามการสงเกตการเลนเกมใชแบบสอบถาม/

สมภาษณ ทำแบบประเมนวเคราะหผเรยนรายบคคล ดจากขอมลการเรยนและผลการเรยนทผานมา

ทดสอบทกษะการคดคำนวณเบองตน ทบทวนความรพนฐานเดมหรอเนอหาทจำเปนตองใช ทบทวนเรองท

จะเรยน ใชการพดคย ใหทำแบบฝกหด และพบวา สวนใหญไดจดกจกรรมนำเขาสบทเรยน รอยละ 95.65

โดยวธทนยมใชเปนอบดบท 1 คอ การตงคำถาม รอยละ 57.69 รองลงมา คอ ทบทวนบทเรยน รอยละ

55.77และสนทนารอยละ26.92ตามลำดบ

72



ตารางท 3 รอยละของประเดนตางๆในขนดำเนนการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตร

การดำเนนการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตร รอยละ

การตรวจสอบพนฐานความรของ ตรวจสอบ 91.67

นกเรยนกอนสอน ไมตรวจสอบ 8.33

การจดกจกรรมนำเขาสบทเรยน จด 95.65

ไมจด 4.35

การสรปบทเรยนเมอสอนจบการจด สรป 84.62

การเรยนการสอน ไมระบ 15.38

การใหนกเรยนฝกทกษะคณตศาสตร ฝก 97.96

ไมฝก 2.04

การเตรยมสอการสอน เตรยมดวยตนเอง 80.00

เตรยมดวยตนเองและรวมกบนกเรยน 6.00

เตรยมดวยตนเองและรวมกบนกเรยน 6.00

และโรงเรยนจดหา

เตรยมดวยตนเองและโรงเรยนจดหา 4.00

เตรยมรวมกบนกเรยน 2.00

อนๆไดแกDownloadจากWebsite 2.00

การสรปบทเรยนเมอสอนจบการจด สรป 84.62

การเรยนการสอน ไมระบ 15.38

73


ตารางท 4 รอยละของประเดนตางๆในขนการดำเนนการเรยนการสอนจำแนกตามอนดบทเลอก

การดำเนนการเรยนการสอน อนดบท

1 2 3

วธการนำเขาสบทเรยน ตงคำถาม 57.69 15.38 7.69 ทบทวนบทเรยน 55.77 17.31 3.85 สนทนา 26.92 11.54 17.31

วธการสอนทใชใน แบบบรรยายและแสดงเหตผล 26.92 13.46 9.62 การจดการเรยนการสอน แบบบรรยาย 23.08 9.62 5.77 แบบใชคำถาม 15.38 23.08 15.38

ทกษะทไดปฏบตในการ การใชคำถาม 23.08 21.15 25.00 จดการเรยนการสอน การนำเขาสบทเรยน 19.23 11.54 1.92 วธการคำนวณ 15.38 5.77 7.69

เทคนคการสอนทไดปฏบต การยกตวอยาง 36.54 17.31 13.46 ในการจดการเรยนการสอน การใชคำถาม 30.77 25.00 21.15 การใหโจทยปญหา 15.38 28.85 21.15

วธทดำเนนการสอน ยกตวอยางแลวใหนกเรยนสรปเปนกฎเกณฑ 26.92 30.77 15.38 อธบายหลกการและทฤษฎแลวใหนกเรยนยกตวอยาง 25.00 23.08 13.46 อธบายแลวใหนกเรยนทำแบบฝกหด 25.00 21.15 17.31

วธทใหนกเรยนใชใน ทำแบบฝกหดในหนงสอเรยน 36.54 23.08 13.46 การฝกทกษะคณตศาสตร ทำใบงาน 34.62 19.23 15.38 ทำโจทย 21.15 26.92 21.15

สอการสอนทใช หนงสอเรยน 53.85 9.62 21.15 เอกสารแนะแนวทาง 28.85 15.38 21.15 เอกสารฝกหด 23.08 44.23 17.31

วธการทใชในการเลอกสอ เหมาะสมกบเนอหาและกจกรรม 36.54 30.77 13.46

ประกอบการเรยนการสอน ตรงกบจดประสงค 36.54 28.85 11.54 ถกตองตามขนตอนการสอนคณตศาสตร - 5.77 19.23

74



วธการสอนทใชในการจดการเรยนการสอนทผตอบแบบสอบถามสวนใหญนยมใชเปนอนดบท 1

คอแบบบรรยายและแสดงเหตผล รอยละ26.92 รองลงมาคอแบบบรรยายรอยละ23.08และแบบใช

คำถาม รอยละ 15.38 และทกษะทไดปฏบตในการจดการเรยนการสอนเปนอนดบท 1 ของผตอบ

แบบสอบถามสวนใหญคอการใชคำถามรอยละ23.08รองลงมาคอการนำเขาสบทเรยนรอยละ19.23

และการใชวธการคำนวณ รอยละ 15.38 ตามลำดบ นอกจากน พบวา เทคนคการสอนทไดปฏบตในการ

จดการเรยนการสอนเปนอนดบท 1 ของผตอบแบบสอบถามสวนใหญ คอ การยกตวอยาง รอยละ 36.54

รองลงมาคอการใชคำถามรอยละ30.77และการใหโจทยปญหารอยละ15.38ตามลำดบ

วธทดำเนนการสอนทใชในการจดการเรยนการสอนเปนอนดบท 1 ของผตอบแบบสอบถาม

สวนใหญ คอ ยกตวอยางแลวใหนกเรยนสรปเปนกฎเกณฑ รอยละ 26.92 รองลงมา คอ อธบายแลวให

นกเรยนทำแบบฝกหดและอธบายหลกการและทฤษฎแลวใหนกเรยนยกตวอยางรอยละ25.00และผตอบ

แบบสอบถาม รอยละ 97.96 จะใหนกเรยนฝกทกษะคณตศาสตร โดยวธทนยมใชในการฝกทกษะ

คณตศาสตรเปนอนดบท 1 คอ ทำแบบฝกหดในหนงสอเรยน รอยละ 36.54 รองลงมา คอ ทำใบงาน

รอยละ34.62และทำโจทยรอยละ21.15ตามลำดบ

ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเตรยมสอการสอนดวยตนเอง รอยละ 80.00 รองลงมา คอ

เตรยมดวยตนเองและรวมกบนกเรยน รอยละ 6.00 และสอการสอนทนยมนำมาใชในการจดการเรยน

การสอนเปนอนดบท1คอหนงสอเรยนรอยละ53.85รองลงมาคอเอกสารแนะแนวทางรอยละ28.85

และเอกสารฝกหดรอยละ23.08ตามลำดบนอกจากนยงมสอการสอนอนๆทไดนำมาใชไดแกMicrosoft

Power Point, Microsoft Excel, GSP, Active Inspire และสอประดษฐททำเอง เหตผลทผตอบ

แบบสอบถามสวนใหญนยมใชในการเลอกสอประกอบการเรยนการสอนเปนอนดบท 1 คอ ตรงกบจดประสงค

และเหมาะสมกบเนอหาและกจกรรมรอยละ36.54

เมอสอนจบการจดการเรยนการสอนผตอบแบบสอบถามสวนใหญไดมการสรปบทเรยน รอยละ

84.62 โดยสวนใหญใหนกเรยนเปนผสรปเนอหา แลวครสรปเพออธบายอกครง นอกจากนยงมวธสรป

แบบอนๆอกไดแกใหทำMindMappingหรอSheetNoteครและนกเรยนชวยกนสรปและครสามารถ

ตรวจสอบไดโดยการถาม-ตอบ และใหนกเรยนสรปลงสมดโดยใหนกเรยนใชภาษาทนกเรยนเขาใจไดดวย

ตวเอง จดบนทก เชอมโยงจากตวอยางไปนยามหรอทฤษฎ ใชเทคนคและทกษะการถาม-ตอบ ใชการอภปราย

รวมกน และสรางชนงานทบทวนกฎทฤษฎบท เนอหาเดมแลวสรป ยกตวอยางทใกลเคยงและใหนกเรยน

สรป ใหนกเรยนสรปกอนแลวเพมเตมอกครงใหเกดความสมบรณของเนอหาและหลกสตร สรปจากเนอหา

ของนกเรยนทเกดจากการซกถามสรปโดยการใชคำถามและทดสอบความเขาใจ

ปญหาทผตอบแบบสอบถามสวนใหญพบในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบ

สองภาษา ไดแก ครมปญหาการใชภาษาตรงออกเสยงดวยสำเนยงไมถกตอง ไมรจะพดอยางไร พดอะไรด

เวลาทตองการจะอธบายมกจะตดกบคำพดเปนภาษาไทยมากกวา สวนนกเรยนมกจะมปญหาเกยวกบ

การทำโจทยปญหาทตองการใหนกเรยนคดเกยวกบปญหาแลวตดสนวาอะไรคอสงทตองการ นกเรยนจะม

75


ปญหาการทำความเขาใจปญหาการระบสวนสำคญการเขยนสาระของปญหาดวยคำพดของตนเองนกเรยน

จะไมคอยตอบโต ไมใหความรวมมอ เพราะไมเขาใจในคำศพท ซงอาจจะเปนเพราะนกเรยนมปญหาการใช

ภาษาองกฤษ แปลภาษาองกฤษไมได ตองเรยนไปแปลไปทำใหการเรยนการสอนชาไมทนตามหลกสตร

รวมทงพนฐานความรของนกเรยนยงออน ทงพนฐานทางคณตศาสตรออนมากและพนฐานทางภาษาองกฤษ

กออนดวย ทำใหครไมสามารถสอนนกเรยนไดตามหลกสตรเพราะตองสอนทบทวนเนอหาเดม เมอเวลา

ทำการสอบจะพบวา นกเรยนอานและแปลโจทยคำถามไมได จงทำใหผลการประเมนตำ นอกจากน คอ

ปญหาความไมพรอมของหองเรยนสอและอปกรณตางๆ

แนวทางในการแกปญหาทผตอบแบบสอบถามเสนอสวนใหญแนะในการจดการเรยนการสอน

คณตศาสตรแบบสองภาษา ไดแก ในชวงเรมตนควรจะใหครสอนเปนภาษาไทย แตใชสอเปนภาษาองกฤษ

พรอมกบจดใหครเขารบการอบรมการใชภาษาองกฤษสำหรบการสอนคณตศาสตร ในสวนของตวครเองควร

จะดแนวการสอนและสำเนยงจากYouTubeและตองเตรยมตวเองใหพรอมตองสบคนตองฝกทำ ในสวน

ของนกเรยนนน ครควรจะใหนกเรยนทบทวนคณตศาสตรพนฐานใหเขาใจ และสอนเสรมเกยวกบศพท

คณตศาสตรทเกยวของกบเนอหาเปนภาษาองกฤษใหเขาใจ โดยพยายามใหนกเรยนจำศพทใหได พรอมทง

อธบายหรอยกตวอยางประกอบกบคำศพท เนองจากจะชวยนกเรยนในการทำความเขาใจในเนอหาหลกได

งายขน

4. การวดผลและประเมนผล และปญหาของการวดผลและประเมนผล

รอยละของชวงเวลาทใชในการวดผลและประเมนผล แสดงในตารางท 5 รอยละของวธทใชใน

การวดผลและประเมนผลจำแนกตามอนดบทเลอกแสดงในตารางท6

ตารางท 5 รอยละของชวงเวลาทใชในการวดผลและประเมนผล

ชวงเวลาทใชในการวดผลและประเมนผล รอยละ

กอนระหวางและหลงเรยน 40.38

หลงเรยน 28.85

ระหวางและหลงเรยน 13.46

กอนและระหวางเรยน 5.77

กอนและหลงเรยน 3.85

ระหวางเรยน 1.92

ไมระบ 5.77

76



ผลการวจยดานการจดการเรยนการสอนกลมสาระคณตศาสตรในขนการวดผลและประเมนผล

พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญไดมการวดผลและประเมนผลตลอดเวลาในการเรยนการสอนคอ กอน

ระหวางและหลงเรยนรอยละ40.38รองลงมาคอวดผลและประเมนผลหลงเรยนรอยละ28.85และวธ

ทนยมใชในการวดผลและประเมนผลเปนอนดบท 1คอการตรวจแบบฝกหดรอยละ76.92รองลงมาคอ

ใชคำถามรอยละ55.77และการตรวจรายงานรอยละ51.92ตามลำดบนอกจากนผตอบแบบสอบถามได

มการวดผลและประเมนแบบอนๆไดแกการทดสอบการตรวจสอบการเขาเรยนเปนตน

ตารางท 6 รอยละของวธทใชในการวดผลและประเมนผลจำแนกตามอนดบทเลอก

วธทใชในการวดผลและประเมนผล อนดบท

1 2 3

การตรวจแบบฝกหด 76.92 13.46 -

ใชคำถาม 55.77 1.92 1.92

การตรวจรายงาน 51.92 - 1.92

การบนทกพฤตกรรม 28.85 1.92 -

แบบสอบถาม 23.08 - -

การสมภาษณ 13.46 - 1.92

แฟมสะสมผลงาน 9.62 - 3.85

ปญหาดานการวดผลและประเมนผลสมฤทธทางการเรยนการสอนของผตอบแบบสอบ

สวนใหญพบวา ในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา ไดแก ปญหาการสรางโจทยและ

วธการตงคำถามใหถกตองตามหลกไวยากรณ นกเรยนยงมผลสมฤทธในรายวชาคณตศาสตรและ

ภาษาองกฤษคอนขางตำหากนำทงสองเรองมาวดผลรวมกนนกเรยนนาจะมผลประเมนตำลงอก

แนวทางในการแกปญหาทผตอบแบบสอบถามสวนใหญเสนอแนะในการวดผลและประเมน

ผลสมฤทธทางการเรยนการสอนในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา ไดแก ใชวธการ

ทหลากหลายในการประเมนผลสมฤทธนอกเหนอจากการทำแบบทดสอบ

77


5. การพงพอใจในการจดการเรยนการสอน

คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความพงพอใจในการเรยนคณตศาสตรแบบสองภาษาของ

นกเรยนแสดงในตารางท7

ตารางท 7 คาเฉลยและสวนเบยงเบนมาตรฐานความพงพอใจในการเรยนคณตศาสตรแบบสองภาษา

ของนกเรยน

จากผลการวเคราะหขอมลความพงพอใจในการเรยนคณตศาสตรแบบสองภาษาของนกเรยน

พบวานกเรยนมความพงพอใจในภาพรวมอยในระดบมาก(χ =3.61,S.D. =0.61)โดยมความพงพอใจใน

ดานการมความรในเนอหาวชามากทสด สวนการนำไปใชในชวตประจำวนไดนนมความพงพอใจตำสด ซงอาจจะ

เปนเพราะครผสอนเนนการสอนในตำรามากกวาทจะเนนการสอสารกบนกเรยนเพอจะนำขอมลจาก

ประสบการณทเกดขนในชวตประจำวนของพวกเขามาเปนตวอยางทนอกเหนอไปจากตำราคณตศาสตร


การวจยการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษาในโรงเรยนรฐบาลระดบมธยมศกษา

ทมการจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาในกรงเทพมหานครไดดำเนนการอภปรายผลดงน

1. กระบวนการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา

1.1 ในขนตอนการเตรยมการเรยนการสอนนน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญไดจดทำแผน

การจดการเรยนรดวยตนเองภาคเรยนละ1ครงโดยทำกอนเปดภาคเรยนเพอใชเปนแนวการสอนมากทสด

ประเดน คาเฉลย สวนเบยงเบน ระดบ

มาตรฐาน ความพงพอใจ

ความเขาใจเนอหาทเรยน 3.65 0.77 มาก

ความรในเนอหาวชา 3.93 0.75 มาก

การจดจำเนอหาทเรยนได 3.61 0.87 มาก

การซกถามปญหาทไมเขาใจ 3.63 0.84 มาก

การนำไปใชในชวตประจำวนได 3.47 1.01 มาก

ความคดสรางสรรค 3.59 0.95 มาก

ความกลาในการใชภาษาองกฤษในชวตประจำวน 3.50 0.93 มาก

ความชอบในการเรยนวชาคณตศาสตร 3.77 0.89 มาก

รวม 3.61 0.61 มาก

78



และใหความสำคญกบองคประกอบในแผนการจดการเรยนรเรอง หวขอเรอง และกจกรรมการเรยน

การสอนสงสด และผตอบแบบสอบถามสวนใหญมการเตรยมการสอนลวงหนา และในแตละครงใชระยะ

เวลาในการเตรยมมากกวา 1 ชวโมง ซงสอดคลองกบผลการวจยของ Naebphutsa (2007) ทพบวา

ครทกคนมการจดทำแผนการเรยนรในขนนซงเปนสงสำคญสำหรบการสอนของครเนองจากการเตรยมสอน

เปนขนตอนแรกของการสอนทมระบบและเปนแนวทางใหครสามารถเลอกกจกรรม วธการวดและประเมนผล

ทเหมาะสมกบผเรยนได(Intajak,1995)

1.2 ในขนการดำเนนการเรยนการสอนนน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญไดมการตรวจสอบ

พนฐานความรเดมของนกเรยนกอนสอน รอยละ 91.67 และจดกจกรรมนำเขาสบทเรยน โดยวธทนยมใช

เปนอนดบท1คอการตงคำถามรอยละ57.69รองลงมาคอทบทวนบทเรยนรอยละ55.77ในขณะทวธการสอน

ทนยมใช คอ แบบบรรยายและแสดงเหตผล สวนทกษะทไดปฏบต คอ การใชคำถาม และวธทดำเนนการ

สอนทนยมใชในการจดการเรยนการสอน คอ ยกตวอยางแลวใหนกเรยนสรปเปนกฎเกณฑ สำหรบการสรป

บทเรยนนน ไดมการสรปบทเรยนเมอสอนจบ โดยสวนใหญใหนกเรยนเปนผสรปเนอหา แลวครสรป

เพออธบายอกครงครจะใหนกเรยนไดฝกทกษะคณตศาสตรโดยวธทนยมใชในการฝกทกษะคณตศาสตรคอ

ทำแบบฝกหดในหนงสอเรยน รองลงมา คอ ทำใบงาน ผตอบแบบสอบถามสวนใหญเตรยมสอการสอนดวย

ตนเอง และสอทนยมนำมาใช คอ หนงสอเรยน รองลงมา คอ เอกสารฝกหด วตถประสงคทใชเลอกสอ

การสอน คอ ตรงกบจดประสงค และเหมาะสมกบเนอหาและกจกรรม ซงสอดคลองกบ Naebphutsa

(2007)ทครจะตรวจสอบพนความรเดมของนกเรยนและตงคำถามเพอนำเขาสบทเรยนและมกจะใชทกษะ

การใชคำถามในการสอน และทงครและนกเรยนจะชวยกนสรปบทเรยน และสอทนยมใชสอน คอ

หนงสอเรยน และสอดคลองกบงานวจยของ Pangpa (1996) ทพบวา ครจะเรมตรวจการบาน ทบทวน

ความรเดม แลวจงสอนดวยการอธบายเนอหา จากนนจงใหทำแบบฝกหด รวมทงสอดคลองกบงานวจยของ

Thumsongkram (1996) ทพบวา กจกรรมพฒนาทกษะทครใช คอ จะใหนกเรยนทำแบบฝกหด/บตรงาน

ดานการใชสอการเรยนการสอนนนพบวาครใชหนงสอเรยนเปนสอการเรยนการสอน

1.3 ในขนการวดผลและประเมนผล ผลการวจย พบวา ผตอบแบบสอบถามสวนใหญไดม

การวดผลและประเมนผลตลอดเวลาในการเรยนการสอนคอกอนระหวางและหลงเรยนและมกจะวดผล

และประเมนผลดวยการตรวจแบบฝกหด รองลงมา คอ ใชคำถาม ซงสอดคลองกบงานวจยของ

Phanthusida (1989) ทพบวา การวดและการประเมนผลไดทำทงกอนเรยน ระหวางเรยน และประเมน

ปลายปดวยวธการทดสอบและสอดคลองกบงานวจยของ Kaewsrimon (1998)ทกลาววา การวดผลและ

ประเมนผลมการตรวจสอบความรความเขาใจของนกเรยนระหวางเรยนดวยการถามตอบและหลงเรยนดวย

การตรวจแบบฝกหด

2. ปญหาในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษา สวนใหญเปนเรองของพนฐาน

ความรภาษาองกฤษของนกเรยนซงสอดคลองกบผลการวจยของBuama(2010)ทพบวาปจจยหนงทมผล

ตอผลสมฤทธของนกเรยนโครงการโรงเรยนสองภาษา คอ ความรพนฐานภาษาองกฤษ และสอดคลองกบ

79


ผลการวจยของ Thawarom (2013) ทพบวา ปญหาในการเรยนคณตศาสตรเปนภาษาองกฤษนน คอ

ความสามารถดานภาษาองกฤษทอยในระดบตำของนกเรยน นอกจากนยงสอดคลองกบผลการสำรวจของ

ประเทศจนทภาษาองกฤษไมใชภาษาแรกของนกเรยนเชนกน โดย Li &Wang (2010) พบวา ปญหา

การเรยนการสอนแบบสองภาษาในประเทศจน คอ ระดบความรความสามารถดานภาษาองกฤษคอนขาง

จะตำการขาดสภาพแวดลอมดานภาษาและการขาดตำราทดสำหรบการศกษาแบบสองภาษาและปญหาน

ยงถกพบในประเทศมาเลเซยทครตองเผชญภาวะยงยากในการสลบระหวางภาษาองกฤษและภาษาจนกลาง

ในการสอนโดยเฉพาะอยางยงในชนเรยนทมความรความสามารถคอนขางตำ เวลาเรยนสวนใหญมกจะใชไป

กบการแปลโดยเฉพาะอยางยงคำศพทคณตศาสตร (Lim& Presmeg, 2011) ปญหาดานภาษาทเกดขนน

อาจเนองมาจากภาษาองกฤษไมใชภาษาแมของนกเรยน ครผสอนควรจดการเรยนการสอนทจะชวยให

นกเรยนเรยนรและเขาใจคณตศาสตรทสอนโดยใชภาษาองกฤษไดงายขน อยางเชน อาจจะเลอกใชกจกรรม

ทเนนคำศพท ซงพบวา สามารถจะชวยเพมผลสมฤทธในการเรยนรศพทของนกเรยนได (Thawai, 2014)

ในสวนของครผสอนนนมปญหาดานการใชภาษาองกฤษเชนกน จงควรจดครตางชาตหรอครไทยเปนพเลยง

คอยใหคำแนะนำชวยเหลอและควรมการจดอบรมและวดความรดานภาษาองกฤษเปนระยะ

3.ผลสำรวจความพงพอใจของนกเรยน พบวา มความพงพอใจในระดบมากตอการเรยน

คณตศาสตรแบบสองภาษา แสดงถงประสทธภาพในการจดการศกษาวชาคณตศาสตรแบบสองภาษาใน

ระดบหนง และสามารถปรบปรงรปแบบการจดการเรยนการสอนใหดขนและตรงกบความตองการของ

ผเรยนมากขน

4.แนวทางในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรแบบสองภาษานน โรงเรยนควรจดเตรยม

เอกสารประกอบการสอน แบบฝกหดและกจกรรมใดๆ กตามในแตละบทของรายวชาคณตศาสตรให

นกเรยนเปนฉบบภาษาองกฤษ อาจจะชวยกระตนและสงเสรมการเรยนรของนกเรยนไดมากขน ทำให

นกเรยนสามารถอานและคดเปนภาษาองกฤษไดงายขน อนจะเปนประโยชนตอการเรยนในระดบทสงขน

รวมทงการคนควาเพมเตมดวยตนเอง สำหรบครผสอนควรมเวลาในการเตรยมการสอนอยางเพยงพอเพอให

ไดแผนการจดการเรยนรทมประสทธภาพ รวมทงมเวลาเพยงพอทจะผลตสอทนาจะสนใจและเหมาะสมตอ

นกเรยน นอกจากนครควรจะศกษาวธการสอนและกจกรรมตางๆ ใหหลากหลายเพอนำมาประยกตใช

การสอน รวมถงการเลอกวธการวดผลและประเมนทหลากหลาย และคำนงถงความแตกตางระหวางบคคล

และสงทสำคญทสด ครผสอนควรไดรบการอบรมภาษาองกฤษ หรอเรยนรเกยวกบภาษาตลอดเวลา เพอให

สามารถจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลสงสด ในขณะทตว

นกเรยนนนควรจะมการวดความรพนฐานภาษาองกฤษกอน เพอทจะไดจดกลม หรอจดเรยนเสรมใหตาม

ศกยภาพของแตละบคคล

80




1.ในขนการเตรยมการเรองเอกสารประกอบการสอนแบบฝกหดและกจกรรมใดๆกตามในแตละบทของรายวชาคณตศาสตรทใชประกอบในการเรยนการสอน หากโรงเรยนสามารถจดหาเปนฉบบภาษาองกฤษใหนกเรยน อาจจะชวยกระตนและสงเสรมการเรยนรของนกเรยนไดมากขน ทำใหนกเรยนสามารถอานและคดเปนภาษาองกฤษไดงายขน อนจะเปนประโยชนตอการเรยนในระดบทสงขน รวมทงการคนควาเพมเตมดวยตนเอง 2.นกเรยนผทจะเรยนในระบบนควรจะมการวดความรพนฐานภาษาองกฤษกอนเพอทจะไดจดกลมหรอจดเรยนเสรมใหตามศกยภาพของแตละบคคล 3.สำหรบครผสอนนน ควรมเวลาในการเตรยมการสอนอยางเพยงพอเพอใหไดแผนการจด การเรยนรทมประสทธภาพ รวมทงมเวลาเพยงพอทจะผลตสอทนาสนใจและเหมาะสมตอนกเรยน นอกจากนครควรจะศกษาวธการสอนตางๆ ใหหลากหลายเพอนำมาประยกตใชการสอน รวมถงการเลอก วธการวดผลและประเมนทหลากหลาย และคำนงถงความแตกตางระหวางบคคลและสงทสำคญทสด ในการจดการเรยนการสอนแบบสองภาษา ครผสอนควรไดรบการอบรมภาษาองกฤษ หรอเรยนรเกยวกบภาษาตลอดเวลา เพอใหสามารถจดการเรยนการสอนแบบสองภาษาไดอยางมประสทธภาพและประสทธผลสงสด 4.ควรศกษาแบบเจาะลก โดยการดำเนนการวจยแบบสมภาษณถงปญหาและอปสรรคใน การดำเนนงานจากผทมผลกระทบทงหมดไดแกผบรหารสถานศกษาครผสอนนกเรยนและผปกครอง 5.ควรศกษาความตองการและความพรอมโรงเรยนทตองการจะจดการเรยนการสอนแบบ สองภาษาสำหรบโรงเรยนทยงไมมการจดการเรยนการสอนแบบสองภาษา

References

Buama, T. (2010). The Factors that Affect the Learning Achievement of Students in Key Stage, 3 Studying of the English Program in Phitsanulok. (Master’s thesis). NaresuanUniversity,Phitsanulok.(inThai)

EducationFirst.(2011).EF EPI English Proficiency Index(Report).EducationFirst.

. (2014).EF EPI English Proficiency Index(Report).EducationFirst.

EISAssociationofThailand.(2013).EIS Report. Rayong. (in Thai)

Intajak, L. (1995). Teaching Professional Experience Training. Bangkok: Srinakharinwirot University. (in Thai)

Kaewsrimon, S. (1998). A Study of Instructional Behaviors of the Teachers Who Taught Mathematics at Prathom Suksa I in Phipoon district, Nakhon Si Thammarat Province. (Master’sthesis).SukhothaiThammathiratOpenUniversity,Nonthaburi.(in Thai)

81


Keawkong,P.(2005).A Model of Causal Relationships of Variables Effecting Mathematics Achievement of Mathayomsuksa I students in Yala Province. (Master’s thesis). Thaksin University, Songkla. (in Thai)

Li,Y.&Wang,L.(2010).ASurveyonBilingualTeachinginHigherEducationInstituteintheNortheastofChina.Journal of Language Teaching and Research, 1(4),353-357.

Lim, C. S. & Presmeg, N. (2011). Teaching Mathematics in Two Languages: a TeachingDilemmaofMalaysianChinesePrimarySchools. International Journal of Science and Mathematics Education,9(1),137-161.

Naebphutsa,P.(2007).A Study of Instructional Process in Mathematics of Teachers at the English Program School in Nakhon Rachasima. (Master’s thesis). NakhonRachasimaRajabhatUniversity,NakhonRachasima.(inThai)

National Institute of Educational Testing Service (Public Organization). (2014).Ordinary National Educational Testing (O-NET) Report. RetrievedMay20,2015,fromhttp:// www.onetresult.niets.or.th/AnnouncementWeb/Notice/FrBasicStat.aspx.(inThai)

Ngamsom,S. (2006).A New Model for Bilingual Education: English for Integrated Studies Curriculum, a Case Study of Sunthonphu Pittaya Secondary School. Rayong: SunthonphuPittayaSecondarySchool.(inThai)

Pangpa,N.(1996).Conditions of Prathom Suksa 6 Mathematics Teaching in High and Low Mathematics Achievement School under the Office of Phop Phra Distrit Primary Education, Tak province. (Master’s thesis). ChiangMai University, ChiangMai. (in Thai)

Pattanawong,W. (2009). The Entreperneurial Model of Bilingual Schools in Thailand. (Doctor’sdissertation).SilpakornUniversity,Bangkok.(inThai)

Phanthusida, W. (1989). The Implementation of Basic Skills Development Area : Mathematics, according to the Elementary School Curriculum B.E.2521 in the Elementary Schools under the Jurisdiction of the Office of Chachoengsao Provincial Primary Education. (Master’s thesis). Chulalongkorn University,Bangkok. (in Thai)

Pummali,C. (2006).The Effect of Variables on Mathematics Achievement of Mathayom Suksa II Students in Sisaket office Education Service Area 4. (Master’s thesis). UbonRatchathaniRajabhatUniversity,UbonRatchathani.(inThai)

Skulphanarak, C. (2009). A Model of Thailand English Program School Administration. (Doctor’sdissertation).SilpakornUniversity,Bangkok.(inThai)

82



Thawai, P. (2014). A Study of English Vocabulary Achievement and Retention ofPrathomsuksa Five Students at Elementary Demonstration School ofBansomdejchaopraya Rajabhat University by Using Reading plus VocabularyEnhancement. SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 10(2), 55-72.(inThai)

Thawarom, T. & Chaimongkol, S. (2013). Problem of Thai Students in ComprehendingEnglishMathematics. Journal of Liberal Arts, Ubon Ratchathani University, 9(2),347-365.(inThai)

Thumsongkram,N.(1996).Mathematics Teaching Behaviors of Prathom Suksa 3 Teachers According to Elementary Curriculum B.E. 2521 (revised B.E. 2533) in Loei

Elementary Schools. (Master’sthesis).KhonKaenUniversity,KhonKaen.(inThai)


ดร.พรทพย เดชพชย

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลยมหาวทยาลยสวนดสต

228-228/1-3ถนนสรนธรแขวงบางพลดเขตบางพลดกรงเทพมหานคร10700

e-mail:[email protected]

ดร.จราภรณ พงษโสภา



e-mail:[email protected]

ดร.ณฐกฤตา สวรรณทป




ดร.สรวลภ เรองชวย ตประกาย




83

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Development and Validation of the Research Engagement Measurement Instrument for Doctoral Students in the Faculty of Education: Maximum

Likelihood and Bayesian Approaches

การพฒนาและตรวจสอบคณภาพเครองมอวดความยดมนผกพนการวจยของนกศกษา ระดบดษฎบณฑตคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร: การวเคราะหดวยภาวะนาจะเปนสงสดและเบส

Development and Validation of the Research Engagement Measurement Instrument for Doctoral Students in the Faculty of Education: Maximum


สทธศานต ชมวจารณ* สวมล วองวาณช และชยตม ภรมยสมบต

คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย

Sutthisan Chumwichan* Suwimon Wongwanich and Chayut Piromsombat Faculty of Education, Chulalongkorn University

บทคดยอ

มงานวจยจำนวนมากทศกษาความยดมนผกพนการวจย และสวนใหญใชองคประกอบทสอดคลองกน

แตมงานวจยจำนวนนอยมากทมงพฒนาโมเดลการวดและเครองมอวดความยดมนผกพนการวจย ดวยเหตน

งานวจยนจงมวตถประสงคหลกในการวจย 1) เพอพฒนาเครองมอและโมเดลการวดความยดมนผกพน

การวจย 2) เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของโมเดลการวดความยดมนผกพนการวจย 3) เพอตรวจสอบ

ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความยดมนผกพนการวจยของนกศกษาระดบดษฎบณฑตคณะ

ครศาสตร/ศกษาศาสตรในชวงเวลาภาคตนและภาคปลาย โดยเกบขอมลจากภาคตนปการศกษา 2558

จำนวน 46 คน และเกบขอมลจากภาคปลายปการศกษา 2558 จำนวน 44 คน ในคณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย แบบสอบถามเปนมาตรประมาณคา 5 ระดบ เครองมอวดความยดมนผกพน

การวจยประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก 1) การอานงานวจย 2) การใชผลการวจย และ 3) การทำงานวจย

การวจยครงนมวตถประสงคเพอวเคราะหองคประกอบเชงยนยนโดยพจารณาความตรงเชงโครงสราง

ขององคประกอบ และตรวจสอบความไมแปรเปลยนระหวางเวลาภาคตนและภาคปลาย โดยใชการวเคราะห

ดวยการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสดกบแบบเบส ผลการวเคราะห พบวา คณภาพของเครองมอ

วดความยดมนผกพนการวจยในการวดทง 2 ภาคการศกษามคณภาพทสอดคลองกน โดยมความเทยงอยใน

ระดบมากทกองคประกอบ (Cronbach’s α > .8) ผลการวเคราะหดวยการวเคราะหแบบภาวะนาจะเปน


84


Development and Validation of the Research Engagement Measurement Instrument for Doctoral Students in the Faculty of Education: Maximum Likelihood and Bayesian Approaches

สงสดและแบบเบสใหผลสอดคลองกนทวาโมเดลการวดมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ

ทงขอมลชดภาคตนและภาคปลาย การประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด มคาสถต (1) = 0.038

p-value = .845 ในชดขอมลภาคตน และ (1) = 0.142 p-value = .706 ในชดขอมลภาคปลาย

การประมาณคาแบบเบสมคา Posterior Predictive p-value = .421 ในชดขอมลภาคตน และ

มคา Posterior Predictive p-value = 0.341 ในชดขอมลภาคปลายผลการวเคราะหความไมแปรเปลยน

ระหวางภาคการศกษาของโมเดลการวด พบวา การประมาณคาดวยวธภาวะนาจะเปนสงสดใหขอสรปวา

โมเดลมความไมแปรเปลยนเมอกำหนดใหคาพารามเตอร สมประสทธนำหนกองคประกอบ คาจดตดแกน

คาความคลาดเคลอนจากการวด และคาเฉลยของตวแปรแฝงเทากนทงโมเดลการวดภาคการศกษาตนและ

ภาคปลาย การวเคราะหแบบภาวะนาจะเปนสงสดและแบบเบสใหผลการวเคราะหสอดคลองกน เมอกำหนด

ใหคาพารามเตอรของโมเดลการวดทง 2 ภาคการศกษาเทากนจนถงระดบสดทาย โมเดลยงคงสามารถ

อธบายตวแปรสงเกตไดอยางมนยสำคญทางสถต

คำสำคญ: ความยดมนผกพนการวจย ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด การวเคราะหแบบเบส

นกศกษาปรญญาเอก

Abstract

There have been several studies on research engagement, most of which included

many coherent factors; but there have only been a few studies attempting to improve the

measurement model and the instrument for measuring research engagement. As a result

of this, the main purposes of the research were: 1) to develop the research engagement

measurement instrument and measurement model 2) to validate the construct validity of

the research engagement measurement instrument 3) to examine the measurement

invariance of the research engagement measurement instrument for doctoral students in

the Faculty of Education. The data collection process used a 5-point rating scale

questionnaire to survey Chulalongkorn University students at two time periods: 46

students were surveyed during the first semester and 44 students were surveyed during

the second semester of the 2015 academic year. The research instrument for measuring

research engagement was composed of 3 areas: 1) reading research 2) applying research,

and 3) initiating research. This study aimed to conduct confirmatory factor analysis by

considering the construct validity of the areas and examined the invariance between the

period of both semesters using maximum likelihood and Bayesian approaches. The result

of analysis revealed that the quality of the measurement instrument for research

85



engagement for both semesters provided conformity in quality with validity in a high level

for every area (Cronbach’s α > 0.8) The result analysis using maximum likelihood and

Bayesian approaches was conformity because the measurement model was in accordance

with empirical data for all data from the first semester and the second semester. The

maximum likelihood estimation was (1) = 0.038 p-value = 0.845 in the first semester

and (1) = 0.142 p-value = 0.706 in the second semester. Bayesian estimation gave

Posterior Predictive p-value = 0.421 in the first semester and 0.341 in the second

semester. Invariance analysis between the semesters for the model of measurement

found that the maximum likelihood estimation summarized that the model was invariant

when parameter, factor loading coefficients, intercepts, variances, and mean of latent

variables were equal in both the first semester model and the second semester model.

The maximum likelihood and Bayesian approaches gave conformity results when the

parameter of the two measurement models for both semesters was equal to the last

level. The model could explain the observable variables with statistical significance.

Keywords: Research Engagement, Measurement Invariance, Bayesian Approach, Doctoral

Students

บทนำ

การวจยถอเปนกจกรรมทสำคญในการศกษาระดบดษฎบณฑต โดยเฉพาะสาขาการศกษาท

การทำวจยเปนประโยชนทงระดบมหภาคและจลภาค ในระดบมหภาคการวจยถอเปนการสรางองคความรใหม

เพอพฒนาประเทศชาตและสวนรวม ในขณะทระดบจลภาคการทำวจยจะชวยพฒนาตวผทำวจยใหมความร

ในเชงวชาการเพอเปนประโยชนในการเตบโตในเสนทางสายอาชพของตนเองตอไป ดวยเหตนนกศกษา

ระดบดษฎบณฑตจงเปนผทตองเกยวพนกบการวจยอยเสมอตงแตตนจนจบหลกสตร (Loughran, 2014;

Munthe & Rogne, 2015) ระดบความเกยวของกบการวจยของนกศกษาในขณะทศกษาอยจงเปนสง

สำคญทควรไดรบความสนใจในการศกษาวา นกศกษาเหลานนมระดบความเกยวของกบการวจยมากนอย

เพยงใดภายใตการฝกฝนของหลกสตร หากพวกเขามความเกยวของกบการวจยทสงยอมสงผลใหเกด

ความตงใจจะทำวจยในอนาคต (Koyuncu, Burke & Fiksenbaum, 2006; Schaufeli & Bakker, 2004;

Snelgrove & James, 2010) ดวยเหตนความยดมนผกพนการวจยจงเปนตวแปรทสำคญทควรศกษากบ

ตวอยางทเปนนกศกษาระดบดษฎบณฑตเพอนำไปสการประเมนและจดการเรยนการสอนในหลกสตรระดบ

ดษฎบณฑตใหมความเหมาะสมตอไป

86



งานวจยในอดตมการศกษาระดบความเกยวของกบการวจยของบคคลเปนจำนวนมาก โดยกลาวถง

ระดบความเกยวพนการวจยนเปนตวแปรวา ความยดมนผกพนการวจย (Research Engagement)

โดยพฒนามาจากทฤษฎความยดมนผกพนทกลาวถง พฤตกรรม อารมณ และปญญาทบคคลมตอสงเรา

(Fredricks & Blumenfeld, 2004) ความยดมนผกพนทนำมาศกษาในเชงการวจยนน งานวจยในอดตตาง

สะทอนถงความเขมของความเกยวของของบคคลทมตอการวจยในระดบตางๆ โดยพนฐานทสด คอ การอาน

งานวจยหรอมสวนเกยวของกบการวจย และขนสงสด คอ การทำวจยหรออยกบการวจย (Borg, 2010; Del

Mar & Askew, 2004; Karlsson & Tornquist, 2007; Prasertsin, 2012)

แมวาองคประกอบของความยดมนผกพนการวจยจะมองคประกอบของความยดมนผกพนการวจย

จากงานวจยในอดตจะมความชดเจน อยางไรกตามการวจยเกยวของกบการสรางและตรวจสอบคณภาพ

เครองมอการวดความยดมนผกพนการวจยกลบไมมงานวจยทเดนชดเทาไรนก (พจารณาจากชอเรองในฐาน

ขอมล Google Scholar ทมคำสำคญ “Research Engagement” จำนวน 208 เรอง) ดวยความขาดแคลน

เครองมอยดมนผกพนการวจยทไดกลาวมา งานวจยชนนจงมวตถประสงคเพอพฒนาและตรวจสอบคณภาพ

เครองมอวจยเพอวดระดบความยดมนผกพนการวจยของนกศกษาระดบดษฎบณฑตคณะครศาสตร/

ศกษาศาสตรทผวจยไดพฒนาขน มการตรวจสอบความตรงเชงเนอหาดวยผทรงคณวฒ วเคราะหคาความเทยง

ดวยสมประสทธอลฟาของครอนบาค (Cronbach’s Alpha Coefficient) วเคราะหความตรงเชงโครงสราง

ดวยการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Aanalysis) อกทงพจารณาความไมแปรเปลยน

ของโมเดลการวด (Measurement Invariance) เมอเวลาผานไป 1 ภาคการศกษา

เนองจากโดยทวไปแลวจำนวนตวอยางของนกศกษาระดบดษฎบณฑตมจำนวนนอยและมกตดตาม

เกบขอมลไดยาก การประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด (Maximum Likelihood Estimation: MLE)

อาจมขอจำกดเกยวกบการประมาณคาพารามเตอรทมความถกตองแมนยำในการวเคราะหทจะตอง

ขนอยกบจำนวนตวอยางทจำเปนตองมจำนวนมาก ดวยเหตนผวจยจงเสนอการวเคราะหดวยการประมาณ

คาแบบเบส (Bayesian Estimation: BE) ควบคไปกบการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด

ในการสรปผล เนองจากการประมาณคาแบบเบสจะใหการประมาณคาพารามเตอรทถกตองมากกวา

เมอจำนวนตวอยางมขนาดนอยกวา (Muthen & Asparouhov, 2012; Ozechowski, 2014; Schoot,

Kaplan, Asendorpf, Neyer & Aken, 2014; Van de Schoot, Broere, Perryck, Zondervan-

Zwijnenburg & Van Loey, 2015) โดยประโยชนของผลการวเคราะหคณภาพเครองมอทไดนสามารถ

ไปใชในการวดระดบความเกยวของกบงานวจยของนกศกษาเพอใชในการศกษาเกยวกบตวแปรความยดมน

ผกพนการวจยทลกซงขน และนำไปสการปรบปรงหลกสตรและนโยบายการผลตนกศกษาระดบดษฎบณฑต

ของคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร หรอนำไปประยกตใชในสาขาอนๆ ตอไป

87




1. เพอพฒนาเครองมอและโมเดลการวดความยดมนผกพนการวจยของนกศกษาระดบ

ดษฎบณฑตคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร

2. เพอตรวจสอบความตรงเชงโครงสรางของโมเดลการวดความยดมนผกพนการวจยของนกศกษา

ระดบดษฎบณฑตคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร

3. เพอตรวจสอบความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดความยดมนผกพนการวจยของนกศกษา

ระดบดษฎบณฑตคณะครศาสตร/ศกษาศาสตรในชวงเวลาภาคตนและภาคปลาย


หลายงานวจยแบงความยดมนผกพนการวจยเปนลำดบขน โดยระดบของความยดมนผกพน

การวจยจากระดบของการมสวนรวมในการวจย (Degree of Involvement in Research) มลำดบระดบ

ขนตางๆ ทสงขน โดยนกวชาการแตละทานแบงลำดบขนของความยดมนผกพนการวจยมจำนวนลำดบท

แตกตางกน โดย Del Mar & Askew (2004) ศกษาในกลมเปาหมายทเปนนกศกษาแพทยมความยดมน

ผกพนการวจยตงแตระดบของการเปนผอาน ผใชจนถงระดบผทำวจย Karlsson & Tornquist (2007)

ศกษาในกลมนกกายภาพบำบดโดยแบงระดบความยดมนผกพนการวจย เพมเตมระหวางการอานงานวจย

กบการใชการวจยอก 1 ระดบ คอ การกระตนใหผอนอานงานวจย Borg (2010) ไดกำหนดความยดมน

ผกพนกบการวจยของครภาษาองกฤษไววา มระดบความยดมนผกพนกบงานวจย (Engagement with)

(ไดแก การอานงานวจย และการใชงานวจยของคร) และระดบทครมสวนรวมอยในการวจย (Engagement in)

(ไดแก การทำวจยของคร) ซงแนวคดดงกลาวยงคงสอดคลองกบองคประกอบของนกวจยอนๆ ในขางตน

(Prasertsin, 2012) ศกษาองคประกอบของความยดมนผกพนการวจยในครโดยเพมองคประกอบ

การสะทอนผลการวจยเพมขนจากเดม

เมอศกษางานวจยในอดตทง 4 งานวจยขางตน พบวา องคประกอบทยงถอเปนองคประกอบหลก

ของความยดมนผกพนการวจยมสามองคประกอบทงานวจยเหลานนใชรวมกน ไดแก 1) การอานงานวจย

2) การใชผลการวจย และ 3) การทำวจย ดวยเหตนผวจยจงสรางองคประกอบในการวดความยดมนผกพน

การวจยของนกศกษาระดบดษฎบณฑตจากองคประกอบหลกสามองคประกอบในขางตน องคประกอบจาก

งานวจยตางๆ และองคประกอบของการวจยในครงนแสดงดงตารางท 1

88



ตารางท 1 องคประกอบของความยดมนผกพนการวจยจากงานวจยตางๆ

องคประกอบ Del Mar & Karlsson & Borg Prasertsin

ผวจย Askew Törnquist (2010) (2012)

(2004) (2007)

อานงานวจย √ √ √ √ √

กระตนผอนอานงานวจย √

ใชผลการวจย √ √ √ √ √

ทำวจย √ √ √ √ √

สะทอนผลวจย √

จากการสงเคราะหงานวจยสามารถสรปนยามของตวแปรไดวา ความยดมนผกพนการวจย

(Research Engagement: RE) หมายถง การรบรของนกศกษาเกยวกบคณลกษณะของตนเองทม

พฤตกรรมจดจอในกจกรรมทเกยวของกบการวจยในระหวางทศกษาในระดบดษฎบณฑตไมวาจะเปน

การอานงานวจย การนำงานวจยไปใช และการทำวจย โดยแตละองคประกอบมนยามดงน

1. การอานงานวจย (Reading Research: Read) หมายถง การทำความเขาใจกบเอกสาร

ทเกยวของกบการวจยในรปแบบตางๆ ไมวาจะเปนสอทางอเลกทรอนกส หรอสออนๆ โดยนกศกษา

มความยดตดกบการอานเปนเวลานาน มการอานอยางสมำเสมอ และมความพยายามเอาชนะอปสรรค

ทเกดขนในการอาน

2. การใชผลการวจย (Applying Research: Apply) หมายถง พฤตกรรมทประยกตความรในดาน

การวจยทไดจากการศกษาคนควางานวจย และการทำวจยดวยตนเอง เพอพฒนาตนเองและผอนในดาน

วชาการ และดานทกษะการวจย รวมถงการแลกเปลยนเรยนรผลการวจย และระเบยบวธวทยาการวจย

ตางๆ กบผอน

3. การทำวจย (Initiating Research: Init) หมายถง พฤตกรรมทไดรเรมทำหรอมสวนรวม

ในการวจย ไมวาจะเปนทางตรง คอ การทำวจยดวยตนเอง หรอทางออม คอ การชวยเหลอหรอทำวจยรวม

กบผอน มความจดจออยกบงานวจยททำ ทำวจยใหสำเรจอยางมงมนแนวแน เพอใหงานวจยสำเรจไดอยาง

ลลวงและมคณภาพทด โมเดลการวดของตวแปรความยดมนผกพนการวจย สามารถกำหนดเปนกรอบ

แนวคดไดดงภาพท 1

89




เมอ RE หมายถง ความยดมนผกพนการวจย (Research Engagement); Read หมายถง การอานงานวจย

Apply หมายถง การใชการวจย และ Init หมายถง การทำวจย


1. ประชากรและตวอยาง

ประชากรของการวจยครงน คอ นสตนกศกษาระดบปรญญาดษฎบณฑตคณะครศาสตร/

ศกษาศาสตร สถาบนอดมศกษา ตวอยางในการวจย คอ นสตระดบปรญญาดษฎบณฑตคณะครศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย โดยผวจยเกบรวบรวมขอมลจากตวอยางสองชวงเวลา

2. การสรางและพฒนาคณภาพเครองมอ และการรวบรวมขอมล

จากองคประกอบทกลาวมาจากงานวจยตางๆ ผวจยไดพฒนาเครองมอการวดความยดมน

ผกพนการวจย หลงจากนนจงตรวจสอบความตรงเชงเนอหาดวยผทรงคณวฒดานการวจยการศกษา จำนวน

1 ทาน ในภาคตน และผทรงคณวฒอก จำนวน 12 ทาน ตรวจสอบเพมเตมสำหรบในภาคปลาย ผทรงคณวฒ

ทงหมดพจารณาวาเครองมอมความตรงเชงเนอหา เครองมอเปนแบบมาตรประมาณคา 5 ระดบ (5-Point

Rating Scale) โดยทระดบ 1 หมายถง ไมเหนดวยอยางยง และ 5 หมายถง เหนดวยอยางยง

ผวจยรวบรวมขอมลจากตวอยางสองชวงเวลา คอ ภาคตนและภาคปลายปการศกษา 2558

โดยสมเกบตามชนเรยนวชาตางๆ ไดแบบสอบถามตอบกลบภาคตน จำนวน 46 ฉบบ จำแนกตวอยางเปน

เพศชาย จำนวน 27 คน (รอยละ 58.70) เปนนสตปท 1 จำนวน 8 คน (รอยละ 17.39) ปท 2 จำนวน

21 คน (รอยละ 45.65) ปท 3 จำนวน 11 คน (รอยละ 23.91) และสงกวาปท 3 จำนวน 6 คน (รอยละ

13.04) มอายตงแต 25 – 52 ป (Mean = 33.63 S.D. = 5.90) สวนแบบสอบถามตอบกลบภาคปลาย

ปการศกษา 2558 จำนวน 44 ฉบบ จำแนกตวอยางเปนเพศชาย จำนวน 33 คน (รอยละ 75.00) เปนนสต

ปท 1 จำนวน 4 คน (รอยละ 9.09) ปท 2 จำนวน 19 คน (รอยละ 43.18) ปท 3 จำนวน 15 คน (รอยละ

34.09) และสงกวาปท 3 จำนวน 6 คน (รอยละ 13.64) มอายตงแต 27 – 49 ป (Mean = 34.88

90



SD. = 5.54) ผลการวเคราะหขอมลเบองตนสรปไดวาคาสถตตางๆ ของตวแปรภมหลงในภาคตนและ

ภาคปลายใกลเคยงกน ซงแสดงถงลกษณะภมหลงของตวอยางทไดจากการเกบขอมลทงสองชวงทคลายคลงกน


3.1 การวเคราะหขอมลทวไป

การวเคราะหความเทยง วเคราะหความสอดคลองภายใน (Internal Consistency) ของ

องคประกอบดวยคาสมประสทธแอลฟาของครอนบาค (Conbach’s α) โดยใชโปรแกรม R version 3.2.2

(R Core Team, 2015) แพคเกจ Psych (Revelle, 2016) ใชเกณฑของ George & Mallery (2010)

ทกำหนดใหคาสมประสทธสงกวา .9 หมายถง ระดบดมาก (Excellent) สงกวา .8 หมายถง ระดบด (Good)

สงกวา .7 หมายถง ระดบยอมรบได (Acceptable) สงกวา .6 หมายถง ไมชดเจนในการนำไปใช

(Questionable) และสงกวา .5 หมายถง ระดบตำ (Poor) และตำกวา .5 หมายถง ไมสามารถยอมรบได

(Unacceptable)

3.2 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

การศกษาครงนใชการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน (Confirmatory Factor Analysis)

ดวยการวเคราะหโมเดลสมการโครงสราง (SEM) โดยทมการประมาณคารวมกน 2 วธ เพอใหผลการวจย

มความถกตองนาเชอถอยงขน ดงน

วธแรก เปนการประมาณคาแบบดงเดมดวยวธภาวะนาจะเปนสงสด ผวจยพจารณาสถตท

ทดสอบความสอดคลองกลมกลน (Model Fit) ของโมเดลสมการโครงสรางจากคา Likelihood Ratio

ทตองไมปฏเสธสมมตฐานวาง นอกจากนยงพจารณาคาสถตตามเกณฑของ West, Taylor & Wu (2012)

ทพจารณาดชนตางๆ ไดแก คา Root Mean Square Error of Approximation (RMSEA) ไมควรเกน .06

คา Comparative Fit Index (CFI) และ Tucker-Lewis Index (TLI) ไมควรมากกวา .95 คา Root Mean

Square Residual (RMR) ไมควรมากกวา .08

วธทสอง เปนการประมาณคาแบบเบส (Bayesian Estimation) ทเหมาะสมกบขอมล

จากตวอยางขนาดเลก เพอนำผลการวเคราะหมาสนบสนนเพมตอจากการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปน

สงสด (Maximum Likelihood Estimator) การวเคราะหโมเดลสมการโครงสรางใชโปรแกรม R version

3.2.2 (R Core Team, 2015) โดยใชแพคเกจเสรมในการประมาณคา 2 แบบ คอ Lavaan สำหรบ

การประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด และ Blavaan สำหรบการประมาณคาแบบเบส (Rosseel,

2012) การตรวจสอบความเหมาะสมของโมเดลใช คา Posterior Predictive p-value (PPP)

ในการพจารณาเปนหลก โดยคา PPP คอ คาความนาจะเปนทไดจากสถตเปรยบเทยบขอมลจากคาสงเกต

กบคาทำนายดวยสถต ทวเคราะหคาสงเกต และคาพยากรณ โดยการวเคราะหคา PPP แสดง

ดงสมการ (Kaplan, 2014)

91



ในทน สถต เปนสถตวดความคลาดเคลอน (Discrepancy Measure) ของ

คาประมาณของตวแปรการวเคราะหสถต มหลายแบบ ในแพคเกจ Blavaan ทใชในการวเคราะหครงน

ใชการประมาณคา โดยการประมาณคาแบบ Log Likelihood Ratio Test (LTR) ทเกดจากโมเดลท

สอดคลองกลมกลนอยางสมบรณกบโมเดลของผวจยทไมควรมความแตกตางกนถงระดบนยสำคญทางสถต

เชนเดยวกบการวเคราะหแบบภาวะนาจะเปนสงสด คาดงกลาวสามารถวเคราะหดงสมการ (Merkle &

Rosseel, 2015)

เมอ คอ คาสงเกต คอ พารามเตอรทสอดคลองกลมกลนกบคาสงเกตอยาง

สมบรณกบเวกเตอรของคาเฉลย และเมทรกซความแปรปรวน และ คอ คาพารามเตอรทประมาณคาได

จากโมเดล โมเดลทมความสอดคลองกลมกลนควรมคา PPP ใกลกบ .5 (Asparouhov & Muthen, 2012)

นอกจากนผวจยทำการพจารณาคาดชนตางๆ เพอเปรยบเทยบคณภาพของโมเดล ดวยคาดชน Bayesian

Information Criterion (BIC) Deviance Information Criterion (DIC) Watanabe-Akaike

Information Criterion (WAIC) Leave-One-Out Information Criterion (LOOIC) Marginal Log-

likelihood (Margloglik) และ Log-likelihood (Logl) ดชนเหลานเปนดชนทแบบสมพทธ (Relative) ทใช

สำหรบเปรยบเทยบระหวางโมเดล โดยคาทตำกวา หมายถง โมเดลจะมความสอดคลองกลมกลนทดกวา

(Gelman, Hwang & Vahtari, 2013; Merkle & Rosseel, 2015)

3.3 การวเคราะหความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด

การวเคราะหความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด มการทดสอบชดของโมเดลแบงออก

เปน 5 ขนตอนดวยกน โดยกำหนดความเขมของความไมแปรเปลยนของโมเดลแตละขนตอนมความเขม

แบบสะสมมากยงขน ดงน 1) Configural Invariance Model เปนโมเดลทไมจำกดคาพารามเตอรใดๆ

มวตถประสงคเพอใชเปนโมเดลพนฐานสำหรบเปรยบเทยบกบโมเดลในระดบตอๆ ไป 2) Weak Invariance

Model กำหนดนำหนกองคประกอบ (Factor Loading: ของโมเดลทง 2 โมเดลใหเทากน 3) Strong

Invariance Model เพมเตมจาก Weak Invariance Model โดยกำหนดจดตดแกน (Intercept: ของ

ทงสองโมเดลใหเทากน 4) Strict Invariance Model เพมเตมจาก Strong Invariance Model โดย

กำหนดคาความแปรปรวนของความคลาดเคลอนจากการวด (Measurement Error Variance: ของ

สองโมเดลใหเทากน และ 5) Strict Invariance Extended Model เพมเตมจาก Strong Invariance

Model โดยกำหนดคาเฉลยของตวแปรแฝง (Latent Means: α ) ของสองโมเดลใหเทากน (Van de

Schoot, Lugtig & Hox, 2012) ผงการวเคราะหความไมแปรเปลยนของโมเดล แสดงดงภาพท 2

92



ภาพท 2 ผงการวเคราะหความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด

การวเคราะหวธแรก เปนการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด ทำการเปรยบเทยบ

ความแตกตางของโมเดลทมการกำหนดใหคาพารามเตอรเทากนแตละขนวาคา Log likelihood ratio

ทไดนนเปลยนแปลงอยางถงระดบนยสำคญหรอไม เมอมการกำหนดใหความเขมของโมเดลเพมขน หาก

การเปลยนแปลงของคา และ df ไมแตกตางจากเดมมากถงนยสำคญจะถอวาโมเดลการวดไมม

ความแตกตางจากเดม อกทงพจารณาความสอดคลองกลมกลนของโมเดลในภาพรวมดวยวายงคงสอดคลอง

กบขอมลเชงประจกษหรอไม แพคเกจเสรมทใชสำหรบการวเคราะห คอ SemTools (SemTools

Contributors, 2016)

การวเคราะหวธทสอง เปนการตรวจสอบความเหมาะสมของโมเดลดวยการวเคราะห

แบบเบส เมอมการกำหนดพารามเตอรใหเทากน เพอวเคราะหวาทงสองโมเดลทแยกกนนนยงคงม

ความสอดคลองกลมกลนของโมเดลกบขอมลเชงประจกษหรอไม เมอมการกำหนดระดบความเขมของ

ความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดทสงขน โดยเกณฑความสอดคลองกลมกลนนใชในการวดคณภาพ

ของความไมแปรเปลยนของโมเดลการวดดวย หากโมเดลทมการปรบพารามเตอรมระดบทตำกวา 0.5

โดยเขาใกล 0 หรอ 1 มาก ถอวาการวเคราะหความไมแปรเปลยนในระดบทกำหนดมคาไมเหมาะสม

(Merkle & Rosseel, 2015)


1. การวเคราะหขอมลพนฐาน

การตรวจสอบขอมลจากแบบสอบถามขนตน พบวา การเกบขอมลภาคตนปการศกษา 2558

มผใหขอมลตอบแบบสอบถามไมครบถวน จำนวน 3 คน โดยแตละคนไมตอบขอคำถามเพยง 1 ขอ โดย

คดเปนรอยละ 2.22 จากจำนวนผตอบแบบสอบถามทงหมด การสญหายตำกวารอยละ 5 ไมวาจะแทนคา

ดวยวธใดผลการวเคราะหตางใหขอสรปไมแตกตางจากเดมมากนก (Hair, Black, Anderson & Tatham,

2010) ผวจยจงแทนคาขอมลสญหายดวยคาฐานนยม (Mode) เพอใหคาชดเชยเปนเลขจำนวนเตม

เชนเดยวกบคาอนๆ สวนการเกบขอมลชวงปลายปการศกษา 2558 ไมมขอมลสญหาย

93



ผลการวเคราะหขอมลพนฐานของนสต พบวา ภาคตน การอานงานวจยอยในระดบปานกลาง

(Mean = 3.300 S.D. = 0.645) การใชผลวจยอยในระดบมาก (Mean = 3.634 S.D. = 0.654) และ

การทำงานวจยอยในระดบมาก (Mean = 3.889 S.D. = 0.576) โดยทง 3 องคประกอบมการแจกแจง

ใกลเคยงโคงปกต (Sk = -0.486, -0.045, -0.406 Ku = 0.769, -0.428, 0.408) ภาคปลาย การอาน

งานวจยอยในระดบปานกลาง (Mean = 3.212 S.D. =.757) การใชผลวจยอยในระดบมาก (Mean = 3.614

S.D. = .632) และการทำงานวจยอยในระดบมาก (Mean = 3.755 S.D. = .677) โดย 2 องคประกอบ

มการแจกแจงใกลเคยงโคงปกต ในขณะทองคประกอบท 3 คอนขางเบขวา และมความโดง (Sk = -0.030,

-0.047, -1.419 Ku = 0.306, -0.450, 2.656) ผลการวเคราะหสถตพนฐาน แสดงดงตารางท 2

ตารางท 2 ผลการวเคราะหสถตพนฐานรายองคประกอบ

ระยะเวลา องคประกอบ Mean Median S.D. min - max Sk Ku CV (%) n

ภาคตน 2558 1. อานงานวจย 3.300 3.333 0.645 [1.222, 4.667] -0.486 0.769 19.545 2. ใชผลการวจย 3.634 3.600 0.654 [2.100, 5.000] -0.045 -0.428 17.997 46 3. ทำงานวจย 3.889 3.900 0.576 [2.200, 4.900] -0.406 0.408 14.811

ภาคปลาย 2558 1. อานงานวจย 3.212 3.167 0.757 [1.111, 5.000] -0.030 0.306 23.553 2. ใชผลการวจย 3.614 3.600 0.632 [2.000, 5.000] -0.047 -0.450 17.477 44 3. ทำงานวจย 3.755 3.900 0.677 [1.300, 4.800] -1.419 2.656 18.023

2. การวเคราะหความเทยงและความสมพนธ

ผลการวเคราะหความเทยงดวยสมประสทธอลฟาของครอนบาค พบวา องคประกอบทง

3 องคประกอบมคาความเทยงอยในระดบสงกวา .8 ซงถอเปนระดบดทกองคประกอบ ขอมลทเกบ

ในภาคตนและภาคปลาย พบวา การอานงานวจยมคา α = .854 และ .887 การใชผลการวจย

มคา α = .861 และ .882 สวนการใชผลการทำวจยมคา α = .884 และ .901 ตามลำดบ

ผลการวเคราะหความสมพนธ โดยคาสมประสทธสหสมพนธเพยรสน (Pearson Coefficient

Correlation) ระหวางตวแปรใหผลการวเคราะหสอดคลองกนในทงภาคตนและภาคปลาย พบวา

ทกองคประกอบมความสมพนธกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .001 ซงสอดคลองกบการวเคราะห

ดวย Bartlett’s Test of Sphericity ทพบวา ทงสามองคประกอบมความสมพนธกนอยางมนยสำคญ

ทางสถตในภาพรวม ทคา KMO = .713 ในภาคตน และ KMO = .752 ในภาคปลาย ดงจะเหนไดวาคาสถต

ภาคปลายมคาทสงกวาภาคตน โมเดลในภาคปลายจงมความสมพนธขององคประกอบทสงกวา

ผลการวเคราะหคาสถต แสดงดงตารางท 3

94



ตารางท 3 ผลการวเคราะหคาความเทยง และความสมพนธรายองคประกอบ

องคประกอบ (จำนวนขอ) 1 2 3 ภาคตน ภาคปลาย

ปการศกษา 2558 ปการศกษา 2558

1. อานงานวจย (9) .854/.887 .812*** 0.759*** Bartlett’s Test of Bartlett’s Test of

Sphericity Sphericity

2. ใชผลการวจย (10) .723*** .891/.882 0.748*** = 58.555 (3)*** = 84.908 (3)***

3. ทำงานวจย (10) .588*** .658*** .880/.901 KMO = .713 KMO = .752 หมายเหต: *** หมายถง คาประมาณมนยสำคญท .001 แนวทแยง คอ สมประสทธอลฟาของครอนบาค ภาคตน/ภาคปลาย นอกแนวทแยง คอ คา Bartlett’s test of sphericity เมอคาใตแนวทแยง คอ ภาคตน และเหนอแนวทแยง คอ ภาคปลาย

3. การวเคราะหองคประกอบเชงยนยน

ผวจยวเคราะหองคประกอบเชงยนยนเบองตนดวยวธภาวะนาจะเปนสงสด พบวา โมเดล

มความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษในทกเกณฑทกำหนดทงสองชวงทเกบขอมล โดยภาคตน

ปการศกษา 2558 มคา (1, N=46) = 0.038 p-value = .845 คา RMSEA = 0.000 คา

SRMR = 0.003 คา CFI = 1 และคา TLI เทากบ 1.049 ภาคปลายปการศกษา 2558 มคา (1, N=44) =

0.142 p-value =.706 คา RMSEA = 0.000 คา SRMR = 0.003 คา CFI = 1 และคา TLI เทากบ 1.049

แมคา p-value ของภาคปลายปการศกษาจะมคานอยกวาภาคตนปการศกษา แตเมอพจารณาจากคา AIC

และ BIC พบวา โมเดลทวเคราะหดวยขอมลภาคปลายปการศกษา 2558 มความสอดคลองกลมกลน

มากกวาภาคตนเลกนอยเนองจากมคาดชนดงกลาวทนอยกวา รายละเอยดของการคาดชนความสอดคลอง

กลมกลน แสดงดงตารางท 4

ตารางท 4 รายการดชนความสอดคลองกลมกลนของการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด

SRMR RMSEA TLI CFI AIC BIC LogL p-value df

ภาคตน 2558 0.003 0.000 1.049 1.000 212.075 226.704 -98.038 0.038 0.845 1.000

ภาคปลาย 2558 0.005 0.000 1.029 1.000 197.596 211.869 -90.798 0.142 0.706 1.000

χ2

95



การประมาณคาแบบเบสกำหนดการแจกแจงกอน (Prior Distribution) ของการวจยครงน

เปนแบบ Uninformative prior เนองจากไมมขอมลกอนหนาเพยงพอทจะกำหนดพารามเตอรกอนหนา

ไดชดเจน ผวจยกำหนดใหคาพารามเตอรตามคาตงตนของแพคเกจ Lavvan โดยนำหนกองคประกอบ

(Factor Loading: ) มการแจกแจงแบบโคงปกตทคาเฉลย 0 และความแมนยำ (Precision) เทากบ 0.002

คาจดตดแกน (Intercept: ) มการแจกแจงแบบโคงปกตทคาเฉลย 0 ความแมนยำเทากบ 0.003

ความแปรปรวนของตวแปรแฝง (Latent Variance: ) และความคลาดเคลอนจากการวด (Measurement

Error Variance: ) มการแจกแจง คอ Gamma ทมรปรางเทากบ 1 และอตราการเปลยนแปลงเทากบ

.5 พารามเตอรจากการแจกแจงกอนหนาสามารถเขยนดวยสญลกษณ ดงน

ผลการวเคราะหขอมลดวยการจำลองขอมล จำนวน 10,000 รอบ จำนวน 3 หวงโซ พบวา

คา Log Likelihood Ratio มคาทใกลเคยงกนในภาคตนปการศกษา 2558 และภาคปลายปการศกษา

2558 หมายถง สองโมเดลไมมความแตกตางกนมากนก โดยมคา Posterior Predictive p-value = 0.421

และ 0.341 ตามลำดบ ซงอยในระดบทใกลเคยง .5 ตามทกำหนดไวในตอนตน โมเดลทวเคราะหดวยขอมล

ภาคปลาย 2558 มความสอดคลองกลมกลนมากกวาภาคตน เนองจากมคาดชน BIC DIC WAIC LOOIC

ทนอยกวา และมคา Margloglik และ Logl สงกวา ซงผลการวเคราะหนสอดคลองกบการวเคราะหดวย

การประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด คาดชนความสอดคลองกลมกลน แสดงดงตารางท 5

ตารางท 5 รายการดชนความสอดคลองกลมกลนของการประมาณคาแบบเบส

BIC DIC WAIC LOOIC margloglik Logl PPP

ภาคตน 2558 234.126 213.642 214.511 214.756 -137.253 -99.933 0.421

ภาคปลาย 2558 220.167 200.387 201.589 202.024 -131.137 -93.158 0.341

การตรวจสอบคณภาพของการจำลองขอมลดวยหวงโซมาคอฟ พบวา โดยภาพรวมขอมล

มลกษณะการจำลองทด โดยคาสหสมพนธของการจำลองพารามเตอรแตละตวคอนขางมการจำลองทเปน

อสระตอกน จากภาพท 3 จะเหนไดวาความในกระบวนการจำลองพารามเตอรมความสมพนธกนคอนขาง

นอยในภายรวม (ใกล 0) โดยมพารามเตอรคทเปนมสเขมทสมพนธกนจำนวนเพยงไมกคเทานน

96



ภาพท 3 คาความสมพนธในการจำลองขอมล ภาคตน (ซาย) และภาคปลาย (ขวา)

และตำแหนงของพารามเตอรในการจำลอง (กลาง)

หมายเหต ps (psi: ) หมายถง ความแปรปรวนของตวแปรแฝง;

lm (lamda: ) หมายถง นำหนกองคประกอบ;

nu (nu: ) คาจดตดแกน หรอคาเฉลยของตวแปรสงเกตได;

th (theta: ) หมายถง คาความแปรปรวนของความคลาดเคลอนจากการวด

โดยรวมแลวพารามเตอรทกตวมกราฟการแจกแจงของพารามเตอรทจำลองขนมลกษณะท

เหมาะสม โดยมการกระจายของ TRACE plot ของ 3 หวงโซทมลกษณะการกระจายทใกลเคยงกน

สอดคลองกบผลการวเคราะห PSRF ขางตน การจำลองทมคณภาพดนชวยใหการแจกแจงของพารามเตอร

มลกษณะสมมาตร และ ECDF plot มลกษณะปกต กราฟ Auto Correlation ของการจำลองแตละหวงโซ

มความสมพนธกนเลกนอย โดยขอยกตวอยางพารามเตอรทสำคญ คอ พารามเตอรของนำหนกองคประกอบ

(Factor Loading: ) ของการอานงานวจยของทงสองภาคการศกษา แสดงดงภาพท 4

97



ภาพท 4 กราฟประเมนคณภาพของหวงโซมาคอฟของนำหนกองคประกอบ ภาคตน (ซาย)

ภาคปลาย (ขวา)

คาสมประสทธทงสามองคประกอบของตวบงชทกตวทมการประมาณคามคาแตกตางจาก 0

อยางมนยสำคญทางสถตทงสองภาคการศกษาในทกวธการวเคราะห โดยผวจยกำหนด (Fix) การอาน

งานวจยใหมคาสมประสทธทคงทไวเพอเปนเกณฑเทากบ 1 ทงการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด

และแบบเบส ผลการวเคราะห พบวา การประมาณคาทงสองแบบมคาพารามเตอรใกลเคยงกน การ

วเคราะหแบบเบสมคา Potential Scale Reduction Factor (PSRF) เขาใกล 1 แสดงถง การกระจายของ

แตละหวงโซทจำลองขนทง 3 หวงโซใหคาพารามเตอรสอดคลองกน

การประมาณคาดวยภาวะนาจะเปนสงสดและเบสมความใกลเคยงกนทกพารามเตอร เมอ

เปรยบเทยบกนระหวางวธประมาณคา และระหวางภาค พบวา มความใกลเคยงกน โดยภาคตน นำหนก

องคประกอบของการใชผลการวจยมนำหนกมากทสด คดเปนคาประมาณ 1.113 เมอประมาณคาดวยภาวะ

นาจะเปนสงสด และ 1.111 เมอประมาณคาแบบเบส สวนภาคปลาย องคประกอบการอานงานวจย

มนำหนกองคประกอบมากทสดทงแบบภาวะนาจะเปนสงสดและแบบเบสทคา 1.00 ตงไวเปนตวแปรอางอง

ผลการวเคราะหขอมลพารามเตอรตางๆ แสดงดงตารางท 6 และภาพท 5

98



ตารางท 6 คาสถตจากการวเคราะหดวยการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด (MLE) และแบบเบส (BE)

MLE BE

parameters Estimate z.value Std Estimate Posterior SD HPD [.025,.975] Std PSRF

ภาคตน 2558

factor loading

read 1.000 - - 0.810 1.000 - - 0.789 -

apply 1.113 0.164 6.807*** 0.888 1.111 0.203 [0.736, 1.519]† 0.844 1.000

init 0.810 0.157 5.152*** 0.736 0.845 0.188 [0.495, 1.224]† 0.731 1.000

measurement error variance

read 0.089 - - 0.212 0.174 0.051 [0.086, 0.277] † 0.378 1.001

apply 0.140 0.041 3.44** 0.344 0.143 0.046 [0.063, 0.232] † 0.289 1.001

init 0.149 0.038 3.952*** 0.459 0.178 0.047 [0..093, 0.269] † 0.465 1.000

latent variance

RE 0.267 0.085 3.158** 1.000 0.286 0.091 [0.128, 0.469] † 1.000 1.000

fit statistics 0.038 (1), p-value =0.845 MargLogLik = -137.185, PPP = 0.401

ภาคปลาย 2558

factor loading

read 1.000 - - 0.913 1.000 - - 0.871 -

apply 0.809 0.094 8.564*** 0.88 0.845 0.124 [0.614, 1.096] † 0.856 1.000

init 0.819 0.11 7.416*** 0.837 0.868 0.138 [0.604, 1.141] † 0.824 1.000

measurement error variance

read 0.089 - - 0.089 0.147 0.046 [0.067, 0.239] † 0.242 1.001

apply 0.093 0.038 2.431* 0.093 0.120 0.035 [0.058, 0.189] † 0.267 1.000

init 0.134 0.038 3.568*** 0.134 0.164 0.046 [0.085, 0.259] † 0.32 1.000

latent variance

RE 0.467 0.122 3.823*** 1.000 0.462 0.134 [0.231, 0.734] † 1.000 1.000

fit statistics 0.142 (1), p-value =0.706 MargLogLik = -131.095, PPP = 0.358 หมายเหต: * มนยสำคญระดบ .05; ** มนยสำคญระดบ .01; *** มนยสำคญระดบ .01; † ไมมคา 0 อยระหวาง credibility interval ท 95%; RE หมายถง ความยดมนผกพนการวจย; read หมายถง การอานงานวจย; apply หมายถง การใชผลการวจย; init หมายถง การทำวจย

99



ภาพท 5 การวเคราะหองคประกอบเชงยนยนดวยวธภาวะนาจะเปนสงสด (ซาย) และแบบเบส (ขวา)

หมายเหต: RE หมายถง ความยดมนผกพนการวจย; read หมายถง การอานงานวจย;

apply หมายถง การใชผลการวจย; Init หมายถง การทำวจย;

ภาวะนาจะเปนสงสด ตวเลข .aaa/.aaa หมายถง คาประมาณพารามเตอรภาคตน/ภาคปลาย

ผลการวเคราะห พบวา คา R2 ของแตละองคประกอบแตละภาคมคาใกลเคยงกน เปรยบเทยบ

ระหวางภาคตนและภาคปลาย การประมาณคาดวยภาวะนาจะเปนสงสด (วธท 1) การอานงานวจยมคา

R2 = 0.788/0.774 การใชผลการวจยมคา R2 0.656/0.834 และการทำวจยมคา R2 = 0.541/0.700

ตามลำดบ และการประมาณคาดวยเบส (วธท 2) การอานงานวจยมคา R2 = 0.766/758 1) การใช

ผลการวจย มคา R2 0.711/0.733 และการทำวจยมคา R2 = 0.535/680 ตามลำดบ

4. การวเคราะหความไมแปรเปลยนของโมเดลการวด

เมอกำหนดใหคาพารามเตอรมคาเทากนในแตละภาคของการวเคราะหความไมแปรเปลยนของ

โมเดลการวดแตละขนตอน ทำใหความสอดคลองกลมกลนเปลยนแปลงเลกนอย โดยคาดชนตางๆ

มการเปลยนแปลงทมทศทางแตกตางกน ดชนกลมทวดความไมสอดคลองกลมกลน (Badness of Fit) คอ

SRMR และ RMSEA ใหคาดชนทเพมขนสงขน เมอมการกำหนดใหพารามเตอรของโมเดลเทากน ในขณะ

สถตกลมทใชสำหรบเปรยบเทยบโมเดล ไดแก AIC และ BIC กลบมคาทลดลงเรอยๆ ซงสดทายใหขอสรปวา

โมเดลทสอดคลองกลมกลนทสด คอ โมเดลแบบ strict ทมการกำหนดคาเฉลยตวแปรแฝงใหเทากนดวย

สวนดชนกลมความสอดคลองกลมกลน (Goodness of Fit) ไดแก CFI และ TLI มคาทเปลยนแปลง

ไมมากนก คาดชนทไดจากการประมาณคาแบบภาวะนาจะเปนสงสด เมอวเคราะหความไมแปรเปลยนของ

โมเดล แสดงดงตารางท 7

100



ตารางท 7 คาดชนความสอดคลองกลมกลนการวเคราะหความไมแปรเปลยนโดยการประมาณคาแบบ

ภาวะนาจะเปนสงสด

Invariance SRMR RMSEA CFI TLI AIC BIC Logl p-value df df Pr(>Chisq)

1) configural 0.004 0.000 1.000 1.037 409.670 449.670 -188.836 0.180 0.914 2.000

2) weak 0.072 0.035 0.998 0.998 409.710 444.710 -190.857 4.223 0.377 4.043 4.000 2.000 0.132

3) strong 0.076 0.000 1.000 1.002 407.180 437.180 -191.590 5.689 0.459 1.466 6.000 2.000 0.481

4) strict 0.071 0.000 1.000 1.006 403.480 428.480 -191.725 5.993 0.544 0.304 8.000 2.000 0.859

5) strict (ex) 0.079 0.000 1.000 1.009 401.800 424.300 -191.888 6.306 0.615 0.314 9.000 1.000 0.576

หมายเหต: strict (ex) หมายถง strict invariance ทมการเพมเตมการกำหนดใหคาเฉลยของตวแปรแฝงของสองกลมเทากน

χ2 χ2

คาสถตกลมทใชสำหรบเปรยบเทยบโมเดลขางตนใหผลสอดคลองกบผลการวเคราะหแบบเบส

ซงพบวา ดชนความสอดคลองกลมกลนใหขอสรปวาโมเดลสดทายมความเหมาะสมกบขอมลสงทสด

โดยสอดคลองกบคาสถตประเภททเปรยบเทยบโมเดล โดยการวเคราะหแบบเบสใหคาความสอดคลองใน

ทกระดบตงแต Configural จนถง Strict Extended กลาวไดวา แมโมเดลจะมการกำหนดใหมคา

พารามเตอรตางๆ เทากน แตโมเดลยงคงมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษ คาสถต

ความสอดคลองกลมกลนทกตวใหขอสรปไปในทศทางเดยวกนวา การกำหนดพารามเตอรใหเทากนระดบ

Strict Extended ทำใหโมเดลมความสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษทสงทสด เนองจากมคา PPP

ใกลเคยงกบ .50 มากทสด และคาสถตอนๆ อยในเกณฑทด คาดชนความสอดคลองกลมกลนของ

การวเคราะหความไมแปรเปลยนดวยสถตแบบเบส แสดงดงตาราง 8

ตารางท 8 ดชนความสอดคลองกลมกลนการวเคราะหความไมแปรเปลยนโดยการประมาณคาแบบเบส

DIC WAIC LOOIC BIC LogL margloglik PPP

1) configural 414.546 416.398 417.006 466.773 -193.090 -268.345 0.321

2) weak 412.449 414.678 415.149 459.578 -193.971 -261.616 0.339

3) strict 409.409 412.097 412.207 451.384 -194.351 -249.537 0.378

4) strong 407.396 410.226 410.705 447.221 -194.508 -245.462 0.398

5) strict (ex) 403.361 405.828 406.028 431.008 -193.117 -236.490 0.558

101



ผลการเปรยบเทยบดวยการวเคราะหเพมเตมดวย Bayes Factor ทเปนสถตทดสอบ

ความเหมาะสมของโมเดลโดยเปรยบเทยบสดสวนความเหมาะสมของโมเดล โดยเทยบคาสถตแบบสดสวน

ของคาสถตของโมเดลตวตง (Nominator) มความเหมาะสมกวาตวหาร (Denominator) ผวจยคดเลอก

เฉพาะคทตวเศษมคาสงกวาเปนตวตง เนองจากแปลผลความเหมาะสมระหวางตวตงและตวหารไดวาตวตง

มความเหมาะสมมากกวาตวหารคดเปนกเทา โมเดลทสอดคลองกลมกลนกบขอมลเชงประจกษมากทสด คอ

โมเดลแบบ Strict Extended มความเหมาะสมมากกวาโมเดลทความสอดคลองกลมกลนตำทสด คอ

Configural ถง 6.979 x 1012 เทา สงกวาโมเดลระดบ Weak 8.417 x 1010 เทา สงกวาโมเดลระดบ

strong 4.60 x 106 เทา และสงวาโมเดลลำดบรองสดทาย คอ strict 60 เทา ผลการเปรยบเทยบโมเดล

ดวย Bayes Factor แสดงดงตารางท 9

ตารางท 9 ผลการวเคราะห Bayes Factors ของโมเดลแตละระดบ (คดเลอกเฉพาะตวเศษมคามากกวาตวสวน)

Denominator Nominator Log Bayes Factor Bayes Factor

Weak Configural 6.72 829

Strong Configural 18.84 1.515 x 108

Strong Weak 12.12 1.827 x 105

Strict Configural 27.79 1.168 x 1012

Strict Weak 21.07 1.410 x 109

Strict Strong 8.95 7.716 x 103

Strict with Means Configural 31.88 6.979 x 1012

Strict with Means Weak 25.16 8.417 x 1010

Strict with Means Strong 13.04 4.60 x 106

Strict with Means Strict 4.09 60


ผลการวจย พบวา เครองมอการวดความยดมนความผกพนทสงเคราะหจากแนวคดของ Del Mar &

Askew (2004); Karlsson & Tornquist (2007); Borg (2010); Prasertsin (2012) มความเทยงสง

มความตรงเชงโครงสราง อกทงมความไมแปรเปลยนในโมเดลการวดในแตละชวงเวลา สถตทใชการประมาณ

คาแบบภาวะนาจะเปนสงสดใหผลลพธทสอดคลองกบสถตแบบเบส ซงการกำหนดคาการแจกแจงกอนแบบ

ไมมสารสนเทศทเจาะจงนทำใหคาพารามเตอรจากการประมาณคาทง 2 ใกลเคยงกน (Congdon, 2014;

Goldstein & Browne, 2002) ทมคาดชนตางๆ ตรงตามเกณฑในระดบสง การสนบสนนทหนกแนนจาก

102



การวเคราะหดวยสถตทงสองแบบน จงแสดงถงความสมบรณของเครองมอวดความยดมนผกพนการวจยท

สรางขนมานน มคณภาพในประเดนทไดทำการทดสอบตามวตถประสงคในทกดาน ไมวาจะเปนการทดสอบ

ความเทยงทมคาสมประสทธ α ทมคาสงกวา .8 ทกองคประกอบ โดยนำหนกองคประกอบของตวแปร

สงเกตไดถงระดบนยสำคญในการวเคราะห ไมวาจะเปนการประมาณคาทงแบบภาวะนาจะเปนสงสดและ

แบบเบส การเกบขอมลในภาคการตนและภาคปลาย อกทงโมเดลการวดตวแปรความยดมนผกพนนยงม

ความไมแปรเปลยนระหวางภาคตนและภาคปลายในระดบทสงในการประมาณคาทงสองแบบอกดวย

ผลจากการวเคราะหขอมลพนฐาน พบวา ตวอยางวจยมภมหลงทคลายคลงกนหลายตวแปร ไดแก

เพศ อาย และชนป ขอมลดงกลาวสะทอนความเปนตวอยางในกลมเดยวกน จงเปนการควบคมตวแปร

แทรกซอนทเกดจากภมหลง ทการใหขอมลเกยวกบความยดมนผกพนการวจยนาจะไดรบอทธพลจากตวแปร

แทรกซอนจากภมหลงเพยงเลกนอย โดยความแตกตางของขอมลความยดมนผกพนการวจยในการศกษา

ครงนมการเปลยนแปลงเนองจากปจจยจากชวงเวลาเปนหลก หรอการไดรบการศกษาจากหลกสตรเปน

ระยะเวลา 1 ภาคการศกษา ผลการวเคราะหแสดงใหเหนวาเครองมอไมมความแปรเปลยนในการวด แมวา

เวลาจะเปนการเกบขอมลในภาคตนหรอภาคปลาย ดวยเหตนการนำเครองมอวดความยดมนผกพนการวจย

ชนนไปใช ไมวาจะเปนการเกบขอมลในชวงภาคตนหรอภาคปลาย ไมสงผลตอโมเดลการวดแตอยางไร

เนองจากการประมาณคาดวยภาวะนาจะเปนสงสดไมพบความแตกตางกนของทงสองภาคการศกษาตาม

ระดบทสงทสดทกำหนดไว ตามแนวทางการวเคราะหของ Van de Schoot, Lugtig & Hox (2012) อกทง

มการวเคราะหแบบเบสยงมความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษในแตละระดบตามแนวทางการวเคราะห

ของ Merkle & Rosseel (2015)

ผลการวเคราะหองคประกอบเชงยนยน เมอวเคราะหดวยวธการทงแบบภาวะนาจะเปนสงสด

และเบส พบวา องคประกอบมนำหนกความสำคญของภาคตนและภาคปลายมลำดบนำหนกองคประกอบ

สอดคลองกน โดยการใชผลการวจยมนำหนกองคประกอบมากทสดทงภาคตนและภาคปลาย โดยการอาน

งานวจยมนำหนกองคประกอบรองลงมา และการทำวจยอยในอนดบสดทาย ซงลำดบขนนสอดคลองกบ

งานวจยของ Del Mar & Askew (2004) ทกลาวถงการเรมเกยวของกบการวจยของนกศกษา จากการอานและ

ใชผลการวจยทเปนพนฐานของนกศกษากอนทจะไปถงขนการทำวจยในภายหลง คานำหนกองคประกอบ

สะทอนใหเหนวา นกศกษาระดบปรญญาเอกคณะครศาสตร/ศกษาศาสตรโดยรวมแลวยงอยในระดบเรมเปน

ผวจย ซงคานำหนกองคประกอบสะทอนถงความสำคญของการอานงานวจยและการใชผลการวจยทเปน

ระดบพนฐานจงสะทอนความยดมนผกพนการวจยไดสงกวาการทำวจยทเปนองคประกอบในลำดบสดทาย

ผลการวดจากองคประกอบในลกษณะทเปนกจกรรม และเปนลำดบขนนใหผลการวเคราะหทแตกตาง

การวดความยดมนผกพนงานวจยอกกลมหนง ทวดความยดมนผกพนการเรยนทแบงความยดมนผกพนเปน

3 ดาน ไดแก 1) ความยดมนผกพนดานปญญา (Cognitive Engagement) ทเกยวของกบการเรยนรและ

ความทาทายของผเรยนในการทำกจกรรม 2) ความยดมนผกพนดานอารมณ (Emotional Engagement)

ทเกยวกบความรสกชนชอบหรอรงเกยจตอกจกรรม และ 3) ความยดมนผกพนดานพฤตกรรม (Behavioral

103



Engagement) ทเกยวของกบความประพฤตความรสกผดชอบชวดตอกจกรรมนน (Kong, Wong & Lam,

2003; Sun & Rueda, 2012; Trowler, 2010; Wonglorsaichon, 2012)

ขอจำกดในการวจยครงน คอ จำนวนตวอยางในการวจยทมขนาดคอนขางนอยซงมความถกตอง

แมนยำของการประมาณคาพารามเตอรแปรผนตามขนาดตวอยางทเพมขนดวย ไมวาจะเปนการประมาณคา

แบบใดกตาม แมวาจะมการใชสถตแบบเบสเขามาแกไขขอบกพรองดงกลาวในงานวจยครงน แตไมได

มการกำหนดการแจกแจงกอนหนาแบบมนำสารสนเทศ (Informative Prior) ทมขอมลเกยวกบกบโมเดล

ทผวจยทราบ ไมวาจะจากการทบทวนวรรณกรรมหรอคาสถตจากงานวจยกอนหนา จงทำใหการวเคราะห

แบบเบสไมไดใชประโยชนอยางเตมท ผลการวเคราะหทไดจงไมแตกตางกบการประมาณคาดวยภาวะ

นาจะเปนสงสดมากนก


1. ควรมการพฒนาตอยอดเครองมอโดยการศกษาเพมเตมเพอลดจดออนของเครองมอนตอไป

สงเกตไดวาคาดชนทคำนงถงความซบซอนของโมเดล (AIC และ BIC) ใหผลแตกตางกบคาดชนแบบอนๆ

(เชน RMSEA AGI และ TLI เปนตน) อยางไรกตามความแตกตางเหลานไมไดมากถงขนาดทำใหผลการวจย

เปลยนแปลงมากเทาไหรนก การวจยครงตอไปควรมการประมาณคาดวยจำนวนตวอยางทเพมขน เพอให

ผลการวเคราะหมความถกตองแมนยำมากขน นอกจากนการวเคราะหในครงตอไป หากมการนำการวเคราะห

แบบเบสมาใชในการวเคราะหควรมการกำหนดการแจกแจงกอน โดยการใชขอมลสารสนเทศตางๆ อยาง

เตมท ซงจะทำใหผลการวเคราะหมความถกตอง และใชประโยชนจากสถตแบบเบสไดอยางเตมท

2. ควรมการนำเครองมอไปใชในการวจยในการศกษาระดบความยดมนผกพนการวจยทเกดจาก

ไดรบการฝกอบรมจากหลกสตรปรญญาเอกคณะครศาสตร/ศกษาศาสตร หรอหลกสตรอนๆ ทมลกษณะ

คลายคลงกนวา มการพฒนาระดบความยดมนผกพนการวจยใหกบผเรยนในแตละดานมากนอยเพยงใด

และมการศกษาเปนชวงระยะวาเมอเวลาเปลยนแปลงไปนกศกษาจะมความยดมนผกพนจะเปลยนแปลงไปใน

ทศทางใด เพอเปนประโยชนตอหลกสตรในการวางแนวทางการจดการศกษาปรบปรงหลกสตรใหผเรยนเกด

ความรสกยดมนผกพนกบการวจยเพมใหสงขนเรอยๆ จนกระทงนำไปสการผลตงานวจยหลงจบการศกษา

อกทงปองกนการเปลยนแปลงอนไมพงประสงคในระหวางทผเรยนกำลงศกษาอย อกทงควรมการนำเครองมอ

ไปใชในการศกษาปจจยเชงสาเหตโดยหาตวแปรทสนบสนนใหนกศกษาเกดความยดมนผกพนการวจยใน

ขณะทศกษาระดบปรญญาเอก เนองจากเปนตวแปรทมความสำคญสำหรบการหลอหลอมใหนกศกษาเกด

ความมงมนตงใจทจะทำวจยในอนาคตหลงจากจบการศกษา

3. จากผลการวเคราะห พบวา โมเดลความยดมนผกพนการวจยมความไมแปรเปลยนระหวาง

ภาคตนและภาคปลาย พบวา นำหนกขององคประกอบของความยดมนผกพนการวจยมลำดบของนำหนก

องคประกอบทสอดคลองกน โดยทงภาคตนและภาคปลายการใชผลการวจยมนำหนกองคประกอบทสง

ทบงบอกวานกศกษาจะมความยดมนผกพนการวจยสงหากพวกเขารสกวาตนเองไดใชผลการวจย ดงนน

104



การทำใหนกศกษาคณะครศาสตร/ศกษาศาสตรมความยดมนผกพนการวจยควรเนนกจกรรมททำให

นกศกษาไดรสกวาตนเองไดประยกตผลการวจยไปใชในรปแบบตางๆ ซงเปนองคประกอบความยดมนผกพน

พนฐานนำไปสความยดมนผกพนในการทำวจยทเปนลำดบขนทสงกวาตอไป

References

Borg, S. (2010). Language Teacher Research Engagement. Language Teaching, 43(04),

391-429.

Congdon, P. (2014). Applied Bayesian Modelling. Chichester, U.K: Wiley.

Del Mar, C. & Askew, D. (2004). Building Family/General Practice Research Capacity.

The Annals of Family Medicine, 2, 35-40.

Fredricks, A. J. & Blumenfeld, P. C. (2004). School Engagement: Potential of the Concept,

State of the Evidence. Review of Educational Research, 74(1), 59-109.

Gelman, A., Hwang, J. & Vehtari, A. (2014). Understanding Predictive Information Criteria for

Bayesian Models. Statistics and Computing, 24(6), 997-1016.

George, D. & Mallery, P. (2010). SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and

Reference. 17.0 Update. 10th ed. Boston: Allyn & Bacon.

Goldstein, H. & Browne, W. (2002). Multilevel Factor Analysis Modeling Using Markov Chain

Monte Carlo (MCMC) estimation. In G.A. Marcoulides & I. Moustaki (Eds.), Latent

Variable and Latent Structure Models. Mahwah, NJ: Erlbaum.

Hair, J., Black, W. C., Anderson, R. E. & Tatham, R. L. (2010). Multivariate Data Analysis.

7thed. Upper Saddle River, NJ: Pearson Prentice Hall.

Kaplan, D. (2014). Bayesian Statistics for the Social Sciences. New York: Guilford

Publications.

Karlsson, U. & Törnquist, K. (2007). What do Swedish Occupational Therapists Feel about

Research? A Survey of Perceptions, Attitudes, Intentions, and Engagement.

Scandinavian Journal of Occupational Therapy, 14(4), 221-229.

Kong, Q. P., Wong, N. Y. & Lam, C. C. (2003). Student Engagement in Mathematics:

Development of Instrument and Validation of Construct. Mathematics Education

Research Journal, 15(1), 4-21.

105



Koyuncu, M., Burke, R. & Fiksenbaum, L. (2006). Work Engagement among Women

Managers and Professionals in a Turkish Bank: Potential Antecedents and

Consequences. Equal Opportunities International, 25(4), 299-310.

Loughran, J. (2014). Professionally Developing as a Teacher Educator. Journal of Teacher

Education, 65(4), 271-283.

Merkle, E. C. & Rosseel, Y. (2015). Blavaan: Bayesian Structural Equation Models via

Parameter Expansion. Retrieved May 12, 2016, from http://arxiv.org/abs/

1511.05604.

Munthe, E. & Rogne, M. (2015). Research based Teacher Education. Teaching and Teacher

Education, 46, 17-24.

Muthen, B. & Asparouhov, T. (2012). Structural Equation Modeling: a more Flexible

Representation of Substantive Theory. Psychological Methods, 17(3), 313-335.

Ozechowski, T. J. (2014). Empirical Bayes MCMC Estimation for Modeling Treatment

Processes, Mechanisms of Change, and Clinical Outcomes in Small Samples.

Journal of Consulting and Clinical Psychology, 82(5), 854-867.

Prasertsin, U. (2012). Research and Development of Teachers’ Research Engagement using

Empowerment Technique. (Doctoral’s dissertation). Chulalongkorn University,

Bangkok. (in Thai)

R Core Team. (2015). R: A Language and Environment for Statistical Computing. R

Foun- dation for Statistical Computing. Retrieved May 12, 2016, from http://

www.R-project.org/.

Sun, J. C. Y. & Rueda, R. (2012). Situational Interest, Computer Self-efficacy and Self-

regulation: Their Impact on Student Engagement in Distance Education. British

Journal of Educational Technology, 43(2), 191-204.

Revelle, W. (2016). Psych: Procedures for Personality and Psychological Research.

Retrieved May 12, 2016, from http://http://CRAN.R-project.org/package=psych

Version = 1.6.4.

Rosseel, Y. (2012). Lavaan: An R Package for Structural Equation Modeling. Journal of

Statistical Software, 48(2), 1-36.

106



SemTools Contributors. (2016). SemTools: Useful Tools for Structural Equation Modeling.

R Package Version 0.4-11. Retrieved May 12, 2016, from http://cran.r-project.org/

package=semTools.

Schaufeli, W. B. & Bakker, A. B. (2004). Job Demands, Job Resources, and their Relationship

with Burnout and Engagement: A Multi-sample Study. Journal of Organizational

Behavior, 25(3), 293-315.

Schoot, R., Kaplan, D., Denissen, J., Asendorpf, J. B., Neyer, F. J. & Aken, M. A. (2014).

A Gentle Introduction to Bayesian Analysis: Applications to Developmental

Research. Child Development, 85(3), 842-860.

Snelgrove, S. & James, M. (2010). Graduate Nurses’ and Midwives’ Perceptions of Research.

Journal of Research in Nursing, 16(11), 7-20.

Trowler, V. (2010). Student Engagement Literature Review. Retrieved May 12, 2016, from http://

www.heacademy.ac.uk/sites/default/files/studentengagementliteraturereview_1.pdf.

Van de Schoot, R., Broere, J. J., Perryck, K. H., Zondervan-Zwijnenburg, M. & Van Loey, N. E.

(2015). Analyzing Small Data Sets using Bayesian Estimation: the Case of

Posttraumatic Stresssymptoms following Mechanical Ventilation in Burn Survivors.

European Journal of Psychotraumatology, 6, 25216.

Van de Schoot, R., Lugtig, P. & Hox, J. (2012). A Checklist for Testing Measurement

Invariance. European Journal of Developmental Psychology, 9(4), 486-492.

Wonglorsaichon, B. (2012). Strategies for Enhancing School Engagement of Students from

the Results of SEM Analysis: Development and Implementation. (Doctoral’s

dissertation). Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)

West, S. G., Taylor, A. B. & Wu, W. (2012). Model Fit and Model Selection in Structural

Equation Modeling. In R. H. Hoyle (Ed.), Handbook of Structural Equation

Modeling. New York: Guilford Press.

107




นายสทธศานต ชมวจารณ


254 ถนนพญาไท แขวงวงใหม เขตปทมวน กรงเทพมหานคร 10330


ศาสตราจารย ดร.สวมล วองวาณช




ดร.ชยตม ภรมยสมบต




109

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Guideline for Higher Education Reform in Corresponding to ASEAN Community Agreement and World Higher Education Trends

แนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก**

Guideline for Higher Education Reform in Corresponding to ASEAN Community Agreement and World Higher Education Trends**

รงนภา ตงจตรเจรญกล*


Rungnapa Tangchitcharoenkhul* Graduate School, Suan Dusit University

บทคดยอ

งานวจยมวตถประสงค คอ 1) เพอกำหนดกรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษา

เพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก 2) เพอศกษาแนวทาง

การปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบ

อดมศกษาของโลกดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล และ 3) เพอศกษาปจจยทสงผลตอการปฏรป

การศกษาระดบอดมศกษา ผลการวจย พบวา 1) ผลการสงเคราะหกรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบ

อดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกจาก

การสงเคราะหเอกสารของประเทศไทยและตางประเทศ จำนวน 88 ฉบบ และจากการสมภาษณเชงลกผม

สวนไดสวนเสย จำนวน 50 คน จาก 5 กลม (กลมนกศกษา กลมอาจารย กลมผบรหาร กลมผใชบณฑต

และกลมศษยเกา) และจากผเชยวชาญ 7 คน พบวา กรอบตวบงชประกอบดวย 6 องคประกอบหลก

(คณภาพการศกษาและสถานศกษา โอกาสทางการศกษา ประสทธภาพทางการศกษา ความเปนสากล

การผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน และการมสวนรวมทางการศกษา) สำหรบการตรวจสอบ

คณภาพกรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษา พบวา มความตรงเชงเนอหา ความเหมาะสม

ความเปนไปได และความเปนประโยชน จากการพจารณาจากผเชยวชาญ จำนวน 7 คน และจากการสำรวจ

ความคดเหนผมสวนไดเสย จำนวน 200 คน 2) ผลการศกษาแนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษา

เพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกดวยการวเคราะหวาง

* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected] **งานวจยเรองนไดรบการสนบสนนทนวจยจากสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา

110


Guideline for Higher Education Reform in Corresponding to ASEAN Community Agreement and World Higher Education Trends

กรอบขอมล เกบรวบรวมขอมลจากผมสวนไดเสย 5 กลม จำนวน 1,800 คน พบวา สถาบนการศกษาตอง

วางนโยบายในการปรบเพมคณภาพการศกษาและสถานศกษาโอกาสทางการศกษา ประสทธภาพทาง

การศกษา ความเปนสากล การผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน และการมสวนรวม

ทางการศกษาโดยแตละสถาบนการศกษาตองปรบเพม 3–5 องคประกอบ (7.64–67.44%) และ

3) ผลการวเคราะหตวแปรทสงผลตอการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก คอ ความเปนผนำทางวชาการของผบรหาร และ

วฒการศกษาของอาจารย

คำสำคญ: การปฏรปการศกษา อดมศกษา ขอตกลงประชาคมอาเซยน แนวโนมการศกษาระดบอดมศกษา

ของโลก

Abstract

The purposes of this research were 1) to study and formulate the conceptual

framework pertaining to indicators for higher education reform in corresponding to ASEAN

community agreement and world higher education Trends, 2) to study guidelines for

higher education reform in corresponding to ASEAN community agreement and world

higher education Trends and 3) to study factors affecting higher education reform in

corresponding to ASEAN community agreement and world Higher education trends. The

research found that 1) The synthesis results found that conceptual framework pertaining

to indicators for higher education reform in corresponding to ASEAN community agreement

and world higher education Trends were 6 components (quality of education and

educational institutions, educational opportunities, educational efficiency, universality,

producing graduates to meet the needs of the labor market and educational participation).

They were synthesized by eighty eight related literatures were reviewed and 50 persons of

5 groups of stakeholders (students, faculty members, administrators, employers and

alumni) and 7 experts were interviewed. The 7 experts and 200 stakeholders helped

verifying the content validity, appropriateness, feasibility and utility. 2) The guidelines for

higher education reform in corresponding to ASEAN community agreement and world

higher education Trends results using Data Envelopment Analysis collected from 1,800 of 5

groups of stakeholders (students, faculty members, administrators, employers and alumni)

found that education institutes ought to increase quality of education and educational

institutions, educational opportunities, educational efficiency, universality, producing

111


graduates to meet the needs of the labor market and educational participation, 3-5

components by either increasing (7.64– 67.44%). 3) The study of factors affecting higher

education reform in corresponding to ASEAN community agreement and world Higher

education trends results indicated that administrator leadership and education level of

faculty members affected on higher education reform in corresponding to ASEAN

community agreement and world higher education Trends.

Keywords: Education Reform, Higher Education, ASEAN Community Agreement, World

Higher Education Trends

บทนำ

การปฏรปการศกษาเปนเรองทสำคญตอการจดการศกษาใหมคณภาพ การปฏรปการศกษาสถาบน

อดมศกษาเพอการรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยน การดำเนนงานจะสำเรจไดทางสำนกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษาจะตองมการประเมนตดตามอยางใกลชดเพอทจะไดทราบวา สถาบนอดมศกษาไดดำเนนการ

ตามแนวการปฏรปการศกษาไปถงขนตอนใด ทางสถาบนการศกษาตองการความชวยเหลอในดานใด

สำหรบเปนแนวทางใหสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษาจะดำเนนการไดอยางถกตอง

งานวจยครงนสนใจทจะศกษาสถาบนอดมศกษาทงทดำเนนการตามแนวการปฏรปการศกษา

รอบทศวรรษทสองแลวและยงไมไดดำเนนการ ตลอดจนศกษาเปรยบเทยบวามสภาพการดำเนนการอยางไร

สำหรบแนวทางการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองการดำเนนการวจยอาจแตกตางไปจากการปฏรป

การศกษารอบทศวรรษแรก เพราะแนวโนมการจดการศกษาเปลยนแปลงและประเทศตองดำเนนการให

สอดคลองกบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการเปลยนแปลงของโลก อนไดแก 1) การเรงรด

พฒนาการวจยและสรางศาสตรขององคความรใหมในการวจย เปนการวจยทเปนเชงวชาการทสามารถ

ประยกตใชกบภาคธรกจและภาคอตสาหกรรมใหเปนประโยชนตอสงคมและประเทศชาตอยางทนทวงท

สถาบนอดมศกษาพฒนาศกยภาพรวมกบภาคธรกจและภาคอตสาหกรรม 2) ความรวมมอรวมพลงระหวาง

มหาวทยาลยและภาคอตสาหกรรม (University Industry Collaboration: UIC) ซงมมานานแลวตงแตใน

อดตทผานมา แตจะมในลกษณะของการทสถาบนอดมศกษาสงนกศกษาไปฝกงานในสถานประกอบการ แต

ในปจจบนไดมแนวคดใหมทเปลยนแปลงไปจากเดมโดยมความรวมมอ 3 ดาน คอ 2.1) การจดหลกสตร

พเศษเฉพาะเพอพฒนาองคกรธรกจโดยตรง 2.2) ความรวมมอในการผลตบณฑตโดยการใชสงอำนวย

ความสะดวกขององคกรธรกจเปนสถานปฏบตการใหบณฑตมคณภาพมากยงขน 2.3) ความรวมมอใน

การจดตงศนย/สถาบนทเปนความรวมมอระหวางสถาบนอดมศกษาภาคอตสาหกรรม เพอนำองคความร

จากการวจยไปประยกตใชกบกระบวนการผลตใหเกดประโยชน เชน โครงการความเปนหนสวนระหวาง

Florida Atlantic University กบ IBM และ Motorola (Mead, 1996) ความรวมมอรวมพลงระหวาง

112



Intel กบ UC Berkeley, University of Washington, Carnegie Mellon University และ Cambridge

University ในรปของ Intel Research Network of University labs. (Mulder, 2004) Valley of

Virginia Partnership for Education (VVPE) (Noftsinger, 2002) สถาบนเทคโนโลยปญญาภวฒนกบ

รานสะดวกซอ seven-eleven เปนตน 3) ความตองการของประเทศทจะพฒนาตามวงจรพฒนาคณภาพ

ตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (TQF) ใชระบบประเมนตนเองควบคกบการประเมนภายนอก

ทผเชยวชาญแตละสาขาพฒนาเพอใหเปนมาตรฐานเดยวกน แตในทางปฏบตจะมปญหาคอนขางมาก และ

4) ดานความตองการกำลงคนในระดบสงเพมขน เพราะระดบการศกษาปรญญาตรและอาชวศกษามารบชวง

ตอทำใหความตองการศกษาระดบปรญญาโทและปรญญาเอกปรบตวสงขน เพอทจะทำใหสามารถแขงขน

ไดในระดบสากล

จากลกษณะดงกลาวขางตนทำใหตองมการเอาใจใสดแล กำกบตดตาม และวางแผนใหเหมาะสมกบ

สถานการณ แตการทจะดำเนนการไดจะตองมการพฒนาตวบงช (Indicators) เพราะนกประเมนตองพฒนา

ตวบงชและมาตรฐานการประเมนเพอใชเปนเครองมอในการประเมน ทงนตวบงชสามารถใชในการตรวจสอบ

ตามกรอบเปาหมายของการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองของสถาบนอดมศกษาและแนวทาง

การดำเนนงานและการกำกบดแลการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองของสำนกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษาใหเหมาะสมกบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลกใน 4 ดาน

เพอใชในการศกษาสภาพทเปนอยในปจจบนของสถาบนอดมศกษา และเพอใหทราบถงความแตกตางของ

สถาบนอดมศกษาตามการดำเนนการตามการปฏรปการศกษา ประเภทของสถาบนอดมศกษา ขนาดของ

สถาบนอดมศกษา และบรบทของสถาบนอดมศกษา รวมทงเสนอแนะแนวทางในการพฒนาสถาบน

อดมศกษาตามแนวทางการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองใหไดผลทสอดคลองกบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมของโลก 4 ประเดนทกลาวมาขางตน


1. เพอกำหนดกรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก

2. เพอศกษาแนวการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและ

แนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล

3. เพอศกษาปจจยทสงผลตอการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก

113



1. แบบแผนการวจย

การวจยครงนใชแบบแผนการวจยเชงปรมาณรวมกบการวจยเชงคณภาพ โดยเกบรวบรวม

ขอมลทงขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ โดยการวจยเชงปรมาณใชการวเคราะหขอมลดวยสถต

บรรยาย การวเคราะหวางกรอบขอมล (Data Envelopment Analysis) เพอใหไดแนวทางในการพฒนา

และการวเคราะหปจจยทสงผลตอการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษา สวนการวจยเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา (Content

Analysis)

2. กลมตวอยาง

กลมตวอยางสำหรบการวจยครงนไดมาโดยวธการเลอกแตกตางกน ดงน กลมตวอยางผบรหาร

สถานศกษาสถาบนอดมศกษาไดจากการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยจากการเลอกแหง

ละ 10 คน จำนวน 10 แหง รวม 100 คน โดยกลมตวอยางอาจารย กลมนกศกษา กลมศษยเกา และกลมผ

ใชบณฑตสถานศกษาสถาบนอดมศกษาใชการสมตวอยางแบบงาย (Simple Random Sampling) ทงน

กลมตวอยางอาจารยไดมาจากการสมตวอยางอยางงายกลมละ 20 คน จำนวน 10 แหง รวม 200 คน สวน

การเลอกกลมตวอยางนกศกษา กลมศษยเกา และกลมผใชบณฑตไดมาจากการสมตวอยางแบบงายกลมละ

50 คน จำนวน 10 แหง รวม 500 คน รวมทงสน 800 คน

3. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการวจยครงนมทงเครองมอวจยเชงปรมาณและเครองมอวจยเชงคณภาพ โดย

เครองมอวจยเชงปรมาณ ไดแก แบบประเมนการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกโดยแบงออกเปน 2 สวน คอ สวนท 1

สถานภาพทวไปของผตอบแบบประเมน เปนแบบตรวจสอบรายการ (Check List) และแบบปลายเปด และ

สวนท 2 ความคดเหนตามตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก ซงเปนขอคำถามในลกษณะการประมาณคาระดบ

การปฏบต 4 ระดบ คอ มากทสด มาก ปานกลาง และนอย และแบบบนทกเอกสาร และเครองมอวจยเชง

คณภาพ ไดแก แบบสมภาษณในการประเมนการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก เพอสมภาษณกลมผใหขอมลหลก คอ

ผมสวนไดเสย (Stakeholders) ทงหมด ประกอบดวย 5 กลม ไดแก กลมท 1 กลมผบรหาร กลมท 2

กลมอาจารย กลมท 3 กลมนกศกษา กลมท 4 กลมศษยเกา และกลมท 5 กลมผใชบณฑต และกลม

ผเชยวชาญ

114



การตรวจสอบคณภาพเครองมอวจย เครองมอวจยเชงปรมาณและเครองมอวจยเชงคณภาพ

ไดผานการตรวจสอบความตรงเชงเนอหา (Content Validity) จากผเชยวชาญ ทมคณสมบต ดงน

1) มประสบการณในการทำงานดานการบรหารระดบอดมศกษาไมตำกวา 3 ป 2) มวฒการศกษาไมตำกวา

ระดบปรญญาโท 3) มประสบการณในการทำงานหรอเปนอาจารยดานอดมศกษาทสนใจดานการปฏรป

การศกษาหรอการอดมศกษาตางประเทศไมตำกวา 3 ป และ 4) เปนผมความรดานการวดและประเมนผล

การศกษา รวม 6 ทาน และนำแบบประเมนไปทดลองใช (Try Out) จำนวน 50 คน ทไมใชกลมตวอยาง

เพอตรวจสอบคณภาพเครองมอดวยวธการสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

ผลการวเคราะหเพอตรวจสอบคณภาพเครองมอวจยเชงปรมาณ คอ แบบประเมนการปฏรป

การศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของ

โลกตามการประเมนของผมสวนไดเสย (Stakeholders) ทงหมด ประกอบดวย 5 กลม ไดแก กลมผบรหาร

กลมอาจารย กลมนกศกษา กลมศษยเกา และกลมผใชบณฑต พบวา มความตรงเชงเนอหาสง พจารณาจาก

คาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญ โดยมคา IOC อยระหวาง 0.71-1.00 และมคาความเทยงสงโดยมคา

สมประสทธแอลฟาของครอนบาคอยระหวาง 0.80– 0.91


การวเคราะหขอมลในการวจยครงน แยกเปน 2 สวน คอ การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ และ

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ มรายละเอยด ดงน

4.1 การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ

การวเคราะหขอมลเชงปรมาณในการวจยครงน แบงออกเปน 3 สวน ดงน

1) การวเคราะหสถานภาพทวไปของผตอบแบบประเมนดวยคาสถตบรรยาย ไดแก

ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน

2) การวเคราะหปจจยทสงผลตอการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาดวยการวเคราะหถดถอย

3) การวเคราะหการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกและแนวทางการปฏรปการศกษาโดยพจารณาศกษา

จากการเปรยบเทยบเพอใหไดชองวาง (Gap) ทตองการพฒนา ดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล (Data

Envelopment Aanalysis)

4.2 การวเคราะหขอมลเชงคณภาพ

การวเคราะหขอมลเชงคณภาพใชการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) เพอสรป

ความเหมอนและความตางตามประเดนในการสมภาษณ

115



1. ผลการสงเคราะหกรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก จากการสงเคราะหเอกสารของประเทศ

ไทยและตางประเทศและจากการสมภาษณเชงลกผมสวนไดเสยและกลมผ เชยวชาญ และจาก

การวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) พบวา กรอบตวบงชคณภาพการจดการศกษาทมความสำคญ

และมความเหมาะสมกบการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและ

แนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกทคดสรรประกอบดวยตวบงช ดงน 1) ดานความเปนสากล

เนองจากการทจะรองรบประชาคมอาเซยนจะตองมความเปนสากลทงในดานหลกสตร ดานการจดการเรยน

การสอน ดานความรวมมอทางวชาการ ตลอดจนดานการบรหารจดการเพอเตรยมพรอมรบการกาวสสากล

มากยงขน 2) ดานคณภาพการศกษาและสถานศกษา คอ จะตองมการบรหารจดการสถาบนอดมศกษาเพอ

ใหเกดคณภาพของผบรหาร คณภาพของอาจารย คณภาพของนกศกษา และคณภาพของงานวจย 3) ดาน

โอกาสทางการศกษา คอ จะตองใหประชาชนมโอกาสเทาเทยมกนในการไดรบโอกาสทางการศกษา ตลอดจน

ผบรหาร อาจารย บคลากรทางการศกษา และผมสวนเกยวของรบรถงสทธและหนาทเกยวกบการศกษา

ไดอยางถกตอง 4) ดานการมสวนรวมทางการศกษา อาจจะตองมการรวมมอจากหลายภาคสวน เชน

ความรวมมอกบภาคอตสาหกรรม ความรวมมอกบชมชน ความรวมมอระหวางสถาบนทางวชาการ ความรวมมอ

กบชมชน ความรวมมอกบผมสวนไดเสย และความรวมมอกบองคกรภาครฐและเอกชน เพอทำใหเกด

คณภาพในการจดการศกษาและสอดรบกบความตองการของทกฝาย 5) ดานประสทธภาพทางการศกษา

ควรจะตองบรหารจดการใหเกดประสทธภาพทงในปจจยดานสงอำนวยความสะดวก ดานหลกสตร และดาน

การบรหารจดการ 6) ดานการผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน ควรพจารณาถงการผลต

บณฑตใหสอดคลองกบความตองการของตลาดแรงงานทงในประเทศและตางประเทศ มการกำหนดนโยบาย

ทเกยวของกบความเปนสากลอยางชดเจน มการประสานความรวมมอกบตางประเทศดานการบรหารงาน

วชาการ มแนวทางการพฒนาบคลากรดานความเปนสากลอยางเปนรปธรรม มการประกนคณภาพการศกษา

ทเปนมาตรฐานสากล และมการจดระบบการรบนกศกษาตางชาตทเปนระบบ สำหรบผลการตรวจสอบ

คณภาพตวบงชและเครองมอวดตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกจากผเชยวชาญ จำนวน 7 ทาน พบวา มความเหน

สอดคลองกนวาตวบงชทพฒนาขนมความเหมาะสม (Appropriateness) และมความเปนไปได

(Feasibility) ซงเปนไปตามบรบท (Context) ของการจดการศกษาระดบอดมศกษาของไทย และสอดคลอง

กบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก โดยผเชยวชาญบางทานไดให

ความคดเหนเพมเตมในเรองของการปรบการใชภาษาของตวบงชบางตว สวนเรองของความเปนประโยชน

(Utility) ผเชยวชาญทง 7 ทาน ใหความคดเหนสอดคลองกนวาชดตวบงชทพฒนาขนมประโยชนตอการนำ

ไปพฒนาคณภาพการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหมคณภาพตอไปไดจรง สวนผลการวเคราะหเพอตรวจ

สอบคณภาพเครองมอวจยเชงปรมาณ คอ แบบประเมนการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอ

116



ตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกตามการประเมนของผมสวนไดเสย

5 กลม ไดแก กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา กลมศษยเกา และกลมผใชบณฑต พบวา มความ

ตรงเชงเนอหาสงพจารณาจากคาดชนความสอดคลองของผเชยวชาญโดยมคา IOC อยระหวาง 0.71-1.00

และมคาความเทยงสงโดยมคาสมประสทธครอนบาคแอลฟาอยระหวาง 0.8021–0.9172 และผวจยตรวจ

สอบความเหมาะสมของตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยน

และแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกกบขอมลเชงประจกษ จากการสำรวจความคดเหนของ

ผมสวนไดเสย พบวา มความเหมาะสม (คาเฉลยมคาอยระหวาง 3.59-4.27 สวนเบยงเบนมาตรฐานมคา

อยระหวาง 0.21-0.98) โดยตวบงชดานคณภาพการศกษาและสถานศกษามความเหมาะสมมากทสดเปน

อนดบแรก รองลงมา คอ ตวบงชดานความเปนสากลและตวบงชดานการผลตบณฑตตามความตองการของ

ตลาดแรงงาน สวนดานความเปนไปได (Feasibility) พบวา คาเฉลยความเปนไปไดอยในระดบมากถง

มากทสด (คาเฉลยมคาอยระหวาง 3.70-4.24 สวนเบยงเบนมาตรฐานมคาอยระหวาง 0.18-0.93) โดยตวบงช

ดานประสทธภาพทางการศกษามความเหมาะสมมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ ตวบงชดานคณภาพ

การศกษาและสถานศกษา และตวบงชดานการมสวนรวมทางการศกษา สำหรบดานความเปนประโยชน

(Utility) พบวา คาเฉลยความเปนประโยชนอยในระดบมากถงมากทสด (คาเฉลยมคาอยระหวาง 3.65-4.22

สวนเบยงเบนมาตรฐานมคาอยระหวาง 0.21-0.92) โดยตวบงชดานความเปนสากลมความเหมาะสม

มากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ ตวบงชดานประสทธภาพทางการศกษาและตวบงชดานความเปน

สากล

2. ผลการวเคราะหแนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคม

อาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกดวยการวเคราะหวางกรอบขอมล พบวา รอยละของ

ตวบงชทตองปรบเพมเพอปรบปรงการปฏรปการศกษาสามารถจำแนกตามสถาบนการศกษาไดเปน 3 กลม

ดงตารางท 1

2.1 กลมสถาบนการศกษา U6, U9, U10, U16 และ U20 ทตองปรบเพมผลผลตคณภาพ

การศกษาและสถานศกษา รอยละ 56.89, 42.87, 54.31, 39.04 และ 34.11 ตามลำดบ ปรบเพมโอกาส

ทางการศกษา รอยละ 47.03, 32.91, 46.92, 34.74 และ 32.67 ตามลำดบ ปรบเพมประสทธภาพทาง

การศกษา รอยละ 34.16, 43.12, 30.73, 40.18 และ 29.03 ตามลำดบ ปรบเพมความเปนสากล รอยละ

67.44, 65.38, 64.32, 60.43 และ 57.02 ตามลำดบ ปรบการผลตบณฑตตามความตองการของตลาด

แรงงาน รอยละ 27.91, 28.18, 30.21, 14.86 และ 19.28 ตามลำดบ และปรบเพมการมสวนรวมทาง

การศกษา รอยละ 17.83, 9.36, 10.87, 9.07 และ 10.34 ตามลำดบ

2.2 กลมสถาบนการศกษา U1 U4 และ U14 ทตองปรบเพมผลผลตคณภาพการศกษาและ

สถานศกษา รอยละ 34.29, 38.95 และ 32.92 ตามลำดบ ปรบเพมโอกาสทางการศกษา รอยละ 28.17,

39.02 และ 20.21 ตามลำดบ ปรบเพมความเปนสากล รอยละ 51.97, 60.94 และ 43.12 ตามลำดบ

117


ปรบการผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน รอยละ 19.08, 23.83 และ 10.44 ตามลำดบ และ

ปรบเพมการมสวนรวมทางการศกษา รอยละ 9.03 ,11.84 และ 8.74 ตามลำดบ

2.3 กลมสถาบนการศกษา U3 U7 และ U19 ทตองปรบเพมผลผลตคณภาพการศกษาและ

สถานศกษา รอยละ 28.92, 18.94 และ 29.93 ตามลำดบ ปรบเพมโอกาสทางการศกษา รอยละ 18.18,

9.67 และ 17.89 ตามลำดบ ปรบเพมความเปนสากล รอยละ 15.07, 8.19 และ 15.82 ตามลำดบ และปรบ

การผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน รอยละ 10.92, 7.64 และ 10.72 ตามลำดบ

ตารางท 1 แนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและ

แนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก

สถาบน รอยละของผลผลตทตองปรบเพม

การศกษา QUA OPP EFF UNI DEM PAR

กลมท 1 ปรบเพม QUA OPP EFF UNI DEM PAR

U6 56.89 47.03 34.16 67.44 27.91 17.83

U9 42.87 32.91 43.12 65.38 28.18 9.36

U10 54.31 46.92 30.73 64.32 30.21 10.87

U16 39.04 34.74 40.18 60.43 14.86 9.07

U20 34.11 32.67 29.03 57.02 19.28 10.34

กลมท 2 ปรบเพม QUA OPP UNI DEM PAR

U1 34.29 28.17 51.97 19.08 9.03

U4 38.95 39.02 60.94 23.83 11.84

U14 32.92 20.21 43.12 10.44 8.74

กลมท 3 ปรบเพม QUA OPP UNI DEM

U3 28.92 18.18 15.07 10.92

U7 18.94 9.67 8.19 7.64

U19 29.93 17.89 15.82 10.72

118



3. ผลการวเคราะหปจจยทสงผลตอการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกดวยการวเคราะหถดถอย พบวา ตวแปร

สาขาวชาและวฒการศกษาสงผลตอการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสอง และสอดคลองกบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลกแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถตทระดบ .05 และ

ความเปนผนำทางวชาการของผบรหารสงผลตอการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกอยางนยสำคญทางสถตทระดบ .01


จากการดำเนนการวจยเรอง “แนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก” ผวจยสรปประเดนอภปรายผลการวจย

รวม 3 หวขอ มรายละเอยด ดงน

1. กรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยน

และแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก

ผลการสงเคราะหกรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกจากการสงเคราะหเอกสารของ

ประเทศไทยและตางประเทศ จำนวน 88 ฉบบ และจากการสมภาษณเชงลก (In-depth Interview)

ผมสวนไดเสย จำนวน 57 คน จาก 5 กลม คอ กลมนกศกษา กลมอาจารย กลมผบรหาร กลมผใชบณฑต

และกลมศษยเกา และจากการสมภาษณเชงลกผเชยวชาญ จำนวน 7 คน มาสงเคราะหรวมกนเพอใหได

กรอบตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนม

การศกษาระดบอดมศกษาของโลกทคดสรร และจากการวเคราะหองคประกอบ (Factor Analysis) พบวา

องคประกอบตวบงชคณภาพการจดการศกษาทมความสำคญและมความเหมาะสมกบการปฏรปการศกษา

ระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกทคดสรร

ประกอบดวยตวบงช ดงน 1) ดานความเปนสากล เนองจากการทจะรองรบประชาคมอาเซยนจะตองม

ความเปนสากลทงในดานหลกสตร ดานการจดการเรยนการสอน ดานความรวมมอทางวชาการ ตลอดจน

ดานการบรหารจดการเพอเตรยมพรอมรบการกาวสสากลมากยงขน ซงสอดคลองกบการศกษาของ Higher

Education Commission (2010); Banphapong (2007); Inzai (2006); Puriparinya; (2007); Sporn

(1999) และ Hugh Lauder (2011) 2) ดานคณภาพการศกษาและสถานศกษา คอ จะตองมการบรหาร

จดการสถาบนอดมศกษาเพอใหเกดคณภาพของผบรหาร คณภาพของอาจารย คณภาพของนกศกษา และ

คณภาพของงานวจย ซงสอดคลองกบการศกษาของ Konkanchana (2004); Worasan (2007); Jitsaman

(2011); Yinmei & Peterson (2007); Shanahan & Gerber (2004); Becket & Brookes (2006) และ

Quacquarelli Symonds Limited (2012) 3) ดานโอกาสทางการศกษา คอ จะตองใหประชาชนมโอกาส

119


เทาเทยมกนในการไดรบโอกาสทางการศกษา ตลอดจนผบรหารอาจารยและบคลากรทางการศกษาและผม

สวนเกยวของรบรถงสทธและหนาทเกยวกบการศกษาไดอยางถกตอง ซงสอดคลองกบการศกษาของ

Brunori, Peragine & Serlenga (2012) และ Teamyuan (2005) 4) ดานการมสวนรวมทางการศกษา

อาจจะตองมการรวมมอจากหลายภาคสวน เชน ความรวมมอกบภาคอตสาหกรรม ความรวมมอกบชมชน

ความรวมมอระหวางสถาบนทางวชาการ ความรวมมอกบชมชน ความรวมมอกบผมสวนไดเสย และ

ความรวมมอกบองคกรภาครฐและเอกชน เปนตน เพอทำใหเกดคณภาพในการจดการศกษาและสอดรบกบ

ความตองการของทกฝาย ซงสอดคลองกบการศกษาของ Wiratchai & Sunalai (2004)

5) ดานประสทธภาพทางการศกษา ควรจะตองบรหารจดการใหเกดประสทธภาพทงในปจจยดานสงอำนวย

ความสะดวก ดานหลกสตร และดานการบรหารจดการ ซงสอดคลองกบการศกษาของ Lauder (2011);

Dommeyer, Baum, Hanna & Chapman (2004), Berger & Kostal (2002) และ Teamyuan (2005)

6) ดานการผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน ควรพจารณาถงการผลตบณฑตใหสอดคลอง

กบความตองการของตลาดแรงงานทงในประเทศและตางประเทศ มการกำหนดนโยบายทเกยวของกบ

ความเปนสากลอยางชดเจน มการประสานความรวมมอกบตางประเทศดานการบรหารงานวชาการ

มแนวทางการพฒนาบคลากรดานความเปนสากลอยางเปนรปธรรม มการประกนคณภาพการศกษา

ทเปนมาตรฐานสากล และมการจดระบบการรบนกศกษาตางชาตทเปนระบบ ซงสอดคลองกบการศกษา

ของ Tsai (2010); Mead (1996) และ Banphapong (2007)

ผลการตรวจสอบคณภาพตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกจากผเชยวชาญ จำนวน 7 ทาน พบวา

มความเหนสอดคลองกนวาตวบงชทพฒนาขนมความเหมาะสม (Appropriateness) และมความเปนไปได

(Feasibility) ซงเปนไปตามบรบท (Context) ของการจดการศกษาระดบอดมศกษาของไทย และสอดคลอง

กบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก โดยผเชยวชาญบางทานไดให

ความคดเหนเพมเตมในเรองของการปรบการใชภาษาของตวบงชบางตว สวนเรองของความเปนประโยชน

(Utility) ผเชยวชาญทง 7 ทาน ใหความคดเหนสอดคลองกนวา ชดตวบงชทพฒนาขนมประโยชนตอการนำไป

พฒนาคณภาพการจดการศกษาระดบอดมศกษาใหมคณภาพตอไปไดจรง ผลการตรวจสอบความเหมาะสม

ของตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนม

การศกษาระดบอดมศกษาของโลกกบขอมลเชงประจกษ จากการสำรวจความคดเหนของผมสวนไดเสย

ความเหมาะสม (Appropriateness) พบวา คาเฉลยความเหมาะสมอยในระดบมากถงมากทสด (คาเฉลย

มคาอยระหวาง 3.59-4.27 สวนเบยงเบนมาตรฐานมคาอยระหวาง 0.21-0.98) โดยตวบงชดานคณภาพ

การศกษาและสถานศกษามความเหมาะสมมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ ตวบงชดานความเปน

สากลและตวบงชดานการผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน สวนดานความเปนไปได

(Feasibility) พบวา คาเฉลยความเปนไปไดอยในระดบมากถงมากทสด (คาเฉลยมคาอยระหวาง 3.70-4.24

สวนเบยงเบนมาตรฐานมคาอยระหวาง 0.18-0.93) โดยตวบงชดานประสทธภาพทางการศกษาม

120



ความเหมาะสมมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ ตวบงชดานคณภาพการศกษาและสถานศกษา และ

ตวบงชดานการมสวนรวมทางการศกษา สำหรบดานความเปนประโยชน (Utility) พบวา คาเฉลยความเปน

ประโยชนอยในระดบมากถงมากทสด (คาเฉลยมคาอยระหวาง 3.65-4.22 สวนเบยงเบนมาตรฐานมคาอย

ระหวาง 0.21-0.92) โดยตวบงชดานความเปนสากลมความเหมาะสมมากทสดเปนอนดบแรก รองลงมา คอ

ตวบงชดานประสทธภาพทางการศกษา และตวบงชดานความเปนสากล สวนผลการวเคราะหเพอตรวจสอบ

คณภาพเครองมอวจยเชงปรมาณ คอ แบบประเมนการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกตามการประเมนของผมสวนไดเสย

ทง 5 กลม ไดแก กลมผบรหาร กลมอาจารย กลมนกศกษา กลมศษยเกา และกลมผใชบณฑต พบวา

มความตรงเชงเนอหาสง และมคาความเทยงสง

2. แนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและ

แนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกจำแนกตามสถาบนการศกษา

แนวทางการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและ

แนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลกจำแนกตามคณะของสถานศกษา พบวา สามารถจำแนกตามคณะ

ไดเปน 3 กลม คอ 1) กลมสถาบนอดมศกษาทตองปรบเพมคณภาพการศกษาและสถานศกษา (QUA)

โอกาสทางการศกษา (OPP) ประสทธภาพทางการศกษา (EFF) ความเปนสากล (UNI) การผลตบณฑตตาม

ความตองการของตลาดแรงงาน (DEM) และการมสวนรวมทางการศกษา (PAR) จำนวน 5 แหง ไดแก U6,

U9, U10, U16 และ U20 2) กลมสถาบนอดมศกษาทตองปรบเพมคณภาพการศกษาและสถานศกษา

(QUA) โอกาสทางการศกษา (OPP) ความเปนสากล (UNI) การผลตบณฑตตามความตองการของ

ตลาดแรงงาน (DEM) และการมสวนรวมทางการศกษา (PAR) จำนวน 3 แหง ไดแก U1, U4 และ U14 และ

3) กลมสถาบนอดมศกษาทตองปรบเพมคณภาพการศกษาและสถานศกษา (QUA) โอกาสทางการศกษา

(OPP) ความเปนสากล (UNI) และดานการมสวนรวมทางการศกษา (PAR) จำนวน 3 แหง ไดแก U3, U7

และ U19 โดยในภาพรวมจะตองปรบเพมดานความเปนสากลมากทสด (รอยละ 8.19 - 67.44) รองลงมา

คอ ปรบเพมดานคณภาพการศกษาและสถานศกษา (รอยละ 18.94 - 56.89) ดานโอกาสทางการศกษา

(รอยละ 9.67 - 47.03) ดานประสทธภาพทางการศกษา (รอยละ 29.03 - 56.89) ดานการผลตบณฑตตาม

ความตองการของตลาดแรงงาน (รอยละ 7.64 - 30.21) และดานการมสวนรวมทางการศกษา (รอยละ 8.74 -

17.83) ทงนสอดคลองกบการศกษาของ Higher Education Commission (2010); Puriparinya (2007)

และ Wachirapunyapong (2012) ทอธบายวา การทสถานศกษาระดบอดมศกษาจะพฒนาตามแนวการ

ปฏรปการศกษาและดำเนนการใหสอดรบกบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลก

ไดนน จะตองพจารณาปจจยหลกใหรอบดานทงในเรองของคณภาพการศกษาและสถานศกษา โอกาสทาง

การศกษา ประสทธภาพทางการศกษา ความเปนสากล การผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน

และการมสวนรวมทางการศกษา ตลอดจนอาจจะตองมการพจารณาถงการวางกลยทธของแตละ

สถานศกษาเองเพอการแขงขนทจะเกดขนตอไปในอนาคต

121


3. ปจจยทสงผลตอการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบขอตกลง

ประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลก

จากการวเคราะหตวแปรทมผลตอการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบ

ขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลก ไดแก สาขาวชา ประสบการณในการสอน

วฒการศกษา และความเปนผนำทางวชาการของผบรหาร พบวา ตวแปรสาขาวชา วฒการศกษา และ

ความเปนผนำทางวชาการของผบรหารสงผลตอการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบ

ขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลกแตกตางกนอยางมนยสำคญทางสถต สวน

ตวแปรประสบการณในการสอนไมแตกตางกน โดยตวแปรสาขาวชา พบวา สาขาวชาวทยาศาสตรจะม

คะแนนการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนม

ความตองการของโลกสงกวาสาขาสงคมศาสตร สำหรบวฒการศกษา พบวา อาจารยทมวฒการศกษาระดบ

ปรญญาเอกจากคะแนนการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบขอตกลงประชาคมอาเซยน

และแนวโนมความตองการของโลกสงกวาวฒการศกษาระดบปรญญาโท ดงนนผบรหารควรมนโยบาย

ในการพฒนาดานการศกษาของอาจารยใหเปนระดบปรญญาเอกเพมขน สวนตวแปรความเปนผนำทางวชาการ

ของผบรหาร พบวา ผบรหารทมคะแนนความเปนผนำทางวชาการของผบรหารมากกวา 4.00 คะแนน จะม

การปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนม

ความตองการของโลกสงกวาผบรหารทมคะแนนความเปนผนำทางวชาการของผบรหาร 2.50-4.00 คะแนน

และนอยกวา 2.50 คะแนน ตามลำดบ เนองจากผบรหารเปนผนำทไดรบแตงตงใหเปนผดแลและควบคม

การบรหารงานจดการศกษาใหเปนไปตามวตถประสงคของการจดการศกษา ซงหากผบรหารมความเปน

ผนำทางวชาการมากจะสงผลใหหลกสตรทบรหารจดการมคณภาพตามไปดวย สอดคลองกบการศกษาของ

Konkanchana (2004); Puriparinya (2007) และ Worasan (2007) ไดกลาวถง การบรหารจดการศกษา

ทมคณภาพวาตองเปนผลมาจากความเปนผนำระดบมออาชพของผบรหารสถานศกษาสอดคลองกบ

Bush (2008) และ Saiti (2012) วาปจจยสำคญทสงผลใหสถานศกษามคณภาพนนผบรหารองคกรทางการ

ศกษาทมความเปนผนำทางดานวชาการถอเปนสงสำคญททำใหสถานศกษานนๆ พฒนาไปตาม

แนวการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนม

ความตองการของโลกไดอยางประสบความสำเรจ

122




1. ผลจากการสงเคราะหกรอบแนวทางและตวบงชการปฏรปการศกษาระดบอดมศกษา

เพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของโลก จากการสงเคราะห

เอกสารรวมกบการตรวจสอบความเหมาะสมของตวบงชทงในเชงปรมาณและเชงคณภาพทำใหไดกรอบ

แนวทางและชดของตวบงชทมความเหมาะสมในการนำไปใชประโยชนได

2. จากการวเคราะหวางกรอบขอมลจำแนกตามคณะของสถานศกษา พบวา ในภาพรวมของ

การปฏรปการศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบ

อดมศกษาของโลกควรปรบเพมผลผลต คอ คณภาพการศกษาและสถานศกษา โอกาสทางการศกษา

ประสทธภาพทางการศกษา ความเปนสากล การผลตบณฑตตามความตองการของตลาดแรงงาน และ

การมสวนรวมทางการศกษา ดงนนทางผบรหารคณะควรใหนโยบายสวนทเปนกระบวนการ (Process)

ในการปรบเพมผลผลตดงกลาวของสถานศกษา

3. จากการวเคราะหปจจยทสงผลตอการปฏรปการศกษารอบทศวรรษทสองและสอดคลองกบ

ขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมความตองการของโลก พบวา ตวแปรวฒการศกษาของอาจารยและ

ความเปนผนำทางวชาการของผบรหารสงผลตอการปฏรปการศกษา ดงนนผบรหารควรมนโยบาย

ในการพฒนาดานการศกษาของอาจารยใหสงขน นอกจากนควรสงเสรมใหผบรหารพฒนาลกษณะความเปน

ผนำทางดานวชาการของผบรหาร ทงนผบรหารสวนใหญมความเปนผนำโดยเฉลยอยในระดบปานกลาง

และเมอพจารณาความเปนผนำทางดานวชาการของผบรหารรายดาน พบวา พฤตกรรมดานการวางแผนงาน

วชาการมคาตำสด ดงนนผบรหารควรพฒนาการวางแผนงานวชาการใหมากยงขน ไดแก ควรเปดโอกาสให

อาจารยเขามามสวนรวมในการกำหนดนโยบายและวตถประสงคทางวชาการของคณะ ตลอดจนดแลและ

ควบคมการปฏบตงานวชาการของคณะใหเปนไปตามกำหนดการ ตลอดจนทางสำนกงานคณะกรรมการ

การอดมศกษาควรเขามากำกบตดตามตอการบรหารจดการศกษามากยงขน ซงจะสงผลดตอการปฏรป

การศกษาระดบอดมศกษาเพอรองรบขอตกลงประชาคมอาเซยนและแนวโนมการศกษาระดบอดมศกษาของ

โลกตอไป

123


Reference

Banphapong, C. (2007). The Synthesis of Research Results on Quality Assurance in

Education: Content Analysis & Meta Analysis. (Master’s thesis). Srinakharinwirot

University, Bangkok. (in Thai)

Becket, N. & Brookes, M. (2006). Evaluating Quality Management in University Departments.

Quality Assurance in Education, 14 (2), 123.

Berger M. C. & Kostal T. (2002). Financial Resources, Regulation, and Enrollment in US

Public Higher Education. Economics of Education Review, 21(2), 101-110.

Brunori, P., Peragine, V. & Serlenga, L. (2012). Fairness in Education: The Italian University

before and after the Reform. Economics ofEducation Review, 31(5), 764-777.

Bush, T. (2008). Leadership Development and School Improvement: Contemporary Issues

in Leadership Development. Educational Review, 61 (2), 375-389.

Dommeyer, C., Baum, P., Hanna, R. & Chapman, K. (2004). Gathering Faculty Teaching

Evaluations by In-class and Online Surveys: their Effects on Response Rates and

Evaluations. Assessment and Evaluation in Higher Education, 29(5), 611-23.

Higher Education Commission. (2010). Higher Education Strategies toward ASEAN

Community Agreement in 2015. Bangkok: Bangkok Block Ltd. (in Thai)

Konkanchana, S. (2004). A Development of Quality Indicators for Public University.

(Doctoral’s dissertation). Srinakarinwirot University, Bangkok. (in Thai)

Jitsaman, S. (2011). Increasing Research Strategies Corresponding to World Trend. Retrieved

November 18, 2012, from http://www.nstda.or.th/nstda-knowledge/1420-

research-strategy. (in Thai)

Inzai, Y. (2006). An Analysis of Factors Affecting Quality Assurance of Computer and

Information Technology Program According to Administrators’ and Instructors’

Opinions. (Master’ thesis). Faculty of Industrial Education and Technology.

Lauder, H. (2011). Education Economic Globalisation and National Qualifications

Frameworks. Journal of Education and Work. 24(3), 213-221.

124



Mead, N.R. (1996). Industry-university Partnerships: the Wave of the Future?. Australian

Software Engineering Conference, IEEE Computer Society, Melbourne, Australia.

Retrieved June 4, 2012, from http://csdl.computer.org aswec/1996/7635/

76350141abs.htm.

Mulder, H. (2004). The Intel Research Network: an Innovative Model of Industry-university

Collaboration. Computing Research Association (CRA). Retrieved June 4, 2012,

from http://www.cra.org/CRA/articles/nov02/mulder.html.

Nofstinger, J.B. (2002). Facilitating Economic Development through Strategic Alliances. In

Dotolo, L.G. and Nofstinger, J.B. (Eds.). Leveraging Resources Through Partnerships.

New Directions for Higher Education. No.120. San Francisco: Jossey-Bass.

Puriparinya, K. (2007). Proposed Strategies to Promote Thai Higher Education Institutions

toward World Class Universities. (Doctoral’s dissertation). Chulalongkorn

University, Bangkok. (in Thai)

Quacquarelli Symonds Limited. (2012). QS World University Rankings. Retrieved November

18, 2012, from http://www.topuniversities.com/university-rankings/world-

university-rankings/2012.

Saiti, A. (2012). An Analysis of Three Key Features of the Greek Education System. Quality

Assurance in Education, 20(2), 110 – 138.

Shanahan, P. & Gerber, R. (2004). Quality in University Student Administration: Stakeholder

Conceptions. Quality Assurance in Education, 12(4), 166 – 174.

Sporn, B. (1999). Adaptive University Structures: An Analysis of Adaptation to

Socioeconomic Environments of US and European Universities. Higher Education

Policy. Series 54. London: Jessica Kingsley Publishers.

Teamyuan, T. (2005). A Development of an Effective Instructional Model for Bachelor’s

Degree Program in Higher Education Institutes under the Jurisdiction of Fine Arts

Department. (Doctoral’s dissertation). Srinakarinwirot University, Bangkok. (in Thai)

Tsai. (2010). Returns to Overeducation: A Longitudinal Analysis of the U.S. Labor Market.

Economics of Education Review, 29, 606–617.

125


Wachirapunyapong, R. (2012). Structural Model of Knowledge and Learning Organization to

Quality Assurance of Higher Education Institution. SDU Research Journal

Humanities and Social Sciences, 9(3), 67-80. (in Thai)

Wiratchai, N. & Sunalai, S. (2004). Higher Education Quality in University and Industry

Collaboration. Bangkok: Chulalongkorn University. (in Thai)

Worasan, N. (2007). The Opinions of Students on Quality of Educational Management at

Bachelor’s Degree Level. (Doctoral’s dissertation). Srinakarinwirot University,

Bangkok. (in Thai)

Yinmei, W. M. & Peterson, W. (2007). A Case Study of a Merger in Chinese Higher Education:

The Motives, Processes, and Outcomes. International Journal of Educational

Development, 27(6), 683–696.

ผเขยน

ผชวยศาสตราจารย ดร.รงนภา ตงจตรเจรญกล


149/9 ถนนสโขทย เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300


127

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Students’Satisfaction towards Bangkok University General Education Programs

ความพงพอใจของนกศกษาตอการจดการเรยนการสอนหมวดวชาศกษาทวไป ของมหาวทยาลยกรงเทพ

Students’Satisfaction towards Bangkok University General Education Programs

มลฑา เมองทรพย*

สำนกวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพ

Molta Muangsub* Academic Affairs, Bangkok University

บทคดยอ

งานวจยครงนมวตถประสงค คอ 1) เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยกรงเทพ

ตอการจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปในดานบรบท 2) เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษา

มหาวทยาลยกรงเทพตอการจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปในดานปจจยนำเขา 3) เพอศกษา

ความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยกรงเทพตอการจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปใน

ดานกระบวนการ 4) เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยกรงเทพตอการจดการเรยนการสอน

ในหมวดวชาศกษาทวไปในดานผลผลต กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกศกษามหาวทยาลยกรงเทพ

ทลงทะเบยนเรยนในหมวดวชาศกษาทวไป ปการศกษา 2557 จำนวน 500 คน โดยวธการสมแบบงาย และ

การสนทนากลม (Focus Group) จำนวน 200 คน ไดมาจากการสมอยางงาย เครองมอทใชในการวจย

ไดแก แบบสอบถาม และใชการสนทนากลมผเรยน โดยเปนการเกบขอมลแบบบรณาการไปพรอมกน

จากนนจงวเคราะหขอมลโดยใช รอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน ผลการวจยสรปได ดงน

1) ดานบรบท นกศกษามความพงพอใจตอเนอหาวชาของหมวดวชาศกษาทวไปโดยภาพรวมในระดบมาก

ขอทมคาเฉลยสงสด คอ เนอหามความสอดคลองกบวตถประสงคของรายวชา 2) ดานปจจยนำเขา นกศกษา

มความพงพอใจในระดบมากทกขอ ขอทมคาเฉลยสงสด คอ หองเรยนมความเหมาะสมกบรายวชา

3) ดานกระบวนการ นกศกษามความพงพอใจในระดบมากทกขอ ขอทมคาเฉลยของความพงพอใจสงสด คอ

เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน 4) ดานผลผลต นกศกษามความพงพอใจใน

ระดบมากทกขอ ขอทมคาเฉลยสงสด คอ ผเรยนสามารถสอสารและทำงานรวมกบผอนไดอยางม

ประสทธภาพ

คำสำคญ: ความพงพอใจ หลกสตรวชาศกษาทวไป


128



Abstract

The purposes of this research were: 1. to study the satisfaction of student to

teaching in general education in the context, 2. to study the satisfaction of student to

teaching in general education in the input, 3. to study the satisfaction of student to

teaching in general education in the process, 4. to study the satisfaction of student to

teaching in general education in the product. The sample consisted of 500 Bangkok

University students enrolled in general education in the academic year 2014. They were

chosen by random sampling and focus group of 200 students by random sampling.

Instruments used for data collection was questionnaire and discussion group. The statistics

used to analyze the data were arithmetic mean, standard deviation. The results of study

were as follows. 1. Context: student satisfaction levels. The highest mean is that the

content is consistent with the objectives of the course. 2. Input: student satisfaction levels.

The highest mean is that contains classes that are appropriate to the courses. 3. Process:

student satisfaction levels. The highest mean is the opportunity for student to engage in

learning activities. 4. Product: student satisfaction levels the highest mean is that the

student can communicate and work with others effectively.

Keywords: Satisfaction, General Education Curriculum

บทนำ

วชาศกษาทวไปเปนหมวดวชาหนงทมความสำคญในหลกสตรและการสอนระดบอดมศกษาควบค

กบกลมวชาอนๆ ซงตามเกณฑมาตรฐานหลกสตรของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวง

ศกษาธการ โครงสรางหลกสตร ประกอบดวย หมวดวชาศกษาทวไป หมวดวชาเฉพาะ และหมวดวชา

เลอกเสร โดยใหความหมายของหมวดวชาศกษาทวไปไววา หมายถง วชาทมงพฒนาผเรยนใหมความร

อยางกวางขวาง มโลกทศนทกวางไกล มความเขาใจธรรมชาตตนเอง ผอน และสงคม เปนผใฝร สามารถคด

อยางมเหตผล สามารถใชภาษาในการตดตอสอสารความหมายไดด มคณธรรม ตระหนกในคณคาของศลปะ

และวฒนธรรมทงของไทยและประชาคมนานาชาต สามารถนำความรไปใชในการดำเนนชวตและ

ดำรงตนอยในสงคมไดเปนอยางด (Ministry of Education, 2005)

ทงนความหมายของวชาศกษาทวไป มผอธบายไวหลากหลายและกวางขวาง ดงเชน Sisaan

(2007) นกการศกษาไทยไดใหความหมายของวชาศกษาทวไปวา เปนการศกษาทจำเปนสำหรบทกคน

เปนการศกษาขนพนฐานเพอเปนพลเมองด เปนผมความรและคณธรรม นอกจากน Watanachai (1995)

129


ไดกลาวเพมเตมวา หลกสตรปรญญาตรมวตถประสงคสองประการ คอ การสรางคนและการสรางนกวชาการ

หรอนกวชาชพ ซงการสรางคนกคอ การจดการศกษาวชาศกษาทวไป

การจดการศกษาในหมวดวชาศกษาทวไปของไทย เดมใชคำวาวชาพนฐานทวไปโดยยดเอาสาระ

เบองตนของศาสตรแตละกลมมาสอน ซงประกอบดวย ภาษา มนษยศาสตร สงคมศาสตร วทยาศาสตร และ

คณตศาสตร กลมละไมนอยกวา 6 หนวยกต รวมกนแลวตองไมนอยกวา 30 หนวยกต (Usaha, 2009)

แตจากการจดการศกษาพบปญหาเกยวกบรายวชาพนฐานทวไปวา ควรจะมขอบเขตกวางขนาดไหน มลกษณะ

เปนอยางไร มจดมงหมายอะไร ทำใหเกดความเขาใจทแตกตางกนในการกำหนดเนอหารายวชา ดวยเหตน

สำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา กระทรวงศกษาธการ จงไดมการปรบปรงเกณฑมาตรฐานหลกสตร

ระดบปรญญาตร และกำหนดใหใชวชาศกษาทวไปแทนวชาพนฐานทวไป โดยมการปรบปรงป พ.ศ. 2532

2542 และ 2548 ตามลำดบ ทงนไดระบเจตนารมณของการจดการเรยนการสอนวชาศกษาทวไปไววา

เพอเสรมสรางความเปนมนษยทสมบรณ โดยใหศกษารายวชาตางๆ จนเกดความซาบซง และสามารถตดตาม

ความกาวหนาในสาขาวชานนดวยตนเอง การจดการเรยนการสอนควรจดใหมเนอหาเบดเสรจในรายวชาเดยว

ไมควรมรายวชาตอเนองหรอรายวชาขนสงอก และไมควรนำรายวชาเบองตนหรอรายวชาพนฐานของ

วชาเฉพาะมาจดเปนวชาศกษาทวไป โดยอาจจดในลกษณะจำแนกเปนรายวชา หรอลกษณะบรณาการโดย

ผสมผสานเนอหาวชาทครอบคลมสาระของกลมวชาสงคมศาสตร มนษยศาสตร ภาษา และกลมวชา

วทยาศาสตรกบคณตศาสตร และกำหนดจำนวนหนวยกตในหมวดวชาศกษาทวไปไวไมนอยกวา 30 หนวยกต

(Ministry of Education, 2005) ทงนการปรบปรงดงกลาวชวยใหการจดการเรยนการสอนในหมวด

วชาศกษาทวไปของสถาบนอดมศกษามความชดเจนยงขน และบรรลตามวตถประสงคในการสรางคนด

ใหแผนดน (Na Nakhon, 2008) ดงเชนจากการประเมนหลกสตรของ Wiphachaksanakun (2008)

พบวา เนอหารายวชามความเหมาะสมกบความตองการของผเรยน และจากการวจยของ Bunmanam &

Subbumrung (2010-2011) พบวา โครงสรางของหลกสตรและเนอหาของหลกสตรมความเหมาะสมมาก

รวมทงงานวจยของ Satchaphirom (2012) พบวา นสตมความตองการรปแบบการเรยนการสอนรายวชา

ศกษาทวไปอยในระดบมาก

สำหรบมหาวทยาลยกรงเทพ การพฒนาหมวดวชาศกษาทวไปเพอใหรายวชาศกษาทวไปม

บทบาทในการพฒนาคณภาพบณฑตตามปรชญาของวชาศกษาทวไปเรมขนเมอ พ.ศ. 2551 โดยการจดตง

ศนยบรหารจดการหลกสตรและวชาศกษาทวไป ซงมภารกจหลกในการประสานงานการจดการเรยน

การสอนวชาศกษาทวไป การปรบปรงหลกสตร ตลอดจนการจดการเรยนการสอนใหเปนไปตามกรอบ

มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (TQF) แตเดมมหาวทยาลยกรงเทพจดการศกษาในหมวดวชา

ศกษาทวไปแยกตามกลมวชา 5 กลม ดงน กลมวชาวทยาศาสตรและคณตศาสตร กลมวชามนษยศาสตร

กลมวชาสงคมศาสตร กลมวชาภาษา และกลมวชาพลศกษาและนนทนาการ ในแตละรายวชามจำนวน

หนวยกต 2-3 หนวยกต บางรายวชาเปนวชาพนฐานของหมวดวชาเฉพาะ การจดการเรยนการสอนเนน

การบรรยายเปนสวนใหญ บางรายวชามนกศกษาสอบไมผานเปนจำนวนมาก เนองจากเนอหาในรายวชา

130



เนนทฤษฎในเชงลก จากขอมลดงกลาวศนยฯ จงทำหนาทประสานงานในการปรบปรงหมวดวชาศกษาทวไป

ในสวนของกลมวชาบงคบ และกลมวชาเลอก

การปรบปรงหมวดวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยกรงเทพมเปาหมายทจะปรบปรงหลกสตรวชา

ศกษาทวไปใหเปนแบบบรณาการ สอดคลองกบปรชญา ปณธาน วสยทศน คณลกษณะของบณฑต

ทพงประสงคของมหาวทยาลยกรงเทพ คอ มความร มคณธรรม มชวตทเปนสข เนอหาแตละรายวชา

มความทนสมย สามารถประยกตใชในชวตประจำวนได และครอบคลมอตลกษณของมหาวทยาลยกรงเทพ

กลาวคอ มความคดสรางสรรค มจตวญญาณผประกอบการ มความเปนสากล เปนการจดการเรยนการสอน

เพอใหบณฑตทจบไปเปนบคคลพรอมเรยนร และเปนคนทำงานทใชความร (Phanit, 2012) รวมทงเปน

หลกสตรหมวดวชาศกษาทวไปทตรงตามวตถประสงคของสำนกงานคณะกรรมการการอดมศกษา และกรอบ

มาตรฐานคณวฒระดบอดมศกษาแหงชาต (TQF) โดยประกอบดวย กลมวชาภาษาองกฤษ กลมวชาบงคบ

และกลมวชาเลอก มการจดการเรยนการสอนทหลากหลายรปแบบ ใชการเรยนรผานกจกรรมโดยเนนผเรยน

เปนสำคญ หลกสตรปรบปรงหมวดวชาศกษาทวไปไดรบการบรรจในหลกสตรภาษาไทยระดบปรญญาตร

ของมหาวทยาลยกรงเทพ หลงจากไดรบความเหนชอบจากคณะกรรมการการอดมศกษาและเรมใชเมอ

ปการศกษา 2555 โดยใชกบนกศกษาชนปท 1 ทลงทะเบยนเรยนในหมวดวชาศกษาทวไป ภาคการศกษาท

1/2555

จากทมาและความสำคญของปญหา ผวจยในฐานะผรวมปรบปรงหลกสตรและรวมสอนในบาง

รายวชาจงมความสนใจทจะสำรวจความพงพอใจของนกศกษาในฐานะของผใชหลกสตรเกยวกบการจด

การเรยนการสอนในกลมวชาบงคบของหมวดวชาศกษาทวไป ซงเปนรายวชาทนกศกษาทกคณะวชาตอง

ลงทะเบยนเรยน เพอนำผลการวจยไปพฒนาการจดการเรยนการสอนใหตรงตามความตองการของผเรยน

และเกดประสทธภาพมากยงขน โดยรายวชาทนำมาศกษาวจยมทงสน 5 รายวชา ซงเปนรายวชาทอยใน

กลมวชาบงคบทนกศกษาทกคนตองลงทะเบยนเรยน ไดแกวชาตอไปน

1. GE111 Value of Graduates (คณคาแหงบณฑต)

2. GE112 Information Technology and the Future World (เทคโนโลยสารสนเทศกบโลก

อนาคต)

3. GE113 Thai Language for Creativity (ภาษาไทยเพอการสรางสรรค)

4. GE114 Thai Citizens Global Citizens (พลเมองไทย พลเมองโลก)

5. GE115 The Arts of Life (สนทรยภาพแหงชวต)

131



1. เพอศกษาความพงพอใจของนกศกษามหาวทยาลยกรงเทพตอการจดการเรยนการสอนใน

หมวดวชาศกษาทวไปในดานบรบท


หมวดวชาศกษาทวไปในดานปจจยนำเขา


หมวดวชาศกษาทวไปในดานกระบวนการ


หมวดวชาศกษาทวไปในดานผลผลต


การวจยครงนมกรอบแนวคด ดงน


132




1. รปแบบการวจย

การวจยครงนเปนการวจยเชงปรมาณ (Quantitative Research) โดยการใชแบบสอบถาม

ควบคกบการวจยเชงคณภาพ (Qualitative Research) โดยใชการสนทนากลม


ประชากรทใชในการศกษา คอ นกศกษามหาวทยาลยกรงเทพทลงทะเบยนเรยนในหมวดวชา

ศกษาทวไป ปการศกษา 2557 จำนวน 2,500 คน

กลมตวอยางทใชในการวจย คอ นกศกษามหาวทยาลยกรงเทพทลงทะเบยนเรยนในหมวดวชา

ศกษาทวไป ปการศกษา 2557 จำนวน 500 คน กำหนดจำนวนกลมตวอยางจากการใชตารางของ

Yamame (1973) ทระดบความเชอมน 95% ตามความคลาดเคลอน ±5% โดยวธการสมแบบงาย (Simple

Random Sampling) และการสนทนากลม (Focus Group) จำนวน 200 คน ไดมาจากการสมแบบกลม

(Cluster) โดยใชกลมเรยนเปนหนวยสม จำนวน 20 กลมเรยน กลมละ 10 คน ทงนเพอใหไดกลมตวอยาง

ทมาจากทกรายวชา และทกคณะวชา

3. เครองมอทใชในการวจย

เครองมอทใชในการรวบรวมขอมล คอ

3.1 แบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบตามแบบลเครท (Likert’s Scale) ซงม

ขอมล 3 สวน คอ สวนท 1 สถานภาพของผเรยน สวนท 2 ระดบความพงพอใจตอการจดการเรยน

การสอนใน 4 ดาน คอ ดานบรบท (Context) ดานปจจยนำเขา (Input) ดานกระบวนการ (Process) และ

ดานผลผลต (Product) สวนท 3 ขอเสนอแนะเพมเตม

3.2 การสนทนากลม (Focus Group)


ผวจยใชการเกบขอมลแบบบรณาการโดยการแจกแบบสอบถามใหกบกลมตวอยางในชนเรยน

ควบคกบการสนทนากลม ซงเปนคนละกลมกบกลมตวอยางททำแบบสอบถาม


5.1 วเคราะหขอมลพนฐานของกลมตวอยางโดยใชสถตบรรยาย ไดแก ความถ (Frequency)

รอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean)

5.2 วเคราะหขอมลจากแบบสอบถามความพงพอใจซงมลกษณะเปนแบบมาตราสวนประมาณคา

โดยนำคาคำตอบมาแปลงเปนคะแนนแลวหาคาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard

Deviation) แลวนำไปแปลความหมายโดยแยกเปนประเดน 4 ดาน คอ ดานบรบท (Context) ดานปจจย

นำเขา (Input) ดานกระบวนการ (Process) และดานผลผลต (Product) ในแตละประเดนใชเกณฑ 5 ระดบ

133


คอ 1.00 – 1.50 = นอยทสด 1.51 – 2.50 = นอย 2.51 – 3.50 = ปานกลาง 3.51 – 4.50 = มาก 4.51 –

5.00 = มากทสด

5.3 นำขอมลทไดจากคำถามปลายเปดในแบบสอบถาม และจากการสนทนากลม (Focus

Group) มาสรปในประเดนทเปนจดแขง และประเดนทควรพฒนาโดยแยกสรปตามรายวชา


1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม

นกศกษาทตอบแบบสอบถามมทงสน จำนวน 500 คน เปนเพศหญง จำนวน 263 คน คดเปน

รอยละ 52.60 และเพศชาย จำนวน 237 คน คดเปนรอยละ 47.40

นกศกษาทรวมสนทนากลมมทงสน จำนวน 200 คน เปนเพศหญง จำนวน 116 คน คดเปน

รอยละ 58.00 และเพศชาย จำนวน 84 คน คดเปนรอยละ 42.00

2. ความพงพอใจในภาพยอยและภาพรวม

นกศกษามความพงพอใจตอการจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปทงภาพยอย

และภาพรวมโดยเฉลยอยในระดบมากทง 4 ดาน คอ ดานบรบท ดานปจจยนำเขา ดานกระบวนการ และ

ดานผลผลต ดงรายละเอยดตามตาราง ตอไปน

ตารางท 1 คาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (SD.) ของความพงพอใจตอการจดการเรยน

การสอนในดานบรบท (Context)

χ χ χ χ χ χ

รายวชา GE111 GE112 GE113 GE114 GE115 รวม

บรบท

เนอหา S.D. S.D. S.D. S.D. S.D. S.D.

c1 3.99 0.7 3.88 0.74 3.87 0.66 4.08 0.61 4.02 0.68 3.97 0.68

c2 4.15 0.69 4.03 0.7 3.94 0.62 4.18 0.69 3.95 0.73 4.05 0.69

c3 3.97 0.79 4.09 0.83 3.83 0.78 4.12 0.64 4.03 0.77 4.01 0.77

c4 4.09 0.74 4.1 0.59 3.94 0.71 4.23 0.63 4.05 0.76 4.08 0.69

c5 3.88 0.81 3.85 0.81 3.71 0.92 3.98 0.71 3.93 0.84 3.87 0.82

รวม 4.01 0.60 3.99 0.58 3.86 0.59 4.12 0.48 4.00 0.63 4.00 0.58 เนอหา: c1 = เนอหามความสอดคลองกบความตองการและความสนใจของผเรยน c2 = เนอหามประโยชนและสามารถ นำไปประยกตใชในชวตประจำวนได c3 = เนอหามความนาสนใจและทนสมย c4 = เนอหามความสอดคลองกบวตถประสงคของรายวชา c5 = เนอหาวชากระตนใหผเรยนเกดการแสวงหาความรใหมๆ

χ

134



โดยภาพรวมแลว นกศกษามความพงพอใจโดยเฉลยตอการจดการเรยนการสอนในดานบรบท

อยในระดบมาก (4.00) โดยในดานเนอหามคาเฉลยอยระหวาง 3.87 – 4.08 คาเฉลยตำสด คอ เนอหาวชา

กระตนใหผเรยนเกดการแสวงหาความรใหมๆ (c5) คาเฉลยสงสด คอ เนอหามความสอดคลองกบ

วตถประสงคของรายวชา (c4) และดานวชามคาเฉลยอยระหวาง 3.86 – 4.12 คาเฉลยตำสด คอ วชา Thai

Language for Creativity (GE113) คาเฉลยสงสด คอ วชา Thai Citizens Global Citizens (GE114)

เมอพจารณาตามรายประเดนคำถามและรายวชาพรอมกนแลว มขอคนพบ ดงน คาเฉลยตำสด คอ 3.71 ใน

รายวชา GE113 ประเดนเนอหาวชากระตนใหผเรยนเกดการแสวงหาความรใหมๆ (c5) คาเฉลยสงสด คอ

4.23 ในรายวชา GE114 ประเดนเนอหามความสอดคลองกบวตถประสงคของรายวชา (c4)

ตารางท 2 คาเฉลย ( ) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (S.D.) ของความพงพอใจตอการจดการเรยน

การสอนในดานปจจยนำเขา (Input)

χ χ χ χ χ χ


ปจจยนำเขา


i1 4.07 0.78 4.18 0.72 4.02 0.83 4.43 0.59 4.00 0.83 4.14 0.77

i2 4.08 0.72 4.01 0.76 3.91 0.83 4.27 0.71 4.09 0.71 4.07 0.75

i3 4.09 0.77 4.04 0.79 3.90 0.83 4.18 0.73 4.07 0.87 4.06 0.80

i4 4.24 0.74 4.10 0.72 4.15 0.76 4.29 0.69 4.20 0.79 4.20 0.74

i5 4.21 0.69 4.17 0.67 4.06 0.78 4.29 0.66 4.12 0.82 4.17 0.73

รวม 4.14 0.56 4.10 0.53 4.01 0.63 4.29 0.50 4.10 0.65 4.13 0.58 เนอหา: i1 = ผสอนมความรความสามารถในวชาทสอนและสามารถถายทอดไดอยางมประสทธภาพ i2 = ผสอนสงเสรม ใหผเรยนคนควา และแสวงหาความรใหมๆ i3= มวธการสอน และกจกรรมทเหมาะสมกบผเรยน i4 = มหองเรยนทเหมาะสมกบรายวชา i5 = มสอการสอนทเหมาะสม และทนสมย

โดยภาพรวมแลว นกศกษามความพงพอใจโดยเฉลยตอการจดการเรยนการสอนในดานปจจย

นำเขาอยในระดบมาก (4.13) โดยในดานเนอหามคาเฉลยอยระหวาง 4.06 – 4.20 คาเฉลยตำสด คอ มวธ

การสอนและกจกรรมทเหมาะสมกบผเรยน (i3) คาเฉลยสงสด คอ มหองเรยนทเหมาะสมกบรายวชา (i4)

และดานวชามคาเฉลยอยระหวาง 4.01 – 4.29 คาเฉลยตำสด คอ วชา Thai Language for Creativity

(GE113) คาเฉลยสงสด คอ วชา Thai Citizens Global Citizens (GE114) เมอพจารณาตามรายประเดน

χ

135


คำถามและรายวชาพรอมกนแลว มขอคนพบ ดงน คาเฉลยตำสด คอ 3.90 ในรายวชา GE113 ประเดนมวธ

การสอนและกจกรรมทเหมาะสมกบผเรยน (i3) คาเฉลยสงสด คอ 4.43 ในรายวชา GE114 ประเดนผสอน

มความรความสามารถในวชาทสอน และสามารถถายทอดไดอยางมประสทธภาพ (i1)


การสอนในดานกระบวนการ (Process)

χ χ χ χ χ χ


กระบวนการ


p1 3.94 0.83 3.93 0.79 4.09 0.70 4.18 0.72 3.98 0.86 4.02 0.79

p2 4.17 0.71 4.04 0.79 4.09 0.75 4.40 0.68 4.17 0.79 4.17 0.75

p3 4.04 0.75 3.95 0.80 3.91 0.88 4.23 0.65 4.05 0.80 4.04 0.78

p4 4.01 0.75 3.99 0.81 3.92 0.75 4.12 0.62 4.01 0.81 4.01 0.75

p5 4.26 0.69 4.00 0.78 4.08 0.72 4.32 0.66 4.15 0.77 4.16 0.73

รวม 4.08 0.56 3.98 0.62 4.02 0.58 4.25 0.48 4.07 0.67 4.08 0.59 เนอหา: p1 = มเอกสารประกอบการสอนและแนะนำวธการเรยนการสอน วตถประสงค แผนการสอน เนอหาวชา ตลอดจนการประเมนผลใหผ เรยนทราบ p2 = เปดโอกาสใหผ เรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน p3 = ใชเวลาในการบรรยาย และทำกจกรรมไดอยางเหมาะสม p4 = มเกณฑการประเมนผลทเหมาะสมกบเนอหาวชา p5 = มการประเมนผลทเนนตามสภาพความเปนจรง เชน มคะแนนจากการมสวนรวมในการเรยนการสอน การทำกจกรรมไมมงเนนเฉพาะคะแนนจากการสอบ เปนตน

โดยภาพรวมแลวนกศกษามความพงพอใจโดยเฉลยตอการจดการเรยนการสอนในดาน

กระบวนการอยในระดบมาก (4.08) โดยในดานเนอหามคาเฉลยอยระหวาง 4.01 – 4.17 คาเฉลยตำสด คอ

มเกณฑการประเมนผลทเหมาะสมกบเนอหาวชา (p4) คาเฉลยสงสด คอ เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมใน

กจกรรมการเรยนการสอน (p2) และดานวชามคาเฉลยอยระหวาง 3.98 – 4.25 คาเฉลยตำสด คอ วชา

Information Technology and the Future World (GE112) คาเฉลยสงสด คอ วชา Thai Citizens

Global Citizens (GE114) เมอพจารณาตามรายประเดนคำถามและรายวชาพรอมกนแลว มขอคนพบ ดงน

คาเฉลยตำสด คอ 3.91 ในรายวชา GE113 ประเดนใชเวลาในการบรรยายและทำกจกรรมไดอยาง

เหมาะสม (p3) คาเฉลยสงสด คอ 4.40 ในรายวชา GE114 ประเดนเปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมใน

การเรยนการสอน (p2)

χ

136




การสอนในดานผลผลต (Product)

χ χ χ χ χ χ


ผลผลต


q1 4.02 0.79 4.00 0.75 3.88 0.74 4.14 0.73 4.01 0.81 4.01 0.77

q2 4.01 0.72 3.95 0.81 3.92 0.85 4.17 0.62 4.12 0.71 4.03 0.75

q3 4.06 0.62 3.91 0.82 3.96 0.85 4.18 0.72 3.97 0.80 4.02 0.77

q4 4.14 0.71 3.98 0.78 3.97 0.86 4.29 0.69 4.02 0.79 4.08 0.77

q5 4.20 0.67 4.06 0.78 4.02 0.79 4.29 0.66 4.00 0.70 4.11 0.73

รวม 4.09 0.56 3.98 0.67 3.95 0.71 4.21 0.54 4.02 0.62 4.05 0.63 เนอหา: q1 = ผเรยนมวนยในการใชชวตมากขน q2 = ผเรยนมความร ความคดสรางสรรคมากขน q3 = ผเรยนสามารถ แกปญหาตางๆ ไดอยางมเหตผล q4 = ผเรยนสามารถนำความรไปประยกตใชในชวตประจำวน q5 = ผเรยนสามารถสอสารและทำงานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ

โดยภาพรวมแลวนกศกษามความพงพอใจโดยเฉลยตอการจดการเรยนการสอนในดานผลผลต

อยในระดบมาก (4.05) โดยในดานเนอหามคาเฉลยอยระหวาง 4.01– 4.11 คาเฉลยตำสด คอ ผเรยนมวนย

ในการใชชวตมากขน (q1) คาเฉลยสงสด คอ ผเรยนสามารถสอสารและทำงานรวมกบผอนไดอยางม

ประสทธภาพ (q5) และดานวชามคาเฉลยอยระหวาง 3.95– 4.21 คาเฉลยตำสด คอ วชา Thai Language

for Creativity (GE113) คาเฉลยสงสด คอ วชา Thai Citizens Global Citizens (GE114) เมอพจารณา

ตามรายประเดนคำถามและรายวชาพรอมกนแลว มขอคนพบ ดงน คาเฉลยตำสด คอ 3.88 ในรายวชา

GE113 ประเดนผเรยนมวนยในการใชชวตมากขน (q1) คาเฉลยสงสด คอ 4.29 ในรายวชา GE114 ซงม

สองประเดน ไดแก ผเรยนสามารถนำความรไปประยกตใชในชวตประจำวน (q4) และผเรยนสามารถสอสาร

และทำงานรวมกบผอนไดอยางมประสทธภาพ (q5)

นอกจากนขอมลจากคำถามปลายเปดในแบบสอบถามและขอมลทไดจากการสนทนากลม

สามารถนำมาสรปในประเดนทเปนจดแขง และประเดนทควรพฒนาโดยแยกสรปตามรายวชาได ดงน

χ

137


ตารางท 5 จดเดนและจดทควรพฒนาในแตละรายวชา

วชา จดเดน จดทควรพฒนา

GE111 1. การเรยนวชานทำใหผเรยนเขาใจและรจก 1. นกศกษาเสนอใหเพมเนอหาในสวนทเกยวกบ คณคาของตนเองมากขน การพฒนาบคลกภาพ 2. เปนวชาทชวยใหผเรยนกลาแสดงออก 2. ควรปรบปรงสไลดประกอบการสอน มโอกาสไดแสดงความสามารถพเศษ ใหมรปแบบทนาสนใจ มเพอนมากขน 3. เพมกจกรรมทเกยวกบการออกกำลงกาย

GE112 1. เปนวชาททำใหไดเรยนรในสงทไมเคยร 1. ควรปรบเนอหาโดยลดสวนทเปนทฤษฎ มากอน เชน เรองของเทคโนโลยตางๆ เปนตน ใหนอยลง 2. ผสอนนำขอมลทเกยวของกบการเรยน 2. ควรปรบกจกรรมและปรมาณงานใหเหมาะสม การสอนใหนกศกษาไดเรยนรผานทางเวบไซต กบเวลาและสามารถนำไปใชในชวตประจำวนได 3. นกศกษาขอใหผสอนยดหยนเรองการเชคชอ เขาชนเรยนเพอลดความตงเครยดของบรรยากาศ ในชนเรยน 4. ควรเปดโอกาสใหนกศกษาไดแสดงออกมากขน เชน เพมการนำเสนองานหนาชนเรยน เปนตน 5. ผสอนควรใหคำแนะนำเพมเตมสำหรบนกศกษา ทขาดทกษะพนฐานทางดานคอมพวเตอร 6. กจกรรมการเรยนการสอนทใชอยเหมาะสำหรบ การเรยนในหองปฏบตการ 7. ปรบกจกรรมการแขงขนตอบคำถามซงไมเหมาะ สำหรบชนเรยนทมขนาดใหญ โดยปรบเปน เปดโอกาสใหผเรยนทกคนไดแสดงความคดเหน 8. ผสอนไมควรเปรยบเทยบผลงานของนกศกษา ระหวางคณะ เนองจากนกศกษาแตละคณะ มความถนดตางกน

GE113 1. ผสอนมการประสานงานกนเปนอยางด 1. เนอหาวชาควรจะบรณาการใหมความหลากหลาย 2. เนอหาในสวนของการใชภาษาสามารถ เหมอนรายวชาศกษาทวไปอนๆ ไมควรเนน นำไปประยกตใชในชวตประจำวนได หลกภาษาเพยงอยางเดยว 2. ปรบรปแบบของกจกรรมทใชในการเรยน การสอนใหนาสนใจ และมความหลากหลาย มากขน เชน การใชบทบาทสมมต เปนตน 3. ควรเลกเรยนใหตรงเวลา

138




วชา จดเดน จดทควรพฒนา

GE114 1. การเรยนวชานชวยใหผเรยนมจตสำนก 1. นกศกษาขอใหเพมเตมเนอหาทเกยวของกบ ของความเปนพลเมองมากขน รจกคำวา อาเซยน เชน เรองกฎหมาย เปนตน ประชาธปไตย 2. สมดประจำรายวชาไมเหมาะกบการศกษา 2. มรายละเอยดของเนอหาวชาสงใหทางอเมล ในระดบอดมศกษา 3. ผเรยนมโอกาสไดทำงานเปนทม 3. ควรปรบคะแนนโครงงานจาก 50 คะแนน และกลาแสดงความคดเหน เหลอ 40 คะแนน 4. ผสอนมความเปนกนเอง ดแลเอาใจใส 4. จำนวนนกศกษาททำโครงงานในแตละกลม นกศกษาเปนอยางด มจำนวนมากเกนไป ทำใหการแบงงานไมทวถง ควรลดเหลอกลมละประมาณ 10 คน

GE115 1. เนอหาวชามความหลากหลาย ทนสมย 1. นกศกษาเสนอใหเพมเนอหาในสวนทเกยวกบ นาสนใจกอใหเกดความคดสรางสรรค การพฒนาบคลกภาพ และสามารถนำไปปรบใชในการดำรงชวตได 2. ควรเพมเวลาสำหรบการทำกจกรรม 2. กจกรรมทใชในการเรยนการสอน บางกจกรรม เชน การเดนแฟชน เปนตน มความหลากหลายและแปลกใหม 3. ควรลดปรมาณงานในชนเรยนใหนอยลง 3. ทำใหผเรยนเกดความคดสรางสรรค 4. เปดโอกาสใหนกศกษาไดสงงานยอนหลง เกดจนตนาการไดฝกสมาธ ในกรณทนกศกษามความจำเปนไมสามารถ 4. หลงจบคาบเรยนผสอนจะแจงใหนกศกษา เขาชนเรยนได เกบขยะของตนเองออกจากหองเรยน ฝกใหผเรยนมความรบผดชอบ 5. การตดตอสอสารระหวางผเรยนกบผสอน เปนไปอยางสะดวกรวดเรว และมหลายชองทาง


จากผลการวจยดงกลาว มประเดนทนาสนใจและสามารถนำมาอภปรายผลได ดงน

1. ดานบรบท (Context) นกศกษามความพงพอใจตอเนอหาวชาของหมวดวชาศกษาทวไป

ในระดบมากทกขอ โดยขอทมคาเฉลยสงสด คอ เนอหามความสอดคลองกบวตถประสงคของรายวชา

รองลงมา คอ เนอหามประโยชนและสามารถนำไปประยกตใชในชวตประจำวนได ทงนอาจเปนเพราะได

มการกำหนดวตถประสงคของแตละรายวชาอยางชดเจน รวมทงเปาหมายในการปรบปรงหลกสตรหมวด

วชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยกรงเทพทตองการใหเปนหลกสตรททนสมย ผเรยนสามารถนำไปประยกต

139


ใชในชวตประจำวนได และตรงกบขอสรปทไดจากการสมภาษณนกศกษาซงมความเหนวา เนอหา

มความเหมาะสม ทนสมย สามารถนำไปใชในชวตประจำวนได ผลการวจยนจงมความสอดคลองกบ Usaha

(2009) ทกลาววา วชาศกษาทวไปเปนวชาพนฐานของชวต เมอสภาพสงคมเปลยนไป เงอนไขของชวตกยอม

เปลยนไป วชาศกษาทวไปยอมจำเปนตองไดรบการปรบปรงใหสอดคลองเหมาะสมกบสถานการณ

ตลอดเวลา และยงสอดคลองกบงานวจยของ Satchaphirom (2012) เรองการพฒนารปแบบการเรยน

การสอนรายวชาหมวดศกษาทวไปมหาวทยาลยมหาสารคาม พบวา นสตมความคดเหนตอการจดการเรยน

การสอนรายวชาศกษาทวไปโดยภาพรวมอยในระดบมาก ทงนการสรางรายละเอยดของเนอหาวชาใน

หมวดวชาศกษาทวไปทกรายวชาของมหาวทยาลยกรงเทพจะมการปรบเนอหาทกภาคการศกษา เพอให

สอดคลองกบวตถประสงคของรายวชา ทนตอยคสมย และการใชงาน โดยมประธานรายวชาเปนผรบผดชอบ

อยางไรกตามจากผลการวจยยงมผเสนอแนะใหมการปรบเนอหาในบางรายวชา เชน ลดเนอหา

สวนทเปนทฤษฎ เพมเนอหาทเกยวของกบอาเซยน ดงนนจากขอเสนอแนะดงกลาว จงควรปรบเนอหาวชา

ในแตละรายวชาใหมความนาสนใจและตรงตามความตองการของผเรยนเพอใหเกดประโยชนสงสดแกผเรยน

2. ดานปจจยนำเขา (Input) จากผลการวจย พบวา ความพงพอใจของนกศกษาทมคาเฉลย

สงสด คอ ผสอนมความรความสามารถในวชาทสอน และสามารถถายทอดไดอยางมประสทธภาพ รองลงมา คอ

มหองเรยนทเหมาะสมกบรายวชา และมสอการสอนทเหมาะสมและทนสมย ตามทมหาวทยาลยกรงเทพ

ไดกำหนดใหเอกลกษณของมหาวทยาลย คอ สภาพแวดลอมทางการศกษาทสรางสรรค ดงนนการจด

สภาพแวดลอมสำหรบการเรยนการสอน ทงอาคารเรยน หองเรยน สอการสอน ลวนกอใหเกดความคด

สรางสรรคทงสน สอดคลองกบ Phanit (2012) ทกลาววา หองเรยนไมใชเปนแตเพยงพนททางปญญา

(Cognitive Place) แตยงเปนพนททางอารมณ พนททางสงคม พนทสำหรบสรางแรงบนดาลใจ นอกจากน

นกศกษายงมความพงพอใจตอผสอน ตลอดจนกจกรรมและวธการสอนในระดบมาก สอดคลองกบขอมลท

ไดจากการสมภาษณซงนกศกษามความเหนวา ผสอนสวนใหญมความรความสามารถในการสอน และดแล

เอาใจใสนกศกษาเปนอยางด การจดผสอนสำหรบรายวชาในหมวดวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยกรงเทพ

ผสอนทกทานตองผานการอบรมและผานการประเมนผลการสอนโดยผานการสอบสอน ทงนการเรยน

การสอนหมวดวชาศกษาทวไปเปนแบบ Active Learning ซงเปนกระบวนการเรยนรทใหผเรยนไดเรยนร

อยางมความหมาย โดยการรวมมอระหวางผเรยนดวยกน โดยผสอนจะลดบทบาทในการบรรยายลง แตไป

เพมกระบวนการและกจกรรมทจะทำใหผเรยนเกดความกระตอรอรนในการทำกจกรรมตางๆ มากขน ใชวธ

การสอนแบบเปนทม ในแตละชนเรยนจะมอาจารยผสอนสองทาน ซงผลการวจยนสอดคลองกบงานวจย

ของ Wiphachaksanakun (2008) เรองการประเมนหลกสตรมหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณ ทพบวา

ปจจยเบองตนของหลกสตรวชาศกษาทวไป ผสอนมความรพนฐานของดานหลกสตรและการเรยนร

มวฒการศกษา มประสบการณในการสอน มความสามารถในการจดกจกรรมการเรยนร

140



อยางไรกตามยงมผเสนอแนะวา ผสอนควรจะยดหยนเรองการเชคชอเขาชนเรยน และ

มความชดเจนในการสงงาน จากการสนทนากลมนกศกษาไดเสนอแนวทางในการแกปญหา คอ ผสอน

ควรเพมความละเอยดและความชดเจนในการสงงานใหมากขน รวมทงยดหยนสำหรบการเชคชอเขาชนเรยน

เพอลดความตงเครยดของบรรยากาศในชนเรยน

3. ดานกระบวนการ (Process) โดยภาพรวมความพงพอใจของนกศกษาอยในระดบมาก ขอทม

คาเฉลยของความพงพอใจสงสด คอ เปดโอกาสใหผเรยนมสวนรวมในกจกรรมการเรยนการสอน รองลงมา

คอ มการประเมนผลทเนนตามสภาพความเปนจรง เชน มคะแนนจากการมสวนรวมในการเรยนการสอน

การทำกจกรรม ไมมงเนนเฉพาะคะแนนจากการสอบ เปนตน สอดคลองกบผลสรปทไดจากการสมภาษณ

ทพบวา ผเรยนสวนใหญเหนดวยกบการประเมนผลทเนนตามสภาพความเปนจรง ไมมงเนนเฉพาะคะแนน

จากการสอบ ชอบวธการเรยนการสอนทใชการบรรยายรวมกบการทำกจกรรม เพราะผเรยนมสวนรวม

ในการเรยนมากขน การจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปของมหาวทยาลยกรงเทพ มการจด

การเรยนการสอนทครบถวนตามองคประกอบของการสอน ตามท Sindarat (2000) สรปไววา องคประกอบ

สำคญของการสอนควรประกอบดวย การวางแผนหรอเตรยมการสอน กจกรรมการเรยนการสอน การใชสอ

การสอน การประเมนผล โดยทการจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไป ใชการเรยนการสอน

แบบบรณาการ ซงเปนการจดประสบการณการเรยนรใหแกผเรยนตามความสนใจ ความสามารถ และ

ความตองการ มการเชอมโยงสาระการเรยนรในศาสตรสาขาตางๆ ทเกยวของสมพนธกน ทงนเพอใหผเรยน

เกดการเปลยนแปลงปรบปรงพฤตกรรมของตนเอง ทงทางดานสตปญญา ทกษะ และจตใจ รวมทงสามารถ

นำความรและทกษะทไดไปแกไขปญหาดวยตนเอง และสามารถนำไปประยกตใชใหเกดประโยชนไดจรง

ในชวตประจำวน สอดคลองกบ Na Nakhon (2008) ทกลาววา การจดการเรยนการสอนเพอใหไดบณฑต

ทมความสมบรณทงรางกาย จตใจ อารมณ และจตวญญาณ จำเปนตองสอนแบบบรณาการในชวตจรง

ทงนเพราะการเรยนการสอนแบบบรณาการเปนลกษณะหนงของการเรยนรทผเรยนมสวนรวม หรอการเรยนร

แบบเนนผเรยนเปนศนยกลาง และยงสอดคลองกบงานวจยของ Bunmanam (2010-2011) ทไดทำ

การประเมนหลกสตรวชาศกษาทวไประดบปรญญาตรของมหาวทยาลยธรรมศาสตร โดยใชการประเมนผล

แบบ CIPP Model ทพบวา ความเหมาะสมของการวดและประเมนผลอยในระดบมาก

อยางไรกตามยงมขอเสนอแนะจากนกศกษาใหลดปรมาณชนงานในบางรายวชาใหนอยลง

ทงนอาจจะเปนเพราะมนกศกษาบางสวนทลงทะเบยนเรยนในหมวดวชาศกษาทวไปในปการศกษานหลาย

รายวชา จงทำใหปรมาณชนงานในแตละสปดาหมจำนวนมาก ดงนนแนวทางแกปญหา คอ ผรบผดชอบใน

แตละรายวชาควรมการประสานงานและบรณาการชนงานในแตละรายวชาเปนโครงงานรวมกน เพอลด

ภาระงานของนกศกษา

141


4. ดานผลผลต (Product) นกศกษามความพงพอใจทกหวขอในระดบมาก สอดคลองกบ

บทบาทของหมวดวชาศกษาทวไปทมหนาททำคนใหเปนบณฑต พฒนาคนใหเปนคนทสมบรณ มชวตทดงาม

ประณต ประเสรฐ สมกบความเปนมนษย และสอดคลองกบผลสรปทไดจากการสมภาษณทนกศกษาเหนวา

สามารถนำความรไปประยกตใชในชวตประจำวน ผเรยนเกดความคดสรางสรรค สามารถสอสารและทำงาน

รวมกบผอนได และยงสอดคลองกบ Na Nakhon (2008) ทกลาวไววา วชาศกษาทวไปเปนศาสตร

ในการหลอหลอมบคคลทางรางกาย จตใจ อารมณ ความคด สตปญญา และจตวญญาณ เพอสรางคนด

ใหแผนดน นอกจากนยงสอดคลองกบงานวจยของ Wiphachaksanakun (2008) ทพบวา การประเมน

หลกสตรมหาวทยาลยราชภฏเพชรบรณดานผลผลตเกยวกบคณลกษณะของผสำเรจการศกษาอยใน

ระดบมาก จากการทหมวดวชาศกษาทวไปจดการเรยนการสอนแบบ Active Learning เพอใหกระบวนการ

เรยนรน สามารถสรางผลลพธการเรยนร (Learning Outcomes) ไดครบทงหาดาน คอ ดานคณธรรม

จรยธรรม ดานความร ดานทกษะทางปญญา ดานการทำงานเปนทม และดานความรบผดชอบ รวมทงทกษะ

การวเคราะหเชงตวเลขการสอสารและการใชเทคโนโลยสารสนเทศตรงตามกรอบมาตรฐานคณวฒระดบ

อดมศกษาแหงชาต พ.ศ. 2552 (TQF) ของกระทรวงศกษาธการ ซงประกาศใชเมอปการศกษา 2553

อยางไรกตามยงมขอเสนอแนะจากนกศกษาใหเพมกจกรรมทเกยวกบการออกกำลงกาย ทงน

อาจจะเปนเพราะในปจจบน ความตนตวในเรองของการดแลรกษาสขภาพมมากขน ดงนนแนวทางแกปญหา

คอ เพมรายวชาทเกยวกบสขภาพอนามยในหลกสตรภาษาไทยระดบปรญญาตร หรอจดเปนกจกรรมเพม

เตมในรายวชาใดวชาหนง


1. การจดการเรยนการสอนในหมวดวชาศกษาทวไปทใชการเรยนรแบบมสวนรวม (Active

Learning) ทำใหนกศกษาเกดความกระตอรอรนในการเรยนมากขน เพราะมโอกาสไดมสวนรวมในการเรยนร

มโอกาสไดแสดงออก เสรมสรางทกษะในการทำงานเปนทม รวมทงเนอหาวชาทเปนแบบบรณาการ ชวยให

นกศกษาสามารถนำไปประยกตใชใหเกดประโยชนไดจรงในชวตประจำวน นอกจากนการประเมนผลทเนน

ตามสภาพความเปนจรงเปนแรงจงใจใหนกศกษาเขาชนเรยนและตงใจเรยนมากขน

2. ควรมการประเมนความพงพอใจของผสอนในรายวชาศกษาทวไปรวมดวย

3. ควรเพมการประเมนความพงพอใจของผเรยนและผสอนแยกตามรายวชา

4. ควรเพมการประเมนความพงพอใจของผเรยนแยกตามคณะวชา

142



References

Bunmanam, P. & Subbumrung, S. (2010-2011). Evaluation of Thammasat University

General Education Curriculum. Thammasat University. (in Thai)

Ministry of Education. (2005). The Benchmark Study B.E.2548. Bangkok: Ministry of

Education.

Na Nakhon, S. (2008). Creating Good Science in the Land. Journal of General Studies

Khon- Kaen University, 1(1), 10. (in Thai)

Phanit, W. (2012). Learning How to Disciple. In the 21st century. Bangkok: Thathata

Publishing House. (in Thai)

Satchaphirom, R. (2012). The Development of Learning and Teaching General Education

Mahasarakham University (Research Report). Mahasarakham University. (in Thai)

Sindarat, P. (2000). Higher Technical Education. Bangkok: Office of the Higher Education,

University Affairs. (in Thai)

Sisaan, W. (2007). Reports, Seminars and Lectures, Meeting, General Education Process

Network General. Bangkok: Kasetsart University. (in Thai)

Usaha, S. (2009). General Education Academic Excellence. Retrieved April 23, 2015, from

www. East.spu.ac.th/liberal/admin/knowledge/A95 Sutep.pdf. (in Thai)

Watanachai, K. (1995). The Opening Bachelor of General Education Courses. September 14,

1995. Meridian Hotel Bangkok. (in Thai)

Wiphachaksanakun, W. (2008). Evaluation of Phetchabun Rajabhat University Curriculum.

(Research Report). Phetchabun Rajabhat University. (in Thai)

Yamane,T. (1973). Statistics: An introductory. 3rd ed. New York: New York Harper and Row

Publication.

ผเขยน

ผชวยศาสตราจารยมลฑา เมองทรพย

สำนกวชาการ มหาวทยาลยกรงเทพ

ถนนพระราม 4 เขตคลองเตย กรงเทพมหานคร 10110


143

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Guidelines for Human Resources Development of Hotel Businesses in the ASEAN Economic Community (AEC)

แนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอกาวส ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

Guidelines for Human Resources Development of Hotel Businesses in the ASEAN Economic Community (AEC)

ปรยนนท ประยรศกด*


Preeyanan Prayoonsak* Faculty of Management Science, Suan Dusit University

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) หาแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอ

กาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน และ 2) ศกษาความคดเหนดานการพฒนาทรพยากรมนษยของพนกงาน

ในธรกจโรงแรม มรปแบบการวจยเปนการวจยผสมผสานเชงคณภาพและเชงปรมาณ โดยเชงคณภาพศกษา

วเคราะหเนอหาสาระจากการสมภาษณเชงลกกบผรบผดชอบดานการพฒนาทรพยากรมนษยของโรงแรมใน

เขตกรงเทพมหานครทไดรบรางวล The World’s Best Hotel in Asia จากนตยสาร “Travel and Leisure”

ในป ค.ศ. 2012 ทงหมด 11 โรงแรม โรงแรมละ 1 ทาน ไดแก โรงแรมบนยนทร โฟรซซน เลอเมอรเดยน

แกรนดไฮแอทเอราวน เจดบบลวมารออท แมนดารนโอเรยลทอล เพนนนซลา รอยลออคดเชอราตนแอนด

ทาวเวอร แชงกรลา เชอราตนแกรนด และสโขทย ผวจยไดทำการตรวจสอบขอมลโดยวธการตรวจสอบ

ความนาเชอถอแบบสามเสา (Triangulation) และทำการวเคราะหเนอหา (Content Analysis) และ

เกบขอมลเชงปรมาณโดยใชแบบสอบถามเพอสำรวจความคดเหนทมตอผลการวจยเชงคณภาพดงกลาว โดยม

กลมตวอยางเปนพนกงานของทง 11 โรงแรม จำนวน 385 คน เครองมอมคาความเชอมนทงฉบบเทากบ .98

ผลการวจย พบวา ปจจยหลกในการทจะทำใหกระบวนการในการพฒนาทรพยากรมนษยดำเนนไปไดดนน

ยงขนอยกบวสยทศนของผนำ งบประมาณในการพฒนา ความรวมมอจากพนกงาน และวฒนธรรมองคกร

โดยทการวางแผนนโยบายดานทรพยากรมนษยตองทำทงในระยะสนและระยะยาว ควรมความยดหยนสง

สามารถปรบใหเขากบความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทงภายในและภายนอกองคกร มการจด


144



หลกสตรการฝกอบรมเพอเพมพนความรใหกบพนกงาน คอ ภาษาองกฤษ ภาษาทสาม หลกสตรขาม

วฒนธรรม นอกจากน พบวา พนกงานของโรงแรมเหนดวยกบทศทาง นโยบาย กระบวนการ และกจกรรม

ในการพฒนาทรพยากรมนษยในระดบปานกลาง (คาเฉลยเทากบ 3.38) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา

พนกงานของโรงแรมเหนดวยกบกระบวนการในการพฒนาทรพยากรมนษยในระดบมาก (คาเฉลยเทากบ

3.43) และเหนดวยกบทศทาง นโยบาย และกจกรรมในการพฒนาทรพยากรมนษย ในระดบปานกลาง

(คาเฉลย 3.39 3.34 และ 3.38 ตามลำดบ)

คำสำคญ: การพฒนาทรพยากรมนษย ธรกจโรงแรม

Abstract

The objectives of this research were (1) to determine guidelines for human

resources development of hotel businesses in the ASEAN Economic Community (AEC) and

(2) to study the opinions regarding human resource development in hotel businesses

based on the individual status of the staff. Qualitative research consisted of a mixed

method using indepth interviews from eleven human resource management teams from

the hotels in the Bangkok area which received “the World’s Best Hotel in Asia” Award

from “Travel and leisure Magazine” in 2012: The Banyan Tree Hotel, Four Seasons Hotel,

Le Meridien Hotel, Grand Hyatt Erawan Hotel, J.W. Marriott Hotel, Mandarin Oriental Hotel,

Penninsula Bangkok Hotel, Royal Orchid Sheraton and Towers Hotel, Shangri-La Hotel,

Sheraton Grande Hotel and Sukhothai Hotel; a total of 11 people were interviewed. The

researcher investigated the information by Triangulation and Content Analysis. Then, the

researcher used a quatitative method by using the questionaire to survey the opinions

which affected the qualitative research; the sample was 385 people from 11 hotels. The

reliability was 0.98 The research found that the main factor which lead to good

development procedures is dependent on the leader’s vision, development budget,

employees’ corporation, and organization culture. Both short-term and long-term plan

must be complete, flexible, and adaptable to changes of external and internal

organizations. The training program for enhancing the knowledge which hotels should

impart to their own staffs are English program, third language program, and cross cultural

knowledge program. Hotel staffs agreed with the way, policies, procedures, and activities

of human resources developments for being a part of AEC in the average, with the score

of 3.38. After considering each aspect, it was found that employee agreement with the

145


hotel’s human resource development procedure was high, with the score of 3.43, and

agreement with the way, policies and human resource activities was average, with the

scores of 3.39 3.34 and 3.38, respectively.

Keyword: Human Resources Development, Hotel Business

บทนำ

อตสาหกรรมบรการเกดขนจากการเตบโตทางเศรษฐกจทตอเนองมาจากการผลตสนคาและ

ผลตภณฑ โดยในปจจบนอตสาหกรรมบรการมบทบาทสำคญยงทางดานเศรษฐกจของโลก สามารถสราง

รายไดใหกบประเทศทพฒนาแลวอยางประเทศสหรฐอเมรกาไดสงถงรอยละ 73 ของผลตภณฑมวลรวม

ของประเทศ ทำใหอตราการใชจายในภาคบรการสงขนมากถงรอยละ 50 ของคาใชจายภายในครวเรอน ซง

แนวโนมนปรากฏทงในประเทศทพฒนาแลวและประเทศกำลงพฒนา

Choibumrung (2000) ไดกลาวถง โครงสรางหลกของธรกจอตสาหกรรมบรการ และองคประกอบ

ของธรกจทเกยวเนองกบการบรการวา โดยทวไปแลวจะประกอบดวย 4 โครงสรางหลก คอ

1. สนคาการทองเทยว (Product) จำแนกออกไดเปน 2 ประเภท คอ สนคาประเภทแหลง

ทองเทยว และสนคาประเภทกจกรรมการทองเทยว

2. ธรกจการทองเทยว (Service) คอ ธรกจทใหบรการแกนกทองเทยวและเปนแหลงทมาของ

รายไดหลกจากการทองเทยว ไดแก ธรกจโรงแรมทพก ธรกจการขนสง ธรกจนำเทยว ธรกจบนเทงและ

นนทนาการ ธรกจการจดประชมและแสดงสนคา และธรกจรานอาหาร

3. ตลาดทองเทยว (Market) ภายในประเทศ

4. การบรหารจดการ (Managerial Structure) จากองคกรในประเทศ

ซงธรกจการทองเทยวของประเทศไทยนนไดรบการยอมรบเปนอนดบตนๆ ของโลก เปนเวลา

ตอเนองมาหลายป ดงจะเหนไดจากจำนวนนกทองเทยวตางชาตทไดเขามาทองเทยวในประเทศไทย

ยอนหลงไป 10 ป พบวา จากป 2002 มนกทองเทยว จำนวน 10.08 ลานคน เพมขนมาเปน 22.35 ลานคน

ในป 2012 ซงเพมขนเกนเทาตว โดยคดเปนรอยละ 121.73 และในหมวดรายรบจากการทองเทยว พบวา

จากป 2002 ประเทศไทยมรายไดจากการทองเทยวของตางชาต จำนวน 323,484 ลานบาท และในป 2012

จำนวน 982,928.36 ลานบาท เพมขนถงรอยละ 203.86 (Tourismthailand, 2012)

จากจำนวนตวเลขรายรบทเกดจากการทองเทยวนน ยงมการแยกขอมลคาใชจายของนกทองเทยว

เปนหมวดคาใชจายตางๆ เชน คาซอสนคาและของทระลก คาใชจายเพอความบนเทง คาบรการทองเทยว

คาทพก เปนตน ดงขอมลทปรากฏในตารางท 1

146



ตารางท 1 คาใชจายเฉลยของนกทองเทยว ในชวงป 2007-2012

หมวดคาใชจาย คาใชจาย (บาท/คน/วน)

2007 2008 2009 2010 2011 2012

คาซอสนคา/ของทระลก 1,071.78 1,025.34 996.27 989.89 1,001.67 1,048.61

คาใชจายเพอความบนเทง 479.91 476.45 461.93 472.83 487.86 522.66

คาบรการทองเทยว 177.66 168.27 151.60 151.57 157.64 171.19

คาทพก 1,145.32 1,189.78 1,198.11 1,226.21 1,255.79 1,311.53

คาอาหาร/เครองดม 731.10 740.22 725.26 756.41 784.43 821.01

คาพาหนะเดนทางในประเทศ 393.74 419.43 412.59 418.42 434.16 451.36

คาใชจายเบดเตลด 121.44 122.81 65.45 63.34 65.57 66.45

รวม 4,120.95 4,142.30 4,011.21 4,078.67 4,187.12 4,392.81

ทมา: Tourismthailand (2012)

หมวดคาใชจาย สดสวนของคาใชจาย (รอยละ)

2007 2008 2009 2010 2011 2012

คาซอสนคา/ของทระลก 26.01 24.75 24.84 24.27 23.92 23.87

คาใชจายเพอความบนเทง 11.65 11.5 11.52 11.59 11.65 11.90

คาบรการทองเทยว 4.31 4.06 3.78 3.72 3.76 3.90

คาทพก 27.79 28.72 29.87 30.06 29.99 29.86

คาอาหาร/เครองดม 17.74 17.87 18.08 18.55 18.73 18.69

คาพาหนะเดนทางในประเทศ 9.55 10.13 10.29 10.26 10.37 10.27

คาใชจายเบดเตลด 2.95 2.96 1.63 1.55 1.57 1.51

รวม 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00 100.00

ทมา: Tourismthailand (2012)

ตารางท 2 สดสวนของคาใชจายเฉลยของนกทองเทยว ในชวงป 2007-2012

147


จากตารางท 1 และ 2 แสดงใหเหนถงคาใชจายเฉลยและสดสวนของคาใชจายของนกทองเทยว

ในชวง 6 ปทผานมา โดยหมวดคาใชจายทมตวเลขสงสดสำหรบการทองเทยวและเปนธรกจทสามารถ

ทำรายไดเขาประเทศมากทสด คอ คาทพก โดยมสดสวนอยระหวางรอยละ 27-30 ของคาใชจายทงหมด

ตอคนตอวน รองลงมา คอ คาซอสนคา/ของทระลก มสดสวนอยระหวางรอยละ 23-26 และคาอาหาร/

เครองดม มสดสวนอยระหวางรอยละ 17-19 ตามลำดบ

จากขอมลทกลาวมาทำใหการแขงขนในอตสาหกรรมการทองเทยวนบวนยงมความรนแรงและตอส

กนเตมท เพราะทกประเทศเลงเหนถงตวเลขรายรบทจะไดจากการใชจายของนกทองเทยวทมมลคา

สงมากเมอเทยบกบอตสาหกรรมอนๆ ภายในประเทศ โดยเฉพาะอาเซยนซงเปนแหลงทองเทยวยอดนยม

อนดบตนของโลก อนประกอบดวย ประเทศอนโดนเซย พมา กมพชา มาเลเซย เวยดนาม ลาว ฟลปปนส

สงคโปร บรไน และประเทศไทย ซงในปลายป 2015 จะมสงหนงทจะมาเปลยนแปลงการอยรวมกนใน

ภมภาคน นนคอ การรวมกนของประชากรเกอบ 500 ลานคน เปนประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (Asean

Economic Community: AEC) ซงเปนการพฒนามาจากการเปนสมาคมประชาชาตแหงเอเชยตะวนออก

เฉยงใต (The Association of South East Asian Nations: ASEAN) กอตงขนตามปฏญญากรงเทพฯ

(Bangkok Declaration) เมอ 8 สงหาคม ค.ศ. 1967 โดยมคำขวญของอาเซยน คอ หนงวสยทศน

หนงอตลกษณ หนงประชาคม (Choksuchart, 2010)

ถาจะมาพจารณาถงขดความสามารถในการแขงขนเชงเปรยบเทยบประเทศในประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยนสวนใหญไดกำหนดเปาหมายและวางยทธศาสตร เพอมงไปสการเปนศนยกลางการใหบรการดาน

การทองเทยว โดยแตละประเทศมการวางตำแหนงทางยทธศาสตรแตกตางกนไป เชน สงคโปรและมาเลเซย

เนนการบรการกลมธรกจการจดประชมและแสดงสนคานานาชาต (MICE) ในขณะทประเทศไทยเนนเรอง

การทองเทยวทางธรรมชาต เนองจากประเทศไทยมขอไดเปรยบในดานความสมบรณสวยงามของแหลง

ทองเทยวทางธรรมชาต มศลปวฒนธรรมทมเอกลกษณ การตงอยในเขตภมศาสตรทเปนศนยกลางของ

ภมภาคและมอากาศทอบอนสามารถทองเทยวไดตลอดทงป รวมทงความเปนมตรของคนไทยทมตอ

ชาวตางชาต การมอธยาศยทด โอบออมอาร มนำใจ รกการใหบรการ สงเหลานเปนเอกลกษณและเปนเสนห

อยางหนงของคนไทย เปนตน

สำหรบธรกจโรงแรมในปจจบนมการแขงขนคอนขางสงและมแนวโนมทจะทวความรนแรงมากขน

เรอยๆ อาจกลาวไดวา ผทดำเนนธรกจตองแขงขนทงในดานการตลาดและการใหบรการเพอใหเปนทยอมรบ

ของลกคาทำใหลกคาเกดความพงพอใจสงสด และปจจยทสำคญยงตอความสำเรจหรอความลมเหลวของ

ธรกจโรงแรม คอ ความสามารถของคน กลาวคอ ถาหากองคกรมทรพยากรอนๆ เหมอนกนแตถาม

ทรพยากรมนษยทตางกนแลว ผลการดำเนนงานทปรากฏออกมากยอมตางกน ซงถาหากเรามงทจะพฒนา

ทรพยากรมนษยใหมคณภาพสงขนแลว องคกรนนยอมเอาชนะคแขงขนได ดงนนการพฒนาทรพยากรมนษย

และบำรงรกษาไวซงกำลงคนทดและมประสทธภาพ จงถอเปนอกแนวทางหนงทจะนำไปสการพฒนาองคกร

ใหมประสทธภาพสงสด (Theinput, 2007)

148



การพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมไดกลายเปนหวขอทตองนำมาศกษาในชวงไมกป

ทผานมา เพราะธรกจโรงแรมเปนธรกจบรการทมความละเอยดออนและเฉพาะเจาะจง โดยขนอยกบ

สงคมนนๆ จงตองใชความสามารถเฉพาะตวของบคลากรทสง อาศยความเฉลยวฉลาด ความรบผดชอบ และ

การทำงานอยางเอาจรงเอาจงของพนกงาน (Nolan, 2002) และทรพยากรมนษยททำงานดานนจำเปน

จะตองมคณสมบตพเศษทตางจากธรกจอนๆ เชน การมจตใจในการใหบรการทด ความอดทน การเขาอก

เขาใจผมาใชบรการ รวมถงความรและทกษะเฉพาะในแตละดาน (Chokanantakul, 2009) นอกจากนธรกจ

โรงแรมควรจดใหบคลากรไดรบการอบรมทงระยะสนและระยะยาวเพอเพมพนความรเกยวกบสายงาน

ทปฏบต ทงทกษะดานภาษา การบรการทด และการใชเทคโนโลยสารสนเทศ (Taweecheep, Keerativinitkul &

Jatuchai, 2011) ดวยเหตนผวจยจงมความสนใจทจะศกษาแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจ

โรงแรมเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยศกษาถงทศทาง นโยบาย กระบวนการ และกจกรรมท

จะสงเสรมใหทรพยากรมนษยไดใชศกยภาพอยางเตมท


1. เพอหาแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน

2. เพอศกษาความคดเหนดานการพฒนาทรพยากรมนษยของพนกงานในธรกจโรงแรม

149





การวจยครงนเปนการวจยแบบผสม (Mixed Method) ประกอบดวย การวจยเชงคณภาพโดย

ศกษาขอมลเชงลกจากแนวคด ทฤษฎ เอกสาร ตำรา งานวจย และศกษาขอมลโดยการสมภาษณเชงลก

(In-Depth Interview) เพอใหไดขอมลเชงประจกษจากกลมผใหขอมลสำคญ (Key Informant) คอ

ผรบผดชอบดานการพฒนาทรพยากรมนษยของโรงแรมในเขตกรงเทพมหานครทไดรบรางวล The World’s

Best Hotel in Asia จากนตยสาร “Travel and Leisure” ในป 2012 ทงหมด 11 โรงแรม ไดแก โรงแรม

ใน

150



บนยนทร โรงแรมโฟรซซน โรงแรมเลอเมอรเดยน โรงแรมแกรนดไฮแอทเอราวน โรงแรมเจดบบลวมารออท

โรงแรมแมนดารนโอเรยลทอล โรงแรมเพนนนซลา โรงแรมรอยลออคดเชอราตนแอนดทาวเวอร โรงแรม

แชงกรลา โรงแรมเชอราตนแกรนด และโรงแรมสโขทย โรงแรมละ 1 ทาน รวม 11 ทาน ผวจยไดทำ

การตรวจสอบขอมลโดยวธการตรวจสอบความนาเชอถอแบบสามเสา (Triangulation) และทำการวเคราะห

เนอหา (Content Analysis) เกยวกบทศทาง นโยบาย กระบวนการ และกจกรรมการพฒนาทรพยากร

มนษยในธรกจโรงแรม

จากนนทำการวจยเชงปรมาณโดยใชแบบสอบถาม (Questionnaire) เพอสำรวจความคดเหนทม

ตอผลการวจยเชงคณภาพดงกลาว โดยมขนาดกลมตวอยาง จำนวน 385 คน ทใชวธสมตวอยางแบบงาย

(Simple Random Sampling) โดยแบบสอบถามความคดเหนเกยวกบทศทาง นโยบาย กระบวนการ และ

กจกรรมในการพฒนาทรพยากรมนษยเพอกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน เปนแบบมาตราสวน

ประมาณคา 5 ระดบ จำนวน 30 ขอ มคาความเชอมนทงชดเทากบ 0.98 และมคาความเชอมนของ

แบบสอบถามแตละสวน ดงน (1) ทศทางการพฒนาทรพยากรมนษย จำนวน 7 ขอ มคาความเชอมน 0.95

(2) นโยบายการพฒนาทรพยากรมนษย จำนวน 9 ขอ มคาความเชอมน 0.95 (3) กระบวนการการพฒนา

ทรพยากรมนษย จำนวน 7 ขอ มคาความเชอมน 0.92 และ (4) กจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษย จำนวน

7 ขอ มคาความเชอมน 0.95 การวเคราะหขอมลเชงปรมาณ วเคราะหขอมลโดยการหาคาความถ

(Frequency) คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) และสวนเบยงเบนมาตรฐาน (Standard

Deviation) เพอใชประกอบในการวเคราะหสงเคราะหผลการศกษา


การศกษาวจยเรองแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอกาวสประชาคม

เศรษฐกจอาเซยน ผวจยไดวเคราะหขอมลตามประเภทของขอมลทรวบรวมจากแหลงตางๆ ประกอบดวย

การวเคราะหขอมลทไดจากการสมภาษณเชงลก และขอมลจากแบบสอบถาม รวมทงการวเคราะหขอมล

จากตำรา บทความ และงานวจยตางๆ จากนนนำขอมลมาตความ จดหมวดหม วเคราะหและสงเคราะหตาม

ประเดนทกำหนด โดยการนำเสนอขอมลเชงพรรณาเกยวกบแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจ

โรงแรมเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ในดานทศทาง นโยบาย กระบวนการ และกจกรรมการพฒนา

ทรพยากรมนษย นอกจากนยงมการวเคราะห สงเคราะหขอมลเชงปรมาณในดานความคดเหนของพนกงาน

โรงแรมเกยวกบแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน

ไดผลการศกษา ดงน

โรงแรมทไดรบรางวลในระดบนานาชาตทง 11 โรงแรม เปนองคกรทใหความสำคญในเรองของ

การพฒนาทรพยากรมนษย โดยทศทางในการดำเนนธรกจจะมงเนนทจะใหความสขกบลกคา พยายามเขาใจ

ความตองการของลกคา และเนนการตอบสนองอยางรวดเรวเพอสรางความพงพอใจใหกบลกคาอยางสงสด

ดงเชนตวอยางของโรงแรมแมนดารนโอเรยลทอล ทมหลกการวา “ใหความสขแกลกคา เราจะพยายามเขาใจ

151


ความตองการของลกคา และตอบสนองอยางรวดเรว แมนยำและมประสทธภาพ เราจะคดสรางสรรคและ

ปฏบตแตสงทตรงตามความตองการของลกคา ไมเพยงเทานนเรายงตองสามารถคาดการณลวงหนาถงสงท

ลกคาปรารถนา และทำใหความปรารถนานนเปนจรงกอนทลกคาจะเอยปาก เพอใหลกคาประหลาดใจและ

พงพอใจมากยงขน” โรงแรมตางๆ จะมการเตรยมพรอมตงแตการปรบปรงภมทศนของโรงแรมทงบรเวณ

โรงแรม และหองพกทจะเพมเตมในเรองของวฒนธรรมของชาตอาเซยนตางๆ ลงไป ดงตวอยางจากโรงแรม

โฟรซซนทจะมปายโฆษณาประชาสมพนธเปนภาษาตางๆ เชน ภาษาพมา ภาษาลาว อกทงยงเตรยมหา

รปภาพการแตงกายของประเทศตางๆ มาตกแตงบรเวณลอบบของโรงแรม หรออยางโรงแรมแชงกรลาทม

การลงทนปรบปรงหองพกใหมการตกแตงตามเอกลกษณของชาตตางๆ ในอาเซยน เปนตน

ดานวฒนธรรมองคกรของโรงแรมเหลานจะมทศทางคลายๆ กน โดยเรมตนวางระบบของ

การทำใหองคกรของตนเปนองคกรแหงการเรยนร (Learning Organization) ไดแก โรงแรมเลอเมอรเดยน

โรงแรมแมนดารน โอเรยลทอล โรงแรมบนยนทร โรงแรมแกรนดไฮแอทเอราวน โรงแรมเพนนนซลา และ

โรงแรมสโขทย ดงคำกลาวทวา “โรงแรมของเราจะสรางบรรยากาศกระตอรอรน สรางสภาพแวดลอมให

เปยมดวยความเอาใจใส มสงชกจงใจและตอบแทนผลงานทดอยเสมอ สรางการแลกเปลยนเรยนร จนทำให

องคกรกลายเปนแหลงความรทหาไมไดจากหนงสอเลมใดๆ” นอกจากนโรงแรมแชงกรลาและโรงแรม

แมนดารนโอเรยลทอลไดมการนำแนวคดในเรองการกำหนดความสามารถเฉพาะ (Competency) มาเปน

แนวทางในการพฒนาบคลากรตรงตามเปาหมายทโรงแรมตองการ โดยนำมาเปนเครองมอชวยเชอมโยง

กลยทธสขนตอนปฏบต มเกณฑมาตรฐานการวดผลการปฏบตงานอยางเปนระบบ

แนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยของโรงแรมสวนหนงไดถกกำหนดมาจากปจจยภายในและ

ปจจยภายนอกองคกรทสงผลกระทบตอการพฒนาทรพยากรมนษย โดยทกโรงแรมประสบกบปญหาทเกด

จากการเปลยนแปลงภายนอกองคกรมากกวาภายในองคกร ดงคำสมภาษณของโรงแรมรอยลออคด

เชอราตนแอนดทาวเวอรทวา “โรงแรมเราในชวง 1-2 ปทผานมา เจออปสรรคมากมาย ไมวาจะเปนการเมอง

ทไมเสถยรภาพ เศรษฐกจของโลกกแยลง ลกคาประหยดกนมากขน ทางเรากพยายามจะดงลกคาเดมๆ

ใหกลบมาใชบรการเราทกครงทมาทองเทยว การแขงขนสงจรงๆ โรงแรมเลกๆ เกๆ ทนสมยแบบ Hip Hotel

กำลงไดรบความนยม” หรอโรงแรมแมนดารนโอเรยลทอลทกลาวไววา “โรงแรมเราจะเนนการทำงานเปนทม

ซงทกคนจะมสวนในความรบผดชอบ ในความเอาใจใสตอหนาท และในคำตชมรวมกน พรอมทจะ

เปลยนแปลงและปรบปรงตนเองใหทนทงการเปลยนแปลงภายในองคกรและภายนอกองคกร โดยเฉพาะ

ภายนอกองคกรทมากระทบอยางตอเนองและรนแรง พอทำทาวาการทองเทยวจะเรมบมหรอไดรบ

ความนยมกมาเกดภาวะการเมองในประเทศของเราอก การจะลงทนทำอะไรเพมเตมกทำใหผบรหาร

ของเราตองมาประชมวางทศทางเพอเตรยมรบมอ”

สำหรบผลการวเคราะหขอมลเชงปรมาณ พบวา สถานภาพสวนตวของกลมตวอยางทงสน 385 คน

เปนพนกงานชาย รอยละ 47.27 และพนกงานหญง รอยละ 52.73 มอาย 31-40 ป มจำนวน 161 คน

(รอยละ 41.82) อาย 41-50 ป มจำนวน 112 คน (รอยละ 29.09) อาย 21-30 ป มจำนวน 76 คน (รอยละ

152



19.74) อาย 51-60 ป มจำนวน 27 คน (รอยละ 7.01) และอายตำกวา 20 ป มจำนวน 9 คน (รอยละ

2.34) จบการศกษาระดบปรญญาตร จำนวน 322 คน (รอยละ 83.64) สงกวาปรญญาตร จำนวน 32 คน

(รอยละ 8.31) และตำกวาปรญญาตร จำนวน 31 คน (รอยละ 8.05) ประสบการณในการทำงาน 1-3 ป

มจำนวน 136 คน (รอยละ 35.32) รองลงมา 4-6 ป จำนวน 112 คน (รอยละ 29.09) 7-9 ป จำนวน 82 คน

(รอยละ 21.30) 10-12 ป จำนวน 24 คน (รอยละ 6.23) ตำกวา 1 ป จำนวน 19 คน (รอยละ 4.94) และ

มากกวา 12 ป จำนวน 12 คน (รอยละ 3.12) และผลการศกษาคาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน และระดบ

ความคดเหนเกยวกบทศทาง นโยบาย กระบวนการและกจกรรมในการพฒนาทรพยากรมนษยเพอกาวส

ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน พบวา พนกงานของโรงแรมเหนดวยกบทศทาง นโยบาย กระบวนการ และ

กจกรรมในการพฒนาทรพยากรมนษยเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนในระดบปานกลาง (คาเฉลย

เทากบ 3.38) เมอพจารณาเปนรายดาน พบวา พนกงานของโรงแรมเหนดวยกบกระบวนการในการพฒนา

ทรพยากรมนษยในระดบมาก (คาเฉลยเทากบ 3.43) และเหนดวยกบทศทาง นโยบาย และกจกรรม

ในการพฒนาทรพยากรมนษย ในระดบปานกลาง (คาเฉลย 3.39 3.34 และ 3.38 ตามลำดบ)

จากการศกษาแนวทางการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจ

อาเซยน เกยวกบทศทาง นโยบาย กระบวนการ และกจกรรม มประเดนทสำคญ คอ

ทศทางการพฒนาทรพยากรมนษย คอ โรงแรมจะมการเตรยมพรอม และมแนวทางทชดเจนใน

เรองของการกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ทงในเรองของสงอำนวยความสะดวกภายในโรงแรม

ภมทศน การตกแตง รวมไปถงการเตรยมพรอมบคลากรของโรงแรม นอกจากนโรงแรมตองมวฒนธรรมของ

การเรยนร และการแลกเปลยนเรยนรในความสามารถตางๆ เฉพาะบคคลทแตละคนไดสงสมมาทงจาก

ประสบการณ และการเรยน

นโยบายการพฒนาทรพยากรมนษย คอ โรงแรมจะมการวางแผนนโยบายดานทรพยากรมนษยทง

ในระยะสนและในระยะยาว เพอเตรยมพรอมเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ซงมความสอดคลองกบ

วสยทศนและกลยทธขององคกร มความยดหยนสง ปรบใหเขากบความเปลยนแปลงของสภาพแวดลอมทง

ภายในและภายนอกองคกร นอกจากนโรงแรมเปดโอกาสใหพนกงานทกระดบของโรงแรมไดมสวนในการเขา

รบการฝกอบรม

กระบวนการพฒนาทรพยากรมนษย สามารถแบงไดเปนขนตอน ดงน (1) ระบหาความจำเปนใน

การพฒนา โดยจะวเคราะหจากสภาพแวดลอมภายในและภายนอกองคกร (2) วางแผนการพฒนาทรพยากร

มนษย มความสอดคลองกบความจำเปนในการพฒนา และสอดคลองกบวสยทศนและพนธกจขององคกร

(3) ดำเนนกจกรรมพฒนาทรพยากรมนษยตามแผนทวางไว โรงแรมใชการฝกอบรมและพฒนามาเปน

สวนหนงของการขจดความขดแยง (4) ประเมนผลโรงแรมตระหนกถงการมสวนรบผดชอบและจดการดาน

การพฒนาตนเองของพนกงานทกคน และโรงแรมใชการฝกอบรมและพฒนามาเปนสวนหนงของการขจด

ความขดแยง เสรมสมพนธภาพระหวางพนกงานดวยกน และพนกงานกบผบรหาร รวมถงความเขาใจอนด

ตอกนระหวางพนกงานและองคกร

153


กจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษย คอ โรงแรมจะแบงกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษย

ออกเปน 3 สวน คอ กจกรรมการฝกอบรม กจกรรมการศกษา และกจกรรมการพฒนา โดยหลกสตร

การฝกอบรมของโรงแรม แบงเปน หลกสตรสำหรบการฝกอบรมทจำเปนสำหรบพนกงาน และหลกสตร

สำหรบสถานการณเรงดวน อาท หลกสตรภาษาองกฤษหรอภาษาทสาม หลกสตรดานวฒนธรรมของ

ประเทศตางๆ เปนตน


การศกษาการพฒนาทรพยากรมนษยเพอกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนกบกลมโรงแรมทได

รบรางวลในระดบนานาชาตทง 11 แหง อนไดแก โรงแรมบนยนทร โรงแรมโฟรซซน โรงแรมเลอเมอรเดยน

โรงแรมแกรนดไฮแอทเอราวน โรงแรมเจดบบลวมารออท โรงแรมแมนดารนโอเรยลทอล โรงแรมเพนนนซลา

โรงแรมรอยลออคดเชอราตนแอนดทาวเวอร โรงแรมแชงกรลา โรงแรมเชอราตนแกรนด และโรงแรมสโขทย

ไดเปนประเดนสำคญ ดงน

1. ทศทางการพฒนาทรพยากรมนษยของโรงแรมถกกำหนดมาจากปจจยภายในและปจจย

ภายนอกองคกร โดยปจจยสนบสนนททำใหโรงแรมมการเตรยมพรอมดานการพฒนาทรพยากรมนษยเพอ

กาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน ไดแก ผนำองคกร การสรางวฒนธรรมการเรยนรภายในองคกร รวมถง

ความรวมมอจากพนกงาน การรวมแรงรวมใจ การคดหาวธทจะทำใหตนเองมความเชยวชาญขน ความใฝร

ความกระตอรอรน การเอาใจใสกบทกรายละเอยดเสมอนหนงวาโรงแรมนนตนเองไดเปนเจาของ จะทำให

โรงแรมนนมการพฒนาอยางรวดเรว รวมถงการสรางใหบคลากรมความผกพนกบองคกร ซงสอดคลองกบ

ผลการวจยของ Thunnom (2012) ทกลาวถง ความสมพนธระหวางการบรหารทรพยากรมนษยกบ

ความผกพนตอองคกร โดยเตรยมการตงแตการจดหาทรพยากรมนษย การใหรางวล การพฒนา และ

การธำรงรกษาทรพยากรมนษย จนเกดเปนความพยายามทจะรกษาผลประโยชนใหกบองคกร

2. นโยบายการพฒนาทรพยากรมนษยของโรงแรมตางๆ จะเปนการวางแผนทงระยะสนรายป

และระยะยาวทมลกษณะตอเนอง มการเตรยมพรอมสำหรบการกาวเขาสประชาคมอาเซยนลวงหนา

ถง 1-2 ป พรอมรบกบสถานการณตางๆ ทจะเกดขน มความยดหยน สามารถเปลยนแปลงไดตลอดเวลา

มการเนนใหองคกรของตนเปนองคกรแหงการเรยนร เนนการสรางวฒนธรรมขององคกรตนเอง มความสอดคลอง

กบแนวคดของ Pace, Smith & Mills (1991) ทไดเสนอถง ความสำคญและความจำเปนเกยวกบการพฒนา

ทรพยากรมนษยวา การพฒนาทรพยากรมนษยในองคกรเปนการเตรยมตวสำหรบการเปลยนแปลง

(Change Opportunity Preparation) อนเกดจากสภาพแวดลอมภายนอกทมการเปลยนแปลงตลอดเวลา

บคลากรในองคกรจงตองมการเตรยมตวเพอรบกบรปแบบงานทเปลยนไป ซงสอดคลองกบผลงานวจยของ

Chamnankitichai (2010) ทไดกลาวถง นโยบายและกลยทธของการพฒนาทรพยากรมนษย วาม

องคประกอบสำคญ 3 อยาง คอ (1) ตองมความเปนอนาคต (2) มความเชอมโยง และ (3) มการวางนโยบาย

ขนตอนและวถทางทยดรวมกนในองคกร

154



3. กระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยของโรงแรมมความใกลเคยงกบแนวคดของ Herbert &

Arthur (1976) ทแบงขนตอนการดำเนนการเพอพฒนาทรพยากรมนษยในองคกรเปน 4 ขนตอน คอ

(1) การระบหาความจำเปนในการพฒนาทรพยากรมนษย (2) การวางแผนการพฒนาทรพยากรมนษย

(3) การดำเนนกจกรรมพฒนาทรพยากรมนษย (4) การประเมนผลการพฒนาทรพยากรมนษย นอกจากน

โรงแรมยงมกระบวนการในการพฒนาผลการปฏบตงานทสอดคลองกบแนวคดของ Gilley & Eggland

(1989) ทวา ฝายทรพยากรมนษยจำเปนตองมความรในเรองการพฒนาในเชงกลยทธ โดยใหความสำคญกบ

วงจรในการพฒนาผลการปฏบตงาน

4. กจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษยเพอกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนของโรงแรมทง

11 โรงแรม ตรงกบแนวคดของ Nadler & Nadler (1989) ทวา กจกรรมการฝกอบรมเปนกจกรรมทจดขน

เพอการเรยนรสำหรบงานปจจบน โดยโรงแรมทงหมดมความตองการทจะเตรยมความพรอมของบคลากร

เพอกาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน โดยเปาหมายการฝกอบรมของโรงแรมตางๆ ทกลาวมานน ผวจย

เหนวามความสอดคลองกบแนวคดของ Lynton & Pareek (1990) ทเสนอวา การฝกอบรมเปนกระบวนการ

ทเปนระบบในการพฒนาขดความสามารถของแตละบคคล ของกลมคน และขององคกร เพอใหม

ความเหมาะสมตอหนาทในปจจบนและเตรยมความพรอมสำหรบอนาคต อกทงเปนกระบวนการใน

การเปลยนแปลงพฤตกรรมของบคคลเพอนำไปประยกตใชกบการทำงานตอไป ซงมหลกสตรการฝกอบรมเพอ

กาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนจะมความคลายคลงกน เชน หลกสตรทางดานภาษาอาเซยน หลกสตร

ทางดานวฒนธรรมของประเทศอาเซยน เปนตน นอกจากนโรงแรมยงเปดโอกาสใหพนกงานไดฝกอบรม

ขามแผนกเพอเรยนรงานอนๆ ซงจะเปนผลดกบโรงแรมในกรณทมการขาดแคลนบคลากรในฝายใดฝายหนง

อยางกะทนหน ซงวตถประสงคของกจกรรมการพฒนาของโรงแรมมความสอดคลองกบแนวคดของ Nadler &

Nadler (1989) ทกลาววา การพฒนาจะมงใหเกดการเรยนร และสรางประสบการณแกบคลากรขององคกร

รวมถงเปดโอกาสใหเรยนรสงใหมๆ และสอดคลองกบ Kitpanpanich (2012) ทกลาวไววา การฝกอบรม

และการสรางมาตรฐานการบรการทดนนจะทำใหระบบการบรหารงานของโรงแรมมประสทธภาพ

5. พนกงานของโรงแรมทง 11 แหง เหนดวยมากกบกระบวนการในการพฒนาทรพยากรมนษย

โดยตระหนกวาโรงแรมทตนเองปฏบตงานอยนนมกระบวนการพฒนาทรพยากรมนษยทสอดคลองกบ

กาวเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน การฝกอบรมทโรงแรมจดใหทำใหมโอกาสและเปลยนความคดเหน

และสรางสมพนธอนดกบเพอนรวมงานทเขารบการฝกอบรม โดยแตละหลกสตรทโรงแรมจดใหตรงตาม

ความตองการของตนเอง ในขณะทความคดเหนทมตอทศทาง นโยบาย และกจกรรมในการพฒนาทรพยากร

มนษยเพอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนนนอยในระดบปานกลางเทานน ซงเปนไปไดวาสงทผบรหาร

ถายทอดมาสพนกงานในระดบปฏบตงานนนเปนในรปของกระบวนการทชดเจนสภาคปฏบต จงทำให

พนกงานเหนไดอยางชดเจนกวาในสวนของทศทางและนโยบายซงอาจอยเฉพาะในกลมของผบรหาร

155


นอกจากนยง พบวา โรงแรมทง 11 แหง ในงานวจยครงนไดรบรางวลในระดบนานาชาตนนเกด

จากการทองคกรเหลานมบคลากรอนทรงคณคา เปยมไปดวยทศนคตทด มความพรอมทจะลงเรอลำเดยวกน

เขาใจถงสภาพแวดลอมตางๆ ภายในองคกรไดเปนอยางด มความตระหนกถงสงตางๆ ทเปนความรบผดชอบ

สวนตน และมองภาพรวมขององคกรไปในทศทางเดยวกน สามารถยอมรบในการเรยนรใหมๆ ทจะเกดขนได

โดยไมถอเปนความยงยากลำบากใจ เนนคณภาพในการบรการ ดงท Maxwell, Watson & Quail (2004)

ไดกลาวถง สวนทจะสงเสรมกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยตองวเคราะหถงความคดรเรมในการจะพฒนา

คณภาพดานการบรการของพนกงาน เพราะจะนำพาไปซงการวางกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยทจะ

นำไปสความสำเรจของภาคธรกจโรงแรมในระดบนานาชาต จงไมมอะไรยากเกนความสามารถขององคกร

เหลานทจะทำไมได การเขาสประชาคมเศรษฐกจอาเซยนกคงจะเปนโอกาสสำหรบโรงแรมเหลาน

ทจะสามารถเตบโต เขมแขง และมความแขงแกรง ตอสกบคแขงจากประเทศตางๆ ไดอยางแนนอน อนเนอง

มากจากการมทรพยากรมนษยททรงคณคานนเอง


1. สำหรบโรงแรมสามารถนำงานวจยนไปศกษาและปรบกลยทธการพฒนาทรพยากรมนษยให

เหมาะสมกบองคกร

2. จากขอมลทไดจากการวจยนสามารถนำไปใชประโยชนไมเฉพาะผประกอบการธรกจโรงแรม

เทานน แตยงสามารถนำขอมลทไดจากการวจยมาใชเปนฐานขอมล (Database) ในการวางแผนและบรหาร

จดการอตสาหกรรมบรการของประเทศ

3. ควรศกษาการพฒนาทรพยากรมนษยในประเดนอนๆ ทงการพฒนาศกยภาพ การพฒนา

สมรรถนะของทรพยากรมนษยทสอดคลองกบหนวยงานในองคกรทตองการศกษาเพมมากขน ซงจะเปน

ประโยชนตอหนวยงานทเกยวของในการนำขอมลไปพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจโรงแรมตอไป

4. การวจยครงตอไปควรพจารณาปจจยทสงผลตอการพฒนาทรพยากรมนษยในธรกจบรการอนๆ

อาท สายการบน ศนยการคา รถสาธารณะ เปนตน

References

Chamnankitichai, K. (2010). Strategies in Academic Human Resource Development of

Rajabhat Universities in Bangkok Metropolis. SDU Research Journal Humanities

and Social Sciences, 6(2), 1-8. (in Thai)

Choibumrung, T. (2000). Article in Journal International Tourism of Thailand in 1999.

Bangkok: Thailand Development Research Institute. (in Thai)

156



Chokanantakul, J. (2009). Human Resources Development from as Perceived by Staff in

Service Business in Muang District of Nakhon Ratchasima. (Master’s thesis). Suan

Dusit Rajabhat University, Bangkok. (in Thai)

Choksuchart, T. (2010). Asian Economic Community: Importance and Thai Preparations.

HCU Journal of Social Science and Humanities, 14(27), 99-112. (in Thai)

Gilley, J. W. & Eggland, S. A. (1989). Principles of Human Resource Development. England:

Addison-Wesley.

Herbert, J. C. & Arthur, W. S. (1976). Personnel Management. Tennessee: South-Western.

Kitpanpanich, A. (2012). The HOTEL. 6th ed. Bangkok: Human Hertage. (in Thai)

Lynton, P. & Udai, N. P. (1990). Training for Development. Irwin: Homewood.

Maxwell, G., Watson, S. & Quail, S. (2004). Quality Service in the International Hotel Sector:

A Catalyst for Strategic Human Resource Development?. Journal of European

Industrial Training, 28(2-4), 159-182.

Nadler, L. & Nadler, Z. (1989). Developing Human Resources. 3rd ed. San Francisco:

Jossey-Bass.

Nolan, C. (2002). Human Resource Development in The Irish Hotel Industry: The Case of

The Small Firm. School of Hospitality Management and Tourism, Dublin Institute

of Technology, Dublin: Ireland.

Pace, R., Smith, C. & Mills, E. (1991). Human Resource Development. New Jersey:

Prentice Hall.

Taweecheep, N., Kiratiwinitkul, P. & Jatuchai, W. (2011). The Needs for Potential

Development of Hotel Business Personnel of Rajabhat Universities in Bangkok

Metropolitan Area. SDU Research Journal Humanities and Social Sciences, 7(1),

11-21. (in Thai)

Theinput, D. (2007). Ignition Business Ideas: “ Business” Innovative or die. Bangkok: Human

Capital. (in Thai)

Thunnom, S. (2012). The Relationship between Human Resource Management and

Organizational Commitment: A Case Study of La Salle School. SDU Research

Journal Humanities and Social Sciences, 8(3), 75-87. (in Thai)

157


Tourismthailand. (2012). International Tourist Arrivals to Thailand. Retrieved October 15,

2013, from http://thai.tourismthailand.org/about-tat/statistic. (in Thai)

ผเขยน

ดร.ปรยนนท ประยรศกด


295 ถนนนครราชสมา เขตดสต กรงเทพมหานคร 10300


159

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Cyclist Safety in Public Parks: A Case Study of Sri Nagarindra Park, Nonthaburi

ความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสาธารณะ: กรณศกษาสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร**

Cyclist Safety in Public Parks: A Case Study of Sri Nagarindra Park, Nonthaburi**

สาธดา สกลรตนกลชย* และวราลกษณ คงอวน

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการผงเมอง มหาวทยาลยธรรมศาสตร

Satida Sakulrattanakulchai* and Waralak Khongouan Faculty of Architecture and Planning, Thammasat University

บทคดยอ

การวจยความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสาธารณะไดศกษาจากกรณศกษาสวนสมเดจ

พระศรนครนทร นนทบร โดยมวตถประสงค 1) เพอสำรวจสภาพการเขาถงและเสนทางจกรยานภายในสวน

2) เพอวเคราะหพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจของผใชจกรยาน และ

3) เพอเสนอแนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยาน ระเบยบวธวจยใช

การวจยแบบผสม (Mixed-method Research) โดยการสำรวจลกษณะทางกายภาพ สงเกตพฤตกรรม

และใชแบบสอบถามเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร

นนทบร จำนวน 100 คน จากการคดเลอกกลมตวอยางดวยวธกำหนดโควตา (Quota Sampling) ผลการ

วจย พบวา 1) สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร เปนสวนสาธารณะระดบชมชนทมความสะดวกในการเขาถง

2) กลมตวอยางสวนใหญเดนทางมาสวนในระยะทางทใกลและมการใชงานบอยครงในวนธรรมดา

โดยผลการศกษาองคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยาน และความพงพอใจของผใชจกรยาน

พบวา กลมตวอยางใหความสำคญตอพฤตกรรมความปลอดภยดานสภาพความพรอมของจกรยานและการขโดย

ใหสญญาณและไมขเรวเกนไปเปนอนดบแรก (ความผนแปร 35.912%) โดยกลมตวอยางทใหความสำคญ

ตอพฤตกรรมนมความพงพอใจนอยตอระยะทางและแสงสวางของเสนทางจกรยาน (r = -0.376) ความกวาง

ของเสนทางจกรยาน (r = -0.334) แมวาเสนทางจกรยานภายในสวนมการตเสนเปนทางจกรยานเฉพาะทม

ขนาดความกวางสอดคลองตามมาตรฐาน แตกลมตวอยางยงคงมความคดเหนวา ขนาดความกวางแคบไป

* ผประสานงานหลก (Corresponding Author) e-mail: [email protected] **งานวจยเรองนไดรบการสนบสนนทนวจยจากชมรมจกรยานเพอสขภาพแหงประเทศไทย และสำนกงานกองทนสนบสนนการสรางเสรมสขภาพ (สสส.)

160


Cyclist Safety in Public Parks: A Case Study of Sri Nagarindra Park, Nonthaburi

3) แนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยานทสอดคลองกบสภาพการเขาถง

และความพงพอใจของผใชจกรยานจงม 2 ประเดน โดยการพฒนาลกษณะทางกายภาพของเสนทางสญจรเดม

ในการเขาถงทมอยแลว และปรบปรงความกวางของเสนทางจกรยานภายในสวน

คำสำคญ: ความปลอดภย ผใชจกรยาน สวนสาธารณะ

Abstract

The research of cyclist safety in public parks is based on a case study of Sri

Nagarindra Park, Nonthaburi. The objectives of this research are: 1) to survey entry to the

park and bike lanes in the park, 2) to analyze safety behavior and satisfaction of cyclists

and 3) to suggest improvement method which promote cyclist safety. Mixed-method

research is used in this research in observing physical characteristic, behavior and in

collecting data via questionnaire from sample group of cyclists in Sri Nagarindra Park,

Nonthaburi. The total amount of cyclists in the sample group is 100, selected by quota

sampling. The research shows that 1) Sri Nagarindra Park, Nonthaburi is a community park

where people can get into easily. 2) Most people from the sample group come to the

park, provided their residents are not too far, and often visit on weekdays. Concerning the

study of factors of safety behavior and satisfaction of cyclists, the sample group gives first

priority to safety behavior i.e. the readiness of bikes, giving signal to other cyclists while

riding, and not riding too fast (35.912% of variation). According to the same sample group,

they have low satisfaction with bike lane’s distance, light (r = -0.376), and width

(r = -0.334). Although the width of the bike lane already meets the general standard, the

sample group still thinks that it is too narrow. Finally, 3) According to the results of the

study, the improvement method to promote cyclist safety should focus on two points:

1) Developing the physical characteristics of the both the entry path and bike lane itself

and 2) Improving the width of bike lanes in the park.

Keywords: Safety, Cyclist, Park

161


บทนำ

สวนสาธารณะเปนสถานททมบทบาทสำคญตอเมองทงดานสงแวดลอม เศรษฐกจ สงคม โดยเปนพนทสำหรบการพกผอนหยอนใจ รวมทงใชเพอการออกกำลงกายสำหรบประชาชนทวไป กจกรรม การออกกำลงกายภายในสวนสาธารณะมหลายรปแบบ การปนจกรยานเปนกจกรรมรปแบบหนงทไดรบความนยมอยางมากในชวงเวลาทผานมา ซงจะเหนไดวา สวนสาธารณะหลายแหงในกรงเทพฯ และปรมณฑล ตางมการจดพนทสำหรบใหประชาชนนำจกรยานมาปนภายในสวน เชน สวนวชรเบญจทศ (สวนรถไฟ) สวนหลวง ร.9 สวนศรนครเขอนขนธ จงหวดสมทรปราการ แมวาจำนวนสวนสาธารณะในกรงเทพฯ และ ปรมณฑลมอยหลายแหง แตสวนสาธารณะบางแหงยงมประชาชนมาใชงานคอนขางนอย หากมการศกษาวจย เพอคนหาแนวทางในการปรบปรงพนทเพอสนบสนนใหมการใชสวนสาธารณะเพมมากขนยอมสงผลด ตอคณภาพชวตของประชาชน การวจยนไดทำการศกษาสวนสาธารณะระดบชมชน (Community Park) เนองจากเปน สวนสาธารณะทมขนาดเหมาะสมตงแต 25-125 ไร มรศมการใหบรการ 3-8 กโลเมตร (Department of City Planning, Bangkok, 2009) ไมไกลจากชมชนจนเกนไป โดยเลอกกรณศกษาสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร ซงเปนสวนสาธารณะประจำจงหวดนนทบรทสรางขนเพอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระศรนครน- ทราบรมราชชนน 80 พรรษา สวนแหงนมเนอท 109 ไร มการเชอมตอกบชมชนสามารถเขาถงไดหลาย เสนทาง มเทศบาลนครปากเกรดเปนหนวยงานรบผดชอบดแลรกษา ประชาชนทมาสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบรสวนใหญมาใชงานพนทเพอกจกรรมการออกกำลงกาย อกทงในปจจบนยงมเสนทางจกรยานสเขยวสำหรบใหผใชจกรยานนำจกรยานมาปนออกกำลงกายภายในสวนอกดวย อยางไรกตามการสนบสนนใหประชาชนในชมชนและละแวกใกลเคยงมาปนจกรยานเพอสขภาพภายในสวนสาธารณะ ความสะดวกในการเขาถง และความปลอดภยของผใชจกรยานเปนสงทมความสำคญ ทงนเพราะการปนจกรยานภายในสวนสาธารณะทมผใชงานหลากหลายกลม อบตเหตจากการขบขจกรยานอาจเกดขนไดจากหลายปจจยทงจากพฤตกรรมการขบขและสภาพทางกายภาพของเสนทางจกรยาน ดงนนการวจยนจงไดทำการศกษาในประเดนดงกลาวโดยการสำรวจสภาพการเขาถงสวน รวมทงศกษาพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจของผใชจกรยาน เพอทจะเสนอแนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสาธารณะตอไป


1. เพอสำรวจสภาพการเขาถงและเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร 2. เพอวเคราะหพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจของผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร 3. เพอเสนอแนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวน สมเดจพระศรนครนทร นนทบร

162




การวจยนศกษาในขอบเขตของตวแปรดานกายภาพและดานพฤตกรรมของผใชงาน เพอนำไปส

การเสนอแนวทางในการปรบปรงพนททมความสอดคลองกบพฤตกรรมของผใชงาน โดยกำหนดเปน

กรอบแนวคด ดงน




ประชากรและกลมตวอยางในการวจยน คอ ผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร

นนทบร ซงจากการสงเกตจำนวนผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร ในปจจบน พบวา

ยงมจำนวนไมมากนก ผวจยจงคดเลอกตวอยางโดยใชวธกำหนดโควตา (Quota Sampling) จำนวน 100

คน กลมตวอยางทไดมลกษณะ ดงน

163


ตารางท 1 ขอมลทวไปของกลมตวอยางผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

ขอมลทวไป จำนวน รอยละ

เพศ ชาย 52 52.0

หญง 48 48.0

รวม 100 100.0

อาย ตำกวา 20 ป 5 5.0

20-30 ป 47 47.0

31-40 ป 28 28.0

41-50 ป 5 5.0

51-60 ป 9 9.0

มากกวา 60 ป 6 6.0

รวม 100 100.0

อาชพ นกเรยน/นกศกษา 30 30.0

รบราชการ 22 22.0

พนกงานเอกชน 20 20.0

อาชพอสระ 4 4.0

เจาของธรกจ 14 14.0

เกษยณ/ไมไดประกอบอาชพ 10 10.0

รวม 100 100.0

รายไดเฉลย ตำกวา 5,000 บาท 7 7.2

ตอเดอน 5,000 – 10,000 บาท 17 17.6

10,001 – 20,000 บาท 51 52.6

20,001 – 30,000 บาท 20 20.6

30,001 – 40,000 บาท 1 1.0

40,001 – 50,000 บาท 0 0

สงกวา 50,000 บาท 1 1.0

รวม 97 100.0

164




ขอมลทวไป จำนวน รอยละ

ความถในการมา ครงแรก 24 24.5

สวนสาธารณะ สปดาหละ 1-2 ครง 51 52.0

สปดาหละ 3-4 ครง 14 14.3

เดอนละ 1-2 ครง 1 1.0

นานๆ ครง 2 2.0

ทกวนหรอเกอบทกวน 6 6.1

รวม 98 100.0

วนทมา วนธรรมดา (จนทร-ศกร) 84 84.8

สวนสาธารณะ วนหยด (เสาร-อาทตย) 11 11.1

อนๆ 4 4.0

รวม 99 100.0

ระยะทาง นอยกวา 500 เมตร 8 8.2

ในการเดนทาง 500 เมตร -1 กโลเมตร 58 59.2

มาสวนสาธารณะ 1-3 กโลเมตร 16 16.3

มากกวา 3 กโลเมตร 16 16.3

รวม 98 100.0

จากตารางท 1 กลมตวอยางผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร จำนวน

100 คน แบงเปน ชายและหญงในสดสวนทใกลเคยงกน (รอยละ 52.0 และรอยละ 48.0 ตามลำดบ) สวนใหญ

มอาย 20-30 ป (รอยละ 47.0) โดยเปนนกเรยน/นกศกษา (รอยละ 30.0) รบราชการและพนกงานเอกชน

(รอยละ 42.0) และมรายไดเฉลยตอเดอน 10,001-20,000 บาท (รอยละ 52.6) การเดนทางมาสวนของ

กลมตวอยางสวนใหญมาสปดาหละ 1-2 ครง (รอยละ 52.0) โดยมาในวนจนทร-ศกร (รอยละ 84.8) และ

มระยะทางในการเดนทาง 500 เมตร – 1 กโลเมตร (รอยละ 59.2)

2. เครองมอและการตรวจสอบคณภาพ

เครองมอทใชในการวจย ไดแก แบบสำรวจและแบบสอบถาม ซงไดรบการตรวจสอบคณภาพ

ดานความตรงเชงเนอหา (Content Validity) โดยผทรงคณวฒ 3 ทาน จากนนผวจยจงไดปรบปรง

165


ขอคำถามใหมความเหมาะสมตามคำแนะนำของผทรงคณวฒกอนนำไปทดลองใช และตรวจสอบคณภาพ

ดานความเทยง (Reliability) ของแบบสอบถามโดยการวเคราะหสมประสทธแอลฟาของครอนบาค

(Cronbach’s Coefficient Alpha) พบวา มคาสงกวา 0.80 แสดงวา มความเทยงเหมาะสม

3. การเกบรวบรวมขอมล

การสำรวจและเกบขอมลดำเนนการในเดอน ก.ค.-ส.ค. 2557 โดยใชแบบสำรวจและการบนทก

ภาพถายเพอนำมาจดทำแผนท และใชแบบสอบถามเกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยางจนครบตามจำนวน

โควตาทกำหนด


การวเคราะหขอมลจากการสำรวจใชการจดทำแผนท การวเคราะหขอมลจากแบบสอบถามใช

สถตเชงบรรยาย (Descriptive Statistics) การวเคราะหองคประกอบเชงสำรวจ (Exploratory Factor

Analysis) และสหสมพนธของเพยรสน (Pearson’s Correlation)


1. สภาพการเขาถงและเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

การเขาถงสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร มประตเขา-ออกทงสน 3 ประต ไดแก

1) ประตบรเวณซอยศรสมาน 4 เปนประตเชอมตอกบซอยศรสมาน 4 ถนนประชาชน-

ปากเกรด ซอยจฬา 2 4 6 ซอยแมกไม เปนประตหลกในการเขาออก บรเวณโดยรอบเปนพนทจอดรถยนต

สวนบคคล รถจกรยานยนต และพาหนะใชนำมนอนๆ ประตเปดบรการตงแตเวลา 05.00-20.00 น. (ภาพท 2)

ภาพท 2 ประตบรเวณซอยศรสมาน 4

ทมา: จากการสำรวจภาคสนามเดอนสงหาคม พ.ศ.2557

166



2) ประตบรเวณซอยมตรประชา 44 เปนประตเชอมตอระหวางสวนสาธารณะกบซอย

มตรประชา ประตนมผใชบรการคอนขางนอย เนองจากการเดนทางเขาออกประตนไดจะตองผาน

ถนนตวานนท-ปากเกรด 46 หมบานจดสรรในซอยมตรประชาตางๆ ซงคอนขางมเสนทางถนนทคบแคบ

อกทงยงขาดแคลนทจอดรถ (ภาพท 3)

ภาพท 3 ประตบรเวณซอยมตรประชา 44


3) ประตบรเวณทางเชอมไปยงเมองทองธาน เปนประตทไดรบความนยมในการเดนทางมาของ

ผใชบรการสวนในลำดบท 2 รองจากประตบรเวณซอยศรสมาน 4 พนทบรเวณโดยรอบมลานจอดรถสำหรบ

รถยนตสวนบคคล รถจกรยานยนต และพาหนะใชนำมนอนๆ (ภาพท 4)

ภาพท 4 ประตบรเวณทางเชอมไปยงเมองทองธาน


167


เสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร ทางจกรยานภายใน

สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร มลกษณะเชอมตอรอบสวน โดยการตเสนและทาสเขยวทพนแบง

ชองทางจกรยานจากทางเดน-วง มลกศรทพนบงคบทศทางการปนจกรยานไปในทางเดยว เสนทางสวนใหญ

เปนพนแอสฟลทหรอลาดยางมะตอย บางชวงปอฐทางเทาหรอแผนทางเทา อฐตวหนอน สภาพถนนด

ความกวางของเสนทางจกรยานประมาณ 1.5 เมตร (ภาพท 5-6)

ภาพท 5 ทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร


168



ภาพท 6 สภาพทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร


2. พฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจของผใชจกรยานภายใน

สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

การวเคราะหพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจของผใชจกรยานใช

การวเคราะหองคประกอบเชงสำรวจ (Exploratory Factor Analysis) เพอสกดองคประกอบทสำคญโดยใช

วธวเคราะหองคประกอบหลก (Principle Component Analysis) จากนนจงตความองคประกอบโดยใชวธ

หมนแกนแบบมมแหลม (Oblique Rotation) เพอใหไดองคประกอบทมความสมพนธกนสำหรบนำมา

วเคราะหความสมพนธระหวางองคประกอบตางๆ การตรวจสอบขอมลทนำมาวเคราะหองคประกอบ พบวา

คา KMO (Kaiser-Meyer-Olkin) มคามากกวา 0.50 แสดงวา ขอมลทนำมาวเคราะหมความเหมาะสม

(Vanichbuncha, 2001) และผลการวเคราะห Bartlett’s Test of Sphericity Chi-square มนยสำคญท

0.05 (p-value = 0.00) แสดงวา ตวแปรทนำมาวเคราะหมความสมพนธกน ผลการวเคราะหเปน ดงน

องคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร

นนทบร

องคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร

นนทบร ประกอบดวย 3 องคประกอบ ไดแก (1) สภาพความพรอมของจกรยานและการขโดยใหสญญาณ

และไมขเรวเกนไป องคประกอบนสามารถอธบายความผนแปรของพฤตกรรมความปลอดภยทงหมดได

มากทสด (ความผนแปร 35.912%) ประกอบดวย 5 ตวแปรทเกยวของกบสภาพความพรอมของจกรยาน

(มไฟสองสวาง มกระดงสญญาณ และมการตรวจสอบความพรอมของจกรยาน) และพฤตกรรมการขบข

(ขโดยใหสญญาณและไมขเรวเกนไป) ซงการทผใชจกรยานใหความสำคญตอองคประกอบนมากกวา

องคประกอบอนๆ มความสอดคลองกบผลการสำรวจ ทงนเพราะเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจ

พระศรนครนทร นนทบร ใชเสนทางรวมกบทางเดน-วงออกกำลงกาย อกทงผใชจกรยานตองนำจกรยานของ

169


ตนเองมาจงเหนวาสภาพของจกรยานและการขโดยใหสญญาณและไมขเรวเกนไปมความสำคญตอ

ความปลอดภย องคประกอบตอมาทสามารถอธบายความผนแปรของพฤตกรรมความปลอดภยได รองลงมา

ไดแก (2) การเคารพสญญาณการจราจรและระมดระวงอบตเหตกบผเดนเทา และ (3) การระมดระวง

สงกดขวางขางถนนและทางแยก โดยทงสององคประกอบสามารถอธบายความผนแปรของพฤตกรรม

ความปลอดภยไดใกลเคยงกน (ความผนแปร 14.553% และ 13.267% ตามลำดบ) ซงทง 3 องคประกอบน

รวมกนอธบายความผนแปรของพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานในสวนสมเดจพระศรนครนทร

นนทบร ทงหมดไดในระดบปานกลาง (รอยละ 63.732)

ตารางท 2 ผลการวเคราะหองคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสมเดจ

พระศรนครนทร นนทบร

องคประกอบท 1 สภาพความพรอมของจกรยานและการขโดยใหสญญาณและไมขเรวเกนไป

(ความผนแปรเทากบ 35.912%)

ตวแปร นำหนกองคประกอบ

จกรยานมไฟสองสวางหรอแถบสตกเกอรสะทอนแสง 0.823

จกรยานมกระดงหรอสญญาณแตรใหเสยง 0.743

การใชสญญาณมอในการขจกรยานเปนประจำ 0.655

การไมขจกรยานอยางประมาทและเรวเกนไป 0.594

การตรวจสอบความพรอมของสภาพจกรยานทใชเปนอยางด 0.508

องคประกอบท 2 การเคารพสญญาณการจราจรและระมดระวงอบตเหตกบผเดนเทา

(ความผนแปรเทากบ 14.553%)


การไมขจกรยานยอนศร -0.896

การปฏบตตามปายและสญญาณการจราจรอยางเครงครด -0.826

การใหสทธคนเดนเทาและระวงอบตเหตทอาจเกดกบผเดนเทา -0.701

องคประกอบท 3 การระมดระวงสงกดขวางขางถนนและทางแยก (ความผนแปรเทากบ 13.267%)


การระวงอบตเหตทอาจเกดขนกบสงกดขวางหรอรถทจอดอยขางถนน 0.793

การระมดระวงเมอขจกรยานมาถงทางแยก 0.699

KMO = 0.658, Bartlett’s Test of Sphericity Chi-square = 375.516 (p-value = 0.000)

170



องคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

องคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

ประกอบดวย 5 องคประกอบ ไดแก (1) ปาย/สญลกษณความปลอดภย และการเชอมตอทางการคมนาคม

(2) พนผวถนน ความตอเนองและความหลากหลายของเสนทางจกรยาน (3) เสนทางจกรยานเฉพาะทม

ความกวางเพยงพอ (4) ระยะทางและแสงสวางของเสนทางจกรยาน และ (5) ทศนยภาพและความรมรน

ของเสนทางจกรยาน โดยทง 5 องคประกอบสามารถอธบายความผนแปรของความพงพอใจตอเสนทาง

จกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร ทงหมดไดในระดบคอนขางมาก (รอยละ 73.636)

องคประกอบทมความสำคญตอความพงพอใจตอเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจ

พระศรนครนทร นนทบร มากทสด คอ องคประกอบปาย/สญลกษณความปลอดภย และการเชอมตอ

ทางการคมนาคม โดยสามารถอธบายความผนแปรของความพงพอใจทงหมดได 37.628% ตวแปรทม

ความสำคญตอองคประกอบนมาก ไดแก เสนทางจกรยานมความเชอมตอกบเสนทางคมนาคมอนๆ และ

เสนทางจกรยานไมมจดอบ/จดเปลยวทเสยงตอการเดนทาง (นำหนกองคประกอบ = 0.890 และ 0.877

ตามลำดบ) เมอพจารณารวมกบผลการสำรวจพนท พบวา สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร มเสนทาง

การเขาถงไดหลายเสนทาง มความเชอมตอกบชมชนทำใหกลมตวอยางมความพงพอใจตอตวแปรนคอนขางมาก

องคประกอบทสามารถอธบายความผนแปรของความพงพอใจได รองลงมาตามลำดบ ไดแก พนผวถนน

ความตอเนองและความหลากหลายของเสนทางจกรยาน (ความผนแปร 11.983%) เสนทางจกรยานเฉพาะ

ทมความกวางเพยงพอ (ความผนแปร 9.513%) ระยะทางและแสงสวางของเสนทางจกรยาน (ความผนแปร

7.361%) และทศนยภาพและความรมรนของเสนทางจกรยาน (ความผนแปร 7.151%)

ตารางท 3 ผลการว เคราะหองคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจ


องคประกอบท 1 ปาย/สญลกษณความปลอดภย และการเชอมตอทางการคมนาคม

(ความผนแปร เทากบ 37.628%)


เสนทางจกรยานมความเชอมตอกบเสนทางคมนาคมอนๆ 0.890

เสนทางจกรยานไมมจดอบ/จดเปลยวทเสยงตอการเดนทาง 0.877

มปายแนะนำเสนทางจกรยาน 0.525

มจดจอดจกรยานทเชอมตอกบเสนทางคมนาคมอนๆ และเขาถงสะดวก 0.501

เสนทางจกรยานมปาย/สญลกษณทแสดงความปลอดภย 0.360

171


องคประกอบท 2 พนผวถนน ความตอเนองและความหลากหลายของเสนทางจกรยาน

(ความผนแปร เทากบ 11.983%)


เสนทางจกรยานมความตอเนอง 0.884

พนผว/วสดของเสนทางจกรยานเรยบไมเปนหลมบอ 0.719

เสนทางจกรยานมใหเลอกหลากหลายเสนทาง 0.427

องคประกอบท 3 เสนทางจกรยานเฉพาะทมความกวางเพยงพอ (ความผนแปร เทากบ 9.513%)


การจดทำเสนทางจกรยานแยกออกจากเสนทางอนๆ 0.902

ความกวางของเสนทางจกรยานมความสะดวกเพยงพอ 0.677

องคประกอบท 4 ระยะทางและแสงสวางของเสนทางจกรยาน (ความผนแปร เทากบ 7.361%)


ระยะทางของเสนทางจกรยานมความเหมาะสม -0.870

เสนทางจกรยานมแสงสวาง/ไฟฟาในเวลากลางคน -0.764

องคประกอบท 5 ทศนยภาพและความรมรนของเสนทางจกรยาน (ความผนแปร เทากบ 7.151%)


เสนทางจกรยานมความรมรน -0.901

ทศนยภาพโดยรอบเสนทางจกรยานมความเปนระเบยบเรยบรอย สวยงาม -0.807

KMO = 0.816, Bartlett’s Test of Sphericity Chi-square = 591.290 (p-value = 0.000)


ความสมพนธระหวางพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจตอ

เสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

ผลการวเคราะหความสมพนธระหวางองคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยาน

และองคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร พบวา

องคประกอบตางๆ มความสมพนธกนในระดบคอนขางนอย (ตารางท 4) ซงเมอพจารณาองคประกอบทม

ความสมพนธกน (r มคา -0.334 ถง 0.415) พบวา

172



องคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยดานสภาพความพรอมของจกรยานและการขโดยให

สญญาณและไมขเรวเกนไป มความสมพนธกนในทศทางเดยวกนกบองคประกอบความพงพอใจตอปาย/

สญลกษณความปลอดภยและการเชอมตอทางการคมนาคม (r= 0.353) และมความสมพนธในทศทาง

เดยวกนกบองคประกอบความพงพอใจตอพนผวถนน ความตอเนองและความหลากหลายของเสนทาง

จกรยานดวย (r= 0.349) แตในทางตรงกนขามกบมความสมพนธกบองคประกอบความพงพอใจตอระยะทาง

และแสงสวางของเสนทางจกรยานในทศทางลบ (r= -0.376) แสดงวา กลมตวอยางทใหความสำคญตอ

พฤตกรรมความปลอดภยนมความพงพอใจตอลกษณะทางกายภาพ เชน ปาย/สญลกษณ การเชอมตอ

พนผวถนน ความตอเนองและความหลากหลายของเสนทางจกรยาน เปนตน แตยงมความพงพอใจนอยตอ

ระยะทางและแสงสวางของเสนทางจกรยาน

เมอพจารณาองคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยดานการเคารพสญญาณการจราจรและ

ระมดระวงอบตเหตกบผเดนเทากบองคประกอบความพงพอใจตอระยะทางและแสงสวางของเสนทาง

จกรยานและองคประกอบความพงพอใจตอทศนยภาพและความรมรนของเสนทางจกรยาน พบวา

มความสมพนธในทศทางเดยวกน (r= 0.415, 0.328 ตามลำดบ) แตกลบมความสมพนธในทศทางตรงขามกบ

องคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยานเฉพาะทมความกวางเพยงพอ (r= -0.334) แสดงวา

กลมตวอยางทใหความสำคญตอพฤตกรรมดานนมความพงพอใจตอระยะทางและแสงสวางของเสนทาง

จกรยาน และทศนยภาพและความรมรน แตยงมความพงพอใจนอยตอเสนทางจกรยานเฉพาะทมความกวาง

เพยงพอ ซงเมอพจารณารวมกบขอสรปจากคำถามปลายเปดเกยวกบความคดเหนและขอเสนอแนะของ

กลมตวอยางทมตอสภาพการเขาถงและเสนทางจกรยานภายในสวน พบวา มความสอดคลองกนในประเดน

ของความกวางของเสนทางจกรยานทกลมตวอยางเสนอแนะวาควรมการขยายทางใหกวางขน

ขณะทองคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยดานการระมดระวงสงกดขวางขางถนนและ

ทางแยก และองคประกอบความพงพอใจตอพนผวถนน ความตอเนองและความหลากหลายของเสนทาง

จกรยาน จากผลการศกษา พบวา มความสมพนธกนในทศทางเดยวกน (r= 0.301) แสดงวา กลมตวอยาง

ทใหความสำคญตอพฤตกรรมดานนมความพงพอใจตอสภาพพนผวถนน ความตอเนองและความหลากหลาย

ของเสนทาง

173


ตารางท 4 คาสหสมพนธของเพยรสนของการวเคราะหความสมพนธระหวางองคประกอบพฤตกรรม

ความปลอดภยของผใชจกรยานและองคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยานภายใน

สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร

องคประกอบความพงพอใจ

สภาพความพรอมของจกรยาน และการขโดยใหสญญาณ 0.353 0.349 0.074 -0.376 -0.234 และไมขเรวเกนไป การเคารพสญญาณการจราจร และระมดระวงอบตเหต -0.155 -0.163 -0.334 0.415 0.328 กบผเดนเทา การระมดระวงสงกดขวาง ขางถนนและทางแยก 0.223 0.301 0.080 0.019 -0.148

องค ประกอบ พฤตกรรม

ความ ปลอดภย

ความสมพนธระหวางพฤตกรรม ความปลอดภยของผใชจกรยานและ

ความพงพอใจตอเสนทางจกรยาน

ทศนยภาพและ

ความรมรนของเสนทาง

จกรยาน

ระยะทาง และแสงสวางของเสนทาง

จกรยาน

ปาย/สญลกษณ

ความปลอดภย

และ การเชอมตอ

ทางการคมนาคม

พนผวถนน ความตอเนอง

และความหลากหลายของเสนทาง

จกรยาน

เสนทางจกรยานเฉพาะทมความกวาง

เพยงพอ

3. แนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสมเดจ


จากผลการสำรวจสภาพการเขาถงและเสนทางจกรยานภายในสวน พบวา สภาพการเขาถง

สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร มการเชอมตอเสนทางการคมนาคมทสะดวก โดยมประตทางเขา-ออก

ทเชอมตอกบถนนประชาชน-ปากเกรด (ซอยศรสมาน 4) เปนประตหลก ประตบรเวณซอยมตรประชา 44

เชอมตอกบหมบานมตรประชาซงเปนชมชนทมผอยอาศยมาก และประตบรเวณทางเชอมไปยงเมองทองธาน

ซงมความสะดวกตอการเดนทางของผอยอาศยบรเวณเมองทองธาน และจากผลการวเคราะหความสมพนธ

ระหวางพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและความพงพอใจทมตอเสนทางจกรยานภายใน

สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร นำมาสแนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของ

ผใชจกรยานทสอดคลองสภาพการเขาถงและความพงพอใจของผใชจกรยาน ไดแก

174



1) การเขาถงควรมการพฒนาลกษณะทางกายภาพของเสนทางสญจรเดมทมอยแลว เชน

การปรบปรงพนผวการจราจร การเพมไฟสองสวาง และสรางความรมรนของเสนทางเขาสวน เปนตน

2) การจดทำและพฒนาเสนทางจกรยานในการเขาถงสวน รวมทงการปรบปรงความกวางของ

เสนทางจกรยานภายในสวนใหกวางขน


1. สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร เปนสวนสาธารณะระดบชมชนทมความสะดวกในการเขาถง

เนองจากมการเชอมตอเสนทางการคมนาคมทสะดวก กลมตวอยางทมาสวนแหงนสวนใหญจงมาบอยครง

(สปดาหละ 1-2 ครง) โดยเฉพาะอยางยงในวนธรรมดา (จนทร-ศกร) โดยมระยะทางในการเดนทางทใกล

(500 เมตร-1 กโลเมตร) สอดคลองตามรปแบบการเดนทางทเหมาะสมสำหรบจกรยานซงควรมระยะทางสน

0.5-6.5 กโลเมตร (Siriin, 2014)

2. องคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร

นนทบร ทสกดไดจากการวเคราะหองคประกอบหลกทง 3 องคประกอบ สามารถอธบายความผนแปรของ

พฤตกรรมความปลอดภยของกลมตวอยางทงหมดไดในระดบปานกลาง (รอยละ 63.732) ทงนอาจเปน

เพราะตวแปรทศกษามลกษณะเปนพฤตกรรมความปลอดภยของผขบขจกรยานโดยทวไปตามทกำหนดใน

พ.ร.บ.จราจรทางบก 2522 (Chutima, 2014) ซงเมอพจารณาคาความรวมกน (Communalities) ของ

ตวแปรทศกษา พบวา มคาอยระหวาง 0.461-0.90 โดยบางตวแปรมคาความรวมกนนอยทำใหองคประกอบ

ทสกดไดอธบายความผนแปรของตวแปรทงหมดไดในระดบปานกลาง

3. การวเคราะหความสมพนธขององคประกอบพฤตกรรมความปลอดภยของผใชจกรยานและ

องคประกอบความพงพอใจตอเสนทางจกรยาน เปนการศกษาเชงสำรวจจากกลมตวอยางผใชจกรยาน

ภายในสวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร ในปจจบนเพอใหไดสารสนเทศเพมขนในมตดานพฤตกรรมของ

ผใชงานและความพงพอใจตอกายภาพ ผลการวเคราะหขอมลจากกลมตวอยาง พบวา มองคประกอบทม

ความสมพนธกนแตอยในระดบคอนขางนอย (r= -0.334 ถง 0.415) แสดงวา พฤตกรรมความปลอดภยและ

ความพงพอใจตอเสนทางจกรยานของกลมตวอยางผใชจกรยานกลมนมความสมพนธกนอย โดยกลมตวอยาง

ใหความสำคญตอพฤตกรรมความปลอดภยดานสภาพความพรอมของจกรยานและการขโดยใหสญญาณและ

ไมขเรวเกนไปเปนอนดบแรก มความพงพอใจนอยตอระยะทางและแสงสวางของเสนทางจกรยาน (r= -0.376)

และความกวางของเสนทางจกรยาน (r= -0.334) ซงเมอนำมาพจารณารวมกบผลการสำรวจทางกายภาพ

จะเหนไดวา แมเสนทางจกรยานภายในสวนมลกษณะทเปนทางจกรยานเฉพาะ (Bicycle Lane) ทม

การแบงและตเสนสำหรบเลนจกรยานและทางเดน (American Planning Association, 2007) แตขนาด

ความกวางของเสนทางจกรยานยงคงแคบไปตามความคดเหนของกลมตวอยาง แนวทางการปรบปรงพนท

ทชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยานทสอดคลองกบสภาพการเขาถงและความพงพอใจของ

ผใชจกรยานจงมประเดนการปรบปรงความกวางของเสนทางจกรยานภายในสวน

175



1. ผลการสำรวจสภาพทางกายภาพ การวเคราะหพฤตกรรมความปลอดภยและความพงพอใจ

ตอเสนทางจกรยาน และแนวทางการปรบปรงพนททชวยสงเสรมความปลอดภยของผใชจกรยานภายใน

สวนสมเดจพระศรนครนทร นนทบร เปนสารสนเทศใหหนวยงานทเกยวของ ไดแก เทศบาล และชมชน

ใกลเคยง สามารถนำไปใชเปนแนวทางการปรบปรงและพฒนาลกษณะทางกายภาพใหมความปลอดภย

สอดคลองกบพฤตกรรมของผใชงาน

2. การวจยครงตอไปสามารถทำการศกษาสวนสาธารณะระดบชมชนแหงอนๆ เพมเตมโดย

วเคราะหเชงเปรยบเทยบความแตกตางหรอศกษาลกษณะรวมระหวางพนทและกลมผใชงาน เพอนำเสนอ

แนวทางในการปรบปรงทมความเหมาะสมสำหรบสวนสาธารณะในระดบชมชน ซงจะเปนประโยชนตอ

การสงเสรมใหคนในพนทมการใชงานสวนสาธารณะมากขน นอกจากนการศกษาลกษณะและพฤตกรรมของ

ผใชจกรยานในเชงปรมาณควรเพมจำนวนกลมตวอยางใหมความเหมาะสมเพอลดความคลาดเคลอนจาก

การคดเลอกตวอยาง และทำใหสามารถใชสถตในการวเคราะหขอมลไดหลากหลายมากขน โดยประเดน

ทนาสนใจศกษาเพมเตม เชน การวเคราะหลกษณะของผใชจกรยานภายในสวนสาธารณะ โดยใชเทคนค

การวเคราะหจำแนกกลม (Cluster Analysis) เพอจำแนกลกษณะของผใชจกรยานกลมตางๆ กน

การวเคราะหองคประกอบแรงจงใจทมตอการปนจกรยานเพอการออกกำลงกายภายในสวนสาธารณะหรอ

พนทละแวกบาน ซงจะทำใหไดสารสนเทศทมประโยชนตอการเสนอแนวทางสงเสรมกจกรรมการปน

จกรยานไดมากขน เปนตน

References

American Planning Association. (2007). Planning and Urban Design Standards Student

Edition. New Jersey: John Wiley & Sons.

Chutima, G. (2014). 12 Rules of Cycling Safety on the Road. Retrieved June 25, 2014, from

http://www.thaicyclingclub.org/article/detail/2004. (in Thai)

Department of City Planning, Bangkok. (2009). The Study of Public Park in Bangkok.

Retrieved August 10, 2014, from http://cpd.bangkok.go.th. (in Thai)

Siriin, P. (2014). Bicycling Network Development in Salaya Municipality. The 2nd Thailand

Bike and Walk Forum: Practicality of Walking and Cycling in Thai Context.

Thai Health Promotion Foundation. (in Thai)

Vanichbuncha, K. (2001). Multivariate Analysis Using SPSS for Windows. Bangkok:

Chulalongkorn University. (in Thai)

176




ดร.สาธดา สกลรตนกลชย

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการผงเมอง มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต

ตำบลคลองหนง อำเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน 12121


อาจารยวราลกษณ คงอวน

คณะสถาปตยกรรมศาสตรและการผงเมอง มหาวทยาลยธรรมศาสตร ศนยรงสต

ตำบลคลองหนง อำเภอคลองหลวง จงหวดปทมธาน 12121


177

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 A Study of Mathematical Misconception about the Algorithm of Long Division among Prathomsuksa 4th Students of La-orutis Demonstration School,

Suan Dusit Rajabhat University

การศกษามโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาว ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4

โรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต A Study of Mathematical Misconception about the Algorithm of Long Division among

Prathomsuksa 4th Students of La-orutis Demonstration School, Suan Dusit Rajabhat University

อรรถศาสน นมตรพนธ*

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสวนดสต

Auttasart Nimitpun* Faculty of Science and Technology, Suan Dusit University

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอศกษามโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอน

วธการหารยาวของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต

กลมเปาหมายในการวจยครงนเปนนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลย

ราชภฏสวนดสต ทเรยนสาระการเรยนรคณตศาสตร เรอง การหารทตวหารไมเกนสามหลก ในภาค

การศกษาท 1 ปการศกษา 2557 จำนวน 75 คน เครองมอทใชในการวจยเปนแบบทดสอบทางคณตศาสตร

เรอง การหารยาวทตวหารมหนงหลก สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ผลการวจย พบวา นกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4 ท เปนกลมเปาหมายมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอน

วธการหารยาวทตวหารมหนงหลกมากทสดในลกษณะทเมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยน

จะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหารในหลกตอไป ซงมจำนวนถง 19 คน คดเปนรอยละ 25.33

ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย รองลงมา นกเรยนกลมเปาหมายมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตร

ในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลกในลกษณะทการหารทตวตงมเลขโดดในบางหลกเปนศนย

นกเรยนจะดำเนนการโดยขามหลกทเปนศนย แลวคดคำนวณการหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจาก

การหารในหลกตอไปโดยไมคำนงวาเมอหารในหลกใดจะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตง ซงม


178


A Study of Mathematical Misconception about the Algorithm of Long Division among Prathomsuksa 4th Students of La-orutis Demonstration School, Suan Dusit Rajabhat University

จำนวน 15 คน คดเปนรอยละ 20.00 ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย นอกจากน พบวา นกเรยนกลม

เปาหมายมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทงสอง

ลกษณะรวมกน จำนวน 14 คน คดเปนรอยละ 18.67 ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย

คำสำคญ: มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตร ขนตอนวธการหารยาว

Abstract

The purpose of this study was to conduct a study of mathematical misconception

about the algorithm of long division among Prathomsuksa 4th students of La-orutis

demonstration school, Suan Dusit Rajabhat University. The target group was Prathomsuksa

4th students (75 in total) of La-orutis demonstration school, Suan Dusit Rajabhat University,

who studied division by no more than 3-digit divisors, by Mathematics Department in the

1st semester of academic year 2014. The instrument of this study was a mathematical test

on long division by 1-digit divisors for Prathomsuksa 4th students. The research found that

the target group had a mathematical misconception about the algorithm of long division

by 1-digit divisors, the most common feature where the quotient of some digits was zero,

19 (25.33%) students did not add zero as a placeholder before dividing the next digit.

Second, the target group had a mathematical misconception about the algorithm of long

division by 1-digit divisors, division whose dividend consisted of zero as one digit, 15

(20.00%) of them passed over a ‘zero’ digit proceeding the next digit by adding the

remainder to the next digit without maintaining the quotient and the dividend digit linear.

Moreover, the research found that 14 (18.67%) students had a mathematical

misconception about the algorithm of long division by 1-digit, a common error observed in

this sample.

Keywords: Mathematical Misconception, Algorithm of Long Division

179



บทนำ

มโนทศนทางคณตศาสตร (Mathematics Concept) เปนพนฐานสำคญสำหรบการเรยนร

คณตศาสตรและการนำความรคณตศาสตรไปแกปญหาหรอใชงาน นกเรยนทมมโนทศนทางคณตศาสตรด

มกสามารถเรยนรและแกปญหาทางคณตศาสตรไดด รวมทงมพนฐานทจะเชอมโยงและคดเกยวกบ

คณตศาสตรในระดบสงขนไปไดดดวย (The Institute for the Promotion of Teaching Science and

Technology, 2012)

มโนทศนทคลาดเคลอน (Misconception) ทางคณตศาสตรเปนความคดความเขาใจทคลาดเคลอน

ไปจากสงทถกตองหรอเปนจรงในทางคณตศาสตรทเกดขนจากสาเหตหลายประการ ทงสาเหตจากการละเลย

ในเงอนไขของทฤษฎบท กฎ สตร หรอบทนยามทางคณตศาสตร และสาเหตอนๆ ทมผลตอความคลาดเคลอน

ในการทำความเขาใจคณตศาสตร อาท ความรพนฐานทางคณตศาสตร ความสามารถทางการคด ระดบ

สตปญญา และประสบการณทางคณตศาสตรของนกเรยน รวมทงบรบทและกระบวนการจดการเรยนร

สงเหลานลวนมผลตอการเกดมโนทศนทคลาดเคลอน ซงเมอเกดขนแลวจะมผลกระทบตอการเรยนร

คณตศาสตรเปนอยางมาก โดยอาจจะทำใหนกเรยนนำความรไปใชอยางไมถกตอง หรอไมสามารถนำความร

ไปใชได รวมทงอาจทำใหความรพนฐานไมดพอทจะเรยนรมโนทศนอน (Makanong, 2014) โดยทวไปแลว

มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรอาจเกดขนกอนหรอในระหวางการเรยนร โดยทนกเรยนมกจะไมร

ตนเองวามมโนทศนทคลาดเคลอนอยางไร หากครสามารถทราบเกยวกบมโนทศนทคลาดเคลอนของนกเรยน

ในแตละเนอหากอนทจะเรยนเนอหานนตอเนองไปในระดบทสงขน หรอกอนทจะเรยนเนอหาใหมตอไปกจะ

เปนประโยชนอยางยงทงตอตวนกเรยนเอง และครในการเตรยมการสอนเพอปองกนไมใหนกเรยนเกด

มโนทศนทคลาดเคลอน หรอถาเกดขนแลวจะไดเตรยมหาวธการเพอแกไขมโนทศนทคลาดเคลอนนน

ใหถกตอง (Sujiva, 1995)

ในการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรระดบประถมศกษานน มโนทศนทเกยวของกบสาระ

จำนวนและการดำเนนการมความสำคญและเปนพนฐานในการเรยนคณตศาสตร โดยเฉพาะอยางยง

มโนทศนเกยวกบการหารซงถอวามความยากสำหรบนกเรยนในการเรยนร ซงพบวา นกเรยนจำนวนมาก

มขอผดพลาดทเกดขนบอยในขนตอนวธการหารยาว ทงนอาจมสาเหตมาจากการทนกเรยนจดจำขนตอน

วธการหารยาวโดยปราศจากความเขาใจ และเปนไปไดวานกเรยนไมสามารถเชอมโยงระหวางความหมาย

ของการหารไปสขนตอนวธการหารยาวได (The Institute for the Promotion of Teaching Science

and Technology, 2009)

สำหรบการจดการเรยนการสอนคณตศาสตรเกยวกบสาระจำนวนและการดำเนนการใน

ชนประถมศกษาปท 4 การหารเปนสาระการเรยนรแกนกลางประการหนงในมาตรฐาน ค 1.2 เขาใจถงผล

ทเกดขนจากการดำเนนการของจำนวนและความสมพนธระหวางการดำเนนการตางๆ และสามารถใช

การดำเนนการในการแกปญหา ซงในชนนกำหนดใหนกเรยนไดเรยนรมโนทศนเกยวกบการหารทตวหาร

180



ไมเกนสามหลก ซงจำเปนตองมมโนทศนพนฐานทถกตองเกยวกบการหารทตวหารมหนงหลกในชนทศกษา

มากอน (Ministry of Education, 2009)

ดวยความสำคญดงกลาวประกอบกบผวจยปฏบตงานสอนคณตศาสตรในชนประถมศกษาปท 4

ไดตระหนกถงปญหาทจะเกดขนจากการทนกเรยนมมโนทศนทคลาดเคลอน ซงนอกจากจะมผลกระทบ

ตอตวนกเรยนเองแลวยงมผลกระทบตอการจดการเรยนการสอนดวย ดงนนผวจยจงสนใจทจะศกษา

มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยน

สาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต เพอใหทราบถงลกษณะมโนทศนทคลาดเคลอนทาง

คณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลกของนกเรยน เพอใชเปนขอมลพนฐานสำหรบ

การเตรยมการจดการเรยนการสอนการหารทตวหารไมเกนสามหลก และยงเปนประโยชนตอการพฒนา

กจกรรมการเรยนการสอนเพอเสรมสรางมโนทศนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวสำหรบนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4 ตอไป


เพอศกษามโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวของนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต



ประชากรหรอกลมเปาหมายในการวจยครงน ผวจยใชวธการเลอกแบบเจาะจง เปนนกเรยน

ชนประถมศกษาปท 4 โรงเรยนสาธตละอออทศ มหาวทยาลยราชภฏสวนดสต ทเรยนสาระการเรยนร

คณตศาสตร เรอง การหารทตวหารไมเกนสามหลก ในภาคการศกษาท 1 ปการศกษา 2557 จำนวน 75 คน

ทงนเนอหาดงกลาวมความสอดคลองกบสวนหนงในรายวชา 4091203 ระบบจำนวน (Number System)

เรอง การหารลงตว ซงเปนรายวชาในหมวดวชาเฉพาะดาน กลมวชาเอกบงคบ ตามหลกสตรศกษาศาสตรบณฑต

สาขาวชาคณตศาสตร คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยราชภฎสวนดสต

2. ตวแปรทศกษา ไดแก มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาว


ผวจยเกบรวบรวมขอมลดวยแบบทดสอบทางคณตศาสตร เรอง การหารยาวทตวหารมหนงหลก

สำหรบนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ซงผวจยพฒนาขนจากงานของ Baker & Chick (2006)

Angganapattarakajorn (2003) และ The Institute for the Promotion of Teaching Science and

Technology (2009) ซงมลกษณะของขอสอบเปนแบบอตนย ประกอบดวย โจทยปญหาการหาร จำนวน

181



5 ขอ ผวจยทำการเกบรวบรวมขอมลกอนทนกเรยนจะไดมการเรยนสาระจำนวนและการดำเนนการ เรอง

การหารทตวหารไมเกนสามหลก แลวนำผลจากการทำแบบทดสอบทางคณตศาสตรดงกลาวมาวเคราะหผล

โดยทโจทยปญหาการหารดงกลาวมลกษณะดงน

โจทยขอท 1 9,807÷7 = £ เปนโจทยปญหาการหารทสามารถวเคราะหไดวา นกเรยนม

มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทเปนการหารลงตว

ในลกษณะท 1 การหารทตวตงมเลขโดดในบางหลกเปนศนย นกเรยนจะดำเนนการโดยขามหลกทเปนศนย

แลวคดคำนวณการหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป โดยไมคำนงวาเมอหารใน

หลกใดจะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตงหรอไม อยางไร


มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทเปนการหารทเหลอเศษ


แลวคดคำนวณการหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป โดยไมคำนงวาเมอหารในหลก

ใดจะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตง ลกษณะท 3 นกเรยนนำเศษไปตอบแทนผลหาร ในการหาร

ทเหลอเศษ และลกษณะท 4 นกเรยนไดเศษมากกวาตวหาร ในการหารทเหลอเศษหรอไม อยางไร

โจทยขอท 3 927÷9 = £ เปนโจทยปญหาการหารทสามารถวเคราะหไดวา นกเรยน

มมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทเปนการหารลงตว

ในลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยนจะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหาร

ในหลกตอไปหรอไม อยางไร


มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทเปนการหารทเหลอเศษ

ในลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยนจะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหาร

ในหลกตอไป ลกษณะท 3 นกเรยนนำเศษไปตอบแทนผลหาร ในการหารทเหลอเศษ และลกษณะท 4

นกเรยนไดเศษมากกวาตวหาร ในการหารทเหลอเศษหรอไม อยางไร


มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทเปนการหารลงตว


แลวคดคำนวณการหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป โดยไมคำนงวาเมอหารใน

หลกใดจะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตง และลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธ

เปนศนย นกเรยนจะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหารในหลกตอไปหรอไม อยางไร

182




ผวจยนำผลจากการตอบแบบทดสอบทางคณตศาสตรเรอง การหารยาวทตวหารมหนงหลก

ทง 5 ขอ ของนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเปนกลมเปาหมายมาวเคราะหลกษณะของมโนทศน

ทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก โดยใชสถตในเชงพรรณนา

ซงประกอบดวย การแจกแจงความถ และการหาคารอยละ เพอจำแนกจำนวนนกเรยนกลมเปาหมายทม

มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ตามลกษณะของ

มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรทกำหนดไว ซงไดแก ลกษณะท 1 การหารทตวตงมเลขโดดใน

บางหลกเปนศนย นกเรยนจะดำเนนการโดยขามหลกทเปนศนย แลวคดคำนวณการหารในหลกตอไปแลว

ใสผลทไดจากการหารในหลกตอไปโดยไมคำนงวาเมอหารในหลกใดจะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของ

ตวตง ลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยนจะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะ

หารในหลกตอไป ลกษณะท 3 นกเรยนนำเศษไปตอบแทนผลหาร ในการหารทเหลอเศษ และลกษณะท 4

นกเรยนไดเศษมากกวาตวหาร ในการหารทเหลอเศษ


ผวจยไดนำเสนอผลการวเคราะหขอมลโดยแบงเปน 2 ตอน ดงน

ตอนท 1 ผลการวเคราะหจำนวนนกเรยนกลมเปาหมายทมมโนทศนทคลาดเคลอนทาง

คณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก จำแนกตามลกษณะของมโนทศนทคลาดเคลอน

ทางคณตศาสตร ปรากฏผลดงตารางท 1 ตอไปน

183



ตารางท 1 จำนวนนกเรยนและรอยละของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมายทมมโนทศนทคลาดเคลอนทาง

คณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก จำแนกตามลกษณะของมโนทศน

ทคลาดเคลอนทางคณตศาสตร

มโนทศนทางคณตศาสตร จำนวน

ในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก (คน) รอยละ

มโนทศนทถกตองทางคณตศาสตร 27 36.00

มโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตร 48 64.00

ลกษณะท 1 การหารทตวตงมเลขโดดในบางหลกเปนศนย (15) (20.00)

นกเรยนจะดำเนนการโดยขามหลกทเปนศนย แลวคดคำนวณ

การหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป

โดยไมคำนงวาเมอหารในหลกใดจะตองใสผลหาร

ใหตรงกบหลกนนของตวตง

ลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย (19) (25.33)

นกเรยนจะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหารในหลกตอไป

ลกษณะท 3 นกเรยนนำเศษไปตอบแทนผลหาร ในการหารทเหลอเศษ (0) (0.00)

ลกษณะท 4 นกเรยนไดเศษมากกวาตวหาร ในการหารทเหลอเศษ (0) (0.00)

ลกษณะท 1 รวมกบ ลกษณะท 2 (14) (18.67)

รวม 75 100.00

จากตารางท 1 พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเปนกลมเปาหมายมมโนทศนทถกตองทาง

คณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก จำนวน 27 คน คดเปนรอยละ 36.00 ของจำนวน

นกเรยนกลมเปาหมาย และมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารม

หนงหลก จำนวน 48 คน คดเปนรอยละ 64.00 ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย สำหรบในสวนน พบวา

นกเรยนมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลกมากทสดใน

ลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยนจะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหารใน

หลกตอไป ซงมจำนวนถง 19 คน คดเปนรอยละ 25.33 ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย รองลงมา

นกเรยนมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลกในลกษณะท 1

184



การหารทตวตงมเลขโดดในบางหลกเปนศนย นกเรยนจะดำเนนการโดยขามหลกทเปนศนย แลว

คดคำนวณการหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป โดยไมคำนงวาเมอหารในหลกใด

จะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตง ซงมจำนวน 15 คน คดเปนรอยละ 20.00 ของจำนวนนกเรยน

กลมเปาหมาย แตไม พบวา นกเรยนกลมเปาหมายมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธ

การหารยาวทตวหารมหนงหลก ในลกษณะท 3 นกเรยนนำเศษไปตอบแทนผลหาร ในการหารทเหลอเศษ

และลกษณะท 4 นกเรยนไดเศษมากกวาตวหาร ในการหารทเหลอเศษ นอกจากนยง พบวา นกเรยน

มมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทงในลกษณะท 1

รวมกบลกษณะท 2 จำนวน 14 คน คดเปนรอยละ 18.67 ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมายอกดวย

ตอนท 2 ผลการวเคราะหลกษณะมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการ

หารยาวทตวหารมหนงหลกของนกเรยนกลมเปาหมาย มดงตอไปน

นกเรยนกลมเปาหมายทมมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาว

ทตวหารมหนงหลก ในลกษณะท 1 การหารทตวตงมเลขโดดในบางหลกเปนศนย นกเรยนจะดำเนนการ

โดยขามหลกทเปนศนย แลวคดคำนวณการหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป โดย

ไมคำนงวาเมอหารในหลกใดจะตองใสผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตง มจำนวน 15 คน คดเปนรอยละ

20.00 ของจำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย มลกษณะของการตอบแบบทดสอบทางคณตศาสตรเรอง

การหารยาวทตวหารมหนงหลก ในโจทยขอท 1 9,807÷7 = £ ซงเปนการหารลงตว และโจทยขอท 2

18,071÷6 = £ ซงเปนการหารทเหลอเศษ ดงตวอยางในภาพท 1 และ 2

ภาพท 1 ลกษณะของการตอบแบบทดสอบในโจทยขอท 1 ของนกเรยนกลมเปาหมายทมมโนทศนทคลาดเคลอน

ทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ในลกษณะท 1

185






ทตวหารมหนงหลก ในลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยนจะไมใสศนยเปน

ตวยดหลก กอนจะหารในหลกตอไป มจำนวน 19 คน คดเปนรอยละ 25.33 ของจำนวนนกเรยนกลม

เปาหมาย มลกษณะของการตอบแบบทดสอบทางคณตศาสตรเรอง การหารยาวทตวหารมหนงหลก

ในโจทยขอท 3 927÷9 = £ ซงเปนการหารลงตว และโจทยขอท 4 16,238÷8 = £ ซงเปนการหาร

ทเหลอเศษ ดงตวอยางในภาพท 3 และ 4

186







187




ทตวหารมหนงหลก ทงในลกษณะท 1 รวมกบลกษณะท 2 มจำนวน 14 คน คดเปนรอยละ 18.67 ของ

จำนวนนกเรยนกลมเปาหมาย มลกษณะของการตอบแบบทดสอบทางคณตศาสตรเรอง การหารยาวทตวหาร

มหนงหลก ในโจทยขอท 5 80,436÷4 = £ ดงตวอยางในภาพท 5


ทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ทงในลกษณะท 1 รวมกบลกษณะท 2


จากขอคนพบดงกลาวขางตนจะเหนวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเปนกลมเปาหมาย

มมโนทศนทคลาดเคลอนทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลก ในลกษณะท 1

การหารทตวตงมเลขโดดในบางหลกเปนศนย นกเรยนจะดำเนนการโดยขามหลกทเปนศนย แลวคดคำนวณ

การหารในหลกตอไปแลวใสผลทไดจากการหารในหลกตอไป โดยไมคำนงวาเมอหารในหลกใดจะตองใส

ผลหารใหตรงกบหลกนนของตวตง และในลกษณะท 2 เมอการหารในบางหลกไดผลลพธเปนศนย นกเรยน

จะไมใสศนยเปนตวยดหลก กอนจะหารในหลกตอไป และทงในลกษณะท 1 รวมกบลกษณะท 2 มจำนวน

ไมนอย ซงสอดคลองกบงานของ Angganapattarakajorn (2003) และ The Institute for the

Promotion of Teaching Science and Technology (2009) ทงนอาจมสาเหตมาจากหลายปจจย เชน

ความรพนฐานทางคณตศาสตร ความสามารถทางการคด ระดบสตปญญา และประสบการณทาง

188



คณตศาสตรของนกเรยน รวมทงบรบทและกระบวนการจดการเรยนรของครดวย (Makanong, 2014)

สำหรบผลการวจยครงนไม พบวา นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ทเปนกลมเปาหมายมมโนทศนทคลาดเคลอน

ทางคณตศาสตรในขนตอนวธการหารยาวทตวหารมหนงหลกในลกษณะท 3 นกเรยนนำเศษไปตอบแทน

ผลหาร ในการหารทเหลอเศษ และลกษณะท 4 นกเรยนไดเศษมากกวาตวหาร ในการหารทเหลอเศษ

นนอาจเปนเพราะวาการหารดงกลาวตวหารมเพยงหนงหลกเทานนโอกาสทจะเกดมโนทศนทคลาดเคลอน

ทางคณตศาสตรในลกษณะท 3 และ 4 นนจงมนอย


ในการจดการเรยนการสอนสาระจำนวนและการดำเนนการ เรองการหาร ครผสอนคณตศาสตรใน

ชวงชนท 1 ควรใหความสนใจเกยวกบความเขาใจของนกเรยนในการดำเนนการตามขนตอนวธการหารยาว

ทตวหารมหนงหลก เพราะเปนพนฐานสำหรบการหารทตวหารมหลายหลกตอไปในชวงชนท 2 โดยนำ

ลกษณะมโนทศนทคลาดเคลอนในขนตอนวธการหารยาวดงกลาวมาพจารณาเตรยมประสบการณให

นกเรยนเพอปองกนไมเกดมโนทศนทคลาดเคลอนดงกลาวนน และควรมการตรวจสอบอยางรอบคอบวา

นกเรยนมมโนทศนทคลาดเคลอนดงกลาวเกดขนหรอไม อยางไร เพอหาวธการปรบปรงแกไขตอไป

References

Angganapattarakajorn, V. (2003). A Synthesis of Research on Misconceptions in

Mathematics. (Master’ s thesis). Chulalongkorn University, Bangkok. (in Thai)

Baker, M. & Chick, H. L. (2006). Pedagogical Content Knowledge for Teaching Primary:

A Case Study of Two Teachers. In Identities, Cultures and Learning Spaces

(Proceedings of the 29th Annual Conference of the Mathematics Education

Research Group of Australasia). Grootenboer, P.; Zevenbergen, R. & Chinnappan,

M. pp. 139-146. Sydney: MERGA. Photocopied.

Makanong, A. (2014). Mathematics for Secondary Teachers. Bangkok: Chulalongkorn

University. (in Thai)

Ministry of Education. (2009). Indicators and Core Content of the Mathematics Learning

Area in accordance with the Basic Education Core Curriculum B.E. 2551 (A.D.

2008). Bangkok: The Agricultural Co-operative Federation of Thailand. (in Thai)

189



Sujiva, S. (1995). The Development of Diagnostic Method for Detecting Mathematical

Misconceptions. Bangkok: Chulalongkorn University. (in Thai)

The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology. (2009). Teacher

Training Program with Remote Systems of the Mathematics Learning Area in

Elementary Level (The Second-Year Curriculum Standards and Teacher Training).

Bangkok: Office of the Welfare Promotion Commission for Teachers and

Education Personnel. (in Thai)

The Institute for the Promotion of Teaching Science and Technology. (2012). Professional

Mathematics Teachers The Path to Success. Bangkok: 3Q-Media. (in Thai)

ผเขยน

ดร.อรรถศาสน นมตรพนธ

คณะวทยาศาสตรและเทคโนโลย มหาวทยาลยสวนดสต

228-228/1-3 ถนนสรนธร เขตบางพลด กรงเทพมหานคร 10700


191

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Efficiency of Tourism Development from Government Policy to Practice Case Study: Hua Hin, Thailand

ประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน กรณศกษา อำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

Efficiency of Tourism Development from Government Policy to Practice Case Study: Hua Hin, Thailand

นภาพร จนทรฉาย*

โรงเรยนการทองเทยวและการบรการ มหาวทยาลยสวนดสต

Napaporn Janchai* School of Hospitality and Tourism Management, Suan Dusit University

บทคดยอ

การวจยนมวตถประสงคเพอศกษาปญหาและประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบาย

ภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน และแนวทางการแกไขปญหาและเพมประสทธภาพการพฒนา

การทองเทยว โดยใชการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ กลมตวอยางทศกษา ไดแก นกทองเทยว บคลากร

ภาครฐและภาคเอกชนทเกยวของกบการทองเทยว และคนทองถนในอำเภอหวหน โดยใชแบบสอบถาม

การสมภาษณและการประชมกลมยอย ประมวลผลและวเคราะหขอมลเชงปรมาณโดยหาคาความถ รอยละ

คาเฉลย และสวนเบยงเบนมาตรฐาน และวเคราะหขอมลเชงคณภาพโดยการจดกลมและวเคราะหเนอหา

ตามวตถประสงค ผลการวจย พบวา นโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวของภาครฐโดยสวนใหญ

สอดคลองกบปญหาและสถานการณการทองเทยวในอำเภอหวหน แตมขอจำกดในดานตางๆ ทสงผลให

การนำนโยบายไปสการปฏบตในระดบทองถนไมประสบความสำเรจเทาทควร ไดแก การรบรและความเขาใจ

รวมถงความตงใจและจรงใจในการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยว ศกยภาพของภาคสวนทเกยวของ

และขาดการมสวนรวมอยางมประสทธภาพระหวางหนวยงานทเกยวของ แนวทางการแกไขปญหาและเพม

ประสทธภาพการพฒนาการทองเทยว ไดแก การพฒนาบคลากรของหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และ

คนทองถน รวมทงนกทองเทยวใหมความรความเขาใจและจตสำนกทดตอการทองเทยว พฒนาระบบ

การทำงานของภาครฐเพอใหเกดความตอเนองในการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพ และควร

เสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวอยางทวถงและตอเนอง


192



เพอใหทกภาคสวนรบรและเขาใจไปในทศทางเดยวกน และสงเสรมการมสวนรวมระหวางหนวยงานภาครฐ

ภาคเอกชน และคนทองถนในการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพ

คำสำคญ: การทองเทยว การพฒนาการทองเทยว ประสทธภาพการพฒนาการทองเทยว นโยบายภาครฐ

Abstract

This research was aimed to explore the problems and efficiency of tourism

development from government policy to practice and to seek recommendations for

problem solving and an increase of efficiency of tourism development. This research was a

combination of quantitative and qualitative research. Method used for quantitative

research was questionnaires and methods used for qualitative research were interviews

and focus groups. Sampling groups of this research included tourists; officials involving

tourism; tourism businesses and local people in Hua Hin. Statistics for quantitative

research included frequency, percentage, mean and standard deviation. Data analysis for

qualitative research were grouping and content analysis. It was found that most of the

tourism policy and development paradigm provided by government were in line with local

situations and problems. Nevertheless, there were various problems to limit the success of

tourism development in practice; these included: 1) perception and understanding of

tourism policy and development paradigm including willing to solve the problems and

develop tourism; 2) budget, knowledge and ability of related people and organizations;

3) management and evaluation systems; and 4) participation of all relevant parties.

Recommendations for solving the problems and improve efficiency of tourism

development included: 1) to improve understanding and increase awareness of tourism

amongst people in all concerned parties; 2) to develop management system to support

long-term and on-going tourism development; 3) to increase efficiency and transparency

of resource allocation; management, operation, controlling and evaluation; and

4) to increase participation of all concerned parties in the processes of problem solving

and tourism development.

Keywords: Tourism, Tourism Development, Efficiency of Tourism Development,

Tourism Policy

193


บทนำ

ประเทศไทยไดมนโยบายสงเสรมการทองเทยวมาอยางตอเนองตงแตปพ.ศ. 2479 จนถงปจจบน

เนองจากการทองเทยวเปนอตสาหกรรมทมการขยายตวสงและมบทบาทสำคญตอระบบเศรษฐกจและสงคม

ของประเทศไทยเปนอยางมาก ในแตละปการทองเทยวของประเทศไทยสามารถสรางรายไดเปนเงนตรา

ตางประเทศเปนจำนวนหลายแสนลานบาท และกระตนใหเกดการหมนเวยนทางการเงนในระบบเศรษฐกจ

ทงจากนกทองเทยวชาวไทยและชาวตางชาต ในปพ.ศ. 2552 การทองเทยวไทยสามารถสรางรายไดจาก

นกทองเทยวชาวตางชาตเปนมลคามากกวาหาแสนลานบาท หรอประมาณรอยละ 8.5 ของมลคาการสงออกรวม

และกอใหเกดการจางงานกวา 2 ลานคน หรอคดเปนรอยละ 6-7 ของแรงงานทงระบบ ซงสงผลตอ

การพฒนาระบบเศรษฐกจและกอใหเกดการกระจายรายไดไปสระดบภมภาคและระดบทองถนเปน

อยางมาก (Ministry of Tourism and Sport, 2011) ดวยเหตนรฐบาลปจจบนจงไดกำหนดใหการสงเสรม

การทองเทยวเปนวาระแหงชาต (National Agenda) โดย “มวตถประสงคเพอฟนฟและกระตนภาค

การทองเทยวใหขยายตวและเกดความยงยน เพอเรงรดและสรางศกยภาพในการสรางรายไดจาก

การทองเทยว เพอพฒนาการทองเทยวของประเทศไทยใหมความพรอมทงดานคณภาพ การแขงขน และ

กอใหเกดการสรางงานและกระจายรายไดควบคไปกบการพฒนาอยางยงยน” (Ministry of Tourism and

Sport, 2011: 3)

แตอยางไรกดการพฒนาการทองเทยวในทางปฏบตยงขาดประสทธภาพและไมประสบความสำเรจ

เทาทควร (Khaosa-Ard, 2012; Sharpley, 2009; Telfer & Sharpley, 2008) เนองจากปญหาและ

ขอจำกดหลายดาน ไดแก นโยบายดานการทองเทยวไมสอดคลองกบสภาพการทองเทยวในปจจบน

ขอจำกดดานการบรหารจดการของภาครฐและความรวมมอของทกภาคสวนทเกยวของ องคกรการปกครอง

สวนทองถนขาดการประสานงานและการทำงานไปในทศทางเดยวกน ขาดการวางแผนพฒนาการทองเทยว

แบบบรณาการ บคลากรของภาครฐไมเพยงพอตอการดำเนนงานและบคลากรทมกขาดความรความเขาใจ

และทกษะทจำเปนตอการพฒนาการทองเทยวอยางยงยน ภาคสวนทเกยวของกบการทองเทยวแตละกลม

มความรความเขาใจเกยวกบการทองเทยวอยางยงยนแตกตางกน และนโยบายทมงสรางรายไดจาก

การทองเทยวของภาครฐสงผลตอทศทางพฒนาการทองเทยวทเนนกำลงซอของนกทองเทยว จำนวนวนท

พำนก และการตลาดเพอเพมจำนวนนกทองเทยว ขาดการควบคมและบงคบใชกฎหมายเกยวกบ

การคมครองสงแวดลอมโดยหนวยงานภาครฐ ขาดหนวยงานทรบผดชอบในการควบคมขดความสามารถ

ในการรองรบของพนท การเอาเปรยบนกทองเทยว การขาดแคลนบคลากรทมคณภาพตามมาตรฐานสากล

เพอรองรบการบรการดานการทองเทยว การกระจกตวของนกทองเทยว ขาดการกระจายและเชอมโยงแหลง

ทองเทยวในพนทใกลเคยง และขอจำกดของผประกอบการดานการทองเทยวดานเงนทนและบคลากร

(Chaiharn, 2012; Chanpen, 2011; Holden, 2000; Kitanon, 2006; Ministry of Tourism and

Sport, 2011; Morforth & Munt, 2009; Watcharapirak, 2010)

194



การวจยนไดกำหนดกรณศกษา อำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ ซงเปนเมองทองเทยว

ตากอากาศทางทะเลทสำคญของประเทศไทยตงแตอดตจนถงปจจบน และไดรบความนยมจากนกทองเทยว

ทงชาวไทยและชาวตางประเทศเปนจำนวนมากอยางตอเนอง โดยเฉพาะในชวงระยะเวลากวา 10 ปทผานมา

การเจรญเตบโตดานการทองเทยวในอำเภอหวหนไดเพมขนเปนอยางมากทงในดานธรกจบรการ

ดานการทองเทยวและจำนวนนกทองเทยว สงผลใหอตสาหกรรมทองเทยวในอำเภอหวหนเปนแหลงรายไดหลก

ใหกบจงหวดประจวบครขนธ รวมถงกอใหเกดการจางงานและกระจายรายไดไปสภาคสวนตางๆ และ

ทองถน รวมถงการพฒนาระบบสาธารณปโภคและพฒนาคณภาพชวตของคนในสงคมใหมความเปนอย

ทดขน (Tourism Authority of Thailand, 2010) นอกจากนนอำเภอหวหนยงตงอยในเขตพนททม

ศกยภาพดานการทองเทยวและไดรบการสงเสรมการทองเทยวในเชงรก และยงเปนพนทนำรองในการศกษา

และพฒนาการทองเทยวโดยองคการบรหารการพฒนาพนทพเศษเพอการทองเทยวอยางยงยน (องคการ

มหาชน) (อ.พ.ท.) (DASTA, 2013)

ทามกลางการเจรญเตบโตของการทองเทยวในอำเภอหวหน กมปญหาและอปสรรคตางๆ ซงสง

ผลกระทบตอสงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม รวมถงการพฒนาการทองเทยวเพอใหสอดคลองกบแนวทาง

การทองเทยวอยางยงยนซงเปนนโยบายดานการทองเทยวของภาครฐ ไดแก การพฒนาทขาดความสมดล

ตอระบบเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม การบรหารจดการของภาครฐไมสามารถรองรบ

การเจรญเตบโตดานการทองเทยวไดอยางมประสทธภาพ ระบบสาธารณปโภคไมเพยงพอตอการเตบโต

ดานการทองเทยว ขาดการกำหนดและควบคมมาตรฐานธรกจบรการ การปรบเปลยนคานยมและวฒนธรรม

ของสงคม สภาพความเปนชมชนเมองเขามาแทนทชมชนดงเดม การโยกยายถนทอยของชมชนดงเดมและ

มนายทนและนกทองเทยวเขามาแทนท คาครองชพสงขนอยางรวดเรวทำใหคนทองถนใชชวตอยอยาง

ยากลำบากมากขน และขาดการประชาสมพนธใหนกทองเทยวไดตระหนกถงคณคาของแหลงทองเทยวและ

วฒนธรรมในทองถนขาดการเชอมโยงระหวางการทองเทยวและชมชนทองถนเพอใหเกดวสาหกจชมชนอยาง

เขมแขง (DASTA, 2010) จากปญหาทกลาวมาจะเหนไดวา การพฒนาการทองเทยวตามนโยบายของ

ภาครฐในระดบทองถนยงขาดประสทธภาพและไมประสบความสำเรจเทาทควร ซงอาจเปนผลมาจาก

1) การกำหนดนโยบายอาจไมสอดคลองกบสถานการณการทองเทยวในระดบทองถน 2) ภาคสวนในระดบ

ทองถนทเกยวของกบการพฒนาการทองเทยวขาดการรบรและความเขาใจ รวมถงไมตระหนกถงทศทาง

การพฒนาการทองเทยวตามนโยบายของภาครฐ 3) ภาคสวนทเกยวของในระดบทองถนขาดศกยภาพและ

ความพรอมในการพฒนาการทองเทยวตามนโยบายทกำหนด และ 4) ขาดความรวมมอในการปฏบตตาม

นโยบายเพอใหการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพ ดงนนการศกษาประสทธภาพในการนำ

นโยบายดานการพฒนาการทองเทยวจากภาครฐไปสการปฏบตในระดบทองถน จงเปนกญแจสำคญ

ทจะนำไปสการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพเพอรองรบการเจรญเตบโต

ดานการทองเทยวในปจจบนและอนาคต

195



1. เพอศกษาปญหาในการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

2. เพอศกษาประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน

3. เพอศกษาแนวทางการแกไขปญหาและเพมประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบาย

ภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน


งานวจยนมงศกษาปญหา ประสทธภาพ และแนวทางการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยว

จากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน อำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ โดยประเดน

ทตองการศกษา ไดแก

1. ความสอดคลองของนโยบายภาครฐดานการทองเทยวกบสถานการณและปญหาการทองเทยว

ในระดบทองถน

2. การรบร ความเขาใจ และการยอมรบนโยบายภาครฐดานการทองเทยวในระดบทองถนของ

ภาคสวนตางๆ ทเกยวของ

3. ศกยภาพและความพรอมในระดบทองถนในการพฒนาการทองเทยวตามนโยบายของภาครฐ

4. การประสานงานและรวมมอกนของภาคสวนทเกยวของในระดบทองถนเพอการพฒนา

การทองเทยวตามนโยบายของภาครฐ


การวจยนเปนการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ (Quantitative and Qualitative Research)

ดงน


1.1 การวจยเชงปรมาณ

การวจยเชงปรมาณจดทำขนเพอสำรวจปญหาในการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหน

และประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน โดยแบงกลม

ตวอยางเปน 2 กลมใหญ ไดแก 1) บคลากรภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถน และ 2) นกทองเทยว

ชาวไทยและชาวตางประเทศ กำหนดขนาดกลมตวอยางโดยใชสตรทมความเหมาะสมกบการหาขนาด

ตวอยางของการวจย ใชมาตรวดลเครทแบบหาตวเลอก (Ngamyarn, 2011) โดยมสตรและการกำหนดคา

ดงน

196



เมอ n คอ ขนาดกลมตวอยาง

Z คอ ระดบความเชอมน

s² คอ คาความแปรปรวนของกลมตวอยาง สวนใหญอยระหวาง 1-2

e คอ คาความคลาดเคลอนจากการสมตวอยาง

การวจยนกำหนดระดบความเชอมนทรอยละ 95 (คา Z = 1.96) ยอมใหเกด

ความคลาดเคลอนจากการสมตวอยางรอยละ 10 (e = .20) และคาความแปรปรวนของกลมตวอยางเทากบ

2 ซงแทนคาในสตรไดดงน

= 192 ตวอยาง

ดงนนเพอใหการวจยมความนาเชอถอมากยงขนจงกำหนดขนาดกลมตวอยางท 200

ตวอยาง

การเลอกกลมตวอยางโดยใชแบบโควตา (Quota Sampling) ตามความเหมาะสมกบ

จำนวนประชากรทมความแตกตางกนเพอใหครอบคลมกลมผมสวนไดสวนเสย (Chaisupharakul, 2015)

ไดแก บคลากรภาครฐ จำนวน 40 ตวอยาง ผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรมทองเทยวและบรการ

จำนวน 80 ตวอยาง ชมชนทองถน จำนวน 80 ตวอยาง รวมเปนจำนวน 200 ตวอยาง นกทองเทยวชาวไทย

จำนวน 160 ตวอยาง และนกทองเทยวชาวตางประเทศ จำนวน 40 ตวอยาง รวมเปนจำนวน 200 ตวอยาง

นอกจากนนยงใชการสมแบบบงเอญ (Accidental Sampling) เพอสมตวอยางแตละกลมตามจำนวน

ทกำหนด

1.2 การวจยเชงคณภาพ

ประชากร ไดแก บคลากรภาครฐดานการทองเทยว เชน เทศบาลเมองหวหน การทองเทยว

แหงประเทศไทยสำนกงานประจวบครขนธ สำนกงานตำรวจทองเทยวเมองหวหน องคการบรหาร

สวนจงหวดประจวบครขนธ ผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรมทองเทยว ไดแก ธรกจทพก ธรกจ

นำเทยว ธรกจบรการอาหารและเครองดม ธรกจสนคาทระลก และผนำชมชนในอำเภอหวหน จงหวด

ประจวบครขนธ

กลมตวอยาง ไดแก ผบรหารและบคลากรในหนวยงานภาครฐในอำเภอหวหน จำนวน

9 คน จากเทศบาลเมองหวหน การทองเทยวแหงประเทศไทยสำนกงานประจวบครขนธ สำนกงานตำรวจ

ทองเทยวเมองหวหน และสมาชกองคการบรหารสวนจงหวด ผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรม

ทองเทยวในอำเภอหวหน จำนวน 11 คน จากธรกจทพก ธรกจนำเทยว ธรกจรานอาหาร และธรกจสนคา

197


ทระลก และผนำชมชนในอำเภอหวหน จำนวน 10 คน รวมทงสน 30 คน ใชวธการเลอกแบบเจาะจงและ

การแนะนำ (Snowball Sampling)



เครองมอในการเกบและรวบรวมขอมล คอ แบบสอบถาม ซงแบงเปน 2 ชด ไดแก

แบบสอบถามสำหรบนกทองเทยว มคาความเทยงทงฉบบเทากบ 0.902 ประกอบดวย 3 สวนหลก ดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย ภมลำเนา เพศ อาย การศกษา

อาชพ ประสบการณการทองเทยวในอำเภอหวหน

2. ความคดเหนของผตอบแบบสอบถามตอการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหน

ในดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม

3. ความคดเหนเกยวกบจดแขง จดออน (ปญหา) และขอเสนอแนะ

แบบสอบถามสำหรบภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถน มคาความเทยงทงฉบบเทากบ

0.920 ประกอบดวย 3 สวนหลก ดงน

1. ขอมลทวไปของผตอบแบบสอบถาม ประกอบดวย เพศ อาย การศกษา อาชพ

ประสบการณการทำงานดานการทองเทยว

2. ความคดเหนของผตอบแบบสอบถามเกยวกบการนำนโยบายภาครฐดานการทองเทยว

ไปสการปฏบตในอำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ ซงประกอบดวย 4 ประเดน ไดแก

2.1 ความสอดคลองของนโยบายภาครฐดานการทองเทยวกบสถานการณปจจบนใน

ระดบทองถน

2.2 การรบร ความเขาใจ และการยอมรบนโยบายภาครฐดานการทองเทยวในระดบ

ทองถนของภาคสวนตางๆ ทเกยวของ

2.3 ศกยภาพและความพรอมในระดบทองถนในการพฒนาการทองเทยวตาม

นโยบายของภาครฐ

2.4 การประสานงานและรวมมอกนของภาคสวนทเกยวของในระดบทองถน

เพอการพฒนาการทองเทยวตามนโยบายของภาครฐ

3. ความคดเหนจดแขง จดออน (ปญหา) และขอเสนอแนะ


เครองมอทใชในการเกบและรวบรวมขอมล คอ การสมภาษณและการประชมกลมยอย

198





วเคราะหขอมลโดยใชสถตเชงพรรณา ไดแก ความถ รอยละ คาเฉลย และสวนเบยงเบน

มาตรฐาน


วเคราะหขอมลโดยการจดกลมและวเคราะหเนอหาของขอมลทไดรบเพอนำมาสรป

ตามประเดนทกำหนดเพอตอบวตถประสงคการวจย


วตถประสงคขอท 1 เพอศกษาปญหาในการพฒนาการทองเทยว

จากการวจย พบวา ปญหาสำคญของการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหน มดงน

1. ปญหาการจราจร ทจอดรถ และการบรการรถสาธารณะในเมองหวหน

การกระจกตวของนกทองเทยวในเมองหวหนทำใหเกดการจราจรตดขด ทจอดรถมนอยเกนไป

และไมเพยงพอตอจำนวนนกทองเทยวทใชรถสวนตว ทำใหตองเสยคาใชจายสำหรบการฝากรถในท

สาธารณะ ไมสามารถขยายการจราจรได หรอขยายแลวแตกไมไดรบความรวมมอจากทกภาคสวนเทาทควร

ถนนบางเสนทางเลกเกนไป รถยนตไมสามารถเขาถงได การเดนทางทองเทยวภายในอำเภอหวหน

โดยรถสาธารณะยงขาดความสะดวก เนองจากไมมรถสาธารณะตามจดทเชอมตอกบสถานททองเทยว ทำให

การเดนทางรอบพนทเมองหวหนลำบาก เชน รถสาธารณะทเดนทางไปวดหวยมงคลมบรการนอยมากและ

ตารางเวลาเดนรถไมแนนอน รวมทงไมมทจอดรถสาธารณะทแนนอน รถตสาธารณะมกจอดในบรเวณท

หามจอดทำใหการจราจรตดขด ราคาคาบรการ รถมอเตอรไซดรบจาง รถแทกซ และรถตกตก สงเกนไป

กรยามารยาทของผใหบรการรถสาธารณะยงขาดความสภาพและประพฤตตอผโดยสารไมด ผใหบรการ

รถสาธารณะขบรถเรวเกนมาตรฐานทกำหนดและไมระมดระวงความปลอดภยของผโดยสารขณะขนและลงรถ

เปนตน

2. ปญหาระบบสาธารณปโภคไมเพยงพอ

ปญหาระบบสาธารณปโภคทไมเพยงพอตอความตองการของคนในทองถน ผประกอบการ

นกทองเทยว และประชากรแฝง ซงอาศยอยในอำเภอหวหนเปนจำนวนมาก เชน การใหบรการนำประปา

ไมทวถง นำประปาไมสะอาด มสแดงและขน มปญหานำประปาไมไหลเปนระยะๆ ไฟฟาสองขางทางของ

ถนนบางสายไมเพยงพอ ปญหาการระบายนำในเมองหวหนตดขดทำใหเกดนำทวมไดงายเวลาฝนตก ปญหา

การจดการขยะซงยงขาดการคดแยกขยะและการจดการอยางมประสทธภาพ เชน การนำขยะไปเผาในท

ทไมควรเผาทำใหชาวบานทอาศยอยในบรเวณใกลเคยงไดรบความเดอดรอน เปนตน

199


3. ปญหาคาครองชพ ราคาสนคาและบรการสงไมเหมาะสมกบคณภาพ

ปญหาคาครองชพ ราคาสนคาและการบรการสงและไมเหมาะสมกบคณภาพของสนคาและ

การบรการ เชน อาหารทะเลตามรานอาหารทตงอยรมทะเลมราคาแพงมาก การเอารดเอาเปรยบนกทองเทยว

ของผประกอบการบางรายทเหนแกประโยชนสวนตนมากกวาประโยชนสวนรวม และมงหวงผลประโยชน

ในระยะสนมากกวาระยะยาว สงผลเสยตอผประกอบการในประเภทเดยวกนและภาพลกษณการทองเทยว

ในอำเภอหวหนโดยภาพรวม เปนตน

4. ปญหาดานสงคมและวฒนธรรม

การขยายตวของเมองหวหนดานการทองเทยวเกดขนอยางรวดเรวและไมสอดคลองกบวถชวต

ความเปนอยของคนในชมชน กอใหเกดการเลยนแบบวฒนธรรมตางชาตจนละเลยวฒนธรรมทองถน

สถานเรงรมณบรเวณซอยบณฑบาตรมการขยายพนทไปตดกบกำแพงวดหวหนซงเปนการไมสมควร คนใน

สงคมมคานยมมงรายไดและประโยชนสวนตนมากกวาประโยชนสวนรวม เนองจากคาครองชพในการใช

ชวตสงมากและตองการใหอยรอดในสงคม คนทองถนขาดการอนรกษและสบสานวฒนธรรมทองถน

เชน การละเลนเสอตบตด ผพงใต กอพระทราย และงานประเพณทเคยจดมายงขาดสงดงดดใจสำหรบ

นกทองเทยวเทาทควร เปนตน

5. ปญหาดานสงแวดลอม

เกดการบกรกพนทแหลงทองเทยวของกลมผประกอบการ เชน ชายหาดหวหนบางพนท

กลายเปนพนทสวนบคคลสำหรบผประกอบการบางกลม ทำใหนกทองเทยวทวไปไมสามารถชมความงดงาม

ในพนทนนๆ ได สถานบรการบางแหงปลอยนำทงลงสทะเลโดยไมผานการบำบดนำเสยสงผลกระทบตอ

ชาวบานทมอาชพประมง ซงเปนอาชพหลกของคนในทองถนตองไดรบความเดอดรอนในการประกอบอาชพ

พอคาแมคานยมนำของมาขายบนทางเทาทำใหผทสญจรไปมาไมมพนทสำหรบเดน และปญหาขยะ

ความสะอาด และความไมเปนระเบยบตามสถานททองเทยว ตลาด และชมชน เปนตน

6. ปญหาดานการบรหารจดการเพอพฒนาการทองเทยว

การแกปญหาของการพฒนาเมองหวหนสวนใหญเปนเพยงการแกปญหาเฉพาะหนาไมใช

ระยะยาว อาจจะเนองมาจากการใหความรวมมอกบหนวยงานภาครฐดวยกน ผประกอบการ และคนใน

ทองถน มความสามคคกนคอนขางนอย การประชาสมพนธภายในพนทหวหนยงไมเพยงพอตอการรบรของ

ประชาชนและไมทวถงโดยเฉพาะบรเวณทไมใชตวเมอง ทำใหการจดกจกรรมตางๆ ของหนวยงานภาครฐ

ไมคอยไดรบการตอบสนองและความรวมมอจากประชาชนเทาทควร หนวยงานภาครฐไมคอยเขมงวด

กบการบงคบใชกฎหมายและกฎกตกาในทองถน แนวทางการพฒนาเปลยนแปลงไปตามนโยบายของผนำ

ในแตละสมยกอใหเกดการพฒนาทไมตอเนอง งบประมาณไมเพยงพอตอการพฒนา มประชากรแฝงใน

อำเภอหวหนเปนจำนวนมาก สวนใหญเปนกลมผประกอบการไมไดยายเขามาในทะเบยนราษฎร ทำให

การจดเกบภาษไมอยในพนทหวหน และงบประมาณในการจดการระบบสาธารณปโภคตอประชากรตำกวา

ความเปนจรง

200



วตถประสงคขอท 2 เพอศกษาประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบต

ในระดบทองถน อำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ (การวจยเชงปรมาณ)

1. ดานความเหมาะสมและความสอดคลองของนโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยว

กบสภาพแวดลอมในอำเภอหวหน

ดานเศรษฐกจ ผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสามารถ

สรางรายไดใหกบคนทองถน และการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงผลตอการพฒนาเศรษฐกจใน

อำเภอหวหนไดในระยะยาวในระดบมาก (3.96) เทากน แตอยางไรกดผตอบแบบสอบถามคดวา

การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนทำใหคาครองชพสงขนสงผลใหคนทองถนใชชวตลำบากมากขน

ในระดบมาก (3.56) และการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงผลใหราคาทดนและอสงหารมทรพย

สงขนจนคนทองถนไมสามารถซอและครอบครองไดในระดบมาก (4.05) เชนกน โดยภาพรวมผตอบ

แบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวสงผลดตอระบบเศรษฐกจในอำเภอหวหนในระดบมาก (3.95)

และสงผลเสยตอระบบเศรษฐกจในระดบปานกลาง (3.00)

ดานสงคม ผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงเสรมให

คนทองถนมงานทำในระดบมาก (3.92) การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงเสรมใหคนทองถนม

คณภาพชวตทดขนในระดบมาก (3.90) การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสอดคลองกบความตองการ

ของคนทองถนในระดบมาก (3.61) และการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงผลใหเกดการรวมมอ

และความสามคคของคนทองถนในระดบมาก (3.45) ในขณะเดยวกนผตอบแบบสอบถามคดวา

การทองเทยวในอำเภอหวหนสงผลใหคนตางถนยายเขามาในพนทและคนทองถนยายออกจากพนท สงผลให

ความรสกรกและหวงแหนพนทและทรพยากรในทองถนลดลง มงหวงแตรายไดเปนหลกอยในระดบมาก

(3.45) เชนกน นอกจากนนผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนเหมาะสมกบ

ความสามารถในการผลตหรอความสามารถในการรองรบของระบบสาธารณปโภค ไดแก ถนน ไฟฟา

นำประปา การจดการขยะและสงปฏกล เปนตน ในระดบปานกลาง (3.27) การพฒนาการทองเทยวสงผลให

เกดปญหาอาชญากรรมในอำเภอหวหนในระดบปานกลาง (3.37) และการพฒนาการทองเทยวสงผลใหเกด

ความขดแยงและแบงแยกในทองถนในระดบปานกลาง (3.11) โดยภาพรวมผตอบแบบสอบถามคดวา

การพฒนาการทองเทยวสงผลดตอชมชนทองถนในอำเภอหวหนในระดบมาก (3.79) และสงผลเสยตอชมชน

ในระดบปานกลาง (3.08)

ดานวฒนธรรม ผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงเสรม

เอกลกษณและวฒนธรรมทองถนในระดบมาก (3.53) สงเสรมการเรยนรวฒนธรรมทองถนในระดบมาก

(3.47) และนกทองเทยวมจตสำนกและพฤตกรรมทสอดคลองกบวฒนธรรมอนดงามของทองถนในระดบมาก

(3.41) ในขณะเดยวกนผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนสงผลใหเกด

การเลยนแบบหรอเอาอยางวฒนธรรมตางชาตในระดบมาก (3.47) และการพฒนาการทองเทยวในอำเภอ

201


หวหนสงผลใหเกดการเอาอยางวฒนธรรมตางชาตมากขนและวฒนธรรมทองถนกำลงจางหายไปในระดบมาก

(3.50) เชนกน โดยภาพรวมผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวสงผลดตอการอนรกษและ

ฟนฟวฒนธรรมทองถนในระดบมาก (3.52) ในขณะเดยวกนกสงผลเสยตอการอนรกษและฟนฟวฒนธรรม

ทองถนในระดบมาก (3.44) เชนกน

ดานสงแวดลอม ผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนเหมาะสม

กบสภาพสงแวดลอมในระดบมาก (3.53) การพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหนมมาตรการหรอแนวทาง

ในการปองกนผลกระทบตอและอนรกษสงแวดลอมอยางมประสทธภาพในระดบมาก (3.51) และ

การพฒนาการทองเทยวสงเสรมใหเกดการเรยนรและตระหนกในคณคาของสงแวดลอมในระดบมาก (3.41)

ในขณะเดยวกนผตอบแบบสอบถามคดวา นกทองเทยวมจตสำนกและพฤตกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอม

ในระดบปานกลาง (3.17) และการพฒนาการทองเทยวสงผลใหสงแวดลอมเสอมโทรมในระดบปานกลาง

(3.40) โดยภาพรวมผตอบแบบสอบถามคดวา การพฒนาการทองเทยวสงผลดและผลเสยตอการอนรกษ

และฟนฟสงแวดลอมในระดบปานกลาง (3.24 และ 3.29 ตามลำดบ)

2. ดานการรบร ความเขาใจ และการยอมรบนโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยว

ผตอบแบบสอบถามมการรบรและเขาใจนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวในระดบ

ปานกลาง (3.27 และ 3.22 ตามลำดบ) แตเหนดวยกบนโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยวใน

ระดบมาก (3.55)

3. ดานศกยภาพและความพรอมของภาคสวนทเกยวของในการพฒนาการทองเทยว

หนวยงานภาครฐ ผตอบแบบสอบถามคดวา ภาครฐมทรพยากรและเทคโนโลยทจำเปนตองใช

เพอการพฒนาการทองเทยวในระดบมาก (3.43) แตคดวาบคลากรภาครฐทเกยวของกบการทองเทยวม

ความร ความเขาใจเกยวกบการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.33) ภาครฐมความตงใจและจรงใจ

ในการพฒนาการทองเทยวโดยคำนงถงความสมดลระหวางการพฒนาดานเศรษฐกจ และการอนรกษและ

ฟนฟวฒนธรรมและสงแวดลอมในระดบปานกลาง (3.30) ภาครฐมงบประมาณเพยงพอตอการพฒนา

การทองเทยวไดอยางมประสทธภาพในระดบปานกลาง (3.28) ภาครฐมการพฒนาการทองเทยวอยางตอเนอง

ในระดบปานกลาง (3.40) ภาครฐมการจดสรรทรพยากร (เงน เวลา บคลากร เทคโนโลย ขอมล ความร)

เพอการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพในระดบปานกลาง (3.22) และภาครฐมการควบคม

ตดตาม และประเมนผลการดำเนนงานดานการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพในระดบปานกลาง

(3.29) เชนกน

ภาคเอกชน ผตอบแบบสอบถามคดวา ผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรมทองเทยว

ในอำเภอหวหนใหความสำคญในการพฒนาการทองเทยวเพอใหเกดความสมดลและยงยนในดานเศรษฐกจ

สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอมในระดบมาก (3.49) แตผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรม

ทองเทยวในอำเภอหวหนมความรความเขาใจเกยวกบการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.33)

202



และผประกอบการและบคลากรในอตสาหกรรมทองเทยวในอำเภอหวหนมความมงมนและใหความรวมมอ

ในการพฒนาการทองเทยวเพอใหเกดความสมดลและยงยนในดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และ

สงแวดลอมในระดบปานกลาง (3.39)

คนทองถน ผตอบแบบสอบถามคดวา คนทองถนในอำเภอหวหนมความร ความเขาใจเกยวกบ

การพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.16) คนทองถนใหความสำคญในการพฒนาการทองเทยว

โดยคำนงถงความสมดลและยงยนของเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอมในระดบปานกลาง (3.31)

และคนทองถนมความมงมนและใหความรวมมอในการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.37)

4. ดานการประสานงานและความรวมมอระหวางหนวยงานและภาคสวนตางๆ ทเกยวของ

ผตอบแบบสอบถามคดวา หนวยงานภาครฐตางๆ ทเกยวของกบการทองเทยวในอำเภอหวหน

รวมกนพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพในระดบปานกลาง (3.36) หนวยงานภาครฐทเกยวของกบ

การทองเทยวสงเสรมใหภาคเอกชนมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.35) ภาคเอกชน

ใหความรวมมอกบหนวยงานภาครฐในการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.35) ภาครฐสงเสรมให

คนทองถนมสวนรวมในการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.32) และคนทองถนใหความรวมมอกบ

หนวยงานภาครฐในการพฒนาการทองเทยวในระดบปานกลาง (3.32)

วตถประสงคขอท 3 เพอศกษาแนวทางการแกไขปญหาและเพมประสทธภาพการพฒนา

การทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน อำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

จากผลการวจยเชงปรมาณและเชงคณภาพ พบวา แนวทางการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยว

ในอำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ มดงน

ปญหาการจราจรตดขด โดยเฉพาะถนนเพชรเกษมซงเปนถนนสายหลกในอำเภอหวหนท

ประชาชนและนกทองเทยวใชในการสญจรไปมา แนวทางการแกไขปญหาของเทศบาลเมองหวหน

พ.ศ. 2557-2559 ไดแก การพฒนา ปรบปรง บำรงรกษาเสนทางคมนาคม และการจราจร (Hua Hin

Municipality, 2013) จากการศกษาไดขอเสนอแนะเพมเตมวา การแกไขปญหาการจราจรจำเปนตองอาศย

การจดระเบยบการจราจร การจดระเบยบการจอดรถโดยสารสาธารณะและรถโดยสารประจำทาง การจด

สถานทจอดรถในททเหมาะสมและเพยงพอ รวมถงการประชาสมพนธใหประชาชนและนกทองเทยวใช

เสนทางทางเลอกอนในชวงทการจราจรหนาแนน รวมถงการจดการบรการรถโดยสารสาธารณะภายใน

อำเภอหวหนใหครอบคลมสถานททองเทยวสำคญและกำหนดราคาคาโดยสารใหเปนมาตรฐานและเปนธรรม

และจดทำแผนทหรอคมอในการเดนทางโดยรถสาธารณะในอำเภอหวหนสำหรบนกทองเทยว และ

การกระจายนกทองเทยวไปยงสถานททองเทยวอนๆ ในจงหวดเพชรบรและประจวบครขนธ

ปญหาระบบสาธารณปโภคทไมเพยงพอตอความตองการของคนในทองถน ผประกอบการ

นกทองเทยว และประชากรแฝง ซงอาศยอยในอำเภอหวหนเปนจำนวนมาก ไดแก ปญหาไฟฟา นำประปา

การระบายนำ และการจดการขยะ เทศบาลเมองหวหนไดกำหนดแนวทางการพฒนาไฟฟาสาธารณะ

203


การพฒนาปรบปรงและเพมประสทธภาพการขยายระบบผลตและจำหนายนำประปา และการพฒนาคณภาพ

นำประปา และแนวทางพฒนาระบบการจดการนำเสย ขยะมลฝอย และสงปฏกล (Hua Hin Municipality,

2013) จากการศกษา พบวา การแกไขปญหาตางๆ เหลานจำเปนตองอาศยการจดการเชงระบบแบบบรณาการ

โดยการมสวนรวมจากทกภาคสวนทเกยวของ ตงแตหนวยงานภาครฐและรฐวสาหกจทเกยวของ ผใชบรการ

ทงภาคประชาชน ผประกอบการ นกทองเทยว และประชากรแฝง และอาจรวมถงการจำกดจำนวน

นกทองเทยวในแตละชวงเวลาเพอใหเหมาะสมกบความสามารถในการรองรบของพนทและระบบ

สาธารณปโภค เพอใหเกดการทองเทยวอยางมประสทธภาพ โดยไมเบยดเบยนสงคมทองถน สงแวดลอม

และทรพยากรธรรมชาตมากจนเกนไป และเพอความยงยนของการทองเทยว

ปญหาคาครองชพ ราคาสนคาและการบรการสงเกนไปไมเหมาะสมกบคณภาพ

ควรมการจดระเบยบรานคา หาบเร แผงลอย และกำหนดราคามาตรฐาน พรอมทงกำหนด

มาตรการในการปฏบตตามกฎระเบยบของผประกอบการตางๆ ในสวนของรถตกตกควรมมเตอรเพอเปน

มาตรฐานในการคดราคาคาบรการเพอใหเกดความเปนธรรมสำหรบผใหบรการและผใชบรการ รวมถง

การสรางจตสำนกทดตอการทองเทยวของผประกอบการใหเหนแกประโยชนสวนรวมมากกวาประโยชน

สวนตน และคำนงถงผลกระทบในระยะยาวมากกวาผลประโยชนในระยะสน

ปญหาดานสงแวดลอม

แนวทางการแกไขปญหาและพฒนา ไดแก การจดระเบยบกลมผประกอบการใหตระหนกถง

การอนรกษและพฒนาอยางยงยนในเมองหวหน จดระเบยบรานคา หาบเร แผงลอย ตามสถานททองเทยว

ตางๆ เพอใหนกทองเทยวมทางเทาสำหรบเดน หนวยงานภาครฐควรจดระเบยบเสนทางลงชายหาดหลายจด

ใหเปนพนทสาธารณะสำหรบนกทองเทยว ชาวบานควรใหความรวมมอเมอไดรบการขอความชวยเหลอจาก

ภาครฐ เชน การเกบขมาบนชายหาดหวหน และควรสงเสรมการทองเทยวเชงอนรกษใหมากกวาน เปนตน

ในดานการจดการปญหาขยะและรกษาสงแวดลอม ควรมการออกกฎหมายเกยวกบการรกษาสงแวดลอม

ใหมากขนและมการบงคบใชอยางเขมงวด ไดแก การบำบดนำเสยกอนทงลงสทะเล หามทงขยะลงสทะเล

เปนตน เพอลดผลกระทบตอสงแวดลอม นอกจากนนควรปลกฝงใหนกทองเทยวและภาคสวนทเกยวของ

กบการทองเทยวมจตสำนกทดและพฤตกรรมทเปนมตรตอสงแวดลอม ซงเปนการลดผลกระทบและ

ความเสยหายตอสงแวดลอมและกอใหเกดการอนรกษสงแวดลอมและทรพยากรทางธรรมชาตทมคาตอไป

ปญหาดานสงคมและวฒนธรรม

เมองหวหนเปนเมองทองเทยวชายทะเลทมเอกลกษณและความโดดเดน มประวตศาสตร

อนยาวนาน มสงอำนวยความสะดวกครบครน เปนเมองตากอากาศชายทะเลทสงบเหมาะแกการมาพกผอน

เปนครอบครว มกจกรรมและสถานททองเทยวทหลากหลาย มพระราชวงไกลกงวลซงเปนทประทบของ

พระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทำใหประชาชนและนกทองเทยวมความมนใจในความปลอดภย แตอยางไรกด

ในแงของวฒนธรรมและวถชวตชมชนทองถน เมองหวหนยงขาดการอนรกษและฟนฟเพอสงเสรมใหเปน

สวนสำคญของการทองเทยวอยางเปนรปธรรม ดงนนเทศบาลเมองหวหนจงไดกำหนดแนวทางพฒนา

204



การอนรกษและสงเสรมศลปวฒนธรรม ประเพณ ภมปญญาทองถน กจกรรม พระราชพธ และความเปนไทย

(Hua Hin Municipality, 2013) จากการศกษา พบวา ขอเสนอแนะในการอนรกษและฟนฟวฒนธรรมและ

วถชวตชมชนทองถนเพอสงเสรมการทองเทยว ไดแก คนในชมชนควรรวมกนฟนฟวฒนธรรมทองถน

ใหกลบมา เชน เสอตบตด ผพงไต กอพระทราย เปนตน ซงกจกรรมเหลานเปนกจกรรมทสนกสนานและ

สรางความสามคคในชมชน และการแตงกายดวยผาโขมพสตรซงเปนผาประจำทองถน และการจดทำ

พพธภณฑเกยวกบวฒนธรรมและวถชวตทองถนเพอเปนแหลงศกษาเรยนรแกชนรนหลงและนกทองเทยว

ปญหาดานการบรหารจดการเพอพฒนาการทองเทยว

จากการศกษาไดขอเสนอแนะวา หนวยงานภาครฐทกฝายควรเขามาดแลเอาใจใสและควบคม

ในพนทอยางเขมงวด อกทงหนวยงานภาครฐทเกยวของควรรวมกนเปนเจาภาพในการจดกจกรรมหรอ

ดำเนนการตางๆ เพอเพมประสทธภาพในการทำงานและลดปญหาความซำซอนในการทำงาน ควรม

การประชาสมพนธขอมลและสงเสรมใหภาคประชาชนและภาคเอกชนเขามามสวนรวมอยางมประสทธภาพ

และทสำคญ คอ การบรหารจดการการทองเทยวอยางเปนระบบ พดจรงทำจรง ตรงไปตรงมา ปราบปราม

การทจรต การผกขาดจากนายทน และอทธพลมดตางๆ เพอใหเกดการแขงขนอยางเปนธรรม การทำงาน

อยางประมสทธภาพ และสงผลตอการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพ

แนวทางเพมประสทธภาพการพฒนาการทองเทยวจากนโยบายภาครฐสการปฏบตในระดบ

ทองถน อำเภอหวหน จงหวดประจวบครขนธ

1. ความสอดคลองของนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวของภาครฐกบสภาพปญหา

และสถานการณการทองเทยวในระดบทองถน

นโยบายภาครฐในสวนกลางและในระดบทองถนในอำเภอหวหนมความสอดคลองกบสภาพ

ปญหาและสถานการณการทองเทยว เพอแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวไปสความยงยนและสมดล

และกอใหเกดรายไดและความมงคงตอระบบเศรษฐกจ ซงครอบคลมทงดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม

และสงแวดลอม รวมถงการบรหารจดการและการมสวนรวม (Hua Hin Municipality, 2013; Ministry of

Tourism and Sport, 2011)

แตอยางไรกดนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวของภาครฐกยงคงมงเนนไปท

การพฒนาดานเศรษฐกจเปนหลก และยงไมครอบคลมหรอขาดแนวทางการแกไขปญหาทชดเจนและเปน

รปธรรมสำหรบปญหาทสำคญในอำเภอหวหน โดยเฉพาะปญหาราคาสนคาและบรการสงเกนไปไมเหมาะกบ

คณภาพ และปญหาดานการบรหารจดการเพอพฒนาการทองเทยว

2. การถายทอดนโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยวของภาครฐ และการรบร เขาใจ

และยอมรบของภาคสวนทเกยวของในระดบทองถน

ควรประชาสมพนธและสงเสรมความรความเขาใจของบคลากรภาครฐ ภาคเอกชน และ

คนทองถน เกยวกบนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวใหมากขนและทวถง เนองจากมกลม

205


ผประกอบการทไมทราบนโยบายและแนวทางการพฒนาการทองเทยวในพนท สงผลตอประสทธภาพ

การประสานงานและความรวมมอของภาคสวนทเกยวของ และควรทำคมอใหความรกบนกทองเทยว

มากกวาน เพอประชาสมพนธนโยบายและแนวทางปฏบตทเหมาะสมสำหรบนกทองเทยว ซงถอวาเปน

ภาคสวนสำคญในอตสาหกรรมทองเทยว

3. ศกยภาพและความพรอมของภาคสวนทเกยวของในการนำนโยบายและแนวทางพฒนา

การทองเทยวไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพ

จากการศกษา พบวา “คน” เปนปจจยสำคญของทกภาคสวน ไดแก ภาครฐ ภาคเอกชน และ

ชมชนทองถน รวมถงนกทองเทยว ในการผลกดนและรวมมอกนแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวอยางม

ประสทธภาพตามนโยบายของภาครฐ ดงนน “คน” ในภาคสวนตางๆ จำเปนตองไดรบการพฒนาใหมความร

ความสามารถ มวสยทศน และความคดสรางสรรค รวมถงมความมงมน ตงใจ ในการทำงาน เหนแกประโยชน

สวนรวมมากกวาประโยชนสวนตน และคำนงถงผลกระทบในระยะยาวมากกวาผลประโยชนในระยะสน

เพอใหเกดการประสานงาน รวมมอกน และดำเนนงานไปในทศทางเดยวกนอยางมประสทธภาพและบรรล

ตามวตถประสงคและเปาหมายทกำหนด นอกจากนนควรพฒนาระบบการทำงานของภาครฐเพอใหเกด

ความตอเนองในการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยว มการจดสรรทรพยากร พรอมทงการตดตามและ

ประเมนผลอยางมประสทธภาพและสามารถตรวจสอบได สงเสรมความรวมมอระหวางหนวยงานภาครฐ

ทเกยวของกบการทองเทยว ภาคเอกชน และคนทองถนอยางเปนรปธรรม มการประชาสมพนธและเผยแพร

ขอมลขาวสารอยางตอเนองและทวถง แบงปนผลประโยชนและรวมรบผดชอบและปองกนผลกระทบรวมกน

อยางเปนธรรม และคำนงผลตอเนองในระยะยาวมากกวาผลประโยชนในระยะสน เพอเสรมสรางศกยภาพ

และความพรอมในการพฒนาการทองเทยวอยางเปนรปธรรมและตอเนอง

4. การประสานงานและความรวมมอระหวางหนวยงานและภาคสวนทเกยวของ

การประสานงานและความรวมมอระหวางหนวยงานและภาคสวนทเกยวของเปนปจจยสำคญ

ในการดำเนนการตามนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพ หนวยงานภาครฐตางๆ

ทเกยวของควรรวมกนกำหนดแนวทางแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวแบบบรณาการ รวมกนเปน

เจาภาพในการจดทำแผนงานและโครงการตางๆ เพอเพมประสทธภาพและลดปญหาความซำซอนใน

การทำงาน สงเสรมใหทกภาคสวนมสวนรวมอยางเทาเทยมกนและเสมอภาค พรอมทงพฒนา “คน” และ

สงเสรมการมสวนรวมอยางมประสทธภาพและตอเนองเพอสรางความเขมแขงใหกบชมชนและภาคเอกชนใน

ระยะยาว รวมถงจำเปนตองมความรและเขาใจระบบการจดการอยางเปนมาตรฐาน วางแผนและดำเนนการ

ทกขนตอนดวยความโปรงใส สนบสนนและถายทอดแนวทางการพฒนานโยบายดานการทองเทยวใหกบ

ผทมสวนเกยวของอยางชดเจนและทวถง เนนการสงเสรมการทองเทยวอยางมคณภาพมากกวาปรมาณหรอ

เนนนกทองเทยวเปนจำนวนมาก และแกไขปญหาทสงผลกระทบตอพฒนาการทองเทยวอยางเปนระบบและ

เหนผลไดจรงในระยะยาว รวมทงการพฒนาระบบเทคโนโลยททนสมย และใหความรคนในทองถนเพอเปน

กำลงสำคญในการพฒนา

206



โดยสรปแลวหนวยงานภาครฐทเกยวของควรรวมกนกำหนดแนวทางแกไขปญหาและพฒนา

การทองเทยวแบบบรณาการ พรอมทงสงเสรมใหทกภาคสวนมสวนรวมในการเสนอขอมล ความคดเหน

และกำหนดแนวทางพฒนาการทองเทยวอยางอยางเทาเทยมกนและเสมอภาค พฒนาบคลากรของ

หนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถน รวมทงนกทองเทยว ใหมความรความเขาใจและจตสำนก

ทดตอการทองเทยวอยางยงยนมากขน พฒนาระบบการทำงานของภาครฐเพอใหเกดความตอเนองใน

การพฒนาการทองเทยว มการจดสรรทรพยากร และการตดตาม ประเมนผลอยางมประสทธภาพ และ

สามารถตรวจสอบได และการเสรมสรางความรวมมอระหวางภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถนอยางเปน

รปธรรม มการใหขอมลขาวสารอยางตอเนองและทวถง แบงปนผลประโยชนอยางทวถงและเปนธรรม และ

คำนงถงผลกระทบในระยะยาวมากกวาระยะสน เพอเสรมสรางศกยภาพและความพรอมในการพฒนา

การทองเทยวอยางเปนรปธรรมและตอเนอง


จากผลการวจย พบวา ปญหาสำคญทเปนอปสรรคในการพฒนาการทองเทยวในอำเภอหวหน

จงหวดประจวบครขนธ ไดแก การจราจรตดขด ระบบสาธารณปโภคไมเพยงพอ คาครองชพและราคาสนคา

และการบรการสงเกนจรง ปญหาดานสงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม รวมถงปญหาดานการบรหารจดการ

การทองเทยว สอดคลองกบผลการศกษาทไดระบไวในเอกสารและงานวจยทเกยวของกบการทองเทยว

ซงถอไดวาเปนปญหาและผลกระทบทสำคญจากการทองเทยวทมกจะเกดขนในพนทการทองเทยวตางๆ

ทงในประเทศไทยและตางประเทศ (Phewnim & Chanthruphan, 2004; Mowforth & Munt, 2009;

Telfer & Sharpley, 2008; Thongkhao, 2007; Wacharaphirak, 2010; Wall & Mathieson, 2006)

ทยงตองการไดรบการแกไขและพฒนาเพอลดและปองกนปญหาตางๆ ทสงผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ

สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม เพอใหพฒนาการทองเทยวเปนไปในทศทางทอำนวยประโยชนสงสด และ

สงผลกระทบนอยทสดตอภาคสวนทเกยวของ (Mowforth & Munt, 2009; Telfer & Sharpley, 2008)

ดานประสทธภาพการพฒนาการทองเทยว พบวา นโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวโดย

สวนใหญของภาครฐสอดคลองกบปญหาและสถานการณการทองเทยวในอำเภอหวหน แตยงขาดนโยบาย

และแนวทางทชดเจนในการแกไขปญหาราคาสนคาและบรการ รวมถงการจดการการทองเทยว และ

การบงคบใชกฎหมายยงขาดประสทธภาพเทาทควร นอกจากนนยงมปญหาหรอขอจำกดในดานตางๆ

ทสงผลตอการนำนโยบายไปสการปฏบตในระดบทองถนอยางมประสทธภาพ ไดแก การรบรและความเขาใจ

รวมถงความตงใจและจรงใจในการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวโดยคำนงถงประโยชน และ

ผลกระทบตอระบบเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม ขอจำกดในดานศกยภาพของภาคสวน

ทเกยวของ ไดแก งบประมาณ ความรความสามารถของบคลากรในดานการพฒนาการทองเทยว และ

การบรหารจดการ รวมถงการตดตามและการประเมนผล และขาดการมสวนรวมอยางมประสทธภาพ

ระหวางหนวยงานภาครฐดวยกนเอง และระหวางหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถน สอดคลอง

207


กบผลการวจยในพนทดานการทองเทยวอนๆ ซงระบปญหาในการจดการและพฒนาการทองเทยว ไดแก

นโยบายดานการทองเทยวไมสอดคลองกบสภาพการทองเทยวในปจจบน (Kitanon, 2006)

ปญหาการจดการและความรวมมอรวมใจของหลายฝายทเกยวของ ขาดการวางแผนแบบบรณาการ

ขาดการประสานงานและการทำงานไปในทศทางเดยวกน ขาดแคลนบคลากรภาครฐทมความรความเขาใจ

และทกษะทจำเปนตอการพฒนาการทองเทยว ขาดการควบคมการบงคบใชกฎหมายเกยวกบการคมครอง

สงแวดลอม (Kitanon, 2006; Phewnim & Chanthruphan, 2004; Watchraphirak, 2010) การเอารด

เอาเปรยบนกทองเทยว การกระจายรายไดไมเปนธรรม และความไมพรอมของปจจยพนฐาน (Phewnim &

Chanthruphan, 2004)

สำหรบแนวทางแกไขปญหาและเพมประสทธภาพการพฒนาการทองเทยว พบวา ควรกำหนด

นโยบายใหครอบคลมปญหาและสภาพการทองเทยวในระดบทองถน การพฒนาบคลากรของหนวยงาน

ภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถน รวมทงนกทองเทยวใหมความรความเขาใจและจตสำนกทดตอ

การทองเทยวและคำนงถงประโยชนและผลกระทบจากการทองเทยวตอภาคสวนทเกยวของ พฒนาระบบ

การทำงานของภาครฐเพอใหเกดความตอเนองในการพฒนาการทองเทยว มการจดสรรทรพยากร

การดำเนนงาน การตดตามและประเมนผลอยางมประสทธภาพและสามารถตรวจสอบได และควรเสรม

สรางความรความเขาใจเกยวกบนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวอยางทวถงและตอเนอง เพอให

ทกภาคสวนรบรและเขาใจไปในทศทางเดยวกน และการมสวนรวมระหวางหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน

และคนทองถนในการแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวแบบบรณาการอยางมประสทธภาพ ซงขอคนพบ

จากการวจยนสอดคลองกบปจจยทสงผลตอประสทธภาพในการนำนโยบายไปสการปฏบต ไดแก นโยบาย

ควรเหมาะสมกบหลกเหตและผลและสถานการณความเปนจรง ความพรอมของทรพยากรและเวลาใน

การดำเนนงาน การจดสรรทรพยากรอยางเหมาะสม การควบคมและตดตามผลการปฏบตงาน การตดตอ

ประสานงานระหวางหนวยงานทเกยวของ และความเขาใจและยอมรบนโยบายของหนวยงานและบคคลท

เกยวของ (Anumarnrachthon, 2013; Nimpanich, 2006; Thongkhao, 2007) นอกจากนผลการวจยน

ยงสอดคลองกบผลการวจยเกยวกบการพฒนาการทองเทยวในพนทอนๆ ไดแก การกำหนดนโยบายควร

คำนงถงสภาพปจจบนของพนทดานการทองเทยว การสงเสรมการมสวนรวมของประชาชนในพนทตงแต

การกำหนดนโยบายไปจนถงการปฏบต สงเสรมการวางแผนและดำเนนงานแบบบรณาการ สรางการรบร

ความเขาใจเกยวกบนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวแกทกฝายทเกยวของเพอความเขาใจทตรงกน

และการดำเนนงานไปในทศทางเดยวกน จดสรรงบประมาณและทรพยากรทเพยงพอตอการพฒนา

การทองเทยว (Chaiharn, 2012; Kaewma, 2006; Phewnim & Chanthruphan, 2004; Wacharaphirak,

2010)

โดยสรปแลวการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพจำเปนตองประกอบดวย ความสอดคลอง

ของนโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวกบสภาพปญหาและสถานการณการทองเทยวในระดบทองถน

การถายทอดนโยบาย ความร และขอมลขาวสารทเกยวของแกภาคสวนตางๆ ทเกยวของอยางทวถงและ

208



สมำเสมอเพอความเขาใจนโยบายและแนวทางพฒนาไปในทศทางเดยวกน ประกอบกบศกยภาพและ

ความพรอมของหนวยงานและภาคสวนทเกยวของทงในดานความร ความสามารถ งบประมาณ เวลา

เทคโนโลยทจำเปน และทรพยากรอนๆ ทเกยวของ รวมถงความรวมมอรวมใจของทกฝายทเกยวของ

ทงหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน คนทองถน และความรวมมอจากนกทองเทยว สอดคลองกบ Nimpanich

(2006) ซงกลาววา ปจจยสำคญทสงผลใหการนำนโยบายไปสการปฏบตอยางมประสทธภาพและ

ประสบความสำเรจ คอ หนวยงานและบคคลทเกยวของในการนำนโยบายไปปฏบต และ Kongritrachan

(2006) กลาววา การนำนโยบายไปปฏบตจำเปนตองอาศยความรวมมอและการประสานงานอยางม

ประสทธภาพ มความเปนอนหนงอนเดยวกน เพอใหเกดลกษณะพลวตและปฏบตตามนโยบายเพอใหเกด

ประสทธภาพมากทสด นอกจากนนการทำงานทโปรงใส รบฟงความคดเหนจากทกฝายเพอแสวงหาจดรวม

และสงวนจดตาง คำนงถงการพฒนาโดยองครวม ทงดานเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม และสงแวดลอม

คำนงถงผลกระทบในระยะยาวมากกวาผลประโยชนในระยะสน และคำนงถงประโยชนสวนรวมมากกวา

ประโยชนสวนตน สงตางๆ เหลานยอมสงผลใหการดำเนนงานเพอแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยว

มประสทธภาพและนำไปสความสมดล ตอเนอง และยงยนของระบบนเวศ สงคม วฒนธรรม และเศรษฐกจ

รวมถงเปนการสงเสรมการเรยนร ซงเปนปจจยสำคญททำใหการพฒนาการทองเทยวใหมการเปลยนแปลง

ไปในทางทดขน (Mowforth & Munt, 2009)


1. เพอใหการพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพจากภาครฐสการปฏบตในระดบทองถน

ควรมการพฒนาในดานตางๆ ไดแก การพฒนาบคลากรของหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถน

รวมทงนกทองเทยวใหมความรความเขาใจและจตสำนกทดตอการทองเทยว พฒนาระบบการทำงานของ

ภาครฐเพอใหเกดความตอเนองในการพฒนาการทองเทยว มการจดสรรทรพยากร การดำเนนงาน การตดตาม

และประเมนผลอยางมประสทธภาพและสามารถตรวจสอบได และควรเสรมสรางความรความเขาใจเกยวกบ

นโยบายและแนวทางพฒนาการทองเทยวอยางทวถงและตอเนอง เพอใหทกภาคสวนรบรและเขาใจไปใน

ทศทางเดยวกน รวมทงสงเสรมการมสวนรวมระหวางหนวยงานภาครฐ ภาคเอกชน และคนทองถนใน

การแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวอยางเปนรปธรรม ตอเนอง และยงยน

2. ควรศกษาปญหาและแนวทางการพฒนาเชงลกสำหรบปญหาในแตละดาน รวมถงศกษา

ความเปนไปได และแนวทางการแกไขและพฒนาในเชงปฏบต เพอนำไปสการแกไขปญหาและการพฒนา

การทองเทยวอยางเปนรปธรรมและสามารถนำไปใชไดจรงสำหรบหนวยงานและภาคสวนทเกยวของ

3. ควรศกษากระบวนการและรปแบบการมสวนรวมของหนวยงานและภาคสวนทเกยวของเพอหา

แนวทางในดำเนนงานรวมกนเพอแกไขปญหาและพฒนาการทองเทยวอยางมประสทธภาพ

209


References

Anumarnrachthon, M. (2013). Public Policy. 2nd ed. Bangkok: Active Print Co.,Ltd. (in Thai)

Chanpen, A. (2011). Impact of Tourism on Local Community around Amphawa Canal

Samutsongkram Province. (Master’s thesis). Kasetsart University, Bangkok. (in Thai)

Chaiharn, P. (2012). Evaluation of Tourism in Srisaket to Determine Provincial Policy for

Sustainable Tourism. (Master’s thesis). King Mongkut’s Institute of Technology

Lardkrabang, Bangkok. (in Thai)

Chaisupharakul, S. (2015). Research Methodology in Social Science. Bangkok: Chankasem

Rajabhat University. (in Thai)

DASTA (Designated Areas for Sustainable Tourism Administration (Public Organization).

(2010). People in Prajuab-Kirikhan Province View Hua Hin Strengths but Weak

Inside. Retrieved March 15, 2013, from http://www.oknation.net. (in Thai)

DASTA (Designated Areas for Sustainable Tourism Administration (Public Organization).

(2013). The Roles and Missions. Retrieved March 15, 2013, from http://www.

dasta.or.th. (in Thai)

Department of Tourism. (2013). International Tourism in Amphoe Hua Hin: January-

December 2010-2011. Retrieved September 23, 2013, from http://www.

tourism.go.th. (in Thai)

Hua Hin Municipality. (2013). Development Plan for Three Years (2014-2016). Retrieved

April 24, 2014, from http://www.huahin.go.th. (in Thai)

Holden, A. (2000). Environment and Tourism. London: Routledge.

Kaewma, C. (2006). Direction of Ecotourism Development in Roi Ed Province. (Master’s

thesis). Srinakarinwirot University, Bangkok. (in Thai)

Kitanon, R. (2006). Proposal for Sustainable Tourism Development in Samutsongkram

Province under Participation between Government and People. (Master’s thesis).

Srinakharinwirot University, Bangkok. (in Thai)

Khaosa-Ard, M. (2012). Thai Tourism from Policy to Grassroots. (Thailand Research Fund

(TRF.)). Chiang Mai: Policy Study Institute. (in Thai)

210



Kongritrachan, R. (2006). Public Policy and Planning. Bangkok: Book Center, Suan Dusit

Rajabhat University. (in Thai)

Kongritrachan, R. (2011). National Plan of Tourism 2012-2016. Retrieved March 15, 2013,

from http://www.tica.or.th/images/plan_tourism2555-2559/2555-2559.pdf.

(in Thai)

Ministry of Tourism and Sport. (2011). Statistics of Tourists 2012. Retrieved March 15, 2013,

from http://newdot2.samartmultimedia.com/home/details/11/221/620. (in Thai)

Mowforth, M. & Munt, I. (2009). Tourism and Sustainability: Development, Globalisation

and New Tourism in the Third World. London: Routledge Taylor and Francis

Group.

Ngamyarn, A. (2011). According to Yamane’s Formula. Management Journal of Faculty of

Commercial and Accounting, Thamasart University, 34(131), 46-60. (in Thai)

Nimpanich, C. (2006). Analysis of Policy Scope Framework Theory and Case Study. 3rd ed.

Nonthaburi: Sukhothai Thammathirach Printing. (in Thai)

Phiwmin, M. & Chanthruphan, P. (2004). Development and Impacts of Tourism Case Study

Floating Market Communities. Bangkok: Thailand Research Fund. (in Thai)

Sharpley, R. (2009). Tourism Development and the Environment Beyond Sustainability.

London: Earthscan Publishing for a Sustainable Future.

Telfer, D. J. & Sharpley, R. (2008). Tourism and Development in the Developing World.

London: Routledge Taylor & Francis Group.

Thongkhao, K. (2007). Unit 5 Concept and Principles of Public Policy in Practice. Public

Policy and Planning. 3rd ed. Bangkok: Sukhothai Thammathirat University. (in Thai)

Tourism Authority of Thailand. (2010). Tourism Information of Hua Hin. Retrieved March 15,

2013, from http://thai.tourismthailand.org. (in Thai)

Watcharaphirak, A. (2010). Direction of Agrotourism Policy Development Case Study

Mahasawat Canal Puthamonthon District Nakornprathom Province. (Master’s

thesis). Silpakorn University, Nakornprathom. (in Thai)

Wall, G. & Mathieson, A. (2006). Tourism: Change, Impacts, and Opportunities. United

States: Harlow Pearson Prentice Hall.

211


ผเขยน

ดร.นภาพร จนทรฉาย

โรงเรยนการทองเทยวและการบรการ มหาวทยาลยสวนดสต



213

SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016 Myth of (New) Media under the Digital Era World

กลมายาแหงสอ (ใหม) ภายใตโลกยคดจตอล Myth of (New) Media under the Digital Era World

อนสรณ พงษไพบลย*


Anusorn Pongpaibool* Faculty of Management Science, Suan Dusit University

บทคดยอ

การถายภาพเปนทงศาสตรและศลป ซงผนวกศาสตรไวหลากหลายแขนง อาทเชน วทยาศาสตร

ศลปศาสตรทงในลกษณะของศลปะบรสทธและศลปะประยกต รวมถงนเทศศาสตร นอกจากนนการสรางสรรค

ภาพถายจงตองสอดประสานแนวคดตางๆ เหลานนใหเกดความสมดล เพอใหภาพทจากผถายภาพนนเปน

ภาพทสรางสรรค แตยงคงซงความหมายอยางใดอยางหนงทผถายภาพตองการ การสรางภาพถาย ณ ปจจบน

มความสะดวกรวดเรวมากขนเหตเพราะเทคโนโลยทางการถายภาพมการพฒนาอยางรวดเรวทำใหภาพถาย

เกดการประกอบสรางความหมายมากขน สามารถโนมนาวชกจงใจ หรอเชอมโยงตามวตถประสงคของผทอย

เบองหลงภาพถายมากขน สญญะซงในทนหมายรวมถงการสรางความหมายเชงสญลกษณใหปรากฏใน

ภาพถาย มความแยบยล แฟรดนองด เดอ โซสซร กลาวถง สญญะวา “สญญะ” เปนระบบของสญลกษณ

ซงมความสมพนธกนทงดานความหมายและโครงสราง อนหมายถงตวแสดง (Sound-Image) และตวหมาย

(Concept) อกทงแนวความคดของชารลส ซอนเดอรส เพยรซ ทแปลรปลกษณะของการนำเสนอสญญะเชง

Icon Index และ Symbol ซงขนอยกบความใกลไกลของความจรงทปรากฏ ความหมายทเกดขนมทง

ทางตรงทางออมอนถกสอดแทรกใหเหนในภาพถายมากขนจนราวกบดเหมอนเปนความจรง คลายคลงกบ

แนวคดเชงมายาคต (Myth) ของโรลองด บารธส ซงใหความหมายเชงสญญะในลกษณะของการประกอบ

สรางความหมายทเปนมากกวาความหมายทเปนอยตามสภาพ สอ (ใหม) หรอทเราเรยกรวมวา “โลกยค

ดจตอล” กำลงสรางแนวคดแหงความหมายนนภายใตภาพถาย ทงในเชงผลกระทบทเกดขนจากการมอง

ภาพโดยตรง ผลกระทบทเกดขนภายหลงจากการมองภาพนนสนสด และผลกระทบทผานการประกอบสราง

ขนมาใหมทำใหการสรางสรรคภาพถายไมเพยงแตสรางรปแบบ หรอรปลกษณะของการสอสารเทานน


214


Myth of (New) Media under the Digital Era World

หากแตภาพถายในสงคมดจตอลมสงทซอนเรน หรอมความหมายแฝงอย แตสงตางๆ เหลานนผมองภาพ

สามารถรบรและสมผสได ตลอดจนสามารถสรางความหมายเชงสญญะสำหรบกาวตอไปของการสอสาร

คำสำคญ: มายาคต ภาพถาย โลกยคดจตอล ความจรงเสมอน

Abstract

Taking a picture is both science and art, combining several fields of sciences such as science – pure arts as well as applied arts including public communication and mass communications. Also, the taken – picture creation has to be in line with various ideas for the balance of many taken – pictures, and such taken – pictures must be creative together with remaining any kind of meaning of the taken – pictures as wanted by photographers. The taken – picture producing of today is very easy and quick because the technology of the picture – taking equipment is rapidly developed, so a lot of the taken – pictures have a large number of meanings and can more influence or connect the goals of those who are behind the taken – pictures. The term “symbol” here means the creation of symbolic meaning it the taken – pictures properly. Ferdinand de Saussure speaks of the symbol that the symbol is the system of sing linking with both the meaning and the structure – sound – image and concept. Besides Charles Sander Pierce’ opinion over the presentation of the symbol in the form of icon index and symbol depends of the nearness and the distance of manifest reality. The appearing meaning that may be direct and indirect to be put into the taken – pictures is so numerous that the aforesaid meaning is true like Roland Barthes’ myth, giving the meaning of the symbol in the form of constructing as well as creating the real meaning of the taken – pictures rather than the meaning as its status quo. (New) Medium or generally well - known “Digital Era World” is leading to the concept of the meanings under the taken – pictures directly and indirectly while looking at those taken – pictures and after doing so. Not only is the digital era world creative for new pictures and communicative with other structures, but also there is something hidden in the taken – pictures in the digital society or the hidden meaning is maintained; however, what is above – mentioned can be acknowledged and touched by those who look at the taken – pictures, and they are able to create the meaning in the form of the symbol for the next step of communication.

Keywords: Myth, Photograph, The Digital Era World, Virtual Reality

215


บทนำ

หลายตอหลายครงทเราในฐานะผรบสารจะพยายามตอสขดขนกบอำนาจ อำนาจทเกดขนใน

ระหวางทางของเรองราว (สาร) ซงอาจ หมายถง สงทเกด หรอถกผลตขนมาจากผสงสาร หรอถกแปรเปลยน

ไปตามผผลต แตนนมไดหมายความวา สารทผรบกำลงรบมาสสภาวะของจตใจนนจะปราศจากกลไกทาง

การสอสารเสยทเดยว หากแตการสอสารดงกลาวจะยงคงเปนกลไก อนเปนระบบทแยบยลของผสงสาร และ

ผสงสารนนเองทกำลงเรมกลไก หรอกระบวนการ หรอระบบทสรางขนมาจากอำนาจทมอย และผนกลาย

เปนสารทมองเหนและจบตองได ภายใตเทคโนโลยสมยใหมทำใหสงตางๆ รอบตวเกดภาวะใหมอนหมายถง

“กลมายา” ทกำลงอบต และเกดขนในโลกของ “ความเปนจรงเสมอน หรอโลกยคดจตอล”

สอ (ใหม) ในความหมายทวไปหากเรากำลงกลาวถงสอใหมนน เราอาจตองกลบมาถามตวเองวา มเกณฑ

อนใดทใชในการแบงแยกระหวางสอใหมและสอเกา หากเราเรมจากการใชเกณฑยค หรอสมยของสอ

เรากำลงมองเหนสอทมหนาตาหลากหลาย มหนาตาทพฒนามากขน รปแบบและ/หรอวธการใชของสอเรมม

ความสลบซบซอนมากขนตามลกษณะของการพฒนาการ แตหากเราพจารณาถงรปแบบ หรอคณลกษณะ

ของการรบรในสารผานสอ เราอาจมองเหนถงความแตกตางในการรบรนน กลาวคอ สอซงผานการรบรดวย

การมอง หรอสอซงผานการรบรดวยการไดยน และสอซงผานการรบรดวยประสาทสมผสทงสอง (การมอง

และการไดยน) นอกจากนนสอยงถกแปรเปลยนและเปลยนแปลงไปในอกหลากหลายรปแบบ อนขนอยกบ

สถานการณทางการสอสาร ณ ขณะนน กระนนกตามยงมไดหมายความวา การจดแยก หรอจดแบงประเภท

ของสอจะสนสดเพยงเทานนหากแตการจดแบงดวยกลไกดงกลาวเปนเพยงเบองตนในการตระเตรยมสอ

และสารใหพรอมตามแตภารกจ และการใชงานของผทตองการจะสงสาร ตลอดจนพฤตกรรมของการรบสาร

ผานสอของผรบสารหรอกลมเปาหมาย

สอ (ใหม) กำลงถกสงคมและสภาวะแวดลอมกอดรดใหจดรป หรอระเบยบเสยใหม เพอให

เหมาะสมกบการใชงาน ฉะนนสอจงจำเปนอยเองทจะสรางตวตนใหเกดขนอยางชดเจนในสงคมปจจบน

อยางไรกตามสงทยงคงตามตดสอเสมอนเงาตามตวไมปาน กคอ อำนาจทยงแฝง และคงอย

อำนาจทปรากฏมาพรอมกบสอนนไมเพยงแตทรงอทธพลในฐานะเปนสวนหนงของสารแลว แตยง

สงอทธพลนนไปยงสภาพแวดลอมใกลเคยงตลอดเวลาและสมำเสมอ แตใครจะใชอำนาจทมอยนนไปใน

ทศทางใด เพอใหเกดประสทธภาพสงสดและพรอมกลนกรองสารเหลานนตามความตองการ

ณ บรรทดนเราอาจไดคำตอบแลววา สอ (ใหม) ทเรากำลงกลาวถงนน มลกษณะรปราง หรอตวตน

เปนเชนใด ซงเราอาจหมายถง สอทกำลงเขามามบทบาทในสงคมสมยใหม หรอสอทกำลงเปลยนแปลง

คณลกษณะอยางใดอยางหนง เพอตอบรบหรอขานรบกบสภาพสงคมในขณะหรอเวลานน หรออาจหมายถง

สอทกำลงเขามามอทธพลในลกษณะหรอรปแบบใดๆ กบกลมผรบสารทอาจรเทาหรอไมรเทาทนสอ ซงอาจ

อยในสงคมเมองหรอแมแตสงคมชนบททหางไกล... ???

216



ภาพถายสภาพถาย

ในบรรดาสออนหลากหลาย เราอาจไมปฏเสธไดวา “ภาพถาย” นนยงคงสงผลหรอมอทธพลตอ

ผรบสารไดอยางดกวา 150 ปทผานมา คำกลาวนยงคงศกดสทธ “ภาพถายหนงภาพ สามารถแทนคำพด

ไดหลายพนคำ” และภาพถายกำลงเขามาเกยวของไดอยางไรและเพราะเหตใด เมอยอนกลบไปในหลกของ

การถายภาพหรอความรเบองตนเกยวกบการถายภาพ...

กลองถายภาพ คอ อปกรณอยางหนงในการบนทกแสง หรอการบนทกความทรงจำ มสวนประกอบ

อยางนอย 2 สวนดวยกน กลาวคอ 1. หองบนทกแสงหรอหองมดหองเลกๆ หรอทผถายภาพรจกกนใน

ชอวา “ตวกลอง (Body)” และ 2. ตวกลางทเปนเสมอนทางเดนหรอสงทชวยใหแสงทเกดจากการสะทอน

ของวตถหรอแบบ เดนทางมารวมตวเพอใหเกดภาพตามทผถายภาพตองการ ซงหมายถง “ชดเลนส (lens)”

ฉะนนเมอเราบนทกแสงดวยกลองถายภาพ นนหมายถง ผถายภาพกำลงบนทกแสงทสะทอนมา

จากวตถหรอแบบอนเกดมาจากแหลงกำเนดแสง ฉายแสงไปตกกระทบยงวตถหรอแบบ หลงจากนนพนผว

ของวตถหรอแบบจะสะทอนแสงบางสวนและดดซบแสงบางสวนไว แสงทเกดจากการสะทอนจะเดนทาง

ผานอณของบรรยากาศไปยงเลนสของกลองถายภาพ เลนสของกลองถายภาพจะทำหนาทรวมแสง หรอ

จดการแสงสะทอนนนใหตกกระทบไปยงฉาก ซงในทนหมายถง “ฟลม (Film)” และเมอผถายภาพกดชตเตอร

กลไกของกลองถายภาพกจะทำงานประสานกนอยางกลมกลน จนในทสดแสงสะทอนเหลานนกจะถกบนทก

ดงนนการถายภาพจงเปนกลไกหรอวธการในการบนทกแสงอยางหนงทมนษยกำลงเอาชนะ

ธรรมชาต โดยการหยดการเคลอนไหวของสรรพสง ใหภาพอยในกรอบสเหลยมผนผา ขนาด 24 x 36

มลลเมตร (โดยประมาณ) กลไกของการบนทกแสง (ในทน) เกดจากการสรางความสมพนธขององคประกอบ

4 ประการ เขาดวยกนคอ 1. ความเรวชตเตอร 2. หนากลอง 3. ทางยาวโฟกส และ 4. ผถายภาพ ความเรว

ชตเตอร และหนากลองจะเปนตวแปรหลกหรอเปนตวกำหนดหรอควบคมปรมาณของแสงใหเขามายงฟลม

มากหรอนอย กลาวคอ

1. ความเรวชตเตอร (Shutter Speed) จะสามารถกำหนดลกษณะการเคลอนไหวของวตถ หรอ

แบบทผถายภาพตองการบนทกใหมลกษณะเคลอนไหวแบบเคลอนไหว หรอเคลอนไหวแบบหยดนง หรอ

หยดนงแบบหยดนง

2. หนากลองหรอชองรบแสง (Aperture) เปนกลไกของกลองถายภาพอกเชนกน ซงนอกจากจะ

ทำหนาทในการกำหนดปรมาณแสงสำหรบการบนทกภาพแลว ยงสามารถสรางชวงความชดของแบบ หรอ

วตถในภาพใหมชวงความชดทมความแตกตางกน

ซงองคประกอบทงสองประการนนจะตองถกสรางขน และถกใชงานใหเกดความเหมาะสม

ในการบนทกภาพของผถายภาพ

3. ทางยาวโฟกส (Focal Length) เปนกลไกซงอยภายในกระบอกเลนส อนทำหนาทเปนเสมอน

มมมองของผถายภาพขณะถายภาพ โดยการเคลอนของชนเลนสภายใตวงแหวนบนตวเลนส และอาจกลาว

217


ไดวาทางยาวโฟกสนนสามารถกำหนดมมมองของภาพใหกวางขน หรอแคบลงตามความตองการของผถายภาพ

ทตองการนำเสนอ อนสามารถสงผลตออารมณความรสกทเกดขนของภาพถาย และ

4. ผถายภาพ (Photographer) องคประกอบสดทายของการบนทกภาพทมความสำคญมากกวา

กลไกใดๆ ทเกดขนในระหวางการบนทกภาพ เหตเพราะการนำเสนอภาพถายของผถายภาพไปยงผรบชม

(ผรบสาร) นน ผถายภาพจะตองสามารถสรางแนวคดและจนตนาการใหเกดขนเปนภาพปรากฏในสมอง

หรอจตใจกอนการกดชตเตอร

การเลอกความเรวชตเตอร การใชหนากลอง และการเปลยนแปลงทางยาวโฟกสโดยผถายภาพ

นนเองทจะสามารถทำใหภาพซงบนทก ณ เวลาเดยวกน สถานท และสภาพแวดลอมแหงเดยวกน

องคประกอบของภาพอยางเดยวกนใหมความแตกตางกนอยางสนเชง จงไมนาแปลกใจเลยวาทำไมภาพถาย

(อนเปนภาพถาย) นน จะสามารถสงอทธพลเหนอบคคลหรอผรบสารไดอยางแรงกลา เสมอนประหนง

การใชอำนาจในการจดวางกระบวนความคดของบคคลในขณะชมภาพถาย

การสรางสรรคภาพถายของผถายภาพจงเปนการสรางจนตนาการจากสามญสำนกทตรงไปตรงมา

ตามทสายตามองเหน ตามลกษณะของแสง ตามสภาพแวดลอมทเกดขนในความเปนจรง หากแตจะสราง

จนตนาการ นนๆ ใหผดออกไปจากคณลกษณะเดมจงเปนสงทคอนขางยาก ซงนนมใชหมายความวาทำไมได

เสยทเดยว แตมขนตอนทคอนขางยงยากสลบซบซอน อนหมายถงการปฏบตการณภายในหองมด เพอแกไข

ตกแตงฟลมทบนทกแสง

ปรากฏการณดงกลาว คอ ปรากฏการณยอนหลงไปเมอประมาณเกอบสบปทผานมา... ???

ณ ยคแหงโลกไรพรหมแดน ยคแหงสงคม หรอชมชนเครอขาย กำลงสรางแนวความคดใหมในเชง

ของการบนทกภาพ อนเปนการบนทกภาพทมาแทนทการบนทกภาพ หรอการบนทกแสงในรปแบบดงเดม

ซงอยในลกษณะของสญญาณ “ดจตอล”

ภาพถายสภาพถาย... ปรากฏการณทเกดขนในสงคมเครอขายททกสงทกอยางสามารถแกไข

เปลยนแปร และเปลยนแปลงไดตลอดเวลาทกสถานทและทกสถานการณ... !!!

หากทำความเขาใจอยางหยาบๆ ภาพดจตอลเปนเพยงการนำชนสเหลยมเลกๆ ซงเรยกวา

“พกเซล (Pixel)” มาเรยงประกอบกนเปนรปราง อาจเปนเหมอนการใชแผนในการแปลอกษร ความละเอยด

ของชนพกเซลเปนตวแปรหนงทจะบงบอกถงความละเอยด หรอความคมชดของภาพ เมอภาพนนถกขยาย

ใหใหญขนหรอผานการบบอด กลไกของการถายภาพระบบดจตอลนนยงคงทำหนาทคลายคลงกบการถายภาพ

ในลกษณะของฟลม เพยงแตกลองถายภาพระบบดจตอลจะมชดของอปกรณอเลกทรอนกสมารวมประมวล

สญญาณ หรอทำหนาทแปลงสญญาณจากอนาลอกเปนสญญาณดจตอล ซงทำงานคลายคลงกบหนวย

ประมวลผลกลางของเครองคอมพวเตอร ซงเรยกวา “CCD (Charge Coupled Device) หรอ CMOS

(Complementary Metal Oxide Semiconductor) Image Sensor” ทำหนาทประมวลแสงสของแหลง

กำเนดแสง (แสงสแดง แสงสเขยว และแสงสนำเงน หรอ RGB) ภายหลงจากการประมวลผลจงผานผล

เหลานนไปเกบไวในหนวยความจำ

218



ภาพทถกบนทกจะเกบในสภาพของดจตอลทมลกษณะหรอสกลตางๆ กน เชน *.jpg *.tif หรอ

RAW เปนตน และไฟลดจตอลนเองทเราสามารถนำไปผานกระบวนการในการผลตในคอมพวเตอร เพอให

ภาพทไดมานนเปนภาพทเสมอนจรง (ภาพตามการบนทกจรงๆ) หรอตามแตจนตนาการของผถายภาพ ซง

ในทนอาจหมายถง ผปฏบตการณภายใตโปรแกรมประยกตสำหรบตกแตงภาพทมอยมากมายในทองตลาด

ทวไป การสรางสรรคภาพดจตอลเหลานสามารถสรรสรางไดตามแตความตองการอนหลากหลาย สามารถ

สรางภาพตามสภาพแวดลอมทแตกตางกนออกไป สามารถสรางอารมณ ความรสก มมมอง ทศนคต

ความเชอ ความคด และจนตนาการไมมทสนสด

การพฒนา... กำลงสรางจนตนาการหรอสามญสำนกแหงแสงในการถายภาพ อนเปนสญญาณ

อนาลอกไปสการบนทกแสงในรปแบบของสญญาณระบบดจตอล ซงเปนระบบการสรางภาพเสมอน

ภาพเสมอนจรง หรอภาพลกษณ ใหเกดขนมาแทนทภายใตกลไก หรอการพฒนาการทางวทยาศาสตร

ทเรยกวา “เทคโนโลย”

ภาพท 1 ภาพถายแสดงสญลกษณแหงความหมายของภพภม

สญญะวทยา

แฟรดนองด เดอ โซสซร (Ferdinand de Saussure) นกวชาการดานภาษาศาสตรชาวสวส

อธบายถง สญญะวา “สญญะ เปนระบบของสญลกษณ (System of Sign) ซงมความสมพนธกนทง

ดานความหมาย และโครงสราง อนหมายถง ตวแสดง (Sound-Image) และตวหมาย (Concept)”

อางถงใน Hawkes (2003)

219


ฉะนนจะเหนไดวา การสรางความหมายยอมเกดจากผสรางความหมาย และความหมายตางๆ

เหลานนถกถายทอดไปยงสวนของสงคมทเปนอยในขณะนน คำถามจงอยทวา... ความหมายตางๆ เหลานน

เกดขนมา หรอถกสถาปนา และมการถายทอดหรอแปรเปลยนออกไปอยางไร

อกประการหนงทโซสซรใหความสนใจและใหความสำคญกคอ มมมอง และความสมพนธของ

สญญะใน 2 ลกษณะ อนไดแก วตถหรอตวแสดง (Signifier or Sound-Image) กบตวหมาย (Signified or

Concept) เมอนำคณลกษณะตามแนวทางของโซสซรมาเทยบเคยงกบการถายภาพจะเหนไดวา การสราง

ภาพถายโดยผานมมมองของผถายภาพมกมสงซอนเรนแอบแฝงอยภายในภาพถายเหลานน จงเปนหนาท

ของผทมองภาพถายอยางชนชมทจะตองพยายามถอดรหสดงกลาวออกมา ซงเปนรหสทเกดขนตาม

ธรรมชาต ตามครรลองของผสรางภาพถาย อนนำมาสความจรรโลงใจในทสด

ภาพท 2 ความสมพนธของตวแสดงและตวหมาย

แตอยางไรกตามยงมผถายภาพอกจำนวนไมนอยนกทพยายามนำกลไกของการสรางมายามาส

ภาพถายเพอนำมาซงผลประโยชน หรอผลกำไรทางธรกจของตน จนมองขามสญญะทเกดขนอนแทจรงของ

ภาพถายนนๆ

ภาพท 3 ความสมพนธระหวาง Sound-image และ Concept ของคำวา “ดอกกหลาบสขาว”

(Signifier)

(Signified)

Signifier

Signifide

220



จากการศกษาเกยวกบการแบงแยกสงทปรากฏหรอผลกระทบทเกดขนในภาพถาย โดยผาน

การมองภาพถายของแตละบคคล ผลทเกดขนนนอาจแบงลกษณะของการศกษาออกเปน 3 ลกษณะ คอ

1. การแปลความหมายของผมองภาพสามารถแปลความหมายทถกถายทอดจากผถายภาพไปยง

ผมองภาพอยางไร

2. ความรสกหรอผลตอบรบอยางไรบางทเกดขนภาพหลงจากการมองภาพถาย

3. มความเกยวของสมพนธกนอยางไรจากการมองภาพของผมองภาพในสวนของเนอหา หรอ

เรองราวในภาพถายนนๆ และสงทเกดขนนนเปนเจตนาของผถายภาพหรอไม อยางไร

ชารลส ซอนเดอรส เพยรซ (Charles Sander Pierce as cited in Deledalle, 2000)

นกปรชญา ชาวอเมรกา ไดจดแบงสญญะออกเปน 3 ชนด ไดแก…

1. Icon หมายถง ภาพเหมอนทถกนำมาแสดงแทนของจรง อนมความสมพนธระหวางสญญะกบ

วตถ หรอตวแสดง (Signifier) กบตวหมาย (Signified) ทใกลเคยงกน เชน รปภาพ รปปน เปนตน

2. Index หมายถง การสรางความสมพนธระหวางสญญะกบวตถ หรอตวแสดง (Signifier) กบ

ตวหมาย (Signified) ในระดบปานกลาง เชน เสยงสนขเหา กรรโชกเสยงดง แสดงใหเราทราบวามสง

ผดปรกตเกดขนอาจเปนโจรหรอขโมย การไดยนเสยงไซเรนของรถพยาบาลอาจแสดงไดวากำลงมอบตเหต

เปนตน

3. Symbol หมายถง การสรางความสมพนธระหวางสญญะกบวตถ หรอตวแสดง (Signifier) กบ

ตวหมาย (Signified) ในระยะทหางกน เชน ดอกบวเปนการแสดงถงพระพทธศาสนา ดอกกหลาบสดำ

อาจแสดงถงความรกทอมตะ เปนตน

ดงนนจะเหนไดวาการสรางภาพถายขนมาเพยงหนงภาพนน ผถายภาพอาจกำลงสรางสญญะ

บางอยางใหเกดขน ไมวาจะดวยระบบอนาลอกหรอดจตอล แตในมมมองอกลกษณะหนง เพยรซกลบ

เพงมองไปยงรปแบบของสญญะสามประการดวยกนอนเกยวของกบกระบวนการถอดรหสความหมาย

ดงแสดงตามตารางท 1

ตารางท 1 รปลกษณะของสญญะ

icon index symbol

ลกษณะของความหมาย ความคลายคลง การเชอมโยงเหตผล ขอตกลงรวมกน

ตวอยาง รปภาพ รปปน ไฟ ควนไฟ ลกษณะของตวอกษร

อนประกอบเปนคำ

กระบวนการถอดรหส การมองเหนได การคดหาเหตผล การเรยนร

ความหมาย เชอมโยง

221


หรออาจยกตวอยางเปนภาพรวมได ดงน... “ภาพถาย” ของชางในปา เปน Icon ทแสดงถงชางทม

ตวตนอยจรงในธรรมชาต... “เสยงชางรอง” เปน Index ทแสดงถงการมอยของตวตนของชาง... สวนคำวา

“ชางปา” เปน Symbol ทแสดงถง “ชางทมตวตนอยจรง” เปนตน

นอกจากโซสซร และเพยรซแลวยงมนกวชาการสายวพากษอกทานหนง ซงกคอ โรลองด บารธส

(Roland Barthes) ทเขามาอธบายแนวความคดของสญญะ ซงไดกลาวถง ความหมายทแฝงเรนในกระบวน

การเชงสญญะ โดยอธบายแยกประเภทของการวเคราะหระดบของความหมายออกเปน 2 ประการ กลาวคอ

1. ความหมายโดยตรง (Denotative Meaning) ซงเปนความหมายทถกสรางขนจากบคคลผซง

สรางความหมาย และความหมายทเกดขนนนสามารถเขาใจความหมายไดตรงกน เปนไปในทศทางเดยวกน

ผใชความหมายนนสามารถเขาใจไดตรงตามตวอกษร ซงความหมายดงกลาวจดอยในลกษณะของการอธบาย

หรอพรรณนา (Descriptive Level) โดยลกษณะของความหมายนนอาจปรากฏ หรอสรปความหมายอยใน

พจนานกรม

2. ความหมายโดยนย (Connotative Meaning) ลกษณะของความหมาย จะอยในลกษณะของ

การสรางความหมายอนอาจเปนความหมายเฉพาะของกลมหรอสวนบคคล ซงมสวนเกยวของในการสราง

ความหมายนนๆ ใหปรากฏ อาจไมถกตองตรงตามพจนานกรมเสยทเดยว แตมความเขาใจตรงกน

นอกจากนนยงเปนการสรางความหมายในขณะทกลมบคคลมปฏสมพนธระหวางกน โดยอาจนำ

ความหมายทมอยเดมมาแทรกอารมณ ความรสกทเกดขน ณ ขณะเวลาทความหมายนนกำลงถกสรางขน

อนอาจหมายถง การนำคณคาหรอแนวความคดทางสงคม และวฒนธรรมเขามามสวนในการสราง

ความหมายใหม

ซงในการวเคราะหลกษณะแหงความหมายโดยนยน บารธสไดใหความสนใจไปยงความหมายใน

ขนทสองอนแสดงออกมาในรปของสญญะทมความหมายมากกวาความหมายทคงอย และในขนของ

ความหมายน อาจรวมถงกระบวนการของความคดรวบยอด และแนวทางแหงอดมการณทความหมายนน

แสดงอยภายใตบรบทแหงสงคม หากจะเปรยบภาพถายทเรากำลงอางถง ผถายภาพกำลงแสดงความหมาย

ภายในภาพถายในลกษณะอยางหนงอยางใด

บารธส (Barthes, 1972) เรยกความหมายในขนทสองนวา “มายาคต (Myth)” ซงสามารถ

แสดงออกเปนแผนภาพ ดงน

ภาพท 4 การสรางมายาคต (Myth)

(Signifier) (Signified)

(Sign) (Signifier)

(Signified)

(Sign)

222



ดงนนความหมายทถกประกอบสรางดงกลาวจงเปนเสมอนกรอบแหงมายาทมนษยบรรจงสรรสราง

ขนมาทดแทนหรอมาใชในสภาวการณใดๆ ภาพถายจงอาจเปนเสมอนลกษณะแหงความหมายแฝงหรอ

ความหมายโดยนย ซงมผถายภาพใชคณลกษณะหรอคณสมบตขององคประกอบทางการถายภาพขางตน

ดงทไดกลาวมาแลวนนเปนตวแปรในการสรางความหมายผานภาพถายทเกดขน จงมตองสงสยเลยวา

ภาพถายสามารถแทนคำพดของบคคลไดอยางไร

กลมายาแหงสอ(ใหม) ภายใตโลกยคดจตอล

ในสภาวะของการเปลยนแปลงและพฒนาของสอในยคปจจบน อนหมายถง “ยคดจตอล” เราอาจ

ตองยอมรบวาในยคแหงขอมลขาวสารภายใตสงคมเทคโนโลยสารสนเทศ หรอระบบเครอขายสงคม

ออนไลนกำลงเขามามบทบาทสำคญอยางยงในชวตประจำวน จนบางครงในขณะทเราอยในโลกแหง

ความเปนจรง เราอาจกำลงหมกมนหรอหลงระเรงเขาไปในระบบไซเบอรสเปสอยางไมรตว จรงอยลกษณะ

โครงสรางของสงคมดงกลาวเปนสงคมเกดจากการสงสม และเกดการพฒนาประสบการณเพอนำพาสงท

อบตขนโลดแลนไปในโลกเสมอน จงเปนมลเหตสำคญประการหนงททำใหมายาคตเตบโตและทำงานอยาง

ตอเนอง แมวาผผลตสารนนจะผลตสารขนภาพใตบรบทของสงคมอยางไร มายาคตทกอรางสรางตวกจะ

พยายามสรรสรางตวเองใหกอเกดขนอยางเทาทน

การผลตภาพถาย ณ ปจจบนเรมใชเทคโนโลยตางๆ ทเกดขน อาจเพยงเพอผลทางการคาหรอ

อาจเพยงเพอการตอรองทางสงคมทผผลตสารนนอย แตอยางไรกตามการพยายามผลตสารเหลานนอาจนำ

มาซงความสญเสยโดยทผผลตอาจตงใจหรอไมกตาม

กระบวนการสรางภาพมายาของผถายภาพ ซงในทนขอเรยกวา “ผผลต” ถกลกษณะของ

ความกาวหนาทางเทคโนโลยสมยใหม สรางกรอบซงแนวความคดอนเปนมลเหตเดมขยายไปยงโลกเสมอนจรง

ผลกดนภาพถายหรอสาร จากการประกอบสรางความหมายของตนเองสงผานไปยงผชมภาพ (ผรบสาร)

กอใหเกดมายาคตอนแฝงดวยความหมายเชงนยหรออาจกลาวอกนยหนงวา... จากกระบวนการคดภายใน

ตวบคคลถกถายทอดหรอสงผานสงตางๆ เหลานน ออกเปนรปธรรมทเหนชดเจน ซงแตละขนตอนมวธการ

อนแยบยล สญญะแหงมายาคตจงกอตวไปในเวลาเดยวกน และจะเรมทำงานตามทศทาง

จากภาพรวมของแนวคดเชงสญญะและความสมพนธในการผลตภาพถายทเปนภาพถายในระบบ

ดจตอลทกำลงมอทธพลหรอกำลงกอรางสรางแนวทางแหงอำนาจของการใชสารของผผลต ซงพอจะแยก

ผลกระทบทเกดขนออกเปน 3 สวนดวยกน กลาวคอ

1. ผลกระทบทเกดขนจากการมองภาพโดยตรง

2. ผลกระทบทเกดขนภายหลงจากการมองภาพนนสนสด และ

3. ผลกระทบทผานการประกอบสรางขนมาใหม

โดยจะขออธบายแยกยอยแตละสวน ดงน

223


1. ผลกระทบทเกดขนจากการมองภาพโดยตรง

ภายหลงทผผลตทำการผลตภาพถายพรอมนำเสนอออกสสายตาของสาธารณะ เมอผมองด

ภาพถายเหลานนสมผสในภาพถาย ผมองดภาพถายจะใชแนวทางแหงประสบการณทไดเรยนรมาจากอดต

เขารวมพจารณาภาพถาย ในกรณนผมองดภาพถายอาจเรมตความจากเทคนคหรอวธการถายภาพ ซงเปน

พนฐานทผมองภาพถายทกคนจะมอง อาทเชน การใชความเรวชตเตอร หนากลอง ทางยาวโฟกส เปนตน

แตหากผมองภาพนนไมตองการเขาใจในรายละเอยดของเทคนคดงกลาวขางตน ผมองภาพคง

เพยงพยายามตความภาพหรอคงมองเหนเพยงความสวยงามของภาพเทานน คงละเลยนยยะทปรากฏใน

ภาพถายหรออาจกลาววาผมองภาพไมไดตความในความหมายแฝง

จากภาพจะเหนไดวาการตความหมายในทน ผมองภาพคงมองเหนเพยงภาพของเจดยไมมนย

สงใดแอบแฝง มการจดองคประกอบภาพดวยการจดวางตามรปแบบสดสวนของภาพฉากหนา จดสนใจ และ

ฉากหลง มมมองของภาพตรงตามสายตา และความรสกทเกดขน เสนนำสายตาเชอมโยงสายตาจากกรอบ

ภาพไปยงจดทไกลออกไป แสงเงาปรกต การตดกนของแสงคอนขางนอย ความเปรยบตางทเกดขน และมอง

เหนในภาพคอนขางนอยเชนกน

จากสงทกลาวมาขางตนจะเหนไดวา ผมองภาพผานกระบวนการมองภาพในเชงสญญะทม

ลกษณะเดยวกบ Icon ความสมพนธระหวางเจดยทเปนองคจรง และภาพถายมความสมพนธใกลเคยงกน

จนเกอบเปนเนอเดยวกน โดยผานประสาทสมผส คอ ตาหรอการมอง

ภาพท 5 ภาพทเกดขนจากการมองภาพโดยตรง

224



2. ผลกระทบทเกดขนภายหลงจากการมองภาพนนสนสด

ผลกระทบทเกดขนในลกษณะเชนนเปนผลกระทบทผมองภาพรบสมผสการมองภาพแลวเกด

แนวความคดผสมผสานกบแนวความคดของตนเอง และเกบไวภายในจตใจ สงทเกดขนภาพหลงนเปน

ผลกระทบทมตวแปรทางดานภาพถาย ประสบการณ และความเปนสวนบคคลเขามาเกยวของ

หากเปนการจดแบงผลกระทบท เกดขนในกรณดงกลาวจะเปนท เกดขนทมระยะใน

การแสดงออกซงผลกระทบทเกดขนในระยะเวลาทนานออกไปกวาปกต เฉกเชนเดยวกบการจดแบงแยกสอ

ออกเปน Hot Media และ Cool Media

จากภาพเจดยขางตนผมองภาพกำลงพจารณาและสรางความสมพนธระหวางวตถ (เจดย) กบ

ความนกคดสวนบคคลเพอสรางเปนความหมาย เชน ศาสนา อดตทเจรญรงเรอง หรออาจหมายถงรองรอย

อารยะธรรมทแปรเปลยน ซงสญญะดงกลาวถกสรางขนมาจากการมองเหน และจตใจภายในของผมองภาพ

โดยความหมายของสญญะดงกลาว ผผลตสารอาจผลตขนมาจากภมหลงทมองจากสายตาและความรสก

นกคด

ฉะนนการตความหมายหรอการถอดรหสของภาพถายในเชงตวแปรแหงสญญะหรอกรอบ

แหงรหสใดๆ จงเปนเสมอนมายาคตขนตนทผรบสารหรอผมองดภาพรบและสมผส

3. ผลกระทบทผานการประกอบสรางขนมาใหม

การสรางความหมายในลกษณะการประกอบสรางขนมาใหมนน เปนอกลกษณะของการสอสาร

เชงสญญะทเปนเสมอนมายาคตขนทสองอนเปนสงทผผลตสารพยายามสรางความหมายใหเกดขนใหม

ภายใตบรบทชวงใดๆ แหงสงคม การประกอบสรางความหมายใหมนอาจขนอยกบตวบคคล ผผลตสารเปน

ผสรางกรอบหรอบทสรปแหงแนวความคดรวบยอด ซงผมองดภาพหรอชมภาพถายนนตองใชความร

ความเขาใจ และประสบการณทมอยของตนเองในการสรางความเขาใจในความหมายใหตรงตามความตองการ

ของผผลตสาร

จากภาพเจดยดงกลาวเชนกน ความหมายในเชงสญญะหรอความหมายในเชงมายาคตนน อาจ

หมายถง ความสงบ เยอกเยน การลมสลายของอารยะธรรมหรอความเปนชาต เมอผรบสารพยายามคนหา

และประกอบสรางความหมายทซอนอยภายในภาพ เมอเทยบเคยงกบเหตการณทเกดขนในอดตเปนสำคญ

ดงนนผผลตจะเปนเสมอนกลไกหนงในการถายทอดความหมายทสำคญ เหตเพราะความหมาย

จะคงอยหรอทำงานอาจขนอยกบผประกอบสรางความหมายนน

ภายใตสงคมเครอขายผผลตภาพตางพยายามทจะผลตภาพตามแตความตองการทเกดขนใน

ระหวางทเปนผผลตสาร และจากเรองราวตางๆ ขางตนจะเหนไดวาในกระบวนการผลต ผผลตสามารถ

ทจะนำภาพถายมาสรางเปนมายาคต อนนำไปสพฤตกรรมแหงความรนแรงทเกดขนโดยปราศจาก

ความรบผดชอบ

225


ภาพท 6 ภาพทผานการประกอบสรางความหมายขนใหม

สงคมเครอขายเปนสงคมของการเปดกวางทางแนวความคดระหวางผสงสารกบผรบสาร และ

จากแนวความคดของสงคมเครอขายหรอยคของขอมลสารสนเทศอนประกอบไปดวย 1. ปจจยทางการผลต

2. ปจจยการบรโภค 3. ปจจยแหงประสบการณ และ 4. ปจจยแหงอำนาจ

แนวความคดขนพนฐานนเองททำใหการสอสารระหวางผสงสารและผรบสารมระบบ ระเบยบ

แบบแผนใหม เพอนำไปสกลไกอนทนสมยและสลบซบซอนมากยงขน จนทำใหขนบเดมถกกลไกเหลานน

แปรเปลยน ภาพถายธรรมดาๆ จะไมใชภาพถายธรรมดาๆ อกตอไป แตภาพถายทเกดขนจะสรางการดำเนน

ไปในลกษณะของวฏจกรอยางไมหยดนง ไหลไปบนในโลกเสมอน จนผรบสารไมสามารถแยกแยะออก

ไดเลยวา ภาพถายทปรากฏแกสายตานนเปนภาพทเกดขนจรงบนพนฐานแหงความเปนจรงหรอเปนภาพ

ทเกดจากการเสกสรรปนแตงใหมองเหนเปนภาพทเปนเสมอนจรงหรอราวประดจวาเปนของจรง

จากแนวความคดของแฟรดนองด เดอ โซสซร ชารลส ซอนเดอรส เพยรซ และโรลองด บารธส

อาจทำใหเรามองเหนลกษณะหรอแนวทางแหงการนำเสนอภาพเสมอนในโลกเสมอน ซงเปนเพยงมายาท

เกดขนของผผลต โดยใชจดเดนแหงเทคโนโลยเครองมอในการสรรสรางและตอรอง ภาวะทเกดขนจะยงคง

สรางความสมพนธในองคประกอบเดมของกระบวนการทางการสอสาร อนไดแก แหลงสาร (A Source)

กระบวนการในการเขารหส (A Process of Encoding) สาร (A Message) ชองทางการสอสาร

(A Channel) กระบวนการในการถอดรหส (A Processing of Decoding) ผรบสาร (A Receiver) ผลตอบกลบ

(The Potential of Feedback) หรอผลกระทบ (The Impact) และสงรบกวน (The Chance of Noise)

ซงทงหมดนนยงอยภายใตการควบคมของผผลตสารเปนสำคญ แตการเขาถงของขอมลกลบเปนภาวะอำนาจ

ของผรบสารเปนสำคญ จงไมนาแปลกใจเลยวาเพราะเหตใดขอมลขาวสารทผานสงคมออนไลนจงมการผาน

และไหลเวยนไปในระบบอยางรวดเรว โดยปราศจากกรอบของแนวทางทควรจะเปน ภาพถายเพยงหนงภาพ

ทอยในกระบวนการอาจจะสรางแรงกระทบกระเทอนไดมากมายอยางทไมเคยเกดขนมากอนในเทคโนโลย

การสอสารแบบดงเดมโดยผานสอกระแสหลก

ณ จดนอาจทำใหเราหวนกลบไประลกถงคำกลาวท เปนอมตะของมารแชล แมคลฮน

(Marshall McLuhan) ทวา “The Medium is the Message” อนเปนปรากฏการณทกาวเหนอ

กาลเวลา

226



ภาพถายเปนเสมอนระบบหนงหรอกลไกหนงในการสอสาร สามารถถายทอดความคด

จนตนาการหรอแมแตความเชอคานยมใหเกดขนในตวบคคลหรอแมแตสงคมหรอชมชนได ซงใน

กระบวนการทางการสอสารดวยภาพ ภาพถายอาจกำลงทำหนาทหนงในระบบวากยสมพนธ (Syntax) ซง

แตเดมภาพถายเปนเครองมอในการบนทกแสง จงเปนคณลกษณะของภาพถายอยเองทไมสามารถสราง

ขอมลอนเปนเทจได (the Camera in Not Lie) แต ณ ปจจบนภายใตระบบดจตอลหรอยคแหงขอมล

ขาวสาร โปรแกรมประยกตอนหลากหลายสามารถสรางภาพถายใหกาวเลยจนตนาการออกไปอยางไมมทสนสด

ระบบดจตอล และ/หรอ World Wide Web เปนโลกแหงขอมลขาวสาร ทขาวสารนนไมม

วนหยดหรอสนสด ผรบสารทกคนสามารถผนตวเองเปนผผลตสาร การนำเสนอขอมล (Upload) และ

การเขาถงขอมล (Download) สามารถกระทำไดทกสถานท ทกเวลา และทกสถานการณ จงไมใชเรอง

ทนาตระหนกวา กลมผบรโภคนยมสวนใหญหรออาจเรยกวากลมหวกาวหนาสมยใหมหรอกลมระบบดจตอล

จะทำการสรางสารตลอดเวลาผานระบบเครอขาย แตอาจเปนเรองนาตระหนกวา ผผลตสารเหลานน

กำลงผลตสารโดยม สอ (ใหม) ภายใตกลมายา เปนเครองมอในการแสวงหาประโยชนและอำนาจสวนตว

สอ (ใหม) ภายใตกลมายา กำลงทำหนาทโดยมระบบดจตอลเปนเครองมอสำคญในการผลต

ทกสวนในกระบวนการลวนแลวแตมอปกรณ (Hardware) และโปรแกรมประยกต (Software) มารวม

จดการภายในระบบ ซงจดนเองโลกจะเปนเสมอนแหลงเรยนรเพอการสรางสารรปแบบใหม การสราง

ความสอดคลองกลมกลนของสงคมและวฒนธรรม การสรางความเขาใจ และแตกตางในคณลกษณะของ

ความเปนชาต ทองถน และนานาชาตเรมเปนลกผสมมากขน อนขนอยกบวาการผสมผสานสงตางๆ เหลานน

เกดภาวะเหมาะสมหรอสมดลมากนอยเพยงใด ซงสงนอาจขนอยกบคณธรรมและจรยธรรมของผผลตเปน

สำคญ ความสามารถในการรวมสรางความรบผดชอบนน อาจตองใชเวลาและเวลาดงกลาวอาจกำลงหมด

หรอหมด เหตเพราะโลกหรอชมชนหรอสงคมเครอขายกำลงสรางปรากฏการณเหนอกาลเวลา

ภายใตรปแบบการสอสารทเกดขน ณ โลกปจจบนเปนการสอสารทสรางความเขาใจรวมกน

เปนการแบงปนความหมายจากประสบการณและการเรยนรของแตละบคคล การสรางปรากฏการณทเกด

จากความเปนจรงแหงสามญสำนกและอารมณ อนนำไปสการตดสนใจทกำลงจะเกดขนในอนาคต

หากเปรยบกบการซอ-ขายสนคา และ/หรอบรการ ภาพถายทเกดขนจากการมองเหนอาจนำมาสการตดสนใจซอ

อาจมเหตมาจากอารมณมากอน และสามารถมอทธพลตอการตดสนใจใดๆ ของมนษย อนอาจนำมาซง

ความนาเชอถอในอนาคต

ความนาเชอถอ หมายถง ความสามารถในการโนมนาวใหผรบขอความเชอในขอความนน ซงม

ความสำคญเปนอยางยงสำหรบชองทางการสอสารทไรพรมแดน เชน เครอขายอนเตอรเนต (Internet) ซง

เปนพนททไมมผใดเปนเจาของทชดเจน ความนาเชอถอจงเขามามบทบาทเปนตวทสอถงความถกตอง และ

ความไวใจไดของขอมลทนำเสนอบนเครอขาย (Teppaboot, 2013)

227


อารมณของมนษยไมวาจะเปน อารมณอนแสดงถงความกลว อารมณอนแสดงถงความเกลยดชง

อารมณอนแสดงถงความแปลกใจ อารมณอนแสดงถงความโศกเศราเสยใจ อารมณอนแสดงถงความสข และ

อารมณอนแสดงถงความโกรธ ลวนแลวแตถกแสดงออกมาในลกษณะทแตกตางกนอยางมเอกลกษณ และ

หากเมอใดผสงสารสามารถเขาใจในอารมณ ความรสกเหลานนไดเมอใด ณ เวลานนผรบสารจะกลายกลบ

เปนเครองมอในกระบวนการทางการสอสารทกำลงจะเกดขน

ภาพถาย ซงเปนตวแปรหลกในการสอสารของผถายภาพทพยายามจะสรรสราง และสรางสรรค

อารมณ ความรสก และจนตนาการ ใหเกดขนภายในจตใจของผมองภาพ ยอมแสวงหาคณลกษณะของ

อารมณดงกลาวมาครอบงำความคด ความรสก ความเชอ และจนตนาการของผมองภาพ เพอผลประโยชนท

เกดขน และเมอเทคโนโลยดจตอลหรอยคดจตอลเขามามบทบาท และอทธพลตอการสอสารมากเทาใด

นนหมายความวา การเขามาของเทคโนโลยนนกำลงสรางหรอมอทธพลในตวสารมากเทานน การเหนภาพ

ของบคคลธรรมดาๆ อาจกลบกลายเปนภาพของบคคลทามกลางสภาพแวดลอมทนาสงสาร นาเหนอก

เหนใจ หรอจากภาพของบคคลธรรมดาๆ อาจกลบกลายเปนภาพแหงความโศกเศรา หยดนำตา แหง

ความสงสาร อาจกลายกลบเปนหยดนำตาแหงความเกลยดชงกอาจเปนไดนนหมายความวา... “กลมายา”

ของโลกแหงภาพถาย ภายใตยคเทคโนโลยดจตอลกำลงทำงาน... มายาคตทเกดขนจากผถายภาพ

กกำลงทำงานเชนเดยวกน

ภาพท 7 ภาพทผานการประกอบสรางอารมณและความรสก

ผรบสารหรอผมองภาพหรอผบรโภคอาจกำลงตดอยในวงวนของมายาคตเหลาน เมอมายาคต

ทกอยางเรมทำงาน การผลตทมงสผบรโภค จงกลบกลายเปนการผลตทมงสผลสำเรจหรอผลกำไรของผผลต

เชนเดม ผบรโภคยอมถอยกลบสพนฐานทเคยยนอย นนกคอ “เครองมอของผผลต”

ณ เวลาน หากเรากลบมามองกลไกทางการสอสารดวยภาพ การสรางภาพถายใหเกดขนใน

จตใจของกลมเปาหมายไมวาจะเปนรปแบบของการสอสารทวไปของบคคล (การสอสารระหวางบคคล)

การสอสารทางการตลาด (ผผลตกบผบรโภค) หรอแมแตการสอสารการเมอง (ผควบคมอำนาจหรอ

ผปกครองกบประชาชน หรอผถกปกครอง) เราจะพอมองเหนภาพของนยยะทางการสอสารเหลานน

228



ภายใตสถานการณทกำลงเปลยนแปลง การตอสแขงขนทางการตลาด การตอสแขงขนทาง

การเมอง การชวงชงเขาไปสใจหรอการยดครองพนทในจตใจของผบรโภค หรอกลมเปาหมายยอมหมายถง

ชยชนะทยงยนและยาวนาน และเปนชยชนะอนยงใหญททกฝายปรารถนา การสรางกระแส การโฆษณา

ชวนเชอ การโนมนาวจตใจดวยภาพถายยอมเปนเครองมอทงายและนาสนใจ เหตเพราะผสงสารสามารถ

กระทำการใดๆ หรอปฏบตการใดๆ ในภาพทนำมาใชเปนมายา และภาพถายนนมคณสมบตทสามารถเขา

ครอบครองพนทไดอยางรวดเรวและครอบคลม เมอใดกตามทผครองอำนาจใชเครองมอทางการสอสารดวย

ภาพในลกษณะตางๆ อนเปนภาพทแสดงออกทางอารมณดานทตองการ เชน ดานความสข ผมองภาพกจะ

สามารถรบสมผสความสขเหลานนได แตเมอใดผสรางภาพพยายามสรางภาพดานการแสดงออกซง

ความเกลยดชง มองภาพกจะสามารถรบสมผสอารมณนนไดเชนกน

บทสรป

ณ บรรทดนเราลองพจารณาสอทงหลายทอยรอบขาง สอทใชภาพถายในการสอความหมาย สอท

ใชภาพถายเปนเครองมอตอรอง ระหวางผสงสารกบการรบรของผรบสารหรอผมองภาพ เราอาจเหนถง

การเปลยนแปลง และพฒนาการของสอเหลานน มเพยงแตสอสงพมพแตอาจหมายรวมถงสอทางการแพร

กระจายสญญาณ เชน วทยโทรทศน กมแนวโนมในการใชภาพถายในการสอความหมายทางดานอารมณ

ความรสกเชนกน เปนตน

และเมอมเหตการณดลใจ เชน วกฤตของภาวะนำเออลน เราจะเหนไดวา ภาพถายทเกดขนผาน

หนาสอสงพมพ และสออนๆ ทงหลายทนำภาพถายมารวมใชประโยชนนน จะมการสรางมมมองการสอ

ความหมาย ภายใตกลมายาทงสน เปนตน กลมายาทเกดขนนนอาจแบงออกเปน 2 นยยะ กลาวคอ

นยยะแรก... ภาพถายเหลานนกำลงปฏบตงานหรอหนาทดวยตวของตวเอง การแสดงมมมอง

และ/หรอลกษณะของภาพจากมมมองของผถายภาพอยางยตธรรม ยตธรรมสำหรบผมองดภาพ การนำเสนอ

เรองราวทถกตองตามครรลอง ภาพถายทำหนาททตนเองเปน การสอความหมายดวยภาพสมบรณดวย

การเปนภาพถาย

นยยะทสอง... ภาพถายเหลานนกำลงแสดง “มายาคต หรอกลมายา” แกผมองดภาพ ภาพถาย

เหลานนกำลงแสแสรงทำหนาททตนเปน มใชดวยภาพถายเอง แตเปนดวยผนำภาพถายเหลานนไปรวม

ปฏบตการในลกษณะกลโกงแกผมองดภาพ ภาพทเกดขนจากกลโกงจงเปนภาพทแสดงออกทางอารมณ

ความรสกไดมากกวาปรกตทควรจะเปน มมมองทแปลกแหวกแนวทสามารถสรางขนไดในทกกรณ ประจวบ

กบความตองการในเชงประโยชนจากการใชการมอง จงสรางใหภาพถายนยยะนเกด “กลมายา” ทมากกวา

“กลมายาปรกต”

ภาพถายทงสองนยยะทกำลงปฏบตหนาทอย ณ เวลาน หากเราหรอผมองภาพหรอผบรโภคหรอ

ประชาชน ไมสามารถรเทาทนหมายความวา “เรา กำลงตกอยในกลมายา ภายใตสอ (ใหม)” นนเอง

229


ณ อณแหงกาลเวลานความรวมรบผดชอบดงกลาวอาจตองเรมปรากฏใหเหนเปนรปธรรมทชดเจน

มากยงขน กลไกของรฐหรอแมแตกลไกของสงคม ชมชนอาจตองเขามาตระหนกถงภาระอนใหญหลวงน

การสราง การผลตซำ การสรางอำนาจนำโดยผผลต การสรางจดเชอมโยงระหวางผผลตและผบรโภค

ซงกำลงกลบกลายเปนผบรโภควตถนยมมากขนตลอดเวลา กลไกทสมพนธสอดคลองกนนนตองอาศยปจจย

และความรวมมอจากทกภาคสวนทจะรวมกนสรรหาแนวทางทตอบรบหรอสนองตอบตอทกฝายไดอยาง

สมดลเสมอนการรวมกนหาจดรวมกนนนเอง

จากบทความทกลาวมาอาจมคำถามเกดขนในใจวา เพราะเหตใดผเขยนจงมเพยงภาพถายเพยง

สองภาพ และสองภาพนนเปนภาพเดยวกนมานำเสนอ และเปนเพยงภาพถายธรรมดาๆ ทงทในความเปน

จรงนาจะมภาพมากกวาหนงภาพ นเองทอาจตอบคำถามไดวา นเปนเพยง กลมายา และจนตนาการ ดงนน

การพยายามสรรสรางสอใหมจงมใชเรองแปลก แตการทสมาชกในสงคมจะรวมกนนำพาเทคโนโลย

อนทนสมย และการกาวทนเทคโนโลยดงกลาวจงเปนสวนทสำคญมากกวา อยาให “กลมายา” ทกำลง

เกดขน มาแทนท “ภาวะแหงจตใจอนสวยงาม” คงเปนสงเพยงพอ... ขอพลง และอำนาจ จงสถตอยทกอณ

แหงความคด จตใจ และวญญาณ

References

Barthes, R. (1964). Elements of Semiology. Retrieved September 16, 2011, from http://

www.marxists.org.

Barthes, R. (1972). Mythologies. New York: The Noonday Press.

Buchler, J. (1995). Philosophical Writings of Peirce. New York: Dover Publications, Inc.

Castells, M. (2009). Communication Power. New York: Oxford University Press.

Copeland, C. (2010). Photography in Crisis. Afterimage, 38(3), 21.

Deledalle, G. (2000). Charles S. Peirces’s Philosophy of Signs: Essays in Comparative

Semiotic. Indiana: Indiana University Press.

Dominick, J. (n.a.) The Dynamics of Mass Communications Media in the Digital Age. 8th ed.

New York: McGraw-Hill.

Griffiths. (n.a.) M. A Semiotic Analysis of Diesel Print Ads. (n.p.)

Harris, C. (n.a.) Photographic Perception: The Myth of the Thousand Words.

Kaewthap, K. (2001). Media and Cultural Studies. Bangkok: Adison Press Product Co., Ltd.

(in Thai)

230



Kanpai, K. (2008). Psychology of Communication. Bangkok: Rianboon-karnpim (1998).

(in Thai)

Langrehr, D. (2011). From a Semiotic Perspective: Inference Formation and the Critical

Comprehension of Television Advertising. Retrieved September 27, 2011, from

http://www.readingonline.org.

Levey, M. (1992). The 35 mm Film Source Book. Boston London: Focal Press.

McDonald, R. (2004). Narrative and the “Gift of Vision”: The Photography of Jack Spencer

Southern Quarterly, 42 (4), 52.

McLuhan, M. (2006). Understanding Media. New York: Routledge.

McQuail, D. (2005). McQuail’s Mass Communication Theory. 5th ed. London: Sage.

O’Halloran et al. (2009). DIGITAL SEMIOTICS. 10th ed. 22-26.

Saussure, F. de. (1959). Course in General Linguistics. New York: The Philosophical Library

Inc.

Sonia, M. et al. (2011). The Semiotic Method from Signs of Life in the USA. Boston:

Bedford/St. Martin’s. Retrieved September 27, 2011, from http://courses.

wcupa.edu.

Teppaboot, V. (2013). Credibility-Enhancing Communication Framework for Rajabhat

Universities’ Website. SDU research Journal Humanities and Social Sciences,

9 (2), 187-198. (in Thai)

Terence, H. (2003). Structuralism and Semiotics. New York: Routledge.

ผเขยน

นายอนสรณ พงษไพบลย




231

Preparation Process of SDU Research Journal SDU Res. J. 12 (2): May-Aug 2016

บทวจารณหนงสอ การวจยเชงปฏบตการ: การพฒนาโรงเรยนและการเสรมพลงนกการศกษา

Action Research: Improving School and Empowering Education

ผแตง Craig A. Mertler (2014)

วไลลกษณ ลงกา

หนงสอเลมนนำเสนอเรอง “การวจยเชงปฏบตการ”

ในบรบททางการศกษา ทมจดเนนเกยวกบการพฒนาผเรยน

ดวยกระบวนการวจยเชงปฏบตการ ดวยภาษาทเขาใจงาย

มการสอดแทรกตวอยางงานวจยทเขาใจงาย จดเนนของหนงสอ

นอกจากจะใหความรความเขาใจเกยวกบระเบยบวธวจย

เชงปฏบตการแลว ยงนำเสนอประเดนการพฒนายกระดบ

โรงเรยนหรอเปนการเสรมพลงเพอใหนกการศกษาไดนำ

ความรจากการอานไปใชในการพฒนาผเรยน การนำเสนอ

เนอหาไดถกจดใหสอดคลองกบลำดบขนตอนของกระบวน

การวจยเชงปฏบตการไดอยางนาสนใจ โดยแบงเปน 4 สวน

9 บท มรายละเอยดดงน

สวนทหนง เปนการเปดนำดวยคำถามทวา “วจย

เชงปฏบตการคออะไร?” ในสวนนนำเสนอและแนะนำ

ภาพรวมของการวจยเชงปฏบตการ ทงในสวนของลกษณะ

ของวจยเชงปฏบตการ กระบวนการวจยเชงปฏบตการ ซงในสวนทหนงน แยกออกเปน 2 บท ดงน

บทท 1 เปนบทนำของการวจยเชงปฏบตการ นำเสนอบรบทการวจยทางการศกษาใน

ภาพกวาง และเชอมโยงมาสภาพรวมของการวจยเชงปฏบตการ ทงในเรองของความหมาย ความสำคญ และ

การประยกตใชวจยเชงปฏบตการในบรบทการศกษา โดยมการนำเสนอตวอยางงานวจยเชงปฏบตการ

ทเกดขนในบรบทโรงเรยน

บทท 2 เปนการนำเสนอภาพรวมของกระบวนการวจยเชงปฏบตการ ประกอบดวย 9 ขนตอน

โดยเรมจาก ขนทหนงเปนขนของการระบปญหาหรอประเดนหลกทจะศกษา ขนทสองเปนการศกษาขอมล

พนฐานของประเดนทจะศกษา ขนทสามเปนการทบทวนวรรณกรรมทเกยวของ ขนทสเปนการพฒนา

การวางแผนการวจย ขนทหาเปนการดำเนนการวจยตามแผนและเกบรวบรวมขอมล ขนทหกเปน

232


การวเคราะหขอมล ขนทเจดเปนการพฒนาแผนปฏบตการ ขนทแปดเปนการแลกเปลยนนำเสนอขอมล

ผลการวจย ขนทเกาเปนการสะทอนกลบ โดยกระบวนการวจยทง 9 ขนน ทายบททสอง ผเขยนไดมตวอยาง

งานประกอบเพอใหผอานเกดความเขาใจมากยงขน

สวนทสอง เปนการเปดดวยคำถามทวา “ฉนจะเรมทำวจยเชงปฏบตการอยางไร” ในสวน

ทสองน นำเสนอเกยวกบการเรมตนการทำวจยเชงปฏบตการ โดยมกระบวนการวจยเชงปฏบตการจาก

สวนทหนงมาเชอมโยง ซงในสวนนจะนำเสนอการวางแผนการวจย คำถามการวจย สมมตฐาน การออกแบบ

การวจยเชงปฏบตการ ตลอดจนการพฒนาแผนการวจย ซงในสวนทสองนแยกออกเปน 2 บท ดงน

บทท 3 การวางแผนสำหรบการวจยเชงปฏบตการ นำเสนอเรมตงแตการระบปญหาการวจย

หรอประเดนหวขอการวจย การศกษาขอมลขนตนเพอการออกแบบ การทบทวนวรรณกรรม แหลงสบคน

ขอมลทางออนไลน ฐานขอมล ERIC และการเขยนรายงานการทบทวนวรรณกรรม

บทท 4 การพฒนาแผนการวจย นำเสนอถงคำถามการวจย การออกแบบการวจยเบองตน

ทงในสวนของการออกแบบการวจยเชงคณภาพ การออกแบบการวจยเชงปรมาณ และการออกแบบการวจย

แบบผสมผสานวธ โดยในสวนของการออกแบบการวจยเชงคณภาพจะเปนเรองของกรณศกษา วธการเปรยบ

เทยบ เปนตน สวนการออกแบบการวจยเชงปรมาณจะเปนเรองของรปแบบการวจยเชงบรรยาย

รปแบบวจยเชงความสมพนธ และรปแบบการวจยการเปรยบเทยบกลม ในสวนของการออกแบบการวจย

ผสมผสานวธเปนเรองของรปแบบการวจยผสมผสานวธแบบเชงอธบาย และรปแบบการวจยผสมผสาน

วธแบบเชงสำรวจ เปนตน ในสวนของทายบทนำเสนอประเดนจรยธรรมในการทำวจย โดยมตวอยาง

ใบยนยอมในการใหขอมลประกอบ

สวนทสาม เปนการตอบคำวา “ฉนจะทำอะไรกบขอมลทไดมา” ในสวนทสามน เปนการนำเสนอ

ความรในประเดนของเทคนคการเกบรวบรวมขอมล ทงขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ ตอดวย

เทคนคการวเคราะหขอมลเชงปรมาณและขอมลเชงคณภาพ โดยมตวอยางโปรแกรมสำเรจรปในการวเคราะห

ขอมลประกอบ ทายสดเปนการเสนอแนะการเขยนผลการวจย ซงในสวนทสามนแยกออกเปน 2 บท ดงน

บทท 5 การเกบรวบรวมขอมล นำเสนอถงเทคนคการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพและขอมล

เชงปรมาณ โดยเทคนคการเกบรวบรวมขอมลเชงคณภาพทผเขยนนำเสนอ มทงการสงเกต การสมภาษณ

การจดบนทกเอกสาร เทคนคการสะทอนกลบ เปนตน ในสวนของเทคนคการเกบรวบรวมขอมลเชงปรมาณ

มทงการสำรวจ การสอบถาม การตรวจสอบรายการ การประเมนชนเรยนแบบสรปรวมและแบบพฒนาการ

ความกาวหนา แบบทดสอบมาตรฐาน เปนตน

บทท 6 การวเคราะหขอมล นำเสนอเทคนคการวเคราะหขอมลเชงคณภาพและขอมลเชง

ปรมาณ โดยเทคนคการวเคราะหขอมลเชงคณภาพ ไดมการนำเสนอโปรแกรมการวเคราะหขอมลเชง

คณภาพประกอบตวอยาง ในสวนของเทคนคการวเคราะหขอมลเชงปรมาณจะเปนการนำเสนอการใชสถต

บรรยาย และสถตอางองหรอสถตอนมาน โดยมตวอยางโปรแกรมการวเคราะหขอมลเชงปรมาณประกอบ

นอกจากนยงมคำแนะนำในสวนของการเขยนรายงานผลการวเคราะหขอมลเชงคณภาพและเชงปรมาณ

233


สวนทส “ฉนไดผลการวจยแลว...แลวจะทำอะไรตอ” ในสวนนเปนการนำเสนอการนำ

ผลการวจยทไดมาทำแผนปฏบตการ รวมทงมการสะทอนกลบกบทมวจยหรอกลมผรวมปฏบต นอกจากนน

ยงใหขอเสนอแนะเกยวกบการเขยนรายงานการวจย การแลกเปลยนประสบการณโดยการนำเสนอ

ผลการวจยในแหลงตพมพ ซงในสวนทสนแยกออกเปน 3 บท ดงน

บทท 7 การพฒนาแผนปฏบตการ ในบทนเปนการกลาวถงการสรางแผนปฏบตการ โดยม

การใหสารสนเทศเกยวกบระดบของแผนปฏบตการตงแตตวบคคลไปจนถงระดบโรงเรยน ซงจะมเทคนค

ขอเสนอเกยวกบการเขยนแผนปฏบตการและมตวอยางประกอบการอธบาย

บทท 8 การเขยนรายงานการวจย นำเสนอเทคนคการเขยนรายงานการวจย ตงแตการเขยน

ชอเรองหรอหวขอรายงาน การใชรปประโยคเปดนำ การใชคำ การใชภาษา และฟอรม การจดหวขอหรอ

องคประกอบของรายงาน

บทท 9 การแลกเปลยนและการสะทอนกลบ นำเสนอชองทางการนำผลการวจยมาแลกเปลยน

และสะทอนกลบ ซงแหลงการแลกเปลยนหรอนำเสนอผลการวจย มหลากหลายทงเปนการนำเสนอกบ

ชมชนพนท การนำเสนอในวารสารหรอแหลงออนไลน

หนงสอเลมนเปนหนงสอทบคลากรทางการศกษาหรอนสต/นกศกษาคร ควรอานเปนอยางยง

เนองจากประสบการณของผเขยน เทคนคการถายทอดเนอหาสาระผานการใชภาษาทเขาใจงาย โดยม

ตวอยางประกอบ ทำใหหนงสอเลมนเปนหนงสอทบคลากรทางการศกษาทกกลมสามารถอานและเขาใจ

การวจยเชงปฏบตการไดมากยงขน โดยการนำเสนอเนอหามลำดบขนตอนทชดเจนและเขาใจงาย ทำให

ผอานเกดความเขาใจอยางเชอมโยงและเหนตวอยาง ซงในแตละบทผเขยนยงไดมขอแนะนำหรอเทคนค

ประกอบในแตละบท พรอมทงมแบบฝกหดใหไดฝกทำ ความนาสนใจของหนงสอเลมนอกประการหนงคอ

ผเขยนไดใชแผนภาพประกอบการในอธบาย ซงจะเหนไดวาเปนภาพสรปรวมของแตกระบวนการของ

การวจยเชงปฏบตการทสอความออกมาไดอยางเขาใจ และมตวอยางภาพประกอบทแสดงถงความตงใจของ

การนำเสนอของผเขยน ดวยความมคณคาของหนงสอเลมนจะเหนไดวาหนงสอนไดรบการตพมพเปน

ครงท 4 แลว ผวพากษในฐานะผสอนระเบยบวธวจยทางการศกษาขอนำเสนอหนงสอเลมนไวเปนอกหนง

แหลงความร สำหรบผทสนใจในการทำวจยเชงปฏบตการไดศกษาเพมเตมตอไป

ผเขยน

ดร.วไลลกษณ ลงกา

คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ

114 ถนนสขมวท 23 เขตวฒนา กรงเทพมหานคร 10110


234


กระบวนการดำเนนงาน เกณฑในการพจารณาตพมพ ระเบยบการเขยนและการสงตนฉบบ วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร เปนวารสารทางวชาการทมวตถประสงค

เพอเผยแพรผลงานวชาการในลกษณะบทความรบเชญ (Invited Article) นพนธตนฉบบ (Original Article)

นพนธปรทศน (Review Article) และบทวจารณหนงสอ (Book Review) ในสาขาการศกษา การบรหาร

ธรกจ การทองเทยวและบรการ และสาขาอนๆ ทเกยวของ มการจดพมพเผยแพรปละ 3 ฉบบ (ฉบบแรก

เดอนมกราคมถงเดอนเมษายน ฉบบทสอง เดอนพฤษภาคมถงเดอนสงหาคม และฉบบทสาม เดอนกนยายน

ถงเดอนธนวาคม)

ลขสทธตนฉบบทไดรบการตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ถอเปน

กรรมสทธของมหาวทยาลยสวนดสต หามผใดนำขอความทงหมดหรอบางสวนไปพมพซำ เวนเสยแตวาจะได

รบอนญาตจากมหาวทยาลยเปนลายลกษณอกษร อนง เนอหาทปรากฏในบทความเปนความรบผดชอบของ

ผเขยน ทงนไมรวมความผดพลาดอนเกดจากเทคนคการพมพ

กระบวนการดำเนนงาน

1. กองบรรณาธการเปดรบตนฉบบระหวางเดอนมกราคมถงเดอนธนวาคม

2. กองบรรณาธการประชมเพอพจารณาความสอดคลองของตนฉบบกบวตถประสงคและขอบเขต

ของวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร รวมถงตรวจสอบความสมบรณ ความถกตองใน

การจดรปแบบตามเกณฑของวารสาร และคณภาพทางดานวชาการ

3. กองบรรณาธการออกจดหมายไปยงผเขยน ในกรณปฏเสธการตพมพตนฉบบทไมเปนไปตาม

หลกเกณฑททางวารสารกำหนด และในกรณตนฉบบผานการพจารณาจากกองบรรณาธการจะออกจดหมาย

แจงการดำเนนการสงผทรงคณวฒเพออานประเมนตนฉบบไปยงผเขยนผานทาง e-mail

4. กองบรรณาธการดำเนนการจดสงตนฉบบทผานการพจารณาไปยงผทรงคณวฒ (Peer

Review) ในสาขาวชานนๆ เพอทำการอานประเมนจำนวน 2 ทาน โดยหากผทรงคณวฒ 1 ใน 2 ทาน

พจารณาวา ไมเหมาะสมทจะตพมพเผยแพร จงจะทำการสงไปยงผทรงคณวฒทานท 3 เพอพจารณา ทงน

ตนฉบบทจะไดรบการตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ตองผานการพจารณา

เหนควรเหมาะสมใหตพมพเผยแพรโดยผทรงคณวฒ จำนวนอยางนอย 2 ทาน

5. กองบรรณาธการสรปผลการประเมนคณภาพตนฉบบของผทรงคณวฒและจดสงไปยงผเขยน

เพอใหดำเนนการแกไข โดยใหสงตนฉบบทแกไขเรยบรอยแลวพรอมชแจงการแกไขในตารางทกำหนดให

มายงกองบรรณาธการ

235


6. กองบรรณาธการตรวจสอบความถกตองของการแกไขเนอหาตามขอเสนอแนะของผทรงคณวฒ

และตรวจสอบความถกตองของการเขยนตนฉบบตามรปแบบทวารสารกำหนด

7. กองบรรณาธการออกหนงสอตอบรบการตพมพ พรอมตนฉบบบทความทมตราประทบของ

วารสารวจย มสด ทกหนา และทำการเผยแพรตนฉบบทไดรบการตอบรบการตพมพแลว ผานทางเวบไชต

ของวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร (http://research.dusit.ac.th/new/

e-Journal) โดยแสดงสถานะเปนบทความทไดรบการตอบรบการตพมพแลว (Accepted)

8. กองบรรณาธการดำเนนการรวบรวมตนฉบบทจะตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตร

และสงคมศาสตร และตรวจสอบความถกตองกอนจดสงโรงพมพเพอจดทำวารสารฉบบราง

9. กองบรรณาธการรบวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร รบวารสารฉบบราง

ทจดรปเลมเสรจเรยบรอยแลวจากโรงพมพ และตรวจสอบความถกตองกอนทำการเผยแพรผานทางเวบไซต

(http://research.dusit.ac.th/new/e-Journal) โดยแสดงสถานะเปนบทความทอยระหวางการตพมพ

(In Press) และจดสงบทความดงกลาวทมตราประทบของวารสารวจย มสด ทกหนาใหผเขยนเพอตรวจสอบ

ความถกตองกอนมการสงใหตพมพ

10. กองบรรณาธการรบเลมวารสารทตพมพเรยบรอยแลวจากโรงพมพ และทำการตรวจสอบ

ความถกตองของวารสารกอนทำการเผยแพรโดยระบสถานะวารสารทตพมพแลว (Published) ทางเวบไซต

(http://research.dusit.ac.th/new/e-Journal) พรอมทงจดสงวารสารฉบบตพมพดงกลาวใหกบ

ผทรงคณวฒ ผเขยน และหนวยงานตางๆ เพอการนำไปใชประโยชน

เกณฑในการพจารณาตพมพ

1. ตนฉบบมชอเรองกระชบ ทนสมย นาสนใจ

2. เนอหาของตนฉบบมคณภาพตามหลกวชาการในสาขาวชานนๆ และประกอบดวยองคความรท

สามารถนำไปประยกตใชไดจรง

3. เนอหาของตนฉบบมความสอดคลองกบวตถประสงคและขอบเขตของวารสารวจย มสด สาขา

มนษยศาสตรและสงคมศาสตร

4. ตนฉบบทสงมาเพอขอตพมพในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ตอง

ไมเคยตพมพในวารสารใดวารสารหนงมากอน หรอไมอยในระหวางการเสนอขอตพมพในวารสารอน

5. เนอหาในตนฉบบทงหมดควรเกดจากการสงเคราะหโดยผเขยนเอง ไมไดคดลอกหรอตดทอนมา

จากผลงานของผอนโดยไมไดรบอนญาต หรอปราศจากการอางองทเหมาะสม

6. ผเขยนตองเขยนตนฉบบตามรปแบบทวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร

กำหนดเทานน

236


7. ผลการประเมนตนฉบบ แบงออกเปน 4 ระดบไดแก

• แกไขนอยกอนตพมพเผยแพร

• แกไขปานกลางกอนตพมพเผยแพร

• แกไขมาก เขยนใหม และสงอานประเมนอกครง

• ไมเหมาะสมทจะตพมพเผยแพร

ในการตอบรบการตพมพ (Accepted) ตนฉบบในวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร ทงนบทความดงกลาวจะตองไดรบการประเมนในระดบแกไขนอยกอนตพมพเผยแพร หรอ

แกไขปานกลางกอนการตพมพเผยแพรจากผทรงคณวฒ จำนวนอยางนอย 2 ทาน เทานน

ระเบยบการเขยนตนฉบบ

กองบรรณาธการวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ไดกำหนดระเบยบ

การเขยนตนฉบบ เพอใหผเขยนยดเปนแนวทางในการดำเนนการสำหรบเตรยมตนฉบบเพอขอตพมพใน

วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ดงรายละเอยดตอไปน

1. การจดรปแบบ

1.1 ขนาดของตนฉบบ พมพหนาเดยวบนกระดาษขนาด A4 โดยกำหนดคาความกวาง

19 เซนตเมตร ความสง 26.5 เซนตเมตร และเวนระยะหางระหวางขอบกระดาษดานบนและซายมอ

3.5 เซนตเมตร ดานลางและขวามอ 2.5 เซนตเมตร

1.2 รปแบบอกษรและการจดวางตำแหนง ภาษาไทยและภาษาองกฤษใชรปแบบอกษร

TH SarabunPSK ทงเอกสาร พมพดวยโปรแกรมไมโครซอฟทเวรด โดยใชขนาด ชนดของตวอกษร รวมทง

การจดวางตำแหนง ดงน

1.2.1 หวกระดาษ ประกอบดวย เลขหนาขนาด 12 ชนดตวธรรมดา ตำแหนงชด

ขอบกระดาษดานขวา

1.2.2 ชอเรอง ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 16 ชนดตวหนา ตำแหนงกงกลาง

หนากระดาษ ความยาวไมเกน 2 บรรทด

1.2.3 ชอผเขยน ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงกงกลาง

หนากระดาษใตชอเรอง ทงนใหใสเครองหมายดอกจน (*) กำหนดเปนตวยกกำกบทายนามสกลของ

ผประสานงานหลก

1.2.4 หนวยงานหรอสงกดททำวจย ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 14.5 ชนด

ตวธรรมดา ตำแหนงกงกลางหนากระดาษใตชอผเขยน กรณคณะผเขยนมหนวยงานหรอสงกดทตางกน

ใหใสตวเลข 1 และ 2 กำหนดเปนตวยกกำกบทายนามสกลผเขยนแตละทาน และตวยกกำกบดานหนา

หนวยงานหรอสงกด ตามลำดบ

237


1.2.5 เชงอรรถ กำหนดเชงอรรถในหนาแรกของบทความ สวนแรกกำหนดขอความ

“*ผประสานงานหลก (Corresponding Author)” ภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 10 ชนดตวหนา

สวนท 2 ระบขอความ “e-mail” ระบเปน e-mail ของผประสานงานหลก ในสวนสดทายกำหนดขอความ

“**กตตกรรมประกาศ”(ถาม) ระบเฉพาะแหลงทน และหนวยงานทสนบสนนงบประมาณ เชน “งานวจย

เรองนไดรบสนบสนนทนวจยจากทนงบประมาณแผนดน มหาวทยาลยสวนดสต” เปนตน

1.2.6 หวขอบทคดยอภาษาไทย ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ

ดานซายใตหนวยงานหรอสงกดของผเขยน เนอหาบทคดยอไทยขนาด 14 ชนดตวธรรมดา จดพมพเปน

1 คอลมน บรรทดแรกเวน 1 Tab จากขอบกระดาษดานซายและพมพใหชดขอบทงสองดาน

1.2.7 หวขอคำสำคญภาษาไทย ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ

ดานซายใตบทคดยอภาษาไทย เนอหาภาษาไทยขนาด 14 ชนดตวธรรมดา ไมเกน 4 คำ เวนระหวางคำ

ดวยการเคาะ 2 ครง

1.2.8 หวขอบทคดยอภาษาองกฤษ ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ

ดานซายใตคำสำคญภาษาไทย เนอหาบทคดยอภาษาองกฤษขนาด 14 ชนดตวธรรมดา จดพมพเปน


1.2.9 หวขอคำสำคญภาษาองกฤษ ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชดขอบกระดาษ

ดานซายใตบทคดยอภาษาองกฤษ เนอหาภาษาองกฤษขนาด 14 ชนดตวธรรมดา ไมเกน 4 คำ เวนระหวาง

คำดวยเครองหมายจลภาค (,)

1.2.10 หวขอหลกภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14.5 ชนดตวหนา ตำแหนงชด

ขอบกระดาษ ดานซาย

1.2.11 หวขอยอยภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ชนดตวหนา Tab 1.5 เซนตเมตร

จากอกษรตวแรกของหวขอเรอง

1.2.12 เนอหาภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ชนดตวธรรมดา จดพมพเปน


1.2.13 อางอง (References) หวขอภาษาองกฤษขนาด 14.5 ชนดตวหนา ชดขอบซาย

เนอหาภาษาไทยและภาษาองกฤษขนาด 14 ชนดตวธรรมดา ตำแหนงชอผเขยนชดขอบซาย หากยาวเกน

1 บรรทด ให Tab 1.5 เซนตเมตร การอางองเอกสารใหเขยนตามแบบ APA (American Psychological

Association)

1.2.14 ผเขยน/คณะผเขยน ภาษาไทยขนาด 14.5 ชนดตวหนา ชดขอบซาย และขน

บรรทดใหม ให Tab 0.75 เซนตเมตร ใหระบคำนำหนาชอ ไดแก นาย นาง นางสาว และตำแหนงทาง

วชาการของผเขยน เนอหาใตชอผเขยนภาษาไทยและภาษาองกฤษ ขนาด 14 ชนดตวธรรมดา Tab

1.5 เซนตเมตร โดยระบหนวยงานหรอสงกดของผเขยน ขอมลทอยทตดตอไดพรอมรหสไปรษณย หาก

ยาวเกน 1 บรรทดให Tab 1.5 เซนตเมตร และบรรทดใหมให Tab 1.5 เซนตเมตร ระบอเมล

238


1.3 จำนวนหนา บทความตนฉบบมความยาวไมเกน 15 หนา

2. การเขยนอางอง

การอางองเอกสารใหเขยนอางองตามรปแบบ APA (American Psychological Association)

โดยใหแปลรายการอางองภาษาไทยเปนภาษาองกฤษทกรายการ และยงคงรายการอางองภาษาไทยเดมไว

ดวยเพอใหกองบรรณาธการตรวจสอบความถกตองในการแปล (สามารถดหลกเกณฑการอางองวารสารวจย

มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร ไดท http://research.dusit.ac.th/new/th/pr/)

3. ลำดบหวขอในการเขยนตนฉบบ

การเขยนตนฉบบกำหนดใหใชภาษาไทยหรอภาษาองกฤษเทานน ในกรณเขยนเปนภาษาไทย

ควรแปลคำศพทภาษาองกฤษเปนภาษาไทยใหมากทสด ยกเวนในกรณทคำศพทภาษาองกฤษเปนคำเฉพาะ

ทแปลไมไดหรอแปลแลวไมไดความหมายชดเจนใหใชคำศพทภาษาองกฤษได และควรใชภาษาทผอานเขาใจ

งาย ชดเจน หากใชคำยอตองเขยนคำเตมไวครงแรกกอน โดยเนอหาตองเรยงลำดบตามหวขอดงน

3.1 ชอเรอง ควรสน และกะทดรด ความยาวไมควรเกน 100 ตวอกษร ชอเรองตองมทงภาษา

ไทยและภาษาองกฤษ โดยใหนำชอเรองภาษาไทยขนกอน

3.2 ชอผเขยน เปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ หากเกน 6 คนใหเขยนเฉพาะคนแรกแลว

ตอทายดวย “และคณะ”

3.3 ชอหนวยงานหรอสงกด ทผเขยนทำงานวจยเปนภาษาไทยและภาษาองกฤษ

3.4 บทคดยอ เขยนทงภาษาไทยและภาษาองกฤษ โดยเขยนสรปเฉพาะสาระสำคญของเรอง

อานแลวเขาใจงาย ความยาวไมควรเกน 250 คำ หรอ 15 บรรทด โดยใหนำบทคดยอภาษาไทยขนกอน ทงน

บทคดยอภาษาไทยกบบทคดยอภาษาองกฤษตองมเนอหาตรงกน

3.5 คำสำคญ (Keywords) ใหอยในตำแหนงตอทายบทคดยอ และ Abstract ไมเกน 4 คำ

ทงนเพอประโยชนในการนำไปใชในการเลอกหรอคนหาเอกสารทมชอเรองประเภทเดยวกนกบเรองททำ

การวจย

3.6 บทนำ เปนสวนของเนอหาทบอกความเปนมา และเหตผลนำไปสการศกษาวจย และควร

อางองงานวจยอนทเกยวของ

3.7 วตถประสงค ชแจงถงจดมงหมายของการศกษา

3.8 กรอบแนวคด ชแจงความเชอมโยงตวแปรตนและตวแปรตามในการทำการวจย

3.9 ระเบยบวธการวจย ควรอธบายวธดำเนนการวจย โดยกลาวถงประชากรและกลม

ตวอยาง (ขนาดของกลมตวอยาง วธการสมกลมตวอยาง และทมาของกลมตวอยาง) การสรางและพฒนา

คณภาพเครองมอ การเกบและรวบรวมขอมล และการวเคราะหขอมล

3.10 ผลการวจย เปนการเสนอสงทไดจากการวจยเปนลำดบ อาจแสดงดวยตาราง กราฟ

แผนภาพประกอบการอธบาย ทงนถาแสดงดวยตารางควรเปนตารางแบบไมมเสนขอบตารางดานซาย

239


และขวา หวตารางแบบธรรมดาไมมส ตารางควรมเฉพาะทจำเปน ไมควรมเกน 5 ตาราง สำหรบรปภาพ

ประกอบควรเปนรปภาพขาว-ดำทชดเจน และมคำบรรยายใตรป กรณทผเขยนตนฉบบประสงคจะใชภาพส

จะตองเปนผรบผดชอบคาใชจายดงกลาว

3.11 อภปรายผล ควรมการอภปรายผลการวจยวาเปนไปตามสมมตฐานทตงไวหรอไมเพยงใด

และควรอางทฤษฎหรอเปรยบเทยบการทดลองของผอนทเกยวของประกอบ เพอใหผอานเหนดวยตาม

หลกการหรอคดคานทฤษฎทมอยเดม

3.12 ขอเสนอแนะ เกยวกบงานวจยควรเปนขอเสนอแนะทสามารถนำผลการวจยไปใช

ประโยชนไดจรง หรอขอเสนอแนะสำหรบการวจยในอนาคต

3.13 ผเขยน/คณะผเขยน ในสวนทายของบทความใหเรยงลำดบตามรายชอในสวนหวเรอง

ของบทความ โดยระบตำแหนงทางวชาการ ทอยทสามารถตดตอได และ e-mail

การสงตนฉบบ

1. เขยนตนฉบบตามระเบยบการเขยนตนฉบบ วารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและ

สงคมศาสตร

2. สงตนฉบบจำนวน 3 ชด และแบบฟอรมการยนตนฉบบเพอพจารณาตพมพในวารสารวจย

มสด (แบบ ย.1) สงดวยตนเองหรอทางไปรษณยลงทะเบยนมาท

กองบรรณาธการวารสารวจย มสด สาขามนษยศาสตรและสงคมศาสตร


เลขท 295 ถนนนครราชสมา แขวงดสต เขตดสต

กรงเทพมหานคร 10300

3. สงไฟลตนฉบบผานระบบฐานขอมลงานวจย R-System บนเวบไซต http://research.

dusit.ac.th/R-system ดวย

240


241


242


243


244


ปีที่ 12 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม - สิงหาคม 2559 SDU...

Documents

Transcript of ปีที่ 12 ฉบับที่ 2 พฤษภาคม - สิงหาคม 2559 SDU...