Post on 08-Jul-2018
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
1/143
Pierre Teilhard de Chardin[1771-1955] jésuite, paléontologue et philosophe français
(1961)
HYMNE DE L’UN!E"#La messe sur le monde — Trois histoires comme Benson
— La puissance spirituelle — De la matière — Pensées choisies par Fernande Tardivel.
Un d$%&'en r$d&i en *er+i$n n&',ri&e ar L$&i+ D&.re&il/ .,n,*$le/
"erai, de l’in0$r'ai&e/ L$n/ 2ran%eC$&rriel3 l$&i+4d&.re&il+0r40r Pae e. dan+ la +e%i$n 8N!:LE#4
Dan+ le %adre de3 ;Le+ %la++i&e+ de+ +%ien%e+ +$%iale+;Une .i.li$h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
2/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B
Politique d'utilisationde la bibliothèque des Classiques
Toute reproduction et rediffusion de nos fichiers est interdite,même avec la mention de leur provenance, sans l’autorisationformelle, écrite, du fondateur des Classiques des sciences sociales,Jean-Marie Tremblay, sociologue
!es fichiers des Classiques des sciences sociales ne peuventsans autorisation formelle"
- être hébergés #en fichier ou page $eb, en totalité ou en partie%sur un serveur autre que celui des Classiques
- servir de base de travail & un autre fichier modifié ensuite partout autre moyen #couleur, police, mise en page, e'traits, support,etc%,
!es fichiers #html, doc, pdf, rtf, (pg, gif% disponibles sur le site!es Classiques des sciences sociales sont la propriété desClassiques des sciences sociales, un organisme & but non lucratif
composé e'clusivement de bénévoles
)ls sont disponibles pour une utilisation intellectuelle etpersonnelle et, en aucun cas, commerciale Toute utilisation & desfins commerciales des fichiers sur ce site est strictement interdite ettoute rediffusion est également strictement interdite
L'accès à notre travail est libre et gratuit à tous lesutilisateurs. C'est notre mission.
Jean-Marie Tremblay, sociologue*ondateur et +résident-directeur général,! C!.)/0 1 C)2C 3C).!
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
3/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961)
Cee ,dii$n ,le%r$ni&e a ,, r,ali+,e ar L$&i+ D&.re&il/ .,n,*$le/ e&ne rerai,de l’in0$r'ai&e/ L$n/ 2ran%e4C$&rriel 3 l$&i+4d&.re&il+0r40r
A arir d& li*re de 3
Pierre Teilhard de Chardin
HYMN D L!"N#$%&La 'e++e +&r le '$nde Tr$i+ hi+$ire+ %$''e 8en+$n
La &i++an%e +iri&elle De la 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
4/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J
[J]
KU!"E# DE TELH"D DE CH"DN
'u( )ditions du &euil
4 Le h,n$'
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
5/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5
'u( )ditions 'l*in Michel
LE ":UPE W::L:@UE HUMN
'u( )ditions Desclée De Brou+er
LETT"E# V L:NTNE WNT (19B-199)
'u( )ditions 'u*ier
LETT"E# D’YPTE (19G5-19GI)LETT"E# D’H#TN# ET DE P"# (19GI-191J)LETT"E# V UU#TE !LEN#N
'u( )ditions Desclée
T:U=:U"# EN !NT
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
6/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6
[7]
Pierre Teilhard de Chardin
HYMN D L!"N#$%&
Pari+ 3 Le+ dii$n+ d& #e&il/ 1961/ B51 4 C$lle%i$n 3 Li*re de*ie/ n$ 6B4 TeFe in,ral4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
7/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7
Avertissement:
Les œuvres de cet auteur sont dans le domainepublic au Canada, mais encore soumis aux droitsd’auteur dans certains pays, notamment enEurope et/ou aux États-Unis
Les t!l!c"ar#ements sont $aits sous votreresponsabilit!
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
8/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) I
[B51]
Ta.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
9/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9
H'ne de l’Uni*er+
@UT"SME DE C:U!E"TU"E
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
10/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G
En0in/ de+ Pensées %h$i+ie+ A ra*er+ $&e l’R&*re/ +&r la r,+en%e de Die&
a& '$nde Z/ l’h&'ani, en 'ar%he Z/ le +en+ de l’e00$r h&'ain Z/ dan+ le
Chri+ $al Z4
L’en+e'.le %$n+i&e le ,'$inae d’&ne eF,rien%e +iri&elle a& %$&r+
d’&ne *ie *,%&e inen+,'en dan+ &n %$na% r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
11/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11
[9]
Lettre pré,acede sa Ma-esté
la reine Marie/osé
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
12/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B
[11]
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
13/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1
[1B]
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
14/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1J
[1]
HYMNE DE L’UN!E"#
La messesur le monde
Introduction du R. P. WildiersL’:00randeLe 2e& a&-de++&+ d& M$ndeLe 2e& dan+ le M$ndeC$''&ni$nPri
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
15/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 15
[15]
HYMNE DE L’UN!E"#
L ME##E #U" LE M:NDE
nr$d&%i$nd& "4P4 ildier+
D$%e&r en h,$l$ie
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
16/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 16
ain +&r le&el elle+ +$n r$n$n%,e+ 3 elle+ 0$n nare le C$r+ '+i&e$& enier4 Par-delA l’H$+ie ran++&.+ani,e/ l’$,rai$n +a%erd$ale+’,end a& C$+'$+ l&i-''e4 () La Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
17/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 17
[19]
HYMNE DE L’UN!E"#
L ME##E #U" LE M:NDE
L’:00rande
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
18/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1I
[B1]
P&i+&e/ &ne 0$i+ en%$re/ #eine&r/ n$n l&+ dan+ le+ 0$r+ de l’i+ne/ 'ai+
dan+ le+ +ee+ d’+ie/ e n’ai ni ain/ ni *in/ ni a&el/ e '’,l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
19/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 19
'&r'&re r$0$nd4 [B] T$& %e &i *a a&'ener dan+ le M$nde/ a& %$&r+ de %ee
$&rn,e/ $& %e &i *a di'in&er/ $& %e &i *a '$&rir/ a&++i/ *$ilA/ #eine&r/
%e &e e '’e00$r%e de ra'a++er en '$i $&r *$&+ le endre c *$ilA la 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
20/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) BG
[B5]
HYMNE DE L’UN!E"#
L ME##E #U" LE M:NDE
Le 2e& a&-de++&+
d& M$nde"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
21/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B1
[B7]
Le 2e&/ %e rin%ie de l’re/ n$&+ +$''e+ d$'in,+ ar l’ill&+i$n ena%e &’il
+$r de+ r$0$nde&r+ de la Terre/ e &e +a 0la''e +’all&'e r$re++i*e'en le
l$n d& .rillan +illae de la !ie4 !$&+ '’a*e\ 0ai la r^%e/ #eine&r/ de
%$'rendre &e %ee *i+i$n ,ai 0a&++e/ e &e/ $&r *$&+ aer%e*$ir/ e de*ai+ laren*er+er4 & %$''en%e'en/ il a*ai la &i++an%e inelliene/ ai'ane e
a%i*e4 & %$''en%e'en/ il a*ai le !er.e +$&*eraine'en %aa.le de
+’a++&eir e de ,rir $&e Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
22/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) BB
l’&ni*er+ali, r,+ene e a++,e de+ Ch$+e+/ n$&+ aeinen +i'&lan,'en ar
$& %e &’il a de l&+ *a+e e de l&+ in,rie&r/ en n$&+ e a&$&r de n$&+4
[B9] De %e+ 'ain+ in*in%i.le+/ r,are\/ ar &ne adaai$n +&r'e/ $&r la
rande R&*re &e *$&+ ',die\/ l’e00$r erre+re d$n e *$&+ r,+ene en %e
'$'en/ ra'a++,e dan+ '$n %R&r/ la $ali,4 "e'anie\-le/ %e e00$r/ re%i0ie\-le/
re0$nde\-le &+&e dan+ +e+ $riine+/ *$&+ &i +a*e\ $&r&$i il e+ i'$++i.le
&e la %r,a&re nai++e a&re'en &e $r,e +&r la ie d’&ne iner'ina.le
,*$l&i$n4
E 'ainenan/ r$n$n%e\ +&r l&i/ ar 'a .$&%he/ la d$&.le e e00i%a%e ar$le/
+an+ la&elle $& .ranle/ $& +e d,n$&e/ dan+ n$re +ae++e e dan+ n$re
eF,rien%e/ a*e% la&elle $& +e re$in e $& +e %$n+$lide A ere de *&e dan+
n$+ +,%&lai$n+ e n$re rai&e de l’Uni*er+4 #&r $&e *ie &i *a er'er/%r$re/ 0le&rir e '`rir en %e $&r/ r,,e\ 3 ; Ce%i e+ '$n %$r+4 ; E/ +&r $&e
'$r &i +’are A r$ner/ A 0l,rir/ A %$&er/ %$''ande\ ('+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
23/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B
[1]
HYMNE DE L’UN!E"#
L ME##E #U" LE M:NDE
Le 2e&
dan+ le M$nde
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
24/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) BJ
[]
C’e+ 0ai4
Le 2e&/ en%$re &ne 0$i+/ a ,n,r, la Terre4
l n’e+ a+ $'., .r&a''en +&r le+ %i'e+/ %$''e la 0$&dre en +$n ,%la4
Le Mare 0$r%e--il le+ $re+ $&r enrer %he\ l&i
#an+ +e%$&++e/ +an+ $nnerre/ la 0la''e a $& ill&'in, ar le dedan+4 De&i+
le %R&r d& '$indre a$'e &+&’A l’,nerie de+ l$i+ le+ l&+ &ni*er+elle+/ elle a +i
na&relle'en en*ahi indi*id&elle'en e dan+ le&r en+e'.le/ %ha&e ,l,'en/
%ha&e re++$r/ %ha&e liai+$n de n$re C$+'$+/ &e %el&i-%i/ $&rrai-$n %r$ire/
+’e+ en0la'', +$nan,'en4
Dan+ la n$&*elle H&'ani, &i +’enendre a&$&rd’h&i/ le !er.e a r$l$n,
l’a%e +an+ 0in de +a nai++an%e c e/ ar la *er& de +$n i''er+i$n a& +ein d&M$nde/ le+ rande+ ea&F de la Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
25/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B5
Ce ',lane r$&.lan de r$Fi'i, e de di+an%e/ n$&+ le +en$n+ $&+/
#eine&r/ en nai++an4 E il n’ a a+/ dan+ l’h,riae de d$&le&r e d’e+,ran%e
&e +e ran+'een le+ ^e+/ il n’ a a+ de n$+alie l&+ d,+$l,e &e %elle &i
0ai le&rer l’h$''e d’irriai$n e de d,+ir a& +ein de la Pr,+en%e &i 0l$ei'ala.le e an$n'e/ en $&e+ %h$+e+/ a&$&r de l&i 3 ; #i 0$re are%en
e&'4 ;
[5] Mainenan/ #eine&r/ ar la C$n+,%rai$n d& M$nde/ la l&e&r e le
ar0&' 0l$an dan+ l’Uni*er+ rennen $&r '$i %$r+ e *i+ae/ en !$&+4 Ce
&’enre*$ai 'a en+,e h,+iane/ %e &e r,%la'ai '$n %R&r ar &n d,+ir
in*rai+e'.la.le/ *$&+ 'e le d$nne\ 'ani0i&e'en 3 &e le+ %r,a&re+ +$ien n$n
+e&le'en elle'en +$lidaire+ enre elle+/ &’a&%&ne ne &i++e eFi+er +an+ $&e+
le+ a&re+ $&r l’en$&rer 'ai+ &’elle+ +$ien elle'en +&+end&e+ A &n ''e%enre r,el/ &’&ne *,ria.le !ie/ +&.ie en %$''&n/ le&r d$nne/ en d,0inii*e/ le&r
%$n+i+an%e e le&r &ni$n4
2aie+ ,%laer/ '$n Die&/ ar l’a&da%e de *$re ",*,lai$n/ la i'idi, d’&ne
en+,e &,rile &i n’$+e rien %$n%e*$ir de l&+ *a+e/ ni de l&+ *i*an a& '$nde
&e la 'i+,ra.le er0e%i$n de n$re $rani+'e h&'ain b #&r la *$ie d’&ne
%$'r,hen+i$n l&+ hardie de l’Uni*er+/ le+ en0an+ d& +i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
26/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B6
En %e '$'en $X *$re !ie *ien de a++er/ a*e% &n +&r%r$ de *i&e&r/ dan+
le #a%re'en d& M$nde/ e $`erai/ a*e% &ne %$n+%ien%e a%%r&e/ la 0$re e %al'e
i*re++e d’&ne *i+i$n d$n e n’arri*e a+ A ,&i+er la %$h,ren%e e le+ har'$nie+4
Ce &e ’,r$&*e/ en 0a%e e a& +ein d& M$nde a++i'il, ar *$re Chair/
de*en& *$re Chair/ '$n Die&/ %e n’e+ ni l’a.+$ri$n d& '$ni+e a*ide de +e
0$ndre dan+ l’&ni, de+ [7] %h$+e+/ ni l’,'$i$n d& agen r$+ern, a&F ied+
d’&ne di*ini, ani.le/ ni l’a.and$n a++i0 d& &i,i+e .all$, a& r, de+
,nerie+ '+i&e+4
Prenan A %e+ di*er+ %$&ran+ &el&e %h$+e de le&r 0$r%e +an+ 'e $&++er +&r
a&%&n ,%&eil/ l’ai&de en la&elle 'e 0iFe *$re &ni*er+elle Pr,+en%e e+ &ne
ad'ira.le +nh
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
27/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B7
"i%he de la +
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
28/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) BI
[J1]
HYMNE DE L’UN!E"#
L ME##E #U" LE M:NDE
C$''&ni$n
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
29/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B9
[J]
#i le 2e& e+ de+%end& a& %R&r d& M$nde/ %’e+ 0inale'en $&r 'e rendre e
$&r '’a.+$r.er4 D
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
30/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) G
n+in%i*e'en/ %$''e $& H$''e/ ’ai'erai+ dre++er i%i-.a+ 'a ene +&r &n
+$''e %h$i+i4 =’ai e&r/ a&++i/ %$''e $&+ 'e+ 0r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
31/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1
%hr,ienne/ $& +i'le'en) +i/ a*e% le+ a%%r$i++e'en+ &e '’a$re %ee [J7]
n$&*elle $&rn,e/ e ne re%e*ai+ a+/ en '$n n$' e a& n$' d& M$nde/ %$''e la
l&+ dire%e ari%iai$n A *$&+-''e/ le ra*ail/ +$&rd $& 'ani0e+e/
d’a00ai.li++e'en/ de *ieille++e e de '$r &i 'ine in%e++a''en l’Uni*er+/ $&r +$n +al& $& +a %$nda'nai$n4 =e '’a.and$nne ,erd&'en/ '$n Die&/ a&F
a%i$n+ red$&a.le+ de di++$l&i$n ar le+&elle+ +e +&.+i&era a&$&rd’h&i/ e
*e&F le %r$ire a*e&l,'en/ A '$n ,r$ie er+$nnali, *$re di*ine Pr,+en%e4
Cel&i &i a&ra ai', a++i$nn,'en =,+&+ %a%h, dan+ le+ 0$r%e+ &i 0$n '$&rir la
Terre/ la Terre en d,0aillan le +errera dan+ +e+ .ra+ ,an+/ e a*e% elle/ il +e
r,*eillera dan+ le +ein de Die&4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
32/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) B
[J9]
HYMNE DE L’UN!E"#
L ME##E #U" LE M:NDE
Pri
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
33/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961)
[51]
E 'ainenan/ =,+&+/ &e *$il, +$&+ le+ &i++an%e+ d& M$nde *$&+ e+
de*en& *,ria.le'en e h+i&e'en $& $&r '$i/ $& a&$&r de '$i/ $& en
'$i/ e 0erai a++er dan+ &ne ''e a+irai$n l’i*re++e de %e &e e ien+ e la +$i0
de %e &i 'e 'an&e/ e e *$&+ r,,erai/ ar
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
34/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J
&i++an%e+ de la Terre/ al$r+ e *$&+ re%$nnai+ %$''e '$n #$&*erain e e 'e
li*re d,li%ie&+e'en A !$&+4
rane+ d,'ar%he+ de *$re E+ri/ '$n Die& b @&and/ il a de&F +i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
35/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5
.ien aeler '$n ^'e/ en%$re &e/ %ha&e $&r da*anae/ e %$'renne %$'.ien
elle e+ l&+ rande &e '$i c e/ $&r ,an%her [55] 'a +$i0 d’eFi+er/ A ra*er+
le+ \$ne+ +&%%e++i*e+ de *$re #&.+an%e r$0$nde/ &+&’a&F reli+ le+ l&+
ini'e+ d& Cenre de *$re CR&r/ aire\-'$i b
Pl&+ !$&+ e+ ren%$nr, r$0$nd/ Mare/ l&+ *$re in0l&en%e +e d,%$&*re
&ni*er+elle4 V %e %ara%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
36/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6
+a&rai a'ai+ r%her &e le '+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
37/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7
[59]
HYMNE DE L’UN!E"#
Le 0hristdans la matièreTr$i+ hi+$ire+ %$''e 8en+$n
Le Ta.lea&L’:+en+$ir La C&+$de
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
38/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) I
[61]
HYMNE DE L’UN!E"#
LE CH"#T DN# L MTS"E
Tr$i+ hi+$ire+
%$''e 8en+$nJ
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
39/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9
[6]
M$n a'i 5 e+ '$r/ %el&i &i .&*ai A $&e *ie %$''e A &ne +$&r%e +aine4
#$n %R&r le .r`lai a&-dedan+4 #$n %$r+ a di+ar& dan+ la Terre/ de*an !erd&n4
=e &i+/ 'ainenan/ r,,er &el&e+-&ne+ de +e+ ar$le+/ ar le+&elle+/ &n +$ir/ il
'’iniiai A la *i+i$n inen+e &i ill&'inai e a%i0iai +a *ie4
!$&+ *$&le\ +a*$ir/ 'e di+ai-il/ %$''en l’Uni*er+ &i++an e'&lile a ri+/ $&r '$i/ la 0i&re d& Chri+ Cela +’e+ 0ai ei A ei ce de+ in&ii$n+ a&++i r,n$*ari%e+ &e %elle+-lA +’anal+en di00i%ile'en ar le lanae4 =e &i+ %eendan *$&+ ra%$ner &el&e+-&ne+ de+eF,rien%e+ ar $X le $&r/ lA-de++&+/ e+ enr, dan+ '$n ^'e/ %$''e +i/ ar +a%%ade+/ +e le*ai &n ridea&444 Z
5 Dan+ %e+ %$ne+/ r$ ini'e+ $&r &e l?a&e&r n?ai a+ ,r$&*, le .e+$in de +e *$iler/l’ ;'i;/ %’e+ ,*ide''en l&i-''e4 #. $. %.
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
40/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) JG
[65]
HYMNE DE L’UN!E"#
LE CH"#T DN# L MTS"E
T":# H#T:"E# C:MME 8EN#:N
Le a.lea&"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
41/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J1
[67]
V %e '$'en-lA/ %$''ena--il/ ’a*ai+ l’e+ri $%%&, d’&ne &e+i$n
'i-hil$+$hi&e/ 'i-e+h,i&e4 V +&$+er/ en+ai+-e/ &e le Chri+ dain^
arare i%i/ de*an '$i/ %$r$relle'en/ &el +erai +$n a+e% @&elle +erai +a
ar&re @&elle +erai/ +&r$&/ +a 'ani
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
42/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) JB
+a %he*el&re/ la 0le&r de +a %hair/ a++aien $&r ain+i dire (.ien &e +an+
+’,*an$&ir) dan+ $& le re+e
[69] :n e` di &e la +&r0a%e de +,arai$n d& Chri+ e d& M$nde a'.ian +e
'&ai en &ne %$&%he *i.rane $X $&e+ le+ li'ie+ +e %$n0$ndaien4
l 'e +e'.le &e la ran+0$r'ai$n d& a00e%er d’a.$rd &n $in/ +&r la
.$rd&re d& $rrai c e &e/ de lA/ elle r$%,da en anan $& le l$n d& %$n$&r4
C’e+ a& '$in+ +&i*an %e $rdre &e ’en ri+ %$n+%ien%e4 V arir de %e '$'en-
lA/ d& re+e/ la ',a'$rh$+e +’,endi raide'en/ e aeini $&e+ %h$+e+4
D’a.$rd/ e '’aer&+ &e l’a'$+h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
43/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J
&’&n reard di+rai4 C’e+ le !i+ae ran+0i&r, d& Mare &i airai e %ai*ai
$&e '$n aeni$n4
!$&+ a*e\ *& +$&*en/ la n&i/ %eraine+ ,$ile+ %haner le&r l&'i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
44/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) JJ
Ce +%inille'en de .ea&,+ ,ai +i $al/ +i en*el$an/ +i raide a&++i/ &e
'$n re/ aein e ,n,r, dan+ $&e+ +e+ &i++an%e+ A la 0$i+/ *i.rai &+&’A la
'$elle de l&i-''e/ dan+ &ne n$e d’,an$&i++e'en e de .$nhe&r
ri$&re&+e'en &ni&e4
[7] :r/ endan &e e l$neai+ arde''en '$n reard dan+ le+ r&nelle+
d& Chri+/ de*en&e+ &n a.'e de *ie 0a+%inane e e'.ra+,e/ *$i%i &e/ d& 0$nd de
%e+ ''e+ e&F/ e *i+ '$ner %$''e &ne n&,e/ &i e+$'ai e n$ai la *ari,,
&e e *ien+ de *$&+ d,%rire4 Une eFre++i$n eFra$rdinaire e inen+e +’,endai
e& A e& +&r le+ di*er+e+ n&an%e+ d& reard di*in/ le+ i'r,nan d’a.$rd/ &i+
le+ a.+$r.an
E e re+ai %$n0$nd&4
Car/ %ee eFre++i$n 0inale/ &i a*ai $& d$'in,/ $& r,+&',/ e ne $&*ai+
la d,%hi00rer4 l '’,ai i'$++i.le de dire +i elle rahi++ai &ne indi%i.le a$nie $&
&n eF%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
45/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J5
[75]
HYMNE DE L’UN!E"#
LE CH"#T DN# L MTS"E
T":# H#T:"E# C:MME 8EN#:N
L’:+en+$ir
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
46/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J6
[77]
an er'in, %e r,%i/ '$n a'i de'e&ra &el&e e'+ +ilen%ie&F e en+i0/
le+ 'ain+ $ine+ +&r +e+ en$&F %r$i+,+/ dan+ l’ai&de &i l&i ,ai 0a'ili
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
47/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J7
Mai+ e& A e&/ A 'e+&re &e la +h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
48/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) JI
&’elle a*ai '$rd& en e&F/ elle ra'enai in*in%i.le'en/ *er+ +$n %enre/ +e+
nae+/ %har,e+ d& l&+ &r 'iel de $&+ le+ a'$&r+4
E00e%i*e'en/ ar
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
49/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) J9
[I]
HYMNE DE L’UN!E"#
LE CH"#T DN# L MTS"E
T":# H#T:"E# C:MME 8EN#:N
La C&+$de"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
50/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5G
[I5]
Pendan &e arlai '$n a'i/ '$n %R&r ,ai $& .r`lan/ e '$n e+ri
+’,*eillai A &ne *&e +&,rie&re de+ %h$+e+4 C$n0&+,'en/ e di+in&ai+ &e la
'&li&de de+ ,*$l&i$n+ &i n$&+ arai++en di*i+er le '$nde e+/ a& 0$nd/
l’a%%$'li++e'en d’&n +e&l rand '+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
51/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 51
&’il a*ai d’eFra$rdinaire e de d,%e*an A tenir si pr!s de soi la "i%he++e d&
M$nde e la #$&r%e de la !ie/ sans pou&oir les posséder in,rie&re'en/ sans
par&enir ' les pénétrer / ni A le+ a++i'iler4 C$''en +e [I7] $&*ai-il &e le
Chri+ 0` A la 0$i+ +i r$%he de '$n %R&r e +i di+an +i &ni A '$n %$r+/ e +idi+an de '$n ^'e
=’a*ai+ l’i're++i$n &’&ne in+ai+i++a.le e in*in%i.le .arri
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
52/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5B
e 0$r eie =e %her%hai d$n% A %$gn%ider a*e% Elle ar le deh$r+/ A en ,$&+er
eFa%e'en $&+ le+ %$n$&r+
Un n$&*el in0ini '’aendai lA c &i d,$&a '$n e+,ran%e4
L$r+&e e *$&l&+ en*el$er la #aine Par%elle [I9] dan+ '$n a'$&r/ +i
al$&+e'en &e ’adh,rai+ A Elle +an+ erdre de +$n %$na% r,%ie&F la
di'en+i$n d’&n a$'e/ il ad*in en e00e &’Elle +e di00,ren%ia e +e %$'li&a
ind,0ini'en +$&+ '$n e00$r4 V 'e+&re &e e en+ai+ l’en+errer/ %e n’,ai $in
Elle &e e enai+/ 'ai+ &el&’&ne de+ 'ille %r,a&re+ a& +ein de+&elle+ e+ ri+e
n$re *ie 3 &ne +$&00ran%e/ &ne $ie/ &n ra*ail/ &n 0r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
53/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5
eF,rien%e+ di*er+e+ (e d’a&re+ en%$re)/ e &i+ dire &e ’ai r$&*,/ $&r '$n
eFi+en%e/ l’in,r in,&i+,/ e l’inal,ra.le aiF4
=e *i+ a& +ein d’&n l,'en &ni&e/ Cenre e D,ail de $&/ '$&r er+$nnel
e P&i++an%e %$+'i&e4
P$&r l’aeindre e 'e 0$ndre en L&i/ ’ai l’Uni*er+ $& enier de*an '$i/
a*e% +e+ n$.le+ l&e+/ a*e% +e+ a++i$nnane+ re%her%he+/ a*e% [91] +e+ 'riade+
d’^'e+ A er0e%i$nner e A &,rir4 En lein la.e&r h&'ain/ e &i+ e e d$i+ 'e
eer A erdre haleine4 Pl&+ ’en rendrai 'a ar/ l&+ e
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
54/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5J
in+i 'e arla/ &n +$ir d’$%$.re/ '$n a'i r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
55/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 55
[9]
HYMNE DE L’UN!E"#
La puissancespirituelle
de la matière
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
56/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 56
[95]
E %$''e il+ a*anaien en+e'.le/ *$i%i
&’&n %har e de+ %he*a&F de 0e& le+ +,ar
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
57/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 57
[97]
L’H$''e/ +&i*i de +$n %$'an$n/ 'ar%hai dan+ le d,+er/ &and la Ch$+e
0$ndi +&r l&i4
De l$in/ elle l&i ,ai aar&e/ $&e eie/ li++an +&r le +a.le/ a+ l&+
rande &e la a&'e d’&n en0an/ &ne $'.re .l$nde e 0&ane/ +e'.la.le A &n
*$l h,+ian de %aille+/ a& ei $&r/ +&r la 'er .le&e/ $& A &n n&ae de '$&+i&e+dan+an le +$ir dan+ le +$leil/ $& A &n $&r.ill$n de $&++i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
58/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 5I
L’H$''e e& l’i're++i$n &’il %e++ai d’re &ni&e'en l&i-''e4 Une
irr,+i+i.le i*re++e +’e'ara de l&i %$''e +i $&e la +
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
59/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 59
*ie/ e le+ hari+ien+ &i 'e %$nda'nen d,,ri++en dan+ l’e+ri $X il+ +e
%$n0inen4 l+ 'e&ren d’inanii$n/ e le&r+ di+%ile+ le+ d,+eren/ ar%e &e e +&i+
l’e++en%e de $& %e &i +e $&%he/ e &e le+ h$''e+ ne e&*en +e a++er de '$i4
T$i &i a+ %$'ri+ &e le M$nde le M$nde ai', de Die& a/ l&+ en%$re
&e le+ indi*id&+/ &ne ^'e A ra%heer I/ $&*re lare'en $n re A '$n
in+irai$n c re$i+ l’E+ri de la Terre A +a&*er4
Le M$ +&r'e de l’,ni'e/ la ar$le ,.l$&i++ane in+%rie +&r '$n 0r$n e
&i d,+$r'ai+ e .r`lera le+ e&F/ ''e +i & le+ 0er'ai+/ [1G1] le+ *$i%i 3 ; Rien
n*est précieu/ 0ue ce 0ui est toi dans les autres, et les autres en toi 4 En ha&/ $&
n’e+ &’&n b En ha&/ $& n’e+ &’&n b ;
ll$n+/ ne +en+-& a+ '$n +$&00le &i e d,ra%ine e ’e'$re De.$&/
H$''e de Die&/ e h^e-$i4 #&i*an la 0a$n d$n $n +’ li*re/ le $&r.ill$n
enrane dan+ de+ r$0$nde&r+ +$'.re+ $& +$&l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
60/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6G
T$& A l’he&re/ dan+ la d$&%e&r d& re'ier %$na%/ il e& +$&hai,
in+in%i*e'en +e erdre dan+ la %ha&de haleine &i l’en*el$ai4
!$i%i &e l’$nde de .,ai&de re+&e di++$l*ane +’,ai '&,e en ^re *$l$n,
de l&+ re4
L’H$''e a*ai 0lair, l’enne'ie e la r$ie h,r,diaire4
l enra%ina +e+ ied+ dan+ le +$l/ e il %$''ena A l&er4
l l&a d’a.$rd/ $&r n’re a+ e'$r, c e &i+/ il l&a $&r la $ie de
l&er/ $&r +enir &’il ,ai 0$r4 E/ l&+ il l&ai/ l&+ il +enai &n +&r%r$ de
0$r%e +$rir de l&i $&r ,&ili.rer la e'e c e de %elle-%i/ en re$&r/ &n e00l&*e
n$&*ea& ,'anai/ &i a++ai/ $& .r`lan/ dan+ +e+ *eine+4
C$''e la 'er/ %eraine+ n&i+/ +’ill&'ine a&$&r d& nae&r/ e %ha$ied’a&an 'ie&F en +e+ reli+ &e le+ 'e'.re+ r$.&+e+ la .ra++en a*e% l&+ de
*i&e&r/ ain+i la &i++an%e $.+%&re [1G] &i %$'.aai l’h$''e +’irradiai de
'ille 0e&F a&$&r de +$n e00$r4
Par &n ,*eil '&&el de le&r+ &i++an%e+ $$+,e+/ l&i/ il eFalai +a 0$r%e $&r
la 'ari+er/ e elle/ elle r,*,lai +e+ r,+$r+ $&r le+ l&i li*rer4
Tre'e-$i dan+ la Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
61/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 61
%$nnai++an%e a.+raie e+ de l’re 0an, c ar%e &e/ $&r %$'rendre le M$nde/
+a*$ir ne +&00i a+ 3 il 0a& *$ir/ $&%her/ *i*re dan+ la r,+en%e/ .$ire l’eFi+en%e
$&e %ha&de a& +ein ''e de la ",ali,4
Ne di+ d$n% a'ai+/ %$''e %erain+ 3 ; La Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
62/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6B
l$r+ la 0i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
63/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6
le&r ha&e&r/ le&r lare&r/ le&r r$0$nde&r/ le&r &i++an%e (&i+&e %’e+ A elle+
r,%i+,'en &’il +e *$&ai $&r a'ai+)4
Une r,n$*ai$n r$0$nde *enai de +’$,rer en l&i/ elle &’il ne l&i ,ai l&+
$++i.le/ 'ainenan/ d’re H$''e 0ue sur un autre plan4
@&and .ien ''e/ 'ainenan/ il rede+%endrai +&r la Terre %$''&ne/ 0`-%e
a&r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
64/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6J
E il di %e%i 3
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
65/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 65
[111]
HYMNE DE L’UN!E"#
L PU##NCE #P"TU"ELLEDE L MTS"E
H'ne A la 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
66/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 66
8,nie +$i+-&/ '$relle Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
67/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 67
l 0a&/ +i n$&+ *$&l$n+ ’a*$ir/ &e n$&+ e +&.li'i$n+ dan+ la d$&le&r ar
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
68/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 6I
[117]
HYMNE DE L’UN!E"#
PN&)&CH:#E# P" 2E"NNDE T"D!EL
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
69/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 69
[119]
n %$rdi+ &.il$
Chri+&' na&' ad$re'&+
%&' n$*$ %ani%$4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
70/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7G
[1B1]
HYMNE DE L’UN!E"#
PEN#E# CH:#E#P" 2E"NNDE T"D!EL
Pr,+en%e de Die&
a& M$nde
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
71/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 71
[1B]
P":N#/
CH"#T =#U#/ *$&+ $re\ *rai'en en *$re .,nini, e *$re H&'ani,$&e l’i'la%a.le rande&r d& M$nde4 E %’e+ $&r %ela/ $&r %ee ine00a.le
+nh
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
72/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7B
le *$i+ 'ainenan/ &e le+ h$''e+/ 'e+ 0r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
73/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7
#EM8L8LE U 2LEU!E &i +’aa&*ri rad&elle'en/ &i+ di+ara dan+ &n
.$&r.ier/ &and $n ar*ien A +$n $riine/ l’re +’a,n&e/ &i+ +’,*an$&i/ &and
n$&+ e++a$n+ de le di*i+er $&$&r+ l&+ 'in&ie&+e'en dan+ l’e+a%e/ $& (%e
&i re*ien a& ''e) de le reeer $&$&r+ l&+ r$0$nd dan+ le e'+4 La
rande&r d& 0le&*e +e %$'rend A +$n e+&aire/ n$n A +a +$&r%e4 Le +e%re de
l’H$''e/ areille'en/ n’e+ a+ dan+ le+ +ade+ d,a++,+ de +a *ie e'.r$nnaire
($n$,ni&e $& hl$,ni&e) c il e+ dan+ la na&re +iri&elle de l’^'e4 :r/ %ee
^'e/ $&e de +nh
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
74/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7J
Ce n’e+ a+ %$''e &n ra$n/ ni %$''e &ne +&.ile 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
75/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 75
&++i ai-e %r& d’a.$rd &’elle+ enraien en '$i $&r re+er e $&r +’
erdre4
& lie& de %ela/ %’e+ elle+ &i '’$n e& e e'$r,
Car elle+ n’,aien +i ,n&e+ e +i raide+/ la laine de l’air/ la n&an%e de
l’,her/ l’eFre++i$n de l’^'e/ &e $&r +’en0$n%er l&+ en a*an dan+ '$n re/ lA
$X le+ 0a%&l,+ de l’h$''e +$n +i ,r$ie'en r$&,e+ &’elle+ ne 0$r'en l&+
&’&n $in4 Par la $ine ai& de+ r$i+ 0l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
76/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 76
%ee %r$i++an%e4 D,%ider +i le '$&*e'en ,*$l&i0 e+ inellii.le en +$i/ $& +’il
eFie/ de la ar d’&n re'ier M$e&r/ &ne %r,ai$n r$re++i*e e %$nin&e/ %’e+
&ne &e+i$n &i re++$r de la ',ah+i&e4
Le ran+0$r'i+'e/ il 0a& le r,,er +an+ +e la++er/ n’i'$+e a&%&ne
hil$+$hie4 Cela *e&-il dire &’il n’en in+in&e a&%&ne N$n/ +an+ d$&e4 Mai+
i%i il de*ien %&rie&F d’$.+er*er &e le+ ++
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
77/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 77
ra*ail de+ %a&+e+ ,$,ni&e+4 T$& a&$&r de la +h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
78/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 7I
Na&re4 P&i+&e/ en &n $in d’elle-''e/ l’$00e de l’Uni*er+ a &ne 0a%e
inerne/ %’e+ 0$r%,'en &’elle e+ .i0a%e ar +r&%&re/ %’e+-A-dire en $&e
r,i$n de l’e+a%e [15] e d& e'+/ a&++i .ien ar eFe'le &e ran&laire 3
C$eFen+i0 A le&r Deh$r+/ il a &n Dedan+ de+ Ch$+e+4
EE"k:N#- N:U# A +ai,, +&r %ee *,ri, 0$nda'enale/ &+&’A %e &’ellen$&+ de*ienne a&++i 0a'ili
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
79/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 79
'a *ie d&ran/ &e de +&i*re $& 0a*$ri+er l’i'&l+i$n re'i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
80/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) IG
L$ne'+ il de'ande a&F 'er*eille+ de l’ar l’eFalai$n &i d$nne a%%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
81/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) I1
E/ $&r a++&rer la %$nin&i, +%hi&e/ A $&e+ +e+ ha+e+/ de %e *a+e
d,*el$e'en/ ,end& A de+ 'riade+ d’,l,'en+ di++,'in,+ dan+ l’i''en+i,
de+ e'+/ &n +e&l ',%ani+'e 3 l’,d&%ai$n4
T$&e+ le+ line+ +e re$inen/ e +e %$'l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
82/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) IB
M# @UE #E"ENT N:# E#P"T#/ '$n Die&/ +’il+ n’a*aien le ain de+ $.e+
erre+re+ $&r le+ n$&rrir/ le *in de+ .ea&,+ %r,,e+ $&r le+ eni*rer/ l’eFer%i%e de+
l&e+ h&'aine+ $&r le+ 0$ri0ier @&elle+ ,nerie+ 'i+,ra.le+/ &el+ %R&r+
eF+an&e+ *$&+ a$reraien *$+ %r,a&re+/ +i elle+ ar*enaien A +e %$&er r,'a&r,'en d& +ein r$*ideniel $X *$&+ le+ a*e\ la%,e+ b EFli&e\-n$&+/
#eine&r/ %$''en [1JB] n$&+ $&*$n+/ +an+ n$&+ lai++er +,d&ire/ rearder le
#hinF4 #an+ ra00ine'en de d$%rine h&'aine/ 'ai+ dan+ le +i'le e+e %$n%re
de *$re i''er+i$n r,de'ri%e/ 0aie+-n$&+ enendre le '+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
83/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) I
arri*er A +’ai'er/ il n’e+ a+ +&00i+an &e/ le+ &n+ e le+ a&re+/ il+ +e
re%$nnai++en le+ ,l,'en+ d’&n ''e &el&e %h$+e c 'ai+ il 0a& &e/ en ; +e
lan,i+an ;/ il+ aien %$n+%ien%e de de*enir/ +an+ +e %$n0$ndre/ &n ''e
0uel0u*un4 Car (e %e%i e+ d,A en $&e+ lere+ dan+ l’*anile) il n’ a d’a'$&r $al &e d& e dan+ le er+$nnel4
@&’e+-%e A dire +in$n &e/ en 0in de %$'e/ la lan,i+ai$n de l’h&'ani,
+&$+e/ $&r +’$,rer %$rre%e'en/ en l&+ de la Terre &i +e re++erre/ en l&+ de
la en+,e h&'aine &i [1JJ] +’$rani+e e +e %$nden+e/ &n r$i+i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
84/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) IJ
d,endre/ &i+ n$&+ +$&rire/ &i+ n$&+ rendre en +e+ .ra+ l&+ &’h&'ain+/
l’&ni*er+elle H$rre&r4
N$n/ %e ne +$n a+ le+ riide+ d,er'ini+'e+ de la Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
85/143
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
86/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) I6
[1J9]
HYMNE DE L’UN!E"#
PEN#E# CH:#E#P" 2E"NNDE T"D!EL
L’H&'ani,
en 'ar%he
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
87/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) I7
[151]
LE M:NDE #E C:N#T"UT4 !$ilA la *,ri, 0$nda'enale &’il 0a&/
re'i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
88/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) II
L #:U22"NCE HUMNE/ la $ali, de la +$&00ran%e r,and&e/ A %ha&e
in+an/ +&r la erre eni
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
89/143
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
90/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9G
P$&r l’a'$&r de n$re Cr,ae&r e de l’Uni*er+/ e$n+-n$&+/ +an+ re'.ler/
dan+ le %re&+e d& M$nde A *enir b
[156] En r,+&',/ $n *$i &’il a r$i+ %ara%,ri+i&e+ de la r,&++ie
%hr,ienne/ elle &e l’$.ien la 2$i 3
1 Elle +e r$d&i +an+ d,0$r'er ni r$'re a&%&n d,er'ini+'e en ari%&lier/
le+ ,*,ne'en+ n’,an a+ d,$&rn,+ (en ,n,ral) de le&r %$&r+ ar la ri
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
91/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 91
Dan+ %ee ai&de ,larie/ le d,a%he'en %hr,ien +&.+i+e $& enier4 Mai+/
a& lie& de ; lai++er derri
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
92/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9B
!
; Mane n$.i+%&'/ D$'ine/ ad*e+era+%i4 1B ;
++i'iler/ &ili+er/ l*omre de l’^e c a00ai.li++e'en/ i+$le'en/ l&+
d’h$ri\$n en a*an
Tr$&*er dan+ le Chri+ :',a/ le '$en de re+er jeune (ai/ enh$&+ia+e/
enrerenan)4
[16G] Ne a+ %$n0$ndre a*e% ; +ae++e ;/ $& %e &i +erai ',lan%$lie/
indi00,ren%e/ d,+en%hane'en4
2aire &ne la%e/ e &ne la%e éle&ante/ A la 0in &i +e rar$%he/ e a&
d,%lin (dan+ le+ li'ie+ &e *$&dra Die&)4
; Ore r ; ne '’a a'ai+ ar& +ini0ier a&re %h$+e &e %e%i 3 ; Ore end& en
a*an ;
@&e le Chri+ :',a 'e arde e&ne/ (4M4D44) 1 (e&ne++e &i+,e dan+ le
Chri+ :',a 3 la 'eille&re de+ ; a$l$,i&e+ ; b)
1 ar%e &e l’^e/ la *ieille++e *ien de L&i c
B ar%e &e l’^e/ la *ieille++e '
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
93/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9
Me+ derni
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
94/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9J
R&*re ai +i .ien in0l&en%,/ r,-$rani+,/ la 'ar%he d& M$nde a*an l’H$''e/
&e %el&i-%i [16] n$&+ aarai++e 'ainenan (%$n+,&e''en a& %h$iF d&
Cr,ae&r) %$''e le 0r&i na&relle'en aend& ar le+ d,*el$e'en+ de la !ie
; :'nia r$er H$'ine'4 ;
!
#/ #U" L’"8"E DE L !E/ le+ Ma''i0
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
95/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 95
r*e+ de l’a'$&r T$&e+ %e+ a%i*i,+ de la &ie intérieure ne +$n rien a&re
%h$+e &e l’e00er*e+%en%e d& %enre n$&*elle'en 0$r', eFl$+an +&r l&i-''e4
Ce%i $+,/ e le de'ande4 #i/ %$''e il +&i de %e &i r,%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
96/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 96
randir en '$i/ ’a%%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
97/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 97
#U" UNE T:22E C:#M@UE eni
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
98/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 9I
#i .ien &e/ +&r $&e la line/ $n e& +$&enir/ e +an+ arad$Fe/ la h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
99/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 99
"e%$nnai++e\/ a& %$nraire/ &e/ dan+ le d$'aine de n$re eF,rien%e/ l’H$''e/
ar%e &’il e+ le 0r$n 'ar%han de l’&ne de+ de&F l&+ *a+e+ $nde+ en le+&elle+
+e di*i+e $&r n$&+ le ",el ani.le/ ien enre +e+ 'ain+ la 0$r&ne de l’Uni*er+ 3
e *$&+ l&i $&rne\ le *i+ae *er+ &n rand +$leil le*an4
L’h$''e a le dr$i de +’in&i,er +&r l&i-''e an &’il +e +en erd&/ i+$l,/
dan+ la 'a++e de+ %h$+e+4 Mai+ il d$i rearir $e&+e'en en a*an d
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
100/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1GG
'$+ag&e n,$lihi&e 3 [17J] le .$&re$nne'en d’&ne a&re nae/ la l&+ +err,e
de $&e+/ +&r la N$$+hge
d*?r *$ilA/ n$&+ lai++e--$n enendre/ $& %e &e iendrai en r,+er*e $&r n$&+
l’*$l&i$n4 E/ de*an &n id,al a&++i ; .$&re$i+ ;/ [175] il e+ &+e &e n$re
%R&r d,0aille4 V l’en%$nre de %e 'a,riali+'e e de %e na&rali+'e r$re'en
; agen+ ;/ il de*ien &ren de raeler/ &ne 0$i+ de l&+/ &e/ +i le+ l$i+ de la
8i$,n
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
101/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G1
=&+e %e &i $&*ai le 'ie&F r,d&ire le %$n0li enre l&'i
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
102/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1GB
'ille an+ $&rn,+ *er+ le Me++ie/ %’e+ &e %el&i-%i le&r aarai++ai ni'., de la
l$ire de le&r e&le4 #i le+ di+%ile+ de +ain Pa&l *i*aien er,&elle'en
halean+ *er+ [17I] le rand $&r/ %’e+ &e d& 2il+ de l’H$''e il+ aendaien la
+$l&i$n er+$nnelle e ani.le de+ r$.l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
103/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G
N’alle\ a+ n’e++ae\ a+ $& e+ %$nn& 3 la Terre e+ *ide e *ieille 3 il n’
a l&+ rien A r$&*er Z
T$& e++aer $&r le Chri+ b T$& e+,rer $&r le Chri+ b ; #ihil
intentatum ; b !$ilA/ &+e a& %$nraire/ la *,ria.le ai&de %hr,ienne4 Di*ini+er
n’e+ a+ d,r&ire/ 'ai+ +&r%r,er4 N$&+ ne +a&r$n+ a'ai+ $& %e &e l’n%arnai$n
aend en%$re de+ &i++an%e+ d& M$nde4 N$&+ n’e+,rer$n+ a'ai+ a++e\ de
l’&ni, h&'aine %r$i++ane4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
104/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1GJ
[1I1]
HYMNE DE L’UN!E"#
PEN#E# CH:#E#P" 2E"NNDE T"D!EL
#en+ de l’E00$r
h&'ain
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
105/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G5
[1I]
L
CE @U ME P##:NNE dan+ la *ie %’e+ de $&*$ir %$lla.$rer A &ne R&*re/ A
&ne ",ali, l&+ d&ra.le &e '$i 3 %’e+ dan+ %e e+ri e %ee *&e &e e %her%he
A 'e er0e%i$nner e A d$'iner &n e& l&+ le+ %h$+e+4 La '$r *enan 'e
$&%her lai++e ina%e+ %e+ %h$+e+/ %e+ id,e+/ %e+ r,ali,+ l&+ +$lide+ e l&+
r,%ie&+e+ &e '$i-''e c la 0$i en la Pr$*iden%e/ ar aille&r+/ 'e 0ai %r$ire &e
%ee '$r *ien A +$n he&re/ a*e% +a 0,%$ndi, '+,rie&+e e ari%&li
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
106/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G6
L
DN# UN 8:U@UET/ $n +’,$nnerai de *$ir de+ 0le&r+ i'ar0aie+/
; +$&00rane+ ;/ ar%e &e le+ ,l,'en+ $n ,, %&eilli+ &n A &n/ e [1I5]
ari0i%ielle'en ra++e'.l,+4 #&r &n ar.re/ a& %$nraire/ &i a e& A l&er %$nre le+
a%%iden+ in,rie&r+ de +$n d,*el$e'en e le+ a%%iden+ eF,rie&r+ de+
ine',rie+/ le+ .ran%he+ .ri+,e+/ le+ 0e&ille+ la%,r,e+/ le+ 0le&r+ +
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
107/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G7
L
C’E#T D:NC 8EN !"/ #ENEU" En r,andan la #%ien%e e la Li.er,/
e &i+ den+i0ier/ en elle-''e a&++i .ien &e $&r '$i/ l’a'$+h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
108/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1GI
&n '$'en le d,ail de+ %ri+e+ ,%$n$'i&e+/ de+ en+i$n+ $lii&e+ e de+ l&e+
de %la++e+ &i n$&+ .$&%hen l’h$ri\$n/ ,le*$n+-n$&+ a++e\ $&r $.+er*er dan+
+$n en+e'.le/ e +an+ a++i$n/ +&r le+ dernier+ %in&ane $& +$iFane an+/ la
'ar%he ,n,rale de l’H$'ini+ai$n4
[1II] Pla%,+ A %ee di+an%e 0a*$ra.le/ &e *$$n+-n$&+ d*aord e &e
re'ar&erai surtout / +’il en eFi+ai/ n’i'$re &el $.+er*ae&r *en& de+ ,$ile+
De&F h,n$'
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
109/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G9
8,ni +$i le Te'+ ineF$ra.le e +$n er,&el a++&ei++e'en/ l’ineF$ra.le
e+%la*ae d& Te'+ &i *a r$ lene'en e irrie n$+ i'aien%e+/ d& Te'+
&i *a r$ *ie e &i 0ai *ieillir/ d& Te'+ &i ne +’arre/ ni ne re*ien a'ai+4
8,nie +$i +&r$& la M$r e l’h$rre&r de +a re$'.,e dan+ le+ nerie+
%$+'i&e+4 V la '$r/ &ne &i++an%e a&++i 0$re &e l’Uni*er+ 0$nd +&r n$+
%$r+ $&r le+ &l*,ri+er e le+ di++$&dre c &ne ara%i$n/ l&+ 0$r'ida.le
&’a&%&ne en+i$n 'a,rielle/ enrane n$+ ^'e+/ +an+ r,+i+an%e/ *er+ le Cenre
&i le&r [19G] %$n*ien4 La M$r n$&+ 0ai erdre ied/ %$'l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
110/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11G
L!
V L 2!EU" DE L #NTET/ Die& ne +e %$nene a+ d’,'ere/ l&+ a%i*e/
l’in0l&en%e %r,ari%e/ 0ille de +a P&i++an%e4 Lui
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
111/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 111
en +a eie++e er+$nnelle/ de la +an, n$&*elle &e le Chri+/ ar +$n n%arnai$n/
a in0&+,e A l’H&'ani,4 En =,+&+/ le+ ^'e+ $n %ha&d/ ar%e &’elle+ %$''&nien
enre elle+
Mai+/ $&r a*$ir ar A %ee $ie e A %ee *i+i$n/ il 0a& &’elle+ aien e& le
%$&rae/ r,ala.le'en/ de riser leur petite indi&idualité/ e de +e
d,er+$nnali+er/ en &el&e +$re/ a0in de +e %enrer +&r =,+&+-Chri+
Car %e%i e+ la l$i d& Chri+/ e elle e+ 0$r'elle 3 (i 0uis &ult post me &enire,
aneget semetipsum.
La pureté e+ A .a+e de ren$n%e'en e de '$ri0i%ai$n4
E la 5harité .ien l&+ en%$re
@&and il +’e+ &ne 0$i+ r,+$l& A rai&er ,n,re&+e'en l’a'$&r de Die& ed& r$%hain/ l’h$''e +’aer$i &’il n’a en%$re rien 0ai/ en %$rriean +$n &ni,
in,rie&re ar de+ +,arai$n+ ,n,re&+e+4 Cee &ni,/ A +$n $&r/ d$i/ a*an de
renare dan+ le Chri+/ +&.ir &ne ,%li+e &i arara l’an,anir4 Ce&F-lA en e00e
+er$n +a&*,+ &i/ ran+$ran [19J] audacieusement hors d*eu/
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
112/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11B
Prin%ie+ eFr'e+ airen A e&F le&r+ 0id
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
113/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11
[197]
L!
LE PN #C"MENTEL e+ 0ai de rain+ re++,+ e .r$,+4 #a ^e a ,,
l$n&e'en ,rie4 !$+ 'ain+/ =,+&+/ l’$n r$'&/ a*an de le +an%i0ier
@&i eFri'era/ #eine&r/ la *i$len%e &e +&.i l’Uni*er+/ d
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
114/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11J
L
LE CKU" PU" e+ %el&i &i/ ai'an Die& ar de++&+ $&e+ %h$+e+/ +ai a&++i le
*$ir r,and& ar$&4 #$i &’il +’,l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
115/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 115
+`re de n$re r,de+inai$n/ l’R&*re rin%iale de $&e eFi+en%e h&'aine4 N$&+
+er$n+ &,+ +&r la Chari,/ %$nda'n,+ $& &+i0i,+ ar elle
L
N:U# :#:N# 8EN N:U# !NTE" d’re &n ^e de la #%ien%e4 E/ &+&’A &n
%erain $in/ +i n$&+ *$&l$n+ +e&le'en arler d’a&r$re/ ar %$'arai+$n a*e% la
n&i &i r,%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
116/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 116
+e&le'en e& re/ $&r de'e&rer %$h,rene a& re+e/ la Ch$+e en%$re inn$'',e
&e d$i 0aire aarare a& M$nde la %$'.inai+$n rad&elle de+ indi*id&+/ de+
e&le+ e de+ ra%e+4 Pl&+ r$0$nde &e l’%e %$''&n de *i+i$n $X elle
+’eFri'e/ l&+ i'$rane &e la P&i++an%e %$''&ne d’a%i$n d$n elle ,'ere ar &ne +$re d’a&$-nai++an%e/ il a/ e il 0a& en*i+aer/ la ",ali, elle-''e
%$n+i&,e ar la r,&ni$n *i*ane de+ ari%&le+ r,0l,%hie+4
@&’e+-%e A dire +in$n %e%i (%h$+e $&e *rai+e'.la.le) &e l’$00e de
l’Uni*er+/ en de*enan en+ane/ n’a a+ en%$re a%he*, +$n %%le ,*$l&i0 e
&e/ ar +&ie/ n$&+ 'ar%h$n+ *er+ &el&e n$&*ea& $in %rii&e/ en a*an
Malr, +e+ liai+$n+ $rani&e+/ d$n l’eFi+en%e n$&+ e+ aar&e ar$&/ la
8i$+h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
117/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 117
[BGJ] @&and e le %$ne'le/ ’ aer$i+ +&r$& &n r,+er*$ir +an+ li'ie+ $X
le+ de&F ,nerie+ %$nraire+ de la $ie e de la +$&00ran%e/ +’a%%&'&len en
&ani,+ i''en+e+/ $&r la l&+ rande ar in&ili+,e+4
Cee 'a++e h,+iane e ai,e/ e la *$i+ ar%$&r&e de %$&ran+ +%hi&e+
&i++an+/ 0$r',+ d’^'e+ &’enranen la a++i$n de l’r e de l’ernel
2,'inin/ la a++i$n de la #%ien%e e de l’Uni*er+ d$'in,/ la a++i$n de
l’a&$n$'ie indi*id&elle e de l’H&'ani, li.,r,e4
E %e+ %$&ran+/ ar '$'en+/ +e ren%$nren dan+ de+ %ri+e+ red$&a.le+4 l+
.$&ill$nnen dan+ le&r e00$r A +’,&ili.rer4
@&elle l$ire $&r *$&+/ '$n Die&/ &el a00l&F de *ie A *$re H&'ani,/ +i
$&e %ee &i++an%e +iri&elle +’har'$ni+ai en *$&+ b
#eine&r/ e r*e de *$ir eFrai de an de ri%he++e+/ in&ili+,e+ $& er*erie+/
$& le dna'i+'e &’elle+ ren0er'en4 C$lla.$rer A %e ra*ail/ *$ilA l’R&*re A
la&elle e *e&F 'e %$n+a%rer b
Dan+ la 'e+&re de 'e+ 0$r%e+/ parce 0ue je suis pr"tre/ e *e&F d,+$r'ai+ re
le re'ier A rendre %$n+%ien%e de %e &e le M$nde ai'e/ $&r+&i/ +$&00re c le
re'ier A %her%her/ A [BG5] +'ahi+er/ A einer c le re'ier A '’,an$&ir e A
'e +a%ri0ier/ l&+ lare'en h&'ain/ e l&+ n$.le'en erre+re &’a&%&n
+er*ie&r d& M$nde4=e *e&F/ d’&ne ar/ l$ner dan+ le+ Ch$+e+ c e/ 'e 'lan A elle+/ en
d,aer/ ar la $++e++i$n/ &+&’A la derni
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
118/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11I
L
M:NT"EW V T:U# !:# 2DSLE#/ #ENEU" / %$''en/ dan+ &n #en+ r,el e
lein/ ; le&r+ R&*re+ le+ +&i*en ; dan+ *$re r$a&'e 3 [BG6] opera se0uuntur
illos4 2a&e de %ela/ il+ +er$n %$''e de+ $&*rier+ are++e&F &e ne al$nne a+
&ne ^%he4 :& .ien/ +i l’in+in% h&'ain d$'ine %he\ e&F le+ h,+iai$n+ $& le+
+$hi+'e+ d’&ne relii$n in+&00i+a''en ,%lair,e/ il+ de'e&rer$n di*i+,+/ n,+
a& 0$nd d’e&F-''e+ c e il +era di &e le+ 0il+ d& Ciel ne e&*en a+ %$n%$&rir/+&r le d$'aine h&'ain/ A %$n*i%i$n e d$n% A ar'e+ ,ale+/ a*e% le+ en0an+ de la
Terre4
L!
LE "ND T":MPHE d& Cr,ae&r e d& ",de'e&r/ dan+ n$+ er+e%i*e+
%hr,ienne+/ %’e+ d’a*$ir ran+0$r', en 0a%e&r e++eniel de *i*i0i%ai$n %e &i/ en
+$i/ e+ &ne &i++an%e &ni*er+elle d’a'$indri++e'en e de di+arii$n4 Die& d$i/
en &el&e 'ani
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
119/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 119
L!
L D!N#T:N DE N:T"E E22:"T ar la *ale&r de l’ineni$n &i +’ $+e
in0&+e &ne ^'e r,%ie&+e A $&e+ n$+ a%i$n+ c 'ai+ elle ne donne pas ' leur
corps l*espoir d*une résurrection4 :r %’e+ %e e+$ir &’il n$&+ 0a& $&r &e
n$re all,re++e +$i %$'l
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
120/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1BG
[BG9]
L!
M#/ ENC:"E UNE 2:#/ &’$n +e le di+e 3 ; En *,ri,/ en *,ri,/ +e&l+ le+
a&da%ie&F a%%
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
121/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B1
L!
N:N/ !:U# NE ME DEMNDEW "EN DE 2U ni d’irr,ali+a.le4 Mai+
+i'le'en/ ar *$re ",*,lai$n e *$re r^%e/ *$&+ 0$r%e\ %e &’il a de l&+
h&'ain en n$&+ A rendre en0in %$n+%ien%e de +$i-''e4 L’H&'ani, d$r'ai/
elle d$r en%$re/ a++$&ie dan+ le+ $ie+ ,r$ie+ de +e+ ei+ a'$&r+ 0er',+4
Une i''en+e &i++an%e +iri&elle +$''eille a& 0$nd de n$re '&li&de/ &i
n’aarara &e l$r+&e n$&+ +a&r$n+ forcer les cloisons de n$+ ,$g+'e+ e n$&+,le*er ar &ne re0$ne 0$nda'enale [B11] de n$+ er+e%i*e+/ A la *&e ha.i&elle
e rai&e de+ r,ali,+ &ni*er+elle+4
=,+&+/ #a&*e&r de l’a%i*i, h&'aine/ A la&elle *$&+ a$re\ &ne rai+$n
d’air/ #a&*e&r de la eine h&'aine/ A la&elle *$&+ a$re\ &ne *ale&r de *ie/
+$e\ le +al& de l’&ni, h&'aine/ en n$&+ 0$ran A a.and$nner n$+ eie++e+/
e A n$&+ a*en&rer/ a&,+ %$nre !$&+/ +&r l’$%,an in%$nn& de la %hari,4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
122/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1BB
[B1]
HYMNE DE L’UN!E"#
PEN#E# CH:#E#P" 2E"NNDE T"D!EL
Dan+ le Chri+ $al
"e$&r A la a.le de+ 'ai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
123/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B
[B15]
L!
ET DEPU# @UE =#U# E#T N/ &’l a 0ini de randir/ &’l e+ '$r/ tout a
continué de se mou&oir parce 0ue le 5hrist n*a pas ache&é de se former 4 l n’a a+
ra'en, A L&i le+ dernier+ li+ de +a "$.e de %hair e d’a'$&r &e l&i 0$r'en +e+
0id
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
124/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1BJ
L
:" C’E#T T:UT M:N OT"E &e *$&+ *$&le\/ =,+&+/ le 0r&i a*e% l’ar.re/ le
ra*ail r$d&i/ en l&+ de la &i++an%e %ai*,e/ l’$u+ a*e% l*operatio4 P$&r
aai+er *$re 0ai' e *$re +$i0/ $&r n$&rrir *$re %$r+ &+&’A +$n lein
d,*el$e'en/ *$&+ a*e\ .e+$in de r$&*er ar'i n$&+ &ne +&.+an%e &e *$&+
&i++ie\ %$n+$''er4 Ce ali'en r A re ran+0$r', [B17] en *$&+/ %e +&$r
de *$re %hair/ e *$&+ le r,arerai en li.,ran en '$i/ e ar$&/ 6*%sprit /
L’E+ri/ ar l’e00$r (''e na&rel) A +a*$ir le *rai/ A *i*re le .ien/ A %r,er le .ea&
L’E+ri/ ar la +,arai$n de+ &i++an%e+ in0,rie&re+ e 'a&*ai+e+
L’E+ri/ ar la rai&e +$%iale de la Chari,/ &i +e&le e& ra'ener la
'&li&de A &ne ^'e &ni&e
Promou&oir / +i e& &e %e +$i/ l’,*eil de l*%sprit dans le Monde/ %’e+ $00rir
a& !er.e n%arn, un accroissement de réalité et de consistance %’e+ er'ere A
+$n in0l&en%e de +’,ai++ir a&$&r de n$&+4
L
P" T:UT CE @U #U8##TE e r,+$nne en '$i/ ar $& %e &i 'e dilae a&
dedan+/ '’eF%ie/ '’aire $& 'e .le++e d& deh$r+/ *$&+ 'e ra*aille\/ #eine&r c
*$&+ '$dele\ e +iri&ali+e\ '$n arile in0$r'e/ *$&+ 'e %hane\ en !$&+
P$&r *$&+ e'arer de '$i/ '$n Die&/ [B1I] *$&+ &i e+ l&+ l$in &e $& e l&+ r$0$nd &e $&/ *$&+ e'r&ne\ e *$&+ allie\ l’i''en+i, d& M$nde e
l’ini'i, de '$i-''e4
=e +en+ $rer a& l&+ +e%re de '$n re l’e00$r $al de l’Uni*er+4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
125/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B5
V %e+ .,nie+ a++i*i,+/ e ne 'e lai++e a+ aller a++i*e'en/ #eine&r c
'ai+ e '’ $00re/ e e le+ 0a*$ri+e de $& '$n $&*$ir4
La &i++an%e *i*i0iane de l’H$+ie/ e le +ai+/ +e he&re A n$re li.re ar.ire4
@&e e 0er'e l’enr,e de '$n %R&r/ e e de'e&re dan+ le+ ,n
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
126/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B6
$&r '$&*$ir l’en+e'.le4 Par %$n+,&en/ +’il ne l&i e+ a+ $++i.le/
+%h$l$i&e'en/ d’en$&rer %ha&e re de l’a00e%i$n di+in%e e %$'.l,e &i
%ara%,ri+e le+ a'$&r+ h&'ain+/ a& '$in+ e&-il/ $&r $& %e &i e+/ n$&rrir
%ee a++i$n ,n,rale (%$n0&+e/ 'ai+ *raie)/ &i l&i 0era %h,rir dan+ %ha&e $.e/a&-de++&+ e a&-delA de $&e &ali, eF,ri'enale/ l’re l&i-''e c l’Ore/
%’e+-A-dire %ee $ri$n ind,0ini++a.le e ,l&e de %ha&e %h$+e &i de*ien e& A
e& la %hair de +a %hair/ +$&+ l’in0l&en%e de Die&4
Un areil a'$&r n’e+ eFa%e'en %$'ara.le A a&%&n de+ aa%he'en+ &i
$n &n n$' dan+ le+ relai$n+ +$%iale+ $rdinaire+4 #$n ; $.e 'a,riel ;/ %$''e
diraien le+ +%$la+i&e+/ e+ elle'en i''en+e/ e +$n ; $.e 0$r'el ; elle'en
r$0$nd/ &’il ne e& +e rad&ire &’en er'e+ %$'leFe+ d’,$&+aille+ e
d’ad$rai$n4 En l&i/ $&e di+in%i$n end A +’e00a%er enre ,$g+'e ed,+in,re++e'en4 Cha%&n +’ai'e e +e $&r+&i dan+ la %$n+$''ai$n de $&+ le+
a&re+ 3 e le '$indre e+e de $++e++i$n +e r$l$ne en e00$r $&r [BB1]
aeindre/ a& l&+ l$inain de l’a*enir/ %e &i +era le ''e en $&+4
L
DS# MNTENNT n$&+ en +a*$n+ a++e\ (e %’e+ d,A .ea&%$& b) $&r
a00ir'er &e %e ^$nne'en de la *ie n’a.$&ira &’A &ne %$ndii$n 3 %’e+ &e le
ra*ail enier +’a%%$'li++e +$&+ le +ine de l’&ni,4 in+i le *e& la na&re ''e
d& r$%e++&+ .i$l$i&e en %$&r+4 En deh$r+ de %ee a'$+h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
127/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B7
+’il n’arend A ai'er4 L’a*enir de la erre en+ane e+ $rani&e'en li, a&
re$&rne'en de+ 0$r%e+ de haine en 0$r%e+ de %hari,4
L!
T:UTE# LE# PP"ENCE# d& M$nde in0,rie&r de'e&ran le+ ''e+ ( e le+
d,er'ini+'e+ 'a,riel+/ e le+ *i%i++i&de+ d& Ha+ard/ e la l$i d& ra*ail/ e
l’aiai$n de+ h$''e+/ e le a+ de la '$r)/ %el&i &i ose %r$ire a.$rde &ne
+h
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
128/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1BI
En a*an e a&-de++&+ de +$i/ l’H&'ani,/ ,'er,e A la %$n+%ien%e d&
'$&*e'en &i l’enrane/ a de l&+ en l&+ .e+$in d’&n #en+ e d’&ne #$l&i$n
a&F&el+ il l&i +$i en0in $++i.le de leine'en +e *$&er4
Eh .ien/ %e Die&/ n$n l&+ +e&le'en d& *ie&F C$+'$+/ 'ai+ de la
C$+'$,n
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
129/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B9
r$ n$'.re&F ,%&eil+ $X +$n *en&e+ +i +$&*en +e he&rer le+ enai*e+
'+i&e+4
L!
#ENEU" / ENC:"E UNE 2:#/ &elle e+ la l&+ r,%ie&+e de %e+ de&F
.,ai&de+ 3 &e $&e+ %h$+e+ 'e +$ien &n %$na% a*e% !$&+ $& &e *$&+ +$e\
+i ; &ni*er+el ; &e e &i++e *$&+ +&.ir e *$&+ +ai+ir en $&e %r,a&re
Par0$i+ $n +’i'aine *$&+ rendre l&+ araan A 'e+ e&F en eFalan d’&ne'ani
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
130/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1G
%$''e la 2$r%e i''en+e e *i*ane &e e %her%hai+ ar$&/ a0in de $&*$ir
ad$rer 3 le+ 0e&F de l’en0er e le+ 0e&F d& %iel ne +$n a+ de&F 0$r%e+ di00,rene+/
'ai+ le+ 'ani0e+ai$n+ %$nraire+ de la ''e ,nerie4
@&e le+ 0la''e+ de l’en0er ne '’aeinen a+/ Mare/ ni a&%&n de %e&F
&e ’ai'e @&’elle+ n’aeinen er+$nne/ '$n Die& (*$&+ 'e ard$nnere\/ e
le +ai+/ %ee ri
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
131/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 11
[BB9]
L
@UND :N LT L’!NLE +an+ id,e r,%$n&e/ $n +’aer$i/ A n’en $&*$ir
d$&er/ &e =,+&+ e+ *en& a$rer de+ *,ri,+ n$&*elle+ +&r n$re De+in,e/ n$n
+e&le'en &ne *ie n$&*elle/ +&,rie&re A %elle d$n n$&+ a*$n+ %$n+%ien%e/ 'ai+
.ien r,elle'en a&++i/ &n $&*$ir h+i&e n$&*ea& d’air +&r n$re M$nde
temporel 4
2a&e de %$'rendre la na&re eFa%e de %e $&*$ir n$&*elle'en %$n0,r, A
n$re %$n0ian%e en Die&/ ar h,+iai$n de*an %e &i n$&+ ara
in*rai+e'.la.le/ $& ar %raine de $'.er dan+ l’ill&'ini+'e/ .ea&%$& de
%hr,ien+ n,lien %e a+e% erre+re de+ r$'e++e+ d& Mare c $& d& '$in+
il+ ne +’ a.and$nnen a+ a*e% la l,ni&de de hardie++e &e Cel&i-%i/ $&ran/
ne +’e+ a'ai+ la++, de de'ander/ &and n$&+ $&*i$n+ l’enendre4
l ne 0a&drai a+/ %eendan/ &e n$re i'idi, $& n$re '$de+ie n$&+ 0a++en
de*enir de 'a&*ai+ $&*rier+ b #i *rai'en le [BG] d,*el$e'en d& M$nde
e& re in0l&en%, ar n$re 2$i en =,+&+/ n$&+ +$''e+ i'ard$nna.le+ de lai++er
d$r'ir en n$&+ %ee &i++an%e4
L
NCP8LE DE #E MLNE" e de +e %$n0$ndre en rien a*e% l’re ari%i,
&’il +$&ien/ ani'e/ relie/ Die& e+ A la nai++an%e/ A la %r$i++an%e/ a& er'e de
$&e+ %h$+e+ (444)4
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
132/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1B
Z L’00aire &ni&e a& M$nde/ %’e+ l’in%$r$rai$n h+i&e de+ 0id
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
133/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1
$X l’&n dan+ l’a&re il+ +e di+en erd&+ En *,ri,/ le e+e 'ai&e/ le e+e
r,&, %$nradi%$ire de ; er+$nnali+er ; en $ali+an/ l’a'$&r ne le r,ali+e--il
a+ A %ha&e in+an/ dan+ le %$&le/ dan+ l’,&ie/ a&$&r de n$&+ E %e &’il
$
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
134/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1J
Par *$&+/ e ar !$&+ +e&l/ :.e $al e ar$ri, de n$+ a00e%i$n+/
nerie %r,ari%e &i +$nde\ le +e%re de n$+ %R&r+ e le '+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
135/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 15
%$''e la +nh
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
136/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 16
L!
M:N DEU/ &and e '’ar$%herai de l’a&el $&r %$''&nier/ 0aie+ &e e
di+%erne d,+$r'ai+ le+ in0inie+ er+e%i*e+ %a%h,e+ +$&+ la eie++e e la
r$Fi'i, de l’h$+ie $X *$&+ *$&+ di++i'&le\4 D,A e 'e +&i+ ha.i&, A
re%$nnare/ +$&+ l’inerie de %e '$r%ea& de ain/ &ne &i++an%e d,*$rane &i/
+&i*an l’eFre++i$n de *$+ l&+ rand+ D$%e&r+/ '’a++i'ile/ .ien l$in de +e
lai++er a++i'iler ar '$i4 ide\-'$i A +&r'$ner le re+e d’ill&+i$n &i endrai A'e 0aire %r$ire &e *$re %$na% e+ %ir%$n+%ri e '$'enan,4
=e %$''en%e A le %$'rendre 3 +$&+ le+ e+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
137/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 17
[BI] N$&+ n$&+ +$''e+ ,n,r,+ l$n&e'en de %e+ er+e%i*e+ 3 le r$r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
138/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1I
L!
#ENEU" / ar%e &e/ de $& l’in+in%/ e ar $&e+ le+ %han%e+/ de 'a *ie/ e
n’ai a'ai+ %e++, de *$&+ %her%her e de *$&+ la%er a& %R&r de la Mai
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
139/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 19
!$&+ '’a*e\ 0ai le d$n/ '$n Die&/ de +enir/ +$&+ %ee in%$h,ren%e de
+&r0a%e/ l’&ni, *i*ane e r$0$nde &e *$re r^%e a 'i+,ri%$rdie&+e'en e,e
+&r n$re d,+e+,rane l&rali,
Uni*er+ali, de *$re ra%i$n di*ine/ e *ale&r inrin+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
140/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1JG
V 0$r%e de di'in&er in 5hristo Besu/ %e&F &i +e '$ri0ien/ +$&00ren/
*ieilli++en a*e% aien%e/ 0ran%hi++en le +e&il %rii&e $X la '$r +’in*eri en *ie4
V 0$r%e de +’$&.lier/ il+ +e rer$&*en/ $&r ne l&+ +e erdre
[BJ] L’Uni*er+ rend la 0$r'e de =,+&+/ 'ai+/ '+
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
141/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1J1
L
L’M:U" CH"TEN L CH"T CH"TENNE444
Par eF,rien%e/ e +ai+ r
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
142/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1JB
[BJ7]
",0,ren%e+ de+ Pen+,e+
P"#ENCE DE DEU U M:NDE
4 La !ie %$+'i&e/ B 'ar+ 19164 - 4 M$n Uni*er+/ B5 'ar+19BJ4 - 4 L’arii$n de l’H$''e4 - !4 Le Milie& M+i&e/ 19174- !4 Le Milie& M+i&e/ 19174 - !4 La !i+i$n d& Pa++,4 - !4 La!i+i$n d& Pa++,4 - !4 Le Ph,n$'
8/19/2019 Teilhard de Chardin - Hymne_de_univers
143/143
Pierre Teilhard de Chardin/ H'ne de l’Uni*er+ (1961) 1J
de l’H$''e4 - !4 Le Milie& M+i&e/ 19174 - !4 Le Milie&Di*in4 - !4 Le Milie& Di*in4 - 4 Le Milie& Di*in4
#EN# DE L’E22:"T HUMN
L4 Lere A M4T4-C4/ d& 1 n$*e'.re 19164 - L4 Le Prre/ 191I4 - L4 La
#ini0i%ai$n e la !ale&r %$n+r&%ri%e+ de la #$&00ran%e/ ;L’Uni$n Cah$li&e
de+ Malade+;/ 194 - L4 Le Milie& M+i&e/ 19174 - L!4 L’arii$n de
l’H$''e4 - L!4 Le Milie& M+i&e/ 19174 - L!4 La L&e %$nre la M&li&de/
19174 - L!4 Le Ph,n$'