Samen Duurzaam Ondernemen

Kansen van circulaire businessmodellen

Martje Fraaije, 18 November 2019

Inhoud

3

• Wat en waarom van Circulaire Economie

• Ambities

• Circulaire businessmodellen

• Voorbeelden

• Onze rol als Rabobank

4

Earth Overshoot day

The day wehave used

more resourcesthan the planetcan produce in

a year

29 July

Evolutie Duurzaamheid

5

Environmental focus Sustainability focus Circular focus

Risk Compliance Costreduction

Eco-efficiency

Systemslevel

innovation

ValueCreation

Nice to have

Needto have

Lineair vs Circulair

Het concept circulaire economie:

7

Een economisch model waarin grondstoffen en afval worden geminimaliseerd èn waarde behouden blijft

Waar komt dit vandaan?CE als antwoord op maatschappelijkevraagstukken

We willen graag …NL 100% circulair in 2050

En

…en in 2030 50% minder grondstoffen gebruik

Ook als banken …

Missie Rabobank

11

Missie

Growing a better world together

Ambitie

Substantiële bijdrage leveren aan de UN Sustainable Development Goals

Strategieën

Banking For Food

Bankieren voor

Nederland

12

Wat betekent dit voor bedrijven?

13

Hoe kan ik bijdragen aan, maar vooral ook kansenbenutten in de circulaire economie?

What’s in it for me?

14

Duurzaam, Circulair of beide?

15

design production use /consumption End of life

Re-use

De theorie…

Bron: Ellen MacArthur Foundation

…en de praktijk

17

Voorbeeld hergebruik materiaal

18https://www.youtube.com/watch?v=we1lhEEVq5M&list=PLWn_yAIZ1SrJoEkMAQHBiBJnu1R-P2X2A&index=28&t=0s

Circulaire Business Modellen

19

Circulair ontwerp (design for disassembly)

Hergebruik van grondstoffen (recyle, upcycle)

Verlengen levensduur (maintain, refurbish)

Deelplatform (re-use)

Product als dienst (product as a service)

Voorbeeld circulaire menukaart

20https://www.youtube.com/watch?v=XTfKomq7Xf4&list=PLWn_yAIZ1SrJoEkMAQHBiBJnu1R-P2X2A&index=31&t=0s

Wat is een goed circulair business model?

Richt zich op het sluiten van kringlopen en behoud van waarde en is gericht op samenwerking in de keten.

Bedient een aantoonbare vraag vanuit de markt / heeft een duidelijk verdienmodel

Is onderdeel van de lange termijn strategie van de organisatie en is (volledig) geïntegreerd in de operatie van de organisatie

Draagt bij aan een toekomstbestendige wereld

22

Onze Rol als Rabobank

Achtergesteldeinnovatie lening

Impactlening

o.a.

Dit levert circulair ondernemen op

23

Zelf aan de slag?1) In 2020: Circo Track voor MKB

24

• 3 daagse training over Circulaire

Businessmodellen voor MKB

• 10 bedrijven

• € 500 per bedrijf

Interesse?

Laat het ons weten!Jerry.hornberg@rabobank.nl

Martje.Fraaije@rabobank.nl

Ervaringen:

25

• John Oosthoek van Royal IHC (scheepsbouwer): “Ik kijk voortaan met een circulaire bril naar al mijn businesscases: Waar vindt waardevernietiging plaats en zie ik kansen voor verbetering? Ik doe dit veel liever dan alleen een NPV (Net Present Value) berekenen en kijken wat er onder de streep overblijft. De methodologie van de track is dan ook erg waardevol gebleken!”

• Arco Roodenburg, Sales Manager Maritime Industry bij Kloeckner Metals ODS: “De Track bevat een erg goede methode om in 3 dagen naar een concreet doel en plan toe te werken dat ‘pitch’-gereed is. Een mooie en leerzame ervaring die mij leerde dat circulariteit dichterbij is dan dikwijls lijkt.”

Bron: Cirkellab Zuid-Holland

Zelf aan de slag?2) Duurzaam Zakelijk Vastgoed

26

• Neem maatregelen om je gebouw te verduurzamen• Zie ook de Erkende Maatregelen

• Verbeter je energielabel

• Verminder je energielasten

• Wordt (bijna) aardgasvrij

Maak een toekomstbestendig pand!

Stappenplan voor ondernemersVerdienen aan verduurzamen van zakelijk vastgoed

27

1. Check je Vastgoed op raboduurzaamvastgoed.nl• Inzicht in duurzaamheidsmaatregelen en kostenscan

2. Maak een plan met advies van onze partner Energieke Regio• Aansluiting bij lokale initiatieven ism gemeenten, ondernemersverenigingen etc.

• Advies op het gebied van: energiebesparing, subsidiebegeleiding, energielabels, etc.

3. Vind de juiste financiering bij de bank• Passende financieringsmogelijkheden voor individuele ondernemers en collectieven

• Mogelijkheid tot 100% financiering voor duurzame investeringen

28

“It is not thestrongest of the

species thatsurvives, nor themost intelligent,

but the mostresponsive tochange.”

- Charles Darwin, 1809

Bijlagen

29

Recente studies metaal

30

Metaalvraag

31

Voorbeelden Circulaire Economie

Bron: Ellen MacArthur FoundationFaciliteren omslag van bezit naar gebruik, d.m.v. lease

‘Pay-per-lux’ concept: van leverancier van gloeilamp naar leverancier van licht

Auping verkoopt ‘lig-uren’, ontwerpt voor demontage en zorgt voor recycling

Modulaire telefoon, faire productie, reparatie-handleiding op website zodat de telefoon ‘zo lang mogelijk meegaat’

Park 2020, cradle-2-cradle werkomgeving

Platform waarbij je ‘huurt van je buren’

Terugwinnen van de grondstof black carbon uit oude auto- en vrachtwagenbanden

Toiletpapier uit 100% recycled papier

Upcycling van plastic afval tot hoogwaardige carbonaten

Crowdfunder voor circulaire bedrijven

Bier met water uit eigen bronnen, hop uit eigen hoptuin, gerst van lokale boeren, geeft lage ‘voetafdruk’

Dashboards van reststroomHeinz (tomatenschillen)

Natuurlijke en ecologische verantwoorde producten. Behoud bio-diversiteit

Cateraar die ‘echt van betekenis wil zijn’: verspillingsfabriek, werknemers zijn ‘samenwerkers’

Project groene cirkels: klimaat-neutrale brouwerij en een aangename leefomgeving

Van Product naar ServiceSystem Enablers

Recycling/UpcyclingBio -based

Herdistribueren/Hergebruik

33

Idee- / planfase Startfase Vroege groeifase Volwassenheids fase

Money MeetsImpact Ideas

Social Impact Bond

Rabo Lease Innovatiedesk

Achtergestelde Innovatie Lening

Producten

Donatie/Lening Foundation

Bancaire financiering

Impactlening

Groen financiering

Best practices

34

Circulariteit F&A

35