Post on 21-Mar-2020
OPUSCULUMSPIRITUALISMUM
ATQUE
GAIiZ.1 PHREN0I.06Iffi REFUTATIONEM
GONTINENS,
GOMPOSITUM AB IGNATIO DE GIEBRA
,
medico, etc, etc.
BURDIGALtEEX TYPIS HENRICl FAYE, ARCHIEPISGOPATUS TYPOGRAPHI,
via Sainte-Catherine , 139.
1850
r/ f ' i W. V
Omnia, sive manuscripta , sive typis commissa, hujus opus-
culi exemplaria, meo nomine meoque gryphio non ornata, a
meinterdicuntur, atque contravenientes, legibus , si opus fue-
rit , subjicientur.
r^v^ /'€'2^^^.^.-/^^ ^< /ik-^^t^ 3i^a-yJ
OBSERVATIO.
Verhum sabiduria secundam animce personam vel
subsistentem relationem, ex qua facultas, libera vo-
luntas appellata, ad CBterncB atque necessario in Ente
increatcB relationis imaginem et similitudinem ori-
tur, hoc in opusculo dicit.
PR^FATIO.
Quoliescumque tuum opus, Galle, muro a me
legitur examine , quosne ad abyssus pes meus
offendit
!
Quare humanis in cognitionibus retro ut me ver-
tam, atque ut silvaticas tribus obscuritate et igno-
rantia etiam excellam conaris? Sseculine spiritu
affectus ad impossibilia scribenda induceris, vel
ornnia erga te ipsum atque erga coeteros officia
oblitus, fataiismi errore nos involvere, foedisque
opprobrii in lacunis utpote nostra libertate indignos
nos immergere cupis?
Si triginta et quinquc organa, tanquam materia-
les ideas producentia, a me tibi concedantur, subs-
tantiarum liberas ideas creantium ubi residentia
invenitur?
His enim substantiis adjuti, alto ex olympo usque
ad obscuras terrae cavernas tanquam eleclricum
VIII
fulmen percurrimus, earum eliam auxilio horum
mundorum, in spatio cursum facientium, perpe-
tuos periodicosque motus attentis oculis inspici-
mus.
Primam etiam causam, hos motus producentem,
necessario in Ente , a quo necessariarum causarum
opus,quatenus liberis entibus possibilis existentiae
utpote basis esset, fuit perfectum, mundorum ac-
tibus deducemus.
Tuum denique, Galle, opus, non tui nominis,
meliori quidem conditione digni, diruendi gratia,
quinimo ad metaphisicum errorem conculcandum
tantummodo a me impugnatur.
THESIS.
Omnes theorice , nisi necessario in E^ite aliorum contin-
gentium creationes designatum ad objectum instituente
refundantur, confusionem tantummodo pariunt.
Hsec est materies , a qua animum divertere non possu-
mus. Omnis enim sciontia universalibus principiis aliena,
scientia non est, quin potius idearum connexione, ordine
probationibusque vidarum abyssus nobis esse debet. Qua-
tenus in sophismata,quse a veritate rapide nos aberrare
cogunt, nunqucim incidamus , incomparabili axiomate,
quod ex nihilo nihil per se , nisi creator, necessarium Ens
,
fieri possit , nos docet , nitamur quam strictissim5.
Invariabilis omnium entium, homine abstracto, relatio,
et perpetua suarum conditionum essentia non seterni En-
tis perfectionem solummodo sed designatum atque neces-
sarium hujus ordinis finem etiam nobis exhibet. Quse ab
initio bruta sunt, aliam meUorem conditionem perseipsa
nunquam adquisiverunt, eorum actus visibilem ad mun-
dum referentes, quia vera hbertas eis absit, idem semper
sunt , cosmologise ergo ad leges , finem , a quo sejungi nul-
latenus potuerunt , eis largitas , hodie etiam pertinent.
Homo alioquin ejus mores modificat eosque colit, societa-
tis conditiones amplectitur ab eisque se divertit, ejus ac-
tus designat et eos retractat, suasque opiniones attentis
ejus circumstantiis temperat vel mutat quam libentissim^.
Si ambitionibus taraen impellatur, eis saturandis ardenter
laborat, negligit quemadmodum sibi libet , amat ratione
ductus, et boni vel mali faciendi vera libertate denique
fungitur.
Ad cosmologiee igitur genus , utpote non necessaria im-
pulsus homo nequidem pertinet. Gum homo non sit, ut
revera non est necessario impulsus, eum libertate prsedi-
tum, omnium creatarum rerum finem esse deduceie de-
bemus. Libertas non materise sed potius animse conditio
effectusque est, et tanquam simplex spiritus absolutam
super intellectuales ejus actus nuUa dependentia nullaque
modificatione ( sua in phrenologia quod sibi placeat a Gallo
dicatur ) auctoritatem habet.
Quomodo contingentium,quse ex alio dependent, a no-
bis existentia probari poterit, quin seternum Ens , cui ne-
cessario non initium tantummodo absque nihilo fuit, sed
a quo creata materia , ut inalterabilem finis designati at-
tingendi ergo viam prosequeretur, fuit etiam disposita,
cognosceremus ? Hoc impossibilia attingit. Hsec ergo direc-
tio, hic cosmologicus ordo invariabiles necessarii Entis
sunt leges, illius inquam Entis, a quo omnia coetera nulla
modificatione , homine quidem excepto , seternitati desti-
nato utpote simplici spiritu ab seterno Ente insignito , sem-
per impelluntur.
Galli amici novee formse materia affectse systema, in quo
non immutabilibus cosmologise legibus, sed falsa cujusdam
simplici cranii eminentia necessario impulsos sese cre-
dunt, prsevalere conantur.
Hsec vero Gallistorum opinio eo magis impossibilitatem
sapit quo probabilitatem miniis attingit,quia si ista forma
vera esset materia , finem absque libertate haberet , ideo-
que cosmologise legibus et non cosmologiae exceptioni apo-
phisibus vel cranii eminentiis subjectse semper obediret;
hypothesis ergo eidem ide» materia affect£e revera oppo-
nitur.
Galli craniscopia et phrenologia mundi, fine privati,
confusionem credere nobis in animum inducunt,
quia
cum homo cranii triginta et quinque sub emenentiis sit
formatus,Hbertate caret. Auctor idcirco imperfectione esset
indutus , quod mirse mundi machinse sufficiente absque
ratione formam donarit , si homo cogitante anima vidus ab
eo fuisset creatus.
Galli systemate, quin examinetur, admisso, possibilia
diruuntur et impossibilium fit concessio.
Priraa idcirco queestio resolutione digna secundum Gal-
H amicos heec erit : Necessarium Ens nullo modo perfec-
tione est ornatum, et mundum nulla destinatione,quae
sufficiens est ratio, creavit.
Secunda queestio animae cogitantis absentiam in nobis
supponit , atque si ea nobis absit , nostras inclinationes
,
tanquam necessariis causis impulsas, modificare nequimus.
Intellectuales actus nullam etiam minimam actionem
sufficiente absque ratione exerceri posse, quemadmodura
rainimarura cogitationum in consultatione observatur, no-
bis patefacere veniunt.
Horainera assessura supponamus, hoc in statu seraper
persisleret , nisi fine a seipso deinceps adiraplendo utpote
arabulatione, amici visitatione vel ahcujus officii necessi-
tate impelleretur.
Nihil equidem vero seu chimeerico absque fine penitus
fieri potest.
Si hsec raoraUs certitudo negari nequeat,quoraodo nc-
cessario in Ente omnes perfectiones,quee ejus intrinseca)
4
et extrinsecse proprietates sunt, nullaque admixtione in-
dutae, atque juxta sapientem philosophi TuUii sententiam
ut admittantur impossibiles,per excellentiam possidente,
vitium invenire poterimus ?
Hsec questio qu6d absque llbertate actionem ab aliqua
cranii eminentia, quin aliud facere possimus, nobis de-
signatam exercere necessario cogamur, nobis indicat.
Gonscientia ergo,quse de bonis malisve actibus nos ar-
guit, nequaquam nobis esset, nostrorum actuum tamen
recriminationes percipimus, liberi igitur sumus, et cum
ea conditione simus prsediti,phrenologicse eminentiee ac-
tio existere non potest, Galli systematis inverisimilitudo
phisice etiam ostenditur.
Si eminentia enim admittatur, ejus effectus conceditur,
et cum Gallistus effectus sine causa et causa absque ef-
fectu inveniantur, hypothesis eo falsa est, quia necessa-
riae causse absque propria modificatione semper agunt,
eminentia igitur necessaria causa non est, et cum talis
minime sit, hoc systema a semetipso diruitur.
Ordo in mundo regnat vel confusio quam obscurissima.
Alius et altera , si illud indubitabiie axioma « idem simul
esse et non esse impossibile est » diligenter inspiciamus
,
simul regnare non possunt.
Perpetuus naturse cursus invariabilem ordinem , cosmo-
logise legum causam vel seterni Entis voluntatem potius
nobis indicat. Gum omnia ab seterno Ente perfecte fuerinl
instituta, omnia ben^ atque nullo designato fine agere
posset necne , Gallo et ejus discipulis interrogemus , eo-
rumque responsionem negativam absquedubiovidebimus.
Nullus finis prseter hominem in mundo invenitur, siille
qufedam machina libertate privata sit, finis non existit.
His suppositis necessarium Entem magis stupidum quam
ipsum hominem esse, qui sufficiente absque ratione nihii
agere potest, confiteri cogeremur.
Sed cum omnia hominem liberum aique ideo creationis
finem esse satis aperte nobis dicant, necessariis igitur a
causis impelli minime potest.
QutfcStionem magis ac magis dilucidare veniamus.
Similes causse similes pariunt effectus, et ab eisdem
causis iidem effectus producuntur. Horum axiomatum evi-
dentiam probare nobis opus non erit.
Si omnia capita destructionis eminentiam sexto nume-
ro a Galli apostolis explicatam possidentia severissime
examinemus, et quod iidem effectus nullo modo hoc ex
cxamine producantur, inveniamus , hsec theoria falsitatem
involvit; etsi ab eis,hanc eminentiam habentibus , crimen
tamen non committatur, istius generis demonstrationes
assentire est quam absurdissimum.
Nihil nunc temporis usque a Gallistis fuit probatum
,
quinimo eminentias sine effectu, et effectus eminentiis vi-
dos semper ante oculos nobis posuerunt.
Toto tamen coelo non errant cum nonnulli casus et om-
nino segregati ab iilis nobis designantur, sed analogia ex-
ceptiones excludit, quia eminentia post admissa effectus
eam sequi debet , hoc non semper existit , istius pyrronici
systematis error est igilur quam patentissimus.
DE CRANIOSCOPIA
secundum Gallum.
Hoc verbum cranioscopia ex cranion, eranium, et ex
scopco, ego examino, deducitur, et cranii examen signifi-
cat, atque cerebri evolutionem simplici tactu cognoscere
ei est objectum. Intellectualis facultas, eodem systemate
admisso,quo homo necessario agere cogitur, ipsomet etiam
cognoscitur.
Primum Granioscopise suppositum objcctum videamus.
Unaqueeque cerebri facultas suum habet locum et emi-
nentia, quae os ei, ut simplicem pellis exteriorilatis per
tactum atque per capillos eam abscondentes sit cognila,
prsestare cogit, ab ipsa facultate formam accepit.
Triginta et quinque facultates ab Spurgheim Galli dis-
cipulo inventae, et quibus rationabilia subjiciuntur, sic
explicantur.
DE PHRENOLOGIA
secundum Gallum.
Hoc verbum ex Phren intelligentia et logos sermo vel
oratio, de materiale cerebri intelligentia ratiocinationem
significantibus oritur.
Hoc a systemate cerebrum triginta et quinque in organa
hac forraa dividitur.
PRIMUS ORDO./ Inclinationes \
Ajfectivce facultates. l o
6.
7.
8.
9.
4. —
Alimentum.
Amor.
Philogenitura.
Habitatio (concen-
tratio).
Affectio (adhsesio)
Concertatio.
Destructio.
Secretum.
Adquisilio.
CoDstructio.
PRIMUS ORDO.
Affectivce facultates.
SECUNDA
SPECIES.
Animaeaffec-
liones.
SECUNDUS ORDO.
TERTIA
SPECIES.
20. —
Intellectuales facultates.l fercf«v^ ^^''
facultates. '
28.
29.
30.
31.
32.
33.
Philantia.
Approbatio.
Circunspectio.
Bonitas.
Veneratio.
Firmitas.
Gonscientia.
Spes.
Admiratio.
Idealitasvel cerebri
informatio.
Laetitia vel gau-
dium.
Imitatio.
Individualitas vel
individui relatio.
Configuratio.
Extensio.
Gravitas et resis-
tentia.
Tactus.
Color.
Adjuncta ad loca
pertinentia.
Calculus.
Ordo.
Eventus sive even-
tualitas.
Tempus.
Sonus.
Locutio.
QUARTA( 34^ __ Gomparatio.
SECUNDUS ORDO. I SPECIES. \^
Intellectuales facultates.\ Reflectivae i 35. — Gausalitas.
facultates. f
Locum, qiiod his numeris in cranio invicem est, ut
materies polius intelligatur, explicare nunc temporis ve-
niamus.
DE PHRENOLOGItE LOCALITATE
juxta Gallum etiam.
Triginta et quinque eminentiae, in cranio residentes, a
Gallo et Spurheim supponuntur , atque ut facilius hoc in-
telligi possit, Hneara ex narium origine ortam et in nucis
centro ejus finem habentem supponere etiam debemus.
Cranii superficies duabus inpartibusergo dividitur. Qua-
tenus aliud latus explicantes, alterum in alio ei respondente
inveniamus, quodlibet organum duplex esse, dicere, revera
sufficit.
Ex naribus indpiens vigesimus secundus numerus indi-
viduahtatis organum usque ad nucem procedit.
Eventuahtatis organum trigesimus supra designat. Gom-
parationis organum in trigesimo quarto ipsomet loco, quo
capilli nasci incipiunt , videmus. Gapitis super planum
decimus tertius bonitatem ostendit, postea in decimo
quarto veneratio et infra in decimo quinto firmitas inve-
niuntur. Decimo etiam numero philantia (erga se ipsum
amor ) tertio habitatio, et secundo,qui est ultimus super
nucem, philogenitura (erga filios amor ) exprimuntur.
Spatium inter superciha repertum vigesimo secundp nu-
mero, de quo jam sumus locuti, atque oculus in septem
organa ita dividuntur.
Oculi globus in trigesirao tertio verbositatem et ipsius
oculi angulus, naribus proxinius, in vigesimo tertio confi-
gurationem nobis proponunt. In vigesimo quarto distantia,
vigesimo quinto gravitas et resistentia , vigesimo sexto
color, vigesimo tertio ordo inspiciuntur. Externo oculi in
angulo octavo et vigesimo numero calculum , coram tri-
gesimo, qui frontis in centro est situs, paralelam super
^Supercilium arcus describentes , vigesimo septimo adjuncta
ad loca pertinentia , in trigesimo primo tempus atque in
trigesimo secundo sonum invenimus. In extremis nonus
numerus constructionem , infra trigesimum quartum tri-
gesimus quintus eventum vel eventualitatem significant.
Numero vigesimo leetitia vel gaudium prope angulos in
fronte formatos atque capillorum origini proximos reperi-
tur. Eamdem per lineam descendentes in decimo nono
idealitatem vel cerebri informationem invenimus.
Decimus quartus numerusjam enarratus, linese, aurium
directionem secutse et caput duas in partes inexacte eequa-
les dividentis, centrum constituit.
Hse equidem partes una ex tertia anteriore et ex duabus
aliis tertiis posterioribus componuntur.
Si, quemadmodum supra fuit dictum, descendamus,
decimum quartum post numerum decimus septimus spem
explicans inspicitur.
Oclavus adquisitionem , septimus infra aures situs se-
cretum, prop^ decimum tertium vigesimus primus imita-
tionem et prope decimum quartum etiam decimus octavus
admirationem explicabunt. Decimo sexto conscientia sita
est. Decimum super ilumerum , curbam posteriori capitis
in parte lineam describens, undecimus approbationem de-
signat.
Circumspectionem duodecimus postea decribere venit.
Quartus, tertio proximus, affectionem nobis ostendil.
Quintus, concertationem significans, secundi super cus-
10
pidem in nuce ejus finem habentis et aurium directionem
secuti, locum habet.
Sextum numerum infra aurium papilionem, destruc-
tionis organum, interfectoribus proprium invenimus.
Primus secundo superior amorem denique dicit.
OBJEGTIO ADVERSUS GALLl DOGTRINAM.
Si Galli sententiam prosequamur, animee existentia ne-
gatur, quolibct organo omnibus viribus agenti necessaria
utpote causa a Galloenim viso, neque anima neque libera
actio existere possunt.
Nemini,quod ei non est , neque plus quam ille habet
,
dare possibile est , cerebrum est materia , materiam igitur
tantummodo dare potest , et cum idese aliquid materiale
non sint, a materia ergo produci non possunt.
Nullum corpus cogitare potest , atqui hominis cerebrum
corpus est, hominis ergo cerebrum cogitare non po-
test.
Si a compositis corporibus arbitraria phenomena(quod
necessaria eorum proprietatum a conditione longe abest
)
produci possent,generationum serici ordo penitus abes-
set , hac serie tamen usqu^ nunc temporis nunquam des-
tructa, omnibus generationibus alioquin generatoris condi-
tioni semper respondentibus , idearum ergo a cerebro
omnino materiaie productarum impossibilitatem videmus
quam apertissim^.
Hoc systema, ad imaginationem ahsurditatibus ex loca-
tione provenientibus ludendam,per seipsum sufficit.
Si alicujus imperii ducem organo, sexto numero contento
et destructionem producente ornatum supponamus, si
senatus majori capitum numero secundum undecimam
notam approbationem significantem preeditus nobis videa-
lur, et cum hoc generaliter adveniat,quia imperii renes
habentes ipsiusmet senatus majoritate funguntur ( ea de
causa existentia undecimo numero explicata absque du-
bio Gallo in mentem venit)quid accideret, mihi dicatur,
nunc temporis cupiam? Quot ergo errores, quot denique
disturbia hoc probabili infortunio committerentur 1
Hoc Opusculum, physiologise et anathomise explicandee
ergo, minime fuit factum. Gum plures tamen hanc artem
non profiteantur, cranii et cerebri exphcatio, ad physicam
impossibilitatem probandam, mihi necessaria videtur.
DE CRANIO.
Octo cranii ora in sex propria et duo communia dicta
dividuntur.
Primum ab exteriore parte planum et ab interiore inee-
quale, medii circuli figuram habens, coronale nominatur.
Hoc enim os , frontem formans,quatuor apophises
,( osis
eminentias ) oculi concavitatis medium supra constituentes,
continet. Duo foramina hinc et inde in supercilium centro
,
ad amplum cujusdam nervii cursum expediendum, ilU
sunt. AHud internum foramen super apophisim, Galli cris-
tam appellatam, quod superioribus ex sinibus proficisci-
tur, ab eo etiam habetur. Quatuor fossse ( foramina qusedam
non ingressu sed egressu carentia) ei etiam sunt. A dua-
bus, quse oculorum sunt concavitates, exterior pars , et a
duabus alteris fossis, mamillse cerebri cursus recipientibus,
interior occupatur. Duo sinus ( concavitas exterius stricta
et interius extensior ) superciliares nominati ei quoque
sunt.
Secundum os occipitale appellatur, ejus configuratio tri-
bus acuminibus componitur, quorum concavum interius
exteriusque gibberosum est , atque posteriore in parte ni-
litur, per lambdoideam suturam parietalibus el tempora-
libus Ephenoidique adjungitur.
Duas apophises, nomine coronatas, quse duabus primse
vertebrte cavitatibus recipiuntur atque caput eis per ar-
thodiam adjungentes (minus enim cujuslibet ossis caput
minori alterius in cavitate ingreditur ) eliam includit.
Du98 aliee interius atque tertia magnum roedullse per
foramen descendens duasque cerebri eminentias disjun-
gens,prsecenditibus apophisibus respondunt.
Duo etiam foraraina cranio communia atque petrosis,
qui vagis nerviis alieeque ex carotidibus jugularique in-
ternse venaj viam hinc et inde aperiunt, et altera quinque
ei propria,per quod magnitudine prseditum spinalis me-
dulla exit, duo etiam motoriis hnguse nerviis servientia,
duo etiam altera,
quee celebrahbus arteriis ingressum
prsestant, duas denique internas fossas cerebello utiles et
necessarias involvit.
Tertium et quartum os,quadrata figura , et unumquod-
que capitis latus occupans, parietalia dicuntur. Hsec equi-
dem ossa sagitatem per suturam ( a qua caput longitudine
dividitur) frontis ossi per coronalem, petrosis falsam per
suturam atque per lambdoideam occipitali adjunguntur.
Plana est eorum superficies, locique, ab arteriis occupati,
signa ab interna exhibentur. Quintum et sextum os pe-
trosa temporahaque vel temporum ossa dicuntur. Eorum
superior et acuta pars spinosa inferiorque petrosa nomi-
natur. Horum ossium insequalis est configuratio, atque
nisi attent^ inspiciantur, cognosci minime possunt. Parie-
talibus superiore etposteriore exparte,occipitali, inferiore
et anteriore, Ephenoidi haec ossa adunantur.
Duee internee apophises , unum etalterum latus, in qui-
bus auris cavitates et ossa involvuntur, claudentes, tres
externse,quarum prima et major mastoydes ( ossis exitus
papillee similis) secunda longa et acuta estiloydes (cujus
13
exitus subulee similitudinem habet ) atque tertia zigoraa-
tica appellata (sutura, qua petrosi ossisexitus alio pomuli
cum exitu conjungitur ) a quinto et sexto osse possiden-
tur. Tria etiani interna foramina, duo communia, aliud
cum ephaenoide jugulari vense serviens, alterum cum oc-
cipitale alise ex carotidibus necessarium et ad interlateralis
nervii exitum utile, his ossibus sunt.
Aliud proprium foramen aurium nervio necessarium
,
quatuor alia externa,quorum aliud zigomatis foramen di-
citur, et faciei commune est, aliud proprium aurium fora-
men , aliud etiam inter mastoydeas apophises , ex quibus
dura aurium nervii portio exit, existens , aliud denique
aquseductum nominatum continent.
Duae internse fossse , cerebri basem recipientes , aliseque
duse externee, ad inferiorem mandibulam articulandam
necessarise , ab eis habentur.
Unumquodque ex petrosis sinum aurium ossa clauden-
tem includit. Et ossibus cranio et faciei communibus ephe-
noides infr^ crasum et prope tempora acutum , magnitu-
dine atque duritate mediocre, capitis ossa attingit et ex
eis ephenoideam per suturam dividitur, primum tamen lo-
cum conservat.
Tres internse apophises , clinoidece appellatae , in quibus
pituitariaglandula sita est , atque duae externse, ptirigoideae
nominatse, huic ossi equidem sunt.
Duo etiam foramina, petrosis communia, jugulari venae
utilia et duodecim alia propria , quorum six quoque latere
ad egressum queisdam vasibus aperiendum sunt sita , in-
veniuntur.
Tres fossas , internam aliam pituitarise glandulae neces-
sariam et duas externas ptirigoideis apophisibus hinc et
inde contentis atque duos etiam sinus hujus glandulse lo-
cum occupantes possidet.
Secundum os commum esthenoides dicitur, cribro spon-
ugiisque assimile , in cranio minimum, inferiore fontis in
parte est situm atque narium os involvit. Goronali per es-
Ihenoideam et ephenoidi ephenoideam per saturam adjun-
gitur, superior ejus pars porosissima est , inferiorque nares
duas in partes dividit, colateralis etiam pars oculi concavi-
tatis parti , foramen, nomine orbisarium,per quod a nervio
transitus fit , continenti, formam imponit. Interna apophi-
sis, Galli crista appellata, cum qua dura mater, duos
mamillares cerebri processus^ dividens , conjungitur, ei
etiam est.
Esthenoidis foramina pluribus odoratus nervosis fibris
viam adaperiunt.
Quosdammusculos, in cranio contentos, admeum rerum
finem hic explicare, mihi necessarium non videtur.
A peristio, levissima membrana et maxima sensibilitate
prsedita atque ab alia, pericranio appellata, clauso, craniurj
recluditur. Heec ethimologica verba ex grsecis peri, cir-
cumversus et ostio, os significantibus oriuntur. Arteriae et
vasa ei sunt, atque pellc capillisque opertum invenitur.
OBJEGTIO ADVERSUS GALLI DOGTRINAM.
Granium ejus eminentiarum rationem , aliis in capite
minime inventis,
per seipsum nobis probabit. Hse ]enim
eminentise secundum faciei et cranii configurationem et
non juxta Galli apophisium extensionem , ut probari per
locationem conatur, sunt magis vel minus extensse.
Istarum eminentiarum ilhisio inde colligitur.
Eminentiis hcet suppositis , earum efifectus verus non
esset, quia nihil sufficiente absque ratione fieri potest,
quod ex nihilo nihil fit, nihil scilicet sua natura abs-
que causa formaUter vel eminenter ahquid continenti pro-
ducitur.
/15
Homo, quia libertate fungitur, creationis finis est, emi-
nentise libertatem, quse est necessaria oausa, destruunt,
et cum duo contraria eodem inindividuo, quin diruantur,
existere non possint , Galli etiam eminentiis admissis ,
hujus systematis, utpote sufficiente ratione alieni, quemad-
modum diffusius probabo, error invenitur.
DE CONTINENTIBUS GEREBRl PARTIBUS.
Granio post levato prsecipue suturas versus,quee suti-
lia et sanguinea sunt vasa , dura ex matre usqufe diplo-
tium ingredientia , innumerabilia duram super matrem
puncta inspiciuntur.
Duse membranse dura et pia mater, meninges dictse,
prima crassitudine et secunda tenuitate prsedita , infra
cranium inveniuntur. Ejus densitate et crassitudine dura
appellatur, atque ejus subtilitate pia dicitur.
Dura mater cranium interiore parte operit, et duobus
fibrarum ordinibus ad tendonum naturam accedentibus
componitur.
Hee fibrse decussatse et stricte intectse sunt, atque duas
in membranas dividi possunt.
Alia earum pars,quse cranium tangit, durior est, etaltera
adversa subtilior, alba simplexque apparet.
Dura mater duplicata non cerebrum solummodo ex ce-
rebello segregat, sed idem cerebrum etiam dua in hemis-
phseria vel duas in dimidias partes per sagitalis suturse
longitudinem atque cerebellum superficialiter in dexteram
^t sinistram partem dividit. Hsec duplicatio, quia falcis
figura ei est , falcea messoria appellatur. Initio occiput
versus ampla est, atque anteriorem capitis partem versus
stricta paulatim devenit, interioreque ossis cribro assi-
16
milis , Galli cristae appellati , apophise acutam eam inve-
nimus.
Duree matris duplicatio quatuor canalia vel extensos
sinus, primum aliis ampliorem et longiorem involvit. Hic
primus sinus longitudinalis nominatur et ex narium ra-
dice usque ad sagitalis suturse radicem supra falcem et
cerebrum procedil , atque infra lamboydem finit.
Secundus et tertius sinus collaterales appellantur, ubi
primus finit , illi incipiunt , atque per cerebelli latera hinc
et inde descendentes , in internis jugularibus venis fi-
niunt.
Quartus sinus , minor et curtior, ubi longitudinalis su-
perior finit , inde oritur, atque duo magna in brachia,quse
alia in plura divisa plexum choroydeum in cerebri ventri-
culis lormare veniunt, dividitur.
Alii etiam sunt sinus,quorum explicatio , ad meam pro-
vinciam adimplendam , mihi necessaria minime videtur.
Durse matris arterise ex carotidibus,quse per ossis,
ephenoides dicti, foramem transitum faciunt, nascuntur.
Ejus vense in longitudinalem et lateralem sinum sangui-
nem effundunt, ejusque nervia ad quintum et octavum
cerebri par attinent, atque vasa habet limphatica.
Duram et piam inter matrem sublilissima et diaphana
membrana, arachnoydes , quia aranese telse est similis,
appellata reperitur. Hanc infra membranam pia mater
cerebro stricte adjungitur, et non illud tantummodo ope-
rit, sed in ejus orbicis motibus et circumvolutionibus, sua
sanguinea vasa introducendi ergo,pluribus arteriis venis-
que ab ea possessis, etiam ingreditur. Multse parvse glan-
dulae,quarum filtratio duas meninges humidas reddit , in
ea quoque reperiuntur.
17
DE ce:iebro juxta anatomiam.
Dura et pia matre levatis, cerebrum , magna glandula
conglomerata, cranii cavitatem occupans apparet. Ejus
magnitudo omnium animalium , elephantis etiam inclusi
,
proportionis regulse auxilio , craniis comparatis, major est.
Hsec glandula duas inpartes, anteriorem et majorem, ce-
rebrum appellatam, et posteriorem, cerebellum dictam,
dividitur.
Cerebrum duas in subscorticalem vel ceniraceamaliam,
quia cerebrum circumsedit,quse est subtilior et temophea,
alteramque meduUarem vel in centro callosam, quse albior
duriorque est , dividitur.
Ceniracea seu corticalis quasdam circumvolutiones vel
orbicos motus, subtilium intestinorum motibus similes, in
ejus exteriore superficie format. Hse circumvolutiones non
trigintarum et quinque eminentiarum,quse a Galli sys-
temate explicantur, numero solummodo minime respon-
dunt, sed colocationis,qua describuntur , uniformitate
etiam dispares sunt. In omnibus cerebris eas eequales
forma esse observatur, et quatenus earum per centrum a
sanguineis vasibus , a pia matre conductis, exitus atque in-
gressus fiat. •.
OBJEGTIO ADVERSUS GALLl DOGTRINAM.
Eminentias a corticale parte formatas triginta et quin-
que non esse , easque simetrice secundum formam a tali
systemate prsescriptam non vitas neque substantia esse
diversa , hac ex veritate colligitur.
2
18
Fibrarum,quee diversis functionibus sunt prseditse , ag-
glomerationes , mutationemque in colore et perceptibilem
inter eas comparationis resistentiam minim^ cognosci,
quia partes ab eis numero primo et sexto designatse inter
se oppositee in corticale parte tamen conveniunt, inde
etiam deducitnr.
Tale ergo systema dementia est quam maxima.
Hoc inegabile et convincens argumentum ad systematis
destructionem per se sufficeret, cerebri explicationem ta-
men prosequamur.
DE CEREBRO JUXTA ANATOM[AM.
Corticalis substantia medullare est obscurior, quia ali-
quid sanguinis ei colorem prsestans invenitur atque est
etiam subtilior, idcirco quod fibrse, qu6 liberum sanguini
in eis ingredienti cursum relinquant, sunt minus con-
junctse minusque compactae. Medullaristamen substantia,
minori a fibris spatio pro contento , albior est atque solidior,
atque sanguine in ea minim^ ingrediente albedinem sem-
per conservat. Hsec medullaris substantia nihil aliud est
quam fibrarum ex glandulis exeuntium conjunctio. Glan-
dulse nervosum succum recipiunt, et plura membranarum
in brachia velaminaque divisse,quadraginta et tria nervio-
rum paria constituunt.
Corticalis substantia nihil aliud est quam nutritiarum
glandularum , arteria in eis ingrediente et vena piam ma-
trem versus atque fibra meduUari substantise utiie ex eis
exeuntibus, conjunctio. Hujus magnse glandulse in centro
quatuor ventriculi , duo superiores , alius medius et alter
posterior inveniuntur. Tres primi in cerebro et quartus
oblonga in medulla hac forma sunt siti.
Si horizontalis infr^ messoriam falcem usque ad callo-
19
sum corpus scissio fiat, duse magnse concavitates,quae
superiores sunt ventriculi, anteriores vel laterales etiam
dicti , reperiuntur. Earum figura curva dimidiee lunse ins-
tar apparet , atque cerebri in centro,quia parva differen-
tia coronale ex osse ac ex occipitale , eademque etiam ex
cranii base ac ex vertice est eorum distantia, suntpositae.
Hi duo ventriculi a lucido septo segregantur. Hoc est ut-
pote vallum a subtilissima medullaris substantise portione
formam accipiens, et quadam pise matris extensione oper-
tum atque internam ventriculorum partem induens, Lu-
centi vel splendenti referentia lucidum appellatur.
A Silvio , communicationis viam iucido septo esse , et a
Malpigio, ejus fibras diretasesse anterioreque exparte usqu^
ad posteriorem longitrorsumprocedentes,fuitobservatum,
Anteriore hujus septi parte alia etiam via usque ad ma-
millares processus transitum faciens reperitur.
Estriadea vel linearia corpora duse sunt cerebri cinero-
siores eminentise vel portiones,quse quemlibet ad ventri-
culum pertinent.
Goncameratum corpus vel fornix qusedam medullaris
portio est , et posteriore duorum anteriorum ventriculorum
parte situm. Hujus formicis forma architecturse regulis
perfecte convenit tribusque ejusdem callosse substantiae
columnis, anteriore alia et altera posteriore nititur atque
idem servitium, quodabarte formatse, agunt, cerebripon-
deris sustentationem scilicethprsestat.
Duabus columnis posterioribus anteriorem partem ver-
sus segregatis tertius ventriculus apparet.
Major Goroydei vel rectiformis plexi portio, quse nihil
aliud quam subtilissima pise matris tela est , innumerabi-
libus carotidarum arteriis atque parvisvenis, a quarto du-
rsematrissinuprocedentibus, limphaticis quidem vasibus
minimisque glandulis,quse microscopii auxilio inspici tan-
tummod6 possunt, operta reperitur.
20
Tertius ventriculus duorum superiorum ventriculorum
concursus est atque conjunctio. Intermedii ventriculi no-
men , non quia duos inter primos et quartum tantummo-
do est situm , sed quod sequale ex occipitali ac ex coro-
nali osse distantia etiam centrum fere occupat, ab eo ac-
cipitur.
Duae equidem vise,quarum alia pituitaria cum glandula
alterc que quarto cum ventriculo communicat , ei sunt.
Pinealis glandula ex ejus figura, quse nucis pinea est,
nomen accepit. Via,per quam tertius ventriculus quarto
respondit, ingressum occupat. Dura etnon clarissima subs-
tantia est prsedita , atque quadam subtili membrana ope-
ritur. Parvi pisi magnitudinem habet atque duobus lateri-
bus plexum Goroydeum amplectitur.
Tertio ventriculo pedetentim aperto, quatuor eminentise,
anteriores duse orbiculares appellatse et duse alterse poste-
riores, praecedentium apophises vel minores orbiculares
dictee, inspiciuntur.
Hic enim ventriculus rotundam viam, dequajamlocuti
sumus, infundibulum,quia infundibili figuram habet, ap-
pellatam , continet. Strictissima ejus pars cerebri basem
versus pituitaria in glandula,quse equina residet in sella
,
finit.
Pise matris extensione hic ventriculus constituitur,
atque in cadaveribus limpha plenus apparet.
Admirabilis retis vel rectiformis plexus equinse sellae
atque pituitariae glandulselateribuscontineturetnihilaliud
est qu^m subtilissimorum vasum in glandula partiahter
existentium conjunctio. Heec retis in animalibus maxim^
percipitur, atque in homine fere imperceptibilis est.
Quatuor inter orbiculares eminentias queedam cavitas
vel via, quse usque infra cerebellum extenditur, quartus
ventriculus appellata, invenitur. Ejus acumen, quia spi-
nali in medulla calami instar ad scribendum utilis finit
24
scriptoi ius calamus appellatur. Duse apophises , vermi si-
miles , vermiformes ideo dictse,quarum alia vise initium et
altera spinalem meduUam versiis hoc in ventriculo repe-
riuntur.
Qua^dam eminentise superiorehujusventriculi parte exis-
tentes atque communicationem cum infundibulo prsestan-
tes Varolii pontem constituunt.
Gerebelium seu parvum cerebrum medullare est corpus
infra cerebrum occipitalis ossis in fossis situm et duo in
brachia, quse oblonga cum madulla communicantia cla-
ram cavitatem,quse quartus est ventriculus , in medio re-
linquunt, dividitur. Ejus figura potiiis lata quam longa,
ejusque magnitudo sexies cerebri magnitudine minor est,
sed duriorem crassioremque habet substantiam. Gere-
bellum duo in fragmina ex cerebri posterioribus per durse
matris duplicationem sejuncta dividitur. Duplici ex genere
substantiae utpote cerebrum componitur.
Exterior substantia cinerea et glandulosa corticali simi-
Hs est , interiorque est etiam alba et meduUaris , atque ar-
boris ramis et foUis ornati figuram ante oculos mittit.
DE NERVIIS.
Oblonga meduUa magnum est medullare fragmentum
,
quatuor ex portionibus vel brachiis tanquam ejus radici-
bus constans. Horum fragmentorum duo maxima ante-
riore in parte existentia ex cerebro oriuntur, aliaque duo
minora, quse inferiore in parte locum habent, ex cere-
bello procedunt.
Haec meduUa cranii basem occupat , et magno occipita-
hs ossis in foramine finem invenit. Hoc in loco ejus no-
men relinquit , et spinalis,quamvis eadem sit atque sem-
per progrediens , medulla postea appellatur , in latereque
22
cor^m cranii base posito eminentiam annullarem dictam
continet.
Duodecim nerviorum paria oblonga ex meduUa atque ex
spinali triginta et una paria exeunt, et quia bina exitum
faciunt, parium nomen accipiunt. Unumquodque quod-
libet per latus hac forma exit. Primum par olfactoria
sunt,quae a majoribus processus seu mamillares apophises
appellabantur. In brutis concava et in homine imperceptibi-
lia sunt, estriadeorum corporum ex base tres per radices
vel tria per filamenta, quse ultra cerebri superficiem et
profunde in organi substantia se extendunt, nascuntur.
Hoc par , apophisim, Galli cristam, diversa in filamenta se-
jungens, ejus cursum ossis cribro assimilis per foramina
facit , atque usque ad nares , ubi membrana odoris imme-
diatum organum ab eo est constiluta , etiam progreditur.
Secundum par optica sunt, quse a tuberculo quadripar-
tito estriadeorum corporum extremitatem meduUari in
parte occupantia nascuntur, et ea de causa opticus tala-
mus dicitur. Singula hinc et inde atque postea paulatim
proxima deveniunt,quoadusque equinam super sellam
coram fundibulo conjunguntur. Inde etiam singula invi-
cem oculos versus sese dirigunt, et ab oculi motoriis cir-
cumdantur. Tertium par oculorum motoria sunt , ex oblon-
gae medullee base prope idem infundibulum orta atque per
optici foramen ephenoideo in osse transitum facientia , in
quatuor brachia, quorum tria in oculi et palpebrarum
musculis distributa et alterum crotafiteum vel temporalem
per musculum cursum habens, singulatim dividuntur.
Quartum par pathetica sunt , et omnibus inferiore oblongee
meduUse ex parte prop^ majores minoresque orbiculares
nascentibus sunt subtiliora,quia omnis generis affectioni-
bus exprimendis serviunt, pathetica dicuntur. Quatuor
dividitur in brachia,quorum primum , magnum obliquum
oculi rausculum versus, aliud superioris labii musculos
23
atque nares el palpebras , alterum narium membranam
,
quartumque denique temporalem muscu^um versus se di-
rigunt. Quintum par tricidum est ( nervia tripartita ) an-
nullari ex eminentia prope patheticam oritur. In tria dividi-
tur brachia,quorum primum obstalmicum , secundum ge-
nale vel maxillare superius, tertiumque genale inferius
appellatur. Quod alia in tria brachia etiam dividitur, tri-
cidum nominatur. Obstalmicum brachium, postquam quse-
dam filamenta opticum circumdantia emisserit, choroy-
deum per plexum repanditur et duo in brachia dividitur,
quorum majus alia in duo sejungitur, et aliud orbitarium
externum per foramen , alterumque per supercilium fora-
men exeunt. Frontalis nervii in fronte finientis, orbitarii
palpebrarum musculi, lacrymalis glandulee et narium
temporum nomen accipit. Horum primum subtilius , orbi-
tarium internum per foramen transit, atque ossales in
membranas narium laminas operientes ingreditur.
Genale velmaxillare, superiusinferiusquebrachium, cum
superioris et inferioris mandibulse nerviis quasdam anas-
tomases habent , atque mediis in dentibus confunduntur.
Sextum par , motorium oculare , externum nervium ap-
pellatum,prope pyremidaleseminentias nascitur, atqueex
cranio eodem in loco , ex quo tertium quartum que exeunt,
ejus exitum facit. Hoc par indignatarium oculi per mus-
culum penitiis distribuitur, atque quoddam parvum bra-
chium ad interlaterale componendum , cum quibus quin-
tum par, interlateralis directionem secutum, viam faccit,
emittit.
Septimum par faciale nominatur et ex Varolii ponte vel
annullare protuberantia oritur. Hoc enim nervium plures
anastomases continet, atque ita singulariter extenditur,
ut a pluribus antiquis auctoribus parvi simpathici seu par-
vi interlateralis nomen ei imponeretur.
Octavum par, acusticum vel auditivum dicitur , atque
24
posteriore annullaris oblongse meduUae eminentise ex mar-
gine procedit. Hujus nervii historia diffusa est, quia pri-
mum duo in brachia et postea quamdam magnam in por-
tionem segregatur. Postquam coclese membranam inter-
namque semicircularium canalium partem et portionem
subtilem dictam constituerit , dura portio per foramen fallo-
pii aquseductum transit, atquequsedambrachiaita emittit,
ut in auribus, pericranio, temporalibus musculis, fronte
hioideis muscuHs, labiis, palpebris, parotideis glandulis et
in coUi tegumentis etiam distribuatur.
Nonum par, pharyngium glossum dicitnr.
Faciale ex nervio vel ex pneumogastrico et potius prope
hoc ipsa in via, ohvares rectiformis corporis eminentiasdi-
vidente, originem habet. Ejus ramificationibus et anasto-
masibus plura filamenta, quorum alia auditivam viam et
linguam admidabiliaque etc, versus cursum tendunt,
constituit.
Decimum par, pneumogastricum nervium ex preece-
dente oMvarium eminentiarum adversa parte inmediate
nascitur. Hoc nervium ex'pluribus componitur filamentis,
cum quibus aliud etiam nervium spinale dictum, et a
Willio accessorium appellatum, conjungitur. Pneumogas-
tricum vel vagum nervium postquam ab spinali fuerit
sejunctum, per collum et pectus descendit, laringi et fa-
ringi , cordi,pulmonil, bronchiis et stomacho brachia
suppeditat.
Sed cum internam per carotidem propfe axilarem tran-
seat, recurrens nervium, quia retrorsum viam facit, ita
appellatum, expedit. Ejus descriptio in diffusionem inci-
deret, plura tamen filamenta interlaterale seu sympathi-
cum nerviura versus ei sunt , atque a duobus pulmonaria
et cardiacea nervia ideo componuntur. *
Undecimum par, hypogtoseum seu linguale vel lingUcie
motorium nominatur. Decem vel duodecim subtilissima
25
per filamenta nascitur, et ante ea vertebralis arteria tran-
sit, eorumqae origo pyramidales olivaresqueintereminen-
tias est sita. In ejus cursu cerbicale descendens bracliium
et linguale ab eo fuerunt constituta , omnibus ejus rami-
ficationibus post factis , fere poUicari a linguse acumine in
longitudine fiinit.
Duodecimum par, spinosum dictum, accessorium Willii
nervium est (nervium ad par vagum accessorium ). Hoc
nervium majori vel minori ex cranii distantia spinali in
medulla nascitur.
Vertebrarum primum ab aliis et cerebri utpote duodeci-
mumab aliis dicitur.Qu8edamdatbrachia,anastomasesque
constituit, atque aliud ex brachiis magis vel minus supra
trapecium musculum ascendit.
Oblonga meduUa semper progrediens ex cranio exit, et
quia canali a vertebris constituto inclusa, sacri ossis usque
ad extremitatem descendit, spinalis raedulla appellatur.
Oblonga anteriore cerebri parte , ubi olfactoria nervia nas-
cuntur, incipit, magnum occipitale foramen versus pro-
cedit atque prima in vertebra finit. Qualuor funiculis,
quorum duo ad cerebrum et duo alia ad cerebellum atti-
nent, constat. Hi enim funiculi jam explicatis nerviis
et triginta atque uni dorsalis spinse etiam nerviis originem
praestant, vitseque motus quoniam voluntarii motus sunt,
equidem efficiunt. Omnium impressionum,quse in cere-
brum adductae , medullari ejusdem in parte sensationes
instituunt, sunt etiam instrumentum.
Quadraginta et tria nerviorum paria modo usque nunc
temporis minime cognito,quia optica instrumenta ea in-
venire non potuerunt, totum per corpus eorum ramos
extendunt.
Triginta et unum reliqua paria spinali ex medulla oriun-
tur, atque per vertebras nervio hinc et inde sito exeunt.
Quaedam inter ea nerviorum paria, impressionum trans-
26
missionis gratia, et aliacontractionesvelvoluntariosmotus
voluntatis auxilio determinandi ergo, factis experimentis,
existere videntur. Sed major eorum pars nervosariim fi-
brarum conjunctione, quarum alise alia, aliae alia facul-
tate funguntur, duarum extremitatum locum occupant.
Fibrse duas diversas per radices segregatse, alia alise
anteposita , ubi nervia nascuntur, spinali in medulla exis-
tunt. Anterior radix apud motus atque posterior apud sen-
sibilitatem valent. Cum oblonga et spinalis meduUa nihil
aliud quam imperceptibilium meduUaris cerebri et cere-
belli substantiae filamentorum sit conjunctio, nervia hanc
versus partem impressiones sensationesque transmittentia
eorum actionem dirigere videntur. Corticalem partem ver-
sus, ad statum vivificantium cerebri virium nutriendum
sustinendumque , usque hodie tantummodo utpote utilem
cognitam, eorum actio, mea quidem sententia, a nerviis
niinim^ dirigitur.
DE NUTRITIONIS VITA.
Magnum sympathicum interlaterale seu trisplanchnicum
nerviumjab omnibus aliis est penitus diversum , nervium
ver^ non est, quinimo qusedam nervosorum systematum
inter se communicationes habentium congeries. Ejus ori-
ginem a quinto sextoque oblongse medullse pari et ab om-
nibus spinalibus paribus accipit, atque per collum, pectus
et abdomen sese diffundit. Bichat duas vitas , relativam
aliam , alteramque organicam animaUbus concedit , atque
duo etiam musculorum cuilibet vitse respondentium syste-
mata existere supponens , de nerviis idera esse, ei in men-
tem venit. Idcirc6 duo nerviorum systemata, cerebrahum
spinaliumque animali vitse pertinentium aliud , alterumque
ganghorum , ad organicam vitam distributorum ,admittit.
27
Doctrina de duobus nervosis systematibus a Bichat pro-
posita iu errorem incidit.
Spinalia enim ganglia a posterioribus vertebralium ner-
viorum radicibus formata eamdem ac aliorum naturam,
eamdemque configurationem et structuram habent , atque
ab ancephalis nerviis solummodo constituuntur. Haec diffi-
cultas a Bichat vinci numquam potuit. Hsec ganglia ab
aliis esse diversa, sustinet, quia voluntarii motus ab illis
secundum ejus sententiam et non a magno sympathico
communicantur , cum utpote distinctivam et jam proba-
tam naturam , idem,quod probare conabalur, accipiant.
Ganglia , sicut ab scarpa fuit expertum, parva nervio-
rum in fila, quse eorum novam in conjunctionem ad exeun-
da formanda ingrediuntur, divisione segregantur.
A Bichat, hsec experta minime repetente, vulgarissimse
omnique sensu vidse observationes fiunt.
GangUonarium systema a quinti sextique jparis nerviis
atque ab spinalibus oritur.
Hsec est tamen difFerentia. Oblonga medulla quatuor
filamentis, cerebri duobus, intrinsecam sensationum, im-
pressionum et voluntariorum motuum qualitatem haben-
tibus, cerebelU duobus aUis, ad involuntarios motus ten-
dentibus, componitur.
GangUonarium systema idem ac ancephaUs systema est,
nuUa segregatis in centris diversitate visa, haec tamen
magna disparitas,quod circa involuntarios motus ex ce-
rebro et quoad sensationem cervicaUbus ex nerviis pen-
deat, est observanda.
CerebeUum involuntariorum motuum fontem origi-
nemque esse, a WUUo jam fuit dictum , sufficientem tamen
rationem,quia experta non fecerat , minime exhibebat.
Quamvis hoc novum inventum utUitate medicse scientiae
sit quam maxima , de eo nihU enarratum usqu^ nunc tem-
poris invenitur.
28
Qaoad sensationum diversitatem nulla alia pra^terquam
organicarum modificationnm lex,quae , ut alia? partes
impressionibus magis vel minus sint sensibiles, facit,
quemadmodum visu cum auribus etc, probatur, admitti
potest.
OBJEGTIO ADYERSUS GALLI DOGTRINAM.
Si cinerea cerebri pars sensationum pars esset, armo-
rum ictus , a quo qusedam corticalis partis circumvolutio-
nes jam fuerunt destructse, ratiocinationi detrimentum
minim^ afferret, hoc ex experientia constat, hsec ergo
non sensationura pars est ,quin potius meduUaris , ex qua
omnia quadraginta et tria nerviorum paria procedunt.
Gum ad ejusdem cerebri functiones explicare veniam
,
hoc diffusius a me probabitur, atque objectiones generalia
adversus principia,quse Gallus suo in systemate statuere
fuit conatus , nunc temporis prosequar.
DE PRINGIPIIS EX GALLI SYSTEMATE DEDUGTIS.
Primum principium. Cogitationes vel hominis idese in-
natse sunt.
Secundum. Instinctus , cogitationum , intellectualium
facultatum, qualitatum moralium ad quolibet principium
attinentium exercitium organicse conditionis influentiae
subjicitur, vel ut apertiiis loquamur, nulla quamdam ad-
versus eminentiam, quse necessaria est causa, libera vo-
luntas admittitur.
Tertium. Gerebrum instinctus , cogitationum , aptitudi-
num, intellectualium moraliumque facultatum organum
est.
29
Quartum. Unaquaeque nostrarum intellectualium et mo-
ralium facultatum atque cogitationum locum, qui , cranio
leviter tacto, statim apparet, in cerebro atque in cere-
bello continct. Ideoque unaquseque etiam apophisis seu
eminentia cerebrum est , a quo qusedam functio necessa-
rio adimpletur.
His sub quatuor divisionibus omne Galli systema niti-
tur, atque haec etiam principia ab eo fuerunt stabihta.
PRIM^ DIVISIONI OBJEGTIO.
Idea, raea quidem sententia, est quodcumqueanimse ejus
perceptionis vel considerationis ipsomet actu exhibetur,
vel quaedam spiritualis aut corporea cujusdam rei exis-
tentis possibilis impossibilisve figura.
Idcirco duas qugestiones,primam , si idese perceptio-
nesque esedem sint, et secundam, unde earum originem
accipiant, ex examine provenire, nobis est dicendum.
In materiales et spirituales abomnibus phiiosophis una-
nimiter ideae distinguuntur.
Impressiones ab externis objectis, visu , exempli gratia
,
auditu,gustu , odoratu atque tactu ad cerebrura allatse ,
materiales , et qusedam figurse anima nostra existentes et
a quibus externa objecta nobis exhibentur, spirituales ideae
dicuntur.
Harum primas, ex eo quod cerebri motus sint, dumperceptiones intellectus cognoscentis sint actus, ab ipsis
perceptionibus opus est distinguere.
Nostras igitur ideas partim ex sensibus, partim ex nos-
trse animse meditatione et conjectura procedere, cert^ dicere
possumus. •
Gerebrum cognoscer>e , ex hoc nullatenus concludatur,
30
quin citius exterorum objectorura impressiones, quod ani-
ma eas intelligit , sine quibus earum ei esset ignorantia,
efficere , a nobis est semper colligendum.
Quatenus clare et aperte dicam , idese hac in forma raihi
sun dividendae.
Primo loco. Ab earum origine.
Secundo. Ab earum natura atque constitutione.
Tertio. Ab earum cum objectis relatione.
Quarto. Ab earum cum nostra anima relatione.
Primse , adventitise , factitise atque innatse dicuntur.
Secundse, phantasticae , intelHgibiles , simplices et com-
positse nominantur.
Tertiae , ada^quatse , inadaequatse , absolutse , relativae,
abstractse , concretse , reales et chimaericse appellantur.
Quartse , in claras , obscuras , distinctas atque confusas
dividuntur.
Ut magis ac magis veritas elucescat, unumquodque ex
viginti et unius idearum generibus intelligendi rationem
enarrabo.
DE IDEIS.
Idese, quas nostros per sensus, sicut corporearum
rerum suarumque qualitatum idese recipimus , adventitia?
sunt.
Factitise,quas anima per similitudinem , proportionem
,
associationem vel abstractionem format. Per similitudi-
nem , exempU gratia , cum ex elephantis idea plures ele-
phantes,per proportionem ex homine , naturaH statura
prsedito, gigas vel pigmeus,per associationem cum ex
monte atque ex gemrase nitore fulgentes raontes,per abs-
tractionera denique cura res corapacta tanquara segregata,
34
absque corpore figura , atque , longitudo absque latitudine
mihi in imagitionem veniunt.
- Ideae, quas animae unionis cum corpore ipsomet tem-
poris puncto aflferunt , juxta Socratem et Platonem innatse
dicuntur, sed secundum Epicuri sententiam sunt primae
idese, quse nobis etiam a teneris unguiculis mundumaspicientibus offeruntur. Hae sunt naturales idese que-
madmodum totum quadam ejus parte majus est , aliquid
esse et non esse eodem tempore non potest , atque nullam
earum notiones habemus, quia jam perceptse maxima
exactitudine concipiuntur.
Idese, naturalem per cogitandi facultatem ab anima facil^
formatse vel deductae, a Garthesio innatse appellantur. Has
tamen ideas in materia, cum cerebrum in foeto concipia-
tur, esse contentas , Gallus putat.
Innatas naturales esse ideas,quse absque notione con-
cipiuntur, cum hsec operatio, ad materiamminime attinens
,
ad animam proprie pertineat, mea est quidem sententia.
Phantasticae idese imaginationi respondunt. Omnes corpo-
rum , rationis entium appellatorum, idese , utpote montis
aurei idea, quia nostra in anima et non extra eam existit,
tanquam phantasticse idese enarrari debent.
Idea, cui, nostro intellectu adjuti, partes designare non
possumus, simplex dicitur, multseque simplices idese, uno
sub verbo contentse , composita idea appellantur. Exten-
sionis idea , exempli gratia , simplex est , sed corporis
idea, quia ex pluribus conjunctis ceu extensionis, solidi-
tatis, divisibilitatis, gravitatis etc. ideiscomponitur, com-
posita dicitur.
Ratiocinorum , methodorum atque systematum ideae as-
sociatsenominantur.Quse omnesobjectiqualitates exhibent,
adsequatse sunt, sed ea, quse aliqua objecta tantummodo
explicet, inadsequata dicatur. Absolutse , arbitrariae et
chimsericae ideae, quia earum objectum ipsaemet sunt,
32
adaequatae nominantur. Adventitiae idese, quoniam externa
ad objecta reieruntur, inadaequatse sunt.
Idese, objectis attentis, absolutae suut vel relativse; quse
ad aliam non refertur, ut solis , lunae , hominis idea , abso-
luta , et ea , cui ad aliara est relatio,quemadmodum pa-
tris idea, quae ad filium refertur, relativa dicitur
Haec verba, magnus, parvus, sapiens, ignarus, pul-
cher, faedus, dives, pauper, et alia hujusmodi, quia ma-
gnus ad parvum , dives ad pauperem et vice versa referun-
tur, idearum relationes in seipsis involutas habent.
Lineae, superficici ,prudentiae ideae, generice acceptae
etc, abstracts, atque Petri , aeris , aquae, etc, omnesque
sensationum ideae vela sensationum ideis compositae, con-
cretae dicuntur.
Ghimaericarum idearum duplex est genus.
Non ideam solum, cui nullum assimile et respondens
objectum, ut aureus mons, in mundo sit, scd eam etiam,
a qua impossibile objectum , utpote quadrati circuli idea
,
significatur, chimaericam appellari debemus.
Idea, cui reale objectum , ut montis , maris etc idea , res-
pondit, realis nominatur.
Illae,quae earum objectum adeo ostendunt , ut, si exhi-
beatur, statimilludcognoscamus, utpote solis, iunae etc
ideae , clarae dicuatur.
Quae ejus objectum ita exhibet, ut haud facile a nobis
cognoscatur, tanquam Jovis, Saturni etc idea ab astrono-
micam scientiam nescientibus difTicilis cognosci , obscura
idea appellatur.
Idea denique,quae non rem tantummodo , sed ejusdem
rei proprietates clare exhibet, distincta nominatur.
Golorum, gustuum, aliarumque sensationum ideae sunt
distinctae, licet confusae etiam sint , sed trianguli vel circuli
ideae clarae sunt atque distinctae. Si relativas idearumdis-
tinctiones exprimere prosequar, in diffusionem inciderem.
33
Quatenus, qu6d neque triginta et quinque cranii emi-
nentise neque cerebri materia eas convinare, distinguere
et jam dicta forma producere possint , cognoscamus , earum
relatio sufficit.
Gerebralem materiam ad ideas producendas aptam sup-
ponamus , motus reflexione atque ad contraria agenda li-
bertate nudi solummodo essent.
Hoc rerum statu , utpot^ bruta,quae objecto , ad quod
fuerunt creata , machinae sunt necessariae , ordinisque
convinatione , methodo, ratiocinio, judiciis & privata, ho-
mines essent , et instinctivis actibus praediti absque modi-
ficatione et retractiva electione ea sequi cogeremur.
Animalia enim vero, si ideas formarepotuissent, humano
generi ad eorum conditiones meliores reddendas sese ad-
miscuissent , atque nobis fortiora eorum servos nos face-
rent.
Idcirc6 cum praemissa, quae dedimus, irrui minim6
possint, hypothesim, quse cogitationes ideasque neque in
cerebro neque in anima innatas esse, quinimo animam
naturali dispositione ei propria, meditationeque et con-
jectura eas clare atque exacte cognoscere docet , non pro-
babilem sed potius erroneam esse, necessaria deductione
concludemur.
Gum universi Greatoris glorise imaginatio mihi in men-tem venit, heec imaginatio absohita libertate et absque
causae cognitione procedit, atque utpotelibera et sensibili,
quod eam per impressiones jproducere possit , objecto pe-
nitus vida, cum ad materiam nullo modo referatur, cranii
eminentiee efifectus esse nequit.
Gorporei compositi idea minim6 est danda,quia nemo
,
quod ilU nonest, nequeplus quam illehabet, dare potest,
imaginatio absolute libera non est igitur materia, et cumcerebrum materia sit , ideas producere ei minime fuit con-
cessum.
3
34
Gorpus materialis machina est, atque, ut animetur, per-
fect^ disposita. Haec machina a semetipsa nullatenus in-
telligi neque nisi machinaliter agere potest.
Natiocinia judiciaque, actus preemeditatione et intelli-
gentia vidi minim6 sunt , corporeum ad compositum igitur
non attinent , atque cum ad id non pertineant , Gallistam
hypothesim chimsericam reddunt.
Si cogitationes ideasque in cerebro innatas esse conce-
deretur, intelligens cerebrum unicuique idese esse neces-
sarium , in materia hoc cerebrum non datur, in structura
nfequidem invenitur, falsitatem ergo facile attingimus.
Hoc cerebro licet concesso, unaquseque eminentia non
cerebrum tantummodo, sed cogitans anima etiam existe-
ret, et tot animse quot ideee cogitationesque nobis essent.
Hoc nullatenus systema nominetur, quin potius dementia
dici debet.
DE SEGUNDA GALLI DIYISIONE.
InstinctCis , cogitationum , intellectualium facultatum,
qualitatumque moralium, quodlibet adprincipium attinen-
tium, actionem organicae conditionis necessarise influentiae
esse subjectam , a Gallo docetur.
OBJEGTIO ADVERSUS EAM.
Motoriam vim materise primum non esse statum, sed ei
esse datam ab omnibus cognoscitur, machinseque ideo
subjici non potest, quin, ad ea ei impressa exercenda, sit
disposita et instituta.
Equus volubilis curr<is activa vis, currusque passiva est
,
quae inertiam solummodo opponere potest. sed activa cum
35
superior sit, corpora, ut ei absque contradictione submis-
sioneque obedientiam prsestent, semper cogit. Moletrina
constructa aquse activa^ influentise fuit submissa, sed aqua
non moletrinse, quinimo gravitatis universalis legis causa
labitur, et moletrina, si aqua minim6 laberetur, immobi-
lis semper perstaret.
Hsec veritas activam vim absque subjectione, quin po-
tius absoluta libertate impellere , nobis aperte dicit.
Humanum corpus , utpote musicee instrumentum , illud
est, in quo omnes toni, chorda3, notae, scalse clavesque
inveniuntur, absque magistri tamen manibus nihil facere
potestc Hse neqne ad musicse instrumentum factae neque
ei fuerunt subjectfie, quinimd illud, quia manus homini
sunt, fuit inventum.
Humanum corpus omnium cujusdam machinae, eminen-
ter creatae, perfectionum est vera conjunctio, sed anima
quaslibet corporis chordas voluntatis ope,quantum in se
sit, absque submissione quin citius absoluta libertate
agens, tangere potest.
Anima igitur tanquam activa potentia cerebro submitti
nequit, atque multo etiam minus cum idese cogitationes-
que materia non sint, sed potiiis ipsius animae creationes,
in quibus sensibilis essentia minime invenitur, talem ergo
submissionem invincibilem per heterogeneitatem credere
,
in absurditatem incideret.
Si mathematicam profiterentur, corpus motum motorise
vi resistentiam opponere, mihi haud dubi^ dicerent, sed
motum causam esse positivam et materise subsequentem
at nullatenus primum ejus esse statum, a me sustinebitur.
A nulla igitur exteriore vi id ei fuit concessum. Haec enim-
vero vis quadam causa, quse materiae ejus inertia resistit,
corporis ergo movendi producitur.
Haec enim principia admissa, corpus activae potentiae, ad
motum tendentis, actioni positive resistere, confitentur.
36
Nullo modo , nuUaque forma idearum creationi,quia alio
sunt ordine composita , resistere potest , et cum motus vis
voluntalis actus sit, atque ideae intellectus spirituales , in-
sensibiles et simplicissimse sint creationes, apophisibus
vel cranii eminentiis corpus minim^ est subjiciendum.
Phisicfe loquendo quodlibet corpus ab alio corpore, locum
ad occupandum, staticae legibus impelli videmus, sed quae-
libet idea cum aliquid materiale non sit , corpus non im-
pellit atque spatium ei nequidem est,quia reciprocae con-
nexiones in ea nullatenus inveniuntur. Voluntas activa vis
est , atque corpus ei resistens eminenter movet , ideae ta-
men eadem ac creatoris sunt natura, Greator simplexest,
et idea etiam , idearum ergo cerebro submissio invincibi-
liter impossibilis devenit.
Oppositiones generales leges sequuntur, et idcirc5 quae
eadem sunt natura, alia exempli gratia adversiis aliam
idea , alia adversus aliam cogitatio , alia adversus alteram
vis, ahud adversus alterum corpus sese invicem resistere
possunt. Quin scientiae diruantur, atque rationi resistentes
in absurditatum abyssum incidamus , contrarium minime
est admittendum.
DE ANIMiE EXISTENTIA.
Vis, potentia atque facultas, attributa vel substantia-
rum seu alicujus primi subjecti sunt quahtates. Hoc per
se evidens est. Potentia, vi vel facultate revera concessis,
earum primi subjecti existentia est ergo necessaria Moto-
ria attractionis vel gravitatis , ut mehiis dicara , admissa
,
ejusdem vis primum subjectum est etiam admittendum,
quia intelUgendi ratione concessa , ahquod inteUigens sub-
jectum debet etiam existere, homo enim intelligit, intehi-
gens substantia ei igitur est.
Actio vel attributum vel potentia? est effectus , et quod
37
potentia absque substantia, cujus potentia est, existere
non possit, actio absque activa potentia icleo dari nequit.
Neque actio idcirco neque potentia substantise proprie
dictai sunt, quia attributa vel substantise seu alicujus pri-
mi subjecti potius sunt efifectus , actione tamen concessa
,
potentia necessario est admittenda, intellectione data, in-
telligibiliter cognoscendi potentia atque intellectiva et cog-
noscitiva substantia sunt etiam concedendae.
Gum heec argumenta nostrse animse existentiam evi-
denter ostendant, alia etiam proferre inutile credimus.
His enim prsemissis, de intelligentis spiritus existentia,
preecedentibus argumentis atque cogitationis conscientia
et quod inerte cerebri in materia existere non possit , con-
victi , idearum ergo creationem utpote heterogeneam cra-
nioscopiee eminentiis submitti non posse, est nobis cre-
dendum.
Gum cerebri eminentiae vel apophises, earum existentia
supposita , absque propria modificatione,quemadmodum
probare desideravi, agerent, hoc axioma ejusque induc-
tionem ad meam opinionem magis explicandam in lucem
prodam.
Necessariae causae omni earum vi semper agunt, lapis,
exempli gratia, descendens, omni ejus vi descendit, aqua
dilabens, omni ejus pondere atque fluiditate dilabitur , ideo-
que necessariae sunt causae,qu5d a seipsis modificari ne-
queunt.
Gum enim eminentiae vel apophises necessariae sint cau-
sae et cum eo quod omni earum vi agerent , modificari non
possint, homini tunc temporis moralis boni libertate uti
impossible etiam est. Hoc morale bonum liberae actionis
cum lege convenientia nominatur, morale malum liberae
actionis cum lege repugnantia est vel legi oppositio.
Hoc ex principio dilema resolutione dignum deducitur :
Si eminentia,quae ad crimen secundiim Gallum impellit
,
38
existit, neque libertas neque crimen existunt, et cum cri-
minis committendi libertas ab omnibus admittatur, hsec
ergo eminentia in illusionem incidit. Alioquin si eminentia
daretur, nullum crimen, nullum bonum vel malum esset,
atque crimen tantummodo a necessario Ente, utpote ipsius
criminis efficiente causa, veniret. Haec imperfectio a nulla
alia re nisi a tenebris, quibusGallus ejusque apostoli fuerunt
involuti , inveniri potuit,quia si quolibet in systemate vel
quadam in hypothesi justa necessariaque consequentia res
sese invicem diruentes deducerentur, tale systema vel ta-
lis hypothesis impossibilitatem attingerent. Si ex eis se-
quantur, in eis ergo continentur, et cum contraria sint,
ex rebus sese invicem diruentibus componerentur, atque
cum nullus, nequidem idem Ens, ex attributis vel pro-
prietatibus sese invicem diruentibus componi possit , hoc
igitur systema ex contradictoriis rebus atque seterno in
Ente non existentibus componitur.
DE TERTIA ET QUARTA GALLI DIYISIONE.
Gerebrum instinctiis, cogitationum , intellectualium et
moralium facultatum organum esse, tertia in divisione a
Gallo sustinetur.
Guilibet nostrarum moralium facultatum et cogitationum
aliquem in cerebro, qui simplici super cranium tactu ex-
hibetur, locum esse, quarta in divisione ci Gallo dicitur.
His tamen divisionibus responsio a nobis detur.
DE ANIM^ DEFINITIONE.
Anima a sancto Augustino intelligens substantia, corpus
dirigens, definitur. Anima ideo neque corpus , neque cor-
39
porea qualitas est,quia percipit, distinguit, judicat, ra-
liocinatur, divisa conjungit atque conjunctadividit, rerum
antecedentia et consequentia cognoscit , corpusque libere
movet et ejus motum impedit.
Haec omnia a phrenologia triginta et quinque eminen-
tiis licet praedita, cum ad corporis attributa non perti-
neant, fieri nuUo modo possunt. Animse igitur nuUas cor-
poreas qualitates esse, ex hoc sequitur. Anima ideo latitu-
dine, longitudine atque altitudine extensa minime est,
neque solida , neque divisibilis , atque colore figuraque nul-
latenus est affecta. Hsec omnia ad corpora attinent.
Intellectus tamen , desiderium, libertas, voluntas, re-
miniscentia , vis,qua corpus affectionesque animat atque
movet, sunt animae propria. Anima igitur simplex est spi-
ritus, nuUum locum occupans, atque, ut inExododicitur,
ad Dei imaginem et simiUtudinem creatus. Hic enim spi-
ritusunitas, tribus personis Patri , FUio et amori vel intel-
lectui , voluntati atque reminiscentise communis, est appel-
landa.
« Huic verbo, personis, diversae fuerunt concessse sig-
» nificationes, sed subsistentes rationaUum individuorum
» relationes a Theologis personae dicuntur. Tres it^que
» personee reaUter distinctse in Deo,quamvis una tantum-
» modo et simpUcissima natura in Deo existat , inveniun-
» tur. Haec tres personse Pater, FiUus et Spiritus Sanctus
» sunt, quia subsistentes ipsius divinae naturse relationes,
» quemadmodum a sancto Thoma parte decima,qusestio-
» nibus 29 et 30 sustinetur, tres etiam sunt. »
DE PERSONARUM GENERATIONE ET DE CREATIONE IDEARUM
.
Hominis intellectus judicandi, ratiocinandi , abstrahen-
di , componendi , imaginandi , describendi atque delineandi
functiones exercet
40
Alicujus possibilis impossibilisve structuram ab intel-
lectu imaginatam, descriptam, compositam atque delinea-
tam supponamus, ejus obtinendae desiderio voluntatem
ad eam exercendam gignit, intellectus ergo quia volunta-
tem in sahiduria, ut ita dicam, quatenus melius ab aliis
intelligi possim, gignit, Pater est, atque voluntas intellec-
tus est filia, sed minime gigneretur, si sabiduria rei des-
criptse vel delineatse deterrainationi sese opponeret, sa-
biduria ergo nostrae animse secunda persona est, atque
libera agendi vel non agendi voluntas in ea residentiam
habet , et cum quod ab intellectu desideratur, velit , volun-
tas creatur, voluntas ergo libero sabidurice, quae simplicis
spiritus secunda persona sive subsistens relatio est, as-
sensu intellectus filia est.
Ideae creationis atque personae generationis exemplum
ostendam.
Intellectus omnia horologii constructioni utilia atque ne-
cessaria imaginat , et vehemente hoc horlogium volendi et
faciendi desiderio illius construendi voluntatem genuit. Si
in generationis tamen actu sabiduria vel secunda nostrse
animae persona horologium emere melius et minus dispen-
diosum esse cogitet , voluntas genita illud nuUatenus fa-
cit, agendi hbertas igitur in secunda persona,qu8e est Fi-
lius utpotfe voluntas , intellectuique aequalis quatenus sa-
biduria invenitur. Secunda ergo persona intellectui, utpo-
te sabiduria, aequalis est , atque etiam Filius tanquam vo-
luntas , ubi contradictionis,quse nostras erga opiniones a
nobis percipitur, Ubertas existit , alioquin libera non ute-
remur voluntate, et irresolutiones in arduis gravissimisque
rebus nequaqu^m perciperemus.
Reminiscentia ahquid jam perceptum et metnoria con-
ervandum recordandi est actio , a Patre igitur et Fiho seu
ab intellectu voluntateque ita procedit. Intellectus, utdic-
tum fuit , horologium describit atque delineat , vehemens
41
desiderium ad id construendum voluntatem genuit, sed
absque vehemente, quod in amore reminiscentiam gigne-
ret, desiderio, descriptum atque delineatum objectum
oblivisceremur, reminiscentia ergo in amore genita Filius
est, atque intellectui, a quo procedit, existentiam debet,
tertia igitur persona Patri debet existentiam.
Voluntas , nuUa horologio in construendo ex sabiduria
contradictione passa , illud construit , atque in aeternitate
oblivisceretur, si a vehementi horologium tertise personae
in amore subeundi desiderio reminiscentia, ad id memoria
a nobis servandum, minime genita fuisset, reminiscentia
ergo a sabiduria procedit.
Reminiscentiam subsistentem esse Patris atque Filii,
quia a duobus procedit , relationem , dicere possumus , sed
ab eis,quin aliquis amor liber, independens aliisque per-
sonis amatis sequalis existeret, nullatenus procederet.
Idcirco nostra idearum generatio ita resumitur. Nostra
anima una et simplex natura est , atque a tribus personis,
Patre, Filio et reminiscentia, in unitate sequalibus, utpot^
intellectus, sabiduria et amor aequales sunt, componitur.
Haec est omnium nostrarum idearum cogitationumque
origo atque ratio, qua libera voluntate fungi possumus. Si
res ita sese non haberet , tanquam caetera animalia impel-
leremur. Haec omnia Gallisto in systemate, in quo con-
traditionum congeries tantummodo invenitur, minim5
existunt.
DE ANIMiE PERSONARUM FACULTATIBUS.
Intellectus animae est potentia, qua objecta motuum
cerebrique impressionum auxilio distinct^ percipere,judi-
care, ratiocinari, abstrahere, componere, imaginare, de-
Hneare <& possumus.
42
intellectus perceptio qusedam est idea, quin aliquid a
nobis affirmetur vel negetur.
Intellectds judicium clara trium idearum convenientiae
vel repugnatise est perceptio.
Ratiocinium, multorum judiciorum relationum perceptio
dicitur.
Reflexio cogitationis conscientia est, qua nos cogitare
animadvertimus , nostraque propria judicia approbamus,
vel ea a nobis rejiciuntur, atque ad sabiduriam perti-
net.
Absentium corporum in eorum propriis imaginibus at-
que spirituum corporeis sub figuris representatio,phan-
tasia oppellatur.
Pura intellectio incorporeorum vel intelligibilium idea-
rum est perceptio , ideoque intelligere ab imaginare distin-
guitur, atque ad intellectum attinet.
Ingenium est cogitandi vel imaginandi acumen.
Haec atque omnia idearum, quas supra enarravimus,
adjuncta genera, intellectus operationes dicuntur.
Desiderium, libertas, voluntas, reminiscentia , corpo-
rum animandorum virtus atque afl^ectiones ad nostram
etiam animam pertinent.
Desiderium nostrse animse ad falsum vel verum bonum
est inclinatio. Hoc intellectui voluntatique commune est,
quia primus, quoniam ejus in judicio aliquid creaverat,
illud desideravit, atque a secunda, quia aliquid fuerat de-
sideratum, id fuit factum.
Agendi vel non agendi libertas sahiduricB est facultas
,
atque libera voluntas est determinatio,qua mediis positis
vel opere facto agit. Haec est secunda personse operatio
,
et ab ea corpus movetur vel ejus motus impeditur. Mate-
riales affectiones quemadmodum hominis colera , demen-
tia vel mania, quibus in furorem venit, a voluntate repri-
muntur sive impelluntur.
43
Memoria habitus est vel habitudo,qua res
,jatn a nobis
perceptas , facihus percipere possumus.
Reminiscentia eadem actio est, qua ideam, jam percep-
tam, reminiscimur. Memoria ideo brutis , reminiscentia ta-
men anima3 communis est.
Omnia, quse usque hodie de animse facultatibus fue-
runt dicta , subtilitates,potius quam probabiles veritates
mihi videntur.
DE ANIM.E JITERNITATE.
Animse seternitas quodam attributo vel quadam gratia,
ipsius animse essentise concessa, minime pendet, quinimo
ipsamet est essentia, quia quod non est compositumy di-
visibile nequidem est, quod non est divisibile, discomponi
non potest, seternum igitur est.
Omni enim enti vel ab alio vel a nullo ente existentia
est , si eam ab alio per generationem recipiat , contingens
est, si ex alio ea ab illo non recipiatur, est eeternum, om-
ne igitur ens seu contingens seu seternum est.
Intelligibiles substantise sunt seternse, et ideo necessa-
riae etiam sunt, contingentium tamen possibilis cxisten-
tia mullatenus est seterna , contingens ergo est.
Tntelligibiles rerum essentias seternas et non mutabiles
esse, inde deducitur, quia, mundi machina licet finita, hsec
essentiae esedem sunt, cum Dei ideae sint, animaergo, at-
pot^ intelligibilis substantia, aeterna est.
Gum intelligibiles essentiae seternae sint, quae sufiiciens
causa in Deo fuit, qu6d eas, cerebri apohisibus subjectas,
creavisset ?
Neque Gailus neque ejus sectarii nullam causam admit-
tunt, quin potius necessarium Ens, utpotfe criminum auc-
44
lorem et operis perficiendi ignarum, supponunt. Hominem,
monomania affectum, errores scribere mirandum non est,
sed qu6d homines,quorum cerebrum nulla infirmitate est
affectum, hos tamen errores credant, ignorantiam atque
impietatem sapit.
Hominis anima ad Dei possibilia attinet , a Deo , designato
fine , fuit creata,quia nihil absque fine fieri potest , cum
auctor summa sit prseditus perfectione, ejus finis est ea-
dem perfectio,quse bonum est , atque hoc , absque com-
paratione cum malo facta, cognosci non potest.
Gam bonum et malum concedantur, libera voluntas, ut
bonis operibus mereat, perfectio est.
Hsec enim libertas nuUo modo materia, sed idearum ali-
quid est, anima ergo necessaria devenit. Gum anima ad-
mittatur, nobili ejus essentia materise submitti non po-
test , GaUista igitur hypothesis in temeritatem incidit.
Omni ab eetate superiori Enti sive a paganismo in ejus
idolatria sive omnipotenti Deo ab spirituaUsmo , adoratio
semper fuit concessa,quin hoc a fanatismo
,quinimo ab
imperiosa nostrarum conscientiarum necessitate oriri di-
camus. Inde naturaUs legis, reUgiosorum actuum, exter-
norum cultuum, ministrorum atque sacerdotum et ReU-
gionis deniqu^ necessitas venit.
S\ suppositam GaUi animam videre atque inteUigere no-
bis concederetur, qua de causa quamdam hypothesim , cu-
jus vestras ideas brutas reddere finis sit, atque vos vitae
futura spe aUenae , moraU bono , felicitate,gaudio , vestra-
rumque moraUum privationum praemio vidae, taUs vitae
inquam caritate ad auxUium infortunatis , miseris et op-
pressis prsestandum egense , actione ad vestra mala effu-
gienda atqne Ubertate denique ad coeterorum mala impe-
dienda vacuse , in tenebris confundere sit etiam objectum
,
creditis ? nobis haud dubi^ ab ea diceretur. Hoc tamen in-
teUigere vel audire nobis opus minime est , naturaUs ra-
45
tio , ut nullam attentionem hinc Gallistico systemati praes-
temus, r^vera sufficit.
iEternus intellectus et intensiv5 et extensive in infini-
tum usque perfectione ornatur, alque ideo sufficiens pos-
sibilium infinitorum causa ei esse debet,quia si talis causa
seterno in intellectu non existat, in nullo existit , sed seter-
no in intellectu existit , cum possibilia infinita sint,quia
ffiterno ex Ente pendent , in eo tamen,quin omnia ab ejus
essentia exhibeantur et quin ejus potentia omnia attingat,
existere non possunt. iEternus igitur intellectus possibilia
infinita cognoscit, ea ejus infinita in natura eminenter
possidet , atque infinita ejus potentia omnia tanquam pos-
sibilia a se ipso cognita facere potest.
Impossibilia.,generaliter sumpta, Deoesse, minimfe inde
est deducendum, ignorantiam tamen atque crimen, vi-
tium , mendacium et omnia intrinsec^ extrinseceque non
perfecta , Deo impossibilia absolute esse , intelligatur.
Quatenus nonnuUis chimicarum significationum igna-
ris et simplicia corpora vel elementa audientibus dicere
,
et ergo simplex,quod non compositum est , credentibus
,
seternitatemque his corporibus tanquam animee conceden-
tibus, error absit, simplicia corpora sive elementa sensi-
bilium proprietatum nomina esse , et ideo ex quinquaginta
et duobus usque nunc temporis cognitis nullum existere,
quod corpus non sit, neque aeternitatem ergo neque con-
servationis causam in eis minime inveniri,profecto dica-
mus. Idcirco etiam sensibiliis factae substantiae sunt et
nullatenus spiritus , utpot^ nostra ab anima creati. Illa in
regeneratione reproducuntur, hae vero aeterni Entis sunt
creationes.
Tertia et quarta Galli divisio satis refutata mihi videtur.
De Cerebri functionibus tamen, de instinctu et de animae
residentia atque cerebri per motus de idearum perceptione
etiam aliquid dicam.
46
DE GEREBRI FUNGTIONIBUS.
Si iQ rationaliura cerebro aliqua specialis pars,quse ani-
malibus non esset, inveniretur, quod ea in parte ratiocina-
lionem exerceri , credere induceremur , sed cum porci
,
vituli , ovis , canis aliorumque quadrupedum cerebra ho-
minis cerebro, magnitudine tamen excepta, sequalia sint
,
causam non in materia existere, confiteri cogimur, quia
sequalibus identicisque causis sequales atque identici efifec-
tus respondunt.
Hominis intelligentia animalium mechaniismum compa-
rabiliter superat, cerebrum sequale est, in eo igitur per
se intelligente ( Gallo aliter opinante ) minim^ existit.
Quamvis in corporis idea localis movibilitas, impene-
trabiiitas, extensio, configuratio conjunctio, divisibilitas
aliaeque proprietates a nobis concipiantur, cognoscitivam
tamen virtutem quod ea ordine corporalitatis virtutibus
superiore sit, intelligere nequidem possumus.
Idcirc5 cum nulla substantia,quse materialis vel cor-
porea non sit , in irrationabilibus existat,quamquam om-
nes modificationes a nobis amplientur, nihil aliud nisi
quamdam machinam eeterno ab Ente mira perfectione
constructam inveniemus , machinam , ut apertius dicatur,
quae quoad objectum ei finem designans perfectior esse
nequit, etiamsi quoad essentiam perfectior esse potuerit.
Quae etiam machina, externis vel internis objectis affecta,
ad quamdam actionem vel quemdam materialem motum
et absque cognoscitiva, ad contraria facienda, idea, eadem
objecta determinat.
Irrationabilia ideo necessariae machinae sunt,quae in
omnibus actibus, absque libera voluntate factis, atque om-
47
nibus rebus necessariis, a causa adimpletis , non possunt
non quin eosdem actus exerceant.
Error his metaphisicis et non philosophicis verbis , « ca-
nis ejus herum cognoscit » , introduclus , vitiosas in inter-
pretationes, quia cognoscere rationabiUbus tantummodo
proprium est, nonnuUos induxit.
Ex eo quod canis herum et non aUum sequatur, hunc
ab illo cognosci deducimus, quia si idem a nobis sit fac-
tum, ex eo quod herum cognoscamus et eum ab aliis
distinguamus , colligitur.
Cognoscitivus et hber spiritus, qui omnibus impres-
sionibus, a causa positis, sua voluntate herum sequi potest
necne, nobis est. Gum cognitio et hbera voluntas cani
etiam absit , atque respirationes coeteraeque sensibiles ejus
heri ei sint species, quse statim ut ejus sensuum fibras
afFecerint, eum musculorum motum, qui ad hunc actum
absque contrarii electione sit necessarius , in cerebro de-
signat.
Leporinum, leporem secutum, ejus odoratus respiratio-
nibus ductum , supponamus , atque cum ad iter tribus in
viis finiens perveniat , leporem non invenit , et secundae
vise odoratum apphcans , in tertiam venit , atque statim ad
eum inveniendum currit. Hsec enim actio plures in erro-
rem induxit , cura leporinus ita judicare « lepus neque per
primam neque per secundam viam fuit profectus, atqui
aha non est via,per tertiam ergo transivit » et statim eam
sequi supponant.
Hae logicse rationes, in leporino a nobis suppositse, a
nobis etiam rationali inductione fierent, leporino tamen
nulUus generis ratio est, neque esse potest, summa per-
fectione ad id objectum aUaque ad coetera creato, neces-
sario ab Ente omnia, ad finem obtinendum, ei necessaria
fuerunt instituta. Leporinus ergo leporis respirationibus af-
fectus, eum sequitur, prima in via has respirationes non
48
percipit, molum absque contrarii electione progreditur,
ad secundam viam pervenit, et n^uidem affectus, tertiam
versus tendit , atque antequ^m ad eam perveniat , a novo
stimulo eam illico sequi cogitur. In leporino enim ejus or-
ganismi perfectione quaedam exacta harum sensationum
,
designatis actibus atque motibus, coeteris ejusdem speciei
communibus, prsedita , convenientia invenitur.
Porco atque ovi idem cerebrum ac ieporino est , dum-
modo haec duo animalia leporem sequantur et ab eis,
quemadmodum ab ipso leporino , etiam capiatur, non orga-
nicam, quinimo spiritualem perfectionemesse,substinebo.
Cum eorum cum leporino identitate minime impediente
id ab eis nequaquam fiat , non lepormi sed necessarii
Enlis , ex quo omnia,quee legis , eum, ad objectum desti-
nanlis, adimplendse gratia, ei opus fuerunt, sunt recepta,
ex perfectione pendet.
Extraordinaria phaenomena aliquando in nervosis sto-
machi infirmitatibus adesse , utpote liquida in eo conteata
chimifationis temporevomere, quin aliam substantiam in
vomitione inveniremus , ab aliis medicis et a me fuit sem-
per inspectum. Ipsamet aliarum rerum expulsionis atque
aliarum, ab stomacho retentarum, actione stomachum co-
gnoscitivas ideas formare supponere nequimus, quinimd
organi esse actum, operationis cognitione vidum, nobis est
credendum. Ganes ita sese habent.
Planta , sensitiva nominata , homine ad eam appropin-
quante , tanquam si appropinquantem timeret , statim se
contractat, atque hic status ab ea servatur, qu6adusqu6
appropinquans transeat, et ejus naturaiem statum tunc
temporis iterdm recipit. Hoc inanimatorum corporum ap-
propinquatione a planta nuUatenus fit , et ide5 hanc sen-
sitivae actionem, cognitione praeditam esse necne, interro-
getur, atque quia hsec omnia mechanica sunt et a propria
nostrorum corporum admospheera producuntur, negative
49
respondebitur. Ganis ita sese gerit, effectus a respiratio-
nibus in eo mechanic^ gignitur. Hae omnes stomachi et
animalium atque sensitivee plantae actiones non absque
cognoscitivo judicio tantummodo fiunt, sed homo affectus
rationem etiam, utpote actionem , ab anima non determina-
tam, dare non potest. Queisdam impressionibus ergo deter-
minatos motus organica in vita proprios esse , revera pro-
batur.
DE INSTINGTU.
Si medicinalibus herbis quserendis instinctus ex odoratu
animalibus sit , hoc ratiocinationem minime supponit
,
quia instinctus non judicium, neque idea, nequidem co-
gnoscitivi innati actus est appellandus.
Universalis phisico-organicse legis, ab omnipotente Ente
promulgatse , actio tantummod6 cognoscitur, quia cum ma-
china causa stomacho aliena sit affecta , anima non per so
sed necessario agit, quemadmodum horologium perfecte
constructum non chordae causa , sed quia ab auctore ad
motum,qui illud chordA sustinet , fuit perfectum , horas
designat. Animalia itaque utpotfe organicas machinas, reci-
procis quarumlibet eorum actionum connexionibus compa-
ratis factas et libertate ab eorum statu .exeundi inmunes,
inspicimus. Alioquin animalia idese essent cognoscitivse
,
atque quaedam medicorum et pharmacopolarum copia,
inter se instituta, hoc ipsum nobis probare jam nunc tem-
poris venissent.
DE ANIM^.RESIDENTIA.
Aniraa3 existentia postprobata,ejus in cerebro residen-
k
5C
tise locus a nobis est exprimendus Philosophi multas di-
versasque sententias fuerunt prosecuti. Vanhelmont, qui
animse locum in cardia ( superiore stomachi orificio) posuit,
opinionem rejiciamus. Is et omnes etiam, qui in ejus doc-
trinam pedibus iverunt, quia eorum cogitationes haud
dubi^ a ventre fuerunt partse , hanc admisserunt senten-
tiam.
Gum universalis hominum maximo ingenio praeditorum,
animae eumdem ac sensationum locum esse , opinio sit , et
cum haec in cerebro existant , in quo a quadraginta et tribus
nerviorum paribus transmissa , impressione attenta, insti-
tuuntur, hujus sententiae veritas semper fuit indubia.
Circunspecta itaque nerviorum ex cerebro origine , ce-
rebrum non est animse solummod6 residentia , sed alium
etiam locum ei designare nequit. Pinealem glandulam ani-
mae residentiam esse , Garthesio in mentem venit, quia cum
hsec glandula orbicularis sit, sensuum ondulationes reci-
pere easque judicandas animse ofiferre, erat idonea.
Haec tamen opinio,quia Graaf hanc glandulam , arenis
plenam omninoque destructam, quin ratiocinatio detri-
menlum pateretur, invenit, et quia a pluribus nostrse
aetatis anathomicis hujus glandulse vitia demonstrantur,
in inverisimiludinem merito incidit. Hsec igitur glandula
ratiocinii locus esse non potest.
Gerebrum ergo animse residcntise esse locum , certfe est
concludendum , et cum materia nuUatenus anima sit
,
realiter spatium non occupat , Ideoque locum non ab ea
occupari, inteUigatur.
DE MAJORIS MINORISVE INTELLIGENTI^ CAUSIS.
Sola totius cerebri vel alicujus ipsius partis organo-
rum vitia inter homines et inter eos etiam eamdem edu-
51
cationem recipienles intelligentifle dififerentiam produ-
cunt.
Quod alii homines melius quam alteri ratiocinentur
,
quod in infirmitatibus a deliratione capiantur, quod opi-
niones moresque in senectute temperent vel mutent, quod
denique eorum ideee in decrepitudine etiam aberrent , ab
anima nullatenus effici potest. Gum ea tamen simplex et
immutabilis spiritus sit, nuUam mutationem patitur, ideae
ergo ab inexactis sensationibus productae verse idese non
sunt,quin potiiis intelligentise aberrationes a cerebri irre-
gularitate genitae.
Gum idese a sensationibus ab externis impressionibus
productis offerantur , si fibrse subtiles et flexibiles sint,
promptius , atque fortiores crassioresque tardius impres-
siones recipient, quemadmodum idese magis liberse et
minus compressse clarius atque distinctius,qucim involutse
et confusse , sensationes producunt.
Gerebrum sensationum organum esse, atque cum anima,
si impressiones imperfect^ transmittantur, judicare coga-
tur, ipsam secundum organismum plus minusve in erro-
rem incidere, quin nuUum detriraentum patiatur, hac ex
veritate concluditur.
DE GEREBRIFUNGTIONIBUS, ANIMiE RESPONDENTIBUS.
Medullare cerebri in parte sensationes fieri posse susti-
nebo, quia si animse perceptiones sensationum, externis
ab impressionibus productarum, consequentise sint, desi-
gnatus in cerebro locus his esse debet.
Quamdam sensationem meduUare cerebri in parte ab
impressionibus instanter produci,quin argumentis hoc in-
digeat, evidens est, atque has a quadraginta nerviorum
paribus transmitti, est equidem indubium.
52
Cum nervia oblonga ex medulla,quae meduUaris est
,
atque estriadeis cum corporibus simul progreditur, pro-
cedaut, sensationes non cinerosa vel corticali in parte,
quin citius in meduUari, ex qua medullaris oblonga et
spinalis oritur, esse productas, inegabile est.
Ad hanc opinionem confirmandam quadam cerebri parte
a quorumlibet armorum ictu licet [ablata , nuUa laesione
,
quemadmodum Stellse Hispano in hospitio et Mibi eviden-
ter fuit probatum , ratiocinationem affici , sustinebo.
Si ratiocinationis locus in cranioscopise eminentiis esset,
eminentiae absentia effectus absentiam produceret , scilicet
,
eminentia destructa, ratiocinium abesset.
Cum homo tamen ejus sensitivarum functionum nor-
mali in statu persistat , nuUomodo a corticali , sed a me-
dullari tantummodo recipiuntur impressiones, atque sensa-
tiones producuntur.
Gum omnia sensoria nervia corpora estriadea versus
tendant, atque una cum eis immediat^ progrediantur
,
communem sensum hac cerebri in parte statuendum , ani-
mamque a sensationibus, ad ideas efficiendas,ibi inspirari,
raihi videtur. Estriadeorum corporum locus eorum usds
congruentiae causa est, cum anteriorem etsensoriis magis
proximam partem occupent , sensationibus , ab impressio-
nibus transmissis, producendis magis sunt apta.
Lucidum septum, recta ejus fibrarum ex anteriore us-
que ad posteriorem partem directione attenta, duos ad ven-
triculos constituendos serviunt, atque callosi corporis mo-
tuum separationis medium esse colligitur.
Tres enim ideae, a tribus sensationibus productae, ad ju-
dicium eas separans vel conjungens ita formandum, sunt
necessariae. Quamdam in pede exempli gratia impressio-
nem percipimus, cerebrum, nos tactos esse, sensationem
facit, atquealiam per sensationem primoe adjectam corpus
eam producens, prsecidens, aoutum velcontundens, sub-
53
lile vel ludum esse exhibet. Anima vero, a qua judicium
fieri non potest, visus, auditus, atque tactus organa, ad
objectum , impressionem producens, inveniendum, per vo-
luntatem impellit, si objectum ab animarainim^ inveniatur,
se commovit , atque causam nesciens,pavore vel terrore
afficitur, et si illud invenerit, judicium facit.
Duse ergo impressiones, tres sensationes producentes, ad
ideas efficiendas necessariae sunt , atque lucidum septum
,
ejus locatione altenta, ad eas distinguendas et disjungendas
utile videtur, alioquin quamdam insensibilem confusionem
in sensationibus inveniemus.
Hujus enim hypothesis auxilio deliriorum causa in febri-
bus facile cognosci potest. Sanguineorum vasum circula-
tione et extensione aucta, liquido per carotydes post as-
censo atque per coroydem transeunte , si fibrse flexibiles
sint, eae, ad estriadea corpora pertinentes, non possunt
non quin impressionem percipiant easque sensationes
ab externis objectis, exterius affectis, representandas, exhi-
beant. Cum eae tamen,quee errorera sunt correcturse
,
minime afficiantar, aniraa sensationes conjungendas vel
disjungendas recipiens, pertubata judicia facit. Alise cere-
bri affectiones ita se habent.
Goncaraerati corporis structura et locatio, ubi anima
residet, locus haud dubie est. Gum enim ratiocinium ju-
dicium ab aliis tribus corapositura, ut jam fuit probatura,
formaliter vel virtualiter sit , in quo ex duarura idearum
alia cura tertia conjunctione vel ab ea ex disjunctione
earura inter se conjunctio sive disjunctio ab aniraa perci-
piatur. Iraprobabile minirae est, hoc fornice tribus ex co-
lumnis composito, quod cum duae sensationes, duas colurc-
narum per fibras communicatae, simul in fornice vel con -
caraerato corpore alia cum sensatione, a terlia etiara corarau-
nicata, conjungantur, omniuratriurainter se identitasvelex
disjunctione discrepantiaque distinctio ab aniraa percipiatur.
54
Indolis diversitas hac hypothesi secuta qu6d aliorum
hominum medullaris corporis textura compacta atque dura
aliorumque subtilis sit , atque eorum fibrae clarae et dis-
tinctae et aliorum ordinatae et patentes , aliorumque deni-
que involutae confusaeque sint , et uniuscujusque natura
,
setate, climate, moribus, educationeque ad id adjectis,
alios magis promptos , faciles , tardos , affabiles , ingenio-
sos vel magis stultos quam caeteris esse , ex eo equidem
oritur.
DE CEREBELLI FUNGTIONIBUS.
Gerebellum animae locum esse nonnuUis Arabia? scrip-
toribus in mentem venit. In latronis, dum vitam egit,
memoria alieni, cadavere cerebellum tamen a Benivenio
nequaquam fuit inventum. Hic error minime est indulgen-
tia dignus.
Memoria habitudo est et nuUatenus utpote quaedam ce-
rebelli actio est inspicienda. Nullae aliae functiones, prae-
terquam quae involuntarios ad motus pertinent omni nu-
tritionis in vita , animali , vitali atque naturali in cavitate
a cerebello, mea quidem sententia, exercentur.
DE IDEARUM ORIGINE.
Neque cerebralis neque corporea materia in sensatione
ideam nobis praestat, quia si in ea daretur, in ea existeret,
et unaquseque nerviosa fibra intelligens essentia esset at-
que digitis post occissis tactus idea non persisteret et abs-
que oculis visibilis mundi idea nullatenus esset. Hoc mi-
nime evenit,quia homo a nativitate caecus res
,quas nun-
55
quam vidit, judicat. Si determinatae exteriores impressio-
nes existant, hae idese intelligibili in facultate cerebrali
organicae perfectioni relativa consistunt, ideoque omnes
quoad tactum minimfe simul conveniunt, atque cum de-
signatos voluntatis actus designati cerebri motus sequan-
tur, ideae ergo ab anima creantur, et ab ea utpot^ earum
origine et creatrice dependent.
DE EMINENTIALI POTENTIA.
Gum spiritus simplex sit, quoddam corpus neque im-
pellere, neque tangere, neque comprimere denique po-
test, quia secundus organica est materia, primus sim-
plex est, et ideo anima super cerebrum mediate sed nun-
quam immediate agit.
Hominem crimine intinctum et capite damnatum sup-
ponamus, tribunalis judicio post adimpleto, carnifex vi-
tam inmediate ei tollit, vita tamen a judice, qui morte
eum damnavit , moraliter et mediat^ ei arripitur. Garnifex
simplex administer est, alioquin interfector esset. Nostra
"anima nostrum super corpus mediate et moralit^r agit , et
id, ut ei obedientiam absque contradictione praestet, v4yb-
rh cogit. Hoc ex summa auctoris intelligentia , a qua ma-
teria ita fuit instituta , ut non posset non quin animae obe-
diret, tantummodo pendet. Haec veritas ita evidens est et
inegabilis ut si anima immediat^ ageret, ejus actuum cau-
sam exhiberet,quemadmodum cum ab ea brachium mo-
vetur vel levatur, musculos ab ea movendos cognosceret
,
quod nescit,quia tantummodo una cum eminentiali sim-
plicium spirituum potentia agit.
Animam corporis esse formam et ide6 obedire non-
nuUis scriptoribus philosophare volentibus in mentem ve-
56
nit. Si forma tamen esset, figura esset affecta et utpote
talis, materia etiam esset, hoc ergo a veritate aberrat
qu^m longissim^. Eminentialis materiee , ejus dominationi
propriae, virtus atque libera determinatio, nulla et nullius
generis submissione , animse sunt,quemadmodCim Deo sim-
plici et sempiterno spiritui omnia super creata , visibilia et
invisibilia esedem virtutes etiam sunt.
Si Deus, spiritusimplex, ordinat , atquemateria, eminen-
tiale non limitata potentia adjuta, obedit, a quo igitur ani-
mam aeternam et simplicem ordinare et ut ei obedientia a
sui corporis materia, eminentiale limitata potentia adjuta,
praestetur, cogere dubitabitur ?
Anima potentiae voluntatisque virtute nostrum super
corpus ita agit, cerebrum enim omnia, quae a potentia
eminentiali appellata ei designantur, adimplet. Anima tan-
quam nostri corporis non creatrix absque cognitione ita se
gerit, quia quemadmodum anima cogitat, quin id, quod
est cogitare , sciat , et existit,quin clara de seipsa idea ei
sit, ita etiam quin musculos ab ea movendos cognoscat,
quia potest et quia vult, motus tantummod6 fiunt.
Hse idese chimsericae minime sunt,quia cum necessa-
rium Ens, a quo materise perpetuus motus eminentiale
potentiae vel voluntatis virtute solummod6 fuit datus, exis-
tat, ita anima necessarii Entis imago atque similitudo sola
eminentiale voluntatis et potentiae virtute, nuUa modifica-
tione, corpus ut ei obedientiam prsestet, revera cogit.
Animalium cerebrum corpus non voluntate movet, quia
eis sunt actus sufficienti ratione nuUateniis preediti atque a
necessariis impressionibus et motibus tantum impulsa
agunt.
57
DE IMAGINUM TRANSMISSIONIBUS.
Impressiones imaginibus non transmissis, externi objecti
sen^ationes(quemadmodum a queisdam philosophis sus-
tinetur) ad cerebrum ducunt, quia quaedam sensatio-
nes utpot^ causae trium idearum judicio eas producen-
tes ab anima cognoscuntur. Materiale exemplum sup-
ponamus.
Gum spina cujusdam a nativitate caeci manum icit, ic-
tus impressio ab eo percipitur et aliquam,quse dolorem
pariat, causam esse, illic6 cognoscit, atque tactu ductus
objectum, quod eam eflScit, rejicere accurrit.
Gsecus nunquam vidit, imaginum idese ei ergo minim^
sunt. Spina est, quse me leesit, ab eo tamen dicitur. Ima-
go neque per tactum , neque laesam per partem in cere-
brum ingredi potest, imago igitur in animam non ingre-
ditur, quinimo rationis entia a quolibet formata et omnia,
quse affecti etiam objecti a forma concipiuntur, imagines
sunt.
Ut apertius dicamus, csecus baculum in manibus te-
nens,per loca
,quse nunquam vidit , tali promptitudine,
ut nemo, cui visus sit, oculis clausis eum sequatur, tran-
sii, obstaculum invenit et illud tangens petram vel aquam
vel terram congestam esse, subito cognoscit, imago ergo
transmissa revera non existit, quia baculus quamdamim-
pressionem ei transmittit, ab eaque impressione duse sen-
sationes circa obstaculum ejusque duritatem vel tenuita-
tem ei etiam transmittuntur, auditu rationiE ens, quod
eum erga formam convincit , format,quin his in actibus
cujuslibet generis idese transmissse inveniantur, imagines
ergo in impressioue minime transmittuntur.
Aranea in telse extermitale, quse ab ea fuit constructa,
58
sita, vibrationem ,quse in ea sensationem producit, per-
cipit, huic animali imaginum idea3 non sunt, vibratione
tamen ejus organa vel ad fugiendum vel ad muscam arri-
piendam moventur.
Haec veritas ab omnibus, convinci desiderantibus, cog-
nosci potest. Imaginum idese araneae minime suni, ne-
que intelligens spiritus, a quo formari possint, ei est,
sola tamen stimuli differentia necessarium motum , quam-
vis objectum non viderit , exercet.
Si haec omnia nulla imaginis transmissione ab aliquo
animali etiam irrationali fiant , cur absque imaginum trans-
missione ab anima etiam non fient ?
Imagines non per tactum, auditum, odoratum neque
per gustum transmitti, evidens est, impressiones tamen
sensorio in systemate comparativam differentiam ab ani-
ma cognosci atque distingui capacem, quo haec rationis
entia formet et trium idearum judigium adimplens formam
ab ea nunquam visam explicet, producere omnino cer-
tum est.
Locus, in quo objectorum, impressiones patientium, for-
mse vel imagines a sensationibus exhiberi possint , cere-
bro n^quidem est , anima tamen absoluta distinctione eas
cogno«cit. Ea de causa homines a nativitate cseci de colo-
ribus , de obscuritate , de claritate , de nocte , de die etc. , ita
exactfe ut si haec omnia vidissent , loqui possunt. Rationis
entia itaque per intelhgentiam cognoscitiva sunt atque ani-
ma oculis caret.
DE JUDIGIORUM FORMATIONE.
Ex naturalibus atque comparativis ideis prima judicia
ab anima fiunt. Omnis humanse cognitionis haec est vera
89
origo. Homo ^quidem, studiosa educatione instructus, uni-
versalium principiorum copiam facit, hsec tamen princi-
pia has ideas prosequuntur. Si comparatio abesset, de-
monstrativa veritas nfequidem existeret, atque rationis
entia formantes, eas imagines, quse nostrarum cognitionum
adsequatam existentiam nobis exhiberent , distinguere mi-
nim6 possemus. Absque naturalibus et comparativis ideis
igitur judicium fieri non posset.
Omnis humanse cognitionis primum et principale prin-
cipium a nonnullis philosophis fuit qusesitum atque etiamsi
ahcl inter se sententia fuissent , nemini in cranii eminentiis,
nisi Galli amicis,quinimd sequentibus in principiis id in-
venire , in mentem venit.
Idem simul esse et non esse impossibile est.
Ens est ens, scotistis placet.
Omne, quod est, est, Joanni Loche atque ego cogito
,
ergo existo Renato Descartes conveniunt.
Gerardus Titius in ejus cogitandi arte talis principii, ex
quo humana scientia oriatur, existentiam merito negat,
nostrse quipp^ cognitiones ex universalibus judiciis ad nos
perveniunt et potius singularibus ex rebus vei ex ipsa
humanse rationis natura vel meditatione , ut melius etiam
dicamus, deducuntur.
In singularia tamen judicia, quoe eorum originis princi-
pium gignunt, revera resumuntur.
Cum hsec judicia naturalia sint, atque statim cognita,
perfect^ inteUigantur , nulla innata, neque Gallista idea,
praeterquam quod omne principium ex naturalibus et com-
parativis ideis per meditationem conjecturamque nobis
veniat, admitti non potest.
60
CONCLUSIO.
His preemissis igitur Galli, systema chimsericum judico.
Scientias summo in splendore , in quo nunc temporis sunt,
quin ab omnis setatis spiritualistis fuissent adjutae , minim^
esse, afErmandum est, materialismi sectariorum ideo hu-
miliantem triumphum pati non debet.
Mysteriosam conscientise actionem neque ancephali com-
positione neque in ejus apophisibus inveniri posse, quam-
vis lalis systematis sectarii doctrinas, philosophia, scien-
tiis atque veritate vidas, sustinere voluerint, sincer^ con-
veniamur.
Euler opera a nobis consulantur, atque triumphum ab
spirituahstis adquisitum videbimus.
Cabanis amatores physiologistam Berard inejusde phy-
sicis atque moralibus similitudinibus doctrinis , ubi rudam
Gabanis doctrinam absolutam metaphysicse et inlelligentias
observantise ignorantiam se6um trahere dicit, examinare
poterunt quam attentissime. Talis doctrina humanam ra-
tionem in suse perfectionis statu vilipendit.
Animse corporisque conjunctio Bossuet admiratione fuit
digna , et tanquam verus philosophus spiritualismum us-
que ad sidera toUit.
Homo, utpot^ spirituahs atque aliis creatis incomparabi-
lis , a Cicerone in ejus de Deorum natura opere ab omnibus
brutis segregatur.
Buffoni in ejus eximia hominum manuum cum anima-
lium manibus comparatione materiaUsmum ridet atque
contemnit.
Galieno in ejus de partium usu opere in hymno univer-
salis vitse Auctori dicato, cum dehominis spiritualitate
6i
loquitur, ipsius Auctoris opera laudibus effert qu^mmaximis.
Omnis denique aetas, generationes post conditas, spiri-
tualistas sapientes, tanquam , scientificorum principiorum
inexhaustos fontes, attentis oculis inspicit.
Materialistse tantummodo, super tenebras laborant,atque
cura sancto Bernardo « si te nescieris, eris similis sedifi-
» canti sine fundamento, ruinam non structuram faciens, »
eis merit6 dicere possemus.
63
MATERIiE
HOG OPUSGULO GONTENT^.
Paginse.
Observatio V
PrJEFATIO VII
Thesis 4
De CraDioscopia secundum Gallum 5
De Phrenologia secundum eum 6
De Phrenologica locaUtate juxta eum etiam 8
Objectio adversiis GaUi doctrinam 10
De Granio 14
Objectio adversus Galli doctrinam 44
De continentibus Gerebri partibus 45
De Cerebro juxta anatomiam 47
Objectio adversiis GalH doctrinam id.
De Cerebro juxta anatomiam 48
De Nerviis 24
De Nutritionis vita 26
Objectio adversus Galli doctrinam 28
De principiis ex Galli systemate deductis id.
Objectio primse divisioni 29
De Ideis 30
De secunda Galli divisione 34
Objectio adversiis eam id.
De Animse existentia 36
De tertia et quarta Galli divisione 38
De Animse definitione id.
De Personarum generatione et de creatione idearum 39
Paginae.
De AnimsB personarum facultatibus 41
De Animae seternitate 43
De Cerebri functionibus 46
De Instinctu 49
De Animae residentia id.
De majoris minorisve intelligentifie causis 50
De Gerebri functionibus animse respondentibus 5i
De Gerebelli functionibus 54
De Idearum origine.... id.
De eminentiali potentia 55
De imaginum transmissionibus 57
De Judiciorum formatione 58
Gonclusio 60