ห้�องสมุ�ดดจิทั�ล Digital library

http://youtu.be/E9xvzvKMbys

A digital library is an integrated set of services for capturing, cataloging, storing, searching, protecting, and retrieving information, which provide coherent organization and convenient access to typically large amounts of digital information.

ห้�องสมุ�ดดจิทั�ลเป็�นการรวมุของบรการจิ�ดห้า จิ�ดห้มุ�� จิ�ดเก�บ ค้�นห้า ป็�องก�น และส�บค้�นสารสนเทัศซึ่"#งสามุารถเข�าถ"ง

สารสนเทัศดจิทั�ลจิ%านวนมุากได�

Digital libraries are realizations of architecture in a specific hardware, networking, and software situation, which emphasize organization, acquisition, preservation, and utilization of information.

สถาป็'ตยกรรมุของห้�องสมุ�ดดจิทั�ลเป็�นฮาร+ดแวร+ เค้ร�อข�าย ซึ่อฟทั+แวร+เฉพาะซึ่"#งเน�นการจิ�ดการ การจิ�ดห้า การสงวน

ร�กษา และบ%าร�งร�กษาสารสนเทัศ

องค้+ป็ระกอบของ DL system

User interfaces ส�วนตดต�อผู้��ใช้� 2 user interfaces in two parts:

end-users digital librarians and system

administrators who manage the collections

Web browser เป็�นต�วเช้�#อมุต�อก�บ client services ซึ่"#งทั%าห้น�าทั4#เช้�#อมุก�บระบบและช้�วยผู้��ใช้�ในการต�ดสนใจิว�าจิะส�บค้�นอะไร

Repository

จิ�ดเก�บและจิ�ดการ digital objects และสารสนเทัศอ�#นๆ

ห้�องสมุ�ดดจิทั�ลขนาดให้ญ่�สามุารถมุ4ห้ลาย repositories และห้ลายป็ระเภทั

Handle system

เป็�นต�วระบ� digital objects ใน repository ห้ร�อฐานข�อมุ�ล

Search system

ระบบห้�องสมุ�ดอ�ตโนมุ�ตออกแบบมุาเพ�#อให้�สามุารถมุ4 indexes and catalogs จิ%านวนมุากซึ่"#งสามุารถพบได�ก�อนการส�บค้�นจิากrepository.

แต�ละ indexes ได�ร�บการจิ�ดการแยกจิากก�นและ สน�บสน�นห้ลายๆ protocols

How do digital libraries work?

Collections of digital objects are stored in file systems and databases ค้อลเลค้ช้�#นของว�ตถ�ดจิทั�ลถ�กเก�บในฐานข�อมุ�ล

Services are provided using several kinds of technologies บรการโดยใช้�เทัค้โนโลย4ห้ลายป็ระเภทั Information Retrieval: indexing, search,

classification การส�บค้�นสารสนเทัศ ดรรช้น4 การค้�นการจิ�ดห้มุวดห้มุ��

Metadata: annotation บรรณานทั�ศน+, description ค้%าอธิบาย

User Interface ส�วนตดต�อผู้��ใช้� : GUI toolkits, web-based interfaces, viewer applications, user feedback

ผู้��ใช้�จิะห้า digital objects เจิอได�โดย 1. browsing

Objects ถ�กเช้�#อมุเข�า ด�วยก�นโดยใช้�โค้รงสร�าง

เช้�น hyperlinks, directories

ผู้��ใช้�ใช้� interface เพ�#อค้�นจิากข�อมุ�ลทั�<งห้มุด

e.g.,

ผู้��ใช้�จิะห้า digital objects เจิอได�โดย 2. search

ผู้��ใช้�ค้ดค้%าค้�น(query ) ตามุค้วามุต�องการสารสนเทัศ

DL ค้�นห้าสารสนเทัศทั4#ตรงก�บค้%าค้�น

การค้�นทั%างานอย�างไร?

การตรวจิสอบทั�ก object ใน collection เป็�นการเส4ยเวลา

ด�งน�<น index จิ"งถ�กสร�างข"<นและถ�กใช้�ในการค้�น

ดรรช้น4ทั%างานอย�างไรก�บ digital objects? ข"<นอย��ก�บป็ระเภทัของ objects ทั4#ก%าล�งถ�ก

ค้�นbeing searchedText ข้�อความ Inverted files

ไฟล์�ที่ �ถู�กสร้�างข้��นNumericตั�วเล์ข้ Databases

Multimedia Content-based techniques เที่คน�คค�นจากเน��อหา

Other อ��นๆ(e.g., scientific)

Domain-specific techniques เที่คน�คการ้ค�นโดยจ#าเพาะเจาะจงสาข้าว�ชา

ทั�กๆ ส#งจิะได�ร�บ index ห้ร�อไมุ�? ไมุ�เสมุอไป็ แต� metadata is indexed Metadata อธิบาย data

“Zoey the dog”October 2000

this is data

these aremetadata

this isn’tindexed

this isindexed

ด�งน�<น metadata is จิ%าเป็�นมุาก!

ใช้� การพ�ฒนา metadata ทั4#มุ4ค้�ณภาพส�งเป็�นส�วน ทั4#ส%าค้�ญ่ทั4#ส�ดของการสร�าง DL

We need high-quality metadata!

Digital Object is...

recognizable by what it can do

getChaptergetPage

getTrackgetLabel

getSectiongetArticle

getFramegetLength

ล�กษณะของห้�องสมุ�ดดจิทั�ล DL ไมุ�ได�เป็�นห้น�วยเด4#ยวๆ DL ต�องการเทัค้โนโลย4เพ�#อเช้�#อมุก�บแห้ล�งบรการทั4#ผู้��ใช้�ไมุ�

สามุารถมุองเห้�น(end users) เป็�าห้มุายของห้�องสมุ�ดดจิทั�ลค้�อ การเข�าถ"ง DL และบรการ

สารสนเทัศอย�างกว�างขวาง collections ของ DL ไมุ�ได�จิ%าก�ดแค้�สารสนเทัศดจิทั�ลทั4#ทั%า

ข"<นจิากส#งต4พมุพ+แต�ย�งรวมุถ"งสารสนเทัศดจิทั�ลอ�#นทั4#ไมุ�ได�มุาจิากส#งพมุพ+อ4กด�วย

Digital Library Interoperabilityการทั%างานร�วมุก�นของห้�องสมุ�ดดจิทั�ล

Digital Library Interoperability

21

NordicDigital Library

Cornell Digital Library

Digital Library Interoperability

22

Interoperability is based on standards: Such as protocol, metadata

Protocols Z39.50 - search and discovery protocol OAI - Metadata Harvesting Protocol

Metadata MARC - comprehensive, intend to be used by professional

catalogers Dublin Core - for describing electronic material, especially

for non specialist user

Metadata (เมุทัาดาทัา) ค้�ออะไร?

ข�อมุ�ลอธิบายเก4#ยวก�บข�อมุ�ล (data about data) การสร�างเอกสารห้ร�อข�อมุ�ลดจิทั�ล จิ%าเป็�นต�องก%าห้นด

โค้รงสร�าง จิ"งจิะส�บค้�นโดยระบ�ข�อมุ�ลตามุต�องการ มุใช้� เพ4ยงเป็>ดอนเทัอร+เน�ตแล�วไล�เร4ยงอ�านเร�#อยไป็

การสร�างข�อมุ�ลแบบมุ4โค้รงสร�าง ค้�อ การก%าห้นดต�ว ก%าก�บไว�ก�อนห้น�าเน�<อห้า เพ�#อระบ�ว�าเน�<อห้า ค้�อ ช้�#อเร�#อง

ห้ร�อช้�#อค้น ช้�#อบรษ�ทัห้ร�อ ห้น�วยงาน บทัค้�ดย�อห้ร�อเร�#อง เต�มุ ภาษาไทัยห้ร�อภาษาอ�งกฤษ ร�ป็ภาพห้ร�อเพลง

ยกต�วอย�าง บทัค้วามุวารสารอเล�กทัรอนกส+ทั4#เป็�น pdf โดยต�วเอกสารเองส�บค้�นได�ไมุ�ด4แบบเอกสาร html ห้ร�อ

text file จิ%าเป็�นต�องสร�างเมุทัาดาทัาเป็�น text ส%าห้ร�บ การส�บค้�น และจิ"งเร4ยกด�ฉบ�บเต�มุ

Metadata (เมุทัาดาทัา) ค้�ออะไร? ข�อมุ�ลทั4#บอกรายละเอ4ยดของข�อมุ�ล

ส%าห้ร�บช้�มุช้นห้�องสมุ�ด ห้มุายถ"ง การลงรายการห้ร�อ การพรรณนาทัร�พยากรในร�ป็ของบ�ตรรายการ ห้ร�อ

ฐานข�อมุ�ลบรรณาน�กรมุ ในสภาวะแวดล�อมุทั4#เป็�นเว�บน�<น เมุทัาดาทัาจิะห้มุาย

ถ"งข�อมุ�ลทั4#ช้�วยในการจิ�ดระเบ4ยบ พรรณนา แสดง ล�กษณะ ช้4<ต%าแห้น�ง และค้�นค้�นทัร�พยากร

อเล�กทัรอนกส+ ห้ร�อทั4#ไมุ�ใช้�อเล�กทัรอนกส+ในอนเทัอร+เน�ต (Thornely, 1998)

Metadata is linked to data

Dublin Core Metadata (ด�บลนค้อร+เมุทัาดาทัา)

เกดจิากค้วามุจิ%าเป็�นในการส�บค้�นข�อมุ�ลในเว�บ ให้�เข�าเร�#อง และไมุ�เส4ยเวลาอ�าน ข�อมุ�ลจิ%านวนมุากเกนไป็ อย�างทั4#ค้นส�วนให้ญ่�พบว�าเป็�นป็'ญ่ห้า การใช้�ภาษาต�ว

ก%าก�บ เช้�น XML ช้�วยให้�แลกเป็ล4#ยน ส�งข�อมุ�ลได�ด4 แต�ด�บลนค้อร+สามุารถระบ�ค้วามุ

ห้มุายของข�อมุ�ลด�วยค้%าจิ%าก�ดค้วามุมุาตรฐาน ให้�ช้�ดเจิน และถ�กต�องมุากย#งข"<น

จิ�ดมุ��งห้มุายของด�บลนค้อร+เมุทัาดา ค้�อ การก%าห้นดเกณฑ์+มุาตรฐานอย�าง ง�าย ๆ เพ�#อให้�เจิ�าของผู้ลงานสามุารถเข�าใจิและระบ�เมุทัาดาทัาได�เอง

ด�งน�<น ด�บลนค้อร+เมุทัาดาทัาพ�<นฐานจิ"งมุ4เพ4ยง 15 ห้น�วยข�อมุ�ลย�อย และ ไมุ�เค้ร�งค้ร�ดว�าต�องใช้�มุาตรฐานเฉพาะในการจิ�ดทั%ารายการจิ%าเป็�น

วธิ4น4<ช้�วยให้�ห้น�วยงานเล�ก ๆ ป็ระห้ย�ดค้�าใช้�จิ�ายในการอบรมุค้วามุร� �เพ#มุเตมุ และไมุ�ต�องลงทั�นซึ่�<อค้��มุ�อจิ�ดทั%ารายการ

ป็ระการส%าค้�ญ่ด�บลนค้อร+เมุทัาดา ทัา เห้มุาะส%าห้ร�บผู้��ทั4#ไมุ�ได�จิบทัางวช้าช้4พห้ร�อมุ4ค้วามุร� �ทัางบรรณาร�กษศาสตร+ห้ร�อสารสนเทัศศาสตร+ก�สามุารถทั4#จิะลงเมุทัา

ดาทัาของงานได�ด�วยตนเอง

ด�บลนค้อร+เมุทัาดาทัา

ต�วอย�างการลงรายการเมุทัาดาทัาห้น�งส�อ

DOI Metadata เป็�นสารสนเทัศทั4#มุ4โค้รงสร�างทั4#ใช้�อธิบาย

ล�กษณะ และระบ�ต%าแห้น�งของสารสนเทัศ ทั%าให้�ง�ายในการ ค้�นห้า

การใช้�และการจิ�ดการสารสนเทัศทั4#อย��ในร�ป็ดจิทั�ล ป็ระกอบ ด�วย 15 elements

Dublin Core Metadata : DOI เป็�นช้�#อรห้�สมุาตรฐาน ของทัร�พยากรสารสนเทัศในร�ป็ดจิทั�ล ทั4#ก%าห้นดข"<นเป็�น

มุาตรฐานของการระบ�ช้�#อของทัร�พย+สนทัางป็'ญ่ญ่าในร�ป็ ดจิทั�ลทั4#ให้�บรการผู้�านอนเทัอร+เน�ต (a digital identifier

for any object of intellectual property) เป็�นการระบ�ต%าแห้น�งห้ร�อทั4#อย��ของสารสนเทัศทั4#ให้�บรการ

ผู้�านอนเทัอร+เน�ต

DOI

องค้+ป็ระกอบส%าค้�ญ่ 2 ส�วนค้�อ ส�วนต�น (Prefix) และ ส�วนทั�าย (Suffix)

Prefix เร#มุต�นด�วยเลข 10 ตามุด�วยต�วเลข 4 ห้ล�ก Prefix ค้�อ 10.1000

Suffix ค้�อ ต�วเลขห้ร�อต�วอ�กษรทั4#อย��ห้ล�งเค้ร�#องห้มุาย / ต�วอย�างเช้�น

doi:10.1000.10/123456 doi:10.1000/ISBN1-900512-44-0 doi:10.2345/S1384107697000225 doi:10.4567/0361-9230(1997)42 doi:10.6789/JoesPaper56

DOI รห้�สDOI จิ"งเป็�น

ส�วนห้น"#งของเน�<อห้า อเล�กทัรอนกส+ เพ�#อ

ให้�ผู้��อ�านสามุารถค้�นห้าและส�บค้�นออนไลน+ได�จิากการ

ใช้�รห้�ส DOI เช้�น การค้�นห้าใน

search engine ใช้�ค้%าค้�นว�า

doi:10.1336/0313272107

บรการช้�#อของ digital object (Naming Service)

ช้�#อเฉพาะบ�งบอกทั4#อย��ของ digital objects Documents identified by globally unique names

ช้�#อจิะถาวร ไมุ�เป็ล4#ยนแป็ลง การลงทัะเบ4ยนช้�วยในการแก�ป็'ญ่ห้าทั4#อย�� specific

location (URL)

cnri.dlib/april97-payette

http://www.somewebserver.org/somedirectory/somefile

NamingAuthority

ItemName

PersistentIdentifier(e.g., URN)

Location(URL)

ต�วบ�งช้4<Identifiers: Current Initiatives

IETF Uniform Resource Names (URN) specification of URN framework requirements for resolution systems syntax definition

Existing Systems CNRI’s Handle System (**NCSTRL uses) OCLC PURLs DOI Initiative

Z39.50 protocol มุาตรฐานส%าห้ร�บการส�บค้�นระห้ว�าง เค้�ร�อง client และ database server

Z39.50 Facility Client-side description

Initialization Establish connection with server and set/request resource limits.

Search Initiate search using registered query syntax, generating a result set server-side.

Retrieval Retrieve a set of records from a specified result set: a large record may be segmented and transmitted piecemeal.

Result-set-delete Request deletion of server-side result set or sets.

Access Control Server initiated authentication check.

Accounting &Resource Control

Request status reports of committed server resources and dictate if server is allowed to contact client when agreed limits are reached.

sort Specify how a result set should be sort.

Browse Access ordered lists such as title and subject metadata

Explain Interrogate server to discover support services, registries, and so on

Extended Services Access services that continue beyond the life of this client-server exchange, such as persistent queries and database update.

Termination Abruptly end client-server session: initiated by either client or server

35

The Open Archives Initiative (OAI)

36

สน�บสน�นการโต�ตอบระห้ว�าง data provider และ service provider

Data Provider: ผู้��ทั4#บ%าร�งร�กษา repositories (web servers) ทั4#ใช้� OAI เป็�นเค้ร�#องมุ�อในการทั%า metadata.

Service Provider: เก4#ยวก�บการตดต�อระห้ว�าง OAI ก�บ data providers และใช้� metadata เป็�นพ�<นฐานในการเพ#มุมุ�ลค้�าให้�ก�บการบรการ

Service Provider เป็�นการรวบรวมุ metadata ทั4#เกดจิาก Data Providers

OAI structure model

37

MARC

MARC records are stored as a collection of tag fields in fairly complex

Fields Values

Personal name: Arnosky, Jim.

Main Title: Raccoons and ripe corn

Edition statement: 1st ed.

Place/ Name/ Dateof publication:

New York; Lothrop, Lee & Shepard Books; c1987.

Pagination/ Illustrative/ Size: 25 p; col. ill; 26 cm.

Summary: Hungry raccoons feast at night in a field of ripe corn.

Topical subject: Raccoons.

Local call number: 599.74 ARN

Local barcode number: 8009

Local price: $15.00

38

MARC fields in catalog record

Tags Values

100 $a Arnosky, Jim.

245 $a Raccoons and ripe corn

250 $a 1st ed.

260 $a New York;

$b Lothrop, Lee & Shepard Books;

$c c1987.

300 $a 25 p;

$b col. ill;

$c 26 cm.

520 $a Hungry raccoons feast at night in a field of ripe corn.

650 $a Raccoons.

900 $a 599.74 ARN

901 $a 8009

903 $a $15.00

39

DL architectureสถาป็'ตยกรรมุห้�องสมุ�ดดจิทั�ล

ค้วามุสามุารถของห้�องสมุ�ดดจิทั�ลCapability of Digital library การจิ�ดห้าและผู้ลตสารสนเทัศดจิทั�ล (capture or

creation of content) การจิ�ดทั%าดรรช้น4และการจิ�ดห้มุ�� (indexing and

cataloging) (metadata) การจิ�ดเก�บ (storage) วธิ4การค้�น และค้%าค้�น (search and query) การจิ�ดการลขสทัธิA (asset and property

rights protection) การส�บค้�นและการบรการสารสนเทัศดจิทั�ล

(retrieval and distribution)

ค้วามุส%าค้�ญ่ของโค้รงสร�างของห้�องสมุ�ดดจิทั�ล(DL architecture) เพ�#อให้�ห้�องสมุ�ดดจิทั�ลมุ4ค้วามุสามุารถในทั%างานได�ด�ง

กล�าว ต�องมุ4การออกแบบโค้รงสร�างของห้�องสมุ�ดดจิทั�ล

(DL architecture) เพ�#อด�ว�าองค้+ป็ระกอบทัางเทัค้โนโลย4สามุารถทั%างาน

ร�วมุก�นได�เป็�นอย�างด4 ทั%างานด�านต�างๆ ทั%างานได�มุ4ป็ระสทัธิภาพ โค้รงสร�างของห้�องสมุ�ดดจิทั�ลป็ระกอบด�วยห้ลาย

ระด�บเพ�#อให้�สามุารถห้�องสมุ�ดดจิทั�ลมุ4ค้วามุสามุารถด�งกล�าว

Digital library architecture

43

โค้รงสร�างทัางค้วามุค้ดNotional Architecture

Data และ metadata แยกออกจิากก�นอย�างช้�ดเจิน Metadata ช้�วยการจิ�ดห้มุวดห้มุ��และจิ�ดการค้วามุส�มุพ�นธิ+

ของข�อมุ�ลทั4#ไมุ�ได�ร�บการจิ�ดการ ซึ่�บซึ่�อน และมุ4ขนาดให้ญ่�

โค้รงสร�างการป็ฏิบ�ตงาน Operational Architecture

ระบบจิ�ดการสารสนเทัศ (information management system)

โค้รงสร�างทัางเทัค้นค้Technical Architecture

องค้+ป็ระกอบของระบบต�างๆ Metadata และ data

ต�องมุ4ค้วามุส�มุพ�นธิ+ก�นอย�างมุ4เห้ต�ผู้ล

เทัค้โนโลย4ทั4#น%ามุาใช้�ต�องมุ4ค้วามุสามุารถเช้�#อมุต�อได�โดยไมุ�ต�องค้%าน"งถ"งเวลา ,platforms, ภ�มุศาสตร+ ,เค้ร�อข�าย , และระบบการบรการสารสนเทัศดจิทั�ล

โค้รงสร�างทัางระบบ System Architecture ระบบของ H/W และ S/W scalability and

extensibility

ต�วอย�างโค้รงสร�างของห้�องสมุ�ดดจิทั�ล

GSDL Digital Library

System Architecture

Digital format

ระบบย�อย Functionality

ระบบการค้�น (Search system ) มุ4 page ส%าห้ร�บส�บค้�น

ส�วนทั%างานของบรรณาร�กษ+ (Librarian Interface ) เป็�นโป็รแกรมุป็ระย�กต+ส%าห้ร�บ collection managementCollection systemMetadata system

ระบบ (Configuration system) ส%าห้ร�บการต�<งค้�า parameter ส%าห้ร�บระบบการค้�นและการแสดงผู้ล

Hierarchical Functions of GSDL System (1)

Digital Library System

Digital Library System

Search SystemSearch SystemCollection SystemCollection System

Hierarchical Functions of Search System

Search SystemSearch System

BrowsingBrowsing

By full text

By title

By creator

By Keywords

By description

SearchingSearching

By title

By subject

By media

1. Search System

การค้�นห้าค้%าในเอกสาร ค้�นห้าจิากเน�<อห้าเอกสาร (full text search) ค้�นห้าจิากค้%าอธิบายเอกสาร (metadata field search)

การแสดงรายช้�#อเอกสาร (browsing document)

Text search

ค้�นห้าเอกสารโดยการพมุพ+ข�อค้วามุลงในกล�องข�อค้วามุ

เล�อกป็ระเภทัของการค้�นห้าจิาก Drop down list ด�งน4< ข�อค้วามุ (text) ค้�นห้าจิากเน�<อห้าของเอกสาร ค้�นห้าจิากฟ>ลด+ของ Dublin core

ช้�#อเร�#อง ช้�#อผู้��แต�ง ค้%าส%าค้�ญ่ ค้%าอธิบายเอกสาร

ค้�นห้าเอกสารโดยการพมุพ+ข�อค้วามุลงในกล�องข�อค้วามุ

เล�อกป็ระเภทัของการค้�นห้าจิาก Drop down list ด�งน4< ข�อค้วามุ (text) ค้�นห้าจิากเน�<อห้าของเอกสาร ค้�นห้าจิากฟ>ลด+ของ Dublin core

ช้�#อเร�#อง ช้�#อผู้��แต�ง ค้%าส%าค้�ญ่ ค้%าอธิบายเอกสาร

Text search result

จ#านวนเอกสาร้ที่ �พบ

ค#าที่ �ตั�องการ้ค�นหา

ร้ายล์ะเอ ยดเบ��องตั�นข้องเอกสาร้ ด�เน��อหา / ดาวน�โหล์ดเอกสาร้

2. Browsing - ช้�#อเร�#อง แสดงรายช้�#อเอกสารทั�<งห้มุด เร4ยงตามุ ฟ>ลด+ Title ภายใต� Dublin core

metadata เล�อก เพ�#อด�รายละเอ4ยดของเอกสารใน

ร�ป็แบบของ html กด icon ของร�ป็แบบเอกสารเพ�#อ

เป็>ด/ดาวน+โห้ลดเอกสารต�นฉบ�บ

แสดงรายช้�#อเอกสารทั�<งห้มุด เร4ยงตามุ ฟ>ลด+ Title ภายใต� Dublin core

metadata เล�อก เพ�#อด�รายละเอ4ยดของเอกสารใน

ร�ป็แบบของ html กด icon ของร�ป็แบบเอกสารเพ�#อ

เป็>ด/ดาวน+โห้ลดเอกสารต�นฉบ�บ

Browsing - ห้�วข�อ

น%าเสนอรายช้�#อเอกสารจิากกล��มุห้�วข�อ (subject) ในร�ป็ของล%าด�บช้�<น

ห้�วข�อถ�กก%าห้นดโดยฟ>ลด+ Subject and keywords ของ Dublin core metadata

น%าเสนอรายช้�#อเอกสารจิากกล��มุห้�วข�อ (subject) ในร�ป็ของล%าด�บช้�<น

ห้�วข�อถ�กก%าห้นดโดยฟ>ลด+ Subject and keywords ของ Dublin core metadata

Browsing - ส�#อ

น%าเสนอรายช้�#อเอกสาร โดยจิ%าแนกเอกสารตามุป็ระเภทัของส�#อเอกสาร เช้�น กล��มุห้น�งส�อค้��มุ�อ ห้น�งส�อวช้าการ เป็�นต�น

การแบ�งกล��มุเอกสาร ก%าห้นดโดยฟ>ลด+ Type ของ Dublin core metadata

น%าเสนอรายช้�#อเอกสาร โดยจิ%าแนกเอกสารตามุป็ระเภทัของส�#อเอกสาร เช้�น กล��มุห้น�งส�อค้��มุ�อ ห้น�งส�อวช้าการ เป็�นต�น

การแบ�งกล��มุเอกสาร ก%าห้นดโดยฟ>ลด+ Type ของ Dublin core metadata

Document browse result

ผู้ลล�พธิ+ของการขอด�ข�อมุ�ล จิะน%าเสนอในร�ป็แบบ ด�งน4<

รายละเอ4ยดเอกสาร ดาวน+โห้ลดเอกสาร

ตั�วอย)างเอกสาร้ (แสดงในร้�ปแบบข้อง html)

III. Collection SystemIII. Collection System (Librarian Interface)

ระบบจิ�ดการห้มุวดห้มุ��ของเอกสาร (Collection) ระบบน%าเข�าเอกสาร (Gathering) ระบบค้%าอธิบายข�อมุ�ล (Metadata) ระบบก%าห้นดค้�า (Setting)

Hierarchical Functions ofCollection System

DeleteDelete

ImportImport

Collection SystemCollection System

CollectionCollection

NewNew

EditEdit

ViewView

GatheringGathering

Select Collection

Select Collection

Select FilesSelect Files

Edit Metadata

Edit Metadata

BuildBuild

Save Collection

Save Collection

Close Collection

Close Collection

EditEdit

ExportExport

Metadata SetsMetadata Sets SettingSetting

GeneralGeneral

Plug-insPlug-ins

SearchingSearching

Close programClose

program

CloseClose

Collection System

Collection management ค้ดค้�น Creating a collection สร�าง Building a collection

น%าเข�าไฟล+Import filesรวบรวมุ Metadata gathering

จิ�ดการ Metadata management ต�<งค้�าCollection configuration

Librarian Interface

Main menu

Work space- File listing- Parameter setting

Collection area- List of imported files- Setting values

File สร�าง/ ลบ file ของ collection แก�ไข/ ขอด� รายละเอ4ยด ของ collection ทั4#มุ4อย��

Export/Write image สร�าง collection ให้มุ�จิากของเดมุเพ�#อใช้�ภายนอก

Preferences ก%าห้นดค้�า configuration ให้�ก�บcollection

Save/Close บ�นทั"กและเลกใช้�โป็รแกรมุ

File สร�าง/ ลบ file ของ collection แก�ไข/ ขอด� รายละเอ4ยด ของ collection ทั4#มุ4อย��

Export/Write image สร�าง collection ให้มุ�จิากของเดมุเพ�#อใช้�ภายนอก

Preferences ก%าห้นดค้�า configuration ให้�ก�บcollection

Save/Close บ�นทั"กและเลกใช้�โป็รแกรมุ

Librarian functions (1)

• Gather ใช้�ส%าห้ร�บสร�าง (menu Create) collection ของห้�องสมุ�ด

• Gather ใช้�ส%าห้ร�บสร�าง (menu Create) collection ของห้�องสมุ�ด

• Download ใช้�ส%าห้ร�บน%าข�อมุ�ลจิาก web มุาใช้�ใน collection

• Download ใช้�ส%าห้ร�บน%าข�อมุ�ลจิาก web มุาใช้�ใน collection

Librarian functions (2)

Enrich: แก�ไข metadata ของเอกสารน�<นๆ การก%าห้นด metadata set จิะอย��ใน menu

ช้�#อ Design

Enrich: แก�ไข metadata ของเอกสารน�<นๆ การก%าห้นด metadata set จิะอย��ใน menu

ช้�#อ Design

Librarian functions (3)

Design: ห้น�าห้ล�กในการก%าห้นดวธิ4แสดงผู้ล General: แก�ไขค้%าอธิบายเอกสารของ collection Plug-ins: ก%าห้นดโป็รแกรมุ plug-ins เพ�#อน%าเข�าเอกสารป็ระเภทั

ต�างๆ Searching: ก%าห้นดร�ป็แบบของการค้�นห้าข�อมุ�ลและร�ป็แบบของ

การน%าเสนอ Search Type: ป็ระเภทัของการค้�นห้า ค้�นห้าแบบป็กต ห้ร�อแบบพเศษ Search Index: ก%าห้นดป็ระเภทัของการทั%าด�ช้น4 ทั4#จิะใช้�ในการค้�นห้า Cross-Collection: ค้�นห้าข�ามุ collection Browsing Classifier: ก%าห้นดต�วแป็รในการ browse เอกสาร ต�อง

ระบ� metadata ทั4#ต�องการ Format Feathers: ก%าห้นดร�ป็แบบห้น�าจิอของการค้�นห้า และ

ร�ป็แบบการเสนอผู้ลล�พธิ+ Metadata Sets: ก%าห้นด metadata ทั4#จิะใช้�ในระบบ

Design: ห้น�าห้ล�กในการก%าห้นดวธิ4แสดงผู้ล General: แก�ไขค้%าอธิบายเอกสารของ collection Plug-ins: ก%าห้นดโป็รแกรมุ plug-ins เพ�#อน%าเข�าเอกสารป็ระเภทั

ต�างๆ Searching: ก%าห้นดร�ป็แบบของการค้�นห้าข�อมุ�ลและร�ป็แบบของ

การน%าเสนอ Search Type: ป็ระเภทัของการค้�นห้า ค้�นห้าแบบป็กต ห้ร�อแบบพเศษ Search Index: ก%าห้นดป็ระเภทัของการทั%าด�ช้น4 ทั4#จิะใช้�ในการค้�นห้า Cross-Collection: ค้�นห้าข�ามุ collection Browsing Classifier: ก%าห้นดต�วแป็รในการ browse เอกสาร ต�อง

ระบ� metadata ทั4#ต�องการ Format Feathers: ก%าห้นดร�ป็แบบห้น�าจิอของการค้�นห้า และ

ร�ป็แบบการเสนอผู้ลล�พธิ+ Metadata Sets: ก%าห้นด metadata ทั4#จิะใช้�ในระบบ

องค้+ป็ระกอบของ DL Architecture Repository Persistent (and unique) identifiers (URNs) Data Metadata Digital Objects Access and Delivery (Digital library

services) Collection management Rights management for intellectual

property

TYPES OF DL SOFTWARE

Proprietary1. ห้�ามุแจิกจิ�าย2. ซึ่�<อ

Open Source The Open Source Definition is referred by

the Open Source Initiative (OSI) to determine

whether or not a software license can be considered open source.

Open Source Software 1. แจิกจิ�ายได� 2. มุ4 source code. 3. modification 4. author’s source code อน�ร�กษ+ไว� 5. ไมุ�มุ4ข�อจิ%าก�ดว�าใค้รจิะใช้� 6. ไมุ�มุ4ข�อก%าห้นดในว�ตถ�ป็ระสงค้+ของการใช้� 7. ลขสทัธิทั+เป็�นของผู้��ใช้� 8. ทั�กส�วนของผู้ลตภ�ณฑ์+ทั4#จิด license จิะได�ร�บการ

ค้��มุค้รอง

71

DL open source software

Greenstone Fedora D-space Eprint

71

Modern Features in Digital Library Architectures

Social networking sites

Social networking, bookmarking and tagging

Reviews Recommendation features Citation and reference linking Bibliometric tools

75

Users interact with resources and create tags

Tag 1Tag2Tag 3

Tag 1Tag 2Tag 3

Tag 1Tag 2Tag 3

Tag 1Tag 2Tag 3

Tag 1Tag 2Tag 3

Tag 1Tag 2Tag 3

Tag 1Tag 2Tag 3

Social Tagging Environment

Photo sharing

Slide sharing

Videoblogging and sharing

Social networks

Academic bookmarking

Bookmarking

7777

7878

7979

8080

8181

8282

Citationlinking

8383

Get it! Citation linker

8484

จิงอธิบายค้%าต�อไป็น4< URNs intellectual property Digital Library

Interoperability Protocols

Z39.50 OAI (Open Archives

Initiative) Metadata

MARC Dublin Core

Persistent (and unique) identifiers

Repository XML OSS (Open Source

Software) Digital library software

Greenstone Fedora D-space Eprint

Social computing