نت برمبنای شرایطCONDITION BASED MAINTENANCE

: معینی دکتر راهنما استاد

: جمالی زهرا دانشجو

جهانبخش نگار جاوید

فهرست

مقدمه

نت مفاهیم

تعریفCBM

استانداردهایCBM

وضعیت اساس بر تعمیرات و نگهداری

یا وضعیت پایش Condition Monitoringتعریف

وضعیت مراقبت کاربرد پر تکنیکهای فهرست

فهرست

مراقبت برنامه در پنجگانه حواس از استفادهوضعیت

و طراحی چهارگانه استقرار CBMمراحلسیستم

معایب و CBMمزایا

منابع

مقدمه

یا و وضعیت یک مشاهده با که میافتد اتفاق اغلبو ابزار با معموال که کار حال در بخصوص رفتاریک که میشود فهمیده گرفت صورت خاصی وسایلممکن و است وقوع و گیری شکل حال در حادثه

. کرد وسیله افتادگی کار از و شکست باعث است

بلکه افتد نمی اتفاق ناگهانی صورت به عالئم اینگونهتشخیص قابل نحوی به که است شکلی به انها ایجادایجاد از قبل و تشخیص این از استفاده با و استاشکال منبع سمت به و انجام الزم اقدامهای حادثهرفع مورد در را پیشگیرانه اقدامات و میگردد هدایت

اورند . می عمل به شکست دلیل حذف و

مقدمه

تکنیکهای از شرایط اساس بر تعمیرات و نگهداریعیب برای عالیم پردازش و گیری اندازه مدرندر ها دستگاه فنی شرایط به دستیابی و دقیق یابیمی مشخص و نموده استفاده برداری بهره حینتعمیرات و نگهداری عملیات موقع چه در که نماید

بود . خواهد نیاز مورد

مفاهیم نت

بهره تامین یک برای مهم ابزار یک , تعمیرات و نگهداری سیستم یک داشتن وری

. است کارا

رویکرد با نت های روش از بسیاری امروزهشده تعیین قبل از نت روش دو با و پیشگیرانه ) ( انجام پیشگویانه نت شرایط مبنای بر ونت

شکل. ) (1میگیرد

مفاهیم نت

مفاهیم نت

( پيشگويانه فعاليتهايي( PDMنت مجموعه بهفني شرايط تعيين جهت که مي گردد اطالق ( ميزان گيري اندازه ماشين اجزاء کارکرد ) انجام بهره برداري حين در اجزاء فرسايشزمان ، آن از حاصله نتايج اساس بر و گرديده

مي گردد . تعيين نياز مورد نت فعاليت نوع و

مفاهیم نت

اجزاء کارکرد شرايط اساس بر پيشگويانه نتهمين به و گرديده اجرا و برنامه ريزي ماشين

عبارت  Condition Based Maintenanceدليلميگردد . اطالق فعاليتها از دسته اين به نيز

CBM تعریف

یک پیشگویانه نت یا شرایط مبنای بر نتدر , را ها نقص کوشد می که است تکنولوژی

, شوند بحرانی اینکه از قبل اولیه مراحلبرنامه باعث موضوع این که دهد تشخیص

. میشود پیشگیرانه نت صحیح ریزی

CBM تعریف

CBM وضعيت اساس بر است نت اعمالهمان در تخريبي غير آزمايشهاي از که واقعيبه وضعيتي و عملياتي هاي گيري اندازه محل،

آيد . مي دست

ساده • بیان است CBMبه رویکردی یا فلسفهو ها سیستم واقعی عملکرد شرایط از کهعملکرد سازی بهینه برای کارخانه تجهیزات

. کند می استفاده کارخانه کلی

CBM استانداردهای

حوزه مطرح CBMدر بسیاری استانداردهایکه است . OSA- CBMشده آنهاست مهمترین

, حسگر با مرتبط بیشتر که دیگر استانداردآنهاست مبدل و .IEEE Std 1451محرک است

ISO 13373-1 وضعیت کنترل برای استانداردیشامل و تجهیزات یابی عارضه و

وجمع گیری اندازه برای کلی دستورالعملهایبر تمرکز با ماشین وضعیت از داده آوری

. است ماشین ارتعاشات

CBM استاندارد های

استانداردSS-EN 13306 (2001) وتعمیرات نگهداریصورت, این به را شرایط اساس بر نت سوئد

: یا کارکرد بر مبتنی پیشگیرانه نت میکند تعریفثانوی , اعمال و ها مشخصه وضعیت مشاهده

است.

هدفCMB : قابلیت بهبود میشود بیان اینصورت به , کیفیت بهبود سیستم دسترسی قابلیت و اطمینان

نت، , , اعمال بهينه ریزی برنامه ایمنی تولیداتمصرف کاهش نت، مستقيم هاي هزينه کاهش

الزامات کردن برآورده و .ISO 9000انرژي

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت

تعابیر به که وضعیت بر مبتنی تعمیرات و نگهداری / نت پیشگویانه، پیشبینانه تعمیرات و نگهداری دیگرمی نامیده نیز اقتضایی نت و فنی شرایط بر متکیمدیریت برای موجود استراتژی موثرترین شود،نت های برنامه کنار در که است فیزیکی های دارایی

( تکنیکهای( PMپیشگیرانه ،failure finding طراحی ،( ... redesignمجدد   اصلی( عناصر نت) *RCMو

. ) دهند می تشکیل را اطمینان قابلیت بر مبتنی

*Reliability-centered maintenance

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت

كاربرد استرات ژي RCM ، CBMدر صورت بهخاص خرابي يك براي دستگاه خرابي مديريت

. شود مي تعريف

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

اساس بر نت کردن عملیاتی و استقرار برایوضعیت ) مراقبت ابزار از conditionوضعیت،

monitoring . مراقبت( واقع در گردد می استفادهاین اصلی هسته وضعیت، پایش یا وضعیت

: رود  می شمار به استراتژی

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

اصطالحCM ( Condition Monitoring) پایشمفعوم - و معنا و است وضعیت مراقبت وضعیت

را فنی فعالیتهایی مجموعه و دارد دنبال بهتحلیل و برداری داده نوعی که دهد می پوششمی بر در را آالت ماشین و تجهیزات وضعیت

گیرند.

اصطالح اساس CBM(اما بر تعمیرات و نگهداریمفهوم( و معنا است، و سیستمی وضعیت دارد

که دهد می پوشش را فعالیتهایی مجموعهوضعیت اساس بر نت سیستم استقرار با مرتبط

و . CMبوده رود می شمار به آن از بخشی

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

اغلب که است استوار باور این بر استراتژی ایناز پس صنعتی، تجهیزات و آالت ماشین های خرابیخود از هایی نشانه مشخص، مرحله یک به رسیدن

به را ها نشانه این توان می که دهند می بروزذرات آلتراسونیک، امواج صدا، ارتعاشات، صورت

خرابی . . . وقوع و داده تشخیص و دما فرسایشی،. کرد بینی پیش را

مراحل به خرابی رسیدن از قبل توان می لذااجرای و تعمیراتی فعالیت ریزی برنامه با بحرانی،

. را زیر شکل ساخت متوقف را خرابی پیشرفت آن،ببینید:

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

PF مخففPotential Failure خرابی معنای به. است خرابی Potential Failure بالقوه از ای مرحله

قابل خرابی های نشانه اولین که است ماشین . هستند تشخیص و گیری اندازه

منحنیP-F مراقبت در را اساسی مفهوم یک . از ای نمونه که منحنی این کند می تداعی وضعیت   حال در تجهیز وضعیت بینید، می زیر در را آن . همانطور دهد می نشان زمان حسب بر را خرابیروند رشد با تعمیرات هزینه کنید، می مشاهده که

. رود می باال فزاینده صورت به خرابی

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

طریق از اولیه، مراحل در خرابی تشخیصروند CMتکنیکهای تکنیکها این و پذیرد می صورت

می نشان را آن رشد نرخ نیز و خرابی رشد به رواز. قبل و فرصت اولین در توان می لذا دهندرا تعمیراتی فعالیت بحرانی، مراحل به رسیدن

. نمود جلوگیری خرابی رشد از و داد انجام

نگهداری و تعمیرات بر اساس وضعیت )نت اقتضایی(

تعریف پایش وضعیت یاCONDITION MONITORING

پایش و گیری اندازه از است عبارت وضعیت پایش: كه کار حال در تجهیز از پارامتری مستمر

 باشد -الف آن وضعیت .بیانگر

قابل - بtrend ( قابل و پذیر تکرار باشد کردن.) باشد مقایسه

ج-. باشد  یابی عیب برای مفیدی اطالعات حاوی

فهرست تکنیکهای پر کاربرد مراقبت وضعیت

وضعیت مراقبت در رایج تکنیکهای از برخی: از عبارتند

  

فهرست تکنیکهای پر کاربرد مراقبت وضعیت

پنجگانه حواس از استفاده

صدا آناليز

آلتراسونیک آنالیز

(  کارآیی (Performanceآنالیز

ترموگرافی

و قطعات و تجهيزات از قرمز مادون عكسبرداري بابر حرارت ميزان و پراكندگي چگونگي نمودن مشخص

شود مي داده تشخيص موجود هاي عيب آنها .روي

فهرست تکنیکهای پر کاربرد .1مراقبت وضعیت

و روغن  Tribologyآنالیز

و فيزيكي و شيميايي تغييرات بررسي و آزمايشات انجامتشخيص ضمن روغن داخل ذرات نوع و ميزان گيري اندازه

برنامه مجدد ريزي برنامه و اصالح در احتمالي و كنوني معايبكند PM هاي مي كمك نيز

: ارتعاشات  آنالیز

، سرعت مانند تجهيزات ارتعاشي پارامترهاي گيري اندازهدوار اجزاي عيب ، پيك فركانس به توجه با و شتاب و جابجايي ... و نبودن محور هم ، روانكار وجود عدم ، باالنس عدم قبيل از

. گردد مي پيشنهاد مناسب حل راه و شود مي داده تشخيص

فهرست تکنیکهای پر کاربرد مراقبت وضعیت

الکتریکی تستهای سایر و موتور مدار آنالیز

استفاده از حواس پنجگانه در برنامه مراقبت وضعیت

تجهیزات وضعیت مراقبت برای روش ترین ابتداییاستفاده دارد، اهمیت خود جایگاه در هم هنوز کهو ) کردن لمس شنیدن، دیدن، انسانی حواس از

. است( بوییدن

) توان ) می سکه یک کمک با ویژه به کردن لمس با . همچنین آورد دست به تجهیز ارتعاشات از درکی

باال خیلی دما که موارد برخی در دما سنجش. است پذیر امکان کردن لمس کمک به نباشد،

استفاده از حواس پنجگانه در برنامه مراقبت وضعیت

) مهم ) تکنیکهای از یکی دیدن بصری بازرسینیز و مخرب غیر . CMتستهای رود می شمار به

شکستگی، ) نشتی، انواع نظیر عیوب از بسیاریقابل . . .( مشاهده طریق از و شدن دفرمه

. هستند تشخیص

شدن منتشر به منجر عیوب و اشکاالت از برخیقابل انسان مشام با که شوند می خاصی بوی ( . های خرابی برخی مثال برای است تشخیص

و ...( الکتریکی مدارات و تجهیزات خرابی روغن،

استفاده از حواس پنجگانه در برنامه مراقبت وضعیت

مراحل چهارگانه طراحی وCBM استقرار سیستم

چهارگانه مراحل تیتروار صورت به زیر شکل دروضعیت بر مبتنی نت سیستم استقرار و طراحی

: بینید می را

سازی آماده introdution & preparationمرحلهphase

طراحی design phaseمرحله

اجرا و استقرار implementation phase مرحله

مستمر بهبود

CBM مزایا و معایب

تعمیرات • و نگهداری های هزینه کاهش

سیستم • اطمینان قابلیت بردن باال

محصول • بهتر کیفیت

کاری • نیروی و یدکی قطعات های هزینه کاهش

محیط • و کارگر ایمنی بهبود

تجهیزات • افتادن کار از زمان کاهش

انرژی • در جویی صرفه

CBM مزایا و معایب

را گذاری سرمایه هزینه تشخیص تجهیزات. دهد می افزایش

می گذاری سرمایه افزایش باعث کارکنان آموزششود.

را انداز پس پتانسیل آسانی به تواند نمی مدیریت. کند مشاهده

منابع

www.cbmschool.com

http://irsme.nic.in

Condition based maintenance on rail vehicles-possibilities for a more effective maintenance strategy by- Bengtsson Marcus

, _ مهدیان راحله تعمیرات و نگهداری فنی طراحینایبی حسن الهام

منابع

/) ( شرکت نت تعمیرات و نگهداری آموزشی دوره / اسفند / فر افضلی رضا تهران فاضالب و 88آب